D’n Oek van ‘t Pak’uus Dorpskrant voor ‘s-Heerenhoek
Jaargang 24 nr. 1
Oktober 2013 JONGEREN
In dit nummer: De aanleg van het licht
blz 2
100 jaar
blz 4
Uut d ’ ouwe Dôôze
blz 5
Cultuur op d ’ n Oek
blz 6
Agenda
blz 7
Nieuw boek over parochie
blz 9
Nieuwe frituur
blz 9
Hoe is het met …?
blz10
Wat doet …?
blz11
Dorpsraad Fontein. De fontein komt weer terug. De vorige was versleten maar met medewerking van de gemeente komt er weer een nieuwe. We proberen hem voor de winter proef te laten draaien, want het is beter voor de waterkwaliteit en dus voor de vissen en het ziet er tevens fraaier uit. Overleg dorpsraden met Zeeland Seaports. Een afgevaardigde van de dorpsraad was bij dit overleg op 25 juni. Gedeeltelijk verslag hiervan: Stand van zaken Thermphos: Zeeland Seaports wil een overnamekandidaat, maar wel een bedrijf dat niet op afzienbare termijn failliet zal gaan. Mocht overname doorgaan dan kunnen ca. 70 mensen weer aan de slag. Containerisatie. ZSP ( Zeeland Seaports ) is op verschillende plaatsen in de haven bezig om containerisatie voor elkaar te krijgen. De aanleg van de WCT zal niet op korte termijn zijn. Binnen de haven is de VCT ( Verbrugge Container Terminal ) nog een mogelijkheid en in de Bijleveldhaven en Westhofhaven worden de ontwikke-
lingen onderzocht. In de Scaldiahaven blijft 10 hectare grond over waar al een geschikte kade ligt. Noot redactie: e.e.a. is achterhaald door de ontwikkeling van Verbrugge in Zeebrugge. Projecten Sloegebied. Naast Kloosterboer wordt een sapfabriek gebouwd. Aan de Scaldiahaven worden loodsen van Verbrugge/ Pacorini gebouwd. Op het voormalige FMT-terrein wordt de kade aan de Quarleshaven provisorisch gerenoveerd zodat daar schepen kunnen afmeren voor boord-boord overslag of laden en lossen van projectladingen. Op het terrein waar de 2e KCB centrale had moeten komen worden activiteiten van Heerema uitgebreid. Aan de Kraayerthaven wordt gekeken of er een kade kan worden aangelegd voor Overlasko voor onderdelen en gebouwde kranen. Daar wordt ook een calamiteitensteiger aangelegd. ZSP gaat de route rondom Borssele, Kaaiweg e.d. wijzigen op de borden. Wacht op ANWB om met nieuwe borden te komen. Verkeer Blikhoek. Vanuit de bewoners is weer verzocht om aandacht voor de verkeerssituatie in de Blikhoek. Hier wordt door eigen bewoners veel te hard gereden. Er is 1
al contact geweest met de gemeente, maar een oplossing hiervoor is nog niet in zicht. Snelheidsremmer zou de oplossing zijn. De dorpsraad neemt hiervoor contact op met Veilig Verkeer Nederland om hen advies te vragen. Merietestraat. Omwonenden van de Merietestraat zijn op een dorpsraadvergadering geweest om hun ongerustheid te uiten over het stukje grond waar voorheen de bejaardenhuisjes stonden. De wensen van de omwonende zijn niet extreem. Ze willen het terrein laten egaliseren, inzaaien met gras, bomen gesnoeid en de struiken bijgewerkt. Ze hebben al contact gehad met de gemeente en de woningbouwvereniging maar er is nog weinig gebeurd. De dorpsraad zal in overleg treden met R&B. *******Jaarvergadering******* Woensdag 30 oktober houdt de dorpsraad zijn jaarvergadering om 20.00 uur in de Jeugdhoeve. De ’ s -Heerenhoekse gemeenteraadsleden zijn uitgenodigd om een presentatie te geven gericht op ’ s Heerenhoek. In het kader van de komende verkiezingen kunnen ze toelichting geven op wat ze gedaan hebben en wat ze in de toekomst willen doen. Iedereen is welkom en er is gelegenheid tot vragen stellen.
De aanleg van het licht in ons dorp – deel 2 Vervolg van ’ Aanleg van het licht in ons dorp. ’ Volgens Peter Parée, algemeen directeur van Paree B.V., ging het niet om de aanleg van het licht in ons dorp maar over de aanleg van elektriciteit. Hij heeft volkomen gelijk en heeft aan bijgaand artikel een groot aandeel geleverd. Waarom? Dat leest u in dit artikel. Er zou wellicht in 1930 nog lang geen elektriciteit zijn aangelegd als Paulus Johannes Parée ( r oepnaam Pau, 5-4-1906 - 20-62008 ) er geen oog voor had gehad. Reeds op jonge leeftijd was hij al geïnteresseerd in de nieuwe techniek “ elektriciteit ” en probeerde dan ook op allerlei manieren om alles wat erover te lezen was te pakken te krijgen, terwijl er in 'sHeerenhoek nog niet eens elektriciteit was. Enkel in Vlissingen waar de eerste elektriciteitscentrale van Zeeland stond was elektriciteit en verder in Middelburg en het naburige dorp Nieuwdorp. Hij wilde koste wat kost de wereld van de elektriciteit binnenstappen en kreeg uiteindelijk werk bij installatiebedrijf "van 't Westende" in Middelburg. Hiervoor moest hij wel elke dag op en neer met de fiets! In diezelfde tijd is hij ook schriftelijke lessen gaan volgen bij PBNA en trachtte hij de theorie die hij onder de knie moest zien te krijgen in de
praktijk te brengen. Toen het ziekenhuis Sint Joanna in Goes werd gebouwd, ging hij daar aan de slag omdat hij ook met een grote installatie ervaring wilde opdoen. Daarom trad hij in dienst bij installatiebedrijf Roeleveld & van de Pol uit Amsterdam, die de elektrische installatie verzorgde. Later werkte hij in Goes bij de remise voor de tramlijn in Zuid-Beveland.
Hoofdstraat 1-3 ( huidige Kuijpersdijk ) te ’ s -Heerenhoek ( zie foto met d ’ n Oek van ’ t Pakuus met huisnummer 1 en zijn ouderlijke woning op nummer 3 ) Inmiddels was de elektrificatie van Zuid-Beveland begonnen en voor die tijd ging hij al als ZZP-er ( zelfstandige zonder personeel ) werken bij de aannemer die de kabels van de centrale in Vlissingen naar de dorpen moest brengen.
Elektriciteit in 's-Heerenhoek. In 1928 besloot de PZEM ( h uidige Delta ) om alle dorpen aan te sluiten op het elektriciteitsnet. Pau ging direct naar de PZEM en vertelde hen, dat wanneer zij beloofden op korte termijn elektriciteit naar 'sHeerenhoek te brengen, hij een eigen installatiebedrijf zou beginnen. In 1929 behaalde hij na jarenlange studie bij PBNA zijn vakdiploma en in 1930 startte hij zijn eigen bedrijf, weliswaar op naam van zijn moeder Weduwe J. Paree, 2
We mogen stellen dat mede door zijn toedoen 's-Heerenhoek na Goes en de naburige gemeente ’ s -Heer-Arendskerke de derde plaats op Zuid-Beveland was waar de PZEM elektriciteit leverde. Het elektriciteitsnet bestond uit bovengrondse leidingen welke aan talrijke houten palen langs straten en wegen hingen. Om in de houten palen te kunnen klimmen werden “ k limsporen “ gebruikt. De leidingen werden op vier meter hoog bevestigd. Bij woningen en of bedrijven werd er dan een aftakking gemaakt. Het was zeer storingsgevoelig vooral bij slecht weer, veel wind en blikseminslag. Aan de masten waren dwarshou-
ders bevestigd waaraan de draden hingen. Onderaan de mast werden de klimsporen aangedaan. Dat waren ijzeren zolen die met riemen onderaan de werkschoenen werden gegespt. Aan de zolen zaten half ronde ijzeren staven met scherpe punten. Rond hun middel droeg men een riem waaraan het gereedschap bevestigd kon worden, alsmede een touw die om de paal werd geslagen en met een karabijnhaak aan de andere zijde van de riem werd bevestigd. Als iemand de mast in ging werden de ijzeren staven ( sporen) boven elkaar rond de mast geklemd d.m.v. de punten die in het hout drongen. Zodoende had men houvast. Door de klimsporen om en om verticaal naar boven te plaatsen en het touw steeds met de hand naar boven te schuiven klom men naar boven en eenmaal boven, had men de handen vrij om te werken doordat het touw aan de riem zorgde dat men niet naar beneden kon vallen ! Zie foto.
citeit aan, maar ook veel in de omliggende dorpen, omdat daar meestal nog geen elektriciën was. De installatie van een woning bestond toen meestal uit een lichtpunt per vertrek en op de begane grond kwam er dan ook nog weleens een wandcontactdoos bij. In de woonkamer brandde een lamp van hooguit 40 of 60 Watt. Op zolder waar de kamertjes uit houten wanden of jutebekleding bestonden, kon men met een lamp twee vertrekken verlichten. Boven in de
Op 30 augustus 1930 brandde voor het eerst het elektrisch licht in het dorp bij de voor die tijd meest belangrijke personen zoals de dokter, de burgemeester, de hoofdonderwijzer en de veldwachter. Waarom de plaatselijke geestelijkheid niet werd aangesloten is niet bekend. Ook zij behoorde toen tot de belangrijkste personen van het dorp. Het installatiewerk. Al vanaf het begin dat Parée met het installatiewerk begon, had hij knechten in dienst. Niet alleen in ’ s -Heerenhoek legde hij in bijna alle woningen elektri3
wand werd dan een gat gezaagd zodat de lamp precies in het midden kon worden opgehangen,. In een keurig bewaarde rekening aan den heer L. Smits in de Hoofdstraat Alhier ( met alhier werd bedoeld ’ s -Heerenhoek! ) , gedateerd 10-5-1931, staat dat de gehele installatie van de woning bestond uit zes lichtpunten en twee stopcontacten, welke voor een to-
taal bedrag van f.70,87 en een halve cent werd aangelegd. Bij betaling werd er een waardezegel opgeplakt met daarop “ V oldaan met de handtekening erop van Wed. J. Paree en de opdrachtgever L. Smits en de datum ” . De zegel kostte zeven cent. Hij legde niet alleen de elektriciteit aan, maar was voor de PZEM ook de plaatselijke “ agent “ . Dat hield in dat hij storingen moest verhelpen en de zorg had voor de straatverlichting. Vooral aan het bovengronds elektriciteitsnet was er veel onderhoud, zeker als het erg slecht weer was geweest. Ook het opnemen van de elektriciteitsmeter in de woningen en het afrekenen behoorde tot de werkzaamheden, waarbij ook later twee van zijn dochters, Corry en Clazien, werden ingeschakeld.
Veulenmerrie-alarminrichting Zoals het bedrijf ook in de huidige tijd steeds werkt aan vernieuwing, zo was Pau altijd bezig met de nieuwe ontwikkelingen in de markt of problemen in de maatschappij waar hij op elektrisch gebied een oplossing voor zou kunnen bedenken. Zo kwam hij reeds op 7 december 1934 met een uitgebreid artikel en foto ’ s in het landelijk land- en tuinbouwblad “ De Veldbode ” over de ontwikkeling van een veulenmerriealarminrichting. ( Zie bijgaande foto en reportage. )
In de volgende dorpskrant vertellen we u meer betreffende de verdere ontwikkelingen op het gebied van elektriciteit, uitvindingen en de opkomst van elektrische apparatuur en aanleg in het buitengebied.
100 De oudste bewoner van ons dorp is mevrouw Noteboom – Blok.
Op 11 september vierde zij haar 100e verjaardag. Mevrouw Noteboom, afkomstig uit Wolphaartsdijk, woont al enkele jaren in de verzorgingsunit op Theresiaplein. De dorpskrant feliciteert mevrouw Noteboom-Blok van harte! 4
Uut d’ouwe Dôôze
Colofon D’n Oek van ‘t Pak’uus is een uitgave van dorpsraad ‘s-Heerenhoek en komt 4x p/jr uit. De krant wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie: Engel Reinhoudt Eva Kramers Hans van Dijk Kees Rentmeester Wannes Martens Rinus Knuit Bezorging: dorpsgenoten Redactieadres: v. Steestraat 20
[email protected] Oplage: ca. 950 exemplaren
Wat is het toch jammer dat onze Kraaijertsche molen op 30 mei 1937 na blikseminslag afbrandde. Deze standerdmolen stond op de Molendijk net buiten ons dorp en was waarschijnlijk al kort na de bedijking van de Nieuwe West Kraayertpolder in 1642 in gebruik genomen. Tussen 1900 en 1935 zijn er vele toeristische ansichtkaarten met molen en klederdracht van verkocht.
Uit: de Zeeuw 31 mei 1937
Ambulante handel Hieronder vindt u de tijden van de ambulante handel in ons dorp. Wanneer wij wijzigingen doorkrijgen, bijvoorbeeld i.v.m. feestdagen, dan vermelden wij deze hier.
Rijdende winkel René Geys rijdt op dinsdag en vrijdag door het hele dorp en op woensdag komt hij door de buitenwijken van 's-Heerenhoek.
De volgende ambulante handelaren staan van circa 15.15 tot 17.15 uur op dinsdag op het kerkplein bij de kerk:
Piet Smit met allerlei soorten kaas, Teun Moerland met vele soorten vis en Groente - en fruithandel Fa. de Bruine met groente en heerlijk vers fruit. Deze laatste handelaar rijdt tevens op donderdag van circa 8.15 – 19.00 uur over het hele dorp. 5
Cultuur op d’n Oek: Rachel Postema In de rubriek 'Cultuur op d'n Oek' voeren we gesprekken met mensen die op één of andere wijze bezig zijn met cultuur in ons dorp. Dat kan zijn muziek, zang, dans, toneel enz. Deze keer hebben we een gesprek met Rachel Postema.
Cultuur op school Rachel is de vijftienjarige dochter van Jolanda Nagelkerke en Henk Postema. Ze zit in het vierde jaar van de Pontes Scholengroep aan de Bergweg in Goes. Vanaf het derde leerjaar volgt ze hier de toneelafdeling. Rachel zegt hierover: "Dit is heel praktijkgericht en je krijgt een aantal uren danslessen en drama ( t oneel ) en daarnaast muziek, maar ook lessen in evenementenorganisatie en theatertechniek. Omdat we op school een eigen podium hebben, kunnen we alles binnen de school zelf uitvoeren, zowel lessen als het zelf organiseren van evenementen".
"Voor mij is cultuur meer dan een hobby" Rachel kwam via de lessen Algemene Muzikale Vorming ( AMV ) van de Zeeuwse Muziekschool op de basisschool voor het eerst in aanraking met cultuur. Ze volgt nu nog steeds zanglessen op de Muziekschool. Via haar moeder heeft ze ook blokfluit leren spelen en is ze lid geweest van de fanfare. Vanaf haar negende jaar gaat ze naar de Jeugdtheaterschool Zeeland.
Hier worden met name toneellessen gegeven voor kinderen van negen tot en met vijftien jaar. "Ik vond het vanaf het begin superleuk" zegt Rachel "en had onmiddellijk het gevoel: hier wil ik verder mee. Het is voor mij een uitlaatklep en je kunt lekker jezelf zijn".
Er zijn twee blokken van 9 tot en met 11 jaar en van 12 tot en met 15 jaar. In het eerste jaar van het eerste blok leer je de basisaspecten, zoals het staan op een podium, je stem en je lichaam gebruiken. In het tweede jaar komt daar zang en dans bij en het derde jaar is het zogenaamde productiejaar met toneel en als afsluiting een voorstelling op het podium van 't Beest in Goes. In het tweede blok krijg je dezelfde onderdelen maar dan meer uitgebreid met elk half jaar een voorstelling. Rachel is nu begonnen aan het laatste jaar en gaat hiervoor eenmaal per week twee uur naar de Jeugdtheaterschool. Later dit jaar komen hier nog productieweekenden bij. Ze gaat dit jaar vanuit school ook stage lopen bij de Jeugdtheaterschool. "Ik ga dan groepen begeleiden en een uitvoering voorbereiden". Na dit jaar wil Rachel naar de ROC toneelschool in Tilburg. "Hiervoor moet je auditie doen en dat is behoorlijk zwaar. Van de 80 aanmeldingen worden er uiteindelijk maar 20 leerlingen toegelaten op deze driejarige opleiding. Als alles naar wens verloopt wil ik uiteindelijk het theater in en heb dan een voorkeur voor het spelen van musicals. Maar ik ben realistisch en weet dat er nog een lange weg te gaan is en dat het niet eenvoudig zal worden. Hoewel 6
de kans klein is, ga ik er voor!". Overigens heeft ze ook nog een andere hobby en dat is voetballen. Omdat ze te oud is voor het meisjeselftal van de Patrijzen en te jong voor het Dameselftal, speelt ze in de C1 van de jongens. En daarnaast natuurlijk chillen en winkelen met haar vriendinnen. Cultuur is belangrijk Rachel heeft ondanks haar jeugdige leeftijd al het nodige gedaan op cultureel gebied. Zo heeft ze driemaal meegedaan aan de Zeeuwse edities van 'Kinderen voor kinderen'. Ook heeft ze met Kerst 2011 een moderne versie van het kerstverhaal geschreven en heeft ze de uitvoering hiervan door het jeugdkoor ook geregisseerd. Hoewel cultuur niet heel haar leven vult, is Rachel heel blij dat ze op de Jeugdtheaterschool zit. "Zonder deze opleiding was ik niet zover gekomen als ik nu al ben. Ik ben opener en socialer geworden, heb ook meer zelfvertrouwen en ben sterker geworden. Iedereen moet zelf bepalen of je dit wil doen, maar ik kan me er in uitleven".
Agenda We vragen iedereen activiteiten aan te melden die in de maanden december tot en met april in ‘ s Heerenhoek. plaatsvinden, e-mail :
[email protected]
Dinsdag 1 oktober KBO-bingo, aanvang 13.30 uur Vrijdag 11 oktober geeft de KBO een voorlichtingsmiddag over de WMO, aanvang om 13.30 uur in de Jeugdhoeve. www.kbosheerenhoek.nl. Zie UITGELICHT voor meer informatie. Zaterdag 12 oktober vindt weer het jaarlijkse Oktoberfeest plaats in de feesttent op het kerkplein. Zie UITGELICHT voor meer informatie.
Zaterdag 9 november is er een presentatie over het nieuwe boek over de parochie in de H. Willibrorduskerk te 's-Heerenhoek door Gerda Raas-Knuit en Tini Polderdijk -v.'t Westende. Zie voor meer informatie het artikel in deze krant. Maandag 11 november is de start van het carnavalsseizoen. Zie UITGELICHT voor meer informatie. Zondag 17 november intocht Sinterklaas. 12.45 uur vertrek vanaf het schoolplein.
Dinsdag 19 november lesavond EHBO, alle avonden zijn in de Jeugdhoeve en ze vangen aan om 19.30 uur. Voor informatie: Albert Knuit ( secr. ) Tel. 351783 Internet: www.ehbo-sheerenhoek.nl
Donderdag 17 oktober reanimatie/ AED, de EHBO-vereniging nodigt u uit voor de herhalingslessen en oefenavonden van het seizoen 2013/2014.
Zaterdag 26 oktober is er van de Zonnebloem afd. Borsele een ontspanningsmiddag voor leden in de Jeugdhoeve. Dit is een gezellige middag in de Jeugdhoeve m.m.v. fanfare ‘ de Koenkelpot ’ . www.zeeuwsezonnebloem.nl voor meer informatie.
Dinsdag 3 december KBO-bingo, aanvang 13.30 uur Zaterdag 14 december is de traditionele verkoop van de welbekende oliebollen. Vanaf 9.00 uur komt de carnavalsstichting langs de deur met de welriekende bollen. Zorg dat u thuis bent !! Dinsdag 17 december Kerstviering van de Zonnebloem in Brasserie "De kleine toren van Baarland". Vrijdag 20 december KBOkerstviering, aanvang zie www.kbosheerenhoek.nl Vrijdag 27 december KBOoudejaarsmiddag, aanvang 13.30 uur.
Zaterdag 26 oktober houden we weer de s-Heerenhoekse avond in de Jeugdhoeve, aanvang 19.30 uur Dinsdag 5 november KBO-bingo, aanvang 13.30 uur
UITGELICHT We lichten één of meerdere evenementen uit de agenda waar we meer informatie van ontvangen hebben. 7
Op zaterdag 26 oktober houden we weer de s-Heerenhoekse avond in de Jeugdhoeve, aanvang 19.30 uur…….. De Fanfare St. Cecilia en de ‘ s Heerenhoekse Comedie gaan de avond verzorgen. Voor de pauze een concert van de fanfare o.l.v. Judith van Boven en na de pauze het toneelspel o.l.v. Ria Hoogesteger: “ Je za ’ t ruke, zieë, voele en proeve. ” Na afloop kan er nog gedanst worden……….. tevens loterij. Het belooft weer een unieke avond te worden, met veel luister- en kijkgenot. Kaarten zijn te bestellen bij Lau Traas tel: 0113-351874 of bij Rinus de Vos 0113-351371 Wees er vlug bij want voor de zaal geldt: vol is vol……….. Korte inhoud. Tante Jans runt een dorpscafeetje met ondersteuning van haar nichtje Sophie. Er komen vaste cafégangers een kaartje leggen. Ook 2 meisjes die een carrière willen bij het Zeeuwse VVV lopen vaak even binnen bij tante Jans. Niek is ook één van de vaste cafégangers maar hij loopt met grote plannen om voorgoed in Afrika te gaan wonen. Maar dan komt er een helderziende in beeld. Dat brengt leven in de brouwerij en natuurlijk ook wat sensatie voor de vaste cafégangers. Voorspelt zij een goede toekomst voor Niek of voor de meisjes? Ja je gaat ruiken, zien, voelen en proeven met de ’ s-Heerenhoekse komedie. Vrijdag 11 oktober geeft de KBO een voorlichtingsmiddag. Het is een themamiddag over de WMO ( Wet Maatschappelijke Ondersteuning ) Deze middag vindt plaats in dorpshuis “ De Jeugdhoeve ” , aanvang 13.30 uur. Het bestuur heeft de heer Marijn de Kok van de gemeente Borsele uitgenodigd voorlichting te komen geven over de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning ( W.M.O. ) Waarom zult u zich afvragen? Heel simpel omdat het een regeling is die op velen van ons, gezien de leeftijd nu of in de nabije toekomst, voor ons van toepassing kan zijn. Het is om die reden goed om voorgelicht te zijn. Aan de hand van een PowerPoint presentatie en uw inbreng zal de heer de Kok u duidelijk maken welke mogelijkheden de wet u biedt en wat de gemeente Borsele in het bijzonder voor u kan betekenen. Onder andere zal het volgende aan de orde komen: Ouderenwerk, vrijwilligerswerk en mantelzorg, huishoudelijke hulp en de beperking ervan, woonvoorzieningen, rolstoelvoorzieningen en andere vervoersvoorzieningen, ouderenhuisvesting en maatwerkvoorzieningen. Gelet het thema rekenen wij op een grote opkomst. Na de voorlichting spelen we 3 ronden bingo. Kosten per ronde € 1,--
Op zaterdag 12 oktober vindt weer het jaarlijkse Oktoberfeest plaats in de feesttent op het kerkplein. Waar is dat feestje, hier is dat feestje! dat is helemaal van toepassing op deze avond, want het duo Helemaal Hollands staat tijdens het Oktoberfeest op het podium. Naast de bekende hits presenteren ze stampende medleys met de hits van vroeger en nu, afgewisseld met hun eigen Nederlandstalige hits zoals: De ober, De arme muzikant, Omdat ie zo mooi is en hun nieuwste single: Zaterdagavond. Vorig jaar wist hij de hele tent al op zijn kop te zetten en was het één groot feest. Daarom is ook dit jaar DJ Jan Smit weer gevraagd om deze avond te komen draaien in de tent.
De entree voor deze avond is € 10,- en de tent gaat om 21.00 uur open.
Het zaterdagmiddagprogramma voor de jeugd is nog niet volledig bekend maar er zijn workshops en in iedere geval een playback wedstrijd om 13.30 uur. Inschrijfformulieren worden ( zijn ) via de Don Bosco school verstrekt. Organisatorisch zijn er wat dingen veranderd t.o.v. vorige jaren, de toiletten zijn verplaatst naar de achterzijde van de tent , dit is gedaan om o.a. de verkeersveiligheid te verbeteren, er kwamen bij de Kerk toch nog behoorlijk wat auto ’ s langs , en ook om opstoppingen bij de entree te voorkomen. Dit jaar hebben we niet meer de bekende glazen pullen maar hard plastic pullen, we hebben ze al getest en ze drinken prima. Dit is gebeurd omdat glas in een feesttent gevaarlijk kan zijn, en er sneuvelde, of verdwenen nog al wat pullen. Tevens wordt dit jaar niet meer gewerkt met polsbandjes maar lekker ouderwets met een stempel. Dit gaat veel sneller en zo voorkomen we lange wachtrijen bij de ingang. Noteer de datum en stel je vrienden op de hoogte ! Niet vergeten. 11 november is het weer zover, de start van het carnavalsseizoen met een openbare vergadering, waarbij iedereen zijn zegje kan doen, vragen kan stellen en op- en aanmerkingen kan plaatsen. Vanzelfsprekend wordt ook de nieuwe Prins en zijn gevolg voorgesteld. Voor de bouwers en andere belangstellenden wordt het nieuwe motto bekend gemaakt en het totale jaarprogramma. Deze openbare vergadering is op maandag 11-11 in de Oriënt Express en begint om 20.30 uur.
8
Halloween op 's-Heerenhoek!! Zaterdag 26 oktober tussen 19.00 uur 21.00 uur kunnen we weer griezelen op het dorp. De jeugd van VV de Patrijzen en Welpengroep St. Bavo worden welkom geheten door griezels, spoken en ander halloweengespuis wat op het dorp te vinden is. We hopen dat het voor ieder een leuke avond is en bedanken alle dorpsgenoten voor hun medewerking om er een leuke avond van te maken. Zonder versierde huizen en griezels op het dorp zou het geen Halloween zijn. We wensen iedereen een gezellige, spannende en leuke Halloweenavond toe!!
Nieuw boek Er komt een boek uit over de geschiedenis van de Parochie H. Willibrordus ’ s-Heerenhoek 1795-2012. Op 1 januari 2013 hield de parochie H. Willibrordus op te bestaan als zelfstandige parochie. Op dat moment ontstond er een nieuwe parochie Pater Damiaan en werd ’ s Heerenhoek met alle voormalige parochies in Zuid-Beveland en Schouwen-Duiveland een parochiekern. Dat betekent dat we een episode na ruim 215 jaar als zelfstandige parochie met weemoed afsluiten. Op 14 september 1797 startte in ’ s Heerenhoek de landsparochie met het eerste kerkje gewijd aan de H. Willibrordus en Blasius. De eerste landspastoor was Simon van Veen, maar de eerste echte dorpspastoor kwam in april 1798 in de persoon van J.W. Fronhoff. Vanaf die tijd t/m heden heeft ’ s-Heerenhoek een rijke historie opgebouwd met vele hoogtepunten. Vele stukken zijn in ons archief bewaard gebleven. Het idee om een boek te schrijven kwam bij ons, Tiny Polderdijk-van ’ t Westende en Gerda Raas-Knuit op, toen we bezig waren om het archief bij te werken vanaf de periode 1969 en ons afvroegen wat er later met alle archiefstukken gedaan zou worden. Opbergen in dozen en er later nooit meer naar omzien? Dat zou jammer zijn en na rijp beraad hebben we besloten om het op papier te zetten. We hebben dankbaar gebruik gemaakt van het oud-archief dat door P.S.G. Raas en C.M. Bierens tot 1969 werd bewerkt en in 2002 is ondergebracht in het gemeentearchief te Heinkenszand. In ons boek nemen we u graag mee terug in de tijd. We beschrijven het ontstaan van ons dorp, de naamgeving, de strijd om een eigen parochie te stichten, de bouw van het eerste kerkje en later de grote kerk. Iedere cent die onze voorouders maar konden missen was voor het onderhoud en voortbestaan van kerk en parochie. Alle pastoors die hier gewerkt hebben worden vernoemd met een
korte levensbeschouwing, de kapelaans, de bouw van pastorie en het klooster en het werk van de zusters. De aanleg van de begraafplaats, het mortuarium, de bouw van de scholen, de Jeugdhoeve en het jeugdwerk. Het verenigingsleven hadden we graag wat uitgebreider willen beschrijven maar heeft zo ’ n rijke historie dat het onmogelijk is om in dit boek op te nemen. We nemen de kerkelijke kunstschatten onder de loep, het werk van de vrijwilligers en de bijzondere vieringen. Daarbij een rijke illustratie van foto ’ s door de hele periode heen. Wij hebben onze uiterste best gedaan zo zorgvuldig mogelijk dit boek samen te stellen met de gegevens die we hebben verzameld. Het boek wordt gepresenteerd op 9 november in de parochiekerk. Een uitnodiging hiervoor volgt te zijner tijd, en vanaf die datum is het boek te koop bij het parochiebestuur en de auteurs. Het boek wordt verkocht voor de prijs van € 29,95. Een suggestie om voor de komende feestdagen, Sinterklaas en Kerstmis dit boek aan ouders en familie cadeau te doen. Er is een beperkte oplage! De auteurs: Tiny Polderdijk-van ’t Westende Burg. v. Horsighstraat, 4453 CP ’sHeerenhoek Gerda Raas-Knuit, Gerbrandylaan 6B 4333 BJ Middelburg
9
Nieuwe frituur Nieuwe frituur Cafetaria Paradijs . In april 2011 opende cafetaria “ S nack 77 ” aan de Kuyperdsijk 18 haar deuren. Aan het begin van de zomer sloot de huurder om niet bekende redenen. Aangebouwd terras werd afgebroken en het dorp zat na vele jaren zonder frituur. In onze krant van juni 2013 hadden we een interview met Henk, de ondernemer van Chinees restaurant Nieuw Paradijs , gevestigd aan de Molendijk 14a. Hij vertelde dat hij destijds bij zijn komst in ons dorp een patatzaak wilde beginnen. Zijn droom is werkelijkheid geworden. Toen hij hoorde dat “ Snack 77 “ gesloten was, besloot hij zijn zaak zo te verbouwen dat er ook een frituur in geplaatst kon worden, die aan alle eisen van de wet zou voldoen, zoals het plaatsen van een hoge schoorsteen etc. De apparatuur werd op 9 september geplaatst en op maandag 16 september vond de opening plaats. Heel veel genodigden waren aanwezig om deze nieuwe aanwinst voor het dorp te vieren. Onder hen waren heel veel mensen van onze voetbalvereniging “ de Patrijzen ” . Maar dat is logisch als je bedenkt dat enkele van hun dochters daar actief voetballen.
Hoe is het met … Floor van Dijk? In deze serie voeren we gesprekken met mensen die op één of andere wijze iets betekend hebben voor 's-Heerenhoek. Dat kunnen oud-ondernemers zijn, maar ook mensen die van belang zijn geweest voor het dorps- en verenigingsleven enz. Deze keer is Floor van Dijk aan de beurt.
Wie is Floor van Dijk en wat heeft zij gedaan? Floor die samenwoont met Jeroen Boogert, is de dochter van Bep en Hans van Dijk uit de Werrilaan. Floor is nu 43 jaar en woont in Kloetinge. Na de basisschool in ons dorp heeft zij de HAVO-VWO opleiding gevolgd op het Ostrea Lyceum in Goes. In 1989 is zij op kamers gegaan in Tilburg en is daar rechten gaan studeren en heeft de titel meester in de rechten gehaald. Floor is in 's-Heerenhoek vooral bekend als lid van de majorettenvereniging The Showgirls. Op elfjarige leeftijd ging ze samen met een vriendinnetje het stokje ( d e baton ) ophalen bij Corrie Hoondert. Zij zegt hierover: "Op weg naar haar in de Nassauweg heb ik goed moeten zoeken omdat ze in mijn beleving ver weg woonde. Nadat ik het stokje had, heb ik veel moeten oefenen om het onder de knie te krijgen. Maar ik vond het heel leuk
om te doen. Het was mijn grootste hobby en daarvoor heb ik mijn andere hobby, het judo, laten schieten. In die tijd traden we veel op in combinatie met de fanfare. Maar we gingen ook naar wedstrijden, bijvoorbeeld in het Scheldetheater in Vlissingen, waar dan veel Zeeuwse groepen kwamen. Ook gingen we samenwerken met de muziekvereniging Euterpe uit Heinkenszand".
Als Miss-majorette voor het A-team Eén van de leukste optredens vindt Floor dat de majorettes het A-team mochten verwelkomen. Het A-team was in de jaren tachtig een heel bekende en goed bekeken tv-serie van een groep ex-soldaten die met een busje dwars door Amerika trok. "Ik was inmiddels Miss-majorette geworden, dat is degene die bij optredens voor de groep loopt. We vormden bij de aankomst van het A -team het ontvangstteam en het was gigantisch druk. Het was een hele speciale ervaring. Op 15/16jarige leeftijd ben ik meer apart en als duo met Esmeralda Hoondert gaan optreden Dit ging veel meer de richting op van twirlen. Toen hebben we ook meegedaan aan de Nederlandse Kampioenschappen. Daarnaast ben ik les gaan geven aan kinderen van het C-peloton. Ik maakte samen met Patricia van den Dries trainingsprogramma's en be-
reidde zo de kinderen voor op de doorstroming naar het B en Apeloton. Toen ik eind jaren tachtig in Tilburg ging studeren heb ik het nog een half jaar volgehouden. Maar ik kreeg andere interesses en ben er toen mee gestopt.
Wat doe je op dit moment? "Ik ben nu hoofd van de afdeling Stadsontwikkeling van de gemeente Goes en ook nog interim-hoofd van de afdeling Economische Zaken. Hieronder vallen ondermeer stedenbouw, verkeer, wonen en planologie. Als afdelingshoofd probeer ik er voor te zorgen, dat de randvoorwaarden voor de medewerkers zodanig zijn dat ze goed kunnen functioneren. Tot medio dit jaar heb ik ook nog in het popkoor Flashback gezeten. Maar de grootste hobby van Jeroen en mij is het maken van reizen. Zo zijn we ondermeer naar Antarctica geweest. ” Ook maakt Floor deel uit van een reüniegroep van hoofdzakelijk 'sHeerenhoekse meiden. Hierin zitten ook Esmeralda Hoondert, Jolanda Traas, Mieke van de Waart, Forine Polfliet en Marie-José de Jonge. "Hiermee doen we elk jaar weer leuke dingen. Zo zijn we recent op bezoek geweest bij Marie-José die in Zwitserland woont. En natuurlijk kom ik elk jaar naar het carnaval in 's-Heerenhoek. Ik doe dan mee met de bouwgroep WeeA WeeA. Als echte 's-Heerenhoekse wil je zo'n evenement natuurlijk niet missen. In mijn jeugd heb ik dit dorp als een goede vrijwilligersgemeenschap leren kennen. Nu de maatschappij steeds meer aan het individualiseren is en er aangedrongen wordt op zelfredzaamheid, is het belangrijk om het dorp leefbaar te houden door je in te zetten voor elkaar op welk gebied dan ook. Ik hoop dan ook dat dit in stand blijft. Je geeft wat van jezelf maar je krijgt er ook heel veel voor terug. ”
10
De krant wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de vrienden van D’n Oek van ‘t Pak’uus:
Paree BV Elektro Telecom, Timmerfabriek De Mol, Zeeland Refinery, BPG de Jonge, Rabobank, EPZ, Electro van den Dries, Groentespecialist De Bruine, Hairstyling Rentmeester en de Boerenbond. Wilt u D’n Oek van ‘t Pak’uus ook steunen? Voor (tenminste) € 115 bent u Vriend van D’n Oek van ‘t Pak’uus. Uw vriendschap is ons goud waard. Stort nu
direct uw gift op rekeningnr: 34 60 06 414. Meteen doen !
Wat doet… ? In de serie “ Wat doet …?” belichten we het beroep van iemand uit ‘ s -Heerenhoek.
Soms is dat een voor de hand liggend beroep zoals de slager, soms een minder voor de hand liggend beroep. Voor het eerst in deze serie hebben we nu een trio, dat hetzelfde beroep uitoefent. Dus eigenlijk is het deze keer: “ W at doen … Jenny Ars, Sandra Rijk en Annemieke Roelofs ? ”
Wat hebben deze drie dames, Jenny Ars, Sandra Rijk en Annemieke Roelofs gemeen? Alle drie zijn zij postbezorger in ’ s-Heerenhoek. Om te weten hoe het zit met de post in ons dorp vroegen we hen naar het reilen en zeilen van de postbezorging in ’ s-Heerenhoek.
Electro v/d Dries
06 -51109969
Sinds 2011 zijn Jenny en Sandra, woonachtig in ’ s-Heerenhoek, postbezorger in ons dorp. Jenny kwam in contact met post bezorgen via een flyer die op school werd uitgedeeld. Jenny is al jaren oppasmoeder en het feit dat ze geen auto of openbaar vervoer nodig heeft om naar haar werk te gaan sprak haar wel aan, het is lekker dichtbij. Ze heeft nu niet meer zoveel oppaskinderen en haar eigen kinderen zijn al groot. Ze vindt het fijn om buiten te werken.
Sandra werkt op het Scalda ( v roeger ROC ) , waar ze begon met 16 uur per week, daarnaast is ze postbezorging gaan doen. Inmiddels werkt ze echter 32 uur per week in Middelburg, maar post bezorgen vindt ze nog steeds leuk om erbij te doen. Zij brengt ’ s mid11
dags de post rond, omdat ze ’ s morgens in Middelburg werkt.
Dan is er nog een postbezorger: sinds kort vervangt Annemieke Roelofs uit Borssele Christina Brouwers. Christina is gestopt met het bezorgen in ’ s-Heerenhoek en Annemieke deed de zaterdagbezorging in ons dorp al. Zo kon Annemieke, die in Heinkenszand post bezorgde, meer en dichter bij huis komen werken.
Wanneer krijgen jullie veel post te verwerken en wanneer niet? “ D e maandagen zijn eigenlijk altijd het rustigst, op de donderdagen en zaterdagen is er meer post. Op donderdagen brengen we namelijk ook vaak maand- en weekbladen rond. De post moet in ieder geval voor 18.00 uur bezorgd zijn.
Vanuit het centrale postmagazijn in Goes wordt tegen 11.00 uur de post bij het depot ( Jenny ) bezorgd, waarna wij de post verdelen. Er zijn in ’ s -Heerenhoek 3 wijken, verdeeld op postcode. Wanneer we met z ’ n tweeën werken, wordt er één wijk verdeeld en hebben we dus eigenlijk 1,5 wijk die dag.
Op dinsdag en vrijdag werken we alle drie. Vanaf 1 januari vervalt de maandag, want dan wordt er geen post meer bezorgd in Nederland. Ja, behalve natuurlijk rouwkaarten enzo. ”
Hoe doen jullie dat dan als één van jullie met vakantie gaat? “ D at vangen we onderling op, in de zomervakantie is er eigenlijk weinig post en in december veel. Vooral met de feestdagen, zoals kerst, mogen we geen vakantie nemen. ”
Wat vinden jullie een leuk aspect van post bezorgen? “ H eerlijk vrij, zonder directe baas ” , zegt Annemieke meteen. “ E n buiten zijn en af en toe kletsen ” , vullen de andere twee aan. “ J a, de contacten zijn leuk. Soms krijg je iets lekkers te eten van iemand of je maakt even een praatje. ”
Wat vinden jullie absoluut niet leuk aan post bezorgen? “ R egen! ” Ja, daar zijn ze het wel over eens. “ Eigenlijk alleen onverwachte regen ” , zegt Jenny. “ A nders kleed je je er thuis al op en weet je van tevoren dat je nat kan worden ” . “ H et is altijd zo vervelend als de post nat wordt ” , zegt Annemieke, “ het is erg lastig om de post droog te houden als het hard regent en je moet uit een aparte tas ook nog huis-aan-huis-folders bezorgen. ”
sestraat, ” zegt Annemieke.
Tips van de dames:
Jenny: “ Ik heb meegemaakt dat er post kwam voor de AMAC, die al lang gesloten en inmiddels half gesloopt is. Het was een ansichtkaart met heel veel tekst erop, van felicitaties voor een verjaardag tot Vrolijk Pasen en felicitaties voor een baby.
“ S chrijf altijd op post die je verstuurd je eigen postcode en huisnummer. Zo kan de postbezorger je ansichtkaart, enveloppe of andere post altijd terug sturen.
Gelukkig kende ik die mensen en wist ik welke straat de verzender wel bedoelde. Verder komen we met kerst altijd een hoop lege enveloppen tegen, waar de kerstkaart uitgevallen is.
We hebben ook eens meegemaakt dat we aangemeld waren voor “ O m trots op te zijn…. ” , we kregen toen een appelflap, postzegels en een bedankje voor de goede bezorging. Dat was erg leuk van de mensen die ons hadden opgegeven! ”
Wat was nou echt rare post die jullie hebben bezorgd en maak je weleens aparte dingen mee? Sandra: “ Regelmatig gaat er post retour, omdat het niet bezorgd kan worden. Soms staan we ervan versteld hoelang er bij een leeg huis, als de mensen allang vertrokken zijn, nog steeds post komt. ”
“ S oms is het ook gewoon niet hier te bezorgen, omdat mensen straatnamen gebruiken, die in heel ’ s Heerenhoek helemaal niet voorkomen, zoals de Oranjeboomstraat of, nog gekker, de Breda12
En als je een kerstkaart verstuurt in een enveloppe, plak die dan altijd goed dicht !
Oja, en de laatste: veeg je stoepje als het sneeuwt. We kunnen altijd zo zien bij welk huis beide mensen werken en in welke straat de gepensioneerden wonen, haha! ”
Van links naar rechts: Jenny, Annemieke en Sandra.