De beroepsaansprakelijkheid van artsen Eddy Mullens – 8 februari 2014
Inhoudstafel
• • • • • • •
Wat is een verzekeringscontract? Aansprakelijkheid? Soorten aansprakelijkheid Fonds medische ongevallen Tijdsgebonden karakter Waarop moet u letten? Rechtsbijstand
03/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
2
WAT IS EEN VERZEKERING?
Wat is een verzekeringscontract? • Een verzekeringscontract is een contract tussen een verzekeringsmaatschappij en een fysieke of morele persoon die tegen de betaling van een premie een prestatie (vergoeding) voorziet door de verzekeraar, bij het voorkomen van een onzekere gebeurtenis die in het contract is voorzien. Het contract is samengesteld uit de algemene voorwaarden, de bijzondere voorwaarden en eventueel een aantal bijlagen. 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
4
AANSPRAKELIJKHEID?
Aansprakelijkheid?
• Doel aansprakelijkheidsverzekering • Soorten – Civielrechtelijke – Strafrechtelijke – Tuchtordelijke
• Foutloze medische aansprakelijkheid
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
6
Doel aansprakelijkheidsverzekering
• Bescherming tegen aansprakelijkheidsvorderingen • Bescherming van het persoonlijk vermogen van verzekerde en diens erfgenamen • Is een waarborg voor de verzekerde en de schadelijder – Deze laatste kan er bij een schadefeit op rekenen dat aansprakelijke partij voldoende solvabel is om schade te vergoeden
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
7
Soorten aansprakelijkheid
• Civielrechtelijke – Buitencontractueel: geen overeenkomst met patiënt – Contractueel: (medisch) contract arts en patiënt
• Strafrechtelijke – Inbreuk op strafrechtelijke bepalingen – Niet verzekerbaar
• Tuchtordelijke – Inbreuk op deontologische regels/normen 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
8
Soorten aansprakelijkheid
• Civielrechtelijke – Buitencontractueel • Op basis van Art.1382 e.v. Burgerlijk Wetboek • 3 elementen: – Fout/nalatigheid – Schade – Oorzakelijk verband tussen de fout en de schade
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
9
Soorten aansprakelijkheid
• Civielrechtelijke – Contractueel/beroepsaansprakelijkheid • Niet- of foute uitvoering van een bepaling in de overeenkomst, verzuimen, verkeerd handelen, foutief inlichten… • Intellectuele beroepen (artsen, advocaten, architecten, verzekeringsmakelaars, boekhouders,…) • “Beroepsfouten”
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
10
Soorten aansprakelijkheid
• Civielrechtelijke – Problemen voor schadelijder • Bewijslast bij het slachtoffer/schadelijder • Moeilijkheden: – Middelenverbintenis versus resultaatsverbintenis – Niet altijd eenvoudig vast te stellen of de schade te wijten is aan een fout betreft, dan wel aan het medisch risico
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
11
FONDS MEDISCHE ONGEVALLEN
Fonds Medische Ongevallen (FMO) • Foutloze medische aansprakelijkheid – Doel: Vergoeding door het Fonds voor Medische Ongevallen wanneer een patiënt een “abnormale” schade oploopt t.g.v. een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid – Historiek • • • •
18/04/2007 – Goedkeuring wetsontwerp 10/2008 – Amendementen wetsontwerp 12/11/2009 – Wetsontwerp voor stemming naar Kamer 31/03/2010 – Wet betreffende de vergoeding van schade als gevolg van gezondheidszorg. • 02/04/2010 – Publicatie in Belgisch Staatsblad + inwerkingtreding • 03/2012 – Oprichting 6e dienst bij RIZIV voor behandeling schadegevallen Deze dienst is operationeel sinds 01/09/2012 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
13
Fonds Medische Ongevallen (FMO)
• Foutloze medische aansprakelijkheid – Enkel bestaan van schade die verbonden is aan een gebrek v/d zorgverlening is voldoende – Ongevallen na 2/04/2010 (publicatie B.S.)
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
14
Fonds Medische Ongevallen (FMO) • Taken FMO (http://www.fmo.fgov.be) – – – –
Advies-, bemiddelings- en vergoedingsfunctie Bepalen aansprakelijkheid en ernst v/d schade Nagaan of aansprakelijkheid voldoende gedekt is Vervullen vergoedingsvoorwaarden: vergoeden van de patiënt – Bij aansprakelijkheid: zorgverlener of verzekeraar verzoeken een vergoedingsvoorstel over te maken aan patiënt – Organisatie bemiddeling op verzoek – Advies over toereikendheid voorgestelde schadevergoeding
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
15
TIJDSGEBONDEN KARAKTER
Tijdsgebonden karakter
• Dekking in de tijd • Fasen van een (medisch) schadegeval • Verzekeringssystemen – Schadeverwekkend feit (Fact Occurence) – Schadevoorval (Loss Occurence) – Schadevordering (Claims Made)
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
17
Dekking in de tijd • Arts is verantwoordelijk voor zijn handelingen • Wet voorziet periode van 20 jaar voor elke medische handeling, ook wanneer arts (zelfstandige of in loondienst): – activiteit stopzet – verandert van verzorginstelling, werkgever (dus dikwijls ook van verzekeraar als ziekenhuis of werkgever een groepspolis heeft afgesloten. – met pensioen gaat. – overlijdt (aansprakelijkheid gaat over op erfgenamen). 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
18
Fasen van een (medisch) schadegeval
Schadeverwekkend feit
Schadevordering
Schadevoorval
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
19
Verzekeringssystemen – Fact occurence • Alle handelingen tijdens de looptijd van het contract – Ongeacht moment waarop schade zich voordoet, ook na einde contract – Ongeacht wanneer de schadevordering wordt ingesteld, ook na einde contract – Waarborg blijft verworven bij beëindiging contract voor verzekerde, erfgenamen en rechthebbenden voor schadeverwekkende feiten die dateren tijdens de looptijd van het contract Anterioriteit
Begin
Anterioriteit slechts verzekerbaar indien er vroeger reeds een 2012 contract was.
12/02/2014
Schadeverwekkend feit
Einde
Posterioriteit Steeds verzekerd
Looptijd contract
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
2013 20
Verzekeringssystemen – Loss Occurence • Schade die zich tijdens de looptijd van het contract voordoet – Ook al volgt schadeclaim na afloop van het contract – Schade na looptijd van het contract is NIET verzekerd.
Begin
Schadevoorval
Einde
Posterioriteit Niet of slechts beperkt verzekerd
Looptijd contract 2012
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
2013
21
Verzekeringssystemen – Claims Made • Schade die zich tijdens de looptijd van het contract voordoet waarvoor ook de schadevordering/klacht wordt ingediend tijdens de looptijd van het contract. • Problemen: – Schadeverwekkend feit en vordering tijdens looptijd – Anders geen dekking – Posterioriteit: Gedekt voor 36 maanden voor vorderingen na 2013 maar voorval binnen de duur van de polis en feiten die aanleiding kunnen geven tot schade die aan de verzekeraar zijn aangegeven Anterioriteit
Begin
Schadevoorval & -eis
Einde
Posterioriteit
Looptijd contract 2012 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
2013 22
WAAROP MOET U LETTEN?
Waarop letten bij afsluiten BA Beroep? Contract moet dekking voorzien voor: o Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid o Aansprakelijkheid uitbater beroepslokaal o Aansprakelijkheid “onrechtstreekse” schade
Zowel voor middelen- als resultaatsverbintenissen Uitsluitingen moeten beperkt zijn en uitdrukkelijk vermeldt Verzekerde bedragen nazien: o Min. 5 mio EUR voor Lichamelijke Schade o Min. 250 000 EUR voor Stoffelijke Schade o Meestal per schadegeval en per jaar Indien de vergoeding het verzekerd bedrag overtreft, dienen intresten en kosten verzekerd te worden boven dat bedrag. 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
24
Waarop letten bij afsluiten BA Beroep? Best een verzekering kiezen met formule schadeverwekkend feit gezien tijdens de volledige duur van de verjaringstermijn (20 jaar) gratis dekking is. Als ASO of HAIO nazien dat : o Arts of ziekenhuis de verzekeraar verwittigd heeft dat er op stagiairs en geneesheren in specialisatie beroep wordt gedaan o Hun persoonlijke burgerlijke aansprakelijkheid gedekt is door arts of ziekenhuis als ze werken voor rekening, onder leiding en/of toezicht van de verzekerde.
Is hun persoonlijke aansprakelijkheid gedekt “extra-muros” ? De gevraagde premie per categorie Uitgebreide polis rechtsbijstand voorzien! Polis afsluiten bij verzekeringsmakelaar die op de hoogte is van deze materie.
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
25
RECHTSBIJSTAND
Waarom rechtsbijstand?
• Verzekering om UW rechten te behartigen en te verdedigen • I.t.t. BA-polissen die vergoedingen uitkeren aan DERDEN voor schade door u berokkent
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
27
Onafhankelijke rechtsbijstand? • Vermijden van belangenconflicten – Bij geschillen tussen eigen BA-verzekeraar en uzelf is het best dat de rechtsbijstandsverzekeraar en de BAverzekeraar verschillend zijn
• Voordelen gespecialiseerde rechtsbijstandsverzekeraar medische beroepen: – Meer ervaring in deze specifieke materie – Polisvoorwaarden zijn ruimer en van betere kwaliteit.
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
28
Waarborgen • • • •
Burgerlijk verhaal Strafrechtelijke verdediging Burgerlijke verdediging Algemene contracten
• • • •
Arbeidscontracten sociaal recht Fiscaal recht Disciplinaire verdediging Administratief recht
Voor ASO en HAIO zijn vooral de 4 eerste waarborgen van belang indien de rechtsbijstandsverzekeraar van stagemeester of ziekenhuis niet of slechts gedeeltelijk tussenkomt. 12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
29
ANDERE POLISSEN
Diverse andere risico’s
1. 2. 3. 4. 5.
12/02/2014
Inleiding Uw Wagen Uw woning & Inboedel Uw Medisch Materiaal en Toestellen Overige Verzekeringscontracten
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
31
Inleiding
• Wie mag verzekeringen aanbieden en welke distributiekanalen worden gebruikt. • Aan welke wetten is een verzekeringscontract gebonden. • Wettelijk Verplichte Verzekeringen • Contracten die ik dien af te sluiten
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
32
Uw wagen
• Welke waarborgen kan ik verzekeren – Burgerlijke Aansprakelijkheid (Verplicht) – Omnium (Volledige – Beperkte) – Bestuurdersverzekering – Bijstand na pech – Rechtsbijstand
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
33
Uw wagen – Burgerlijke Aansprakelijkheid
• Wettelijk Verplichte Verzekering – Kosteloze Uitbreidingen • Bijstand Na Ongeval in België en Buitenland – – – –
Waarschuwen van de hulpdiensten indien nodig Slepen van het voertuig naar een garage van Uw keuze Terugkeer naar huis of voortzetting van de rit Mobiliteitsgarantie met huurwagen gedurende 24u volgende op het schadegeval
• Onbezoldigd vervoer van patiënten en de schade die zij veroorzaken aan Uw wagen
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
34
Uw wagen – Omnium • Beperkte Omnium – – – –
Brand Glasbraak Natuurkrachten en botsing met dieren Diefstal Inclusief Uw (para)medisch materiaal dat in de wagen ook beschadiging bij een ongeval van het materiaal is verzekerd
• Volledige Omnium – Uitbreiding met schade veroorzaakt door onbekenden – Schade veroorzaakt door Uw eigen fout
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
35
Uw wagen – Aanvullende waarborgen
• Bestuurdersverzekering Vergoedt Uw lichamelijk letsel bij een ongeval in fout
• Bijstand na pech • Rechtsbijstand via een Onafhankelijke Rechtsbijstandsverzekeraar – neemt de eventuele kosten van de verdediging van Uw belangen in strafzaken ten laste – Bij betwistingen bij een ongeval zullen zij het nodige doen om de zaak in Uw voordeel te beslechten
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
36
Uw woning & Inboedel • Polis Brand Gebouw en Inhoud – Basiswaarborgen Brand, Ontploffing,Blikseminslag, Aanrijding door voertuigen, Schade aan onroerend Goed door Vandalisme, Inwerking van elektriciteit, Waterschade, Stormschade, Glasbraak en Natuurrampen (wet. Verplicht)
– Uitbreidingen aan Uw polis • Diefstal (zelfs op diefstal Uw persoon bij agressie) • Wedersamenstelling van beschadigde of verloren medische Gegevens (Boeken, Archief of Digitaal) • Geneesmiddelen in een koelinstallatie • Uw PC in gebruik voor Uw beroepsactiviteit • Waardepapieren in Uw praktijk
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
37
Uw Medisch Materiaal & Toestellen • Polis Machinebreuk (E.E.I.) – Polis die alle onvoorziene en plotselinge materiële schade aan het toestel verzekerd Uitsluiting van Diefstal voor verplaatsbare toestellen
– Polis in voege houden zelfs na de totale afschrijving van het toestel. Bij schade wordt nog steeds vergoed in vervangingswaarde
– Foutief gebruik van Medisch Materiaal van U als stagiair geeft geen verhaalsrecht aan de verzekeraar Enkel indien expliciet vermeld in stagecontract
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
38
Overige verzekeringscontracten • Objectieve Aansprakelijkheid na Brand en Ontploffing Verplichte bij ziekenhuizen
• Arbeidsongevallen – De poetsvrouw – Uw medische secretaresse
• Hospitalisatie – Bij een eventuele opname in het buitenland vergoeden zij bij tussenkomst Riziv tot 100% en ander toch nog tot 50% – Voor Zware Ziekten (27) worden zelfs de ambulante kosten vergoedt.
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
39
5. Overige Verzekeringscontracten • Objectieve Aansprakelijkheid na Brand en Ontploffing Verplichte bij ziekenhuizen
• Arbeidsongevallen – De poetsvrouw – Uw medische secretaresse
• Hospitalisatie – Bij een eventuele opname in het buitenland vergoeden zij bij tussenkomst Riziv tot 100% en ander toch nog tot 50% – Voor Zware Ziekten (27) worden zelfs de ambulante kosten vergoedt.
VRAGEN?
Contact ASSURA NV Lange Nieuwstraat 21-23 B.7 B-2000 Antwerpen +32 (3) 233.52.72
[email protected] www.artsenverzekering.be
12/02/2014
De beroepsaansprakelijkheid van artsen
42