Augustus 2015
De EIB in Nederland in 2014 De EIB-financiering in Nederland bedroeg bijna EUR 2,2 mld. in 2014, een toename van bijna 70% vergeleken met de EUR 1,3 mld. in 2013. Ongeveer 42% hiervan ging naar projecten in de energie-infrastructuur, en nog eens 37% kwam ten goede aan Nederlandse MKB- en midkapbedrijven. De EIB heeft in de afgelopen vijf jaar (2010-2014) EUR 7,1 mld. in Nederland geïnvesteerd. Met 42% profiteerden de MKB-bedrijven hiervan het meest. Projecten op het gebied van vervoer en telecommunicatie waren goed voor nog eens 28%, terwijl bijna 21% naar de energiesector ging.
EIB-kredieten per sector in Nederland in 2014 (in mln. EUR) 800
Totaal: 2 194 miljoen EUR
93 175
201
925
Energie
42 %
Vervoer, telecommunicatie
9 %
Industrie, dienstverlening, landbouw
8 %
Onderwijs, gezondheid
4 %
Kleine en middelgrote projecten
37 %
Ook de komende jaren zal de EIB haar brede leningenaanbod van de afgelopen jaren inzetten om kwalitatief goede projecten in Nederland te ondersteunen. Door nauw samen te werken met overheidsinstanties en de private sector zorgt de EIB voor daadwerkelijke betrokkenheid bij de projecten. Zij steunt investeringen in sectoren die te maken hebben met een tekort aan investeringen of waar behoefte is aan langlopende financieringen tegen geringe kosten. De EIB blijft haar activiteiten in Nederland uitbreiden, en heeft voor 2015 en daarna een aantal veelbelovende projecten op stapel staan, onder andere met projectfinancieringen voor strategische infrastructuren en duurzame energie. In samenwerking met lokale partners wil de EIB nog meer verscheidenheid aanbrengen in haar activiteiten in Nederland en zich daarbij richten op marktsegmenten waar haar bijdrage van bijzondere waarde kan zijn. De opening van een EIB-vertegenwoordiging in het financiële hart van Amsterdam zal naar verwachting eveneens een impuls geven aan het versterken van de relaties met Nederlandse projectopdrachtgevers en lokale belanghebbenden.
Ondersteuning van strategische infrastructuur Verbetering en modernisering van de vervoersinfrastructuur is een speerpunt van de EIB in heel Europa. In Nederland heeft dit recentelijk geresulteerd in steun voor de A9/Gaasperdammerweg,
gericht op het terugdringen van files en het verbeteren van de veiligheid op een van de drukste stukken snelweg rondom Amsterdam. Een alternatieve brandstof voor het vervoer Als het om vervoer gaat, speelt een grotere verscheidenheid aan energiebronnen een belangrijke rol in de strijd tegen klimaatverandering. Daarom heeft de Bank een lening toegekend van ruim EUR 38 mln. voor de uitbreiding van de LNG-terminal (voor vloeibaar aardgas) in de haven van Rotterdam. Deze break bulk-faciliteit bevindt zich in het nieuwe deel van de Rotterdamse haven, waardoor LNG rechtstreeks via de zee kan worden aangevoerd. De faciliteit zal een impuls geven aan het vervangen van diesel door LNG door de vervoerssector in Nederland en in heel Noordwest-Europa.
Een grotere capaciteit voor de Rotterdamse haven De haven van Rotterdam is van vitaal belang voor de Nederlandse economie en die van Noordwest-Europa als geheel, en omdat de vraag naar ruimte toeneemt, heeft zij al enige tijd behoefte aan meer capaciteit. De uitbreiding was noodzakelijk en is door de EIB ondersteund met een lening van EUR 900 mln. Het project “Maasvlakte 2”, misschien wel een van de meest indrukwekkende projecten waar de Bank bij was betrokken, heeft de Nederlandse kustlijn feitelijk gewijzigd door zo'n 2.000 hectare toe te voegen aan het nationale grondgebied. Door de aanleg van de 11 kilometer lange zeewering rondom het project, kan één van de grootste havens ter wereld haar capaciteit uiteindelijk met 20% uitbreiden. De lokale bevolking zal profiteren van nieuwe banen tijdens de aanlegfase en voor de exploitatie van de nieuwe faciliteiten, maar de uitbreiding van de haven zal ook ten goede komen aan economische activiteit in heel Noordwest-Europa. Met scheepvaart die goed is voor 90% van de externe handel van de EU, kan het belang van havens als die van Rotterdam voor de economie in Nederland en daarbuiten moeilijk worden overschat.
Financieringscontracten gesloten in Nederland 2010-2014 (in mln. EUR)
2 194
0 %
1 556
1 245 1 293
+7
860
2010 2011 2012 2013
2014
Het Europees Investeringsfonds Het Europees Investeringsfonds (EIF) is de gespecialiseerde tak van de EIB die oplossingen biedt voor risicofinanciering aan financiële intermediairs, om MKB- en midkapbedrijven te ondersteunen en innovatie in Europa te bevorderen. In 2014 heeft het EIF een bedrag van EUR 3,3 mld. beschikbaar gesteld voor steun aan bedrijven, waardoor ongeveer EUR 14 mld. aan kapitaal kon worden aangetrokken. In totaal is er door de verschillende EIF-divisies EUR 1,65 mld. geïnvesteerd in 74 groeifondsen, die op hun beurt in totaal EUR 8,3 mld. wisten aan te trekken. Daarnaast heeft het EIF EUR 1,6 mld. aan garanties verstrekt via 60 transacties, die vervolgens als katalysator hebben gefungeerd en EUR 5,6 mld. aan nieuwe leningen voor MKB-bedrijven hebben aangetrokken. De steun van het EIF voor microondernemingen bedroeg in totaal EUR 51 mln., goed voor een kredietvolume van EUR 133 mln. In totaal heeft het EIF in 2014 meer dan 175 000 MKB- en midkapbedrijven gesteund. Het EIF is sinds 1997 in Nederland actief. In 2014 heeft het EUR 152,7 mln. geïnvesteerd, waardoor EUR 537,6 mln. aan kapitaal werd aangetrokken. Voor meer informatie: www.eif.org/netherlands.
Financiering van investeringen in energie Nederland ligt op het kruispunt van Europese energienetwerken. De EIB hecht belang aan het steunen van lopende investeringen die zorgen voor energiezekerheid in Nederland, en aan het verbeteren van verbindingen, zowel intern als naar nabijgelegen markten. De levering van (groene) energie voor Nederland veiligstellen Energie staat in heel Europa hoog op de agenda en dus ook in Nederland. Ons land heeft altijd voorop gelopen op het gebied van duurzame energie en nu wordt boven de noordelijke kust het grootste windpark ter wereld aangelegd. Eenmaal operationeel zal het Gemini offshore windmolenpark, met een capaciteit van 600 MW, duurzame elektriciteit leveren aan meer dan 1,5 mln. mensen. Daarnaast is EUR 150 mln. beschikbaar gesteld voor de aanleg van een park met 26 turbines langs de IJsselmeerdijk in de provincie Flevoland. Het project wordt op het land aangelegd en wordt het grootste onshore windpark van Nederland. Zorgen voor toekomstige capaciteit Het opwekken van energie is één ding, maar deze veilig en betrouwbaar bij de eindgebruiker krijgen is toch nog wat anders. TenneT, de onderneming die verantwoordelijk is voor het elektriciteitsnet in grote delen van Nederland, kon op de EIB terugvallen voor een lening van EUR 150 mln., die zal worden besteed aan een belangrijke verbetering van het net in Noord- en ZuidHolland. Op deze manier is één van de drukst bevolkte gebieden van het land de komende jaren verzekerd van zijn netwerkcapaciteit.
Financiering voor 's werelds grootste offshore windpark De EIB verstrekt een lening van EUR 587 mln. voor het grootste offshore windpark ter wereld, dat zal worden aangelegd op 85 km ten noorden van de Nederlandse kust, onzichtbaar vanaf het land. Het Gemini-project zal ieder jaar ongeveer 2,6 TWh aan schone energie opwekken, waarbij genoeg stroom wordt geleverd voor 1,5 mln. mensen, ofwel bijna 10% van de Nederlandse bevolking. Het gebruik van nieuwe turbinetechnologie in het Gemini-windpark maakt exploitatie bij hogere windsnelheiden mogelijk (de gemiddelde windkracht in het gebied is ongeveer 5 bft) door middel van ronddraaiende rotorbladen die minder wind vangen. De hoogste punt van de rotor bevindt zich 150 m boven de zeespiegel, hoger dan sommige van de hoogste kantoorgebouwen in Europa. De kabels die het offshore windpark met de kust verbinden worden onder de zeebedding ingegraven. Ook zijn er milieumaatregelen genomen. Met deze investering in de infrastructuur wordt gezorgd voor energiezekerheid voor consumenten, wordt de koolstofuitstoot verlaagd en worden de kosten teruggedrongen door het gebruik van innovatieve turbines; een mooi voorbeeld van de brede inzet van de EIB in Nederland. Naast de gunstige invloed op de levering van schone energie en energiezekerheid, zullen er door dit groene project in Nederland honderden banen bijkomen. De verwachting is dat ongeveer 500 mensen aan het werk kunnen tijdens de drie jaar durende aanlegfase en dat nog eens 120 mensen nodig zijn voor permanent onderhoud tijdens de eerste 15 jaar van de exploitatie.
Verbetering van onderwijs en het mogelijk maken van innovatie Investeringen in hoger onderwijs en onderzoek, zowel in Nederland als in de rest van Europa, is van wezenlijk belang voor zowel toekomstige generaties studenten als de economische concurrentiekracht. Ondersteunen van onderzoek en innovatie door bedrijven In 2014 steunde de EIB het nieuwe, op onderzoek gerichte centrum voor Protonentherapie (PT) in het westen van Nederland, een initiatief van de Technische Universiteit Delft, het Leids Universitair Medisch Centrum en het Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam. Het project behelst de bouw en ontwikkeling van een nieuw onderzoekscentrum voor protonentherapie op gezamenlijk initiatief van drie vooraanstaande Nederlandse universiteiten. Hun samenwerkingsverband voor dit project is gericht op het toetsen van de werkzaamheid van protonentechnologie door elementair en klinisch onderzoek. Jaarlijks zullen minimaal 600 kankerpatiënten in klinische studies worden opgenomen.
Het stimuleren van leningen aan kleinere Nederlandse bedrijven De EIB is van oudsher betrokken bij het steunen van kleine en middelgrote ondernemingen en midkapbedrijven in Nederland. Sinds 2010 heeft de EIB bijna EUR 3 mld. geleend om deze aanjagers van de Nederlandse economie te voorzien van kapitaal, zodat zij kunnen investeren, en banen en groei kunnen ontwikkelen en scheppen. In 2014 continueerde de EIB haar programma's voor leningen aan MKB- en midkapbedrijven via de grotere financiële intermediairs in Nederland: ABN Amro, ING, Rabobank en De Lage Landen. Deze financiële intermediairs lenen de EIB-financiering door aan MKB- en midkapbedrijven, die hierdoor kunnen profiteren van de lagere rentetarieven die de betrokkenheid van de EIB met zich meebrengt. De EIB-financiering kan 100% van de investeringsbehoefte van een individuele onderneming bedragen, tot een maximum van EUR 12,5 mln. Nederlandse midkapbedrijven kunnen ook profiteren van het Groeifinancieringsinitiatief van de Bank. Hierdoor kunnen innovatieve, middelgrote ondernemingen gebruik maken van een versoepelde aanvraagprocedure voor het verkrijgen van leningen tussen de EUR 7,5 mln. en EUR 25 mln., ter ondersteuning van hun programma's op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en innovatie. De regeling voorziet in een verscheidenheid aan financieringsoplossingen, afhankelijk van de behoeften van de klant, variërend van leningen met onderpand tot hybride leningen. Onze steun aan zowel nieuwe als gevestigde MKB-bedrijven in Nederland is wezenlijk en merkbaar, maar we zijn ook veelzijdig en steunen in principe initiatieven in uiteenlopende branches en sectoren. Hulp aan MKB- en midkapbedrijven Historisch gezien was Nederland altijd een land van ondernemers en een innovatief land; dit is het vandaag de dag nog steeds. Het grootste deel van de innovatie door Nederlandse ondernemingen wordt aangedreven door kleine en middelgrote ondernemingen en midkapbedrijven, die steeds meer de ruggengraat vormen van de Nederlandse economie. In de afgelopen jaren is de toegang tot financiering voor kleinere bedrijven in Nederland moeilijk gebleken en daarom heeft de EIB in 2014 nauw samengewerkt met ABN Amro, ING en met de Rabobank en haar dochteronderneming De Lage Landen om de situatie te verbeteren. In mei is met ABN Amro een MKB-faciliteit van EUR 350 mln. overeengekomen, gevolgd door twee leningen in november. De Rabobank ontving kredietlijnen ter waarde van ongeveer EUR 300 mln., aangevuld met nog eens EUR 150 mln. voor de De Lage Landen, ten behoeve van zowel MKB- als midkapbedrijven. Deze activiteiten getuigen van de inzet van de EIB bij het verbeteren van zakelijke mogelijkheden voor MKBen midkapbedrijven, een belangrijke prioriteit van de Bank, niet alleen in Nederland maar in heel Europa. Ongetwijfeld gaat de EIB ook de komende jaren op de ingeslagen weg verder.
Toekomstige EIB-betrokkenheid in Nederland De EIB heeft een groot aantal plannen voor de steun die zij in Nederland biedt aan bestaande sectoren als energie, infrastructuur, onderwijs, innovatie en voor leningen aan kleine bedrijven. Daarnaast is de EIB op zoek naar manieren om haar betrokkenheid te verbreden en meer leningen te verstrekken aan nieuwe sectoren in Nederland, op basis van ervaring in vergelijkbare markten elders in Europa.
De Europese Investeringsbank (EIB) is de instelling van de Europese Unie voor langlopende leningen; haar aandelen worden gehouden door de lidstaten. De EIB stelt langlopende financieringen beschikbaar voor gedegen investeringen die bijdragen aan groei, banen, regionale convergentie en klimaatactie in Europa en daarbuiten. Om groei en het scheppen van banen maximaal te bevorderen, richt de EIB zich op vier prioritaire gebieden: innovatie en expertise, MKB-bedrijven, klimaatactie en strategische infrastructuur in heel Europa. De EIB is haar toezegging aan de lidstaten nagekomen om in de periode 2013-2015 EUR 180 mld. aan extra investeringen aan te trekken in heel Europa. In de eerste twee jaar na de kapitaalverhoging van EUR 10 mld., waartoe de lidstaten in 2012 hadden besloten, heeft de EIB-groep al meer dan EUR 150 mld. aan leningen verstrekt, waarmee voor een totaalbedrag van ongeveer EUR 450 mld. aan investeringen werd gesteund. Het gaat daarbij zowel om reguliere financiering als om extra activiteiten na de kapitaalverhoging van 2013. Sinds 2008 heeft de Europese Investeringsbank Groep bijna EUR 500 mld. toegekend aan projecten in heel Europa. Aangezien de EU-bank gemiddeld een derde van de projectkosten financiert, hebben de leningen van de EIB in deze periode bijgedragen aan ongeveer EUR 1,5 biljoen aan investeringen.
EUR
20,6mld.
besteed aan strategische infrastructuren voor vervoer en energie en voor stedelijke infrastructure
EUR
19,1mld.
werd bijgedragen aan klimaatacties gericht op energiezuinige en klimaatbestendige oplossingen EIB Groep steunde MKB- en midkapbedrijven in Europa
25,5
met EUR mld. Meer dan ooit tevoren en het belangrijkste speerpunt van het beleid van de Bank
Voor nadere informatie over de EIB in Nederland: www.eib.org/netherlands Kantoor in Amsterdam: WTC, H-Toren, 8e verdieping Zuidplein 36 1077 XV Amsterdam, Nederland 3 +31 2079978-35 5 +31 207997834 Perscontact:
Algemene contactpersonen:
Tim Smit 3 +352 4379-89076 U
[email protected]
Europese Investeringsbank 98-100 boulevard Konrad Adenauer L-2950 Luxemburg
Secretariaat voor de pers 3 +352 4379-21000 5 +352 4379-61000 U
[email protected] www.eib.org/press
Informatiedesk 3 +352 4379-22000 5 +352 4379-62000 U
[email protected] www.eib.org
Totaalbedrag van verleende kredieten:
EUR
77mld.
(stijging van 7,4%), waarvan
EUR
69mld.
binnen de EU (stijging van 7,8%)
EUR
14,7mld.
aan steun van de EIB Groep voor innovatie en expertise, waaronder de digitale infrastructuur in Europa
EUR
13mld.
ging naar het EIB-programma ‘Vakbekwaamheid en werkgelegenheid – investeringen voor jongeren’
© EIB –09/20 15 – © EIB G rap hicTeam Photos: EIB photographic library, © Koepel Windenergie Noordoostpolder
De EIB in het kort