De Dorpsbode 67e jaargang, nr. 13
1 juli 2014
Opgraving op Vredenhof Wyb Jan Groendijk
Ilja Zonneveld
Op 19 juni zijn er op de drenkelingen- en oorlogsbegraafplaats Vredenhof vijf graven van onbekende drenkelingen geopend. Hieronder staat beschreven om welke graven het ging. De opgravingen en het onderzoek vonden plaats onder leiding van een afdeling van de politie uit Zoetermeer en een aantal medewerkers van het Nederlands Forensisch Instituut. Vervolg op pag. 5
COLOFON
In dit nummer o.a.: Opgraving op Vredenhof .......................................... 1 Agenda.............................................................................. 3 Mag ik uw aandacht...
..................................
7
Gezellige markt zoekt Kraam! ...................... 9 Concert Agatino Scuderi, gitaar.................. 11 Grafsteen - vervolg
..............................................
11
Kunst in de polder ................................................ 13 Geslaagd aan het Dockinga
..........................
15
Uitslagen Pinksterspelletjes............................ 17 Meningen
(Dubbele moraal) ........................................
21
Met het oog op... Schiermonnikoog ...... 23 Vroege beller ................................................................ 25 Picknick op de boerderij .................................. 29 Het Pinksterfeest 2014...
(gaat nooit verloren)
Nieuws uit de bibliotheek
............................
Workshop over wijn en smaak
..................
30 31 32
Concours Hippique 46 jaar ............................ 33 V.V. De Monnik .................................................... 34
De Dorpsbode is het officiële orgaan van de vereniging 'Dorpsbelang' Schiermonnikoog dat tweemaal per maand verschijnt. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de redactie worden overgenomen. Redactie Ilja Zonneveld Erik Jansen Hanneke Op den Buysch Rutger van Halm Francine Venselaar Mariska den Boer Redactie/advertentieadres e-mail:
[email protected] Inleveren kopij bij voorkeur via e-mail De Dorpsbode p/a Langestreek 15 (‘t Luifeltje) 9166 LA SCHIERMONNIKOOG De Digitale Dorpsbode: www.dorpsbode.nl Uw teksten en foto’s plaatst de redactie ook op www.dorpsbode.nl De redactie van het jaarboek kan uw foto’s gebruiken voor haar jaarlijkse uitgaven. Heeft u daartegen bezwaar, vermeldt dit dan bij de foto Abonnementen Aanmelden, opzeggen, adreswijziging: Penningmeester Ver. Dorpsbelang, Gratia Susannastraat 2, 9166 PK Schiermonnikoog Tel. 0610 149 414, e-mail:
[email protected] iban NL71 RABO 0346 1104 91 Opzegging van het lidmaatschap door het lid kan slechts geschieden tegen het einde van een boekjaar, met inachtneming van een opzeggingstermijn van ten minste vier weken Lidmaatschap € 37,50 per jaar, (los exemplaar €2,50 excl verzendkosten) buiten Nederland € 82,50 Bezorging op Schiermonnikoog: H. Kobes, 53 17 25 Verantwoording De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van artikelen, wel of iets geplaatst wordt. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen aan te passen. De Vereniging Dorpsbelang en de Dorpsbode zijn niet aansprakelijk voor schade die ontstaat door het niet of foutief plaatsen van ingezonden kopij. Kosten advertenties 1/4 pagina: € 20,75 1/2 pagina: € 38,55 1/1 pagina: € 74,15 Bij regelmatig adverteren, (1 of 2 keer per maand) gelden andere tarieven: resp. € 16,20, € 30,10 en € 57,90 per keer.
Op 'e Schel Niet-commerciële mini-advertentie: € 2,50, contant te voldoen
2
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Agenda 1 juli - 1 augustus 2014 wo wo za
di di wo do di do za ma do wo za do
2 juli 10.30-12.00 Inloopspreekuur huurders WoonFriesland, gemeentehuis 2 juli vanaf 19.00 Ophalen oud papier 5 juli 14.00 Opening ‘Met het oog op…Schiermonnikoog’, Got Tjark. Aansluitend gelegenheid tentoonstelling te bekijken. 5 en 6 juli Beachsoccertoernooi, strand bij Strandpaviljoen de Marlijn 5 en 6 juli 20.00 SchierSong Festival, Atelier Schier bus (strand bij paal 3) 8 juli 11.00-12.00 Spreekuur dierenarts, Reddingsweg 38 (oude kaasmakerij) (uitsluitend op afspraak 0519-292526) 8 juli 19.30 Ringsteken, Langestreek bij Hotel de Tjattel 9 juli 10.30-16.30 Concours Hippique, Knuppeldam 10 juli vanaf 19.00 Eilander Strúnmarkt, Willemshof/Reeweg 15 juli 20.15 Concert Agatino Scuderi, Got Tjark 17 juli vanaf 19.00 Eilander Strúnmarkt, Willemshof/Reeweg 19 juli 21.00-23.00 Blues aan de Plas, Berkenplas 21-24 juli Open tennistoernooi, De Hinneleup 24 juli vanaf 19.00 Eilander Strúnmarkt, Willemshof/Reeweg 30 juli 10.30-12.00 Inloopspreekuur huurders WoonFriesland, gemeentehuis 26 juli 09.00-12.00 Berkentrekken, start Bezoekerscentrum (start verandert mogelijk) 31 juli vanaf 19.00 Eilander Strúnmarkt, Willemshof/Reeweg
Meer informatie op de digitale activiteitenagenda van Schiermonnikoog: www.lytjepole.nl
Exposities U kunt verschillende exposities bezoeken, waaronder: Atelier Romy, foto’s/schilderijen (Langestreek 7); Bunkermuseum Schlei (Scheepstrapad); Galerie Ogygia, schilderijen/keramiek/e.a. (Middenstreek 23); Galerie Stella van Acker, schilderijen (Voorstreek 16); Impressies langs de vloedlijn, foto’s Jouke de Jong (Vitamaris); Landschappen op het eiland en historie IN, Bezoekerscentrum (Torenstreek 20); Schelpenmuseum Paal 14 (Martjeland 14); Wrakhout, bootjes van wrakhout (v.d. Molenpad 13); Expositie ‘De bouw van de reddingboot Willem Horsman’, Gemeentehuis (Nieuwestreek 5), van maandag tot en met vrijdag van 8.30 -12.00 uur; Wat ’n wad, aquacryl en beelden van Gert Roelofsen, Strandresortschier, dagelijks van 10.00 – 17.00 uur. Expositie ‘Met het oog op…Schiermonnikoog’ (Got Tjark, Bezoekerscentrum en COS).
Inleveren kopij: Dorpsbode nummer 14 (15 juli): 7 juli, uiterlijk om 20.00 uur. Dorpsbode nummer 15 (1 augustus): 24 juli, uiterlijk om 20.00 uur. Aanleveren van kopij bij voorkeur via e-mail:
[email protected]
Advertenties (zie colofon): Vermeld bij het opgeven van een advertentie s.v.p. : - het gewenste formaat: ¼, ½ of een hele pagina en - het adres waar de rekening naartoe gestuurd moet worden. De Dorpsbode van 1 juli 2014
3
Bijzondere mensen sterven niet, zij gaan wel maar blijven toch voor altijd.
Intens verdrietig, maar bijzonder dankbaar voor de liefde en wijsheid die hij ons tot het allerlaatste moment heeft gegeven, nemen wij afscheid van mijn lieve man, onze unieke vader en opa
Jakob Elso Perdok Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
* Groningen, 21 november 1932
Groningen, 4 juni 2014
Groningen Haren
Ans Perdok - Kok Eddie Perdok Tuude Perdok - Noorman Jeroen Philip Benjamin
Thalwil CH
Anita Perdok Sophie
Groningen
Wimjaap Perdok
De uitvaartplechtigheid zal worden gehouden op dinsdag 10 juni om 15.00 uur in de Martinikerk, Martinikerkhof 3 te Groningen. Aansluitend is er gelegenheid tot condoleren in de Coendersborg, Coendershaag 1 te Groningen. Correspondentieadres: Hondsruglaan 5, 9722 SB Groningen
4
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Opgraving op Vredenhof
Ilja Zonneveld
Vervolg van pag. 1
Schiermonnikoog 22 april 1921, bron: Nieuwe Dockumer Courant, graf no 33: Hier is komen aandrijven het in verre staat van ontbinding verkeerend lijk van een jonge man, gekleed in een donkerblaauw cheviot broek, grijze sokken, een trui, een wit jasje met dubbele rij knopen. In de zakken bevond zich een hangslotje en een witte zakdoek met roode letters LF. Schiermonnikoog 14 november 1921, bron onbekend, graf no 24: Te Schiermonnikoog is aangespoeld een in verren staat van ontbinding verkeerend lijk van een man. Alle kleding ontbrak; alleen de schoenen zaten nog aan de voeten.
De Dorpsbode van 1 juli 2014
▲
Schiermonnikoog 25 juli 1938, bron onbekend, graf no 23: Lijk aangespoeld Aan het Noorderstrand ongeveer bij kilometerpaal 9 is het lijk van een mans-
5
persoon, gekleed in oliejas, donkere trui en laarzen, aangespoeld. Het verkeerde in staat van ontbinding. Het stoffelijk overschot is op Vredenhof, de begraafplaats voor drenkelingen, begraven. Vermoed wordt, dat de omgekomene een Engelsch visschersman is. Zijn identiteit kon uit niets worden opgemaakt Schiermonnikoog 14 augustus 1959, bron: Dorpsbode, graf no 117 Op het wad werd het stoffelijk overschot van een onbekende man aangetroffen. De teraardebestelling heeft intussen op Vredenhof plaats gevonden Schiermonnikoog 19 juli 1968, bron: Dorpsbode graf no 118 Ter hoogte van het Strandhotel is op 19 juli een stoffelijk overschot aangespoeld, waarvan hoofd en ledematen ontbraken. De gemeentearts kon met enige moeite vaststellen, dat het de resten van een man betrof. Identificatie was niet mogelijk. Op het Vredehof vond het een laatste rustplaats.
▲
Op 19 juni stond er een groep van in totaal tien mannen en vrouwen, en tel daar nog een geïnteresseerde eilander fotografe en ondergetekende bij, om 8.00 uur ‘s morgens in de regen, nog niet wetende wat ze deze dag zouden aantreffen. Het werd een dag – waar ik stiekem ook al op hoopte – om nooit te vergeten, want wanneer krijg je de kans om bij een onbekend graf, ‘oog in oog’ te staan met de onbekende stoffelijke resten van de drenkeling? Met andere woorden: ze zijn voor mij nu iets minder onbekend geworden. Denk je dat je de begraafplaats kent, blijken er toch nog tal van verrassingen boven de grond te komen. Zo bleek dat bij het plaatsen van de grafstenen in 1980, de twee graven uit 1921 te zijn verwisseld. Bij het terugplaatsen van de grafranden en steen is dit recht gezet. Een ander feit was dat de in 1968 begraven onbekende drenkeling, een ander graf had dan tot nu toe aangenomen, hij lag in het graf ernaast, ook dit is hersteld door de grafrand en steen hier naar toe te verplaatsen. Terug naar de graven. Twee waren vrij compleet begraven, zoals u in de beschrijvingen hierboven heeft kunt lezen. Bijzonder was het natuurlijk om even het hangslotje beschreven in het artikeltje (22 april 1921) te kunnen vasthouden – en jezelf af te vragen waarom een hangslot en niet een sleutel? Verder waren kledingstukken nog duidelijk herkenbaar en waren patronen in sok en trui nog duidelijk herkenbaar. Het graf van de drenkeling in graf no 23 was zo mogelijk nog ‘mooier’. In de vitrine in de hal van Hotel van der Werff staat het geëmailleerde bordje met als tekst “onbekend gekleed in oliejas en gummilaarzen”. Bij het openen van dit graf waren de laarzen de blikvangers, ongeveer maat 45. De oliejas was verteerd, maar toen de schedel van deze man, met een geschatte lengte van ruim 1.90 meter , boven de grond kwam, viel de gouden kies 6
De Dorpsbode van 1 juli 2014
direct op. Hij glom je tegemoet. Voor mij is hij het geheim van het Vredenhof geworden Nb. een van deze laarzen is niet weer herbegraven. Deze wordt nu geconserveerd, om zo het verhaal van de onbekende drenkeling, met een beeld, te kunnen vertellen. Alle overblijfselen zijn, nadat er DNA is afgenomen, in een gesealde zak herbegraven, in het originele graf. Vijf uur nadat de eerste schep in de grond was gegaan, werd het weer rustig op deze begraafplaats, voor mij, en ik denk velen met mij, misschien wel het mooiste plekje van ons eiland. Dank verder aan de medewerkers van de buitendienst van onze gemeentewerken die vooraf de graframen verwijderd hadden, en later weer terugplaatsten.
■
Mag ik uw aandacht... Onze dank is groot We genieten nog heel lang na van onze fantastische bruiloft op Schiermonnikoog. Dankzij Gilles, Ina, Romy, Christy Harthoorn en medewerkers van Hotel Duinzicht, ambtenaar Monique Talsma, fotografe Chalanta van Kammen, Henk van Harthoorn Huifkarren, mw G. de Pater-Hooghart van de Got Tjark, kapster Mary van Kapsalon Annemarie, Visagiste Nolene Kremer, bloemisten Jan en Dineke Mandemaker, Wagenborg, Lauwersoog Waterevents en de chauffeursgroep Arriva Schiermonnikoog is het een onvergetelijke dag geworden! Bedankt Schiermonnikoog! Edsard en Nathalie Boelen Bedankt Graag willen wij, mede namens ons team, iedereen heel hartelijk danken voor de overweldigende hoeveelheid bloemen, planten en cadeautjes die wij mochten ontvangen tijdens de opening van Om de Noord. Het gaf ons een vrolijke start van een heerlijk bedrijf. Wij hopen en verwachten dat iedereen een prachtig seizoen tegemoet gaat. Wees welkom bij Hotel Brasserie Om de Noord! Etty van der Veer en Ger van Langen Gefeliciteerd Sterre Brands en Carla Visser gefeliciteerd met het behalen van jullie diploma! Goed gedaan meiden, veel succes op jullie vervolgopleiding. Buurtvereniging de Polder
■ De Dorpsbode van 1 juli 2014
7
Vrijwilliger gezocht voor evenementen/promotie Natuurmonumenten Vind je het leuk om in contact te zijn met mensen? Kun je op enthousiaste en communicatief vaardige wijze Natuurmonumenten onder de aandacht brengen bij bezoekers? Ben je creatief en vind je het belangrijk om kinderen bij de natuur te betrekken? Dan is deze vacature zeker iets voor jou! Wat houdt de functie in? • Je organiseert samen met andere vrijwilligers natuuractiviteiten voor kinderen tijdens festivals en • evenementen op Schiermonnikoog. • Je draagt de noodzaak van het werk van Natuurmonumenten uit en werft actief leden en leads. • Je verwijst, indien nodig, op juiste wijze door. • Je bent minimaal 4 keer per jaar inzetbaar en bereid om een cursus te volgen op het gebied van promotie en gastheerschap. Wat bieden wij? • Uitdagend werk bij een organisatie met een breed maatschappelijk draagvlak. • Een vaste contactpersoon en beschikking over benodigde voorzieningen bij het werk. • Een onkostenvergoeding voor vervoer (bootkaart + max. 50km). • Een (vrijwilligers)pas voor korting op producten van Natuurmonumenten. Informatie en sollicitatie Cynthia Borras; tel.: 06-10.34.49.83 ; E-mail:
[email protected]
VERENIGING DORPSBELANG SCHIERMONNIKOOG
LID WORDEN VAN VERENIGING DORPSBELANG? voor slechts €37,50 per jaar - Ontvangt u 2x per maand de Dorpsbode en blijft u op de hoogte van al het wel en wee van Schiermonnikoog!! (voor bezorging buiten Nederland zijn de kosten €82,50 p.jaar) - met uw lidmaatschap ondersteunt u alle activiteiten die de Vereniging organiseert, zoals: ❇ Sinterklaas intocht, bezoek scholen en senioren ❇ Koningsdag ❇ Kinderbingo ❇ Kerststal ❇ Klozumfeest (o.a. band) Op zoek naar LEUK en ORIGINEEL KADO? - ook kunt u een lidmaatschap kado doen! Meld u nu aan!! via
[email protected] of bel (06) 101 49 414 (johanna kielman)
8
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Leuke gezellige markt zoekt leuke kraam! Werkgroep Eilander Strúnmarkt Het is al weer bijna zover. Op 10 juli a.s. vindt de eerste Eilander Strúnmarkt van 2014 plaats. Er zijn al flink wat aanmeldingen binnengekomen, dus het beloven weer gezellige avonden te worden. Er zijn ook nog plaatsen beschikbaar voor (nieuwe) stands. Dus, heeft u een goed idee, een leuke activiteit of een mooi product om te verkopen, reserveer dan nu een plekje op de markt. Hoe meer kramen en tafels, hoe gezelliger de markt! Tot ziens op de Eilander Strúnmarkt!
Vrijwilligers van Natuurmonumenten bij hun activiteit ‘broodjes bakken’ op de Strúnmarkt
■ De Dorpsbode van 1 juli 2014
9
Klusbedrijf Piet van der Meulen Voor uw kleine verbouwing/renovatie, -loodgieterswerk -electra -tegelwerk -complete badkamers, keukens -schilderwerk -behangen Meer weten? Kijk eens op www.pietmeulen.nl of bel 0649950319
Parkeerterreinen- en autoboxverhuur te Lauwersoog
P
Scheepspark b.v. Postadres: Zeedijk 11 9976 VM Lauwersoog
10
Telefoon 0519 - 349139 Telefax 0519 - 349492
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Concert Agatino Scuderi, gitaar Hilbert G. De Vries Op 15 juli treedt Agatino Scuderi op in de Got Tjark, aanvang 20.15 uur. Op het programma staan werken van Francisco Tarrega, Agustin Barrios, Federico M. Torroba, Antonio Lauro, Regino Sains de la Maza en Alberto Ginastera. De toegang is gratis (na afloop collecte) Agatino Scuderi komt uit Catania; hij studeerde klassiek gitaar in Bari, Sevilla en Cordoba. Hij volgde cursussen bij onder anderen Leo Brouwer en Narciso Yepes. Hij heeft vele prijzen gewonnen in nationale en internationale competities. Agatino Scuderi trad op in vele landen: zoals in Italië, Japan, Brazilië, Oostenrijk, Griekenland, Denemarken en Verenigde Staten. Hij is momenteel werkzaam als Professor Klassiek gitaar aan de Vincenzo Bellini Universiteit voor Muziek in Catania. Concert Agatino Scuderi, Got Tjark, dinsdag 15 juli, 20.15 uur.
■
Grafsteen – vervolg Karel Essink (Eelde), Stichting Verdronken Geschiedenis In De Dorpsbode van 15 april 2014 schreef Hanneke Krol over het stuk grafsteen dat ze samen met ander puin aantrof in de strandgeul even oostelijk van paal 3. Ze vroeg zich twee dingen af. Ten eerste: wie was Elsje Dirks Schaap, wier naam op de grafsteen stond gebeiteld? Ten tweede: hoe kon die grafsteen daar tezamen met ander puin terechtkomen? Op de eerste vraag werd in De Dorpsbode van 1 mei 2014 een antwoord gegeven door Pieter Fokkes Visser uit Kollum. De tweede vraag bleef nog onbeantwoord. Mij lijkt dat in de bij de gemeente berustende archieven iets terug te vinden moet zijn over wanneer het graf van Elsje Dirks Schaap is geruimd, en waarschijnlijk ook hoe de grafsteen bij het puin terecht is gekomen dat later op het strand geraakt. Wie zou dit eens willen uitzoeken?
▲
Toen ik vorig jaar op Schiermonnikoog was, vielen mij westelijk van de Badweg tussen de strandgeul en het begroeide groene strand twee evenwijdige rijen De Dorpsbode van 1 juli 2014
11
√ DE eilander transportonderneming die op persoonlijke wijze alle uiteenlopende transportdiensten verleent. √ Met eigen distributiecentra in Leeuwarden en Holwerd. √ Dit betekent een zeer snelle levering van uw goederen uit alle windrichtingen. √ Voor meer informatie komt u even langs op Veerweg 8 te Schiermonnikoog of bel ons even. Op- en overslag mogelijkheden te: - Leeuwarden - Lauwersoog
- Holwerd - Dokkum
Ameland: Achterdijken 20, 0519 – 554366 Schiermonnikoog: Veerweg 6-8, 0519 – 531851
www.rdvtransport.nl
[email protected]
i nnof ot a@r hi se@ l l ehm o taa.rki ns .bn. ln l e lal ne m ww ww w .. hh ee ll llee m m a n o tt aa rr iiss . .nnl l w
Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag v. d . m a a n d i n h e t D o r p s h u i s Telefoon (0519) 29 49 15 Tijden: komende zitting/spreekuur 29 2juli f e -b 23 r u ajuli r i e2014 n 14 maart 10:30 - 13:00 uur
Dokkum Hogepol 18 9101 LZ Dokkum Postbus 72 9100 AB Dokkum Telefoon(0519) 29 49 15 Fax (0519) 29 32 34
Het is aan te raden om een afspraak voor deze zitdagen/spreekuren te maken. U kunt ons vrijblijvend en zonder dat daar direct kosten aan verbonden zijn raadplegen en om advies vragen.
12
De Dorpsbode van 1 juli 2014
takken op. Ze staken nog nauwelijks boven het strand uit en lagen ongeveer vijf meter uit elkaar. Ik vroeg me af met wat voor doel die rijen takken daar zijn neergezet, en met welk doel. Ernst Borstlap had hierover een gesprek met oud-rijkswaterstater Cor Visser. Hij vertelde mij dat na de vorming in de jaren ‘60 van het eerste Groene Strand westelijk van de Badweg midden op het strand een geul ontstond. Dat moet in de jaren ‘70 zijn geweest. Deze geul trok veel stroom. Om deze geul in toom te houden, liet Rijkswaterstaat een zwaar rijshoutscherm plaatsen met dikkere takken dan de dunne die gebruikt worden om stuivend zand vast te houden. Mogelijk werd deze rijshoutendam aan de voet met puin versterkt. En misschien is daarvoor wel het puin gebruikt met daarin ook de grafsteen van Elsje Dirks Schaap. Een andere mogelijke verklaring werd mij aangereikt door oudvuurtorenwachter Hessel Dubblinga, die wist te vertellen dat omstreeks 1970 bij het eind van de Badweg op het strand golfbrekers of strekdammen van puin werden aangelegd om afslag van het strand tegen te gaan. Misschien sluiten beide verklaringen wel bij elkaar aan. Maar misschien is er iemand die hierover meer kan vertellen?
■
Kunst in de polder
Annelies de Boer
Annelies de Boer
De Dorpsbode van 1 juli 2014
13
14
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Geslaagd aan het Dockinga Cynthia de Jong Deze kanjers hebben na: - 1171 kilometer per bus/fiets naar de steiger (vaker bus dan fiets!) - 15975 minuten op de boot - 14910 km in ‘het busje’ hun HAVO diploma gehaald aan het Dockinga College in Dokkum. Super gefeliciteerd. Nu op weg naar Groningen, Leeuwarden, Enschede en Zwolle. Joyce Hellinga en Miranda Bakker hadden een herexamen. Miranda behaalde op deze wijze haar VWO-diploma. Joyce redde het helaas net niet.
Vlnr: Jodie de Jong, Carla Visser, Yannick Groendijk, Ami Weldring, Tess Blok en Laura van der Zee, op de foto ontbreekt José Soepboer ■ De Dorpsbode van 1 juli 2014
15
MXOLHQ DXJXVWXV
]LWWLQJLQ GRUSVKXLV
8EHQWYDQKDUWHZHONRP 9RRUDGYLHVRYHUYHU]HNHUHQVSDUHQHQEHWDOHQKHWUHJHOHQYDQYROPDFKWHQRI ELMYRRUEHHOGKHWLQOHYHUHQRIEHVWHOOHQYDQRYHUVFKULMYLQJVIRUPXOLHUHQ ,QORRSYDQǾXXU2SDIVSUDDNYDQǾXXU
5DEREDQN1RRUGRRVW)ULHVODQGWHOHIRRQ 6DPHQVWHUNHU
16
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Uitslagen Pinksterspelletjes 2014 Meisjes 3, 4, 5 jaar Emma Kolstein Sabine AB Sterre Scheeper
Jongens 3, 4, 5 jaar Simon Visser Merijn Perdok Joep Kok
Meisjes 6 en 7 jaar Elise Arends Isabel de Boer Nevada Dijkhuizen
Jongens 6 en 7 Kenji Swart Daan Huizing Ivan Bouwkamp
Meisjes 8 en 9 jaar Lisa Visser Silje Elderson Jamila Weldring
Jongens 8 en 9 jaar Sil Dijkstra Jim Bakker Onno Zonneveld
Meisjes 10 en 11 jaar Roos de Bruijne Sofie Zonneveld Lisanne AB
Jongens 10 en 11 jaar Joris van der Zaag Rick van der Berg Tobias de Boer
Meisjes 12 jaar en ouder Iris Schut Linde Groendijk Merel Soepboer
Jongens 12 jaar en ouder Thijs de Bruijne Thomas Stal Ketama Dam
De Dorpsbode van 1 juli 2014
17
foto’s: Romy Dam
KAARSH
HAPPEN
▲
:
NIEUWBOUW
NIEUWBOUW VERBOUW RENOVATIE VERBOUW ONDERHOUD RENOVATIE BOUWBEDRIJF MEINTEMA-HIEMSTRA BV PAASLANDWEG 6 9166 PV SCHIERMONNIKOOG WWW.BOUWBEDRIJFMEINTEMA-HIEMSTRA.NL
RESTAURATIE
ONDERHOUDUTILITEITSBOUW RESTAURATIEMACHINAAL TIMMERWE DOE-HET-ZELF-SERVICE UTILITEITSBOUW MACHINAAL TIMMERWERK DOE-HET-ZELF-SERVICE 0519-531276 / 0519-321251
BOUWBEDRIJF MEINTEMA-HIEMSTRA BV PAASLANDWEG 6 9166 PV SCHIERMONNIKOOG WWW.BOUWBEDRIJFMEINTEMA-HIEMSTRA.NL 0519-531276 / 0519-321251 20
De Dorpsbode van 1 juni 2014
Dubbele moraal Agnès Barnhoorn-Lamp Op 17 juni las ik in de Telegraaf een column van Ed Nijhof. Het ging over de dubbele moraal van antidierenhouders. Nijhof schrijft hierin onder meer: “Nu de antidierenhouders heel veel boeren, vissers, vogelhouders, aquariumbezitters, parkdierenhouders, pelsdierfokkers, kippenhouders, geitenhouders enz. als ware criminelen hebben afgeschilderd, kijken steeds meer mensen naar de achtergronden van deze organisaties. Behalve de politiek!” In zijn artikel stelt Nijhof de dubbele moraal aan de kaak waar het gaat om het omgaan met dieren. Even verder schrijft hij: “De legbatterijen hebben wij verboden (is goed), maar de legbatterijeieren importeren we uit het buitenland. Pelsdieren gaan we verbieden, om vervolgens met Europese subsidies in Polen een pelsdierfokkerij op te starten. Kopen we het bont weer terug? Onze honden- en kattenasiels zitten vol en we halen de dieren uit Hongarije en Spanje om hier onder te brengen. Snapt U het nog? Ik niet meer. Er zijn maar een paar winnaars, dat zijn niet de dieren!” Kallemooi: Onze haan heeft meer ruimte dan een kip in een legbatterij. De eeuwenoude traditie, het ‘stelen’ van een mooie haan als symbool van vruchtbaarheid en om een goede oogst af te roepen voor het nieuwe seizoen, is een traditie die op onder andere ons eiland wordt hooggehouden. Daar wordt met veel zorg en beleid mee omgegaan. Onze haan viel de eer te beurt voor 2014, de ‘Kallemooihone’ te zijn. Ik betrapte mezelf erop, dat het me raakte om mijn haan in zijn driedaagse verblijf in de mand te horen kukelen. En niet éénmaal! Met veel aandacht en zorg bracht de jeugd de haan weer bij zijn kippen. Dit was één groot feest, vooral voor de haan zelf...en zijn hennen! De commotie, die rondom de Kallemooitraditie veel onrust teweeg bracht, is te gek voor woorden. Er is al zoveel aan traditie verloren gegaan, maar: Het Pinksterfeest gaat nooit verloren! Kukkelekuuuuuuuu.
■
De Dorpsbode van 1 juni 2014
21
Kustweg 12 9976 VP Lauwersoog Tel. 0519-349999 Fax. 0519-349366
[email protected] www.visserlauwersoog.nl
VOOR AL UW TRANSPORT VAN EN NAAR SCHIERMONNIKOOG EN AMELAND * * * *
Van maandag t/m zaterdag om om 6:30 uur en 12:30 uur naar Schiermonnikoog Dagelijkse lijndienst op Dokkum, Leeuwarden, Drachten en Groningen Verzorgen van transport door binnen- en buitenland Voor meer informatie bent u op werkdagen tussen 8:00 uur en 17:00 uur altijd van harte welkom op ons kantoor, of neem gerust even contact met ons op
Uw transportbedrijf dat goede service en klantgerichtheid nog hoog in het vaandel heeft staan Ook voor uw transport naar Ameland
22
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Met het oog op… Schiermonnikoog Persbericht Na de succesvolle edities in 2012 en 2013, volgt dit jaar van 5 juli tot en met 1 augustus de derde editie van de tentoonstelling ‘Met het oog op… Schiermonnikoog’ en wel op drie locaties: Locatie 1: De Got Tjark Open: dagelijks: 14.00 - 17.00 uur Entree: gratis Schilders: Folkert Abma (Schiermonnikoog) Marianne de Jong (Soest) Dirk-Jan Zetstra (Groningen) Fotografen: Romy Dam (Schiermonnikoog) Lyde de Graaf (Barchem, Gld.) Dichter: Gerard Beentjes (Eemnes) Locatie 2: Bovenzaal van het Bezoekerscentrum Openingstijden: ma t/m za: 10.00 – 17.00 uur; zondag: 10.00 – 14.00 uur Entree: € 1,Eric Snelleman (Groningen) – foto’s Gerda de Voogd (Groningen) – foto’s Gerard Beentjes (Eemnes) - gedichten Locatie 3: Het Cultureel Ontmoetingscentrum Schiermonnikoog (COS) Open: dagelijks: 14.00 - 17.00 uur Entree: gratis Jan Pieter Gootjes (Zwolle) – zeefdrukken (hout) Wietske Maris (Schiermonnikoog) – schilderijen Pieter Meier (Naarden) – foto’s Gerard Beentjes (Eemnes) - gedichten Alle exposanten tonen werk geïnspireerd op het eiland Schiermonnikoog. De officiële opening van de exposities vindt plaats op zaterdag 5 juli om 14.00 uur in de Got Tjark. Henriette Pieperiet verleent muzikale medewerking. Na afloop van de officiële opening in de Got Tjark (± 15.00 uur) is er uiteraard gelegenheid tot het bezichtigen van de exposities in de andere twee locaties. Alle kunstenaars zijn aanwezig en vertellen u graag over hun werken. ■ De Dorpsbode van 1 juli 2014
23
www. www.bouwenopschier.nl bouwenopschier.nl
[email protected] [email protected] te tell:0 :0519-531762 519-531762
k r e w k a V d r e e d n a r Gega
ni nieuwbouw euwbouw – verbouw verbouw – renovatie renovatie – restauratie restauratie – onder onderhoud houd
ddee bouwers boouuuwwweeerrrss van vvaaann Schier Scchhieerr 24
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Vroege beller
Maaike van Boven
Jorn van Boven
Als de gemeente zo vroeg belt, krijg je dit
■
Nationaal Park Schiermonnikoog
▲
Bruin blauwtje Het bruin blauwtje is een zeldzame vlinder die al jaren niet meer op Schiermonnikoog was gezien. Hij is ook niet gemakkelijk waar te nemen, want het bruin blauwtje lijkt zo op het veel voorkomende Icarusblauwtje dat alleen kenners het verschil zien. Vlinderaars vermoedden altijd wel dat het bruin blauwtje gewoon nog rondvloog in de Schierse duinen. Op 17 mei werd dat vermoeden bevestigd: tijdens een vlinderworkshop vond Kars Veling, directeur van de vlinderstichting, een bruin blauwtje in het Kapenglop. Later op diezelfde dag spotte De Dorpsbode van 1 juli 2014
25
Installatie: Gas, water, elektra, VERKOOP: * Wasmachines * Koelkasten * Radio & TV * Gastoestellen * Sanitair * Enzovoort
installatiebedrijf
sanitair & Koeltechniek, Loodgieterswerk, Dakbedekking
Schiermonnikoog Langestreek 86
& ZN
Telefoon 0519 - 53 13 45 Fax 0519 - 53 16 58
Limerick Er rijden op Schier snelle heren die ieder verkeersbord negeren. Dus rijdt elke snob met een bord voor de kop, anders zouden ze wel reageren. Joost 26
De Dorpsbode van 1 juli 2014
vrijwilliger Joost Uittenboogaard er nog zeven, in de noordelijke duinen tussen paal 5 en paal 7. Van de meeste soorten blauwtjes zijn de mannetjes blauw en de vrouwtjes bruin. Bij het bruin blauwtje zijn zowel het mannetje als het vrouwtje bruin. Vandaar de verwarrende naam…. Zeeprik Op 27 mei vond Bernadette van Beurten tijdens een wandeling vanaf de Marlijn naar het oosten een hele vreemde vis. Het bleek een zeeprik te zijn. Een zeeprik is officieel geen vis, maar een parasitair zeedier met een zuigmond met meerdere rijen kleine, scherpe tandjes. Hij klampt zich met die zuigmond vast aan grote vissen en leeft van hun bloed. Het slachtoffer heeft meestal behoorlijk veel last van de zeeprik, maar krijgt hem niet afgeschud. Zeeprikken worden geboren in zoet water en trekken pas naar zee als ze volwassen zijn. Om eieren te leggen gaan ze uiteindelijk weer terug naar de rivier. Bleekgele droogbloem In het voorjaar zag Wim Penning in het Kapenglop een kiemplantje waarvan hij dacht dat het wel eens iets bijzonders kon zijn. Daarom merkte hij de vindplaats. Eind mei kwam Thijs de Boer op dezelfde plek en hij kwam tot de conclusie dat het (inmiddels bloeiende) plantje de bleekgele droogbloem moest zijn. Een mooie ontdekking van de twee heren, want de bleekgele droogbloem is een nieuwe soort voor Schiermonnikoog! Het plantje doet overigens keurig wat er van hem verwacht mag worden. De bleekgele droogbloem staat bekend als ‘secundaire pionier’ in de duinen, het groeit op kale plekken die vroeger begroeid zijn geweest. In het Kapenglop staat hij in een gedeelte dat een paar jaar gelden is afgeplagd. Nu kaal, maar vroeger begroeid, het klopt precies.
▲
Zeldzame boszangers Tijdens het Pinksterweekend zaten er in het bos twee zeldzame zangvogels: een bergfluiter en een grauwe fitis. De bergfluiter bevond zich langs het Jacobspad, meestal op het terrein van de camping. Hier liet hij zich in de dichte sparren lastig bekijken. Bergfluiters broeden in Zuidwest Europa en verdwalen af en toe tot De Dorpsbode van 1 juli 2014
27
28
De Dorpsbode van 1 juli 2014
in Nederland. Op Schiermonnikoog was de bergfluiter maar één keer eerder waargenomen: een ringvangst in 1969. De grauwe fitis zat bij het speelbos waar hij soms uit volle borst zong. Net zoals de bergfluiter is de grauwe fitis een vrij onopvallende verschijning die erg lijkt op de fitis en de tjiftjaf. De grauwe fitis is een Oost-Europese soort die zich de laatste jaren uitbreidt naar het westen. In 2003 broedde de vogel voor het eerst in Nederland: op Schiermonnikoog!
■
Picknick op de boerderij Ouderenwerk Als je een picknick organiseert dan wil je graag dat het die dag mooi weer is. Nu was het donderdag 19 juni koud en regenachtig dus geen picknickweer. De makkelijkste optie is dan om het af te zeggen maar als je een collega hebt die met een geweldig idee komt, dan zeg je niks af maar ga je gewoon. Dus…Marieke Visser gevraagd of we op de boerderij in de stal mochten picknicken tussen de koeien in. Hartstikke leuk idee en ze wilde alles graag voor ons klaarzetten. Dus toen wij om 15.00 uur bij de boerderij aankwamen stond daar een prachtige tafel in de stal gedekt compleet met een bloemetje en kaarsjes erop. We hebben daar genoten van de koeien, kalfjes en de heerlijke picknickhapjes van Vrouwe Jacoba. Henriëtte was mee en heeft daar prachtig gespeeld waar ook de koeien van onder de indruk waren. Het was een bijzondere omgeving voor een picknick, compleet met het bijbehorende aroma maar dat hoorde er helemaal bij. Met dank aan Marjan voor het idee, Marieke voor de gastvrijheid, Taxi Drent voor het vervoer, Vrouwe Jacoba voor al het lekkers en de vrijwilligers voor de hulp.
Lies Nieuwland
■
De Dorpsbode van 1 juli 2014
29
Het Pinksterfeest 2014… gaat nooit verloren Een Pinksterfeest om niet gauw te vergeten, of misschien door alle commotie eromheen misschien wel? Tijdens de voorbereidende vergaderingen was hier gelukkig nog niets van bekend en zo waren deze bijeenkomsten als vanouds gezellig en gingen de gesprekken door tot in de late uurtjes. Na publicatie van een artikel in een regionale courant, met betrekking tot het wel en wee van de haan, begon het minder leuk te worden, en werden de commissie en de traditie rondom het pinksterfeest meermalen onheus bejegend. Onder leiding van onze president werden deze stormen doorstaan, en, na het weblogverhaal van onze burgervader en daarop een tweetal positieve artikelen in twee landelijke dagbladen, in de kiem gesmoord. Terug naar het feest: dank allereerst natuurlijk namens de commissie aan de eilander bevolking en aan het bedrijfsleven die dit feest financieel mogelijk maakten. Dit jaar was het even passen en meten hoe de tuien van de mast belegd moesten worden, dit omdat tijdens de storm van afgelopen oktober een paar bomen verdwenen waren. Achteraf gezien leverde dat geen problemen op: het werd zelfs makkelijker. De haan, afkomstig uit de ren van de familie Barnhoorn, bleek na te zijn onderzocht door een dierenarts een felle, maar tegelijkertijd goed kraaiende haan te zijn. En dan de kinderspelen: een fraai zonnetje maakte de derde pinksterdag weer tot een feest voor kinderen, toeschouwers en commissie, met altijd als een van de hoogtepunten, de prijsuitreiking in Hotel van der Werff. Daarna het pinksterrijden, het strijken van de mast en het terugbrengen van de haan. De afsluiting was als vanouds met samenzang, en daarna de beentjes van de vloer onder muzikale leiding van de La Vida Jazz band. Het was nog lang onrustig in het eerste hotel ter plaatse, maar toen lag ik al lang op een oor…
■
30
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Ilja Zonneveld
Wyb Jan Groendijk
Nieuws uit de bibliotheek WK-Quizzzz voor de jeugd van 8-12 jaar Inmiddels is het WK voetbal begonnen en ook onze WK quizzzz voor alle kinderen van 8-12 jaar is al in volle gang. Met deze quizzzz kun je niet alleen je hersenspieren laten zien maar ook verder trainen. Bijkomend voordeel: Tijdens het kijken naar de wedstrijden die nog komen kan je lekker strooien met je nieuwe weetjes over voetbal en het gastland Brazilië. Dus kom tot en met 12 juli langs in de bieb, doe mee en maak ook nog eens kans op een leuke prijs! Openingstijden in de zomervakantie Van 5 juli tot en met 29 augustus zijn wij open van maandag tot en met zaterdag van 10.00-12.00 uur en op dinsdagmiddag van 15.30-17.30 en op vrijdagmiddag van 15.30-20.00 uur. Natuurlijk kunt u tijdens de uitleen tot tien boeken, tijdschriften en dvd’s uitkiezen voor thuis. Of misschien komt u even langs om te computeren, of om aan de gezellige leestafel, onder het genot van een kopje thee of koffie, een boek of tijdschrift door te bladeren en andere (tijdelijke) eilanders te ontmoeten. Hoe dan ook, u bent van harte welkom! Tijdschriftenaanbod uitgebreid We hebben ons tijdschriftenaanbod recentelijk uitgebreid met een tijdschrift vol ‘goed nieuws’, ‘The Optimist’ (voorheen Ode), en het ‘Filosofiemagazine’. Kom langs en lees wat, of neem een tijdschrift mee voor thuis op de bank. Vakantielezen vanaf 5 juli Ook deze zomer gaan wij vanaf zaterdag 5 juli weer vakantielezen! Elk kind mag voor elk leesboek op zijn of haar niveau een sticker op onze leesmeter plakken en spaart ook nog eens individueel voor het speciale en fel begeerde vakantieleesdiploma. Daarnaast maakt elke deelnemer die een diploma behaalt, kans op een leuke verrassing. Vakantielezen is niet alleen leuk, maar zorgt er ook nog eens voor dat het (kunnen) lezen niet wegzakt tijdens de vakantie, wat het leesplezier en zelfvertrouwen (steeds verder) vergroot. Dus onze oproep aan alle (tijdelijke) eilander kinderen: Kom allen en maak meters! We hebben hele leuke boeken die niet kunnen wachten door jullie gelezen te worden!
▲
Spetterende presentatie solo-zeilduo op 22 augustus Op 22 augustus komen Christa ten Brinke en Ysbrand Endt om 20.00 uur in het Dorpshuis vertellen over hun avontuur van de zwaarste transatlantische solozeilrace ooit. Wat doet de ‘Transat’ met je, meer dan 21 dagen moederziel alleen op de oceaan, zonder aanspraak, dag en nacht, wetend dat ook je levenspartner De Dorpsbode van 1 juli 2014
31
onder dezelfde sterrenhemel ronddobbert maar ook in dezelfde storm zit? Samen, maar toch alleen op weg om als één van de eerste maar bovenal heelhuids in Brazilië aan te komen. Hoe ga je los van elkaar de strijd met de elementen, maar vooral met jezelf aan? De eenzaamheid, de onzekerheid, het verdriet, de angst, materiaalpech, verwondingen en de euforie. Het is een mooi verhaal met vele gezichten dat u zeker niet wilt missen! Noteer de datum daarom alvast in de agenda. De entree is € 3,50 voor alle bibliotheekleden en € 5,00 voor niet-leden. ■
Workshop over wijn en smaak Eelke van der Heide “Ik heb geen verstand van wijn”, hoor ik vaak als je over wijn begint te praten, maar iedereen heeft een eigen smaak en het is altijd leuk om te proeven, te leren en te ontdekken! Zeker als je regelmatig wijn drinkt, is het handig om te weten wat je precies lekker vindt en waarom. Tijdens deze informele workshop leer je de beginselen van het wijnproeven en hebben we het over smaak. We maken aan de hand van de universele smaakfactoren een smaakprofiel van een aantal wijnen, een in de gastronomie en smaakleer ‘beproefde’ methode van smaakprofessor dr. Peter Klosse. Daarnaast besteden we aandacht aan wijn -en spijscombinaties en komt er natuurlijk wat lekkers op tafel. Gezellig, leerzaam en smaakvol! Meer actuele informatie op Facebook of www.ambrosijn.nl. Graag tot ziens! Informatie Data: Woensdag 09 juli, 13:30 - 16:00 uur Woensdag 16 juli, 13:30 - 16:00 uur Woensdag 30 juli, 13:30 - 16:00 uur Woensdag 6 augustus, 13:30 - 16:00 uur Locatie: Ambrosijn restaurant, Langestreek 13, 9166 LA Schiermonikoog Bijdrage: € 17,50 p.p. (ter plekke te voldoen) 32
De Dorpsbode van 1 juli 2014
Aanmelden: Per e-mail:
[email protected], Facebook, telefonisch 0519-720261 of bij Ambrosijn (dagelijks geopend vanaf 10:30 uur). Maximaal 20 deelnemers per workshop. P.S. workshops of proeverijen kunnen ook voor gezelschappen (op locatie) worden verzorgd.
■
Concours Hippique 46 jaar Persbericht Traditioneel wordt op de tweede woensdag in juli het Nationaal Concours Hippique Schiermonnikoog gehouden met verschillende disciplines binnen de paardensport. Daarbij zijn het niet alleen de prestaties, maar ook de gezelligheid en de warme sfeer die er ieder jaar weer zo’n bijzondere dag van maken. Het paardenspektakel is gratis toegankelijk. Op de dinsdagavond voor het concours is er ringsteken op de Langestreek om 19.30 uur. Op woensdag 9 juli is er een klassiek en progressief springconcours (diverse klassen), tuigpaarden Fries ras en een optreden van de eilander ruiters. Het Concours Hippique Schiermonnikoog wordt gehouden op het grote veld aan de Knuppeldam. Het begint woensdag om 10.30 uur en zal eindigen om 16.30 uur. Ringsteken, Langestreek, dinsdag 8 juli 19.30 Concours Hippique, veld Knuppeldam, woensdag 9 juli 10.30-16.30
De Dorpsbode van 1 juli 2014
■
33
V.V. De Monnik Hans Huizing
De Monnik 1 Kallemooitoernooi Het inmiddels ook alweer traditioneel toernooi was ook nu weer een succes. Dankzij de sportieve teams en het prachtige weer was het wederom een heerlijke dag op sportpark De Monnik. Hunsingo was de winnaar deze keer en De Monnik werd toch een beetje teleurstellend derde. De gezelligheid was er niet minder om. Eindstand 1. Hunsingo 2. ACV 3. De Monnik 4. Viboa 5. Gorecht Bote de Jong werd voor de prijsuitreiking nog in het zonnetje gezet. Hij was 32 jaar lang bestuurslid en dit zorgde voor een benoeming tot erelid. Ook de vele jaren als kantinebaas zijn inmiddels verleden tijd, maar gelukkig doet Bote nog wel zijn andere vele hand- en spandiensten voor de club.
▲
14 juni De Monnik 1 - Koninklijke HFC - Gorecht 5 De Monnik sloot het seizoen af met een klein toernooitje. Vanaf nu zal dit voortaan gaan om de JB-trofee, vernoemd naar de vorig jaar overleden voorzitter Jan Berend Bazuin. Prachtig weer en leuke wedstrijden zorgden voor een zeer geslaagde middag. De Monnik had er jammer genoeg niet echt veel zin meer in, want beide partijen 34
De Dorpsbode van 1 juli 2014
werden verloren. Ook was het team niet volledig en er moest zelfs een beroep worden gedaan op de B-junioren, die het wel uitstekend deden trouwens. Winnaar werd de Koninklijke HFC die de Bazuin uitgereikt kreeg door Grytha Visser, dochter van Jan Berend. Eindstand 1. Koninklijke HFC 2. Hunsingo 3. De Monnik
Jeugd Monnikjeugd in zomerstop De Monnikjeugd zit momenteel in de zomerstop. Toch is men alweer bezig met de voorbereiding van het nieuwe seizoen. Hierin zal De Monnik voor het eerst sinds tijden weer eens uitkomen met een Belftal. Verder doet De Monnik mee met een D-zevental, een E- en een F-team. Leo Helder neemt vanaf aankomend seizoen het jeugdsecretariaat op zich. Vriendschappelijke wedstrijden en toernooien nieuwe seizoen 2014/2015 De Monnik 1 23 augustus De Monnik 1 – Bloemendaal 30 augustus De Monnik 1 - WV-Hedw 17 (Amsterdam)
Ander nieuws De Eilander Strúnmarkt lijkt voor De Monnik gered. Jimmy van der Meij neemt dit op zich en heeft ook al een lijst met aangemelde vrijwilligers die wel een avondje voor De Monnik op de markt willen staan. Voor standen, programma en veel meer check de site www.vvdemonnik.nl of bezoek onze Facebookpagina.
■
De Dorpsbode van 1 juli 2014
35
Afz.:
DE DORPSBODE Vereniging Dorpsbelang Schiermonnikoog Gratia Susannastraat 2 9166 PK Schiermonnikoog