De Duurzaam Geld Gids goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

De Duurzaam Geld Gids goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

Samengesteld door een samenwerking van:

Met financiële steun van:

COLOFON Amersfoort, september 2006 Initiatief en projectleiding: Folkert van der Molen (DHV) Onderzoek en redactie: Sayida Vanenburg, Folkert van der Molen (DHV) www.dhv.nl Gerdien Dijkstra (VBDO) www.vbdo.nl Sander Verbaan (Consumentenbond) www.consumentenbond.nl Eindredactie: Ad Moerman (Atext) Concept en ontwerp: Store of Images / Culemborg www.store-of-images.nl

Het geheel of gedeeltelijk overnemen van de tekst en tabellen is toegestaan, mits de bron volledig vermeld wordt. De cijfers in deze brocure zijn zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. De samenstellers aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor gebruik ervan door derden.

De Duurzaam Geld Gids goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

I N H O U D S O P G A V E

2

INLEIDING Duurzame ontwikkeling Hoe kunnen beleggers duurzame ontwikkeling stimuleren? Wat staat er in de gids?

3 3 3 3

DE ONTWIKKELING VAN DUURZAAM BELEGGEN EN SPAREN Duurzaam beleggen in de Verenigde Staten Duurzaam beleggen in Nederland

5 5 5 8 8 8 9 10 10

INDICES, RENDEMENTEN EN KOSTEN Indices voor de financiële prestaties Het rendement van duurzaam beleggen Kosten bij (duurzaam) beleggen

11 11 12 12

PRODUCTENCATALOGUS Duurzaam beleggen Aandelen- en obligatiefondsen Selectiecriteria van duurzame beleggingsfondsen Groenfondsen Sociaal-ethische fondsen Sectorfondsen Buitenlandse duurzame beleggingsfondsen Duurzaam vermogensbeheer en financieel advies Duurzaam sparen Duurzame en groene hypotheken Duurzaam verzekeren

15 16 32 34 37 40 44 46 47 54 55

Bijlage Relevante websites voor duurzaam beleggen

56

1 goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

VERSCHILLENDE MANIEREN OM MET GELD DUURZAAMHEID TE STIMULEREN Duurzaam beleggen Groen sparen en beleggen Sociaal-ethisch beleggen Sectorfondsen Houtfondsen

De Duurzaam Geld Gids

VOORWOORD

VOORWOORD

Bij dé Duurzaam Geld Gids denk ik aan de toekomst. Immers: door te sparen zetten u en ik geld weg voor de toekomst. Voor onze toekomstige uitgaven, voor de studie van onze kinderen of kleinkinderen, of als ‘appeltje voor de dorst’.


2

Maar ook op een andere manier heeft ‘duurzaam geld’ met de toekomst te maken. Als wij ons geld op een spaarrekening zetten, zal de bank het in de tussentijd gebruiken om leningen te verstrekken, aan bedrijven en aan particulieren. Als we beleggen, worden we rechtstreeks, of indirect, mede-eigenaar van één of meerdere bedrijven. Banken en beleggingsfondsen kunnen namens ons voorwaarden stellen aan het gebruik van het geld dat zij voor ons beheren. Zo zijn er bijvoorbeeld fondsen die niet in de productie van alcohol en tabak beleggen en fondsen die uitsluitend krediet verlenen voor de productie van duurzame energie. Door een duurzaam spaar- of beleggingsproduct bij deze banken of beleggingsfondsen te kiezen kunnen we dus richting geven aan de toekomst van onze samenleving. Of zoals de Engelsen zeggen: “Put your money where your mouth is”.

goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

Op 25 april van dit jaar heb ik namens het kabinet de Toekomstagenda Milieu aan de Tweede Kamer aangeboden. Daarin heb ik aangegeven dat de overheid door duurzaam inkoopbeleid invloed kan uitoefenen op de ontwikkelingen in het bedrijfsleven. Het gaat tenslotte niet om een kinderachtig bedrag: 30 miljard euro per jaar. Een geloofwaardige overheid geeft zelf het goede voorbeeld. Door duurzaam in te kopen of aan te besteden zal de overheid de markt een impuls geven duurzamer te worden. Uiterlijk in 2010 zal de Rijksoverheid voor 100% duurzaam inkopen en aanbesteden. Om vergelijking van het aanbod van goederen en diensten mogelijk te maken worden op dit moment in hoog tempo voor de overheidsinkopen duurzaamheidcriteria ontwikkeld. Zo zullen bijvoorbeeld voor alle dienstauto’s die op diesel rijden roetfilters worden voorgeschreven. Het initiatief om voor particulieren meer inzicht in het aanbod van duurzame spaar- en beleggingsproducten te bieden is genomen door de Consumentenbond en de Vereniging van Beleggers in Duurzame Ontwikkeling (VBDO), in samenwerking met adviesbureau DHV. Ik juich dit initiatief van harte toe. De Duurzaam Geld Gids wordt vanaf de eerste editie in 2002 door meer en meer mensen geraadpleegd. Ik hoop dat deze derde geactualiseerde editie nog meer mensen zal inspireren om vandaag te kiezen voor duurzame spaar - en beleggingsplannen voor een duurzame toekomst. Een gezonde en veilige toekomst voor ons en voor onze kinderen en kleinkinderen. Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

drs. P.L.B.A. van Geel September 2006

INLEIDING

Duurzame ontwikkeling De laatste jaren is het maatschappelijk bewustzijn sterk toegenomen. De zorg voor het milieu, het welzijn van mensen en dieren en thema’s als armoede en sociale rechtvaardigheid zijn regelmatig in het nieuws. De groep van ‘cultural creatives’, een benaming voor het maatschappelijke bewuste deel van de bevolking, neemt jaarlijks in omvang toe. Ook bedrijven realiseren zich steeds meer dat ze verder moeten kijken dan de winst- en omzetcijfers op korte termijn. Ze erkennen steeds vaker dat ze ook een verantwoordelijkheid hebben voor maatschappelijke thema’s en voor de mensen die (op welke manier dan ook) betrokken zijn bij de onderneming. Deze bedrijven leggen een verband tussen die verantwoordelijkheid en hun succes op de langere termijn. Daarom richten ze zich op duurzaam- of maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze bedrijven onderscheiden zich door ‘de drie p’s’ (people, planet en profit) in hun strategie op te nemen. Hierbij gaat het om een goede balans tussen sociale rechtvaardigheid, milieubelasting en de financieel/economische prestaties. Evenwicht hierin wordt door deze bedrijven gezien als noodzaak voor de continuïteit van de onderneming.

U kunt een belangrijke bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling door bij uw beleggingen bedrijven te selecteren die duurzaam ondernemen. In de meeste gevallen betekent duurzaam beleggen: investeren in bedrijven die voldoen aan bepaalde duurzaamheidscriteria. Dat wil zeggen, in bedrijven die meer tegemoet willen komen aan de behoeften van huidige generaties, zonder de mogelijkheden van toekomstige generaties in gevaar te brengen. Ook geld stoppen in specifieke financiële producten die investeren in duurzame projecten, zoals duurzaam sparen of groene- en duurzame hypotheken, is een goede mogelijkheid. Vroeger moest de duurzame belegger of spaarder in de meeste gevallen genoegen nemen met een lager financieel rendement. Tegenwoordig blijkt uit verschillende onderzoeken dat duurzaam investeren op dit punt niet onder doet voor ‘gewoon beleggen’. Men kan zelfs stellen dat duurzame ondernemingen beter voorbereid zijn op de toekomst (milieueisen, nieuwe regelgeving). Ze zijn daardoor op termijn mogelijk zelfs winstgevender.

Wat staat er in de gids? Het aantal duurzame financiële producten is de afgelopen paar jaar weer sterk gestegen. Deze producten hebben met elkaar gemeen dat ze u kans geven om socialer en milieubewuster om te gaan met uw geld. Op initiatief van adviesbureau DHV, de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) en de Consumentenbond is deze gids samengesteld. De gids is mogelijk dankzij financiële steun van het ministerie van VROM. Deze derde editie van de gids is een geactualiseerde versie van de editie van 2004. De gids biedt een actueel overzicht van de financiële producten die op één of andere wijze duurzame ontwikkeling stimuleren. Begrippen als (sociaal)-


Hoe kunnen beleggers duurzame ontwikkeling stimuleren?


Belangengroeperingen, zoals milieugroepen, klanten, toeleveranciers, banken, vakbewegingen en de overheid, roeren zich volop in het duurzaamheidsdebat. Deze groepen prikkelen ondernemingen om nog meer werk te maken van duurzaam ondernemen. Ook aandeelhouders doen steeds meer mee aan dit debat. Mede daardoor besteden steeds meer bedrijven in het jaarverslag, of in een afzonderlijk duurzaamheidsverslag, aandacht aan de sociaal-ethische en milieuprestaties. Deze bedrijven bieden een grotere transparantie aan beleggers en andere belanghebbenden, die ook wel ‘stakeholders’ worden genoemd. Die transparantie is van groot belang, want slechte duurzaamheidsprestaties hebben steeds vaker grote nadelige financiële gevolgen voor bedrijven, aandeelhouders en samenleving. De rijksoverheid stimuleert deze transparantie daarom nadrukkelijk.

ethisch, kritisch, alternatief, milieuverantwoord of maatschappelijk verantwoord worden door elkaar gebruikt om het begrip duurzaam aan te duiden. De gids geeft allereerst informatie over de wijze waarop u, als particuliere belegger, duurzaam ondernemen kan stimuleren. Er wordt ingegaan op het ontstaan van duurzaam sparen en beleggen en de omvang hiervan in Nederland. Ook wordt inzicht gegeven in de begrippen ‘groen’ en sociaal-ethisch beleggen en beleggen in bijvoorbeeld houtplantages. Een apart hoofdstuk is gewijd aan de zogeheten indices, het rendement en de kosten van beleggen. Vervolgens is een productcatalogus opgenomen, waarin een overzicht wordt gegeven van duurzame financiële consumentenproducten zoals duurzaam beleggen, duurzaam sparen en de groene en duurzame hypotheken. Ook worden hier de verschillen in duurzame en financiële kenmerken verduidelijkt. De initiatiefnemers willen met de gids duurzaam sparen en beleggen inzichtelijker maken. De lezer kan vervolgens op basis van vergelijkbare gegevens een keuze maken.



DE ONTWIKKELING VAN DUURZAAM BELEGGEN EN SPAREN

In dit hoofdstuk wordt eerst kort ingegaan op de ontwikkelingen in de Verenigde Staten, de bakermat van duurzaam beleggen. Daarna wordt de spectaculaire groei, vooral in de afgelopen twintig jaar, van duurzaam beleggen in Nederland toegelicht.

Duurzaam beleggen in de Verenigde Staten Het idee van duurzaam beleggen ontstond in de zeventiende eeuw in de Verenigde Staten toen de Quakers voor hun beleggingen een aantal bedrijven uitsloten die gebruik maakten van slavenarbeid. Deze voorlopers van duurzaam beleggen kregen eind 1900 navolging in het protestantse milieu in de Verenigde Staten. Christelijke ondernemers en beleggers wilden niet investeren in ondernemingen die geld verdienden met ‘zondige’ activiteiten, zoals alcohol, tabak, gokken of pornografie. Zij waren de eersten die bedrijven onderzochten en beoordeelden aan de hand van ethische criteria. In de jaren zestig en zeventig ontstond in de Verenigde Staten discussie over de Vietnam-oorlog en het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Organisaties en instellingen die zich hiertegen verzetten, realiseerden zich dat ze met hun beleggingen medeeigenaar waren van bedrijven die mogelijk bij deze oorlog en bij het apartheidsregime betrokken waren. Ze gebruikten hun aandelen als actiemiddel door op aandeelhoudersvergaderingen en daarbuiten bedrijven aan de tand te voelen en aan te zetten tot aanpassing van het bedrijfsbeleid.

In Nederland begint de historie van duurzame financiële producten niet met beleggen, maar met duurzaam sparen. Voor duurzaam sparen kan men sinds 1960 terecht bij de ASN Bank, en sinds 1980 bij de Triodos Bank. Ook nu nog zijn de ASN Bank en de Triodos Bank de enige volledig 'ethische' banken in Nederland. In Nederland ontstond er ook een andere kijk op ondernemingen en hun rol in de maatschappij. De aandeelhoudersacties uit de Verenigde Staten gingen niet ongemerkt voorbij. Zo werd Shell tijdens aandeelhoudersvergaderingen regelmatig aan de tand gevoeld over haar activiteiten in Zuid-Afrika. Daarnaast stelde een groep kritische leden in 1978 het beleggingsbeleid van hun vakbond NVV (voorloper van de FNV) aan de orde. Het bleek dat twee vakbondsbanken niet bereid waren werknemers te helpen toen die hun in nood verkerende bedrijven wilden overnemen. De discussie die hierop volgde leidde tot een nota over beleggingen in 1980. Respect voor mensen- en vakbondsrechten werd de norm. In de jaren daarna lieten ook aandeelhouders, die meer duurzaamheid nastreven, zich steeds vaker horen op aandeelhoudersvergaderingen. Bijvoorbeeld in 1991 toen de ABN AMRO bank kritiek kreeg over het beleid omtrent de schuldenlast in ontwikkelingslanden. Zo ontstond ook in Nederland de vraag naar fondsen die alleen beleggen in bedrijven met oog voor duurzame ontwikkeling. Voor beleggers is het eenvoudiger te beleggen in duurzame fondsen, want dan hoeft de belegger niet zelf op zoek te gaan naar individuele duurzame bedrijven. Om in deze behoefte te voorzien werd in mei 1991 het Andere BeleggingsFonds (ABF) opgericht. In 1993 introduceerde de ASN Bank het ASN Aandelenfonds, in 1997 volgde de Triodos Bank met het Meerwaarde Beleggingsfonds. In 1995 is de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) opgericht. De VBDO is een vereniging die beleggers vertegenwoordigt op de aandeelhoudersvergaderingen van een groot aantal beursgenoteerde ondernemingen. De VBDO stelt daar vragen over bedrijfsaspecten die met het sociale- en milieubeleid te maken hebben. 1

Bron: www.socialinvest.org, 2005 Report on Socially Responsible Investing, Trends in the United States. Ten Year Review.


Duurzaam beleggen in Nederland


Om organisaties te helpen met het kritische aandeelhouderschap werden instellingen opgericht die onderzoek deden naar activiteiten van bedrijven. In 1971 ontstond het eerste ethische beleggingsfonds, het American Pax World Fund. In de jaren negentig volgde de echte hausse. Nu zijn er meer dan 175 duurzame beleggingsfondsen in de Verenigde Staten. In 2005 werd 1 in de Verenigde Staten 2290 miljard dollar duurzaam belegd. Het aandeel duurzame beleggingen steeg met zes procent tussen 2003 en 2005.

Duurzaam sparen en beleggen kwam in Nederland in een stroomversnelling door de introductie in 1995 van de fiscale Groenregeling. Deze regeling geldt voor beleggingen in door de overheid erkende Groenfondsen en wordt in een aparte paragraaf toegelicht. Door de introductie van de Groenfondsen raakten de grote financiële instellingen, zoals de ABN AMRO, Rabobank en de ING/Postbank, betrokken. Vervolgens kwamen deze ook met duurzame beleggingsfondsen op de markt. Sindsdien komen er elk jaar wel nieuwe fondsen bij en is de groei van duurzaam beheerd kapitaal spectaculair. Duurzaam beleggen is daarmee inmiddels een booming business. Tussen 1988 en 2005 nam de groei van gewone beleggingen jaarlijks toe met gemiddeld 12,4 procent, terwijl duurzaam beleggen in diezelfde periode een groei kende van ruim 58,8 procent.

Figuur 3: omvang duurzaam sparen en beleggen x 1000 euro Totaal duurzaam sparen


6

Totaal duurzaam beleggen

11.000.000 10.000.000 9.000.000 8.000.000 7.000.000


6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0

1987

1989

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

2005

De VBDO voert al tien jaar onderzoek uit naar de omvang van het door Nederlandse particulieren duurzaam gespaarde en belegde vermogen. In 1987 ging het in totaal om 665 miljoen euro. Sindsdien groeide de omvang met gemiddeld 22 procent per jaar tot 9,4 miljard euro eind 2005. In 2005 groeide de omvang van het duurzaam of ethisch belegde Nederlandse vermogen met 30 procent tot 2,8 miljard euro (inclusief beleggingen in erkende groenfondsen en sociaal-ethische fondsen). Duurzaam sparen groeide in 2005 met 25 procent tot 6,6 miljard euro. Duurzaam beleggen en sparen winnen al jaren terrein op het regulier beleggen en sparen. De marktomvang bedroeg in 2005 respectievelijk 2,5 en 3,2 procent van het totaal door particulieren in Nederland belegde en gespaarde vermogen. In 2001 ging het nog om 1,5 en 2,4 procent.

In Nederland zal duurzaam beleggen de komende jaren een nog grotere vlucht nemen, omdat ook de institutionele beleggers steeds kritischer kijken naar de ondernemingen waarin zij investeren. Het belegde vermogen van grote institutionele beleggers (pensioenfondsen en verzekeraars) bedraagt per eind 2005 ongeveer 980 miljard euro (bron: De Nederlandsche Bank). Uit onderzoek van Eurosif (Europese koepel van organisaties van duurzame beleggers) blijkt dat het totaal aan duurzaam belegde vermogens door Nederlandse institutionele beleggers (pensioenfondsen en verzekeraars) in 2005 ongeveer 47 miljard euro bedroeg. De twee grootste pensioenfondsen ABP en PGGM (gezamenlijk vermogen meer dan 200 miljard euro) hebben stappen gezet in de richting van duurzaam beleggen. Ook hebben PGGM, ABP, PME en ABN AMRO Asset Management in mei 2006 de zogenaamde Principes voor Verantwoord Beleggen ondertekend. Deze zijn opgesteld op initiatief van secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties. In totaal ondertekenden dertig wereldwijde institutionele beleggers deze code. De verwachting is dat pensioenfondsen zich op het gebied van duurzaam beleggen vooral zullen gaan richten op het voeren van een dialoog met ondernemingen waarvan zij aandelen bezitten. Deze methode is inmiddels zeer gebruikelijk bij Angelsaksische pensioenfondsen en wordt ook wel ‘engagement’ genoemd. Door middel van de dialoog worden ondernemingen gestimuleerd om verantwoorder te ondernemen. De pensioenfondsen kunnen vervolgens besluiten om de aandelen te verkopen van ondernemingen die (herhaaldelijk) niet voldoen aan de eisen op duurzaamheidsgebied.


Door de invoering van de zogeheten Richtlijn 400 (in 2003 door de Raad voor de Jaarverslaggeving gepubliceerd) dienen pensioenfondsen in hun jaarverslag expliciet aandacht te besteden aan hun beleid ten aanzien van milieu- en sociaalethische aspecten. In 2005 is deze richtlijn ook wettelijk verankerd door een wijziging van het Burgerlijk Wetboek. Daarnaast dringen de vakcentrales CNV en FNV er bij hun leden op aan, om via hun zeggenschap in bedrijfs(tak)pensioenfondsen duurzaam beleggen te stimuleren.


Ondanks het feit dat steeds meer pensioenfondsen zeggen duurzaam te (gaan) beleggen, blijft de transparantie van de fondsen over dit onderwerp ernstig tekort schieten. De VBDO constateerde dit in maart 2006 voor het tweede achtereenvolgende jaar, na een grondige analyse van de jaarverslagen van de Nederlandse pensioenfondsen. De meeste fondsen publiceren nauwelijks informatie over hun duurzame beleggingsinspanningen. Vooral de grote pensioenfondsen (ABP en PGGM) zeggen dat ze een aanzienlijk deel van hun vermogen duurzaam beleggen. Maar ze maken dus niet bekend om hoeveel geld het gaat en wat ze onder duurzaam verstaan.

Verschillende manieren om MET GELD DUURZAAMHEID te STIMULEREN In dit hoofdstuk gaan we in op de vraag hoe u als belegger en/of spaarder duurzaamheid kan stimuleren. Ook leggen we uit wat het verschil is tussen groen, duurzaam en sociaal-ethisch beleggen of sparen. Tevens lichten we andere soorten fondsen toe.

Duurzaam beleggen Wie wil beleggen in een duurzaam bedrijf kan via aandelen een stukje eigendom kopen in een bedrijf. De belegger kan zelf bepalen welke bedrijven het best bij zijn of haar persoonlijke ethiek passen en voldoen aan zelfbepaalde duurzaamheidscriteria. Maar wanneer is een bedrijf nu duurzaam? Bedrijven die hierover openheid willen geven, publiceren een zogeheten duurzaamheidsverslag. Van de ongeveer vijftig grootste Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen publiceren er inmiddels 24 een duurzaamheidsverslag. Voorbeelden van ondernemingen die al gedurende meerdere jaren een dergelijk verslag publiceren zijn: Shell, Philips, ABN AMRO, ING, DSM, TNT, KPN, Unilever, Akzo Nobel en Heineken. Daarnaast leggen bedrijven de door hun gehanteerde normen en waarden vaak vast in gedragscodes (code of conduct; business principles).


8

Maar hoe ontstaat zekerheid of het bedrijf, naast het financiële resultaat, ook oog heeft voor mens en milieu? Er is een aantal instellingen dat bedrijven screent op milieu- en sociale criteria en deze in een rangorde plaatsen. Deze screeningsorganisaties hebben vaak specifieke duurzaamheidskennis in huis en stellen hun informatie vaak (commercieel) ter beschikking van derden. Bekende Amerikaanse organisaties zijn het in 1972 opgerichte IRRC (Investor Responsibility Research Center) dat voornamelijk Amerikaanse bedrijven screent. Ook het KLD (Kinder, Lydenberg, Domini & Co) doet jaarlijks onderzoek onder 3500 bedrijven uit de Verenigde Staten naar hun beleid ten aanzien van milieu, werknemers en invloed op de samenleving.


Het Zwitserse Sustainable Asset Management (SAM) adviseert zowel aan particulieren als institutionele beleggers over het voldoen van bedrijven en beleggingen aan duurzaamheidscriteria. Bekend zijn verder EIRIS, Innovest en Ethibel. De belangrijkste onderzoeksinstellingen in Nederland zijn SNS Asset Management (onderzoek voor Kempen, ASN Bank, SNS Bank) en Dutch Sustainability Research, een samenwerkingsverband van MeesPierson, pensioenfonds PGGM en Triodos Bank. Het selecteren van bedrijven en instellingen die het beste aan de gewenste criteria voldoen, vraagt een grote tijdsinvestering en een gedegen kennis van zaken. Sommige financiële instellingen en vermogensbeheerders adviseren particulieren op dit gebied (zie productencatalogus, duurzaam vermogensbeheer op pagina 46). Daarnaast zijn er gespecialiseerde bureaus die zich richten op advisering over duurzaam sparen en beleggen voor particulieren, zoals De Groene Financiële Adviseurs (tel. 0182-570290), Eenhoorn Financieel Advies (tel. 020-5312090) en Greenselect (tel. 026-3525859). Voor kleine beleggers is het gemakkelijker en goedkoper om te kiezen uit bestaande duurzame spaar- en beleggingsproducten die door bijna alle grote financiële instellingen worden aangeboden. De belangrijkste aanbieders, naast ASN Bank en Triodos Bank, zijn SNS Bank, ING/Postbank, Rabobank/Robeco, ABN AMRO en Fortis/MeesPierson. In de inleiding van de productcatalogus van duurzaam beleggen (pagina 15) wordt meer achtergrondinformatie gegeven over verschillende duurzame beleggingsfondsen en de criteria die ze hanteren.

Groen sparen en beleggen In de wandelgangen worden de termen duurzaam- en groen beleggen door elkaar gebruikt, maar er bestaat een groot verschil tussen beide vormen. Wie duurzaam belegt doet dat via duurzame fondsen in beursgenoteerde ondernemingen of staatsobligaties. Die worden door de fiscus net zo behandeld als andere beleggingen en ze vallen dus onder de vermogensrendementsheffing (box 3). Het rendement van deze beleggingsfondsen is vergelijkbaar met dat van reguliere beleggingsfondsen.

GROEN en SOCIAAL-ETHISCH BELEGGEN FISCAAL AANTREKKELIJK Groene beleggingen en ook de zogenaamde sociaal-ethische beleggingen vallen sinds 1 januari 2001 onder de regeling ‘maatschappelijke beleggingen’ van box 3 van de inkomstenbelasting. Hiervoor geldt een vrijstelling van 1,2 procent vermogensrendementsheffing voor maximaal 52.579 euro per belastingplichtige (per 1-1-2006). Daarnaast wordt in box 3 een heffingskorting verleend van1,3 procent van de gemiddelde waarde van de vrijgestelde maatschappelijke belegging. Sinds 1 januari 2001 geldt bovendien gedurende tien jaar de volgende overgangsregeling. Groene beleggingen die vóór 1 januari 2001 zijn aangegaan of nadien krachtens erfrecht of huwelijksvermogensrecht zijn verkregen, zijn tot en met 2010 volledig vrijgesteld van de vermogensrendementsheffing van box 3. Daarnaast wordt gedurende deze periode - zonder de beperking tot 52.579 euro - een belastingskorting van 1,3 procent van de gemiddelde waarde van de belegging verleend. Naast deze groene beleggingen bestaat de regeling ’maatschappelijke beleggingen’ ook uit sociaal-ethische beleggingen. De Europese Unie heeft deze regeling in maart 2004 definitief goedgekeurd. De Belastingdienst erkent sinds 2003 de beleggingen die gedaan zijn in de drie genoemde sociaal-ethische fondsen. De sociaal-ethische fondsen worden toegelicht op pagina 37 - 39 van het productenoverzicht.

Naast de Groenfondsen zijn er ook de Groencertificaten, een aparte vorm van duurzaam sparen. Deze certificaten maken ook gebruik van de fiscale vrijstelling voor Groenfondsen. Geld dat wordt gespaard via deze certificaten, wordt uitsluitend geïnvesteerd in de door de overheid goedgekeurde groenprojecten. Het rendement op dergelijke projecten is niet bijzonder hoog, maar de rente die op de certificaten wordt ontvangen is belastingvrij (zie kader). Daarnaast geeft een aantal banken ook Groene Bankbrieven uit. Een bankbrief is een spaarvorm die gedurende een aantal jaren een constant inkomen uit vermogen oplevert. Deze spaarvorm met een vaste looptijd en een vaste rente - een jaarlijkse uitkering, dus een regelmatig inkomen - kenmerkt zich door een minimuminleg (bijvoorbeeld 500 euro). In sommige gevallen is de bankbrief beursgenoteerd en bestaat de mogelijkheid van tussentijds verkopen via de effectenbeurs. Na afloop ontvangt de spaarder zijn nominale inleg retour. De rentevergoeding is afhankelijk van de looptijd (bijvoorbeeld 1,6 procent voor drie jaar tot 2,5 procent voor zeven jaar). Ook deze bankbrieven vallen onder de regeling ‘maatschappelijke beleggingen’. De Groene spaarproducten worden toegelicht in het hoofdstuk Producten Duurzaam Sparen van de productengids (zie pagina 47).

Sociaal-ethisch beleggen De fiscus kent sinds enige jaren voor beleggen in microkredieten een soortgelijke regeling als die voor de Groenfondsen. Het ministerie van ontwikkelingssamenwerking geeft verklaringen aan projecten in ontwikkelingslanden die zich kwalificeren als sociaal-ethisch. De microkrediet-projecten die voor deze verklaring in aanmerking komen, moeten in het belang zijn van


De term ‘groen beleggen’ staat voor beleggingen in zogeheten Groenfondsen. Deze fondsen vallen onder de fiscaal gunstige regeling ‘maatschappelijke beleggingen’ (zie kader). Groenfondsen steken geld in door de overheid goedgekeurde milieuprojecten, zoals in windmolenparken, biologische boerderijen of energiebesparende bedrijfspanden. Het rendement van beleggen in een Groenfonds is relatief laag, omdat leningen aan groene projecten alleen mogelijk zijn als ze tegen een lage rente worden verstrekt. Om dit te compenseren krijgt de belegger in een erkend Groenfonds van de overheid een belastingvoordeel. Er zijn verschillende fondsen waaraan de overheid haar goedkeuring heeft verleend. Deze Groenfondsen worden toegelicht in het productenoverzicht Groen Beleggen van de productengids (zie pagina 34 - 36).


Het vrijstellingsbedrag geldt voor het totale bezit in dergelijke beleggingen. Voor de duurzame beleggingsfondsen is er geen fiscale stimulans. Deze fondsen beleggen immers in reguliere bedrijven.

de voedselzekerheid, voedselverbetering, de sociale en culturele ontwikkeling of de economische ontwikkeling, werkgelegenheid en regionale ontwikkeling in ontwikkelingslanden. Beleggingsfondsen die in dergelijke projecten investeren kunnen erkend worden als ‘sociaal-ethisch fonds’. Er zijn inmiddels drie erkende fondsen voor de regeling: het Triodos Fair Share Fund, het ASN Novib Fonds en het Oikocredit Nederland Fonds. De ingelegde gelden komen ten goede aan kleinschalige handel, nijverheid en landbouw in ontwikkelingslanden. Niet in de vorm van giften of donaties maar door (kleine) leningen te verstrekken tegen een schappelijke rentevergoeding. Er worden leningen verschaft aan achtergestelde groepen in ontwikkelingslanden die bij banken niet voor krediet in aanmerking komen. Zo worden zij in staat gesteld om in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Bij microkrediet wordt vaak in één adem verwezen naar de Grameen Bank in Bangladesh, die begin jaren zeventig door Mohammed Yunus werd opgericht. Dit is één van de meest bekende microkrediet-initiatieven, dat wereldwijd veel navolging kreeg. Grameen Bank heeft als één van de eersten het fenomeen microkrediet in praktijk gebracht. Yunus leende kleine bedragen uit aan vrouwen en kleine boeren, die bij de bank niet als kredietwaardig werden gezien. Om de kans op terugbetaling te vergroten, stelde Yunus kleine groepen verantwoordelijk voor de lening aan het individu. Deze vorm van ‘sociaal onderpand’ bleek zeer succesvol. Als de eerste lening netjes werd terugbetaald, werd een volgende lening verstrekt. De Duurzaam Geld Gids

10

Oikocredit, opgericht in 1975, is één van de meest ervaren private financiers van microkrediet-initiatieven wereldwijd. Oikocredit financiert coöperatieve banken (waarbij de kredietnemers lid zijn van de bank), particuliere plattelandsbanken (‘boerenleenbanken’) en niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) die zich richten op microfinanciering. Op basis van financiële en sociale criteria wordt beoordeeld of zij in aanmerking komen voor financiering. De kracht van microkrediet is dat arme mensen er een eigen bestaan mee kunnen opbouwen. Beleggers in de sociaal-ethische fondsen hebben dezelfde fiscale voordelen als mensen die groen beleggen (zie kader).


Sectorfondsen Sectorfondsen beleggen in bepaalde sectoren van de economie, bijvoorbeeld telecom, informatie- en communicatietechnologie, nieuwe media, gezondheidszorg of de energiesector. Voorbeelden van sectorfondsen in de milieutechnologie- en energiesector zijn het ASN Milieu- en Waterfonds, het Triodos Renewables Europe Fund, het Ohra Milieutechologie Fonds en het Ohra New Energy Fund. Binnen deze sectorfondsen zijn er fondsen die ook duurzaamheidscriteria hanteren bij de selectie van ondernemingen. Dit zijn momenteel alleen het ASN Milieu- en Waterfonds en Triodos Renewables Europe Fund.

Houtfondsen De eerste houtfondsen werden in Nederland in 1989 opgericht. Veel van deze fondsen beleggen in teakplantages (bijvoorbeeld in Costa Rica). Ook zijn er inmiddels fondsen die beleggen in plantages in Nederland. Op houtfondsen bestaat veel kritiek. Enerzijds omdat de voorspelde rendementen soms als onrealistisch worden beschouwd. Anderzijds omdat er twijfel bestaat over het duurzame karakter. Zo zou er vaak sprake zijn van monocultuur op de plantages. Daarnaast was er kritiek op het ontbreken van toezicht op deze fondsen. Sinds 2006 houdt de AFM echter toezicht op de houtfondsen. De aanbieders van houtfondsen moesten uiterlijk 31 januari 2006 een vergunning aanvragen. De fondsen die dit al hebben gedaan zijn te vinden op de site van de AFM (www.afm.nl). Ook moeten partijen vanaf 1 juni een prospectus overleggen en vanaf 1 oktober 2006 een financiële bijsluiter. Toezicht garandeert overigens niet dat de investering goed rendeert. Er zijn ook houtinvesteringen die buiten het toezicht vallen, onder andere wanneer participaties van meer dan 50.000 euro worden uitgegeven. Met de oprichting van het Forest Stewardship Council (FSC) in 1993, is er een toonaangevend keurmerk ontwikkeld voor duurzaam bosbeheer. Ook zijn andere soortgelijke keurmerken in ontwikkeling. Diverse fondsen beleggen in FSC-gecertificeerde bossen- of bosbouwmaatschappijen.

INDICES, RENDEMENTEN en KOSTEN

Indices voor de financiële prestaties Uit de ontwikkeling van duurzaam sparen en beleggen maken we op dat deze producten het geitenwollensokken imago zijn ontgroeid. Het is een sterk groeiende markt die volop professionaliseert. Duurzame beleggingen doen voor wat betreft rendement niet onder voor ‘gewoon’ beleggen.

Indices voor de financiële prestaties De financiële prestaties van duurzame fondsen kunnen worden vergeleken met behulp van verschillende indices. Een index is een gemiddelde van het koersverloop van een aantal geselecteerde aandelen. Er is een groot aantal indices; de bekendste in Nederland is de AEX-index. Deze is gebaseerd op de vijfentwintig meest verhandelde aandelen op de Amsterdamse beurs van Euronext. Een index geeft het ‘beursklimaat’ weer.

Sinds september 1999 is er een wereldwijde benchmark van de belangrijkste bedrijven die duurzaamheid expliciet in hun bedrijfsbeleid hebben opgenomen; de Dow Jones Sustainability Group Index (DJSGI). Deze index is ontwikkeld in samenwerking met het Zwitserse Sustainable Asset Management (SAM) en is opgebouwd uit tweehonderd bedrijven die voldoen aan door SAM gekozen duurzaamheidscriteria en die binnen de diverse sectoren als beste scoren op duurzaamheid. Het is een wereldwijde index, waarin ook een aantal Nederlandse bedrijven is opgenomen. Er zijn ook drie afzonderlijke regionale indices (Europa, Azië en Noord-Amerika) en een speciale voor de VS. Specifiek voor de Europese situatie is in juli 2001 de ASPI Eurozone index op de markt gekomen, ontwikkeld door ARESE SA in samenwerking met STOXX Limited. De index volgt de financiële prestaties van de leidende duurzame ondernemingen in Europa (gebruik makend van de Dow Jones EURO STOXXSM en de Dow Jones STOXX 600 als het universum). Tevens bestaat sinds juli 2001 de FTSE4Good-index, ontwikkeld door FTSE in samenwerking met EIRIS. In 2003 is de Kempen SNS Smaller Europe SRI Index (SRI Index) geïntroduceerd. Dit is de eerste index die de performance van kleine duurzame ondernemingen in Europa volgt. De SRI Index is een initiatief van SNS Asset Management (SNS) en Kempen Capital Management (KCM).


Naast de traditionele indices zijn er sinds 1990 ook indices voor duurzame fondsen. In dat jaar is in de Verenigde Staten de Domini 400 Social Index (DSI) gestart. De DSI volgt de koersontwikkeling van vierhonderd duurzame bedrijven in de VS en kan dus gebruikt worden als vergelijkingsmateriaal voor de ‘gewone’ aandelenindex of voor de prestatie van een duurzaam beleggingsfonds. Eind 1997 kreeg Nederland een vergelijkbare, maar kleinere index. Source, een tijdschrift voor duurzaam ondernemen, publiceerde, in samenwerking met SNS Asset Management, de Source-ASN-index. Deze laat zien dat ethisch beleggen in Nederland niet onder doet voor ‘gewoon’ beleggen.


Internationaal zeer populaire indices zijn die van Morgan Stanley Capital International (MSCI). Dit bedrijf levert informatie over markten en beleggingen in tal van regio’s en landen. Het bedrijf houdt dagelijks een index bij van een groot aantal landen. Een veel gebruikte index in de Verenigde Staten is van Standard & Poor’s, de S&P 500. Deze index meet de ontwikkeling van vijfhonderd fondsen die genoteerd staan aan de New Yorkse effectenbeurs. De bekendste index van deze beurs is de Dow Jones, deze bekijkt dertig veel verhandelde fondsen. Verder mogen in dit lijstje de indices van de Financial Times Stock Exchange (FTSE) van de Londense beurs niet ontbreken. Al deze indices zijn algemeen. De bedrijven die er in zijn opgenomen, zijn dus niet geselecteerd op duurzame criteria.

In onderstaande figuur is te zien dat de duurzame DJ Stoxx Sustainability Index in grote lijnen dezelfde prestaties neerzet als enkele grote wereldindices (FTSE 100 en de MSCI World Free). De laatste periode doet de duurzame index het zelfs beter. De index voor beleggingen in Nederland (MSCI Netherlands) blijft wat achter. Zowel de koers als het dividend-rendement wordt meegenomen. De zwaarste dip was begin 2003. Van de in december 1998 geïnvesteerde honderd euro was bij de duurzame index in maart 2003 nog 68,90 euro over. Bij de MSCI Nederland was de honderd euro gekrompen tot 58,77 euro. Inmiddels zijn de indices er weer bovenop aan het komen. In april 2006 was de investering in de duurzame index ruim 135 euro waard terwijl de investering in de MSCI World Free ruim 127 euro waard was.

Geïndexeerde koersontwikkeling indices (ultimo 1998 – ultimo 2005, 31-12-1998 = 100) Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond

170,00 160,00 De Duurzaam Geld Gids

130,00

12

110,00


150,00

100,00

140,00 DJ STOXX Sustainability $ (Return) R FTSE 100

120,00

MSCI Netherlands Gdtr_D MSCI World Free Gdtr_D

90,00 80,00 70,00 60,00 Dec 05

Jun 05

Dec 04

Jun 04

Dec 03

Jun 03

Dec 02

Jun 02

Dec 01

Jun 01

Dec 00

Jun 00

Dec 99

Jun 99

Dec 98

50,00

Het rendement van duurzaam beleggen Recente onderzoeken bevestigen dat duurzame beleggingsfondsen nagenoeg even goede rendementen behalen als traditionele beleggingsfondsen. Dit beeld wordt bevestigd door de bovenstaande grafiek.

Kosten bij (duurzaam) beleggen Bij (fonds) beleggen maakt men kosten en deze kosten drukken het rendement. Wie belegt krijgt allereerst te maken met aan- en verkoopkosten (éénmalige transactiekosten). Voor beleggingsfondsen bedragen die kosten ongeveer een 0,3 procent tot 1,5 procent van de inleg (voor de Nederlandse duurzame en groene fondsen liggen deze tussen de 0,40 en 0,50). Via internet beleggen is goedkoper dan via een adviserende bankmedewerker. Dit verschil neemt alleen maar toe. Ook participaties in de eigen huisfondsen van banken en beleggingsinstellingen zijn soms voordeliger.

Een andere éénmalige kostenpost, vooral bij Nederlandse beleggingsfondsen, is het verschil tussen de koers waartegen een fonds zijn participaties inkoopt (biedprijs) en de koers waartegen het de participaties uitgeeft (laatprijs): de zogeheten ‘spread’. Hoewel een maximumspread bekend wordt gemaakt, blijft het giswerk hoeveel beleggers nu echt ‘te veel’ betalen of ‘te weinig’ krijgen. Het systeem met een spread staat op de nominatie te verdwijnen. De ASN Bank hanteert al sinds vorig jaar geen spread meer. Naast de éénmalige kosten zijn er (jaarlijks) terugkerende kosten, zoals de beheers- of managementkosten. De beheersvergoeding is een vast percentage van het beheerde vermogen. Buitenlandse fondsen berekenen relatief hogere beheerskosten, maar hanteren geen ‘spread’. De beheerskosten van de Nederlandse fondsen liggen vaak rond de één procent, terwijl ze bijbuitenlandse fondsen vaker rond de anderhalf tot twee procent liggen. De beheerskosten kruipen overigens internationaal steeds meer naar elkaar toe. ‘Gewone’ aandelenfondsen hebben vaak iets lagere (beheers)kosten dan de in deze gids behandelde fondsen. Dat komt voornamelijk omdat duurzame fondsen extra kosten maken omdat ze bedrijven ook moeten toetsen op duurzaamheid. Dit verschilt per aanbieder en is iets om rekening mee te houden. Andere terugkerende, maar vaak onzichtbare kosten zijn de periodieke kosten van administratie, verslaglegging, accountants en marketing. Dit zijn zeer onduidelijke kosten waarvan de belegger geen rekening ziet. Soms zit een deel van deze kosten bij de beheersvergoeding, maar ook dit verschilt per aanbieder. Ze worden hoe dan ook ingehouden op het fondsvermogen.

Ook moeten Nederlandse beleggingsfondsen per 1 september 2005 via de zogeheten omloopfactor inzicht verschaffen in de wisselingen van hun beleggingsportefeuille. Deze factor staat vermeldt in de financiële bijsluiter en in het jaarverslag. Aan de wisselingen in een portefeuille zijn kosten verbonden, deze komen echter niet tot uitdrukking in de expense ratio. De omloopfactor maakt dus ook op dit vlak een goede vergelijking tussen fondsen mogelijk. De financiële bijsluiter dienen verkopers van complexe financiële producten sinds juli 2002 aan te bieden. De bijsluiter is een document dat vóór de aankoop van een financieel product kosteloos aangeboden wordt. In de bijsluiter staan alle eigenschappen van het product beschreven waardoor beleggers op eenvoudige wijze inzicht krijgen in alle kenmerken van het product, de rendementen en de kosten. Voor Nederlandse beleggingsfondsen is een bijsluiter verplicht. Vanaf 1 oktober 2006 wordt een herziene versie van deze bijsluiter geïntroduceerd. Het nieuwe document is korter, overzichtelijker en begrijpelijker.

(Bron: Kennisgroep Diensten, afd. Onderzoek, Consumentenbond, mei 2006)


Verder is de zogenaamde ‘expense ratio’ geïntroduceerd. In deze ratio worden de totale kosten van het fonds gedeeld door de gemiddelde (intrinsieke) waarde van de beleggingsinstelling. Hierdoor worden dus ook de voorheen onzichtbare kostenposten zichtbaar. De kosten die verband houden met de ‘spread’ worden daarin niet meegenomen, waardoor dus niet alle kosten in de expense ratio zitten. Ook is het een terugkijkend instrument (wordt berekend over het afgelopen jaar). Deze ratio is in het jaarverslag en vaak ook in de financiële bijsluiter van Nederlandse fondsen terug te vinden.


Er is de afgelopen jaren hard gewerkt aan inzicht in kostenposten van beleggingsfondsen. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft, als toezichthouder voor beleggingsinstellingen, aanbevelingen gedaan om de informatievoorziening te verbeteren. Alle relevante kosten moeten in één paragraaf in het jaarverslag worden vermeld. Ook moeten beleggingsfondsen in het prospectus de eerder genoemde ‘spread’ aangeven (staat ook vaak in de financiële bijsluiter genoemd).


14


DUURZAAM BELEGGEN

Beleggen is in het laatste decennium van de vorige eeuw enorm in populariteit gestegen. Stijgende koersen, hoge rendementen en een grote diversiteit aan beleggingsproducten prikkelden particulieren om te gaan beleggen. Naar schatting is het aantal particuliere beleggers in die jaren verviervoudigd (één op de vijf Nederlanders). De laatste jaren is deze groei onder invloed van het slechtere beursklimaat tot stilstand gekomen. Er werd juist meer gespaard. De meeste particuliere beleggers beleggen niet rechtstreeks via de beurs in bedrijven, maar via een beleggingsfonds. Ook het aantal beleggingsfondsen is de afgelopen decennia enorm gestegen. Waren het er eind jaren zeventig nog maar enkele tientallen, nu zijn het er vele honderden. Ook het aantal duurzame beleggingsfondsen in Europa groeide sterk. In 1980 waren er vier duurzame fondsen op de Europese markt. Eind 2003 waren het er al een kleine driehonderd. In Nederland groeit het aantal groene en duurzame fondsen gestaag. Van vier fondsen in 1990 naar ruim dertig duurzame en groene spaar- en beleggingsproducten van Nederlandse aanbieders eind 2005.

In het productenoverzicht van deze gids beperken we ons tot de beleggingsfondsen van Nederlandse aanbieders (inclusief een kort overzicht van buitenlandse fondsen die in Nederland verkrijgbaar zijn) die zich door ethische of duurzame motieven laten leiden. De duurzame selectiecriteria die een beleggingsfonds gebruikt, bestaan over het algemeen uit een set van negatieve criteria (dat wil zeggen aspecten waarop een bedrijf of een bedrijfstak wordt uitgesloten) en een set van positieve criteria (aspecten waarop een bedrijf of een bedrijfstak zich positief profileert). Aanvullend op de beschrijving van de fondsen is een overzichtstabel opgenomen met de selectiecriteria per fonds (zie pagina 32 en 33). In het overzicht van beleggingsfondsen zijn alleen Nederlandse beleggingsinstellingen opgenomen die onder toezicht staan van de Autoriteit Financiële Markten én beleggen met een duurzame doelstelling. Ook gaan we in op de zogeheten Groenfondsen en de sociaal-ethische fondsen. Het verschil met een ’gewoon’ duurzaam beleggingsfonds is dat een Groenfonds gebruik maakt van de door de overheid ingestelde fiscale Regeling Maatschappelijk Beleggingen. Zie ook de paragraaf over ’Groen sparen en beleggen’ op pagina 8 . Hieronder volgt het productenoverzicht ●

Aandelen- en obligatiefondsen

●

Selectiecriteria van duurzame beleggingsfondsen

●

Groenfondsen

●

Sociaal-ethische fondsen

●

Overige fondsen

●

Buitenlandse fondsen


Ook de beleggingsfondsen zelf worden transparanter. De VBDO heeft richtlijnen opgesteld waarmee duurzame beleggingsfondsen verantwoording kunnen afleggen over hun selectiecriteria en selectieproces. Deze ‘Transparantie Richtlijnen voor Duurzame Beleggingsfondsen’ zijn inmiddels overgenomen door de Europese koepelorganisatie voor duurzame beleggers. De Retail Transparency Guidelines zijn te downloaden via de websites van Eurosif (www.eurosif.org) en van de VBDO (www.vbdo.nl). Vrijwel alle Nederlandse duurzame beleggingsfondsen hebben deze richtlijnen onderschreven (zie ook criteriatabel op pagina 32).


Duurzame beleggingsfondsen onderscheiden zich van andere fondsen, doordat zij de potentiële beleggingen beoordelen op een aantal duurzaamheidscriteria. Dit beoordelen en selecteren is volop in ontwikkeling. Vooral de beschikbaarheid van relevante en transparante informatie over duurzaamheid van bedrijven laat nog te wensen over en deze informatie is nog weinig gestandaardiseerd. Een belangrijke ontwikkeling is het Global Reporting Initiative (GRI) dat een wereldwijde standaard probeert te realiseren van eisen waar een duurzaamheidsverslag aan moet voldoen. De GRI-richtlijnen omvatten zowel de milieu- als de sociaal-ethische en economische prestaties van een onderneming.

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds ABN-AMRO Duurzaam Donatie Fonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 24 april 2006 Fondsvermogen op 30 april 2006 € 19.1 mln. Participaties / Aandelen verkrijgbaar bij ABN AMRO

Fondsprofiel Samenstelling op 30-04-2006 Aandelen 100%

Min. 99%

Max. 100%

www.asset.abnamro.com Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 30 april 2006 ● Winstuitkering

open-end € 50,€ 49,07 geen

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 n.v.t

Geografische spreiding op 30-04-2006 W-Europa (incl. NL) 35% W-Europa (excl. NL) 35% Europa 35% VS en Canada 48% Azië 16% Australië 1% De Duurzaam Geld Gids

Risicoprofiel Benchmark Financiële doelstelling Vermogensbeheerder

✆ 0900-0024

Duurzame doelstellingen Wereldwijd beleggen in aandelen van ondernemingen die een bijdrage leveren aan een beter milieu en een meer duurzame samenleving. Daarnaast schenkt het fonds jaarlijks 1% van het fondsvermogen aan een viertal goede doelen. De begunstigden zijn: Cordaid (ontwikkelingshulp), KWF Kankerbestrijding, Save the Children (kinderrechten) en het Wereld Natuur Fonds (natuurbeheer).

Laag MSCI World Net Return Vermogensgroei ABN AMRO Investment Management Funds B.V.

Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiemethode

Beoordelingscriteria

Het Duurzaam Donatie Fonds combineert duurzaam beleggen met jaarlijkse schenkingen aan goede doelen. Doordat het fonds jaarlijks 1% van het fondsvermogen vrijmaakt en verdeelt over initieel vier goede doelen, draagt u direct al een steentje bij aan een leefbaarder wereld. De begunstigden zijn: Cordaid (ontwikkelingshulp), KWF Kankerbestrijding, Save the Children (kinderrechten) en het Wereld Natuur Fonds (natuurbeheer). Het ABN AMRO Duurzaam Donatie Fonds zal haar beleggingsdoelstelling realiseren door vrijwel uitsluitend te beleggen in het ABN AMRO Duurzame Wereld Fonds*. Dit fonds belegt wereldwijd gespreid in aandelen en selecteert deze allereerst volgens kwantitatieve criteria. Kwantitatief betekent: cijfermatig onderzocht. De portefeuillebeheerder vergelijkt vele duizenden ondernemingen op zo’n zestig verschillende bedrijfsgegevens. Elke bedrijfssector kent daarbij zijn eigen cruciale kenmerken. Uit deze vergelijking komen dan voor iedere bedrijfssector de meest kansrijke ondernemingen. Dit leidt tot de ‘kwantitatieve’ modelportefeuille van ABN AMRO Asset Management.

Uitgesloten activiteiten** Bedrijven die voor meer dan 5% van hun omzet betrokken zijn bij de productie of verkoop in (massavernietigings-)wapens, tabak, gokken of pornografie worden op voorhand uitgesloten.

De volgende stap is het toetsen van de modelportefeuille aan onze duurzaamheidscriteria. Dit gebeurt door het ‘Socially Responsible Investing’ (SRI)-team van ABN AMRO Asset Management. Dit team werkt onafhankelijk van de portefeuillebeheerder en onderzoekt elke onderneming waarin de portefeuillebeheerder wil beleggen. Voldoet een onderneming uit de modelportefeuille volgens het SRI-team niet aan onze duurzaamheidscriteria? Dan wordt het aandeel van de onderneming niet toegevoegd. De portefeuillebeheerder stelt dan een vervangende onderneming voor. Deze wordt vervolgens ook weer gescreend door het SRI-team, enzovoorts. Deze selectiemethode resulteert in een portefeuille die én duurzaam is én kansrijk om een aantrekkelijk rendement te realiseren.

Deelname en kosten Expense ratio Minimale eerste inleg Minimale volgende inleg Beheerkosten

n.v.t. € 20,€ 20,1,5% per jaar

Milieucriteria** Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: milieubeleid; CO2 uitstoot en klimaatverandering; water- en bodemvervuiling; milieurapportage. Sociale criteria Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: beleid op gebied van gezondheid en veiligheid; arbeidsomstandigheden; productveiligheid; toeleveranciers; mensenrechten. Corporate governance** Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: openheid en transparantie op gebied van het aanstellen van bestuurders, beloningen en aandeelhoudersstructuren; onafhankelijkheid van de bestuurders alsmede waarop de onderneming aandeelhouders de mogelijkheid geeft tot het uitoefenen van hun stemrecht. ** Het betreft hier interne richtlijnen die slechts ter informatie worden vermeld en aan wijziging onderhevig kunnen zijn. Prospectus richtlijnen zijn leidend.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door interne duurzaamheidsspecialisten, EIRIS, Innovest.

Fiscale aspecten ● Geen. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaar- en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van AFM. ●

Bijzondere belangen ● Geen.

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds ABN-AMRO Duurzame Wereld Fonds ● ● ● ●

1

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 3 december 2001 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 46,5 mln. Aandelen verkrijgbaar bij ABN AMRO en op de Luxemburgse effectenbeurs.

Fondsprofiel Samenstelling op 30-04-2006 Aandelen

100%

Bandbreedte min. max. 66% 100%

www.asset.abnamro.com Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 30 april 2006 ● Winstuitkering

open end € 50,€ 39,47 geen

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 23,0% Ged. laatste 2 jaar 11,5% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 7,6% gemiddeld per jaar Ged. laatste 5 jaar -9,5% gemiddeld per jaar

Duurzame doelstellingen

Laag MSCI World Net Return Vermogensgroei ABN AMRO Investment Funds SA

Wereldwijd beleggen in aandelen van ondernemingen die een bijdrage leveren aan een beter milieu en een meer duurzame samenleving. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Het fonds belegt wereldwijd gespreid in aandelen en selecteert deze allereerst volgens kwantitatieve criteria. Kwantitatief betekent: cijfermatig onderzocht. De portefeuillebeheerder vergelijkt vele duizenden ondernemingen op zo’n zestig verschillende bedrijfsgegevens. Elke bedrijfssector kent daarbij zijn eigen cruciale kenmerken. Uit deze vergelijking komen dan voor iedere bedrijfssector de meest kansrijke ondernemingen. Dit leidt tot de ‘kwantitatieve’ modelportefeuille van ABN AMRO Asset Management.

Uitgesloten activiteiten** Bedrijven die voor meer dan 5% van hun omzet betrokken zijn bij de productie of verkoop in (massavernietigings-)wapens, tabak, gokken of pornografie worden op voorhand uitgesloten.

De volgende stap is het toetsen van de modelportefeuille aan onze duurzaamheidscriteria. Dit gebeurt door het ‘Socially Responsible Investing’ (SRI)-team van ABN AMRO Asset Management. Dit team werkt onafhankelijk van de portefeuillebeheerder en onderzoekt elke onderneming waarin de portefeuillebeheerder wil beleggen. Voldoet een onderneming uit de modelportefeuille volgens het SRI-team niet aan onze duurzaamheidscriteria? Dan wordt het aandeel van de onderneming niet toegevoegd. De portefeuillebeheerder stelt dan een vervangende onderneming voor. Deze wordt vervolgens ook weer gescreend door het SRI-team, enzovoorts. Deze selectiemethode resulteert in een portefeuille die én duurzaam is én kansrijk om een aantrekkelijk rendement te realiseren.

Milieucriteria** Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: milieubeleid; CO2 uitstoot en klimaatverandering; water- en bodemvervuiling; milieurapportage. Sociale criteria Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: beleid op gebied van gezondheid en veiligheid; arbeidsomstandigheden; productveiligheid; toeleveranciers; mensenrechten. Corporate governance** Bedrijven worden onder meer beoordeeld op: openheid en transparantie op gebied van het aanstellen van bestuurders, beloningen en aandeelhoudersstructuren; onafhankelijkheid van de bestuurders alsmede waarop de onderneming aandeelhouders de mogelijkheid geeft tot het uitoefenen van hun stemrecht. ** Het betreft hier interne richtlijnen die slechts ter informatie worden vermeld en aan wijziging onderhevig kunnen zijn. Prospectus richtlijnen zijn leidend.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door interne duurzaamheidsspecialisten, EIRIS, Innovest, GMI.

Deelname en kosten Expense ratio Minimale eerste inleg via AABR Minimale volgende inleg via AABR Beheerkosten

2,02% € 20,€ 20,1,75% per jaar

1

Het ABN AMRO Duurzame Wereld Fonds is de naam waaronder het ABN AMRO Funds - Sustainable Global Equity Fund in Nederland wordt aangeboden.

Fiscale aspecten ● Geen. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaar en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van Commission de Surveillance de Secteur Financier. ●



Selectiemethode


Geografische spreiding op 30-04-2006 W-Europa (incl. NL) 35% W-Europa (excl. NL) 35% Europa 35% VS en Canada 48% Azië 16% Australië 1% Risicoprofiel Benchmark Financiële doelstelling Vermogensbeheerder

✆ 0900-0024

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds Aegon Duurzaam Aandelen fonds ● ● ● ●

Niet beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 1 oktober 2001 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 2,8 mln. Aandelen verkrijgbaar bij Intermediair, Aegon Bank

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen Liquiditeiten


18

100% 0%

Bandbreedte min. max. 95% 105% -5% 5%

✆ 070 - 3447209 www.aegon.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

open-end € 10,€ 10,20 jaarlijks als dividend

Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 3,50% Europa 55,00% VS en Canada 32,25% Zuid-Amerika 0,25% Azië 9,00% Australië 3,25% Afrika 0,25%

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 24,7%

Risicoprofiel Laag Benchmark Dow Jones Sustainability World Index Financiële doelstelling 3 jaars geannualiseerde out performance v. 200 bp boven de benchmark met tracking error v. 400 bp Vermogensbeheerder Aegon Investment Management B.V.

Best in class selectie.




Selectiemethode


Zelfde methode als overige AEGON aandelenfondsen (d.m.v kwadranten model).

De beoordelingscriteria die de SAM groep ook gebruikt.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door de SAM Groep.


1,25% geen geen 1,20%

Fiscale aspecten ● Geen. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per kwartaal verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van AFM. ●


DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds ASN Aandelenfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 24 maart 1993 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 281 mln. Participaties / Aandelen verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank, Reaal en rechtstreeks op de beurs.

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 99,6% Liquiditeiten 0,4%

✆ 0800 - 0380 (gratis) www.asnbank.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

open-end € 22,69 € 60,30 jaarlijks als dividend


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 7,9% W-Europa (incl. NL) 61,1% W-Europa (excl. NL) 53,2% VS en Canada 28,5% Zuid-Amerika 0,1% Azië 10,3% Hoog MSCI: 60% Europe, 30% USA, 10% Japan index Financiële doelstelling conform benchmark Vermogensbeheerder SNS Asset Management

Wereldwijd beleggen in ondernemingen die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ook op het terrein van het milieu, sociaal beleid en mensenrechten daadwerkelijk inhoud geven. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Bij de selectie van bedrijven worden allereerst bepaalde bedrijven of bedrijfstakken uitgesloten. Vervolgens dient een bedrijf aan de gestelde toelatingscriteria te voldoen. Zowel de relatieve sectorprestaties als de absolute ASNcriteria zijn bepalend voor toelating tot het fonds. In bijzondere gevallen kan de politieke situatie van een land aanleiding zijn om af te zien van beleggingen.

Uitsluiting van bedrijven Productie, distributie en/of handel in nucleaire energie of massavernietigingswapens; toepassing van gentechnologie op planten en dieren; etc., zie de overzichtstabel op pagina 33; bedrijven die niet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden op het gebied van milieu, sociaal-maatschappelijke criteria en mensenrechten. Toelatingsvoorwaarden Milieu: voeren van actief en integraal milieubeleid. Verantwoord gebruik van grondstoffen, energie, water, aard van emissies, hergebruik, verbetercyclus en verslaglegging; Sociaal-maatschappelijk beleid: onderzocht worden arbeidsomstandigheden- en voorwaarden, inspraak, non-discriminatie, gezondheid en veiligheid, transparant beleid en beperkte risico’s bij toepassing van gentechnologie; Mensenrechten: bedrijven dienen aan te tonen een positieve rol te spelen bij het verbeteren van het naleven van de mensenrechten in die landen waar mensenrechten onvoldoende worden nageleefd. Voor beleggingen in staatsleningen worden ook overheden aan de hand van verschillende indices beoordeeld en gerangschikt op basis van duurzaamheid. Screening van ondernemingen wordt gedaan door SNS Asset Management, selectie door ASN Bank.

Deelname en kosten Totaal kosten percentage Minimale eerste inleg Minimale volgende inleg Beheerkosten

1,25% geen geen n.v.t.

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3 Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaar en een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank. ●

Bijzondere belangen ● Één prioriteitsaandeel is in handen van de Stichting Prioriteit ASN Beleggingsfondsen.


Selectiemethode


Duurzame doelstellingen Risicoprofiel Benchmark

DUURZAAM BELEGGEN Aandelen-/obligatiefonds ASN Mixfonds ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd in 1990 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 161 mln. Aandelen verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank, Reaal en rechtstreeks op de beurs.

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 47,3% Obligaties 52,2% Liquiditeiten 0,5%


open-end € 46,51 € 65,45 jaarlijks als dividend

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 11,2% Ged. laatste 2 jaar 8,1% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 7,6% gemiddeld per jaar Ged. laatste 5 jaar 0,1% gemiddeld per jaar


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 20,4% W-Europa (incl. NL) 81,5% W-Europa (excl. NL) 61,1% VS en Canada 13,6% Azië 4,9%


Risicoprofiel Benchmark

Middel MSCI: 55%, Effas EMU 45% Kolom B Financiële doelstelling conform benchmark Vermogensbeheerder SNS Asset Management

20

Wereldwijd beleggen in ondernemingen die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ook op het terrein van het milieu, sociaal beleid en mensenrechten daadwerkelijk inhoud geven.



Selectiemethode


Bij de selectie van bedrijven worden allereerst bepaalde bedrijven of bedrijfstakken uitgesloten. Vervolgens dient een bedrijf aan de gestelde toelatingscriteria te voldoen. Zowel de relatieve sectorprestaties als de absolute ASN-criteria zijn bepalend voor toelating tot het fonds. In bijzondere gevallen kan de politieke situatie van een land aanleiding zijn om af te zien van beleggingen.

Uitsluiting van bedrijven Productie, distributie en/of handel in nucleaire energie of massavernietigingswapens; toepassing van gentechnologie op planten en dieren; etc., zie de overzichtstabel op pagina 33; bedrijven die niet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden op het gebied van milieu, sociaal-maatschappelijke criteria en mensenrechten. Toelatingsvoorwaarden Milieu: voeren van actief en integraal milieubeleid. Verantwoord gebruik van grondstoffen, energie, water, aard van emissies, hergebruik, verbetercyclus en verslaglegging; Sociaal-maatschappelijk beleid: onderzocht worden arbeidsomstandigheden- en voorwaarden, inspraak, non-discriminatie, gezondheid en veiligheid, transparant beleid en beperkte risico’s bij toepassing van gentechnologie; Mensenrechten: bedrijven dienen aan te tonen een positieve rol te spelen bij het verbeteren van het naleven van de mensenrechten in die landen waar mensenrechten onvoldoende worden nageleefd. Voor beleggingen in staatsleningen worden ook overheden aan de hand van verschillende indices beoordeeld en gerangschikt op basis van duurzaamheid.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door SNS Asset Management, selectie door ASN Bank.



Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

●

Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank. ●


DUURZAAM BELEGGEN Obligatiefonds ASN Obligatiefonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 1 januari 2001 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 74 mln. Aandelen verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank, Reaal en rechtstreeks op de beurs

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 0% Obligaties 99,4% Liquiditeiten 0,3% Onderhandse leningen 0,3%



Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 4,0% Ged. laatste 2 jaar 5,4% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 4,0% gemiddeld per jaar

Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 31,7% W-Europa (incl. NL) 100% W-Europa (excl. NL) 68,3%

Duurzame doelstellingen Laag MSCI: Effas EMU Conform benchmark SNS Asset Management



Bij de selectie van bedrijven worden allereerst bepaalde bedrijven of bedrijfstakken uitgesloten. Vervolgens dient een bedrijf aan de gestelde toelatingscriteria te voldoen. Zowel de relatieve sectorprestaties als de absolute ASNcriteria zijn bepalend voor toelating tot het fonds. In bijzondere gevallen kan de politieke situatie van een land aanleiding zijn om af te zien van beleggingen.

Uitsluiting van bedrijven Productie, distributie en/of handel in nucleaire energie of massavernietigingswapens; toepassing van gentechnologie op planten en dieren; etc., zie de overzichtstabel op pagina 33; bedrijven die niet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden op het gebied van milieu, sociaal-maatschappelijke criteria en mensenrechten. Toelatingsvoorwaarden Milieu: voeren van actief en integraal milieubeleid. Verantwoord gebruik van grondstoffen, energie, water, aard van emissies, hergebruik, verbetercyclus en verslaglegging; Sociaal-maatschappelijk beleid: onderzocht worden arbeidsomstandigheden- en voorwaarden, inspraak, nondiscriminatie, gezondheid en veiligheid, transparant beleid en beperkte risico’s bij toepassing van gentechnologie; Mensenrechten: bedrijven dienen aan te tonen een positieve rol te spelen bij het verbeteren van het naleven van de mensenrechten in die landen waar mensenrechten onvoldoende worden nageleefd. Voor beleggingen in staatsleningen worden ook de overheden aan de hand van verschillende indices beoordeeld en gerangschikt op basis van duurzaamheid.



0,95% geen geen n.v.t

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank.

Bijzondere belangen Één prioriteitsaandeel is in handen van de Stichting Prioriteit ASN Beleggingsfondsen.

●


Selectiemethode



Wereldwijd beleggen in ondernemingen en overheden (staatsobligaties) die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ook op het terrein van het milieu, sociaal beleid en mensenrechten daadwerkelijk inhoud geven.

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds ASN Small & Midcap Fonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 9 mei 2006 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € n.v.t. Aandelen verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank, Reaal en rechtstreeks op de beurs.

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen n.v.t.% Obligaties n.v.t.% Liquiditeiten n.v.t.%


22

Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland n.v.t.% W-Europa (incl. NL) n.v.t.% W-Europa (excl. NL) n.v.t.% Europa n.v.t.% VS en Canada n.v.t.% Zuid-Amerika n.v.t.% Azië n.v.t.% Australië n.v.t.% Afrika n.v.t.% Risicoprofiel hoog Benchmark Kempen/SNS Smaller Europe SRI Index Financiële doelstelling conform benchmark Vermogensbeheerder SNS Asset Management


open-end € 25,n.v.t jaarlijks als dividend

Duurzame doelstellingen Het ASN Small & Midcap Fonds belegt in aandelen van beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen in Europa. Ondernemingen die uitblinken in duurzaam ondernemen én in financiële resultaten.


Selectiemethode


Bij de selectie van bedrijven worden bepaalde bedrijven of bedrijfstakken uitgesloten.

Voor het ASN Small & Midcap Fonds worden dezelfde uitsluitingscriteria gehanteerd als voor het ASN Aandelenfonds (zie pagina 33). Vervolgens wordt het bedrijf getoetst aan de hand van de aanvullende specifieke toelatingscriteria van het ASN Aandelenfonds. Met bedrijven die daaraan nog niet meteen voldoen, wordt gedurende twee jaar intensief contact onderhouden om deze een zo duurzaam mogelijke bedrijfsstrategie te laten volgen. Zo worden de kleine en middelgrote ondernemingen actief beïnvloed om optimaal werk te maken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Is na afloop van de twee jaar onvoldoende vooruitgang geboekt, dan wordt de onderneming alsnog verwijderd uit het beleggingsuniversum van het ASN Small & Midcap Fonds.

Zowel de relatieve sectorprestaties als de absolute ASN-criteria zijn bepalend voor toelating tot het fonds. In bijzondere gevallen kan de politieke situatie van een land aanleiding zijn om af te zien van beleggingen.





●

Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank. ●


DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds ING Duurzaam Rendement Fonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 1 mei 2000 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 41 mln. Participaties verkrijgbaar bij ING Bank en Postbank, aandelen via beurs

✆ 0800 - 7011 www.ingbank.nl/beleggen Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

Fondsprofiel op 1-1-2006 Aandelen 100%


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 5% W-Europa (incl. NL) 56% W-Europa (excl. NL) 50% Europa 56% VS en Canada 37% Azië 5% Australië 2%

Duurzame doelstellingen Het fonds biedt de mogelijkheid te beleggen in een wereldwijde portefeuille van duurzame aandelen. Dat zijn aandelen van ondernemingen die een duurzaam beleid voeren en in hun sector bovengemiddeld scoren op aspecten van duurzaamheid, beide op basis van positieve en negatieve duurzaamheidscriteria.

Laag MSCI Developed World Index (netto) Verslaan van benchmark ING Investment Management



Naast de gebruikelijke financiële criteria hanteert het fonds sociale en milieucriteria. Op basis van deze duurzaamheids criteria worden bedrijven onderworpen aan een ‘best-in-class’-analyse. Binnen elke sector worden díe ondernemingen geselecteerd die het best scoren langs de drie dimensies van de triple bottom line (people, planet, profit). Alleen de beste 50% van de bedrijven kwalificeert zich voor de beleggingsportefeuille.

Van belegging uitgesloten bedrijfsactiviteiten (negatieve / absolute criteria) zijn wapens, kernenergie, tabak, gokken, porno en bont, indien zij meer dan vijf procent bijdragen aan de omzet van een bedrijf. Daarnaast worden bedrijven beoordeeld op absolute criteria als het overtreden van arbeidsvoorwaarden zoals opgenomen in de basis-conventies van de Internationale Arbeidorganisatie (ILO), van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, van de OESO-richtlijnen voor multinationals, directe betrokkenheid bij dictatoriale regimes en overtreding van milieuwetgeving en het schuldig maken aan milieudelicten.

Verder worden ondernemingen die bepaalde activiteiten ontplooien danwel zich schuldig maken aan bepaalde gedragingen van belegging uitgesloten. Voor deze analyse wordt niet alleen duurzame data geanalyseerd, maar ook kwalitatieve informatie gebruikt van stakeholders. Voorts wordt er over diverse thema's met bedrijven in dialoog getreden.

Verder worden bedrijven in hun sectoren geselecteerd met behulp van positieve/ relatieve criteria (best-in-class), zoals een gedegen milieu en sociaal beleid, performance en verslaggeving hierover, alsmede een goede corporate governance. Hierbij komen zaken aan de orde zoals diversiteitbeleid, de invoering van SA8000 standaarden, recycling, beperking en efficiënt gebruik van grondstoffen en energie.

Voor deze duurzame selectie criteria wordt gebruik gemaakt van de onafhankelijke duurzame research van het SiRi netwerk, een internationaal netwerk van onafhankelijke en vooraanstaande duurzame research organisaties. In Nederland is DSR (Dutch Sustainability Research) de SiRi partner.


1,34% per jaar € 25,geen 1,40% per jaar

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast worden een halfjaar- en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank op grond van de Wettoezicht Beleggingsinstellingen. ●

Bijzondere belangen ● Stichting ING Bank Beleggersgiro bezit meer dan 5% van de aandelen. ● ING Bank N.V. is houder van de prioriteitsaandelen in ING Beleggingsfondsen Paraplu N.V. waarvan het ING Duurzaam Rendement Fonds een subfonds is.


Selectiemethode



open-end € 25,€ 17,18 jaarlijks als keuzedividend

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds Orange SeNSe Fund ● ● ● ●

Beursgenoteerd semi open-end fonds Geïntroduceerd op 1 november 2002 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 45,4 mln. Participaties verkrijgbaar bij Kempen & Co, rechtstreeks op Euronext Amsterdam

✆ 020-3488700 www.kempen.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering



Geografische spreiding op 1-1-20064 Nederland 9,7% W-Europa (incl. NL) 33,9% W-Europa (excl. NL) 24,2% Europa 100%




24

semi open-end € 10,€ 21,90 jaarlijks als dividend

Laag HSBC Smaller European Companies Index Kempen/SNS Smaller Europe SRI Index Financiële doelstelling Een op lange termijn betere performance behalen dan de benchmarks: HSBC Smaller European Companies Index, waarvan het gewicht van het Verenigd Koninkrijk is gehalveerd, en de Kempen/SNS Smaller Europe SRI Index. Vermogensbeheerder Kempen Capital Management UK/SNS Asset Management

Door te beleggen in kleinere Europese bedrijven, die niet alleen op economisch gebied, maar ook op etisch gebied winstgevend zijn, vermijdt het Orange SeNSe Fund beleggingen in bedrijven die ten kosten van personeel, milieu, de lokale gemeenschap en gerelateerde belanghebbenden, zaken doen. Op deze manier en door samenspraak met het management van bedrijven, draagt het fonds bij om kleinere Europese bedrijven te stimuleren hun bedrijfsvoering op basis van de ‘triple bottom line’ (People, Planet, Profit) uit te voeren. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiemethode


Orange SeNSe Fund selecteert op basis van de bottom-up benadering Europese kleinere en middelgrote ondernemingen, die duurzaam ondernemen.

Het management van die ondernemingen heeft naast bedrijfseconomische aspecten ook oog voor de ethische, sociale en milieugerelateerde aspecten van het ondernemen (People, Planet, Profit).


Screening van ondernemingen wordt gedaan door de duurzaamheidsresearch van SNS Asset Management.

1,65% geen geen De beheervergoeding bedraagt 0,085% per maand. De administratievergoeding bedraagt 0,01% per maand. Voorts ontvangt SNS een consultancyvergoeding van 0,0167% per maand.

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3 Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarbericht en een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en Authoriteit Financiële Markten (AFM). ●

Bijzondere belangen ● 1 prioriteitsaandelen is in bezit van Stichting De Zonnewijser.

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds Postbank Duurzaam Aandelenfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 1 maart 2001 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 13 mln. Participaties verkrijgbaar bij ING Bank en Postbank, aandelen via de beurs.

✆ 020 - 4003000 www.postbank.nl/beleggen Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 100% Geografische spreiding op 1-1-2004 Nederland 5% W-Europa (incl. NL) 56% W-Europa (excl. NL) 50% Europa 56% VS en Canada 37% Azië 5% Australië 2%

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 22,6% Ged. laatste 2 jaar 14,0% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 9,3% gemiddeld per jaar Duurzame doelstellingen Het fonds biedt de mogelijkheid te beleggen in een wereldwijde portefeuille van duurzame aandelen. Dat zijn aandelen van ondernemingen die een duurzaam beleid voeren en in hun sector bovengemiddeld scoren op aspecten van duurzaamheid, beide op basis van positieve en negatieve duurzaamheidscriteria die ING Investment Management heeft vastgesteld.

Laag MSCI Developed World Index (net) Verslaan van benchmark ING Investment Management



Naast de gebruikelijke financiële criteria hanteert het fonds sociale en milieucriteria. Op basis van deze duurzaamheids criteria worden bedrijven onderworpen aan een ‘best-in-class’-analyse. Binnen elke sector worden díe ondernemingen geselecteerd die het best scoren langs de drie dimensies van de triple P bottom line (people, planet, profit). Alleen de beste 50% van de bedrijven kwalificeert zich voor de beleggings-portefeuille. Verder worden een aantal activiteiten / gedragingen geheel uitgesloten (absolute/ negatieve screening), ofwel daarbij duidelijk betrokken ondernemingen komen niet voor selectie in aanmerking.

Uitgesloten activiteiten (negatieve / absolute criteria) zijn wapens, kernenergie, tabak, gokken, porno en bont, indien zij meer dan vijf procent bijdragen aan de omzet van een bedrijf. Daarnaast worden bedrijven beoordeeld op absolute criteria als het overtreden van arbeids-voorwaarden zoals opgenomen in de basis-conventies van de Internationale Arbeidorganisatie (ILO), van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, van de OESO-richtlijnen voor multinationals, directe betrokkenheid bij dictatoriale regimes en overtreding van milieuwetgeving en het schuldig maken aan milieudelicten. Verder worden bedrijven in hun sectoren geselecteerd met behulp van positieve/relatieve criteria (best-in-class), zoals een gedegen milieu en sociaal beleid, performance en verslaggeving hierover, alsmede een goede corporate governance. Hierbij komen zaken aan de orde zoals diversiteitbeleid, de invoering van SA8000 standaarden, recycling, beperking en efficiënt gebruik van grondstoffen en energie.

Voor deze duurzame selectie criteria wordt gebruik gemaakt van de onafhankelijke duurzame research van het SiRi netwerk, een internationaal netwerk van onafhankelijke en vooraanstaande duurzame research organisaties. In Nederland is DSR (Dutch Sustainability Research) de SiRi partner.


1,64% per jaar € 25,geen 1,40% per jaar

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast worden een halfjaar en een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank op grond van Wettoezicht Beleggingsinstellingen. ●

Bijzondere belangen ● Stichting Beleggingsfondsen Postbank bezit meer dan 5% van de aandelen ● Postbank N.V. is houder van de prioriteitsaandelen in Postbank Thema Paraplufonds N.V. waarvan het Postbank Duurzaam Aandelenfonds een subfonds is.


Selectiemethode



open-end € 25,€ 20,79 jaarlijks als keuzedividend

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds Robeco DuurzaamAandelen ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 9 februari 1999 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 88 mln. Aandelen verkrijgbaar bij Robeco Direct, Rabobank en andere intermediairs

✆ 0800-8010 www.robeco.com Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering


open-end € 50,00 € 50,30 jaarlijks als keuzedividend door herbelegging


Geografische spreiding op 1-1-2006 Europa 43% VS en Canada 44% Azië 13% De Duurzaam Geld Gids

Risicoprofiel Laag Benchmark FTSE 4 Good Index Financiële doelstelling Een beter resultaat behalen dan de benchmark Vermogensbeheerder Robeco

Duurzame doelstellingen Beleggen in ondernemingen die duurzaam ondernemen, oftewel ondernemen met rekenschap voor de gevolgen voor volgende generaties.



Selectiemethode


Selectie van ondernemingen waarin belegd wordt, gebeurt in drie stappen. Eerst worden negatieve en positieve selectiecriteria vastgesteld. Geen sector wordt op voorhand uitgesloten. Vervolgens worden bedrijven aan de hand van deze criteria geselecteerd op basis van het ‘best in class’-principe. Ondernemingen worden hierbij vergeleken met concurrenten uit dezelfde sector. Ten slotte worden de overgebleven bedrijven beoordeeld op financiële prestaties.

Negatieve criteria: Ondernemingen die meer dan vijf procent van de omzet halen uit de productie of verkoop van wapens, nucleaire energie, tabak, porno of gokken, vallen op voorhand af. Positieve criteria: Milieu- en sociaal-ethische criteria: onder andere ecologische duurzaamheid, milieubeleid, sociaal beleid en een zorgvuldige opstelling naar klanten en de lokale gemeenschap.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door Robeco op basis van data van Eiris en Innovest.


1,26% geen geen 1,2% per jaar

Fiscale aspecten ● Geen. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan via een nieuwsbrief. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank. ●


DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds SNS Duurzaam Aandelenfonds ● ●

● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 2 november 1998 (voorheen SNS Eco Aandelenfonds) Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 30,7 mln. Participaties / Aandelen verkrijgbaar bij SNS Bank en rechtstreeks via de beurs


www.snsbank.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

open-end € 22,69 € 21,80 jaarlijks als keuzedividend

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 21,7% Ged. laatste 2 jaar 14,9% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 12,3% gemiddeld per jaar Ged. laatste 5 jaar - 4,1% gemiddeld per jaar

Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 14% W-Europa (excl. NL) 86%

Vermogensbeheerder

Laag MSCI Pan Europe Het beleggingsbeleid van Aandelenfonds is gericht op het behalen van een rendement dat op lange termijn tenminste gelijk is aan dat van de MSCI Pan Euro Index Total Return SNS Asset Management

Selectiemethode


De methode heet Full Scope Evaluation. Beoordeling op duurzaamheidsprestaties geschiedt op basis van economische criteria (profit), sociale criteria (people), en milieucriteria (planet) en criteria met betrekking tot controversiële activiteiten. Het gaat daarbij om het verkrijgen van een geïntegreerd oordeel over alle onderzochte duurzaamheidsaspecten. Het onderzoek naar en de beoordeling van de duurzaamheidsprestaties worden uitgevoerd door een multidisciplinair research team van SNS Asset Management. De keuze van de beleggingen uit het duurzame universum wordt vervolgens gedaan met behulp van een kwantitatief model, gebruik makend van momentum indicatoren en relatieve waarderingsfactoren.

Profit De invalshoek ‘Profit” richt zich op de onderneming als economische organisatie. Strategie, management & organisatie en verantwoord bestuur (corporate governance) zijn

Duurzame doelstellingen SNS Duurzaam Aandelenfonds belegt in ondernemingen die relatief gezien binnen de sector waartoe ze behoren, bovengemiddelde prestaties leveren op het gebied van duurzaam ondernemen. Hiervoor worden per bedrijfssector de duurzaamheidsprestaties gemeten van de grootste Europese beursgenoteerde ondernemingen uit de betreffende sector. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.

(‘code of conduct”) waarin omschreven wordt wat de missie en het doel van de onderneming zijn en welke visie zij heeft op de relevante stakeholders. De diepgang en de mate van verankering in het bedrijf zijn hierbij van belang voor de oordeelsvorming. Voorts wordt onderzocht op welke wijze wordt omgegaan met de belangen van (minderheids)aandeelhouders. Daarbij wordt de feitelijke situatie getoetst aan breed aanvaarde ‘corporate governance principles‘ en ‘codes of best practice’. Verder wordt de kwaliteit van de onderneming en het management onderzocht. Daarbij wordt onder meer de helderheid en de haalbaarheid van de strategie, de operationele kwaliteit en efficiency, de kwaliteit van de innovatie, de marktbewerking en marktpositionering, alsmede het financieringsbeleid beoordeeld.

People De invalshoek ‘People’ wordt onderscheiden in intern en extern sociaal beleid. Intern sociaal beleid betreft de investering in het personeel van de onderneming. Human Resource Management en Health & Safety zijn hier de belangrijkste onderwerpen. Een onderneming kan via personeelsbeleid, training, opleiding en ontwikkeling en het betrekken van het personeel bij de gang van zaken van de onderneming wezenlijk bijdragen aan de versterking van haar innovatieve kracht en reputatie. Extern sociaal beleid heeft betrekking op de wijze waarop de onderneming zich manifesteert in haar maatschappelijke omgeving en welke bijdrage zij daaraan levert. Een belangrijke component hiervan is het mensenrechten- en arbeidsrechtenbeleid in zogenaamde risicolanden. Voor de beoordeling leveren onder meer de United Nations Norms on Business & Human Rights belangrijke criteria. Sponsoring en ondersteuning van de lokale gemeenschap zijn aanvullende thema’s.

Planet De invalshoek ‘Planet’ onderscheiden we in navolging van de World Business Council for Sustainable Development het milieubeleid voor ‘upstream’, ‘gate-to-gate’ en ‘downstream’. Naast een beoordeling van de algemene milieustrategie en het management van milieuaspecten gaat het hier om de milieuaspecten aan de inkoopkant van de onderneming (inkoop grondstoffen, producten en diensten), milieuaspecten binnen de poort van de onderneming waar de producten en diensten tot stand komen (milieuvriendelijkheid verwerkingswijzen) en milieuaspecten bij het gebruik van de producten en diensten (afvalverwerking). Onderliggende gedachte is dat afval, emissies en vervuiling wijzen op inefficiënties in het productieproces en dus vormen van verspilling zijn, die (ook voor de klant) geen waarde toevoegen.

Controversiële activiteiten Ondanks goede duurzaamheidsprestaties kunnen controversiële activiteiten zoals het gebruik van gedwongen arbeid of onverantwoorde vormen van kinderarbeid, aanleiding geven om niet in een onderneming te beleggen.

Het onderzoek naar en de beoordeling van de duurzaamheidsprestaties worden uitgevoerd door een multidisciplinair research team van SNS Asset Management.

Deelname en kosten Expense ratio

1,32%

Minimale eerste inleg Minimale volgende inleg Beheerkosten

geen geen 1,10% per jaar

per 31-12-2005

Fiscale aspecten Geen speciale fiscale regelingen.

●

Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per kwartaal verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarbericht en een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank. ●

Bijzondere belangen ● Geen >5% belang aanwezig


daarbij de sleutelbegrippen. Van een goed bestuurde onderneming wordt onder meer verwacht dat zij beschikt over ondernemingsprincipes (‘business principles’) en een gedragscode


Risicoprofiel Benchmark Financiële doelstelling SNS Duurzaam

✆ 0900 - 1830

DUURZAAM BELEGGEN Aandelenfonds Triodos Meerwaarde Aandelenfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 13 oktober 2000 Fondsvermogen op 1 januari 2006 €113,6 mln. Aandelen op naam verkrijgbaar bij Triodos Bank, aandelen aan toonder bij iedere bank of commissionair



28

✆ 030 - 6936511 www.triodos.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

semi open-end € 25,€ 23,94 jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 22,9% W-Europa (incl. NL) 53,3% W-Europa (excl. NL) 30,4% Europa 53,3% VS en Canada 39,4% Azië 7,3%


Risicoprofiel Hoog Benchmark Triodos Index voor Duurzaam Beleggen Financiële doelstelling Beleggers een marktconform rendement bieden Vermogensbeheerder Delta Lloyd Asset Management

Beleggen in beursgenoteerde ondernemingen die een sterke financiële positie combineren met goede prestaties op sociaal en milieugebied. Naast de gebruikelijke analyse van rendement en risico worden de ondernemingen getoetst op hun duurzame kwaliteiten. Triodos Meerwaardefonds hanteert zeer strikte duurzaamheidcriteria en is daar transparant over. Zo kunt u op de website een uitgebreide beschrijving lezen van de criteria. Deze folder 'Als u kiest voor duurzaam beleggen' kunt u ook opvragen bij Triodos Bank via 030 693 65 11 of [email protected] Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiemethode


Het selecteren van duurzame ondernemingen is een intensief proces. Triodos Research Team, het onderzoeksteam van Triodos Bank, is aangesloten bij het grootste wereldwijde netwerk van duurzaamheid specialisten. Dit wereldwijde netwerk bestaat uit meer dan 100 analisten die gevestigd zijn in de 11 belangrijkste economieën. Triodos Research Team stelt het duurzame beleggingsuniversum vast van Triodos Meerwaardefonds.

De duurzame toetsing vindt in drie stappen plaats:

Triodos selecteert ondernemingen op basis van zowel absolute als relatieve criteria. Deze criteria zijn gebaseerd op de mate waarin de duurzaamheid van onze maatschappij beïnvloed wordt. Het betreft een verantwoorde omgang met ons cultureel erfgoed, dierenwelzijn, ecosystemen, mensenrechten, natuurlijke hulpbronnen, sociale structuren en volksgezondheid.

Stap 3. Bedrijfstak. Een bedrijf dat geen specifiek duurzame producten of diensten levert, maar voldoet aan stap 1 en binnen zijn bedrijfstak behoort tot de 50% best presterende op sociaal en milieugebied, komt eveneens in aanmerking voor belegging. Via een sectorstudie worden deze bedrijven geselecteerd. De bedrijfstak wordt daarvoor onderwerp van een bedrijfstakstudie.

Stap 1. Uitsluiten. Een bedrijf moet vrij zijn van substantiële betrokkenheid bij bijvoorbeeld kernenergie, kinderarbeid en milieudelicten. Aan de hand van een twintigtal verschillende voorwaarden wordt het bedrijf bekeken. Voldoet het niet aan een of meer voorwaarden, dan komt het bedrijf niet voor belegging in aanmerking. Stap 2. Duurzaamheid. In aanmerking komen bedrijven die voldoen aan stap 1 en duurzame producten of diensten leveren, bijvoorbeeld biologische landbouw, milieutechnologie en duurzame energie.

Screening van ondernemingen op het gebied van duurzaamheid wordt gedaan door Triodos Research Team.


1,27% op 1-1-06 1 aandeel geen 0,75% per jaar

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten.

Bijzondere belangen Één prioriteitsaandeel is in bezit van Delta Lloyd Levensverzekering NV en één in bezit van Triodos Holding NV.

●

DUURZAAM BELEGGEN Aandelen-/obligatiefonds Triodos Meerwaarde Mixfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 30 mei 1997 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 60,4 mln. Aandelen op naam verkrijgbaar bij Triodos Bank, aandelen aan toonder bij iedere bank of commissionair

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 41,6% Obligaties 51,7% Liquiditeiten 6,7% Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 63,1% W-Europa (incl. NL) 82,4% W-Europa (excl. NL) 19,3% Europa 82,4% VS en Canada 15,2% Azië 2,4%

www.triodos.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

semi open-end € 22,69 € 27,84 jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 8,9% Ged. laatste 2 jaar 6,8% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 6,9% gemiddeld per jaar Ged. laatste 5 jaar 4,2% gemiddeld per jaar Ged. laatste 8 jaar 4,9% gemiddeld per jaar Duurzame doelstellingen Beleggen in beursgenoteerde ondernemingen die een sterke financiële positie combineren met goede prestaties op sociaal en milieugebied. Naast de gebruikelijke analyse van rendement en risico worden de ondernemingen getoetst op hun duurzame kwaliteiten. Triodos Meerwaardefonds hanteert zeer strikte duurzaamheidcriteria en is daar transparant over. Zo kunt u op de website een uitgebreide beschrijving lezen van de criteria. Deze folder 'Als u kiest voor duurzaam beleggen' kunt u ook opvragen bij Triodos Bank via 030 693 65 11 of [email protected]


Het selecteren van duurzame ondernemingen is een in-tensief proces. Triodos Research Team, het onderzoeksteam van Triodos Bank, is aangesloten bij het grootste wereldwijde netwerk van duurzaamheid specialisten. Dit wereldwijde netwerk bestaat uit meer dan 100 analisten die gevestigd zijn in de 11 belangrijkste economieën. Triodos Research Team stelt het duurzame beleggingsuniversum vast van Triodos Meerwaardefonds. Triodos selecteert ondernemingen op basis van zowel absolute als relatieve criteria. Deze criteria zijn gebaseerd op de mate waarin de duurzaamheid van onze maatschappij beïnvloed wordt. Het betreft een verantwoorde omgang met ons cultureel erfgoed, dierenwelzijn, ecosystemen, mensenrechten, natuurlijke hulpbronnen, sociale structuren en volksgezondheid.

De duurzame toetsing vindt in drie stappen plaats: Stap 1. Uitsluiten. Een bedrijf moet vrij zijn van substantiële betrokkenheid bij bijvoorbeeld kernenergie, kinderarbeid en milieudelicten. Aan de hand van een twintigtal verschillende voorwaarden wordt het bedrijf bekeken. Voldoet het niet aan een of meer voorwaarden, dan komt het bedrijf niet voor belegging in aanmerking. Stap 2. Duurzaamheid. In aanmerking komen bedrijven die voldoen aan stap 1 en duurzame producten of diensten leveren, bijvoorbeeld biologische landbouw, milieutechnologie en duurzame energie. Stap 3. Bedrijfstak. Een bedrijf dat geen specifiek duurzame producten of diensten levert, maar voldoet aan stap 1 en binnen zijn bedrijfstak behoort tot de 50% best presterende op sociaal en milieugebied, komt eveneens in aanmerking voor belegging. Via een sectorstudie worden deze bedrijven geselecteerd. De bedrijfstak wordt daarvoor onderwerp van een bedrijfstakstudie.



1,17% op 1/1/06 1 aandeel geen 0,75% per jaar

Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten.

Bijzondere belangen Één prioriteitsaandeel is in bezit van Delta Lloyd Levensverzekering NV en één in bezit van Triodos Holding NV.

●




Risicoprofiel Midden Benchmark Triodos Duurzame Mix Index Financiële doelstelling Beleggers een marktconform rendement bieden Vermogensbeheerder Delta Lloyd Asset Management Selectiemethode

✆ 030 - 6936511

DUURZAAM BELEGGEN Obligatiefonds Triodos Meerwaarde Obligatiefonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 13 oktober 2000 Fondsvermogen op 1 januari 2006 €119,3 mln. Aandelen op naam verkrijgbaar bij Triodos Bank, aandelen aan toonder bij iedere bank of commissionair

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Obligaties 92,7% Liquiditeiten 7,3%

www.triodos.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering



Risicoprofiel Midden Benchmark Triodos Duurzame Obligatie Index Financiële doelstelling Beleggers een marktconform rendement bieden Vermogensbeheerder Delta Lloyd Asset Management

Beleggen in beursgenoteerde ondernemingen die een sterke financiële positie combineren met goede prestaties op sociaal en milieugebied. Naast de gebruikelijke analyse van rendement en risico worden de ondernemingen getoetst op hun duurzame kwaliteiten. Triodos Meerwaardefonds hanteert zeer strikte duurzaamheidcriteria en is daar transparant over. Zo kunt u op de website een uitgebreide beschrijving lezen van de criteria. Deze folder 'Als u kiest voor duurzaam beleggen' kunt u ook opvragen bij Triodos Bank via 030 693 65 11 of [email protected] Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiemethode


Het selecteren van duurzame ondernemingen is een intensief proces. Triodos Research Team, het onderzoeksteam van Triodos Bank, is aangesloten bij het grootste wereldwijde netwerk van duurzaamheid specialisten. Dit wereldwijde netwerk bestaat uit meer dan 100 analisten die gevestigd zijn in de 11 belangrijkste economieën. Triodos Research Team stelt het duurzame beleggingsuniversum vast van Triodos Meerwaardefonds.

De duurzame toetsing vindt in drie stappen plaats:

Triodos selecteert ondernemingen op basis van zowel absolute als relatieve criteria. Deze criteria zijn gebaseerd op de mate waarin de duurzaamheid van onze maatschappij beïnvloed wordt. Het betreft een verantwoorde omgang met ons cultureel erfgoed, dierenwelzijn, ecosystemen, mensenrechten, natuurlijke hulpbronnen, sociale structuren en volksgezondheid.

semi open-end € 25,€ 30,33 jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 87,3% W-Europa (incl. NL) 100% W-Europa (excl. NL) 12,7% Europa 100%

30

✆ 030 - 6936511

Stap 1. Uitsluiten. Een bedrijf moet vrij zijn van substantiële betrokkenheid bij bijvoorbeeld kernenergie, kinderarbeid en milieudelicten. Aan de hand van een twintigtal verschillende voorwaarden wordt het bedrijf bekeken. Voldoet het niet aan een of meer voorwaarden, dan komt het bedrijf niet voor belegging in aanmerking. Stap 2. Duurzaamheid. In aanmerking komen bedrijven die voldoen aan stap 1 en duurzame producten of diensten leveren, bijvoorbeeld biologische landbouw, milieutechnologie en duurzame energie. Stap 3. Bedrijfstak. Een bedrijf dat geen specifiek duurzame producten of diensten levert, maar voldoet aan stap 1 en binnen zijn bedrijfstak behoort tot de 50% best presterende op sociaal en milieugebied, komt eveneens in aanmerking voor belegging. Via een sectorstudie worden deze bedrijven geselecteerd. De bedrijfstak wordt daarvoor onderwerp van een bedrijfstakstudie.




Fiscale aspecten Vermogen in box 3

●

Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. ●

Bijzondere belangen ● Één prioriteitsaandeel is in bezit van Delta Lloyd Levensverzekering NV en één in bezit van Triodos Holding NV.


31


SELECTIECRITERIA VAN DUURZAME BELEGGINGSFONDSEN

Toelichting: ●

●

●

●


32

Het doel van de tabel is het mogelijk maken van een vergelijking tussen duurzame beleggingsfondsen op basis van de criteria die gebruikt worden bij de selectie van aandelen van beursgenoteerde ondernemingen voor deze fondsen (en niet als gebruikt voor de selectie van andere vormen van beleggingen). De duurzame beleggingsfondsen kunnen ook onderling vergeleken worden aan de hand van onderzoeksmethoden, rendementsgegevens, risico’s, etc. Gegevens hierover vindt u bij de beschrijvingen van de verschillende fondsen in deze gids. De tabel geeft een overzicht van door duurzame beleggingsfondsen toegepaste criteria, maar pretendeert niet volledig of uitputtend te zijn. Om de informatie overzichtelijk te houden, zijn nuanceringen achterwege gelaten. De informatie in de tabel is afkomstig van de beleggingsfondsen zelf en niet extern geverifieerd door een onafhankelijke controleur. Alle beleggingsfondsen hanteren eigen methoden en informatiebronnen voor de selectie van bedrijven en/of sectoren; voor een korte beschrijving van deze methoden zie de betreffende pagina in deze gids. Voor een uitgebreide beschrijving van selectiemethoden en criteria wordt geadviseerd om contact op te nemen met de beheerders van de duurzame beleggingsfondsen (zie adressenlijst / bijlage).

1. Het Aegon Aandelen Duurzaam Fonds en het Theodoor Gilissen Sustainable World Index Fund beleggen alleen in bedrijven uit de Dow Jones Sustainable Group Index; de criteria hiervoor zijn afkomstig van de SAM Sustainability Group. 2. ASN Aandelenfonds en ASN Mixfonds.


3. Minimaal instapbedrag 25.000 euro. 4. Triodos Meerwaarde Aandelenfonds en Triodos Meerwaarde Mixfonds. 5. Absoluut betekent: elk bedrijf wordt op zichzelf beoordeeld en moet daarbij voldoen aan een minimale score op het gebied van zowel positieve als negatieve criteria. Relatief betekent: elk bedrijf wordt beoordeeld in relatie tot soortgelijke bedrijven in dezelfde sector; alleen de beste bedrijven per sector (“best-in-class”) worden geselecteerd. 6. Fondsen die de VBDO Richtlijnen voor Transparantie van Duurzame Beleggingsfondsen onderschrijven, verplichten zich om (via het jaarverslag en op verzoek) informatie te verstrekken over de samenstelling van de beleggingsportefeuille en wijzigingen daarin. Ook moet informatie verstrekt worden over welke informatiebronnen en selectiemethoden gebruikt worden bij het selecteren van beleggingen voor de portefeuille. 7. Voorbeeld van beleggen onder voorwaarden: dierproeven zijn uitsluitend toegestaan wanneer bedoeld voor medische toepassingen waarvoor geen alternatieven voorhanden zijn. 8. Heeft zowel betrekking op de productie van controversiële producten (zoals alcohol en tabak), de handel door tussenhandelaren, als de uiteindelijke verkoop richting gebruikers van de producten. 9. De richtlijnen van de International Labour Organisation (ILO) en (OESO) hebben onder meer betrekking op de volgende omstandigheden: onveilige en ongezonde arbeidsomstandigheden, werktijden structureel meer dan 48 uur per week, geen formele arbeidsrelaties, geen vrijheid van vakbeweging, etc. 10. Deze criteria kunnen voor het SNS Duurzaam Aandelen Fonds onder voorwaarden leiden tot uitsluiting van het betreffende bedrijf. Daarnaast worden deze criteria negatief gewaardeerd in de best-in-class benadering (met aandacht voor schaalactiviteit, frequentie, etc.), wat er eveneens toe kan leiden dat in het betreffende bedrijf niet wordt geïnvesteerd. 11. Duurzame pioniers zoals hier bedoeld zijn beursgenoteerde, vaak kleinschalige bedrijven (of groepen van bedrijven) die door hun activiteiten / producten / diensten een positieve bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling. Bijvoorbeeld op het terrein van duurzame energie, milieutechnologie, onderwijs, biologische landbouw, gezondheidszorg, duurzaam transport, recycling, waterzuivering, etc.

Overzichtstabel selectiecriteria van duurzame aandelen- en mixfondsen

[4]

[7] [7]

[7] [7]

[10]

[10]

[11]

Orange ING Duurzaam SeNSe Fund Rendement Fonds

Postbank Duurzaam Aandelen Fonds

SNS Duurzaam Aandelen Fonds

pag. 26

pag. 27

pag. 46

pag. 28

relatief

relatief

absoluut & relatief

nee

ja

pag. 17

pag. 18

pag. 19

pag. 23

pag. 24

Type selectiemethoden

absoluut & relatief

relatief

absoluut & relatief

absoluut & relatief

absoluut

ja

nee

ja

ja

ja

ja

ja

ja

●

●

●

●

●

●

A NEGATIEVE CRITERIA (● uitgesloten, ● onder voorwaarden) A1 Controversiële sectoren Wapen- en defensie-industrie ● ● Vliegtuigindustrie ● Auto-industrie ● Mijnbouw ● Winning van olie en gas ● Chemische industrie ● A2 Controversiële producten / diensten Pornografisch materiaal ● ● Alcoholische dranken ● ● Rookwaren / tabak ● ● Betrokkenheid bij kansspelen / gokindustrie ● ● Kernenergie ● ● Milieugevaarlijke stoffen ● ● Pelsdieren / bont ● ● Handel in (producten van) bedreigde diersoorten ● Niet duurzaam geteeld hout ● ● Niet duurzame vormen van toerisme ● A3 Controversiële productiemethoden en -omstandigheden Dictatoriale regimes / schendingen van de mensenrechten ● ● Geen naleving van ILO en OESO richtlijnen 7 ● ● Overtreding van wetgeving (o.a. milieudelicten, drugs) ● ● Kinderarbeid ● ● Gedwongen arbeid ● ● Discriminatie - ongelijke behandeling arbeidskrachten ● ● Corruptie ● ● Gebruik van dierproeven ● ● Genetische modificatie / gentechnologie ● ● Bio-industrie ● Niet duurzame landbouw- of visserijmethoden ● Grootschalige en niet duurzame waterkrachtcentrales ● B POSITIEVE CRITERIA (▲ criterium meegenomen in beoordeling prestaties) B1 Algemeen Integratie van duurzame ontwikkeling in bedrijfsstrategie ▲ ▲ Corporate governance ▲ ▲ Transparantie / milieu- en sociale verslaglegging ▲ ▲ Ketenverantwoordelijkheid / integraal ketenbeheer ▲ ▲ Verantwoord omgaan met marketing, reclame en competitie ▲ ▲ Aanwezigheid en naleving van gedragscode ▲ ▲ B2 Milieubeleid Milieubeleid & managementsystemen ▲ ▲ Terugdringen van relatieve milieubelasting ▲ ▲ Innovaties op milieugebied ▲ ▲ Voorwaarden aan milieuprestaties van toeleveranciers ▲ ▲ Transport ▲ B3 Sociaal beleid Sociaal beleid & managementsystemen ▲ ▲ Personeelsbeleid (arbeidsvoorwaarden) ▲ ▲ Gezondheid en veiligheid (arbeidsomstandigheden) ▲ ▲ Minderhedenbeleid / bevordering diversiteit ▲ ▲ Werknemersvertegenwoordiging / vakbondsrelaties ▲ ▲ Positieve rol op het gebied van mensenrechten ▲ ▲ Maatschappelijke betrokkenheid / lokale gemeenschap ▲ ▲ Voorwaarden aan sociale prestaties van toeleveranciers ▲ ▲ B4 Duurzame pioniers Speciale aandacht voor / belegt in duurzame pioniers nee nee

pag. 25

Triodos Theodoor Meerwaarde Gilissen Sustainable Beleggingsfondsen World Index [4] Fund [1,3]

Robeco Duurzaam Aandelen Fonds

absoluut absoluut & relatief & relatief

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

● ●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

● [10]

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲ ▲

▲

▲

▲ ▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

ja

ja

ja

ja

ja

nee

ja

ja


[10]

ASN BeleggingsFondsen [2]


[9]

Aegon Duurzaam Aandelen Fonds [1]

Beschrijving fonds op pagina

Fonds onderschrijft Eurosif Retail Transparency Guidelines

[8]

ABN AMRO Duurzame Wereld Fonds

DUURZAAM BELEGGEN Groenfonds ABN AMRO Groen Fonds ●

● ● ●

Beursgenoteerd open beleggingsfonds met een closed end structuur Geïntroduceerd op 15 november 1995 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 492,3 mln. Participaties verkrijgbaar via Euronext

✆ 0900-0024 www.asset.abnamro.com Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Obligaties en leningen Liquiditeiten

96% 4%

closed end € 45,37 € 54,10 jaarlijks als dividend


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 100%

Duurzame doelstellingen De Duurzaam Geld Gids


Het ABN AMRO Groen Fonds heeft als doelstelling particuliere beleggers de mogelijkheid te bieden deel te nemen in een portefeuille van rentedragende eurowaarden, die hoofdzakelijk bestaat uit leningen ten behoeven van projecten die in het belang zijn van de bescherming van natuur en milieu, waarbij gestreefd wordt naar een aantrekkelijk netto rendement bij een laag risico.

Laag geen geen ABN AMRO Investment Management Funds



Selectiemethode


Volgens regeling Groenprojecten.

Het ABN AMRO Groen Fonds zal zich bij beleggingen in groenprojecten beperken tot leningen aan debiteuren met een hoge kwaliteit en/of leningen welke worden gegarandeerd door een garantiesteller met een hoge debiteurenkwaliteit. Gestreeft wordt naar een rendement voor de belegger dat inclusief fiscale voordelen aantrekkelijk is ten opzichte van het rendement na belastingen dat behaald kan worden op beleggingen met een vergelijkbaar risico.


1,06% op 01-04-2006 1 participatie 1 participatie 1,00% per jaar

Fiscale aspecten ● Regeling groenfondsen. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per half jaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van Autoriteit Financiële Markten.


DUURZAAM BELEGGEN Groenfonds ASN Groenprojectenfonds ● ● ● ●

Niet beursgenoteerd semi-open fonds Geïntroduceerd op 15 november 1995 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 398 mln. Participaties verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank en Reaal

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 100% onderhandse leningen/hypotheken

✆ 0800-0380 (gratis) www.asnbank.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

semi-open end € 22,96 € 26,34 jaarlijks, als dividend uitgekeerd

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 -0,1% Ged. laatste 2 jaar 2,5% gemiddeld per jaar Ged. laatste 3 jaar 3,0% gemiddeld per jaar Ged. laatste 5 jaar 3,2% gemiddeld per jaar

Geografische spreiding op 1-1-2006 Uitsluitend in Nederland


Laag Niet van toepassing ASN Beleggingsinstellingen Beheer.



Selectiemethode Volgens Regeling Groenprojecten.



Risicoprofiel Benchmark Vermogensbeheerder

De overheid stimuleert initiatieven voor behoud en verbetering van natuur en milieu door deze te erkennen als “Groenproject”. Investeerders in deze projecten profiteren van fiscale voordelen, waardoor milieuvriendelijke investeringen worden bevorderd. Het ASN Groenprojectenfonds financiert dit soort milieu-initiatieven, en verbetert hiermee de levensvatbaarheid ervan. Dit komt de duurzaamheid van de samenleving ten goede.


Fiscale aspecten ● Valt onder Regeling Groenprojecten. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank.


DUURZAAM BELEGGEN Groenfonds Triodos Groenfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 25 mei 1990 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 469,6 mln. Aandelen op naam verkrijgbaar bij Triodos Bank, aandelen aan toonder bij iedere bank of commissionair

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Obligaties 87% Liquiditeiten 13%


semi open-end € 54,05 € 58,42 jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd


Geografische spreiding op 1-1-2006 Nederland 100%

Duurzame doelstellingen De Duurzaam Geld Gids

36


Midden Geen, referentie index is Citigroup Netherlands Govern. Bond Index Financiële doelstelling Beleggers een lange termijn rendement bieden van 2,5 a 3,5%. Vermogensbeheerder Triodos Fonds Management .

Triodos Groenfonds belegt in projecten die door de overheid zijn aangewezen als groen en die tevens voldoen aan de duurzame beleggingscriteria van Triodos Bank. Triodos Groenfonds financiert projecten in de sectoren bos en natuur, duurzame energie, biologische landbouw en duurzaam bouwen. Minimaal 25% van het fondsvermogen wordt belegd in biologische landbouw. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiecriteria


Triodos Groenfonds belegt in door de overheid erkende groene projecten die de ontwikkeling en het behoud van natuur, milieu en bos bevorderen. De belangrijkste sectoren waarin het fonds belegt zijn duurzame energie (vooral windenergie), biologische landbouw, natuur en landschapsontwikkeling en duurzame bouw. Het fonds heeft de officiële status van groene instelling, waardoor beleggers een fiscaal voordeel hebben van maximaal 2,5%.

De selectie gebeurt volgens de regeling groenprojecten. Daarnaast heeft Triodos Bank eigen criteria opgesteld voor Triodos Groenfonds. Zo wordt alleen in Groen Label Kassen geïnvesteerd indien daar biologische producten worden verbouwd.

Screening van ondernemingen op het gebied van duurzaamheid wordt gedaan door Tridos Fonds Management.



Fiscale aspecten ● Triodos Groenfonds valt onder groenregeling, daarmee kan de particuliere belegger een fiscaal voordeel behalen van max 2,5%. Verantwoording en waarborgen Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt.

●

●

Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten.

Bijzondere belangen ● Vijf prioriteitsaandelen zijn in bezit van Stichting Triodos Holding.

DUURZAAM BELEGGEN Sociaal-ethisch Fonds ASN-Novib Fonds ● ● ● ●

Niet beursgenoteerd semi-open fonds Geïntroduceerd voor publiek op 11 december 1999 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 35 mln. Participaties verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Liquiditeiten 24% Kredieten 67% Deelnemingen 9%

www.asnbank.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

semi open-end € 50,€ 51,07 jaarlijks als dividend


Geografische spreiding op 1-1-2006 Europa 45% Zuid-Amerika 24% Azië 15% Afrika 6% Centraal Amerika 10%


(middel) hoog niet van toepassing ASN beleggingsinstellingen Beheer

Het ASN-Novib Fonds is een samenwerkingsverband van ASN Bank en Oxfam Novib. Het fonds investeert in lokale microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslanden. Deze verlenen kredieten tegen eerlijke voorwaarden aan kleine ondernemers, zodat zij structureel in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Het ASN-Novib Fonds valt onder de 'Regeling Sociaal-Ethische Projecten'. Met deze status geniet een belegging in dit fonds een extra fiscaal voordeel. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.

Volgens Regeling Sociaal-Ethische Projecten.



Fiscale aspecten ● Valt onder Regeling Sociaal-Ethische Projecten. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank.



Selectiemethode



✆ 0800-0380 (gratis)

Bijzondere belangen Geen.

●

DUURZAAM BELEGGEN Sociaal-ethisch fonds Oikocredit Nederland Fonds ● ● ● ●

Niet-beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 31 december 2002 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 37,9 mln. Participaties verkrijgbaar bij Oikocredit Nederland Fonds

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen Obligaties

90% 10%

Bandbreedte min. max. 90% 10%

Koers en winst ● Koersvorming

● ●

stabiele koers € 200 + dividend Introductiekoers € 200 Koers op 1 januari 2006 € 200 Winstuitkering jaarlijks als dividend door herbelegging of op verzoek contant



Risicoprofiel

Laag; 90% in Oikocredit, met wereldwijde portefeuille Benchmark niet beschikbaar Financiële doelstelling dividend 1,55% (incl. beh.kosten 0,45%) Vermogensbeheerder Stichting Beheer ONF



www.oikocreditnederlandfonds.nl

●

Oikocredit Nederland Fonds belegt voor 90% in aandelen Oikocredit.

Selectiemethode

✆ 030 - 2341069

ONF belegt 90% in aandelen Oikocredit. Oikocredit richt zich op werk en inkomen voor kleine ondernemers en groepen kansarmen, vooral in ontwikkelingslanden. Daartoe wordt gewerkt met leningen en middels participaties. Projecten worden geselecteerd op basis van strikte, maatschappelijk verantwoorde criteria: positief effect op de samenleving; betrokkenheid van vrouwen in management en / of uitvoering; geen schadelijke gevolgen voor het milieu; welzijn van dieren; financiële stabiliteit en passend management. Ook inzake de obligatieportefeuille is Oikocredit strikt en progressief. Oikocredit heeft in 2003 het Ethibel-keurmerk verworven. Communicatie met beleggers is open en transparant. Oikocredit streeft naar een bescheiden financieel rendement (2%) en een hoog sociaal rendement, namelijk duurzame armoedebestrijding middels kredieten. ONF belegt 10% in obligaties. Deze obligatieportefeuille wordt ook door ethibel gescreend.


0,45% € 200 n.v.t. 0,45% per jaar

Fiscale aspecten ● Regeling Sociaal-Ethische Beleggingsfondsen (analoog aan groenfondsen). Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per half jaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van AFM.

Bijzondere belangen Geen.

●

DUURZAAM BELEGGEN Sociaal-ethisch fonds Triodos Fair Share Fund ● ● ● ●

Niet-beursgenoteerd open fonds Opengesteld voor publiek op 9 december 2002 Fondsvermogen op 1 januari 2006 €15,7 mln. Participaties verkrijgbaar bij Triodos Bank

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Microfinanciering Handelsfinanciering

✆ 030-6936511 www.triodos.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering

91,2% 8,8%


Geografische spreiding op 1-1-2006 Europa 9,4% Zuid-Amerika 62,4% Azië 16,5% Afrika 11,7%


Hoog Geen Rendement op lange termijn 2-4% Triodos Institutional Fund Management BV

Kleinschalige en startende ondernemingen in ontwikkelingslanden en Centraal- en Oosteuropese landen hebben vaak geen toegang tot financiering van reguliere banken. Zij zijn daardoor aangewezen op specifieke microfinancieringsinstellingen. Met een financiering van soms slechts 50 dollar kunnen zij hun productie, en daarmee ook hun inkomen, verdubbelen of verdriedubbelen. Dankzij Triodos Fair Share Fund kunnen microfinancieringsinstellingen steeds meer lokale ondernemers toegang geven tot financiële diensten. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Triodos Fair Share Fund investeert in microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslanden en Centraal- en Oosteuropese landen via leningen en participaties. Naast de investeringen in microfinancieringsinstellingen verstrekt Triodos Fair Share Fund handelsfinancieringen aan gecertificeerde biologische landbouwprojecten en aan producenten van gecertificeerde Fair Trade producten in ontwikkelingslanden.

De Regeling Sociaal-Ethische Projecten houdt in dat projecten van belang moeten zijn: ● voor de economische ontwikkeling; ● werkgelegenheid; ● regionale ontwikkeling in een groot aantal ontwikkelingslanden.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door Triodos Institutional Fund Management BV.


3,7% 1 aandeel geen 2,5% per jaar

Fiscale aspecten ● Triodos Fair Share Fund valt onder de Regeling Sociaal-Ethische beleggen, daarmee kan de particuliere belegger een fiscaal voordeel behalen van maximaal 2,5%. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per kwartaal verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt.

●

Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en Autoriteit Financiële Diensten.



Selectiemethode



semi open-end € 25,14 € 26,57 jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd

DUURZAAM BELEGGEN Sectorfonds ASN Milieu & Waterfonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 2 juli 2001 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 36 mln. Aandelen verkrijgbaar bij ASN Bank, SNS Bank, CVB Bank, Reaal en rechtstreeks op de beurs

Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Aandelen 97% Liquiditeiten 3%

www.asnbank.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1-1-2006 ● Winstuitkering




Geografische spreiding op 1-1-2006 W-Europa (incl. NL) 47% W-Europa (excl. NL) 47% VS en Canada 43% Azië 6% Australië 4%


✆ 0800-0380 (gratis)

Duurzame doelstellingen Wereldwijd beleggen in de innovatieve sectoren waterbehandeling, duurzame energie en recycling en zo bijdragen aan een schoner milieu en duurzame economische ontwikkeling.

Hoog n.v.t. SNS Asset Management



Selectiemethode


Bij de selectie van bedrijven worden bepaalde bedrijven of bedrijfstakken uitgesloten.

Voor het ASN Milieu & Waterfonds worden dezelfde uitsluitingscriteria gehanteerd als voor het ASN Aandelenfonds (zie pagina 33).

Zowel de relatieve sectorprestaties als de absolute ASN-criteria zijn bepalend voor toelating tot het fonds. In bijzondere gevallen kan de politieke situatie van een land aanleiding zijn om af te zien van beleggingen.

Het ASN Milieu & Waterfonds richt zich specifiek op een drietal sectoren: Water, 50% (winning, zuivering, besparing). Duurzame energie, 30% (zon, wind). Recycling, 20% (minimalisering, hergebruik).




Fiscale aspecten ● Vermogen in box 3. Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per maand verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank.


DUURZAAM BELEGGEN Sectorfonds OHRA Milieutechnologie Fonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 10 juni 1997 Fondsvermogen op 1 januari 2006 €14,1 mln. Aandelen verkrijgbaar bij elke bank

✆ 026-4004040 www.fondsvisie.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering


open-end € 23,46 € 8,49 niet


Geografische spreiding op 1-1-2006 W-Europa (incl. NL) 28,5% W-Europa (excl. NL) 26,6% VS en Canada 59,8% Azië 11,6%

Het OHRA Milieutechnologie Fonds belegt wereldwijd in beursgenoteerde bedrijven die technologische oplossingen ontwikkelen en aanbieden voor milieuproblemen. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


- screening: vaststellen universum van ondernemingen die actief zijn op gebied van milieutechnologie. - research: via sector analyse wordt een watch list an bedrijven opgesteld die interessant zijn. - besluitvorming: samenstelling van een geconcentreerde portefeuille.

Diverse micro en macro criteria zoals: wetgeving, subsidies, olieprijs en innovatie.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door fondsbeheerders en researchers.



Fiscale aspecten Mogelijkheid tot opnemen in bedrijfsspaarregeling

●

Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van AFM.

Bijzondere belangen ● Één prioriteitsaandeel is in bezit van OHRA B.V.


Selectiemethode


Duurzame doelstellingen Risicoprofiel Midden Benchmark geen Financiële doelstelling een zo hoog mogelijk rendement via koerswinst Vermogensbeheerder Delta Lloyd Asset Management N.V.

DUURZAAM BELEGGEN Sectorfonds OHRA New Energy Fonds ● ● ● ●

Beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 1 december 2000 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 23,6 mln. Aandelen verkrijgbaar bij elke bank

✆ 026 - 4004040 www.fondsvisie.nl Koers en winst ● Koersvorming ● Introductiekoers ● Koers op 1 januari 2006 ● Winstuitkering



Geografische spreiding op 1-1-2006 W-Europa (incl. NL) 23,0% VS en Canada 70,5% Azië 6,5% De Duurzaam Geld Gids

42

open-end € 25,€ 13,90 niet

Duurzame doelstellingen Risicoprofiel Hoog Benchmark Geen Financiële doelstelling Een zo hoog mogelijk rendement via koerswinst Vermogensbeheerder Delta Lloyd Asset Management N.V.

Het OHRA New Energy Fonds belegt wereldwijd in beursgenoteerde bedrijven gericht op het ontwikkelen van nieuwe vormen van energieopwekking, -distributie en -opslag. Peildatum rendement en risico: 31 december 2005 Rendementcijfers gebaseerd op euro's. Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond.


Selectiemethode


- screening: vaststellen universum van ondernemingen die actief zijn op gebied van New Energy. - research: via sector analyse wordt een watch list an bedrijven opgesteld die interessant zijn. - besluitvorming: samenstelling van een geconcentreerde portefeuille van 40 tot 60 aandelen.

Diverse micro en macro criteria zoals: wetgeving, subsidies, olieprijs en innovatie.

Screening van ondernemingen wordt gedaan door fondsbeheerder en researchers.



Fiscale aspecten mogelijkheid tot opnemen in bedrijfsspaarregeling.

●

Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per halfjaar verslag gedaan. Daarnaast wordt een jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van AFM.

Bijzondere belangen ● Één prioriteitsaandeel is in bezit van OHRA B.V.

DUURZAAM BELEGGEN Sectorfonds Triodos Vastgoedfonds ● ● ● ●

Niet-beursgenoteerd open fonds Geïntroduceerd op 16 april 2004 Fondsvermogen op 1 januari 2006 € 17,0 mln. Certificaten van Aandelen verkrijgbaar bij Triodos Bank


Fondsprofiel Samenstelling op 1-1-2006 Vastgoed 85,3% Liquiditeiten 14,7%

semi open-end € 6,25 € 6,57 Indien van toepassing, winstuitkering jaarlijks als dividend, contant uitgekeerd

Rendement (incl. herbelegging dividend) Gedurende 2005 5,3% Duurzame doelstellingen

Nederland

Triodos Vastgoedfonds belegt in de meest innovatieve vastgoedobjecten. Dit zijn objecten die gebouwd zijn met duurzame materialen, een laag energieverbruik, een goede ligging en een optimaal klimaat voor de gebruikers hebben. Ook belegt het fonds in bestaande gebouwen, die duurzaam gerenoveerd en beheerd worden en zo de belasting voor de omgeving sterk verminderen. Triodos Vastgoedfonds heeft een speciale interesse voor monumenten, waarbij cultuurbehoud met een gedegen rendement gecombineerd kunnen worden.

100%

Risicoprofiel Midden Benchmark Geen Financiële doelstelling Beleggers een lange termijn direct rendement bieden van circa 6% en indirect rendement van 2%. Vermogensbeheerder Triodos Fonds Management



Triodos Vastgoedfonds investeert direct in gebouwen die voldoen aan de duurzaamheidcriteria van het fonds en die uitzicht bieden op een aantrekkelijk rendement. Het duurzame karakter wordt bepaald aan de hand van een door Triodos Vastgoedfonds ontwikkeld beoordelingsmodel, de Triodos Toets voor Duurzaam Vastgoed. In dit model zijn de bekende begrippen People, Planet en Profit toegesneden op de bouw en aangevuld met de factor Project. Met dit model worden de milieudimensie (Planet), de gebruiker van het pand (People), de omgeving en het toekomstig gebruik (Project) en het financieel rendement (Profit) betrokken in de beoordeling van een aan te kopen object. Triodos Vastgoedfonds zet hiermee een marktstandaard voor het toetsen van beleggingen in duurzaam vastgoed.

Aan de hand van de Triodos Toets voor Duurzaam Vastgoed wordt bepaald of een pand in aanmerking komt voor belegging door Triodos Vastgoedfonds. Het is dus mogelijk dat een bedrijfsgebouw of monument op het gebied van duurzaamheid hoog scoort, maar in financieel-technisch opzicht niet interessant is om in de portefeuille van het fonds op te nemen. Op deze wijze wordt het risico beperkt en uw rendement gewaarborgd.



Triodos Vastgoedfonds is een samenwerking tussen Triodos Fonds Management en Bouwfonds Asset Management. Triodos Fonds Management beheert het fonds en borgt de duurzaamheid van de portefeuille. Bouwfonds Asset Management is sterk in de acquisitie en beheert de vastgoedobjecten die in portefeuille zijn genomen.


●

Verantwoording en waarborgen ● Van de behaalde financiële resultaten en de beleggingen wordt eens per kwartaal verslag gedaan. Daarnaast wordt een halfjaarverslag en jaarverslag verstrekt. ● Het fonds valt onder toezicht van De Nederlandsche Bank en Autoriteit Financiële Diensten.



Selectiemethode


Geografische spreiding op 1-1-2006

BUITENLANDSE DUURZAME BELEGGINGSFONDSEN (Verkrijgbaar in Nederland)

Aanbieder

Website

Soort fonds

Allianz RCM Global Sustain A USD

Allianz Global Investors Luxembourg S.A.

www.allianz.lu

aandelen

Dexia Sust ent Social

Dexia Asset Management Belgium S.A.

www.dexia-am.com

aandelen

Dexia Sust EMU


www.dexia-am.com

aandelen

Dexia Sust Europe


www.dexia-am.com

aandelen

Dexia Sust European Bal High


www.dexia-am.com

mixfonds

Dexia Sust European Bal High D CLASSIC I


www.dexia-am.com

mixfonds

Dexia Sust European Bal Low


www.dexia-am.com

mixfonds

Dexia Sust European Bal Low D


www.dexia-am.com

mixfonds

Dexia Sust European Bal Medium


www.dexia-am.com

mixfonds

Dexia Sust North America


www.dexia-am.com

aandelen

Dexia Sust Pacific


www.dexia-am.com

aandelen

44

Dexia Sust World Large Caps


www.dexia-am.com

aandelen


Dexia Sustainable Euro bonds


www.dexia-am.com

obligaties

Dexia Sustainable Pacific


www.dexia-am.com

aandelen

DWS Invest Sustainability Leaders LD

DWS Investment S.A.

www.dws.com

aandelen

KBC ECO Fd Alternative Energy

KBC Asset Management

www.kbcam.be

aandelen

KBC ECO Fd Ethi Eq Euroland


www.kbcam.be

aandelen

KBC ECO Fd


www.kbcam.be

aandelen

KBC ECO Fund Water


www.kbcam.be

aandelen

Mellon European Ethical Idx Tr Fd A EUR

Mellon Global Investments Ltd

www.mellonglobalinvestments.com

aandelen

PAM Equities Europe Ethical

Petercam S.A.

www.petercam.com

aandelen

Pictet F-Europ Sustainable Eqs P

Pictet Funds S.A.

www.pictetfunds.com

aandelen

Pictet F-Water P

Pictet Funds S.A.

www.pictetfunds.com

aandelen

Pioneer Fds Glb Ethical Eq E

Pioneer Asset Management S.A.

www.pioneerinvestments.com

aandelen

Sarasin Sustainable Bond Euro EUR

Sarasin Investmentfonds AG

www.sarasin.ch

obligaties

Sarasin Sustainable Equity EUR

Sarasin Investmentfonds AG

www.sarasin.ch

aandelen

UBS (Lux) Eq Fd Eco Performance CHF B

UBS Global Asset Management

www.ubs.com

aandelen


Productnaam

Bron: Morningstar Direct, bewerking Kennisgroep Diensten, Afdeling Onderzoek Consumentenbond. Rendementcijfers gebaseerd op euro's, peildatum 31 december 2005.

Soort beleggingen

Rendement 2005

laatste 2 jaar (gem. per jaar)

Wereldwijd

29,8

14,9

Wereldwijd

23,2

13,6

13,1

-1,1

Europa

22,2

15,3

13,7

-3,7

17,2

13,8

-3,2

18,8

14,0

11,3

-0,7

10,6

9,1

7,8

2,9

3,0

Europa

14,3

11,4

9,4

1,0

5,5

Noord Amerika

20,9

10,1

10,4

-2,6

Azie

28,3

16,9

14,7

0,7

Wereldwijd

21,6

12,4

11,1

-3,5

Wereldwijd

4,2

Europa Europa

laatste 3 jaar ) (gem. per jaar)



Europa Europa Europa


Azie Wereldwijd

9,1

7,1

8,9

Wereldwijd

48,5

30,0

22,5

-6,1

Europa

23,2

14,5

15,2

-2,2

Wereldwijd

15,7

8,8

12,4

Wereldwijd

28,4

26,0

21,9

Europa

21,8

14,9

13,8

Europa

24,8

21,0

Europa

25,8

18,3

15,9

Wereldwijd

26,9

21,5

16,6

0,4

Wereldwijd

23,9

12,4

10,0

-4,1

Wereldwijd

3,2

4,4

Wereldwijd

24,4

15,4

11,3

-5,3

Wereldwijd

21,1

13,1

11,3

-5,4


45

3,1

2,4

DUURZAAM VERMOGENSBEHEER EN FINANCIEEL ADVIES Wie (heel) veel geld heeft en dat wil beleggen, kan terecht bij zogeheten vermogensbeheerders. Naarmate de omvang van het vermogen van de klant groter is, heeft deze meer inspraak in de wijze van beleggen. Vermogensbeheerders kijken lang niet allemaal even goed naar duurzaamheidsfactoren bij de invulling van aandelenportefeuilles. Vermogensbeheer is per definitie een wijze van beleggen waarin vrijheid wordt gegeven aan de beheerder en waarbij sprake is van een vertrouwensrelatie tussen cliënt en beheerder. Meestal is ook sprake van een lange beleggingshorizon. Juist deze lange horizon maakt het goed mogelijk om extra duurzame accenten te leggen in de portefeuille. Een duurzame belegger kan zijn beheerder instructies geven binnen welke duurzame randvoorwaarden zijn geld belegd moet worden. Er zijn ook diverse vermogensbeheerders die zich speciaal toeleggen op duurzaamheid. Er zijn duurzame vermogensbeheerders die alleen adviseren, anderen beheren ook de vermogens. Sommige hebben eigen duurzame fondsen waar het vermogen in ondergebracht kan worden. Anderen, die niet over dergelijke duurzame producten beschikken, zullen vermogende beleggers met ‘duurzame wensen’ waarschijnlijk adviseren om in bestaande duurzame fondsen van andere aanbieders te beleggen. Ook bij vermogensbeheerders die niet specifiek als duurzaam bekendstaan is het op deze manier mogelijk om uw vermogen toch duurzaam te (laten) beleggen. In het onderstaande overzicht vindt u vermogensbeheerders die eigen duurzame fondsen of specifieke duurzame portefeuilles voor het beheer van vermogens hebben.

DUURZAAM VERMOGENSBEHEER



Aanbieder/ Verkrijgbaarheid

Portefeuille/ fondsnaam

Minimaal Instapbedrag

Beleggingen

ABN AMRO Asset Management (Netherlands) B.V.

Speciaal mandaat Maatschappelijk Verantwoord Beleggen.

€ 1 miljoen

In zorgvuldig geselecteerde Milieu, sociale, aandelen/obligaties van duur- governance en financiële zame ondernemingen, rekening criteria en uitsluitingen. houdend met wensen cliënt.

ASN Vermogensbeheer.

€ 250.000

Volledige duurzaam volgens Universum van de ASN beleggingsfondsen.

De bijzondere beleggingscriteria (uitsluitingscriteria en toelatings1 criteria) van de ASN Bank .

Via Triodos Bank Duurzaam Vermogensbeheer.

€ 250.000

Volledig duurzaam, in aandelen en obligaties 2 volgens Triodos criteria.

Triodos 2 beleggingscriteria.

ING Duurzaam Discretionair Vermogensbeheer.

€ 1 miljoen

Volledig in duurzame aandelen/ Duurzame criteria in obligaties en/of duurzame overleg met relatie. beleggingsfondsen van ING en van derden.

Duurzaam individueel beheer Duurzaam fund beheer.

€ 500.000

Volledig in duurzame aandelen, obligaties en/of duurzame beleggingsfondsen van derden.

Duurzame en financiële criteria van Fortis MeesPierson. Duurzaamheidsanalyse door Dutch Sustainability Research.

Duurzaam vermogensbeheer.

€ 50.000

Individuele duurzame beursgenoteerde ondernemingen en AAA-obligaties, in overleg met cliënt.

Duurzaamheidsscreening gebaseerd op NBC criteria.

Sustainable World Index Fund (SWIF)/ Sustainable World Index Pool (SWIP).

€ 25.000

SWIF volgt de DJSI World. Er wordt wereldwijd belegd in uitsluitend duurzame ondernemingen.

De duurzaamheidcriteria worden bepaald door het Zwitserse Sustainable Asset Management.

Vermogensbeheer door Triodos Bank Private Banking.

€ 250.000

Volledig duurzaam, in aandelen en obligaties 2 volgens Triodos criteria.

Triodos 2 beleggingscriteria.

✆ 020 - 628 72 66 www.asset.abnamro.com ASN Bank

✆ 0800 - 0380 www.asnbank.nl Friesland Bank

✆ 058 - 299 43 19 www.frieslandbank.nl ING Bank ING kantoren

✆ 0800 - 7011 www.ingbank.nl Fortis MeesPierson

✆ 070 - 356 56 03 www.fortismeespierson.nl Nieuwenhuys Brink Crommelin Duurzaam Vermogensbeheer

✆ 0294 - 28 04 80 www.nbcvermogensbeheer.nl

Theodoor Gilissen ✆ 020 - 527 65 25 www.gilissen.com

Triodos Bank ✆ 030 - 693 65 00 www.triodos.nl/particulier/ privatebanking

Beleggingscriteria

FINANCIEEL ADVIES Aanbieder/verkrijgbaarheid

Diensten

Eenhoorn Financieel Advies ✆ 020 - 531 20 90 www.eenhoorn.nl De Groene Financiele Adviseurs B.V. ✆ 0182 - 57 02 90 www.groengeld.nl

Duurzame financiële planning. Onafhankelijk duurzaam en groen hypotheek advies op basis van uurtarief, duurzaam vermogensadvies, duurzaam pensioenadvies.

1

Zie pagina voor beleggingscriteria ASN pagina 32/33.

Duurzaam en groen beleggen.

2

Zie voor beleggingscriteria Triodos Bank pagina 32/33.

DUURZAAM SPAREN

Sparen doet vrijwel iedereen, via een spaarrekening, of via een deposito. Sparen gaat altijd via een bank. De bank waar het geld is ondergebracht geeft daarvoor een vergoeding: de rente. Op zijn beurt leent de bank het verkregen geld weer uit aan particulieren, bedrijven, instellingen of de overheid. In Nederland is een groot aantal spaar- en depositorekeningen beschikbaar waarvan het geld uitsluitend aan duurzame projecten wordt uitgeleend. De selectiecriteria die de banken gebruiken bij het selecteren van de leningen verschillen per bank. Deze worden per bank toegelicht in het volgende hoofdstuk, voorafgaand aan de productinformatie. Ook zijn er spaarproducten die de mogelijkheid bieden om (een deel van) de rente te schenken aan een aantal charitatieve instellingen. Vaak kan worden gekozen hoeveel van de rente aan welke instellingen wordt gegeven. Soms is een renteschenking een vast onderdeel van de spaarvorm. De rente wordt geschonken voordat deze aan de spaarder wordt uitgekeerd. Dit betekent dat over deze gift geen belasting hoeft te worden betaald door de spaarder.

Hieronder volgt het productenoverzicht:

Spaarmogelijkheden ASN Bank en Triodos Bank

●

Deposito’s

●

Groencertificaten


●


Naast spaarrekeningen en deposito's zijn er ook groencertificaten. Dit is een aparte vorm van duurzaam sparen. Deze certificaten maken gebruik van de fiscale vrijstelling voor Groenfondsen. Geld dat wordt gespaard via deze certificaten, wordt uitsluitend geïnvesteerd in door de overheid goedgekeurde groenprojecten. Het rendement op dergelijke projecten is niet bijzonder hoog, maar de rente die op de certificaten wordt ontvangen is onbeperkt belastingvrij. Zie hiervoor ook de paragraaf . ‘Groen sparen en beleggen’.

DUURZAAM SPAREN Spaarproducten ASN Bank

Duurzame doelstellingen Alle ingelegde spaargelden bij de ASN Bank worden conform duurzame ASN-beleggingscriteria uitgezet, om zo een positieve impuls te geven aan het welzijn van mens, dier en milieu.

Besteding van spaartegoeden Kredieten worden onder andere verstrekt aan/ in gezondheidszorg, dierenwelzijnprojecten, cultuur en recreatie, milieuprojecten, sociale woningbouw, ontwikkelingssamenwerking, onderwijs en bejaardenzorg.

Verkrijgbaarheid bij de ASN Bank ✆ 0800 - 0380 (gratis), www.asnbank.nl

ASN Depositosparen ● ● ●


48

Geïntroduceerd in mei 1960 Inleg op 1 januari 2006 € 136 mln. Specifieke vormen: Vrouwenspaardeposito. Rente komt volledig ten goede aan vrouwenkredietprogramma van Vastenaktie. Rentepercentage is 0,25% hoger dan bij reguliere depositorekening van 5 jaar. Waddendeposito. Rente komt volledig ten goede aan de Waddenvereniging t.b.v. haar project duurzame visserij. Rentepercentage is 0,25% hoger dan bij reguliere depositorekening van 5 jaar.


ASN Internetsp@ren ● ● ●

Geïntroduceerd in april 2002 Inleg op 1 januari 2006 € 998 mln. Jaarlijks automatische renteschenking mogelijk aan drie van de volgende partners: Amnesty International, Astmafonds, Dierenbescherming, Greenpeace, Humanistisch Verbond, Kankerbestrijding/KWF, Milieudefensie, Oxfam Novib, Pax Christi, Solidaridad en Wereld Natuur Fonds.

ASN Jeugdsparen ● ● ●

Geïntroduceerd in augustus 2002 Inleg op 1 januari 2006 € 18 mln. Voor elke geopende rekening gaat € 10 naar projecten van partnerorganisatie Kinderstem voor opvang van straatkinderen in ontwikkelingslanden. Jaarlijks komt ook een percentage van de totale inleg op ASN Jeugdsparen ten goede aan deze projecten.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Maximum opname Vrij opneembaar

€ 500 bij jaarrente € 7000 bij maandrente € 500 bij jaarrente € 7000 bij maandrente niet mogelijk geen hele tegoed bij einde looptijd, 5% kosten bij tussentijdse opname.*

● ●

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 Looptijd 1 5 10 Jaarrente 1,8% 2,6% 3,2% Andere looptijden (tussen 1 en 10 jaar) zijn ook mogelijk.

* (uitzondering: geen kosten bij overlijden, aankoop woning in NL)

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Maximum opname Vrij opneembaar


geen geen geen gehele saldo, kosteloos.

geen € 50,geen geen vanaf 18-jarige leeftijd, of eerder bij studie.

ASN (Milieu)sparen ●


Inleg en opname Geïntroduceerd in november 1995 als verzamelMinimum saldo naam van oudere spaarvormen (eerste uit 1960) Minimum 1e storting Inleg op 1 januari 2006 € 552 mln. Maximum opname Jaarlijks automatische renteschenking Vrij opneembaar mogelijk aan drie van de volgende partners: Amnesty International, Astmafonds, Dierenbescherming, Greenpeace, Humanistisch Verbond, Kankerbestrijding/KWF, Milieudefensie, Oxfam Novib, Pax Christi, Solidaridad en Wereld Natuur Fonds.

geen geen geen gehele saldo, kosteloos

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 2,7% tot € 1,5 miljoen. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 3,0% bij elk saldo Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 1,75% bij elk saldo Fiscale aspecten Vermogen in box 3

DUURZAAM SPAREN Spaarproducten ASN Bank

ASN (Milieu)Sparen Extra ● ● ●

Geïntroduceerd in maart 2004 Inleg op 1 januari 2006 € 231 mln. Jaarlijks automatische renteschenking mogelijk aan drie van de volgende partners: Amnesty International, Astmafonds, Dierenbescherming, Greenpeace, Humanistisch Verbond, Kankerbestrijding/KWF, Milieudefensie, Oxfam Novib, Pax Christi, Solidaridad en Wereld Natuur Fonds.


geen geen geen gehele saldo, kosteloos.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 2,5% over bedragen die een half jaar op de rekening staan. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

ASN Ideaalsparen ● ● ●

● ● ●

●

Geïntroduceerd vanaf mei 1960 Inleg op 1 januari 2006 € 19 mln. Deelname is in 2006 mogelijk aan de Spaarloonregeling en de Levensloopregeling, storten en opnemen conform de door de overheid opgestelde regels en wetgeving Op de ASN Levenslooprekening kan worden gespaard, maar ook worden belegd in diverse ASN-beleggingsfondsen, daarbij worden geen transactiekosten in rekening gebracht (normaal 0,4% bij aankoop en verkoop van participaties).

ASN Optimaalrekening ● ● ●

Geïntroduceerd in februari 2006 Inleg op 1 januari 2006: n.v.t. Op de ASN Optimaalrekening kan worden gespaard, maar ook worden belegd in alle ASN-beleggingsfondsen, daarbij worden geen transactiekosten in rekening gebracht (normaal 0,4% bij aankoop en verkoop van participaties).

geen € 50,geen gehele saldo, kosteloos.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 4,0% bij elk saldo. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

49


geen geen conform wetgeving conform wetgeving

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 ASN Spaarloonrekening: 3,0% bij elk saldo. ASN Levenslooprekening: 4,0% bij elk saldo (rente in 2006 gegarandeerd). Fiscale aspecten Valt onder de fiscale regelingen bedrijfssparen.


geen geen geen gehele saldo, tegen 1% van het opnamebedrag

Rente Rentevergoeding per 1 februari 2006: 3,75% bij elk saldo. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.


ASN Werknemersparen



●

Geïntroduceerd in januari 2005 Inleg op 1 januari 2006 € 83 mln. Inleg uitsluitend via automatische incasso vanaf bank- of girorekening. Ten minste € 50,- en ten hoogste € 250,- per maand Jaarlijks automatische renteschenking mogelijk aan drie van de volgende partners: Amnesty International, Astmafonds, Dierenbescherming, Greenpeace, Humanistisch Verbond, Kankerbestrijding/KWF, Milieudefensie, Oxfam Novib, Pax Christi, Solidaridad en Wereld Natuur Fonds.

DUURZAAM SPAREN Spaarproducten Triodos Bank

Duurzame doelstellingen Triodos Bank wil bijdragen aan een menswaardige samenleving. Een samenleving met respect voor mens, natuur en cultuur. Triodos Bank financiert uitsluitend bedrijven met een meerwaarde op sociaal, milieu en cultureel gebied en wordt daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers.

Belegging van tegoeden Triodos Bank staat voor vernieuwend bankieren. De bank voert een actief beleid ten aanzien van de ontwikkeling van duurzame energie (zon en wind), biologische landbouw, zorg en onderwijs, kunst en cultuur, natuur en milieubescherming. Daarnaast zet de bank haar bancaire kennis in op het gebied van microfinanciering en ontwikkelingssamenwerking. De totale inleg van spaargelden van Triodos Bank bedroeg op 1 januari 2006 € 1,1 miljard.

Meer informatie: Triodos Bank ✆ 030 - 693 65 11, www.triodos.nl

Triodos Internet Sparen ● ●


50

Geïntroduceerd op 1 juni 2004 Via internetbankieren 24 uur per dag, 7 dagen per week het spaargeld beheren. Tevens mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.

Triodos Kinder Toekomst Plan ●


●

Geïntroduceerd op 1 januari 2004 Voor iedere geopende rekening stort Triodos Bank € 5,- aan het Nederlandse Rode Kruis voor projecten voor kansarme kinderen.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum eerste storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Maximum opname Vrij opneembaar Tussentijds opnemen Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Vrij opneembaar

Tussentijds opnemen

Spaar Vrij Rekening ● ●

Geïntroduceerd in 1980 Mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.

Triodos Spaar Meer Rekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 maart 2000 Mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Maximum opname Vrij opneembaar Tussentijds opnemen Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Maximum opname Vrij opneembaar

Tussentijds opnemen

geen geen geen nee nee gehele saldo kosteloos.

geen geen geen geen Op 18e verjaardag gehele bedrag. Minimum looptijd 6 jaar. Tussentijdse opname mogelijk voor studiedoeleinden zonder kosten.

geen geen geen geen n.v.t. gehele saldo kosteloos

geen geen geen

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 2,8%* * tot 50.000 euro


Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 3,2%. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 1,75% . Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 2,25%.

Fiscale aspecten geen Vermogen in box 3. geen In geval van huwelijk, overlijden of aankoop van een huis. 1% van het opgenomen bedrag.


Triodos Spaar Deposito ● ●

Geïntroduceerd in 1980 Keuze in looptijd tussen 1 en 10 jaar. Mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.

Fiscale aspecten Vermogen in box 3. € 500 bij jaarrente en € 11.000 bij maandrente Minimum 1e storting € 500 bij jaarrente en € 11.000 bij maandrente Minimum volgende storting geen Minimale inleg voor één coupure geen Maximum opname nvt Vrij opneembaar bij einde looptijd gehele bedrag vrij opneembaar. Tussentijds opnemen 3% van het opgenomen bedrag Inleg en opname Minimum saldo

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 Looptijd 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 7 jaar 10 jaar Jaarrente 2,0% 2,10% 2,20% 2,30% 2,50% 2,80% 3,10 %

● ●

Geïntroduceerd in 1996 Keuze looptijd tussen 1 en 5 jaar. Mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.

Tussentijds opnemen

geen € 10,- per maand € 10,- per maand geen bij einde looptijd gehele bedrag vrij opneembaar. 3% van het opgenomen bedrag.


51

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 Looptijd 1 2 3 4 5 Jaarrente 2,00% 2,10% 2,20% 2,30% 2,50%

Triodos Kinder Groei Rekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 januari 1995 Voor iedere geopende rekening stort Triodos Bank € 5,- aan het Nederlandse Rode Kruis voor projecten voor kansarme kinderen.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Maximum opname Vrij opneembaar

geen geen geen n.v.t geen € 500 per jaar, daarboven 1% kosten.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 2,5%. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Triodos Noord-Zuid Rekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 februari 1994 Duurzame Doelstelling: De Noord-Zuid Rekening is een samenwerking tussen Triodos Bank en Hivos, het Humanistisch Instituut voor ontwikkelingssamenwerking. Het geld op de Noord-Zuid Rekening wordt ingezet voor fair trade activiteiten en leningen aan kleine bedrijven in ontwikkelingslanden, zoals boerderijen, timmerwerkplaatsen, restaurants en kledingwinkels.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Maximum opname Vrij opneembaar Tussentijds opnemen

geen geen geen n.v.t n.v.t gehele bedrag kosteloos.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 1,75 %. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.




Triodos Duurzaam Spaarplan


Triodos Oogappel Rekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 juli 2004 Extra mogelijkheden De Oogappel rekening is onderdeel van de actie ‘Adopteer een appelboom’ die Triodos Bank samen met Biologica, Natudis en de Natuurvoedings Winkel Organisatie is gestart. Met de rente van de eerste € 750,- wordt een appelboom geadopteerd.

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Vrij opneembaar

Tussentijds opnemen

Triodos Kip-en-Ei Rekening ● De Duurzaam Geld Gids

●


Geïntroduceerd op 1 september 2003 De Kip-en-ei Rekening is onderdeel van de actie ‘Adopteer een kip’ die Triodos Bank samen met Biologica, Stichting Wakker Dier, Natudis en de Natuurvoedings Winkel Organisatie is gestart. Met de rente wordt een biologische kip geadopteerd en steunt u Biologica, de landelijke organisatie die zich sterk maakt voor biologische landbouw.

Triodos Groene Bank Rekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 augustus 2005 Groene Bank Rekening maakt deel uit van het Groene Banken Plan. Met de rente over de eerste € 2.500,plaatst Triodos Bank een herinneringsbank ter waarde van € 1.000,- in een gebied van Staatsbosbeheer naar keuze.


Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimum volgende storting Minimale inleg voor één coupure Vrij opneembaar

Tussentijds opnemen

Triodos Levenslooprekening ● ●

Geïntroduceerd op 1 december 2005 Mogelijkheid tot renteschenking aan goede doelen.


€ 750,€ 750,geen

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 3,2%.

Fiscale aspecten Vermogen in box 3. n.v.t Op 18e verjaardag gehele bedrag. Minimum looptijd 6 jaar. tussentijdse opname mogelijk voor studiedoeleinden zonder kosten. Onbeperkt bijstorten is ook mogelijk.

€ 1.000,€ 1.000,n.v.t n.v.t n.v.t niet mogelijk inleg eenmalig € 1.000,voor een looptijd van 5 jaar, tussentijdse opname of bijstorten is niet mogelijk.

€ 2.500,€ 2.500,geen geen Bij einde looptijd gehele bedrag vrij opneembaar looptijd is 10 jaar. 3% kosten over gehele bedrag vermenigvuldigd met resterende looptijd.

geen geen geen n.v.t. n.v.t. gehele saldo Kosteloos in overleg met werkgever.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: iedere maand doos van 6 biologische eieren af te halen bij een natuurvoedingswinkel in de buurt. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 plaatsing van een herinneringsbank in gebied van Staatsbosbeheer naar keuze. Fiscale aspecten Vermogen in box 3.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006: 3,5% en een gegarandeerde bonus van 0,5% over 2006. Fiscale aspecten Geen vermogensrendementsheffing. € 183 korting voor elk gespaard jaar en indien gebruikt voor ouderschapsverlof geldt een extra korting.

DUURZAAM SPAREN Groencertificaten

Duurzame doelstellingen (voor alle producten) Met het ingelegde spaargeld worden leningen verstrekt aan door de overheid goedgekeurde milieuprojecten. Belegging van tegoeden (voor alle producten) Minimaal zeventig procent van de ingelegde gelden dient belegd te worden in milieuvriendelijke projecten met een Groenverklaring, afgegeven door het ministerie van Vrom. Projecten worden geselecteerd op basis van de criteria die door de overheid zijn opgesteld voor de fiscale Regeling Groen Beleggen.

ABN AMRO Groenbankbrieven ● ●

● ●

Geïntroduceerd op 25 mei 2000 Inleg op 1 januari 2006 is niet openbaar Extra mogelijkheden n.v.t. Verkrijgbaar bij ABN AMRO www.abnamro.nl/groenbankbrief ✆ 0900-0024.

Tussentijds opnemen

ING Bank Groen Note ●

●

Geïntroduceerd op 8 juni 2006 Inleg op 1 januari 2006 n.v.t. Tussentijds verhandelbaar

Tussentijds opnemen

Postbank Groenrentecertificaat ● ● ● ● ●

Geïntroduceerd op 25 mei 2006 Inleg op 1 januari 2006 n.v.t Verkrijgbaar bij Postbank www.postbank.nl ✆ 0900 - 0933


Tussentijds opnemen

Rabo Groen Obligaties ● ●

●

Geïntroduceerd in oktober 2000 Inleg op 1 januari 2006 ruim € 2,6 miljard. Verkrijgbaar via de lokale Rabobank, informatie op www.rabobank.nl

Inleg en opname Minimale inleg voor één coupure Vrij opneembaar Tussentijds opnemen

n.v.t. € 500,n.v.t. Gehele bedrag bij einde looptijd. Niet mogelijk.

€ 1.000,€ 1.000,-

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 verschilt per emissie. Fiscale aspecten Valt onder de Regeling Maatschappelijke Beleggingen.

Rente Rentevergoeding per 1 januari 2006 nog niet bekend.

€ 1.000,Tussentijds te verkopen. Tussentijds te verkopen.

€ 500,€ 500,-

Rente Rentevergoeding per 1-1- 2006 Aantal jaarscertificaat 3 jaar 5 jaar 7 jaar Rente 1,7% 1,9% 2,0%

n.v.t. € 500,n.v.t. Niet vrij opneembaar, alleen bij overlijden certificaathouder. 1,5% per niet volgemaakt spaarjaar met een maximum van 7,5%.

€ 500,Gehele bedrag bij einde looptijd. Niet mogelijk.

Fiscale aspecten 1. Vrijstelling vermogensrendementsheffing in box 3 tot een maximum van € 52,579,-. 2. Belastingkorting van 1,3% op inkomstenbelasting en premies die men over totale inkomen verschuldigd is tot ten hoogste € 684,-.

Rente Rentevergoeding en betaling daarvan: verschilt per emissie. Fiscale aspecten Valt onder de Regeling Maatschappelijke Beleggingen.


●

Inleg en opname Minimum saldo Minimum 1e storting Minimale inleg voor één coupure Vrij opneembaar

n.v.t. n.v.t.



DUURZAME EN GROENE HYPOTHEKEN

Een hypotheek wordt meestal gebruikt voor de financiering van de aankoop of verbetering van een woning. De hypothecaire lening heeft de woning als onderpand. Dit onderpand is de waarborg voor de leningverstrekker voor het geval de leningnemer niet aan de betalingsverplichting kan voldoen. Er zijn verschillende soorten duurzame hypotheken. Voldoet een woning aan de eisen van de fiscale regeling ‘maatschappelijke beleggingen’ dan kan daarvoor een ‘groene’ hypotheek worden afgesloten.


54

Een groene hypotheek wordt in bijna alle gevallen verstrekt in combinatie met een gewone hypotheek. Dat komt omdat het fiscale voordeel voor deze hypotheken geldt tot een maximumbedrag van 34.034 euro. Groene hypotheken komen voort uit de fiscale groenregeling; de stimuleringsregeling van de overheid om milieuvriendelijke projecten, die meestal minder rendabel zijn, te stimuleren. De gelden die worden gespaard of belegd in de groenfondsen worden gebruikt om de groene projecten te financieren. De rente die betaald moet worden voor een groene hypotheek ligt één tot twee procent lager dan de geldende marktrente van een vergelijkbare hypotheek. Om in aanmerking te komen voor een groene hypotheek moet de woning een groenverklaring hebben. De groenverklaring wordt aangevraagd via de instelling die de hypotheek verstrekt. Om een groenverklaring te krijgen moet het gaan om een duurzame woning die voldoet aan strenge eisen op het gebied van energie- en waterbesparing, materiaalgebruik en binnenmilieu. De stichtingskosten van de woning mogen niet hoger zijn dan 272.268 euro. Het aantal woningen dat een groenverklaring kan aanvragen, en dus ook het aantal groene hypotheken dat kan worden verstrekt, is in aantal en tijd beperkt. Een andere mogelijkheid is om een hypotheek af te sluiten in combinatie met ‘gewoon’ duurzaam beleggen. Bij een duurzame beleggingshypotheek wordt geld niet belegd in gewone aandelen of obligaties maar meestal in duurzame beleggingsfondsen. Voor deze hypotheken geldt geen fiscale vrijstelling. Hiernaast volgt het productenoverzicht: ●


●

Duurzame hypotheken Groene hypotheken

DUURZAME HYPOTHEKEN Productnaam

Aanbieder/verkrijgbaar bij:

Duurzaam beleggen mogelijk bij:

Groene Hypotheekadviseurs

De Groene Hypotheekadviseurs www.duurzaamhypotheek.nl [email protected] ✆ 030 - 243 43 18

Bij de verschillende banken en verzekeraars zijn veel variaties mogelijk.

ING Bank Vermogensplanning Hypotheek “Duurzaam Optimaal Mix” pakket

ING Bank www.ingbank.nl ✆ 0800 - 70 11 (gratis)

ING Duurzaam Rendement Fund

GROENE HYPOTHEKEN Productnaam

Aanbieder/ verkrijgbaar bij

De Groene De Groene Hypotheekadviseurs BV Hypotheekadviseurs www.groenehypotheek.nl 030 - 243 43 18

Groene deel hypotheek verbonden met n.v.t.

●

Annuïteiten Lineair Aflossingsvrij

●

Aflossingsvrij

● ●

ING Bank Groene Hypotheek

ING Bank, www.ingbank.nl n.v.t. 0800 - 70 11

Rabobank Groene Hypotheek

Rabobank www.rabobank.nl en via de lokale Rabobank

Rabo Groen Bank

Triodos Groenfonds Triodos Bank 030 - 693 65 11 www.triodos.nl

Triodos Groenfonds

Triodos Groene Hypotheek

Soort hypotheek groene deel

●

Aflossingsvrij

●

Annuïteiten Lineair Aflossingsvrij

● ●

Rentetarief per 1 januari 2006 Looptijd Gewoon Groen (jaren) deel deel Rentetarief afhankelijk van de gekozen geldverstrekker 5

4,1%

2,6%

10

4,5%

3,0%

1 2 5 7 10

3,5% 3,9% 4,4% 4,9% 5,1%

3,4% 3,5% 3,8% 4,0% 4,1%

DUURZAAM VERZEKEREN

Sommige soorten levensverzekeringen bieden de mogelijkheid om de premie te beleggen in een duurzaam beleggingsfonds. Deze verzekeringen worden vaak afgesloten ter aanvulling van het pensioen, om eerder te kunnen stoppen met werken of in combinatie met een hypotheek. Het aantal verzekeringsproducten waarbij de premie wordt belegd in een duurzaam beleggingsfonds, is de laatste jaren sterk toegenomen. Er zijn verschillende soorten levensverzekeringen. Het kenmerk van een levensverzekering is dat door premiebetaling en verkregen rendement een kapitaal wordt opgebouwd dat op een afgesproken datum uitgekeerd wordt, bijvoorbeeld op 60 of 65 jarige leeftijd. De uitkering kan plaatsvinden aan degene die de verzekering heeft afgesloten, maar ook aan een nabestaande of een andere begunstigde (bijvoorbeeld een kind). Er kan onderscheid gemaakt worden in een koopsompolis, een lijfrenteverzekering en een specifieke vorm hiervan, de saldolijfrente. Een kapitaalverzekering biedt de mogelijkheid om in vijftien of twintig jaar, op een fiscaal aantrekkelijke manier, een kapitaal op te bouwen. Gedurende ten minste vijftien jaar moet premie worden betaald. Met de ingelegde premie wordt een kapitaal opgebouwd dat aan het einde van de looptijd wordt uitgekeerd. Kapitaalverzekeringen worden vaak afgesloten in combinatie met een spaar- of levenhypotheek. Na de belastingherziening 2001 zijn alleen deze laatste polissen vrijgesteld van de vermogensrendementsheffing.

Hieronder volgt het productenoverzicht:

55

Aanbieder/ verkrijgbaarheid

Productnaam

Beleggingen

Interpolis verkrijgbaar bij Rabobank en intermediairs www.interpolis.nl

●

Combinatie Levens Verzekering Koop sommen Verzekering ● Persoonlijk Ondernemers Pensioen

●

Triodos Assurantiën BV en overige intermediair www.triodos.nl

Delta Lloyd: Financieel Vrijheids Plan Legal & General Gouden Handdruk Polis Legal & General Particulier Pensioen Plan Legal & General Koopsom Depot Plan Legal & General Nova Polis

Falcon Leven N.V. (een Fortis onderneming) Verkrijgbaar bij assurantie tussenpersonen www.falconleven.nl

LevensPlan+

●

● ● ●

●

●

Minimaal 5% duurzaam Robeco Duurzaam Aandelen Daarnaast keuze uit ruim veertig Robeco-fondsen en een variabele renterekening Vrije keuze uit: Triodos Meerwaarde Aandelenfonds Triodos Meerwaarde Obligatiefonds Triodos Meerwaarde Mixfonds

Duurzaam in Falcon Aandelen Depot Duurzaam Wereld Falcon Milieu Aandelen Fonds Daarnaast keuze uit 12 andere Falcon fondsen


DUURZAAM VERZEKEREN

●


Het overzicht in deze brochure bespreekt de levens- of kapitaalverzekeringen (inclusief pensioenverzekeringen) waarbij het spaardeel van de premie wordt belegd in één of verschillende duurzame beleggingsfondsen. Deze duurzame beleggingsfondsen zijn in het hoofdstuk ‘Duurzaam Beleggen’ al aan bod gekomen.

Bijlage Relevante websites voor duurzaam beleggen

Een overzicht van relevante websites op het gebied van duurzaam beleggen en aanverwante onderwerpen.

www.consumentenbond.nl De website van de Consumentenbond, boordevol testinformatie en handige tips en adviezen, ook over (duurzaam) sparen en beleggen.

www.duurzaam-beleggen.nl Het Nederlandse portaal voor duurzaam en groen beleggen, sparen en lenen.

www.duurzaam-ondernemen.nl Het online kenniscentrum voor het onderwerp duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen.

www.duurzaamheidsverslag.nl Online loket voor het downloaden of bestellen van duurzaamheidsjaarverslagen van Nederlandse en Vlaamse bedrijven.

www.vbdo.nl De Duurzaam Geld Gids

56

De website van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). De VBDO spreekt Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen aan op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarnaast biedt de VBDO diverse diensten voor particuliere en institutionele beleggers (bijvoorbeeld duurzaam stemmen op aandeelhoudersvergaderingen).


De Duurzaam Geld Gids goed sparen, beleggen, verzekeren en lenen in Nederland

Recommend Documents