Utrecht, 23/9/2014
ZORGMODULE
DAGBESTEDING VOOR ACTIEVE OUDEREN Dagbesteding voor de actieve oudere met of zonder een beginnende dementie
Zorgboerderij Griftenstein & Zorg Utrechtseweg 371, 3731 GB De Bilt ▪ 06-45 132 406 ▪
[email protected] ▪ www.griftensteinenzorg.nl Kvk 59945141 ▪ BTW NL 170440467 ▪ NL07 RABO 0313 6631 06
1. Inhoud van de module 1.1 Visie Griftenstein & Zorg is een zorgboerderij in De Bilt, gehuisvest in een pensionstal voor paarden. Op deze schitterende locatie bieden we als zorgboerderij een fijne plek voor mensen van alle leeftijden die begeleiding nodig hebben of een nuttige dagbesteding zoeken. Een plek om tot rust of... om juist in beweging te komen en talenten te (her)ontdekken. Op onze zorgboerderij vinden wij het belangrijk dat onze gasten zich geborgen, uniek en verzorgd voelen. We hechten waarde aan rust en regelmaat. Dit om meer ruimte te creëren voor individuele (eigen)waarden als bezinning, zelfontplooiing en bezieling in een gezellige, uitnodigende omgeving. Hier kan een ieder werken aan zijn of haar gezondheid en midden in de samenleving kan staan. Wij bieden vraaggestuurde, holistische zorg aan via onze diverse activiteiten in combinatie met een beweegprogramma. 1.2 Doelen: Middels nuttige klussen (zie 1.3) een passende dagbesteding, waar de gast het gevoel krijgt dat hij/zij een bijdrage levert aan de maatschappij in ons geval als hulp voor de boer. Middels een beweegprogramma de kans op morbiditeit en mortaliteit verminderen. Bewegen vermindert de kans op angst en depressie; verbeterd het cognitie functioneren en verhoogd de zelfwaarde. Een goede fysieke en geestelijke conditie draagt bij aan het zolang mogelijk thuis wonen. Contacten met andere ouderen/lotgenoten, vooral ivm eventueel rouwverwerking van een beginnende dementie. 1.3 Activiteiten/ Werkwijzen Gezamenlijke klussen op het bedrijf. Te denken valt aan snoeiwerkzaamheden, bijhouden van de moestuin-statafels; onderhouden van hout (staldeuren/springbalken/omheining); evt andere praktische klussen (bijv:maken van dazenvangers). De klussen vinden plaats op het erf en in een speciaal klushok. Het beweegprogramma is afhankelijk van de groepsamenstelling en het weer. Het zal bestaan uit een wandeling of een circuittraining. In beide gevallen staan uithoudingsvermogen, het evenwicht en de spierkracht centraal. Gezamenlijk beginnen met koffie en eindigen met de lunch.
1.4 Locatie Stal Griftenstein Utrechtseweg 371 3731 GB De Bilt
1.5 Frequentie (en intensiteit) Hoe vaak: elke maandagochtend Hoe lang: 1 dagdeel (indien gewenst kan er een tweede dagdeel gestart worden)
Totaal aantal contacturen: 4 uur per week. 1.6 Duur De duur is afhankelijk van de hulpvraag, de doelen en de behoeften van de cliënt. Na elke 6 maanden vindt er een moment van evaluatie plaats, waarbij gekeken wordt of de duur van deelname wordt verlengd. Ernstige toename van het dementieel beeld of een sterke afname van de mobiliteit van de gast kan een contra-indicatie worden. 2. De betrokkenen 2.1 De gasten De doelgroep die in aanmerking komt voor ‘actieve dagbesteding voor ouderen’ zijn ouderen die een indicatie hebben voor dagbesteding en die buiten de boot vallen bij een ‘standaard’ dagbesteding voor ouderen, omdat zij nog te goed beseffen dat ze mentaal achteruit gaan en hier nog niet aan toe zijn. De cliënt moet wel een affiniteit hebben met bewegen/sporten of in ieder geval gemotiveerd zijn. 2.2 De disciplines Het team bestaat uit een vaste begeleidster en een zorgcoördinator. De vaste begeleidster heeft de opleiding pedagogiek afgerond en de zorgcoördinator is werkzaam als fysiotherapeut binnen een psychiatrische instelling en werkt o.a. op een afdeling voor ouderen die kortdurende en langdurende zorg nodig hebben. Direct: Begeleider/pedagoog Floor Peters Indirect: Zorgcoördinator: Suzanne Baan- van der Zwan
3. Organisatorische en financiële aspecten 3.1 Voortgangsbewaking Bij aanvang vindt er een kennismakingsgesprek plaats. Tijdens dit gesprek worden kleine haalbare doelen geformuleerd, waarbij de regie bij de cliënt/familie ligt. Deze doelen worden vastgelegd in een persoonlijk ondersteuningsplan. Tijdens het zorgtraject wordt er per bijeenkomst per individu geëvalueerd door de interne begeleider. Dit wordt vastgelegd in de wekelijkse registratie. Bij relevante bijzonderheden worden hierbij ook de zorgcoördinator en de ouders/familie ingeschakeld. Na 4 maanden wordt er een evaluatie gepland, waarbij de familie, de begeleider, de zorgcoördinator en indien mogelijk/nodig de cliënt zelf aanwezig zijn. Bij deze evaluatie zal de doelrealisatie (GAS) leidend zijn. Aan de hand daarvan worden er nieuwe doelen beschreven of worden de doelen aangepast. Bij afsluiting van het zorgtraject wordt eenzelfde evaluatie gehouden. 3.2 Registratie en evaluatie-instrumenten - Persoonlijk ondersteuningsplan - Wekelijkse registratie - Doelrealisatie (indien gewenst)
3.3 Faciliteiten / materiaal Het ouderenprogramma wordt gefaciliteerd door Stal Griftenstein. Deze trainings- en pensionstal is voorzien van een binnenbak, een buitenbak, een springbak, verschillende stallen, paddocks, longeercirkels, klushok, weides, een gezellige kantine met terras en zelfs een klein stukje bos. De kantine is de thuishaven van zorgboerderij Griftenstein & Zorg. Hier worden de gasten ontvangen en kunnen zij lunchen, spelletjes doen of tot rust komen tijdens de dagbesteding. Daarnaast is er een klusruimte waar de gasten ongestoord en droog een eigen gezamenlijke of individuele klus/activiteit kunnen uitvoeren. Alle benodigde materialen zijn aanwezig om de activiteiten uit te voeren. Zo zijn er mestvorken, kruiwagens, verfmaterialen, tuingereedschap enzovoort aanwezig. 3.4 Financiële aspect Er zijn verschillende financiële bronnen te gebruiken: PGB ZIN, wat vanaf 2015 over gaat naar de WMO. Onze zorgboerderij heeft een contract met de gemeente. Eigen financiële middelen. 4. Combinatie van modulen Deze module word aangeboden in combinatie met de beweegprogramma. De ouderen krijgen bij de start van de zorgovereenkomst een nulmeting. De nulmeting bestaat uit een aantal conditie, spierkracht- en de balanstesten. Na 6 maanden worden deze testen herhaald om te kijken of er verandering is opgetreden. Het doel van het beweegprogramma is dat de gast zolang mogelijk stabiel blijft (preventief). Indien de gast snel achteruit gaat zal dit teruggekoppeld worden, zodat er evt maatregelen genomen kunnen worden. 5. Omschrijving van de module De gasten worden ’s ochtends om 9.00uur ontvangen met koffie of thee. Daar is tijd voor een gezellig gesprek en het is mogelijk dat de krant of andere maatschappelijke punten door te nemen. Daarna wordt er groepsgewijs of individueel een nuttige activiteit uitgevoerd. Zie 1.3. Gevolgd door een pauze, waarin evt een (kaart)spelletje kan worden gedaan. Om dan verder te gaan met het beweegprogramma. Dit zal bestaan uit een flinke wandeling (fitwalk) met tussendoor oefeningen voor de balans en de spierkracht. Wanneer het geen homogene groep is of het weer te slecht wordt het beweegprogramma aangeboden middels een circuit training, gericht op conditie, balans en de spierkracht. Tenslotte wordt de ochtend afgesloten met een gezamenlijke lunch. Om 13.00uur kunnen de gasten worden opgehaald. 6. Theoretische onderbouwing Sportief bewegen verbetert cognitief functioneren De algemene bevinding uit 14 narrative reviews en 4 meta-analyses is dat sportief bewegen
het cognitieve functioneren verbetert, zoals de reactie tijd, het geheugen, redeneren en de prestaties. Enkele bevindingen daarbij zijn: Een lange periode trainen heeft een sterker effect dan een eenmalige training. Een combinatie van krachttraining en aerobe training werkt beter dan aerobe training alleen. Fysieke inspanning in de jeugd of op middelbare leeftijd van minimaal 2x per week vermindert het risico op dementie en de ziekte van Alzheimer. Een aantal studies laten zien dat de academische prestaties van jongeren verbeteren als ze meer lichamelijke oefening op school krijgen. Ironische genoeg zijn scholen daar juist vaak op aan het bezuinigen om meer tijd te steken in leervakken. Sportief bewegen vermindert angst en depressie, en verbetert de stemming Een meta-analyse uit 2001 laat zien dat sportief bewegen angst en depressie vermindert. De meta-analyse betrof 27 narratieve studies en zes meta-analyses op het gebied van angst en depressie. De effecten van sportief bewegen zijn qua sterkte vergelijkbaar met medicatie of psychotherapie. Sportief bewegen en zelfwaarde Zelfwaarde is een zeer belangrijke factor bij mentale gezondheid. Zelfwaarde is wat anders dan zelfbeeld. Zelfbeeld is de beschrijving van zichzelf, zelfwaarde is de evaluatie die men hieraan geeft. Er zijn recent vijf meta-analyses geproduceerd die aantonen dat sportief bewegen op zowel het fysieke zelfbeeld als op de zelfwaarde een positief effect heeft. 7. Literatuurlijst Landers, D. M., Arent, S.M. (2007). Physical activity and mental health. Handbook of sportpsychology. G. Tenenbaum, Eklund, R.C. New Jersey, John Wiley & Son: 496-491.
