De Bosch-visie Waarde creëren waarden beleven

Bosch vandaag

De Bosch-visie Waarde creëren – waarden beleven Als toonaangevend technologisch en dienstverlenend bedrijf benutten wij wereldwijd onze kansen om op een krachtige manier verder te groeien. Wij koesteren de ambitie om met behulp van innovatieve en nuttige oplossingen de levenskwaliteit te verbeteren. We vertrouwen daarbij op onze kerncompetenties op het vlak van de auto- en de industriële technologie en ons aanbod voor professioneel en privégebruik. Bij alles wat we doen streven we naar duurzaam economisch succes en een leiderspositie op de markt. Zelfstandig ondernemerschap en financiële onafhankelijkheid laten ons toe om te handelen op lange termijn. In de geest van de stichter van onze onderneming hechten wij, overal waar we actief zijn, bijzondere aandacht aan maatschappelijke en ecologische verantwoordelijkheid. We overtuigen onze klanten met innovatiekracht en rendabiliteit, betrouwbaarheid en kwaliteit. Onze structuren, processen en managementtools zijn transparant en doelgericht. Ze ondersteunen de eisen van al onze activiteiten. Wij handelen volgens gemeenschappelijke principes en worden voortgestuwd door de wil om samen vooropgestelde doelstellingen te bereiken. Alle medewerkers zijn overal ter wereld met elkaar verbonden door de unieke band die is ontstaan door elke dag naar de Bosch waarden te handelen. We putten uit de culturele diversiteit: onze opdrachten zijn uitdagingen, we engageren ons graag en zijn er trots op om bij Bosch te werken.

Inhoudsopgave 4

De Bosch Groep: overzicht

5 Kerngegevens 6

Boekjaar 2011

10

Technologie en innovaties

18 Automobieltechnologie 24

Industriële technologie

28

Consumentenproducten en bouwtechnologie

32

Onze verantwoordelijkheid

38

Robert Bosch Stichting

40

De Bosch Groep in de Benelux

46

Mijlpalen in de Bosch-geschiedenis

50 Management 51

Hoe ons contacteren

Cover De boom staat symbool voor het evenwicht tussen economisch en technologisch handelen enerzijds, en ecologisch en maatschappelijk handelen anderzijds.

De Bosch Groep: overzicht Aandeelhouders van Robert Bosch GmbH  Robert Bosch Stiftung GmbH | 92 % aandelen | geen stemrecht  Familie Bosch | 7 % aandelen | 7 % stemrecht  Robert Bosch Industrietreuhand KG | 93 % stemrecht  Robert Bosch GmbH | 1 % aandelen | geen stemrecht

De Bosch Groep is een internationaal toonaangevend technologisch en dienstverlenend bedrijf. Met automobiel- en industriële technologie, consumentenproducten en bouwtechnologie genereerden de medewerkers in het boekjaar 2011 een omzet van 51,5 miljard euro. De Bosch Groep bestaat uit Robert Bosch GmbH en meer dan 350 dochtermaatschappijen en regionale filialen in ongeveer 60 landen. Als we ook rekening houden met de verkooppartners is Bosch in ongeveer 150 landen vertegenwoordigd. Die wereldwijde aanwezigheid op het vlak van ontwikkeling, productie en verkoop is een essentiële voorwaarde voor verdere groei. In 2011 investeerde Bosch 4,2 miljard euro in onderzoek en ontwikkeling en vroeg wereldwijd meer dan 4 126 patenten aan. Met al zijn producten en diensten en met innovatieve en nuttige oplossingen bevordert Bosch de levenskwaliteit van mensen. De firma werd in 1886 door Robert Bosch (1861–1942) in Stuttgart opgericht als 'Werkplaats voor fijne mechaniek en elektrotechniek'. De vennootschapsstructuur van Robert Bosch GmbH staat garant voor de ondernemingsautonomie van de Bosch Groep. Die structuur laat de onderneming toe om op lange termijn te plannen en te investeren in toekomstgerichte oplossingen. 92% van de aandelen van Robert Bosch GmbH is in handen van de Robert Bosch Stiftung GmbH, een instelling van algemeen nut. De meerderheid van het stemrecht ligt bij de Robert Bosch Industrietreuhand KG. Die vervult de ondernemingsfuncties. De overige aandelen zijn in handen van de familie Bosch en Robert Bosch GmbH.

Kerngegevens Bosch Groep

Bosch vandaag

4 | 5

2010

2011

47 259

51 494

+ 24

+ 9,0

77

77

3 810

4 190

8,1

8,1

2 379

3 226

100

142

jaargemiddelde

276 418

295 256

op 1 januari 2011/2012

283 507

302 519

Balanstotaal

52 683

54 616

Eigen vermogen

26 243

26 917

50

49

3 485

2 628

7,4

5,1

2 489

1 820

82

88

Omzet Procentuele verandering tov vorig jaar Omzet buiten Duitsland in procent Investeringen in onderzoek en ontwikkeling in% van omzet Investeringen in activa in% van de afschrijvingen Medewerkers

in% van het balanstotaal Resultaat voor belastingen in% van omzet Resultaat na belastingen Overgedragen winst (dividenden van Robert Bosch GmbH) Waarde in miljoen euro

Meer informatie op het internet:  www.bosch.com

Boekjaar 2011

Tec h

De Bosch Groep

nol

og y

an

ch Te

d

In

125ste jaar van haar bestaan krachtige y

ion

og

at

realiseerde in het

y

In du st

ri

Consumer G

bala nce

al

living

in

g

Te c

hn

ol

n

ov

n

g ol o

a ds

oo

nd

Bu

ild

omzetgroeicijfers, hoewel de wereldeconomie in de loop van het jaar sterker terugliep dan verwacht. Een bijzonder

sterke toename konden we optekenen in de afdeling Industriële technologie. Ook de Automobieltechnologie

deed het goed terwijl de divisie Consumentenproducten en bouwtechnologie haar gestage groei verder zet. Ondanks de goede ontwikkeling van de omzet bleef het resultaat onder onze verwachtingen. Redenen daarvoor waren de hoge investeringen in nieuwe bedrijfstakken en de bijzondere lasten door eenmalige effecten. In 2012 blijft de economische situatie gespannen wegens de schuldencrisis, vooral in de eurozone. Wij stellen ons daarom in op een verdere vertraging van de groei van de wereldeconomie en sluiten de mogelijkheid van een tijdelijke recessie in Europa niet uit. Daarom zien we het als een belangrijke opgave om nog flexibeler en wendbaarder te worden.

Bosch vandaag

6 | 7

Bosch Groep ziet stevige omzetstijging in 2011 Ondanks de wereldwijde conjuncturele afkoeling verhoogde de Bosch Groep zijn omzet in 2011 met 9,0% tot 51,5 miljard euro. Daarmee overtrof de omzet niet alleen voor het eerst de kaap van 50 miljard euro, maar ook onze verwachtingen. In Europa steeg de omzet nominaal met 9,6% tot 30,4 miljard euro en overschreed zo voor het eerst opnieuw het niveau van voor de crisis van 2007. Tegelijk bouwden we onze wereldwijde aanwezigheid verder uit. In de regio AziëPacific waren we met een toename van 8,9% tot 12 miljard euro succesvol, hoewel het groeitempo achterbleef ten opzichte van de uitzonderlijke groei van het jaar ervoor. Ook in Noord- en Zuid-Amerika zien we een toename van 6,9% tot 9,2 miljard euro. Innovaties lonen in alle divisies Alle drie divisies kenden een gunstige ontwikkeling in 2011. De divisie Automobieltechnologie kende een omzetstijging van 8,2% tot 30,4 miljard euro. De divisie Industriële technologie zette zijn krachtige groei door in het jaar 2011. De omzet steeg met 21% tot 8 miljard euro. In de divisie Consumentenproducten en bouwtechnologie vergrootten we de omzet met 4,4% tot 13,1 miljard euro. Wereldwijd 19 000 medewerkers extra in dienst Tegen de achtergrond van krachtige groei heeft de Bosch Groep in 2011 wereldwijd 19 000 extra medewerkers aangeworven. Het aantal medewerkers steeg in de loop van het jaar met bijna 7% tot 302 500.

Bedrijfsklimaat gekenmerkt door volatiliteit en diepgaande veranderingen De Bosch Groep is actief in een zeer dynamische omgeving die wordt gekenmerkt door een toenemende volatiliteit en versnelde veranderingen. Daartoe behoren verdere globalisering, verstedelijking, demografische uitdagingen, maar ook megatrends zoals energie-efficiëntie, klimaatbescherming en zuinig gebruik van grondstoffen. Bovendien spelen informatie-, communicatie- en internettechnologieën een steeds grotere rol in het competitieve landschap. Strategie van waardecreatie Duurzaam succes in deze dynamische en volatiele omgeving vereist een evenwicht tussen het creëren en behouden van waarden. Onze daarop gerichte strategie oriënteert zich op de algemene doelstellingen van een krachtige ontwikkeling en het verzekeren van de financiële onafhankelijkheid. Als technologie- en dienstverlenend bedrijf bevorderen wij met innovatieve en nuttige oplossingen de levenskwaliteit en daarmee willen we een leidinggevende marktpositie bereiken en uitbouwen in de sectoren waarin we actief zijn. Verhoging van flexibiliteit en wendbaarheid Wij stellen ons in op de conjuncturele onzekerheden door maatregelen te nemen die de flexibiliteit van de onderneming verhogen. Een van de doelstellingen is een aanzienlijke verlaging van de drempel tot waar de omzet in crisissituaties kan zakken zonder operatieve verliezen te boeken. Met het oog op de zich steeds sneller wijzigende omstandigheden verbeteren we ook de wendbaarheid van de onderneming. We richten ons op het vereenvoudigen en versnellen van interne processen en de processen ten opzichte van klanten en leveranciers. Dit bereiken we enerzijds door het invoeren van normen en anderzijds door

Bosch vandaag

8 | 9

De Bosch Groep is actief in de volgende sectoren:  Automobieltechnologie

 Elektrisch gereedschap

 Automatiseringstechnologie

 Verwarmingstechnologie

 Verpakkingstechnologie

 Huishoudelijke apparaten

 Zonne-energie

 Beveiligingssystemen

het verleggen van beslissingscompetenties naar de bedrijfssectoren. Belangrijke kernelementen van onze strategie zijn een sterke wereldwijde aanwezigheid, een hoge innovatiekracht en een gerichte diversificatie. Verdere uitbouw in wereldwijde groeiregio's We willen onze marktpositie wereldwijd verder uitbouwen. De focus ligt op de groeiregio's in Azië, Zuid-Amerika en Middenen Oost-Europa. Het ontsluiten van een markt gaat gepaard met het consequent uitbouwen van de waardecreatie ter plaatse. We richten onze aandacht ook steeds meer op Afrika en het Midden-Oosten, waar we verdelers gaan uitbreiden en vertegenwoordigingen oprichten. Duurzaamheid als toekomstgerichte innovatiekracht Globale kernthema's zoals energie en milieubescherming, maar ook de demografische ontwikkeling en de verstedelijking zijn voor ons belangrijke drijvende krachten achter innovatie. Bijna de helft van onze inspanningen op het vlak van onderzoek en ontwikkeling (4,2 miljard euro) gaat naar producten die een bijdrage leveren aan energie-efficiëntie, het behoud van natuurlijke bronnen en milieubescherming. Ongeveer 40% van de omzet behalen we met deze producten.

Technologie en innovaties Onze innovatieve geest heeft ons altijd gestimuleerd om nieuwe technologieën te ontwikkelen en ze klaar te maken voor de markt. En eveneens om bestaande technologieën verder te verbeteren. Vandaag helpt deze spirit ons om de grote uitdaging van de 21e eeuw aan te gaan: klimaatverandering, grondstoffenschaarste en de razendsnelle ontwikkeling van de informatie- en communicatietechnologie (internet van dingen en diensten). Dit blijft de focus van onze 38 500 onderzoekers en ontwikkelaars. Ongeveer 1 300 van hen zijn werkzaam in de centrale afdeling Research en Advanced Engineering. Zij ontwikkelen, testen en onderzoeken innovatieve systemen, componenten, technologieën en methoden. En daarbij draait het altijd om duurzaamheid. Daarom verbeteren we zowel bestaande technologische systemen, zoals efficiëntere verbrandingsmotoren of industriele machines en installaties, en werken we tegelijkertijd aan toepassingen voor de toekomst, zoals systemen voor hernieuwbare energie en oplossingen voor de elektromobiliteit.

4 126

patenten heeft Bosch ingediend in 2011.

Bosch vandaag 10 | 11

Wereldwijd netwerk Door het wereldwijd verbinden van onze onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten combineren we de troeven van de verschillende regio's en brengen we wereldwijd innovaties op gang. Een voorbeeld hiervan is het uitgebreide research- and developmentcentrum in Yokohama, waar we onder andere bestuurdersassistentiesystemen ontwerpen die gericht zijn op de behoeften van de Japanse markt. In Duitsland bouwen we in Renningen de nieuwe vestiging voor Research en Advanced Engineering waar we onze innovatieve capaciteiten in de regio Stuttgart centraliseren. Ook afgelopen jaar behoorden we met 4 126 patentaanvragen tot één van de meest vindingrijke ondernemingen. Het internet van dingen en diensten Een van de megatrends van de volgende jaren is het "internet of things and services" (internet van dingen en diensten). Dit vereist niet alleen de wereldwijde informatie-uitwisseling door mensen, maar ook communicatie door dingen: machines, toestellen en gebouwen. Dit gaat ons leven veranderen en in veel

St. Petersburg Schwieberdingen

Palo Alto

Pittsburgh

Internationale research bij Bosch

Hildesheim Schillerhöhe Renningen toekomstige vestiging voor onderzoek en advanced engineering

Researchvestigingen Nieuwe researchvestigingen

sectoren leiden tot efficiëntere processen en nieuwe businessmodellen. Wij geven deze verandering ook actief vorm. Onze dochtermaatschappij Bosch Software Innovations GmbH werkt hiervoor platformoplossingen uit en ondersteunt de divisies bij het gebruik ervan. Onze afdeling Automotive Aftermarket biedt bijvoorbeeld een internetcompatibel voertuigdiagnosesysteem voor werkplaatsen aan dat constant bijleert en zo de efficiëntie bij reparaties en onderhoud voor de klant verhoogt. Een ander belangrijk toekomstperspectief is mobiliteit. Wij engageren ons samen met andere ondernemingen uit de automobielsector in het project simTD, wat staat voor „sichere intelligente Mobilität, Testfeld Deutschland“ (veilige en intelligente mobiliteit, praktijktest Duitsland). Om het rijden veiliger, comfortabeler en efficiënter te maken, worden nieuwe functies getest die gebaseerd zijn op de communicatietechnologieën Car-to-Car-(C2C) en Car-to-Infrastructure-(C2I). Hierbij worden auto's met elkaar en met de verkeersinfrastructuur, bijvoorbeeld met verkeerscontrolecentra, in een netwerk opgenomen waardoor ze gegevens kunnen uitwisselen. Sinds 2011 opereert de software- en systeemtechnologieafdeling van de Bosch Groep onder de naam Bosch Software Innovations GmbH. De onderneming vindt zijn oorsprong in het in 2008 over-


Tokio/Yokohama Shanghai

genomen Innovations Software Technology GmbH, Singapore

dat een op Java gebaseerd Business-Rules-Management-systeem ontwikkelde. Complexe business regels en de beslissingslogica in processen of systemen worden er grafisch mee weergegeven en beschreven. Door het automatisch genereren van codes kunnen wijzigingen snel doorgevoerd worden zonder dat de software moet worden herschreven. De Visual Rules van Bosch Software Innovations worden bijvoorbeeld gebruikt in Private Banking voor het verhinderen van witwaspraktijken en handel met voorkennis of bij het beoordelen van kredietrisico's. Bosch Software Innovations is bovendien actief in het ontwikkelen van complete ERP-systemen voor bedrijven, softwareoplossingen voor de controle van aanmeldingen bij ziekenfondsen en brancheonafhankelijke IT-consultancy. Het gamma werd uitgebreid met de oplossingen van de in 2011 overgenomen firma inubit AG uit Berlijn. Met de software „inubit-Suite“ voor Business Process Management kunnen in de toekomst volledige ondernemingsprocessen geautomatiseerd en IT-landschappen geüniformiseerd worden. Ook op het vlak van elektromobiliteit speelt onze software- en systeemafdeling een toonaangevende rol. In Singapore zijn we in 2011 gestart met het in de praktijk brengen van een oplaad-infrastructuur voor elektrische auto's. Een softwareplatform stuurt niet alleen de werking van de infrastructuur, maar zorgt er ook voor dat veel bedrijven met hun eigen business modellen erbij kunnen worden betrokken. Eenmaal het systeem voltooid is, zal

Ontwikkelingscentrum Yokohama: test van een ABS/ESP®-eenheid op elektromagnetische compatibiliteit.

het in Singapore mogelijk zijn om via het internet laadstations en parkeerplaatsen te reserveren en de afgenomen stroom onmiddellijk aan te rekenen of de interactie tussen mobiliteit en energie in een stadstaat aan te sturen. De auto's en de systemen van de aanbieders wisselen volautomatisch informatie uit. Daardoor is het project ook een toepassingsvoorbeeld van het web 3.0, ook wel "internet van dingen en diensten" genoemd. Efficiënte en kostenbesparende aandrijvingen Verbrandingsmotoren zullen nog lang de overheersende aandrijving voor voertuigen blijven. We blijven de CO2-voetafdruk verkleinen en onderzoeken bijvoorbeeld hoe de warmte van de uitlaatgassen goed kan worden benut. Nog steeds gaat bij de verbranding van brandstof een groot deel van de energie – ongeveer een derde – in de vorm van afvalwarmte in de uitlaatgassen verloren. Het potentieel voor een lager brandstofverbruik en een


verminderde uitstoot van koolstofdioxide ligt daarbij tussen 3 en 5%. De aanvaarding van elektrische auto's door een brede laag van de bevolking staat of valt met het rijbereik en de kosten. Onze researchers onderzoeken met welke materialen en met welke materiaalsamenstelling elektrische aandrijvingen zo gunstig mogelijk gerealiseerd kunnen worden op het gebied van grondstoffen en kosten. Samen met onze inkoopafdeling observeren onze onderzoekers ononderbroken de grondstoffenmarkt om schaarste vroegtijdig op te merken en alternatieve strategieën te ontwikkelen. Adaptief gebouw Duurzaamheid is ook het motto van een toekomstgericht project van de divisie Industriële technologie. Samen met twee instituten van de Universiteit van Stuttgart bouwt de afdeling Drive and Control Technology het eerste prototype ter wereld voor een adaptief gebouw op schaal 1:1. Bij zo'n gebouw vlakken hydraulische cilinders, sturingen en regelingen mogelijke belastingen en spanningen uit die ontstaan door bewegingen of trillingen – bijvoorbeeld bij stormen, aardbevingen of zware sneeuwmassa's. Op lange termijn wordt zo een stabiele en ultralichte constructie mogelijk die het verbruik van grondstoffen voor gebouwen in belangrijke mate kan reduceren. De nieuwe technologie zou kunnen worden ingezet voor stadiondaken of voor dragende constructies voor wolkenkrabbers. Fotovoltaïek, het gebruik van zonne-energie om stroom op te wekken, gaat in de toekomst een steeds grotere rol spelen. De zon is immers de meest productieve bron van hernieuwbare energie. Wij verbeteren onze producten voortdurend: zowel de klassieke

cellen en modules op basis van kristallijn silicium als de modules op basis van dunne-film technologie. Meer levenskwaliteit voor patiënten Meer dan 50 000 mensen, vooral in de VS, doen een beroep op technologie van Bosch Healthcare om gezondheidsgegevens zoals gewicht, bloeddruk, bloedsaturatie of bloedsuikerwaarden naar medische centra te sturen. Als de gegevens abnormale waarden vertonen, dan neemt het vakpersoneel contact op met de patiënt. De gezondheidstoestand van patiënten met een chronische aandoening, zoals hartproblemen of diabetes, kan op deze manier constant worden gevolgd, zonder al te veel bezoekjes aan de arts. De betrokkenen blijven gewoon in hun vertrouwde omge-

Een noodoproepsysteem voor thuis bestaat uit twee delen: het basistoestel met handenvrijfunctie is via een telefoonlijn verbonden met een noodcentrale die de klok rond bezet is. In een noodgeval kan de gebruiker alarm slaan via een radiografische zender die hij/zij in de vorm van een armband, halsketting of broche altijd bij zich draagt.


ving, wat de levenskwaliteit verbetert en de gezondheidszorg ontlast. Experten berekenden op basis van uitgevoerde studies een kostenbesparing van tot 13% per patiënt. Onder Bosch Healthcare werd in 2011 ook de productafdeling Care Solutions opgenomen. Deze afdeling ressorteerde tot dusver onder Bosch Security Systems en biedt systemen aan om hulp op te roepen, ofwel om van thuis uit met een druk op de knop contact op te nemen met een noodcentrale of om in ziekenhuizen, rust- en verzorgingstehuizen met een noodknop de aandacht van het personeel te trekken. Omvormers: nieuw in het gamma De geplande overname van voltwerk electronics GmbH moet de begin 2011 opgerichte Bosch Power Tec GmbH met hoofdzetel in Böblingen versterken. Binnen de Bosch Groep zal deze afdeling de verkoop van vermogenselektronica voor het opwekken en opslaan van energie bevorderen en een nieuwe generatie apparaten ontwikkelen. Bosch Power Tec concentreert zich op fotovoltaïek en dan vooral op omvormers, het hart van elke zonne-energie-installatie, die gelijkstroom omzet in wisselstroom voor het net. Ook in elektrische voertuigen is een omvormingsproces nodig zodat de motor de gelijkstroom uit de batterij kan gebruiken. Meer informatie op het internet: Corporate Researchwww.research.bosch.com

Automobieltechnologie Omzet

30 404 28 097

Investeringen 2 321 1 556 Investeringen in R&D 3 270 3 004 2011 2010

Bedragen in miljoen euro

De wereldwijde automobielproductie is in 2011 met ongeveer 4% gestegen. De vertraging in de groei werd veroorzaakt door de catastrofe in Japan en de overstromingen in Thailand. Onze divisie Automobieltechnologie groeide opnieuw sterker dan de markt. De omzet lag voor het eerst hoger dan 30 miljard euro. We investeerden 3,3 miljard euro in onderzoek en ontwikkeling om de evoluties in de autoindustrie mee vorm te geven. Het aantal medewerkers steeg met 5,2% tot 176 000.

8 700

extra medewerkers


De vraag naar het aandrijfconcept voor de toekomst heeft de sector ook in 2011 intensief bezig gehouden. Daarnaast was de aandacht gericht op de verdere verbetering van de verbrandingsmotoren en op functies voor meer veiligheid en comfort. Bosch ziet in de elektrische aandrijving een geschikt concept voor toekomstige individuele mobiliteit. Een merkbare marktpenetratie zal echter pas voor het volgende decennium zijn zodat de verbrandingsmotor nog jarenlang de belangrijkste aandrijving blijft. Daarom zijn wij op beide domeinen actief: wij optimaliseren de beproefde verbrandingsmotoren en willen hun verbruik in de komende jaren nog eens met 30% reduceren. Tegelijk intensiveren we onze inspanning voor de ontwikkeling van systemen voor hybride en elektrische auto's. Op dit gebied investeren we jaarlijks circa 400 miljoen euro. Toekomstgerichte oriëntatie met alternatieve aandrijvingen Bosch heeft een uitgebreide knowhow en een breed gamma componenten voor de elektrificatie van de aandrijflijn. Daartoe behoren elektromotoren, tractiebatterijen, vermogenselektronica, geëlektrificeerde hulpaggregaten en speciaal aangepaste remsystemen.

Europa EU-15 Europa totaal: 375

508

Noord-Amerika

405

Ook in de combinatie van elektromobiliteit met geavanceerde communicatietechnologie ziet Bosch grote kansen. Zo zijn we in de zomer van 2011 in Singapore succesvol gestart met ons internetgebaseerde platform voor elektromobiliteit. Ook fietsfabrikanten en fietsers interesseren zich meer en meer in elektrische aandrijvingen. Begin 2011 ging Bosch van start met de productie van aandrijvingen voor e-bikes. Tegen het einde van dat jaar was het systeem al in fietsen van 30 verschillende merken ingebouwd.

Bosch produceert automobieltechnologie in 122 vestigingen in 28 landen.  Gasoline Systems

 Car Multimedia

 Diesel Systems

 Automotive Electronics

 Chassis Systems Brakes 1

 Automotive Aftermarket

 Chassis Systems Control

 Steering Systems 2

 Electrical Drives  Starter Motors and Generators

1

2

inds 01/01/2012 geïntegreerd in de divisie S Chassis Systems Control ZF Lenksysteme GmbH (50% Bosch)

China

30


Japan

456 India

14

Aantal personenwagens per 1000 inwoners per land/regio

Groot potentieel bij verbrandingsmotoren EU-richtlijnen leggen vast dat vanaf 2015 alle nieuw gebouwde auto's per fabrikant nog slechts gemiddeld 130 gram kooldioxide per gereden kilometer mogen uitstoten. In het jaar 2020 zal dat nog 95 gram zijn. De hiervoor noodzakelijke optimaliseringen in het verbruik zullen voor het grootste deel opnieuw van de verbrandingsmotoren moeten komen. Naast de benzinemotor kan de dieselmotor hiertoe ook een belangrijke bijdrage leveren. Ook buiten Europa worden de efficiëntie, de milieuvriendelijkheid en het hoge koppel van de dieselmotor benadrukt. In China bijvoorbeeld loopt sinds eind 2011 een roadshow om automobilisten en overheden van diesel te overtuigen. Ook de verdere efficiëntieverhoging van benzinemotoren vereist steeds veeleisendere oplossingen. Net als bij de dieselmotor komt het zogenaamde downsizing op de voorgrond: motoren met een kleinere cilinderinhoud bij gelijkblijvende prestaties. In de nieuwe Europese rijcyclus (NEDC) zorgt het start/stopsysteem voor een verdere reductie van het verbruik tot 5%. Vier jaar na de start van de serieproductie konden we eind 2011 al de vijf miljoenste startmotor voor dit systeem leveren.

Radar- en videosensoren zijn de ogen van onze hulp- en veiligheidssystemen. In 2011 konden we de omzet van onze radarsensor LRR3 verdrievoudigen tegenover het jaar voordien.

Met steeds compactere elektrisch bedienbare autoruiten, zetels, stuurkolommen, ventilatoren en ruitenwissers dragen wij ook bij tot meer efficiëntie van auto's. Het verkeer moet nog veiliger worden Volgens prognoses neemt het aantal verkeersdoden wereldwijd in de komende jaren verder toe. Dat is vooral het gevolg van de sterke toename van de verkeersdrukte in de groeilanden. De Verenigde Naties (VN) hebben om deze ontwikkeling tegen te gaan het "Decennium van verkeersveiligheid" in het leven geroepen. Een van de maatregelen is het verplichten van actieve veiligheidssystemen zoals het elektronisch stabiliteitsprogramma ESP®. Dit door Bosch ontwikkelde systeem wordt in steeds meer landen verplicht.


Omvangrijke investeringen in Azië De divisie Automobieltechnologie heeft zijn activiteiten in de groeiregio Azië in 2011 verder versterkt. Ondanks het effect van natuurrampen konden we de regionale omzet sinds 2007 met de helft verhogen. Eind 2011 werkten 10 000 van onze wereldwijd 29 000 automobieltechnologie-ontwikkelaars in Azië. Belangrijke activiteiten zijn er vooral in China, waar Bosch tussen 2011 en 2013 circa 1,8 miljard euro gaat investeren. Wereldwijd ruilonderdelenprogramma Bosch is als toonaangevend aanbieder met zijn industrieel gereviseerde auto-onderdelen aanwezig op alle wereldmarkten. Het ruilonderdelenprogramma van de bedrijfstak Automotive Aftermarket omvat 11 000 auto-onderdelen in 30 productgroepen, van startmotoren tot dieselinspuitpompen. Eind 2011 hebben we Unipoint Group uit Taiwan overgenomen. Met het verwerven van de belangrijkste Aziatische producent van startmotoren, generatoren en ruitenwissers verstevigt Automotive Aftermarket zijn rol als een van de toonaangevende leveranciers van deze productgroepen. Begin 2012 bereikten we een akkoord voor de overname van de bedrijfstak Service Solutions van SPX Corporation uit de VS. Hiermee zullen we onze positie als wereldwijd leidinggevende leverancier van diagnoseoplossingen verder uitbouwen. Meer informatie op het internet: Automobieltechnologiewww.bosch-automotivetechnology.com

Industriële technologie Omzet

8 038 6 660

Investeringen 422 386 Investeringen in R&D 407 334 Bedragen in miljoen euro

2011 2010

In de divisie Industriële technologie – met de bedrijfstakken Drive and Control Technology, Packaging Technology en Solar Energy – konden we de omzet tegenover het jaar voordien verhogen met 21%, tot 8 miljard euro. Een van de redenen was het krachtige economische herstel in de machine- en installatiebouw. Vooral de markten in China, India, Brazilië en Rusland droegen bij tot de groei van Bosch Rexroth AG en onze verpakkingstechnologie. De bedrijfstak Solar Energy moest de uitdaging van een verder stijgende prijsdruk aangaan. Het aantal medewerkers van de divisie Industriële technologie steeg met 11%.

600

aandrijvingen voor het Bolshoi-Theater


Toonaangevende systeempartner Een sterk gestegen vraag in de branche van de investeringsgoederen bevorderde de activiteiten van onze divisie Drive and Control Technology. Dankzij de specialisatie volgens markten en branches kon de onderneming de kansen goed benutten. Het regionale zwaartepunt is nu opgeschoven richting Azië. Op dit moment staat de regio Azië-Pacific voor 27% van de totale omzet van de divisie Drive and Control Technology. De afdeling Mobile Applications (mobiele toepassingen) kende een sterke groei door de wereldwijd sterke vraag naar machines voor de bouwindustrie en de landbouw. De afdeling Industrial Applications (industriële toepassingen) verhoogde de omzet zowel op het vlak van installatiebouw als productieautomatisering. De afdeling Renewable Energies (hernieuwbare energie), die componenten en systemen voor het gebruik van windenergie produceert, kon haar groeidoelstellingen niet bereiken. Op lange termijn zien we toch positieve vooruitzichten voor deze afdeling. In Moskou leverden we de nieuwe podiumtechnologie van het Bolshoi-theater, dat na een lange renovatie opnieuw geopend is. We ontwikkelden en installeerden meer dan 600 elektrische en hydraulische aandrijvingen en de volledige processturing voor de podiumbewegingen.

Meer regionale ontwikkeling We versterken onze productiecapaciteiten in de groeimarkten, vooral China, maar ook Zuid-Amerika. Onze ingenieurs ontwikkelen er steeds meer producten en oplossingen die zijn afgestemd op de regionale klantenbehoeften. In de opkomende landen stijgt de vraag naar producten die wij aanduiden met het begrip „good enough“. „Good enough“ betekent: het product is goedkoop en van een voldoende hoge kwaliteit – niet meer, maar ook niet minder. Potentiële klanten voor zulke producten zijn tienduizenden kleine bedrijven in landen als China, India en Brazilië. Stijgende vraag naar verpakkingen Met de toename van de welvaart groeit wereldwijd ook de vraag naar verpakkingen. Daarvan profiteert onze divisie Packaging Technology. Dit geldt in eerste instantie voor China waar we tot de grootste producenten behoren. We openden er verleden jaar in Chengdu, in de centraal gelegen provincie Sichuan, onze tweede productievestiging. In India hebben we onze nieuwbouw

Bosch produceert industriële technologie in 99 vestigingen in 25 landen. Afdelingen  Drive and Control Technology 1

 Solar Energy

– Mobiele toepassingen

– Industriële toepassingen

– Wafers

– Hernieuwbare energieën

– Ingots – Zonnecellen –K ristallijne zonnemodules

 Packaging Technology

– Dunnelaagzonnemodules

– Zonnekrachtcentrales

1 Bosch

– Procestechnologie

– Verpakkingstechnologie – Systeemoplossingen – Services en dienstverlening

Rexroth AG (100% Bosch)


in de vestiging Verna in gebruik genomen. In de groeiregio's Afrika en Zuid-Amerika intensiveren we onze verkoop- en serviceactiviteiten op 1 regel plaatsen zonder splitsing. Zonne-energie: wereldwijde groeiverwachting Onze afdeling Solar Energy stond in het voorbije jaar onder grote druk door de dalende prijzen en een sterke concurrentie uit Azië. Ook onze dochtermaatschappij aleo solar AG die kristallijne modules produceert en verkoopt, kon haar omzetdoelstellingen niet bereiken. Ondanks de moeilijke situatie konden we toch onze omzet verhogen. We zijn ervan overtuigd dat de zon op lange termijn een belangrijke bron van hernieuwbare energie zal blijven. Wereldwijd verwachten we een sterke groei in Azië en in Noord- en ZuidAmerika. In het voorbije jaar namen we onze nieuwe centrale en een competentiecentrum voor fotovoltaïek in Arnstadt (Duitsland) in gebruik. Om de Franse markt en de Zuid-Europese markten beter te kunnen bedienen, starten we begin 2012 met de productie van zonnepanelen in de Franse vestiging Vénissieux. In de Maleisische bondsstaat Penang plannen we de bouw van een nieuwe productievestiging die de volledige kristallijne waardeketen zal afdekken.

Meer informatie op het internet: Drive and Control Technologywww.boschrexroth.com Packaging Technologywww.boschpackaging.com Solar Energywww.bosch-solarenergy.com

Consumentenproducten en bouwtechnologie Omzet

13 029 12 480

Investeringen 470 395 Investeringen in R&D 510 468

2011 2010

Bedragen in miljoen euro

De vraag naar onze consumentenproducten en bouwtechnologie is in 2011 ononderbroken gestegen, hoewel de bouwsector in sommige regio's terugliep. Toch konden wij onze omzet die we behaalden met elektrisch gereedschap, verwarmingstechnologie, beveiligingstechnologie en huishoudapparaten verhogen met 4,4% tot 13 miljard euro. Belangrijke groei-impulsen kwamen voornamelijk uit Azië. Ook de markten in Zuid-Amerika ontwikkelden zich goed. In deze regio's verwachten we ook in de komende jaren bovengemiddelde groeicijfers. Het aantal medewerkers in de divisie steeg met 6% tot 67 400.

15%

Groei in Azië


Klantenbehoeften als leiddraad De wereldmarkt voor elektrisch gereedschap ontwikkelde zich in 2011 over het algemeen in positieve zin, hoewel er wel een terugval viel op te tekenen ten opzichte van het jaar voordien. Bovendien waren er grote regionale verschillen: de vraag in West-Europa groeide langzamer, terwijl we in Zuid-Amerika en Azië een grote dynamiek optekenden. In Noord-Amerika hield de licht opwaartse trend aan. In het algemeen zijn we er in 2011 in geslaagd om sneller te groeien dan de markt en daardoor hebben we ons marktaandeel in alle belangrijkste afzetregio's vergroot. Vooral in Azië en Europa groeiden we sterk, in de VS in iets mindere mate. In Duitsland hebben we eveneens aan marktaandeel gewonnen. Het resultaat is dat 17 op 20 van de best verkochte elektrische gereedschappen in de Europese doe-het-zelf-zaken producten van Bosch zijn. Ook zeer verheugend is de ontwikkeling van de omzet in Zuid-Amerika. Aan de basis van dit succes liggen onze innovaties. Zo werd in het voorbije jaar bijna 40% van de omzet behaald met producten die minder dan twee jaar geleden werden gelanceerd. In totaal hebben we in 2011 meer

Bosch produceert consumentenproducten en bouwtechnologie in 81 vestigingen in 28 landen. Afdelingen  Power Tools

 Household Appliances 1 – Elektrisch gereedschap voor de bouw, – Koken en bakken – Afwassen industrie en doe-het-zelvers – Wassen, drogen – Toebehoren – Koelen, invriezen – Tuingereedschap – Onderhoud van vloeren – Meetgereedschap – Consumentenproducten  Thermotechnology

– Interieurklimaat

– Warmwater – Decentraal energiemanagement

1 BSH

 Security Systems

– Productverkoop

– Gebouwbeveiliging – Communication Center

Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH (50% Bosch)

dan 100 nieuwe en verbeterde producten geïntroduceerd die onmiddellijk goed werden onthaald. Energie-efficiëntie steeds belangrijker De ontwikkeling van de bedrijfstak verwarmingstechnologie werd in het jaar 2011 geplaagd door de moeilijke situatie van de bouwsector en de hoge begrotingstekorten, in het bijzonder in West- en Midden-Europa. De afzetmarkten in Oost-Europa, Azië en Zuid-Amerika ontwikkelden zich daarentegen verheugend goed. Het aandeel van de internationale handel in de omzet van verwarmingstechnologie bedraagt intussen twee derde. Ook in Duitsland konden we ons marktaandeel behouden. Een voorbeeld van het efficiënt gebruik van energie door Bosch technologie is het Energie-Plus-Huis in Wetzlar dat in december


2011 aan zijn bewoners werd overgedragen. Dankzij het slimme samenspel van decentrale energievoorziening, verwarming, verluchting, koeling en warmwatervoorziening levert het gebouw in de loop van een jaar meer energie dan het zelf verbruikt. Dit betekent een enorm ecologisch potentieel, omdat in Duitsland 40% van de primaire energie naar gebouwen gaat. Beveiliging en service wereldwijd in trek De wereldmarkt voor beveiligingstechnologie ontwikkelde zich bevredigend in 2011. De grootste groei werd opgetekend in China, Oost-Europa en Zuid-Amerika. Daar bereikte Bosch een hoge tweecijferige groei en ook in de komende jaren wordt een bovengemiddelde groei verwacht. Maar ook de activiteiten in Duitsland evalueerden gunstig. Milieubehoud in het huishouden Het efficiënte gebruik van energie en hulpbronnen is een primair doel bij de productontwikkeling van BSH Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH (BSH). Deze joint venture van Bosch en Siemens is al meer dan vier decennia succesvol en wordt wereldwijd gewaardeerd als leverancier van hoogwaardige en zuinige huishoudapparaten. Hierdoor heeft BSH ook in 2011 opnieuw marktaandeel kunnen winnen op alle belangrijke markten.

Meer informatie op het internet: Power Toolswww.bosch-pt.com Thermotechnologywww.bosch-thermotechnology.com Security Systemswww.boschsecurity.com Household Applianceswww.bosch-home.com

Onze verantwoordelijkheid Wij zijn ervan overtuigd dat een duurzame ontwikkeling van onze onderneming de absolute voorwaarde vormt voor succes op lange termijn. In dat verband komt maatschappelijk verantwoord ondernemen neer op het vinden van een evenwicht tussen economische en technologische belangen enerzijds en maatschappelijke en ecologische belangen anderzijds. We stellen daarom hoge eisen: op gebied van leiderschap, omgaan met medewerkers, milieu en maatschappelijk engagement. Onderneming Medewerkers Milieu Maatschappelijk engagement

125

jaar duurzame ontwikkeling


Medewerkers Een van de belangrijkste pijlers voor de dynamiek en het duurzaam economisch succes van Bosch zijn onze medewerkers. Wereldwijd stelden wij aan het eind van het jaar 302 500 mensen tewerk – circa 19 000 meer dan het jaar voordien. Om overal ter wereld jonge krachten van topklasse voor ons te winnen, hebben we de promotie van het hoger onderwijs sterk uitgebouwd. Er is bijvoorbeeld het Bosch InterCampus Program. Met een totaalbedrag van 50 miljoen euro ondersteunt de onderneming in de komende tien jaar universiteiten en onderzoeksprojecten in Duitsland, China, India en de VS. Bovenop de steun voor onderwijs en onderzoek is voor Bosch ook de permanente vorming van onze medewerkers van belang. Meer en meer vinden ook in Azië en Noord- en Zuid-Amerika beroepsopleidingen plaats. Wereldwijd investeerde Bosch in het jaar 2011 meer dan 200 miljoen euro in de opleiding van zijn medewerkers.

Een centraal onderdeel van onze persoonlijke ontwikkelingsactiviteiten is het aantal opleidingen uitbreiden, om de verscheidenheid in de onderneming nog sterker te verankeren. Meerdere studies tonen aan dat de verscheidenheid van het personeelsbestand een belangrijke motor is voor innovatie en waardecreatie. Alleen al in Duitsland zijn in 2011 ongeveer 1 500 jonge mensen op 60 locaties en 100 vestigingen gestart met hun opleiding bij Bosch. In totaal volgen wereldwijd 6 600 jongeren een opleiding bij Bosch, waarvan 4 600 in Duitsland. Wij beschouwen een uitgebreide en hoogwaardige opleiding als de basis voor het succes van de onderneming op lange termijn en tegelijk als een onderdeel van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit geldt ook voor andere regio's. Bosch heeft bijvoorbeeld een eigen opleidingsafdeling in het Chinese Suzhou waar jonge mensen een opleiding krijgen volgens Duitse normen, bijvoorbeeld tot industrieel werktuigkundige of mechatronicus. Milieu Het behouden en beschermen van de natuurlijke bestaansmiddelen is de centrale ecologische uitdaging voor de mensheid. Bosch richt zijn bedrijfstakken daarom consequent op een efficiënt gebruik van energie en middelen. Ongeveer 40% van de omzet komt vandaag al uit producten die doelgericht de vervuiling verminderen en het gebruik van grondstoffen reduceren. Ongeveer de helft van onze inspanningen op het vlak van onderzoek en ontwikkeling investeren we in dergelijke producten. Voor onze productievestigingen overal ter wereld streven we ernaar om de emissie van koolstofdioxide tegen het jaar 2020


met minstens 20% te verminderen ten opzichte van het referentiejaar 2007. Tot en met 2011 konden we de relatieve CO2uitstoot met circa 10% reduceren ten opzichte van 2007. Ook in zijn eigen vestigingen zet Bosch meer en meer in op hernieuwbare energiebronnen. In Blaichach im Allgäu (Duitsland) investeerden we bijna tien miljoen euro in de volledige modernisering van onze waterkrachtcentrale. De centrale produceert jaarlijks 15 000 Mwh stroom; daarmee haalt de vestiging 85% van zijn energiebehoefte uit waterkracht en spaart ze elk jaar 6 000 ton CO2 uit. Ook fotovoltaïsche installaties worden in Bosch vestigingen gebruikt voor een hoger energierendement: de nieuwe waferproductievestiging in Reutlingen bijvoorbeeld haalt een deel van zijn energie uit zonne-energie. In de vestiging in Madrid (Spanje) zorgt een zonnethermische installatie voor ongeveer 70% van het warmwaterverbruik van de kantine en de kleedkamers. Maatschappelijk engagement In de traditie van de stichter Robert Bosch nemen wij in bijzondere mate maatschappelijke verantwoordelijkheid op, en dat niet alleen binnen het bedrijf maar ook ver daarbuiten. Daarom zetten wij ons ononderbroken in wat betreft vorming, jonge wetenschappers en liefdadigheidsprojecten. Bovendien ondersteunen we ook de vereniging Primavera die werd opgericht door actieve en voormalige werknemers van Bosch om kinderen in ontwikkelingslanden en groeilanden, waar Bosch vestigingen heeft, betere levenskansen te bieden. We helpen spontaan als regio's waarin we actief zijn, getroffen worden door natuurrampen.

34 900

196 400 medewerkers in Europa

medewerkers in Noord- en Zuid-Amerika 9 800 1 200

Stijging Bosch medewerkersaantallen Nieuwe medewerkers 2011

In het jaar 2011 konden we in Japan een bijzonder jubileum vieren: 100 jaar geleden vestigde Bosch er zijn eerste vestiging. Toen het noorden van het land op 11 maart 2011 getroffen werd door de aardbeving, tsunami en nucleaire ramp hebben we omvangrijke hulpmaatregelen opgezet waarmee we in 2012 nog doorgaan. Onmiddellijk na de aardbeving hebben wij het Rode Kruis een miljoen euro geschonken. Vooral onze medewerkers in Japan, maar ook collega's uit andere landen hebben persoonlijke bijdragen geleverd en onze regionale afdeling in Japan heeft het bedrag dat hun medewerkers ophaalden, verdubbeld. Op die manier werd nog eens circa 230 000 euro samengebracht. Zware moessonregens en tropische stormen veroorzaakten in de late zomer van 2011 een overstromingsramp in Thailand die meer dan 12 miljoen mensen trof. Meer dan een derde van het land overstroomde. De Bosch Groep doneerde 150 000 euro aan het Rode Kruis voor snelle noodhulp.

302 500


medewerkers wereldwijd

19 000

71 200

medewerkers in de regio Azië-Pacific

8 000

In China zijn we al meer dan 100 jaar actief en hebben we intussen ongeveer 30 000 medewerkers. Ons jarenlange langetermijnengagement in dit land onderstreepten we in 2011 met de oprichting van het Bosch China Charity Center. In de VS riepen we het Bosch Community Fund in het leven. Op die manier worden onze liefdadigheidsactiviteiten van 50 van onze VS-vestigingen op één plaats gecentraliseerd. Het zwaartepunt ligt bij de vorming van de jeugd op het vlak van wetenschap, techniek en milieu. Ons wereldwijde engagement uit zich ook door de in 2008 opgerichte Bosch India Foundation en het Instituto Robert Bosch in Brazilië, dat al sinds 1971 humanitaire projecten ondersteunt. Meer informatie op het internet: Jobs & carrièrewww.bosch-career.com Ondernemerverantwoordelijkheidhttp://csr.bosch.com Primaverawww.primavera-ev.de

Robert Bosch Stichting

Sinds 1964 realiseert de Robert Bosch Stiftung GmbH de doelstellingen van de oprichter van de onderneming op het vlak van liefdadigheid en sociale inzet in een eigentijdse vorm. De stichting streeft haar doelstellingen na met eigen programma's en voorzieningen, maar ondersteunt daarnaast ook geschikte projecten en initiatieven van derden die maatschappelijke kwesties aanpakken. Studenten van het „Fellowship Program voor Amerikaanse junior managers“, voor het Robert Bosch Haus, voormalige woonplaats van de stichter en vandaag zetel van de Robert Bosch Stichting. De Stichting heeft ook kantoren in het nabijgeleden Bosch Haus Heidehof, dat ook dienst doet als studie- en trainingscentrum voor de Bosch Groep.

In talrijke projecten van de stichting worden, in de geest van de waarden van Robert Bosch, oplossingen voor sociale en maatschappelijke problemen uitgewerkt en beproefd. Kernthema's daarbij zijn gezondheid, opleiding en begrip tussen volkeren. De projecten worden mogelijk gemaakt door het dividend dat de Stichting ontvangt als aandeelhouder van Robert Bosch GmbH. Ontmoetingen mogelijk maken Op internationaal niveau dragen stichtingen ertoe bij dat de constructieve dialoog


tussen naties behouden blijft. Typische voorbeelden van het werk van de Robert Bosch Stichting zijn internationale studieprogramma's, de uitwisseling van jonge managers met de administraties van Europa en onderzoeksreizen van journalisten. Net als het programma „Jugend denkt Europa“ (Jonge ideeën voor Europa), waarbij elk jaar vele honderden leerlingen in heel Europa samen aan projecten werken. Al vele jaren ondersteunt de Robert Bosch Stichting auteurs en vertalers als waardevolle „bruggenbouwers“, en jonge managers, die als „cultuurmanager“ werkzaam zijn in verschillende instituten in het buitenland. Voor de Robert Bosch Juniorleerstoel „Duurzaam gebruik van natuurlijke rijkdommen“ worden elk jaar jonge uitmuntende onderzoekers gezocht. Met onconventionele politieke vormingsinitiatieven wil de Stichting vooral jongeren aanspreken die door het traditionele aanbod niet bereikt worden. Leercentra in meerdere voetbalstadions en het internetproject „De macht is aan u“ moeten hen aansporen om zich sterker bezig te houden met politieke onderwerpen. Hervormingen versnellen De Duitse Schoolprijs van de Robert Bosch Stichting en de Stichting Heidehof is uitgegroeid tot een kwaliteitslabel in het Duitse onderwijssysteem. In 2011 werd de prijs voor de vijfde maal uitgereikt. Met deze prijs en vele andere programma's willen we onderwijshervormingen in Duitsland versnellen en de kwaliteit verhogen. Een andere focus is het thema vergrijzing en demografie. Hiermee wil de Stichting onder meer de gevolgen van de wijzigingen op demografisch vlak in kaart brengen. Meer informatie op het internet: Robert Bosch Stichtingwww.bosch-stiftung.de

De Bosch Groep in de Benelux Bosch Benelux telt 5 600 medewerkers in meer dan 30 locaties. Handelsvertegenwoordiging Benelux Robert Bosch N.V. Anderlecht Robert Bosch B.V. Hoevelaken, Breda, Barneveld en Etten-Leur

Consumentenproducten en bouwtechnologie Sales en Marketing Bosch Power Tools Breda Skil Europe B.V. Breda Nefit B.V. Deventer sia Abrasives Benelux Asse

Automobieltechnologie Robert Bosch Produktie N.V. Tienen

Bosch Security Systems B.V. Eindhoven en Tilburg

Bosch Transmission Technology B.V. Tilburg

Sales Bosch Security Systems België Anderlecht

Sales en Marketing Automotive Technology en Automotive Aftermarket Anderlecht en Barneveld

Bosch Security Projects Hoevelaken

Industriële technologie Bosch Rexroth B.V. Boxtel, Haarlem, Drachten, Rijssen, Eindhoven, Zwijndrecht en Stein

Bosch Communication Center B.V. Nijmegen en Deventer Bosch Thermotechniek B.V. Apeldoorn en Deventer

Bosch Rexroth N.V. Anderlecht

Bosch Thermotechnology N.V. Heverlee, Herentals, Deinze, Gosselies en Herstal

Robert Bosch Packaging Technology B.V. Weert

Servico N.V. Aartselaar

Bosch Packaging Technology B.V. Schiedam

Ferroknepper Buderus S.A. Esch-sur-Alzette BSH Huishoudapparaten B.V. Hoofddorp BSH Home Appliances N.V. Jette aleo solar Antwerpen


Drachten

Haarlem Hoofddorp Rijssen Deventer

Apeldoorn Hoevelaken

Barneveld Nijmegen

Schiedam

Breda Etten-Leur

Zwijndrecht Boxtel Tilburg Eindhoven Weert

Antwerpen Aartselaar

Herentals

Deinze Asse

Jette Anderlecht

Heverlee

Stein

Tienen Herstal

Gosselies

Esch/Alzette

Bosch is in de Benelux vertegenwoordigd met alle divisies: Automobieltechnologie, Industriële technologie en Consumentenproducten en bouwtechnologie. Robert Bosch N.V. is de hoofdzetel voor de Benelux en voor de Belgische en Luxemburgse handelsactiviteiten voor automotive technology, automotive aftermarket, security systems en power tools. In Nederland behartigt Robert Bosch B.V. de handelsactiviteiten voor automotive technology, automotive aftermarket, power tools en security projects.

Automobieltechnologie De grootste Bosch-vestiging in België is de wisbladen- en wisarmenfabriek Robert Bosch Produktie N.V. in Tienen. De productie startte er in 1974. Robert Bosch Produktie N.V. is ook een competentiecentrum waar permanent onderzoek wordt gedaan naar de ontwikkeling van hoogtechnologische ruitenwissers. Bosch Transmission Technology B.V. in Tilburg is marktleider op het gebied van de ontwikkeling en massafabricage van duwbanden voor de continu variabele transmissie (CVT). De van oorsprong Nederlandse uitvinding van deze innovatieve automatische transmissie is intussen uitgegroeid tot een internationaal succes. De toenemende vraag naar zuinigere auto’s en verlaging van de CO2-uitstoot staan garant voor verdere groei van de productie. Bijna elke auto heeft ruitenwissers van Bosch. Ze zijn niet enkel de meest verkochte ter wereld, maar dankzij de vele innovaties zijn ze ook kwalitatief erg hoogstaand. Logisch, want in de ruitenwisserfabriek in het Belgische Tienen, wordt het ontwerpen en produceren van een wisser verheven tot een exacte wetenschap.


Bosch Security is onzichtbaar maar onmisbaar in o.a. voetbalstadions, luchthavens en musea.

De OEM afdeling is verantwoordelijk voor commercialisering en dienstverlening van systemen en producten van automobielconstructeurs en moduleleveranciers. Garage-uitrusting en automobielonderdelen zijn de specialisatie van de afdeling Automotive Aftermarket met de merkonafhankelijke garagenetwerken Bosch Car Service en Autocrew.

Industriële technologie Bosch Rexroth Nederland heeft naast het hoofdkantoor in Boxtel, ook servicevestigingen verspreid over Nederland. Het bedrijf ontwerpt en produceert grote en speciale hydraulische cilinders. Naast een divisie cilinders heeft Bosch Rexroth Nederland ook een divisie systems & engineering, en een divisie services. In Eindhoven bevindt zich het competentiecentrum voor hoogtechnologische motion-controlsystemen voor de halfgeleider-, semiconductor en medische sector. Bosch Rexroth België levert niet alleen ‘best in class’ componenten, maar ook volledige oplossingen voor meerdere al dan niet geïntegreerde technologieën. Applicatiespecialisten ontwikkelen specifieke oplossingen voor elke activiteitstak, onder meer de zware industrie, civil engineering en automatisering. Bosch Rexroth is vooral gekend als expert in de hydraulische werking van bruggen, sluizen en scheepsliften.

Robert Bosch Packaging Technology heeft twee vestigingen in Nederland: Robert Bosch Packaging Technology B.V. in Weert en Bosch Packaging Technology B.V. in Schiedam. Bij Bosch Packaging Technology B.V. bouwt men de vorm-, vul- en sluitmachines en de invoersystemen voor horizontaal voorbijschuivende producten. Bij Robert Bosch Packaging Technology B.V. bouwt men machines voor verticale verpakkingen.

Consumentenproducten en bouwtechnologie Bosch Power Tools heeft verschillende business units in de Benelux: doit-yourself, tuin, professioneel gereedschap, accessoires, Skil en Dremel. Sinds de overname van Skil in 1996 is de hoofdzetel van de handelsactiviteiten voor Power Tools in Breda gevestigd. sia Abrasives Benelux produceert en verkoopt schuurmaterialen en producten voor het reinigen, afwerken, ontbramen en allerlei andere behandelingen van oppervlaktes. Het bedrijf maakt sinds begin 2009 deel uit van Bosch. Sinds de overname van Buderus in 2003 is ook de divisie thermotechnologie sterk vertegenwoordigd in de Benelux. In Nederland staan de merken Bosch en Nefit sterk. Elk merk heeft een eigen sales- en marketingafdeling en bij Nefit B.V. in Deventer is ook het ontwikkelingscentrum voor HR-ketels (hoogrendementsketels) gevestigd. In België is Bosch Thermotechnology N.V. bekend met de merknamen Buderus, Junkers en Geminox. Eind 2008 nam Bosch Servico N.V. over, een verkooppartner van het merk Junkers. De huishoudelijke apparaten van Bosch worden op de markt gebracht via BSH (Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH), een 50/50 joint venture tussen Robert Bosch GmbH and Siemens AG. In Nederland verdeelde Willem Van Rijn B.V. al sinds 1903 als exclusief agent de huishoudelijke apparaten van Bosch. Sinds eind 2007 is Willem Van Rijn onderdeel van BSH Huishoudapparaten B.V.


Spitstechnologie aan het werk: De Hartelkering bij Rotterdam vertrouwd op de aandrijf- en besturingstechnieken van Bosch Rexroth.

Bosch Security Systems in Nederland en België kan terugblikken op een jarenlange ervaring. De divisie is gevestigd in Eindhoven, waar het tevens een ontwikkelingsafdeling heeft. In België is de afdeling gevestigd in Anderlecht. Bosch Security Projects in Hoevelaken is een systeemintegrator die specialisten met expertise en service biedt voor compleet geïntegreerde veiligheidsoplossingen. Klanten zijn onder meer musea, overheid, banken en industriële ondernemingen. Daarnaast is er ook het Bosch Communications Center, een facilitair callcenter dat diensten levert voor zowel de Bosch Groep als voor externe partijen. Naast de vestiging in Nijmegen werd in 2009 ook een kantoor in Deventer geopend. Bosch Solar Energy is eveneens aanwezig in de Benelux met het kantoor van aleo solar. Het commercialiseert er premium fotovoltaïsche panelen aan gespecialiseerde installateurs. Het Bosch-merk wordt via distributeurs op de markt gebracht.

Mijlpalen in de Bosch-geschiedenis 1861 Robert Bosch wordt geboren op 23 september in Albeck in de buurt van Ulm 1886 Oprichting van de firma: Opening van de 'Werkplaats voor fijne mechaniek en elektrotechniek' in Stuttgart op 15 november 1897 Eerste succesvolle toepassing van een Bosch laagspanningsmagneetontsteking in een auto 1898 Eerste buitenlandse vertegenwoordiging van Bosch producten in Groot-Brittannië 1902 Levering van de eerste hoogspanningsmagneetontsteking met Bosch bougies 1905

Opening in Parijs van de eerste productievestiging van Bosch buiten Duitsland

1912 Start van de eerste Bosch productievestiging in de VS in Springfield/MA

Hoogspanningsmagneetontsteking van het type Hdh met bougie (1902)

1913 Oprichting van een afdeling voor leerjongens met een eigen industriële werkplaats voor praktijkoefeningen in de hoofdvestiging in Stuttgart 1913 Lancering van Bosch Licht – een elektrisch verlichtingssysteem voor voertuigen 1918

ottlob Honold ontwerpt het nieuwe G Bosch-logo „het anker in een cirkel“

1921 Opening van de eerste serviceafdeling van Bosch in Hamburg 1927 Start van de serieproductie inspuitpompen en verstuivers van Bosch voor dieselmotoren


1928 Lancering van de haarsnijmachine Forfex, het eerste elektrisch gereedschap van Bosch 1932 Eerste boormachine en klopboormachine van Bosch 1932 Overname van de verwarmingstechnologiefabrikant Junkers & Co. GmbH uit Dessau 1932 Lancering van de eerste in serie geproduceerde autoradio van Europa 1933

Lancering van de Bosch koelkast

1940 Opening van het Robert Bosch Ziekenhuis 1942 Robert Bosch overlijdt op 12 maart in Stuttgart 1951 Productiestart van de benzine-injectie voor personenwagens 1963 Instap in de verpakkingstechnologie met de overname van Eric Wezel Verpakkingsmachines GmbH 1964 Vermogensbeheer Bosch (vanaf 1969 Robert Bosch Stiftung GmbH) verwerft een meerderheidsbelang in Robert Bosch GmbH 1967 Oprichting van Bosch-Siemens Hausgeräte GmbH (sinds 1998 BSH Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH) 1967 Productiestart van de elektronisch gestuurde benzine-injectie Jetronic 1974

Introductie van het 3S-programma „Sicher, sauber, sparsam“ (veilig, zuiver, zuinig) voor productontwikkeling

Meester met een „handmotor“, een voorbeeld voor de huidige compacte elektrische gereedschappen (1937)

1976 Productiestart van de lambdasonde voor driewegkatalysator 1978 Begin van de serieproductie van het elektronisch gestuurde antiblokkeerremsysteem (ABS) 1979 Start serieproductie van de elektronische motorsturing Motronic 1986 Productiestart van het tractiecontrolesysteem (TRC) 1989 Lancering van het eerste zelfstandige navigatiesysteem in Europa, de Travel Pilot IDS 1991

Test van de elektronische motorsturing „Motronic“ in het Technisch Centrum Schwieberdingen (1984)

roductiestart van Motronic met Controller P Area Network (CAN)

1995 Serieproductie van de micromechanische sensor (MEMS) 1995

roductiestart van het eerste Elektronisch P StabiliteitsProgramma ESP® ter wereld

1997

roductiestart van het common-rail hogeP druk-dieselinspuitsysteem

2000 Serieproductie van de directe injectie voor benzinemotoren DI-Motronic 2001 Overname van de industriële leiding van Mannesmann Rexroth AG en fusie met de divisie Automatiseringstechnologie tot Bosch Rexroth AG 2003

Overname van Buderus AG uit Wetzlar

2003 Lancering van de elektrische schroevendraaier Ixo met lithium-ionbatterij


2005 Productiestart van het rijhulpsysteem Night Vision 2007 Overname van de aanbieder van oplossingen op het vlak van geneeskundige zorg op afstand Health Hero Network, Palo Alto (USA) 2008

prichting van de joint venture Bosch Mahle O Turbo Systems GmbH & Co. KG voor uitlaatgasturboladers

2008 Overname van de fabrikant van fotovoltaïsche panelen ersol Solar Energy AG (vandaag Bosch Solar Energy AG) 2008 Oprichting van de joint venture SB LiMotive Co. Ltd. met Samsung SDI 2008 Overname van Innovations Software Technology GmbH uit Immenstaad (sinds 01/01/2011: Bosch Software Innovations GmbH) 2010

tart van de serieproductie van de parallelle S volledig hybride aandrijving voor personen auto's

2010 Productiestart van het predictive emergency braking system 2010 Productiestart van lithium-ionbatterijcellen voor voertuigen bij SB LiMotive in Ulsan/ZuidKorea 2011 Productiestart van aandrijfcomponenten voor e-bikes in Mondeville (Frankrijk)

Windenergiepark in Frankrijk – uitgerust met motoren en sturingselektronica van Bosch (2011)

Management Raad van bestuur

Raad van toezicht

Dr. Volkmar Denner (sinds 1 juli 2012) Voorzitter

Franz Fehrenbach (sinds 1 juli 2012) Voorzitter

Dr. Siegfried Dais Plaatsvervangend voorzitter Dr. Bernd Bohr Dr. Rudolf Colm Dr. Stefan Asenkerschbaumer Dr.-Ing. Dirk Hoheisel (sinds 1 juli 2012) Christoph Kübel Uwe Raschke Wolf-Henning Scheider Dr. Werner Struth Peter Tyroller

Bosch Benelux Laurent Strauch-Hausser Bosch afgevaardigde voor België en Groothertogdom Luxemburg Gerhard Kobesen Bosch afgevaardigde voor Nederland

Alfred Löckle Plaatsvervangend voorzitter Dr. forest. Christof Bosch Christian Brunkhorst Klaus Friedrich Hartwig Geisel Hans-Peter Gräther Jörg Hofmann Prof. Lars G. Josefsson Dieter Klein Prof. Dr. Renate Köcher Prof. Dr. Hermut Kormann Prof. Dr. Olaf Kübler Matthias Georg Madelung Dr. Wolfgang Malchow Daniel Müller Urs B. Rinderknecht Wolf Jürgen Röder Tilman Todenhöfer Hans Wolff

Hoe ons contacteren Het hoofdkantoor van de Bosch


Groep is bereikbaar op het volgend adres en op volgende nummers:

Bosch Benelux is bereikbaar op volgend adres en op volgende nummers:

Robert Bosch GmbH Postfach 10 60 50 D-70049 Stuttgart

Robert Bosch N.V. Henri-Joseph Genessestraat 1 B-1070 Brussel

Tel +49 711 811 - 0 Fax +49 711 811 - 66 30

Tel +32 2 525 51 11 Fax +32 2 525 20 00 [email protected]

www.bosch.com

www.bosch.be www.bosch.nl

Robert Bosch GmbH

Robert Bosch Benelux

Postfach 10 60 50

Henri-Joseph Genessestraat 1

70049 Stuttgart

1070 Brussel

www.bosch.com

www.bosch.be www.bosch.nl

Editie 2012

De Bosch-visie Waarde creëren waarden beleven

Recommend Documents