Dag Freddy, 2 de trommelaar

Magazine voor het Deeltijds Kunstonderwijs regio Lier | Jaargang 1 | nr. 1 | januari 2014

Dag Freddy, Ik heb het opgezocht, ja, ik heb ’t opgezocht, in een informatiebrochure van de stad Antwerpen daar staat ge van te kijken, hè ik ben naar de bibliotheek van Antwerpen gegaan ik heb mij gewoon ingeschreven en gevraagd waar kan ik dat vinden, iets over het conservatorium van antwerpen, waar hij nu naar toe is gegaan en ze zeiden: wat wilt ge weten? en ik zei: waarom hij dààr nu zit wat hij doet nu waar hij overdag naartoe gaat wat voor schoons hij daar ziet en hoort waarom hij het daar beter vindt dan hier bij ons, heb ik gezegd, dat wil ik weten. en zij zeiden: en dat vraagt gij aan ons zoek dat zelf maar uit hier sè. en ze gaven mij die informatiebrochure. maar wat ik wilde weten, stond daar niet in. ze vroegen: vindt ge het? nee, zei ik, het staat er niet in. en zij zeiden: Conservatorium van Antwerpen, daar leiden ze professionele muzikanten, acteurs, dansers en radiomensen op dat is gene kattepis als ge daar binnen geraakt dat is de top! en ze vertelden mij wat voor schone concerten, dansvoorstellingen, toneelstukken, poëzieprogramma’s en zo ge daar kon meemaken. ‘professioneel niveau’ zeiden ze. ’t zijn straffe die daar binnen geraken. en ik werd ineens helemaal warm van fierigheid vanbinnen, want gij zijt er niet alleen binnengeraakt, gij zijt er ook de baas! ‘departementshoofd’ klinkt dat niet chique? komt ge terug? ik wou dat niet, hè, maar ik ben boven die informatiebrochure beginnen snotteren en snutten dat gij nu naar al dat schoons zou luisteren en kijken zonder ons. en ik ben naar huis gegaan en ik dacht ik kijk nooit meer in een informatiebrochure ik ga nooit meer naar een bibliotheek zoveel zeer dat dat doet 2 de trommelaar

van veel te weten van te kunnen voelen hoe het met u is daarginds hoe fijn ge het daar hebt hoe goed ge dat zult doen komt ge terug? we zullen alvast uw lievelingskostje klaarzetten: een boulette uit het vuistje dat hebt ge zo graag, hè, ik zie ze u al eten zo smakelijk als gij een boulette kunt eten komt ge terug? kom maar terug. we zullen gereed staan taskes straffe koffie, pralinekes, sigaren à volonté ge komt toch nog eens terug? we missen u zo… ge gaat dat goed doen daar zeker weten ze gaan u niet meer willen teruggeven, denk ik wéét ik dat is natuurlijk ook plezant voor ons dat ge daar ook graag gezien zult worden… maar zo graag als hier? ge kunt altijd terugkomen, hè… maar … eigenlijk zijt ge niet weg, niet écht. want wij hebben allemaal een stukske van u in ons hart, zodat we u niet zo moeten missen. een stukske muziek, een verhaaltje over u, iets plezierigs dat we ons herinneren en als we het moeilijk krijgen, dan kunnen we daaraan terugdenken en blij zijn dat ONZEN baas gekozen is om de grote baas van het Conservatorium te worden. doet dat goed daar. en kom nog dikwijls terug. Dag Freddy… (bewerking Marleen Moris naar Ludo Ghoos) de trommelaar 3

aan het woord Wat is voor u het volmaakte geluk? Ik voel mij het best in rustig water. Geen pieken en dalen, dus perfect gelukkig als het windstil is, incognito genietend van een prachtig concert of voorstelling na een dag van zware vergaderingen, gevolgd door een terrasje met een goed glas rode wijn, aangenaam gezelschap en een leuke ontspannende babbel. Welke (kinder)droom zal u naar alle waarschijnlijkheid niet meer realiseren? Dromen realiseren is een doel geweest. Samen met gelijkgezinden proberen nieuwe dingen uit te bouwen, creëren, mislukken, lukken of bijsturen is geweldig. Onmogelijk staat niet in mijn woordenboek. De vroege ambitie om olympisch turner te worden zal ik moeten opgeven. Niet getreurd.

tevreden zijn met het bekomen resultaat is belangrijk. Noem iets wat de kwaliteit van uw leven op dit moment zou verbeteren? Geen fysieke beperkingen. Welke muziek mag er klinken op uw begrafenis? Dat is een moeilijke. Brahm’s Requiem is mijn favoriet, maar te dramatisch. Ik wil op negro-Amerikaanse wijze begraven worden met vrolijke dixielandmuziek, in een wiegende kist op de schouders van dansende dragers de eeuwigheid tegemoet.

gratis pint volksliedjes te zingen samen met mijn grootmoeder, goocheltrucs te doen en iedereen te entertainen. Ik heb hem pas leren kennen op zijn vijfenzestigste, hij was een echte Pallieter en ging elke dag op zwier. Hij heeft de twee oorlogen meegemaakt maar was een echte levensgenieter. Wat is uw motto? Durf tevreden zijn met gewone dingen. Wie is uw grootste held (fictie of non-fictie)? Mijn vader.

Voor welke fout bent u meestal tolerant? Hoe brengt u het liefst uw Overmoed. (vrije) tijd door? Mijn tuintje opkuisen, de siervisWat waardeert u het meest bij sen verzorgen en na het nemen uw vrienden? van een jacuzzi samen met mijn Oprechtheid. Ik beschik over echtgenote Vera ontspannen en de nare gave vlug te doorzien genieten van een goede film. wanneer iemand niet oprecht Welke eigenschap had u graag is. Zelden kom je hiermee weg. Waarvan heeft u spijt? wel of liever niet doorgegeven Hierover kan ik wel ongelukkig Van niets denk ik. Als ik een aanaan uw kinderen? zijn, dan voel ik mij bedrogen tal dingen anders gedaan had zou Van niets spijt hebben is een spe- en heb tijd nodig om dit te het misschien beter geweest zijn ciale eigenschap die ik graag aan verwerken. maar er zijn nu wel fantastische mijn kinderen zou willen doorgenieuwe situaties uit ontstaan. ven. Na verloop van tijd volgt uit Wie heeft u het meest beïnelke nare een mooie ervaring, als vloed? Uit: Forum (tijdschrift Conservaje er maar naar op zoek gaat. Ge- Mijn grootvader, Jos Govaerts. torium Antwerpen) luk of succes moet je afdwingen. Een would-be artiest die van Het komt niet vanzelf. Dan ook café naar café trok om voor een 4 de trommelaar

“ Ik heb Freddy leren kennen als directeur, als iemand met een groot hart, een bron van inspiratie voor velen, en wat mij betreft een vriend voor ‘t leven!” Groetjes, Jef X de trommelaar 5

FREDDY’S PLACE Als de rolluiken open waren, kon je wat onbescheiden binnengluren. In de linkerhoek, bij een oplichtend computerscherm, schemerde een lamp. Zacht licht. Je moest even turen om hem misschien te zien zitten. Zag je hem daar niet, dan zat hij waarschijnlijk in groter of kleiner gezelschap aan de andere kant van de kamer, dichter bij het raam aan de lange tafel, ingericht tot zowel ontmoetende als intense werkmomenten. Dan wist je dat je niet moest aankloppen: dan luisterde hij met anderen naar wat in het grijze schrift moest komen: uit te stippelen punten die uitgesplitst later weer werden verbonden in wat dan met alles en allen samenviel. Een sleutelfiguur is iemand die deuren of poorten Toen al hadden we de soms ijdele hoop op enige openmaakt in iemands leven, iemand die toegang beheersing van wat ons nog toegemeten was, op verschaft tot nieuwe, onontdekte gebieden, avon- het vinden van ruimte in het verraderlijk voortkabbelende van het altijd malende veel te vele vele. Er turen, ervaringen, groeikansen. Deze personen werd in agenda’s geschrapt, gekrast, verschoven hebben daartoe de sleutel. Zonder hun medewertot een uiteindelijk sluitend caleidoscoop, waarin king zou het ervaringsgebied onontgonnen blijven. Soms moet hiervoor wel eerst een andere deur we onze stukjes samenlegden: splintertjes gloed die ritme hielden met het vlieden van niet te vatten of poort gesloten worden. Het is aan de persoon soorten tijd. Ingebedde tijd. zelf om dat te doen, niet aan de sleutelfiguur. Ook al is een sleutelfiguur niet permanent in iemands leven aanwezig, toch zijn het belangrijke Toktoktok. Meestal driemaal met de knokkel van schakels. Hun invloed blijft steeds aanwezig! Zon- mijn rechter wijsvinger. Door hout gedempt – je der hen zou het leven er anders uit hebben gezien. moest goed luisteren – schemerde het timbre in de mooie stem die me binnen noodde. Het werd Freddy, ik vermoed dat jij in het leven van veel mensen een sleutelfiguur bent geweest en nog zal mijn madeleinekoekje, ik was even Pavlov’s hond. zijn als ik kijk naar hoe jij met je open geest kansen Mijn naam werd gezegd en de steevaste, nooit vervelende, verwelkomende openingsvraag -“en, ziet, geeft, creëert en opent. alles goed?”. In ieder geval reken ik je tot de sleutelfiguren in Heen en weer bevragend naar elkanders wedermijn leven! Zo ben ik je bijvoorbeeld heel dankbaar om de ‘ver- varen, het zich bevinden, kabbelden we naar dat wat alles met warmte bond: “koffietje?”. En toen tellersopleiding’ die ik mocht opstarten, een inikwam ik weer even thuis, was het eindelijk trager tiatief dat niet alleen míjn leven beïnvloedt, maar ondertussen ook de ‘vertellersscène’ in Vlaanderen! toeven in wat alleen daar kon, alleen maar daar: in Freddy’s place. Dank, het ga je verder goed, en we ontmoeten Zou ik mijn koekje in de koffie durven soppen? elkaar nog wel!

SLEUTEL FIGUUR

Veva 6 de trommelaar

Remie

maar ook door het organiseren van allerlei activiteiten en toonmomenten. Heb je al eens met Freddy gedanst en is hij een goed danser? Freddy is absoluut een danser, ja. Ik merkte steeds dat hij een goed oog had voor wie uitblonk op de examens. Hij kon de leerlingen goed inschatten wat betreft techniek en artisticiteit.

Tina 7 vragen voor

Hoe oud was je toen je op de academie begon te werken? Ik begon toen ik 21 was. Jos Van Looy, de vader van Chistian Van Looy die muziektheorie geeft bij ons, was toen nog directeur. Ik ben dat jaar in september begonnen met twee uur “Dans”, dat heet eigenlijk AABL en AT, “Algemene Artistieke Bewegingsleer” en “Artistieke Training”. Ik had dus één klas waarvoor ik twee keer in de week van Herentals naar Lier reed, met veel plezier natuurlijk. Toen ik drie maanden les gaf, werd Jos Van Looy ziek. In januari begon Freddy als waarnemend directeur.

Welke verschillen merkte je bij de directeurswissel? Jos was heel formeel en zakelijk, terwijl er bij Freddy meteen een menselijke, warme kant zichtbaar was. Hij gaf zijn collega’s heel veel ruimte. Het jaar nadien hadden

Hoe is het idee van Muzestapjes begonnen? (cursus op de SAMWD voor peuters vanaf 9 maanden, red.) Eigenlijk is dat begonnen door mijn contact met Ellen, die dit nu ook geeft. Ze danste bij mij en vormde samen met Marijke en Min (wiens dochters ook bij mij dansten) “M En M”. Daar is René Celens en Freddy de opstart het idee van Muzestapjes vier van een dansafdeling in Zandho- jaar geleden begonnen. Freddy ven gepland. Vanaf dan had ik dus verricht vaak pionierswerk, vier uur in Lier en in Zandhodurft verder kijken dan wat er al ven werden plots twee klassen bestaat. Hij vraagt zich af wat de opgericht, waardoor ik acht uur noden zijn in onze samenleving in totaal had. Door veel reclame te of in dit segment van het artistiek maken dat jaar en Freddy’s plan onderwijs en probeert in te spelen met de nieuwe dansafdeling was op die tendensen. mijn urenpakket op een jaar tijd verviervoudigd. Op een paar jaar Hoe ervoer je Freddy als directijd kwamen Ranst en Malle erbij teur? en had ik een full-time. Freddy is meteen gestart met het oprichten van adviesraden, Hoeveel leerkrachten werken onder andere het pedagogisch er ondertussen in de dansafde- college. Waardoor de beslissingen ling? Want jullie zijn ongeveer in samenspraak gemaakt werden 20 jaar geleden met 1 leerkracht en breed gedragen. Freddy was en 2 uurtjes dans begonnen. ook altijd bereid om te luisteren We zijn nu met tien dansleernaar elk probleem en om mee krachten (Aline, Nele, Inez, Kasia, te denken en te zoeken naar Eddy, Gert, Alex, Lenka, Katrien oplossingen. Hij doet ook altijd en ikzelf ) voor 4 dansafdelingen. voorstellen, toont begrip en Regine Buelens zorgt al jaren voor biedt steun. Freddy zal niet goed de pianobegeleiding, een absolute doen om voor iedereen goed te must voor de dansklassen. doen, maar beslist in functie van een groter geheel, in het belang Waarom denk je dat de dansaf- van de leerling. Hij heeft altijd deling zo is kunnen beginnen gestreefd naar kwantiteit, maar groeien? heeft daarbij toch de kwaliteit van Door de dynamiek vanuit de ons onderwijs bewaakt. En dat is school en de leerkrachten zelf, erg bijzonder. de trommelaar 7

FREDDY MARIEN… MEER DIRIGENT DAN DIRECTEUR

H

ij kwam, hij zag en hij … ging. En hoe? In de oude nomenclatuur als directeur van het conservatorium van Antwerpen. Het is hem gegund met een heel dikke proficiat. Dit is een mooi orgelpunt van een schitterende carrière. Maar het belangrijkste is dat hij kwam, zag en … het deed. Onder zijn leiding kende de Lierse muziekschool een verdrievoudiging van het aantal leerlingen en breidde de actieradius uit over zeven buurtgemeenten. Het lesaanbod groeide tot een bijna exhaustief curriculum van wat binnen de disciplines muziek, woord en dans kan aangeboden worden. Onze eerste contacten dateren van de musical Pallieter. Ik had nog nooit een voet in de academie gezet. In mijn jeugd was ik met verve gebuisd voor het toenmalig koor van het Sint-Gummaruscollege. Ik had niet direct iets met muziek. Ik ontdekte de Lierse academie als een bruisende gemeenschap waar begeesterende leerkrachten en enthousiaste leerlingen gestuwd werden door een op het eerste gezicht wat joviale, maar toch ook ietwat statige, hautaine directeur. Een indruk die waarschijnlijk werd veroorzaakt door de immer aanwezige sigaar. Maar toch ook: onopvallend, bedaard, altijd vriendelijk en vooral … immer aanwezig. Een voorkomen dat toch wel ietwat tegengesteld is aan het profiel van zijn muzikale opleiding als slagwerker. Ik noem die gemeenzaam, de lawaaimakers. Zijn kunnen is meer dat van een dirigent. Wat hij trouwens ook effectief uitstekend kan. En voor

de kwaliteiten van een dirigent voel ik een heel grote bewondering en respect. Een tiental jaren na Pallieter produceerden we samen de musical De Ster. Ondertussen kon ik hem volgende kenmerken toedichten: een man van zijn woord, een man van de daad (zelfs bij het zetten van tafels en stoelen), steeds recht op zijn doel afgaand, soms een beetje krom maar dat kwam omdat hij een kenner van de grijze zones is (waar zitten er bijvoorbeeld in de regelgeving of elders hiaten, waar zitten er onduidelijkheden en hoe kan ik die in positieve zin gebruiken), een vat vol creatieve ideeën hoe het allemaal nog grootser (beter: vollediger) zou kunnen, kordaat als het moest, zalvend als het nodig was, opkomend voor zijn ideeën, zijn visie, maar ook respectvol voor de beslissing van de meerderheid. Ik mocht met hem een paar jaar koksschool volgen. De treinritten waren ideale momenten om bij te babbelen. In het koken was hij iets trager dan ik. Maar zijn afwerking was dan soms wel beter. Bij het examen van de module warme gerechten ging hij, net voor de deadline, als laatste zijn creatie aan de chef presenteren. Ik merkte dat hij gewoonweg zijn bijhorende saus was vergeten te maken en maakte hem daar discreet attent op. Vliegensvlug ritste hij het sauspotje van een medeleerling mee. Resultaat: geslaagd met onderscheiding en de chef vond zijn saus dan nog de beste ook! Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat hij deze malafide praktijk nadien aan de chef opgebiecht heeft. Voor elke situatie, hoe heikel ook, vindt hij een oplossing. Een idee waarvan niemand toen de draagwijdte kon inschatten was de aankoop van de voormalige Jezuïetenkerk. Dat is nu exact tien jaar geleden. Ze stond te koop, had hij horen zeggen. We kochten ze onversaagd. De muziekacademie had immers behoefte aan een ruimte waar leerlingen podiumervaring

“Vanaf nu moet je de stokken links en rechts op dezelfde manier vasthouden.” (eerste les slagwerk bij F “Altijd luidop tellen als je speelt.” (Freddy leert ritme aan)

“Ge moet genen dikke nek krijgen: in ‘t conservatorium zitten allemaal mannen zoals gij.” (Freddy be “Kun jij enkele lesuren van me overnemen? Ik word waarnemend directeur.” “Eddy stopt ermee; ben je geïnteresseerd in JaLM coördinatie?” Peter Ploegaerts

8 de trommelaar

konden opdoen. Dit jaar zullen ze ook nog kunnen blijven eten en zelfs slapen. Met de uitbouw van een foyer in de nieuwbouw en de transformatie van een vleugel van het voormalige Zwartzusterklooster tot cultureel jeugdhotel is de droom van een Lierse cultuurcampus bijna realiteit. En voor zijn lawaaimakers herbergen de bovenverdiepingen van de nieuwbouw geluidsdichte les- en repetitielokalen. Trouw aan zijn eerste roeping. Uiteraard zijn al die realisaties niet enkel op zijn palmares te schrijven. Projecten slagen maar dankzij de inzet van medewerkers, leerkrachten, leerlingen, vrijwilligers allerlei… maar hij was de motor, hij was de doordrijver, hij was de optimist, hij was er ook altijd bij. Voor mij was hij meer dirigent dan directeur. Hij heeft nu in Antwerpen wel zijn conservatorium met een klassevolle foyer, een ruim bureau met salon en annex slaapgelegenheid… maar we rekenen er op dat hij toch nog af en toe zal afzakken richting Stedelijke Academie Muziek, Woord & Dans te Lier. Eigenlijk zijn we daar van overtuigd. Hij kwam, hij zag en … hij ging. Maar zijn hart ligt in Lier. Daar waar hij zo veel neuzen in dezelfde richting deed kijken. Daar waar hij zo veel mensen tot een succesvol harmonisch samenspel bracht. Daar waar hij met zijn Bressinck-medekompanen vader is van de cultuurcampus. Daar waar zijn ziel in zit. Hij kwam, hij zag en … hij komt nog terug. Luk Ceulemans Eduard Bressinck vzw

Freddy; ik had eerst een andere leraar)

eschermt me tegen mezelf )

Beste Freddy, Toen Sharah mij belde en vroeg om een tekstje over jou te schrijven, zag ik dat meteen zitten. Er kwamen onmiddellijk vele leuke herinneringen naar boven van de 24 jaar die ik voor jou gewerkt heb. De eerste 15 jaar had je ‘s middags nog tijd om in de keuken mijn krant te lezen en een gezellig babbeltje te doen. De kerstconcerten in het Heilig Kruis waren ook heel gezellig. De recepties die daarop volgden waren steeds hard werken, maar ook erg plezant. Jij kwam altijd als laatste binnen omdat je alles nog mee had afgebroken en opgeladen. Je voelde je nooit te goed om het zware werk zelf te doen en niet alleen met een concert. Hoe vaak heb ik je niet zien sleuren met stoelen en piano’s. In plaats van te commanderen deed je het dan maar zelf. De laatste jaren werd de school groter en groter. Je vloog van hier naar daar en om te eten nam je vaak geen tijd. Mijn kaas in de ijskast kwam dan vaak goed van pas als ‘opvullertje’. Dat vond ik helemaal niet erg. Als er een probleem was, kon ik altijd bij je terecht en zochten we samen naar een oplossing. Beste Freddy, ik ben nu twee jaar op pensioen en ik blijf een goed gevoel hebben als ik terugdenk aan ‘mijn school’ en ‘onze directeur’! Gerda Herman de trommelaar 9

openheid die geen verborge

H

et waren de laatste dagen van oktober 1990. Ik bestierde met een mengeling van enthousiasme en kunde (meer van het eerste dan van het tweede) de liturgische muziek in een Lierse parochie. Met twee inmiddels groot geworden koren planden we een uitvoering van een hedendaags oratorium, waarin een heel nieuwe theologie en een kritisch maatschappelijk-betrokken godsbeeld naar voren kwam. Achteraf bekeken een té vooruitstrevende religieuze boodschap voor een nukkige buitenparochie in het kleine Lier. Hoe dan ook, voor dat oratorium Het Lied van de Aarde was een orkestbezetting vereist, strijkers, blazers en slagwerk. In diezelfde parochie herinnerde ik me enkele gesprekken met een gezellig mollige dame-op-leeftijd (ik kende haar naam niet) die me geregeld en vol trots vertelde over haar zoon Freddy. ‘Ge moet hem kennen,’ zei ze, ‘hij geeft les aan de muziekschool, maar hij leidt ook een geweldige show- en drumband. Freddy, heet hij, Freddy Marien.’ ‘Natuurlijk,” antwoordde ik, ‘ik heb nog notenleer van hem gehad’. Ze keek dan wel wat bedenkelijk, maar liet het erbij; achteraf bleek dat ik de gelijknamige Herman verwarde met de bedoelde Freddy. Voor de slagwerkpartij contacteerde ik die Freddy, hij zou ook nog voor de tweede vereiste slagwerker en voor een fluitiste zorgen. Een pauk voor zich uit duwend zag ik op 22 november 1990 voor het eerst Freddy – niet Herman! – de kerk binnenkomen met naast hem een wit-blonde schone. Beiden waren vanaf het eerste moment joviaal – wat een opluchting voor mij was want ik bestierf het van de zenuwen; mijn eerste orkestrepetitie ging beginnen. Gelukkig vielen die Freddy en zijn knappe fluitiste alvast mee ! Het oratorium werd een succes. Het kende in de volgende twee jaar meer dan acht uitvoeringen in heel Vlaan10 de trommelaar

deren – nadien zouden trouwens nog vele volgen. Op weg naar Antwerpen, Leuven, Aalst, ja, zelfs Amsterdam, raakte ik meer en meer aan de klap met het slagwerk-fluit duo. Uit bevestiging groeide waardering, uit waardering een zeker gevoel van vriendschap. Op één van die uitvoeringen vroeg Freddy of ik niet geïnteresseerd was om samenzang aan kinderen te geven. Hij was ondertussen al waarnemend directeur van de Academie en op weg om directeur te worden. Dat wilde ik wel – terug uit Leuven was ik ondertussen aan het conservatorium begonnen. Toen al voelde ik dat naast bevestiging, waardering deze prille directeur ook vertrouwen kon geven. Wist hij dat ik nog nooit met kinderen had gezongen? Wist hij dat ik mijn muziekdiploma nog niet behaald had? Alsof hij mij nog extra wou stuwen, vroeg hij bovendien om nog een klas notenleer volwassenen bij te nemen. Het volgende schooljaar mocht ik starten – zes lesuren. In de jaren die volgden verdiepte ons contact. Ik vernam dat hij bij de invoering van het DKO-decreet van 1990 het verplichte vak Samenzang in lestijd verdubbelde, klassen samenvoegde, daarvoor koordirigenten aantrok, op die manier een vocale cultuur in de Lierse Academie vestigde en bovendien de jongste leerlingen al op het podium bracht. Was hij nu geen slagwerker/instrumentleraar geweest en vanwaar kwam dan zijn uitgesproken interesse in de ontwikkeling van het vocale? Dat moet ik zeker in die tijd wel eens gedacht hebben. De drie kersverse koordirigenten werden wel zwaar beladen trekpaarden. Altijd werken met dubbele groepen, verschijnen op zowat alle leerlingenvoordrachten en concerten, dus heel de tijd deadlines halen om goed voorbereid op te treden. We voelden ons dragers van een plan. De bedenker van dat plan was onze supporter, maar wel één

die resultaten verwachtte. En als het goed ging, bedacht hij prompt nieuwe plannen - koren oprichten, meedoen aan musicals en grotere concerten. De Academie groeide en barstte eind jaren 90 al uit haar voegen. Er moesten structuren en infrastructuren gevonden worden om het steeds groter wordend schip op koers te houden. Vanuit de werking van een pedagogisch college ontstond een directieteam en een schoolcommissie. Freddy putte al de mogelijkheden van het bestaande decreet uit om de Lierse academie te voorzien van een volwaardige afdeling Jazz en Lichte Muziek, hij zorgde voor een specialisatie-opleiding voor leerlingen met de intentie om van muziek hun beroep te maken, hij richtte nieuwe filialen op, hij steunde de oprichting van nieuwe DKO-opleidingen zoals literaire creatie, koordirectie, regie en audio-visuele technieken. Naast deze lokale uitbouw was hij één van de founding fathers van VerDi, de directeursvereniging DKO. Hij werkte op het kabinet van minister Marleen Van Der Poorten en maximaliseerde de aanwezigheid van het DKO binnen het geheel van het Vlaams onderwijslandschap. En als de nodige officiële kanalen (nog) niet meegingen, werd er toch al een begin gemaakt in de dagelijkse praktijk. Zo startte hij onverschrokken in 2004 een groot visionair verhaal waarin de Academie ingebed wordt in een grote Cultuurcampus. Met het verwerven van de Jezuïetenkerk als concertzaal groeide gaandeweg een beeld van een nieuw type Academie. De deuren moeten nog wijder open dan ze al waren, de podia worden betreden door binnenlandse en buitenlandse artiesten, de leerlingen bewegen zich in een broedplaats van cultuurinitiatieven. Deze grote symfonie is vandaag nog onvoltooid: de uitbouw van Vlaanderens eerste

en leegte is cultuurhotel, de opstart van samenwerkingen met Lagere en Middelbare scholen, de opening van een foyer als ontmoetingsplaats. Gelukkig blijft Freddy Marien, het nieuwe departementshoofd van het Antwerps Conservatorium, voor de voltooiing van dit masterplan ook vandaag nog bereikbaar en beschikbaar. Vandaag nemen we afscheid van een directeur, die doorheen de jaren ettelijke duizenden mensen meetrok in het beleven van en het scholen in de kunsten. Hij bezorgde de Academie een iconisch statuut en zorgde zelfs voor een blauwdruk voor de toekomst van dit instituut. Zijn opvolgers zullen nog jaren als tuiniers zijn in de grote tuin die hij achterlaat. Zij zullen de bomen en planten die hij ooit zaaide verder verzorgen en de nu nog prille zaadjes en lootjes tot wasdom brengen. Daarnaast zullen zij hopelijk nieuwe zaadjes planten zodat de tuin even groen en fris blijft als hij vandaag is. In de laatste dagen van zijn directeurschap initieerde Freddy nog de fusie van de SAMWD met de SASK. Vandaag wordt met groot enthousiasme gewerkt aan de oprichting van een Kunstenacademie, regio LIER. Wat is nu de dragende factor geweest van de leiding die Freddy Marien aan de Academie heeft gegeven? Zijn rustige vastheid? Zijn onverstoorbare expansielogica? Zijn natuurlijke feeling om opportuniteiten te zien? Zijn bijna onmerkbaar talent om mensen aan zich te binden? De afwezigheid van pretentie en eerzucht? Of misschien nog het meest: zijn openheid die geen verborgen leegte is… Het is allicht de unieke combinatie van deze vele factoren. Ons antwoord op deze waaier is vandaag één en onverdeeld: een diepe dankbaarheid. Ad multos annos, Freddy Marien ! Geert Hendrix

“Als we nu eens... misschien is het geen slecht idee om...”

W

at kan je als “debutant” vertellen over je illustere voorganger met meer dan twintig jaar ervaring? Dat Freddy de academie heeft gemaakt tot wat ze nu is? Dat hij soms risico’s durfde nemen om zijn doel te bereiken? Dat hij voor leerkrachten én leerlingen jarenlang hét gezicht van de academie was? Dat is niks nieuws. Misschien dat het nog steeds onwennig aanvoelt om op “zijn” stoel aan de vergadertafel te zitten? Dat ik zelf, en waarschijnlijk velen met mij, nog vaak denken: “straks even met Freddy bespreken...”? Dat “iets met Freddy bespreken” zowat overal kon: in de vrachtwagen onderweg naar een lenteconcert, in de trein op weg naar een of andere Brusselse vergadering, op de receptie na een voordracht, een kerstconcert, een dansvoorstelling enzovoort. Hoe hij het deed, weet niemand, maar Freddy slaagde er altijd in om niet alleen in Lier maar ook in onze filiaalgemeenten op nagenoeg alle leerlingenvoordrachten, etentjes met leerkrachten en diploma-uitreikingen aanwezig te zijn. Vermoedelijk heeft hij elk wegje in de wijde omgeving van Lier verkend, in zijn pogingen om op drie plaatsen tegelijk te zijn. Freddy was zich er als geen ander van bewust dat de kracht van de academie ook bepaald wordt door het netwerk van filiaalgemeenten, en hij liet dan ook geen gelegenheid voorbijgaan om de samenwerking op te zoeken en te versterken. Dat hij de amateurverenigingen in en rond Lier als volwaardige partner erkende, zorgde aanvankelijk voor gefronste wenkbrauwen, maar heeft vele koren en orkesten een boost gegeven waar ze nog steeds de vruchten van plukken. “Als we nu eens... Misschien is het geen slecht idee om...” Zo begon Freddy meestal aan een nieuw project van de academie. Een ballonnetje oplaten, wat aftasten. Gaandeweg werd dan duidelijk dat hij zelf al vijf stappen verder had gedacht en heel goed wist waar hij wilde “landen”. Zo ging het ook tijdens vergaderingen of gesprekken. Als Freddy een tijdje stil bleef, dan mocht je er zeker van zijn dat hij daarna met een uitspraak of een voorstel zou komen, waardoor het gesprek een nieuwe wending zou krijgen. Soms een ingeving van het moment, soms een goed voorbereide zet, maar nooit zomaar. Ik heb hem wel eens gevraagd of hij ooit het denken, plannen, bezig zijn met de academie helemaal losliet. Het antwoord zal niemand verbazen, en het resultaat zien en ervaren wij nog dagelijks. Erwin Scheltjens

de trommelaar 11

Lierenaar Fred Marien op lon voor heiligverk VATICAANSTAD. VAN ONZE REPORTER TER PLAATSE.

christelijke intenties, dan is dat des te beter, maar niet noodzaMet paus Franciscus waait kelijk. Het is hem of haar zelfs er een frisse wind door het toegestaan foutjes te maken en af Vaticaan. Sinds zijn aantreden en toe een serieuze steek te laten in maart heeft de nieuwe paus vallen. Heiligheid is niet erfelijk, een grootschalige hervorming maar de kandidaat-heilige moet van de curie op de rails gezet. Zo minstens twee onverklaarbare werd de Italiaanse aartsbisschop wonderen hebben veroorzaakt. Pietro Parolin benoemd tot staats- Een vertrouwenspersoon moet secretaris van het Vaticaan ter de kandidatuur voordragen bij vervanging van de gecontesteerde een kerkelijk bemiddelaar. Deze Tarcisio Bertone. Die kwam vorig bemiddelaar stelt dan een dossier jaar nog onder vuur te liggen door samen en start de procedure op. het schandaal met de butler van Dan gaat het dossier naar een de toenmalige paus Benedictus commissie van kardinalen en XVI. Ondertussen heeft de paus ten slotte naar de paus zelf, die al ook het toezicht op de financiële dan niet groen licht geeft voor de operaties en diensten van het volgende stap. Vaticaan verhoogd. Hij deed dit in het kader van zijn strijd tegen het Binnenkort wordt de longlist met witwassen van geld. vijfentwintig namen van kandidaat-heiligen van over heel de Tijdens zijn wekelijkse bijwereld bekend gemaakt. Van een eenkomst met de pers maakte bron uit de directe omgeving van paus Franciscus bekend dat de paus vernamen wij dat er drie momenteel de laatste hand Belgen op de lijst staan: wijlen wordt gelegd aan de hervorKoning Boudewijn, de gerenomming van de procedure voor meerde advocaat Jef Vermassen heiligverklaringen. Belangrijkste en tot slot verrassend, maar veranderingen zijn het feit dat voor wie hem kent niet helemaal je vanaf nu bij leven heilig kan onverwacht, Freddy Marien, geworden verklaard en dat er ook, wezen directeur van de academie zoals bij literatuurprijzen, zal voor muziek, woord en dans worden gewerkt met een longlist in Lier en momenteel departeen een shortlist. In principe kan mentshoofd van het Antwerpse iedereen heilig worden verklaard, conservatorium. Wie van hen de als de persoon in kwestie zich shortlist zal halen is momenteel maar onbaatzuchtig inzet voor koffiedik kijken, want het zijn zijn medemens. Gebeurt dat met natuurlijk alle drie sterke kandi12 de trommelaar

daten. Toch durven wij ons geld in te zetten op outsider Marien, omdat de andere Belgische kandidaten niet ten volle overtuigen. Koning Boudewijn gedroeg zich volgens sommige van zijn vroegere medewerkers in meerdere dossiers vooral schijnheilig en de aanmatigende meester Vermassen wil maar al te graag heiliger lijken dan de paus zelf. Nee, dan heeft Freddy Marien de beste troeven. Vooral zijn mirakels hebben een streepje voor op die van de andere kandidaten. Niet verwonderlijk, want Marien vertoont opmerkelijke overeenkomsten met Sint-Gummarus, de bekende Lierse heilige die aanroepen wordt bij breuken. Breuken, die zowel van fysieke als van psychische aard kunnen zijn. Sint-Gummarus had het wonder van de omgehakte boom, die hij terug aan elkaar deed groeien. Marien deed eeuwen later hetzelfde kunstje over met de kerk en het retraitehuis van de Jezuïeten. Die werden begin jaren 1870 gescheiden, maar zijn nu door zijn jarenlang lobbywerk terug één geheel. Beiden hebben ook een “waterwonder”. Toen Sint-Gummarus zijn staf in de grond stak, ontsprong spontaan een bron waaraan zijn dorstige knechten zich konden laven. Toen Freddy Marien zijn hoed in de academievijver gooide, verrees er, even-

ddy nglist klaring eens spontaan, op de oever een nieuwbouw om de kerk te ontsluiten. Die bleek ook handig bij de lokalennood van de academie. Als toemaatje annexeerde hij ook nog het voormalige klooster van de zwartzusters. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk, maar het lijkt er sterk op dat Freddy Marien zich van zijn uitzonderlijke toestand bewust is. Vroeger hield hij er een Bourgondische levensstijl op na, maar sinds een half jaar leidt hij een leven van contemplatie, onthechting, onthouding, ontbering en ascese. Het is niet te verwonderen dat hij al twintig kilogram is afgevallen. Dit zichtbare lichamelijke lijden misstaat een toekomstige heilige niet. Vast staat dat paus Franciscus moeilijk om Freddy Marien heen zal kunnen bij het samenstellen van de shortlist en de daarop volgende heiligverklaringen. In Lier hoopt men dat alles rond zal zijn tegen 2015, dan viert men immers na vijfentwintig jaar opnieuw de Sint-Gummarusfeesten. Voorzitter van het feestcomité, Luk Ceulemans, houdt er bij de voorbereidingen alvast rekening mee dat er tegen dan wel eens het extra aura van een nieuwe Lierse heilige zou kunnen zijn. Wij duimen, u toch ook?

nog niet met pensioen Toen Freddy directeur werd in Lier dacht hij: “Wat een klein schooltje is dit hier!” Zijn plannetje was snel gesmeed: een eigen interpretatie op het decreet. Als kabinetsmedewerker van de minister zat hij aan de bron en manipuleerde wetteksten waar hij maar kon. Een beetje creativiteit was voor hem geen bezwaar. Hij “toverde” lesuren voor volgend jaar, honderden optredens door studenten en koren: iedereen moest van zijn academie horen. Voor Pallieter en de Ster kwamen de toeschouwers van heel ver. Allemaal wilden ze komen kijken naar wat Freddy met een academie kon bereiken. 1961 leerlingen waren voor hem niet genoeg, hij was pas tevreden als het aantal meer dan 3000 bedroeg. Zo veel leerlingen; waar blijf je er mee? Over de grootte van het gebouw was Freddy niet echt tevree. Na de aanschaf van de Jezuïetenkerk, was het inpalmen van het Zwartzusters zijn volgende werk. Eindelijk staat “zijn” academie aan de top, maar daar houdt het voor Freddy nog niet op. Hij wil helemaal nog niet met pensioen en zal dit alles in het conservatorium nog eens overdoen. Suzanne Heus

Walter Sluydts de trommelaar 13

FREDDY RAP - Anton Segers Let ‘s hear it for the boss, for Marien Freddy When you’re feeling down, the man is ready He hugs you like a bear - a good, old teddy Once he was a fatty but now he ain’t heavy Now he ain’t heavy! Yo, listen to me brother, take my advice Cos’ Freddy is the best - he is cool as ice He speaks the truth - never tells no lies Treats each & every teacher really nice Like sugar and spice! When you’re feeling down like a nobody You’re in troubled water - it ‘s all muddy You got a burn out - it sure looks bloody Just you go talk with the man in his study Cause you’re not alone - he’s your buddy! If you’re down in the shit, feeling sweaty If you feel cooked like a pile of spaghetti If you’re in a million pieces - like confetti You go to Freddy, he is reliable & steady! He’s even more chill than Donckers Eddy He knows what to do - he got the remedy If I’m going golfing, the man is my caddy If you got Freddy, you don’t need no daddy You don’t need no daddy! Yo, listen to me brother, take my advice Cos’ Freddy is the best - he is cool as ice He speaks the truth - never tells no lies Treats each & every teacher really nice Like sugar and spice! Yo yo bitch, do the Freddy Rap! Do the Freddy Rap! Do the Freddy Rap! Do the Freddy Rap! Do the Freddy Rap! (ad infinitum)

Marco Beasley

SONATE Indien je Freddy in een sonate zou kunnen vatten, het zou een groots en kleurrijk werk zijn, met volgende delen: Molto Allegro e con brio Andante tranquillo, ma non senza sigaro! Giocoso, con animo Tenuto, ben Deciso Sempre maestoso ma molto Appassionata Monique Vermeulen en Kris Daelemans

14 de trommelaar

PAPIEREN MANHATTAN

De laatste acht jaar zat ik tweewekelijks samen met Freddy om allerlei activiteiten voor onze academie te bespreken. Steeds klopte ik netjes op de deur en probeerde de persoon te vinden die net “Ja?” riep. Meestal zat hij, al bellend of al typend, verscholen achter omhoog torenende wolkenkrabbers van horizontaal geklasseerd papier. Deze gigantische stapel-maquette bracht mij in een staat van diep medelijden, maar ook van enorme bewondering. Dit papieren Manhattan moest wel het epicentrum van de academische macht zijn, het eindpunt van onafwendbare verantwoordelijkheid, het summum van alwetendheid. Daar werkte het veelarmige en immer spitsvondig Indische orakel, de leerrijke leider, rationele roerganger, geduldige duider, grote goeroe.... het Alfa et Omega in hoogsteigen persoon.

Guido Morini

“Beste Freddy, we wensen jou, dat je jouw weg kan blijven volgen om via de muziek mensen gelukkig te maken” Marco Beasley en Guido Morini

Op één van die vergaderingen overwon ik ooit de papieren intimidatie en vroeg de efficiënte president hoe hij het steeds klaarspeelde om die literaire tsunami telkens weer zo ascetisch te ondergaan. Zijn antwoord getuigde, hoe kan het ook anders, van geniaal inzicht: “Alles wat binnenkomt, leg ik op de grote stapels. Ik doe daar niets aan. Na een aantal weken is het merendeel van dat papierwerk achterhaald: de vragende partij heeft zelf een oplossing gevonden. Zij die vasthoudend zijn, sta ik te woord, maar dan moet ik wel even tussen de papieren graven.” Afgelopen zomer was er een enorme papieraanbieding in de container op de Gasthuisvest. Het directiebureel werd uitgebreid met een aantal vierkante meters werkblad. De bouwprojecten bevinden zich voorlopig buitenshuis. Han Flintrop

de trommelaar 15

Freddy, wat is jouw geheim?

D

ikwijls heb ik mij afgevraagd wat het geheim is van jouw succes. Niet dat ik ambities zou gehad hebben, ik meen een deel van mijn beperkingen te kennen en ik probeer daarmee te leven. Toch vraag ik mij dikwijls af hoe je dat allemaal hebt klaargespeeld, hoe het komt dat je de academie hebt laten groeien tot de school die ze nu geworden is. Hoe komt het dat alles wat je aanraakt tot leven komt? Zelfs stenen kan je tot leven brengen. Soms is het anders. Ik heb in mijn loopbaan ook directeurs gekend die alles wat leefde konden doen verstenen.

altijd het gevoel had dat je achter me stond en dat ik alles deed om van jou te kunnen horen dat het goed was. Hoe komt het dat ik lesgeven in Lier steeds als een voorrecht heb beschouwd? Vertel mij, wat is jouw geheim?

Misschien is het je pragmatische instelling? Met andere woorden: alles wat werkt of kan werken is goed en alles wat niet werkt of niet kan werken, is niet goed. En bestaat je kracht er dan in om te kunnen inschatten wat zal werken of niet? Na mijn eerste schooljaar Literaire Creatie in Lier hadden we een gesprek en zei je: ‘Ik ken niets van schrijven, Is het de heerlijke maaltijd op het einde van elk maar als je met vijf cursisten startte en die komen schooljaar of de taart in het begin van het school- alle vijf terug, dan kan dat geen slecht schooljaar geweest zijn.’ Ik heb daar nog dikwijls aan terug jaar die elk jaar weer een vorm van jouw waardering uitdrukt? Je geheim zal wel meer zijn dan dat. gedacht en ik ben ondertussen van mening dat Of is het omdat je na elke festiviteit, wanneer bijna dit de beste manier is om een leerkracht op korte iedereen naar huis is, mee opruimt en zo, zonder termijn in te schatten. Dat pragmatisme zou ik ook kunnen omschrijven als een resultaatgerichte het te willen, aangeeft dat een school gaat leven door belangeloze inzet? Vaak is het anders: ik heb flexibele opstelling die niet gehinderd wordt door directeurs gekend die langer bezig waren met het het soort principes waar ik wel eens over struikel. opstellen van een takenplan dan de duur van de Is het mensenkennis, de vaardigheid om mensen taak zelf. en hun mogelijkheden in te schatten waardoor Ik vermoed ook dat je een enorm geheugen moet je verantwoordelijkheden naar de juiste persohebben. Ik heb vaak kunnen vaststellen dat je, nen weet te delegeren? Doe je dat dan intuïtief, vraag ik mij dan af, of zijn er prioriteiten zoals zonder nadenken, mijn uurrooster even goed kende als ik. Misschien ook daardoor had ik steeds eerlijkheid of ondernemingslust, vakkennis of sociale vaardigheden, ik weet het niet. Wellicht is het gevoel dat je met belangstelling over mijn schouder keek naar mijn invulling van het vak er bij jou wel een soort levende hiërarchie in deze waarden die gestuurd wordt door intuïtie, denk ik Literaire Creatie. Misschien ook daarom dat ik 16 de trommelaar

dan. Met zekerheid weet ik dat niet. Is het omdat je tijdig grenzen kan stellen zodat ze nooit als een beperking, maar eerder als een bruikbaar advies overkomen? Is het je humor, altijd beheerst door de ernst, je informele en gemakkelijke manier van praten, je vaardigheid om problemen op te lossen? Ik kan me niet herinneren dat na een gesprek met jou mijn problemen niet opgelost werden. Bij andere directeurs werden problemen alleen maar groter of werden ze bijgezet in de kast met problemen. Daar werden ze zorgvuldig bewaard tot er ander meubilair kwam. Is het omdat je altijd te kennen hebt gegeven dat leerkrachten geen profiteurs zijn, maar gedreven mensen die met bezieling werken? Die waardering heb je in elk geval elk schooljaar opnieuw uitgedrukt door de jaarplanning. Meestal gaat het anders: in het dagonderwijs werden we de laatste weken van augustus al gemobiliseerd en probeerde men door een aangepast uurrooster je vrije tijd te beperken. Het gevolg was dat je als leerkracht wachtte op wat je opgedragen zou worden en daardoor ‘vergat’ zelf initiatief te nemen. Is het omdat je een visie hebt op de dingen? Laat je jezelf sturen door een droom, een groot plan en kan je alles wat je tegenkomt op een of andere manier daaraan dienstbaar maken? Is het dat, ik weet het niet. Wat nu juist het geheim van jouw succes is, dat blijft mij na al die jaren nog steeds onbekend.

HARMONIEUS

voor Freddy

Aan de Gasthuisvest in Lier waaien open woorden door het raam, een cellokist op korte benen trippelt op de trap, een meisje danst uitgelaten toonladders tegemoet. Hier krijgen de uren al zingend of strijkend, en zwoegend of lachend, al blazend en trommend een heel eigen gloed. Bij het water loopt mijmerend een man met een sigaar. Hij maakte jarenlang een symfonie van dromen waar. Reine De Pelseneer

Danny Pleumeekers de trommelaar 17

WAT NA DE ACADEMIE? ALUMNI MET EEN BEROEP IN DE KUNSTEN! JEF DE HAES ACCORDEON, KAJETAN KUBALA ACCORDEON, KATRIEN DE MUNTER ALTVIOOL, ROMANIE VETTERS ALTVIOOL, VEERLE DEMEY ALTVIOOL, DRIES LAHEYE BASGITAAR JALM, VINCENT LEMBREGTS BASGITAAR JALM, GOEDELE MOONS BLOKFLUIT, DAAN DE VOS CELLO, GERT-JAN VERBUEKEN CELLO, LAURA ZUTTERMAN CELLO, SAARTJE VERHEYEN CELLO, SARAH VAN LAERE CELLO, ANA VAN TENDELOO DANS, ANAIS VAN EYCKEN DANS, CATHY BAELEMANS DANS, CELINE VERHAEGHE DANS, EMILIE DE ROO DANS, FLOOR KNUYT DANS, FREDERIQUE DOM DANS, GRIET VANDEN HOUDEN DANS, IVAN SCHAUVLIEGE DANS, JORIEN DERIDDER DANS, KAYLA VAN DURME DANS, LAURA PARIJS DANS, LAURENS BERVOETS DANS, LISA SCHIETTECATTE DANS, MAGALI CASTERS DANS, NATHAN JARDIN DANS, OLIVIA VAN DE PEER DANS, PETER MYLEMANS DANS, PETRA VAN GOMPEL DANS, SARAH GARCIA DANS, SARAH VINGERHOETS DANS, EVA DECKERS FLUIT, BIANCA VAN DEN BRANDEN FLUIT, FRAUKE DESCHACHT FLUIT, INGE SMEDTS FLUIT, KATRIJN VAN DER MAAT FLUIT, LIESBET VANHERCK FLUIT, MAARTEN LUYCKX FLUIT, MARJOLEIN DESMET FLUIT, PATRICIA BERNAERTS FLUIT, PHILIPPE BOGAERTS FLUIT, JEF DE BRUYN GITAAR, JENNIK VERLINDEN GITAAR JALM, JOHAN SARENS GITAAR JALM, GRIET JOCHEMS HOBO, DRIES REYNDERS HOBO, KOEN DE WAEL HOORN, TINE DEHERTEFELT HOORN, QUINTEN VAN HOUTVEN HOORN, ANNELIES DE WAEL KLARINET, ANNEMIE JACOPS KLARINET, MARTE DE LEEUW MANDOLINE, SAAR WIJNS MANDOLINE, ELKE BUYLE MUSICAL-ZANG, BART DE VOS MUSICOLOGIE, EMILIE VAN CAMPENHOUT MUSICOLOGIE, SIEN DE SMET MUZIEKPEDAGOGIE, FREYA DROSSAERT MUZIEKTHERAPIE, LIESBET HOORELBEKE MUZIEKTHERAPIE, AN SLUYDTS MUZIEKREGENTAAT, AN DE VOS PIANO, CAROLIEN LEMMENS PIANO, CHRISTINA VAN DEN BUSSCHE PIANO, ELIEN VANOPPEN PIANO, ELKE GODON PIANO, ELLEN DE COCK PIANO, HANS VEREYKEN PIANO, JASMIEN VAN CLEUVENBERGEN PIANO, LEEN VAN TENDELOO PIANO, LIESBETH JANSSENS PIANO, NINA VAN RAEMDONCK PIANO, SANDER MEERSMANS PIANO, STIJN VERVLIET PIANO, VERONIQUE VAN OOSTERWIJCK PIANO, JAN BORREPIANO JALM, JORIS LAENEN PIANO-TROMPET, SANDER LE ROY PIANO-ZANG, DORIEN TOPS SAX, SARISSA ROMBOUTS SAX, ALBAN SARENS SAX JALM, MARIJKE DE VLAMINCK SAX JALM, MARJAN VAN ROMPAY SAX JALM, PHILIP DE SCHUTTER SAX JALM, YAHOR DUBAI SAX JALM, KOEN SLOOTMANS SLAGWERK, PETER PLOEGAERTS SLAGWERK, PHILIP DE JAGER SLAGWERK, RICARDO GARRIDO BADILLO SLAGWERK, STEVEN BOK SLAGWERK, WIM ENGELEN SLAGWERK, CHARLOTTE VAN PASSEN TROMBONE, JULIE BAETEN TROMBONE, ASTRID LEEMAN VIOOL, CEDRIC ALLARD VIOOL, CHARLOTTE VAN PASSEN VIOOL, HANNEKE VERBUEKEN VIOOL, HANS DE VOS VIOOL, JOKE VERSWIJVEL VIOOL, JOLIJN ALLARD VIOOL, KATLEEN VERBUEKEN VIOOL, MAARTEN DE VOS VIOOL, MARISSA VERLINDEN VIOOL, MARIE-EVE JORRET VIOOL, OLIVIER LEMMENS VIOOL, RIENTJE VAN OIRSCHOT VIOOL, NIKKI VERLINDEN VIOOL JALM, FLORIS LAMMENS VIOOL, ANN ESCH WOORD, BRAM DE WIN WOORD, CATHERINE CALLENS WOORD, DRIES DE WIN WOORD, ELKE DE ROECK WOORD, GEERT DEHERTEFELT WOORD, JELTE VAN ROY WOORD, JO JOCHEMS WOORD, JULIE CAFMEYER WOORD, JYTTE SMETS WOORD, KOEN KERKHOFS WOORD, MAJA HENDRICKX WOORD, MELISSA MARIEN WOORD, REINE DE PELSENEER WOORD, SAARTJE HENDRICKX WOORD, SAARTJE VANDENDRIESSCHE WOORD, SOPHIE VAN EVERDINGEN WOORD, STEFANIE VAN PELT WOORD, THOMAS BELLINCK WOORD, ISABELLE STORMS ZANG, LINSEY COPPENS ZANG, ANKE VERLINDEN ZANG JALM & NATHALIE VAN DEN MEUTTER ZANG JALM

Beste Freddy,

LEZERSBRIEF

Blijkbaar komen we elkaar altijd tegen. Ik zou bijna kunnen zeggen dat jij altijd achter mij aan zat. Maar soms was het ook wel eens andersom. Het begon allemaal in de academie van Lier - lang geleden, in de tijd toen de dieren nog spraken. Ik was lerares piano en jij kwam als leraar slagwerk de rangen versterken. Ook in Boechout gaf ik piano en jij werd daar titularis van de nieuw opgerichte slagwerkklas. In die periode deed ook mijn Herman daar zijn intrede en jij werd een collega van ons beiden. Een goede collega. Op zeker ogenblik besloot ik slagwerk te volgen en bij wie kon dat beter dan bij jou. Ik heb een leuk jaar beleefd in de Lierse slagwerkklas waar jij me hebt voorbereid op mijn opleiding aan het Antwerpse conservatorium. Je was een goede leraar. Later werd je directeur in opvolging van Jos Van Looy, met wie Herman en ik het heel goed konden vinden. Maar met jou natuurlijk ook. Je werd mijn baas en gaf leiding aan de school op een manier die je typeert: met een grote werklust, met een grote visie én met een groot hart. Vergaderen, doornemen van dossiers, leiding geven was één aspect van het verhaal; camions uitladen, orkestmateriaal klaarzetten, decors bouwen, met drank sleuren het andere. Niets was je te min. Je was een directeur waar je alleen maar respect voor kon hebben. Een goede directeur. Ook had ik het geluk mee te mogen werken aan Pallieter en De ster, waarvan jij de leiding had. Het werden heerlijke producties met veel ambiance en een talrijk publiek. Je was een goed dirigent en een goede organisator. Enkele jaren geleden ging ik weg uit de Lierse academie. Toen was er nog maar één Marien in mijn leven, maar wel een Mariën met de puntjes op de e. En vorig jaar kwam je me weer achterna om departementshoofd te worden aan het Antwerpse conservatorium, waar ik lesgeef aan de woordafdeling. Nu heb ik dus weer twee Mariens: een goeie man en een goed departementshoofd. Ik dank je voor de fantastische samenwerking in het verleden. Ik dank je ook voor de vriendschap, die Herman en ik van jou en van Vera hebben gekregen. En ik kijk uit naar de toekomst, want ik kan zeggen: ik heb een fantastische baas. Liefs, Kristin Arras

18 de trommelaar

We blijven Freddy’s raad en daad hard nodig hebben!

de gelegenheid om veel met Freddy samen te werken. Onder zijn impuls is onze academie uitgegroeid tot de grootste van Vlaanderen en wordt ze overal als voorbeeld en als voortrekker van heel wat nieuwigheden genoemd. Ik ken Freddy al van in mijn (en dus Freddy zal nu zeggen dat dit niet alook zijn) tienerjaren, eigenlijk vooral leen zijn verdienste was, en natuurlijk via zijn broer Ronald en zijn zus Rita is het zo dat mooie prestaties van een die op school een jaar hoger en een organisatie altijd een resultaat van jaar lager zaten dan ikzelf. Ik kende teamwork zijn. Maar ook dat is een hem in die tijd dus vooral van naam en als “grote broer van”. Hij was toen verdienste van Freddy: het uitbouwen van een professioneel, creatief en al volop bezig om, met zijn Lierse hecht team dat kansen kreeg en drumband, tal van manifestaties en feestjes “op te fleuren”, iets waarmee greep. Dit was niet alleen zijn verdienste hij in Lier en omstreken heel wat als directeur van de academie maar bekendheid kreeg. ook als een van de drijvende krachten Later werd hij leraar aan onze “muziekschool”, nadien de Stedelijke achter de vzw Bressinck. Bressinck, de katalysator achter een unieke culAcademie voor Muziek, Woord en tuurcampus-in-wording in Lier, zal ons Dans. Ik heb hem echter pas goed over enige tijd door heel cultuurminleren kennen en waarderen toen nend Vlaanderen benijd worden. hij in het begin van de jaren ‘90, in opvolging van Jos Van Looy, directeur Toen ik minister van Onderwijs was, werd van de Lierse Academie. Ikzelf behartigde Freddy op mijn kabinet was toen schepen van Cultuur en de dossiers DKO. Zijn autoriteit op Kunstonderwijs en kreeg meteen

HOROSCOOP VOOR FREDDY

carriere De steenbok voelt zich nooit te oud om zijn carrière een nieuwe wending te geven. Hoewel het hart ongetwijfeld kiest voor het oude, vertrouwde terrein, is het onmogelijk te weerstaan aan de lokroep van de nieuwe uitdaging. Probeer je plekje te vinden, pin je niet vast op onbereikbare doelen: de Onze-Lieve-Vrouwentoren hoeft geen deel te worden van het conservatorium, Antwerpen hééft al een jeugdherberg en er ligt geen bruikbaar klooster in de buurt van het conservatorium dat nog wil ingepalmd worden. Blijf dus met beide voeten op de grond staan, wees realistisch.

financien Een nieuwe carrière lijkt misschien aantrekkelijk. Vergis u echter niet, beste steenbok! Maak eens een volledig kostenplaatje: sowieso volgen er extra uitgaven. Naast extra vervoerskosten, mag je je verwachten aan meer maaltijden buitenshuis: eventjes onder de middag naar huis gaan eten zit er niet meer in. Uiteraard heeft ook je partner recht op compensatie: een nieuwe outfit, een weekend weg of andere verwennerijen.

relaties De steenbok beleeft woelige tijden. Emotioneel kan dit zwaar worden. Bedenk dat je zelf gekozen hebt om mensen achter te laten die van je houden: breek deze banden niet, onderhoud die gouden contacten. Verwacht in je nieuwe omgeving niet meteen hetzelfde; het is haast onmogelijk je vorige werknemers/collega’s te evenaren. In de liefde gaat het de steenbok voor de wind. De scheiding van werk en privé is duidelijker. De contacten zijn bijgevolg minder frequent. Kies zoals steeds voor kwaliteit boven kwantiteit. Vergeet niet om tijdig tijd en ademruimte vrij te maken voor partner, familie en vrienden. algemeen De sterren zijn je gunstig gezind, steenbok. Mars, Saturnus en Uranus geven je alle troeven in handen om je doel te bereiken, terwijl Venus ervoor zorgt dat in je relatie alles van een leien dakje loopt. Geniet van deze positie!

Min Van Houtven

dit vlak werd alom erkend en opende vaak deuren. Zijn wil om ook op dit onderwijsniveau gelijke onderwijskansen in te voeren, heeft mij getroffen en gecharmeerd. Zijn vooruitstrevende visie over hoe het kunstonderwijs beter en efficiënter kan georganiseerd worden zullen we in Lier, los van aanslepende discussies over decreten, zelf proberen te organiseren. Als geen ander heeft Freddy die zo belangrijke link tussen cultuur en onderwijs aangevoeld en in zijn beleid geïmplementeerd. Het is voor een stuk ook zijn leven geworden. Maar niet helemaal: hij is geen “freak”. Hij weet alle geneugtes van het leven te appreciëren: liefde om te beginnen natuurlijk, maar ook vriendschap, reizen, lekker eten en drinken... Nu heeft hij Lier voor een stukje verlaten om zijn kennis en kunde in het Hoger Onderwijs in te zetten. Maar terugkomen doet hij altijd en vaak. En daar ben ik zeer blij om. We blijven Freddy’s raad en daad hard nodig hebben! Marleen Vanderpoorten

COLOFON De Trommelaar verschijnt tweemaal per jaar en is te verkrijgen via sask@ lier.be. Ongevraagde kopij gaarne via zelfde e-mail adres; proza en essayistiek maximaal 4000 woorden, poëzie maximaal vijf gedichten. Beeldmateriaal heeft telkens een goedkeuring van de maker nodig. REDACTIE Kristin Arras, Marco Beasley, Luk Ceulemans, Kris Daelemans, Reine De Pelseneer, Remie De Roeck, Han Flintrop, Fred Gesquiere, Veva Gerard, Geert Hendrix, Gerda Herman, Suzanne Heus, Guido Morini, Marleen Moris, Jef Neve, Danny Pleumeekers, Walter Sluydts, Marleen Van der Poorten, Vera Van Eyndhoven, Min Van Houtven, Tina Van Roy en Monique Vermeulen, Forum (tijdschrift Conservatorium Antwerpen) REDACTIERAAD Gio De Weerd, Sharah Ann Pleumeekers en Lies Van Gasse BEELD Beeldarchief SAMWD en SASK-Lier, Bart De Vos, Facebook, Pieter Kindt (Silverbyrd Management), Barbara Lettany, Johan Primusz, Bart Verbaenen (opleiding Digitale Beeldvorming Academie Lier) en Wordle. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ivo Andries, p/a Paradeplein 2 bus 1, Lier DRUK Drukkerij Room (Sint-Niklaas)

de trommelaar 19

Dag Freddy, Er is hier sinds je weg bent veel over je gesproken. Dat kon je horen. Er is hier sinds je weg bent veel aan je gedacht. Dat kon je voelen. Er passeerden hier genoeg mensen en dingen. Zo was er een meneer met een schone hoed en dan dachten we aan je. Zo was er het smoutenballenkraam in november. Zo was er vooral Vera die door de gangen van onze academie struinde. Als we dat allemaal zagen was het niet meer mogelijk om niet aan je te denken. Er zijn nog voorbeelden. Ze allemaal opnoemen zou te veel tijd in beslag nemen. Ik ga er toch nog één noemen. De geur van een sigaar. Dat mag je ruiken in Jakkemakke of in Napels. Je zult dan altijd op ons netvlies verschijnen. Je bent alomtegenwoordig. De geur van een sigaar, een schone hoed, een smoutenballenkraam: dat zijn kleine dingen die belangrijk zijn omdat ze ons dan doen denken aan de grote dingen. Freddy en de grote dingen. Het zijn er veel geweest: je hebt geleefd voor je acteurs, auteurs, dansers, muzikanten. Kerken, kapellen, salons. Je hebt geleefd voor je Lierische Kunsten. Je bent alomtegenwoordig. Je ziet, als je dacht dat je weg was, was dat niet zo. Je zult hier nooit weg zijn. Hoe dan ook, vandaag ben je hier. Dat kun je niet ontkennen. En we gaan van de gelegenheid gebruik maken om dat te vieren. We hebben ons best gedaan. ‘t Zal goed zijn. Je zult het wel zien. Straks is er een receptie. Daar moet je dan iedereen beloven dat je nooit meer weg zal gaan. Fred Gesquiere (openingsspeech bij de viering van Freddy Marien uitgesproken door Fred Gesquiere)