De kus van de spinnevrouw

De kus van de spinnevrouw

Manuel Puig

INHOUD ********** Bladzijde 1 - Proloog door Pepe Martin Bladzijde 3 - De kus van de spinnevrouw Bladzijde 17 - Leni en de nazi's Bladzijde 30 - De oorlogsinvalide Bladzijde 38 - Bij de rebellen Bladzijde 47 - Voodoo in de Caraïben Bladzijde 65 - De journalist en de revue-star Bladzijde 85 - Leni en Werner Bladzijde 89 - Homosexualiteit Proloog door Pepe Martín. ****************************** Men ziet iets raars aan haar, ze lijkt geen vrouw als de andere. Het gezichtje van een kat. De heldere ogen die bijna zeker groen zijn..Zo begon de theatrale Molinita zijn boeiend verhaal dat geleidelijk aan Valentin ging paaien. Zoals elke lezer van de Kus van de Spinnevrouw ook verstrikt bleef. Zodanig dat ik op een reis naar New York de schrijver wilde leren kennen. Ik riep hem op per telefoon en we maakten een afspraak. Ik had de eerste uitgave van de roman bij, waar een foto van een glimlachende aantrekkelijke, zwartharige jongeman op de achterflap stond met de zee als achtergrond."Zie ik er nog goed uit?" vroeg Manuel me om me te identificeren-"Goed." antwoordde ik hem. De Argentijnse uitdrukking is meer een complimentje dan een beschrijving. Zo vertelde ik hem dat ik hem zou herkennen van de foto. "Zo ben ik nu niet meer, ik was het..." antwoordde hij me zuchtend. Dat waren de weinige woorden die we wisselden alvorens we elkaar ontmoetten in Roompelmayer, een exclusief theesalon op de Quinta Avenida, waarvan ik niet wist of het weerstaan had aan de loop der jaren en waar Paulette Godard zeker geen thee meer heeft gedronken. Ik sprak hier af in de hoop haar te ontmoeten. Dat en de bioscoop en het zeer harde leven in de stad en zoveel dingen meer, vertelde hij me, steeds met zijn persoonlijke zin voor humor, in zijn Argentijns doorspekt met Mexicaanse woorden. Burt Lancaster, die er nooit toe kwam om de rol van Molina te spelen zoals hij beweerde, had de rechten op het verhaal voor de cinema. Maar hij was er wel in geslaagd deze voor de theatervertegenwoordiging te bemachtigen. Maar dat is een ander verhaal. Van het lange proces dat de versie betekende die hij zelf aan het maken was, was een innige vriendschap overgebleven. "Het verheugt me dat ze me begunstigen" zei hij aan Sylvia, mijn vrouw. Brief na brief, reis na reis werden ze nauwer verknocht. Manuel was een warm mens, ironisch, lichtvoetig en diepzinnig. De e-mail bestond niet, de fax misschien evenmin, en wachten op de aankomst van de tekst langs de gewone post werd gedurende de voorbereiding en de aanpassing van zijn paginas voor mij een intense en gelukkige tijd en ook voor Juan Diego en Garcia Sánchez, waarmee ik de ervaring deelde. Het was voor Puig een revelatie. Het "vergif van het theater" bracht hem ertoe meer dramatische werken te schrijven. Sommige zoals "Het mysterie van de rozentak" waarvan ik een gedramatiseerde lezing monteerde in een cyclus die ik coordineerde voor La Casa de América voor de laatste Kerstmis, werd in Spanje niet uitgegeven. Toen hij het manuscript ontving zou hij me zou hij deze mogelijkheid van adres suggereren aangezien de personages twee unieke vrouwen zijn. 1

Alhoewel, ten aanschouwe van mijn twijfel om Molina of Valentin in De Kus te interpreteren.."Ik maakte Molina" zei hij me,"hij is mooier", had hij ditmaal geen rol voor mij.."Met mijn diepe dankbaarheid voor deze schitterende ervaring van vriendschap en schepping die de mise en scene van deze roman is geweest" zo is het boek opgedragen dat Seix Barral voor de eerste maal in 1976 heeft uitgegeven. Nu heb ik voor mij de Argentijnse uitgave van 1993 ( het kon niet vroeger gebeuren) met de foto op de omslag van een Manuel met weinig haar die met gesloten mond glimlachte en de wereld niet meer uitdaagde. Hij keek ons aan met een zekere ironie. Op de omslag staat niet meer dat meisje met loshangende haren in de wind die bijna tot in de wolken verheven wordt van het eerste boek. Een zeer weinig Spaans ogende hoofddoek laat ons een nogal fatale vrouw vermoeden met tulband en met super omrande ogen. Het is de echte Spinnevrouw, een Gloria Swanson uit 1928 uit de collectie. Een waarachtig succes. Want als het kattemeisje de pantervrouw is, in de eerste film die in de roman Molina aan Valentin vertelt is de spinnevrouw Molinita zelf, de homosexueel die vrouw wil zijn. In zijn verhalen over zaken die 's nachts plaatsvinden en iets verraderlijks hebben, gaat Molina de radicale en opstandige Valentin uit zijn in zich zelfgekeerd zijn halen. Om hem te omhullen in de fantasie, in de illusie, in de toevlucht die voor een zo als een stuk vuil behandeld wezen zoals hij de enige vlucht is uit de werkelijkheid. Maar als Molina een marginaaal is, is Zijn utopie om de wereld te veranderen sluit hem in, verwijdert hem van deze zelfde bourgeoiswereld waarmee hij probeert te breken. En geleidelijk aan, avond na avond, film na film, gaat hij in deze onwerkelijkheid van de film binnen, bigger than life (groter dan het leven, zegt de oude slogan). En hij gaat zich meer toegevingen toelaten door te vragen om de nachtelijke verhalen naar de dag uit te breiden. Tot hij zich met alle ongekunsteldheid laat inwikkelen in de draden van het net dat Molina aan het weven is. En in deze waarin Molina zelf ook gaat vallen. Tot ze tot een daad van fysieke liefde komen die even zuiver als schendend is. "Het leek me dat ik het niet was, dat jij het alleen was..Of dat ik niet ik was. Dat ik nu..jij was." Deze woorden van Molina duiden het buigingspunt aan, de code van deze vreemde Maar als de homosexueel zich oplost, zich belichaamt in de andere om enkele "ene" te zijn, wordt ook de politieke idealist getransformeerd, eveneens opgelost in de " andere". Twee vanaf het begin zo diametraal verschillende wezens, gaan in een subtiel en bijna ritueel proces evolueren zodanig dat elk uiteindelijk de tegenovergestelde personaliteit aanneemt. Molina zal beslissen om zich op te offeren voor een zaak die nooit de zijne was. En Valentin zal leren dat de droom, die hij zich nooit veroorloofde, de enige bevrijding is van de pijn. De pijn om te leven en te sterven in waardigheid. Alsdus zal " de spinnevrouw", moeder, vrouw, minares, zij die de ene wilde zijn en de andere wilde hebben, de twee omvatten. Een voorspel dat reeds een onderdrukkende en beklemmende realiteit zou zijn in deze "kus" die hen voor altijd verenigt. En zo zal Manuel Puig op een happy end uitlopen, zo vol van pathos als van hoop in de mens. Voor een mitomaan van de cinema die zo consequent is als hij kan er geen beter einde zijn aan de in definitieve klassieke geschiedenis van jongen-ontmoet-meisje. Manuel was zo drastisch in zijn liefdes en fobieën als mitomaan dat hij in staat was Nestar Almendros op straat achter te laten tijdens een gure New-Yorkse winteravond wegens zijn afkeer tegenover Lana "Een persoon die niet van Lana houdt mag niet slapen onder mijn eigen dak" zei hij terwijl hij zijn valiezen aan de deur zette. Vanaf zijn eerste jeugdroman "Het Verraad van Rita Hayworth" was zijn stem zo persoonlijk, zo onderscheiden dat zijn vertelkunst er slechts veel later in slaagde de waardering en de meest kritische achting te behalen. Het is duidelijk dat van dit misprijzen er af en toe scherpe verwijzingen zijn. In de kus..het meisje, Irena, " laat de critici achter en gaat met hem mee (de jongen)" Er moest tijd over heen gaan opdat men de originele bijdrage zou erkennen van de boleros, de radioreeksen, de roze roman, de volkstaal tot een onmiskenbare stijl, een weergaloze stem. Natuurlijk dat Guillermo Cabrera Infante, goede vriend en bewonderaar van Manuel, me bij gelegenheid vertelde dat Aardbei en Chocolade, van Senel Paz, dat zo goed onthaald werd, door De En dat zelfs Mario Vargas Llosa hem iets verschuldigd is in Tante Julia en de schrijver. Onder onze schrijvers is Rosa Montero zij die zeker bewondering en schuld erkent in "Ik zal u behandelen als een koningin". Maar het is misschien in zijn laatste roman " De tropische nacht valt" ( wat mooie titels allemaal!) waar hij meer dan ooit dezelfde is en meer gewaardeerd wordt dan in heel

2

Omdat, zoals Molina zegt: "boleros zeggen hopen waarheden" nu om je te herinneren, om je niet te zeggen hoezeer we ons verbazen, overkomt het me als ik alleen ben om zachtjes te zingen:" Schatje, ik kom nog eens terug om met jou te praten.."Zo begint de bolero van Mario Clavel-Mijn brief( die Manuel me graveerde in de mannelijke stem van Elvira Ríos voor de theaterversie ) en dat zijn de eerste woorden van Molinita in hoofdstuk 7 van De Kus van de Spinnevrouw.

Deel 1

Je kunt aan haar zien dat ze iets vreemds heeft, dat ze geen vrouw is als alle andere. Ze ziet er heel jong uit, ongeveer vijfentwintig jaar, ze heeft een kattengezichtje, een meisjesneus, de vorm van haar gelaat is... eerder rond dan ovaal, een hoog voorhoofd, de dikke wangen eveneens groot maar die in een punt naar onder gaan zoals bij katten.-En de ogen?- Heldere, hoogstwaarschijnlijk groen, ze knijpt ze half dicht om beter te kunnen tekenen. Ze kijkt naar het model, de zwarte panter uit de zoo, die eerst rustig in zijn kooi op de grond lag te slapen. Maar toen het meisje geluid maakte met de lessenaar en de stoel, zag de panter haar en begon door de kooi op en neer te wandelen en naar het meisje te brullen die de schaduwwerking nog niet goed vond die ze aan de tekening zou geven.-Kon het dier haar niet eerder ruiken?-Nee, want in de kooi ligt een enorm stuk vlees, dat is het enige wat het kan ruiken. De oppasser legt het vlees opzettelijk dicht bij het tralievenster opdat er geen enkele geur van buiten binnen komt die de panter zou doen schrikken. Als ze de woede van het roofdier ziet begint het meisje steeds sneller lijnen te trekken en tekent een gezicht dat zowel van een dier als van een duivel kan zijn. De panter bekijkt haar, het is een mannetje en je weet niet of hij haar in stukken wil scheuren en nadien opeten of hij ,door een ander nog lelijker instinct gedreven, naar haar kijkt. -Zijn er die dag geen mensen in de zoo? -Nee, bijna niemand. Het is koud, het is winter. De bomen in het park staan kaal. Er waait een koude wind. Het meisje is bijna de enige daar gezeten op het plooibankje dat ze zelf heeft meegebracht samen met de lessenaar om haar tekenblad op te steunen. Een beetje verder, bij de kooien met giraffen, staan er een paar kinderen met de onderwijzeres, maar ze gaan snel weg, ze verdragen de kou niet.- En heeft zij dan geen kou?- Nee, ze voelt de kou niet, het lijkt of ze in een andere wereld is, helemaal in zichzelf gekeerd tekent ze de panter. -Als ze in zichzelf gekeerd is is ze niet in een andere wereld. Dat is een tegenstrijdigheid. -Ja dat is zeker, ze is in zichzelf gekeerd, geplaatst in de wereld die ze binnen zich zelf heeft en die ze net begint te ontdekken. Ze heeft haar benen over elkaar geslagen, haar schoenen zijn zwart, met hoge en dikke hakken, zonder neus, ze laten de donker geschilderde nagels zien. De kousen zijn glanzend, van soort kristalzijde, men weet niet of het vlees roosachtig is of de kous. Pardon maar herinner je wat ik je gezegd heb, geef geen erotische beschrijvingen. Je weet dat het ongepast is.-Zoals je wilt. -Goed, ik ga verder. Ze draagt handschoenen maar om het tekenen vooruit te laten gaan had ze haar rechter handschoen uitgetrokken. Haar nagels zijn lang, de nagellak is bijna zwart, en ze heeft witte vingers tot ze blauw worden van de Ze stopt even met haar werk en steekt haar hand onder haar mantel om ze op te warmen. De mantel is dik, van zwart pluche, met heel grote schoudervullingen, maar een dikke pluche zoals de vacht van een Perzische kat, nee, veel dikker. 'En wie staat er achter haar?, iemand tracht een sigaret aan te steken, de wind dooft de vlam van de lucifer uit. -Wie is het? -Wacht. Zij hoort het geklik van de lucifer en ze schrikt, ze draait zich om. Het is een vent met een goed uiterlijk, geen knap ogende man, maar een die er sympathiek uitziet, met een lage hoed met brede rand, een ruime overjas en een heel wijde broek. Hij raakt de rand van de hoed aan als groet en verontschuldigt zich, hij zegt haar dat de tekening Ze ziet dat hij een goede kerel is, men ziet het aan zijn gezicht, hij is een heel begripvolle en rustige Ze herschikt een beetje haar haardracht met haar hand die door de wind in de war is geraakt. Het is gekruld ponyhaar met het haar tot op de schouders zoals gebruikelijk, eveneens met kleine krullen in de punten bijna zoals een permanent. -Ik stel ze me gedrongen voor, niet al te groot, rond en ze beweegt als een kat. Het heerlijkste dat er is.- Was het niet dat je niet opgewonden wilde raken? - Ga door. - Ze antwoordt dat ze niet geschrokken is. 3

Maar toen ze haar haar herschikte komt het blad los en het vliegt weg door de wind. De jonge man loopt er achter aan en grijpt , hij keert terug naar het meisje en vraagt om Ze zegt dat het niet geeft en hij geeft er zich rekenschap van dat ze een buitenlandse is door haar Het meisje vertelt hem dat ze een vluchtelinge is, schone kunsten studeerde in Budapest en bij het uitbreken van de oorlog zich ingescheept had voor New-York. Hij vraagt haar of ze uit haar stad Het lijkt of er een waas voor haar ogen komt, heel de uitdrukking van haar gelaat versombert, ze zegt dat ze niet uit een stad komt, ze komt van de bergen ergens uit Transylvania. -Van waar Dracula afkomstig is.-Ja, deze bergen hebben donkere bossen, waar roofdieren leven die in de winter van honger gek worden en gedwongen worden om af te dalen naar de dorpen, om te doden. En de mensen sterven er van angst, ze leggen schapen en andere dode dieren aan de deuren en doen beloften om gespaard te worden. Door dat alles wil de jonge man terugkeren om haar te zien en ze zegt hem dat ze de volgende middag hier nogmaals komt tekenen, zoals tijdens heel dit laatste seizoen toen er veel zonnige dagen geweest Dan is hij, die architect is, de volgende dag in zijn studio met zijn collega architecten en ook met een vrouwelijke collega en als het drie uur is en het niet lang meer klaar is wil hij de regels en passers loslaten om naar de zoo over te steken die er bijna tegenover ligt, daar in Central Park. De vrouwelijke collega vraagt hem waar hij naartoe gaat en waarom hij zo tevreden is. Hij behandelt haar als een vriendin maar hij stelt vast dat ze feitelijk op hem verliefd is alhoewel ze het verbergt. -Is het een lelijk mens?-Nee, ze heeft kastanjebuin haar, een sympathiek gelaat, niets van de andere wereld maar aangenaam. Hij gaat buiten zonder haar het genoegen te doen te zeggen waar hij heen gaat. Ze is droevig maar laat niet toe dat iemand er zich rekenschap van geeft en ze verdiept zich in haar werk om niet nog meer neerslachtig te worden. In de zoo is het nog steeds niet beginnen donker worden, het is een dag geweest met heel raar winterlicht, alles lijkt op te vallen met meer scherpte dan ooit, de tralies zijn zwart, de wanden van de kooien met witte mozaïek, het kiezel is ook wit en grijs zijn de bladerloze bomen. En de ogen van de roofdieren zijn rood. Maar het meisje, dat Irena heet, is er niet. De dagen gaan voorbij en de jonge man kan haar niet vergeten, tot, op een dag dat hij aan het wandelen is langs een weelderige laan, iets zijn aandacht trekt achter de glazen wand van een Er zijn werken tentoongesteld van iemand die niets anders dan panters tekent. De jongeman gaat binnen , daar staat Irena die door andere aanwezigen gefeliciteerd wordt. En ik weet niet goed hoe het verder gaat. Denk eens diep na. Wacht een beetje. Ik weet niet of ze schrikt van iemand die haar groet...Wel, dan feliciteert de jongen haar ook en hij stelt vast dat Irena er anders uitziet, alsof ze gelukkig is, ze kijkt niet meer zo somber zoals de eerste keer. Hij nodigt haar uit naar een restaurant en ze laat alle critici achter zich en ze gaan weg. Ze geeft de indruk dat ze voor de eerste maal door de straat loopt, alsof ze gevangen geweest was en nu vrij is en eender waar kan gaan.- Maar hij bracht haar naar een restaurant, zei je en niet naar eender waar.-Ai, eis niet zoveel nauwkeurigheid. Wel, als hij stil staat voor een Hongaars of Roemeens restaurant, of iets dergelijks, begint ze zich opnieuw vreemd te doen. Hij dacht haar een plezier te doen door haar naar een plaats van landgenoten van haar te brengen, maar hij slaat de plank mis. En hij beseft dat er iets met haar is en hij vraagt het wat er haar scheelt.. Ze liegt en zegt dat het herinneringen aan de oorlog oproept die op dit ogenblik nog steeds aan de Dan zegt hij haar dat ze ergens anders gaan om te lunchen. Maar zij beseft dat hij, de arme man, niet veel tijd heeft, hij is in zijn vrije lunchtijd en hij moet weer terugkeren naar het bureel. Dan zet ze er zich over heen en gaat het restaurant binnen, en alles is perfect, want de sfeer is zeer rustig en ze eten goed en ze is andermaal verheugd over het leven.- En hij? - Hij is tevreden omdat hij ziet dat ze zich over een complex zet om hem een plezier te doen, dat hij juist aanvankelijk had gepland om naar hier te komen om haar een plezier te doen. Dat loopt zo als twee mensen elkaar leren kennen en de dingen beginnen goed te verlopen. Hij is zo opgetogen dat hij besluit om die namiddag niet meer terug te keren naar zijn werk. Hij vertelt haar dat hij toevallig langs de galerij kwam, hij was op zoek naar een andere zaak om een geschenk te kopen. -Voor de collega architecte.-Hoe weet jij dat? -Helemaal niet, ik raadde het zomaar.-Je hebt de film gezien. -Neen, ik verzeker je het. Ga verder. - En het meisje, Irena, zegt hem dat ze dan naar die zaak kunnen gaan. Hij bedenkt meteen dat als hij genoeg geld heeft om twee identieke geschenken te kopen, één voor de verjaardag van zijn collega en nog een voor Irena , hij haar tenslotte voor zich kan winnen. Op straat zegt Irena hem dat het haar niet spijt te zien dat het deze namiddag om slechts drie uur, al donker aan het worden is, wat raar is. 4

Hij vraagt haar waarom ze het triestig vindt dat het donker wordt, of ze angst heeft voor de duisternis. Ze denkt na en antwoordt bevestigend. Hij houdt halt voor de zaak waar ze naar toe gaan, zij bekijkt de etalage met argwaan, het is een zeer mooie vogelhandel, in de kooien die men van buitenaf kan zien zitten er vogels van alle soorten, blij vliegend van de ene trapeze naar de andere, of in een hangmat liggend, of blaadjes lechuga knabbelend,of kanariezaad, of met slokjes vers water drinkend dat pas Pardon..is er water in de mandfles? -Ja, ik heb ze gevuld toen ze open deden voor mij om naar het toilet te gaan. Ah, dan is het goed.- Wil je een beetje, het is schoon , vers.- Nee, zo zal er morgen geen probleem zijn met de maté. Ga verder.- Maar overdrijf niet. Wij hebben genoeg voor gans de dag -maar je moet me niet zo Ik vergat er te brengen toen ze de deur voor ons open deden om te douchen, als jij er niet aan gedact zou hebben zouden we nu zonder water gevallen zijn.- Er is genoeg over, zeg ik jou. Maar toen de twee de vogelhandel binnen gingen was het alsof de duivel binnen gekomen was De vogels worden gek en vliegen blind van angst tegen de tralies van de kooien en ze verpletteren hun vleugels. De eigenaar weet niet wat te doen. De vogeltjes gillen van angst, het is als gekrijs van gieren, niet als gezang van vogels. Ze neemt de hand van de jongeman vast en trekt hem buiten. De vogels kalmeren onmiddellijk. Ze vraagt hem dat hij haar laat gaan. Ze spreken af en gaan uit elkaar tot de volgende avond. Hij gaat terug binnen in de vogelhandel, de vogels blijven rustig verder zingen, hij koopt een vogeltje voor het meisje dat verjaart. En dan..wel, ik herinner me niet goed hoe het verder verloopt, ik heb slaap.- Ga een beetje verder.-Met zo'n slaap herinner ik me de film niet meer, wat denk je ervan als we morgen verder gaan? -Als je het niet herinnert is het beter dat we morgen verder gaan.- Onder de maté zal ik het wel vertellen. -Nee, het is beter 's avonds, tijdens de dag houd ik er niet van aan die verzinsels te denken. Er zijn belangrijker dingen om aan te denken.. -Als ik het niet aan het lezen ben en blijf zwijgen is het omdat ik aan het denken ben. Maar je gaat me toch niet verkeerd interpreteren. -Neen, het is goed. Ik ga uw aandacht niet verslappen, wees gerust.-Ik zie dat je me begrijpt, ik dank je ervoor. Tot morgen. -Tot morgen. Droom van Irena. De collega architecte bevalt me meer.-Dat dacht het al. Chau-Tot We waren gebleven waar hij binnen ging in de vogelhandel en de vogels geen schrik hadden van hem. Het was van haar dat ze schrik hadden.-Ik had je dat niet gezegd, jij hebt dat bedacht. -Wat gebeurt er toen? Wel ze blijven elkaar zien en ze worden verliefd op elkaar. Hij vond haar geweldig aantrekkelijk, want ze is zo bijzonder, langs de ene kant verwent zij hem met veel genoegen, en bekijkt hem, streelt hem, duikt ineen in zijn armen, maar als hij haar stevig wil omarmen en wil zoenen wringt ze zich los en ze laat nauwelijks haar lippen beroeren door de zijne. Ze vraagt hem haar niet te zoenen, dat hij haar hem laat zoenen, heel tedere kussen, maar zoals die van een klein meisje, met vlezige lippen, zachtjes maar gesloten.-Vroeger was er in de film nooit sex. Wacht en je zult eens zien. De kwestie is dat hij haar op een avond weer naar dat restaurant brengt, dat niet luxueus is maar heel schilderachtig, met geruite tafellakens en alles van hout, of neen, van steen, neen, ja nu weet ik het, binnen lijkt het alsof men in een hut zit met gaslampen en met eenvoudige kaarsen op de tafels. Hij heft het wijnglas omhoog, een rustiek glas, en heft een toost uit omdat deze avond een heel verliefde man een huwelijksbelofte gaat doen indien zijn uitverkorene het aanvaardt. Haar ogen vullen zich met tranen van geluk. Ze klinken met de glazen en drinken zonder iets te zeggen, ze nemen elkaars handen vast. Plots trekt ze zich terug: ze heeft gezien dat iemand naar de tafel komt. Het is een mooie vrouw op het eerste gezicht maar meteen ziet ze iets vreemds op haar gelaat, iets dat haar bang maakt zonder te weten wat het is. Want het is een vrouwengelaat maar tevens een kattengelaat. Naar boven gerichte vreemde ogen, ik weet niet hoe het u uit te leggen, er is geen wit in het oog , het oog is helemaal groen met de zwarte pupil in het midden en verder niets. En een heel bleke huid alsof er veel poeder op ligt. - Maar je zei me dat ze knap was. -Ja, ze is mooi. En door de vreemde kledij ziet men dat ze een Europese is, een het haar draagt ze als een banaan helemaal rond haar hoofd. -Wat is banaan? -Zoals een ..hoe moet ik het je uitleggen? Zo een haarvlecht zoals een buis rond het hoofd, dat tot het voorhoofd reikt en verder loopt naar achter. -Het heeft geen belang. Ga verder. -Maar misschien vergis ik me, het leek me dat ze het als een vlecht rond haar hoofd droeg, wat meer van deze streek is. En een lang kleed tot aan haar voeten, een korte vossenmantel over de schouders. 5

Ze komt naar de tafel toe en kijkt met een blik vol haat naar Irena, of neen, een manier van kijken zoals iemand die hypnotiseert, maar een blik met kwade bedoelingen hoe dan ook. En toen ze blijft staan naast de tafel spreekt ze haar met een zeer vreemde taal aan. Hij staat recht zoals het een heer betaamt bij het benaderen van een dame maar de katachtige bekijkt hem niet eens en zegt een tweede zin tegen Irena. Irena antwoordt haar heel verschrikt in dezelfde taal. Hij begrijpt geen woord van wat ze zeggen. Dan zegt de vrouw tegen Irena zodat hij het ook zou verstaan: " Ik herkende u meteen, je weet wel waarom? . Tot spoedig.." En ze gaat weg zonder zelfs een blik op de jonge man te hebben geworpen. Irena is als versteend, haar ogen vullen zich met troebele tranen, het lijken tranen van vuil water uit een Ze staat op zonder een woord te zeggen en ze wikkelt haar hoofd in een lange witte sluier, hij laat een geldbriefje achter op de tafel en gaat met haar naar buiten terwijl hij haar bij de arm neemt. Ze zeggen niets, hij ziet dat ze angstig kijkt naar het Central Park, het sneeuwt traagjes, de sneeuw dempt elk rumoer en geluid, de autos rijden heel stil voorbij door de straat alsof ze glijden, de straatlantaarn verlicht de spierwitte vallende sneeuwvlokken, heel in de verte schijnen ze het gebrul van Het zou niet moeilijk zijn om hiervan zeker te zijn want op geringe afstand van hier ligt de zoo van de stad, in hetzelfde park. Ze volgt niet en vraagt hem dat hij haar omhelst. Hij sluit haar in zijn armen. Ze beeft, van kou of van angst, alhoewel het gebrul verstomd is. Ze zegt bijna fluisterend dat ze schrik heeft om naar haar huis te gaan en alleen de nacht door te Er komt een taxi voorbij, hij doet teken om te stoppen, de twee stappen in zonder een woord te zeggen. Ze gaan naar zijn appartement en ze praten niet tijdens het ganse traject. Ze komen aan bij het gebouw, het is een van de meest verzorgde oude appartementsgebouwen van de stad, met tapijten, met een heel hoog plafond van balken, een trap van donker gebeeldhouwd hout en daar aan de ingang aan de voet van de trap staat een grote gekweekte palm in een majestueuze Je moet het je voorstellen met Chinese tekeningen. De plant wordt weerspiegeld in een hoge spiegel met een hoge lijst die evenals de sculpturen van de trap sterk bewerkt is. Ze bekijkt zichzelf in de spiegel, bestudeert haar gelaat alsof ze iets zoekt in haar trekken, er is geen lift , hij woont op de eerste verdieping. Men hoort de stappen op het tapijt bijna niet, net zoals in de sneeuw. Het is een groot appartement, met allemaal fin-de -siècle zaken, heel sober, het was het appartement van de moeder van de jonge man.-Wat doet hij? -Niets, hij weet dat ze iets in zich heeft, dat ze Hij biedt haar drank aan, koffie, wat ze maar wil. Ze neemt niets, en verzoekt hem te gaan zitten want ze heeft hem iets te zeggen. Hij ontsteekt zijn pijp en bekijkt haar even goedmoedig als altijd. Ze heeft geen zin in zijn ogen te kijken en legt haar hoofd op zijn knieën. Dan begint ze te vertellen dat er een verschrikkelijke legende was in haar dorp in de bergen dat haar steeds heeft beangstigd sinds haar kindertijd. Ik herinner me niet goed hoe het was, iets uit de Middeleeuwen, toen een van deze dorpen gedurende maanden en maanden geisoleerd was door de sneeuw en ze van honger zouden sterven en dat alle maanden naar de oorlog vertrokken waren, of iets dergelijks, en de wilde dieren uit het bos uitgehongerd tot bij de huizen kwamen, ik herinner me het niet zo goed, de duivel verscheen en vroeg of er een vrouw naar buiten zou komen als ze wilden dat hij hen eten zou brengen.Er kwam een vrouw buiten, de meest dappere en de duivel had een woeste hongerige panter naast zich en deze vrouw sloot een pact met hem om niet te moeten sterven, ik weet niet wat er gebeurd is maar de vrouw kreeg Toen de kruisvaarders terug keerden van de Heilige oorlog kwam de soldaat die met deze vrouw getrouwd was binnen en toen hij haar wou kussen verscheurde ze hem levend, zoals een panter zou gedaan hebben.- Ik begrijp het niet goed,het is heel verward zoals je het vertelt. - Mijn geheugen laat me in de steek.-Maar het heeft geen belang. Wat Irena vertelt als ik het me goed herinner is dat er in het gebergte pantervrouwen bleven geboren worden. Deze soldaat was in elk geval al gestorven maar een andere kruisvaarder gaf er zich rekenschap van dat zij de vrouw was die hem had gedood en hij begon haar te volgen en ze ontsnapte door de sneeuw en eerst waren de achtergbleven sporen de voetstappen van een vrouw en bij het naderen van het bos waren het pantersporen. De kruisvaarder volgde haar en sloop in het donker bos tot hij in het duister de fonkelende groene ogen zag van iemand die hem opwachte om hem vast te grijpen. Hij maakte van zijn zwaard en van zijn dolk een kruis en de panter bleef rustig en veranderde opnieuw in een vrouw die daar halfslapend ineen gestrengeld lag, als gehypnotiseerd, de kruisvaarder trok zich terug omdat hij ander gebrul hoorde dat naderbij kwam, het waren wilde dieren die op de reuk van de vrouw afkwamen De kruisvaarder kwam bijna bezweken in het dorp aan en vertelde het. Volgens de legende is het ras van de pantervrouwen niet uitgestorven en leeft ergens verborgen in de wereld. Ze lijken normale vrouwen maar als een man ze kust kunnen ze veranderen in een wild beest. 6

-En is zij een pantervrouw? - Het enige wat ze weet is dat deze verhalen haar heel angstig makten toen ze nog een klein meisje was, ze leefde steeds met de nachtmerrie dat zij één van de afstammelingen was van deze vrouwen.- En die van het restaurant wat heeft die haar gezegd? Dat vraagt de jonge man En dan werpt Irena zich al wenend in zijn armen en zegt hem dat deze vrouw haar eenvoudigweg gegroet heeft. Maar toen vat ze moed en vertelt dat ze haar in het dialect van haar dorp vertelde dat ze herinnerde wie ze was, door enkel haar gelaat te zien had ze zich er rekenschap van gegeven dat ze zusters waren. En dat ze moest oppassen voor mannen. Hij begint te lachen. "Je beseft het niet" zegt hij haar, " ze zag dat je van die streek bent, want alle landgenoten herkennen elkaar, als ik een Noord-Amerikaan zie in China zal ik hem ook benaderen en hem groeten. En omdat ze een vrouw was en een beetje ouderwets gekleed zei ze je om op te passen, besef je het niet?" Dat zegt hij haar en ze is voldoende gerust gesteld. Zo gerustgesteld dat ze zich neerzet en in zijn armen begint te slapen en hij legt haar op de sofa, legt een kussen onder haar hoofd en neemt een deken van zijn bed. Ze valt in slaap. Dan gaat hij naar zijn kamer en de scene eindigt ermee dat hij in pyjama en in een goede maar niet luxueuze kamerjas van satijn is, haar bekijkt vanuit de deur hoe ze slaapt, zijn pijp aansteekt en blijft nadenken. De haard is aangestoken, neen, dat herinner ik me niet, het licht moet afkomstig zijn van zijn Toen de haard al aan het uitdoven was werd Irena wakker en er bleef nog nauwelijks gloeiende as Het was al licht aan het worden.-Ze werd wakker van de kou, net als wij.-Iets anders heeft haar gewekt, ik wist dat je dit ging zeggen. Een kanarie vogel die in de kooi zingt wekt haar. Irena heeft schrik om dichterbij te komen maar ze hoort dat het vogeltje tevreden is en ze beslist om er dichter bij te komen Ze kijkt er naar en zucht diep opgelucht, tevreden omdat het vogeltje geen schrik heeft van haar. Ze gaat naar de keuken en maakt toast klaar met boter zoals ze zeggen en graangewassen en..-Nee spreek niet over eten. -En pannekoeken ..-Echt waar, ik vraag het je ernstig. Niet over eten noch naakte vrouwen. - Goed, ze gaat hem wekken en hij is gelukkig te zien dat ze zo blij is in het huis en vraagt haar of ze voor altijd hier wil wonen.--Is hij nog steeds in bed? -Ja, zij brengt hem het ontbijt in bed. Ik heb nooit goesting om te ontbijten als ik net opgestaan ben, meer dan ooit houd ik eraan mijn tanden te poetsen. Ga verder, alstublieft.- Goed, hij wil haar kussen. Zij laat hem niet dichterbij komen.- Hij zal een slechte adem hebben omdat hij zijn tanden niet poetste. Als je gaat spotten vind ik het niet leuk om je nog meer te vertellen. -Neen, alstublieft, ik luister naar jou. -Hij herhaalt dat hij haar wil huwen. Zij antwoordt hem dat ze het uit gans haar hart wil en dat ze niet meer wil weggaan uit dit huis, ze voelt zich er zo goed, ze kijkt naar de gordijnen van donker fluweel om het licht tegen te houden en om het licht binnen te laten trekt ze deze open maar er achter is er een ander kanten gordijn. Dan ziet je heel de fin-de-siècle decoratie. Ze vraagt wie zulke mooie dingen gekozen heeft en ik denk dat hij haar vertelt dat zijn moeder in al deze versieringen aanwezig is, dat zijn moeder heel goed was en haar graag zou gezien hebben als Irena komt bij hem en geeft hem een kus van verering, zoals men een heilige kust, niet waar? op het voorhoofd. Ze smeekt hem haar nooit te verlaten, dat ze voor altijd bij hem wil zijn, dat het enige dat ze wilt is elke dag wakker te worden om hem teug te zien, altijd naast haar.., maar om zijn echte echtgenote te zijn vraagt ze hem dat hij haar een beetje tijd geeft tot alle angsten verdwenen zijn… -Je beseft wat er met haar aan de hand is, neen? -Dat ze schrik heeft om terug panter te worden.-Goed, ik geloof dat ze frigide is, dat ze bang is van mannen of een gewelddadige voorstelling van sex heeft, en daarom vindt ze dingen uit.-Wacht maar af. Hij aanvaardt en ze trouwen. -En als de huwelijksnacht komt slaapt zij in bed en hij op de sofa.-Terwijl hij naar de versieringen van zijn moeder kijkt.- Als je gaat spotten ga ik niet verder, ik ben je iets ernstig aan het vertellen omdat ik het leuk vind. Bovendien is er iets anders dat ik je niet kan vertellen wat maakt dat deze film me echt bevalt. -Zeg me wat het is, wat dan? Neen, ik ging je het onderwerp aangeven maar ik zie nu dat je lacht en dat maakt me razend, de waarheid mag gezegd worden. Nee, de film bevalt me, maar je heb plezier om het te vertellen en vandaar wil ik ook een beetje tussenkomen, besef je? Ik ben geen kerel die teveel kan luisteren, weet je niet? En plots moet ik je urenlang stilzwijgend zitten beluisteren. Ik dacht dat ik je een dienst bewees om je bezig te houden en je slaap te doen krijgen.- Ja, uitstekend, het is waar, twee zaken, ik hou me bezig en wordt slaperig. -En dan? -Maar als het je niet slecht vindt zou ik graag hebben dat we de zaak een beetje zouden commentarieren, naarmate je vooruit gaat, zo kan ik me een beetje ontlasten van iets. Het is juist, denk je niet? Als het is om te lachen over een film die me beviel, dan niet. -Neen, kijk, misschien kunnen we het eenvoudig weg commentarieren. Bijvoorbeeld: ik zou je graag vragen hoe jij je de moeder van de kerel voorstelt.- Als je niet meer gaat lachen. -Ik beloof het je.- Laat eens kijken..ik weet het niet, een heel aardige vrouw. 7

Een charmante persoon die haar man en haar kinderen heel gelukkig gemaakt heeft, steeds heel goed verzorgd.-Kun je haar voorstellen terwijl ze het huis oppoetst? -Neen, ik zie haar onberispelijk, met een jurk met hoge hals van kant om haar halsrimpels te verbergen. Ze heeft de schoonheid van sommige grote vrouwen,met dat tikkeltje koketerie onder de ernst die haar leeftijd meebrengt, maar men ziet dat het vrouwen blijven en dat ze willen behagen.-Juist, ze is steeds onberispelijk. Perfect. Ze heeft bedienden, ze maakt gebruik van mensen die niet beter kunnen dan haar dienen voor wat En natuurlijk was ze heel gelukkig met haar man, die haar op zijn beurt exploiteerde, hij deed haar alles doen wat hij wilde, zodat ze in haar huis opgesloten zat als een slavin, om op hem te wachten? -Hoor je me... om iedere avond op hem te wachten, bij zijn terugkeer uit zijn advokatenbureel of uit zijn medische praktijk. En ze was perfect akkoord met dit systeem, ze rebeleerde niet, ze hamerde haar zoon al die rommel in en de zoon hield zich nu op met de pantervrouw. Hij doet maar -Maar zou jij het niet leuk vinden zo een moeder te hebben? Teder, altijd goed verzorgd in haar persoon…Kom, verkoop nou geen onzin..-Nee, en ik ga je uitleggen waarom, als je het niet -Kijk, ik val in slaap en ik ben razend omdat je met dit afkomt want tot je met dit afkomt voelde ik me fantastisch, ik had die rotcel helemaal vergeten door je de film te vertellen. - Ik heb ook alles vergeten. -En dan? Waarom me de illusie ontnemen , en aan jou ook? Wat een heldendaad is dit? Ik zie dat ik een duidelijker voorstel moet maken want wenken begrijp je niet. Geef je maar wenken in het duister, het lijkt me uitstekend. -Ik ga het je uitleggen.-Ja, maar morgen, want nu komt heel de vermoeidheid op, morgen doe ik verder. Waarom hebben ze me de verloofde van de pantervrouw niet als gezel gegeven in plaats van jou? Ah, dat is een ander verhaal en het interesseert me niet.- Heb je schrik om over die dingen te praten? Neen geen schrik. Het intersseert me niet. Ik weet al alles van jou, alhoewel je me niets verteld hebt.- Goed, ik vertelde je dat ik daar was voor verderf van minderjarigen, hiermee zeg ik je alles, gedraag je nu niet als psycholoog.-Kom, beken dat hij je bevalt omdat hij pijp rookt.- Neen, omdat het een vreedzame en verdraagzame kerel is.- De moeder had hem gecastreerd, dat is alles. Hij bevalt me en daarmee uit. En jou bevalt de collega-architecte, heeft die iets van een verzetstrijdster? -Ze bevalt me,goed, meer dan de pantervrouw.-Tot kijk, morgen leg je me uit waarom. Laat me nu slapen. -Tot kijk. We waren gebleven waar ze ging huwen met die met de pijp. Ik luister.-Waarom deze spottende toon? Niets, vertel op Molina.-Nee, vertel me iets van die met de pijp je kent hem al beter dan ik die de film zag. - Ddie met de pijp is niets voor jou.- Waarom? Omdat je hem wilt voor niet al te kuise doeleinden, eh? Beken het maar.-Natuurlijk. -Wel, hij houdt van Irena omdat ze frigide is en hij haar niet moet veroveren , daarom beschermt hij haar en brengt ze naar huis waar de moeder aanwezig is; alhoewel ze dood is ze toch aanwezig is, in alle meubelen, gordijnen en prullen, zei je het zelf niet? -Ga verder. -Hij heeft alles van de moeder in huis onaangeroerd gelaten omdat hij steeds een jongen wil blijven in het huis van de moeder en wat hij naar huis brengt is geen vrouw maar een pop om mee te spelen.Maar dat heb jij allemaal uitgevonden. Hoe kan ik nu weten dat het huis van de moeder geweest is. Dat zei ik je omdat dit appartement me heel goed beviel en omdat het een antieke decoratie had zei ik dat het van de moeder zou kunnen zijn, maar niets meer. Misschien heeft hij het gemeubeld gehuurd.-Dus je zit de helft van de film te verzinnen.-Nee, ik verzin niets, ik zweer het je, maar sommige dingen moet ik een beetje af ronden, opdat je zou zien zoals ik ze zie, wel, op een of andere manier moet ik het je uitleggen. Het huis, bijvoorbeeld. -Geef toe dat jezeld graag in het huis zou willen wonen. -Ja, natuurlijk. En nu moet ik verdragen dat je me zegt wat ze allemaal zeggen. Eens kijken... wat ga ik je zeggen? Het is allemaal om het eender, het komt altijd op hetzelfde neer! -Wat? Als kind verwenden ze me teveel en daarom ben ik zo, dat ik aan de rokken hing van mijn mama en ik ben zo, maar men kan altijd iemand verbeteren, wat mij schikt is een vrouw, want een vrouw is het beste wat er is. - Zeggen ze je dat? -Ja, en dat antwoord ik ze..geweldig! Akkoord! Vrouwen zijn het beste wat er is..ik wil een vrouw zijn. Bijgevolg bespaar me uw raadgevingen, want ik weet wat me overkomt en ik heb het allemaal zeer helder in mijn hoofd.- Ik zie het niet zo duidelijk, ten minste niet zoals je het net komt te definieren. -Goed, het is niet nodig dat je me niets komt verhelderen, als je wilt ga ik verder met de film, en als je niet wilt, geduld, vertel ik het stilletjes aan mezelf, en saluti tanti, arrivederci, Sparafucile. -Wie is Sparafucile? -Jij weet niets van opera, het is de verrader van Rigoletto.- Vertel me de film en adieu, want nu wil ik weten hoe het verder loopt.- Waar waren we gebleven? -Bij de huwelijksnacht.

8

Dat hij haar niet aanraakt.- Zo is het, hij slaapt op de sofa van het salon, ah, en wat ik je nog niet verteld heb is wat ze geregeld hebben, ze hebben zich akkoord verklaard dat zij naar een psychoanalist gaat. En ze begint te gaan, ze gaat de eerste keer en ze vindt dat een zeer knappe kerel is, een geweldige ventl. -Wat is volgens jou een heel knappe kerel? Ik zou het graag weten. -Wel het is een grote zwarte kerel met een snor, zeer gedistingeerd, met een ruim voorhoofd, maar met een snorretje van een halve hoerezoon, eeen dandysnor, ik weet niet of ik me goed uitdruk. Wel, het is mijn type niet degene die voor psychoanalist speelt. -Welke acteur is het? Ik herinner het me niet, het is Het is een knappe kerel maar veel te mager naar mijn smaak, als het je interesseert om weten, van die typen die goed staan met een dubbelrij kostuum, of als het een recht kostuum is moeten ze een vest dragen.Het is een type waarop vrouwen vallen. Maar bij deze precies ziet men iets, ik weet niet, dat hij heel zeker is dat vrouwen op hem vallen, zodra hij ergens verschijnt..hij choqueert en het choqueert ook Irena, zij begint daar op de divan te praten over haar problemen maar ze voelt zich niet gemakkelijk, ze voelt zich niet naast een dokter, maar naast een vent, en ze wordt bang. -De film is opmerkelijk. -Opmerkelijk van wat? Belachelijk? -Neen, geweldig van samenhang, ga verder. Wees niet zo wantrouwend. -Ze begint te praten over haar angst om geen goede echtgenote te zijn en ze spreken af dat ze hem de volgende keer over haar dromen of nachtmerries gaat vertellen en over haar droom waarin ze veranderde in een panter. Ze nemen heel rustig afscheid van elkaar maar de volgende keer gaat ze niet naar de sessie, ze liegt tegen haar man en in plaats van naar de dokter gaat ze naar de zoo om naar de panter te kijken. En daar wordt ze als gefascineerd, ze is gekleed in een zwarte pluche damesmantel die in het licht wisselt van kleur en het vel van de panter is ook zwart en afwisselend van kleur. De panter loopt op en neer in de enorme kooi zonder het meisje uit het oog te verliezen. Dan verschijnt de verzorger en opent de deur van de kooi aan de zijkant. Maar hij opent ze nauwelijks een seconde, gooit het vlees naar binnen en sluit ze opnieuw, maar hij is verstrooid met de haak waaraan het vlees hing dat hij bracht en hij vergeet de sleutel op het slot. Irena ziet alles en ze blijft zwijgen, de verzorger grijpt een bezem en begint het papier en de sigarettenpeuken weg te vegen die daar verspreid bij de kooien liggen. Irena komt een beetje achterbaks dichter bij het slot. Ze neemt de sleutel en bekijkt hem, een grote verroeste sleutel, ze blijft even nadenken en er gaan enige seconden voorbij.-Wat gaat ze doen?- Maar ze gaat bij de verzorger en overhandigt hem de De oude man, een rustige kerel met een goed humeur, bedankt haar. Irena gaat terug naar huis en wacht op de thuiskomst van haar man want het is reeds het uur dat hij moet terugkeren van het bureel. En bij dit alles was ik vergeten van je te vertellen dat ze 's morgens heel teder kanariezaad aan de kanarievogel geeft en zijn water ververst, en de kanarie zingt. Uiteindelijk komt haar man thuis en ze omhelst hem en kust hem bijna, ze heeft grote lust om hem te kussen op de mond en hij is opgetogen, hij denkt dat de psychoanalitische behandeling haar misscien goed aan het doen is en het moment dichterbij komt dat ze werkelijk man en vrouw zullen zijn. Maar hij begaat de vergissing haar te vragen hoe de sessie deze namiddag was. Ze is niet gegaan was voelt zich heel slecht en schuldig en ze glipt al uit zijn armen en beliegt hem dat ze wel gegaan is en alles goed verliep. Maar ze ontwijkt hem en er is niets met haar te doen. Hij moet zich beheersen om aan zijn lust te weerstaan. De volgende dag is hij aan het werk met de andere architecten, en de collega die hem altijd aan het bestuderen is omdat ze hem nog steeds liefheeft, ziet dat hij bezorgd is en stelt hem voor een glas te gaan drinken na het werk om zijn geest op te wekken, hij zegt neen, dat hij nog veel te doen heeft en gaat overwerken en dan zegt zei hem steeds heeft lief heeft dat ze ook wel kan blijven om hem te helpen. -Ik vind dat meisje sympathiek. Wat zijn er toch rare dingen, je heb me niets verteld over haar maar ze komt me sympathiek over. Verbeelding is toch iets eigenaardigs.- Zij blijft daar met hem, maar ze is niet om het even wie, ze heeft zich teruggetrokken nadat hij gehuwd was, maar nu wil ze hem helpen als vriendin. En daar zijn ze aan het overwerken. De zaal is groot, er staan verscheidene werktafels om te ontwerpen, elke architect heeft er een, maar nu zijn ze al vertrokken en alles is in duisternis gehuld behalve de tafel van de jonge man die een glasplaat heeft en van onder de glasplaat komt het licht, zo zijn de gezichten verlicht langs onder, de lichamen werpen een beetje een griezelige schaduw op de muren, schaduwen van reuzen, en de tekenlat lijkt een zwaard als hij of de collega ze vastnemen om een lijn te trekken. Maar ze werken Ze bekijkt hem af en toe en hoewel ze brandt van nieuwsgierigheid om te weten wat hem bezorgd maakt vraagt ze hem niets.-Dat is zeer goed.

9

Ze is respectvol, discreet, dat zal het zijn dat me bevalt. -Ondertussen blijft Irena wachten en uiteindelijk beslist ze om naar het kantoor te bellen. De andere neemt op en geeft ze door aan de jonge man.. Irena is jaloers, ze tracht het te verbergen, hij vertelt haar dat hij haar eerder opgebeld heeft om haar te verwittigen maar ze was er niet. Natuurlijk, ze was weer naar de zoo geweest. Omdat hij haar op een fout betrapt moet ze zwijgen en kan ze niet protesteren. Hij begint vervolgens later thuis te komen omdat iets hem de thuiskomst doet uitstellen. -Het is allemaal zo logisch, het is buitengewoon.- Waar zijn we tenslotte gebleven..je ziet dat hij wel normaal is, hij wil met haar neuken.-Neen, luister. Vroeger keerde hij met plezier naar huis omdat hij wist dat ze niet ging neuken, maar nu met de behandeling was het mogelijk en dat verontrust hem. Zolang ze als een pop zou zijn, zoals in het begin, gingen ze niet meer doen dan spelen, als kinderen. En dan zouden ze hoogstens al spelend iets sexueel kunnen doen.-Spelend als kinderen , Ah! Wat smakeloos.-Mij klinkt dat niet slecht, zie je, vanwege uw architect. Verontschuldig me dat ik me tegenspreek. -Wat klinkt er je vreemd? -Dat ze al spelend beginnen, zonder veel tamtam. -Goed, kom terug op de film. Maar er is een zaak, waarom echter blijft hij nu graag bij de collega?- omdat nu hij getrouwd is mag men veronderstellen dat er niets meer kan gebeuren , de collega is geen sexuele mogelijkheid meer, omdat hij blijkbaar ingepakt is door de echtgenote.-Het is allemaal inbeelding van jou. Als jij vertelt wat je verzint, waarom niet ik. -Ik ga verder. Op een avond heeft Irena het avondmaal klaar gemaakt en hij kwam niet af. De tafel is gedekt met Ze wist een ding niet dat hij aangezien het hun huwelijksverjaardag is haar in de vroege namiddag gaan opzoeken was aan de uitgang van de psychoanalist en natuurlijk vind hij haar niet omdat ze er nooit heen gaat. Daar verneemt hij dat ze sinds geruime tijd niet meer komt, hij telefoneerdet naar Irena die niet thuis is en natuurlijk zoals alle namiddagen weggegaan was , onweerstaanbaar aangetrokken in de richting van Hij is wanhopig teruggekeerd naar het kantoor en vind het nodig alles aan de collega te vertellen. Ze gaan naar een nabijgelegen bar om een glas te drinken, maar wat ze willen is niet drinken maar een privegesprek hebben buiten het bureel. Als Irena ziet dat het zo laat is begint ze door de kamer te wandelen als een gekooid wild dier en ze belt naar het kantoor. Niemand antwoordt. Ze probeert iets te doen om zich bezig te houden, ze is zeer zenuwachtig, ze komt dichtbij de kooi van de kanarievogel en ziet dat de vogel wanhopig fladdert als hij haar voelt naderkomen en hij vliegt blindelings van de ene kant van het kooitje naar de andere terwijl hij met zijn vleugels slaagt. Ze kan een impuls niet weerstaan, opent de kooi en steekt er haar hand in. De vogel valt op slag dood neer als hij haar hand voelt naderen. Irena wordt wanhopig , al haar hallucinaties keren terug, ze loopt naar buiten op zoek naar haar man want ze kan slechts hem om hulp vragen hij zal haar begrijpen. Maar op weg naar het kantoor komt ze onvermijdelijk langs de bar en ziet hen. Ze blijft roerloos staan, ze kan geen stap verder zetten, de woede en de jalouzie doen haar beven. Het paar zet zich recht om naar buiten te gaan, Irena verbergt zich achter een boom. Ze ziet hen elkaar groeten en zich verwijderen.- Hoe groeten ze elkaar? -Hij kust haar op de wang. Ze draagt een hoed met een neergeslagen rand. Irena heeft geen hoed, haar opgerold haar schittert onder de lantaarns van de verlaten straat want ze is de andere aan het volgen. Die neemt een rechtstreekse weg naar haar woning die het park doorkruist, het Central Park, dat hier recht tegenover de kantoren ligt. De straat is soms als een tunnel want het park heeft heuvels en deze weg is vlak en is af en toe uitgegraven in de heuvels, hij is als een straat , met weinig verkeer,hij lijkt een straat en er komt een bus langs. Soms neemt de collega de bus om niet zoveel te moeten wandelen, soms gaat ze te voet omdat de bus maar af en toe langs komt. De collega beslist deze keer te wandelen om haar gedachten een beetje te ventileren, want haar hoofd staat op barsten na met de jongeman te hebben gepraat, hij heeft haar alles verteld, van Irena die niet met hem vrijt, van de nachtmerries die ze heeft over de pantervrouwen. Deze vrouw die op de jonge man verliefd is voelt zich echt nog meer verward want ze had zich er al bij neergelgd dat ze hem kwijt was, deze keer heeft ze opnieuw hoop. Aan de ene kant is ze tevreden, aangezien niet alles verloren was, anderzijds had ze schrik zich opnieuw illusies te maken en nadien te lijden, om iedere keer met lege handen achter te blijjven. En ze denkt aan dit alles terwijl ze vlug wandelt want is het is koud. Er is daar niemand, aan beide kanten van de weg is het park donker, er is geen wind, geen blad beweegt, het enige wat ze hoort zijn passen achter haar, het getakkel van damesschoenen. 10

De collega draait zich om en ziet een silhouet, maar omdat het op een zekere afstand is en met het beetje licht kan ze niet onderscheiden wie het is. Maar daar hoort ze het gehakkel steeds sneller gaan. De collega begint ongerust te worden, want zoals je weet, is iemand die horen spreken heeft over angstaanjagende dingen, zoals spookbeelden en misdaden, meer onder de indruk, men is beinvloed door eender wat, en deze vrouw herinnert zich de pantervrouwen en ze begint bang te worden en versnelt de pas, maar ze is juist halverwege op vier huizenblokken van het eindpunt, waar de huizen beginnen waar het park eindigt. Dus als ze zou beginnen te lopen zou het erger worden.- Mag ik je onderbreken Molina? -Ja, maar het is bijna gedaan, voor deze avond bedoel ik.- Slechts een vraag, die me een beetje intrigeert.-Wat? Ga je niet boos worden? -Hangt ervan af. -Het is interessant om te weten. En daarna kun je als je wilt het aan mij vragen.-OK. -Met wie identificeer jij je?, met Irena of met de architecte? -Met Irena, wat dacht je. Zij is de hoofdrolspeelster, dommerik . -Ik ben altijd voor de heldin.-Ga verder. -En jij Valentin, met wie ? Je bent verloren want de jonge man vindt je een idioot.-Lach maar. -Met de psychoanalist. Maar geen grapjes, ik respecteer uw keuze zonder commentaar. Ga verder. -Nadien commentarieren we het als je wilt, of morgen.-Ja, maar ga een beetje verder.- Een klein beetje, niet meer, ik geef je graag het snoepje op zijn best, zo bevalt de film je meer. Voor het publiek moet men het zo doen anders is het niet tevreden. Op de radio vroeger deden ze dat En nu in de televiesoaps. -Vooruit. -Goed, we waren gebleven waar dat meisje niet weet of ze het op een lopen moet zetten of niet, toen men langs hier de passen niet meer hoorde, ik bedoel het getakkel van de andere, want het zijn bijzondere passen die de architecte hoort, bijna onmerkbare, zoals de passen van een kat of nog erger. Ze draait zich om en ziet de vrouw niet; hoe kon ze plots verdwijnen? Maar ze denkt een andere schaduw te zien, die wegglipt en vervolgens ook verdwijnt. Wat ze nu hoort zijn voetstappen tussen de struiken van het bos, stappen van een dier die naderbij komen.En? -Morgen gaan we verder. Adieu, slaap wel. Dat zal wel gaan . -Tot morgen.-Adieu II -Je kookt goed. -Bedankt, Valentin.- Maar je gaat me niet verwennen. Dat kan nadelig zijn voor mij. -Je bent gek, leef het moment!, geniet ervan!, ga je je eten vergallen door te denken aan wat morgen gaat gebeuren? -Neen, ik geloof niet in het beleven van het moment, Molina, niemand leeft in het moment. Dit gebeurt enkel in het aards paradijs.-Geloof jij in hemel en hel? -Wacht Molina, als we gaan discuteren laten we het met een zekere nauwkeurigheid doen. Als we gaan afdwalen wordt het kinderpraat, een discussie van middelbare scholieren. -Ik dwaal niet af.-Perfect, laat me dan eerst mijn idee bepalen, dat ik je een voorstel doe.-Ik luister.-Ik kan het moment niet beleven, omdat ik leef in functie van een politieke strijd, of liever een politieke activiteit laten we zeggen, begrijp je? Alles wat ik hier kan verdragen, en dat is heel wat..maar dat niets is als je denkt aan de foltering.. jij weet niet wat het is.-Maar ik kan het me voorstellen?-Neen, je kunt Wel, ik verdraag het allemaal..want er is een plan. Het belangrijkste ervan is de sociale revolutie is en op de tweede plaats komt de lust der zinnen. Zolang de strijd duurt, die misschien mijn ganse leven zal duren, ligt het me niet de lust der zinnen te cultiveren, besef je dat? Omdat die voor mij ,echt, ondergeschikt zijn. Het groot genoegen is anders, te weten dat ik ten dienste sta van het meest edele, dat is..wel.. al mijn ideeën. -Hoe je ideeën? -Mijn idealen..het marxisme, als je wilt dat ik je alles met één woord definieer. Dit genoegen kan ik overal voelen, zelfs daar in de cel, zelfs bij de foltering. Dat is mijn kracht?- En wat met uw jonge vrouw? Dat moet ook ondergeschikt zijn? Voor haar ben ik ook ondergeschikt. Want zij ook weet dat het het meest belangrijke is.- Heb jij haar dat ingehamerd? -Neen, ik denk dat wij twee dat samen hadden ontdekt. Begreep je wat ik wilde zeggen?-Ja..Je lijkt niet erg overtuigd, Molina. -Neen, geef me geen aandacht. Ik ga al slapen.-Je bent gek! En de pantervrouw? Je liet me sinds vorige avond in spanning.-Morgen.Maar, wat overkomt je?-Niets..-Neen, ik ben flauw, meer niet?- Leg me eens uit, alstublieft.-Kijk, ik ben zo, de dingen liggen me dwars. Ik maakte je dit eten uit mijn voorraad, en het ergste van al: van de advocado die ik zelf zo graag lust gaf ik je de helft terwijl ik de andere helft tot morgen had kunnen houden. En waarvoor..omdat je me in het gezicht werpt dat ik je niet moet verwennen.- Doe niet zo, je bent te gevoelig..-Wat ga je eraan doen, ik ben zo, heel sentimenteel.-Te sentimenteel. Dat is een zaak..Waarom zwijg je? -Helemaal niet. -Zeg het, ik weet wat je gaat zeggen, Valentin.-Wees niet zo flauw.-Zeg het, ik ben net als een vrouw ga je zeggen.

11

-Ja.- Wat is er slecht aan om net zo zacht te zijn als een vrouw?, waarom kan een man of wat het ook zij, een hond of een flikker niet gevoelig zijn als hij het in zijn hoofd krijgt.-Ik weet het niet,voor een man kan het moelijk zijn als hij te gevoelig is. -Voor de martelingen? Neen, om af te rekenen met de folteraars.-Maar als al de mannen waren als vrouwen zouden er geen folteringen zijn.- Wat zou je doen zonder mannen? -Je hebt gelijk. Ze zijn brutaal maar ik hou ervan. -Molina..maar je zei dat indien ze allemaal waren zoals vrouwen er geen folteringen zouden zijn. Hier heb je op zijn minst een benadering, onwerkelijk maar uiteindelijk een benadering. Wat een manier om dingen te zeggen. -Welke manier? Je bent heel misprijzend als je zegt: " op zijn minst een -Goed, verontschuldig me als ik je beledig heb.- Je hoeft je niet te verontschuldigen. Wel, doe wat opgewekter en kastijdt me niet. _Wat kastijden? , ben je gek?-Doe dan alsof er niets gebeurd was.-Wilje dat ik je de film verder vertel?Maar natuurlijk, man.-Wat man? Waar is die man? Zeg me waar dat ik hem niet laat ontsnappen.-Goed, genoeg grappen en vertel.-Waar waren we gebleven..? -Waar de architecte, mijn verloofde, geen menselijke passen meer hoorde. -Goed,hier begint ze te beven van schrik, ze ziet niets, ze durft zich niet omdraaien uit schrik om de panter te zien, ze houdt even halt om te zien of ze opnieuw menselijke passen hoort, maar niets, de stilte is totaal, een nauwelijks te horen gezucht van de struiken bewogen door de wind of door iets Dan slaat ze een kreet van wanhoop die als een mengeling van geween en klacht klinkt, als de kreet overstemd wordt door het geluid van de automatische deur van de bus die net naast haar stopt. Deze hydraulische deuren die een geluid van een ventilatiekanaal maken, en ze is in veiligheid. De chauffeur ziet haar hier halt houden en opent de deur, hij vraagt haar wat ze heeft, maar ze zegt dat het niets is, dat ze zich niet goed voelt, niets meer. En ze stapt in.. -Wel als Irena terug thuis aankomt heeft ze verwarde haren en vuile schoenen van de modder. Hij is totaal gedesorienteerd, hij weet niet wat zeggen, wat moet hij met dit vreemd beestje doen waarmee hij getrouwd is. Ze komt binnen, er bekijkt hem nauwelijks en gaat naar de badkamer om de met modder bedekte schoenen uit te doen, ze hoort dat hij zegt waarom ze niet naar hem kijkt, dat hij haar bij de dokter is gaan opzoeken en vernomen heeft dat ze niet meer geweest is. Dan weent ze en zegt hem dat alles is verloren, dat het dat is wat ze altijd gevreesd heeft , een gekkin met hallucinaties of nog erger..een pantervrouw. Hij wordt opnieuw week en neemt haar in zijn armen, en je hebt gelijk jij, voor hem is ze als een pop want als hij haar zo weerloos, zo verloren ziet, voelt hij opnieuw dat hij uit heel zijn hart van haar houdt en hij legt haar hoofd op zijn schouder, de schouder van hem, hij streelt haar haar en zegt haar dat ze vertrouwen moet hebben, dat alles zich zal regelen. -Het is een goede film.-Maar het gaat verder, het is nog niet gedaan.-Ik weet het al, ik beeld me in dat het hier niet ga bij blijven. Maar, weet je wat me bevalt?, dat het als een allegorie is, heel duidelijk bovendien, over de angst van de vrouw om zich aan de man over te leveren, want door zich over te leveren aan sex wordt ze opnieuw een beetje dier, besef je het? -Kijk..-Er is dit type vrouw, dat heel gevoelig is, te spiritueel, en die opgevoed is met de idee dat sex vuil is en zondig, dit type meisje wordt geneukt en nog eens geneukt en hoogst waarschijnlijk is ze frigide als ze huwt omdat ze binnenin een barrierer dragen , ze hebben zich een barriere laten opdringen, of een muur en daar komen geen kogels door. -En nog minder andere dingen.-Nu dat ik ernstig spreek ben jij het die spot. Zie je nu hoe je bent? -Ga verder, stem van de wijsheid.- Dat niet meer. Ga verder met de pantervrouw.-Goed, de kwestie is dat hij haar overtuigd dat ze opnieuw vertrouwen moet hebben en naar de dokter gaat. -Naar mij.-Ja, maar ze zegt dat er iets is met de dokter dat haar niet bevalt.-Natuurlijk, omdat de kuur haar aan het huwelijsleven gaat overleveren, aan de seks. Maar de man overtuigt haar om terug te gaan. En ze gaat, maar met angst.-Weet ge van waar de angst komt, vooral?-Van wat?- De dokter is een sexueel type, zei ze me.-Ja.-En hier ligt het probleem, omdat hij haar opwindt en daarom biedt ze weerstand om zich aan de behandeling over te leveren.-Goed, ze gaat naar de consultatie. Ze praat in volle eerljkheid, dat haar grootste angst is dat ze een man kust en opnieuw panter wordt. En daar vergist de dokter zich, hij wil haar van de angst afhelpen door haar te tonen dat hij zelf geen angst heeft, dat hij zeker weet dat ze een betoverende aanbiddelijke vrouw is en niets meer, dit wil zeggen dat de kerel een schandelijke behandeling kiest, omdat hij door lust bevangen een manier zoekt om haar te neuken, dat is wat hij zoekt. Maar ze levert zich niet over, ze voelt in tegendeel dat de dokter gelijk heeft en dat ze normaal is en ze gaat weg uit de spreekkamer en ze voelt zich tevreden en ze gaat recht naar het architectenkantoor met de bedoeling-de beslissing is al genomen- om zich deze avond aan haar echtgenoot over te leveren. Ze is gelukkig en loopt en komt bijna zonder adem aan.

12

Maar aan de deur wordt ze verstijfd. Het is al laat en ze zijn allen weggegaan uitgezonderd de man en de collega, ze zijn aan het praten met hun handen in elkaar en je weet niet of het een gebaar van vriendschap is of iets anders. Hij is aan het woord met zijn ogen neergeslagen, terwijl de collega hem begripvol aanhoort. Ze beseffen niet dat er iemand binnengekomen is. En hier laat mijn geheugen me in de steek.-Wacht een beetje, het zal wel terugkomen.-Ik herinner me dat er een scene komt van een zwembad , en een andere daar in het bureel van de architecten, en nog een, de laatste , met de psychoanalist. - Je zegt me toch niet dat de panter op het einde bij mij zit. Neen. Maak je geen zorgen. Wel, gans dit einde is niet meer wat ik me herinner als je wilt kan ik het je onsamenhangend vertellen. Goed,.- hij en de andere zijn hier in het bureel aan het praten en ze stoppen met praten omdat ze een deur horen die een piepend geluid maakt. Ze gaan kijken en er is niemand, het is donker in het bureel, niets meer dan hun tafel van ze met dat half sinister licht dat van beneden naar boven schijnt. Ze horen stappen van een dier die een papier indrukken waarop getrapt wordt, en ja, nu herinner ik het me, er is een papiermand in een duistere hoek en de mand valt om en de stappen doen het papier De andere slaakt een kreet en zoekt een toevlucht achter hem. Hij roept" Wie is daar?,wie?" en daar hoort men voor de eerste keer de ademhaling van een dier, zoals een tandengeknars, zie je? Hij weet niet waarmee zich te verdedigen en grijpt een van die grote meetlatten. Onbewust of hoe dan ook herinnert hij zich wat Irena hem vertelde, dat het kruis de duivel en de pantervrouw schrik aanjaagt. Het licht van de tafel werpt enige reusachtige schaduwen op de muur, van hem en van de collega die zich aan hem vastgeklampt en op enkele meters de schaduw van een roofdier met een lange staart en het lijkt net of hij een kruis in de hand heeft. Het zijn slechts de tekenlatten die hij als een kruis bijeen houdt, maar daar horen ze een verschrikkelijk gebrul en de passen van het dier dat vol afgrijnzen in de duisternis ontsnapt. -Goed, wat nu volgt herinner ik me niet, of het dezelfde avond is, denk ik van wel, dat de andere terug keert naar huis, het is een heel groot vrouwenhotel, een vrouwenclub, waar ze wonen met een groot zwembad in de benedenverdieping. De architecte is heel zenuwachtig door al wat er gebeurt is en als ze die avond terugkeert naar haar hotel waar de ingang aan mannen verboden is denkt ze dat om haar verstoorde zenuwen te kalmeren het beter is naar beneden te gaan om een tijdje te zwemmen. Het is al laat in de avond en er is absoluut niemand in het zwembad. Daar beneden zijn er kleedkamers en ze neemt een kast met vakjes waar ze haar kledij in hangt, ze doet haar badpak aan en haar badjas. Intussen gaat de straatdeur van het hotel open en verschijnt Irena. Ze vraagt aan de conciergevrouw naar de andere en de concierge zegt haar zonder iets te vermoeden dat de andere net beneden naar het zwembad is afgedaald. Omdat ze een vrouw is heeft Irena geen enkele moeite om binnen te komen, ze laten haar zonder meer binnen. Beneden is het zwembad in het duister, de andere vrouw komt uit de kleedkamer en ontsteekt de lichten , van het zwembad die zich onder water bevinden. Ze is haar haar aan het schikken om haar badmuts op te zetten tot ze stappen hoort. Ze vraagt zich een beetje gealarmeerd af of het de portierster is. Er komt geen antwoord. Dan wordt ze bang, ze werpt haar badjas af en ze duikt onder. Ze kijkt vanaf het midden van het water naar de boorden van het zwembad die donker zijn en ze hoort het gebrul van een zwart roofdier dat woest op en neer wandelt, ze ziet het bijna niet, maar een schaduw loopt sluipend langs de boorden. Men hoort het gebrul nauwelijks het is steeds een gebrul tussen de tanden, en de groene ogen glinsteren terwijl ze naar de andere vrouw in het zwembad kijken die als gek begint te gillen. Daarop komt de portierster naar beneden en ontsteekt alle lichten en vraagt haar wat er gebeurt. Hier is niemand, waarom zo gillen? De andere vrouw is beschaamd en weet niet hoe ze de angst die ze heeft moet uitleggen, beeldt je in hoe ze moet zeggen dat hier een pantervrouw geweest was. En dan zegt ze haar dat het leek of hier iemand was, een dier dat zich verborgen heeft. De concierge bekeek haar alsof ze denkt dat ze goed gek is, en zegt dat er een vriendin kwam om haar te zien, daarom schrok ze van enkele stappen te horen: toen zagen ze op de vloer de aan flarden gescheurde badjas liggen en voetsporen van een dier dat in het nat getrapt heeft. -Luister je wel?-Ja, maar ik weet niet hoe het komt maar ik moet deze avond steeds aan iets anders denken? -Waaraan dan? -Aan niets, ik kan me niet concentreren…-Maar, kom, praat een beetje.- Ik denk aan mijn collega.-Hoe heet ze?- Dat doet er niet toe. 13

Kijk, ik heb je nooit over haar gesproken maar ik denk steeds aan haar. Waarom schrijft ze je niet? Hoe weet jij dat ze me niet schrijft! Ik kan je zeggen dat ik brieven krijg van een ander maar ze zijn van haar. Of controleer je mijn zaken als ik in het toilet ben? Je bent gek. Maar je hebt me nooit een brief van haar getoond.-Goed, ik wil er nooit over praten, maar ik weet niet, nu had ik goesting om je een zaak te commentarieren… dat toen je begon te vertellen dat de panter de architecte achtervolgde, voelde ik angst.- Wat jaagt je schrik aan? - Ik had geen schrik voor mezelf maar voor mijn gezellin.-Ah..-Ik ben gek om dit onderwerp met jou te bespreken.-Waarom? Spreek als er er zin in hebt.- Toen je begon te vertellen dat de panter de jonge vrouw achtervolgde beeldde ik me mijn gezellin in die in gevaar was. Ik voel me hier zo machteloos, om haar te verwittigen dat ze moet oppasssen, dat ze niet teveel risico neemt.-Ik begrijp je.-Goed, je kunt je wel voorstellen dat als zij mijn gezellin is ze dan ook bij de strijd betrokken is. -Alhoewel ik je het niet zou moeten vertellen, Molina.-Trek het je niet aan.- Ik wil je niet belasten met informatie die je beter niet hebt. Het is een belasting, en je hebt al genoeg aan de jouwe. Weet je, ik heb zo'n gevoel, van van hieruit niets te kunnen doen; maar in mijn geval is het geen vrouw, een meisje wil ik zeggen, het is mijn moeder.-Uw moeder is toch niet alleen, neen? -Goed, ze is bij een tante van mij, een zuster van mijn vader. Maar ze is ziek. Ze heeft hoge bloeddruk en haar hart is niet zo goed. -Maar met zulke dingen kan het lang duren, jaren, weet je..-Maar men moet het ongenoegen vermijden, Valentin. Wat wil je eraan doen?..-Ja, meer kwaad dan wat ik deed kan ik niet doen. -Waarom zeg je dit? Beeld je in, de schande van een zoon in En dan nog de reden. Denk niet er verder over. Het ergste is toch al voorbij, of niet? Nu moet ze zich erbij neerleggen, meer niet.- Maar je vervreemd erg van elkaar. We waren heel verenigd.- Denk er niet meer aan. En anders ; je moet maar denken dat ze niet in gevaar is, zoals de persoon waarvan ik hou.-Maar ze heeft het gevaar van binnen, de vijand die ze binnen zich draagt, haar hart dat delicaat is.- Ze wacht op jou, ze weet dat je gaat vrijkomen, acht jaren zijn zo voorbij en met de verwachting van goed Dat geeft haar kracht om op jou te wachten, zie het aldus.- Ja, je hebt gelijk. Zoniet ga ik gek worden.Vertel me meer over uw verloofde, als je wil..-Wat kan ik zeggen? Met de architechte heeft ze niets te zien, ik weet niet waarom ik ze daarmee asocieerde?-Is ze mooi? Ja, natuurlijk. Ze zou toch lelijk kunnen zijn, waarover lach je, Valentin?-Zomaar, ik weet niet waarom ik lachte.- Maar waarom vindt je haar zo leuk? -Ik weet het niet. Er moet iets zijn..iets waarover je lacht. -Om jou en om mij.-Waarom? -Ik weet het niet, laat me erover nadenken, want ik kan het je niet uitleggen.-Goed, maar stop die glimlach. -Ik zeg je beter als ik goed weet waarom ik moest lachen.-Stop ik met de film ?-Ja, alstublieft.-Waar waren we gebleven? -Waar het meisje zich redt in het zwembad.Goed, hoe ging het verder… Nu komt de ontmoeting met de panter en de psychoanalist.-Verontschuldig me.. Maak je niet boos.-Wat gebeurt er? We doen beter morgen verder, Molina.-Er is maar een beetje voor het eindigt.- Ik kan me niet concentreren over wat je me vertelt. Verontschuldig me.-Verveelt het je.Nee, Er zit iets me dwars. Ik wil zwijgen en zien of de hysterie over gaat. Want ik lach van hysterie, meer niet.-Wat je wilt- Ik wil denken aan mijn gezellin, er is iets dat ik niet begrijp en ik wil erover nadenken. Ik weet niet of het je al overkomen is dat je voelde dat je er bent om iets te begrijpen, dat je het begin van de draad te pakken hebt en zodra je begint te trekken..hij je ontsnapt. -Goed, tot morgen dan.-Tot morgen.-Morgen is de film al gedaan.-Weet je niet hoe dit me spijt? -Jij ook?-Ja, ik zou willen dat je een beetje verder ging. En het erge is dat hij slecht gaat eindigen, Molina.Maar, beviel hij je echt?-Goed, de tijd is sneller voorbij gaan voor ons, niet?-Maar bevallen en bevallen is twee , het beviel je niet.-Jawel,en het spijt me dat het gedaan is. Maar je bent flauw, ik kan je nog -Echt waar? -Ja, er zijn er veel die ik zeer helder herinner. Dat is dan perfect, je denkt nu aan een die je heel goed bevallen is, en ondertussen denk ik aan wat ik moet denken, akkoord? -Trek maar aan het kluwen.-Perfect.- Maar als het ingewikkeld is, meisje Valentina, zet ik een nul op het werk.-Maak je niet bezorgd over mij. Het is goed; ik bemoei me er niet meer mee.-En noem me geen Valentina want ik ben geen vrouw.-Dat weet ik nog niet zo zeker.-Het spijt me, Molina, maar ik geef geen demonstraties. -Trek het je niet aan, ik ga het je niet vragen. -Tot morgen slaap lekker.Tot morgen, eveneens.-Ik luister.-Wel, zoals ik je gisteren al zei, dat laatste deel herinner ik me niet goed. De echtgenoot belde dezelfde avond naar de psychoanalist en vraagt hem of hij naar huis kan komen, daar wachten ze op Irena, die er niet was.-In welk huis? -In dat van de architect. Dan belt de collega naar de jonge man dat hij naar het vrouwenhotel moet komen en vandaar naar de politie, want ze kwam hem net dat over het zwembad te vertellen, dan laat de jonge man de psychoanalist een tijdje alleen en zet je schrap! als Irena thuis komt bevindt ze zich oog in oog met de Het is avond, natuurlijk, de kamer is verlicht met slechts een kaarslamp. 14

De psychoanalist die aan het lezen was neemt zijn bril af en bekijkt haar. Irena voelt dit mengsel van lust en afkeer voor hem, want hij is aantrekkelijk, ik zei het je al, een sexueel En dan gebeurt er iets vreemds, ze werpt zich in zijn armen omdat ze hulpeloos is; ze heeft het gevoel dat niemand van haar houdt, dat ze door haar man verlaten is. De psychoanalist interpreteert dit als een sexueel verlangen en bovendien denkt hij dat als hij haar zoent en erin slaagt haar volledig te beheersen, hij dan ook die vreemde ideeën dat ze een pantervrouw is uit haar hoofd zal kunnen krijgen.. Hij kust haar en ze drukken zich vaster aan, ze omhelzen elkaar en ze zoenen. Tot zij..hem ontglipt, ze bekijkt hem met halfdicht geknepen ogen, de groene ogen glinsteren van lust en terzelfdertijd van haat. Ze laat hem los en ze gaat naar het andere einde van deze salon met die zo mooie fin-de-siècle Het zij allemaal armstoelen van fluweel en tafels met gehaakte tapijten. Maar zij gaat naar die hoek omdat daar het licht van de kaarslamp niet komt. Ze werpt zich op de grond en de psychoanalist wil zich verdedigen maar hij is te laat want daar in die donkere hoek wordt alles een beetje wazig en ze verandert reeds in een panter en hij slaagt erin de pook van schouw te grijpen om zich te verdedigen maar de panter springt al op hem, hij wil haar slagen geven met de pook maar ze opende al met een klauw zijn hals en de man valt op de grond en spuit bloed met luchtbelletjes, de panter brult en toont haar perfect witte hoektanden en ze slaat opnieuw haar klauwen, nu in het gelaat, om de wang en de mond die haar enige ogenblikken voordien gekust had in stukken te scheuren,. Om het kort te maken de architecte is al bij de echtgenoot van Irena die haar tegemoet gekomen was en vanuit de receptie van het hotel bellen ze de psychoanalist op om hem te verwittigen dat hij in gevaar is, want hij kan haar niet veranderen, het was niet alleen verbeelding van Irena, ze is werkelijk een pantervrouw.-Neen, het is een psychopatische moordenares.-Goed, maar de telefoon belt en belt en niemand antwoordt, de psychoanalist is dood neergevallen en leeggebloed. Dan gaan de man, de collega en de politie die al opgeroepen waren naar het huis, gaan traag de trap op, vinden de deur open en vinden binnen de dode kerel. Zij, Irena is er niet. En dan? -Haar man weet waar hij haar kan vinden, het is de enige plaats waar ze naartoe gaat, en alhoewel het al middernacht is gaan ze naar het park, beter gezegd naar de zoo. Ah, maar ik heb je een ding vergeten te vertellen! Wat? Deze namiddag ging Irena naar de zoo zoals alle namiddagen om die panter te zien die haar onder hypnose houdt. Ze was daar toen de verzorger met de sleutels komt om vlees te werpen aan de roofdieren. De verzorger is die oude vergeetachtige man waarover ik je verteld heb. Irena hield zich op een afstand maar De verzorger kwam dichterbij met de sleutels, hij opende het slot van de kooi, verschoof de dwarse staaf, opende de deur en wierp de zeer grote stukken vlees naar binnen, nadien verschoof hij opnieuw de staaf van de kooideur, maar hij vergat de sleutel op het slot. Toen hij haar niet meer ziet komt Irena bij de kooi en ze grijpt de sleutel.. Goed, dit alles gebeurde in de namiddag maar nu is het al avond en de psychoanalist is al dood toen de echtgenoot met de collega en de politie zich naar de zoo spoeden die een paar honderd meter Maar Irena is reeds aan de kooi van de panter gekomen. Ze loopt als een slaapwandelaarster met de sleutels in haar hand. De panter slaapt maar de geur van Irena maakt hem wakker, Irena bekijkt hem door de tralies. Ze nadert traag tot aan de deur, steekt de sleutel in het slot en opent. Ondertussen komen de anderen aan, ze horen de autos naderen met sirenes om de weg vrij te maken door het verkeer,alhoewel de plaats op dit uur bijna verlaten is. Irena verschuift de staaf en opent de deur en ze laat de panter vrij. Irena is als naar een andere wereld vervoerd, ze heeft een vreemde uitdrukking, tussen tragiek en genot, haar ogen zijn vochtig. De panter ontsnapt met een sprong uit de kooi, hij lijkt eventjes in de lucht te hangen en heeft voor zich niemand anders dan Irena. Met dezelfde sprong werpt haar omver. De autos naderen. De panter loopt door het park en steekt de weg over juist als een van de politieautos met volle snelheid voorbij komt. De auto overrijdt hem. Ze stappen uit en vinden de dode panter. De jonge man gaat naar de kooien en vindt Irena neergestrekt op het grint liggen op de plaats zelf waar hij haar leerde kennen. Irena's gelaat is verminkt door een uithaal, ze is dood. De vrouwelijke collega komt bij hem en ze omhelzen elkaar en ze trachten dit verschrikkelijk schouwspel te vergeten dat ze net komen te zien. En einde… -Beviel het je? -Ja. -Erg of weinig? -Ik heb spijt dat het gedaan is. -We hebben er lang over gedaan, is het niet? -Ja, natuurlijk.- Ik ben blij.-Ik ben gek.-Wat overkomt jou? -Het spijt me dat het uit is.-Wel, ik vertel je een ander. -Neen dat is het niet. 15

-Je gaat lachen met wat ik je ga vertellen. -Vooruit.- Het doet me spijt omdat ik genegenheid voel voor de figuren. En nu was het uit is is het net alsof ze dood zijn? -Uiteindelijk heb jij ook, Valentin, een hartje.--Ergens moet het eruit..de zwakheid, bedoel ik. -Het is geen zwakheid, he.-Het is eigenaardig dat niemand kan bestaan zonder genegenheid voor iets te voelen…Het is alsof de geest zonder ophouden het gevoel afscheidt..Denk je?..-Hetzelfde als de maag die sap afscheidt om te verteren. -Denk je?- Ja, zoals een slecht gesloten tapkraan. En die druppels gaan op eender wat vallen, men kan ze niet tegenhouden.-Waarom? -Wat weet ik..omdat ze het vat waar ze in zitten overloopt. En je wil niet denken aan je gezellin?-Het lijkt of het niet te vermijden is,..omdat ik genegenheid voel voor eender wat dat me aan haar doet denken.-Vertel -Ik zou eender wat geven om haar te kunnen omhelzen al was het maar even.-Die dag zal wel komen.Soms denk ik dat die nooit zal komen.- Je bent niet voor eeuwig geketend. - Er kan haar iets overkomen. -Schrijf haar, zeg haar dat ze geen risico's neemt, dat je haar nodig hebt. -Dat nooit. Als ze zo gaat denken zal ze nooit iets kunnen veranderen in de wereld.- Denk jij dat je de wereld gaat veranderen? -Ja, en het is onbelangrijk dat je lacht. Het is lachwekkend om het te zeggen, maar wat ik bovenal moet doen ..is de wereld veranderen. -Maar je kunt het niet op slag veranderen, en jij alleen gaat het niet doen.- Ik ben niet alleen, dat is het! En hoor je me? Dat is de waarheid, dat is het belangrijkste!.. Op dit moment ben ik niet alleen, ik ben met samen haar en met allen die zoals zij en ikj denken, zo is en dat mak ik niet vergeten. Dat is het begin van de draad die me soms ontsnapt. Maar gelukkig heb ik hem nu. En ik zal hem niet loslaten. Ik sta niet ver van al mijn gezellen, ik ben samen met hen!, nu , op dit ogenblik,..het heeft geen belang dat ik ze niet kan zien. -Als jij je zo kunt bevestigen, fantastisch. -Zie je hoe gek je bent! Wat een woorden..-Wees dan niet zo vervelend… -Zeg dat niet, alsof ik een overdreven optimist ben die zichzelf met gelijk wat voor de gek houdt, je weet dat het zo niet is! Ik ben geen charlatan die over politiek praat in de bar, is het niet? Het bewijs is dat ik hier sta, niet in een bar!-Excuseer me.-Het is goed..-Je ging me vertellen over je gezellin en je vertelde me niets meer.-Neen, we vergeten het beter.- Zoals je wilt. -Alhoewel ik niet zou weten waarom er niet Het doet me geen kwaad over haar te praten? -Als het je kwaad doet dan niet..--Het doet me geen -Het enige wat ik je beter niet zeg is haar naam. -Ik herinner me nu de naam van de actrice die de rol van de architecte speelt. -Hoe is die? Jane Randolph. -Ik heb ze nooit horen vernoemen. - Het is er een van een tijd geleden uit de jaren veertig. We kunnen je gezellin Jane Randolph noemen.-Jane Randolph. -Jane Randolp in..Het misterie van cel -Eén van de initialen klopt..Welk? Wat wil je dat ik over haar vertel? -Wat je maar wilt, het type meisje dat ze is. -Ze is vierentwintig jaar oud, Molina. Twee jaar jonger dan ik. -Dertien jaar jonger dan ik.- Ze was steeds al revolutionaire. Ik viel het eerst op haar..wel, bij jou moet ik geen scrupules hebben..ik viel op haar vanwege de sexuele revolutie. -Vertel het me alstublieft.-Ze komt uit een burgerlijke famile, niet echt rijk, maar je kent dat, maar er goed in zitten, een huis met twee verdiepingen in Caballito. Maar heel haar kindertijd en jeugd werd verpest door dat ze zag dat haar ouders elkaar het leven moeilijk maakten. Men een vader die de moeder bedroog, je weet wat ik bedoel..-Nee, wat bedoel je? -Hij bedroog haar door haar te verzwijgen dat hij andere relaties nodig had. En haar moeder wijdde zich aan het bekritikeren van hem tegenover haar dochter, ze wijdde zich aan de rol van slachtoffer. IK geloof niet in het huwelijk, meer precies in monogamie.- Maar is het niet mooi als een paar gans hun leven van elkaar houden. Zou jij daar iets voor voelen? Het is mijn droom.- En waarom houdt je dan van mannen? -Wat heeft dat ermee te maken? Ik zou graag met een man trouwen voor gans het leven.-Eigenlijk ben je dus een burgerman. -Een burgerdame. -Maar besef je dan niet dat dit alles bedrog is? Als je een vrouw zou zijn zou je het niet willen.- Ik ben verliefd op een prachtige man en het enige wat ik zou willen is gans mijn leven aan zijn zijde te leven. -En omdat dat onmogelijk is, want als hij een man is dan zal hij van een vrouw houden, goed, hij zal je nooit kunnen bedriegen.-Ga verder met dat van je vriendin, ik houd er niet van om over mezelf te -Wel, zoals ik je zei, hoe heet ze ook weer? Jane. Jane Randolph.- Jane Randolph werd opgevoed om vrouw des huizes te worden. Pianolessen, Frans en tekenen en ze beëindigde en na het lyceum ging ze naar de katholieke universiteit. -Architectuur!, daarom had je die associatie. -Nee, sociologie. En daar begon het gedoe in Ze wilde naar de staatsfaculteit maar ze lieten haar inscgrijven in de Katholieke. 16

Daar leerde ze een jongen kennen , ze werden verliefd en ze hadden een relatie. De jongen wwonde nog bij zijn ouders maar ging thuis weg, hij werkte las nachttelefonist en nam een klein flatje en daar gingen ze samen de dag doorbrengen.- En studeren niet zo maar.- Dat jaar studeerden ze in het begin minder maar nadien studeerde zij harder.-Maar hij niet. -Juist, want hij Een jaar later kwam Jane bij hem wonen.Ze dachten dat zoals de jongelui elkaar lefhadden ze dra zouden huwen. En de jongen wou wel trouwen. Maar Jane wou geen enkel oud schema herhalen en bleef wantrouwend. Abortus? -Ja, één keer. Dat maakte haar zelfverzekerder in plaats van terneergeslagen te zijn. Ze zag duidelijk dat als ze een kind had ze zelf niet volwassen zou kunnen worden, dat ze geen evolutie zou kunnen doormaken.Haar vrijheid zou beperkt worden. Ze ging werken als redactrice bij een tijdschrift, beter gezegd als informatrice.-Informatrice? -Ja.-Wat een lelijk woord. -Het is een werk dat gemakkelijker is dan dat van redacteur, over het algemeen gaat men op straat informatie ophalen die me nadien zal gebruiken voor de artikels. En daar leerde ze een jongeman van de afdeling politiek kennen. Ze voelde vervolgens dat ze hem nodig had ,dat de relatie met de andere gestagneerd was.-Waarom gestagneerd? Ze hadden elkaar alles al gegeven wat gegeven kon worden. Ze hadden veel genegenheid voor elkaar, maar ze waren te jong om het daarbij te laten, ze wisten eigenlijk nog steeds niet wat ze wilden, geen van de twee. En..Jane stelde de jongen voor een opening aan de relatie te laten. En de jongen aanvaardde het, en ze begon ook met de collega van het tijdschrift af te spreken. -Sliep ze verder in het huis van de jongen? -Ja, en soms ook niet. Tot ze helemaal bij die redacteur ging wonen.-Van welke strekking was die redacteur? -Links. -En hij betrok haar in alles.- Nee, ze voelde steeds een behoefte aan veranderingen. Goed, je weet dat het al laat is, nee? -Het is al twee uur.-Morgen vertel ik het je verder, Molina. Je bent wraakzuchtig. -Neen, jij idioot. Ik ben moe. -Ik niet. Ik heb helemaal geen slaap.-Tot morgen.-Tot morgen.-Slaap je al? -Nee, ik zei je dat ik geen slaap had.-Ik kan niet in slaap komen.-Je zei dat je -Ja, maar toen moest ik eraan denken dat ik je afgewezen heb.-Me afgewezen?-Ja,ik ben niet verder blijven praten. -Trek het je niet aan.-Voel je je goed? -Ja, -waarom slaap je dan niet?-Ik weet het niet, Valentin.-Kijk, ik heb ook een beetje slaap en ik ga meteeen slapen. En ik heb een oplossing waarmee je ook de slaap kunt vatten.-Welke? - Denk aan de film die je me gaat vertellen.-Geweldig! -Maar zie dat hij evengoed is als die van de pantervrouw. Kies hem goed uit.-En je gaat me wat meer vertellen over Jane.-Nee, dat weet ik nog niet. Laten we één ding afspreken: als ik zin heb je iets te vertellen dan zal ik het met alle plezier doen. Maar je moet er me niet om vragen, alleen ik zal het onderwerp ter sprake brengen. Afgesproken? -Akkoord.-En denk nu aan de film. Goed. -Adieu.-Adieu. We zijn in Parijs dat al sedert enkele maanden bezet is door de Duitsers. De nazitroepen trekken onder de Arc du Triomph. Overal, zoals in de Tuilerieën, en op andere plaatsen, wappert de vlag met het hakenkruis. De soldaten , allemaal blond en heel knap, defileren en de Franse meisjes applaudisseren hen in het voorbijgaan. Er is een groepje soldaten dat door een typisch steegje loopt en in een slagerij binnengaat, de slager is een oude man met een haakneus, een punthoofd en een petje op zijn puntige schedel.-Zoals een rabbijn.- Een pervers gezicht. Hij krijgt een geweldige schrik als hij de soldaten ziet binnenkomen die alles beginnen te doorzoeken.b -Wat doorzoeken ze?-Alles, en ze vinden een geheime kelder vol gehamsterde koopwaar die natuurlijk van de zwarte markt komen. En buiten voor de winkel verzamelt zich het gespuis, vooral huisvrouwen en Fransen met een pet op, in werkkleren die de aanhouding van de oude smeerlap bespreken, ze zeggen dat er in Europa geen honger meer zal zijn want de Duitsers gaan korte metten maken met alle uitbuiters van het volk. Als de nazisoldaten buiten komen wordt de jongeman die hen aanvoert, een jeugdige luitenant, met een heel vriendelijk gezicht, door een oude vrouw omhelst die zoiets als 'bedankt mijn zoon' zegt. Ondertussen kwam er een bestelwagen door dat steegje en de man die naast de bestuurder zit ziet de soldaten en de opgehoopte menigte en vraagt de chauffeur te stoppen. De chauffeur heeft een echt moordenaarsgezicht, een beetje scheel , het ziet er half achterlijk en half misdadig uit. De andere die er als de baas uitziet kijkt langs achter en en gooit een dekzeil over de lading dat uit gehamsterd voeding bestaat. En dan rijden ze achteruit en maken zich uit de voeten tot de baas uit de bestelwagen springt en in een typische Parijse kroeg binnenstapt. 17

Het is een mankepoot, hij heeft op een van zijn schoenen een zeer hoge zool met een heel eigenaardig beslag in zilver. Hij belt iemand op om hem te verwittigen dat de zwarthandelaar gevangen genomen is en als hij neerlegt zegt hij als groet 'leve het verzet' want ze allen van het verzet.- Waar heb je die film gezien?- Hier in Buenos Aires, in een bioscoop in Belgrano.-En -Ja, ik was nog een kleine jonge maar tijdens de oorlog kwamen de propagandafilms. Ik heb ze pas later gezien want ze bleven ze vertonen.-In welke bioscoop? In een kleintje dat in de meest Duitse wijk van Belgrano lag, het deel met allemaal grote huizen met tuinen, niet het deel van Belgrano dat naar de rivier loopt, maar dat wat naar de andere kant loopt, naar Villa Urquiza, zie je het? Het is nog niet lang geleden afgebroken. Mijn huis lag er dichtbij,langs de dichtsbevolkte kant.-Ga verder met de film.-Goed, plots ziet men een geweldig Parijsluxe theater, helemaal met donker fluweel belegd, met verchroomde leuningen in de loges en ook de trappen en balustrades waren helemaal verchroomd. Het is een cabaret, er is een cabaretnummer aan de gang met uitsluitend revuemeisjes, allemaal met een goddelijk lichaam,ik zal het nooit vergeten want langs de ene kant waren ze zwartgemaakt en als ze elkaar bij de ceintuur houden en dansen en de cameras op hen gefocust zijn lijken ze negerinnen, met een rokje helemaal gemaakt van bananen, en als er dan een slag op de gong gegeven wordt tonen ze hun andere zijde en zijn ze allen blond en ze dragen rokjes van stras in plaats van bananen, het is een arabesk van stras.-Wat is stras? -Ik geloof niet datje het niet weet. -Ik weet het niet. Nu is het weer in de mode, het lijkkt op briljanten, iets heel goedkoop, stukjes glas die glinsteren, en met dat maken ze glitterjurkjes en van die namaakjuwelen. -Verlies geen tijd, vertel me de film. Toen dit nummer afgelopen is wordt het toneel helemaal duister tot er ergens bovenaan een licht begint te schijnen, een soort nevel, en er tekent zich de silhouet af van een goddelijke vrouw, lang, volmaakt,eerst wazig maar telkens scherper want ze komt door flarden tule heen, en natuurlijk kan men ze telkens beter onderscheiden, gehuld in een kleed van zilverlamé dat haar figuur insluit als een schede. De goddelijkste vrouw die je je maar kunt inbeelden. Ze zingt eerst een lied in het Frans en nadien in het Duits. Ze staat ergens hoog op het toneel en plots als in een flits ontvlamt er aan haar voeten een rechte streep licht en ze begint naar beneden te lopen bij elke stap die ze doet ,paf!,een nieuwe lichtstreep en op het einde wordt het toneel helemaal doorkruist door die lichtstrepen, maar in werkelijkheid was elke lichtsstreep de rand van een traptrede en de lichten vormden zonder dat men het besefte een trap. In een loge zat er een jonge Duitse officier, niet zo jong als de luitenant van het begin maar ook een heel knappe kerel.-Blond.-Ja, en zij is donker,haar huid is zeer blank maar haar haar is bijna zwart.-Hoe is haar lichaam?, slank of goed gevormd?-Nee, ze is groot maat goed gevormd , geen zware boezem, want in die periode hield men van een vloeiend silhouet. Bij het groeten kruisten haar klikken die van de Duitse officier. Als ze in de kleedkamer komt vindt ze een mooie bos bloemen zonder kaartje. En toen wordt er op haar deur geklopt door een van de blonde revuemeisjes, een echte Francaise. Goed, wat ik je nog niet verteld heb is dat toen ze zong er iets vreemds was, telkens ik me het stuk herinner dat ze zingt krijg ik schrik, want als ze zingt kijkt ze met een starre blik in het ijle, je moet niet denken dat haar blik geluk uitstraalt, nee, ze is doodsbenauwd maar tegelijkertijd doet ze niets om zich te verdedigen, het is net of ze er zich bij neerlegt bij wat er gaat gebeuren. -En wat zingt ze? -Ik heb er geen enkel idee van, een liefdeslied zeker.Maar ik was onder de indruk. Goed, een van de blonde revuemeisjes komt heel opgewonden in de kleedkamer en vertelt haar wat er gebeurt, want ze wil dat de artiste die ze het meest bewondert, de eerste is die weet wat er met haar Ze moet een kind krijgen. En de zangeres die Leni noemt, ik zal het nooit vergeten, schrikt natuurlijk, want ze weet dat het meisje niet gehuwd is. Maar de andere zegt haar dat ze het zich niet moet aantrekken ,dat de vader van de baby een Duitse officier is, een jongeman die erg van haar houdt en ze gaan alles in orde maken om met elkaar te Hierop betrekt het gezicht van het revuemeisje een beetje en ze zegt tegen Leni dat ze bang is voor iets anders. Daarop vraagt Leni of ze denkt dat de jongeman haar in de steek zal laten. Het meisje zegt van niet maar dat ze bang is van iets anders. Leni vraagt haar waarvoor dan: maar het meisje zegt nergens voor, onbenulligheden, en ze gaat weg. Toen bleef Leni alleen en denkt of ze van een invaller van haar vaderland kan houden, ze blijft en dan ziet ze de bloemen die men haar gestuurd heeft en ze vraagt aan haar persoonlijk kamermeisje wat die bloemen betekenen en het blijkt dat ze uit de Duitse Alpen speciaal naar Parijs gebracht zijn, verschrikkelijk dure bloemen. Intussen lopt het blonde revuemeisje door de straten van Parijs, de straten zijn donker want het is oorlogstijd, maar ze kijkt naar boven en ziet dat op de hoogste verdieping van een oud appartementsgebouw licht brandt en haar gezicht licht op met een glimlach.

18

Ze heeft een antiek uurwerkje dat ze als een broche op haar borst draagt ze bekijkt het en ziet dat het juist middernacht is. Dan gaat er een raam open en komt dezelfde jongeman van het begin te voorschijn , de Duitse luitenant, hij glemlacht naar haar met een smoorverliefd gezicht , hij gooit haar de sleutel die in het midden van de straat valt. En ze gaat hem oprapen. Maar vanaf men die straat voor het eerst ziet is is het alsof er een schaduw voorbijgekomen is. Nee, er stond een auto dichtbij gestationeerd en in het donker ziet men nauwelijks dat er iemand in zit. Nee nu herinner ik het me! Toen het meisje door deze wijk gaat wandelen lijkt het alsof iemand haar volgt, het is een vreemde stap die ze hoort, eerst een stap en dan sleept er iets achteraan. -De mankepoot.- En dan verschijnt inderdaad de mankepoot die een coupe ziet aankomen met aan het stuur de schele met het moordenaarsgezicht. De mankepoot stapt in de auto en geeft de moordenaar een teken. De auto vliegt weg. En toen het meisje halverwege het steegje is en zich buigt om de sleutel op te rapen komen de twee in de auto met alle geweld aan en overrijden haar. En dan vervolgen ze hun rit en verdwijnen in de donkere straten zonder verkeer De jongeman die alles heeft gezien komt wanhopig naar beneden. Het meisje ligt op sterven, hij neemt haar in zijn armen, ze wil hem nog iets zeggen, hij hoort haar nauwelijks, ze zegt hem dat ze geen schrik heeft dat het kind gezond zal geboren worden en een trots zal zijn voor zijn vader. En met open ogen blijft ze liggen, verstard, dood. Bevalt de film je? -Ik weet het nog niet. Ga verder, alstublieft.-Goed. Tenslotte komt het erop neer dat men Leni opbelt opdat ze alles wat ze weet zou uitleggen aan de Duitse politie want ze weten dat ze een vertrouwelinge was van het gestorven meisje. Maar Leni weet niet meer dan dat het meisje verliefd was op een Duitse luitenant en niets meer. Maar ze geloven haar niet en houden haar enkele uren vast, maar omdat ze een gekende zangeres is beveelt een stem door de telefoon dat ze haar onder bewaking vrijlaten opdat ze deze avond zoals alle andere kan optreden . Leni is bang maar zingt die avond en bij haar terugkeer in de kleedkamer vindt ze weer de Alpenbloemen en zoekt ze het kaartje als een mannenstem haar zegt niet verder te zoeken want hij heeft ze nu persoonlijk meegebracht. Ze draait zich om en schrikt. Het is een hoge officier, maar nogal jong, de knapste man die men kon wensen. Ze vraagt hem wie hij is, maar natuurlijk ze geeft er zich al rekenschap van dat het dezelfde is die de vorige avond haar zolang had geapplaudiseerd, die uit de loge. Hij zegt haar dat hij het hoofd is van de Duitse contraspionagedienst in Parijs en dat hij zich persoonlijk komt verontschuldigen voor de hinder van die ochtend. Ze vraagt hem of die bloemen uit zijn land komen en hij vertelt haar dat ze van de Opper-Paltz zijn waar hij geboren is naast een prachtig meer tussen bergen met besneeuwde toppen. Maar ik ben vergeten je iets te vertellen, hij is niet in uniform maar in smoking en hij nodigt haar uit om te gaan eten na haar optreden, naar het beroemdste en chicste club van Parijs. Er is een orkest van zwarte muzikanten en door de duisternis ziet men nauwelijks de mensen, een reflector zweeft over het orkest en laat de lucht vol rook zien. Ze spelen ouderwetse jazzmuziek, echte negermuziek, hij vraagt haar waarom ze een Duitse voornaam en een Franse familienaam heeft die ik me niet meer herinner. Ze zegt dat ze uit de Elzas komt dichtbij de grens waar de Duitse vlag ooit wel eens gewapperd heeft. Maar ze zegt hem ook dat ze opgevoed werd om van Frankrijk te houden en dat ze het goede wenst voor haar land en dat ze niet weet of de vreemde bezetters hierbij gaan helpen. Hij zegt haar dat ze niet de minste twijfel moet hebben, dat het de plicht van Duitsland is om Europa te bevrijden van de echte vijanden van het volk die zich soms onder het masker van patriotten verschuilen. Hij bestelt een soort Duitse brandewijn en even lijkt het of ze hem wil dwarszitten want zij vraagt Schotse whisky. Het lukt haar niet hem te aanvaarden ze bevochtigt nauwelijks haar lippen met de whisky, zegt dat ze vermoeid is en hij brengt haar naar huis in een fantastische limousine met chauffeur. Hij stopt voor haar huis, een klein fijn huis en ze vraagt hem ironisch of hij 's anderendaags de persoonlijke ondervraging verder zal zetten. Hij zegt haar dat daar geen sprake van was en het ook niet zal zijn. Zij stapt uit de auto en hij kust haar op haar gehandschoende hand. Zij doet hautain, zo koud als een ijsschots. Hij vraagt haar of ze alleen woont en of ze geen angst heeft. Ze antwoordt dat er achteraan in de tuin een paar oude toezichters zijn.

19

Maar als ze zich omdraait om het huis binnen te gaan ziet ze een schaduw in het raam op de bovenste verdieping die ogenblikkelijk verdwijnt. Ze huivert van angst en er zit niets anders op dan hem, te zeggen dat ze deze avond wel bang is van alleen te zijn en of hij haar wil meenemen. Hij heeft niets gezien doordat hij verlokt is door haar schoonheid, En ze gaan naar zijn zeer luxueuze flat, maar wel eigenaardig, met spierwitte muren zonder schilderijen en hoge plafonds en heel weinig meubelen, donker, bijna als pakkisten, maar men ziet dat ze zeer fijn zijn, bijna geen versieringen, witte gaasgordijnen en een paar beelden van wit marmer , zeer modern niet van die Griekse beelden met mannenfiguren zoals in een droom. Hij laat de gastenkamer klaarmaken door een butler die haar wat eigenaardig aankijkt. Maar eerst vraagt hij haar of ze geen glas champagne wil, van de beste champagne van haar Frankrijk, als het ware het nationale bloed dat uit de aarde opwelt. Er klinkt prachtige muziek, en ze zegt hem dat het enige is wat haar van zijn vaderland kan bekoren. Er komt een briesje binnen langs het raam, een hoog raam wit een gordijn van tule dat in de wind zweeft als een spook en de kaarsen die de enige verlichting waren, doven uit. Slechts het licht van de maan schijnt nog naar binnen en verlicht haar, ze lijkt zelf als een beeld, lang als ze is met een wit nauwsluitend kleed, lijkt ze een Griekse amfora, maar natuurlijk niet met te brede heupen, en een witte sluier bijna tot aan de voeten die haar hoofd omhuld maar zonder de haren plat te drukken, die er beter door uitkomen. En hij zegt haar dat ze een prachtig wezen is, met bovenaardse schoonheid en met ongetwijfeld een edele toekomst. Zijn woorden doen haar huiveren, ze wordt helemaal ingepakt door de voorspelling en ze is zeker dat heel belangrijke dingen zullen gebeuren in haar leven dat bijna zeker met een tragisch einde zal Haar hand beeft en het glas valt op de grond, het kristal breekt in duizend stukken. Ze is als een godin, en tegelijkertijd is ze een zeer kwetsbare vrouw die beeft van angst. Hij neemt haar bij de hand en vraagt haar of ze kou heeft. Ze antwoordt van niet. Op dat moment zwelt de muziek aan, de violen klinken subliem en ze vraagt hem wat deze melodie betekent. Hij zegt dat het zijn lievelingsmuziek is, de golven van de violen zijn als het ware de wateren van een Duitse rivier , die bevaren wordt door een god, die eigenlijk een gewone man is maar die door liefde voor zijn land van alle angst bevrijd is, dat is zijn geheim, de zucht om voor zijn vaderland te strijden maakt hem onoverwinnelijk als een god want hij kent de angst niet. De muziek wordt zo ontroerend dat de tranen hem in de ogen schieten. En dit is het mooiste van de scene want zij die hem ontroerd ziet beseft dat hij menselijke gevoelens heeft alhoewel het lijkt dat hij onoverwinnelijk is als een god. Hij probeert zijn emoties te verbergennen gaat naar het venster. Het is volle maan boven de stad Parijs, de tuin van het huis lijkt verzilverd, de zwarte bomen steken af tegen de grijsachtige hemel , hij is niet blauw want het is een zwartwit film. De witte fontein wordt omzoomd door jasmijnstruiken, ook met wit verzilverde bloemen, en de camera toont dan haar gelaat in close-up, in goddelijk grijze schakeringen, uitstekend geschaduwd, met een traan die ze laat vallen. Als de traan uit haar ogen ontsnapt schittert hij niet erg maar bij het glijden over haar hoge jukbeen gaat hij zo hevig glinsteren als de diamanten rond haar hals.. En de camera focust opnieuw de tuin van zilver en je zit hier in de bioscoop en je voelt je net als een vogel die opvliegt want je ziet telkens van boven dat de tuin steeds kleiner wordt en de witte fontein lijkt..als een schuimtaart, en de vensters ook, een wit paleis van schuimtaart, zoals in sommige sprookjes waar de huizen eetbaar zijn en het is spijtig dat men ze alle twee niet ziet want ze zouden als miniaturen lijken .- Bevalt de film je? Ik weet het nog steeds niet. Waarom bevalt het jou zozeer? Je bent in vervoering.- Moesten ze me een film laten kiezen die ik opnieuw kon zien, dan zou ik deze kiezen. -Waarom dan? Het is nazi-smerigheid, besef je dat niet? Hoor eens ..ik zwijg beter.-Nee zwijg niet.. -Zeg maar wat je wil zeggen, Molina.- Het is genoeg, ik ga slapen.-Wat overkomt je? Gelukkig dat er geen licht is dan moet ik je niet aankijken. -Was het dat wat je me wou zeggen? -Nee, dat jij de smerigheid bent en niet die film. En vertel me niets meer.- Neem me niet kwalijk..Echt, neem me niet Ik heb niet gedacht dat ik je zo zou beledigen. -Je beledigt me omdat je denkt dat ik niet besef dat het na..nazi-propaganda is, maar het bevalt me omdat het goed gemaakt is, afgezien daarvan is het een kunstwerk, je weet het niet om..omdat je hem niet gezien hebt. -Maar , ben je gek, moet je daar om -Ik ga..ik ga..wenen..omdat ik daar zin in heb.-Zoals je wil. Het spijt me erg. -En denk nu niet dat jij het bent die me doet huilen. het komt omdat ik aan hem moest denken, hoe het zou zijn als ik bij hem was, en hem spreken over al die di..dingen die me zo erg bevallen , in plaats van met jou. 20

Vandaag heb ik de hele dag aan hem gedacht. Vandaag is het drie jaar geleden dat ik hem heb leren kennen. Daar..Daarom ween ik.- Ik ga het je opnieuw zeggen, ik had niet de bedoeling je te beledigen. -Waarom vertel je me niet een beetje over je vriend? Het zal je goed je hart eens een beetje te luchten.-Voor wat? Om me te zeggen dat hij ook smerigheid is? Kom, vertel het me, waar werkt hij?- Hij is een kelner in een restaurant..-Is hij aardig?- Ja, maar hij heeft zijn karakter, je gaat het niet geloven.Waarom hou je zo van hem? -Voor veel dingen.-Bij voorbeeld..-Ik zal het je eerlijk zeggen. Eerst en vooral omdat hij mooi is. En verder omdat hij me zeer intelligent lijkt, maar hij heeft geen enkele kans gehad in zijn leven, daarom doet hij dat rotwerk alhoewel hij beter verdient. Ik zou hem graag willen helpen. -En wil hij wel dat je hem helpt?- Wat bedoel je? -Of hij zich laat helpen of niet? Jij bent een tovenaar, waarom stel je die vraag? -Ik weet het niet.- Je hebt de vinger op de wonde gelegd. -Hij wil niet dat je hem helpt.-Hij wilde het niet, eerst. Nu weet ik niet , we zullen zien hoe het afloopt…-Is hij de vriend niet die je kwam bezoeken, waar je me van verteld hebt? Die me is komen bezoeken is een vriendin ze is net zoveel man als ik. Want die andere, de kelner moet werken tijdens de uren dat ze hier bezoek binnen laten.- Is hij je nooit komen bezoeken? -De stakkerd moet werken. Luister naar mij, Valentin, denk jij dat hij zijn beurt niet kan ruilen -Dat zullen ze hem niet toelaten.-Jullie zijn er goed in elkaar te verdedigen,jullie.-Wie zijn jullie? De mannen, een mooi ras van..-Van wat?-Van hoerenzonen, het spijt me van uw mama die er geen schuld aan heeft.-Luister eens..jij bent een man zoals ik, geen grapjes .. Je moet geen afstand scheppen.- Wil je dat ik toenadering zoek?- Noch afstand noch toenadering.Luister eens naar mij, Valentin, ik herinner me heel goed dat hij eens zijn beurt ruilde met een collega omdat hij met zijn vrouw naar het theater wilde gaan.-Is hij getrouwd? Ja, hij is een normale man. Ik ben ermee begonnen, hij heeft er helemaal geen schuld aan. Ik heb me in zijn leven gemengd omdat ik hem wilde helpen.-Hoe is het begonnen?- Op een dag ging ik naar het restaurant en zag ik hem. Ik werd helemaal gek. Maar het is en heel lang verhaal, ik zal het je een andere keer wel vertellen, of liever niet, ik vertel het je helemaal niet, wie weet wat er me te wachten staat. Een ogenblik, Molina, je vergist je, als ik het je vraag is het om dat ik een…hoe kan ik het je uitleggen? - Je zult wel nieuwsgierig zijn. -Nee, niet waar. Ik denk dat ik moet weten wat je er met jou aan de hand is om je te begrijpen. Als we hier samen in de cel zitten is het beter dat wel elkaar begrijpen, ik weet weinig van mensen met jouw neigingen. Zie Nota 1. -Ik vertel het je zoals het gebeurd is, maar sne, om je niet te vervelen. NHoe heet ze? -Neen , de naam vertel ik je niet die is voor mij alleen.- Zoals je wil.-Het is het enige van hem dat ik voor mezelf kan houden, vooe mij alleen, ik heb hem in mijn keel en houdt hem daar voor Ik laat hem niet los. -Ken je hem al lang? -Vandaag is het drie jaar, twaalf september. Ik ging die dag naar het restaurant. Maar het doet me iets dat tegen jou te vertellen.-Trek het je niet Als je er eens een keer met mij wil over praten, vertel het me dan. En zoniet, dan niet. -Het is net of ik me schaam.-Goed..ik denk dat het altijd zo is met de diepste gevoelens. Ik was er met kennissen, twee jonge onverdraaglijke nichten. Twee schatten en heel levendige. -Twee meisjes?- Nee, als ik het heb over nichten bedoel ik schandknapen. En één van die twee deed zeer vervelend tegen de kelner, het was hem. Ik zag in het begin dat het een jonge man was met een knap voorkomen maar meer niet. Maar toen die nicht zich brutaal tegen hem gedroeg, diende deze man hem van repliek zonder zijn kalmte te verliezen. Ik stond in bewondering. Omdat kelners, de stakkerds, steeds dat complex hebben dat ze dienstboden zijn en het hen moeilijk valt om onbeschaamdheden te beantwoorden zonder dat het blijkt dat ze een beledigde bediende zijn, begrijp je me? Goed, deze kerel niet, hij gaf hem de uitleg waarom het eten niet was zoals het hoorde maar met een houding waarbij de andere er als een idioot bijstond. Maar denk nou niet dat hij evenmin misprijzend was, helemaal niet, hij was volstrekt meester van de situatie. En ik rook meteen dat hij iemand was, een echte man. En de daaropvolgende week zat ik alleen in het restaurant.-Alleen?-Ja, neem me niet kwalijk, maar als ik over hem praat kan ik niet als man spreken omdat ik me geen man voel.-Ga verder.- Toen ik hem de tweede maal zag leek hij me nog knapper,hij zag er goddelijk uit in een wit jasje met een Mao-kraag. Net een filmheld. Alles bij hem was perfect, zijn manier van lopen, zijn hese maar toch tedere stem, ik weet niet hoe ik het je moet zeggen, en de manier van bedienen. Kijk dat was een gedicht toen ik hem eens een salade zag opdienen was ik stomverbaasd. Eerst liet hij de klant plaats nemen, een vrouw was het, een heel schurftige, hij schoof eerst een klein tafeltje naast de tafel en daar zette hij de slabak op, hij vroeg haar of ze olie wenste of azijn, of ze dit en of ze dat wenste en dan nam hij het slacouvert om de salade te mengen, en ik weet niet hoe ik je het moet uitleggen, het waren net of hij de saladeblaadjes streelde, en de tomaten, mat het waren Hoe kan ik het je uitleggen? Zijn bewegingen waren zo zeker en zo elegant en zo zacht en toch tegelijkertijd zo mannelijk.-Wat is volgens jou mannelijk? -Veel dingen, maar voor mij…wel, het mooiste in een man is dat hij mooi is, sterk, zonder ophef te maken van zijn kracht en die zich beslist 21

Die met vaste tred loopt, zoals mijn kelner, die zonder angst praat, die weet wat hij wil, waarheen hij gaat, zonder enige angst. - Dat is idealiseren, zo ' n kerel bestaat niet. - Hij bestaat wel, hij is zo. -Goed, hij zal die indruk geven, maar in zijn binnenste; in deze maatschappij kan niemand zonder macht met vaste tred vooruitgaan, zoals jij zegt. -Doe niet zo jaloers, zodra je met een man over een andere man begint te praten stelt hij zich onmogelijk op, hierin verschillen jullie niet van vrouwen. -Doe niet zo gewichtig. -Zie je wel dat het je slecht valt, je beledigt me zelfs. Jullie zijn net zo competitief als vrouwen. -Alstublieft , laten we op een zeker niveau praten of laten we helemaal niet praten. -Niveau of geen niveau.- Met jou kan men niet praten, tenzij je een film kunt vertellen -Kijk eens, waarom zou er met mij niet te praten vallen?-Omdat er geen lijn in je gesprek zit, je komt met eender welk verzinsel af.-Dat is niet waar, Valentin.-Zoals je wilt. -Je bent verwaand.-Denk maar wat je wilt. -Bewijs me eens dat ik niet genoeg niveau heb om met jou te praten. -Ik heb niet gezegd dat je met mij net kunt praten, ik heb enkel gezegd dat je geen lijn houd om een gesprek te voeren. -Je zult zien van wel. -Waarom zouden we blijven praten ,Molina? -Laten we blijven doorpraten en je zult zien dat ik het tegendeel kan bewijzen. -Waarover gaan we het hebben? Laat eens zien… Zeg me, wat is volgens jou man zijn is. - Je bent aan het lachen met mij. -Laat eens kijken..antwoordt me wat is een man volgens jou? Hm..niet laten spotten met me…door niemand, noch door de machthebbers..nee , het is nog meer. Me niet laten koeioneren is iets anders, dat is niet het belangrijkste. Man zijnj betekent nog steeds veel meer, het is ook niemand kleineren met een bevel of met een fooi. Het is eerder, het is niet toelaten dat iemand aan jouw kant zich minder voelt, dat niemand aan jouw kant zich slecht voelt. -Dat is een heilige zijn. - Nee, het is niet zo onmogelijk als je denkt.-Ik begrijp je niet goed.. Leg het me eens uit.- Ik weet het niet, het is niet zo erg duidelijk op dit moment. Je hebt me onvoorbereid overvallen. Ik vind de geschikte woorden niet. Laten we op een andere keer op het onderwerp terugkomen als ik het klaarder zie. Vertel me nog wat meer over die kelner van het restaurant.-Waar waren we gebleven? -Bij de kwestie van de slada.-Wie weet wat hij nu aan het doen is. het is me zo pijnlijk…arme stakkerd, in zo een omgeving…-Deze omgeving is veel slechter, Molina.Maar wij blijven hier niet voor altijd, niet? En hij wel als hij geen andere andere vooruitzichten heeft. Ik heb je al verteld dat hij een heel sterk karakter heeft en dat hij voor niets schrik heeft, maar je kunt je niet voorstellen hoe treurig hij er soms uitziet. -Waar merk je dat aan ? -Aan zijn ogen. Want hij heeft heldere groenachtige ogen, tussen grijs en groen, zeer grote alsof het lijkt of ze zijn gezicht opeten en het is zijn blik die hem verraadt. En juist daarom voelde ik me tot hem aangetrokken en ik kreeg meer en meer zin om met hem te praten. Vooral tijdens de uren dat hij weinig werk had zag ik die droefgeestigheid, dan ging hij naar een tafel achterin het salon waar de kelners zaten en hij ging er zwijgend bij zitten , stak een sigaret op en zijn ogen gingen steeds vreemder staan, steeds doffer. ik begon steeds vaker achter elkaar te komen en in het begin zei hij tegen me nauwelijks het allernoodzakelijkste. Ik vroeg steeds een voorgerecht, soep, een hoofdschotel, een nagerecht en koffie, opdat hij vaak aan mijn tafel moest komen en geleidelijk aan begonnen we iets meer te praten. Natuurlijk gaf hij zich meteen rekenschap van mij, want ik val op.- Waarom val je op? -Omdat mijn echte naam Carmen is, die van Bizet.- En begon hij daarom meer met jou te praten? Ah! Jij begrijpt ook nergens iets van. Omdathij besefte dat ik gek van hem was wilde hij me geen gelegenheid geven. Want hij is een zeer normale man. Maar geleidelijk aan door een paar woorden hier en enkele andere daar zag hij dat ik veel respect had voor hem en begon hij me zaken uit zijn leven te vertellen. -Dit alles terwijl hij je bediende? -Ja een paar weken, tot ik op een dag er lukte samen een koffie te gaan drinken , op een dag dat hij van dienst wisselde, waar hij een afkeer van had. -Welke uurrooster had hij?-Luister, of hij komt binnen omp zeven uur ' s morgens en gaat buiten om vier uur 's middags, of hij begint om zes uur 's middags tot drie uur in de morgen ongeveer. Op de dag verteldehij me dat hij graag nachtdienst deed , hier brandde ik van nieuwsgierigheid, want hij had me al gezegd dat hij getrouwd was,alhoewel hij geen trouwring droeg, nog een detail, en dat zijn vrouw een normaal dagrooster had op het bureel, dus wat zou er zijn met die vrouw? zou hij haar niet graag zien omdat hij nachtdienst verkoos? Je kunt je voorstellen hoeveel moeite het me gekost heeft om hem te overtuigen met mij een koffie te gaan drinken, hij steeds excuses , hij had van alles te doen, zijn zwager, zijn auto tot hij tenslotte toch toegaf. En hij kwam mee. - En gebeurde er toen wat moest gebeuren? -Je bent gek. Ji weet niet niets van die dingen. Ik ben begonnen met je te zeggen dat hij een normale Er is nooit iets gebeurd! Over wat spraken jullie in de kroeg? -Wel ik herinner het me nu niet omdat we ons nadien dikwijls ontmoet hebben. 22

Want het eerste wat ik hem wilde vragen was waarom een zo intelligente jongeman als hij dit werk aan het doen was. En moet je zien welk verschrikkelijk verhaal hij vertelde, wel , het verhaal van zoveel jongemannen uit arme families die geen middelen hebben om te studeren of die geen stimulansen hebben.-Iemand die wil studeren regelt het wel op een of andere manier. Kijk..studeren is in Argentinië niet het grootste probleem, de universiteit is kosteloos.-Ja, maar..Het gebrek aan stimulans is iets anders, hiermee ben ik akkoord, het minderwaardigheidscomplex , de hersenspoeling die je door de maatschappij opgedrongen wordt. -Wacht even tot ik je meer verteld heb en je zult zien wat voor een persoon hij is, eerste klas! Hij zelf is akkoord dat hij op een moment in zijn leven afgegleden is maar daar betaalt hij nu ook voor. Hij zegt dat toen hij ongeveer zeventien jaar was , wel, ik heb je nog vergeten te vertellen dat hij gewerkt heeft vanaf hij een kleine jiongen was, sedert de lagere school, uit een arme familie in een wijk in Buenos Aires, en dat hij na de lagere school in een bankwerkatelier terecht kwam, waar hij de stiel leerde, en zoals ik je al zei, op zijn zeventiende, was hij al een bloem van een jongeman, en hij begon met de meisjes te lopen, een toppunt van belachelijkheid, en nu ja het ergste: voetbal. Als kleine jongen speelde hij al heel goed, op zijn achttiende nog beter en hij werd prof. En daar komt de sluitsteen van alles, waarom maakte hij geen carrière als profvoetballer? Volgens hem besefte hij pas toen hij erin zat welke rotzooi het was, een omgeving vol favoritisme, onrechtvaardigheden, en hier ligt de sleutel, de kern van de zaak, van alles wat hem overkomen is: hij kon niet zwijgen als hij iets ziet wat slecht gedaan wordt knarst hij erop los. Hij is geen slimme vos, hij kan niet zwijgen. Want hij is rechtvaardig. E dat had ik vanaf het begin geroken. snap je? -Heeft hij nooit aan politiek gedaan? -Nee, daar heeft hij heel bijzondere ideeën over, heel verward, en spreek hem niet over de syndicaten.-Ga verder.- En na enkele jaren, twee of drie, is hij gestopt met voetballen.-En de meisjes?-Soms lijk je wel een tovenaar.-Waarom? - Omdat hij ook om de meisjes stopte met voetballen. Veel meisjes en hij moest trainen, en de meishes trokken hem meer aan dan de training.-Hij was evenmin heel gedisciplineerd, zoiets is het. -Goed, maar er is ook nog iets dat je nog steeds niet verteld heb: zijn serieuze verloofde , het meisje waarmee hij later trouwde wilde niet dat hij nog bleef Hij ging werken in een fabriek als mekanieker waar hij voldoende aangepast was aan de job want zijn verloofde zat achter hem. Hij trouwde en bleef verscheidene jaren in de fabriek meteen na zijn intrede was hij meestergast of sectiechef. Hij had twee kinderen. Hij was gek op het meisje, de oudste, maar op zes jaar stierf ze. En in de fabriek had hij altijd moeilijkheden want ze begonnen mensen te ontslaan of vrienden te begunstigen. -Zoals hem. -Ja, ik geef toe dat hij daar verkeerd begonnen was. Maar nu komt dat wat hem bij mij groot maakt en waarom ik eender wat vergeef, kijk. En dat is dat hij partij getrokken heeft voor een paar oude werknemers die op stukloon werkten buiten de vakbond om en de werkgever liet hem de keuze ofwel de straat op of de orders uitvoeren, en hij En jij weet ook dat als je uit eigen wil weggaat je geen cent schadevergoeding trekt, geen donder, en hij stond op straat na meer dan tien jaar in die fabriek gewerkt te hebben. -En toen was hij al meer dan dertig.-Preciers, iets meer dan dertig. Je moet je voorstellen op die leeftijd dat hij werk begon te z -oeken .Eerst slaagde hij er niet iets te vinden maar tenslotte bood me hem dat werk van klner aan en dat moest hij wel nemen. -Dat heeft hij je allemaal verteld.-Ja, beetje bij beetje. Ik geloof dat het een grote opluchting voor hem was iemand te hebben tegen wie hij dit alles kon vertellen om zijn hart te kunnen uit storten. daaromhechtte hij zich aan mij. - En jij? -Ik aanbad hem steeds meer ,maar hij stond niet dat dat ik iets voor hem zou doen. -Wat had je voor hem willen doen? -Ik wou hem overtuigen dat het nog steeds tijd was om te studeren en iets te krijgen. Want er is nog iets dat ik je vergeten te vertellen ben: zijn vrouw verdiende meer dan hij. Zij had zich opgewerkt van secretaresse van een bedrijf tot bijna een halve bedrijfsleider en dat zat hem slecht. -Heb je zijn vrouw ook leren kennen? -Nee, hij wilde ze me voorstellen maar ik haatte haar eigenlijk met heel mijn ziel. Als ik eraan dacht dat hij de hele nacht naast haar sliep bestierf ik het van jaloezie. -Nu niet meer? -Het is eigenaardig, maar nee-Echt?-Ja, kijk, ik weet het niet.. ik ben tevreden dat ze bij hem is zoadat hij niet alleen is nu ik niet met hem een beetje kan gaan praten, als hij urenlang niets te doen heeft in het restaurant en hij zich zo verveelt en niets anders doet dan roken. -En weet hij wel wat je voor hem voelt? -Natuurlijk, ik heb hem alles gezegd toen ik nog de hoop had om hem te overtuigen dat er tussen ons twee..iets zou kunnen gebeuren.. Maar er is nooit, maar dan ook nooit iets gebeurd, ik kon hem niet overtuigen. 23

Ik heb het hem gesmeekt, al was het maar eens in zijn leven.., maar hij heeft nooit gewild. En later schaamde ik me om te hebben aangedrongen en ik nam genoegen met zijn vriendschap. Maar volgens wat je me zei ging het niet heel goed met zijn vrouw.- Ze hebben een tijdlang in conflict geweest maar in de grond hield hij van haar en wat nog erger is hij bewondert haar omdat ze meer dan Op een dag vertelde hij me iets dat me bijna doodde, het was op vaderdag en ik wilde hem iets ten geschenke geven want hij gedraagt zich als een goede vader voor zijn zoon en het leek me mooi te profiteren van het excuus van die dag om hem iets te schenken en ik vroeg of hij graag een pyjama had, en daar sloeg de ramp toe..-Zwijg niet,laat me niet in spanning.- Hij zei me dat hij geen pyjama droeg dat hij steeds naakt sliep. En hij slaapt in een groot bed met zijn vrouw. Dat bestierf ik. Maar er kwam een ogenblik dat het leek of ze gingen scheiden en hier maakte ik mee begoochelingen, de begoochelingen die ik me maakte kun je je niet voorstellen! -Welk soort begoochelingen? -Dat hij bij me zou komen wonen, met mij en mijn mama. En hem helpen, en hem doen studeren. En me alleen nog maar met hem bezig houden, de godganse dag alleen maar zorgen dat alles in orde is, zijn kledij, hem boeken kopen, hem inschrijven in cursussen, en hem geleidelijk overtuigen dat hij slechts één zaak moet doen: niet meer werken. En dat ik hem het het geld geef dat hij aan zijn vrouw moet geven voor het onderhoud van de zoon en dat hij slechts aan één ding denkt : aan zichzelf. Tot hij dat krijgt wat hij verlangt en het gedaan is met zijn ellende, lijkt je dat niet mooi?-Ja, maar wel irreëel. Luister, er is een ding: hij zou kelner kunnen blijven en zich toch niet minder voelen noch iets Want hoe nederig uw werk ook is er is steeds een uitweg, de sindicale strijd. -Denk je? -Natuurlijk, man.Hoe kun je daaraan twijfelen. -Maar hij verstaat niets van die kant. -Heeft hij enig idee van politiek? -Nee, hij is erg onwetend. Maar hij heeft met wel zaakjes van het syndicaat verteld en misschien had hij wel gelijk. -Hoezo gelijk! Als de vakbond niet goed is moet men vechten om hem te veranderen zodat hij wel goed wordt. -Ik ben een beetje slaperig. En jij? Ik, helemaal niet. Zou je me niet een beetje vertellen over de film? -Ik weet Maar je weet niet hoe mooi het was voor mij te denken dat ik iets voor hem zou kunnen doen. Weet je hoe leuk het ook is gans de dag etalages opstellen , als de dag om is bekruipt je het gevoel waarom doe ik het en dat je een leegte voelt van binnen. Terwijl het zo mooi geweest zou zijn als ik voor hem iets had kunnen doen.. Hem een beetje vreuge bezorgen, nee? Wat denk je hiervan? -Ik weet het niet, ik zou het een beetje moeten analizeren, nu kan ik je nog niets zeggen, nietwaar, je zou me iets meer moeten vertellen over de film en morgen zeg ik je iets over de kelner. Goed..-Wat doen ze het licht toch vroeg uit en die kaarsen geven zo een slechte geur en ze pikken in de ogen.-En ze gebruiken zuurstof, Valentin. - Ik kan niet slapen zonder te lezen. - Als je wilt vertel ik je nog iets meer. Maar de ellende is dat ik dan weer niet in slaap kan komen. - Een heel klein stukje, Molina.-Goed. Waar wa..ren we gebleven? -Gaap niet zo, slaapkop. - Wat kan ik eraan doen als ik slaperig ben. -Nu doe je me ook gapen. - Jij hebt ook slaap.-Denk je dat ik zou kunnen slapen?- Ja, als je niet kunt slapen denk dan aan de zaak van Gabriel. -Wie is Gabriel? -De kerlner, het ontsnapt me. -Goed, tot morgen dan.-Tot morgen.-Zie wat het leven is, ik ga wakker blijven en nadenken over je verloofde.-Zeg me morgen wat je revan denkt.-Tot morgen.-Tot morgen. -En dat is het begin van de romance tussen Leni en de officier. Ze beginnen elkaar als gek lief te hebben. Zij draagt elke avond haar lied aan hem op vanaf het podium , vooral een lied. Het is een Het doek gaat op en tussen de palmbomen gemaakt van zilverpapier, zoals van de sigarettenpakjes, zie je? ;goed, achter de palmbomen ziet men de volle maan afgeboord met lovertjes die zich in de zee weerspiegelt die gemaakt is van zijdeachtig linnen, en de weerspiegeling van de maan is ook van Het is een tropische havenpier, een pier van een eiland, en het enige wat men hoort is het heen en weergaan van de golven dat het orkest simuleert met maracas. Er ligt een luxe zeiljacht, nagebootst in karton , maar hij lijkt echt. Een heel knappe man met grijze slapen en met een kapiteinspet op staat aan het roer en rookt een pijp, plots valt er een zeer sterke lichtflits naast hem op het open deurtje dat naar de kajuiten gaat en daar verschijnt zij heel ernstig met het gezicht naar de hemel. Hij streelt haar maar ze ontwijkt hem. Ze heeft loshangend haar met in het midden een streep, ze draagt een lange mantel van zwarte kant, maar niet doorschijnend, zonder mouwen en met alleen twee fijne schouderbandjes en een wijdopen Daar begint het orkest met een soort inleiding en ze ziet een jongen van het eiland die op het strand een bloem afrukt van een wilde orchideeplant en glimlacht en halverwege knipoogt naar een meisje van het eiland dat naar hem toekomt. Hij steekt de bloem in haar haar en kust haar, ze omhelzen elkaar en ze gaan naar het duister van het woud zonder dat ze zien dat bloem uit het haar van het meisje van het eiland gevallen is. 24

En dan ziet men in close-up de zeer fijne wilde orchidee die in het zand gevallen is en op de orchidee verschijnt vaag het gezicht van Leni net alsof de bloem veranderd wordt in een vrouw. Dan steekt er een stormwind op maar de matrozen roepen dat de wind gunstig is en men het anker gaat lichten en ze stapt van de pier naar het strand en raapt de mooie bloem op die nagemaakt is uit fluweel Ze zingt.- Wat zingt ze? - Dat moet je raden.., want de liederen waren niet vertaald. Maar het was iets droevig, zoals van iemand die zijn grote liefde verloren heeft en erin wil berusten maar het niet kan en die zich laat meeslepen door het noodlot. Ja zoiets moest het zijn, want toen ze haar zeiden dat de wind gunstig was glimlachte ze heel droevig omdat het haar om het even was waar de wind haar heen bracht. En zo liep ze al zingend naar het zeiljacht dat geleidelijk weg trok naar een kant van het podium, met haar op de achtersteven en met verloren blik achter de palmbomen staart waar de duisternis van het woud begint. -Ze eindigt altijd met in de verte te staren.-Maar je hebt geen idee wat voor ogen deze vrouw heeft, heel zwart in die spierwitte huid. En het beste heb ik nog vergeten: aan het slot als ze op de achtersteven staat heeft ze de fluwelen bloem in langs een kant in haar gestoken en je weet niet wat zachter is, het fluweel van de orchidee of haar huid die er uit ziet als het bloemblaadje van een of andere bloem, van een magnolia denk ik. En dan volgt het applaus en een aantal korte scenes met hun tweeën,heel gelukkig, ' s middags op de paarden rennen, zij helemaal in het wit met een doorschijnende tulband en hij met een hoge hoed en daarna op een jacht dat op de Seine vaart waarop ze samen toasten, en nadien hij in smoking in de loge van een Russische nachtclub waar hij de lusters uitdooft en in het halfduister een etui opent en een paarlen halssnoer neemt, hoe het mogelijk is weet je niet maar die parels schitteren geweldig in het duister, waarschijnlijk door een filmtruc. Goed, en dan komt er een tafereel waarin ze in haar bed ontbijt als het kamermeisje haar komt melden dat er beneden een verwant aan het wachten is die net uit de Elzas is aangekomen. En dat er nog een Zij gaat naar beneden in een satijnen ochtendjapon met witte en zwarte franje want dat tafereel speelt zich in haar huis af. Het knaapje is een neef van haar, hij is zeer eenvoudig gekleed maar de heer die bij hem is ..is de mankepoot. -Welke mankepoot? - Degene die met de auto het revuemeisje heeft overreden. Ze beginnen te praten en de neef vertelt haar dat ze om een gunst gevraagd hebben, om haar als française te vragen hen bij een opdracht te helpen. Zij vraagt welke opdracht en ze antwoorden haar die welke het blonde revuemeisje begonnen was en die ze niet heeft willen beëindigen. Ze zijn van het maquis. Ze besterft het van angst maar ze lukt erin het te verbergen. Ze vragen haar een belangrijk geheim op te lossen, dat ze naspeurt waar er een groot wapenarsenaal van de Duitsers in Frankrijk ligt zodat de vijanden van de nazis het kunnen bombarderen. Het blonde revuemeisje had die opdracht want ze was van het maquis maar ze had een verhouding met de luitenant en ze werd op hem verliefd en voerde haar opdracht niet uit, daarom hadden ze haar gedood voor ze hen bij de bezettingsoverheid had kunnen verraden. Toen zei de mankepoot dat ze hen moest helpen en ze zei dat ze erover moest nadenken en dat ze helemaal geen verstand had van die dingen. Dan zei de mankepoot "dat is gelogen" want de chef van de Duitse contra-spionage is op haar verliefd en het dus zou haar geen moeite kosten om de gegevens van hem los te krijgen. Ze vat moed en zegt tegen de mankepoot, nee, beslist niet, want ze heeft niet voldoende temperament voor die zaken. Dan zegt de mankepoot haar dat als ze zich niet haast..ze verplicht zullen zijn represailles te nemen. Dan ziet ze dat de neef een terneergeslagen blik heeft, dat zijn kaken beven en zijn voorhoofd parelt van het zweet. Ze houden hem vast als gijzelaar! Dan vertelt de mankepoot haar dat de arme jongen niets gedaan heeft, dat zijn enige misdaad is een verwante te zijn van haar. Daarom zijn die schoften naar het dorp in de Elzas gegaan waar de het arme jongetje woonde en ze hebben hem meegebracht onder wie weet welke valse voorwendsels. De kwestie is dat als ze hen niet helpt, zij, het maquis, het knaapje dat helemaal onschuldig is, zullen Dus belooft ze al het mogelijke te doen. En dat is het. De volgende keer dat zij en de Duitse officier elkaar in zijn huis ontmoeten ze in de kasten begint te snuffelen maar ze is geweldig bang want de mayordome die haar vanaf het begin niet mocht is er ook en het lijkt dat hij haar niet uit het oog verliest. Maar er is een scene waar ze in de tuin aan het lunchen is met de luitenant en enkele anderen, en de mayordom, die Duitser is, krijgt het bevel om naar de wijnlekder re gaan om een zeer zeldzame wijn te halen, ah!ik vergat het je te zeggen, het was zij die erom gevraagd heeft, een wijn die enkel de mayordom weet liggen.

25

Dus als de kerel weg is gaat ze aan de witte vleugelpiano zitten in het salonwaar ik je al van verteld heb en je ziet haar achter een gordijn van witte kant. Ze begeleidt zichzelf aan de piano want hij heeft haar gevraagd voor hen te zingen. Maar ze heeft al een truuk voorbereid, ze legt een plaat van zichzelf op die ook op de piano begeleid is en ondertussen glipt ze in zijn priveekabinet en begint de papieren te doorzoeken. Maar de mayordom stelt vast dat hij de sleutels vergeten heeft als hij aan de deur van de wijnkelder komt en hij keert terug om ze te gaan halen en bij het voorbijgaan van de balustrade waar de tuin begint kijkt hij door het raam en door het kanten gordijn lukt het hem niet te zien of ze al of niet aan de piano zit. Intussen zit de officier te praten in de tuin met andere hoge officieren, het is een Franse tuin met perken zonder bloemen maar met ligusters die in heel vreemde vormen gesnoeid zijn, net als obelisken.-Dat is een Duitse tuin, uit Saksen om precies te zijn.-Hoe weet je dat?-Omdat Franse tuinen bloemen hebben en geometrische lijnen maar toch een beetje krullerig zijn. Deze tuin is Duits en je kunt wel zien dat de film in Duitsland is opgenomen.- En hoe weet je dit soort dingen? Dat zijn dingen voor vrouwen..-Dat leer je bij architectuur.-Heb jij architectuur gestudeerd?-Ja.En heb je een diploma?-Ja.- En dat zeg je me nu pas?-Het kwam niet ter sprake.-Heb je geen politieke wetenschappen gestudeerd?-Ja, politieke wetenschappen. Ga verder met de film, ik vertel het je een andere keer. En kunst is niet iets voor vrouwen alleen.- Een van deze dagen zul je ontdekken dat je gekker bent dan -Dat kan best zijn. Maar ga nu verder met de film.-Goed, dan hoort de mayordom dat ze zingt maar dat ze niet aan de piano zit en hij gaat zien waar ze wel zit. En ze is juist in het kantoor alle papieren door elkaar aan het gooien, ah! Daarvoor was ze erin gelukt het sleuteltje van het bureel te pakken te krijgen van de officieren ze vindt het plan van de zone waar al de verborgen wapens liggen, het Duits arsenaal, en plots hoort ze voetstappen en ze slaagt erin zich te verbergen op het balkon waarop het kantoor uitgeeft, maar dan is ze in het zicht van de hoge officieren die in de tuin verzamled zijn! Zo zit ze tussen twee vuren want als die van de tuin naar boven kijken De mayordom komt in het kantoor en kijkt rond, ze houdt haar adem in en is zeer nerveus want ze weet dat de grammofoonplaat bijna ten einde is, en in die tijd weet je, hadden de grammofoonplaten slechts één lied, er waren nog geen langspeelplaten. Maar de mayordom gaat weg en zij ook, juist op tijd bij het einde van het lied. En alle hoge officieren hebben haar verrukt zitten te beluisteren en als de plaat beëindigd is richten ze zich op en applaudisseren haar, ze zit al weer aan de piano en iedereen gelooft dat zij het was die zong en niet In het volgende tafereel is er de ontmoeting tussen haar en de mankepoot met het knaapje om hen de plannen van de Duitsers te overhandigen. De afspraak is in een museum, een fantasisch groot gebouw vol prehistorische dieren en overal enorme glazen wanden die als muur dienen die op de Seine uitkijken, en als ze elkaar ontmoeten zegt ze aan de mankepoot dat ze de informatie heeft en de mankepoot voelt zich overwinnaar en begint haar te vertellen dat dit het eerste is van de opdrachten die ze voor het maquis zal uitvoeren, want wie eenmaal met spionage begonnen is kan er niet meer uit terug; eigenlijk wil ze de informatie niet vertellen maar ze ziet het bevende jongetje en ze vernoemt een streek in Frankrijk met het dorp waar Dan begint de mankepoot die een sadist is haar te vertellen dat de Duitse officier haar uit heel zijn ziel zal haten wanneer hij haar verraad zal vernemen. En verder nog heel wat zaken die ik me niet meer Dan ziet het knaapje hoe wanhopig Leni wordt ,die bleek wordt van verontwardiging, vervolgens kijkt het jongetje door het raam, ze staan vlak bij het raam op de vijfde of zesde verdieping van dit onmetelijk museum en vooraleer de mankepoot iets vermoedt grijpt de jongen hem vast en duwt hem opdat de mankepoot het glas zou breken en in de diepte zou vallen, maar de mankepoot verzet zich en het knaapje offert zich vervolgens op en valt samen met hem naar beneden; hij betaalt met zijn eigen Ze mengt zich tussen de menigte die komen toegelopenom te zien wat er gebeurd is en daar ze een gesluierde hoed heeft herkent niemand haar. Wat goed van die knaap, niet waar?-Goed voor haar, maar landverraadster. -Maar de jongen besefte dat het maquis mafioso waren. Je moet de dingen zien die zich verder in de film afspelen.- Weet je wel wie het maquis waren? -Ja, ik weet wel dat het patriotten waren, maar niet in de film. Laat me verder gaan. Wel..wat kwam er dan weer? -Ik begrijp je niet.- Die film was goddelijk en voor mij was die film belangrijk, want helaas zolang ik hier opgesloten ben kan ik niets anders doen dan aan mooie dingen denken om niet gek te worden, nee?.. Antwoord me.-Wat moet ik daarop antwoorden?- Dat je me toelaat dat ik eens aan de werkleijkheid ontsnap, waarom zou ik nog meer wanhopen? Wil je dat ik gek word? Ik ben al gek genoeg. -Nee, serieus, het is goed, het is zeker dat je hier kunt gek worden, maar je kunt gek worden niet alleen uit wanhoop..maar ook door te vervreemden, zoals jij doet. Die manier van jou om te denken aan mooie dingen, zoals je zegt, kan gevaarlijk zijn.-Waarom? Dat is niet zeker.- Het kan een ondeugd zijn zo te ontsnappen aan de werkelijkheid, het is als een drug. Want luister naar me, jouw werkelijkheid, jou werkelijkheid, is niet alleen deze cel. Als je iets leest, iets bestudeert treedt je al buiten de cel, begrijp je me? Daarom lees ik en studeer ik gans de dag. -Politiek.. 26

Daar draait de hele wereld om, met de politici..-Spreek niet als een vrouw van vroeger want je bent geen dame..en je bent niet van vroeger; vertel me iets meer van de film, ontbreekt er nog veel voor het -Waarom? ,verveel je je?-Het bevalt me niet maar ik ben geïntrigeerd. -Als het je niet bevalt dan vertel ik je niet verder. Zoals je wilt, Molina. -Het is duidelijk dat het onmogelijk zou zijn hem deze avond af te werken, er ontbreekt nog veel, bijna de helft.-Het interesseert me als propagandamateriaal, verder niet. In zekere zin is het een documentaire.- Nog één keer, zal ik verder gaan of niet?-Ga een beetje verder.Nu klinkt het alsof je me een gunst zou bewijzen. Herinner je dat jij het was die me vroeg je iets te vertellen omdat je geen slaap kon vatten. En daar dank ik je hartelijk voor, Molina. -Maar nu ben ik zelf klaar wakker, je houdt me goed voor de gek.-Vertel me dan een beetje meer en zo zullen we beiden in slaap vallen, als God het wil. Atheisten doen niets anders dan God er bij te halen. Dat is een manier van zeggen. Vooruit, vertel op. -Goed, zonder iets te zeggen over wat er gebeurd is vraagt ze aan de Duitse officier of hij haar in zijn huis onderdak wil gevenwant ze is doodsbang van het maquis. Kijk, dat was een geweldige scene want ik heb je nog niet verteld dat hij ook piano speelt, hij heeft een kamerjas aan van brokaat waarvan ik je niet zeg hoe die eruit zag en hoe die hem stond met een zijden halsdoek rond zijn hals. En in het licht van de kandelaars is hij iets triestig aan het spelen, want ik ben je vergeten te vertellen dat ze laat op de afspraak verschenen was. En hij denkt dat ze niet meer terug komt. En wat ik je ook nog niet verteld heb is dat zij uit het museum weggaat als ze haar niet zien en ze begint te wandelen als gek door heel Parijs omdat ze zo verward is door de dood van het arme jongetje, het neefje waar ze zoveel van hield. En het begint al donker te worden en ze blijft wandelen langs alle plaatsen van Parijs, langs de Eiffeltoren en Ze gaat de straatjes op en neer in de artiestenwijken en de schilders die in de straat aan het schilderen zijn bekijken haar en de paartjes onder de lantaarns aan de oevers van de Seine bekijken haar omdat ze loopt als een arme gekkin, als een slaapwandelaarster met de sluier van haar hoed opgeslagen want het kan haar niet schelen dat ze haar herkennen. Intussen heeft de jongeman opdracht gegeven voor een diner voor twee, met kaarslicht en dan ziet hij dat de kaarsen half opgebrand zijn en hij speelt op de piano een soort droevige trage wals. En dan Hij staat niet op om haar te begroeten en blijft op de piano een prachtige wals spelen die van heel droevig meer en meer vrolijk wordt, romantischer kan het bijna niet maar toch heel erg vrolijk. En hier eindigt het tafereeel zonder dat hij iets zegt, men ziet de glimlach van geluk en men hoort de Kijk.je kunt je deze scene niet voorstellen.-En daarna?- Ze wordt wakker in een prachtig bed, helemaal van licht satijn, ik beeld me in oudrooos of lichtgroen voor, gecapitoneerd met satijnen lakens. Hoe spijtig dat sommige films niet in kleur zijn, niet waar? En gordijnen van tule aan weerszijden van het baldakijn, begrijp je me? En ze komt heel verliefd uit het bed en kijkt door het venster, er valt motregen, ze loopt naar de telefoon neemt de hoorn op en zonder dat ze het wio hoort ze dat hij met Ze zijn an het discuteren welke straf ze gaan geven aan enkele hamsteraars en mafioso. En ze kan haar oren niet geloven als hij zegt dat ze de doodstraf moeten geven, dan wacht ze tot ze het gesprek beëindigen en als ze opleggen legt zij het apparaat ook op, opdat ze niet zouden gewaarworden dat ze hen beluisterd heeft. Meteen daarop verschijnt hij in de slaapkamer en zegt haar dat ze samen gaan ontbijten. Zij is goddelijk, weerspiegeld in het glas van het raam dat door de motregen helemaal nat is en ze vraagt hem of hij echt nergens bang voor is, zoals de soldaat van het nieuwe Duitsland behoort te zijn, de held waarover hij haar verteld heeft. Hij zegt haar dat hij om het even welke uitdaging aanduft als het voor zijn vaderland is. Ze vraagt hem dan of het niet uit schrik is als hij een weerloze vijand doodt, uit angst dat op een of ander moment de rollen wel eens omgedraaid kunnen worden en dat het misschien nodig is een front te maken, hand in hand. Hij antwoordt haar dat hij niet begrijpt wat ze bedoelt. Dan verandert ze van onderwerp. Maar als ze die dag even alleen is belt ze naar het nummer van de mankepoot om zich in contact te stellen met iemand van het maquis en hem het geheim van het arsenaal te geven. Omdat ze gehoord heeft dat hij in staat is iemand ter dood te veroordelen is hij als mens in haar achting gedaald. En meteen gaat ze op weg om iemand van het maquis te ontmoeten met een afspraak in het theater waar ze repeteert, om het te verhullen, en ze ziet de man die haar benadert en hij maakt het overeengekomen signaal als er net iemand aankomt in de gang van het lege theater die naar mevrouw Ze hebben een telegram voor haar uit Berlijn waarin ze uitgenodigd wordt om een grte film te draaien en de beste studios van Duitsland,en de man die haar het telegram brengt is zelf een officier van de bezettingsmacht en ze kan niets vertellen aan het maquis en ze moet onmiddellijk voorbereidingen treffen om naar Berlijn te vertrekken. Vindt je het leuk? -Neen, en ik heb al slaap. Zullen we morgen verder gaan? Is dat goed? 27

Nee, Valentin, als het je niet bevalt vertel ik verder niets meer.- Ik zou graag weten hoe het afloopt.Nee, waarom ..als je het niet leuk vindt..zo is het al goed. Tot morgen.-Morgen praten we verder.-Maar over iets anders?-Zoals je wilt, Molina. Tot morgen. -Tot morgen. Waarom hebben ze nog geen avondeten gebracht? Het leek me dat ze het in de cel hiernaast al een tijdje geleden gebracht hebben.-Ja, dat heb ik ook gehoord.Moet je niet studeren? -Nee, hoe laat is het?-Over achten. Gelukkig heb ik niet zoveel honger vandaag. Dat is vreemd voor jou, Molina. Ben je ziek? -Nee, het zijn de zenuwen. Het lijkt me dat ze er nu aankomen.- Nee, Valentin, het zijn die van de laatste cel die terugkeren van de wc.- Je hebt me nog niet verteld wat de directeur te zeggen had. -Niets.Het was om papieren te tekenen voor mijn nieuwe advokaat. -Een volmacht?- Ja, omdat ik verandert ben van advocaat moest ik tekenen? -Hoe hebben ze je behandeld? -Gewoon als tegen een hoerenjongen zoals altijd.-Luister, nu komen ze geloof ik toch aan. -Ja, daar zijn ze. Neem de tijdschriften hier weg als ze die zien pakken ze ons die af.-Ik sterf van honger.-Alstublieft Valentin, ga tegen de cipier niet klagen.-Nee, ..Neem nog wat. -Polenta…-Ja., Dank je.-Eh, wat is dat allemaal..-Zo hebben jullie niet te klagen.-Goed, maar dat bord dan..waarom is er minder in? Zo is het wel goed .Wat win je met klagen , man… -Voor jou heb ik niets geantwoord, Molina, anders denk ik dat ik het in zijn gezicht zou gesmeten hebben, die gipspap.-Tot wat dient al dat geklaag je?Op het ene bord zit maar de helft op van het andere, hij is gek die cipier, die hoerenzoon.-Valentin, ik neem dat kleine bord.-Nee, jij eet altijd polenta, neem het grote.-Nee, ik zei toch al dat ik geen honger had. Neem jij dat grote maar. -Neem Maak geen complimenten.- Nee, ik zei het je toch. Maar waarom zou ik dat grote bord nemen?- Omdat ik weet dat jij van polenta houdt. Ik heb geen honger Valentin.-Eet nu dat zal je goed doen.-Nee. -Luister, het is vandaag niet zo slecht.- Ik wil niet, ik heb geen honger.-Ben je bang om dik te worden?-Nee, .-Eet dan toch, Molina,dit soort gipspolenta is vandaag nogal lekker. Ik heb met die kleine schotel al overschot. Ah…ai..-Ai..-Wat overkomt je?-Niets, deze vrouw voelt zich beroerd.-Wele vrouw?-Ik, dommerik.-Waarover klaag je?- Mijn buik doet pijn..-Wil je overgeven? -Nee, ik kam beter het zakje nemen.-Nee , laat maar..De pijn zit veel lager, in mijn ingewanden.-Heb je diarree?-Nee..Het is ee, hevigere pijn, maar het zit hoger.-Roep de cipier dan..-Nee, Valentin.Het lijkt wel of het al overgaat..-Wat voel je? -Enige steken..maar zeer hevig.-Aan welke kant? -In heel mijn buik. -Zal het geen blindedarmontsteking zijn?-Nee, dar ebn ik al aan geopereerd.-Het eten heeft mij niets gedaan..-Het moeten de zenuwen zijn.Ik was vandaag heel zenuwachtig..Het lijkt dat het aan het verzwakken is..Probeer je een beetje te ontspannen.Zoveel mogelijk.Hou je armen en de benen slap.Ja, het lijkt een beetje over te gaan.-Heb je die pijn al lan?- Ja een tijdje. Excuseer medat ik je wakker gemaakt heb. Maar nee..Je had meeerder wakker kunnen maken, Molina.Ik wilge je niet lastig vallen..Ai..-Doet het veel pijn?- Dat was een pijnlijke steek.. Maar het lijkt dat het al verzwakt.-Wil je slapen?,kun je slapen?-Ik weet het niet.. Oei, wat een miserie..Als je wil praten dat doet je tenminste goed, dan denk je niet aan de pijn.-Nee, slaap jij maar, blijf niet wakker liggen.-Ik lig nu toch al wakker.- Excuseer me.-Nee, ik wordt zo dikwijls vanzelf wakker en dan ik niet verder slapen.- Ik denk dat het overgaat. Ai neen, ai, wat een miserie..-Roep ik de cipier? -Nee, het gaat al over.-Weet je een ding..-Wat? Ik blijf geintrigeerd door het slot van de film, de nazi-film. - Ik dacht dat hij je niet beviel.-Ja, maar ik wil toch weten hoe hij afloopt om de mentaliteit te kennen van de lui die hem filmden en de propaganda die ze ermee wilden maken.-Je kunt je niet inbeelden hoe mooi hij was om te zien.-Als het je helpt je af te leiden, waarom vertel je hem niet een beetje verder, vlug, alleen het slot. -Ai-Wordt het erger?-Nee, het wordt al minder mar als er nog een steek komt, doet het erg pijn, daarna voelik het bijna niet meer. Hoe eindigt de film?-Waar waren we gebleven? Dat zij voor het maquis wilde gaan werken, maar dan komt dat contract ertusssen om in Duitsland te gaan filmen. -Het is goed in je hoofd geprent, he.- Het is niet de eerste de beste film. Vertel hem in het kort zo kom je snel aan het einde. -Wel goed,wat gebeurde er daarna? Umm..ai wat een miserie, wat een pijn…-Vertle maar zo denk je niet aan de pijn, je ziet minder af als je wat afleiding hebt…-Heb je schrik dat ik zal sterevn voor ik je het slot vertel?-Nee, ik zeg het voor jou.-Goed, zij gaat naar Duitsland om te filmen en ze houdt zeer veel van Duitsland, en van de jeugd die aan sport doet.En ze vergeeft hem alles want ze begrijpt wel dat deze die hij liet doden een verschrikkelijke misdadiger was die wie weet wat voor vreselijke dingen gedaan had. En dan laten ze haar een foto van de andere misdadiger zien, die ze nog niet hebben kunnen pakken, een soort handlanger vn degene die de man heeft laten vermoorden..Ai, ik heb nog steeds pijn.-Laat dan maar en probeer een beetje te slapen. -Nee wat een idee, ik zou niet willen dat ik Ik heb nog steeds pijn.-Komt dit soort pijn plotseling?-Verdomme zulke steken heb ik nog nooit Zie je, nu gaat het over..-Ik ga proberen of ik terug in slaap kan komen.- Nee, wacht even.--Zo kun jij ook gaan slapen.-Nee, ik zal niet kunnen. 28

Ik ga verder met de film.-Goed.-Hoe was het? O ja, ze denkt de crimineel te kennen maar ze weet niet waar ze hem gezien heeft. En dan gaat ze terug naar Parijs want ze denkt dat het daar geweest is dat ze hem gekend heeft. Zodra ze daar aangekomen is neemt ze contact met het maquis om te zien of ze het hoofd zelf van de organisatie te pakken kan, het zijn allemaal zwarthandelaars en ze houden zich bezig met het hamsteren van levensmiddelen. Als lokaas houdt ze hen het geheim van het Duitse arsenaal voor waar de mankepoot had naar gevraagd, herinner je nog?-Ja, maar weet je nog dat die lui van het maquis echte helden waren, nee?- Zeg, jij denkt zeker dat ik nog stommer ben dan ik al ben. -Als je zo begint te praten is het omdat de pijn al over is.-Goed, laat maar, maar hou wel voor ogen dat de film goddelijk was voor wat betreft de liefdesscenes, net een droom, en dat van de politiek zullen de autoriteiten wel opgedrongen hebben, je weet wel hoe die dingen verlopen? -Als de regisseur de film gemaakt heeft is hij net zo medeplichtig aan het regime.-Goed, ik maak het ineens af? Ai, ik discuteerde met jou en de pijn kwam terug.. Oei, oei, Vertel maar zo zal het je afleiden.- De kwestie is dat ze eist om de generale staf van het maquis te ontmoeten om hen het geheim van het arsenaal te En op zekere dag voeren ze haar buiten Parijs naar een kasteel. Maar ze heeft er voor gezorgd dat de jonge luitenant met zijn soldaten haar volgt zodat ze het maquis van de zwarte markt per verrassing kunnen vastgrijpen. Maar de chauffeur die hen voert, die moordenaar die steeds met de mankepoot weggaat, geeft zich rekenschap dat ze gevolgd worden en hij doet een manoever zodat de Duitsers die hen volgen met aan het hoofd de jonge luitenant het spoor Goed, dan komen ze bij het kasteel en ze doen Leni binnengaan en ze wil enkel een overeenkomst afsluiten met de chef van het maquis, die de majordom is die haar zo in het oog gehouden heeft!Wat?- Die van de woning van de jonge luitenant zelf. Dan bekijkt ze hem goed en ze beseft dat het dezelfde kerel met de baard is die van de film van die criminelen die ze haar in Berlijn getoond hebben. En ze geeft hem het geheim, want ze is zeker dat de jonge luitenant onmiddellijk zal aankomen met de Duitsers en haar zullen redden. Maar omdat ze haar spoor bijster zijn verloopt er tijd en ze komen niet terecht. Dan beseft ze dat de walgelijke chauffeur in het geheim met de chef aan het praten is over het vermoeden dat hij heeft dat ze gevolgd werden. Maar het is duidelijk dat ze zich herinnert dat de mayordom haar steeds bespioneerde om haar naakt te zien, enz..en ze speelt haar laatste kaart uit door hem te verleiden. Intussen tracht de jonge luitenant en de patrouille die hem vergezelt de sporen van de auto in de regen te volgen. En na veel zoeken ,ik herinner het me niet meer hoe ze het doen, vinden ze de weg. En zij zit alleen met die moordenaar, de majordom die in werkelijkheid de chef is van alles, helemaal een misdagige figuur, en als hij zich op haar werpt daar in dat zaaltje waar hij een intiem avondmaal heeft laten klaarmaken, grijpt ze de vleesvork en doodt hem. En dan komen de jonge luitenant en de anderen aan en ze opent een venster om te ontsnappen en daar staat de moordzuchtige chauffeur op wacht aan de voet van het raam en de jonge luitenant merkt hem op tijd op en doodt hem met één schot, maar de mankepoot, nee pardon, de chauffeur, want de mankepoot was al gestorven in het museum, wel de chauffeur die stervend is lukt erin het meisje te Ze grijpt zich vast aan de gordijnen en slaagt erin niet te vallen zodat de de jonge luitenant haar nog steeds rechtstaande vindt, maar als hij bij haar aankomt en haar in zijn armen neemt verliest ze de laatste krachten die haar overblijven en ze zegt dat ze hem lief heeft en dat ze straks weer in Berlijn En pas dan beseft hij dat ze gekwetst is want zijn handen zijn bevlekt met haar bloed, door het schot in haar rug, of in haar borst dat herinner ik me niet. Hij kust haar en als hij zijn lippen van haar mond terug trekt is ze al gestorven. En de laatste scene is een pantheon van de helden in Berlijn, het is een zeer mooi monument zoals een Griekse tempel, met grote standbeelden van elke held. En daat staat ze, een enorm standbeeld, of van natuurlijke grootte beter gezegd, zeer mooi met een Griekse tuniek, zodat ik denk dat zij zelf voor standbeeld speelt, met wit poeder op haar gelaat en hij legt bloemen in haar armen die ze uitstrekt alsof ze hemwil omhelzen. En hij trekt zich terug en er schijnt een lichtstraal uit de hemel te komen en hij gaat weg met zijn ogen vol tranen terwijl het standbeeld van haar met de gestrekte armen achterblijft. Maar helemaal alleen, en er is een inscriptie in de tempel dat iets zegt over hoe het vaderland haar nooit zal vergeten. En hij wandelt alleen weg maar langs een zonovergoten weg. Einde. V-Jij zou iets moeten gegeten hebben.-Ik had op niets goesting. -Waarom vroeg je niet om naar de infirmerie te gaan? Misschien geven ze je iets en wordt je beter. - Ik ben al aan het verbeteren. Maar bekijk me zo niet, Molina, als het mijn schuld was.- Waar zeg je dat ik je bekijk? Je zit naar me te staren.-Jij bent gek, omdat ik je bekijk geef ik je geen schuld over iets. 29

Schuld over wat? Ben je gek?-Goed, als je ruzie maakt ben je al beter.- Nee, ik ben niet beter want ik heb een geweldige neerslachtigheid .- Je bloeddruk zal wel gezakt zijn. Goed, ik ga een beetje studeren.- Praat een beetje met mij, Valentin, vooruit.- Nee, nu is het tijd om te studeren. Ik moet het lesplan naleven, weet je.- wat maakt het uit voor één dag…-Nee, als ik een dag oversla ga ik verslaafd worden. Luiheid is het oorkussen van de duivel zei mijn moeder altijd.-Tot later ,Molina. -Wat zou ik graag mijn moeder zien, ik zou vandaag niet weten wat geven om ze eventjes te zien.-Kom, zwijg een beetje want ik heb veel te lezen.-Je bent flauw.- Heb je geen tijdschrift bij de hand? -Nee, en het doet me pijn te lezen, alleen al door de figuren te bekijken voel ik me misselijk, ik ben niet goed, he.-Excuseer me, maar als je niet goed bent zou je naar de ziekenboeg moeten gaan?- Het is goed, Studeer maar, je hebt gelijk.- Wees niet onredelijk en spreek me niet op deze toon aan.-Pardon. Ga maar rustig studeren.-Deze avond praten we, Molina.- Vertel jij me eens een film. -Ik ken er geen enkele, vertel jij er me een.- Wat zou ik graag willen dat jij me er nu een vertelt. Een die ik nog niet Eerst en vooral kan ik me er geen enkele herinneren en bovendien moet ik studeren.-Jouw beurt zal nog wel komen, en dan zul je zien.. Nee, ik zeg het als grap, weet je wat ik ga doen?-Wat? Ik ga aan een film denken, een die je niet leuk zal vinden, een goede romantische. En zo zal ik me amuseren- Natuurlijk, dat is een goed idee.- En deze avond vertel jij me iets van wat je gelezen hebt.-Fantastisch.- Want ik ben al half versufd en weet niet of ik me de details nog zal herinneren van een film om hem aan jou te vertellen.-Denk aan iets mooi. - Studeer jij maar en vertel verder geen onzin..want vergeet het niet, luiheid is het oorkussen van de duivel. -Akkoord.- een bos, mooie huisjes van steen en daken van stro? Pannendaken, nevel in de winter, als het niet sneeuwt is het herfst, enkel nevel, de genodigden komen aan in confortablele auto's waarvan de koplampen de grintweg verlichten. De elegante omheining , als de vensters openstaan is het zomer, een van de meest kokette chalets uit de streek , de lucht gearomatiseerd in parfum van dennebomen. De living verlicht met kandelaars die men nog niet aangestoken had - gezien de zomeravond- de open haard waarrond de meubels in Engelse stijl opgesteld staan. In plaats van naar het vuur te kijken zijn de zetels omgedraaid ze kijken recht naar de vleugelpiano, van dennehout?, van mahonie?, van sandelhout! De blinde pianist wordt omringd door zijn genodigden, zijn ogen bijna zonder pupillen zien niet wat zich voor hen afspeelt, dat wil zeggen de schijn, ze zien andere dingen,die werkelijk tellen. De première van het concert die de blinde net gecomponeerd heeft om deze avond voor zijn vrienden uit te voeren: de vrouwen in mooie niet al te luxueuze lange mantels aangepast voor het landelijk Of misschien rustieke meubels, provinciale stijl en de omgeving verlicht met petroleumlampen. Heel gelukkige paren, jong, gewone en enkele oude kijkend in de richting van de blinde die reeds klaar staat om zijn muziek te spelen. Stilte, een uitleg van de blinde verwijzend naar het waarachtig feit waarin hij de inspiratie vond voor zijn compositie, een liefdesgeschiedenis die zich in dit zelfde bos heeft afgespeeld. Het verhaal, gegeven voor het concert om de muziek beter door te laten dringen bij de genodigden , "alles begon op een herfstmorgen toen ik door het bos wandelde ", een stok en een geleidehond, veel afgevallen bladeren van de bomen vormen een tapijt, mooi is het gerucht van de stappen, crac-crac doen de bladeren alsof ze lachend wegvluchten, de lach van het bos? In de nabijheid van een oud chalet peilt de blinde in het voorbijgaan naast de omheining met zijn stokhij is zeker dat hij zich bevindt voor een raar verschijnsel, een huis dat door iets vreemds omringd is, wat is het? Gezien zijn Een huis in iets vreemds gehuld waarvan de muren evenmin muziek losweken, de stenen, de balken, het grof pleister, de klimop aangehecht aan de tikkende stenen die leven, de blinde blijft een moment onbeweeglijk staan, het getik stopt, vanuit het bos komen de trage verlegen stappen naderbij in de richting van ditzelfde huis. Een meisje " ik weet niet of mijnheer en zijn hond de eigenaars van het chalet zijn, of bent u verdwaald?, en de stem van het meisje is zo zacht, wat een fijne omgansvormen, ze is zeker zo mooi als de dageraad, en hoewel het niet lukt in haar ogen te kijken zal het voldoende zijn dat ik mijn hoed afneem om haar te groeten. Arme blinde, hij weet niet dat ik een arme dienstmaagd ben en hij neemt zijn hoed af, het enige wezen dat zijn verbazing niet verbergt als hij me zo lelijk ziet, " Woont u in dit huis mijnheer?" Nee, ik kwam hier voorbij en moest even halt houden ," Bent u niet verdwaald? Ik kan u de weg wijzen, ik ben in de streek geboren", of moet ik zeggen gehucht, streek of gehucht is iets uit de oudheid, in Argentinië zijn het dorpen, ik weet niet wat de naam van deze dorpen is in de elegante bossen in de Verenigde Staten: mijn moeder was net als ik een meid en toen ik klein was bracht ze me naar Boston en nu ze gestorven is blijf ik alleen achter op de wereld en ben ik terug naar het bos gekeerd en zoek ik naar het huis van een oude vrijster, waar ze zeggen dat men een meid zoekt.

30

Een deur knarst in haar scharnieren en dan hoort men de bittere stem van de oude vrijster, " Kan ik jullie ergens van dienst zijn?", ze geeft de indruk dat ze gestoord werd. De blinde neemt afscheid, het lelijk meisje gaat het huisje binnen. Aanbevelingsbrief voor de oude vrijster, ze tracht hier te blijven als meid, uitleg van de oude vrijster, ze kondigt de nakende aankomst aan van de huurders" het lijkt een leugen maar in de wereld zijn er gelukkige mensen al is het moeilijk het te geloven, als ze aankomen zil je zien wat een gelukkig paar Wat moet ik met dit grote huis?; Ik kan me aanpassen aan een mooi plekje op de benedenverdieping, en achteraan is er nog een dienstbodenkamer voor jou. Een mooie woonkamer in rustieke stijl, gevernist hout en stenen vloer, knetterende houtblokken in de haard, een raam overwoekerd door klimop. Geen grote ramen, kleine panelen die een ruit vormen, alles een beetje ouderwets, rustiek, de donkere glimmende houten trap naar de slaapkamer voor het getrouwd paar, en de studeerkamer van de jonge man, een architect? Wat een last om deze middag alles klaar te hebben, supervisie van de schoonmaak ten laste van de oude vrijster, het gedrag van een selchte vrouw, de spijt na elke uitdagende taal te wijten over de onvolmaakte schoonmaaktechniek van de meid, " excuseer me, het is omdat ik heel zenuwachtig ben en ik kan me niet beheersen." Maar met een driftige stem zodat het beter was dat ze geen excuus had gevraagd. Ik moet nog enkel de bloemvaas wassen en er bloemen in zetten, er nadert een auto! Het paar stapt uit de auto, een blond meisje goddelijk gekleed, bedekt met een bontmantel, marter? De meid kijkt vanuit het raam, ze ziet de rug van de jonge man die de auto sluit; de haast van het dienstmeisje om de bloemen te schikken, de watervlek op de grond bij het vallen van de bloemvaas maar ik gaf hem een duw met mijn onbehouwen handen en zo belette ik dat ze brak, de nieuwsgierigheid bij het zien van de binnenkomende verloofden, de meid die zich buigt om de vloer droog te dweilen, de woorden van de oude vrijster bij het tonen van het huis, de van blijdschap onbeheerste stem van de jonge man, de stem van de bruid die helemaal niet gelukkig was met het huis of beter gezegd met de afgelegen plek in het bos, zou ik het wagen om mijn hoofd op te heffen om ze te bekijken? Is het aan een meid om ze te groeten of niet? De nogal onsympathieke stem van de veeleisende bruid , de snelle blik van de meid om te zien waar de jonge man was, een knappere gast kon het niet zijn, en hij groet haar niet eens. Het geklaag van de bruid over de eenzaamheid van het huis in het bos en over de droefheid die haar zou overvallen bij het vallen van de nacht. De onmogelijkheid om hem te ontmoedigen, uiteindelijk akkoord om het huis te nemen, mondelinge overeenkomst, belofte om te schrijven en een contract op te zenden per brief met een cheque, aankomst min of meer vastgesteld op enkele dagen na de bruiloft. Bevel van de jonge man aan de meid om uit de salon weg te gaan, de meid is net begonnen de bloemen in de vaas te schikken , wens van de jonge man om alleen achter te blijven met de bruid. "Hoogstens een minuut opdat ik de bloemen schik", "het is al goed zo, ga weg zeg ik je." Hij wenst naast zijn verloofde aan het raam te zitten en naar het bos te kijken terwijl hij haar zachte handen met lange puntachtige nagels vastneemt, handen van een vrouw die nooit huiselijk werk gedaan hebben. Een oude inscriptie in een van de dikke schuin afgeslepen glazen van het raampje, grof bewerkt: de naam van een paar en daaronder een datum, 1914. Vraag van de jonge man om de verlovingsring af te nemen en aan hem te overhandigen, een dikke steen in ruit geslepen, de wens om ook met de ring de namen van beiden te snijden in een van deze Maar de steen valt vanuit zijn vatting op de grond als hij de naam van de bruid begint te schrijven. Stilte van beiden, onuitgesproken vrees voor een slecht voorteken, onheilspellende muziek, schaduw van de oude vrijster die zich in de bladerloze tuin aftekent. Vertrek van beiden even later, adieu tot binnenkort, groeiende angst voor slechte voortekenen, moeilijk om te vergeten. Wat is de herfst soms droevig! Zonnige maar korte namiddagen, lange zonsondergangen, verhaal van de oude vrijster aan de meid, " ook ik stond eens op het punt te Uitbreken van de oorlog van 1914, dood van de bruidegom aan het front, alles voorbereid: het stenen huisje in het bos, een mooie huisraad, tafelkleden en lakens en door haar geborduurde gordijnen," elke steek die ik had gedaan aan dit zo fijne linnen was als een liefdesverklaring." Bijna dertig jaar geleden , een intacte liefde, de inscriptie van de namen in het raam op de dag van het afscheid. "En ik blijf hem liefhebben alsof hij er nog was, erger nog, ik blijf hem betreuren zoals die namiddag toen hij wegging en me daar alleen achterliet." Hoe droevig was deze herfstmiddag meer dan ooit , het rampzalig nieuws aangekondigd op de radio, de intrede van het land in een andere oorlog de tweede en nutteloze wereldoorlog. Gisteren is vandaag, het ontroostbare snikken van de oude vrijster in haar slaapkamer, de meid huivert van de kou,enkele dode takken in de haard, ze is niet bekwaam om houtklompen in het vuur te werpen omdat ze hier zo alleen is, door iedereen achtergelaten in de woonkamer, met een stok verwijdert ze zorgvuldig de asse van de laatste houtblok. 31

Enkele dagen later de aankomst van een brief van de jongeman die eerder in het huis geintereseerd was of beter gezegd die praktisch al huurder was, aankondiging van zijn inlijving in de luchtmacht en daarom uitstel van de bruiloft, verontschuldigingen om het contract te moeten verbreken, herhaalt de geschiedenis zich? Onnodige aanwezigheid van de meid nu in het huis bij gebrek aan bezigheden zonder huurders, gans de dag door het raam naar de regen kijken , zonder iets te doen te hebben, ze praat in zichzelf. -Hoe voel jij je? -Ik ben geweldige depressief aan het worden. Vooruit, wees niet slap, kameraad.Vermoeit het je niet om te lezen met zulk klotelicht?- Nee, ik ben dat al gewoon. Maar over je buik gesproken , hoe voel jij je?-Een beetje beter. Vertel me wat je aan het lezen bent.-Hoe ga ik het je vertellen?, het is filosofie, een boek over politieke macht. -Maar zal ik iets zeggen? Men zegt dat een eerlijke mens de politieke macht niet kan aankleven want zijn opvatting van verantwoordelijkheid belet hem dat.-Dat is ook zo, want alle politici zijn boeven. -Voor mij is het juist het tegenovergestelde, degene die niet politiek handelt doet dat omdat hij een vals concept van de verantwoordelijkheid heeft. Mijn verantwoordelijkheid voor alles is dat mensen niet verder van honger omkomen, en daar ga ik voor strijden; -Kanonnenvlees. Dat ben jij.-Als je er niets van begrijpt hou dan je mond.- Je vind het niet leuk dat men je de waarheid zegt..Onwetende! Als je niets weet spreek dan niet.- Je wordt anders wel kwaad.-Genoeg! Laat me lezen.-Het is goed. Als jij op een dag eens slecht bent ga ik je hetzelfde lappen.-Molina, zwijg nou eens! -Het is goed, op een ander moment zal ik je eens iets anders vertellen.-Akkoord. Tot straks-Tot straks. Verklaring van de oude vrijster, toelating voor de meid om in het huis te blijven als ze niet weet waar te verblijven, de droefheid van de oude vrijster en deze van de meid, de som van twee droefheden, ze zijn beter alleen dat dat de een de ander aankijkt zoals het andere keren beter is dat ze samen zijn om samen een blik soep te delen dat twee rantsoenen oplevert. Zeer harde winter, overal sneeuw, de sneeuwt brengt diepe stilte mee, het geluid van een motor gedempt door de witte mantel die hier stopt voor het huis, de vensters langs binnen beslagen en langs buiten half bedekt door sneeuw, de vuist van de meid wrijft een ronde op het glas, de rug van de jongeman die de auto sluit, vreugde van de meid, waarom? Haastige voetstappen tot aan de deur, ik ga vliegensvlug de deur openen voor deze zo blije en knappe jongeman en dat hij hier komt met zijn kwade bruid!.. Ai, excuseer me!, schaamte van de meid omdat ze een gebaar van afkeer niet kon inhouden, grimmige blik van de arme jongeman, zijn gezicht van onbevreesde vliegenier is nu doorklieft door een verschrikkelijk litteken. Het gesprek van de jongeman met de oude vrijster, het verhaal van het ongeval en van zijn huidige zenuwinzinking, de onmogelijkheid om terug naar het front te gaan, het voorstel om het huis voor hem alleen te verhuren, de moeite van de oude vrijster om hem te bekijken, de bitterheid van de jongeman, de droge woorden tegen de meid, de droge bevelen, " breng me wat ik je vraag en laat me alleen, maak geen lawaai want ik ben heel zenuwachtig", het mooie en blije gelaat van de jongeman in de herinnering van de meid en ik zeg tegen mezelf: wat maakt een gelaat mooi? Waarom geeft het zoveel vreugde een mooi gelaat te strelen? Waarom geeft het me zoveel vreugde om me altijd een mooi gelaat dicht bij lij te hebben, het te strelen, en het kussen te geven, een mooi gelaat moet een kleine neus hebben, maar soms zijn ook grote neuzen ook sierlijk, en grote ogen, of als het kleine ogen zijn moeten die maar die lachen, pretoogjes..Een litteken vanaf de punt van het voorhoofd die een wenkbrouw doosnijdt, door de wimper snijdt, de neus doosnijdt en verdrinkt in het oor aan de tegenoverliggende kant, een doorhaling op een gelaat, een grimmige blik, een gekwelde blik, hij was een boek over filosofie aan het lezen en omdat ik hem een vraag stelde wierp hij me een woeste blik toe, hoe lelijk is het als iemand je een woeste blik toewerpt. Wat is erger, dat men je een grimmige blik toewerpt of dat ze je nooit bekijken, mama heeft me nooit een grimmige blik toegeworpen, ze veroordeelden me tot acht jaar om een minderjarige aangerand te hebben maar mama heeft me nooit een woeste blik toegeworpen, maar door mijn schuld kan mama sterven, het vermoeide hart van een vrouw die zoveel geleden heeft, een vermoeid hart, van zoveel te vergeven, zoveel ongenoegen aan de zijde van een man die haar niet begreep ,en daarna het ongenoegen van een in ondeugd verzonken zoon en de rechter pardoneerde me nog geen dag, en waar ze bij stond zei hij dat ik het allemaal was, de slechtste, een walgelijke hoerenjongen, en ik mocht geen enkel jongentje nog benaderen, en ze hebben me voor geen dag minder veroordeeld dan wat de wet voorschrijft, en nadat hij dit alles had gezegd hield mama de ogen star op de rechter gericht, vol tranen alsof iemand gestorven was, maar toen ze zich omdraaide en me aankeek trok ze een glimlach , " de jaren gaan vlug voorbij en als God me bijstaat zal ik nog leven" en alles zal zijn alsof er niets gebeurd is en elke minuut die voorbijgaat klopt haar hart, iedere keer zwakker?wat een angst dat haar hart verzwakt en het niet meer zal kloppen , maar ik zeg geen woord tegen die hoerenzoon over mama, ik vertel hem nooit geen woord want als hij het zou wagen een gek woord te zeggen dan dood ik die hoerenzoon, wat weet hij wat gevoelens zijn?

32

Wat weet hij over sterven van smart? Wat weet hij over het hebben van schuld dat mijn zieke moeder zich telkens slechter voelt? Is mijn mama er slecht aan toe? Zal mijn mama sterven? Gaat ze geen zeven jaar wachten tot ik hier uitkom? zal de directeur van de gevangenis zijn belofte houden? Is het zeker wat hij me beloofd heeft? Begenadiging; strafvermindering? Op een dag is er bezoek van de ouders van de gekwetste piloot, de vliegenier die zich op zijn kamer op de bovenverdieping opgesloten heeft, "zeg aan mijn ouders dat ik ze niet wil zien", het aandringen van de ouders, een stel verwaande rijken kil als een ijschots, het terugtrekken van de ouders, de aankomst van de bruid, "zeg tegen de bruid dat ik ze niet wil zien",het gesmeek van de bruid vanop de trap, "laat me binnen schat opdat ik je zie want ik zweer je dat je ongeval geen enkel belang heeft voor mij", de hypocriete stem van de bruid, de valsheid van alles waarover ze sprak, de plotse terugtrekking van de bruid, het voorbijgan van de dagen, de tekeningen die de jongeman maakt opgesloten in zijn studio, het uitzicht op het besneeuwde bos vanuit het raam, het eerste aankondigen van de lente, de zeer tedere en groene botten, enige tekeningen van bomen en wolken gemaakt in open lucht, de komst van de meid in het bos met warme koffie en wat koekjes, een opmerking van de meid over de tekening die op het lessenaartje lag, de verrassing van de jongeman, "wat zei de meid over de tekening". Waardoor wordt de jongeman op dat moment er van bewust dat de meid fijngevoelig was?Hoe is het gekomen dat hij zich rekenschap gaf dat ze iets meer was dan een lelijke meid? Wat zou ik me deze woorden graag herinneren? Wat zou ze gezegd hebben? Ik herinner me niets van die scene en dan die andere belangrijke scene, zijn ontmoeting met de blinde, het verhaal van de blinde hoe hij geleidelijk aan het zicht verloren had, en op en avond zijn voorstel aan de meid" wij twee zijn alleen en we verwachten niets meer van het leven, noch liefde noch blijdschap, daarom is het mogelijk dat we elkaar kunnen helpen , ik heb een beetje geld dat voor jou bescherming kan bieden en jij kunt me een beetje verzorgen want mijn gezondheid gaat erop achteruit, en ik wil niemand bij mij die medelijden met me heeft, en jij kunt geen medelijden hebben met mij want je bent even eenzaam en droevig als ik en dus kunnen we ons verenigen maar zonder dat dit meer is dan een contract, een regeling tussen niemand meer dan vrienden".Heeft de blinde hem op dit idee gebracht? Wat zou ze hem gezegd hebben dat ik me niet meer herinner? Soms kan een enkel woord wonderen doen. De houten kerk, de blinde en de oude vrijster zijn getuigen, enkele aangestoken kaarsen op het altaar zonder bloemen, lege banken, ernstige gezichten, de stoel van de orgelist en het platform van het koor zijn leeg, de woorden van de pastoor, de zegening, de galmende voetstappen in het lege kerkschip bij het buitengaan van de gehuwden, de middag die valt, de terugkeer naar huis in stilte, de open ramen om de zachte zomerlucht binnen te laten, zijn bed dat in de studio verplaatst werd, de slaapkamer van de meid verplaatst naar zijn slaapkamer, zijn ex-slaapkamer, het door de oude vrijster reeds klaargemaakt bruiloftsmaal, de tafel met twee bestekken in de living naast het venster, de kandelaar tussen beide schotels, de goedenacht wens van de oude vrijster, haar scepticisme tegenover een schijnbeeld van liefde, de bittere grijns op haar mond, het paar in totale stilte, de fles met oude wijn, de tafelrede zonder woorden, de onmogelijkheid om in elkaars ogen te kijken, het geluid van de krekels in de tuin, het lichte gerucht- tot hiertoe nooit gehoord- van het gebladerte van het bos dat door de bries heen en weer bewogen wordt, de vreemde schittering- tot dan nooit gezien- van de kandelaars, de meer en meer vreemde schittering, de wazige omtrekken van alle dingen, van het zo lelijk gelaat van haar, van zijn vervormde gelaat, de bijna onhoorbare en zeer zachte muziek waarvan men niet weet waar het vandaan komt, haar gelaat en heel haar figuur omhuld door nevel en wit licht. Enkel de schittering in haar ogen is waarneembaar en de mist die geleidelijk aan in rook optrekt. Een aangenaam vrouwengelaat, het gelaat van de meid maar mooi gemaakt, haar grove wenkbrouwen getransformeerd in potloodlijnen,haar ogen langsbinnen verlicht, haar wimpers verbreed in een boog, haar huid van porselein, haar mond ontplooid in een glimlach met perfecte tanden, haar gegolfd haar in zijdeachtige krullen, en haar eenvoudige mantel in katoen? Een elegante kanten soiree, en hij?onmogelijk zijn trekken te herkennen, zijn zicht vervormd door weerspiegeling van de kandelaars of tevens door de betraande ogen, zijn gelaat gezien door betraande ogen, de tranen drogen op, zijn gelaat gezien in alle helderheid, een gelaat van een blije en jongeman, knapper dan mogelijk. Maar met bevende handen, nee, zij met bevende handen , het dichterbijkomen van zijn hand naar haar hand, het geroes van de wind in het gebladerte van het bos of zijn het violen en harpen? De blik in elkaars ogen, de overtuiging dat beiden violen en harpen horen dat de door de araucarias gearomatiseerde bries binnenbrengt, de ineenstrengeling van de handen , lippen die elkaar naderen, de eerste en vochtige kus, het geklop van de harten..eenstemmig zitten ze al niet meer aan tafel in de met sterren bedekte nacht ..

33

De lege tafels in het restaurant, de kelners die op klanten zitten te wachten, de langzame maar rustige uren van de morgenstond, de nauwelijks brandende sigaret in zijn mondhoek, in de linker- of rechter mondhoek van zijn lippen, zijn speeksel met tabaksmaak, zwarte tabak, de trieste starende blik in de verte, door het raam het voorbijglijden van de door de regen bevochtigde autos, de ene auto na de andere, zou jij zich mij nog herinneren? Waarom kwam hij me nooit opzoeken? Zou hij nooit zijn beurt kunnen omruilen met een kameraad? Zal hij de dokter hebben opgezocht voor zijn oorpijn? Van dag tot dag ging de pijn op en neer, 's nacht vaak hevige pijnen, dan zwoer hij zoals hij zei dat hij de volgende dag de dokter zou opzoeken, de andere dag ging de pijn weg en vergat hij naar de dokter te gaan, en 's morgens als hij op klanten aan het wachten was in het restaurant denkt hij er weer aan en zegt: morgen zal ik ernaar laten kijken, hij kijkt door het venster naar de autos die voorbij rijden, en het triestigste van al is dat als in het restaurant de ramen vooraan door de regen nat bleven het net is alsof het restaurant begon te wenen want hij gaf nooit af, hij legde er zich bij neer omdat hij een man is en geen tranen laat. en als ik sterk aan iemand denk zie ik in mijn herinnering het weerspiegeld gelaat, op een doorschijnend en door de regen bevochtigd glas, het wazig gelaat dat ik in mijn herinnering zie, het gezicht van mama en zijn gezicht, hij herinnert het zich zeker, en hopelijk zal hij komen, hopelijk zal hij eerst komen op een zondag, en dan is alles in het het leven een kwestie van gewoonte, hij komt op een andere dag, en nog een andere, en als de begenadiging komt wacht hij op mij aan de hoek van de gevangenis, we nemen een taxi, strengelen onze handen in elkaar, de eerste kus is verlegen en droog, de gesloten lippen zijn droog, de reeds halfopen lippen worden iets vochtiger. Speeksel met tabaksmaak? En als ik sterf vooraleer uit deze kerker te komen zal ik nooit weten wat de smaak van zijn speeksel is, wat is er die avond gebeurd? bij het wakker worden van angst dat het allemaal een droom is, de oneindige vrees van de blik van de een naar de ander gegeven in het daglicht, in dit huis wonen een mooi meisje en een onvoorstelbare knappe jongeman. Ze verbergen zich voor de oude vrijster ze mag hen nooit zien, ze hebben schrik dat ze hen iets zal zeggen en zo alles bederven, ze gaan 's morgens naar het bos, als er niemand is om de zonsopgang te zien die hun zo mooi gezichten verlicht die altijd zo dicht bij elkaar zijn, binnen elkaars bereik als ze zin hebben elkaar te kussen, als er maar niemand komt zien, want er kunnen rare dingen gebeuren, voetstappen in het bos in deze vroege morgen! Onmogelijk zich te verbergen aangezien de boomtronken niet zo enorm zijn, trage passen van een man die met zijn voeten de dauwdruppels van het gras gaat betreden, en achter hem een hond..het is de blinde maar! Wat een opluchting, want hij ziet ze niet, maar hij groet hen want hij hun ademhaling gehoord, een hartelijke en eerlijke groet, de intuitie van de blinde dat er iets veranderd is, de drie keren terug in het sprookjeshuis, de appetijd van de morgen, het ontbijt op zijn Amerikaans. Het meisje wordt belast om alles klaar te maken, de blinde en de jongeman blijven een ogenblik alleen, de blinde vraagt wat er gebeurd is, het verhaal, de blijdschap van de blinde, plots komt er een zwarte bliksem van angst in het witte netvlies van de blinde bij het horen van deze eenvoudige zin: Weet een ding, ik ga mijn ouders opbellen opdat ze mij en mijn beminde echtgenote komen opzoeken. De inspanning van de blinde om zijn grote angst te verbergen, de aankondiging van de aankomst van zijn ouders die de uitnodiging aanvaard hebben, de jongeman en het meisje wachtend op de ouders zonder zich uit hun slaapkamer te begeven, de oude vrijster die beneden aan het wachten is, de aankomst van de auto, het gesprek van de ouders met de oude vrijster, het geluk van de ouders omdat hij hen gescheven heeft dat hij genezen is, de verschijning van de jonge man en het meisje boven aan de trap, de bittere ontgoocheling van de ouders, het verschrikkelijk litteken, zijn bruid een arme meid met een lelijk gezicht en stuntelige manieren, de onmogelijkheid om vriendelijkheid voor te wenden, na een korte moment krijgtde jonge man wantrouwen, zou het allemaal bedrog geweest zijn? Zijn ze niet veranderd, de blik naar de oude vrijster hopend dat ze hem even knap vindt als vroeger. De krampachtige bittere grijns rond de mond van de oude vrijster, het meisje dat naar een spiegel loopt, de vreselijke werkelijkheid, de jongeman hier aan haar zijde in de spiegel, het schandelijk litteken, de vlucht in het duister, de vrees om elkaar aan te kijken, het geluid van de motor van de auto van de ouders, het geluid van de motor die al ver koers zet naar de stad, het afgewezen meisje teruggevlucht naar haar vroegere kamer toen ze nog meid was, zijn wanhoop, de vernietiging van zijn zelfportret omarmd met het meisje, machteloze gebaren om het protret aan flarden te slaan, de oproep van de oude vrijster aan de blinde, het bezoek van de blinde op een herfstnamiddag, het gesprek met de zieke jongeman en het lelijk meisje, de uitgedoofde lichten om te vermijden dat ze zichzelf zien, drie blinden verenigd op het droevigste uur van de dag, de oude vrijster die achter de deur afluistert, " beseffen ze niet wat er gebeurt?" laten ze elkaar terug bekijken als vroeger alstublieft nadat ik ze gesproken heb, ik weet dat ze het niet al die dagen gedaan hebben , dat ze zich voor elkaar verborgen, en het is zo eenvoudig de betovering uit te leggen van die mooie zomer die ze net gelukkig samen hebben doorgebracht.

34

Jullie zijn mooi voor elkaar omdat jullie van elkaar houden en enkel elkaars ziel zien, is dar nu zo moeilijk te begrijpen? ik vraag hen niet dat ze elkaar nu al bekijken maar als ik wegga..ja, zonder de minste vrees want de liefde die klopt in de oude stenen van dit huis heeft nogmaals een wonder gedaan: het vermogen van niet het lichaam maar de ziel zien. De aftocht van de blinde met de laatste rosse schijnen van de avondzon, het naar bovengaan van de jongeman om zich klaar te maken voor het diner, de tafel gedekt door het meisje, de vrees van het meisje om voor de spiegel te staan om zich op te maken en om haar haar te kammen , de zekere voetstappen van de oude vrijster die de kamer van het meidje binnenkomt, de verdwaalde ogen van de oude vrijster in de verte, haar verademende woorden, de onmogelijkheid om het haar van het meisje te kammen door het beven van haar handen , de woorden van de oude vrijster die haar aan het kammen is, "ik hoorde de woorden van de blinde en ik geef hem helemaal gelijk, dit huis hoopt twee verliefde wezens te herbergen sinds dat mijn verloofde niet kon terugkeren van de wrede loopgraven van Frankrijk,en jullie twee zijn de uitverkorenen; zo is de liefde, ze maakt mooi wie erin lukt te beminnen zonder in ruil iets te verwachten. Ik ben zeker dat als mijn verloofde vandaag zou terugkeren uit het hiernamaals hij me goed en jong zou vinden zoals ik vroeger was, ik ben daar zeker van omdat hij stierf terwijl hij me beminde., de tafel die naast het raam opgesteld stond, het meisje staat recht terwijl ze door de glazen naar het bos kijkt dat in duisternis gehuld is, de voetstappen van hem, de vrees dat om zich om te draaien en hem te bekijken, zijn hand die haar hand vastgrijpt, hij trekt de ring af en schrijft hun namen in het glas, zijn streling in haar zijdezachte haar, zijn streling van een porseleinen huid,zijn glimlach van een onvoorstelbare knappe man, haar glimlach met de perfecte tanden, de vochtige kus van het geluk, het einde van het verhaal van de blinde, de eerste akkoorden van het zachte concert, de aankomst van de twee andere genodigden ,de jongeman en het meisje, op de punten van hun tenen, met ziet ze langs achter, ze zijn elegant, maar langs achter ziet men niet of hun gelaat mooi of lelijk is, en niemand beseft dat ze de hoofdrolspelers zijn van de geschiedenis die ze net komen te horen, en het verheugd mama waanzinnig en mij ook dat men het aan deze hoerenzoon niet verteld heeft, ik ga hem geen woord meer vertellen over zaken die me bevallen, dat men niet meer lacht dat ik slap ben, we zullen zien of hij nooit verslapt, ik ga hem nooit meer een film vertellen Die me het meest bevielen, die zijn alleen voor mij, in mijn herinnering, dat ze me niet met vuile woorden raken deze hoerenzoon en zijn hoerenrevolutie .- Het eten komt eraan, Molina. -Ah je hebt je tong terug.-Ik dacht dat de muizen ze opgegeten hadden.-Nee, de muizen hebben ze niet opgevreten.-Wel buk je dan en als je kunt steek ze dan in uw gat.-Excuseer me, maar ik hou niet van de manieren die je je permiteert.-Perfect, wij spreken geen enkel woord meer, versta je me? Geen enkel. -Nee, dank je.-Neem de grootste schotel. Nee, neem jij VI- Ik had gezworen je geen andere film te vertellen. Nu zal ik naar de hel gaan omdat ik mijn woord niet gehouden heb. - Je kunt je niet inbeelden hoeveel pijn ik heb. Ze zijn brutaal die steken. Precies zoals ik eergisteren.- Het lijkt wel of ze elke keer feller worden, Molina.-Maar dan moet je naar de ziekenboeg gaan. Wees niet zo brutaal, alstublieft. Ik heb je al gezegd dat ik niet wil gaan.-Omdat ze een beetje seconal opsteken, het kan geen kwaad.Het kan wel kwaad, je raakt eraan gewend. Jij weet het niet daarom praat je.-Goed, ik vertel je de film… maar wat is dat van die seconal dat ik niet weet?-Niets…Vooruit, zeg het me, wees niet zo, en ik kan het bovendien aan niemand vertellen. -Het zijn zaken waarover men niet kan spreken omdat we het onder elkaar beloofd hebben , wij van de beweging.-Maar vertel me van de seconal, dan laat ik evenmin mee kloten, Valentin. - Maar beloof me het aan niemand te vertellen.-Beloofd.-Het overkwam een kameraad die ze eraan gewend maakten, ze maakten hem zacht ze doen zijn wilskracht verliezen. Een politieke gevangene mag nooit in de ziekenboeg belanden, begrijp je me, nooit. Jullie kunnen ze er niets mee aandoen. Maar aan ons wel, nadien ondervragen ze ons en we hebben geen weerstand meer tegen niets, ze laten ons zingen wat ze willen..Ai,ai..kijk, het zijn een paar sterke steken..alsof ze naalden in mij steken. Het lijkt of ze een priem in mijn buik spijkeren..-Wel, ik vertel je wat zo leidt je je een beetje af en denk je niet aan de pijn.-Wat ga je me vertellen?- Een die je zeker zal bevallen.Ai..wat is dat voor kloterij! Vertel me, het heeft voor jou geen belang dat ik klaag, ga maar verder. -Goed, laat ik beginnen, waar was ik gebleven? Want het gebeurt in veel plaatsen. Maar voor alles wil ik je iets verduidelijken: het is geen film die mij bevalt.-Wat dan?- Het is een van die filmen die mannen graag hebben daarom vertel ik het je omdat je ziek bent. Dank je. -Waar was het dat het begon? Wacht, ja, op dat autokoerscircuit waarvan ik me de naam niet meer herinner, in het zuiden van Frankrijk. -Le Mans.-Waarom weten mannen alles van autokoersen? Goed, er racet daar een ZuidAmerikaanse jongeman, heel rijk, een playboy; van die zonen van grootgrondbezitters die bananenplantages hebben, ze zijn bezig aan het proefrijden en hij legt uit aan een andere uit dat hij niet rijdt voor geen enkel automerk omdat al die fabrikanten allemaal uitbuiters zijn van het volk. Hij rijdt met een auto die hij zelf gefabriceerd heeft omdat hij zo een type is, met een heel onafhankelijke geest. 35

En ze zitten in de testen en ze gaan een verfrissing drinken tot zijn beurt aankomt, hij is zeer tevreden want volgens alle berekeningen gaat hij zich geweldig goed klasseren in de proef volgens alle pronostieken van degenen die gezien hebben hoe zijn machine reed op deze piste, en natuurlijk zal het een verschrikkelijke slag zijn voor de grote automerken als deze kerel zonder meer wint. Wel, terwijl ze de verfrissing drinken ziet men iemand naar zijn auto toegaan , een van de verzorgers van de stand beseft dit maar hij doet alsof hij gek is want ze zijn aan het samenzweren. Degene die dichterbij komt, met een gezicht van een zoon van zijn moeder die ik je niet verklap, frommelt wat aan de motor, maakt iets los en vertrekt weer. De jongeman keert terug en zet zijn helm op om te starten voor de proef. Hij start geweldig maar in de derde ronde vat de motor vuur en het lukt hem net te ontsnappen. Hij is gezond en wel, maar..-Ai ik moest bevallen..wat een pijn- maar de auto bleef vernield achter. Hij komt bijeen met zijn groep en vertelt hen dat alles gedaan is, dat er hem geen geld overblijft om een andere auto te bouwen, en hij vertrekt naar MonteCarlo; daar dichtbij, waar zijn vader zich bevindt, op een jacht met een oogverblindende jongere vrouw. Beter gezegd de vader ontvangt de oproep van zijn zoon op het jacht, ze spreken af op het terras van het hotel waar de oude verblijft. En de vrouw is er niet bij omdat de oude scrupules heeft ten opzichte van zijn zoon, men ziet dat hij veel van hem houdt want hij toont zich tevreden als hij de oproep krijgt. De zoon is van plan om hem meer geld te vragen maar hij is niet erg zeker, hij is beschaamd een luilak te zijn die niets doet, maar als hij zijn vader ontmoet omhelst de oude hem met zoveel tederheid en zegt hem dat hij niets moet aantrekken van de vernieling van zijn wagen, dat hij er zal over nadenken wat te doen opdat de zoon aan een andere auto geraakt alhoewel hij bevreesd is dat hij zijn leven Dan zegt de zoon dat ze dit onderwerp al behandeld hebben, en het is duidelijk, want de vader had hem in de koersen geduwd omdat hij wist dat het de grote passie van de zoon was, zo verwijderde hij zich van de politieke centra van de studenten van links, want de jongeman studeerde in Parijs, politieke filosofie.- Politieke wetenschappen- Ja dat is het. En dan vraagt de vader hem waarom hij niet voor een gekend automerk rijdt en nog eens probeert om de zoon op de sporen te zetten van een zekere zaak. Dan voelt de zoon zich slecht want hij zegt aan zijn vader dat hij al genoeg geslaagd is om hem van de omgeving van Parijs weg te halen en terwijl hij verdiept was geraakt in de constructie van de wagen was hij alles vergeten, maar dat hij zich ten dienste zou stellen van een van die internationale inktvissen van de industrie, nee! Dan zegt de vader hem wat hij hem nooit moest zeggen en als hij hem zo woedend hoort spreken herinnert hij hem aan zijn ex-echtgenote, de moeder van de jongeman, die zo gepassioneerd, zo idealistisch was,kortom dat hij net zo zou eindigen ..als zij geëindigd was.. Dan draait de jongeman zich om en hij wil weg gaan en de vader die spijt heeft vraagt hem te blijven daar hij hem al het geld zal geven dat hij nodig heeft om zich een nieuwe wagen uit te rusten, en wat weet ik, maar de zoon waarvan men ziet dat hij een speciaal zwak voor de moeder heeft gaat weg met De vader blijft nadenkend achter, werkelijk heel bezorgd , hij kijkt langs het terras naar de goddelijke aanlegkade van Montecarlo met al de verlichte jachten, allemaal afgeboord met lampjes in de masten en de zeilen, een droom en plots rinkelt de telefoon en het is die jonge vrouw en de oude verontschuldigt zich en zegt haar dat hij deze avond niet naar het casino gaat dat hij een ernstig probleem heeft en zal trachten het op te lossen. Goed,de jongeman kruist bij het verkaten van het hotel een groep vrienden die hem stevig vastpakken en hem meesleuren naar een feest. De jongeman is zo gedeprimeerd dat hij op het feest enkel een fles cognac pakt en ermee naar een kamer gaat , wel, ik zeg je niet dat de scene zich afspeelt in een droomvilla, in de omgeving van Montecarlo, van die huizen van de Riviera die ongelooflijk luxueus zijn, met hoge stoepen in de tuinen, en steeds versieringen op de balustrades en op een van die stoepen waarover ik je sprak staan van die grote stenen vazen, als bloempotten, een paar kelken met mooie planten die er binnen in groeien en bijna steeds reusachtige cactussen, ken je de agave?-Ja, De jongeman heeft zich in een van de kamers afgezonderd van het feest, het is de bibliotheek, en daar is hij zich alleen aan het bezatten. Dan ziet hij dat er iemand aankomt , een ietwat rijpere vrouw, maar elegant en voornaam, ook met een fles in haar hand. Daar hij in het duister zit, slechts met het licht van de open venster ziet zij hem niet en ze zet zich ook neer en giet zich een glas uit en daarop ontbrandt het vuurwerk in de baai van Montecarlo, want het is een soort vaderlands feest en hij profiteert ervan om haar chin-chin te zeggen. Ze is verrast maar als hij haar met een gebaar toont dat ze beiden hetzelfde doen, een fles Napoleon meedragen om de wereld te vergeten, kan ze er niet aan weerstaan om te lachen.

36

Hij vraagt haar wat ze wil vergeten en ze antwoordt als hij het als eerste zegt zij het ook zal zeggen. Een andere keer, ik heb goesting om naar het toilet te gaan..Moet ik roepen dat ze open doen voor ons? -Nee ik ga het tegenhouden. -Je gaat het erger maken.-Ze gaan beseffen dat ik ziek ben.-Nee, voor een diarrhee gaan ze je niet in de ziekenboeg leggen..-Nee, het is al de vierde keer dat we het vandaag vragen,ik hoop dat ik me kan inhouden..Je bent wit, dat is meer dan een diarhee..moest ik van jou zijn ik zou naar de ziekenboeg gaan. ..-Zwijg alstublieft.- Ik zal je het vervolg van de film vertellen, maar luister naar mij. Zo een zaak van de maag kan niet besmettelijk zijn, nee? Want het is net als toen ik misselijk was , precies hetzelfde, Jij gaat me niet de schuld geven dat ik je besmet heb, nee? Het moet van het eten komen dat ons ziek maakt. Jij ziet er ook bleek uit. Maar het gaat al over, vertel verder..-Hoelang duurde het bij mij?..ongeveer twee dagen.-Nee, een nacht, de volgende dag was je al goed.- Wel ik roep de bewaker want het is niet van belang als je één nacht ziek bent.- Vertel verder. -Goed. We waren daar waar hij die elegante vrouw ontmoet. Zoals ik al zei, een nogal rijpe vrouw, een vrouw van de wereld.- Zeg me eens hoe ze fysiek is.- Niet heel groot, een Franse actrice maar met een flinke borst maar terzelfdertijd mager, met de taille van een meisje, heel aangepaste avondkledij met laag decolleté, zonder schouderbandjes, van die ondersteunde decolletés, herinnert ge je?-Nee, -Ja, man, deze die lijken alsof hun borsten opgediend zijn op een dienblad. -Doe me niet lachen, alstublieft. Het waren harde decolletés, gewapend met metaaldraad binnen de stof. En zij zeer rustig: neem maar een borst, mijnheer.-Ik smeek je, doe me niet lachen. -Maar zo vergeet je de pijn, dwaas.- Ik heb schrik van in mijn broek te doen. Nee, alstublieft dan sterven we nog in die cel. Ik ga verder, goed, hij moet eerst zeggen waarom hij aan het drinken is om te vergeten. Hij wordt heel ernstig en zegt haar dat hij aan het drinken is om alles te vergeten, absoluut alles. Ze vraagt hem of er helemaal niets is dat hij zou willen herinneren, en hij zegt haar dat hij zou willen dat zijn leven op dit moment zou beginnen vanaf haar aankomst in deze kamer, de bibliotheek. En dan is zij aan de beurt en ik beeldde me in dat zij ook hetzelfde ging zeggen , dat ze alles zou willen vergeten, maar neen, ze zegt dat ze veel dingen heeft in het leven en dat ze heel dankbaar is want ze is de directrice van een succesvol modetijdschrift, haar werk betovert haar, ze heeft aanbiddelijke kinderen en dan nog de erfenis van haar familie want ze is de eigenares van deze prachtige villa, een paleis, maar natuurlijk heeft ze een ding dat ze wil vergeten: de ellende die ze met De jongeman zegt haar dat hij haar benijdt voor al wat ze heeft, hij daarentegen staat op nul. Natuurlijk wilt de kerel haar niet spreken over zijn probleem met zijn moeder want hij is geobsedeerd door de scheiding van zijn ouders, hij voelt zich schuldig dat hij zijn moeder achtergelaten heeft die hoewel heel rijk is en woont in een goddelijke hoeve van koffieplantages; toen de vader haar verlaten heeft is ze met een andere man getrouwd, of daarmee gaat ze trouwen, en de jongeman denkt dat ze het gedaan heeft om niet verder alleen te zijn. Ah, ja, ik herinner het me al, de moeder schrijft hem steeds zeggend dat ze met een andere man gaat trouwen, zonder van hem te houden, maar uit angst voor de eenzaamheid. De jongeman voelt zich heel slecht omdat hij zijn land verlaten heeft waar de arbeiders zo slecht behandeld worden, hij heeft revolutionaire ideeën maar is de zoon van multimiljonairs en niemand van het gewone volk houdt van hem. En hij voelt zich ook slecht omdat hij zijn moeder verlaten heeft. En dat vertelt hij allemaal aan die Weet een ding..jij had me nooit, nooit over je moeder gesproken.-Jawel, hoe nee.- Bij God zweer ik het je, nooit,nooit.-Ik moet je niets vertellen. -Bedankt. Ik bedank je voor het vertrouwen. -Waarom deze toon?-Niets, als je opgeknapt bent, zullen we spreken.-Ai, excuseer me..wat heb ik gedaan…-Nee, kuis je niet af aan het laken, wacht.. -Nee, laat maar, niet met jouw hemd ;-Ja, neem het, maak het schoon, je hebt het laken nodig om geen kou te vatten.-Maar het is jouw schoon goed, ge blijft straks zonder hemd om te veranderen..Vooruit, wacht, richt je op, zo gaat het niet, zo, opgelet, wacht, dat er niets gebeurt met het laken.-Is er niets gebeurd met het laken? -Nee, je onderbroek heeft het tegen gehouden. Vooruit, vooruit kom, trek het uit.- Wat ben ik beschaamd..-Daar is het, langzaam, voorzichtig….perfect. Nu de dikste, kuis je met het hemd.- Wat een schande..-Zeg nou niet dat ik een man moet zijn…waarvoor moet je beschaamd zijn?- Pak ze goed in..de onderbroek opdat ze niet stinkt.-Maak je niet bezorgd, ik weet hoe ik die dingen moet doen. Kijk, het is goed ingepakt in het hemd, dat kan gemakkelijker gewassen worden dan het laken. Pak meer papier.-Nee, niet van het jouwe, er gaat er geen overblijven voor jou.-Dat van jou is bijna op, vooruit, geen gezeur..-Bedankt..-'t is niets, vooruit kom, hou op met je te reinigen en relaxeer een beetje, je bent aan het beven. - Het is van nijd, de nijd die me lust geeft om te huilen,ik ben nijdig opmezelf.- Kom, vooruit, kalmeer je, dat je het met jezelf aan de stok hebt , je lijkt wel gek..-Ja, ik ben nidig dat ik me heb laten meesleuren.-Relaxeer je, je hebt toch een inspanning gedaan.-Ah, zo met het hemd gewikkeld in het dagblad zal het niet rieken.-Een goed idee, echt?-Ja, probeer je te ontspannen en dek je goed.-Ja, vertel me een beetje meer. 37

Van de film.-Ik herinner me niet meer waarover het ging.- Je had me naar mijn moeder gevraagd.-Ja, maar ik herinner me niet meer waar we waren in de film.-Ik weet niet waarom ik je nooit gesproken heb over mijn moeder. Ik weet niet veel van de jouwe, maar ik kan me iets voorstellen.-Ik kan me van de jouwe niets voorstellen.-Mijn moeder is een heel..moeilijke vrouw daarom spreek ik je niet over haar. Mijn ideeën stonden haar nooit aan, ze vindt dat alles wat ze bezit haar ook toekomt, haar familie heeft geld en een zekere sociale status, begrijp je me?-Stand.-Ja stand van tweede categorie, maar een Ze was gescheiden van mijn vader die twee jaar geleden stierf.- Een beetje zoals de film die je aan het vertellen was.-Nee, je bent gek.-Goed, zo ongeveer.-Nee. Ai, wat doet dat pijn.-Bevalt de film je? -Ik ben niet geconcentreerd. Maar vooruit, werk hem snel af.-Dan bevalt hem je niet.-Hoe loopt het verder? Zeg me in korte woorden alles ,hoe het eindigt.-Goed, de jongeman begint een verhouding met die vrouw, die een beetje ouder is, en zij denkt dat hij haar wilt voor het geld, om zich een nieuwe koersauto aan te schaffen en dan moet hij naar zijn land terugkeren omdat rebellen zijn vader, die ondertussen teruggekeerd is, De jongeman neemt contact op met hen en overtuigt hen dat hij aan hun kant staat, en als die vrouw, de Europese, hem in gevaar weet, komt ze terug om hem op te zoeken en ze redden de vader in ruil voor veel geld,maar als het ogenblik gekomen is dat de vader al vrij is en de jongeman eveneens want hij had zich omgeruild met de vader zonder dat de rebellen het beseften, goed, er is verwarring en ze gaan de jongeman vermoorden omdat ze de slimme streek ontdekken maar de vader zet zich voor hem Dan geeft de jongeman er de voorkeur aan om daar met hen achter te blijven en de vrouw keert alleen naar haar werk in Parijs en de scheiding is zeer droevig want de twee houden echt van elkaar maar elk van hen vertoeft in een verschillende wereld, en chau, einde.-En op wat lijkt het?-Op wat? -Op mijn Dat wat je zei over mijn moeder.-Goed, niets, dat de moeder heel mooi gekleed buitenkomt als de jongeman terugkeert naar zijn land van koffieplantages en ze vraagt aan de jongeman dat hij teruggaat naar Europa, ah, ik ben vergeten je te zeggen dat toen ze op het einde de vader loslieten er een vuurgevecht was met de politie en ze de vader dodelijk kwetsten en de moeder terug opdaagt en ze blijven samen, de zoon en de moeder bedoel ik, niet de andere vrouw waarvan hij houdt want die gaat terug naar Parijs. -Weet je, ik begin slaap te krijgen . Profiteer er dan van om te slapen.-Ja, ik hoop dat ik de slaap vat.-Als je je slecht voelt op gelijk welk uur, maak me dan maar wakker.-Dank je, je hebt veel geduld met mij.-Geeft niet, slaap nu maar. En denk niet aan onzin. -Gans de nacht met nachtmerries.-En over wat heb je gedroomd?- Ik herinner me niets. Ik ben vergiftigd, maar het zal wel overgaan. -Ja, hoe rap dat jij eet! Voor iemand die zich niet goed voelt .-Ik heb een beestachtige honger en het zijn tevens de zenuwen.- Je zou niet moeten eten,Valentin. Je zou vandaag op dieet moeten staan. -Maar ik heb een beestachtige leegte in mijn maag. -Maar je zou op zijn minst moeten stoppen om die vuiligheid van gips polenta op te eten.Ga een beetje liggen en zet je niet aan het studeren.- Maar ik heb al gans de morgen verloren door te slapen.-Zoals je wilt, ik zeg het voor je welzijn… Als je wilt vertel ik je nog iets om je af te leiden. -Nee, dank je ikwil proberen nog wat te lezen.-Weet je, dat jij niet tegen je moeder heb gezegd dat ze je voor de hele week eten moet brengen..dat is heel verkeerd geweest. -Ik wilde haarniet verplichten ik zit hier omdat ze me zochten en zij heeft daar niets mee te maken.Mama komt niet omdat ze niet zo goed is,weet je?-Nee, daar heb je me niets van verteld.- Het is haar voor een tijdje verboden het bed te verlaten voor haar hart.- Ah dat wist ik niet, het spijt me erg.-Daarom ben ik bijna zonder voorraad en bovendien wil ze niet dat iemand anders iets voor me meebrengt, ze denkt dat ze elk ogenblik toestemming zal krijgen van de dokter. Maar ondertussen zit ik met die kloterij omdat zij niet wil dat iemand anders dan zij eten voor me En denk je niet dat ze er weer bovenop komt? -Ja, ze laat de moed niet zakken, maar het zal maanden vergen.-Als jij hieruit zou komen zou ze wel snel opknappen , is het niet?- Je leest mijn gedachten, Valentin.-Dat is logisch, meer niet.-Hoe heb je die schotel leeg gegeten,je hebt het verslonden, je lijkt -Je had gelijk, ik voel me helemaal opgeblazen.-Leg je een beetje.-Ik wil niet slapen, vannacht had ik al nachtmerries en van morgen heel de tijd.-Ik heb je het einde van de film al verteld, het heeft nu geen zin om er nog meer over te vertellen.- De pijn komt terug, wat een ellende. -Waar doet het pijn? Boven in mijn maag en ook lager,in mijn darmen;oei wat een gemene streek. -Ontspan je, luister eens naar mij, misschien zijn het allemaal zenuwen.-Ai, ouwe, het lijkt of ze naalden in mijn darmen steken.-Zal ik vragen of je naar de wc mag?- Nee, het zit hoger, het lijkt of ik verbrand, iets in mijn maag.-Waarom probeer je niet te braken? - Nee als ik vraag of ze de deur opendoen beginnen ze over de ziekenboeg te zeuren.- Braak in mijn laken, wacht ik zal het dubbel vouwen, braak erin en nadien rollen we het goed op en dan gaat het niet stinken.-Bedankt.-Geen dank, vooruit, steek je vingers in je mond.- Maar dan zal het koud worden zonder het laken;- Nee? De deken zal je goed dekken.-Kom, braak.- Nee, wacht, het gaat al een beetje over, ik ga me goed ontspannen…zoals je me gezegd hebt, eens kijken of het dan overgaat. 38

Een Europese vrouw, een intelligente vrouw, een mooie vrouw, een opgevoede vrouw, een vrouw met kennis over internationale politiek, een vrouw op de hoogte van het marxisme, een vrouw aan wie niet alles vanaf het abc moet uitgelegd worden, een vouw die met intelligente vragen de gedachten van een man stimuleert, een vrouw met een onomkoopbare moraal, een vrouw met een perfecte smaak, een vrouw die zich discreet en elegant weet te kleden, een jonge en terzelfdertijd rijpe vrouw, een vrouw die op de hoogte is van dranken, een vrouw die een geschikt menu weet te kiezen, een vrouw die de gepaste wijn weet te bestellen, een vrouw die in haar huis kan ontvangen, een vrouw die het dienstpersoneel kan bevelen, een vrouw die een receptie voor honderd personen kan organiseren, een vrouw die vastberaden en sympathiek is, een aantrekkelijke vrouw, een Europese vrouw die de problemen van een Latijns-Amerikaan begrijpt, een Europese vrouw die een Latijns-Amerikaanse revolutionair aanbidt, een vrouw met veel belangstelling niet alleeen voor het Parijse stadsverkeer maar ook voor de problemen van een gekoloniseerd Latijns-Amerikaans land, een begeerlijke vrouw, een vrouw die niet ontroerd wordt bij een overlijdensbericht, een vrouw die het telegram met het overlijdensbericht van de vader van haar minnaar enkele uren verbergt, een vrouw die weigert haar werk in Parijs op te geven, een vrouw die weigert haar jonbge minnaar te volgen op zijn terugkeer naar de koffieplantage, een vrouw die haar dagelijkse routine van topfunctionaris in Parijs herneemt, een vrouw die het moeilijk valt haar ware liefde te vergeten, een vrouw die weet wat ze wil, een vrouw die geen spijt heeft van haar beslissing, een gevaarlijke vrouw, een vrouw die snel kan vergeten, een, vrouw met eigen geldmiddelen om dat te vergeten dat slechts een last wordt, een vrouw die zelfs de dood zou kunnen vergeten van de jongeman die naar zijn vaderland is teruggekeerd, een jongeman die naar zijn geboorteland terugvliegt, een jongeman die vanuit de lucht de blauwachtige bergen van zijn land waarneemt, een tot tranen toe bewogen jongeman, een jongeman die weet wat hij wil, een jongeman die de kolonialisten van zijn land haat, een jongeman bereid zijn leven te geven om zijn principes te verdedigen, een jongeman die de uitbuiting van de arbeiders niet aanvaart, een jongeman die gezien heeft hoe oude arbeiders op straat worden gezet omdat ze overbodig zijn, een jongeman die zich arbeiders herinnert die gevangen werden gezet voor het stelen van het brood dat ze niet konden kopen en die zich arbeiders herinnert een jongeman die zonder aarzelen gelooft in de marxistische doctrine, een jongeman die vast van plan is in contact te komen met guerillaorganisatie, een jongeman die vanuit de lucht het gebergte waarneemt terwijl hij denkt dat hij zich daar spoedig zal verenigen met de bevrijders van zijn lad, een jongeman die vreest aanzien te worden als een oligarch meer, een jongeman die-bittere ironie- zou kunnen ontvoerd worden door de rebellen om een losgeld te eisen, een jongeman die uit het vliegtuig stapt en zijn moeder- een weduwe gekleed in felle kleuren- omhelst, een moeder zonder tranen in haar ogen, een moeder die door het ganse land gerespecteerd wordt, een moeder met een onberispelijke smaak, een moeder die discreet en elegant gekleed is omdat in de tropen felle kleuren goed uitkomen, een moeder die bevelen kan geven aan haar dienstboden, een moeder die moeite heeft haar zoon een moeder die gekweld wordt door een conflict, een moeder die met opgeheven hoofd loopt, een moeder waarvan de rechte rug nooit de rugleuning van haar stoel raakt, een moeder die sinds haar scheiding in de stad woont, een moeder die haar zoon verzocht heeft haar te vergezellen naar de koffieplantage, een moeder die haar zoon jeugdherinneringen vertelt, een moeder die weer kan glimlachen, een moeder die haar verkrampte handen ontspant om het hoofd van haar zoon te strelen, een moeder die betere tijden doet herleven, een moeder die haar zoon verzoekt haar te vergezellen op een wandeling door het oude tropisch park dat zijzelf ontworpen heeft, een moeder met een verfijnde smaak, een moeder die onder de palmboom vertelt hoe haar ex-echtgenoot door de rebellen werd terechtgesteld, een moeder die bij een bloeiende hibiscusstruik vertelt hoe haar ex-echtgenoot met één schot een ongehoorzame bediende doodde en daarmee de wraak van de rebellen uitlokte, een moeder wier fijne silhouet zich aftekent tegen de verre blauwachtige bergkam achter de koffieplantage, een moeder die haar zoon verzoekt de dood van zijn vader niet te wreken, een moeder die haar zoon verzoekt terug te keren naar Europa ook al moet hij haar achterlaten, een moeder die vreest voor het leven van haar zoon, een moeder die vroegtijdig terugkeert naar de hoofdstad om een liefdadigheidsevenement bij te wonen, een moeder die zich al in haar Rolls genesteld heeft en terugkeert om haar zoon te smeken om het land te verlaten, een moeder die er niet in slaagt haar zenuwachtigheid te verbergen, een moeder die ogenschijnlijk geen reden heeft om gespannen te zijn, een moeder die iets verbergt voor haar zoon, een vader die altijd vriendelijk is geweest tegen zijn bedienden, een vader die door middel van liefdadigheid geprobeerd heeft de omstandigheden voor zijn bedienden te verbeteren, een vader die een veldhospitaal opgericht heeft voor de arbeiders van

39

een vader die woningen voor hen gebouwd heeft, een vader die verbeten discussieerde met zijn echtgenote, een vader die weinig met zijn zoon praatte, een vader die niet met zijn gezin aan tafel at, een vader die zijn bedienden nooit de staking kon vergeven, een vader die nooit de brand van het hospitaal en de woningen door de hand van een groep dissidente arbeiders vergaf, een vader die echtscheding toestand aan zijn vrouw op voorwaarde dat ze naar de stad vertrok, eenvader die weigerde te onderhandelen met de rebellen omdat hij hen de brand niet kon vergeven, een vader die zijn landerijen aan buitenlandse maatschappijen verpachtte en naar de Riviera vluchtte, een vader die om ongekende redenen naar zijn bezittingen terugkeerde, een vader die zijn leven met het zegel van de schande besloot, een vader die als misdadiger terdood werd gebracht, een vader die misschien een crimineel is geweest, een vader die bijna zeker een misdadiger was, een vader die zijn zoon met smaad overdekt, een vader van wie het misdadig bloed stroomt in de aderen van zijn zoon, een boerenmeisje, een half-Indiaans en half blank meisje, een meisje met de frisheid van de jeugd, een meisje wier tanden aangetast zijn door ondervoeding, een meisje met verlegen manieren, een meisje dat de hoofdpersoon in zielsvervoering bekijkt, een meisje dat hem een geheime boodschap overhandigt, een meisje dat met diepe opluchting zijn gunstige reactie ziet, een meisje dat hem dezelfde avond naar een hernieuwde ontmoeting met een oude vriend leidt, een meisje dat bewonderingswaardig paard rijdt, een meisje dat de bergpaden op haar duimpje kent, een meisje dat nauweliojks spreekt, een meisje waarvan hij niet weet hoe hij haar moet aanspreken, een meisje dat hem in minder dan twee uur naar het kamp van de rebellen brengt, een meisje dat met een fluitje de rebellenleider oproept, een kameraad van de Sorbonne, een kameraad uit het politieke activisme van de studenten beweging, een kameraad die hij sindsdien niet meer gezien heeft, een kameraad die overtuigd is van de eerlojkheid van de hoofdrolspeler, een kameraad die naar zijn vaderland teruggekeerd is om het verzet van de boeren te organiseren, een kameraad die er in weinig jaren in geslaagd is een guerillabeweging te organiseren, een kameraad die gelooft in de oprechtheid van de hoofdrolspeler, een kameraad die bereid is om hem een ongelooflijke onthulling te doen, een kameraad die gelooft dat hij op het spoor is van een regeringsintrige achter de duistere periode die de dood van de vader en de opzichter veroorzaakt heeft, een kameraad die hem verzoekt terug te keren naar de plantage en de schuldige te ontmaskeren, een kameraad die zich misschien vergist, een kameraad die misschien een hinderlaag voorbereidt, een kameraad die misschien een vriend moet opofferen om zijn bevrijdingsstrijd voort te zetten, een meisje dat hem terugbrengt naar zijn verblijf, een meisje dat niet praat, een stilzwijgend meisje, een meisje dat wellicht vooral moe is na een hele dag werken en na een lange nachtelijke rit, een meisje dat zich af en toe omdraait en hem wantrouwend bekijkt, een meisje dat hem mogelijkerwijze haat, een meisje fat hembeveelt te stoppen, een meisje dat hem omp stilte verzoekt, een meisje dat in de verte geluid hoort van een mogelijke opsporingspatrouille, een meisje dat hem vraagt van het paard te stijgen en enkele minuten verstopt achter het struikgewas te wachten, een meisje dat hem verzoekt in stilte te wachten en intussen beide paarden bij de teugels vasthoudt terwijl zij op een hoge rots klimt en uitkijkt, een meisje dat terugkomt en hem beveelt achteruit te gaan naar een bocht in de bergwand, een meisje dat hem een natuurlijke grot aanwijstwaar ze de nacht kunnen doorbrengen aangezien de soldaten hun kamp niet eerder dan de ochtend zullen opbreken, een meisje dat beeft van de kou in de vochtige grot, een meisje met ondoorgrondelijke bedoelingen, een meisje dat hem in zijn slaap kan neersteken, een meisje dat zonder hem aan te kijken met gesmoorde stem vraagt zich naast haar te leggen om warm te worden, een meisje dat hem niet aanspreekt noch aankijkt, een meisje dat schuw is of doortrapt, een fris jong meisje, een meisje dat een meisje dat hijgt, een meisje dat zich zwijgend laat nemen, een meisje dat zich laat behandelen als een ding, een meisje tegen wie geen vriendelijk woord gezegd wordt, een meisje met een scherpe smaak in haar mond, een meisje met een sterke zweetgeur, een meisje dat je gebruikt en men dan als oud vuil laat liggen, een meisje waar het zaad zich in uitstort, een meisje dat nog niet gehoord heeft van voorbehoedsmiddelen, een meisje dat misbruikt wordt door haar meester, een meisje dat een gesofisticeerde parisienne niet kan doen vergeten, een meisje dat niet de behoefte oproept haar te strelen na het orgasme, een meisje dat een schandelijk verhaal vertelt, een meisje dat vertelt hoe de ex-administrateur van de plantage haar verkracht heeft toen ze nog maar nauwelijks volwassen was, een meisje dat vertelt dat de ex-administrateur van de plantage nu een hoge post in de regering heeft, een meisje dat verzekert dat deze man iets te maken heeft met de dood van de vader van de jongeman, een meisje dat durft beweren dat de moeder van de jongeman misschien alles weet, een meisje dat hem de meest vreselijke waarheid onthult, een meisje dat de moeder van de jongeman gezien heeft in de armen van de ex-administrateur, een meisje dat niet de behoefte oproept haar te strelen na het orgasme, een meisje dat je een oorvijg geeft en uitscheldt om dergelijke verschrikkelijke dingen te zeggen, een meisje dat men gebruikt en dan opzij schuift, een meisje dat door een wrede meester misbruikt werd in wiens aderen moordenaarsbloed vloeit. -Je droomde hardop.-Ja?-Ja, je maakte me wakker.-Neem me niet kwalijk.-Hoe voel je je?-Ik ben helemaal bezweet. 40

Zou je me de handdoek kunnen aanreiken zonder de kaars aan te steken?- Wacht maar, ik doe het op de tast..-Ik herinner me niet waar ik hem achter gelaten heb. Als je hem niet kunt vinden laat dan maar, Molina.- Zwijg, ik heb hem al gevonden, je denkt toch niet dat ik zo een dwaas ben? -Ik ben bevroren.-Ik maak je onmiddelllijk een the, dat is het enige dat ik over heb.- Nee die is van jou, laat maar, het gaat wel over.-Je bent gek.- Maar je bent je hele voorraad aan het opmaken, jij bent zelf gek. -Nee, ze zullen er me wel nieuwe brengen.-Denk eraan dat je moeder ziek is en niet kan komen.-Ja, ik weet het maar het heeft geen belang.-Wel bedankt. -Alstublieft.- Ja, je weet niet hoe dankbaar ik je ben. Ik vraag je excuus want soms ben ik erg driftig,..en dan snauw ik mensen af zonder enige reden. Hou nu maar op.-Zoals toen jij je ziek voelde. En ik heb helemaal niets voor jou gedaan.- Zwijg een beetje.- Nee serieus, en niet alleen jou, ook andere mensen heb ik veel afgesnauwd. Ik heb het je nog niet verteld, maar in plaats van je een film te vertellen ga ik je iets vertellen uit het echte leven. Ik heb tegen je gelogen over mijn vriendin. Die over wie ik je verteld heb is een andere, daar hield ik veel van, over mijn vriendin heb ik niet de waarheid verteld het is een heel eenvoudig meisje , heel goed en heel dapper. -Nee luister, vertel me alstublieft niets. Dat zijn beroerde onderwerpen en ik wil niets weten van je politieke of geheime kwesties ,of weet ik veel. Alstublieft -Wees niet zo dwaas, wie zou jou iets vragen over mijn zaken? -Je weet nooit met die dingen,ze kunnen me wel ondervragen. Ik heb vertrouwen in jou. Heb jij vertrouwen in mij, echt? -Ja,..- Dan moeten we elkaar hier als gelijken beschouwen en dan kleineer je mij niet.-Dat is het niet…Soms moet men eens zijn hart luchten want ik voel me echt heel erg verneukt. Er is niets zo verneukt dan spijt te hebben om iemand slecht behandeld te hebben. En ik heb dat meisje verneukt..Maar nu niet, vertel het me een andere keer. Het is nu niet goed dergelijke intieme zaken op te rakelen. Drink liever de the op die ik je ga klaarmaken die je goed zal bevallen. Laat mij maar doen. VII -Lieftse ik wil nog eens opnieuw met jou praten..De nachtelijke stilte nodigt me uit met jou te praten…Ik denk dat ook jij terugdenkt, schat..aan de droevige dromen van die vreemde liefde..-Wat is dat, Molina?-Een bolero, mijn brief. -Alleen aan jou overkolmt zoiets. - Waarom, is er iest slechts aan?- -Het is romantische aanstellerij, je bent gek. -Ik hou van bolero's en deze is schitterend.Je moet het me vergeven als het ongepast is.-Waarom? Omdat jij deze brief kreeg en je er onderboven van was.-En waar slaat dat op? -Dat ik over treurige brieven zit te neurieën. Maar je neemt het niet als een belediging op, hé? -Nee.-Waaromben je zo? -Het was slecht nieuws. Besefte je dat? Ik weet niet..Ja , je bent wel ernstig.Het was echt heel slecht nieuws. Je mag de brief lezen als je wil.-Nee, liever niet..-Begin nou weer niet als gisteravond, dat je met mijn zaken niets te maken hebt, ze zullen jou niets vragen. Bovendien hebben ze hem al geopend en eerder gelezen dan mij, jij bent ook een licht. Ja natuurlijk, dat is zo.-Als je hem wilt lezen, mag je hem lezen, hier is hij.-Het lijkt me krabbelgeschrift, lees jij hem voor als je wilt.-Het komt van een meisje dat niet teveel opleiding gehad heeft. - Je ziet hoe dwaas ik ben, ik was er nog niet opgekomen dat ze daar je brieven openen als ze dat willen. Zo is het duidelijk dat het voor mij geen belang heeft als je hem leest. -"Liefste schat: Ik heb je in lang niet geschreven omdat ik de moed niet had om je alles te vertellen wat er gebeurd is en je zult het zeker begrijpen want je bent slimmer dan ik, dat ongetwijfeld. Ik heb je ook niet eerder geschreven om je het nieuws te vertellen over de arme nonkel Pedro want zijn vrouw had me gezegd dat ze je zelf heeft geschreven. Ik weet dat je niet graag hebt dat men spreekt over die dingen want het leven gaat verder en men moet heel moedig zijn om de strijd voor het leven voort te zetten, maar sinds ik een oude vrouw ben heeft dit mij het meest van mijn stuk gebracht." Dit is allemaal in code, besefte je dat niet? -Wel dat het heel verward is had ik begrepen.- Als ze zegt" sedert ik een oude vrouw ben" betekent sinds ze in de En als ze zegt" de strijd voor het leven " is dat de strijd voor de zaak. En nonkel Pedro is helaas een jongeman van 25 jaar, een kameraad van onze beweging. En dat hij dood was wist ik helemaal niet, de andere brief zullen ze me wel niet gegeven hebben, die zullen ze hier wel verscheurd hebben toen ze hem geopend hadden.-Ah..En daarom had die brief me zo verneukt, ik wist nergens van.-Het spijt me erg.- Er is niets aan te doen. -Lees verder. -Eens kijken.."sinds ik in de beweging kwam. Goed, jij die sterker bent zoals ik zou willen zijn jij zult er wel in Vooral mis ik heel erg nonkel Pedro want ik draag een beetje zorg voor zijn familie en dat is een zware verantwoordelijkheid.

41

Luister eens kaalkopje, want ze hebben me verteld dat je kaalgeschoren bent en hoe spijt het me dat ik het geld niet heb om je te komen bezoeken, jij die goude loshangende haren had, ik herinner me nog steeds alles waarover we gesproken hadden, vooral dat we ons nooit moeten laten terneerslaan door persoonlijke dingen en ik volg je raad op door me er zo goed mogelijk door te slaan." Als ze zegt dat ze de zorg voor het gezin ten laste heeft wil ze zeggen dat ze aan het hoofd van onze groep staat.-Ah, -Ga verder. "Ik mis je meer en meer en daarom heb ik, vooral na de dood van oom Pedro, mijn nicht Mari toestemming om een raltie aan te gaan met een jongeman die jij niet kent en die bij ons thuis komt en die goed zijn kost kan verdienen. Ik heb tegen mijn nicht gezegd dat ze er niet teveel belang moet an hechten , want dit zou fataalo zijn, ze heeft vooral behoefte aan vriendschap opdat ze de kracht zou hebben voor de strijd om het bestaan." De nicht Maris is zijzelf en dat die nieuwe jongeman zijn kost kan verdienen betekent dat hij een strijdvaadig element is. Begrijp je me?, voor de strijd. -Ja, maar dat van die relatie begrijp ik niet.- Dat wil zeggen dat ze me erg mist, en we hebben de afspraak gemaakt om ons niet te veel aan iemand te hechten want dat zou later hinderlijk kunnen werken als je in actie moet komen.- Hoezo in actie komen? -In actie komen. Je leven riskeren.-Ah..-Wij kunnen niet de hele tijd denken dat iemand van ons houdt, die wil dat we leven, want dan zou je bang worden voor de dood, nou ja, niet bang, mar het zou pijnlijk zijn dat iemand lijdt voor jouw dood. En daaromheeft ze een relatie met een andere kameraad…Ik ga verder. "Ik heb er lang over nagedacht of ik het je moest vertellen of niet, maar zoals ik je ken weet ik dat je zou verkiezen dat ik het je vertel. Gelukkig gaan de zaken goed en we hebben er vertrouwen in dat ons huis binnenkort opnieuw voorspoed zal kennen. Het is avond en ik denk dat jij misschien ook aan mij denkt. Ik omhels je zeer, Inés." Als ze zegt huisgezin bedoelt ze ons land.- Ik heb je gisteravond niet zo goed begrepen, je vertelde me dat je vriendin niet was zoals je me gezegd had.- Wat een vuiligheid, van die brief te lezen werd ik misselijk..-Je bent nog zwak..-Ik ben een beetje onpasselijk.- Ga dan liggen en doe je ogen dicht.-Wat een zijnenboel, ik zweer je dat ik me net lekker voelde.- Wees kalmpjes, het komt van dat staren. Sluit goed je ogen. - Het lijkt over te gaan..-Je had niet moeten eten, Valentin.Ik zei nog dat je niet moest eten. -Maar ik had een geweldige honger. - Gisteren was je goed, je at en je verneukte jezelf en vandaag heb je opnieuw heel dat bord naar binnen gewerkt. Beloof me dat je morgen geen hap proeft. B-Spreek nbiet over eten. Ik moet ervan kokhalzen.-Neem me niet kwalijk.- Luister eens, ik moest lachen met die bolero van jou, en in die brief die ik ontvangen heb staat precies hetzelfde als in die bolero.-Vindt je dat? Ja, ik vind dat ik niet het recht heb om met de bolero te lachen. -Mischien lachte je wel omdat je erdoor graakt werd en lachte je om niet te huilen. Zoals het staat in een andere bolero of in een tango. -Hoe was die bolero?-Welk gedeelte? - Vertel hem helemaal." Liefste, nog eenmaal wil ik praten met De nachtelijke stilte noodt tot praten met jou..En ik denk dat ook jij terugdenkt, liefste..aan de treurige dromen van die vreemde liefde.. Schat, hoewel het leven ons nooit zal verenigen en wij altijd gescheiden zullen zijn..zweer ik je dat mijn ziel helemaal van jou zal zijn, mijn gedachten en mijn leven zijn gewijd aan jou, zoals ook dit lijden ..deze pijn an jou gewijd zijn. Ik herinner me het slot niet goed maar ik denk dat het zo is.-Dat is niet slecht, echt. Hij is goddelijk. -Hoe is de titel? -Mijn brief, het is van een Argentijn, Mario Clavel. -Ik dacht dat hij van een Mexicaan of van een Cubaan was. -Van Agstin Lara ken ik ze allemaal, of bijna allemaal. - De misselijkheid gaat een beetje over maar nu beginnen de steken van onder;;denk ik.-Ontspan je goed. -Het is mijn schuld, ik had niet moeten eten.-Denk niet aan de pijn en maak je niet zenuwachtig. Het zijn allemaal zenuwen, praat maar, over gelijk wat. -Zoals ik je verteld heb, dat meisje waarover ik je gesproken heb, ze is van een burgerlijke familie met heel liberale gewoontes, maar dat is niet mijn vriendin die me geschreven heeft;- Wie is dat dan? - Die over wie ik je verteld heb is tegelijk met mij in de beweging gekomen maar op een moment is ze eruit gestapt en ze deed al het mogelijke opdat ik er ook zou uitstappen.-Waarom? - Ze was teveel gehecht aan het leven, e was gelukkig met mij en voor haar was onze verhouding voldoende. En hier begonnen we verkeerd te lopen, want ze leed eronder als ik voor enkele dagen verdween en telkens ik terugkwam weende ze en dat was nog daar aan toe maar toen ik me begon ze oproepen van mijn kameraden te verbergen en zelfs mijn brieven ging achterhouden, goed, toen was het afgelopen.Heb je haar al lang geleden niet meer gezien? -Bijna twee jaar. Maar ik herinner me haar nog steeds. Als ze me dat niet gelapt had.., een castrerende moeder.

42

Goed, ik weet het ook niet, het was allemaal voorbeschikt dat we uit elkaar zouden gaan. -Omdat jullie teveel van elkaar hielden? -Dat lijkt ook wel een bolero, Moina. -Maar, dwazerik, omdat bolero's boordevol waarheden zitten houd ik er zoveel van. -Het goede is dat ze me partij gaf,we hadden een echte relatie, ze was nooit de mindere, hoe moet ik je dat uitleggen? ze liet zich nooit manipuleren, als de eerste de beste griet. -Wat wil je daarmee zeggen? O ouwe..ik denk dat ik me opnieuw slecht ga voelen. -waar heb je pijn? Onderaan, mijn ingewanden.- Maak je niet zenuwachtig, Valentin, dat maakt het nog erger. Hou je kalm. -Ja, ga languit liggen. - Je weet niet hoe treurig ik me voel. Wat is er dan? Arme jongen, als je hem gekend zou hebben .. je weet niet wat een goeie gast dat was, die arme stakker..-Wie? Die gast die dood is.-Hij is in de hemel daar kun je zeker van zijn.- Hopelijk kan ik het geloven , soms zou men graag willen geloven dat goede mensen een beloning krijgen maar ik kan er niet in geloven, in niets. Oei.. Molina, ik zal je weer lastig moeten vallen..snel vraag of ze de deur willen openmaken. - Hou het eventjes op… Ai, nee, roep maar niet..kalm blijven, ik geef je nu iets om je schoon te maken.-Ai..je hebt geen idee hoe erg het is, een pijn alsof ze me een naald in mijn darmen steken. Doe alles eruit, dan was ik straks wel het laken,.-maak alstublieft een zal van dat laken, want het kis allemaal vloeistof wat ik schijt.Ja…dat is het, blijf nu maar kalm.. je schijt niet meer, ik draag het laken straks naar de douche, het is toch Dinsdag.- Maar dat was jouw laken..-Dat geeft niet , ik washet jouwe ook maar, gelukkig heb ik nog steeds zeep genoeg. -Bedankt… Weet je ik voel me al een heel stuk lichter.-Hou je maar rustig, en zeg me als je denkt dat je alles kwijt bent, schijter die je bent, zeg het me dan, dan zal ik je schoonmaken.-Is het over?-Ik denk van wel maar ik krijg het heel koud. -Hier heb je nu mijn deken om je te verwarmen. -Bedankt. Maar draai je eerst om dat ik je kan schoonmaken, als je denkt dat je zover bent. -Wacht een beetje. Neem me niet kwalijk dat ik je vandaag uitgelachen heb met wat je vertelde over uw bolero.- Echt het moment om over bolero's te praten. - Luister eens, ik denk dat het over is maar ik zal me zelf wel schoonmaken.. Als ik niet misselijk wordt als ik mijn hoofd oplicht.- Probeer langzaam.- Nee, ik ben nog steeds misselijk, niets aan te doen.-Nou dan doe ik het, geen gezeur. Lig stil.-Bedankt.-Laat eens kijken..zo, een beetje langs hier? Draai je langzaam om..ze. Er zit niets aan het kussen, gelukkig maar. En gelukkig hebben we voldoende water,zo, nu mak ik een schone punt aan het laken nat en maak ik je goed schoon. -Ik weet niet hoe ik je kan bedanken. -Doe niet stom. Eens kijken, kom eens een beetje hoger daar. Zo ja heel goed. -Echt ik meen het,ik ben je verschrikkelijk dankbaar omdat ik de kracht niet heb om naar de douche te gaan. -Nee, en het ijskoude water zou je uitputten. -Oei, dat water is ook koud.- Open je benen een beetje meer..-Zo;;vindt je het niet walgelijk? -Zwijg. Een andere bevochtigde punt van het laken..zo..-Je begint al wel schoon te worden..en nu met een droge punt..Spijtig dat ik geen talk meer over heb.- Dat geeft niet, het is al voldoende als ik droog ben.Ja, ik heb nog een ander stuk laken om je af te drogen.-Laat eens kijken..licht je aan die kant eens wat op.-Zo? -Ja, wacht,..en nu langs deze zijde zo vat je geen kou. Lig je goed zo?- Ja, heel goed. Duizend maal dank. -En beweeg n u helemaal niet dan komje van die misselijkheid af.-Ja, het zal dadelijk wel overgaan.-Als je iets wilt zal ik het je aanreiken, je moet je niet bewegen. -En ik beloof je niet meer te lachen met je bolero's. Die brief die je me net voorgelezen heb ..is heel mooi. -Mij bevalt het als ze zegt "..En ik denkdat jij ook zult terugdenken, liefste..aan de trieste dromen van deze vreemde liefde" is dat niet goddelijk? -Weet één ding..Ik heb eens een keer het zoontje van die jongeman moeten verschonen, die stakker die ze vermoord hebben. We hebben een tijdje ondergedoken gezeten in hetzelfde appartement, met de vrouw van hem en het kleintje.. Wie weet wat er van hem gaat geworden, hij was nog geen drie jaar, een schatje van een kind.. En je weet het ergste nog niet, ik kan niemand schrijven, want daardoor zou ik ze in gevaar kunnen brengen, of erger nog, ze verraden. -Ook niet aan je vriendin? -Nog minder, ze staat aan het hoofd van Ik kan noch met haar noch met iemand anders communiceren. En net als in je bolero," want het leven zal ons nooit verenigen", zo zal ik die arme jongeman nooit een brief meer kunnen schrijven of nog een woord met hem kunenn praten. -Het moet zijn " hoewel ons nimmer zal verenigen" -Nooit. Wat een vreselijk woord, tot nu toe had ik het niet beseft..hoe verschrikkelijk het is..dat woord. Neem me niet kwalijk.-Nee, ontspan je, ontspan je zoveel je kunt, ween tot je niet meer kunt, Valentin.Het doet me zo 'n verdriet… En ik kan er niets aan doen, hier opgesloten, en ik kan me niet bezig houden met die noch met dat Ai, ouwe, hoe droevig dat is.-Wat kunnen we eraan doen? -H..Help me eens om mijn arm van onder die deken te trekken…-Waarvoor? 43

hou mijn hand stevig vast, Molina..-Natuurlijk. Knijp maar goed. -Ik wil niet zo blijven leeglopen -Wat geeft het dat je leegloopt, het zal je opluchten. -Er is nog iets meer dat me dwars zit. Iets heel lulligs en heel laags ..-Vertel me, ontspan je.- Het is dat van wie..ik graag een brief zou krijgen..en wie ik nu graag dicht bij me zou willen hebben en haar omhelzen, dat is niet mijn vriendin maar de andere waarvan ik je verteld heb.-Als jij dat nou zo voelt.. -Ja, want ik heb wel..veel praat maar ..maar..eigenlijk, in mijn hart, hou ik nog steeds van een andere soort vrouw, Diep in mijn binnenste ben ik precies hetzelfde als al die reactionnaire hoerenzonen die mijn vriend hebben vermoord.. Ik ben precies hetzelfde. -Dat is niet zeker. - Jawel, laten we elkaar niet voor de gek houden. -Als je net zo was als zij zou je nu niet hier zitten. "de droevige dromen van deze vreemde liefde.." En weet je waarom het me zo hinderde toen je begon met de bolero? Omdat het me liet herinneren aan Marta en niet aan mijn vriendin. Daarom.En omdat ik zelfs denk dat ik niet van Marta hou om haarzelf maar omdat ze klasse heeft..zoals de klassehonden, de hoerenzonen van deze wereld zeggen. - Martel jezelf niet.. Sluit je ogen en probeer wat te rusten. - Ik ben nog steeds een beetje misselijk, hier.- Ik maak wat water warm voor een kamillethee, die hebben we nog omdat we hem helemaal vergeten waren…-Ik geloof je niet..-Ik zweer het je, hij lag achter mijn tijdschriften, daarom is hij nog overgebleven. -Maar hij is van jou en jij lust hem graag.- Maar het zal je goed doen, zwijg een beetje, je zult eens zien hoe het je een poosje zal doen uitrusten. Een jongeman die een plan beraamt, een jongeman die de uitnodiging van zijn moeder om haar in de stad te ontmoeten aanvaardt, een jongeman die tegen zijn moeder liegt door haar te verzekeren dat hij tegen de guerilla is,een jongeman die zijn moeder belooft naar Parijs terug te keren, een jongeman die alleen met zijn moeder bij kaarslicht dineert, een jongeman die zijn moeder belooft haar te vergezellen langs mondaine Europese wintersportoorden zoals hij als kind gedaan heeft vlak na het beëindigen van de oorlog, een moeder die met hem spreekt over mooie huwbare meisjes van de Europese arostocratie, een moeder die hem vertelt wat hij allemaal zal erven, een moeder die voorstelt om een aantal bezittingen op de naam van de zoon te zetten, een moeder die de redenen verbergt waarom ze hem nu niet naar Europa kan vergezellen, een jongeman die de verblijfplaats zoekt van de ex-administrateur, een jongeman die er achter komt dat diezelfde man het hoofd is de geheime dienst voor contra-revolutionaire actie, een jongeman die zijn moeder wil overtuigen om toch met hem naar Europa te vertrekken, een jongeman die van zijn bezittingen wil genieten en zijn jeugdreis wil herdoen om samen met zijn mooie moeder te gaan skieën, een jongeman die besluit alles in de steek te laten en met zijn moeder te vluchten, een jongeman die de reis voorstelt aan zijn moeder, een jongeman wienst plan door de moeder wordt verworpen, een moeder die bekent een ander plan te hebben, een moeder die haar sentimenteel leven wil herdoen, een moeder die van hem afscheid gaat nemen op het vliegveld en daar haar volgend huwelijk opbiecht met de ex-administrateur, een jongeman die enthousiasme voorwendt, een jongeman die bij de eerste tussenlanding uitstapt en terug vliegt, een jongeman die zich verenigt met de guerilleros in de bergen, een jongeman die beslist is om de naam van zijn vader te zuiveren, een jongeman die het boerenmeisje terug ontmoet die hem voor het eerst naar de bergen heeft gebracht, een jongeman die merkt dat ze zwanger is, een jongeman die geen Indiaans kind wil, een jiongeman die niet wenst zijn bloed te vermengen met het bloed van een Indiaanse, een jongeman die zich schaamt voor zijn gevoelens, een jongeman die de toekomstige moeder van zijn kind niet kan strelen, een jongeman die niet weet hoe hij zijn schuld kan verschonen, een jongeman die de leiding neemt van de guerilla-aanval op het landgoed waar zijn moeder en de ex-administrateut verblijven, een jongeman die het landgoed omsingelt, een jongeman die het vuur opent op zijn eigen huis, een jongeman die het vuur opent op zijn eigen bloed, een jongeman die de overgave eist van de inwoners, Een jongeman die de ex-administrateur ziet buitenkomen die zich lafhartig achter zijn moeder als gijzelaar verschuilt, een jongeman die bevel geeft het vuur te openen, een jongeman die de verscheurende kreet hoort van zijn moeder die om genade smeekt, een jongeman die de executie uitstelt, een jongeman die de bekentenis eist over de werkelijke toedracht van de dood van zijn vader, een moeder die zich losrukt uit de armen die haar vasthouden en de hele waarheid opbiecht, een moeder die vertelt hoe haar minnaar een val beraamt opdat de vader de moordenaar zou lijken van de een moeder die bekent dat haar man onschuldig was, een jongeman die de executie van zijn moeder beveelt na de executie van de ex-administrateur te hebben bevolen, een jongeman die zijn verstand verliest bij het zien van zijn moeder in doodsnood en de mitrailleur grijpt om de soldaten die haar net met kogels doorzeefd hebben te executeren, een jongeman die onmiddellijk geëxecuteerd wordt, een jongeman die de kogels van de guerilleros voelt branden in zijn buik, een jongeman die door het vuurpeleton heen de ogen van het boerenmeisje ziet, een jongeman die vooraleer te sterevn vergiffenis wil vragen en zijn stem niet meer kan verheffen, een jongeman die in de ogen van het boerenmeisje de eeuwige verdoemnis ziet. 44

VIII MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN VAN DE REPUBLIEK ARGENTINIE. Strafgevangenis van de stad Buenos Aires Rapport bestemd voor de directeur van sectie III, opgemaakt door de prive-secretaresse. Gedetineerde 3018, Luis Alberto Molina. Vonnis uitgesproken door de strafrechter Dr. Justo José Dalpierre, de 20ste juli 1974, bij het Tribunaal van de stad Buenos Aires. Veroordeeld tot 8 jaar gevangenis voor het misdrijf van onzedelijke handelingen met minderjarigen. Ingesloten in Vleugel B, cel 34, op 28 juli 1974, met de wegens zedenmisdrijven veroordeelden Benito Jaramillo, Mario Carlos Bianchi en David Margulies. Op 4 april 1975 overgebracht naar Vleugel D, cel 7 bij de politiek gevangene Valentín Arregui Paz. Goed gedrag. Gevangene 16.115, Valentín Arregui Paz gearresteerd op rijksweg n° 5 op 16 oktober 1972 ter hoogte van Barrancas, kort nadat de Federale Politie de groep activisten verraste, welke ongeregeldheden veroorzaakte in de beide automobielfabrieken die aan bovengenoemde weg gelegen zijn en waarvan de arbeiders in staking waren. Ter beschikking gesteld van de Uitvoerende Macht van de Natie en in afwachting van het proces. Ingesloten in Vleugel A, cel 10,samen met politieke gevangene Bernardo Giacinti op 4 november Heeft deelgenomen aan de hongerstaking uit protest voor de dood van de politieke gevangene Juan Vicente Aparicio tijdens politieondervragingen. Daarvoor gestraft met tien dagen opsluiting in de isoleercel vanaf 25 maart 1975. Op 4 april 195 overgebracht naar Vleugel D, cel 7, met de veroordelde voor onzedelijke handelingen met minderjarigen Luis Alberto Molina. Gedrag laat te wensen over wegens rebellie, aangeschreven als initiatiefnemer van bovengenoemde hongerstaking en andere protestacties, met als voorwendsel de slechte hygiënische omstandigheden van de Vleugel alsook schending van het briefgeheim. ONDEROFFICIER: Ontbloot uw hoofd voor meneer de directeur. GEDETINEERDE : Goed. DIRECTEUR : beef niet zo, man er gaat je niets gebeuren. ONDEROFFICIER :de gedetineerde werd gefouileerd en hij heeft niets bij zich waarmee hij de heer directeur kan aanvallen. DIRECTEUR : Dank je, onderofficier, wees zo goed mij met de gedetineerde alleen te laten. ONDEROFFICIER: Mijnheer de directeur, ik blijf de wacht houden in de gang.Met uw permissie menheer. Je ziet bleek, Molina, wat heb je? GEDETINEERDE: Niets, meneer. Ik had last aan de ingewanden maar nu ben ik goed. DIRECTEUR: beef niet zo..je hebt niets te vrezen, we hebben gedaan alsof u vandaag bezoek hebt.Arregui kan niets in de gaten hebben. GEDETINEERDE: Nee, hij vermoed niets. DIRECTEUR: Gisteren heb ik uw beschermer thuis te eten gehad en hij had goed nieuws, daarom heb ik u vandaag op mijn kantoor laten komen, hoewel het wel heel vlug is, of weet je al iets? GEDETINEERDE: Nee, meneer, ik weet nog steeds niets. In dergelijke zaken moet men uiterst voorzichtig handelen. En wat heeft meneer Parisi gezegd? DIRECTEUR: Heel goed nieuws, Molina, uw moeder gaat goed vooruit sinds er sprake is van strafvermindering..het schijnt dat ze een ander mens is. GEDETINEERDE: Werkelijk.. DIRECTEUR: Natuurlijk, man, het was te verwachten, niet waar? Maar kom, niet wenen, wat is dat nu? je zou tevreden moeten zijn man. GEDETINEERDE: Het is van blijdschap, meneer.. DIRECTEUR : Kom, kom..heb je geen zakdoek? GEDETINEERDE :Nee, meneer, ik droog me af met mijn mouw, laat u maar.. DIRECTEUR :Neem de mijne.. GEDETINEERDE : nee, echt, het gaat al, neem me niet kwalijk. DIRECTEUR : U weet dat we met Parisi als broers zijn, en sinds hij me over u gesproken heeft heb ik geprobeerd een oplossing voor het probleem te vinden, maar Molina..laten we hopen dat u de zaken weet aan te pakken. Komt er al wat schot in of wat?

45

GEDETINEERDE :Het zou kunnen, denk ik. DIRECTEUR: Heeft het iest geholpen dat we hem fysiek wat zwakker gemaakt hebben? GEDETINEERDE : Het eerste bord dat voor hem was klaargemaakt heb ik zelf moeten opeten. DIRECTEUR :Waarom? Hebt u het verkeer.. GEDETINEERDE :Nee, omdat hij polenta niet lustte en omdat het ene bord veel voller was dan het andere…drong hij aan dat ik het grootste zou opeten, en het zou erg verdacht geweest zijn als ik dat U had me gezegd dat het klaargemaakte op de nieuwste bord zou gebracht worden, maar ze hebben de vergissing gemaakt daar meer op te doen. En toen moest ik het opeten. DIRECTEUR : Ah, heel goed, Molina. Ik feliciteer je. Neem ons de vergissing niet kwalijk. GEDETINEERDE : Het zal daarom zijn dat ik er slapper uitzie, ik was twee dagen ongesteld. DIRECTEUR :En hoe is het moreel van Arregui? Zou het ons lukken hem murw te maken? Wat is uw mening? GEDETINEERDE : Ja, misschien is het beter om hem te laten bijkomen. DIRECTEUR : Goed, dat weet ik ook niet, Molina, laat u dat maar ons ons over daar hebben we hier onze nodige technici voor. GEDETINEERDE : Ja, maar als hij nog ernstiger ziek wordt kan hij niet in de cel blijven en daar in de ziekenboeg kan ik er niets meer aan doen. DIRECTEUR :Molina, gij onderschat de bekwaamheid van onze technici. Zij weten wel wanneer ze moeten stoppen en wanneer ze moeten doorgaan. Ik heb daar meer inzicht in, kameraad. GEDETINEERDE :Pardon, meneer, het enige wat ik wil is meewerken, meer niet. DIRECTEUR :Het is goed. Geef hem niet het minste idee over strafvermindering als ge straks terugkeert naar zijn cel laat geen enkele euforie blijken. Wat gaat u hem vertellen over het bezoek dat u gehad GEDETINEERDE :Ik weet het niet, meneer. Zegt u het maar, alstublieft. DIRECTEUR : Zegt u maar dat het uw moeder was, wat denkt ge daarvan? GEDETINEERDE : Nee, onmogelijk, dat niet. DIRECTEUR : En waarom niet? GEDETINEERDE : omdat mijn moeder altijd met een pak eten komt. DIRECTEUR : We zullen iets moeten uitvinden om uw euforie te verklaren, man. Dat is fundamenteel. Ik weet het al, we zullen wat etenswaren laten brengen en inpakken, wat denkt ge daarvan? GEDETINEERDE :Goed, meneer. DIRECTEUR : Zo kunnen we ook een beetje dat offer van die polentaschotel goedmaken. Arme Molina. GEDETINEERDE :mijn moeder koopt alles in de supermarkt , hier vlak bij de gevangenis, om met dat pak niet in de bus te moeten komen. DIRECTEUR : Maar het is gemakkelijker als we alles hier in het magazijn kopen. Hier pakken ze het wel in. GEDETINEERDE :Nee, dat zou verdacht lijken. Alstublieft niet, laten ze hier naar de supermarkt gaan verderop. DIRECTEUR : Laten we even kijken. Hola, hola…Gutiérrez, kom eens een momentje hier in mijn GEDETINEERDE :Mijn moeder brengt me het pakje altijd in krantenpapier gewikkeld. Dat maken ze klaar in de supermarkt opdat ze het gemakkelijk kan dragen. DIRECTEUR: Akkoord..Ja ,komt u binnen. Luister, Gutiérrez, u moet wat levensmiddelen gaan halen van de lijst die ik u zal geven en dan moet dat op een bepaalde manier ingepakt worden. De gedetineerde zal u de lijst geven en alles moet laten we zeggen binnen een half uur klaargemaakt zijn, Vult u een bon in en laat de sergeant de artikelen kopen van de lijst die de gedeteineerde u hier geeft. Molina, u dicteert wat je denkt dat uw moeder zou kunnen meebrengen. GEDETINEERDE : Aan u? DIRECTEUR : Ja , aan mij en snel want ik heb nog meer te doen. GEDETINEERDE : Dulce de leche, in een grote pot. Of beter, twee potten. Perzikken op sap, twee gebraden kippen, en die moeten natuurlijk niet koud zijn. Een groot pak suiker. Twe pakken thee, een met zwarte thee en een andere met kamillethee. Melkpoeder, gecondenseerde melk, huishoudzeep..een halve staaf, een , een volledige staaf, zeep Radical, vier stukken toiletzeep, Palmolive,..en wat nog meer?..ja, een grote pot zure haring en , laat me nu even nadenken, want mijn hoofd lijkt wel een zeef. Tweede deel IX - Kijk eens wat ik bij me heb! -Nee!.. je moeder is geweest..-Ja! - Maar dat is goed, zeg. Dan is het goed met haar.-Ja, eenbeetje beter..En kijk eens wat ze me allemaal meegebracht heeft. Pardon, wat ze ons meegebracht heeft. -Bedankt, maar het is voor jou, maak nou geen grapjes, man. - Hou je mond, stinkerd. Vandaag begint hier een nieuw leven, met de lakens die bijna droog zijn, voel maar..en al

46

Kijk eens, twee kippen aan het spit, twee, hoe vindt je dit? En de kippen zijn voor jou, dat kan je geen kwaad berokkenen, je zult zien hoe snel je daar van opknapt. -Dat kan ik je nooit toestaan.- Doe het voor mij, ik eet liever geen kip maar bespaar me je walgelijke vuile geuren. Nee, ik zeg het je ernstig, je moet dat smerig eten van hier niet meer opeten en je zult zien dat je zult opknappen. Probeer het op zijn minst twee dagen.- Denk je? -Natuurlijk man. En als je dan weer beter bent..doe je ogen eens dicht, Valentin, raad eens. Zeg eens wat. Wat moet ik zeggen..ik weet niet. -Doe je ogen niet open.Wacht tot ik je er aan laat voelen. Ja voel maar. Twee potten ..en zware. Ik geef me gewonnen.-Doe je ogen maar open.-Dulce de leche! Maar daar moet je nog voor wachten tot je beter bent en dan eten we het samen op. Ik heb het risico genomen om de lakens alleen achter te laten om te drogen…en ze zijn niet gestolen,hoe vindt je dat? En ze zijn al bijna droog, deze nacht slapen we alle twee onder lakens. Geniaal. -Goed, dit een beetje opruimen en ik maak een kamillethee want ik sterf van de zenuwen, en eet jij maar een kippepootje, o nee, het is pas vijf uur… Je kunt beter een thee met mij drinken met enkele koekjes die ik hier heb , de lichts verteerbare, "Express" die ik ook als kreeg toen ik ziek was. Toen waren er nog geen " Criollitas" .-Alstublieft mag ik er één? -Goed, ene, met suiker op, sinaasappelsmaak! Gelukkig is al wat ze voor me meegebracht hebben licht verteerbaar. Dan kun je overal van meedelen, alleen nog niet van de dulce de leche. Ik steek het vuurtje aan en we kunnen onze vingers al likken. -En de kippepoot, mag ik dat nu? - Nee, een beetje maat houden, nee? We kunnen het beter tot straks bewaren dan kom je niet in de verleiding als ze met het eten komen, want hoezeer je er afkeer van hebt het is hetzelfde als wat je alle dagen al gegeten hebt.-dat weet jij niet want na de pijn komt er een leegte in mijn maag dat me van honger doet streven. - Luister eens naar mij we gaan zien of we het eens kunnen worden. Ik wil dat jij die kip opeet, nee, de kippen, de twee, op voorwaarde dat je het gevangeniseten niet aanraakt, want daar wordt je ziek van, is dat afgesproken? -Akkoord. Maar jij dan, heb jij dan geen goesting? -Nee, koud eten trekt me niet aan. Echt niet. Wel, dat heeft me goed gesmaakt. En eerst die kamillethee , dat was ook een goed idee.-Het kalmeert de zenuwen, niet waar? Bij mij ook, -En de kip was geweldig, Molina. En dan te denken dat er genoeg is voor twee dagen. Ga maar slapen en maak je geen zorgen.- Haal nou niks in je hoofd, van dat eten kun je niet ziek worden.-Heb jij slaap? -Min of meer.-Om het programma helemaalvolledig te maken mankeert er nog iets.-Goed, slaap nu maar, zomaakt je de kuur helemaal vol.-Ik heb geen slaap. -Zeg, ik ben hier anders de degeneré en niet jij.- Lach niet. Er mankeert nog een film, dat mankeert er nog aan. Ah;;Ken je er nog niet een zoals die van de pantervrouw? Die beviel me het meest.-Goed, er zijn er veel van die fantastische films. Nou, noem me er enkele, welke? -Wel,..Dracula, De weerwolf..-Welke nog meer? De terugkeer van de zombievrouw..Die!Die heb ik niet gezien. Ai..hoe begon die ook weer? - Is het een Amerikaanse film?-Ja, maar ik heb hem duizend jaar geleden gezien. -Vertel op-Laat me me een ogenblik concentreren.-En wanneer mag ik wat van de dulce de leche proeven? Morgen, en niet eerder.Een heel klein druppeltje nu. -Nee. Ik kan je beter de film vertellen. Hoe was het ook weer? A ja. Ik herinner het me al. Het begint met een meisje uit New York die de boot neemt naar een eiland in de Caraïben waar haar verloofde op haar wacht om te trouwen met haar. Het lijkt een heel aardig meisje, vol van illusies, dat vertelt ze allemaal aan de kapitein van het schip, een heel knappe kerel, hij staart naar het donker water van de zee, want het is avond en dan kijkt hij naar haar alsof hij zeggen wil " die weet niet wat haar allemaal te wachten staat" maar hij zegt haar niets tot ze aan het eiland aanleggen en men de trommels van de eilandbewoners hoort, en ze ziet eruit als in vervoering, en dan zegt de kapitein haar dat ze zich niet moet laten meeslepen door die trommels want dat ze ook wel eens doodsvonnissen overbrengen, hartstilstand, een zieke oude vrouw, een hart dat in vol donker zeewater loopt en verstikt- een politiepatrouille, onderduiken, traangas, de deur gaat open, mitrailleurlopen, zwart gekleurd bloed stijgt naar de mond. Ga eens - Goed, het meisje ontmoet haar echtgenoot met wie ze bij volmacht getrouwd is, en we komen te weten dat ze elkaar maar een paar dagen gekend hebben in New York. Hij is weduwnaar en ook

47

Goed, de aankomst op het eiland als de boot aanlegt, is prachtig want dan staat haar bruidegom haar op te wachten met een hele stoet met bloemen versierde wagens getrokken door ezeltjes, en er zijn een paar wagens met muzikanten die zachte klanken tokkelen op van die instrumenten, het lijken net kleine tafeltjes van latten en daar slaan ze met hun trommelstokken op, wel ik weet het niet meer, maar het is een muziek die mijn hart beroert omdat die tonen zo mooi klinken, net zeepbellen die de een na de andere uit elkaar spatten. En die trommels hoor je gelukkig niet meer want die voorspelden niets goeds. En dan komen ze bij het huis aan, dat verwijderd ligt van het dorp, het staat in het veld tussen de palmbomen, het is een prachtig eiland met bergjes en er zijn daar bananenplantages. De jongeman is heel aardig maar men ziet dat hij iets tragisch in zich heeft,hij lacht een beetje teveel zoals een persoon met een zwak karakter. En hier is er een detail dat je op het spoor zet dat hem iets overkomen is, want het eerste wat hij doet is het meisje aan de butler voorstellen, een man van een jaar of vijftig, een Fransman, en de butler vraagt de jongeman op dit moment enkele papieren te tekenen, over een zending bananen die met dezelfde boot meegebracht zijn waarmee het meisje gekomen is, de jongeman vraagt of het niet later kan, maar de butler dringt aan en de jongeman kijkt hem met afkeer aan en als hij de papieren wil tekenen ziet men dat hij de pen haast niet kan vasthouden, zijn hand beeft. Het is nog steeds dag en de hele stoet die met de bloemenwagens was meegekomen is in de tuin aan het wachten om op het paar te klinken en ze brengen alle soorten fruitsappen mee en dan zie je ook een paar zwarten die de arbeiders van de suikerrietplantages vertegenwoordigen die een vaatje rhum aanslepen als geschenk voor hun baas, maar de butler ziet hen en wordt woedend, hij neemt een bijl die daar ergens staat en hakt het vat aan stukken en al de rhum vloeit op de grond.-Alstublieft spreek me niet van eten of van drinken.-En jij moet je niet zo vlug van de wijs laten brengen, snoeperd. Goed,het meisje kijkt vragend naar de jongeman alsof ze wil zeggen wat heeft die hysterische uitval van die onsympathieke butler te betekenen maar de jongeman duidt aan de butler aan dat hij goed gehandeld heeft en zonder nog een ogenblik te aarzelen heft hij zijn glas met vruchtensap op en proost met alle aanwezige eilandbewoners .De volgende ochtend zullen ze eindelijk getrouwd zijn want dan gaan ze de papieren tekenen bij de burgerlijke stand van het eiland. Het meisje zal die nacht echter alleen moeten blijven in het huis omdat de jongeman naar een van de plantages gaat die verst afgelegen zijn, een heel eind weg, om daar de arbeiders een bezoek te brengen en om te voorkomen dat er gekletst wordt. Deze nacht is er een prachtige maan, in het mooi tuinhuis staan van die fabelachtige tropische planten en het ziet er fantastischer uit dan ooit, en het meisje draagt een witsatijnen onderjurk en daarop eveneens een wit maar doorschijnend negligé en ze komt in verleiding om het huis te gaan bekijken en ze ziet het groot salon en daarchter de eetplaatsen in beide vertrekken ziet ze een fotolijst met aan de ene kant de jongeman en aan de andere kant niets want de foto is eruit genomen, het is zeker die van zijn eerste vrouw die overleden is. Dan gaat ze verder in het huis en komt de slaapkamer binnen waarvan men ziet dat ze van een vrouw was, want op het nachttafeltje en op de toilettafel liggen kanten tapijten,maar het meisje snuffelt in de laden om naar een fot te zoeken maar vindt niets maar in de kleerkast hangt al de kledij van de eerste vrouw, allemaal zeer fijne geimporteerde dingen. Op dat moment hoort het meisje iets bewegen en ze ziet een schaduw die langs het venster voorbijgaat. Ze schrikt vreselijk en gaat buiten in de tuin die helemaal door de maan verlicht wordt en ze ziet dat er in een vijver een kikker opspringt en ze denkt dat die het gerucht gemaakt heeft dat ze gehoord had en dat de schaduw teweegberacht werd door de palmbomen die door de bries bewogen worden. Ze gaat verder de tuin in want het is binnen erg warm en daarop hoort ze opnieuw een geluid maar van stappen en ze draait zich om om te kijken maar op dat ogenblik trekken er wolken voor de maan en wordt de tuin donker. Maar terzelfdertijd hoor je heel in de verte..de trommels. En ze hoort nu ook heel duidelijk dat er stappen dichterbijkomen maar heel heel langzaam. Het meisje beeft van schrik en ziet een schaduw in huis binnensluipen langs de deur die het meisje zelf heeft open gelaten. Het arme meisje weet niet wat haar het meest angst inboezemt, daar buiten in die zeer donkere tuin blijven staan of het huis binnen gaan. Uiteindelijk besluit ze naar het huis toe te sluipen en door een raam te loeren om te zien wie er binnengekomen is en ze loert door een raam en ziet niets en ze loopt naar een ander venster die juist dat is van de overleden echtgenote. Omdat het heel donker is ziet ze niets meer dan een schaduw die door de kamer glijdtn een lange silhouet die met gestrekte hand vooruitschrijdt en die sommige zaken dier er liggen streelt en heel dicht bij het raam staat de toilettafel met het kantwerk en daarop ligt een heel mooie haarborstel met een bewerkt zilveren handvat en een spiegel met een gelijkaardig handvat en omdat ze heel dicht bij het raam staat ziet het meisjedat het een slanke doodsbleke hand is die die

48

en het meisje blijft versteend van angst staan, ze durft niet bewegen, "de dode die wandelt, de trouweloze slaapwandelaarster , ze praat in haar slaap ze vertelt van alles, de besmettelijke zieke hoort het, hij walgt van haar, haar dode vlees is wit" maar als ze ziet dat de schaduw de kamer verlaat in de richting van een ander deel van het huis, na een poosje hoort ze weer voetstappen in die patio,het meisje maakt zich heel klein en probeert zich te verbergen tussen de klimplanten die langs de muren slingeren maar dan verdwijnen de wolken en laten de maan en verlichten de patioen hier voor het meisje is er een lange figuur die haar bijna dood doet schrikken, een lijkbleed gezicht met lang verward blond haar dat haast tot haar middel reikt ze is gehuld in een zwarte badmantel. Het meisje wil om hulp roepen maar er komt geen geluid uit haar keel en ze gaat traagjes achteruit want haar benen doen het niet , ze trilt. De vrouw voor haar staart haar aan en terzelfdertijd lijkkt het alsof ze haar niet ziet, ze heeft een verdwaalde blik als van een gekkin maar ze strekt haar armen uit om het meisje aan te raken en ze gaat langzaam vooruit alsof ze heel zwak is en het meisje deinst achteruit. En zonder te zien dat er achter haar een dichte een rij bomen staat kruipt ze verder weg en als ze zich omdraait en zich rekenschap geeft dat ze in een hoek gedreven is slaakt ze een geweldige kreet uit maar de andere blijft verder traag vooruitgaan met gestrekte armen. Het meisje valt van angst in zwijm. En op dat moment houdt iemand die merkwaardige vrouw tegen. Die aardige negerin is komen aanlopen-of ben ik vergeten je dat te vertellen? Een oude zwarte verpleegster, aardig, een dagverpleegster,'s avonds laat ze de ernstig zieke alleen met een blanke verpleegster, een nieuwe, ze stelt haar bloot aan besmetting..-Nee, daar heb je nog niets over verteld.Goed, die zwarte wordt daar huishoudster maar een heel goede. Het is een dikke met kroeshaar en vanaf het meisje aangekomen is kijkt ze heel lief naar haar. En als het meisje bijkomt is de zwarte tot aan haar bed gekomen en ze laat het meisje geloven dat ze een nachtmerrie gehad heeft. Het meisje weet eigenlijk niet wat ze moet geloven maar als ze ziet hoe goed de negerin is kalmeert ze, de negerin brengt haar een thee om te slapen , een kamillethee geloof ik maar dat weet ik niet De volgende dag is het trouwfeest, goed, ze moeten naar de burgemeester om hem te begroeten en om enkele papieren te tekenen, en het meisje is bezig zich daarvoor aan te kleden, ze doet een heel eenvoudig mantelpakje aan, maar haar haar is heel mooi gekapt , dat doet de negerin, met een lok naar boven, ja hoe moet ik dat nu uitleggen, goed, toendertijd droegen ze bij bepaalde gelegenheden zo kapsel, heel hoog opgekamd en dat stond dan heel chic.-Ik voel me niet goed..ik voel me weer -Ben je wel zeker? - Ja, het brandt zoals altijd.-Van dit eten kan het niet zijn.-Je bent gek, waarom zou ik de schuld geven aan dat eten van jou?- Hoe zenuwachtig ben je..-Maar het is jouw eten niet, het is mijn organisme, er is iets met me.-Je moet er niet aan denken, dan wordt het erger. Misschien is het nog een beetje suggestie.-Alstublieft, vertel een beetje verder, misschien gaat het wel Ik voel me ook nog zo slap, en ik ben meteen weer leeggelopen, ik weet echt niet wat het is.-Dat is het, je bent nog slap en ik heb gezien dat je alles veel te snel naar binnen hebt geslokt zonder bijna te kauwen.- Vanaf dat ik wakker werd denk ik aan een stuk door altijd aan hetzelfde, dat zal me ook wel geen goed doen, als ik kon studeren heb ik daar geen last van. Ik kan het maar niet uit mijn hoofd zetten. -Wat dan? -Dat ik mijn vriendin niet kan terug schrijven…en Marta wel. Ik zou er misschien beter van worden als ik haar schreef, maar ik weet niet wat haar te vertellen.Want het is verkeerd als ik haar schrijf en waaromp zou ik het dan doen? -Zal ik verder vertellen? -Ja, alstublieft.-Nou, waar waren we gebleven,- Toenze het meisje aan het aankleden waren.-Ah, ja, en ze kamt haar, een hoog kapsel, ik weet het al, wat kan mij dat nu schelen? Je hoeft me niet al die details te vertellen die er echt niets toe doen. " een bekladderd masker, een doffe klap, het masker is van glas, het versplintert, de vuist doet geen pijn, het is een mannenvuist. De trouweloze slaapwandelaarster en de blanke verpleegster, de besmettelijke zieke staart naar hen in het duister.Wat nu!hou je mond en lmaat me vertellen wat ik wil. Te beginnen bij dat hoge kapsel dat- en nu moet je eens goed naar me luisterenDe negerin maakte van al dat omhooggetrokken haar een vlecht, en daar zette ze een krans bloemen bovenop, en als ze dan vertrekt in een koets, want al speelt de film in de moderne tijd, ze rijdt in zo een enige wagen getrokken door twee ezeltjes en het hele dorp lacht haar toe, ze voelt zich alsof ze regelrecht haar geluk tegmoet gaat.. -Gaat het over? - Ik geloof van wel. Ga verder alstubleft. Zij en de negerin gaan er naartoe en de bruidegom wacht op haar aan de deur van het soort gemeentehuis in koloniale stijl. En daarna zie je ze dan ' s avonds in het donker,zij ligt in een hangmat en dan zie je een mooie closeup van de twee hoofden als hij zich over haar buigt om haar te kussen in het licht van de volle maan dat gefilterd wordt door de palmbomen. 49

Ah, maar ik ben iets belangrijks vergeten. Nou, ze zien er allebei uit alsof ze smoorverliefd en diep gelukkig zijn. Maar ik ben je vergeten te vertellen dat terwijl de negerin het haar van het meisje kamde..--Nog eens dat hoge kapsel?-Wat ben jij toch zenuwachtig! Als je zelf niet een beetje meewerkt kom je nooit tot rust..-Excuseer, ga verder. -Goed, het meisje stelt vragen aan de negerin. Bijvoorbeeld waar hij de nacht heeft doorgebracht. De negerin probeert haar verwarring te verbergen en zegt haar dat hij de mensen van de bananenplantages is gaan groeten, op de meeest afgelegen plantage waar de meerderheid van de arbeiders geloven in ..voodoo. Het meisje weet dat dit een negergodsdienst is en zegt dat ze er graag iets van zou willen zien, een plechtigheid, want ze heeft gehoord dat die heel mooi zijn, met veel kleur en muziek, maar de negerin maakt een afwerend gebaar en zegt nee , ze moet daar ver verwijderd van blijven, want het is een godsdienst die soms bloedig is en ze kan er beter vandaan blijven. Omdat..en dan zwijgt de negerin. Het meisje vraagt wat er dan gebeurt en de negerin vertelt haar dat er een legende bestaat die wel niet waar zal zijn maar dat ze er toch bang voor is en dat gaat over de zombies. Zombie? Wat is dat? Vraagt het meisje en de negerin maakt een gebaar dat ze dat woord niet luidop mag zeggen en liever Ze legt haar uit dat het de doden zijn die door de tovenaars terug levend gemaakt zijn alvorens hun lichaam koud werd nadat die hen zelf gedood hebben met een vergif dat ze klaargemaakt hebben ,en dat de levende dode dan geen eigen wil meer bezit en alle bevelen gehoorzaamt die ze hen geven en de tovenaars gebruiken hen door hen alles te laten doen wat ze maar willen, ze doen ze werken en de arme levende doden die zombies zijn hebben alleen nog maar de wil van de tovenaar. En dan vertelt de negerin dat er jaren geleden op de plantages sommige arme arbeiders in opstand gekomen zijn tegen de eigenaars omdat ze weinig betaalden, en de eigenaars kwamen overeen met de bijzonderste tovenaar van het eiland dat hij ze zou doden en zou veranderen in zombies en toen ze dood waren lieten ze hen werken bij de bananenoogsten, maar ' s nachts opdat de andren het niet zouden merken, en de zombies werkten en werkten, zonder te praten, want zombies praten niet en denken ook niet, alhoewel ze afzien, want halverwege het werk als de maan hen verlicht ziet men dat ze tranen laten vallen , maar ze klagen niet want zombies praten niet en hebben reeds de wil niet en het enige wat ze kunnen doen is gehoorzamen en lijden. En dan vraagt het meisje ineens, omdat ze zich de droom herinnert die ze meent de vorige nacht gehad te hebben of er ook vrouwelijke zombies zijn. Dat is een moeilijke vraag voor de negerin maar ze redt zich eruit door te zeggen van nee want vrouwen hebben niet genoeg kracht voor het zware werk op het land endaarom denkt ze dat er geen vrouwelijke zombies bestaan. En het meisje vraagt of haar man niet bang is voor die dingen en de negerin zegt nee want de man is om goed te staan met de arbeiders naar de tovenaars zelf gegaan om hen hun zegen te vragen. En daar eindigt het gesprek en zoals ik je vertelde zie je hen samen op de avond van het huwelijk, heel gelukkig, voor het eerst ziet men de jongeman met een vredig gevoel in zijn blik en hoort men slechts het getjilp van de krekels in de tuinen en het water van de fonteinen. En daarna zie je hoe ze liggen te slapen in hun bed maar iets maakt hen wakker en als ze goed luisteren horen ze telkens sterker de tam tam ergens in de verte. Ze beeft en een huiver siddert door Voel je je al wat beter? " nachtronde van de verpleegsters, temperatuur en polsslag normaal, wit hoofdkapje, witte kousen, welterusten patient. -Een beetje..maar ik kan de draad niet volgen. de lange nacht, de koude nacht, lanhe overpeinzingen, koude overpeinzingen, scherpe glasscherven." Dan vertel ik maar niet verder. "de strenge verpleegster,het hoge gesteven hoofdkapje, het flauweglimlachen niet vrij van spot." -Nee, echt niet als ik me afleid zal ik beter worden, ga verder, alstublieft. "de lange nacht, de ijskoude nacht, de vochtige groen uitgeslagen muren; de door verrotting aangetaste muren, de verwonde vuist" -Wel dan..hoe ging het verder? Ze horen de trommels in de verte en de jongeman verandert ook van uitdrukking ,hij heeft geen rust meer, hij kan niet slapen en staat op. Het meisje zegt niets ze houdt zich discreet, ze beweegt niet, ze doet alsof ze slaapt,maar ze spits haar oren en ze hoort een gerucht van het deurtje van het buffet dat open gaat en kraakt en daarna niets Ze kan niet besluiten om op te staan en te gaan kijken maar hij komt maar niet terug. Tenslotte staat ze op en vindt hem in een stoel, volkomen dronken. Ze bekijkt de meubelen en dan ziet ze een laadje openstaan waar ternauwernood één fles in kan, een lege fles cognac, en naast de jongeman ligt een halfvolle fles. Ze vraagt zich af waar hij de fles vandaan gehaald heeft want in het huis is er geen drank en ze ziet dat onder de fles dingen verstopt zijn in die lade, brieven en foto's. Met veel moeite brengt ze de jongeman naar de slaapkamer en legt zich naast hem neer, ze stelt hem gerust door te zeggen dat ze van hem houdt en hij niet meer alleen is en hij bekijkt haar dankbaar en 50

Dan tracht zij de slaap te vatten maar het lukt haar niet ze was eerst zo gelukkig maar nu maakt ze zich zeer ongerust omdat hij dronken is. En ze beseft dat de butler gelijk had om het vat rhum in stukken te Ze doet haar peignoir aan en gaat naar het laadje om de foto's te onderzoeken want ze is zeer nieuwsgierig om een foto te zien van de eerste echtgenote. Als ze de lade wil opendoen merkt ze dat deze met een sleutel gesloten is. Wie zou dat gedaan kunnen hebben?Ze kijkt rondom zich en alles is gehuld in volkomen duisternis en volkomen stilte, met uitzondering van de trommels die men nog steeds hoort. Dan wil ze de ramen gaan sluiten om ze niet meer te horen en juist op dat moment houden ze op te trommelen net of ze haar op kiliometers afstand gezien hebben.Goed, de volgende morgen herinnert hij zich niets en hij wekt haar met het ontbijt ,een en al glimlach, en hij zegt dat ze een tocht zullen maken over het eiland. Ze voelt zich aangestoken door zijn geluk en ze vertrekken in een mooie open auto, er klinkt vrolijke muziek, een calypso, ze rijden langs prachtige stranden, en dan volgt er een heel sexy scene; ze heeft namelijk zin om te gaan badenwant ze zijn langs enige mooie palmstranden gekomen en enkele rotsen die uitgeven op de zee en enkele natuurlijke tuinen met reusachtige bloemen en de zon brandt maar ze heeft er niet aan gedacht een badpak mee te nemen en dan zegt hij dat ze best zonder badpak kan zwemmen, en ze houden halt, het meisje ontkleedt zich achter een paar rotsen en men ziet haar van Daarna zie je hen onder de palmbomen op het strand liggen, zij met een soort sarong gemaakt van zijn hemd en hij heeft alleen een broek aan en hij is blootvoets, en dan hoor je, waar het vandaan komt weet je niet, want het is een film, dan hoor je de woorden van het lied die vertellen dat je de liefde moet weten te veroveren en dat na een duistere weg vol hindernissen de liefde wacht voor iedereen die tot het einde vecht om de liefde te winnen. En dan zie je dat het meisje en de jongeman opnieuw blij zijn en alles vergeten zijn. Tegen zonsondergang gaan ze terug en als ze een heuvel opgaan zie je in de verte niet ver daar vandaan, verlicht door de zon die al bloedrood is, een zeer oud maar mooi koloniaal huis dat er heel geheimzinnig uitziet want het is overwoekerd door planten die het bijna helemaal bedekken. En het meisje zegt dat ze een volgende keer naar dat huis wil gaan en vraagt waarom het verlaten is. En de jongeman wordt heel zenuwachtig en zegt haar brutaal dat ze nooit maar dan ook nooit dit huis mag benaderen en hij geeft haar geen verder uitleg en dat hij haar eens zal vertellen. "de nachtverpleegster heeft geen ervaring, de nachtverpleegster slaapwandelt, slaapt ze of is ze wakker?de nachtdienst is lang, ze is alleen en weet niet aan wie om hulp te vragen." Wat ben je stil, je hebt helemaal geen commentaar…-Ik ben een beetje in de war, ga maar verder, dat leidt me af. Wacht even want ik ben de draad kwijt. -Ik snap niet hoe je al die details in je hoofd kunt houden. "de holle hersenen, het glazen hoofd vol afbeeldingen van heiligen en hoeren, iemand smijt et glazen hoofd tegen de vuile muur, het glazen hoofd breekt, alle afbeeldingen vallen op de grond."Al is de wandeling zo mooi geweest, nu maakt het meisje zich weer ongerust, want ze heeft gezien dat hij weer zenuwachtig werd van dat huis dat er verlaten uitzag. Als ze thuiskomen neemt de jongeman een douche en ondertussen probeert ze in zijn kledij de sleutels te zoeken en die lade van de vorige avond te doorzoeken. Ze doorzoekt zijn broekzakken en vindt een bos sleutels.Ze loopt vlug naar de lade : in de sleutelbos zit maar een heel klein sleuteltje ze probeert het en de la gaat open. Er ligt een volle fles cognac in, wie heeft dat daar gelegd? Want sedert vorige nacht heeft ze zich geen minuut van haar man verwijderd en hij was het niet die de fles er gelegd heeft want ze zou het gezien hebben. Onder de fles liggen brieven, het zijn liefdesbrieven, ondertekend door hem en andere ondertekend door de eerste vrouw, en lager nog liggen er foto's, foto's van hem en de andere vrouw, zou het de eerste vrouw zijn? Ze lijkt die vrouw al eens eerder gezien te hebben, ze heeft dat gezicht echt zeker ergens eerder gezien maar waar? Op de foto's ziet ze er heel interessant uit, een heel,heel lange vrouw met lang blond haar. Het meisje blijft de foto's bekijkenen dan vindt ze er een waar alleen het gezicht op staat, heel lichte ogen en een wat verloren blik… en dan ineens herinnert het meisje het, het is de vrouw die haar in de nachtmerrie achterna zat, de vrouw met de blik van een waanzinnige, tot aan haar voeten in het zwart gekleed..En tegelijkertijd merkt het meisje dat het water van de douche niet meer loopt en dat haar man haar kan betrappen terwijl ze snuffelt in zijn zaken. Ze< probeert zeer snel alles op zijn plaats te leggen, legt de fles boven op de brieven en de foto's, sluit af en gaat naar de slaapkamer en ze ziet dat hij daar al is, gehuld in een grote badhanddoek en hij is zeer vrolijk. Ze weet niet wat doen en ze biedt hem aan zijn rug af te drogen, ze weet niet wat ze moet doen om hem af te leiden, bezig te houden,"de arme verpleegster, ze heeft geen geluk, ze geven haar de ernstigste zieke en ze weet niet wat doen opdat hij die nacht maar niet doodgaat of haar doodt, meer dan ooit wordt ze bedreigd door besmetting" want zo dadelijk gaat hij zich aankleden en ze heeft nog steeds die bos sleutels in haar handen en ze is bang dat hij dat zal merken. 51

En ze droogt zijn rug met één hand en kijkt naar zijn broek die op de stoel ligt en ze weet niet hoe ze de sleutels in de zak moet steken. maar dan krijgt ze een idee, ze vraagt hem of ze zijn haar mag kammen. Hij zegt van ja maar de kam ligt nog in de badkamer, pak hem maar. Ze zegt dat hij niet hoffelijk is dat hij haar dat vraagt en dan gaat hij hem halen en ondertussen neemt ze gelegenheid te baat om de sleutels juist op tijd in zijn zak te steken en als hij terugkomt kamt ze hem en streelt zijn naakte rug. En het arme kind ademt opgelucht. Er gaan enige dagen voorbijen het meisje merkt op dat de jongeman om middernacht opstaat omdat hij niet kan slapen en ze doet alsof ze slaaptwant ze heeft schrik omhet onderwerp met hem te bespreken en tegen de morgen staat ze op en brengt hem naar bed want hij ligt altijd dronken En ze kijkt naar de fles, het is een steeds een andere, een volle, en wie legt die daar in de lade? Het meisje durft hem niets vragen want als hij elke namiddag terug keert van de plantages is hij heel blij haar terug te vinden terwijl ze op hem zit te wachten met een borduurwerk, maar rond middernacht horen ze steeds weer de trommels en dan lijkt het of hij door iets bezeten raakt, hij kan de slaap niet vatten , behalve door zich te bedrinken. het meisje gaat zich natuurlijk telkens meer ongerust maken en op een moment dat de jongeman buiten is probeert ze de butler aan het praten te krijgen en hem het geheim te ontfutselen waarom haar man af en toe zo zenuwachtig is, maar de butler zegt haar met een zucht van berusting dat er veel problemen zijn met de arbeiders, enz.enz. en uiteindelijk vertelt hij haar niets. Nou, het geval wil dat het meisje op een dag als de jongeman haar zegt dat hij de ganse wegaat met de butler naar de plantage die het verst verwijderd is en dat hij pas de volgende dag terugkomt, beslist alleen op stap te gaan naar het vervallen huis want ze is zeker dat ze daar iets zal ontdekken. Als ze om een uur of vijf the gedronken hebben en als de zon niet meer zo sterk schijnt vertrekken de jongeman en de butler op reis en het meisje vertrekt ook na een poosje. Ze wil de weg naar het verlaten huis zoeken maar ze verdwaalt en het wordt al donker het is al bijna nacht als ze erin lukt aan die heuvel te komen waar ze dat huis gezien heeft en ze weet niet of ze al dan niet zou terug keren , haar nieuwsgierigheid wint het en ze loopt door. Ze merkt dat binnen licht aangestoken wordt en dat moedigt haar nog meer aan. Maar als ze bij het huis aankomt, dat werkelijk half schuil gaat onder wilde planten, hoort ze niets, door de vensters ziet ze een kaars op een tafel staan, het meisje vay moed om de deur te openen en binnen te kijken en ze ziet dat er in een hoek een voodoo-altaar staat, met meer aangestoken kaarsen, ze gaat verder binnen om te zien wat er op het altaar staat, ze komt dichterbij en op het altaar ziet ze een pop met zwart haar met een naald gespijkerd in het midden van de borst en de pop is aangekleed met een pakje van dezelfde stof die ze droeg op haar huwelijksdag. Daar schrikt ze zo van dat ze bijna bezwijmt en ze keer zich om om naar buiten te lopen langs dezelfde deur langswaar ze binnen gekomen is…maar wie staat daar in de deuropening? een zeer grote neger met uitpuilende ogen slechts gekleed met neits meer dan een gestreepte broek en hij bekijkt haar met de blik van een waanzinnige en hij sluit haar de uitgang af. Het enige wat het arme meisje nog kan doen is een kreet van afgrijnzen slaken maar de neger , die zoals ze dat daar noemen, een zombie is, een levende dode, komt dichter naar haar toe met uitgestrekte armen net zoals die vrouw toen die avond in de tuin. Het meisje slaakt opnieuw een kreet en loopt naar een andere kamer die ze achter zich met de sleutel sluit, een kamer die bijna donker is, met een raam dat bijna volledig overwoekerd is door klimop waar nauwelijks een beetje licht doorsijpelt van het ochtendgloren, er staat een bed in de kamer dat het meisje geleidelijk aan begint te onderscheiden als ze gewend is aan de duisternis. Van al dat gillen en van de angst is ze bijna uitgeput ,maar dan ziet ze iets bewegen in het bed..het is die vrouw, doodsbleek, met lange verwarde haren tot aan haar middel en met hetzelfde zwarte gewaad dat haar omhuld, en ze staat op , bekijkt haar en komt naar haar toe! In de kamer die op slot is ,zonder Het meisje sterft bijna van angst en kan haast niet gillen en dan hoort ze door het raam een stem die een bevel geeft aan de zombievrouw om zich om te draaien en zich opnieuw op het bed te leggen..dat is de aardige negerin. Ze zegt tegen het meisje dat ze geen schrik moet hebben dat ze binnen zal komen om haar te Het meisje opent de deur, de negerin omhelst haar en stelt haar gerust. Achter haar in de deuroipening staat de reusachtige neger maar hij luistert naar alles wat de oude negerin zegt, hij moet het meisje bewaken en haar niet aanvallen. De zombie-neger gehoorzaamt haar, net zoals die andere zombie, de vouw met het verwarde haar, want de negerin beveelt haar op het bed te gaan liggen en de vrouw doet het. Dan pakt de negerin het meisje teder bij de schouders en zegt haar dat ze haar zal vergezellen bij haar terugkeer naar huis in een ezelkarretje en onderweg vertelt ze haar gans de geschiedenis want het meisje had reeds gemerkt dat de levende dode met het lang blond haar tot haar middel ..de eefrste vrouw is van haar echtgenoot. 52

En de negering begint haar verhaal te vertellen." de verpleegster beeft, de zieke bekijkt haar, vraagt hij om morfine? Wil hij geliefkoosd worden? Of wil hij dat de besmetting acuut en dodelijk is? -de glazen schedel, ook het hele lichaam van glas, het is gemakkelijk een glazen pop te breken, ijskoude stukjes glas in de koude nacht, de vochtige nacht, gangreen in de door de stomp gekneusde handen. " -Excuseer mag ik je een ding zeggen? -"de patient staat op, blootsvoets wandelt hij in de nacht, hij vat kou, hij verslechtert." Wat? Zeg het me" de glazen chedel volo afbeeldingen van heiligen en hoeren, oude vergeelde afbeeldingen, dode gezichten getekend in afbeeldingen van vergeeld papier, binnen in mijn borst afbeeldingen van doden,afbeeldingen van glas, vlijmscherp, die de borst, de longen, het hart afknijpen en infecteren met koudvuur" Ik ben zeer neerslachtig, ik kan bijna niet vatten wat je me vertelt. Ik denk dat we beter morgen verder gaan, nietwaar?Laten we over iets anders praten.- Perfect waarover zullen we praten? -Ik voel me zo beroerd…je kunt het je niet voorstellen. En zo verward. nou, ik voelde me verward.., nu zie ik het een beetje klaarder,dat wat je gezegd hebt over mijn vriendin, dat ik bang ben dat ze in gevaar verkeert, maar zij is niet degene van wie ik graag iets zou willen horen..Wie ik graag zou willen zien , dat is zij niet. En wie ik graag zou willen aanraken, dat is zij niet, en haar omhelzen omdat mijn hele lichaam hunkert van verlangen om haar dicht bij mij te voelen..ik denk dat alleen Marta mij tot leven kan wekken , want ik heb het gevoel dat ik dood ben, dat zweer ik je. Ik heb de indruk dat niemand behalve zij mij tot leven kan wekken.- Praat, ik luister.-Jij zult lachen om wat ik je nu wil vragen.-Nee,waarom?-Als je het niet erg vindt, wil je dan de kaars aansteken.. Ik zou je graag een brief dicterenvoor haar, nou ja, voor je weet wel. Ik wordt duizelig als ik moet staren .-Maar, wat is er met jou?Is het niet iets anders? Ik bedoel iets anders dan de spijsvertering die ontregeld is.- Nee, het komt doordat ik zo slap ben en ik wil me op een of andere manier verlichten, ouwe, want ik kan niet meer. Ik heb vanmiddag geprobeerd om hem te schrijven maar de letters dansten voor mijn ogen. -Natuurlijk, wacht even tot ik de lucifers gevonden heb.- Je bent zo aardig voor mij.-Ziezo Zullen we hem eerst in klad maken op een of ander papier of hoe wil je het? - Ja , in klad want ik weet niet goed wat ik haar ga vertellen. Neem mijn stylo.- Wacht even dan slijp ik een punt aan mijn potlood.-Nee, neem mijn stylo zeg ik je.Goed, maar maak je niet kwaad.-Neem me niet kwalijk , ik ben een beetje zwartgallig.-Goed, dicteer me maar. Liefste..Marta, je zult wel verbaasd ..deze brief te ontvangen. Ik viel me..eenzaam, ik heb je nodig, ik wil praten met jou..ik wil..dicht bij jou zijn, ik wil..dat je me een woord van opluchting zegt. Ik zit in mijn cel, wie weet waar je nu bent..en hoe je bent,aan wat je denkt en wat je nodig hebt.. Maar ik ga je deze brief schrijven al zal ik je hem niet sturen, wie weet wat er zal gebeuren..maar laat me tegen je spreken..want ik ben bang..dat er iets binnen mij ontploft..als ik me niet een beetje kan Konden we maar samen praten jij zou me wel begrijpen..-"jij zou me wel begrijpen" -Pardon, Molina, hoe heb ik dat weer gezegd dat ik de bief niet ga verzenden? Lees hem mij voor, alstublieft.- "Maar ik ga je deze brief schijven al zal ik hem je niet opzenden". - Zet daar alstublieft nog achter " Maar ik stuur je hem toch." Ga verder. We waren aan " Indien we konden praten zou jij me wel begrijpen."- want ik zou me nu niet kunnen vertonen bij mijn kameraden en met ze praten, ik zou me schamen zo zwak te zijn.. Marta ik voel dat ik het recht heb om nog verder te leven en op iemand die me wat honig op mijn wonden werpt.. -ja ga verder. -Mijn binnenste is helemaal gekwetst, en alleen jij zult me begrijpen..omdat jij ook opgegroeid bent in uw proper en confortabel huis om van het leven te genieten en ik evenals jij me niet zal schikken in de rol van martelaar, Marta, het maakt me razend een martelaar te zijn, ik ben geen goede martelaar en ik vraag me nu af of ik me niet in alles vergist heb.. Ze hebben me gefolterd maar ik heb niets bekend… Het heeft me natuurlijk geholpen datr ik de echte namen van mijn kameraden nooit gekend heb, ik heb ze de strijdnamen verteld want daarmee bereiken ze niets, maar binnen in mij heb ik een andere folteraar..en sedert enkele dagen laat me dat niet gerust. Dat is dat ik gerechtigheid vraag, zie je wat een gekheid ik je ga vertellen, ik smeek om gerechtigheid, dat de voorzienigheid tussenbeide zal komen.. Want ik heb het niet verdiend om in deze cel voor altijd te verrotten.o, ik weet het wel, nu zie ik het duidelijk,Marta, ik ben bang omdat ik ziek ben, ik ben bang..verschrikkelijk bang om te sterven.. en dat alles hier achterblijft, dat mijn leven terug gebracht is tot dit klein beetje, want ik denk dat ik dat niet verdiend heb, dat ik altijd edelmoedig gehandeld heb, dat ik nooit iemand uitgebuit heb..en ik heb gestreden vanaf dat ik een beetje inzicht heb gekregen..tegen de uitbuiting van mijn evennaasten..En ik die altijd zo te keer gegaan ben tegen de godsdienst omdat ze de mensen in verwarring brengen en niet toelaten dat men voor gelijkheid strijdt..ik verlang naar goddelijke gerechtigheid.. 53

Ik smeek dat er een God is..met een hoofdletter, alstublieft,Molina..-Ja ga verder- Hoe was het ook weer? "Ik smeek dat er een God is". een God die me ziet, die me helpt want ik wens eens vrij te komen en dat het spoedig zal zijn en dat ik niet dood ga. Soms speelt het door mijn hoofd dat ik nooit, nooit meer een vrouw zal aanraken, en daar kan ik me niet bij neerleggen.en als ik aan vrouwen denk..zie ik in mijn verbeelding alleen jou en het zou bijna een opluchting zijnals ik wist dat jij op dit ogenblik dat ik vanaf nu tot ik deze brief af heb je aan mij zult denken…en met je hand over je lichaam streelt dat ik me zo goed herinner.. -Wacht, loop niet te snel.- langs je lichaam dat ik me zo goed herinner en je verbeeldt dat het mijn hand is..wat zou het een grote troost zijn mijn liefste als dat mogelijk zou zijn..want het zou zijn alsof ik je zelf zou aanraken want iets van mij is tochin jou achtergebleven, niet waar? Bij mij ook is er iets van je parfum in mijn neus achtergebleven.. en onder mijn vingertoppen heb ik nog steeds het gevoel dat ik je huid voel..als in een geheugen, begrijpje me? Hoewel het geen kwestie is van begrijpen..maar van geloven.;en soms ben ik overtuigd dat ik iets van jou draag.. dat ik het niet kwijt ben, en soms ook niet;ik voel dat ik niet meer in deze cel alleen ben..-Ja, "dat ik alleen.." Ga verder. -dat er geen spoor achterblijft en dat de kans van zo gelukkig samen met jou te zijn geweest, die nachten te hebben doorgebracht, en middagen en dagen van puur genot me nu tot niets dienen, in tegendeel , alles keert zich tegen mij ..omdat ik je mis als een gek, en het enige dat ik voel is de folteri,ng van mijn eenzaamheid en in mijn neus is er niets meer dat de walgelijke stank van de cel en ik kan me niet wassen omdat ik ziek ben, zo verschrikklijk slap en het koude water zou men een longonststeking kunnen bezorgen en onder mijn vingertoppen voel ik de angst van de dood, in mijn gebeente voel ik die kou.. Hoe verschrikkleijk is het de hoop te verliezen en dat is wat me ontbreekt.. De marteling die ik van binnen voel zegt me dat alles al is afgelopen, dat deze doodstrijd mijn laatste ervaring op aarde is.ik praat als een christen, alsof er ndaien een ander leven komt, dat er niet is, nee toch? - Excuseer me dat ik je onderbreek… -Wat is er? Als je klaar bent met dicteren herinner me eraan dat ik je iets wil zeggen. -Wat?-Wel, dat er iets is wat we zouden kunnen doen .-Wat? Spreek op.- Wel als je onder die ijskoude douche gaat staan zul je sterven, zo zwak als je bent.-Maar, wat wil je daaraan doen? Zeg op, verdomme! Ik zou je kunnen helpen met je te wassen. Kijk, in we maken warmwater in de pan, er zijn twee handdoeken een ervan zepen we in en dan was jij je eerst van voren en ik was je vanachter en met de andere vochtige handdoek verwijder je de zeep.Zou ik dan geen jeuk krijgen? -Natuurlijk niet, we doen het met kleine stukjes, zo krijg je geen kou, eerst de hals en de oren, dan onder de armen, de rame, de borst, dan de rug enzovoort. - Ga je me echt helpen? -Maar natuurlijk man.-En wanneer? - Nu meteen als je wilt warm ik het water op.-En zou ik nadien rustig kunnen slapen? -Rustig en zonder jeuk. Het water is zo warm.-Maar de lamppetroleum is van jou en die raakt op.-Dat heeft geen belang, ondertussen werken we de brief af.- Geef hem mij.- Waar moet je hem voor hebben?- Geef hem mij ,zeg ik je.-Neem hem.-Way doe je? -Dit.-Waarom verscheur je hem?-Laten we niet meer over het onderwerp praten.-Zoals je wilt.-Het is verkeerd je door je wanhoop te laten meeslepen.- Maar het doet goed je hart eens te luchten. Dat heb jezelf tegen mij gezegd.-Voor mij is het niet goed. Ik moet het Hoor eens, je bent heel aardig voor me ik dank je echt uit ganser hart.En eens toon ik je mijn dankbaarheid, ik verzeker het je. Ga je zoveel water verspillen?- Ja, als het nodig is. Wees niet gek, er is niets te danken.- wat een hoop water..-Molina.. -Hum, -Moet je de schaduw van de verwarmer eens zien.-Ja, ik kijk er altijd naar, kijk jij er nooit naar? Nee, ik heb er nog nooit op gelet.-Ja, ik amuseer me erg met naar de schaduwen te kijken terwijl de verwarmer brandt. X. -Goede morgen -Goede morgen. -Hoe laat is het. -Tien over tien. Weet je dat ik soms tegen mijn arme moeder zei, tien over tien, omdat ze met haar voeten naar buiten gedraaid loopt. -Ik kan niet geloven dat het al zo laat is.-Ja, Valentin, toen ze openmaakten om de gekookte maté te brengen heb je je in bed omgedraaid en ging je verder slapen.- Wat zei je over je oude? Zie je, je slaapt nog. Niets. Heb je goed geslapen? -Ja, ik voel me nogal beter.-Ben je niet duizelig? -Nee..Ik heb als een blok geslapen. 54

Als ik zo zit in bed zweer ik je dat ik niets voel, geen duizeligheid.- Geweldig.. Waaromprobeer je niet te wandelen, om te kijken of het gaat?- Nee, want je gaat lachen.-Waarom? Omdat ik iets heb.-Wat? Iets wat elke gezonde man overkomt, dat is alles. Als je ' smorgens wakker wordt en een teveel aan energie hebt.-Staat hij recht? Wat geweldig.-Kijk de andere kant opik schaam me ik weet niet wat…-Akkoord ik sluit mijn ogen.-Het is dank zij jouw eten anders was ik er nooit bovenop gekomen.-En? Ben je duizelig?-Nee.. Nee helemaal niet mijn benen zijn wat slap, maar ik voel geen duizeligheid.-Wat geweldig..-Je kunt al Ik blijf nog eventjes liggen.-Ik verwarm wat water voor je thee.-Nee, warm de gekookte maté op. -Je bent gek die heb ik door het toilet gespoeld, als je wilt herstellen moet je alleen goeie dingen nemen.-Nee, luister eens, ik zou me schamen je thee te verspillen en al de rest Dit kan zo niet doorgaan, ik ben nu weer beter.-Zwijg jij.-Nee, echt niet.-Echt niet nu mijn moeder weer dingen voor me meebrengt zodat er geen probleem is.-Maar ik voel me in gebreke.-Je moet ook weten te ontvangen,niet? En je hoeft evenmin zo overdreven te doen.- Goed, bedankt.- Als je wilt zou je kunnen profiteren om naar de badkamer te gaan terwijl ik je thee maak. Maar blijf in bed tot ik vraag om open te doen dan vat je geen kou.-Dank je. En als je wil vertel ik verder over die zombies, ben je niet benieuwd hoe het verder gaat? -Ja, maar ik probeer beter een beetje te studeren, eens kijken of ik weer kan lezen nu ik me beter voel.Denk je? Zal het niet teveel inspanning vragen? -We zullen zien. -Kijk eens hoe fanatiek je bent.-Wat zucht je.- Het lukt niet, de letters dansen voor mijn ogen, Molina.-Ik zei het je.-Nou goed, door te proberen kan men toch niets verliezen.-Ben je nog duizelig?-Nee, het komt van het lezen, mijn ogen willen niet.-Weet je wat? Het is een beetje de slapte van de morgen door niets anders voor ontbijt te nemen dan deze thee, het is je eigen schuld door niet te eten van de ham en van het brood dat er ligt.Denk je?-Zeker, na de uitgebreide lunch moet je zien dat je een beetje slaapt en daarna kun je studeren.- Ik ben zo lui, daar heb je geen idee van. Ik zou graag opnieuw naar bed gaan.-Nee, want ze zeggen dat je weer op krachten komt door op te blijven, hoogstens gaan zitten, want in bed wordt je nog slapper.-Vertel me de film verder om me een plezier te doen.-Weet je wat? Ik ga de aardappelen koken , dat moet toch lang duren. -Wat ga je maken? -We hebben ham, ik open het blikje olijfolie en we eten gekookte aaradppelen, met een straaltje olijfolie en zout en de ham, gezonder bestaat niet.-De film is daar waar de negerin aan de hoofdrolspeelster heel het verhaal van de zombie, de levende dode gaat vertellen. -Weet je wel zeker dat je hem mooi vindt?zeg het maar eerlijk.-Ja, hij is heel vermakelijk.-Oei, wat een kerel, hij is meer dan vermakelijk, hij is koninklijk.. Zeg me de waarheid.- Vooruit, vertel maar.-Goed, wacht even dit wil niet branden, zo dat is klaar. Hoe was het nou weer? Ja, de negerin brengt het meisje opnieuw naar huis en vertelt haar het ganse verhaal. Het blijkt dat de jongeman tamelijk gelukkig was met zijn eerste vrouw, maar hij werd steeds gekweld door een geheim dat hij niet kon opbiechten, als kind was hij getuige geweest van een verschrikkelijke Het blijkt dat zijn vader een man was zonder scrupules, een ongelooflijke hond, die naar dit eiland gekomen was om zich te verrijken en die de arbeiders van de plantages slecht behandelde. En toen de arbeiders bezig waren om een opstand voor te bereiden kwam hij overeen met de tovenaar van de streek die zijn altaar en zijn spullen op de verst gelegen plantage had, en op een nacht riep de tovenaar alle aanvoerders van de opstandige arbeiders op zogezegd om ze te zegenen. Maar het was een hinderlaag, ze werden daar allemaal vermoord, de punten van de pijlen waren doordrenkt door een vergif dat door de tovenaar werd klaargemaakt. Ze droegen ze vandaar weg en verstopten hen in het woud en een paar uren later openden deze doden hun ogen en waren ze levende doden geworden. De tovenaar beval hen recht te staan en de doden richtten zich geleidelijk op, allemaal met hun ogen wijdopen, je weet wel wat voor ogen negers hebben, zo groot als gebakken eieren, maar deze hadden een wazige blik, ogen bijna zonder pupil, bijna helemaal wit, en de tovenaar beval hen de machetes op te nemen en achter elkaar in rij naar de bananenplantage te lopenen eens ze daar aangekomen waren gaf hij hen het bevel om te werken en de hele nacht trossen bananen te kappen, en de arme levende doden gehoorzaamden hem en kapten de hele nacht en de vader van de jongeman was verschrikkelijk tevreden , hij liet ze enige hutten maken van gedroogde suikerrietstengels opdat de levende doden ze zich tijdens de dag zouden kunnen verbergen, allemaal door en over elkaar op de vloer als een hoop vuilnis en elke nacht kregen ze het bevel om te gaan werken, om trossen te kappen, en zo heeft de vader van de jongeman zijn fortuin opgestapeld. De jongeman had dit allemaal meegemaakt maar hij was nog steeds te jong. Tot hij groot geworden was en met het lange blonde meisje trouwde die hij had leren kennen op de universiteit in de Verenigde Staten, hij bracht haar naar het eiland, hetzelfde wat hij enige jaren latern zou doen met het meisje, die andere waar hij ook mee trouwde, de donkere, het meisje.

55

Goed, hij was in het begin gelukkig met de eerste echtgenote en toen de vader van de jongeman stierfvoelde hij dat hij een einde moest maken met de tovenaar, hij riep hem naar het landhuis, maar intussen gaat hij zelf naar de achterste plantages waar de zombies zaten en in afwezigheid van de tovenaar en geholpen door de mensen die hem trouw waren gaat hij rond de hutten van de zombies, hij timmert stokken tegen de deuren, hij giet er petroleum over en steekt ze in brand met alle zombies erin, hij reduceert ze tot as en brengt zodoende een einde aan het lijden van deze arme zwarte Maar intussen zit de tovenaar in het landhuis op hem te wachten samen met de eerste echtgenote van de jongeman, hij komt te vernemen wat er gebeurd is, hij hoort het via de tamtam in het woud dat werkt als een telegraaf , dan zegt de tovenaar tegen de vrouw dat hij haar man zal opvangen op de terugweg en hem zal doden, die arme lange blonde wordt helemaal wanhopig, ze belooft hem eender wat, geld, haar juwelen, als hij maar weggaat en haar man met rust laat. En dan zegt de tovenaar dat hij iets weet waarvoor hij de jongeman in leven kan laten en hij bekijkt haar van boven tot onder alsof hij haar wil uitkleden. Hij laat haar een vergiftigde dolk zien en legt hem op de tafel en dan zegt hij als ze hem , de tovenaar, afwijst, dat hij dan haar man zal doden met deze dolk. Net op dat moment komt haar man terug en door het venster ziet hij hen samen, zij is al half ontkleed en de eerste echtgenote zegt tegen de jongeman dat ze hem verlaat en met de tovenaar meegaat, de jongeman wordt blind van razernij , hij ziet de dolk en steekt hem in een vlaag van waanzin in de De tovenaar zegt daarop dat niemand het gezien heeft, dat hij alleen er getuige van geweest is en als hij belooft hem zijn hem te laten begaan met zijn riten en tovenaarskunsten hij tegen de polite zal liegen en zal zeggen dat ze allebei gezien hadden hoe iemand de vrouw gedood heeft, een bezetene uit het woud, iemand die het huis was binnengekomen om te stelen. Goed, dat was het verhaal dat de goede negerin vertel aan het meisje, dat helemaal ondersteboven is, nogal logisch, hoe dan ook ze is ontkomen aan de dood daar in het verlaten huis tussen twee zombies, de reusachtige neger en de blonde met het verwarde haar, dat bedoel ik. "de verpleegsters van de dagshift, grajes en glimlachjes met de goede patienten die gehoorzamen en alles opeten en slapen maar als ze genezen vertrekken ze voor altijd- hersenschors van een hond, ezel, paard, aap, van de primitieve mens, van een meisje van de wijk dat naar de bioscoop gaat om niet naar de kerk te gaan." En zo is zijn eerste vrouw een zombie geworden. -Ja. Zo komt het moment dat op mij het meest indruk gemaakt heeft, als het meisje en de goede negerin terug naar huis keren, voor het moment in veiligheid, maar..Hoe ziet die tovenaar er eigenlijk uit? Dat heb je me niet verteld.-Ah, dat komt doordat ik je niet aan gedacht had je te vertellen dat je die nooit te zien krijgt, want toen de goede negerin het verhaal deed aan het meisje dan zie je een soort rookspiraal en dat wil zeggen dat je terug gaat in de tijd en dan zie je alles wat ze vertelt, maar met de stem van de negerin op de achtergrond, een zware stem maar heel zoet en heel beverig.-En hoe weet die negerin dat alllemaal? Wel het meisje stelt dezelfde vraag als jij, hoe weet jij zoveel mevrouw? En de negerin zegt met gebogen hoofd dat de tovenaar haar man was. Maar van de -"hersenschors van de satancultus, het spookt door de hoofden van de arbeiders, van de zombies, de ijskoude blik van de satancultus op de arme onschuldige hersenschors van het meisje van de wijk, van de hoer van de wijk" En wat zei je dat het meest indruk op jou maakte?-Ja, als het meisje en de negerin eenmaal terug zijn in het huis, krijg je het andere huis te zien, dat verlaten huis, en de zombieneger staat op wacht aan de deur en een schaduw komt vooruit door het struikgewas en komt dichter bij de neger aan de deur. En de zombieneger zet zich aan de kant en laat de schaduw voorbijgaan. En die schaduw gaat naar binnen en loopt verder naar de slaapkamer waar de arme blonde op het bed En de arme ligt onbeweeglijk uitgestrekt met haar ogen wijdopen maar zonder iets te zien en een witte hand die niet van de jongeman is ant ze beeft niet begint haar uit te kleden. En de arme vrouw is daar zonder enige mogelijkheid zich te verdedigen of wat dan ook te doen. "de jongste en mooiste verpleegster,alleen in het grote paviljoen met de jonge zieke, als hij zich op haar werpt kan de arme leerlingverpleegster niet ontsnappen" -Ga verder. "arm hoofd dat het in het hoofd van het hoertje van de wijk doet spoken, er is geen remedie meer, haar lichaamp kan niet meer misbruikt worden, als ze al gestorevn is moeten de geopende ogen in dat hoofd gesloten worden, haar brede voorhoofd gestreeld,een kus op haar voorhoofd? Het brde voorhoofd dat de hersenen van de hoer van de wijk bedekt, wie heeft het bevel gegeven haar te guillotineren? De satancultus voert de bevelen uit zonder te weten, wie haar gegeven heeft." -En als het meisje weer terugkomt in het grote huis blijkt de jongeman ook al terug te zijn en hij maakt zich zeer ongerust. Als hij haar ziet omhelst hij haar opgelucht maar daarna wordt hij razend en verbiedt haar zonder zijn toelating noch buiten te gaan. En dan gaan ze aan tafel Er komt natuurlijk geen alcohol noch een druppel wijn op tafel.

56

Je kunt wel zien dat de jongeman ontzettend zenuwachtig is, hij tracht het te verbergen en zij vraagt hoe het met de oogsten gesteld is, hij antwoordt haar dat het goed gaat, maar dan wordt hij ineens driftig, hij smijt zijn serviet neer en staat op van de tafel en gaat naar zijn schrijftafel waar de lade is en hij doet de deur op slot en begint als een wanhopige te drinken. Zij roept hem vooraleer ze naar bed gaat maar ze ziet dat er onder de deur licht is maar hij vraagt haar met een stem van iemand die volslagen bezopen is dat ze moet weggaan. Het meisje gaat naar haar slaapkamer en kleedt zich uit, ze trekt haar nachtkleed aan, nee, een badmantel, want ze wil een douche nemen omdat de warmte ondraaglijk is, ze zet zich in de douche en zonder het te beseffen heeft ze de deuren open gelaten en dan hoort ze luide voetstappen van een Kletsnat rent ze naar de deur van haar slaapkamer en sluit zich op. Ze blijft achter de deur staan luisteren en ze hoort dat iemand de deur opendoet van het bureel en naar binnengaat waar haar man is. Ze doet de tussendeur van de slaapkamer goed op slot en de ramen dicht. Goed, uiteindelijk slaapt ze maar 's morgens bij het ontwaken is hij nergens te bespeuren. Gek van angst trekt ze een peignoir aan en vraagt aan een dienstbode waar haar man is, ze antwoordt haar dat hij wegging zonder iets te zeggen maar dat hij in de richting ging van de verst afgelegen Het meisje herinnert zich dat de schuilplaats van de tovenaar daar is. Ze roept de butler en vraagt hem om hulp want hij is de enige persoon die ze vertrouwt. De butler zegt haar dat hij zijn hoop op haar, het meisje, gesteld had, dat de jongeman zou tevreden worden, maar hij ziet nu dat het zo niet is. Dan vraagt het meisje hem of haar man nooit door een arts van het eiland hier onderzocht werd en de butler zegt van ja maar dat de jongeman de aanbevelingen niet volgt. Er is slechts één ding dat ze zouden kunnen proberen en hij kijkt het meisje strak in de ogen. Het meisje beseft plotseling dat de butler bedoelt dat ze naar de tovenaar van het eiland moeten gaan en ze zegt: dat nooit. En dan legt de butler haar uit dat het enige dat in een dergelijk geval noodzakelijk is, is dat iemand de man onder suggestie moet brengen en hem wilskrachtig maken, meer niet, en dat hij het alleen maar voorstelt als uiterste redmiddel, dat de beslissing helemaal van haar afhangt. Hij zegt haar ook dat de jongeman deze morgen wegging en hem uitschold en dat hij de situatie niet langer aankan, dat de jongeman in werkelijkheid een monster is, dat zijn eerste echtgenote gestorven is door zoveel geleden te hebben van hem, en dat zij hem moet verlaten en een goede man moet zoeken die haar verdient en het meisje vindt de blik van de butler erg eigenaardig alsof hij met zijn ogen haar ogen wil doorboren. En de kerel vervolgt met te zeggen dat een mooie vrouw als zij niet verdient van zo slecht behandeld te worden. Het meisje is helemaal in de war en ze gaat de jongeman opzoeken want ze vreest dat hem echt iets overkomen is en dat hij haar nodig heeft. De negerin weigert rondaf om haar te vergezellen, ze zegt dat het gevaar te groot is vooral voor het meisje dat blank is. Nou dan zit er voor het meisje niets anders op om aan de butler te vragen haar te vergezellen ondanks dit eigenaardig gesprek. De butler stemt toe, hij maakt de lichtste paardekoets klaar hij laadt een jachtgeweer en ze vertrekken. De goede negerin die in de tuin verse ochtendbloemen aan het snijden is ziet hen vertrekken , ze bibbert van kop tot teen en roept als een gekkin opdat het meisje haar zou horen, dat ze er niet mag heen gaan, maar het meisje hoort haar al niet meer omdat het breken van de golven zo oorverdovend zijn als donderslagen. Het enige wat de butler zegt dat ze snel zal merken hoe ellendig haar man is. Ze vervolgen hun reis in stilte, het meisje is dood van angst aan elke bocht van de weg omdat de koets soms op een wiel rijdt en de paarden gehoorzamen op een vreemde manier aan de butler. Ze komen aan een plek waar het bos ondoordringbaar is en de butler zegt haar dat hij daar in een hut aan iemand iets moet vragen en hij stapt uit. Er gaat een tijd overeen maar hij komt maar niet af. Het meisje begint bang te worden was ze is alleen. En dan wordt het nog erger de trommels beginnen weer te roffelen, en ze hoort ze zeer nabij. Het meisje stapt uit de koets en loopt naar de hut, ze vreest dat ze de butler hebben aangevallen. Ze roept hem maar niemand antwoordt. Ze komt bij de hut maar deze is verlaten, het is een plaats waar niemand is geweest gedurende jaren want het struikgewas heeft het totaal overwoekerd.

57

Dan hoort het meisje gezangen, toverspreuken en omdat ze nog banger wordt daar alleen te blijven gaat ze naar de plek vanwaar de stemmen komen. En een volgende keer ga ik verder. -Doe niet zo -Hoe flauw, ik heb honger en ik moet het eten klaarmaken als je niet wil vergiftigd worden met wat ze ons geven. De aardappelen zullen wel gaar zijn.-Als het bijna uit is vertel het me nog even. -Nee er komt nog een heel lang stuk. -Goeiemorgen..Hoe gaat het, heb je goed geslapen? -Ja, geweldig.- Je hebt anders wel lang gelezen. Aangezien het mijn kaars is doe ik hem de volgende keer uit.- Dat kwam omdat ik niet kon geloven dat ik opnieuw kon lezen.-Ja, maar 's middags lezen is goed, dat je kon lezen is geweldig maar dan wel ' s middags. Maar na dat ze licht gedoofd hebben heb je er een schepje bovenop gedaan nog eens twee uur verder te gaan met het kaarsje.-Nou, ik ben toch zeker oud en wijs genoeg , nee? Mag ik misschien mijn leven inrichten zoals ik wil.-We hadden toch ' s avonds verder kunnen gaan met de zombies? Je gaat me toch niet vertellen dat je het niet mooi vindt.?-Hoe laat is het? -Kwart over acht.-En waarom komt de bewaker niet?-Hij is gekomen maar je bent niet wakker geworden, je sliep als een blok, jij.- Verschrikkelijk..wat een manier van slapen.. Maar waar zijn de kruiken? Je houdt me voor de gek, gisterenavond heb ik ze neergezet..-Natuurlijk houd ik je voor de gek, ik heb tegen de bewaker gezegd dat hij ons ' smorgens geen maté meer moet brengen.- Luisters eens, je kunt voor je eigen beslissen wat je wilt maar ik wil dat ze me de maté brengen ook al is het pis. - Jij weet helemaal niets. Als je de dingen van het gevang neemt wordt je ziek en maak je niet druk zolang ik nog te eten heb heb jij dat ook. En vandaag krijg ik bezoek van mijn advokaat en mijn moeder komt beslist met hem mee en met een groot pak. -Echt waar, ouwe, ik hou er niet van dat anderen mijn leven bepalen.- Vandaag is het belangrijk wat de advokaat me vertelt. Ik geloof er niet in, echt waar, in hoger beroep en dat soort dingen maar als ze een goed woordje voor me doen zoals ze me beloofd hebben dan heb ik toch goede hoop. -Hopelijk.-Hoor eens, als ik hier uit kom..wie weet wat ze je als celgenoot hier neerzetten. -Heb je al ontbeten, Molina? Nee want ik wilde geen gerucht maken opdat je zou slapen. Dan zet ik water op voor ons allebei.-Nee!Jij blijft in bed, jij bent nog aan het herstellen. Ik maak het klaar. Ik heb het water al aan de kook gezet.- Maar het is de laatste maal dat ik dat toelaat.-Vertel me wat je gisterenavond gelezen hebt.-Wat ben je aan het klaarmaken? -Dat is een verrassing. Vertel me wat je gisterenavond gelezen hebt. Niets . Over politiek. -Ai, hoe mededeelzaam ben je..Om welk uur komt je advokaat? -Rond elf uur heb ik gezegd. En nu openen we het geheim pakje..dat ik voor jou verborgen hield..met iets heel lekkers..voor bij de thee..Engelse pudding!-Nee dank je, ik wil het niet.Je hebt niet te willen.. En het water kookt al. Vraag of ze de deur opendoen en kom snel terug want het water kookt al.-Zeg me niet wat ik moet doen,alstublieft..-Maar, zeg, laat meje toch eens verwennen.-Houd op..verdomme!-Ben je gek, wat is er verkeerd aan? -Zwijg!!-De pudding..Kijk nu eens wat je gedaan hebt..-Als ze zonder verwarmingstoestelo zitten zijn we klaar.En dat bord.-En de thee… -Neem me niet kwalijk..-Ik verloor mijn zelfbeheersing. Echt waar, neem me niet kwalijk..-Het verwarmingstoestel is niet kapot. Maar de lamppetroleum is eruit gelopen.- Het belangrijkste is dat de brander niet gebroken is. -Molina, vergeef me mijn uitbarsting..Mag ik er olie uit jouw fles in doen? -Ja..-En vergeef het me, echt ik meen het.- Er valt niets te vergeven.-Ja, als jij er niet geweest was terwijl ik ziek was, wie weet waar ik nu terecht zou gekomen zijn?- Je hoeft me nergens dankbaar voor te zijn. Jawel, ik moet je wel dankbaar En veel .- Vergeet het, er is niets aan de hand.-Ja, natuurlijk er is wel iets aan de hand en ik schaam me dood.-In ben een schoft..-Luister eens Molina ik vraag nu of ze de deur open doen en dan profiteer ik ervan om de kruik te vullen want we zitten zonder water. En kijk me alstubleft eens aan en hef je hoofd op. Ik haal nu water. Zeg dat je me vergeeft..Vergeef het me Molina…

Directeur:Het is in orde ,sergeant, laat ons alleen. Sergeant: Tot uw orders, mijnheer de Directeur. Directeur:Hoe is het Molina, hoe gaat het ermee. Gedetineerde: Goed, mijnheer. Bedankt..

58

Directeur: Wat voor nieuws hebt u voor me? Gedetineerde: Niet veel denk ik. Directeur:Juist.. Gedetineerde: Hoewel ik moet zeggen dat hij steeds openhartiger wordt, dat wel. Directeur:Juist.. Gedetineerde: Ja meneer, beslist.. Directeur:Het beroerde is, Molina, dat ik sterk onder druk gezet wordt. Ik zal u iets vertellen zodat u zich in mijn plaats kunt stellen. Door het kabinet van de president wordt druk op mij uitgeoefend. Ze willen daar spoedig over informatie beschikken. En ze dringen er bij mij op aan om Arregui opnieuw te verhoren, en wel hardhandig. Begrijp je me. Gedetineerde: ja, meneer. Maar u moet me nog een paar dagen tijd geven, u moet hem niet verhoren, zeg ze dat hij nog heel zwak is en dat is waar ook. Als hij hier in het verhoor blijft zou dat nog erger zijn, dat moet u tegen hen zeggen. Directeur: ja dat heb ik al gezegd maar dat overtuigd hen niet. Gedetineerde: Geef me nog één week dan heb ik zeker iets voor u. Directeur: Alle gegevens, Molina, alle mogelijke gegevens. Gedetineerde: Ik ben op een idee gekomen. Directeur: Wat dan? Gedetineerde: Ja ik weet niet hoe u erover denkt.. Directeur:Zegt u het maar.. Gedetineerde:Arregui is een harde, maar hij heeft ook zijn gevoelige kant.. Directeur: Ja Gedetineerde: Nou..bijvoorbeeld..als hij er achter komt,als er bijvoorbeeld een bewker komt zeggen dat ik over een week naar een andere cel wordt overgeplaatst, omdat ik op een andere afdeling kom vanwege strafvermindering, of misschien nog vager, vanwege het hoger beroep dat mijn advokaat heeft aangetekend, hoe dan ook, zodat hij denkt dat we van elkaar gescheiden worden dan zal hij gemakkelijkker zacht te maken zijn. Het lijkkt me dat hij zich aan mij begint te hechten en dan zal hij geneigd zijn meer te vertellen. Directeur: Denkt u? Gedetineerde: Ik denk dat het de moeite waard is het te proberen. Directeur: Ik geloof nog steeds dat het een fout is dat u hem hebt gesproken over een strafvermindering. gedetineerde: Nee dat denk ik niet. Directeur: Waarom? Gedetineerde: Nou ,dat lijkt me zo.. Directeur: Nee, vertelt u me waarom niet. U moet uw redenen hebben. Gedetineerde: Goed..omdat ik me zelf ook een beetje gedekt houd. Directeur: In welk opzicht? Gedetineerde:Ik bedoel dat hij geen verdenking zal koesteren als ik vrijkom, want dan zou hij me kunnen verraden aan zijn kameraden en die zouden dan represailles tegen mij kunnen nemen. Directeur:U weet heel goed dat hij geen enkel contact heeft met zijn kameraden. Gedetineerde:Dat denken wij. Directeur: Er is niemand aan wie aan kan schrijven zonder dat wij de brief zien, waar bent u bang voor,Molina, Dit gaat al verder dan wat we afgesproken hebben. Gedetineerde: En toch verzeker ik u dat het beter is als hij denkt dat ik vrijkom...Want.. Directeur: Want wat? Gedetineerde:Niets... Directeur:Ik moet u verzoeken te spreken,Molina. Gedetineerde: Wat weet ik.. Directeur: Spreek Molina, spreek duidelijke taal. Als u tegen mij geen duidelijke taal spreekt komen we nooit tot een overeenstemming. Gedtineerde: Nou, nites, ik zweer het je, meneer Het is slechts een gevoel dat hij eerder geneigd zal zijn zijn hart uit te storten als hij denkt dat ik wegga. Zo zijn gevangen nu eenmaal,meneer. Als een kameraad vertrekt..voelen ze zich nog meer verlaten dan ooit. Directeur: Afgesproken ,Molina, we zien elkaar binnen een week. Gedetineerde: Bedankt, meneer. Directeur: Maar tegen dan moeten we anders praten vrees ik. Gedetineerde: Ja, natuurlijk. Directeur: Heel goed, Molina. Gedetineerde:Ik zal toch nog een keer misbruik moeten maken ..van uw geduld. 59

Directeur: Wat is er? Als ik terug ga naar mijn cel zal ik een pakje moeten hebben , het lijstje heb ik hier, als u akkoord gaat. Ik heb het geschreven terwijl we in de gang moesten wachten, vergeef me het handschrift. Directeur: Dankt u dat dit zal bijdragen? Directeur: Laat eens zien.. Lijst van artikelen voor het pakket Molina, a.u.b.alles inpakken zoals het pakket dat mijn moeder meebrengt: Twee gegrilde kippen vier gepofte appelen een bakje Russische salade drie ons rauwe ham drie ons gekookte ham vier luxebroodjes een pakje thee en een potje poederkoffie een pakje gesneden roggebrood twee grote potten dulce de leche een pot marmelade een liter melk en een Hollands kaasje een klein pakje zout vier verschillende grote stukken geconfijte vruchten twee Engelse puddingen een pakje roomboter een potje mayonnaise en papieren servetten -Dit is het pakje rauwe ham en dit is de gekookte ham. Ik zou eender wat doen om van vers brood te genieten. -Jij doet wat je wilt.-Bedankt.-Het enige wat ik ga eten is deze sandwich in de helft verdeeld met een beetje boter en gekookte ham er tussen. En een beetje Russische salade. En daarna de gepofte appel. En thee.- Indien je een van de kippen wil snijden en ervan wil proeven terwijl het nog warmpjes is, doe Doe maar.-Bedankt,Molina.-Het is beter zo, is het niet? Ieder maakt klaar wat hij wil, zo dring ik je niets op.-Zoals je wilt.-Zet wat meer water op het vuur voor het geval je iets wil nemen. Pak maar wat je wilt, thee of koffie.-Bedankt.-…-Wat voor heerlijke dingen ,Molina.-En er is ook nog geconfijt fruit. Het enige wat ik je vraag is dat je me het stuk pompoen laat want dat is wat ik het meest lust. Er is een stukje geconfijte ananas en een heel grote vijg, en dat gekleurde wat is dat?- Dat moet een watermeloen zijn, of nee, wie weet het, ik niet..-We gaan de smaak gaan proeven.-Molina..ik schaam me nog steeds..-Beschaamd voor wat? -Voor mijn uitval van deze morgen.-Dwaas..-Wie niet kan incasseren..is een vrek. Want hij heeft evenmin zin om iets te geven .-Denk je? -Ja, ik dacht het zo, zo is het. Als ik me zenuwachtig maakte omdat gij zo vrijgevig was tegenover mij..is het omdat ik me niet zou verplicht voelen om gelijk jou te doen. -Denk je?-Ja, dat is zo.-Wel, luister eens,..ik dacht ook zo, en ik herinnerde me dingen die je me gezegd had,Valentin, en ik begreep je perfect..waarom je zo deed?-Wat had ik je gezegd? -Omdat jullie, als jullie in een strijd verwikkeld zijn zoals jullie doen , het nou niet ..goed schikt jullie aan iemand te hechten, wie dan ook. Nou, zich hechten is veel gezegd, of beter, ja zich hechten als vriend.-Dat is een heel genereuze interpretatie van jouw kant.- Zie je dat ik soms begrijp wat je me zegt..-Ja, maar in dit geval waren we beiden hier opgesloten en er is geen enkel conflict, geen enkel gevecht dat niemand kon winnen, volg je mij?-Ja, vooruit maar.-En stonden we zo onder druk…door de buitenwereld, dat we niet konden handelen op een beschaafde manier?, is het mogelijk dat de vijand daarbuiten dat zou kunnen? -Nu versta ik je niet zo goed..-Ja, dat alles wat in de wereld slecht is en dat ik wil veranderen , zal het mogelijk zijn dat men me zelfs niet menselijk laat handelen, al was het maar eventjes.?.. -Wat ga je doen?, want het water kookt.-Zet thee voor ons allebei, alstublieft.-Goed. - Ik weet niet of je me begrijpt? maar we zijn hier met ons twee alleen, en onze relatie, hoe zou ik het je zeggen?wij kunnen ze vormen zoals we willen, onze relatie staat door niemand onder druk.-Ja, ik luister?-Op zeker manier zijn we perfect vrij van te handelen zoals we willen tegenover elkaar, druk ik me goed uit? Het is alsof we op een verlaten eiland zaten. Een eiland waarop we misschien jaren alleen zijn. Omdat, ja, onze eigen tegenstanders bevinden zich buiten de cel zijn maar er binnen in niet. 60

Hier onderdrukt niemand een ander. Het enige wat er verstorend is voor mijn ..vermoeide of geconditioneerde of vervormde geest.. is dat er iemand mij goed wil behandelen zonder iets in ruil te vragen.-Wel, dat weet ik niet..-Hoe je weet het niet? -Ik kan me niet goed uitdrukken. Kom, Molina, ontwijk me daarmee niet. Concentreer je en je ziet de ideeën helder.-Wel, je moet het niet verkeerd opvatten maar als ik je goed behandel..is het omdat ik je vriendschap wil winnen en waarom zou ik het niet zeggen..uw genegenheid. Juist zoals ik mijn moeder goed behandel omdat ze een goed mens is die nooit iemand kwaad deed, omdat ik van haar hou, omdat ze goed is en ik heb graag dat ze van me houdt..En jij bent ook een goed mens, heel onthecht die je leven op het spel gezet hebt voor een heel edel ideaal. En kijk niet langs de andere kant, schaam je je soms?.-Ja, een beetje. Maar ik kijk je recht aan, zie je?En daarom..respecteer ik je, en ik heb voor jou affectie, en ik wil dat je me ook affectie geeft.. Want zie je, de genegenheid van mijn moeder is het enige goede dat ik in het leven gevoeld heb, want zij aanvaardt me zoals ik ben, ze houdt zo maar van mij zoals ik ben. En dat is een geschenk uit de hemel, en het is het enige dat me helpt te leven, het enige.-Kan ik me een brood afsnijden?-Natuurlijk..Maar jij..heb jij geen goede vrienden gehad waar je ook veel belang aan hecht?-Ja, maar kijk, mijn vrienden zijn steeds..hoerejongens, net als ik, en onderons, hoe moet ik het je uitleggen? We hebben niet te veel vertrouwen in elkaar omdat we elkaar goed kennen.. En wat we steeds verwachten..is de vriendschap, of wat het ook weze van een ernstig iemand, van een man, natuurlijk. En dat kan het nooit zijn, omdat dat waarvan een man houdt ..een vrouw is.-En zijn alle homosexuelen zo?- Nee er zijn er andere die onder elkaar verliefd worden. Ik en mijn vriendinnen wij zijn vrouw. Dit gedoe bevalt ons niet, dat zijn dingen voor homosexuelen. Wij zijn normale vrouwen die met mannen naar bed gaan.-Wil je suiker?-Ja, dank je.-Hoe lekker is dat verse brood, het is een van de lekkerste dingen die er zijn.-Echt waar, het is lekker.. Ik moet je iets vertellen.-Natuurlijk, waarom niet , het slot van de film-Ja, dat ook. Maar er is iets anders..-Wat is er? Mijn advokaat heeft me gezegd dat de zaken goed verlopen.-Ik ben een schoft van het je niet gevraagd te hebben. En wat heeft hij je nog meer gezegd?-Het schijnt dat alles goed gaat, en als een beroep in overweging genomen wordt, ik bedoel als het overwogen wordt, niet als het aanvaardt wordt, wel, dan gaat de gedetineerde naar een andere kant van de gevangenis. En dat ze me binnen de week uit deze cel halen.-Echt waar.-Ja ik denk het.-Hoe weet hij dat? -Ze hebben het hem gezegd in het bureel van de directeur waar hij zijn papieren voor de formaliteiten voorgelegd heeft.-Dat is goed.. Je zult tevreden zijn..-Ik wil er niet teveel aan denken. Ik wil me geen illusies maken..Bedien je van de Russische salade.-Zou ik?-Ja, het is zeer lekker.-Ik weet het niet, mijn maag kromp ineen bij het nieuws.-Luister eens, je moet doen alsof ik je niets verteld had omdat het niet helemaal zeker is. Ik zal zelf ook doen alsof ze me niets gezegd hadden.-Nee, de zaak verloopt goed, wij moeten ons verheugen.-Liever niet..-Ik verheug me sterk voor jou, hoewel je weg gaat goed, wie weet wat er nog gaat gebeuren..-Eet een gepofte appel, dat is heel gezond.-Nee, we laten hem voor later of ik laat de mijne voor later. eet jij hem maar op als je zin hebt.-Nee ik heb ook niet veel honger , weet je wat?.. misschien krijgen we honger als je de zombies afwerkt en we laten het eten nog even liggen voor later.Goed?-Het is een leuke film,echt waar?-Ja, hij is zeer amusant.-In het begin herinnerde ik het me niet goed, maar nu komt alles terug.-Ja..maar wacht even. De waarheid is..ik weet niet wat me plotseling overkomt, Molina..er zit me iets dwars-Waarom? Doet er iets pijn?, je buik? --Nee, er zit me iets dwars. Iets dwars met wat? -Ik weet het niet, misschien omdat jij moet weggaan, ik weet het niet goed.-Ah..Laat me een poosje uitrusten.-Goed.-Tot straks.-Tot straks. Hoe laat is het? -Over zeven.Ik hoor dat ze aankomen met het avondmaal.-Ik kan niets doen.. En we moeten ervan profiteren tot ze het licht uitdoven, er is nog een uur licht.-Ja, juist.- Maar ik heb er mijn hoofd niet bij. -Rust dan een beetje.-Je hebt me de film nog niet tot het slot verteld. -Jij wou dat niet? Ik vind het spijtig hem te verknoeien als ik hem niet kan smaken.- je wou niet praten.Als ik niet weet wat te zeggen heb ik geen lust om te praten. Ik wil geen onzin vertellen, weet je.- Wel rust dan uit.-En als je me eens de afloop van de film vertelt?-Nu? -Ja.-Zoals je wilt.-Ik heb een beetje gestudeerd en ik weet niet wat ik gestudeerd heb. Het woud is vol van de middagzon, het meisje beslist om dichter te komen bij hen die deze zo lugubere trommels slagen. 61

Ze loopt verder en verliest een schoen en dan valt ze en scheurt haar bloes en ze maakt haar gelaat vuil en gaat voorbij enkele planten met doornen en ze scheurt haar rok aan flarden. En terwijl ze dichter komt bij de plaats komt waar de bijgelovigen zitten wordt het alsmaar donkerder al is het middag, het enige licht komt van al de kaarsen die ze ontstoken hebben. Er staat een altaar vol kaarsen, alleen kaarsen en een vodden pop aan de voet van het altaar met een naald door het hart gestoken. De pop lijkt op de jongeman. En al de negers en negerinnen liggen geknield te bidden en af en toe slaken ze een kreet van grote ellende die ze elk van binnen voelen. Maar het meisje kijkt en zoekt de tovenaar, ze heeft zeer veel schrik om hem te zien maar terzelfdertijd brandt ze van nieuwsgierigheid om te zien hoe hij er uit ziet. En de trommels worden steeds woester en de negers slaken telkens woestere kreten en het meisje dat helemaal vies geworden is, ongekamd, met kledij waarover niet te spreken valt, blijft daar staan aan de rand van de cirkel die de biddende negers vormen. Plots stoppen de trommels en de mensen klagen niet verder; een ijskoude wind komt op als de tovenaar in het tropisch woud verschijnt met een soort witte tuniek tot aan zijn voeten, maar open aan zijn borst, een jonge borst bedekt met kroezig haar, maar een gelaat van een oude man..de butler. Met een verdorven valse uitdrukking geeft hij de zegen aan al de negers en met zijn hand doet hij een teken naar de trommelaars. En er begint weer een ronduit duivels ritme, hij kijkt naar het meisje met een niet te verhullen begeerte en hij maakt enige magische bewegingen en hij staart naar haar om haar te hypnotiseren. Het meisje kijkt naar de andere kant om niet in zijn macht te vallen maar ze weerstaat niet aan de aantrekking en geleidelijk draait ze haar hoofd tot ze de tovenaar recht in het gezicht kijkt. Ze wordt gehypnotiseerd en terwijl de trommels een heel sexueel ritme slaan doet ze enkele passen in de richting van de tovenaar en de negers vallen allen in trance, ze gillen en gooien hun hoofd achterover tot ze haast de vloer raken. En als het meisje in het handbereik van de tovenaar komt steekt er een stormwind op. En daar..hoe was het weer?, ai, neem me niet kwalijk maar ik herinner het me niet goed meer hoe het verliep.. Ah, de goede negerin die het meisje in de koets zag voorbijkomen is op zoek naar de jongeman en ze sleurt hem mee en zegt hem dat de tovenaar hem oproept. Want de kwestie is dat zij de negerin de vrouw is geweest van de tovenaar, ik bedoel de butler. En als het meisje de jongeman ziet aankomen wordt de betovering verbroken omdat de negerin enkele kreten slaakt. En het meisje staat op het punt in de hut binnen te komen.- Ga verder. De arme geeft een aalmoes aan de rijke, de rijke vraagt een aalmoes aan de arme en lacht hem uit, hij grapt en beledigt de arme om hem niets meer te moeten geven dan een valse munt.-Het meisje en de jongeman keren per jeep terug naar het grote huis. Geen van beiden zegt iets. Natuurlijk heeft de jongeman al beseft dat het meisje alles te weten gekomen is. Ze komen thuis aan. Om te tonen dat ze van haar kant alles wil doen om de zaken te regelen gaat ze iets bestellen om te eten ,alsof er niets gebeurd is,ondertussen gaat ze heen en weer en vindt ze de jongeman die al weer aan de fles zit. Dan vraagt ze hem niet zo zwak te zijn en dat hij het niet alleen aan haar over laat om hun huwelijk te redden, dat ze beiden van elkaar houden en samen alle hindernissen zullen overwinnen. Maar hij geeft haar een geweldige stomp en hij werpt haar op de grond. Ondertussen komt de tovenaar aan het verlaten huis waar de zombie zit en hij ontmoet daar de goede negerin die haar verzorgt die eerder zijn vrouw was , maar omdat ze nu oud geworden is, verstootte hij haar. De tovenaar beveelt haar daar weg te gaan , maar de negerin zegt hem dat ze niet zal toelaten dat hij de zombie voor meer schanddaden zal gebruiken. Ze grijpt een dolk om de tovenaar te doorsteken. Maar hij slaagt erin haar bij de pols te grijpen van de hand waarmee ze dolk vasthoudt en hij rukt hem weg en dood haar met een steek in het hart. De zombie beweegt niet maar men ziet in haar ogen dat er een heel grote smart is hoewel ze geen wilskracht heeft om voor zich zelf op te komen. De tovenaar beveelt haar dan dat ze hem volgt en zegt haar de meest verschrikkelijke leugens, dat haar man een booswicht is die bevolen had om van haar een zombie te maken en die nu hetzelfde wilde herhalen met zijn tweede echtgenote die hij slecht aan het behandelen is en zij daarom moet weggaan en met dit mes de jongeman moet doden om een einde te stellen aan al zijn misdaden. In de ogen van de zombie ziet men dat ze niet gelooft wat de tovenaar vertelt, maar ze kan niets doen want ze beschikt niet over haar wil en ze kan niets anders dan de bevelen van de tovenaar gehoorzamen. Als ze aan het grote huis aankomen gaan ze heel traagjes langs de tuin die bij valavond 62

De zombie ziet door het groot raam dat de jongeman dronken is en uit alle macht schreeuwt naar het meisje, hij grijpt haar bij de schouders en schudt haar door elkaar en gooit haar opzij. De tovenaar steekt de dolk in haar hand. De jongeman zoekt nog meer alcohol, de fles is leeg, hij schudt ze om er de laatste druppel uit te halen. De zombie kan enkel gehoorzamen. De butler zegt haar binnen te gaan en de jongeman te doden. De zombie gaat voorwaarts. Men ziet in het diepste van haar ogen dat ze nog steeds van de jongeman houdt die ze niet wil doden maar het bevel is onverbiddelijk. De jongeman ziet haar niet. De butler roept het meisje, heel eerbiedig zegt hij mevrouw, het meisje sluit zich met de sleutel op in haar kamer tot ze de doodskreet hoort van haar man die door de zombie met de dolk doorstoken werd . Dan loopt het meisje buiten en vindt hem op sterven daar op de sofa uitgestrekt waar hij halfdronken lag te slapen met de meest tragische blik die men zich kan voorstellen. En onmiddellijk daarop komt de butler binnen , hij roept de bedienden opdat ze getuigen zijn van de misdaad en hij zijn handen in onschuld kan wassen. Maar de jongeman zegt in zijn doodstrijd tegen de zombie dat hij nog veel van haar houdt en dat het allemaal door de boosheid van de tovenaar komt die zich steeds van het eiland wil meester maken, van al zijn bezittingen en hij zegt tegen de zombie dat ze terug naar haar hut moet terugkeren , zich opsluit en het huis in brand steekt zodat ze niet meer het instrument zal zijn van de perversiteit van de hemel is nog steeds donker maar alles wordt bij wijlen verlucht door de bliksems van de storm die naderbij komt en de jongeman die bijna zonder kracht is vertelt aan de bedienden die intussen binnengekomen zijn dat de ouders van velen onder hen werden geslachtofferd door de gemene tovenaar die hen in zombies veranderd heeft. Dan kijken ze allemaal hatelijk naar de tovenaar die zich terugtrekt en buitengaat naar de tuin , hij wil ontsnappen in die verschrikkelijk stormachtige avond met een orkaanwind die blaast en bliksems die plots alles verlichten alsof het dag was, de tovenaar neemt een revolver om zich te verdedigen en dan houden de bedienden zich in, maar daar in de tuin als de tovenaar meent dat hij veilig is en op het punt staat te ontsnappen valt er een oorverdovende bliksem die hem treft. Maar dan luwt de regen .Niemand heeft gezien dat de zombie de weg heeft genomen naar het oude Men hoort de hoorn van een boot die vertrekt, het meisje legt haar spullen in een valies en gaat naar de boot, ze laat alles achter aan de bedienden ze wil niets liever dan vergeten. Ze komt juist aan bij de boot als ze de loopbrug aan het terugtrekken zijn. De kapitein ziet haar vanaf de brug, gelukkig is het dezelfde heel knappe kapitein van het begin van de De boot lost de trossen en men ziet de lichten van de kust verwijderen. Het meisje zit in haar kajuit als ze aan haar deur kloppen. Ze opent de deur en daar staat de kapitein die haar vraagt of ze gelukkig is geweest op het eiland. Zij zegt van nee en hij herinnert haar eraan dat die trommels die men hoorde op de dag van haar aankomst steeds lijden aankondigden en ook de dood. Ze zegt hem dat het mogelijk is dat die trommels nooit meer te horen zullen zijn. De kapitein vraagt haar dan te zwijgen want hij hoort iets vreemds. Ze gaan beiden naar de brug en horen een zeer mooi lied, ze zien dat het honderden eilandbewoners zijn die naar de kaai gekomen zijn om het voor het meisje te zingen; om afscheid te nemen met een lied over genegenheid en dankbaarheid. Het meisje beeft van ontroering. De kapitein legt zijn arm op haar rug om haar te beschutten. En heel ver in het eimand ziet men ,ver van het dorp, daar in het veld , een immense brandstapel. Het meisje omhelst de kapitein om het beven en de koude rillingen te verzachten die door haar lichaam lopen want ze weet dat daar in het vuur de arme zombie aan het branden is. De kapitein zegt haar dat ze geen angst moet hebben, dat dit alles achtergebleven is en dat de liedevolle muziek van heel dit dorp haar voor altijd het afscheid geeft en haar een toekomst voorspelt En toen kwam een olifant met een lange snuit en het vertelseltje is uit. Bevalt het je? "de ernstigste patient van het paviljoen is al buiten gevaar, de verpleegster zal de ganse nacht waken over zijn rustige slaap.-Ja, heel veel. "de rijke slaapt rustig als hij zijn goud schenkt aan de arme."-Ah..-Wat een verrassing!-Wat een leven is dat, zeer lastig..-Wat overkomt er je, Molinatje?-Ik weet het niet, ik heb schrik voor alles, ik heb angst van teleurgesteld te worden dat ze me gaan loslaten, ik heb angst dat ze me niet zullen loslaten. En wat ik het meeste vrees is dat ze ons zullen scheiden en me in een andere cel zullen stoppen en dat ik hier voor altijd achterblijf met wie weet welke vagebond..-Het is beter aan niets te denken, helaas het hangt niet van ons af. -Kijk, daar ben ik het niet mee eens,ik denk dat er ons een of andere uitweg blijft, Valentin. -Welke uitweg?- op zijn minst..dat ze ons niet scheiden. 63

-Luister eens..je moet het jezelf niet lastig maken, denk slechts aan één zaak: dat alles wat je verlangt is weggaan om je moeder te verzorgen. En verder niets. Denk aan niets anders meer. Want haar gezondheid is voor jou het allerbelangrijkste, niet waar?-Ja..-Concentreer je daarop en verder niets.-Nee, ik wil me daarop niet concentreren..Nee! Eh..Wat gebeurt er?-Niets-Kom, stel je zo niet aan..licht je gezicht op van dit kussen..-Nee..laat me gerust… -Maar wat heb je? Is er iets dat je me verbergt?-Nee, ik verberg je niets.. Maar het is dat..-Het is wat? Bij het weggaan van hier, zul je vrij zijn, zul je mensen leren kennen, als je wilt kun je in een of andere politieke groep gaan.-Ben je gek als hoerejongen zullen ze geen vertrouwen hebben in mij. -Ik kan je zeggen wie je moet zien..nee, voor de beste wil van de wereld, nooit, maar nooit, begrijp je me? Je zegt me nooit wat over je kameraden.-Waarom?, wie haalt het in zijn hoofd dat je ze ziet?-Nee, ze kunnen me ondervragen over om het even wat en als ik niets weet kan ik niets zeggen.-Maar in elk geval zijn er veel groepen met politieke actie. En indien iemand je overtuigt dat je erin kunt komen hoewel het groepen zijn die niet meer doen dan praten.-Ik begrijp er niets van ..-Heb je werkelijk geen vrienden, goede vrienden?-Ja, ik heb dwaze vriendinnen zoals ik zelf om een tijdje mee om te gaan, om een beetje te lachen. Maar wat dat betreft doen we dramatisch..wij vluchten van elkaar. Want ik heb je al verteld hoe hij is, de ene ziet zich weerspiegeld in de andere en loopt bang weg. Wij zijn gedeprimeerd als honden, je kunt het je niet inbeelden.-De dingen kunnen veranderen als je weggaat-Kom, ween niet..wees zo niet. Hoeveel keren heb ik je al zien wenen?..nou,ik heb ook wel eens gesnotterd. Maar genoeg ,he ..ik word zenuwachtig omdat je weent.- Ik kan er niet aan doen..Ik voel me zo ...ongelukkig..-Komen ze het licht al uitdoven? -Ja, wat denk je? Het is al halfnegen. Dat is beter, zo zie je mijn gezicht niet.- De tijd gaat vlug voorbij met de film, Molina?-Deze nacht zal ik niet kunner slapen.- Luister eens naar mij ik kan je met iets helpen. Het is een kwestie van praten.Je moet je allereerst bij een groep aansluiten en niet alleen blijven, dat zal je zeker helpen.-Me aansluiten bij wie? Ik begrijp niets van die dingen en ik geloof er evenmin in.Zwijg dan-We praten niet..verder.-Vooruit..wees zo niet, Molinatje.-Nee..ik smeek je..raak me niet aan..Mag je je vriend niet met de hand aanraken?-Je maakt het alleen maar erger..-Waarom? kom, spreek, het is het moment dat we elkaar wat opbiechten.Echt, Molina, ik wil je helpen, Molinatje, zeg me wat je hebt.-Het enige wat ik vraag is te sterven. Dat is het enige dat ik vraag.-Zeg zoiets niet. Denk aan het verdriet dat je je moeder zult aandoen..en aan je vrienden en aan mij. -Het zal voor jou van geen belang zijn.. -Hoe neen! Kom, wat een kerel- Ik ben heel vermoeid, Valentin. Ik ben moe van het afzien. Jij weet niet hoe pijn het doet van binnen.- Waar heb je pijn? Binnen in mijn borst en in mijn keel. Hoe komt het dat de droefheid daar altijd gevoeld wordt?-Het is waar.- En nu ontneem je me de lust om te wenen. Ik kan niet verder wenen.Het is erg hoe de prop in mijn keel me dichtdrukt, het is iets verschrikkelijk.-…Het is waar, Molina, daar voelt men de droefheid het meest-..-Voel je het heel erg..drukt het erg, die -Ja.-..-Is het hier dat het je pijn doet?-Ja.-Mag ik je strelen?-Ja..-Hier?-ja..-Doet het je goed?-Ja..het doet me goed. Aan mij doet het ook goed.-Echt waar?-Ja..wat een rust..-Waarom rust, Valentin?-Omdat..ik weet het niet.-Waarom?Misschien omdat ik niet aan mezelf denk..-Je doet me heel goed..-Mischien omdat ik denk dat jij me nodig hebt en ik iets kan doen voor jou. -Valentin jij zoekt voor alles een uitleg..dwaas die je bent..-Het zal komen doordat ik niet graag heb dat de dingen me meeslepen. ik wil weten waarom de dingen gebeuren.-Valentin..mag ik je eens aanraken?-Ja, -Ik wil je aanraken..die moedervlek..dat knobbeltje dat je hebt boven die wenkbrauw.-mag ik dat ook aanraken.-..- En daar?-..-Heb je geen afkeer dat ik je aanraak?-Nee..-jij ben heel lief..-Je bent echt een goede vriend..-Nee, jij bent lief.-Valentin..als je wilt kun je met mij doen wat je zou willen..want zelfs ik..-..-Als ik je niet afstoot.-Zeg zo'n dingen niet. Zwijg liever. Ik steun een beetje tegen de muur.-..- Er is niets te zien,niets..in deze duisternis.-Traagjes.Nee zo doet het pijn. -Wacht, nee, zo is het beter, laat me mijn benen oplichten.-..-Traagjes a.u.b. Valentin.-.Zo...-Dank je…Dank je.- Jij bent ook bedankt.. -Jou..Daar ben je vlak voor me , alhoewel ik je niet kan zien in deze duisternis. Ai..het doet nog steeds pijn- Nu, ja, ik begin klaar te komen, Valentin..het doet al geen pijn meer.-Voel je je beter?-Ja,..-en jij, Valentin? zeg me eens..Ik weet niet..vraag me niets..want ik weet niets.-Ai, wat mooi..-Spreek een poosje niet, Molinatje.-Ik voel..enkele vreemde dingen.-..-Nu zonder te willen hef ik mijn hand naar mijn wenkbrauw om de moedervlek te zoeken.-Welke moedervlek?..Ik heb een moedervlek..Jij niet.-Ja, dat weet ik. 64

Maar ik lichtte mijn hand naar mijn wenkbrauw om mijn moedervlek aan te raken, die ik niet eens heb.Bij jou is ze zo mooi, jammer dat je ze niet kunt zien..Kom je klaar?-Zwijg…zwijg eens een beetje.Weet je wat ik nog meer voelde, Valentin? slechts voor een minuut, niet langer.-Wat? Spreek, maar blijf zo eventjes stil.-Slechts voor één minuut, ik dacht dat ik hier niet was, niet hier niet buiten..-Ik dacht dat ik er niet was..Dat jij alleen jij er was. Of dat ik niet ik meer was.Dat ik nu ..jij was. XII- Goeie morgen…Goeie morgen..Valentin-Heb je goed geslapen?-Ja..en jij Valentin?-Wat-Of jij goed geslapen hebt?-Ja, dank je.. Ik hoor al een tijdje geleden de maté voorbijkomen, jij wilt het toch niet,echt?-Nee.. Ik heb er geen vertrouwen in.-..-Wat wil je als ontbijt? thee of koffie?-Wat ga jij nemen, Molinatje?-Ik, Maar als je koffie wil is dat hetzelfde werk. Of beter gezegd, het is geen werk. Wat jij maar zou willen.Dank je. Maak mij maar koffie, alstublieft.-Wil je dat ze de deur vroeger opendoen, Valentin?-Ja, a.u.b. Vraag dat ze nu de deur voor me openen.-Goed..Weet je waarom ik koffie wil,Molinatje?-Nee, om goed wakker te worden en te studeren. Niet lang, slechts een uur of twee, of een beetje meer, maar wel serieus. Tot ik het ritme van weleer terug heb.-Heel goed.-..En dan een beetje rust vooraleer te lunchen.Hoe voel je je vanochtend? Goed.-Is je slecht humeur over?..-Ja? Maar ik ben als versuft.. Ik denk niet, ik kan aan niets denken. Dat is goed,..af en toe. -Maar ik voel me goed..ik ben tevreden. ..Ik heb zelfs angst te praten, Valentin.-Spreek dan niet,..noch denk aan iets.-..-Als je je goed voelt, denk dan nergens aan,Molina. Als je aan iets gaat denken zal het feest voor jou bedorven worden.-En jij?-Ik heb evenmin zin om aan iets te denken. Ik ga studeren. Met dit red ik me. -Je redt je met wat? Met spijt te hebben van wat gebeurde?-Nee, ik heb van niets Ik ben er telkens meer van overtuigd dat seks de onschuld zelf is.-Mag ik je iets vragen..heel ernstig.- Dat we vandaag over niets praten..dat we vandaag over niets discuteren. Het is alleen voor vandaag dat ik het vraag.-Zoals je wilt. Je vraagt me niet waarom?-Waarom? -Omdat ik me voel..omdat ik ben..wel, ik ben, heel, goed, en ik wil niet dat dat gevoel me ontglipt. -Zoals je wilt.-Valentin..ik denk dat vanaf dat ik klein was ik me nooi zo tevreden gevoeld heb. Sinds mama me dat speelgoed kocht, of iets dergelijks.-Weet je? Denk aan een mooie film.. en begin hem me te vertellen van zodra ik gedaan heb met studeren, onder het koken.-Goed..-En welke film wil je dat ik je vertel? Een die jij graag hebt, denk maar niet aan mij. -En als hij je niet bevalt?-Nee, als hij jou bevalt, Molina, zal hij mij bevallen ook als hij me niet bevalt.Blijf niet zo zwijgen. Ik wil je maar zeggen dat als iets je bevalt , het mij plezier doet, want ik voel me schuldig tegenover jou, nee, wat zeg ik, omdat ik me goed voelde bij jou en ik je er dankbaar voor ben. En weten dat iets je mag tevreden stellen ..lucht me al op.-Echt? -Echt waar, Molina. En weet je wat ik graag zou weten? Het is flauwe kul..-Zeg het..-Dat je me zegt of je een speelgoed herinnert dat je heel graag had, dat wat je het meeste beviel..van wat je mama kocht voor jou. -Een meisjespop.-Oei..-Waarom lach je zo? -Ai, als ze niet rap opendoen doe ik in mijn broek… -Maar waarom lach je zo?-Omdat..ik sterf bijna..ai, wat een goede psycholoog was ik..--Wat gebeurt er? -Niets..dat ik wou zien of er enig verband was tussen dat speelgoed..en mij. -Je moet het verdiend hebben..-En is het zeker dat het geen jongenspop was? -Nee, een heel blonde meisjespop, met vlechten, en die haar ogen open en dicht deed en gekleed was als een Tiroolse.-Ai, dat ze open doen want ik kan me niet meer inhouden,oei…Ik denk dat het eerste keer is dat je lacht sinds ik het ongeluk had in je cel te komen.-Is het niet?- Ik zweer het je, ik had je nog nooit zien lachen.-Maar ik heb zo dikwijls gelachen..en met jou. -ja, maar het was altijd als het licht gedoofd was. Ik zweer het je: ik heb je nog nooit zien lachen. - Het is in Mexico, in een echte tropische haven. Bij het aanbreken van de morgen varen de vissers uit met hun boten, de dag is nog maar net aangebroken. Ze horen muziek in de verte. Het enige wat ze zien vanop zee is een luxueus huis, helemaal verlicht, met grote balkons die uitzien op een prachtige tuin, met uitsluitend seringen, dan komt er een strook palmbomen en dan het strand. Er zijn nog weinig genodigden op het gemaskerd bal. Het orkest speelt op een heel ritmische kadans met maracas en bongos, maar langzaam, een soort habanera. Enkele paren zijn aan het dansen en één paar is nog gemaskerd. 65

Het befaamd carnaval van Veracruz loopt op zijn eind en helaas komt de zon al op en breekt Assewoensdag aan. Het paar met de maskers is perfect, zij is verkleed als zigeunerin, heel lang, met een wespentaille, zwarte huid, met een streep in het midden en het loshangend lang haar tot aan haar middel, hij is heel sterk, ook zwarte huid, met bakkebaard en zijn haar langs een kant gekamd en een grote snor. Zij heeft een heel mooi recht neusje, met een zacht profiel maar dat terzelfdertijd karakter uitstraalt. Ze draagt een paar gouden munten op haar voorhoofd, een ruime blouse met decolleté dat van de schouder kan afhangen of van de twee schouders, zo van die zigeunerbloezen begrijp je me?- Zo ongeveer maar het heeft geen belang, ga verder.-En met het middel goed omgord. En de rok..-Beschrijf me haar decolleté. Tot in alle details. Goed, het is een jurk uit die mooie tijd toen decolletés heel laag waren en men het begin van de borsten kon zien maar die nog niet opgeheven werden door het lijfje zoals twee boeien. Nee, men zag weinig enkel dat er iets was, men merkte hetzelf op, of liever het liet zich inbeelden.Maar wat is er in dit geval?, veel of weinig ?-Veel en de rok is enorm, hij is gemaakt van zakdoeken, van hopen zakdoeken vastgemaakt aan de ceintuur, van alle kleuren, van gaas en bij het dansen zag men er de benen door, maar heel weinig. En hij in domino, ik bedoel een zwarte mantel en verder niets ,een kostuum met een das eronder. Hij zegt haar dat dit het laatste stuk is dat het orkest zal spelen en dat het moment gekomen is om haar masker af te doen. Zij zegt nee, dat de avond moet eindigen zonder dat hij weet wie ze is, en zonder dat zij weet wie hij Want ze willen elkaar nooit meer terugzien, dit was de perfecte ontmoeting geweest van een carnavalbal en verder niets meer. Hij dringt aan en doet zijn masker af, de kerel is goddelijk en hij herhaalt dat hij gans zijn leven op haar gewacht heeft en hij haar nu niet laat ontsnappen. En men ziet dat zij een fabelachtige solitaire ring heeft en hij vraagt haar of dit iets betekent, of zij Ze antwoordt van ja en ze vraagt hem buiten in zijn auto te wachten terwijl gaat ze naar het toilet om zich te poederen en haar maquillage in orde te brengen. Het is de fatale minuut want hij gaat buiten en wacht en wacht op haar maar zij verschijnt nooit meer. Nou, de handeling speelt zich af in de hoofdstad van Mexico en men ziet dat de jongeman als reporter werkt bij een groot avondblad. Ah! Want ik vergat je te zeggen dat terwijl ze aan dansen zijn zegt ze dat dit stuk heel prachtig is en dat het jammer is dat er geen woorden op zijn en daarop zegt hij dat hij een halve dichter is. En dan zit hij daar op een avond op de redactie van het dagblad, er is een geweldig rumoer van mensen die binnen en buiten gaan, hij ziet dat men een schandaalartikel aan het voorbereiden is met veel fotos over een actrice en zangeres die zich een tijdje geleden heeft terug getrokken en die beschermd wordt door een zeer machtig zakenman, een zeer gevreesd magnaat, half mafioso maar zijn Bij het zien van de foto's zet de jongeman zich aan het denken , deze zeer mooie vrouw die haar carrière begon in revuetheaters en dan een zeer succesvolle toneelactrice werd maar die heel kortgeleden zich terugtrok,wel, hij lijkt die vrouw zeer goed te kennen, en als hij op een foto haar hand ziet met de zeer zeldzame solitaire ring terwijl ze een glas champagne opheft,heeft hij geen twijfel meer wie het is. Hij houdt zich voor stom en gaat na wat ze met dit alles willen doen. Ze vertellen hem dat het een zeer sensationeel bericht zal zijn en dat er hen slechts enkele foto's ontbreken waarop ze zich naakt op het podium begaf waarin ze spoedig zullen slagen. Ze trekken naar haar adres want ze hebben haar bespionneerd, daar maakt hij gebruik van en presenteert zich aan haar huis. Hij beziet haar en is onder de indruk, zij is in een kamerjas van zwarte thule. Het is een supermodern appartement met ingebouwde lampen die een diffuus licht geven waarvan men niet weet waarvan het komt en alles is zeer helder, gladde gordijnen, de armstoelen zijn van satijn en de afgeronde krukjes zonder poten ook. Ze strekt zich neer op een divan om naar hem te luisteren. Hij vertelt haar wat er gaande is en belooft alle foto's te verbergen en al wat ze geschreven hebben zodat ze niet aan het artikel kunnen komen. Zij bedankt hem uit de grond van haar hart. Hij vraagt haar of ze gelukkig in deze gouden kooi. Het bevalt haar niet dat hij dat zegt. Ze vertelt hem de waarheid, dat ze uitgeput is door de strijd in het theatermilieu waar ze de hoogste treden had beklommen en dat ze zich liet overtuigen door het aanbod van een man van wie ze dacht dat hij het goed bedoelde. Die zeer rijke man, liet haar reizen, liet haar de wereld zien maar terug in haar land werd hij meer en meer jaloers tot hij haar bijna als een gevangene behandelde. Het vermoeide haar snel niets om de hand te hebben en verzocht hem dat hij haar terug liet optreden, maar hij weigerde. De jongeman vertelt haar dat hij voor haar om het even wat zou durven te doen en dat ze voor de andere geen schrik moest hebben, zij kijkt hem strak aan vanuit de divan en neemt een sigaret. Hij komt dichterbij om ze aan te steken en dan kust hij haar. 66

Ze omhelst hem en ze liet zich een ogenblik door een impuls leiden en ze zegt hem dat ze hem nodig heeft..maar dan zegt hij dat ze met hem weg moet gaan, dat ze alles moet achterlaten, juwelen, bontmantels, kledij, de magnaat en hem moet volgen. Maar ze is bang. De jongeman zegt haar dat ze niet laf moet zijn, dat ze samen ver kunnen gaan. Ze vraagt hem enkele dagen respijt. Hij dringt aan, nu of nooit. Ze zegt hem weg te gaan. Hij zegt van nee, dat hij hier nooit zonder haar vandaan gaat en grijpt haar in zijn armen en schudt haar om haar angst te doen verliezen. Daarop reageert ze maar net andersom, ze zegt dat alle mannen gelijk zijn, dat ze geen ding is waarmee ze als een gril kunnen doen wat ze willen en dat ze haar zelf moeten laten beslissen. Hij zegt haar daarop dat hij nooit iets liever wil dan haar terug te zien en hij gaat naar de deur. Verbitterd vraagt ze hem een moment te wachten en ze gaat naar haar slaapkamer en keert terug met een hoop bankbiljetten ,ze zegt hem dat dit de betaling is voor de dienst die hij haar verleend heeft door dit artikel te vernietigen. Hij gooit het geld naar haar voeten en vertrekt. Maar eens op straat heeft hij spijt dat hij zo omstuimig geweest is. Hij weet niet wat doen en gaat zich bedrinken in een taverne waar hij door de rook heen nauwelijks een blinde pianiste ziet die diezelfde heel trage, droevige tropische muziek speelt waarop hij met haar gedanst heeft tijdens het carnaval. De jongeman drinkt en drinkt en gaat verzen dichten op die muziek terwijl hij aan haar denkt, en hij zingt want hij is een bekwaam zanger: "Hoewel je leeft..als gevangene in je eenzaamheid..zal je ziel me vertellen..ik hou van jou." En hoe loopt het verder?, wel, het gaat een beetje zo door en dan zegt hij;"Je ogen doen me pijn, je handen doen me pijn, je lippen doen me pijn..dat ze kunnen liegen ..en aan mijn schim vraag ik of deze lippen die ik aanbid , in een heilige kus, in een heilige kus..", en wat nog meer? Iets zoals " terug En dan volgt:" Zwarte bloemen..van het noodlot, scheiden ons meedogenloos, maar de dag zal komen dat je alleen maar van mij zult zijn, zodra.." herinner je je deze bolero? -Ik denk van niet. Ik weet het Ga verder.- De volgende dag ziet de jongeman op het kantoor van het dagblad dat iedereen het artikel over haar aan het zoeken zijn en het niet vinden. Natuurlijk bewaarde hij alles achter slot in zijn bureel. En daar ze niets kunnen vinden beslist de chef van de reporters om de zaak te vergeten want het is onmogelijk al het materiaal opnieuw samen te stellen. De jongeman ademnt opgelucht en na een beetje geaarzeld te hebben..draait hij haar nummer. Hij zegt haar dat ze gerust kan zijn dat ze het artikel niet meer te pakken krijgen. Ze bedankt hem, hij excuseert zich om al wat hij in haar huis gezegd heeft en vraagt haar te ontmoeten, hij maakt een afspraak. Zij aanvaardt. Hij vraagt toelating om het kantoor van het dagblad te verlaten, de chef geeft hem die en zegt dat hij er sinds enkele dagen slecht uit ziet. Ondertussen maakt zij zich klaar om uit te gaan, gekleed in een zwart fluwelen pak uit de goeie oude tijd, sterk getailleerd en zonder een blouse eronder en een broche met brillanten op de revers, een witte thule hoed die er uitziet als een witte wolk achter haar hoofd. En haar haar opgebonden in een En ze is haar witte handschoenen die passen bij haar hoed al aan het aantrekken als ze aan het gevaar denkt die deze afspraak meebrengt, omdat de magnaat juist op dit moment binnenkomt als zij onbeslist is of ze al of niet zou gaan. De magnaat, een rijpe grijsharige man van een jaar of vijftig en nog wat, een beetje dik, maar als man zeer presentabel vraagt haar waar ze naartoe gaat. Ze zegt dat ze aankopen gaat doen en hij biedt haar aan haar te vergezellen, ze zegt dat hij zich sterk zal vervelen omdat ze linnen moet kiezen. De magnaat geeft de indruk iets te beseffen maar verwijt haar niets. Dan maakt ze van de gelegenheid gebruik om hem te zeggen dat hij het recht niet heeft een kwaad gezicht op te zetten, zij doet alles wat hij wenst, ze heeft afgezien om naar het theater terug te keren en op de radio te zingen maar het is het toppunt dat hij er kwaad uitziet als ze aankopen gaat doen. De magnaat zegt haar hierop dat hij weggaat en dat ze aankopen kan doen zoveel ze wenst maar als hij komt te vernemen dat ze hem bedriegt.. hij zich niet op haar zal wreken want hij kan zonder haar niet leven, maar hij zou zich wreken op de man die het aangedurfd heeft haar te benaderen. De magnaat gaat buiten, zij vertrekt een ogenblik later, ze weet niet wat zeggen tegen de chauffeur want in haar oren klinken nog steeds de woorden van de magnaat: "ik zal me wreken op de man die u het aangedurfd heeft je te benaderen". Intussen wacht de jongeman op haar in een luxueuze bar en kijkt naar het uur en hij geeft er zich rekenschap van dat ze niet zal komen. Hij vraagt nog een dubbele whisky. 67

Een uur gaat voorbij, twee uren gaan voorbij en hij is al totaal dronken maar hij verbergt het, staat op en loopt rechtaan. Hij gaat naar de redactie van het dagblad, zet zich achter zijn bureel en vraagt aan de bode om een dubbele koffie. Hij werkt en tracht alles te vergeten. De volgende dag komt hij vroeger dan gewoonlijk, de chef is verbaasd en feliciteert hem om hem te komen helpen want het is een lastige dag. Hij verdiept zich in zijn werk en werkt ook alles vroeger af, hij gaat aan de chef overhandigen wat hij afgewerkt heeft, deze feliciteert hem voor het goede werk dat hij geschreven heeft en zegt hem dat hij al weg kan gaan voor de rest van de dag. De jongeman gaat vervolgens weg en gaat een borrel te drinken met een kameraad die hem heeft uitnodigd ,hij weigert aanvankelijk maar de andere vraagt hem te vergezellen, maar nee, wacht, het is de chef zelf die hem uitnodigt voor een borrel hier in zijn bureel omdat de jongeman al de problemen van die dag opgelost heeft, het is een artikel over een heel grote fraudezaak in de regering en hij wil de Dan, na de borrel, gaat ge jongeman aangeschoten op straat, want de borrel is hem niet goed bekomen, en als hij weer tot zichzelf komt staat hij voor haar huis. Hij weerstaat niet en gaat binnen, hij drukt de bel van het appartement. De meid vraagt hem wat hij Hij wil praten met de huiseigenares , het is juist vijf uur in de namiddag en ze is thee aan het drinken met de magnaat die haar net een prachtig juweel meegebracht heeft, een smaragden halssnoer om haar de scene van de voorgaande dag te doen vergeten. Ze geeft de meid het bevel te zeggen dat ze niet thuis is, maar hij is al binnengekomen. Dan tracht ze de zaak te regelen en vertelt tegen de magnaat wat er met dat artikel gebeurd is, hij bedankt de jongeman en hij zegt tegen de magnaat dat hij geen geld wil, zij weet werkelijk niet wat te zeggen om de zaak te regelen, maar hij , de jongeman, woest om te zien dat ze arm van de magnaat vastneemt, zegt haar dat hij walgt van alles en de enige dank die hij vraagt is dat ze hem voor altijd Zowel zij als de magnaat zeggen geen woord, de jongeman vertrekt, maar laat op tafel een papier achter met de tekst van het lied dat hij voor haar geschreven heeft. De magnaat bekijkt het meisje, ze heeft haar ogen vol tranen want ze is verliefd op de jongeman, ze kan het niet ontkennen, ze kan ook tegen zichzelf niet ontkennen wat het ergste is. De magnaat kijkt haar strak in de ogen en vraagt haar wat ze voelt voor deze armoezaaier van een Ze kan niet antwoorden, ze heeft een krop in haar keel, maar als ze ziet dat de kerel de druk verhoogt, wel, dan slikt ze speeksel en zegt dat deze armoezaaier van een journalist niets voor haar betekent maar dat ze zich betrokken zag met hem door die affaire met dat dagblad. En dan vraagt de magnaat welk dagblad het is en wetend dat het dagblad in een onstuitbaar onderzoek gewikkeld is naar de banden van de maffia vraagt hij haar zijn naam op te geven want hij wil hem op een of andere wijze omkopen. Maar het meisje, verschrikt door wat de magnaat werkelijk wil het zich wreken op de jongeman..weigert hem de naam te geven. De magnaat geeft haar dan een grote klap en werpt haar op de grond. Hij gaat weg. Ze blijft uitgestrekt liggen op een hermelijnen tapijt, haar zwarte haar op het witte hermelijn en haar tranen lijken twinkelende sterren.. Ze heft haar blik op..en ziet op een van de satijnen krukjes.. een papier. Ze richt zich op, grijpt het vast en leest.. "..Hoewel je als gevangene leeft in je eenzaamheid, zal je ziel me zeggen..ik hou van je. Zwarte bloemen van het noodlot.. scheiden ons zonder meedogenloos, maar de dag zal komen dat je voor altijd van mij zult zijn, voor En ze brengt het volledig verfrommeld papier aan haar hart, dat minstens even zo verfrommeld is als dat papier,.. of meer.-Ga verder.-De jongeman van zijn kant is kapot, hij keert niet naar zijn werk terug, en gaat van taverne naar taverne. De mensen van het dagblad zoeken hem maar vinden hem niet, ze roepen hem op per telefoon en hij antwoordt, maar bij het horen van de stem van zijn chef legt hij de hoorn neer. Er gaan dagen voorbij tot hij in een dagblad op straat ziet, hetzelfde als dat waar hij voor werkt, dat ze voor de volgende dag een groot artikel aankondigen over het intiem leven van een grote ster die zich uit het artistiek milieu terug getrokken heeft. Hij beeft van razernij. Hij gaat naar het dagblad, het is volledig gesloten want het is diep in de nacht, de nachtwaker laat hem binnen zonder argwaan, hij gaat naar zijn bureel en ziet dat ze zijn laden geforceerd hebben om aan een andere reporter het geschrift dat hij opgegeven heeft te overhandigen en daarin hebben ze natuurlijk al het materiaal gevonden. Dan gaat hij naar de werkplaatsen die hier ver vandaan zijn , als hij daar aan komt is het al volop morgen en ziet dat in de rotatiepersen het middagnummer zit.. Wanhopig stopt hij met hamerslagen de machines en heel de oplage van dit nummer van het dagblad is verloren want de inkt loopt over en alles is geruineerd. 68

Een vernieling van duizenden en duizenden pesos, miljoenen, een sabotagedaad. Hij verdwijnt uit de stad maar ze gooien hem uit het syndicaat en hij zal nooit in zijn leven meer kunnen werken als journalist. Hij gaat van dronkenschap naar dronkenschap en komt aan een strand op zoek naar zijn herinneringen :Veracruz. In een heel armoedige kroeg, tegenover de zee maar wel aan de voet van het strand speelt een typisch orkest van de streek met instrumenten die lijken op een tafel met latjes..Een xylofoon.-Jij Valentin, weet alles, hoe doe je het?-Kom, ga voort ik ben geinteresseerd.-Goed, op dit instrument spelen ze een heel droevige melodie. Hij schrijft met een zakmes op een tafel die vol inscripties staat van harten, namen en ook schunnigheden, hier schrijft hij de tekst van dit lied en zingt het. Het luidt aldus: "..als ze je van liefde spreken, en van illusies..en ze je de zon en de ganse hemel beloven , denk dan aan mij.. vermeld me dan niet! Want je zult de echte liefde voelen.. En als ze je verleden willen kennen, is het nodig een leugen te vertellen , zeg dat je van ginder komt, van een vreemde wereld.."en hij beeldt zich haar in of beter gezegd hij ziet haar op de bodem van zijn brandewijnglas en ze wordt enorm vergroot, tot natuurlijke grootte en ze wandelt door deze miserabele kroeg en terwijl ze naar hem kijkt zingt hij het vers volledig uit… "..hoe zou ik niet weten wat lijden is, hoe zou ik niet weten wat liefde is, hou zou ik nooit geweend hebben.." en dan zingt hij het terwijl hij naar haar kijkt tussen al die dronkelappen die hem zelfs niet want waar ik ga zal ik spreken over uw liefde zoals een vergulde droom.."en zij vervolgt "..en terwijl ik de wroeging vergeet zeg niet dat mijn vaarwel je hart brak.." en hij streelt dan haar doorschijnend beeld, hier aan zijn kant gezeten aan tafel, en hij zingt verder " "en als ze iets wil weten van mijn verleden is het nodig een andere leugen te vertellen, ik zal ze zeggen dat ik van een vreemde wereld kom.."en terwijl ze elkaar met tranen in de ogen bekijken , zingen ze heel zachtjes een duet bijna als een zucht," dat ik niets weet van de pijn, dat ik in de liefde overwon en dat ik nooit geweend heb.." ,en na zijn tranen gedroogd te hebben omdat hij beschaamd is een man te zijn en te wenen,ziet hij helderder en ziet hij dat ze niet naast hem zit. En wanhopig grijpt hij het glas om het ondersteboven te houden en hij ziet alleen zichzelf weerspiegeld met heel verward haar daar op de bodem van het glas, en dan gooit hij met alle kracht het glas tegen de muur en hij doet het aan diggelen vallen.-Waarom zwijg je?-..-Stel je zo niet aan.-..Verdomme! ik heb je gezegd dat hier vandaag geen droefheid binnenkomt,en het zal er niet in komen.Schud me zo niet..Vandaag gaan we het winnen van die van buiten.- Je maakt me bang.-Kijk niet bedroefd en je moet niet van me schrikken..-het enige wat ik wil is je mijn belofte waarmaken. En je eender welke slechte zaak te doen vergeten. Ik heb je deze morgen mijn woord gegeven dat je vandaag aan niets droevig zult denken. En ik zal het waarmaken want het kost me niets. Het is zo gemakkelijk je de droevige dingen te laten vergeten.. en voor zover dat in mijn bereik ligt, tenminste vandaag,..laat ik je niet denken aan triestige dingen. XIII- Hoe zal het daarbuitenzijn vanavond? -Wie weet het,Molina. Het is niet koud en er is veel Dus moet het bewolkt zijn, met heel lage wolken misschien,die het licht van de straatlantaarns weerkaatsen.-Ja, het moet zo 'n avond zijn.- En de straten moeten nat zijn, vooral de voetpaden, zonder dat het geregend heeft, met achteraan een beetje nevel, Valentin. Vochtigheid maakt me zenuwachtig, want heel mijn lijf jeukt dan, maar vandaag niet.-Ik voel me ook goed.-Is het eten je goed bevallen?-Ja, het eten..-Wat blijft er weinig over.-Mijn schuld, Molina.Van de twee, eten wij meer dan gewoonlijk.-Hoe lang is het geleden dat ze je het pakket gebracht hebben?-Het is vier dagen geleden. En voor morgen rest er nog een beetje kaas, een beetje brood, mayonnaise..-En er is geconfijte sinaasappel. En een halve Engelse pudding. En dulce de leche.-En verder niets, Valentin.-Nee, een stuk geconfijt fruit. De kalebas die je voor jezelf bewaard hebt. Ik vind het jammer hem op te eten, ik ga hem opzij leggen en nooit komt het moment. Maar morgen delen we hem in twee.-Nee, die is van jou.-Nee, morgen gaan we het eten van de gevangenis moeten eten en nadien eten we de geconfijte kalebas.- Morgen zullen we het bespreken.Ja, ik wens nu aan niets te denken, Valentin. Laat me slapen.-Ben je moe?-Nee, maar ik voel me wel, ik ben gerust. Nee, ik ben meer dan gerust? Maak je niet boos als ik je iets lulligs zeg. Ik ben gelukkig. Zo moet het zijn.-En het mooie van als iemand gelukkig is, weet je Valentin, 69

het lijkt of het voor altijd is dat men zich nooit meer slecht zal voelen.-Ik voel me ook goed, dat ellendig bed van viezigheid is een beetje warm, en toch weet ik dat ik goed zal slapen.-Ik voel een warmte in mijn borst, Valentin, dat is het mooiste. En mijn hoofd is helder, nee, flauwe kul, mijn hoofd vol met een lauw dampje. Ik zit er helemaal vol Ik weet het niet, misschien voel ik je nog steeds..alsof je me aanraakt.-Stoort het je als ik hierover praat?-Nee. -Als jij hier bent , ik heb het je al gezegd, ben ik mezelf niet meer en dat is een opluchting. En dan, zelfs als ik slaap en hoewel jij in je bedje ligt ben ik evenmin mezelf. Het is iets vreemds..hoe zal ik het je uitleggen? Zeg me het eens, kom. Zet me niet onder druk, laat me me concentreren.. En als ik alleen blijf in bed ben ik evenmin jij, ik ben een andere persoon, die noch man noch vrouw is, maar …..-die zich buiten gevaar voelt. -Ja, dat is het, hoe weet jij dat?-Omdat het dat is wat ik voel.-Waarom voel jij dat zo?-Ik weet het niet, Valentin..Wat?-Ik wil je een ding zeggen..maar lacht niet.-Spreek.-Telkens als je naar mijn bed bent gekomen…dan..wou ik niet meer wakker worden eens ik in slaap viel. Natuurlijk is het pijnlijk voor mij dat moeder alleen zou achterblijven..maar als het voor mij zou zijn zou ik nooit meer wakker willen worden. Maar het is geen zaak die nog door mijn hoofd komt, het enige wat ik echt vraag is te sterven. -Je moet me eerst de film tot het einde vertellen. -Oef, het is nog lang, deze avond beëindig ik hem niet.-Ja, als je de laatste dagen er wat van verteld had, dan zou je het vanavond wel afgekregen hebben. Waarom wilde je me niet meer vertellen? -Ik weet het niet.- Denk dat het de laatste film kan zijn die je me vertelt.-Daarom zal het zijn, wie weet.-Vertel me nog een beetje vooraleer te slapen.-Maar niet tot het einde, het is nog lang. -Tot je in slaap valt.-Goed. Waar waren we gebleven? Toen hij in de kroeg voor haar aan het zingen was toen ze verscheen op de bodem van het glas brandewijn.-Juist, en toen Ondertussen heeft zij de magnaat opgegeven, ze was beschaamd geworden om dit leven verder te zetten en ze besloot terug te gaan werken. Ze gaat zich als zangeres aanbieden in een nachtclub, het is de dag van haar debuut, ze is zeer zenuwachtig, 's avonds gaat ze opnieuw in contact komen met het publiek, en deze namiddag is het algemene repetitie. Ze komt op in een lang kleed, zoals ze vroeger deed, zonder schouderbandjes, de buste sterk getailleerd, de wespentaille en dan de zeer wijde rok, helemaal in zwarte lovertjes. Maar ze schitteren niet zo erg de lovertjes . Haar haar is zeer eenvoudig, streep in het midden en lang tot op de schouders. Een pianist begeleidt haar, het toneel is niet meer dan een gordijn van wit satijn opgebonden met een satijnen lus want waar ze gaat wil ze het contact voelen met het satijn, aan de zijkant staat een Griekse zuil van wit namaakmarmer, ook de vleugelpiano is wit maar de pianist draagt een zwarte smoking. Hier in de boîte is iedereen als gek de tafels aan het zetten, de vloeren aan het boenen, spijkers aan het slaan, maar als zij verschijnt klinken de eerste noten van de piano, goed, dan wordt iedereen En ze zingt, of nee, ze zingt nog steeds niet, de tonen van de piano vangen aan, daar in de verte een bijna onhoorbare kadans van macaras, je ziet haar handen beven, haar ogen vullen zich met tederheid, ze raakt haar sigaret aan een souffleur die tussen de coulissen staat, ze neemt haar positie aan naast de Griekse zuil en begint met een ernstige en heel melodieuze stem de inleiding bijna gesproken te zingen, denkend aan de jongeman:" ze zeggen allemaal uit het oog is uit het hart… en ik verzeker je dat het niet waar is,..sinds dat laatste ogenblik dat ik met jou doorbracht, lijkt mijn leven..vol van wreedheid", en daar begint het onzichtbaar orkest met vol volume en verheft zij heel haar stem,: " op je lippen voer je mee die heilige kus..die ik voor jou bewaard had, ja, voor jou.. Jij, kreeg in je ogen, een hele wereld van verlangens, die je vond in de mijne, voor jou.." en hier kwam een intermedium van het orkest en zij deed een kleine wandeling en in het midden van het podium viel ze opnieuw met volle stem uit, " Hoe kon je me verlaten, we hielden zoveel van elkaar!..als je had ontdekt hoeveel bezetenheid mijn hart had bewaard… Alhoewel we heel ver van elkaar zijn zul je wenen als een kind en verlangen naar een een streling zoals ik je gegeven heb.."-Ik luister naar jou, ga verder.-En als ze stopt met zingen is ze volledig in zichzelfgekeerd en alle arbeiders die de zaal voor deze avond klaarmaken onderbreken even hun werk En ze loopt tevreden naar haar kleedkamer want ze stelt zich voor dat hij zal vernemen dat ze opnieuw aan het werken is en dat ze daarom niet meer bij de magnaat is. Maar er wacht haar een verschrikkelijke verrassing. De magnaat heeft deze nachtclub gekocht en heeft bevolen dat men ze sluit zelfs voor haar debuut. En er is een bevel tot inbeslagname van haar juwelen want de magnaat heeft met de juwelierszaak een regeling getroffen waarbij deze voorwendt dat ze niet betaald zijn, zo gaan die dingen. Ze beseft onmiddellijk dat de magnaat beslist heeft haar te beletten te werken en haar het leven onmogelijk te maken, natuurlijk opdat ze op die manier terug zou komen naar hem. 70

Maar ze geeft zich niet gewonnen en beslist met haar agent hoe dan ook verder te proberen tot ze een goed contract kunnen afsluiten. Intussen is de jongeman nog steeds in Veracruz zit en hij stelt vast dat zijn spaarcenten aan het opraken zijn en hij moet werk zoeken. Hij kan geen journalist meer zijn want ze hebben hem op de zwarte lijst van het syndicaat gezet en ander werk zonder aanbeveling en met zijn slecht uiterlijk dat hij door zoveel dronkenschap heeft gekregen en zijn onverzorgd aspect wordt hij evenmin elders aangenomen. Uiteindelijk geven ze hem werk als arbeider in een houtzagerij, hij werkt daar enige dagen, maar zijn krachten begeven hem, zijn lichaam is ondermijnd door de alcohol, hij heeft nooit eetlust en hij kan zijn voedsel niet binnen krijgen. Op een dag dringt een collega tijdens de rusttijd voor de lunch erop aan dat hij iets eet, hij probeert een hap maar hij krijgt het niet binnen, het enige wat hij heeft is dorst, dorst. En dezelfde namiddag valt hij in zwijm. Ze moeten hem naar een hospitaal brengen. In het delirium van de koorts roept hij op haar en dan gaat de collega al zijn papieren doorzoeken om haar adres te vinden hij belt haar op in Mexico en natuurlijk zit ze niet meer in dat luxueus appartement maar de huishoudster die een aardige vrouw was geeft het bericht door aan het meisje dat nu in een heel goedkoop pension verblijft. Ze begeeft zich onmiddellijk naar Veracruz maar daar is de meest verschrikkelijke scene ze heeft niet genoeg geld voor de reis en de eigenaar van het pension is een afstotelijke oude dikzak en ze vraagt hem of hij het geld leent en hij zegt nee. Daarop maakt ze enkele toespelingen en de walgelijke dikzak zegt haar ogenblikkelijk dat hij het geld leent maar in ruil voor puntje..puntje. En men ziet dat hij in haar kamer komt iets wat het meisje nooit had toegestaan aan de walgelijke vent. En daar ligt de jongeman in het hospitaal, de dokter komt binnen met een non en kijkt naar de kaart waarop men noteert hoe het met de zieke verloopt, hij neemt zijn pols en kijkt in het wit van zijn ogen, hij zegt hem dat hij nogal goed reageert maar dat hij zich nog goed moet verzorgen, nooit geen alcohol meer mag drinken , heel goed eten en rusten. Hij denkt :hoe moet dit allemaal ..ik zit in de miserie, en hij ziet ver weg aan de andere kant van het paviljoen eenongelooflijke figuur staan in de deuropening. Ze komt vooruit terwijl ze elke zieke bekijkt om te zien of ze de jongeman vindt, ze gaat traagjes vooruit, en alle geinterneerden bekijken haar alsof ze een verschijning is. Ze is heel eenvoudig, heel goddelijk in het wit, een heel eenvoudig maar doorschijnend kleed met haar haar opgebonden en zonder enig Natuurlijk omdat ze er geen meer heeft, maar voor de jongeman heeft dit een bijzondere betekenis, dat ze heeft gebroken met het luxeleven dat de magnaat haar bezorgde. Als ze hem ziet kan ze het niet geloven want hij is zo achteruitgegaan, haar ogen vullen zich met tranen, en daar is de dokter juist om hem te zeggen dat hij hem uit het hospitaal ontslaat, hij zegt niet te weten waar naartoe, maar zij zegt van wel ,dat ze een heel mooi huis met tuin heeft, heel eenvoudig maar beschaduwd door palmbomen en gestreeld door de zilte lucht van de zee. En ze gaan samen weg, zij heeft dat huisje gehuurd dat bijna in het veld staat waar de buitenwijken van Veracruz eindigen. Hij is iets misselijk door zijn zwakte, ze maakt het bed klaar en hij vraagt haar of ze liever een hangmat in de tuin wil plaatsen vastgebonden aan twee van de vele palmbomen die het huis omringen. En daarin legt hij zich en ze houden elkaars handen vast en kunnen de blik in elkaars ogen niet lossen, hij zegt haar dat hij spoedig zal herstellen door de vreugde haar hier bij zich te hebben en dat hij erin zal lukken goed werk te vinden en dat hij haar niet tot last zal dienen, ze antwoordt hem dat hij zich daarom niet moet kwellen, dat ze spaargeld heeft en dat ze hem enkel zal toelaten te gaan werken als hij volledig genezen is, ze kijken elkaar bewonderend aan en en er komen echos uit de verte van vissersliederen, heel fijne snaarmuziek waarvan men niet weet of het guitaren of harpen zijn. En hij zet in een zucht een tekst op deze melodie, hij spreekt hem al zingend uit met een heel lage maat zoals deze die die instrumenten aanduiden die van zover klinken," je bent in mij,..ik ben in jou..waarom wenen,..waarom lijden,..Ik wil mijn geluk verzwijgen.;opdat de wereld het niet zou kennen..doch het roept binnen in mij..het is de angst om te leven..om te beminnen..Ik ben gelukkig, jij bent het ook,..hou je van me, ik hou nog meer van jou…Ik ben zo verliefd, dat ik vergeten ben wat gebeurd is, ..en vandaag voel ik me gelukkig,..omdat ik je heb zien -Stop niet.-De dagen gaan voorbij en hij voelt zich veel beter maar hij is bezorgd dat zij hem niet laat gaan of haar zelfs niet mag vergezellen naar het luxueus hotel waar ze elke avond zingt. Geleidelijk aan begint de jalouzie hem aan te vreten.

71

Hij heeft haar gevraagd waarom er geen aankondigingen verschijnen over haar stervoorstellingen in de dagbladen en zij zegt omdat ze de magnaat niet op haar spoor wil brengen en dat de magnaat iemand kan sturen om hem te vermoorden als hij hem ziet voor het hotel en de jongeman begint te denken dat ze de magnaat ziet. Op een dag gaat hij naar dat superluxueus hotel waar zich een boîte bevindt met internationales attracties. En zij is nergens aangekondigd en niemand kent haar of heeft haar gezien, ze herinneren zich haar ,ja, als een ster van jaren geleden; Hij gaat dan wanhopig ronddolen in de havenwijken waar zich de tavernes bevinden. Hij kan niet geloven wat hij ziet: in een hoek onder een straatlantaarn staat zij als hoer, zo verdiende ze het geld om hem te onderhouden. Hij verbergt zich dan opdat ze hem niet zou zien en hij keert ondaan terug naar huis. Als ze ' s morgens verschijnt wendt hij voor dat hij slaapt wat hij nooit doet.. De volgende dag staat hij vroeg op om werk te gaan zoeken en geeft haar een of ander excuus. Hij keert ' s avonds terug zonder iets te hebben gevonden, zij was al bezorgd. Hij wendt voor dat alles goed gaat en als zij weggaat , volgens haar om te gaan zingen,vraagt hij haar dat ze niet buitengaat, dat de nacht gevaren inhoudt en dat ze alstublieft bij hem blijft, dat hij schrik heeft dat hij ze nooit meer zal terug zien. Ze vraagt hem zich te kalmeren want het is absoluut noodzakelijkk dat ze weggaat want de huur moet betaald worden. En de dokter heeft haar een nieuwe heel dure behandeling voorgesteld, zonder dat hij het wist, ze moeten dezelfde morgen samen naar de dokter gaan. En ze gaat weg..hij beseft dan welke belasting hij voor haar betekent, tot wat ze zich moet verlagen om hem te redden. De jongeman ziet de vissersboten die ' avonds naar de kade terug keren op weg naar de oever van de zee, er is een schitternde volle maan, de maan breekt in stukjes bij het weerkaatsen in de tamme deining van de tropische nacht. Er is geen wind, alles is in rust, behalve in het hart van de jongeman.De vissers zingen in koor met gesloten mond; ze zetten een heel droevige melodie in, de jongeman zingt ze , met de woorden dicteert hij zijn eigen wanhoop. "..trek een sluier maan .… over de nevel..van mijn eenzaamheid,. waarheen? waarheen ga je?..zeg me of je deze nacht op ronde gaat..zoals zij weggaat.. met wie? Met wie is het?..zeg haar dat ik van haar hou, zeg me dat ik sterf..van zolang te wachten..kom terug..kom terug.. rondtrekken is niet goed, het is vol gevcaar ..en doet pijn .en het eindigt met geween." En 's morgens als ze terugkomt is hij weg, hij heeft haar een papiertje achtergelaten waarin hij zegt dat hij als gek van haar houdt, maar voor haar geen last wil zijn, en dat ze hem niet zoekt , want als God hen opnieuw wil verenigen..zullen ze elkaar vinden zonder zoeken.. Ze ziet dichtbij veel sigarettenpeuken en een vergeten doosje lucifers, en doosje zoals ze die in de havenkroegen geven, ze beseft dat hij haar gezien heeft..-En eindigt het hier?-Nee, het loopt nog verder maar het einde laten we voor een andere dag. -heb je slaap?-Nee.-En dan? -Deze film maakt me depressief, ik weet niet waaom ik je hem beginnen te vertellen ben. -Valentin, ik heb een slecht voorgevoel.-Welk?- Dat ze me van cel zullen verwisselen , dat is alles, dat ze me niet vrij zullen laten en ik je niet meer zal zien.Ik was zo tevreden en je deze film vertellen was weer eens een streling van de ziel.Je moet niet vooruit te lopen op de gebeurtenissen, wie weet wat er allemaal kan gebeuren..-Ik heb schrik dat er iets ergs gebeurt.- Zoals wat?-Kijk, voor mij is hier buitengaan belangrijker dan gelijk vanwege de gezondheid Maar ik blijf bezorgd dat er niemand is om op jou te zorgen.-En denk jij niet aan jezelf? Nee, -..-Molina, er is iets dat ik je graag zou vragen.-Wat?-Het is nogal ingewikkeld. Wel..het is dit: jij bent fysiek zowel een man als ik..-Hm..-Ja, je bent in geen enkel opzicht minder. Waarom dan schijn je niet te handelen als een man? Ik zeg niet met vrouwen , die trekken je niet aan. Maar met een andere man.-Nee, dat ligt me niet..-Waarom?-Daarom niet- Dat versta ik niet goed.. Toch niet alle homosexuelen zijn zo ?.-Nee, er zijn er van alle soorten. Maar ik nee, ik..ik geniet alleen -Kijk, ik begrijp daar niets van, maar ik wil je iets uitleggen,hoewel het een blunder is, dat weet ik niet..Ik luister.Ik wil maar zeggen dat als je graag vrouw wil zijn… je je daarom niet minder moet voelen.-..-Ik weet niet of je me begrijpt, wat denk je er zelf van?-..-Ik wil je maar zeggen dat je niet met iets moet betalen, met gunsten,je excuseren, omdat je dat wenst. Je moet je niet onderwerpen.- Maar als een man..mijn echtgenoot is, moet hij bevelen opdat hij zich goed zou voelen. Dit is natuurlijk, want hij is tenslotte de baas in huis.-Nee,de baas in huis en de vrouw in huis moeten gelijkwaardig zijn. 72

Als dat zo niet is, is dat uitbuiting.-Dan is het niet leuk.-Wat?-Wel, dit is heel intiem, maar aangezien je het wil weten.. Het leuke is wanneer een man je omhelst..je een beetje schrik hebt.-Nee, maar dat is fout. Wie heeft dat idee in je hoofd gebracht, dat is helemaal verkeerd.-Maar ik voel het zo.-Jij voelt het zo niet, ze hebben je sprookjes verteld en daardoor heb jij je hoofd vol gestoken hebben met die flauwe Omdat je een vrouw bent moet je geen..weet ik veel..een martelaar worden. Kijk..was het niet dat het zo veel pijn zou doen ik je zou vragen het met mij te doen om je te tonen dat, macho zijn, je nergens -Laten we daar niet meer over praten want het is een gesprek dat tot niets leidt.-In tegendeel, ik wil discuteren.-Maar ik niet.-Waarom niet? Daarom niet , en uit. Ik vraag het je ,a.u.b. XIV Directeur : ja, juffrouw, geef me uw chef a.u.b...-Bedankt.. Hoe gaat het! Hoe verloopt het daar?-Er is hier weinig nieuws.- Ja, hiervoor belde ik je.-Binnen enkele minuten zie ik hem opnieuw.Ik weet niet of u zich herinnert dat ik Molina een week extra tijd gegeven We lieten zelfs Arregui denken dat we van de ene dag op de andere Molina van cel zouden veranderen als kandidaat voor een voorwaardelijke invrijheidstelling.- Juist, het was het idee van Molina zelf, ja. Verdomme..-De tijd begint te dringen. Natuurlijk, dat ze deze gegevens willen vooraleer het tegenoffensief te lanceren , ik begrijp het, Ja, binnen enkele ogenblikken zie ik hem daarom heb ik u eerder gebeld. Laten we zeggen dat in het geval dat ik niets heb..absoluut niets om te verklaren, in geval er niet de minste vooruitgang is, wat zal ik dan doen met Molina?-Denkt u..-Binnen hoeveel dagen?-Morgen zelfs?- Waarom morgen?Ja, natuurlijk er is geen tijd te verliezen.-Ja,ik begrijp, vandaag niet, zo heeft Arregui tijd om iets te verzinnen.-Perfect, als hij hem een boodschap geeft zal Molina ons zelf naar zijn cel leiden. De moeilijkheid is dat hij niet mag merken dat hij geschaduwd wordt. Maar kijk..er is iets vreemds met Molina, er is iets dat me zegt, ik weet niet hoe ik het moet uitleggen, er is iets dat me zegt..dat Molina niet zuiver handelt met mij..dat hij me iets verbergt.- Denkt U dat Molina zich aan hun kant gezet heeft?-Ja, het kan misschien zijn uit schrik voor represailles van de lui van Arregui. Ja, Arregui kan hem ook hebben bewerkt, wie weet met wat voor methodes. -Misschien daarom ook. Het is moeilijk om de reacties van een kerel zoals Molina te voorzien, een amorele vent per slot van rekening. -Er is ook een andere mogelijkheid: dat Molina tracht buiten te gaan zonder zich met iemand te compromiteren, noch met ons noch met Arregui. Dat Molina aan de kant van Molina staat en niets meer. Ja, het loont de moeite het te proberen.-En er is nog een mogelijkheid. Ja, excuseer me dat ik je onderbreek..Het is het volgende: als Molina ons niets bijbrengt..ik bedoel, als hij ons vandaag geen enkel gegeven bezorgt, noch morgen vooraleer op straat te gaan,..en ons evenmin iemand brengt van de lui van Arregui, eenmaal op straat,..wel, dan hebben we nog steeds een andere mogelijkheid. En dat is: men kan in het dagblad aankondigen, of het hem laten weten, hoe dan ook, dat Molina of beter gezegd agent X aan de politie gegevens verstrekt heeft over de aan Arregui toegeschreven cel , en dat deze agent, agent X, stiekem handelt als gedetineerde in deze gevangenis. Als de lui van Arregui het zullen vernemen zullen ze hem opzoeken om met hem af te rekenen en daar kunnen we ze verrassen. Tenslotte openen er zich vele mogelijkheden eens Molina op straat staat. Ah, ik ben blij. -Bedankt, bedankt?- Ja, ik bel u van zodra Molina het bureel verlaat.-Perfect, zo spreken we af. -Akkoord..-Ik bel u onmiddellijk..-Aangenaam. Tot straks Directeur: Kom binnen, Molina. Gedetineerde: Goeie dag , meneer. Directeur: Het is goed, sergeant, je kunt ons alleen laten. Sergeant : Tot uw orders, meneer. Directeur: Hoe gaat het ,Molina? Gedetineerde : Goed, meneer. Directeur :Wat voor nieuws vertel je me? Gedetineerde : Hier gaan we, meneer. Directeur : Is er vooruitgang? Gedetineerde : Ik denk van niet, meneer…U kunt zich voorstellen dat ik niets liever zou willen .. Directeur : Helemaal niets.. Gedetineerde : Niets. Directeur: Kijk, Molina, ik heb alles klaar liggen om je in vrijheid te stellen als u ons enig gegeven Ik zeg je zelfs meer, de papieren voor uw voorwaardelijke invrijheidstelling liggen al klaar. Enkel mijn handtekening ontbreekt nog.

73

Molina : Mener.. Directeur : Het is jammer. Gedetineerde : Ik deed al het mogelijke , meneer. Directeur : Maar was er niets de minste insinuatie over iets?, het kleinst mogelijke spoor?..Opdat een element zou volstaan..waardoor we zouden kunnen handelen. En dat klein element zou al verrechtvaardigen dat ik mijn handtekening op de papieren zou zetten. Gedetineerde : U kunt zich wel voostellen, meneer, ik wil niets liever dan hieruit weggaan..Maar het zou erger zijn dat ik iets zou verzinnen. Echt waar, Arregui is als een graf. Het is een gesloten kerel met een totaal wantrouwen , hoe zal ik het zeggen, het is onmogelijk, het is..het is niet menselijk Directeur : Kijk me recht aan, Molina, laten wij eens praten als mensen onder elkaar, zowel jij als ik zijn menselijke wezens. Denkt aan je moeder en aan de vreugde die je haar zou geven. En denk eraan dat we je zullen beschermen en dat er je niets zal overkomen eens je op straat staat. Gedetineerde : Als ik op straat sta zou er niets meer voor mij van belang zijn. Directeur : Echt waar, Molina, je moet geen enkele soort weerwraak vrezen, wij zullen je voortdurend bewaken, je zult perfect beschermd worden. Gedetineerde : Dat weet ik, meneer de directeur. Ik dank je zeer dat je daaraan denkt dat ik bescherming nodig heb.. Maar wat kan ik doen? Het zou erger zijn als ik iets verzon dat niet waar is. Directeur : Goed, ..het spijt me erg,Molina….Onder deze voorwaarden kan ik niets voor je doen. Gedetineerde : Wordt het dan niets?..ik bedoel mijn voorwaardelijke invrijheidstelling. Is er dan helemaal geen hoop? Directeur : Nee, Molina. Als u ons geen enkel gegeven bezorgt zie ik me in de onmogelijkheid u te Gedetineerde : Geen enkele aanbeveling voor goed gedrag? Helemaal niet? Directeut : Helemaal niet, Molina. Gedtineerde : En de cel?Laten ze me tenminste in dezelfde cel? Directeur : Waarom? Verkies je niet bij mededeelzamer mensen te zitten dan Arregui? Het moet nogal triestig zijn bij iemand te zitten die niet praat. Gedetineerde : Ik verlies de hoop niet dat hij me op een dag iets vertelt. Directeur : Nee, ik denk dat u genoeg gedaan hebt om ons te helpen,Molina. We gaan u in een andere cel zetten. Gedetineerde : Alstublieft, meneer, voor al wat je lief is.. Directeur : Maar wat gebeurt er..ben je gehecht aan Arregui? Gedetineerde : Meneer, zolang ik bij hem ben zal ik hoop hebben dat hij me iets vertelt,..en als hij me iets vertelt is er hoop dat ze me vrijlaten.. Directeur : Ik weet het niet Molina, ik moet er over nadenken. Maar ik geloof dat het geen zin heeft. Gedetineerde : Echt waar, meneer, voor alles wat je lief is... Directeur : Beheers u, Molina. We hebben elkaar niets meer te vertellen, ga nu maar weg. Gedetineerde : Bedankt, meneer.Voor alles wat u kunt doen voor mij, al bedankt.. Directeur: U kunt gaan.. Gedtineerde : Bedankt.. Directeur : Tot binnenkort, Molina. Sergeant : Hebt u geroepen , meneer? Directeur : Ja. Je kunt de gedetineerde vergezellen. Sergeant : Heel goed , meneer. Directeur : Hoewel ik eerst nog iets wil zeggen tegen de gedetineerde. Molina, morgen ben je klaar met je spullen om de cel te verlaten. Gedetineerde : Ik smeek u..Nee, trek me niet weg uit mijn enige mogelijkheid.. Directeur : Een momentje, ik heb nog niet gedaan met praten. Zie dat je morgen met alles klaar bent opdat je in voorwaardelijke vrijheid zult komen. Gedetineerde : Meneer.. Directeur : Ja, morgen, op het eerste uur van de morgen. Gedetineerde: Dank u, meneer. Directuer : En veel geluk, Molina. Gedetineerde : Dank u, meneer. Bedankt.. Directeur : Het is niets, ma,, dat het je goed gaat.. Gedetineerde : Maar, is het serieus? Directeur : Natuurlijk is het serieus. Gedetineerde : Ik kan het niet geloven.. Directeur : Geloof het maar..en gedraag u behoorlijk op straat. En doe geen flauwe kul meer met jongetjes,Molina. 74

Gedineerde : Morgen al? Directeur : Ja, morgen op het eerste uur. Gedetineerde : Bedankt.. Directeur : Wel, ga al , ik heb nog meer te doen. Gedetineerde : Bedankt, meneer. Directeur : Geen dank. Gedetineerde : Ah!..nog een ding.. Directeur : Wat is er? Gedetineerde : Hoewel ik morgen buiten ga..als ze me komen bezoeken, die van thuis of mijn Direteur : spreek..of heb je liever dat de sergeant weggaat? Gedetineerde : Nee, ik bedoel..als ze me komen bezoeken konden ze niet zeker zijn dat ik morgen buiten kom.. Directeur : Wat bedoel je?..ik begrijp je niet. Verklaar je nader, ik heb nog veel te doen. Gedetineerde : Ja, als ze zouden komen zouden ze me een pakket hebben meegebracht..en om het te verbergen voor Arregui… Directeur : Nee, dat heeft geen belang meer. Zeg hem dat ze je niets meegebracht hebben omdat de advokaat wist dat je vrijgelaten zou worden. Je zult morgen al thuis eten , Molina. Gedetineerde : Het was niet voor mij, meneer. Het was om te verbergen voor Arregui. Directeur : Laten we niet overdrijven, Molina. Zo is het goed. Gedetineerde : Pardon, meneer. Directeur : Dat het je goed gaat. Gedetineerde : Veel dank. Voor alles..

-Arme Valentin, je kijkt naar mijn handen. - Ik gaf me er geen rekenschap van. Ik deed het ongewild. - Je ogen kwamen er uit, arme schat…-Wat een taal.. en? Vertel het vlug! -Ze hebben me geen pakket meegebracht. Je zult me moeten excuseren. - Dat kun je toch niet helpen. Ai, Valentin..Wat is er?-Ai, je weet het niet..-Kom wat is dat voor mysterie.- Ik weet het niet..-Vooruit.. Wat is er? Vooruit maar! -Morgen ben ik vrij. -Uit de cel?..wat een flauwekul. -Nee, ze laten me gaan, in vrijheid. -Nee..-Ja, ze laten me voorwaardelijk vrij.- Maar dat is prachtig.-Ik weet het niet..-Hoe is het mogelijk.. Het is het geweldigste dat je kon overkomen. -Maar, en jij?.. Je gaat alleen achterblijven. -Nee, het is niet mogelijk, zo een gelukstreffer, Molinatje! Het is geweldig, geweldig..Zeg me dat het waar is of hou je me voor de gek?-Nee, echt waar.-Het is geweldig. - Het is goed van jou je zo te verheugen voor mij.-Ja, ik ben blij voor jou, maar ook voor iets anders.. Dit is fabelachtig! -Waarom? Wat is er zo fabelachtig..-Molina, je kunt me een fantastische dienst bewijzen en ik verzeker je dat je geen enkel risico zult lopen. -Wat is het? -Luister..in de laatste dagen is er me een buitengewoon actieplan opgekomen en ik sterf als ik eraan denk dat ik het niet kan overmaken aan mijn mensen. Ik had mijn hersenen gepijnigd om te zoeken naar een oplossing,.. en jij dient ze me op een dienblad. -Nee, Valentin. Ik dien je daar niet voor, ben je gek. - Luister eens een momentje naar mij. Het zal gemakkelijk zijn. Jij moet alles onthouden en dat volstaat. Daarmee is het genoeg.- Nee, je bent gek. Ze kunnen me gelijk waar volgen, om te zien of ik niet in een combinatie zit met jou. - Dat regelt zich Je kunt enkele dagen , zelfs twee weken laten voorbijgaan. En ik vertel je wat je moet doen om te weten of ze je volgen of niet.- Nee, Valentin, ik vertrek in voorwaardelijke vrijheid, voor eender wat sluiten ze me opnieuw op.-Ik verzeker je dat er niet het minste risico zou zijn.-Valentin, ik smeek je. Ik wil er geen woord over horen. Niet waar ze zijn, noch wie het zijn, niets. - Zou je niet graag willen dat ik ook op een dag zou vrij zijn?Van hier? -Ja, vrij. -Hoe zou ik dat niet willen..-Wel dan moet je me helpen.- Er is niets in de wereld dat ik liever zou hebben. Maar luister naar mij, het is voor uw goed dat ik het je vraag..geef me geen enkele gegeven , vertel me niets over je kameraden. Want ik ben niet bekwaam voor die dingen, als ze me pakken ga ik alles lossen.-Ik en niet jij bent verantwoordelijk voor mijn kameraden. Als ik je iets vraag is het omdat ik weet dat er geen risico is. Alles wat je moet doen is een paar dagen laten voorbijgaan en een oproep doen vanuit een publieke telefoon en niet vanuit je huis. 75

En met iemand afspreken op een valse plek.-Hoe op een valse plek? -Ja, in het geval dat de telefoonlijn van mijn kameraden afgeluisterd wordt. Daarom moet je een plaats in code opgeven, bijvoorbeeld als je hen verteld over de lunchroom van Rio de Oro weten zij dat het een andere plaats is want we werken altijd zo over de telefoon, versta je me? Als we een plaats vernoemen is het omdat we in werkelijkheid een andere bedoelen. Bijvoorbeeld de bioscoop Monumental is het huis van een van de onzen en hotel Plaza is een hoek in de wijk Boedo? Je doet me schrik krijgen, Valentin. -Als ik het je eenmaal heb uitgelegd gaat de schrik zo wel weg. Je zult zien hoe gemakkelijk het is een boodschap over te brengen. Maar als de lijn afgeluisterd wordt ben ik dan gecompromiteerd of niet? Als je spreekt vanuit een publieke telefooncel, nee, en als je je stem verandert, is dit het gemakkelijkste ter wereld, ik zal je dat leren. Er zijn duizend manieren, een karamel in de mond, een tandenstoker onder de tong… Luister, het is niets.- Nee, Valentin..Daarna praten we opnieuw.-Nee!-Zoals je wilt..-Wat is er?- Ga daar niet zo liggen.. Bekijk me, a.u.b.-..-Verberg je gelaat niet in het kussen, a.u.b. ik vraag het het je.-Valentin..-Wat is er? Ik vind het pijnlijk je alleen te laten.- Het is helemaal niet pijnlijk. Het zal je tevreden stellen dat je je moeder zult zien en je gaat haar kunnen verzorgen. Dat is wat je wou, is het niet?-..-Vooruit, bekijk me.- Raakt me niet aan.-Nou, het is goed, Molinatje.. ga je me niet missen?-Natuurlijk ga ik je missen.-Valentin, ik deed een belofte, ik weet niet aan wie, aan God, hoewel ik niet heel gelovig ben.-Ja,..- Wat ik het liefst in mijn leven zou willen was te kunnen weggaan om mijn moeder te verzorgen. En dat ik daar alles voor over zou hebben, dat al het mijne nadien kwam, dat ik in de eerste plaats vroeg om mijn moeder te kunnen verzorgen. En mijn wens werd vervuld. Dat maakt je tenslotte tevreden. Jij bent heel edelmoedig om eerst aan iemand anders te denken en niet aan jezelf. Je zou moeten trots zijn om zo te zijn.-Maar is dat dan eerlijk, Velentin?-Wat? Dat ik altijd zonder iets achterblijf.. Dat ik echt niets heb van mezelf in het leven.-Nou, maar je hebt je moeder, dat is een verantwoordelijkheid en die moet je op jou nemen.-Ja, dat is waar.-Wel dan? -Luister naar me. Moeder had haar leven , zij leefde al, ze had al haar man, haar zoon.. Ze is al oud, haar leven is bijna vervuld..-Ja,maar ze leeft nog steeds.-Ja, ik ik leef ook nog.. Maar,wanneer begint mijn leven? ,wanneer krijg ik iets voor mezelf?-Molinatje, je moet je daar bij Je hebt de loterij gewonnen omdat ze je laten gaan. Daar moet je tevreden mee zijn. Buiten kun je opnieuw beginnen.- Ik zou bij jou willen blijven. Het enige wat ik nu zou willen is bij blijven. -Ben je beschaamd dat je zo spreekt? -Nee,.. Wel, ja. -Ja, wat? -Dat maakt me een beetje beschaamd.-Valentin.. Als ik je die boodschap doorgeef denk je dat je sneller buiten bent?-Wel, het zal een manier zijn om onze zaak vooruit te helpen.-Maar ze gaan je daarom niet onmiddellijk buiten laten. Jij zegt het omdat ze de revolutie sneller zullen ontketenen.-Ja, Molinatje.- Niet omdat ze je voor een andere reden laten gaan.-Nee, Molina. -Breek je hoofd niet , denk er niet meer aan. Laten we er later over discuteren. -Er blijft niet veel tijd meer over om te discuteren.-We hebben heel de nacht.-..-En ik moet de film nog afmaken, vergeet dat niet. Sinds enige dagen wil je me niets meer vertellen.- Omdat deze film maakt me heel droevig maakt.Alles maakt je droevig…-Je hebt gelijk. Alles behalve een zaak.-Vertel geen flauwe kul.-Ja,het is een schande, maar zo is het. Alles maakt me droevig, dat ze me van cel wisselen maakt me droevig, dat ze me vrij laten maakt me Alles behalve een ding.- Buiten zal het je goed gaan, je gaat alles vergeten wat in het gevang met jou gebeurde, je zult het zien. -Ik wil het niet vergeten.-Goed..stop met die flauwe kul! Koeioneer me niet verder, au.b.!-Neem me niet kwalijk.-Alstublieft Valentin, zeg me dat je me vergeeft. Ik vertel je de film, ik werk hem af, als je wilt. En daarna beloof ik je dat ik je niet meer lastig val met mijn zaken.-..-Valentin..-Wat wil je?-Ik ga het bericht niet doorgeven. -Het is goed.- Ik heb schrik,dat ze me over jou gaan ondervragen voor ik hier buiten ga.- Zolas je denkt.-Valentin..-Wat? -Ben je nog boos op mij?-Nee.-Wil je dat ik de film afwerk?Nee, want je hebt geen lust. -Ja, als je wilt werk ik hem af.-Het loont de moeite niet, ik kan me al voorstellen hoe hij afloopt.-Loopt hij goed af, echt waar?-Ik weet het niet, Molina. Ik zag het dat je het niet weet. Ik werk hem af voor jou.Zoals je wilt.-Waar waren we gebleven?-Ik herinner het me niet. 76

-Laat zien..Ik denk dat we gebleven zijn waar hij ziet dat ze zich prostitueert om hem eten te geven en dat zij dat beseft. En toen ze 's morgens naar huis terugkeerde hem niet meer vond.-Ja, hier was het.- Goed. Intussen was de magnaat haar aan het zoeken want hij had vernomen dat ze in uiterste ellende was en de kerel heeft wroeging over wat hij haar aangedaan heeft. En die morgen komt een weelderige auto naar het huisje aan de zee. Het is de chauffeur van de magnaat die haar komt halen. Zij weigert en even later komt de magnaat zelf aan. Hij zegt haar dat hij haar vergeeft, dat hij alles uit liefde gedaan heeft uit wanhoop haar te verliezen. Zij vertelt hem wat er gebeurd is en ze weent Dan voelt de magnaat zich zeer berouwvol en zegt haar dat als ze in staat geweest is voor dergelijke offers het is omdat ze van deze man houdt en hem voor altijd zal beminnen. En hij zegt haar" dit is voor jou" en overhandigt haar een koffer met al haar juwelen, hij geeft haar een kus op haar voorhoofd en vertrekt. Zij begint dan als gek overal te zoeken naar de jongeman want met de verkoop van de juwelen heeft ze voldoende geld opdat hij een kuur bij de beste dokters in de beste sanatoria kan volgen. Maar ze vindt hem nergens, ze begint zelfs de gevangenissen en de hospitalen af te lopen. Ze vindt hem uiteindelijk in een zaal van zwaar zieken. Zijn organisme was kapot, eerst door de alcohol en later door honger en kou. De kou van de nachten dat hij sliep aan de rand van de zee toen hij nergens heen kon. Als hij haar ziet glimlacht hij en hij vraagt haar dichterbij te komen om haar te omhelzen. Ze knielt aan de voet van het bed en ze omhelzen elkaar. Hij zegt haar dat hij de vorige nacht schrik had om te sterven want de ziekte verergerde sterk maar deze morgen toen hij zich buiten gevaar voelde dacht hij dat zodra hij beter was hij haar ging opzoeken omdat alles wat hen scheidde geen belang had en dat ze op een of ander manier samen opnieuw Het meisje kijkt dan naar de zuster verpleegster die aan de voet van het bed staat alsof ze bevestiging zoekt van wat hij zegt, dat hij zal genezen. Maar de zuster beweegt bijna onmerkbaar haar hoofd als teken dat het niet waar is. Hij praat verder en begint te zeggen dat ze hem nieuw werk hebben aangeboden bij belangrijke dagbladen en dat ze ook aangeboden hebben hem als correspondent naar het buitenland te zenden en dat ze samen ver weg gaan van alles en ze hun lijden zullen vergeten. Pas dan merkt het meisje dat hij zeer erg ijlt van de koorts. Hij vertelt haar dat hij een nieuwe tekst heeft opgemaakt maar dat zij hem op muziek moet zetten, als een lied,hij fluistert haar de woorden van dichtbij en ze herhaalt ze, en er klinkt op de achtergrond muziek die vanuit de zee schijnt te komen, want in zijn ijlkoorts stelt hij zich met haar voor op een visserskade in het gulden licht van de avond. Hij zegt, en zij herhaalt : "..Als ik droevig ben herinner ik Als ik blij ben, herinner ik me jou. Als ik andere ogen bekijk, een andere mond kus, een parfum riek..herinner ik me jou." en vanaf de pier kijken ze naar de horizon want er komt een zeilschip naderbij, " Ik draag je in mijn hart, heel dicht bij mij.. Ik draag je in mijn ziel, ik herinner me jou.." en het zeilschip legt aan in het kleine vissershaventje en de kapitein doet teken om in te stappen want ze gaan onmiddellijk het anker al lichten om te profiteren van de gunstige wind die hen heel ver weg zal brengen op een kalme zee en de woorden vervolgen:" ..ik heb nooit gedacht dat ge zou geloven dat ik zoveel, zoveel obsessie zou hebben..ik heb nooit geloofd dat je mijn hart zou stelen..daarom zal ik je mijn ganse leven herinneren..van dicht en van ver herinner ik me jou... Bij dag en nacht draag ik je als een melodie in mijn hart..ik herinner me jou." En hij verbeeldt zich hen samen aan boord van het zeilschip en ze kijken omarmd naar de einder, er is slechts de zee en de hemel want de zon is al achter de horizon verdwenen. Het meisje zegt hem dat het een mooi lied is maar hij antwoordt haar niet, hij staat daar met open ogen, misschien is het laatste wat hij zag in dit leven hun twee aan boord van het zeilschip voor eeuwig omarmd op weg naar het geluk. -Wat triestig..-Maar het is nog niet gedaan. Dan omhelst ze hem dan en weent wanhopig. Ze laat al het geld van haar juwelen achter bij de zusters van het hospitaal voor de armenzorg, en ze loopt en loopt als een slaapwandelaarster en ze komt aan het huisje waar ze beiden de weinige dagen van geluk gewoond hebben. Ze begint te lopen langs de rand van de zee, het is al valavond en men hoort de vissers zijn liederen zingen want ze hebben die gehoord en aangeleerd, er zijn jonge paartjes die naar het vallen van de avond kijken en men hoort die woorden die hij zong op het gelukkig moment van het weerzien, die de vissers nu zingen terwijl de ".;je bent in mij..ik ben in jou..waarom wenen..waarom lijden..Ik zou willen dat de wereld mijn stil geluk niet zou kennen..

77

doch binnen in mij is er de kreet, dit verlangen om te leven.." en een oude visser vraagt haar naar hem en ze zegt dat hij weggegaan is, maar dat het geen belang heeft want hij zal altijd bij hen zijn hoewel het niet meer zou zijn dan in de herinnering van een lied en ze wandelt alleen verder met de blik op de ondergaande zon en ze hoort:" ik hou veel van jou..Ik ben zo verliefd dat ik het verleden al vergeten ben..jij houdt van mij..en nu voel ik me gelukkig want ik heb je zien wenen voor mij." Het is al bijna donker en men ziet nauwelijks haar silhouet in de verte, ze loopt doelloos verder zoals een ziel in smart. En plots ziet men haar gezicht groter en groter in close up met haar ogen vol tranen maar met een glimlach op haar lippen. En toen kwam er een olifant met een lange snuit en het vertelseltje is uit. -Ja…-Wat een raadselachtig einde, niet waar? -Nee, het is goed, het is het beste van de film. -En waarom?- Ik wil zeggen dat hoewel ze zonder iets achtergebleven is, zij tevreden is van ten minste een waarachtige relatie gehad te hebben in haar leven ondanks dat ze beëindigd is.-Maar, lijdt niet ze meer na gelukkig geweest te zijn en zonder met iets achter te blijven?-Molina, er is iets dat je heel goed moet beseffen. In het leven van de mens , dat kort of lang kan zijn, is alles voorlopig. Niets is voor eeuwig.- Ja maar het duurt een tijdje, op zijn minst.- Men zou de dingen moeten weten te aanvaarden zoals ze komen en het goede waarderen dat je overkomt alhoewel het niet lang duurt. Want niets is voor eeuwig.-Ja, dat is gemakkelijk te zeggen. Maar het ondervinden is wat anders. Maar dan moet je er redelijk over denken en jezelf ervan overtuigen. -Ja, maar er zijn redenen die het hart niet begrijpt: en dat zei een van de beste Franse filosofen. Bijgevolg hield ik je voor de gek. Ik denk dat ik me zelfs de naam herinner: Pascal. Zuig deze manadarine op!- Ik zal je missen,Molinatje-Al was het maar om de film. Al was het maar om de film. Ieder keer als ik geconfijt fruit zie zal ik me je herinneren.-En telkens ik kip aan het spit in het uitstalraam van een rotisserie zie-..-want eens zal ik ook aan de beurt komen dat ze me hier uitlaten. -Ik zal je mijn adres geven.-Goed.-Valentin..bij alles wat er ooit gebeurd is, zorgde ik goed voor mezelf, want ik wilde je niets vragen als je er zelf niet mee te voorschijn kwam. Spontaan bedoel ik.-Ja.-Wel, maar bij het afscheid zou ik je iets willen vragen..Wat?- Iets wat je nog nooit deed, hoewel we erger dingen gedaan hebben.-Wat?-Een kus.-Echt waar.-Maar morgen voor ik Heb geen schrik, ik vraag het je nu niet meteen.-Goed. -Ik ben nieuwsgierig..zou het je veel weerzin opwekken me een kus te geven? Hm..Het moet angstwekkend geweest zijn als je zou veranderen in panter, zoals die vrouw uit de eerste film die je me verteld hebt.-Ik ben de pantervrouw niet.-Ben je echt de pantervrouw niet? -Het is heel droevig een pantervrouw te zijn, niemand kan haar kussen. Helemaal niet.-Jij bent de spinnevrouw die de mannen in haar web vangt. -Hoe mooi! Dat bevalt me.-..Valentin, jij en mijn moeder zijn de twee personen waarvan ik het meest gehouden heb in de wereld…En ga je mij goed herinneren?-Ik heb veel geleerd bij jou, Molinatje.-Je bent gek, gelijk ik een ezel ben..-Ik zou willen dat je tevreden bent en een goede herinnering aan mij hebt zoals ik er een van jou.En wat hebt jij van mij geleerd? -Het is moeilijk om uit te leggen. Maar je hebt me veel doen nadenken, dat verzeker ik je.-Je hebt altijd warme handen, Valentin? -En de jouwe zijn altijd koud.-Ik beloof je een ding, Valentin,..dat steeds als ik je herinner, het met vreugde zal zijn, zoals je me geleerd hebt. -En beloof me nog iets..dat je je laat respecteren, laat niet toe dat iemand je slecht behandelt of Want niemand heeft het recht iemand uit te buiten. Neem me niet kwalijk dat ik het herhaal want ooit heb ik het je eens gezegd en het beviel je niet.-..Molina, beloof me dat je door niemand zult laten koeioneren.-Ik beloof het je.-..-Laat je je boeken in de steek, zo vroeg?..-Wacht je niet tot ze het licht uitdoven?..-Heb je het niet koud als je je kledij uitdoet?..-Hoe mooi ben je..-Ah..Molinatje..-Wat is er?-Niets..doe ik je pijn?-Nee.. Ai, ja, dat ja.-Heb je pijn?liever zoals laatst, laat me mijn beneb oplichten. Zo, over de schouders.Blijf eens een beetje stil.-Ja..-Valentin-Wat is er?..Niets..niets..Valentin-..-Valentin..Wat is er? Nee, iets flauw…dat ik je wou vertellen. -Wat? -Nee, beter niet.-Molina, wat is er?wou je me vragen wat je vandaag vroeg?-Wat-De kus.-Nee, het is iets anders.-Wil je niet dat ik hem je nu geef?-Ja, als het je niet doet walgen.-Doe me niet boos worden-..-Bedankt.-Jij bent bedankt. -Valentin..-Valentin,slaap je al?-Wat? Valentin..zeg het me.-Je moet me alle gegevens geven..voor uw kameraden… -Zoals je wilt.-Je moet me alles zeggen wat ik moet doen.-Goed.-Tot ik het goed in mijn geheugen heb.-Akkoord. Was het dat wat je me wilde zeggen een poosje geleden?-Ja.-Maar een ding, en dat is heel, heel

78

Valentin, ben je zeker dat ze me niet zullen ondervragen bij het weggaan? -Ik ben zeker.-Dan ga ik alles doen wat je me gezegd hebt. - Je weet niet hoe blij ik ben.

XV. Rapport over Luis Alberto Molina, gedetineerde 3018 de negende van de lopende maand in voorwaardelijke vrijheid gesteld, ten laste van de bewakingsdienst CISL in samenwerking met de telefonische bewakingsdienst TISLEI, de gedetineerde werd in vrijheid gesteld om 8.30 en komt in zijn woning aan om 9.05 u 's morgens , alleen , met taximeter. Hij ging de ganse dag niet buiten zijn domicilie, Eedstraat 5020, hij vertoonde zich verscheidene malen aan het venster en keek in verschillende richtingen, hij bleef verscheidene minuten naar het Het appartement is gelegen op een derde verdiep en heeft geen hoge huizen rechtover. Hij belde om 10.16, vroeg naar Lalo, en toen deze afnam spraken ze verscheidene minuten, met vrouwenstemmen, ze gaven elkaar verschillende namen die ze tijdens het gesprek verwisselden, bv.Teresa, Ni, China, Perla, Caracola, Pepitan Carla en Tina. De genaamde Lalo drong vooral aan dat de gedetineerde zijn " veroveringen" in het gevang zou De gedetineerde antwoordde dat al de dingen die ze vertelden over sexuele relaties in gevangenissen leugens waren en dat hij geen enkele " amusement" had gehad. Ze beloofden elkaar op het einde van de week te ontmoeten om naar de bioscoop te gaan. Telkens als ze elkaar met een nieuwe naam opbelden daagden ze elkaar uit. Om 18.22h telefoneerde de gedetineerde naar een vrouw die tante Lola heette. Hij sprak lang met haar, blijkbaar een zuster van zijn moeder, ze spraken vooral over de gezondheid van de moeder van de gedetineerde en van de onmogelijkheid dat deze mevrouw haar zou verzorgen want ook zij was ziek. De getineerde ging buiten op straat om 9.35h ' s morgens en ging op weg naar de stomerij gelegen op de hoek van de Pampa en Triunvirato, ik bedoel op twee blokken van zijn woning. Hij legde er een grote bundel kledij neer. Dan ging hij naar de supermarkt op een halve blok van daar en kruiste Gamarra. Op de terugkeer naar huis ging hij zich in een kiosk om sigaretten te kopen ,die gelegen was op de Avalosstraat die bijna uitkomt op de Pampa. Vandaar keerde hij terug naar huis. Om 11.04h kreeg hij een oproep van verwanten die hem nonkel noemden. Arturo en tante Maria Esther wensten hem veel geluk. Onmiddellijk daarop belde een persoon met een jonge stem, genaamd Estela, vermoedelijk een nicht want ze gaf de hoorn door aan haar moeder die de gedetineerde soms Chica en soms tante Chicha noemde. Ze feliciteerden hem voor zijn voortijdige vrijlating te wijten aan goed gedrag. Ze nodigden hem uit op de lunch volgende zondag, er waren vreemde uitwisselingen van zinnen maar dat kon te wijten zijn aan het feit dat ze zaken herhaalden die de gedetineerde als kind zei toen hij naar meer eten vroeg. Voor het onduidelijk aanbod van wat ze wilden eten antwoordde de gedetineerde " leeuwenvrees". Het blijkt een eenvoudig kindertaaltje te zijn maar wij bevelen aan van oplettend te zijn. Ondanks de kou opende de gedetineerde om 17h het raam en daar bleef hij, zoals gisteren ,een lange tijd het noordwesten observeren. Om 18.46h telefoneerde dezelfde Lalo van de vorige dag hem ,hij inviteerde hem om een ritje te gaan doen in de auto van een vriendin, de gedetineerde aanvaardde op voowaarde dat hij thuis terug was om 21h om te dineren in gezelschap van zijn moeder en zijn tante. Deze, die Cuca heette, woont in het appartement en gaat ' s morgens aankopen doen in de bakkeij en de melkerij en soms 's middags ook in de supermarkt gelegen op zes blokken vandaar op de hoek van de avenida Triunvirato met Minuten later ging de gedetineerde naar beneden,wachtte aan de deur en er kwam en Fiat aan met twee personen en niet een man en een vrouw zoals aangekondigd. Een van hen die ongeveer 40 jaar oud was was nog niet uit de auto gestapt of hij omarmde de gedetineerde, hij kuste hem op beide wangen met zichtbare ontroering terwijl de andere niet uitstapte maar achter het stuur bleef zitten, hij gaf de indruk dat hij de gedetineerde niet kende door de manier waarop ze elkaar een hand gaven. Het was een persoon van ongeveer vijftig jaar. De rit met de auto ging direct naar de Avenida Cabildo, langs Pampa, gingen terug naar Cabildo tot Pacifico en volgden Santa Fe, dan Retiro, Leandro Alem, Plaza de Mayo, Avenida de Mayo, Congreso, Callao, Corrientes, Reconquista en verschillende straten van de wijk San Telmo, ze lieten de auto enige ogenblikken staan voor de nieuwe café-concertlokalen die de laatste jaren welig tieren in de Ook voor de antiquairszaken. De gedetineerde draaide zich bij verscheidene gelegenheden om alsof hij argwaan koesterde dat hij gevolgd werd. Van de wijk San Telmo reed de auto verder zonder te stoppen tot aan de woning van de gedetineerde. Verwijzend naar de opmerking van gisteren door de leden van de TISL over de noodzaak om de mogelijke code verborgen in de vrouwelijke namen die de gedetineerde aanwendde met de vermelde Lalo aandachtig te bestuderen wijst het erop dat de toon van de gesprekken grappig en uiterst 79

In elk geval dient de vereiste aandacht verleend te worden. Om 11.45h was er een oproep van iemand met een gebroken stem, de gedetineerde noemde hem "peetoom" ; door de spanning van de toon leek het een moment een verdachte oproep, de stem scheen nagebootst, maar het onderwerp was het toekomstig gedrag van de gedetineerde. De "peetoom" die dat in werkelijkheid scheen te zijn beval hem een goed gedrag op straat aan en vooral op het werk, hij herinnerde de gedetineerde eraan dat zijn gevangenschap te wijten was aan een relatie met een minderjarige in de winkel waar hij werkte als etalagist. Het gesprek eindigde heel koel, bijna beledigend langs beide kanten. Enkele minuten later belde de vermelde Lalo, zoals gewoonlijk zegden ze verscheidene verschillende vrouwennamen, ditmaal van actrices, veronderstelt men want ze hadden de bijnamen Greta, Marlene, Marilyn, Merle,Gina, Jedi(?). Het gaf niet de indruk dat het over een code ging maar eerder gezwans tussen hen, het herhaalde zich. De toon was geanimeerd, de vriend deelde aan de gedetineerde mee dat enkele kennissen op het punt stonden een boutiek te openen en niet tot een akkoord gekomen waren over geld met een andere etalageontwerper door budgetaire moeilijkheden. Hij gaf het telefoonnummer en het adres van de gedetineerde op om te bellen volgende Maandag, 425874 en Berutti 1805 respectievelijk. Om 15 uur ging de gedetineerde buiten en wandelde tot Cabildo, meer dan twintig blokken, hij ging in cine Belgrano, er was weinig volk in de zaal, hij ging alleen zitten, sprak met niemand,vooraleer te vertrekken ging hij in het toilet urineren, waar hij niet gevolgd werd om verdenking te vermijden, gezien de beperkte ruimte van de binnenplaats en hij ging snel buiten. Hij wandelde terug naar zijn huis langs een andere parallelstraat en stopte aan verscheidene hoeken, hij keek aandachtig naar de huizen en de winkels. Hij ging in zijn huis binnen enige minuten voor 19h. Een tijdje nadien telefoneerde naar een plaats waar ze antwoordden met "Restaurant" en dan een naam die onmogelijk te onderscheiden was door de achtergrond van stemmen en geluiden van een bar-of restauranttoog . De gedetineerde vroeg om met Gabriel te spreken. Deze kwam onmiddellijk naar het toestel, toonde grote verbazing en verrassing maar werd onmiddellijk daarop heel hartelijk. Zijn stem was mannelijk en mogelijk was hij van een volksbuurt van de hoofdstad. Ze spraken af op hetzelfde uur terug te bellen als de gedetineerde niet naar het restaurant kon gaan op het tijdstip dat de genaamde Gabriel kwam waarvan we veronderstellen dat hij een kelner was van het etablissement. We wijzen op dubbelzinnigheden in het gesprek, het zal van fundamenteel belang zijn de identiteit van Gabriel vast te stellen. Onmiddellijk daarna vertoonde de gedetineerde zich aan het raam zonder het te openen wegens de kou zeker maar hij schoof het gordijn open en bleef verscheidene ogenblikken staren niet zoals gewoonlijk naar de straten maar naar boven. Zoals de vorige keren keek hij ook deze dag naar het noordwesten, ik bedoel naar de samenloop van de Eedstraat en Bauness, of om een preciezer orientatie te geven -naar de wijk Villa Devoto waar deze gevangenis gelegen is. Hij ging op straat met zijn moeder en zijn tante, ze namen een taxi en kwamen aan in cine Gran Savoy van de avenida Cabildo om 15.25h. Ze gingen naast elkaar zitten en spraken tegen niemand. Ze gingen buiten om 17.40h en ditmaal namen ze een collectieve taxi op de hoek van Monroe en Ze stapten uit op een blok van hun huis en wandelden lachend verder. Ze stopten aan een bakkerij en kochten gebakjes. Om 19h belde de gedetineerde naar het restaurant dit maal was duidelijk te horen restaurant Mallorquin, de vermeende Gabriel kwam aan de telefoon en de gedetineerde zei hem niet te kunnen ontmoeten omdat hij zijn moeder moest vergezellen. Gabriel zei hem dat hij op maandag dagshift zou staan hebben maar dat morgen Zondag het restaurant zou gesloten zijn zoals gewoonlijk. Hij scheen ontstemd door het uitstel. Zoals reeds vermeld in een ander rapport is het aangewezen middels de dienst CISL van deze zone om de identiteit van Gabriel na te speuren. Morgen zal er een rapport aankomen op dit bureel en vervolgens gedeponeerd. Men is al in het bezit van het rapport. De gerant van de Mallorquin , een Spaans restaurant sedert bijna vijftig jaar in bedrijf, gelegen in de Saltastraat, 56 bevestigde inderdaad dat Gabriel Armando Solé hier al vijf jaar als kelner werkte en ze hadden niet de minste twijfel wat betreft de eerlijkheid van zijn persoon. Ze weten niet dat hij extremistische politieke ideeën heeft en hij neemt niet deel aan vergadering van de vakbond ook weet men niet of hij actieve vriendschappen heeft in de politiek. Een enkele oproep in het huis van de gedetineerde om 10.43h.

80

Dezelfde die enige dagen eerder had gebeld, tante Chicha, drong er in bedekte termen op aan maar ditmaal werd vastgelegd dat ze hem om 13h thuis opwachten en dat ze niet te laat zouden komen, dat ze iets gekookt had dat aanvankelijk een verwarde naam was maar dat later duidelijk bleek dat het Om 12.30h kwamen de gedetineerde, zijn moeder en tante buiten en namen een taxi op de hoek van de Avenida Triunvirato en Pampa. Ze stapten uit aan nummer 1998 van de Deàn Funesstraat, een huis met één verdieping in de wijk Aldaar werden ze ontvangen in de portiek zelf door een grijsharige zwaarlijvige vrouw met uitingen van grote genegenheid . Ze gingen buiten om 18.55h en een vrouw van onbepaalde leeftijd bracht hen in haar Fiat 600 terug naar huis. Het moet genoteerd worden dat de chauffeur van de taxi verscheidene malen achterom keek tijdens de lange terugweg, hij kreeg in de gaten dat hij gevolgd werd en ook de gedetineerde draaide zich verschillende keren om, wat de twee vrouwen niet deden. Op de terugweg bemerkte de chauffeur van de Fiat schijnbaar niets. Om 10.05h belde de gedetineerde naar het eerder aangeduide nummer van de boetiek overeenkomend met het lokaal van de Berutti straat, dat sinds Vrijdag 11 afgeluisterd werd in afwachting van de gebeurtenissen. Iemand nam af en zei dat ze inderdaad zijn diensten nodig hadden en vroeg hem om op maandag 21 langs te komen om over het salaris te spreken, hij bekloeg zich dat de aannemer het budget van de werkzaamheden overschreden had die binnen een week gereed zouden zijn en hij daarom de etalagist niet zou kunnen betalen zoals het hoort. Onmiddellijk daarop belde de gedetineerde naar kelner Solé in het restaurant. Hij zei hem dat hij niet naar het centrum kon komen omdat hij bij zijn moeder moest blijven. Solé gaf blijk van zijn ongenoegen, ze spreaken niet opnieuw af, de gedetineerde beloofde in de loop van de week terug te bellen. Solé kan als contactpersoon vrijwel zeker uitgesloten worden, wij blijven aanbevelen verder te gaan met het afluisteren van de telefoon van de Mallorquín. Om 15 h vertoonde de gedetineerde zich aan het raam en bleef een poosje naar het noordwesten staren zoals gewoonlijk. Om 16.18h ging hij buiten naar het kiosk, kocht twee tijdschriften, door de grote letters lukten we erin een ervan te onderscheiden als het modeblad Claudia. In deze kiosk worden overigens geen politieke tijdschriften verkocht. Opgebeld door Lalo om 11.48h. Stelde voor een autorit te maken met Mecha Ortiz zoals vorige Zondag. Verondersteld wordt dat dit de bijnaam is van hem die bij het vorige uitstapje de Fiat bestuurde. Ze noemden elkaar met verschillende namen maar we denken niet dat het een of andere code is. De namen waren: Delia, Mirta, Silvia, Niní, Líber, Paulina, enz..deze hadden hoogst waarschijnlijk betrekking op Argentijnse filmactrices van jaren geleden. Verdachte wees de uitnodiging af omdat hij een afspraak had met zijn moeder. Om 15.15h vertoonde hij zich aan het raamp dat deze keer geopend was, we veronderstellen het omdat de zon scheen en het bijna niet koud was. Hij bleef lange tijd kijken in de gebruikelijke richting. Om 17.04h ging hij buiten met zijn moeder, ze namen de collectieve taxi op de hoek van de Pampa en de Avenida Triunvirato, ze stapten uit op de avenida de Mayo en Lima, ze wandelden twee blokken naar het Avenida theater, kochten plaatsbewijzen voor de operettevoorstelling; tot het tijdstip dat de voorstelling begon , te weten, 18.15h bekeken ze etalages. Verdachte begaf zich in de pauze naar het toilet maar sprak met niemand. Gedurende hun verblijf in de parterre spraken ze met niemand, ze gingen buiten om 20.40h. Bij de banketbakkerij op de Avenida de Mayo-hoek Santiago del Estero gebruikten ze chocolade mer churros en spraken met niemand. Ze namen dezelfde collectieve op de hoek van de Avenida de Mayo en Bernardo de Irigoyen. De gedetineerde ging buiten om 8.37h, nam de collectieve tot Avenida Cabildo, aldaar een andere naar Santa Fe en Callao, van hieruit wandelde hij de vijf blokken naar het lokaal van de Beruttistraat 1805. Hij sprak met twee heren, ze bekeken de voor de etalages bestemde ruimtes, ze boden hem koffie aan.Hij ging buiten en keerde langs dezelfde weg, met twee bussen terug naar huis. Om 12.30h belde hij zijn vriend Lalo bij de bank de Galicia waar deze werkte, ze voerden een ernstig gesprek, ongetwijfeld omdat het individu op zijn werk verbleef. De gedetineerde deelde hem slechts mede dat hij had afgesproken reeds de volgende dag aan het werk te gaan, hoewel het salaris nog niet defintief vastgesteld was. Verder belde tante Lola die dag nog op, sprak met de meoder van de verdachte, ze waren blij met het neiuws van de betrekking. de verdachte verliet zijn huis om 8.05h en kwam tegen 9.00h aan de boutiek, de laatste twee blokken liep hij rennend af. 81

Om 12.30h ging hij buiten lunchen in een melksalon in de in de Juncalstraat tussen Ayacucho en Río Er is daar een publieke telefoon vanwaar hij telefoneerde. Het is van belang te signaleren dat hij het nummer driemaal draaide en onmiddellijk ophing, daarna sprak hij gedurende een tijdsduur van drie minuten. Dit leek vreemd aanfezien er in het lokaal waar de verdachte werkte een telefoon was en hij in het melksalon in de rij moest staan tot de telefoon vrij was. Onmiddellijk werden de telefoonaansluitingen gecontroleerd in het huis van de verdachte, van het restaurant Mallorquin en van de bvank waar zijn vriend werkte waarop vastgesteld moest worden dat hij met geen van deze aansluitingen verbinding heeft gehad. Om 19.00h verliet de verdachte zijn werk en arriveerde omstreeks 20.00h bij zijn woning. De verdachte verliet zijn woning om 7.45h en kwam op zijn werk aan om 8.51h. Om 10.00h belde hij vandaar naar zijn vrien Lalo, bedankte hem voor zijn aanbeveling en gaf vervolgens de telefoon door aan een van de eigenaars die met Lalo sprak en door hem staads Soraya genoemd werd en op een bepaald moment van het gesprek werd de bedoeling van de bijnaam duidelijk aangezien genoemde persoon tegen hem zei: "zo zal ik je altijd blijven noemen omdat je een vrouw bent die geen kinderen kan krijgen"( letterlijk citaat). Op zijn beurt noemde de ander, Lalo, hem kiningin Fabiola, voor dezelfde reden. Het past te signaleren dat de wijze waarop ze elkaar voortdurend met andere namen noemden het vermoeden wekt dat het hier gaat om een spel en niet om een vooropgezette zaak waarachter een code zou schuilgaan. Om 12.30h ging verdachte buiten, nam een taxi en arriveerde aan het hoofdkanoor van de Banco Mercantil, hij begaf zich naar het kasloket en nam een bedrag op en dan namhij een taxi naar de Suipachastraat 157 waar hij een notariskantoor binnenging; om voor de hand liggende redenen was het niet mogelijk hem daar te volgen. 18 minuten later kwam hij weer naar buiten en nam een taxi naar het lokaal van de Berutti straat. Aldaar pakte hij een sandwich uit die hij ' s morgens van huis had meegebracht, hij at hem rechtstaande op terwijl hij met een van de eigenaars bezig was met het opmeten van stoffen. Hij ging om 19.20h buiten en arriveerde thuis bij middel van de gebruikelijke transportmiddelen om Om 21.04 ging hij nogmaals buiten en nam een bus naar de hoek van de avenida Federico Lacroze en Alvarez Thomas en nam daar een andere naar de Avenida Córdoba en Medrano. Vandaar wandelde hij tot Soler en Medrano. Op de avenida Medrano bleef hij dicht bij de hoek staan en wachtte daar ongeveer een uur. Opgemerkt moet worden dat dit kruispunt, waarop enkele meters verder ook de Costa Ricastraat op uitkomt, aan iemand die zich naar het punt van de samenkomst begeeft, de mogelijkheid biedt vanaf vier verschillende punten waarnemingen te doen, waaruit besloten mag worden dat deze plek is uitgekozen door iemand die bedreven is in het ontlopen van politiebewaking. De verdachte wachtte zonder tegen iemand te praten, er kwamen verscheidene auto's voorbij maar geen enkele stopte. De verdachte keerde naar huis terug, schijnbaar zonder de bewaking gewaar te worden. De veronderstelling van de Raad is dat hij met iemand afspraak gemaakt heeft die de bewaking wel had opgemerkt. Volgens afzonderlijk rapport had verdachte al zijn spaargeld van de Bank terug getrokken , hij heeft het minimum bedrag laten staan dat vereist is om de rekening niet af te sluiten. Hij had dit geld al van voor zijn arrestatie. Op het notariskantoor " José Luis Neri Castro " liet hij een verzegelde omslag achter op naam van zijn moeder volgens de verklaring van de notaris bevatte deze uitsluitend het afgehaalde geld. De activiteiten van de verdachte beperkten zich tot een minimum; hij vertok 's morgens naar zijn werk, at daar een sandwich met koffie, ze drinken daar verscheidene malen per dag koffie die ze zelf maken in het lokaal. Hij keerde rechtstreeks naar huis terug om 20.10h. Tevens moet opgemerkt worden dat ingevolge bevel van hogerhand besloten is de denkbeeldige bekentenis van Arregui aan gedetineerde Molina niet door middel van de pers te laten uitlekken evenmin als de tussenkomst van deze laatste als geheim agent. Dit besluit werd genoemn op grond van de overweging dat het mogelijk en zelfs imminent wordt geacht dat verdachte in contact komt met de aanhangers van Arregui. Verdachte ging 's morgens naar zijn werk, vertrok om 12.30h en ging alleen lunchen op enkele blokken daar vandaan in de pizzería Las Voor het eten belde hij op in de telefooncel waarbij evenals de vorige keer driemaal het nummer draaide en weer ophing. Daarop sprak hij enkele minuten.Hij at alleen, of beter gezegd, hij raakte het eten nauwelijks aan en liet zijn bord bijna volledig vol wegnemen. Hij keerde terug naar zijn werk. 82

Hij vertrok rond 18.40h, nam in Callou een bus tot Congreso waar hij de metro nam naar het station José María Moreno. Hij wandelde te voet naar Riglos en Formosa. Daar wachtte hij een half uur, de tijdsduur die de directie heeft voorgeschreven, alvorens hem, voor het geval er niet eerder iemand zou komen om hem te ontmoeten, aan te houden en over te gaan tot een verhoor. De twee agenten van de CISL die reeds verbinding hadden met de patrouille gingen over tot zijn De verdachte verzocht hen hun legitimatiebewijs te tonen. Op dat moment werd er geschoten vanuit een rijdende auto waarbij de agent Joaquín Perrone, van de CISL en de verdachte gewond werden. De enkele minuten later aankomende parouillewagen slaagde er niet in het voertuig van de extremisten te achtervolgen. Van de twee gewonden overleed Molina alvorens de patrouille hem eerste hulp kon verlenen. De agent Perrone bleek een wonde in zijn dij te hebben en een ernstige kneuzing door de val. De indruk van Vásquez en van de inzittenden van de patrouillewagen is, gezien het verloop van de gebeurtenissen, dat de extremisten verkozen Molina te elimineren opdat hij geen bekentenissen zou kunenn afleggen. Bovendien duidde de voorafgaande actie van de verdachte betreffende zijn bankrekening aan dat hijzelf vreesde dat hem iets kon overkomen. Bovendien,voor het geval hij zich bewust is geweest dat hij gevolgd werd, kan hij voor het geval hij op heterdaad betrapt zou worden door de leden van de CISL of hij dacht te ontsnappen met de extremistenbij compromitterende acties; één van de twee volgende plannen gehad hebben: of hij dacht te ontsnappen met de extremisten of hij was bereid zich door hen uit de weg te laten ruimen. Het onderhavig rapport werd opgesteld in één origineel en drie kopieën, die bestemd zijn om aan de desbetreffende afdelingen te worden uitgereikt. XVI -Welke wond doet u het meest pijn? Ai,..ai..-Spreek niet, Arregui als het zoveel pijn doet.-Langs daar..U hebt derdegraads brandwonden, wat een beesten.-Ai..ai, nee.alstublieft..-Hoeveel dagen hebben ze u zonder eten laten zitten? Drie..-Wat een beesten.. -Luister...zeg niets, beloof het me..-Beweeg je hoofd als je wilt of niet. Want wat ze u aangedaan hebben is een brutaliteit en je gaat dagenlang afzien. ..Luister naar me,ik maak van de gelegenheid gebruik dat er niemand is in de eerste hulp en ik geef je morfine zodat u wat tot rust komt. Als je het eens bent beweeg uw hoofd. Maar vertel het nooit want ze gooien me op straat.-Goed, over een minu-utje is het gebeurd.-..-Zo, een mespuntje van niets, en dat zal u verlichting geven.-..-Tel tot veertig.-een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht,negen, tien, elf, twaalf, dertien, veertien, vijftien. Het is niet te geloven zoals ze u geslagen En de brandwonde in de lies..dat zal nog weken lang een litteken blijven. Maar u zult ze niks vertellen want ik ben slim. Morgen zal het al minder pijn doen…. negenentwintig, dertig, eenendertig, tweeendertig, ..dertig..welk getal komt er dan? er is geen voetstap meer te horen, zou ik niet meer gevolgd worden? Het is hier zo donker, als u de weg niet wist en voorop liep, zou ik niet doorlopen uit angst om in een put te vallen, hoe kan ik dat hele eind gelopen hebben als ik zo zwak ben omdat ik geen eten heb gehad? En als ik af en toe in slaap val, hoe kan ik dan lopen zonder te vallen? "wees niet bang Valentin, de verpleger is erg aardigen hij zal je verzorgen.", Marta..waar ben je? Wanneer ben je gekomen, ik kan mijn ogen niet opendoen want ik slaap, maar kom alstublieft dichterbij, Marta…blijf tegen me praten. Kun je me niet aanraken? "wees niet bang, ik luister naar je, maar op één voorwaarde,Valentin, wat dan? "dat je niets van wat je denkt voor me verborgen houdt,want op dit moment kan ik je niet horen,ook al zou ik nog zo graag willen",hoort niemand ons? Niemand, Martaik ben er erg slecht aan toe geweest.."ik wil weten hoe het nu met je gaat.",zou er echt niemand luisteren, wacht er niemand tot "neen" Marta, liefste, ik hoor je praten in mijn binnenste,"omdat ik in jouw binneste ben", is dat waar en zal het altijd zo blijven?"nee, dat blijft zolang ik geen geheimen voor je heb en zolang jij geen geheimen voor me zult hebben" dan zal ik je alles vertellen, want die aardige verplger draagt me door een eindeloze tunnel naar de uitgang, "is het erg donker?", ja, hij zegt me dat er aan het einde een beetje licht is, maar ik weet niet of het waar is, want ik slaap en hoe ik me ook inspan ik krijg mijn ogen mijn oogleden zijn zo zwaar dat ik ze niet open krijg,ik heb zo'n slaap, ik hoor water stromen, en jij? water dat langs stenen loopt is altijd schoon, en als het me lukt met mijn hand zo ver te reiken tot waar het water stroomt, maak ik mijn vingertoppen nat en dan mijn oogleden om ze open te , maar ik ben bang, Marta, "je bent bang om wakker te worden en in je cel te zijn"zou het dan niet waar zijn dat er iemand komt om me te helpen ontsnappen? Ik kan het me niet goed herinneren maar die warmte die ik begin te voelen op mijn handen en op mijn gezicht lijkt op de warmte van de zon , 83

"misschien begint het dag te worden", ik weet niet of het water proper is, zou ik het wagen er een slok van te nemen? "als je de stroom van het water volgt kom je beslist uit op de plaats waar het ontspringt" dat is waar maar het lijkt of ik een woestijn zie: er zijn geen bomen, geen huizen, alleen maar duinen, de een na de ander, zo ver het oog reikt., "zou het de zee niet zijn in plaats van de woestijn ?", ja het is de zee,en er is een heel stuk strand,ik moet lopen om mijn voetzolen niet te verbranden,"wat zie je nog meer?" noch aan de ene kant van de kust noch aan de andere kant is het zeilschip van beschilderd karton te zien, "en wat hoor je.", niets, je hoort geen rumbaballen, alleen het ruisen van de golven en anders niets;de golven zijn soms zo hoog dat ze met veel geweld breken en doorrollen tot vlak waar de palmbomen beginnen, Marta..ik denk dat er een bloem op het strand viel," een wilde orchidee?"ja, als de golven eraan komen voeren ze de bloem mee naar de zee, hoe is het mogelijk dat de wind haar meevoerde, net op het moment dat ik haar wilde grijpen, de wind voert haar naar de zee en het oet er niets toe dat ze onder water verdwijnt, want ik kan duiken, ik duik onder water, maar op de plaats waarvan ik zeker wist dat de bloemer gevallen was..zie je nu een vrouw, een inboorlinge,ik zou haar kunnen pakken, als ze me niet zou ontglippen omdat ze zo snel zwemt, ik kan haar niet pakken, Marta, en onder water kan ik niet schreeuwen en roepen dat ze niet bang hoeft te zijn,"onder water hoor je wat je denkt",ze kijkt naar me, ze is niet bang, er kleeft een mannenhemd aan haar borst,maar ik ben al zo moe, mijn longen hebben geen zuurstof meer van onder water te zwemmen, maar Marta, de inboorlinge pakt mijn hand en trekt me naar de oppervlakte, ze houdt een vinger aan haar lippen om me te beduiden dat ik niet moet spreken, de natte knoppen zitten zo stijf vast dat ze ze zonder mijn hulp niet los kan krijgen, en terwijl ik de knoppen losmaak kijkt ze de andere kant ik was vergeten dat ik naakt was en ik strijk langs haar heen, de inboorlinge bloost van schaamte en omhelst me, mijn hand is warm en raakt haar aan,maakt haar drooog,streelt haar gezicht, haar loshangende haren,haar billen, haar navel,haar borsten, haar schouders, haar rug, haar buik, haar bene, haar voeten, nog eens haar buik." mag ik je vragen te denken dat ik dat ben?" ,ja maar je mag het niet tegen haar zeggen,maak haar geen enkel verwijt, laat haar denken dat ze mij is, ook al klopt het niet helemaal, met een vinger aan haar lippen beduidt de inboorlinge me niets te zeggen,maar jou Marta vertel ik alles,dat ik hetzelfde voelde als ik voelde met jou,want jij bvent bij me,dat er zo dadelijk een witte warme stroom uit mij vloeit, ik zal haar overstromen, o Marta, wat een geluk, ik vertel je alles, dan ga je niet weg, dan blijf je ieder moment bij mij,vooral nu op dit moment, laat het niet in je opkomen om juist op dit moment weg te gaan, het mooiste van alle momenten,zo ja beweeg je ja, en eventjes daarna vertel ik je at de inboorlinge haar ogen sluit, want ze heeft slaap, want ze wil rusten en ik ook sluit mijn ogen, wie weet wanneer ik ze weer open doe, mijn oogleden zijn zo zwaar, als het donker wordt merk ik het niet want ik heb mijn ogen gesloten," en heb je het niet koud? Het is nacht en je ligt zonder deken te slapen, de zeelucht is fris, heb je het de hele nacht niet koud gehad? Je moet het me vertellen, nee ik had het niet koud, mijn rug rustte tegen dat zachte warme laken waaronder ik elke nacht geslapen heb sinds ik op het eiland kwam, en ik kan het je niet uitleggen, mijn liefste, maar het lijkt me net of het laken..in werkelijkheid de zachte warme huid is van een vrouw, en van deze plaats is niets anders te zien dan die huid die zich uitstrek tot zover het zicht reikt, er is niets anders te zien dan de huid van een slapende vrouw, ik ben als een maïskorrel in de palm van haar hand, ze ligt te slapen in de zee en ze heft haar hand op en vanaf hierboven kan je zien dat het eiland een vrouw is,"de inboorlinge", je kunt haar gezicht niet zien, dat is daar in de verte,"en de zee?"net als altijd, ik zwem onder water en het is zo diep dat je de bodem niet kunt zien, maar onder water hoort mijn moeder alles wat ik denk en we praten samen, zal ik je vertellen "ja", goed..ze vraagt me of het waar is wat ze in de kranten geschreven hebben, dat mijn celgenoot gestorven is in een vuurgevecht, dat het mijn schuld was en of ik mij niet schaam om hem in het ongeluk gestort te hebben, "wat heb je haar geantwoord?" dat het mijn schuld was, dat ik heel bedroefd ben, maar dat er geen reden is ombedroefd te zijn, want de enige die het weet is hij, hij weet of hij bedroefd was of blij om op deze manier te sterven door zich op te offeren voor een goede zaak, alleen hij kan dat weten, en hopelijk, Marta, ik hoop echt uit gans mijn hart dat hij blij gestorven is, "voor een goede zaak?, hm"..ik geloof dat hij zich liet vermoorden omdat hij zodoende kon sterven als een heldin in een film, en dat er geen sprake was van een goede zaak.", dat kan hij alleen weten en het is zelfs mogelijk dat hij het niet eens weet, maar ik kan niet slapen in mijn cel want hij was gewend om mij elke avond een film te vertellen, als een slaapmiddel,en als ik ooit vrijkom zal ik hem niet kunnen opbellen en hem op een diner uitnodigen, hij die mij zo dikwijls heeft uitgenodigd, "wat zou je op dit moment het liefst willen eten?",ik zwem met mijn hoofd boven water om de kust van het eiland niet uit het oog te verliezen en als ik op het strand aankom ben ik zo moe, het zand brandt niet meer omdat de zon niet meer zo fel is en vooraleer het avond wordt moet ik vruchten zoeken in het bos, je weet niet hoe mooi die mengeling is van palmbomen, lianen, ' s nachts is alles overdekt met zilver, want het is een zwart-wit film, "en de muziek op de achtergrond?", heel zachte rumbaballen en trommerls, "is het geen teken van gevaar?",

84

nee, als de sterke schijnwerpers aangaan kondigt de muziek aan dat er een heel bijzondere vrouw verschijnt in een lang schittrend kleed, "van zilverlamé dat haar figuur omsluit als een koker", ja, "en haar gelaat?" ze draagt een masker, ook van zilver, maar, o ..de stakker ze kan zich niet bewegen, ze zit gevangen in het dichtste gedeelte van het bos,in een spinneweb, of nee, het web komt uit haar eigen lichaam, uit haar middel en uit haar heupenkomen draden, het is een deel van haar eigen lichaam, draden zo dik als kabels die me doen walgen, hoewel misschien als je ze streelt zo zacht zijn als wie weet wat, maar ik heb de indruk dat ik ze aanraak, "spreekt ze niet?", nee, ze huilt, of nee, ze glimlacht, maar er druppelt een traan langs haar masker, "een traan die schittert als een diamant?", ja, en ik vraag haar waarom ze weent, in een close-up die het hele scherm beslaat aan het slot van de film, antwoordt ze mij dat dat hetgeen is wat men niet weet, want het is een raadselachtig slot en ik antwoord haar dat het zo goed is, dat dat het beste deel van de film is, omdat het betekent dat..en dan laat ze me niet verder praten; ze zegt dat ik altijd voor alles een verklaring wil hebben,en dat ik het in feite had over honger,hoewel ik datr nooit of nimmer en ze keek me aan maar steeds treuriger, en er stroomden nog meer tranen, " nog meer diamanten" en ik wist niet wat ik moest doen om haar te troosten, " ik weet wat je gedaan hebt en ik ben niet jaloers,omdat je haar nooit van je leven meer zult zien", ik deed het omdat het zo treurig was, begrijp je dat niet?,"maar je vond het fijn en dat zou ik je eigenlijk niet moeten vergeven" maar ik zal haar nooit van mijn leven weerzien, " weet je zeker dat je erge honger hebt?" ja, het is zeker, en de spinnevrouw wees me met haar vinger de weg in het bos, en nu weet ik niet waar ik moet beginnen, zoveel eetbare dingen heb ik gevonden"zijn ze smakelijk?", ja, een kippepootje aan het spit, , koekjes in gekookte ham gerolde vruchten en een heel erg lekker stuk geconfijt fruit,kalebas,en tot besluit eet ik met een lepel net zoveel dulce de leche als ik wil, ik hoef niet bang te zijn dat het opraakt want er is heel veel, en ik begin zo'n slaap te krijgen Marta, je kunt je niet voorstellen hoe graag ik zou willen slapen, nadat ik alles opgegeten heb dat ik heb gevonden dank zij de spinne-vrouw,en straks, als ik nog één lepeltje dulce de leche gegeten heb en als ik geslapen heb.."heb le al zin om wakker te worden?", want door het eten van al die lekkere dingen heb ik zo'n diepe slaap gekregen , en in mijn droom ga ik door met tegen je te praten, kan dat? "ja, dit is een droom en we zijn aan het praten, dus straks ook, wees maar niet bang, ik geloof dat niemand meer in staat is ons te scheiden, omdat we ons het allermoeilijkste bewust zijn geworden,", wat is het allemoeilijkste dat je bewust kan worden? "dat ik in jouw gedachten levend ben en dat ik zo altijd bij je zal blijven, je zult nooit alleen zijn", natuurlijk dat is wat ik nooit mag vergeten: als we beiden hetzelfde denken, zullen we altijd bij elkaar zijn, al kan ik je niet zien, " zo is het", dus als ik wakker wordt op het eiland, ga je met me mee, "zou je niet voor goed op zo'n verrukkelijke plek willen blijven?", nee, zo is het wel genoeg, genoeg geslapen,: als ik eenmaal alles opgegeten heb en als ik geslapen heb, zal ik weer sterk genoeg zijn, mijn kameraden wachten op me om de strijd van altijd te hervatten, "dat is het enige wat ik niet wil weten, de namen van je kameraden", Marta, ach hoeveel houd ik van je! Dat is het enige wat ik je niet kon zeggen;ik was bang dat je het me zou vragen,en dat ik je dan voorgoed zou verliezen, "nee , mijn liefste Valentin, dat zal niet gebeuren, want deze droom is kort maar gelukkig." Publiciteitsdienst van de filmstudios "Tobis-Berlin" bestemd voor de internationale voorstellers van haar filmen met betrekking tot de superproductie "Noodlot".

De aankomst van de buitenlandse vedette werd niet met de gebruikelijke ruchtbaarheid aangekondigd, in tegendeel, met verkoos dat Leni Lamaison incognito arriveerde in de hoofdstad van het Rijk. Enkel na testen van de make-up en de kledij werd de pers op de hoogte gebracht. De grote vedette van het Franse chanson werd uiteindelijk hedennamiddag voorgesteld aan de meest prominente vertegenwoordigers van de vrije internationale pers. In het Grand Hotel te Berlijn. Men had voor deze gelegenheid de Keizerlijke Salon gereserveerd, die gelegen is op de tussenverdieping en waar de vage geluiden doordrongen van het orkest dat in de theetuin speelde. Men had Leni geïdentificeerd met de buitenissigheden die gelanceerd werden door de Parijse modehuizen, die haar schoonheid aanwendden ten bate van hun eigen glorie.Iedereen verwachtte een etalagepop te zien verschijnen met gepermanente lokken, een wit gepeoderd gezicht en door kosmetische middelen roodgekleurde wangen. Waarschijnlijk zou ze haar ogen nauwelijks open hebben kunnen houden, omdat haar oogleden volgesmeerd waren met zwarte oogschaduw en zwaar zouden zijn door de aangeplakte wimpers. Men was echter het meest neiuwsgierig naar haar kostuum,het kon niet anders of ze zou gehuld zijn in nutteloze draperieën, zoals dat werd voorgeschreven door de door de decadente modehuizen aan de andere kant van de Rijn, en waarvan algemeen bekend is dat het hun bedoeling is het vrouwelijk silhouet te misvormen. Maar bij het aanhoren van een gemompel van diepe bewondering tussen de omstaanders verscheen er een andere vrouw waarvoor iedereen snel opzij week om haar te laten

85

Haar slanke taille en haar ronde heupen waren niet verhuld onder overbodige draperieën, haar opgerichte buste bleek niet samengeperst te zijn door buitensporige ontwerpen: in tegendeel, je zou zeggen dat het meisje uit Sparta kwam, ze schrijdde gehuld in een zeer eenvoudige witte tuniek die haar vormen voluit onthulden en het gewassen gezicht vertoonde de gezondheid van een Haar haren waren in het midden gescheiden en bijeengebonden in een vlecht die om haar trotse hoofd gewikkeld was. Haar armen van een turnster waren niet voorzien van mouwen maar een korte cape van dezelfde stof als de tuniek verborg haar schouders. "Ons ideaal van schoonheid moet altijd de gezondheid zijn" had onze Fuhrer gezegd, en precies over de vrouw zei hij, " haar opdracht is mooi te zijn en kinderen ter wereld te brengen." Een vrouw die vijf kinderen aan het Volk schonk geeft meer dan de meest noatbele juriste ter wereld. In de ideologische wereld van het Nationaal van het Nationaal -socialisme is er geen plaats voor de politieke vrouw, aangezien het brengen van de vrouw in de parlementaire sfeer haar waardigheid zou doen verliezen en haar waarde zou doen verminderen. De Duitse heropstanding is een mannelijke gebeurtenis, want het Derde Rijk dat 80 miljoen onderdanen heeft zal binnen de eeuw in het roemrijke jaar 2040 250 miljoen patriotten nodig hebben om het lot van de wereld zowel in het Vaderland als in onze ontelbare koloniën, te bepalen. En dat zal de zaak van de vrouwen zijn, nadat ze eerst de les geleerd hebben van andere volkeren wat betreft het ernstige probleem van vermenging van rassen, waaraan een einde kan gemaakt worden door een bewust nationalisme van het volk zelf. De synthese tussen Staat en Volk. Diezelfde woorden krijgt ook de mooie vreemdelinge te horen in de salon, die keizerlijk genoemd wordt; ze worden uitgesproken door de afgevaardigde van de Berlijnse studio die haar gecontracteerd heeft. Woorden die op Leni evenveel indruk maken als haar eigen zuivere schoonheidop de freeds eerder genoemde vertegenwoordigers van de pers. De volgende dag prijkt haar nieuwe beeltenis op de voorpagina's van de dagbladen van de vrije wereld maar Leni verliest geen tijd aan het lezen van de hymnes die haar schoonheid bezingen, ze neemt de telefoon en -een hardnekkig wantrouwen onderdrukkend- belt ze naar Werner. Ze verzoekt hem in de paar dagen dat hij in de hoofdstad doorbrengt alvorens naar Parijs terug te keren dat hij haar de schoonheden helpt ontdekken van de nieuwe Duitse wereld. Werner begint met haar te brengen naar een reusachtige bijeenkomst van de Duitse jeugd die plaats grijpt in een enorm stadion. Hij verkiest het comfort van een officiele limousine te ontwijken en hij neemt Leni mee in zijn snelle witte coupé. Zijn bedoeling is dat ze zich zo alleen zal voelen tussen die enthousiaste menigte en hij erin zal slagen haar te veroveren. Iedereen die langs Leni komt, bewondert haar, niet alleen om haar gekunstelde sterallures maar om haar vorstelijke houding, die van een gezonde ongekunstelde vrouw. Inderdaad, Lenis is verschenen in een eenvoudig deux-pièce dat wel lijkt op een militair uniform. Het materiaal, een soort stof die in de Alpen gedragen wordt, heeft iets van de stugheid van bergvolkeren, maar haar vrouwelijke vormen komen er goed in uit, alleen de schouderpas markeert de lijnen van haar silhouet en accentueren deze zelfs. In extase slaat Werner haar gade, al bij de ingang van het stadion heeft hij gezien hoe opgetogen Lenis is voor de monumentale voorgevel van het stadion en ze heeft zich niet kunnen ontrekken aan de impact ervan. Leni vraagt Werner hoe het mogelijk is dat zijn land zoiets zuiver en vol inspiratie heeft kunnen scheppen terwijl in de rest van Europa de toon wordt aangegeven door frivole kortstondige kunstvormen, zowel in de schilder- als in de beeldhouwkunst als in de architectuur, alles even decoratief en abstract en gedoemd om te verdwijnen, net zoals de volkomen overbodige damesmode die ontworpen wordt aan de andere oever van de Rijn. Hij weet heel goed wat hij daarop moet antwoorden maar hij doet het niet onmiddellijk, hij vraagt haar even te wachten. Voor hun ogen volstrekt zich reeds het onvergetelijke schouwspel dat de bloem van de Duitse jeugd te bieden heeft: op het groene veld ontplooien zich rechte lijnen die zich buigen en terugdraaien om plotseling plaats te maken voor ronde lijnen die licht golven en dan op hun beurt ook weer terugkeren tot stramme lijnen. Het zijn jonge athleten van beide geslachten in zwarte en witte pakjes, die gymnastische oefeningen maken. Leni kan haar ogen niet afhouden van het olympisch gebeuren en Werner zegt daarop: "Ja het heroïsme dient zich aan als voorbeeld van ons politieke lot en ook in de kunst zal de geest van de tijd tot uitdrukking komen." De communistische en futuristische kunst is een tegen de vooruitgang gekante en anarchistische 86

De onze is de cultuur van het Noorden, die geheel tegengesteld is aan de mongools-communistische of de katholike schijncultuur, die het produkt is van Assyrische corruptie. Tegeover de Liefde moet de Eer gesteld worden. En Christus zal een athleet zijn die met vuistslagen de kooplieden uit de Tempel Vervolgens heft de jeugd, de echte fakkeldragers van het nationaal-socialsime, strijdlieeren aan die overvloeien van patriotisme, "..opnieuw wapperen onze oude banieren, het is de taak van de jonge revolutionair omuitbarstende passies aan te wakkeren, woede op te wekken, wantrouwen te zaaien en voorwaarts te gaan met kille, vastberaden berekening en aldus de massa op te ruien" waarmee ze parafraseren op een lijfspreuk van onze hoogste propagandachef , maarschal Goebbels. Alhoewel Leni, sinds de dag dat ze Werner iemand de doodstraf hoorde opleggen, in tweestrijd verkeert, raakt ze in vervoering. Werner grijpt haar bij de hand en trekt haar tegen zich aan maar hij durft haar niet te kussen want hij vreest dat haar lippen nog koud zijn. Diezelfde avond dineren ze in stilte,Werner roert het onderwerp niet meer aan, hij merkt dat ze diep in zichzelf verzonken is. Ze raken het voedsel nauwelijks aan, Leni drinkt een glas lichte Moezelwijn. Als ze echter de laatste druppel gedronken heeft, smijt ze ineens het gals kletterend tegen de schoorsteenmantel, het kristal breekt in duizend stukjes. Zonder enige inleiding stelt Leni de vraag die aan haar geweten knaagt:" Hoe is het mogelijk dat jij, een superieur mens, opdracht hebt gegeven om een ander mens te doden?" Onmiddellijk antwoordt Werner opgelucht:" Heeft dat de verwijdering tussen ons veroorzaakt?" Als Leni bevestigend antwoordt, beveelt Werner haar hem zonder omwegen te volgen naar het Reichssicherheitshauptamt. Leni gehoorzaamt. Hoewel het al laat is, zijn de kantoren een en al bedrijvigheid, want het nieuwe Duitsland kent geen rust, bij dag noch bij nacht. Alle deuren worden geopend om Werner toegang te verschaffen die zijn fiere militair uniform draagt. Enkele minuten later worden ze binnengelaten in een kleine filmzaal, die ingericht is in een kelder. Werner geeft opdracht de projectie meteen te starten. De gruweldaden druipen van het scherm af. Het is een lange documentaire over de honger in de Honger in Noord-Afrika, honger in Spanje, honger in Dalmatië; in de Yan-tse-Kiang vallei, in Anatolië. En telkens weer wordt de doodstrijd voorafgegaan door de komst van twee of drie onverbiddellijke heren, steeds dezelfde, de wandelende joden, die de boodschappers zijn van de dood. De camera's hebben alles nauwkeurig geregistreerd. Als gieren bezoeken deze handelaren des doods de droogtegebieden, watersnoodrampen, alle soorten winstgevende catastrofes om hun duivelse feestmalen te organizeren: het hamsteren van voedsel en de speculatie. Daarop verschijnen hun volgelingen, stuk voor stuk verdoemde zonen van Abraham, en herhalen dezelfde operaties met wiskundige preciesheid: de tarwe verdwijnt en geleidelijk aan ook de andere graansoorten, zelfs soorten die uitsluitend als veevoeder gebruikt worden. hetzelfde gebeurt met het vlees, de suiker, oliehoudende zaden , verse en ingeblikte vruchten en Aldus grijpt de honger om zich heen in de steden, waarvan de bewoners het platteland overspoelen waar ze niets anders aantreffen dan het vernielzuchtig schouwspel van wat de sprinkhanen van Jehova achter zich hebben gelaten. De gezichten van de mensen worden steeds holler, niemand is meer in staat rechtop te lopen, tegen de achtergrond van de brandoffers tekenen zich de gebeukte silhouetten af van de hongerigen die een laatste stap doen in de richting van de fata morgana, een stuk droog brood dat ze nooit meer zullen kunnen bereiken. Leni heeft de projectie met afgrijzen gevolgd en ze vreest het moment waarop het licht weer zal aangaan en ze uit het duister weer te voorschijn moet komen. Ze wil inderdaad van Werner weten wie één van die twee onwaardige individuen is. Leni doelt op de twee leiders van de dodelijke organisatie; Werners's gezicht vertoont een angstige gespannenheid, hij vermoedt dat Leni in één van beiden de misdadiger herkend heeft die hij, tot grote ontsteltenis van zijn geliefde, ter dood veroordeeld heeft. Maar nee, Leni bedoelt de andere man. Dat onthutst Werner nog meer, zou Leni slagen in iets wat voor iedereen die voor de sicherheitsdienst werkt voor onmogelijk heeft gehouden? Aangezien Jacob Levy de meest gezocht anti-naziagent van dat moment is? Leni's antwoord is niet erg duidelijk, ze is er zeker van dat ze zijn verdorven gezicht met de vieze kale kruin en de lange woekeraarsbaard eerder gezien heeft. De film wordt terug gespoeld en stilgezet waarde beelden van de misdadiger te zien zijn. Leni doet haar uiterste best, maar ze kan zich onmogelijk bedenken waar, hoe en wanneer ze het monster gezien heeft. 87

Tenslotte verlaten ze de filmzaal en besluiten een wandeling te maken over een door linden omzoomde boulevard. leni is nog steeds verdiept in de doolhof van haar herinneringen,ze weet zeker dat ze Jacob Levy eerder gezien heeft, maar ze is bang dat ze hem ontmoet heeft, of liever gezegd, zelf bedacht heeft in een nachtmerrie. Ook Werner zwijgt, door de film te laten projecteren had hij haar willen aantonen wat voor schadelijk insect hij had laten executeren, nadat men er in geslaagd was hem in een dorpje dicht bij de Zwitserse grens gevangen te nemen. Met één enkel gebaar slaagt Leni erin de wolken aan Werners verliefde hemel te laten opklaren: ze steekt hem haar goddelijke hand toe, met haar twee zachte blanke handen grijpt ze Werner's krachtige knuist en drukt die tegen haar vrouwenhart. Nu is alles voor goed opgehelderd en Leni heeft begrepen dat de dood van een Hebreeuwse Moloch de redding heeft betekend voor miljoenen onschuldige zielen. De keizerlijke stad wordt gehuld in een lichte motregen, Leni vraagt Werner of hij zijn armen beschermend om haar heen wil slaan, zodat ze tot rust kan komen. Zodra het de volgende dag licht wordt zal de jacht geopend worden op het roofdier dat nog losloopt. maar op dit moment zijn er nog geen geluiden te horen die uit de jungle, nee, want ze bevinden zich op de plaats door de goden uitverkoren om hun gouden huis op te richten, daar waar de heldenmoraal de eerste ronde tegen de sjacheraars al gewonnen heeft. Het is een stralende zondagochtend. Leni heeft Werner verzocht dit laatste weekend voor hij terugkeert naar Parijs, samen door te brengen en te gebruiken om haar de lieflijke valleien van Opper-Paltz te In dezelfde sprookjesbergen heeft de Führer zijn buitenverblijf, op de plek waar hij tijdens zijn ' clandestiniteit' door een simpele boerenfamilie werd verborgen gehouden. Het gras is groen en sappig, de zon warm, een zacht windje voert echter de frisheid aan van de eeuwige sneeuw die als een schildwacht uitgespreid ligt over de bergtoppen. Op het gras een eenvoudige boers laken. Op het laken een sobere pick-nick. Leni kent geen grens aan haar honger naar kennis, ze vraagt aan Werner alles over de Führer. In het begin kan het meisje zijn woorden moeilijk volgen " "het sociaal-economisch vraagstuk in de demo-liberale staten verkeert in het slop; het is in wezen veel eenvoudiger op te lmossen, en met algemene instemming, onder een autoritaire regeringsvorm die volledig geworteld is in het volk en niet in oppermachtige internationale groeperingen." en ze vraagt hem haar slechts te vertellen over de persoonlijkheid van de Führer en over hoe hij aan de macht gekomen is. Werner vertelt "..de marxistische bladen en de joodse kranten brachten altijd alleen maar berichten over verliezen en vefrnederingen van de Duitsers. Zelfs verspreidden ze nu en dan het valse bericht dat Adolf Hitler gearresteerdzou zijn. Dat was echter niet mogelijk , want niemand zou hem ooit kunnen herkennen omdat hij nooit toestemming gegeven had om gefotografeerd te worden. Hij doorkruiste ons grondgebied in alle ichtingen om deel te nemen aan geheime bijeenkomsten. Ik heb hem zelf verscheidene keren vergezeld op hachelijke vliegtochten. Dat herinner ik me nog heel goed: de motor ronkte en plots verhiven we ons van de grond, de nacht tegemoet, soms in een regelrechte onweersbui. Hij sloeg geen acht op de bliksemstralen en hij vertelde me over zijn bezorgdheid en zijn smart om het volk, dat in de ban was van marxistische waanzin, het vergif van het pacifisme en andfere volksvreemde Hoe dikwijls hebben we niet per auto dezelfde weg afgelegd, die ook wij gisteren gegaan zijn en die we vanavond weer zullen rijden van de Alpen tot Berlijn. Alle wegen waren hem vertrouwd, de slagaders van zijn weg naar het hart van het volk. Onze rustpauzes waren heel eenvoudig, zoals hier: we spreidden een tafelkeeld uit op het gras, we gingen onder de bomen zitten en gebruikten een eenvoudig maal. Wat gesneden brood, een hardgekookt ei en wat vruchten, dat was alles wat de Führer at. Bij regenachtig weer gebruikten we dezelfde hartversterking in de auto zelf. En tenslotte kwamen we dan aan op onze bestemming en tijdens de meeting kwam die zo eenvoudige man tot ontplooiing, zijn overtuigende woorden klonken als hamerslagen op de ethergolven van de radiozenders van de rebellen. Af en toe riskeerde hij zijn leven want in de straten spreidde de bloeddorstige marxistische terreur zijn vleugels uit. Leni luisterde geboeid maar wilde meer weten, als vrouw stelde ze belang het intirme geheim van de persoonlijke kracht van de Führer te kennen. Werner weet het antwoord: " de Führer manifesteert zich in elk van zijn woorden. Hij gelooft in zichzelf en in alles wat hij zegt. 88

Hij is dat wat heden ten dage zo moeilijk te vinden is: authentiek. En het volk erkent dat hij authentiek isen klampt zich aan hem vast. Het werkelijke Waarom in de persoonlijkheid van de Führer, zal zelfs voor ons, zijn naaste medewerkers, wel altijd een raadsel blijven. Het kan alleen verklaard worden door in wonderen te geloven. God heeft deze man gezegend en het geloof kan bergen verzetten, het geloof van de Führer en het geloof in de Führer. Leni strekt zich uit in het gras en kijkt naar Werner's helderblauwe ogen, ogen met een rustige, betrouwbare blik, omdat die blik gericht is op de Waarheid. Leni slaat haar armen rond zijn nek en vol ontroering kan ze slechts zeggen:" nu begrijp ik hoe je ertoe gekomen bent die doctrine te omhelzen. Jij hebt de oogmerken van het Nationaal-Socialisme tot op de bodem begrepen." Er volgen voor Leni weken van uitputtend werk in de Berlijnse studios. Na de laatste draaien van de camera spoedt ze zich naar de telefoon om met haar geliefde te praten die opgeslorpt is door zijn bezigheden in Parijs. Hij heeft voor haar een prachtige verrassing voorbehouden, hij heeft nog een paar dagen verlof voor ze elkaar in Parijs zullen ontmoeten, ze zullen die dagen samen kunnen doorbrengen op een van de schitterendste plaatsen, dat nu is uitgeroepen tot de Nationaal-Socialistische Republiek. Maar Leni heeft voor hem nog een groter verrassing in petto: sinds die dag van de projectie van de documentaire moest ze steeds denken aan het gezicht van de crimineel die nog steeds niet gevangen was, en dag bij dag groeide in haar de zekerheid dat ze die persoon in Parijs gezien had. daarom wil ze meteen terugkeren naar deze stad en met zoeken beginnen. Werner aanvaardt, ondanks de vrees die het oplevert, dat Leni toetreedt tot een spionage-commando. Maar Leni stapt vol vertrrouwen in de opdracht uit de trein hoewel de aanblik op haar Frankrijk haar Ze is inderdaad al gewend aan de zon die afstraalt van de gezichten in het Nationaal Socialistisch Vaderland, ze walgt bij het zien dat haar Frankrijk zo lelijk geworden is door de rassenvermenging. het lijkt haar onloochenbaar dat haar Frankrijk vol negers en joden zit.(wordt vervolgd)

Homosexualiteit ****************** De Engelse onderzoeker D.J.West beschouwt drie zaken als de voornaamste theorieën over de fysieke oorsprong van homosexualiteit, die hij alle drie verwerpt.De eerste van de drie tracht te bewijzen dat het abnormaal sexueel gedrag voortkomt uit een onevenwicht in de verhouding van mannelijke en vrouwelijke hormonen, beide aanwezig in het bloed van de twee seksen. Maar rechtstreekse testen uitgevoerd op homosexuelen hebben geen resultaat opgeleverd die de theorien bewijst, dat wil zeggen, ze hebben geen gebrek in de hormonenverdeling aangetoond. Volgens onderzoeken van dokter Swyer, in zijn boek "Homosexualiteit, de endocrinologische aspecten hebben de metingen van het hormonengehalte bij homosexuelen en heterosexuelen geen verschillen aangetoond. Bovendien zou, als homosexulaiteit een hormonale oorsprong hebben, (hormonen worden afgescheiden door hormonale klieren) genezing mogelijk zijn door middel van injecties die het endocrinaal evenwicht zouden herstellen. Dit is niet mogelijk geweest, en in zijn boek " Testosteron bij psychotische mannelijke homosexuelen" verklaart de onderzoeker Baharal dat de toediening van mannelijke hormonen aan mannelijke homosexuelen enkel als resultaat heeft gehad dat de begeerte dat het individu voelt stijgt voor het soort sexuele activiteit waaraan hij gewend is. Wat betreft experimenten uitgevoerd op vrouwen zegt dokter Foss in " De invloed van urine-androgenen bij de vrouwelijke sexualiteit", dat grote hoeveelheden mannelijke hormonen toegediend aan vrouwen wel een opmerkelijke verandering veroorzaken in mannelijke richting maar enkel voor wat betreft het fysisch aspect: diepere stem, baard, kleinere borsten, groei van de clitoris, enz.. De sexuele lust neemt toe maar blijft normaal vrouwelijk, dat wil zeggen dat haar lustobject de man blijft, natuurlijk als het niet gaat over een vrouw die al lesbische gewoonten had. Anderzijds wekt de toediening van een hoeveelheid vrouwelijke hormonen aan een mannelijke heterosexueel geen homosexuele verlangens op maar het vermindert de sexuele energie. Dit alles duidt aan dat de toepassing van mannelijke hormonen aan vrouwen en vrouwelijke hormonen aan mannen geen relatie aanduidt tussen het percentage mannelijke en vrouwelijke hormonen in het bloed en de overeenkomende sexuele verlangens. 89

Men kan nochtans beweren dat de keuze van de sekse van het lustobject geen aantoonbaar verband bestaat met de endocriene activiteit, dat wil zeggen de hormoonafscheidingen. De tweede belangrijke theorie over de mogelijke fysieke oorzaak van de homosexualiteit beroept zich volgens D.J.West op de intersexualiteit. Aangezien het onmogelijk geweest is bij homosexuelen een hormonale afwijking vast te stellen heeft men getracht andere fysieke eigenschappen op te sporen, een of andere ongekende anomalie, en bepaalde onderzoekers hebben tenslotte de idee opgevat om homosexualiteit als een vorm van Intersexuelen of hermafrodieten zijn mensen die fysiek niet behoren tot een van beide seksen maar eigenschappen bezitten van beide. De sekse waartoe een individu zal behoren wordt bepaald op het moment van de conceptie en hangt af van de genetische varieteit waartoe de spermatozoïde behoort die de eicel bevrucht. De fysieke oorzaken van de intersexualiteit zijn ook nog niet vastgesteld geworden. Gewoonlijk wordt ze veroorzaakt door een endocriene verstoring die zich in het foetale stadium voordoet. Er zijn zeer veel graden van intersexualiteit, in sommige gevallen zijn de inwendige geslachtsklieren( eierstokken of zaadballen) en het fysieke uiterlijk tegengesteld, in andere gevallen zijn de inwendige geslachtsklieren een mengvormvan zaadballen en eierstokken en in weer andere gevallen vertonen de uitwendige geslachtsorganen alle tussenfazen tussen de mannelijke en de vrouwelijke, waarbij zelfs tegelijkertijd een penis en een baarmoeder voorkomt. In zijn boek "Studies over de genetische bepaling van de homosexualiteit" bij voorbeeld beweert de onderzoeker T.Lang dat homosexuele mannen genetisch vrouwen zouden zijn waarvan het lichaam een volledige sexuele inversie heeft ondergaan in de mannelijke richting; om zijn hypothese te bewijzen heeft hij enquestes gehouden en kwam tot het besluit dat mannelijke homosexuelen ontstaan in families met een een overschot aan broers en een tekort aan zusters wat als gevolg heeft dat de homosexuele man een tussenliggend product is van niet bereikte compensatie. Hoewel het een interessant gegeven is wordt de theorie geformuleerd door Lang fataal verzwakt omdat ze er niet in slaagt te verklaren dat de overgrote meerderheid (99%) van de homosexuelen normale fysieke karakteristieken heeft. Op dit laatste gegeven baseert de onderzoeker C.M.B. Pare zich in zijn boek " Homosexualiteit en geslachtschromosomen", om de theorie van Lang te weerleggen. Gebruik makend van de modernste microscopische methodes in een uitgebreid onderzoek heeft Pare geen biologische verschillen kunnen identificeren tussen homosexuele en heterosexuele mannen. Anderzijds is de theorie van Lang ook afwezen door J.Money in zijn werk " Instelling van de sexuele functie" door te bevestigen dat de intersexuelen ondanks hun bisexueel uiterlijk, niet bisexueel blijven op het moment dat ze hun lustobject kiezen; de geslachtsdrift van deze individuen, zegt Money, volgt het model niet van hun inwendige geslachtsorganen, of dat nu eierstokken of zaadballen zijn of De lust van de intersexuelen past zich aan aan die van het geslacht waarin ze zijn opgevoed, ook als hun chromosomen en de overheersende karateristieken van hun uitwendige en inwendige geslachtsorganen van het andere geslacht zijn. Uit dit alles kan men afleiden dat heterosexualiteit en homosexualiteit in elk geval ,onverschillig of het individu een normale fysieke conditie heeft of niet, activiteiten zijn die verworven werden door een psychologische conditionering en niet bepaald wordt door endocriene factoren. De derde en laatste theorie over de fysieke oorsprong van homosexualiteit, die West behandelt, gaat uit van de erfelijkheidsfactor. West wijst erop dat ondanks de ernst van de uitgevoerde studies zoals die welke F.J.Kallman aanwijst in " Vergelijkende studie van de genetische aspecten van de mannelijke homosexualiteit ", de aangevoerde argumenten zo vaag zijn dat me niet kan besluiten dat de homosexualiteit een erfelijk bepaalde eigenschap zou zijn Na de theorieën over de fysische oorsprong van de homosexualiteit in drie groepen te hebben geclassifieerd en ze de een na de andere weerlegt te hebben beschouwt de reeds eerder genoemde Engelse onderzoeker D.J.West in zijn werk "Psychologie en Psychoanalyse van de homosexualiteit" dat het ook de meest veralgemeende interpretaties over de oorzaken van homosexualiteit zijn van de publieke opinie. In zijn inleiding wijst West op het gemis aan inzicht bij de theoretici die de homosexuele neigingen als onnatuurlijk hebben gekwalificeerd en schrijven ze toe aan hormonale of West stelt eigenaardig genoeg de visie die de Kerk over dit probleem heeft die iets vooruitstrevender is tegenover de vernoemde theoretici. De Kerk heeft de homosexuele drift eenvoudigweg als één van de vele verdorven driften gecatalogeerd die weliswaar van natuurlijke aard zijn maar de mensen kwellen. De moderne psychiatrie daarentegen is akkoord om de oorzaken van de homosexualiteit tot het psychologisch domein terug te brengen.

90

Anderzijds is de moderne psychiatrie eenstemmig om de oorzaken van homosexualiteit op het terrein van de psychologie moeten gezocht worden. West wijst erop dat desondanks bij het gewone volk theorien verspreid zijn die elke wetenschappelijke grond missen.De eerste van de drie zou de perversietheorie zijn, volgens welk het individu de homosexualiteit zou krijgen als gelijke welke ondeugd. Maar de fundamentele vergissing is echter dat de ondeugende vrij die ondeugd kiest die hem het meest bevalt, terwijl de homosexueel geen normaal sexueel gedrag kan ontwikkelen, hoewel hij dat zou willen, aangezien hij, zelfs als hem dat zou lukken om tot heterosexuele daden te komen, hij zijn dieperliggende homosexuele verlangens moeilijk kan uitschakelen. De tweede gekende theorie onder het volk is de verleiding. In zijn boek " Sexueel gedrag van criminele jongeren" heeft T.Gibbons dit thema behandeld. Evenals West en andere onderzoekers komt hij tot het besluit dat het het mogelijk is dat een individu homo-erotische verlangens kan voelen -althans voor het eerst bewust- onder invloed van een persoon van hetzelfde geslacht die hem wil verleiden, de zogenoemde verleiding- die steeds optreedt in de jeugd-maar dat hieruit slechts aanvankelijk homosexueel gedrag kan verklaard worden ; omdat dit daarentegen niet moet betekenen dat hierdoor zijn heterosexuele verlangens afnemen. Een geisoleerd incident van die aard kan geen blijvende homosexualiteit verklaren aangezien het in de meeste gevallen ook beperkt blijft en niet te vergelijken De derde gangbare theorie is die van de afzondering volgens deze zouden knapen die opgegroeid zijn tussen alleen mannen, zonder contact met vrouwen, of omgekeerd, vrouwen opgevoed zonder contact met mannen, onder elkaar sexuele handelingen zouden verrichten die hen voor altijd zouden tekenen. In zijn boek " Verrast door vreugde" verklaart S.Lewis dat schooljongens bijvoorbeeld waarschijnlijk hun eerste sexuele ervaringen met andere mannen opdoen, maar de frequentie van de homosexuele praktijken in internaten is meer verbonden met hun dringende behoefte aan sexuele ontlading dan met een vrije keuze van het lustobject. West neemt aan dat het enkel ontbreken van psychologisch contact met de vrouwelijke sekse, veroorzaakt door de totale afzondering die een geinterneerde ondergaat of eenvoudigweg door de geestelijke afzondering die voorkomt in sommige milieus als een meer belangrijke bepalende factor kan optreden dan het uitvoeren van sexuele spelletjes in scholen door De psychoanalyse, die als voornaamste kenmerk heeft het aftasten van het geheugen om jeugdherinneringen op te wekken legt er vooral de nadruk op dat de sexuele eigenaardigheden hun oorsprong vinden in de jeugd. In zijn boek " Interpretatie van dromen" postuleert Freud dat sexuele en amoureuze conflicten bijna altijd aan de basis liggen van neurosen: nadat de mens de problemen van voeding opgelost heeft en zich beschut heeft tegen de klimaatsomstandigheden -(kleding en onderdak), onstaat bij hem de behoefte aan sexuele en affectieve bevrediging. Deze gecombineerde lust noemt hij het libido dat zich vanaf de vroegste jeugd laat gevoelen. Freud en zijn volgelingen stellen dat de manifestaties van het libido heel gevarieerd zijn maar dat de regels van de maatschappij voordurend dienen nageleefd te worden, vooral om de kiemcel van het sociaal conglomeraat te bescheren: de familie. De twee meest onaangepaste uitingen van het libido zijn daarom de incestueuze en homosexuele verlangens. De volgelingen van Freud hebben zich levendig geintereseerd voor de moeilijkheden die het individu in de loop van de geschiedenis heeft moeten trotseren om zichzelf te leren beheersen en zich zodoende aan te passen aan de sociale eisen van elk tijdperk, aangezien het niet mogelijk zou zijn die sociale normen te bestrijden zonder de eigen instincten grotendeels te beteugelen. Het wettig huwelijk als ideaal voorgesteld door de maatschappij zou niet noodzakelijkerwijze het ideaalbeeld van allen zijn en voor de buitengeslotenen zou er geen andere uitweg zijn dan hun sociaal ongewenste neigingen te onderdrukken of te verbergen. Anna Freud wijst in "Psychoanalyse van het kind " erop dat de meest veralgemeende neurotische vorm van het individu bestaat uit de poging om al zijn verboden sexuele verlangens volledig te controleren of ze zelfs te elimineren -in plaats van ze als sociaal nadelig maar als natuurlijk te catalogeren- hij onderdrukt teveel en ziet zich niet in staat in elke omstandigheid ongeremd te genieten van een relatie met een andere persoon. Zo komt het dat een individu de controle kan verliezen van zijn zelfonderdrukkende eigenschappen en tot uitersten kan komen zoals impotentie, frigiditeit en obsessieve schuldgevoelens. De psychoanalyse wijst ook op de volgende paradox: het is over het algemeen de vroegtijdige ontwikkeling van de intelligentie en de gevoeligheid van kinderen die hen tot een te sterk onderdukkende activiteit kan aanzetten. Er werd vastgesteld dat een kind vanaf zijn geboorte een libido heeft en het is duidelijk dat zich dat manifesteert zonder de remmingen van de Het hecht zich aan elke persoon die het verzorgt en het geniet in zijn spel van zijn eigen lichaam en van het lichaam van anderen. Maar in onze cultuur- voegt Anna Freud eraan toe- worden deze uitingen zeer snel bestraft waardoor het kind het schaamtegevoel krijgt. Vanaf zijn eerste bewuste daden tot aan de puberteit gaat het door een latente periode.

91

De ortodoxe Freudianen evenals de afvalligen beweren dat de eerste uitingen van het kinderlijk libido van bisexuele aard zijn. Maar vanaf vijf jaar worden de sexuele verschillen al vastgesteld, het kind merkt het verschil op met het lichaam van zijn moeder, bovendien begint men het te vertellen dat als het groeit het als zijn vader zal worden maar dat het voor het ogenblik niet moet verwachten dat hij de eerste zal zijn in de affecties van zijn moeder, het is de vader die deze gepriviligieerde plaats inneemt. Het probleem van hoe de jalouzie die de vader bij hem opwekt te onderdrukken blijft over het algemeen helemaal overgeleverd aan de bekwaamheid van het kind dat zich eens te meer belemmert ziet in zijn bewegingen , als zijn zeer ontwikkelde gevoeligheid hem om bescherming en tederheid vraagt en speciaal als zijn intelligentie hem toelaat om de amoureuze driehoeksverhouding te doorbrekendie iets vooruitstrevender is waarin hij zich voelt ingesloten: het bewust worden van de Gedurende deze faze in de ontwikkeling overschrijdt het kind volgens de psychoanalyse het moeizaam Oedipustraject , zogenoemd naar de Griekse held Oedipus die zijn vader vermoordde zonder te weten wie hij was om met zijn moeder te trouwen die hij ook niet kende: als hij zijn misdaad vernam stak Oedipus zich de ogen uit als offer voor zijn schuld. Freud verzekert in zijn boek "Drie essais over de theorie van de sexualiteit" dat bij kinderen de incestueze fantasie steeds terug keert om de rivaal die hem verwekt heeft uit te sluiten en te vervangen, namelijk de vader door het jongetje en de moeder door het meisje, maar deze ideeën wekken intense schuld en angst voor de straf op. Het gevolg is dat het jongetje of het meisje zozeer lijden onder het conflict dat ze door middel van een heel pijnlijke onbewuste inspanning erin lukken het te onderdrukken of het uit het onderbewustzijn te verdringen. Het conflict lost zich op gedurende de adolescentie als de adolescent of de adolescente erin slagen hun affectieve gevoelens ten overstaan van de vader of de moeder over te dragen naar een jongen of een meisje van hun eigen leeftijd. Maar degenen die een nauwere relatie hebben ontwikkeld met de ouder van het andere geslacht- en hun overeenstemmende en onvermijdelijke schuldgevoel, of technisch Oedipuscomplex-zien zich in gevaar om gans hun bestaan verder te zetten met een gevoel van ongemak tegen eender welke sexuele ervaring, aangezien ze het onbewust asocieren met hun schuldige incestverlangens uit hun kindertijd. De ontknoping, als de neurose zich stevig vast zet, is niet altijd hetzelfde, voor de man opent zich de mogelijkheid tot impotentie, het uitsluitend omgaan met prostituees-vrouwen die in geen enkel geval op zijn moeder lijken- of meer nog , de mogelijkheid om alleen sexueel op andere mannen te vallen.Voor de vrouwen is de uitweg op het onopgeloste conflict voornamelijk frigiditeit of lesbianisme. In zijn "Psychoanalytische theorie van de neurose" bevestigt O.Fenichel dat de waarschijnlijkheid van homosexuele geaardheid is zoveel te groter naarmate een kind zich vereenzelvigt met zijn moeder. Deze situatie wordt speciaal veroozaakt als de moederlijke figuur briljanter is dan die van de vader of als de vader totaal afwezig is in het familiaal kader, zoals in het geval van overlijden of scheiding of als de figuur van de vader alhoewel aanwezig tot afkeer leidt voor een of ander zwaar motief, zoals alcoholisme, overdreven strengheid of uiterst gewelddadig van karakter is. Het kind heeft behoefte aan een volwassen held die als gedragsmodel dient; door de identificatie gaat het kind de gedragseigenschappen van zijn ouders absorberen, en hoewel het op zekere manier rebeleert omp de bevelen te gehoorzamen zal het onbewust de gewoonten en ook de manies opnemen van zijn ouders en zo de culturele kenmerken van de maatschappij waarin het leeft bestendigt. Eenmaal dat het zich met zijn vader vereenzelfigd heeft neemt volgens Fenichel het kind de mannelijke visie op de wereld over en in onze maatschappij, het Westen, houdt deze visie een component van aggresiviteit in- een kenmerk van de vroeger onbetwistbare conditie van baas- dat het kind helpt om zijn nieuwe houding door te drukken. Het kind dat daarentegen de moederlijke figuur aanneemt en op tijd geen mannelijke figuur vindt die de moederlijke betovering neutraliseert, zal sociaal geminacht worden voor zijn vervrouwelijkte kenmerken aangezien het de ruwheid eigen aan een jongetje niet vertoont. In dat verband zegt Freud in zijn boek" Over de transformatie van de instincten" dat er in de homosexuele man de meest volledige mentale mannelijkheid zich soms kan combineren met een totale sexuele omkering, waarbij hij mentale mannelijke kenmerken verstaat als Maar in zijn later werk " Inleiding tot narcissisme" werk hij een theorie uit volgens welke een homosexuele man zou beginnen langs een kortstondige moederfixatie om zich uiteindelijk zelf als vrouw te vereenzelvigen. Als het voorwerp van zijn verlangens een jong is komt dit omdat zijn moeder hem beminde omdat hij een knaap was.Of omdat hij wilde dat zijn moeder op die manier van hem hield.Per slot van rekening is het voorwerp van zijn sexueel verlangen zijn eigen beeld. Voor Freud tenslotte zijn zowel de Oedipuslegende evenals die van de Narcis componenten van het oorspronkelijk conflict dat de homosexualiteit veroorzaakt. Maar van alle observaties van Freud over homosexualiteit is dit de meest omstreden geweest, waarbij hem voornamelijk tegengeworpen werd dat de homosexuelen bij wie de vereenzelviging hoofdzakelijk vrouwelijk is als voorwerp van sexueel verlangen kiezen voor heel mannelijke types of mannen met een uitgesproken oudere leeftijd.

92

Anderzijds spreekt Freud in het eerder genoemde werk over de ontwikkeling van de erotische gevoeligheid en geeft hij andere pisten aan over de oorsprong van de homosexualiteit. Hij bevestigt dat het begin van het libido bij babies van een overheersend wazige aard is en dat van daar af de opvoeding van zijn verlangen dat maakt dat hij op een persoon van het andere geslacht valt met wie het genot zal lukken door middel van geslachtsgemeenschp door andere etappes zal moeten gaan. De eerste is de orale waarbij het genot enkel zowel uit mondcontact komt als uit zuigen. Dan komt de anale etappe waar het kind zijn bevrediging afleidt uit zijn darmbewegingen. De laatste en definitieve etappe is de genitale faze. Freud beschouwt deze als de enige rijpe vorm van sexualiteit, een stelling Zelf breidt Freud deze commentaren uit in "Karakter en anaal erotisme" waarin hij de volgende theorie uiteenzet: zekere types met abnormale persoonlijkheid waarvan gierigheid en obsessie voor orde de overheersende kenmerken zijn kunnen beinvloed zijn door onderdrukte anale verlangens. Het genot dat zij voelen uit de opeenstapeling van goederen kan voortkomen uit een onbewuste nostalgie voor het genot dat zij voelden als kind bij het ophouden van hun uitwerpselen, wat bij kinderen vaak voorkomt. Anderzijds zou de obsessie voor orde en reinheid het tegengewicht zijn van de schuld die ze gevoeld hebben door hun drift om met hun uitwerpselen te spelen. Wat de rol betreft die de anale fixatie kan spelen in de ontwikkeling van de sexualiteit bevestigt Freud dat bovenop de reeds vermelde invloeden Oedipus, Narcis, -men rekening moet houden dat al deze obstakels een onderbrekeing betekenen van de ontwikkeling van het kind, een affectieve inhibitie die een fixatie in de anale faze bepalen zonder mogelijkheid om tot de finale faze te komen, te weten de genitale. West beantwoordt deze bewering door te zeggen dat homosexuelen die de weg versperd vinden die hen leidt naar genitale betrekkingen zich verplicht voelen te experimenteren met extragenitale erotische zones, ze vinden na een geleidelijke aanpassing in sodomie, een soort direct mechanisch behagen maar niet uitsluitend daarin. West voegt daar aan toe dat de man die sodomie bedrijft niet noodzakelijkerwijze gefixeerd is in de anale faze , zoals de heterosexueel die zijn vriendin kust niet noodzakelijkerwijze gefixeerd is in de anale faze. Tenslotte wijst hij erop dat sodomie geen uitsluitend homosexuel verschijnsel is aangezien heterosexuele paren het ook bedrijven, terwijl individuen met "anaal karakter "( hetzij gierigaards, geobsedeerden door reinheid en orde, enz.) niet noodzakelijker In zijn werk " Drie essais over de theorie van de sexualiteit" wijst Freud erop dat de onderdrukking , in algemene termen, voortspruit uit het opleggen van de overheersing van een individu over anderen waarbij het eerste individu niemand anders is dan de vader. Vanuit dergelijke overheersing vestigt zich de patriarchale vorm van de maatschappij zich , gebaseerd op de minderwaardigheid van de vrouw en in de sterke onderdrukking van de sexualiteit. Bovendien asocieert Freud zijn stelling van de patriarchale autoriteit met de bloei van de godsdienst en met de triomf van het monotheisme in het Westen. Anderzijds is Freud verontrust over de sexuele onderdrukking omdat hij van mening is dat de natuurlijke driften van de mens ingewikkelder zijn dan de patriarchale maatschappij toegeeft: gegeven de ongediferencieerde capaciteit van babies om sexueel genot te verkrijgen van alle delen van hun lichaam, kwalificeert Freud ze als polymorfe perversen. Freud gelooft ook als deel van dit concept in de essentieel bisexuele natuur van onze oorspronkelijke sexuele driften. In dezelfde gedachtengang en refererend naar de primaire onderdrukking beschouwt Otto Rank de ontwikkeling die uitgaat van de vaderlijke dominantie tot het uitgroeit tot een machtig staatssysteem door de man geadministreerd als een verlengstuk van de genoemde primaire onderdukking met als plan de telkens verdere uitsluiting van de vrouw. Van zijn kant brengt Dennis Altman in zijn boek " Homosexueel, onderdrukking en bevrijding" als hij specifiek over sexuele repressie spreekt, ze in verband met de noodzaak, bij het begin van de mensheid, om een grote hoeveelheid kinderen te verwekken voor economische en defensieve doeleinden. In verband met dezelfde zaak wijst de Brtitse antropoloog Rattray Taylor in "Seks in de geschiedenis " erop dat vanaf de IV eeuw voor Christus in de klassieke wereld een groeiende repressie komt van de sexualiteit en een ontwikkeling van het schuldgevoel, factoren die het Hebreeuws concept, dat repressiever wordt voor seks, over het Griekse concept doen zegevieren. Volgens de Grieken bevat de sexuele natuur van elk menselijk wezen zowel homosexuele als heterosexuele elementen. Terugkomend op Altman die in zijn reeds geciteerd werk uitdrukt dat de westelijke maatschappijen zich specializeren in de onderdrukking van de sexualiteit, onderdukking die gelegitimeerd wordt door de Joods-christelijke traditie. Deze onderdrukking wordt uitgedrukt in drie onderling verbonden manieren: 1) de zonde en het daaruit voortvloeiend schuldgevoel; 2) het instituut familie en het verwekken van kinderen; afwijzing van alles wat geen genitale en heterosexuele sexualiteit is. Verder neemt hij aan dat de traditionele "bevrijders" van de sexuele onderdrukking strijden om de twee eerste punten te veranderen maar het derde punt vergeten. Als voorbeeld vermedt hij Wilhelm Reich met zijn boek " De functie van het orgasme" waarin hij stelt dat de sexuele bevrijding gelegen is in het perfecte orgasme datmen enkel kan bekomen door heterosexuele koppeling van individuen van dezelfde generatie.

93

En het is onder invloed van Reich dat andere onderzoekers hun wantrouwen hebben ontwikkeld tegenover homosexualiteit en anticonceptiva, aangezien die het bereiken van het perfect orgasme bemoeilijken en daarom strijdig zijn met de totale sexuele vrijheid. Herbert Marcuse verklaart in zijn boek "Eros en de beschaving"over de sexuele bevrijding dat deze vrijheid meer impliceert dan de afwezigheid van onderdrukking, de sexuele bevrijding vereist een nieuwe moraliteit en een herziening van het begrip" menselijke natuur". En dan voegt hij eraan toe dat elke werkelijke theorie van sexuele bevrijding de essentieel polymorfe behoeften van de mens in rekening zou moeten nemen . Volgens Marcuse ondersteunen de perversies de sexualiteit als doel op zich zelf, als uitdaging van een maatschappij die sexualiteit gebruikt als een middel voor een nuttig doel; daarom plaatsen ze zich buiten het bereik van het ijzeren principe van " performantie"-technische term vaak vertaald als " rendement" of als een van de onderdrukkende basisprincipes voor de organisatie van het kapitalisme, en stellen ze aldus ongewild de fundamenten zelf van dit laatste in vraag. Altman die dit punt uit de redenering van Marcuse bespreekt neemt aan dat als homosexualiteit exclusief wordt en zijn eigen economische normen vastlegt en nalaat kritisch de conventionele regels van de heterosexuelen te onderzoeken om daarentegen een copie van deze te proberen, een even grote vorm van repressie wordt als de exclusieve heterosexualiteit. En verder als hij een andere radicale Freudiaan als Marcuse, Norman O. Brown en Marcuse zelf commentarieert trekt Altman de conclusie dat in laatste instantie wat we opvatten als "menselijke natuur" niets anders is dan eeuwenlange repressie, een redenering die, en daarin komen Marcuse en Brown overeen, dat de menselijke natuur essentiele veranderlijk is. Als een variante op het concept van onderdrukking introduceert Freud de term " sublimatie" waaronder hij de mentale operatie verstaat waardoor de onaangepaste libidineuze driften worden gekanaliseerd. De sublimatiekanalen zouden gelijk welke activiteit kunnen zijn -artistiek, sportief, profesioneel- die het gebruik van deze sexuele energie toelaat die volgens de canons van onze maatschappij overdreven is. Freud maakt een fundamenteel verschil tussen onderdrukking en sublimatie waarbij hij deze laatste als heilzaam beschouwt, aangezien ze onmisbaar wordt voor het handhaven van een beschaafde gemeenschap. Deze positie werd aangevallen door Norman O.Brown , auteur van "Leven tegen dood" die daarentegen een terugkeer naar deze polymorfe perversie van babies ,ontdekt door Freud, voorstaat, wat een totale uitschakeling van de onderdrukking meebrengt. Een van de redenen die Freud oppert in zijn verdediging van een gedeeltelijke repressie was de noodzaak om de destructieve driften van de mens te onderwerpen, maar zowel Brown als Marcuse wijzen dit argument af en beweren dat de agressieve driften als dusdanig niet bestaan als de vroeger bestaande driften van het libido hun manier van realisatie vinden, het is te zeggen, hun bevrediging. De kritiek die Brown op zijn beurt gekregen heeft vertrekt van de veronderstelling dat een mensheid zonder beperkingen, namelijk zonder onderdrukking, geen enkele vorm van permanente activiteit zou kunnen organizeren. Het is dan dat Marcuse tussenkomt met zijn concept van " surplus onderdrukking", waarmee hij met deze term dit deel van de sexuele repressie benoemt die gecreerd werd om de macht van de heersende klasse te bestendigen ondanks dat ze niet onmisbaar is om een georganiseerde maatschappij te handhaven die de menselijke behoeften van al haar leden behartigt. Daarom is de voornaamste vooruitgang die Marcuse betekent ten opzichte van Freud erin zou bestaan dat deze een zeker type van onderdrukking verdraagt met het bedoeling de eigentijdse maatschappij te behouden, terwijl Marcuse de wijziging van de maatschappij als fundamenteel beschouwt, op basis van een evolutie die rekening houdt met de oorspronkelijke sexuele driften. Dit zou de basis zijn van de beschuldigingen die vertegenwoordigers van de nieuwe psychiatrische tendenzen formuleren aan de ortodoxe Freudiaanse psychoanalisten, beschuldiging volgens hetwelk deze laatsten zouden geprobeerd hebben -met een straffeloosheid die opvallend zou losbarsten op het einde van de jaren zestig-dat hun patienten elk persoonlijk conflict zouden aanvaarden om hen de aanpassing aan de repressieve maatschappij waarin ze leven te vergemakkelijken en niet dat ze de noodzaak onder ogen zouden brengen om die maatschappij te veranderen. In zijn boek " De unidimensionele mens" stelt Marcuse dat het sexueel instinct oorspronkelijk geen tijdelijke noch ruimtelijke beperkingen had van voorwerp en objectief, aangezien de sexualiteit van natuur polymorf pervers is. Nog verder gaande geeft Marcuse als voorbeeld van "surpuls repressie" niet alleen onze totale concentratie op de genitale koppeling maar ook fenomenen als de onderdrukking van de reuk en de smaak in het sexueel leven. Van zijn kant neemt Dennis Altman, die in zijn reeds vermelde boek de stellingen van Marcuse gunstig beoordeelt, aan dat de bevrijding niet alleen de sexuele beheersing zou moeten uitschakelen maar ook de practische mogelijkheid zou moeten geven om deze verlangens te realizeren. Bovendien beweert hij dat we slechts recent hebben opgemerkt dat veel van wat we normaal en instinctief beschouwen speciaal in de familiale structuur en in de sexuele betrekkingen aangeleerd is, daarom zou het nodig zijn veel van wat nu als natuurlijk aanzien wordt af te leren , inclusief competitieve en agressieve houdingen buiten het domein van de sexualiteit.En in dezelfde lijn zegt de therotica van de vrouwelijke bevrijding Kate Millet in haar boek " Sexuele politiek " dat het doel van de sexuele revolutie een bevrijding zonder hypocrisie zou moeten zijn, niet gecorrumpeerd door de economische uitbuiting van de traditionelede sexueel banden, met ander woorden: het huwelijk.

94

Bovendien begunstigt Marcuse niet alleen een vrij vloeien van het libido maar ook de transformatie van deze: m.a.w.de overgang van een sexualiteit voorgeschreven naar de genitale suprematie naar een erotisatie van de ganse persoonlijkheid. Hij refereert tenslotte naar een expansie eerder dan naar een explosie van het libido, een expansie die er toe komt andere terreinen van de menselijke activiteit te dekken, private en sociale, bijvoorbeeld de profesionele. Hij neemt aan dat de ganse kracht van de burgerlijke moraal werd gemobiliseerd tegen het gebruik van het lichaam als zuiver object, door middel van het genot, aangezien dit als taboe beschouwd wordt en overgelaten wordt aan het misprezen privilege van prostituees, gedegenereerden en perverten. In de marge van deze positie lijkt J.C.Unwin , auteur van het boek " Seks en cultuur" na de huwelijksregelingen van 80 niet beschaafde maatschappijen te hebben bestudeerd de heel veralgemeende veronderstelling te ondersteunen dat sexuele vrijheid leidt naar sociaal verval aangezien volgens de ortodoxe psychoanalyse als het individu niet bezwijkt aan neurose de opgelegde sexuele beheersing kan helpen om de energie te kanalizeren langs sociaal nuttige wegen. Unwin besloot uit zijn uitgebreide studie dat het opstellen van de primaire basissen van een georganiseerde maatschappij , haar latere ontwikkeling en de toeeigening van naburige terreinen, m.a.w. de historische kenmerken van elke bloeiende gemeenschap, enkel voorkomen worden vanaf het moment dat de sexuele repressie zich inplant.Terwijl bij gemeenschappen die vrije sexuele relaties toelaten - voorhuwelijkse, buitenechtelijke en homosexuele- in een bijna dierlijke onderontwikkeling blijven. Maar terzelfdertijd zegt Unwin dat de strict monogame en sterk repressieve gemeenschappen er niet in slagen lang te overlevenen; als ze het gedeeltelijk doen is het door middel van de morele en materiele onderwerping van de vrouw. Daarom zegt Unwin dat tussen de suicidale angst die de sexuele behoeften doet verminderen en het uiterst tegenovergestelde van de sociale wanorde door sexuele onbeheerstheid men een redelijke weg zou moeten vinden die de oplossing van het ernstig probleem zou bevatten. M.a.w. de uitschakeling van de " surplus repressie" waarover Marcuse het heeft. In een enquete geciteerd door de socioloog J.L.Simmons in zijn boek " Afwijkingen" wordt gesteld dat de homosexuelen het voorwerp zijn van een aanzienlijk sterkere afwijzing door de mensen dan alcoholiekers, dwangmatige spelers, veroordeelden en ex-geesteszieken. In het boek "Man, moraal en maatschappij" zegt J.C.Flugel in verband met degenen die in hun jeugd zich sterk vereenzelvigd hebben met vaderlijke of moederlijke figuren met heel streng gedrag, bij het opgroeien conservatieve zaken zullen omhelzen en geboeid zullen worden door een autoritair regime. Hoe autoritairder de leider is hoe meer vertrouwen hij zal opwekken, ze zullen zich patriotisch voelen en heel loyaal zijn bij de strijd voor het behoud van de tradities en de klasseverschillen, ze zijn eveneens voor opvoedkundige systemen met strikte discipline van religieuze instellingen terwijl ze zonder schroom sexuele abnormalen zullen veroordelen. Daarentegen zullen zij die in hun jeugd -op het onbewust niveau, emotioneel of rationeel, opgelegde gedragsregels van de ouders zullen afwijzen, radicale zaken begunstigen en het klasseonderscheid afwijzen en ze zullen begrip hebben voor degenen die weinig conventionele afwijkingen hebben, bijvoorbeeld homosexuelen. Van zijn kant zegt Freud in het boek " Brief aan een Noord-Amerikaanse moeder " dat de homosexualiteit alhoewel het geen voordeel is evenmin moet beschouwd worden als een reden voor schande aangezien het noch een ondeugd noch een degradatie is, zelfs geen ziekte; zo is het alleen een variante van de sexuele functies teweeggebracht door een bepaalde uitwerking van de sexuele ontwikkeling. Inderdaad, Freud oordeelt dat het doormaken van de etappe van de "polymorfe perversie" van het kind- waarin bisexuele driften gemengd zijn - te wijten aan socioculturele druk een teken van rijpheid is. Hier verschillen sommige huidige scholen van psychoanalisten van mening degene die in de repressie van de "polymorfe perversie" een van de voornaamste reden zien van de vervorming van het karakter, vooral de hypertrofie van de agressiviteit. In verband met homosexualiteit zelf wijst Marcuse erop dat de sociale functie van de homosexueel analoog is aan die van de kritische filosoof aangezien enkel zijn aanwezigheid een voortdurende aanwijzer is van het onderdrukte deel van de Dennis Altman zegt in zijn reeds geciteerde boek over de repressie van de polymorfe perversiteit in het Westen dat de twee voornaamste onderdelen van de vermelde repressie enerzijds de uitschakeling is van het erotische in alle menselijke activiteiten die niet bepaald sexueel zijn en anderzijds de ontkenning van de inherente bisexualiteit van de mens: de maatschappij neemt zondere enige reflexie aan dat de heterosexualiteit de normale sexualiteit is. Altman stelt vast dat de repressie van de bisexualiteit tot stand gebracht wordt door middel van de geforceerde implanting van gezaghebbende historisch-culturele concepten van " mannelijkheid" en " vrouwelijkheid" die er in slagen de driften van ons onderbewustzijn te verstikken en in het bewustzijn verschijnen als enige gedragsvorm, terwijl ze terzelfdertijd er in lukken door de eeuwen heen de mannelijke suprematie te handhaven. In andere woorden klaar afgelijnde sexuele rollen die vanaf de kindsheid aangeleerd worden.

95

Bovendien, vervolgt Altman, macho of vrouw zijn blijft voor alles vastgelegd door de andere : de mannen voelen dar hun mannelijkheid afhangt van hun vermogen tot het veroveren van vrouwen en de vrouwen voelen dat hun realizatie enkel kan verworven worden door zich te verbinden met een man. Anderzijds veroordelen Altman en de Marcuse-school het stereotype van de sterke man dat aan de jongens als meest gewenst model om te wedijveren voorgeschoteld wordt, aangezien dit stereotype stilzwijgend de bevestiging van de mannelijkheid voordraagt door middel van geweld, wat de constante rechtsgeldigheid verklaart van het agressief syndroom in de wereld. Tenslotte wijst Altman op het gebrek aan enige vorm van identiteit voor de bisexueel in de huidige maatschappij, en voor de druk die hij van beide zijden ondergaat, aangezien de bisexualiteit zowel de burgerlijke vormen van exclusief homosexueel leven als de heterosexuelen bedreigt en dit kenmerk zou verklaren waarom aanvaarde Wat betreft het passend maar slechts ideaal parallelisme-tot enkele jaren geleden- tussen de klassen strijd en de sexuele bevrijding, herinnert Altman dat ondanks de inspanningen van Lenin ten gunste van de sexuele vrijheid in de URSS, bivoorbeeld de afwijzing van de anti-homosexuele wetgeving, deze wetten heringevoerd werden door Stalin in 1934, en het vooroordeel tegenover homosexualiteit als een " bourgeois-decadentie" aldus sterker werd in bijna alle communistische partijen in de wereld.Theodore Roszak commentarieert met andere woorden in zijn boek " De geboorte van een contra-cultuur", de beweging van de sexuele bevrijding". Hierin verklaart hij dat de meest benodigde en hopeloos gezochte vrouw voor de bevijding de vrouw is die elke man meedraagt opgesloten in de kerkers van zijn eigen psyche. Roszak zegt dat dit en niet de andere de volgende vorm van repressie zou zijn die moet uitgeschakeld worden, hetzelfde geldt voor de man die met zijn handen vastgebonden is die zich in elke vrouw bevindt.Roszak twijfelt er niet aan dat dit alles de meest rampzalige herinterpretatie zou betekenen van het sexueel leven in de geschiedenis van de mensheid aangezien het alles zou herplannen wat vefrband houdt met de sexuele rollen en het concept van de actuele van kracht zijnde sexuele normaliteit. De kwalificatie van de polymorfe perversiteit die Freud aan het kinderlijk libido geeft-refererend naar de ongedifferentieerdheid van de baby om van zijn lichaam en van dat van anderen te genieten- is ook aanvaard door studies van de meest recente promoties zoals Norman O.Brown en Herbert Marcuse. Het verschil met deze van Freud die al vermeld zijn bestaat erin dat Freud het als positief beschouwt dat het libido zich gedeeltelijk sublimeert en zich kanaliseert langs uitsluitend heterosexuele wegen, meer bepaald genitale, terwijl de meeste recente denkers een terugkeer naar de polymorfe perversiteit en de verdere erotizatie van de zuiver genitale sexualiteit overwegen en zelfs voorstaan. In elk geval bevestigt Fenichel dat de westerse beschaving aan het kind de modellen van zijn vader of zijn moeder oplegt als de enig mogelijke sexuele identiteit. De waarschijnlijkheid van homosexuele orientatie is volgens Fenichel des te sterker naarmate het kind zich identificeert met zijn ouder van het tegenovergestelde geslacht in plaats van het gebruikelijke. Het meisje dat geen bevrediging vindt in het model dat door de moeder voorgesteld wordt en het jongetje dat geen bevrediging vindt in het model voorgesteld door de vader zouden dan voorbestemd zijn tot homosexualiteit. Hier past het de recente werken van de Deense dr; Anneli Taube aan te wijzen zoals " Sexualiteit en Revolutie" waarin ze verklaart dat de afwijzing die een heel gevoelig kind kan ondervinden van zijn onderdrukkende vader- symbool van de autoritaire en gewelddadige mannelijke houding- van bewuste natuur is. Op het moment dat het kind beslist om de wereld niet aan te hangen die de vader voorsteltde praktijk van wapens, gewelddagige competitieve sporten, minachting voor gevoeligheid als vrouwelijk attribuut, enz, neemt het een vrije beslissing en meer nog, het zal rebelleren aangezien het de rol van de sterkste, van de uitbuiter afwijst. Wel nu, dit kind zal daarentegen niet kunnen zien dat de westerse beschaving, apart van de wereld van de vader, hem geen ander gedragsmodel zal voorstellen, in deze eerste gevaarlijk beslissende jaren- van drie tot vijf jaar vooral-dan dat van zijn moeder. De wereld van de moeder- tederheid, verdraagzaamheid, kunsten, zal hem aantrekkelijker lilken vooral door de afwezigheid van agressiviteit; maar de wereld van zijn moeder, en hier is het dat de intuitie van het kind zou falen is tevens die van de onderdanigheid aangezien ze een paar vormt met en autoritaire man die de huwelijkse staat enkel beschouwt als een onderwerping van de vrouw aan de man. In het geval van het meisje dat beslist de wereld van de moeder niet aan te kleven, moet de houding in tegendeel toegeschreven worden aan het feit dat ze de rol van onderwerping afwijst, want ze heeft het gevoel dat het vernederend en onnatuurlijk is, zonder dat ze weet dat deze rol is uitgesloten want de westerse beschaving heeft haar niets anders voor te dragen dan de rol van de onderdrukker. Maar de daad van rebellie van dat meisje en die jongen zal geen toonbeeld zijn van onbetwiste moed en waardigheid. Dr.Taube vraagt zich anderzijds af waarom deze afloop nog niet meer voorkomt want het westers paar is over het algemeen een exponent van uitbuiting. Ze introduceert hier twee elementen die als buffer werken: de eesrte zou zich voordoen als in een huisgezin de echtgenote- door gebrek aan opvoeding, intelligentie, enz,..-werkelijk minder is dan de man voor wie de onbetwiste autoriteit meer gerechtvaardigd zou lijken; de tweede zou gevormd worden door de laattijdige ontwikkeling van de intelligentie en de gevoeligheid van het meisje oif het jongetje wat hem niet zou in staat stellen de

96

In deze observatie is het impliciet dat als in tegendeel in een huisgezin de vader primitiever is en de moeder meer geraffineerd maar onderdanig het heel gevoelig en intelligent vroegrijp jongetje bijna noodgedwongen voor het moederlijk model zal kiezen. En respectievelijk zal het meisje het eigenmachtig afwijzen. Wat de vraag betreft waarom in eenzelfde huisgezin homosexuele en heterosexuele kinderen voorkomen zegt dr.Taube dat men in elke sociale cel zich houdt aan verdeling van rollen , zo komt het dat een van de kinderen besef zou hebben van het conflict van de ouders en zijn broers achterlaat in een reeds geneutraliseerd kader. Wel nu dr.Taube stelt vast, na de eerste motor van de homosexulaiteit te hebben gevaloriseerd en zijn kenmerk van revolutionair non-conformisme te heben aangewezen, dat de afwezigheid van andere gedragsmodellen - en hier komt ze overeen met Altman en zijn thesis over het weinig gangbare van de bisexuele praktijk als gevolg van het ontbreken van op zicht bisexule modellen -maakt dat de toekomstige homosexuele jongen, bijvoorbeeld, na de defecten van de onderdrukkende vader te hebben afgewezen, zich bevreesd voelt voor de behoefte aan identificatie met enige gedagsvorm en aanleert zich te onderwerpen zoals zijn moeder. Het proces van het meisje zou hetzelfde zijn, ze wijst de uitbuiting af en daarom haat ze het te zijn als haar onderdanige moeder, maar de sociale druk maakt dat ze geleidelijk de andere rol aanleert, die van onderdrukkende vader. Vanaf vijf jaar tot de adolescentie ontstaan in deze " onderscheiden" jongens en meisjes een heen en weer bewegen van hun oorspronkelijke bisexualiteit.Maar, het " vermannelijkte" meisje bijvoorbeeld door haar vereenzelviging met de vader, alhoewel ze zich sexueel aangetrokken voelt door een jongen zal de rol van passieve pop niet aanvaardendie een conventionele jongen haar zal opdringen, ze zal zich ongemakkelijk voelen en ze zal een enige manier kweken om haar angst te overwinnen, een verschillende rol die haar alleen zal toelaten met vrouwen te spelen; wat de "vervrouwelijkte" jongen betreft door zijn vereenzelviging met de moeder, ofschoon hij zich sexueel tot een meisje aangetrokken voelt zal hij de rol van onverschrokken bestormer die een conventioneel meisje hem zal opdringen niet aanvaarden, hij zal zich ongemakkelijk voelen en een andere rol aankweken die enkel spel met Anneli Taube interpreteert aldus het nabootsgedrag tot kort geleden in hoog percentage toegepast door homosexuelen, nabootsingsgedrag voor alles van de defeten van de heterosexualiteit. De onderworpen geest was kenmerkend voor mannelijke homosexuelen, conservatief, liefhebber ten allen koste van de vrede vooralten koste van de voortzetting van zijn eigen marginalisatie terwijl de anarchistische geest kenmerkend was voor de vrouwelijke homosexuelen, die het gewelddadig oneens waren, alhoewel ze basaal gedesorganiseerd waren. Maar beide houdingen waren niet bevrijdend, maar dwangmatig, opgelegd door een langzame hersenspoeling waarin de heterosexuele gedragsmodellen van de bourgeois tussenkwamen gedurende de jeugd en de puberteit en later bij het vervullen van de homosexualiteit kwamen de "bourgeois"-modellen van de homosexualiteit. Dit vooroordeel, of juiste observatie, over de homosexuelen maakte dat men hen marginaliseerde in vrijheidsbewegingen van klassen en over het algemeen in elke politieke actie. Het wantrouwen van de socialistische landen tegenover de homosexuelen is opvallend.Veel van dit - gelukkig maar zei dr.Taube als kanttekening- begon te veranderen en de jaren zestig met het opkomen van de feministische vrijheidsbeweging, aangezien de daaropvolgende berechting van de rollen " sterke man" en " debiele vrouw" het aanzien beroofde van deze zowel onbereikbare als taai geimiteerde modellen voor de ogen van de sexueel marginalen. De daaropvolgende vorming van fronten voor homosexuele bevrijding zou er een bewijs van zijn.

97