De eerste 20 dagen op Borneo Hoe drastisch kan je leven in een jaar veranderen! Als ik nu terug kijk krijg ik een grote glimlach op mijn gezicht. Als je iets wilt, ga er dan voor, alles is mogelijk! Zolang je maar blijft dromen, geloven en doorzetten, is niets onmogelijk! Voor mij zijn alle puzzelstukjes perfect op zijn plaats gevallen en wat ben ik dankbaar!
Omdat ik nog meer wilde doen ben ik ook als vrijwilliger voor OONL aan het werk gegaan in de Apenheul. Hier vertel ik de mensen onder ander over de stichting, de projecten van Willie in Indonesië, de illegale houtkap en dierenhandel die daar plaatsvindt, de palmolie en over de suikerpalmen.
Ik weet nog goed dat ik een jaar geleden voor het eerst Willie Smits ontmoette in de Apenheul. Hij hield daar een lezing over de orang-oetans en hun leefomgeving. Ik wist dat het slecht ging met de orang-oetans. Hun leefgebied is enorm afgenomen en tegenwoordig komen ze alleen nog in het wild voor op de eilanden Sumatra en Borneo. De verhalen en foto’s die ik die dag te horen en te zien kreeg hebben mijn leven voorgoed veranderd! Willie heeft me diep geraakt met zijn verhaal, wat een wilskracht, wat een bijzondere man! Na deze dag besloot ik niet langer toe te kijken, maar zelf ook actie te ondernemen. Mijn missie om iets te betekenen voor de orang-oetans en hun leefomgeving was geboren!
Wat er kort daarna op mijn pad zou komen, had ik nooit durven dromen. Wat begon met een plan om iets goeds te doen voor de orang-oetans, is nu veranderd in een ware droom! Ik kan me nog goed de dag herinneren dat ik op Facebook het bericht las over DeforestACTION: “Jeugd in Nederland, meld je aan! Dit is een kans die je maar één keer in je leven krijgt”. Meteen was ik geprikkeld en bekeek de video die er bij zat. Ik startte het filmpje en alles om me heen begon te duizelen, mijn hart begon sneller te slaan, mijn mond viel open en de tranen liepen over mijn wangen. Ik kon mijn oren en ogen niet geloven, 100 dagen naar Borneo, om daar in actie te komen tegen de ontbossing! Dat wilde ik doen, dat was mijn droom! DeforestACTION De regenwouden van de wereld zijn alarmerend snel aan het verdwijnen. Als we nu niet snel iets doen, zullen ze allemaal vernietigd worden. Na nachtenlang brainstormen over hoe ik nou mijn steentje bij kon dragen kwam ik op het idee om mijn eigen website op te richten. Hiermee wil ik andere mensen informeren over de problemen waar de orang-oetans en de lokale bevolking in Borneo mee te maken hebben. Naast de website heb ik een aantal acties opgestart om geld in te zamelen voor Orangutan Outreach Nederland (OONL). Dit is een stichting die projecten van Willie in Indonesië ondersteund.
Borneo heeft de oudste en één van de meest bio-diverse regenwouden in de wereld. Ik heb het zelf allemaal met eigen ogen mogen bewonderen en het is er prachtig. Maar helaas hebben deze bossen het de afgelopen 20 jaar zwaar te verduren. In Borneo worden grote stukken regenwoud gekapt om plaats te maken voor palmolieplantages. Vele dieren en plantensoorten worden bedreigd door deze vernietiging, waaronder mijn geliefde orang-oetan. Niet alleen de dieren, maar ook de lokale bevolking heeft zwaar te lijden onder de vernietiging! De klokt tikt, er is niet veel tijd meer over. Er moet nu dus echt actie ondernomen worden, voordat het te laat is! DeforestACTION is onze kans om nu eindelijk echt eens het verschil te maken. Het verschil voor een betere toekomst voor de volgende generaties! DeforestACTION is een wereldwijde beweging van jeugd en scholen die actie ondernemen om ontbossing tegen te gaan. Hiermee behouden we een permanente leefomgeving voor de orangoetans en alle andere dieren die afhankelijk zijn van de regenwouden en haar ecosysteem. Ik vind het geweldig om te zien hoe deze kinderen zich inzetten voor het project en hoezeer zij betrokken zijn bij de ontbossing, maar ook hoe sterk ze geloven in een betere toekomst. Dit geeft mij hoop!
·
De Eco-Warriors Wat was het leuk om eindelijk na al die maanden van voorbereidingen, alle 14 deelnemers, die uit alle uithoeken van de wereld kwamen, te ontmoeten in Indonesië. We zijn allemaal geselecteerd op onze passie, inzet en kwaliteiten en ik moet zeggen, dat hebben ze goed gedaan. Wat een super team! We zijn allemaal zo verschillend, maar het klikte meteen ontzettend goed. Vanaf de eerste dag hadden we al een band met elkaar en deze werd met de dag alleen maar sterker en sterker! Ontzettend bijzonder om hier deel van te zijn! We hebben samen gehuild, samen gelachen, we hebben onze frustraties gedeeld en elkaar er door heen gesleept als iemand het even niet meer zag zitten. 15 jongeren, tot voor kort totale vreemden voor elkaar, zijn nu dankzij onze gezamenlijke missie nu vrienden voor het leven!
Willie is een van de meest bijzondere persoon die ik tot nu toe in mijn leven heb mogen ontmoeten. Wat een inspiratie! Ik heb in Borneo zoveel van hem mogen leren! Elke dag weer bleef hij mij verrassen met zijn enorme kennis, op alles wat je hem vraagt heeft hij een antwoord. Hij lijkt wel een lopende encyclopedie en soms vraag ik me stiekem af of hij niet van een andere planeet komt : ) ?! Hij is zo enorm gedreven en hij blijft maar doorgaan met de passie die hij heeft om de mensen en dieren in Indonesië te helpen. Als hij 3 uur per nacht slaapt, is dat veel. Wat ben ik dankbaar dat hij onze mentor is tijdens deze bijzondere reis.
Film team Nu ik in Borneo ben geweest, weet ik hoe belangrijk het is dat de rest van de wereld ook hoort en ziet hoe erg het gesteld is met de ontbossing daar. Daarom ben ik zo blij dat er een 3D film gemaakt wordt van het hele project. Groot respect voor de fantastische filmploeg (Virgo Productions uit Australië) die ons elke dag op de voet hebben gevolgd om alles vast te leggen. Het geweldige team zal begin volgend jaar nogmaals voor een lange periode huis en haard achterlaten om verslag te doen van DeforestACTION! Zij zijn vastbesloten om het verhaal met de rest van de wereld te delen. Willie Smits Wat een fantastische, maar vooral unieke man! Hij zet zich al jaren met heel zijn hart in voor het behoud van de orang-oetans en hun leefomgeving. Hij werkt en woont nu al zo’n 32 jaar in Indonesië. Willie studeerde aan de Universiteit Wageningen bos- en natuurbeheer. Per ongeluk komt hij in 1989 in de dierenbescherming terecht. Op een markt in Indonesië treft hij een halfdode orang-oetan aan, door een handelaar aan zijn lot overgelaten op een vuilnishoop. Willie nam het aapje mee en besluit dat het roer om moet. Deze aap ‘Uce’ is de start geweest van een groot opvangcentrum dat ontheemde orang-oetans traint voor terugkeer in de natuur. Willie’s doel is zoveel mogelijk natuur te behouden voor toekomstige generaties, samen met de plaatselijke bevolking! Echt, wat deze man allemaal te vertellen heeft, wat hij de afgelopen jaren allemaal mee heeft gemaakt en wat hij ondanks alle tegenslagen toch heeft weten te bereiken, is onvoorstelbaar. Hij is zijn leven niet zeker en wordt regelmatig met de dood bedreigd, maar geeft niet op. Ik heb zoveel respect voor hem! Zonder Willie zag het leven van de orang-oetan en de lokale bevolking in Borneo er nu heel anders uit.
De reis Wij vlogen begin september aan op Pontianak, Borneo en kwamen na een busrit van 13 uur aan in Sintang, het gebied waar wij zouden gaan verblijven. Sintang ligt in West Kalimantan, ook wel het Hart van Borneo genoemd. Veel beschermde diersoorten in het regenwoud rondom Sintang worden met uitsterven bedreigd. Tijdens de lange rit in de bus hoopte ik onderweg mooie natuur te zien. Ik stelde me voor dat prachtige tropische vogels voorbij zouden vliegen en kinderen uit authentieke dorpjes vrolijk achter onze bus aan zouden rennen. Ik kreeg de schok echter al vrij snel te verwerken.
We zijn op een indrukwekkende expeditie geweest! Met 11 speedboten gingen we 4 dagen de Kapuas rivier op. Uren lang zouden we onderweg zijn! We zouden met eigen ogen zien wat de ontbossing betekend voor de lokale bevolking en de dieren. De rit in de boot was erg dubbel. Aan de ene kant genoot ik volop van de snelheid, het gevoel van vrijheid, de verkoelende wind in mijn haren, het uitzicht op de oevers waar de mensen vrolijk stonden te zwaaien en het onbeschrijflijke gevoel dat ik toch eindelijk echt in Borneo was, dat voelde zo goed!
Palmolieplantages Want onderweg van Pontianak naar Sintang zagen we uren en uren achter elkaar, links en rechts, overal alleen maar palmolieplantages! Natuurlijk wist ik dat ik hiervoor naar Borneo was gekomen, maar toch was het een enorme klap in mijn gezicht. Ik werd meteen met mijn neus op de feiten gedrukt en dat vond ik erg heftig. Voor deze plantages wordt dus het oerwoud gekapt. De palmolieplantages zijn op dit moment het grootste probleem voor de orang-oetans en de lokale bevolking. Zij verliezen beiden hun leefomgeving en daarmee ook hun toekomst. Wereldwijd is ongeveer 90% van de palmolieproductie afkomstig van plantages uit Maleisië en Indonesië. Grote gebruikers van palmolie zijn China en India en binnen de Europese Unie is Nederland de grootste importeur is van palmolie. Wat de meeste mensen niet weten is dat palmolie in maar liefst één op de twee producten zit die wij in de supermarkt kopen. Denk aan chocola, ijs, koekjes, boter, zeep, wasmiddel, cosmetica, etc. Op de verpakking zie je dit helaas niet terug. Als consument wordt het je dus niet makkelijk gemaakt. Een goede stap zou zijn wanneer Nederland het verplicht zou stellen om de producten te labelen, zodat duidelijk zichtbaar is of er palmolie in een product verwerkt zit.
Maar aan de andere kant was het zo confronterend…
Illegale houtkap Het is ongelofelijk om te zien dat ook hier het prachtige oerwoud op grote schaal illegaal gekapt wordt. Hier in Centraal Borneo bevindt zich een van de laatste onaangetaste oerwouden van de wereld, maar ook deze zijn in een rap tempo aan het verdwijnen. Dikke boomstammen worden door boten massaal de rivier afgevoerd en gele bulldozers gaan via de rivier nog dieper het oerwoud in om ook daar onherstelbare schade aan te richten. Woudreuzen die honderden jaren oud zijn, worden zonder pardon gekapt.
We hebben met een man gesproken die in de gold mining werkte. Hij is bijna doof omdat hij dag in dag uit naast die bulderende machines staat en door het werken met de chemicaliën is hij ernstig ziek geworden. Willie vertelde ons dat hij waarschijnlijk nog 2 jaar te leven had. De man vertelde ons dat een palmolie bedrijf zijn dorp had overgenomen en werken in de gold mine was zijn enige manier om zijn familie te kunnen onderhouden. Hij was zichzelf letterlijk aan het doden om maar voor zijn familie te kunnen zorgen.··
Illegale dierenhandel Door de illegale houtkap hebben de dieren op Borneo ook erg moeilijk. Hun leefomgeving wordt met de dag kleiner en kleiner. En niet alleen met het hout valt veel geld te verdienen, ook de exotische dieren zijn helaas veel geld waard. De orang-oetans en al die andere dieren worden massaal illegaal verhandeld, naar onder andere Maleisië. Ook worden deze prachtige dieren vaak onder erbarmelijke omstandigheden als huisdieren gehouden. Alleen al in Sintang zitten er naar schatting ongeveer 60 orang-oetans, 50 sun bears, 120 gibbons en nog heel veel andere tropische dieren vast bij de mensen thuis. De Kapuas rivier is de langste wildlife handelsroute in Indonesië. In het regenwoud wordt veel op dieren gejaagd, waarbij ze gevangen worden gehouden in kooien langs de rivier. Daar halen illegale dierenhandelaren ze op, om ze vervolgens de rivier af te smokkelen op weg naar de grens van Maleisië. Vanaf daar zullen de dieren over de hele wereld verkocht gaan worden.
Illegale gold mining Een ander groot probleem dat we tijdens onze reis tegen kwamen op de rivier is de illegale gold mining. Zodra het slecht gaat met de economie schiet de prijs van goud omhoog. Dit zie je dan meteen weer terug op plekken zoals Borneo. Met grote machines wordt goud uit de rivier gehaald. De grote machines die enorm veel kabaal en rook produceren, staan in grote rijen opgesteld in de rivier. Elke keer als we weer een bocht omgingen, hoopte ik dat die machines achter ons de laatste zouden zijn. Maar helaas bleef dit beeld ook uren aanhouden. Deze beestachtige machines moeten het goud losweken van de stenen in de rivier. Dit gebeurt helaas doormiddel van chemische middelen, waardoor de rivier vergiftigd wordt. De mensen die dit werk doen en de mensen die in dat gebied langs de rivier leven, worden ernstig ziek! De rivier is ondertussen al zo vergiftigd, dat er geen vis meer kan leven!
Een van de successen tijdens onze reis kwam van onze ontmoeting met het hoofd van de politie in Sintang, Kolonel Firley. Het Sintang district is het gebied waar twee belangrijke illegale handelsroutes liggen naar Maleisië en Kolonel Firley beloofde ons dat hij twee nieuwe permanente politie posten bij de grens te stationeren om zo de illegale dierenhandelaren tegen te houden. Hij beloofde ook dat alle dieren die gehouden worden door zijn eigen mensen naar het opvangcentrum gebracht zullen worden. Als hij erachter komt dat er corrupte mensen voor hem werken en zich bezighouden met illegale dierenhandel zal hij ze meteen ontslaan. Zijn beloftes en zijn hulp betekent een grote stap voorwaarts bij het tegengaan van de illegale dierenhandel. Het is erg belangrijk dat er mensen zijn zoals hij die ons project steunen en hun hulp aanbieden! Mijn eerste ontmoeting met de orang-oetan op Borneo zal ik nooit meer vergeten. Willie wilde ons iets laten zien. We hadden geen idee waar Willie ons naartoe zou brengen. Eenmaal aangekomen op de bestemming voelde ik een enorme brok in mijn keel en zakte de grond onder mij vandaan. Ik was totaal niet voorbereid op wat ik nu te zien kreeg. Ik stond plotseling oog in oog met 2 orang-oetans die gevangen zaten in een kooi. De plek waar we nu stonden moest een dierentuin voorstellen, ik kon mijn ogen niet geloven. Ik kon me niet voorstellen dat er mensen waren die hier voor hun plezier naar toe kwamen om deze orangoetans te bewonderen. Ze zaten in een veel te kleine roestige kooi, zonder toegang tot wat eten of drinken, ze waren duidelijk gestrest, stonden tot hun enkels in hun eigen uitwerpselen en ze hielden elkaar zo stevig vast en keken ons aan met een lege bange blik in hun ogen.
Ik was zo geschrokken, ik kreeg de brok in mijn keel niet meer weg en ik voelde de warme tranen als 2 stroompjes water over mijn wangen glijden, ik kon niet meer stoppen met huilen. Wat was dit pijnlijk om te zien, mijn hart was gebroken. Terwijl ik daar stond te huilen, zag ik in een waas door mijn tranen heen dat de camera op mij gericht was. Ze wilden natuurlijk mijn emoties vastleggen voor de film. Maar daar stond ik op dat moment echt niet op te wachten, ik vocht voor mijn gevoelens en moest proberen om dit verschrikkelijke beeld een plekje te kunnen geven. Maar dit soort beelden is zo belangrijk om vast te leggen en daarvoor waren we daar ook!
Jojo In het dorpje Tembak waar we 2 dagen verbleven, kwamen we Jojo tegen. Jojo is een 3 jaar oude vrouwtjes orang-oetan. Ze werd in een klein houten kistje gehouden waar ze amper bewegingsvrijheid had. Gelukkig had ze wel de vrijheid om in en uit het kistje te gaan en kon ze lekker in het bos achter het huis spelen. De mensen die Jojo als huisdier hielden, waren ontzettend gek op haar. Nadat Willie met de mensen had gesproken, wilden ze graag dat Willie haar mee nam naar het opvangcentrum in Sintang, zodat ze daar de juiste zorg zou krijgen. Jojo kreeg nu niet de juiste voeding. Vaak gaven ze haar koffier, chocola en rijst. Ook had ze erg veel last van parasieten. In Sintang is ze in goede handen. Hier krijgt ze de juiste medische zorg en wordt haar geleerd hoe ze moet overleven in de jungle.
Jojo is een ontzettende lieve en leergierige orang-oetan. Eenmaal in Sintang leefde ze helemaal op. Ze vindt het heerlijk om in de autobanden te slingeren, ze kan maar geen genoeg krijgen van alle heerlijke vruchten, ze is gek op alle aandacht die ze krijgt en elke avond bij het invallen van de schemering maakt ze haar eigen slaapnestje. Dit laatste heeft ze nog geleerd van haar moeder toen ze nog in het wild leefde. Dit maakt mij erg verdrietig. De kleine Jojo, nog maar zo jong en dan al zoveel vreselijke dingen meegemaakt.
Ik weet nog heel erg goed dat ik alleen voor haar kooi zat. Jojo zat heerlijk op de grond voor mij te genieten van wat sappig fruit. Ze keek met haar grote bruine ogen, omringt door prachtige donkere lange wimpers, wat slaperig om haar heen. Ik deed net of ik gember blaadjes at en haar aandacht was gewekt. Ze keek me aandachtig aan. Ik deed een blaadje in mijn mond, deed alsof ik genoot van de heerlijke smaak en schoof mijn onderlip als een la naar buiten en Jojo at het gemberblaadje lekker op. Moeders doen dit ook altijd, zodat haar jong ziet wat eetbaar is en hoe je het moet eten. Het begon ondertussen al wat donkerder te worden en Jojo werd moe. Ze begon te gapen en ze stak heerlijk haar grote teen in haar mond. Haar sterke, harige armpjes stak ze door de kooi. Een arm deed ze om mijn nek en ging zo met haar handje door mijn haar, met haar andere handje hield ze mijn hand vast. Dit was zo’n bijzonder moment. Met haar lange slanke vingertjes, met kleine zwarte nageltjes voelde ze over mijn huid. Ik keek haar aan in haar mooie donkere ogen, terwijl ze mij doordringend aankeek en mijn tranen die over mijn wangen gleden volgde. Jojo troostte mij op haar manier en zo zaten we nog een paar minuten. Daarna besloot ze dat het mooi was geweest voor vandaag. Ze klom in haar mandje, legde de takjes goed en viel daarna lekker in slaap. Dit moment samen met haar zou ik nooit meer vergeten! Het doet mij pijn als ik Jojo zo alleen in de kooi zie. Ook al is dit voor nu de beste oplossing voor haar, toch gun ik Jojo zoveel meer dan dit. In gedachten zag ik haar al zwervend met haar moeder door de prachtige jungle, leren van al haar kennis en genieten van alle aandacht die ze van haar krijgt. Normaal blijven baby orang-oetans 7 tot 9 jaar bij hun moeder. Ik had dit Jojo ook zo gegund.
De stam kon ons helaas niet vertellen hoe ze aan haar gekomen waren. Vaak worden de moeders vermoord om als voedsel te dienen. Het vlees van de orang-oetan bevat namelijk veel proteïne en door de grote armoede zien lokale boeren soms geen andere oplossing om hun gezin te onderhouden dan het slachten van de orang-oetan. De getraumatiseerde baby orang-oetans, getuige van de brute moord op hun eigen moeder, worden verkocht. Vaak missen deze baby’s een aantal vingers, omdat ze hun moeder niet los wilde laten, waarna de mensen de vingers hebben afgehakt. Zo triest.
Maar gelukkig heeft ze een hoopvolle toekomst. Over een tijd, wanneer Jojo er helemaal klaar voor is, zal ze terug keren naar Tembak, het dorp waar de mensen zo veel om haar geven, maar niet goed wisten hoe ze voor haar moesten zorgen. Het dorp is een groot voorbeeld voor vele andere dorpen. Ze hebben een grote liefde voor de natuur en dieren. Ze hebben hun eigen waterzuiveringssysteem ontworpen en het grote wiel dat het water in beweging brengt, zorgt uiteindelijk voor schoon drinkwater en elektriciteit voor het hele dorp. Dit dorp heeft tot nu toe ook de palmolie bedrijven kunnen weren, ze willen in geen geval hun grond afstaan om daar palmolieplantages op te zetten die hun prachtige leefomgeving verwoest. Zij staan sterk in hun schoenen en zijn compleet zelfvoorzienend. Het dorpje Tembak, waar wij ons na aankomst allemaal meteen zo thuis voelden en waar de mensen zo intens verdrietig waren toen wij hun dorp weer verlieten, heeft ons een prachtig deel van hun oerwoud (maar liefst 65 hectare!) geschonken om hier straks een opvangcentrum te kunnen bouwen. Hier kunnen we Jojo en alle andere dieren na opvang in een beschermd natuurgebied weer vrij laten.
Deze bijzondere Dajaks hebben prachtige tradities en gebruiken en enorm veel kennis van dier en natuur. Zij zijn zo lief, goudeerlijk en gastvrij. Ik heb mij zover van huis, nog nooit zo thuis gevoeld. Om hun verhaal te horen, hun lege blik in hun ogen te zien en de pijn en verdriet te voelen, heeft mij enorm diep geraakt!
De Dajaks Een week lang hebben wij in een long house gewoond bij een traditionele Dajak stam. Wat een fantastische ervaring! Het huis was maar liefst 112 meter lang en hier woonden 30 gezinnen in harmonie bij elkaar. Elke dag heb ik genoten. Ik heb met de kindjes gespeeld, lekker met ze gezwommen in de rivier, eindeloos veel liedjes gezongen en heel veel met ze geknuffeld. Ik heb de vrouwen geholpen met het vermalen van het meel, om vervolgens samen lekkere koekjes te bakken. Ik ben met het stamhoofd de jungle in geweest om alles te weten te komen over de bomen en planten daar en ik heb de mensen en kinderen Engelse les gegeven. Nu ik thuis ben, mis ik ze nog iedere dag.
Wij zijn bij stammen geweest diep in de jungle waar nog nooit blanken zijn geweest, laat staan een grote groep als ons. Overal waar we kwamen werden we zo warm onthaald. De mensen stonden uren aan de kant van de oever op ons te wachten. Eenmaal op de kant werden we naar het dorp gebracht en daar vonden elke keer indrukwekkende ceremonies plaats. Dit was zo bijzonder om mee te maken. De Dajaks zagen er prachtig uit in hun traditionele kleding. Als eerbetoon van onze komst en om ons toegang te verlenen tot het dorp werd altijd een kip of varken geslacht. Tijdens de ontvangst werd er gezongen en gedanst en de Arak (die we na de slachtceremonie wel konden gebruiken) vloeide rijkelijk. Wat waren dit bijzonder lieve en gastvrije mensen! Overal waar we kwamen ontvingen ze ons met open armen.
Een ander veel gebruikte tactiek is het overhalen van stammen om de grond aan hen te verkopen, door valse beloftes van werk en inkomen. Wanneer de grond echter in bezit is van de bedrijven, worden er goedkope krachten uit Java gehaald en blijft de plaatselijke bevolking achter met niets. Geen werk, geen inkomen en geen land om op te leven. Als je pech hebt, hebben je buren hun land verkocht aan de bedrijven en krijgen ze extra geld als ze vertellen welk stuk land van hun buren is. De bomen worden dan gemarkeerd met rode verf en niet veel later komen de bulldozers om alles weg te halen. De palmolie bedrijven gebruiken ook veel geweld. Wanneer mensen zich tegen de bedrijven keren worden ze bedreigd, in elkaar geslagen en soms zelfs vermoord. We hebben met een man gesproken die tegen zijn stam vertelde dat hij tegen palmolie was en dat dit geen duurzame oplossing voor hen zou zijn. Het had niet veel gescheeld of hij had zijn verhaal niet meer na kunnen vertellen. De bedrijven hebben mensen ingehuurd om hem in elkaar te slaan. Hij kreeg zoveel klappen en werd zo erg toegetakeld, dat hij op een gegeven moment onder het bloed door zijn knieën op de grond viel. Daarna zijn ze nog eens vijf keer met een motor over hem heengereden. Voor dood lieten ze hem achter. De bedrijven gaan dus letterlijk over lijken en het enige waar zij om geven is geld. Ze plegen mensenrechtenschennis, doen aan maffiapraktijken en zij zijn op vele manieren illegaal bezig op Borneo. De Dajaks zijn nu zo wanhopig, zij zien hun toekomst letterlijk in rook opgaan. Ik ben bang dat het niet lang meer zal duren voordat de oorlog daar in het Hart van Borneo uit zal breken, waarbij ze de naam ‘Koppensnellers’ weer recht aan doen. Na het aanhoren van het zoveelste verschrikkelijke verhaal, brak ik en kon ik niet meer stoppen met huilen. Ik voelde me zo machteloos. Deze mensen waren zo blij met onze komst. Eindelijk hoorde iemand hun verhalen aan. Ze noemde ons Engelen, gezonden door God. Wij, jonge gedreven mensen van over de hele wereld, gaan hun verhaal verder verspreidden in de rest van de wereld. Ze hebben nu weer een beetje hoop, dankzij ons. Die druk voelt als een zware last op onze schouders, maar als we nu niets doen, is er straks niet meer om voor te vechten. Voor de Dajaks is het oerwoud één grote supermarkt en apotheek. Het enige wat ze nodig hebben wanneer ze de jungle in gaan is een mes en wat zout, de rest vinden ze in het woud. Vruchten, honing, verse vis en vlees, kruiden en ook hout om hun huizen mee te bouwen en te repareren. Deze Dajaks, die hier al generaties lang leven, zien hun oerwoud voor hun ogen verdwijnen en ze zijn ten einde raad. Er moet nu echt snel wat gaan gebeuren voordat het te laat is. De tijd tikt door.. Na de ceremonies liepen we dan het dorp in om kennis te maken met alle mensen. Hoewel de mensen zelf weinig hebben, werd er altijd uitgebreid voor ons gekookt. Na heerlijk wat gegeten en gedronken te hebben, was het tijd om met de mensen te praten. De verhalen die we te horen kregen, hebben mij tot in mijn diepste ziel geraakt. Deze mensen zien hun toekomst somber in. Het land van de Dajaks wordt op brute wijze en zonder pardon van hun afgenomen door de palmolie bedrijven. Elke Dajak stam heeft zijn eigen stuk grond, ze kunnen precies aanwijzen wat van hun is. Het ontbreekt ze echter aan papieren om dit te kunnen aantonen, omdat er nooit eigendomsbewijzen zijn opgesteld. Het land van de stammen werd altijd overgedragen aan de volgende generaties, zonder dat er papieren aan te pas kwamen. Er zijn wel regels en wetten om deze mensen te beschermen, maar deze worden gewoonweg niet nageleefd. We hoorden dat de bedrijven vaak mensen omkopen. Ze sturen dan spionnen naar de stam en zij kiezen dan de zwakste uit, die vervolgens worden omgekocht. Ze krijgen onder andere geld, mooie horloges en worden getrakteerd op leuke reisjes. Daar willen ze op een gegeven moment natuurlijk wel wat voor terug, namelijk hun grond. De mensen die omgekocht zijn, schamen zich daarvoor. De palmolie bedrijven hebben dan wat ze willen. Er is onrust in de familie en zij hebben weer een stuk grond.
Ik ben nu weer thuis, terug in Nederland. Ook weer erg fijn natuurlijk, maar kan mijn draai maar moeilijk vinden. Ik kan plotseling erg emotioneel worden. De beelden uit Borneo staan op mijn netvlies gebrand en de verhalen van al deze mensen hebben mijn hart in tweeën gebroken. Deze reis heeft mij veranderd. Ik heb nu nog meer wilskracht als voorheen en ik ben klaar om in actie te komen, om deze mensen en dieren eindelijk de stem te geven die ze verdienen! Natuurlijk kan ik dit niet alleen en kan ik alle hulp maar al te goed gebruiken. Dus wil je je ook gaan inzetten voor dit goede doel, laat mij dat dan weten! Together we can make a change : ) Volgend jaar in maart, gaan we allemaal weer terug naar Borneo. We gaan in actie komen en onze armen uit onze mouwen steken. Wij willen nu eindelijk echt eens het verschil gaan maken, voordat het te laat is!! Als wij het niet doen, wie dan wel??
www.deforestaction.org www.anactionmovie.com Yvette Teeselink
