DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE een internationale en duurzame keten

EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 1

INHOUDSOPGAVE

SAMEN STERK

SAMEN STERK

3

De bedrijven in Nederland die de keten voor oliën en vetten vormen:

DEEL VAN ONS DAGELIJKS LEVEN

6

• •

EEN LEIDENDE POSITIE IN EUROPA

8

•

EEN SPELER VAN WERELDFORMAAT

10

ONZE ECONOMISCHE BETEKENIS

14

• • •

VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN

16

VERTROUWEN EN INVESTEREN IN DE TOEKOMST

20

RANDVOORWAARDEN EN ACTIES

24

•

zijn samen één van de grootste agrofoodsectoren van Nederland; opereren in een sterk internationale omgeving met een leidende positie in Europa en de wereld; hebben de afgelopen jaren fors (€ 2 miljard) geïnvesteerd in een sterke concurrentiepositie; werken gezamenlijk aan een economisch sterke positie van Nederland in de mondiale oliën- en vettensector; zetten zich in voor duurzame groei met verantwoorde productieprocessen en producten; doen dat samen met partners in andere sectoren, met de overheid en met kennisinstellingen; geloven sterk in het nemen van verantwoordelijkheid bij maatschappelijke vraagstukken en in zelfregulering.

TOTALE IMPORTWAARDE In 2013 hebben de margarine-, oliën- en vettenbedrijven in Nederland het initiatief genomen tot de oprichting van MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten. MVO vertegenwoordigt 95% van de totale handel en productie van oliën en vetten in ons land. Deze publicatie is mede tot stand gekomen in samenwerking met Berenschot en de leden en partners van MVO. © 2014 Alle cijfers hebben betrekking op 2013 tenzij anders vermeld.

2 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

€ 7,1 MILJARD

TOTALE PRODUCTIEWAARDE

€ 6,1 MILJARD

TOTALE EXPORTWAARDE

€ 4,8 MILJARD


TRANSPORT NAAR NEDERLAND PRODUCTIE EN OPSLAG

OLIEZADEN, OLIËN EN VETTEN VAN DUURZAME BRONNEN

TRANSPORT

DIERLIJK VET LANDBOUW

TEELT

IMPORT EN HANDEL

CONSUMENTEN DEEL VAN ONS DAGELIJKS LEVEN

PRODUCENTEN

VOEDING NATUURLIJKE GRONDSTOFFEN VERWERKT TOT OLIE EN MEEL

CRUSH EN RAFFINAGE

OPSLAG

SERVICES

VET COMPOUNDERS

TRANSPORT

DIERVOERER

ONDERDEEL VAN EEN BIOBASED ECONOMY

RECYCLING

OLEOCHEMIE

BIOBRANDSTOF

Een brede en moderne keten Met uitzondering van de teelt van de gewassen bevinden alle schakels van de oliënen vettenketen zich in ons land. De keten bestaat onder andere uit importeurs, gespecialiseerde op- en overslagbedrijven, crushen raffinagebedrijven, dierlijk vet bedrijven,


vetcompounders, transportbedrijven (weg en binnenvaart), voedingsmiddelenbedrijven, diervoederbedrijven, de oleochemie, producenten van biobrandstoffen, gespecialiseerde dienstverleners, surveyors, laboratoria en kennisinstellingen.

Belangrijke internationale spelers hebben één of meerdere vestigingen in ons land. Naast de omvang maken deze breedte en verscheidenheid de Nederlandse keten uniek in de wereld. Bij de bedrijven die de Nederlandse keten vormen, werken ruim

vijfduizend medewerkers. Met hun kennis en expertise vormen zij de daadwerkelijke kracht en het karakter van de keten. De bedrijven investeren daarom in kennisontwikkeling en -overdracht door e-learning, workshops en cursussen.


DEEL VAN HET DAGELIJKS LEVEN

DEEL VAN ONS DAGELIJKS LEVEN Elke dag gebruiken we, vaak zelfs zonder het te beseffen, producten waarin plantaardige

soep, sauzen en ijs. Oliën en vetten geven energie en zijn belangrijk voor de smaak,

en dierlijke oliën en vetten zijn verwerkt. Oliën en vetten vervullen een belangrijke rol in ons dagelijks leven en onze economie. Door de groei van de wereldbevolking, de toename van de welvaart én het stijgende belang van een biobased economy zal dit aandeel in de nabije toekomst alleen maar groeien. Plantaardige en dierlijke oliën en vetten zijn hernieuwbare grondstoffen.

consistentie, textuur en houdbaarheid van voedingsmiddelen. Maar ook en vooral geven ze ons lichaam belangrijke bouwstoffen door essentiële vetzuren en vitamines. Gezondheidsautoriteiten over de hele wereld, zoals de WHO en de FAO, maar ook de Gezondheidsraad in Nederland, adviseren dat 20 tot 35% van onze dagelijks benodigde calorieën uit vetten bestaat. In onze voeding zijn oliën en vetten onmisbaar.

Natuurlijke oliën en vetten kennen grofweg vier belangrijke toepassingen. Het eerste - en meest omvangrijke - toepassingsgebied is onze voeding. Oliën en vetten zijn een belangrijke van producten: braadproducten kerijproducten,

basis voor een veelheid van margarines, bak- en en frituurolie, tot bakchocolade, babyvoeding,

Ook in diervoerders zijn oliën en vetten een belangrijk bestanddeel. Net als bij mensen geven ze dieren bouwstoffen en energie en zorgen ze voor de smaak en textuur van het voer.

VOEDING Ongeveer de helft van alle producten in de supermarkt bevat oliën of vetten. Behalve in voedingsmiddelen worden ze namelijk ook toegepast in allerlei consumentenproducten die niets met voeding te maken hebben. Voorbeelden hiervan zijn cosmetica (huidverzorging), shampoo, was- en schoonmaakmiddelen, kaarsen en verf. Dit toepassingsgebied noemen we de oleochemie.

DIERVOEDERS OLEOCHEMIE

Tot slot worden oliën en vetten in toenemende mate ingezet als grondstof voor de productie van biobrandstoffen (specifiek biodiesel of biokerosine) en bieden ze hiermee een alternatief voor fossiele brandstoffen.

BIOBRANDSTOFFEN Bestemming olie en vetten in Nederland 2.5

VOEDSEL

VOER

BIOBRANDSTOFFEN

OLEOCHEMICALS

2 1.5 1 0.5

2003


2004

2005 2006 2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

0

IN MILJOEN TON

Oleochemicaliën zijn stoffen die zijn gemaakt van plantaardige en dierlijke oliën en vetten. Ze hebben diverse unieke functionele eigenschappen en zijn een alternatief voor minerale oliën. Hernieuwbare oliën en vetten worden dan ook steeds meer gebruikt voor de productie van verven, lakken, smeermiddelen, lijmen, isolatiematerialen en biologisch afbreekbare plastics.


EEN LEIDENDE POSITIE IN EUROPA Nederland is van oudsher sterk in de verwerking van plantaardige en dierlijke

garinefabriek ter wereld gebouwd. Sindsdien hebben we de uitstekende logistieke

oliën en vetten. Dat heeft alles te maken met onze geografische ligging, maar ook met onze agrarische achtergrond en onze ondernemersgeest. Al in de middeleeuwen stonden in Nederland veel oliemolens 13,4 6,0 en smolten 11,8 slagers dierlijke vetten uit. In 1871 werd in Nederland de eerste in miljoen ton mar-

mogelijkheden die ons land biedt maximaal benut. De sterke ontwikkeling van de Rotterdamse en Amsterdamse havens en de goede verbindingen met het Europese achterland boden kansen. De breedte van de keten en de opgebouwde expertise is in miljoen ton bijzonder en waardevol. 3,7 3,0 2,9 2,2 2,0 6,0

2,2

2,0 Spanje

Spanje

Roemenië

2,9

in miljoen ton

Roemenië

3,0

België

België

EXPORT

Frankrijk

Frankrijk

Nederland

4,1

Duitsland

4,8

3,7 Nederland

5,1

Italië

Italië

in miljoen ton

België

Spanje

Nederland

4,1 Frankrijk

IMPORT 6,1

Duitsland

4,8

Frankrijk

5,1 België

11,8

Spanje

6,1 Nederland

Duitsland

13,4

EXPORT

Duitsland

IMPORT

NEDERLAND = NUMMER NUMMER NUMMER NUMMER NUMMER 1 4 1 4 3 IN RAFFINEREN IN CRUSHING IN OPSLAG IN MARGARINE IN BIODIESEL

NEDERLAND =

VAN 28 EU-LANDEN

OLIËN EN VETTEN ZITTEN IN DE HAARVATEN VAN ONZE SAMENLEVING EN ONZE ECONOMIE DE PRODUCTEN VAN DE OLIËN- EN VETTENKETEN VINDEN WE TERUG IN EEN BREED SPECTRUM AAN (CONSUMENTEN EN INDUSTRIËLE) PRODUCTEN EN ECONOMISCHE SECTOREN. VAN OUDSHER SPEELT

NEDERLAND IN DE WERELD EEN BELANGRIJKE ROL

BINNEN DEZE BOEIENDE, DIVERSE EN GROEIENDE ECONOMISCHE SECTOR.

INDUSTRIE, HANDEL EN DIENSTVERLENERS VORMEN EEN KRACHTIGE

EN PROFESSIONELE KETEN.

OM BINNEN DEZE KAPITAAL- EN KENNISINTENSIEVE KETEN EEN GOEDE POSITIE TE BEHOUDEN, INVESTEREN

BEDRIJVEN IN DUURZAME ONTWIKKELING, EXPERTISE EN INNOVATIE EN WERKEN WE ONDERLING STERK SAMEN. SAMEN MET KETENPARTIJEN, KENNISINSTELLINGEN, UNIVERSITEITEN, OVERHEDEN EN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES ZETTEN WE ONS IN VOOR EEN

DUURZAME EN INTERNATIONAAL CONCURRERENDE KETEN.

NUMMER NUMMER NUMMER NUMMER NUMMER 1 4 1 4 3 IN RAFFINEREN IN CRUSHING IN OPSLAG IN MARGARINE IN BIODIESEL 8 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

VAN 28 EU-LANDEN


Wereldproductie oliezaden, oliën en vetten

EEN SPELER VAN WERELDFORMAAT

X 1.000 TON

Europese Unie 21.258

Rusland

8.808

10.000

1.306

Canada 17.960 5.198

China

Oekraïne

Verenigde Staten van Amerika 89.507

10.800

12.000

2.450

11.700 1.750

Mexico 129

India

Honduras 425

Ivoorkust

43

415

Colombia 1.041 92

960

7.000

117

376

1.970 179

3.200

Filippijnen

Maleisië

1.492

19.217 53

Paraguay Uruguay 8.202


8.900

2.270

Brazilië 81.499

De cijfers geven de productievolumes aan in het land van herkomst. De importcijfers zijn vermeld op pagina 12.

Nigeria

Thailand

Indonesië

Papoea-Nieuw-Guinea

28.400

500

3.062

53

868

37

Australië 3.950

Argentinië 48.000 2.850


IMPORT NAAR NEDERLAND*

X 1.000 TON

SOJABONEN SOJAOLIE PALMOLIE RAAPZAAD RAAPOLIE ZONNEBLOEMPITTEN ZONNEBLOEMOLIE KOKOSOLIE PALMPITOLIE OVERIGE OLIEZADEN OVERIGE PLANTAARDIGE OLIËN

3.628 85 2.834 1.598 320 632 358 411 181 296 249

DIERLIJK VET

317

GEBRUIKTE FRITUUROLIE (UCO) VISOLIE OVERIG

207 19 706

TOTAAL IMPORTVOLUME

11.756

BINNENLANDSE PRODUCTIE OLIEZADEN DIERLIJK VET

9 189

TOTAAL GRONDSTOFFEN 11.954

X 1.000 TON

RAAPZAAD

ZONNEBLOEM

SOJA 20

40

40 60

60

80 OLIE

MEEL

*Doorvoer is niet meegenomen.


De Nederlandse oliën- en vettenindustrie is traditioneel sterk internationaal georiënteerd. Er worden voornamelijk sojabonen, raapzaad en zonnebloempitten en tropische oliën (palmolie, kokosolie, en palmpitolie) verwerkt. De gewassen worden afhankelijk van klimatologische omstandigheden in verschillende delen van de wereld geteeld. Sojabonen worden vooral geteeld in Noorden Zuid-Amerika, palmolie komt uit ZuidoostAzië (met name Indonesië en Maleisië), zonnebloempitten uit Oost- en Zuid-Europa, en raapzaad komt voornamelijk uit de Europese Unie, maar ook uit Canada, China en Australië. Daarnaast zijn olijfolie, lijnzaadolie, pindaolie, rijstolie, castorolie en sesamolie voorbeelden van oliën die in Nederland worden verwerkt en verhandeld. Ruwe plantaardige grondstoffen komen als zaden of na een eerste bewerking in het land van herkomst veelal per boot aan in de Nederlandse havens. Gelet op dit wereldwijde werkveld is het niet verwonderlijk dat onze bedrijven een groot belang hebben bij onbelemmerde invoer van grondstoffen naar de Europese Unie, afschaffing van exportheffingen en -belemmeringen en liberalisering van de handel. De tweede grondstoffenstroom wordt gevormd door dierlijke vetten. Slachtbijproducten (voornamelijk van Nederlandse slachterijen waar onder andere runderen en pluimvee worden geslacht voor menselijke consumptie) en geïmporteerde visolie (bijvoorbeeld van sardines of haring) worden verwerkt door vetsmelterijen, raffinagebedrijven en vetcompounders (voor samengestelde vetten).

EEN MONDIAAL SPEELVELD SOJABONEN

NEDERLANDSE IMPORT PER LAND

PALMOLIE BRAZILIË

INDONESIË

VERENIGDE STATEN

MALEISIË

PARAGUAY

PAPOEA-NIEUWGUINEA

CANADA

HONDURAS

URUGUAY

COLOMBIA

RAAPZAAD

RAAPOLIE OEKRAÏNE

DUITSLAND

AUSTRALIË

BELGIË

LITOUWEN

VERENIGD KONINKRIJK

ROEMENIË

RUSLAND

VERENIGD KONINKRIJK

POLEN

ZONNEBLOEMPITTEN

ZONNEBLOEMOLIE BULGARIJE

HONGARIJE

ROEMENIË

FRANKRIJK

HONGARIJE

DUITSLAND

FRANKRIJK

OEKRAÏNE

SLOWAKIJE

BELGIË

PALMPITOLIE

KOKOSOLIE FILIPPIJNEN

INDONESIË

INDONESIË

MALEISIË

PAPOEA-NIEUWGUINEA

COLOMBIA

MALEISIË

PAPOEA-NIEUWGUINEA

BELGIË

BRAZILIË


ONZE ECONOMISCHE BETEKENIS De Nederlandse oliën- en vettenketen vertegenwoordigt een productiewaarde van € 6,1 miljard (2013) en is belangrijk voor de Nederlandse economie. Het is één van de grootste agrofoodsectoren in Nederland. Nederland is een toonaangevende producent van geraffineerde en op andere wijze bewerkte natuurlijke oliën en vetten. De Nederlandse oliën- en vettenketen neemt in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler.

TOTALE IMPORTWAARDE

€ 7,1 MILJARD

TOTALE PRODUCTIEWAARDE

€ 6,1 MILJARD

TOTALE EXPORTWAARDE

€ 4,8 MILJARD

Met een import van 11,8 miljoen ton en een importwaarde van € 7,1 miljard in 2013 is Nederland de op één na grootste importeur van oliezaden, oliën en vetten in Europa. 98% van onze grondstoffen worden geïmporteerd en ruim 2/3 deel hiervan is afkomstig van buiten de EU.

EXPORT OLIEZADEN, OLIËN EN VETTEN

6 miljoen ton

+50% 4,1 2003

2013


EXPORTWAARDE OLIËN EN VETTEN

RAFFINAGECAPACITEIT GROOTSTE VAN EUROPA In Europa is Nederland de grootste exporteur van oliën en vetten. Nederland is na China en India de grootste importeur van palmolie in de wereld. De export van oliezaden, oliën en vetten is de afgelopen 10 jaar met 50% gestegen naar ruim 6 miljoen ton. De exportwaarde van oliën en vetten is in dezelfde periode meer dan verdubbeld van € 2,2 miljard naar € 4,8 miljard. Oliën en vetten behoren daarmee tot de belangrijkste agrarische exportproducten van Nederland. Onze belangrijkste afzetmarkten liggen (met 92%) voornamelijk binnen de EU. Op wereldschaal is de Nederlandse oliënen vettensector in volume de zesde importeur en de vijfde exporteur. Met onze capaciteit voor het crushen (persen) van oliezaden zijn we nummer vier in Europa. In de afgelopen 10 jaar is de raffinagecapaciteit in Nederland met 50% gestegen tot ruim 3,2 miljoen ton en zijn we in raffinage de grootste in Europa.

€ 4,8 miljard +120% € 2,2 2003

OPSLAGCAPACITEIT IN

2,1 2003

2013

De grootste margarinefabriek van Europa staat in Rotterdam. Nederland is de nummer 4 producent van margarine in Europa. Met 1,4 miljoen ton staat Nederland in Europa op de 3e plaats bij de productie van biodiesel. De Nederlandse op- en overslagbedrijven vormen de belangrijkste logistieke schakel voor oliën en vetten in NoordwestEuropa. Van de 2,5 miljoen m³ opslagcapaciteit ligt 1,5 miljoen m³ in Nederland. De Rotterdamse haven is met 1,3 miljoen m³ met afstand de grootste in Europa voor het opslaan en de overslag van plantaardige en dierlijke oliën en vetten, en biodiesel. 50% van alle Europese import gaat via de Nederlandse havens.

ROTTERDAMSE HAVEN NEDERLAND IS DE GROOTSTE VAN EUROPA

1.500.000.000 LITER 2013

+50%

3,2 miljoen ton

DIT KOMT NEER OP CIRCA

100 LITER PER INWONER

VOOR HET OPSLAAN EN DE OVERSLAG VAN PLANTAARDIGE EN DIERLIJKE OLIEN EN VETTEN.

3 1,3 MILJOEN m 50%

van alle Europese import gaat via de Nederlandse havens


VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN Duurzaamheid en duurzame ontwikkeling hebben voor onze bedrijven een hoge prioriteit. Door concrete acties en beleid geven we hier invulling aan. Immers, bij een belangrijke nationale en internationale economische positie hoort ook maatschappelijke verantwoordelijkheid. Wij nemen graag zelf het initiatief en vragen ketenpartners zich daarbij aan te sluiten. Dat geldt voor terreinen als milieu, voedselveiligheid, gezonde voeding en verduurzaming van onze grondstofketens op nationaal en internationaal vlak.

Hiernaast hebben we een aantal voorbeelden uitgelicht die illustreren hoe wij nationaal en internationaal actief zijn om de oliën- en vettenketen duurzamer te maken. De oliën- en vettenketen is actief betrokken bij internationale ronde tafels voor de verduurzaming van palmolie (RSPO) en soja (RTRS, ISCC). Onze bedrijven zijn initiatiefnemer van de Task Force Duurzame Palmolie en actief betrokken bij de Stichting Ketentransitie Verantwoorde Soja.

Onze doelstelling is dat eind 2015 alle palm- en sojaolie bestemd voor de Nederlandse levensmiddelenmarkt uit duurzame bronnen afkomstig is. In 2013 was 61% van de in Nederland verwerkte palmolie en 50% van de sojaolie duurzaam geproduceerd.

DUURZAME PALMOLIE IN VOEDING

53%

100%

61%

30% 2011

2012

2013

2015 Ambitie

De Nederlandse crushbedrijven hebben de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in het ombouwen van de verwerkingscapaciteit van sojabonen naar raapzaad. Hierdoor is de afhankelijkheid van de import van plantaardige (soja) eiwitten vanuit ZuidAmerika verminderd en is het aanbod van Europees (raapzaad) eiwit voor de intensieve veehouderij verhoogd.

Voor onze keten betekent duurzame ontwikkeling ook het verantwoord gebruik van oliën en vetten in een gezonde levensstijl. Op initiatief van onze industrie heeft de Task Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling zich sinds 2003 actief ingezet voor een betere vetzuursamenstelling van de voeding. En met resultaat. Het gehalte aan transvetzuren in de Nederlandse voeding is gedaald tot zeer lage niveaus. De Task Force wordt nationaal en internationaal gezien als het toonbeeld van een goed functionerende vorm van zelfregulering. Een initiatief onder de Task Force is de campagne Verantwoord Frituren die samen met Koninklijke Horeca Nederland in 2004 is gestart. In 10 jaar tijd is het gebruik van vloeibaar frituurvet of -olie in cafetaria’s gestegen van 51% in 2003 tot 85% in 2013.

VERANTWOORD FRITUREN : IN 10 JAAR IS HET GEBRUIK VAN VLOEIBAAR FRITUURVET OF -OLIE IN CAFETARIA’S STERK GESTEGEN VAN 51% NAAR 2003 2013 85%

40%

ENERGIEBESPARING 1993

2013

Wij lopen voorop bij het verbeteren van de energie-efficiency in onze productieprocessen. Sinds de start in 1993 neemt de oliën- en vettenketen deel aan het convenant met de Nederlandse overheid binnen de Meerjarenafspraak Energiebesparing (MJA3). In de afgelopen 20 jaar is de keten er in geslaagd haar energie-efficiëntie ieder jaar met gemiddeld 2% te verbeteren. In totaal wordt thans dus circa 40% minder energie per verwerkte hoeveelheid olie of vet gebruikt dan in 1993.

OP WEG NAAR DUURZAME ONTWIKKELING



Wij stimuleren het hergebruik van oliën en vetten. Inzameling van gebruikte vetten draagt bij aan een beter milieu. Enerzijds omdat gebruikte frituurvetten niet in het riool terechtkomen waar ze schade kunnen aanrichten en anderzijds omdat gebruikt frituurvet en bakolie een tweede leven krijgen als biobrandstof. In 2012 is de campagne “Frituurvet, recycle het!” gestart, die tot doel heeft 10 miljoen kilogram gebruikt frituurvet van consumenten terug te winnen in 2020. Dit is de helft van al het thuis gebruikte frituurvet. Op dit moment is reeds 40% van deze doelstelling gehaald.

4.000.000 KILO

GEBRUIKTE VETTEN INGEZAMELD

De productie van biodiesel draagt bij aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstelling van de overheid om in 2020 10% van alle energie voor vervoer uit hernieuwbare bronnen afkomstig te laten zijn. De totale Nederlandse productie van biodiesel lag in 2013 op 1,4 miljoen ton. Alle grondstoffen voldoen daarbij aan de duurzaamheidseisen die de EU stelt. 75% van de biodiesel voor de Nederlandse markt maakt gebruik van grondstoffen die reststromen zijn van andere industriële processen. Dat zijn vooral gebruikt frituurvet of -olie vanuit de industrie, de horeca of van consumenten, en dierlijk vet. Naast een sterke stijging van het gebruik van oliën en vetten voor biobrandstof is ook het gebruik van oliën en vetten door de Nederlandse levensmiddelenindustrie in de afgelopen 10 jaar gestegen (+17%).

Bestemming oliën en vetten in Nederland 2.5

VOEDING

DIERVOEDERS

OLEOCHEMIE

BIOBRANDSTOFFEN

2 1.5 1 0.5

2003

2004

2005 2006 2007

2008

In 2012 is in Nederland extra productiecapaciteit voor biodiesel beschikbaar gekomen ten behoeve van de Europese markt. Wij investeren grootschalig in nieuwe toepassingen van oliën en vetten in de biobased economy. Op deze manier helpen wij mee om de afhankelijkheid van aardolie

2009

2010

2011

2012

2013

0

GEBRUIK IN MILLJOEN TON

VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN

te verminderen. Goede voorbeelden zijn de investeringen in algenolie en de markt van biologisch afbreekbare plastics, waar oliën en vetten een groeiende rol spelen. Vanwege hun eigenschappen zijn oliën en vetten zeer geschikt voor inzet in bijvoorbeeld de auto-industrie.




VERTROUWEN EN INVESTEREN IN DE TOEKOMST Voedselveiligheid Een belangrijke verantwoordelijkheid ligt bij de individuele bedrijven, maar voedselen diervoederveiligheid kan alleen worden gegarandeerd door een ketenaanpak. De oliën- en vettensector ontwikkelt risicoanalyses en codes en coördineert veiligheidsen kwaliteitssystemen die tezamen de basis vormen voor een veilige voedselproductie. In aanvulling op Europese en Nederlandse regelgeving neemt de keten eigen initiatieven op het gebied van voedselen diervoederveiligheid. Zo trekt ons opleidingstraject Food & Feed Safety of Oils and Fats jaarlijks deelnemers uit binnen- en buitenland en is de opleiding uitgegroeid tot de internationale standaard voor training op dit gebied.

ONZE OPLEIDING FOOD & FEED SAFETY OF OILS AND FATS IS UITGEGROEID TOT

DE INTERNATIONALE STANDAARD


4

DE GROTE PLANTAARDIGE OLIËN

NEMEN SAMEN 76% VAN DE

WERELDPRODUCTIE VOOR HUN REKENING

Investeren in groei De wereldwijde vraag naar oliën en vetten groeit hard. In de afgelopen 15 jaar is de mondiale productie van oliën en vetten bijna verdubbeld naar in totaal 185 miljoen ton tegenover een bevolkingsgroei van 11%. De vier grote plantaardige oliën: palm-, soja-, raap- en zonnebloemolie nemen 76% van de wereldproductie van oliën en vetten voor hun rekening en dierlijk vet ongeveer 9%. 15% van de totale productie is afkomstig van kokos, olijven, lijnzaad en een groot aantal speciality seeds.

IN DE AFGELOPEN

10 JAAR HEEFT DE INDUSTRIE RUIM

€ 2 MILJARD GEÏNVESTEERD IN UITBREIDING, MODERNISERING

EN

VERDUURZAMING

De groeiende vraag naar oliën en vetten zal de komende decennia doorzetten. Tot 2050 verwacht men een stijging van de wereldwijde vraag naar oliën en vetten met circa 35% tot ruim 250 miljoen ton. Het is een enorme uitdaging om deze toenemende vraag op een duurzame wijze te vervullen. De drijvende krachten achter deze ontwikkeling zijn de groeiende wereldbevolking en de welvaartsstijging in de opkomende economieën. Ook de groeiende behoefte aan biobrandstoffen en ontwikkelingen en nieuwe toepassingen voor energievoorziening, chemische en technische producten binnen een meer biobased economy spelen hierbij een rol. De Nederlandse oliën- en vettenketen is de laatste jaren fors gegroeid en de perspectieven voor de toekomst zijn goed. In de afgelopen 10 jaar heeft de industrie ruim € 2 miljard (gemiddeld ruim € 200 miljoen per jaar) geïnvesteerd in Nederland voor uitbreiding, modernisering en verduurzaming.

De Nederlandse oliën- en vettenindustrie heeft daarmee geanticipeerd op de groeiende vraag. De toekomst zien we positief tegemoet. Naast hogere importen zien we kansen voor groeiende export binnen de EU-markt. Ook benutten we kansen voor het exporteren van de kennis en ervaring die in de afgelopen decennia in ons land is opgedaan.

VERWACHTE GROEI WERELDVRAAG

250 MILJOEN TON + 35% 2013

2050


De oliezaden-, oliën- en vettensector staat mondiaal voor de enorme uitdaging om de groeiende wereldbevolking van voldoende voedsel te voorzien en tegelijkertijd de effecten op natuur en milieu te minimaliseren door de opbrengst per hectare, per kubieke meter water, per kilogram mest en per gram bestrijdingsmiddel zo hoog mogelijk op te voeren. Daarbij zijn nieuwe technieken hard nodig. De ontwikkeling en toelating van nieuwe variëteiten in Europa blijft achter bij de rest van de wereld. Het is belangrijk om de maatschappelijke dialoog over genetische modificatie op een transparante manier en op wetenschappelijke gronden te voeren. Investeren in innovatieve en good agricultural practices (GAP) is noodzakelijk. De kennis en expertise van de Nederlandse kennisinstellingen en universiteiten is daarbij van grote toegevoegde waarde.


Goede concurrentiepositie De concurrentiepositie van de Nederlandse MVO-keten is goed: onze uitstekende geografische ligging, goede infrastructuur en logistiek, moderne fabrieken, internationale oriëntatie en groot innovatievermogen zijn samen met onze kennis en expertise en de aanwezigheid van wereldspelers uit alle schakels van de keten van waarde. We hebben alles in huis om de kansen en uitdagingen die de toekomst ons biedt te verzilveren. De uitdagingen liggen voornamelijk op het terrein van het duurzaam laten groeien van de wereldproductie om aan de groeiende wereldvraag te voldoen en het verder ontwikkelen van een biobased economy.

SAMENWERKING INDUSTRIE NGO’S Mede door economische crises constateren we op mondiaal niveau een groeiend draagvlak voor protectionistische maatregelen. Onbelemmerde handel en een eerlijk speelveld zijn van het grootste belang voor de positie van Nederland. Ook in eigen land zijn er uitdagingen die we samen met onze partners moeten aangaan: duidelijke voorlichting over de rol van oliën en vetten in een gezond voedingspatroon en het aanbod van goed geschoold technisch personeel zijn daar voorbeelden van. Ook de fysieke infrastructuur en investeringen in innovatieve ontwikkelingen vragen voortdurend aandacht.

OVERHEID Samenwerking als uitgangspunt De bedrijven in Nederland die samen de keten voor oliën en vetten vormen geloven sterk in samenwerking en het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Daarom hebben zij in 2013 het initiatief genomen tot een private doorstart van het Productschap Margarine, Vetten en Oliën in MVO. Binnen de ketenorganisatie voor oliën en vetten werken partijen gezamenlijk aan een duurzamere en internationaal concurrerende positie van Nederland in de mondiale oliën- en vettensector. Dat willen wij samen doen met onze partners in andere sectoren, met de overheid en met kennisinstellingen.


RANDVOORWAARDEN EN ACTIES 1

Het bedrijfsleven heeft een consistent overheidsbeleid op nationaal, Europees en internationaal terrein nodig om investeringen te laten renderen en vertrouwen te scheppen in Nederland als vestigingsland. Dit geldt in het bijzonder voor het ontwikkelen van een biobased economy (inclusief biobrandstoffen). Europese richtlijnen voor afvalstoffen werken belemmerend in plaats van stimulerend.

nië, Rusland, Oekraïne, Indonesië en Maleisië. In een tijd van economische recessie zien we de opkomst van protectionistische gevoelens en wet- en regelgeving. Het is noodzakelijk dat (de implementatie van) wet- en regelgeving binnen Europa meer wordt geharmoniseerd en dat er geen aanvullende nationale regelgeving plaatsvindt.

2

4

3

5

Investeringen in de fysieke infrastructuur van Nederland blijven voortdurend nodig. Een internationaal competitieve lastendruk voor onze havens en investeringen in de scholing van technisch personeel zijn noodzakelijke randvoorwaarden om het investeringsklimaat in ons land op peil te houden.

W e pleiten voor een eerlijk internationaal speelveld. De Nederlandse oliën- en vettenketen (en daarmee de Nederlandse economie) is gebaat bij de liberalisering van de handel, waaronder de onbelemmerde invoer van grondstoffen in de Europese Unie en afschaffing van exportheffingen en -belemmeringen door Argenti-


Wij zijn ervan overtuigd dat genetische modificatie kan bijdragen aan een duurzame wereldvoedselproductie en grotere noodzakelijke voedselzekerheid. Beslissingen over de markttoelating van nieuwe ggo’s moeten wat ons betreft op wetenschappelijke gronden genomen worden. Wij pleiten voor politieke moed om de ideologische impasse op dit terrein te doorbreken. W ij zien de overheid als belangrijke partner in de verduurzaming van onze keten. We pleiten voor voortzetting van de steun van onze verduurzamingsprocessen, nationaal onder meer via de MJA3, en internationaal via onder meer het Initiatief Duurzame Handel.

6

9

7

10

N auwe(re) samenwerking op het terrein van risicoanalyse en -management door uitwisseling van handelsen productiegegevens tussen het georganiseerde bedrijfsleven en de overheid, is een absolute noodzaak voor het waarborgen van voedselen diervoederveiligheid. De overheid moet ervoor zorgen dat door het wegvallen van het Productschap MVO niet de gedetailleerde inzichten in de handelsen productiestromen van onze keten verdwijnen.

Het waarborgen van voedselen diervoederveiligheid blijft een belangrijke prioriteit voor onze keten en de overheid. We moeten blijven investeren in de kwaliteit en kwantiteit van toezichthouders, minder en duidelijker regels en zware sancties voor bedrijven die de regels niet naleven.

D e oliën- en vettenketen is tegen een verplichte herkomstetikettering. De bedrijven onderschrijven het belang van transparantie, maar zijn van mening dat verplichte herkomstetikettering de consument geen duidelijkheid biedt. Het vermelden van het land van oorsprong van een ingrediënt is nietszeggend voor de consument en de vermelding van de plaats van herkomst is in de praktijk onuitvoerbaar. De oliën- en vettenketen wil zich samen met overheid en ketenpartijen inzetten voor een gezond voedings patroon van consumenten en specifiek de jeugd. Samenwerking tussen het Voedingscentrum en MVO kan hierin een belangrijke rol spelen.

8

W ij zijn goed op weg met het recyclen van frituurvet. Voor het fors verhogen van het aandeel ingezamelde vetten van huishoudens is het echter noodzakelijk dat (plaatselijke) overheden en het bedrijfsleven handen ineenslaan en met een actieplan komen.


MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten Louis Braillelaan 80 2719 EK Zoetermeer +31 79 363 43 50 [email protected] www.mvo.nl





DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

Recommend Documents