De neonatale dienst Wegwijs in onze dienst

www.his-izz.be

De neonatale dienst Wegwijs in onze dienst

Beste ouders, Het team van de neonatologie op de campus Etterbeek-Elsene wenst u van harte proficiat met de geboorte van uw baby. Uw kindje werd te vroeg geboren, heeft specifieke zorgen nodig of de bevalling verliep moeizaam. Daarom werd het op onze dienst opgenomen. In deze brochure geven wij u uitleg over de werking van de eenheid en de opvolging van uw baby. Wij hopen met u een nauwe samenwerking en vertrouwensrelatie te kunnen opbouwen. U zal vlug en langzamerhand worden betrokken bij de verzorging en wij stellen alles in het werk om de intieme momenten met uw baby zo aangenaam mogelijk te laten verlopen.

Het volledig team staat ter beschikking om uw vragen te beantwoorden en u te begeleiden bij uw eerste stappen met uw kind. Aarzel niet om ons te contacteren, uitleg te vragen of suggesties voor te stellen.

De filosofie van onze eenheid

Op onze eenheid N* worden zorgen verstrekt aan premature baby’s die na 33 weken zwangerschap worden geboren en minder dan 1500 g wegen. Ook voldragen baby’s die bijzondere zorgen vereisen worden hier behandeld. Iedere baby is anders en wij willen zijn specifieke noden kennen: aan de hand van een aandachtige observatie trachten wij zijn gedrag te ontcijferen, meer bepaald de tekenen van stress en welzijn die hij ons stuurt. De gedetailleerde gedragsobservatie maakt deel uit van het vroegtijdig ontwikkelingsprogramma, de zogenaamde NIDCAP, dat wij in de eenheid toepassen. NIDCAP (Neonatal Individual Developmental Care and Assessment Program) is een geïndividualiseerd programma voor evaluatie en ontwikkelingszorg. Dit programma moedigt ons aan om ervoor te zorgen dat onze kleine patiëntjes in een zo rustig mogelijke omgeving verblijven, meer bepaald door geluids- en visuele prikkels (stressfactoren bij premature baby’s) tot een minimum te beperken. Daarom werken wij in een weinig verlichte omgeving en raden wij u aan geen flitsen te gebruiken. Wij vragen u ook om uw gsm uit te schakelen wanneer u in de eenheid bent en de bezoekuren te respecteren (zie p. 8)

3

Wie werkt in onze eenheid? De aan de dienst verbonden pediaters: de dokters Phu-Quoc Lê (diensthoofd pediatrie), Joëlle Goedseels (verantwoordelijke van de eenheid N*), Elsa Chevalier, Nisrine Del-Lero, Anouk Neuman en Alexandra Nobre Machado. Pediaters van wacht verzekeren 24u/24 een permanentie buiten de aanwezigheidsuren van de vaste pediaters. Een verpleegteam: verpleegkundigen, pediatrisch verpleegkundigen en kinderverzorgsters, waarvan de meesten verscheidene jaren ervaring hebben in de intensieve neonatale sector. Ze staan onder het toezicht van een hoofdvroedvrouw, Céline Ghekiere. De kinesitherapeuten, Mevr. Manouella Georlette en Mr Vincent Degueldre (voor de orthopedische opvolging) volgen de psychomotorische ontwikkeling van uw baby stap voor stap op. Ze kunnen u advies geven in verband met zijn houding, manipulatie, enz. De psychologen, de dames Pascale Degives en Annabel Piron (eveneens werkzaam in het intensief neonataal centrum van het UMC Sint-Pieter) staan klaar om naar u te luisteren en u te steunen, want een verblijf in het neonataal centrum kan de vrees en de emoties bij de ouders hoog doen oplaaien. De vroedvrouwen lactatiekundigen, de dames Isabelle Pirson en Sophie Goubau zijn beschikbaar op aanvraag. De medisch-maatschappelijk werksters, de dames Frédérique Mierop (ONE) en Géraldine Declerck (Kind & Gezin) kunnen u begeleiden bij uw maatschappelijke stappen en, desgewenst, de link vormen met de kinderraadpleging die de zorgen van uw kind na zijn onstlag zal overnemen. 4

Hoe is onze eenheid ingericht? D vier semi-intensieve bedden voor pasgeboren baby’s of baby’s die een verhoogd toezicht vereisen.

D vijf kleine kamers met 1 of 2 bedden, waar de ouders samen met hun kind in de grootste intimteit kunnen verblijven. Van zodra de gezondheidstoestand van uw baby het toelaat en in functie van de bezetting op de dienst, zal uw kindje in een van deze kamers geïnstalleerd worden. D twee ouderkamers waar de mama en haar kindje gedurende de laatste 48 uur voor het ontslag verbijven om de terugkeer naar huis zo goed mogelijk voor te bereiden, D een gezinsruimte waar u samen met uw naaste familie wat tijd kan doorbrengen, D een lokaal voor borstvoeding waar de mama’s hun melk in alle rust kunnen afkolven.

5

Waarom wordt mijn baby opgenomen op de neonatale dienst? Uw baby, al dan niet prematuur, heeft nood aan specifieke zorgen of verhoogd toezicht door middel van een cardio-respiratoire monitoring. Deze specifieke zorgen vergen specifieke apparatuur: • Controle van het hartritme: op de borst worden drie elektroden gekleefd, alsmede een sensor met rood licht op de voet of de hand. De kabels worden verbonden aan een toestel dat het hartritme, de ademhaling en de zuurstoftoevoer meet. Bij de minste afwijking worden de verpleegkundigen gewaarschuwd aan de hand van een alarmsignaal. Het gebeurt ook dat een alarm afgaat omdat de baby te veel beweegt. • Wanneer het kindje extra zuurstof nodig heeft, wordt over het hoofdje een plastieken doorzichtige stolp geplaatst waarin voortdurend zuurstof via een buisje wordt aangevoerd. • Om uw kindje te helpen bij het ademen, wordt een zogenaamde CPAP of BiPAP gebruikt. Dat toestel blaast via een zuurstofbril (twee kleine buisjes die in de neusgaten worden geschoven) zuurstofrijke lucht in de neus van de baby. Deze bril wordt bevestigd met een speciale muts. • Wanneer uw kindje hulp nodig heeft om zich te voeden, wordt een maagsonde gebruikt (een fijn buisje dat langs de neus in de maag wordt gebracht). Deze sonde wordt met een pleister op de neus en/of wang bevestigd. 6

• In sommige gevallen wordt een infuus ingebracht, hetzij perifeer (klein buisje in de ader van de baby ter hoogte van de arm, de hand, de voet of het hoofd) of centraal (katheter via de navelstreng, arm, hand of voet tot in de grote aders). • In het geval van geelzucht (of icterus) heeft uw baby fototherapie nodig: hij wordt onder een fel blauwe lamp gelegd, soms gedurende meerdere uren. Dat licht is onschadelijk, maar omwille van zijn comfort worden de oogjes beschermd met een daarvoor bestemde witte bril.

De verblijfsduur in ons centrum kan schommelen van enkele uren tot meerdere dagen, lees weken, in functie van de persoonlijke evolutie en het motief van de hospitalisatie.

7

Hoe worden de bezoeken georgansieerd? Het spreekt voor zich dat u zo veel tijd als gewenst bij uw kindje mag doorbrengen. Wij moedigen u trouwens aan om dagelijks uw kindje te bezoeken, wat tijd met hem door te brengen. Wij vragen u ook om het team te verwittigen wanneer u niet kan langskomen. Familie en vrienden kunnen de baby bezoeken van 14 u tot 19.45u, mits enkele richtlijnen die in acht moeten worden genomen voor het welzijn van de pasgeborenen: -een persoon per keer, in aanwezigheid van de ouders. -behalve de broers en zussen van de jonge patiëntjes, worden kinderen jonger dan 15 jaar niet op de dienst toegelaten om verspreiding van microben en virsussen te voorkomen. -zieke personen, (griep, verkoudheid, huiduitslag, diarree, koorts....) moeten eerst contact opnemen met het medisch team van de dienst dat beslist of het bezoek al dan niet toegelaten wordt en over de maatregelen die eventueel moeten worden genomen. -lawaai is een belangrijke stressfactor voor prematuren: schakel uw gsm uit en laat bezoekers wachten in de gezinsruimte om de rust in de dienst te vrijwaren. -respecteer de regels inzake hygiëne: handtassen, mantels, ... achterlaten in de beveiligde kastjes in de inkomhal) en handen wassen. 8

Tijdens het bezoek vragen wij u de slaap van uw kindje te respecteren, de bezoekers enkel tot bij de baby te brengen, ze zelf te informeren over zijn gezondheidstoestand en ze niet alleen bij uw kindje te laten.

U kan ons dag en nacht 24u/24 contacteren wanneer u nieuws wenst over uw kindje: 02/641 46 47 (enkel de vier laatste cijfers wanneer u vanuit de materniteit belt).

Hoe werken wij? Wij geven de voorkeur aan een individuele aanpak, het is te zeggen dat uw kindje tijdens zijn verblijf hoofdzakelijk door een of twee referentieverpleegkundigen wordt opgevolgd. De naam van de persoon die uw kindje verzorgt alsmede zijn gewicht van de dag staan vermeld op een bordje aan de voet van het bed of naast de deur van de kamer.

9

Zo ook worden de mama (van zodra haar toestand het toelaat) en de papa (indien beschikbaar) aangemoedigd om deel te nemen aan de zorgen. Van zodra dat mogelijk is, stellen wij de papa of de mama voor om de baby, enkel gehuld in een luier, onder een deken dicht tegen hen aan te leggen, huid tegen huid (in ‘kangoeroe’). Deze rustgevende en geruststellende momenten zorgen voor een optimaal contact met uw kind dat op die manier uw geur, uw aanrakingen, het geluid van uw stem, het ritme van uw hart ontdekt. Uw baby vindt op die manier zijn eerste erkenningspunten in deze wereld die zo vreemd is voor hem.

Mogen wij een speeltje, een persoonlijk voorwerp of een knuffel meebrengen? Wij raden de ouders aan om een knuffel of een doek met hun geur in het bedje van de baby te leggen. 10

Om ervoor te zorgen dat de baby in een goede houding ligt, creëren wij een nestje met behulp van een steunrol of opgerolde handdoek, en bedekken wij uw kindje met een laken of uw Tshirt.

Wanneer worden de zorgen toegediend? Wij stellen een hoofdregel voorop: respecteer het slaap-/ waakritme van de baby. De zorgen worden gegeven wanneer de baby wakker is. Uw deelname hieraan is welkom in functie van de gezondheidstoestand van uw kindje. Het is belangrijk dat u het kind laat slapen, want het is tijdens deze fase dat het zenuwstelsel zich ontwikkelt en dat het groeihormoon ervoor zorgt dat de baby groeit. Vergeet niet dat een pasgeborene enorm veel slaapt, tot 22u/dag! 11

Wanneer kunnen wij de pediater spreken? U kan de pediaters telefonisch contacteren (02.641.46.47) of persoonlijk ontmoeten van maandag tot vrijdag van 9.30u tot 12u of op afspraak. Tijdens het weekend kan u beroep doen op de pediaters van wacht.

Heeft mijn baby pijn? Wij zijn zeer aandachtig voor het wezijn van uw baby en stellen alles in het werk om de pijn bij sommige zorgen of behandelingen te verzachten. Bij een bloedafname bijvoorbeeld, dienen wij oraal een glucoseoplossing toe. Zo verzachten of blokkeren we het pijngevoel dat we in verband brengen met het zuigen.

Hoe wordt mijn baby gevoed? Moedermelk is het meest geschikt voor zuigelingen en des te meer voor prematuren of baby’s met een moeizame start in het leven. Wij moedigen borstvoeding dan ook sterk aan in overeenstemming met de filosofie van ons label «Babyvriendelijk ziekenhuis». Wij respecetren echter de keuze van iedere mama op dat vlak. U kan moeilijk beslissen, u bent ontmoedigd of u hebt bijzondere vragen? Aarzel niet om er vanaf dag een over te praten met het verpleegteam, de lactatiekundige, de psychologe....

12

Om een optimale voeding te garanderen, wordt de baby soms geholpen door middel van een infuus of voedingssonde. Wanneer u voor borstvoeding hebt gekozen, zullen we trachten om de baby zo snel mogelijk aan de borst te leggen. Dat is bevorderlijk voor uw melkproductie en de zuigreflex van de baby. Desgevallend, en zo vlug mogelijk na de geboorte, kolft u uw melk af met een afkolftoestel dat in de materniteit of het neonataal centrum beschikbaar is. De melk die u afkolft kan op verschillende methodes (rietje, beker, ...) aan de baby worden gegeven.

U kiest voor flessenvoeding. In dat geval tonen wij u individueel hoe u een zuigfles moet bereiden en aan uw kindje geven. Onze collega’s vroedvrouwen zullen u uitleggen hoe u uw lactatie moet stoppen en uw borsten verzorgen. Een zuigfles bereiden vergt nauwkeurigheid en strikte hygiëne. Vraag de verklarende brochure aan Kind en Gezin. 13

Wanneer mag mijn kindje naar huis? Uw kindje mag naar huis wanneer het voldoende autonomie heeft verworven om zijn lichaamstemperatuur te behouden (zonder verwarmd bedje) en zich correct voedt aan de borst of zuigfles en een evenwichtige gewichtscurve behoudt. In theorie verkiezen wij te wachten tot een baby een zwangerschapsleeftijd van 36 à 38 weken heeft bereikt en ongeveer 2,500kg weegt. Het is echter moeilijk om een exacte ontslagdatum vast te leggen, want iedere baby evolueert volgens een eigen ritme. Wij bespreken dit met u, zodat u voldoende tijd hebt om de laatste logistieke regelingen te treffen vooraleer uw baby naar huis komt.

Moeten wij nadien nog terugkomen naar het ziekenhuis? Om heen en weer geloop te vermijden en in de mate van het mogeljke trachten wij alle onderzoeken af te ronden vooraleer de baby het ziekenhuis verlaat. Wij stellen u echter wel voor om u kindje 2 dagen na het ontslag te komen wegen.

Hoe kunnen we ons voorbereiden op het ontslag van onze baby? Na een verlengd verblijf in onze eenheid, stellen wij u voor om een paar nachten samen met uw baby door te brengen in het neonataal centrum in de zogenaamde ouderkamer.

14

De grote dag is aangebroken! U ontvangt al de nodige documenten voor de verdere opvolging van uw kind. Samen overlopen wij de voeding van de baby, zijn behandeling en de eventuele controle- en opvolgingsafspraken die noodzakelijk zijn om zich te verzekeren van de goede evolutie van zijn ontwikkeling. Weet dat u ons op ieder moment telefonisch (02.641.46.47) kan bereiken voor vragen of wanneer u zich zorgen maakt in de eerste dagen dat uw baby thuis is. U kan eveneens terecht op de pediatrische wachtdienst op de 3e verdieping van onze campus. Deze dienst is 24u/24 toegankelijk (02.641.41.12). Om ons te helpen de kwaliteit van ons werk te evalueren, stellen wij u voor een tevredenheidsenquete in te vullen (aan ons afgeven of in een urne stoppen). Aarzel niet om ons een bezoek te brengen wanneer u met uw kindje in het ziekenhuis bent. Niets maakt ons gelukkiger dan te zien hoe één van onze vroegere patiëntjes goed en wel opgroeit ... en zijn/haar foto aan onze muren te mogen hangen! Foto’s kunnen ook via mail gestuurd worden: [email protected].

Van harte dank aan de ouders, baby’s en het voltallig multidisciplinair team van de neonatale sector van de campus Etterbeek-Elsene voor hun medewerking aan de realisatie van deze brochure.

15

eB Ru

Av en u Jac e de htl l a aan Ch

Sin Chaussée St P eg t-Pieterssteenw

nL a ro

ée

r be am

ss au Ch

traa t ans Ma

l ibr

g

R ue

w st

95 Rodin

uw l a eri B

nse ls e /E

de R ue Bro

n

laa

din

A

59

n

o Bo

Pa

nd

at

e ste

lse

e/ rom od pp

qu ot s

tra

aa

’ Hi

eg

nw

c l Ja raa e n e /G ues cq Ja

éra l

Bld Gé n

an

nla

laan

uiza e / Lo Louis

aa

nb

Re

e Avenu

Abbaye de la Cambre Abdij Terkameren

an nla

l/

ea

341 343 348 349 CONFORTO

oo

Ru eJ

23 24 25 Etterbeek B

Kr

ae nd oo

l de ue en Av

n

laa

iza

ou /L

eB ed

Etterbeek Ixelles H

e/ nn ro ou aC

ssé au Ch

ue

en Av

. Ro

l de ue en Av

g we

en ste

e uis Lo ue en Av

Ch Vleuaus s é rga e de test Vl e een urg weg at

se

es

ie ser rasaan jl

366 71 Flagey

t R ue Les brouss artstraa

er av

el l

81 Levure / Gist

t straa ucq

aatPl. Acacias Acacia'splein

/W

’Ix ed

Ba Ph. R ue

tsr

re av W de

ssé au Ch

34 Fetis

16

aan esl qu

Gare d’Etterbeek Station van Etterbeek