De meest gestelde vragen over
Diabetes en zwangerschap
Dr. Th.F. Veneman
©2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enig andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
ISBN 978 90 313 75035 NUR 850/870 Ontwerp omslag en binnenwerk:
Bohn Stafleu van Loghum, Debby van Hees Opmaak binnenwerk: Boekhorst design, Culemborg Foto’s:
Getty Images. Eerste druk, eerste oplage 2009 Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl www.diabetesenleven.nl www.diabetesweb.nl
Inhoudsopgave
Inleiding
7
Dankwoord
10
Ervaringsverhalen
11
Algemeen
19
Diabetes en zwangerschap in de praktijk
32
6
Diabetes en zwangerschap
Inleiding
Diabetes is een veelvoorkomende ziekte. In Nederland lijden zo’n 800.000 mensen aan diabetes; de meesten hebben diabetes type 2, maar ook vele tienduizenden hebben type 1. Diabetes kan gepaard gaan met een reeks nare complicaties. De meest bekende complicaties zijn retinopathie, nefropathie en neuropathie, naast de bekende hart- en vaatziekten. Van diabetes wordt altijd gezegd dat je er een normaal leven mee kunt leiden. Dat is in principe waar, maar daarmee wordt toch wat bagatelliserend gedaan over de moeite die je ervoor moet doen. Een patiënt met diabetes moet altijd alert zijn op eet-, sport- en reisgewoonten. Oppassen bij ziekte en stress, altijd erop letten dat medicijnen op tijd en in de juiste dosering worden toegediend en ingenomen. Kortom, dat normale leven kán geleid worden, maar wel met een heleboel voorzorgsmaatregelen, die 24 uur per dag, 7 dagen in de week en 365 dagen per jaar in acht moeten worden genomen; een patiënt met diabetes heeft nooit vakantie van die beslommeringen. Met de juiste voorzorgsmaatregelen kan de ontwikkeling van complicaties worden tegengegaan, zo weten we uit belangrijk wetenschappelijk onderzoek. Niet alleen de bloedsuikerregulatie moet op orde zijn, ook de bloeddruk en het cholesterolgehalte moeten goed gereguleerd worden.
8
Diabetes en zwangerschap
Ook al doet een patiënt zijn uiterste best en is alles goed geregeld, dan nog bestaat er geen garantie dat complicaties niet zullen optreden. Met andere woorden: er zijn patiënten die er ‘alles’ voor doen om hun diabetes goed te reguleren en die toch worden geconfronteerd met bepaalde complicaties, daarnaast zijn er patiënten die het allemaal niet zo nauw nemen en die gevrijwaard lijken te blijven van problemen. Naast de bekende complicaties, eerder genoemd, zijn er ook andere problemen, die wat minder bekendheid en daarmee vaak ook wat minder aandacht krijgen in de dagelijkse praktijk. Zo gaat diabetes vaak gepaard met seksuele en ook met psychische stoornissen. Met name klachten van depressie komen vaker voor bij diabetes. Bij het ‘normale’ leven dat diabetespatiënten kunnen leiden hoort ook zwangerschap. Een diabetespatiënt kan ‘gewoon’ zwanger worden en kinderen baren. Toch geldt ook voor de combinatie van zwangerschap en diabetes dat de nodige voorzorgsmaatregelen dienen te worden genomen. Om te beginnen moet een patiënt met diabetes het een en ander op orde hebben alvorens überhaupt zwanger te ‘mogen’ worden. Want niet alleen voor de moeder met diabetes maar ook voor het kindje van zo’n moeder geldt weer dat er complicaties kunnen optreden als het lichaam onvoldoende gereguleerd is. De bloedsuikerregulatie van de moeder moet van tevoren goed zijn, evenals de bloeddrukregulatie. Haar ogen moeten van tevoren worden nagekeken en zo nodig worden behandeld. Tabletten moeten worden vervangen door insuline, met alles wat daarbij hoort. Verder moet de zwangere vrouw met diabetes vaker worden gecontroleerd dan niet-diabetische zwangeren of niet-zwangeren. Kortom:
Inleiding
ook voor zwangerschap en diabetes geldt dat het allemaal heel goed samen kán gaan, mits een en ander nauwkeurig wordt gereguleerd en gecontroleerd. Met dit boekje wordt geprobeerd de meest gestelde vragen te beantwoorden die betrekking hebben op de combinatie zwangerschap en diabetes. De bedoeling is de kennis omtrent deze combinatie te verhogen.
9
10
Dankwoord
Dankwoord Mijn speciale dank aan de ‘schrijvers’ van hoofdstuk 1. Dankzij hun openhartige bijdragen krijgen de lezers van dit boek een realistisch beeld van het dagelijks leven van zwangeren met diabetes. Thiemo Veneman september 2009
