“De Duurzame Mondiale Voedseleconomie” Trends, Techniek en Beleid Masterclass Bedrijfsvoering in Agrarisch bedrijf November 2013 Siem Korver
[email protected]
Inhoud • • • • • • •
Belang voedsel / voedselcrises (vraag en aanbod) Duurzaamheid Voedselketens Globalisatie / Consolidatie Technologische ontwikkelingen Beleid Toekomst
Observaties voedselcrises 2007/2008 en 2010/2011 en 2012/2013 • • • • • •
Toename wereldbevolking Verandering in consumptiepatroon Zeer beperkte voorraden Meer volatiliteit in weercondities Gebruik Agri commodities voor bio-energie Toename participatie hedge- en investerings-fondsen in de commoditie markten.
Grote verantwoordelijkheid voedselindustrie: “Feed the world & offer more from less” Ruim 7 miljard – laatste 50 jaar is de omvang meer dan verdubbeld 9.2 miljard mensen – voorspelling 2050 100% – groei in vraag naar vlees in 2050
100% – groei in eiwit consumptie in China in de laatste 15 jaar
FAO Food Price Index
The FAO Dairy Price
Projected Population Growth Region
2012
2050
Change
Percent
World
7,058
9,624
+2,566
+ 36
High Income
1,243
1,338
+
+
Low Income
5,814
8,286
+2,472
+ 43
East & S.E. Asia
2,193
2,317
+ 124
+
South Central Asia
1,823
2,565
+ 742
+ 41
Sub-Saharan Africa
902
2,092
+1,190
+132
Latin America/Carib
599
749
+ 150
+ 25
N. Africa & W. Asia
457
748
+ 291
+ 64
95
Source: Population Reference Bureau. 2012 World Population Data Sheet.
8
6
10 Grootste landen (millions) 2011 1. China 2. India 3. United States 4. Indonesia 5. Brazil 6. Pakistan 7. Nigeria 8. Bangladesh 9. Russia 10. Japan
1,346 1,241 312 238 197 177 162 151 143 128
2050 1. India 2. China 3. Nigeria 4. United States 5. Pakistan 6. Indonesia 7. Bangladesh 8. Brazil 9. Ethiopia 10. Philippines
1,692 1,313 433 423 314 309 226 223 174 150
Source: Population Reference Bureau. 2011 World Population Data Sheet.
Verstedelijking – verandering consumptiepatroon
The U.N. projects that 60% of world population will live in cities by 2030; 70% Source:http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/NEWS/0,,contentMDK%3A20149913~menuPK%3A34457~pagePK%3A64003015~piPK% by 2050. 3A64003012~theSitePK%3A4607,00.html
Wereldwijde vraag naar voedsel – afhankelijk van inkomen (2012) Observaties: • 1.3 miljard mensen < 1$/dag – ondervoeding; 870 miljoen heeft minder dan 1800 cal per dag • 3 miljard mensen < 2$/dag – tekort aan basisvoedsel • 2$ - 10$/dag - consumptie basisvoedsel • > 10$/dag ‘luxe’ consumptie
Percentage share of food expenditure in CPI
Food expenditure as a percentage of GDP/CPI per capita (source FAO) 70 NG
60
LKA GHA
TZA
50 KEN 40 SEN
PAK
JOR
BFA
30 20
HKG ECU
UGA
JP ESP
IDN
USA
ITA
THA KO
10
AUT DE
GB
IR
CHE
NO
0 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
GDP per capita in constant PPP international dollars
35.000
40.000
Huge Growth in Food Consumption Expected from Economic Growth Country China India Indonesia Brazil Pakistan Bangladesh Nigeria Philippines
Population 1,378 1,155 230 194 166 170 155 92
%<$1/day 9.9 34.3 7.5 7.5 17.0 41.3 70.8 14.8
%<$2/day 34.9 80.4 52.4 21.2 73.6 84.0 92.4 43.0
Source: World Bank. World Development Indicators 2011. Population in millions (2009).
Beschikbaar inkomen - soort product
Source: Rabobank
Structurele veranderingen in prijsontwikkelingen van grondstoffen (food commodities) • Alle grondstofprijzen zijn potentieel onderwerp van speculatie als gevolg van vergrote geldliquiditeit en markt transparantie – Minder afhankelijk van kostprijs en consumenten vraag – Voedsel grondstoffen hebben de hoogste prijselasticiteit
• Nieuwe relaties tussen niet-gerelateerde sectoren – Toename volatiliteit – Meer wereldwijd
Groei in speculatieve investeringen in ‘food commodities’ Commerciële and niet-commerciële open contracten February 2005 vs February 2008)
Totaal open
‘05 ‘08
Mais 657 1452
Tarwe 223 449
Soya 272 596
Suiker 400 979
% nietcommercieel
’05
16.9
28.0
19.9
34.8
’08
43.2
42.3
46.0
33.7
Sources: Commitments of traders reports; Commodity Futures Trading Commission
Relation Oil and Maize prices (source: Gira – 2012)
Voorspelling vraag naar voedsel
• Wereldwijd de vraag naar voedsel zal toenemen met 7080% in 2050. – 40% toename als gevolg van de groei wereldbevolking – meeste in ontwikkelingslanden – 30-40% toename algemene economische groei in landen met nog een relatief laag gemiddeld inkomen
Sub-Sahara Africa
• Grote internationale belangstelling in het ontwikkelen van agri-food productie. • Chinese investeringen in land, infrastructuur en R&D • Buitenlandse hulp van o.a. Gates and Rockefeller Foundations
Climate Constraints
Source: International Institute for Applied Systems Analysis
Concentratie van grondfstoffenproductie – commodities (bron: WTO) • Rijst - 70% - China, India, Indonesië, Bangladesh, Vietnam • Soja - 85% - USA, Brazilië, Argentinië • Mais – 70% - USA, China, Brazilië, Argentinië, Frankrijk • Tarwe – 55% - USA, Rusland, Canada, Australië “We are almost entirely reliant on five to ten countries for our food, in a world of approximately two hundred” Doaa Abdel Motaal - WTO
Definitie Duurzaamheid Brundtland rapport 1987 “Our Common Future” “Sustainable development is development that meets the need for the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.” “Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien.”
Dilemma’s maatschappelijke eisen aan ketens • Verschillende stakeholders – Politiek, NGO’s, burgers, consumenten, etc. – Positie verschillende schakels • Lokaal, nationaal, Europees, mondiaal • Milieu, water, energie, dierwelzijn, biodiversiteit, etc.
Samenwerkingsmodellen (EFMI – 2013)
Voedselincidenten
Het zalmdrama van Foppen Winkeliers moeten gerookte zalm van visfabrikant Foppen uit de schappen halen Besmette zalm in 2012 leidt tot 1149 zieken en 4 doden Foppen geeft vergoeding aan slachtoffers besmetting Overheid schuldig aan onrust Foppen zalm
Duurzame ontwikkelingen in de voedselketen • • • • • • •
Dialoog met consumenten Verantwoordelijkheid van alle ketenpartijen Duurzaamheid is niet absoluut maar evolueert Sluiten van kringlopen en hergebruik Transparantie Duidelijkheid over ‘trade offs’ Etc.
Globalisatie
Belangrijkste redenen voor verdere internationale consolidatie? • • • • • • •
Economies of scale Kost efficiëntie Geografische diversificatie Nieuwe markten Volgen van afnemers Toegang grondstoffen Toegang tot technologie
10 bedrijven en hun brands
Technologische ontwikkelingen
Beleid- Instituties • Ondersteuning concurrentie positie? • Handelsbelemmeringen (trade and non-trade issues) • Nationaal • Europees – Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) • Mondiaal – Handelsblokken – WTO – FAO
Kritische succesfactoren / dilemma’s vanuit perspectief ondernemer Flexibiliteit onderneming Maatschappelijk draagvlak van de omgeving Duurzaamheid
‘Do what you can do best, outsource the rest’
Succesfactoren: ondernemer Toename belang afdekken risico’s
Bezinning op de positie in de keten Voldoende / meer rendement
Het voeden van de wereld – een uitdaging! • Beperkingen – – – – –
Hoeveelheid land Hoeveelheid water – ‘Less Fresh Water’ Duurzaamheid – ‘Cradle to Cradle’ Innovatiekracht …………
• Technologische ontwikkelingen – – – – –
Waterbesparing Veredeling Verliesbeperking in de keten (‘post harvest losses’) Farming, processing systems, biobased, etc. ………….
• Samenwerking in de keten
Observaties – toekomst voedselproductie Maatschappelijk / sociaal • Dynamiek van de maatschappij (incl. collectief naar individu) • Welvaart en kritische consument • Licence to produce: van geaccepteerd naar gewaardeerd • Arbeid wordt flexibel
