Czeski Cieszyn, r. (CC)

Strona |2

Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

Strona |3

Wykonawcy / Zpracovatelé: Opolska Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych ( www.ofim.pl ). Stowarzyszenie Education Talent Culture (www.edutacu.eu) Suchy Bór (gmina/obec Chrząstowice) - Český Těšín / Czeski Cieszyn, 2013-15 r. (CC).

Fotografie na stronie tytułowej / Fotografie na titulní straně: 1. Zámek Jánský vrch Město Javorník. Autor: Lehotsky. Wikimedia.commons. Creative Commons AttributionShare Alike 3.0 Unported. 2. Miasto Lądek-Zdrój na Dolnym Śląsku, wiosna 2005 r. Autor: Grzegorz Wysocki. Wikimedia.commons. Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Unported. 3. Wejście do dawnej kopalni (obecnie muzeum) w Złotym Stoku na Dolnym Śląsku. Autor: Jan Mehlich. Wikimedia.commons. GFDL and Creative Commons Attribution ShareAlike 2.5.


Strona |4


Strona |5

Spis treści / Obsah: Spis treści / Obsah: ............................................................................................................................ 5 Wykaz skrótów / Seznam zkratek: .................................................................................................... 7 1.Wprowadzenie / Úvod. ................................................................................................................ 11 1.1.Metodologia oraz cele i założenia dokumentu / Metodika cíle a záměry dokumentu. 12 1.2.Zgodność z dokumentami strategicznymi / Soulad se strategickými dokumenty. .......... 13 1.3.Zakres terytorialny / Územní působnost. ................................................................................. 16 2.Część analityczna / Analytická část. ........................................................................................ 22 2.1. Zasoby ludzkie i gospodarka / Lidské zdroje a hospodářství. ......................................... 22 2.2. Transport / Doprava. ............................................................................................................ 31 2.3. Infrastruktura techniczna / Technická infrastruktura. ....................................................... 39 2.4. Infrastruktura społeczna / Sociální infrastruktura. ............................................................. 47 2.5. Kultura, sport, rekreacja i turystyka / Kultura, sport, volný čas a turistika. ..................... 57 3. Analiza SWOT / SWOT analýza. .................................................................................................. 66 4. Propozycje projektów współpracy polsko-czeskiej na lata 2015-2020 / Návrhy projektů polsko-české spolupráce na období 2015-2020. ........................................................................ 84 Załącznik nr 1. Źródła dofinansowania projektów współpracy polsko-czeskiej / Zdroje financování projektů polsko-české spolupráce / Příloha č. 1. Zdroje financování projektů polsko-české spolupráce................................................................................................................ 92


Strona |6


Strona |7

Wykaz skrótów / Seznam zkratek: ČSÚ

Český statistický úřad (Czeski Urząd Statystyczny).

CZ

Republika Czeska.

EFRR

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.

EKUZ

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego.

EU / UE

European Union (Unia Europejska).

EUWT

Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej.

FMP

Fundusz Mikroprojektów w Euroregionie Pradziad.

GUS

Główny Urząd Statystyczny.

JST

jednostka samorządu terytorialnego.

LGD

Lokalne Grupy Działania.

MIR

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju RP.

MSK

Kraj Morawsko-Śląski

MŚP

małe i średnie przedsiębiorstwa.

NFZ

Narodowy Fundusz Zdrowia

NGO

Non-governmental organization (organizacja pozarządowa).

OROT

Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna.

PL

Polska.

POIR

Program Operacyjny Infrastruktura i Rozwój.


Strona |8

POWT RCz-RP

Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska na lata 2007-2013.

PPP

partnerstwo publiczno-prywatne.

PTTK

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.

PUP

Powiatowy Urząd Pracy.

RCz

Republika Czeska.

RP

Rzeczpospolita Polska.

RPO

Regionalny Program Operacyjny.

SSD

Specjalna Strefa Demograficzna.

SWOT

analiza SWOT - Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats (mocne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia).

TEN-T

Trans-European Transport Networks (Transeuropejska Sieć Transportowa).

WSSE

Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna.

UTK

Urząd Transportu Kolejowego RP.


Strona |9

ČSÚ

Český statistický úřad (Czeski Urząd Statystyczny).

CZ

Česká republika.

EFRR

Evropský fond regionálního rozvoje.

EKUZ

Evropský průkaz zdravotního pojištění.

EU / UE

Evropská unie (Unia Europejska).

EUWT

Evropské seskupení pro územní spolupráci.

FMP

Fond mikroprojektů Euroregionu Praděd.

GUS

Centrální statistický úřad.

JST

Jednotka územní samosprávy.

LGD

Místní akční skupiny.

MIR

Ministerstwo Infrastruktury i Rozvoje RP.

MSK

Moravskoslezský kraj

MŚP

Malé a střední podniky.

NFZ

Státní zdravotní fond

NGO

Nevládní organizace (NGO).

OROT

Opolská regionální turistická organizace.

PL

Polsko.

POIR

Operační program infrastruktura a rozvoj.


S t r o n a | 10

POWT RCz-RP

Operační program přeshraniční spolupráce Česká republika - Polská republika na období 2007-2013.

PPP

Partnerství veřejného a soukromého sektoru.

PTTK

Polské sdružení turisticko - poznávací.

PUP

Okresní úřad práce

RCz

Česká republika.

RP

Polska republika

RPO

Regionalní Operační program.

SSD

Speciální demografická zóna.

SWOT

analýza SWOT - Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats (silné stránky, slabé stránky, příležitosti, hrozby).

TEN-T

Trans-European Transport Networks (Transevropská Dopravní síť).

WSSE

Wałbrzyská Zvláštní Ekonomická Zóna.

UTK

Úřad železniční dopravy Polské republiky.


S t r o n a | 11

1.

Wprowadzenie / Úvod.

Niniejszy dokument stanowi podsumowanie działań realizowanych w ramach projektu „Nowy wymiar współpracy lokalnej na pograniczu polsko-czeskim” i jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013 „Przekraczamy granice”.

Tento dokument je souhrnem činností realizovaných jako součásti projektu "Nová dimenze lokální spolupráce na polsko-českém pohraničí" a je spolufinancován z Evropského fondu pro regionální rozvoj v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika - Polská republika 2007-2013 "Překračujeme hranice".


S t r o n a | 12

1.1. Metodologia oraz cele i założenia dokumentu / Metodika cíle a záměry dokumentu. Głównym założeniem niniejszej Strategii jest określenie celów rozwoju współpracy transgranicznej na analizowanym obszarze transgranicznym. Ponadto za pomocą niniejszego dokumentu chcieliśmy przekazać najważniejsze informacje dotyczące kraju sąsiedniego w odniesieniu do poszczególnych polityk realizowanych przez władze publiczne. Za pomocą niniejszego dokumentu chcielibyśmy zapoznać osoby zainteresowane rozwojem współpracy polsko-czeskiej z podstawami prawa oraz działalnością organów publicznych w kraju instytucji partnerskich. Służy temu dwujęzyczna, polsko-czeska struktura dokumentu, która ma na celu przekazanie informacji na temat kraju sąsiedniego w rodzimym języku. Mamy nadzieję, że lektura dokumentu zachęci instytucje publiczne oraz organizacje pozarządowe z obydwu stron granicy do realizacji projektów współpracy transgranicznej.

Mateusz Huk Opolska Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych

Hlavním cílem této strategie je definování účelu28 přeshraniční spolupráce v analyzované příhraniční oblasti. Kromě toho, prostřednictvím tohoto dokumentu jsme chtěli sdělit nejdůležitější informace o sousední zemi ve vztahu ke konkrétní politice prováděné veřejnými orgány. Prostřednictvím tohoto dokumentu chceme dát lidem se zájmem o rozvoj česko-polské spolupráce infromace o základech práva a činnosti veřejných orgánů v zemi smluvního partnera. Toho je dosaženo dvojjazyčnou polsko-českou strukturou dokumentu, který má za cíl poskytnout informace o sousední zemi v rodném jazyce. Doufáme, že obsah tohoto povzbudí veřejné instituce organizace z obou stran realizaci projektů spolupráce.

dokumentu a nevládní hranice k přeshraniční

Mgr. Petra Slováček Rypienová Mgr. Veronika Křístková ETC–EducationTalentCulture, z.s.


S t r o n a | 13

1.2.

Zgodność z dokumentami strategicznymi / Soulad se strategickými dokumenty. Niniejsza Strategia dokumenty.

została

opracowana

w

oparciu

o

następujące

- Komunikat Komisji Europejskiej Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. KOM(2010) 2020 wersja ostateczna. Bruksela 2010 r. Projekt przewodni: „Europa efektywnie korzystająca z zasobów”. Punkt 3.1. Jednolity rynek XXI wieku. Punkt 3.2. Inwestowanie na rzecz rozwoju: polityka spójności, wykorzystanie budżetu UE i prywatnego kapitału. - Strategię Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej na lata 2014-2020. Praga 2013 r. Priorytet 9. Wsparcie współpracy na poziomie lokalnym i regionalnym. - Krajową Strategię Rozwoju Regionalnego 2010-2020: regiony, miasta, obszary wiejskie. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów dnia 13 lipca 2010 r. Obszar strategiczny 2: „Zapewnienie spójności wewnętrznej kraju. Niedopuszczenie do nadmiernych zróżnicowań przestrzennych”. Problem przestrzenny d) „Zwiększanie potencjału rozwojowego i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów”. Cel horyzontalny 1.3.7 – „Współpraca międzynarodowa”. Cel 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych przygranicznych szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE.

z

położeniem

obszarów

- Strategię Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo , która została przyjęta 25 września 2012 r. przez Radę Ministrów. Warszawa 2012 r. Cel III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. Cel globalny 4: Środowisko o wysokiej jakości i wysokich walorach kulturowych, usługi i infrastruktura dla celów życiowych, pracy oraz wizyt. Cel globalny 5: Efektywne zarządzanie sprawami publicznymi. - Strategie rozwoju czeskich krajów (Liberecki, Kralowehradecki, Pardubicki, Ołomuniecki, Morawskośląski). - Strategie rozwoju polskich województw (Dolnośląskie, Opolskie, Śląskie). Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 14

- Strategie rozwoju polsko-czeskich Euroregionów. - Program Współpracy Transgranicznej INTERREG VA Republika Czeska-Rzeczpospolita Polska 2014-2020.

Tato strategie byla vytvořena na základě těchto dokladů. - Sdělení Evropské komise Strategie Evropa 2020 pro inteligentní a udržitelný růst podporující začlenění. KOM (2010) 2020 v konečném znění. Brusel, 2010. Stěžejní iniciativa: "Evropa účinněji využívající zdroje". Bod 3.1.Jednotný trh pro jedenadvacáté století. Bod 3.2. Investice do růstu: politika soudržnosti, mobilizace rozpočtu EU a soukromého kapitálu. - Strategie regionálního rozvoje České republiky na období 2014-2020. Praha 2013. Priorita 9. Podpora spolupráce na místní a regionální úrovni. - Národní strategie regionálního rozvoje 2010-2020: kraje, města, venkovské oblasti. Dokument schválený Radou ministrů dne 13. července 2010. Strategická oblast 2: "zajištění vnitřní soudržnosti v zemi. Prevence nadměrné územních rozdílů ".Problém území d) "Zlepšení rozvojového potenciálu a působení proti marginalizaci oblastí". Horizontální cíl 1.3.7 - "Mezinárodní spolupráce". Cíl 2.4. Překonání nevýhody spojené s umístěním pohraničních oblastí obzvláště podél vnějších hranic EU. - Národní rozvojová strategie 2007-2015. Ministerstvo pro místní rozvoj. Varšava 2006. Priorita 6. Regionální rozvoj a zvyšování územní soudržnosti. - Národní Strategie národního rozvoje 2020 - aktivní společnost, konkurenceschopná ekonomika, efektivní stát, která byla přijata dne 25. září 2012. Radou ministrů. Varšava 2012. Cíl III.3. Posílení mechanismů pro udržitelný rozvoj a územní integraci pro rozvoj a plné využití regionálních potenciálů. Globální cíl 4: Životní prostředí s vysokou kvalitou a vysokou kulturní hodnotou, služby a infrastruktura pro život, práci a návštěvu. Globální cíl 5: Efektivní řízení veřejných záležitostí. - Strategie pro rozvoj českých krajů (Liberecký, Královehradecký, Pardubický, Olomoucký, Moravskoslezský). Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 15

- Strategie pro rozvoj polských krajů (Dolní Slezsko, Opole, Silesia). - Strategie pro rozvoj česko-polských Euroregionů. - Program přeshraniční spolupráce INTERREG VA Česká republika-Polská republika 20142020.


S t r o n a | 16

1.3.

Zakres terytorialny / Územní působnost.

Zakres terytorialny niniejszej strategii obejmuje gminy wymienione w ramach niniejszego podrozdziału. W celu uniknięcia przekazywania informacji powszechnie znanych a dotyczących własnego kraju Informacje na temat polskiej części zostały przedstawione w języku czeskim i odwrotnie.

Územní působnost této strategie zahrnuje obce uvedené níže. Aby se zabránilo přenosu informací běžně známých o vlastní zemi, informace o polském území jsou prezentovány v češtině a naopak.

Zakres terytorialny niniejszej Strategii obejmuje:

Po stronie czeskiej: Mikroregion Javornicko, w skład którego wchodzą gminy: - Bernartice, - Bílá Voda - Javorník, - Uhelná, - Vlčice.


S t r o n a | 17

Celem Mikroregionu Javornicko jest ochrona wspólnych interesów gmin członkowskich oraz współpraca rozwojowa.

Strona internetowa Związku Gmin Mikroregionu Javornicko (Svazek obcí Mikroregionu Javornicko): http://www.javornicko.rychleby.cz

Źródło mapy: CRR RCz: http://mapy.crr.cz


S t r o n a | 18

Powierzchnia: 162 km2. Ludność: ok. 5200 osób. Gęstość zaludnienia: ok. 32,1 osób / km2.

Ziemia javornicka położona północno-zachodniej części Ołomunieckiego.

jest w Kraju

Mapa okolic Javornika. Źródło zdjęcia satelitarnego: Wikimapia (CC).


S t r o n a | 19

Fot. Lądek Zdrój. Autor: Leszek Żur, GNU Free Documentation License.

Územní rozsah této strategie zahrnuje: Na polské straně: A) obce: - Lądek Zdrój; - Złoty Stok.

Lądek Zdrój Rozloha: 117 km2. Počet obyvatel: cca. 9 000 lidí. Hustota obyvatel: cca. 77 osob / km2. Złoty Stok Rozloha: 75 km2. Počet obyvatel: cca. 4 900 lidí. Hustota obyvatel: cca. 65 osob / km2.


S t r o n a | 20

V obci Lądek-Zdrój pracuje místní akční skupina „Kłodzka Wstęga Sudetów”. Webové stránky MAS „Kłodzka Wstęga Sudetów”: http://www.kws.org.pl/

V obci Złoty Stok pracuje místní akční skupina Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Qwsi". Webové stránky MAS: http://www.qwsi.pl

Webové stránky obce Lądek-Zdrój: http://ladek.pl

Webové stránky obce Złoty Stok: http://www.zlotystok.pl


S t r o n a | 21


S t r o n a | 22

2.

Część analityczna / Analytická část.

2.1. Zasoby ludzkie i gospodarka / Lidské zdroje a hospodářství.

Liczba ludności oraz struktura wiekowa: wiek

Liczba ludności

razem

5052

0-14 lat

783

15-64 lata

3323

65 lat i więcej

891

Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.czso.cz

Narodziny, zgony i migracje: rok

narodziny

zgony

saldo nar./zg.

saldo migracji

saldo razem

2013

43

48

-5

-36

-61

Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.czso.cz

Zgodnie z powszechnie przyjętym w Republice Czeskiej podziałem gospodarkę narodową dzielimy na trzy sektory: - sektor pierwszy (rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo), - sektor drugi (przemysł przetwórczy i budownictwo), - sektor trzeci (usługi).


S t r o n a | 23

W czeskiej części analizowanego terenu usytuowane nie ma dużych zakładów przemysłowych. Na terenie czeskiej części analizowanego obszaru działają przede wszystkim następujące zakłady: W czeskiej części analizowanego terenu usytuowane nie są duże zakłady przemysłowe. Na terenie czeskiej części analizowanego obszaru działają przede wszystkim zakłady: - usługi(145 z wszystkich firm), - przemysł(160), - budownictwo (254), - rolnictwo, leśnictwo i rybactwo (173). W porównaniu z okolicznymi powiatami (okresami) analizowany teren cechuje niższa niż średnia krajowa w Rcz liczba firm świadczących usługi dla innych podmiotów gospodarczych. Najważniejszym czynnikiem powodujący taki stan rzeczy jest brak dużych ośrodków miejskich na analizowanym terenie (firmy tego typu preferują duże ośrodki miejskie jako miejsca swojej działalności). Jeśli chodzi o siłę nabywczą ludności czeskiej części analizowanego obszaru to jest ona mniejsza niż średnia krajowa. Ta część kraju jest uznawana za jedną z uboższych części Republiki Czeskiej. Kolejny ważny element stanowiący przedmiot niniejszej analizy to liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Rejestrze Podmiotów Gospodarczych [Registr ekonomických subjektů (RES)] oraz jej przeliczenie na tysiąc mieszkańców. W ostatnich latach liczba podmiotów gospodarczych w Republice Czeskiej stale rośnie. Pod koniec ostatniej dekady wieku corocznie przybywało w Czechach ok. 60 000 nowych podmiotów gospodarczych. Tendencja ta uległa wyhamowaniu w roku 2012, kiedy to liczba nowopowstających firm spadła do niespełna 25 tysięcy. Mniejsza liczba podmiotów gospodarczych odnotowana w ostatnich latach jest spowodowana przede wszystkim ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym. W skali całej Republiki Czeskiej na 1000 mieszkańców przypada średnio 259 podmiotów gospodarczych. Wszystkie gminy należące do czeskiej części analizowanego obszaru charakteryzują się wskaźnikiem poniżej średniej krajowej.


S t r o n a | 24

Liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców: Łączna liczba podmiotów gospodarczych (wg ewidencji ARES)

1177

Liczba mieszkańców

5052

Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.csu.cz

Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie polityki zatrudnienia w Republice Czeskiej jest ustawa nr 435 z 2004 roku o zatrudnieniu. Bezrobocie stanowi jeden z największych problemów w czeskiej części analizowanego obszaru. Na rozwój bezrobocia na analizowanym obszarze wpływają procesy następujące na rynku pracy, jakie jak: - umowy o pracę lub umowy cywilnoprawne zawierane na czas określony, - letnio-jesienne prace sezonowe, - wchodzenie na rynek pracy absolwentów szkół średnich/wyższych po zakończeniu roku szkolnego/akademickiego. Liczba zarejestrowanych osób ubiegających się o zatrudnienie oraz wolne miejsca pracy: Rok

Liczba bezrobotnych

2013

2071

Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.csu.cz


S t r o n a | 25

Počet obyvatel:

Jednotka územního celku (stav ke konci roku)

2002

Lądek Zdrój

9082

Złoty Stok

4904

Zdroj: Główny Urząd Statystyczny, www.gus.gov.pl

Věková struktura (2002):

Uzemní jednotka Lądek Zdrój Złoty Stok

V předproduktivním věku - 14 let a méně 1957

V produktivním věku: 15-59 let ženy, 15-64 let muži 5638

1127

3011

V postproduktivním věku 1487 766


Polská část území, které je předmětem této analýzy je charakterizována záporným saldem migrace. Jedním z hlavních důvodů tohoto stavu věcí je nedostatek velkých městských a akademických center. V perspektivě do roku 2020 lze očekávat další ztrátu obyvatel. Vylidňování je také jednou z příčin strukturální změny na trhu práce. Věková struktura se z důvodu vzdělávání mění na nevyužitelnou. Většina mladých lidí, kteří opouštějí region, aby získali vzdělání, již se nevrací na místní trh práce. Nezaměstnanost a trh prace: Úkoly státu, pokud jde o politiku trhu práce v Polsku popisuje zákon ze dne 20. dubna 2004 na podporu zaměstnanosti a trhu práce institucí. Zákon stanoví úkoly státu v oblasti podpory zaměstnanosti, zmírnění dopadů nezaměstnanosti a odborné aktivizace. Tento zákon reformoval fungování institucí na trhu práce, jako jsou například: - Dobrovolné sbory práce, - pracovní agentury, - školící instituce, Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 26

- veřejné pracovní úřady, - instituce sociálního dialogu a lokálního partnerství. Veřejné služby zaměstnanosti představují pracovní orgány spolu s okresními a krajskými úřady práce, úřadu ministra odpovědného za pracovněprávní záležitostí a krajskými úřady plnící úkoly stanovené zákonem.


S t r o n a | 27

Podíl nezaměstnaných registrován v populaci v produktivním věku (%):

Průměr pro analizované území (Lądek Zdrój) Průměr pro analizované území (Złoty Stok) Průměr pro celé Polsko

2011

2012

2013

2014

9,7

11,4

12,1

10,2

13,7

17,5

17,3

16,2

8,0

8,7

8,8

7,5


Podíl registrovaných nezaměstnaných v populaci v produktivním věku je cca. 13,2%, což je hodnota vyšší než celostátní průměr zaznamenaný v roce 2014 (polský národní průměr byl 7,5% v roce 2014). Tyto údaje nejsou zcela spolehlivé vzhledem k tomu, že v polské části zkoumané oblasti, existuje fenomén emigrace do západní Evropy (hlavní směry emigrace jsou Německo, Nizozemsko, Itálie, Rakousko a Spojené království). Hospodářství: Subjekty zapsané do registru REGON a fyzické osoby, které vykonávají hospodářskou činnost (2013): Uzemní jednotka

2013

Lądek Zdrój

900

Złoty Stok

483



S t r o n a | 28

Najważniejsze konkluzje:

Klíčové závěry:

1. Na całym analizowanym obszarze zachodzi postępujący proces starzenia się społeczeństwa. W perspektywie długoletniej nastąpi starzenie się populacji a także wrośnie liczba mieszkańców powyżej 65. roku życia i zmaleje liczba dzieci i młodzieży do 14. roku życia włącznie. 2. Cały analizowany region charakteryzuje ujemne saldo migracyjne. 3. Zdecydowana większość młodych ludzi opuszczających ten obszar w celu zdobycia wykształcenia, nie wraca na tutejszy rynek pracy. 4. Cały analizowany obszar charakteryzuje się niższym poziomem siły nabywczej mieszkańców. 5. Średni udział bezrobotnych kształtuje się na poziomie wyższym od średniej krajowej.

1. Na celém analyzovaném území dochází k postupnému procesu stárnutí. V dlouhodobém horizontu, bude docházet ke stárnutí populace a zvýšení počtu obyvatel nad 65 let věku a snížení počtu dětí a mladých lidí do 14 let včetně. 2. Celá analyzovaná oblast je charakterizována záporným zůstatkem migrace. 3. Převážná většina mladých lidí, kteří opouštějí oblast, s cílem získat vzdělání, se nevrací na místní trh práce. 4. Celá analyzovaná oblast se vyznačuje nižší úrovní kupní síly obyvatel. 5. Průměrný podíl registrovaných nezaměstnaných osob představuje hodnotu vyšší, než je celostátní průměr.


S t r o n a | 29


2.2. Transport / Doprava.

Transport drogowy Drogi publiczne w Republice Czeskiej dzielimy na: - autostrady – przeznaczone do połączeń dalekobieżnych, również o charakterze transgranicznym (np. autostrada A1); - drogi ekspresowe – odpowiednik polskich „dróg szybkiego ruchu” o podobnym jak autostrada wyposażeniu technicznym; - droga I klasy – służy przede wszystkim do transportu dalekobieżnego; - droga II klasy – służy przede wszystkim do transportu pomiędzy powiatami (okresy); - droga III klasy – przeznaczona do połączeń lokalnych i międzygminnych; - droga lokalna I klasy – służy przede wszystkim do transportu na terenie gminy; - droga lokalna II klasy – przede wszystkim służy do połączeń z nieruchomościami; - droga lokalna III klasy – występuje przede wszystkim w postaci dróg dojazdowych; - droga lokalna IV klasy –- drogi o znaczeniu lokalnym niedostępne dla pojazdów mechanicznych. Drogi w Republice Czeskiej – struktura własności/zarządu: Rodzaj drogi Autostrada Droga ekspresowa Droga I klasy Droga II klasy Droga III klasy Drogi lokalne I klasy Drogi lokalne II klasy Drogi lokalne III klasy Drogi lokalne IV klasy

Właściciel

Zarządca

Republika Czeska

Dyrekcja Dróg i Autostrad RCz

Kraj

Dyrekcja dróg danego Kraju (jednostka samorządowa o znaczeniu regionalnym)

Gminy, na których terenie leżą drogi.

Gminy lub ich jednostki budżetowe.

Główną oś sieci komunikacyjnej Ziemi jawornickiej tworzy droga I klasy nr 60 (JesenikZulova-Javornik-granica z Polską). Wyniki badań wskazują, że intensywność ruchu na tym odcinku stale rośnie. Taki stan rzeczy negatywnie wpływa na bezpieczeństwo, płynność ruchu kołowego oraz zanieczyszczenie powietrza w gminach przez które przebiega wspomniany szlak komunikacyjny. System dróg II klasy w czeskiej części analizowanego obszaru obejmuje drogę nr 457 (Javornik-Bernartice-Vidnava), Problemem zaobserwowanym na wspomnianych szlakach komunikacyjnych jest zwiększony ruch samochodów ciężarowych prowadzący do deformacji nawierzchni oraz skrajni dróg. W wielu przypadkach na analizowanym terenie można przystąpić do realizacji projektów mających na celu budowę chodników oraz ścieżek rowerowych. W czeskiej części analizowanego obszaru działa autobusowa komunikacja zbiorowa. Międzymiastową komunikację zbiorową na tym obszarze obsługuje kilku przewoźników

S t r o n a | 31

prywatnych (m.in. Arriva Morava a.s. – największy przewoźnik autobusowy w RCz). Analizowany obszar objęty jest Zintegrowanym Systemem Komunikacji (IDOS), który cechują jednolite warunki przewozowe a także koordynacja rozkładów jazdy pomiędzy różnymi środkami transportu oraz ofertami poszczególnych przewodników. W skład systemu IDOS w RCz wchodzi zarówno komunikacja kolejowa oraz międzymiastowa jak i miejska komunikacja zbiorowa. Połączenia stanowiące część systemu IDOS można sprawdzić na stronie: http://jizdnirady.idnes.cz Transport kolejowy Najważniejszym organem administracji publicznej zajmującym się transportem kolejowym w Republice Czeskiej jest Ministerstwo Transportu RCz. Bieżącym zarządem zajmuje się państwowa jednostka budżetowa, która pełni rolę właściciela linii kolejowych. Jest nią Zarząd Transportu Kolejowego (Správa železniční dopravní cesty, s. o.). Jeśli chodzi o obsługę transportu kolejowego to w Czechach rolę tą pełni kilka firm przewozowych. Największą z nich są Koleje Czeskie SA (České dráhy, a.s.). Ważną rolę w tym zakresie odgrywają również tacy przewoźnicy jak: LEO Expres a.s. i RegioJet a.s. Najważniejszym przewoźnikiem w ramach towarowego transportu kolejowego jest firma czeskich kolei państwowych - ČD Cargo, a.s. Przez analizowany teren przebiega linia kolejowa numer 295 (Lipová Lázně - Javorník ve Slezsku). Wspomniany szlak kolejowy ma znaczenie lokalne. Transport rowerowy i turystyka piesza Najważniejszymi trasami rowerowymi na wspomnianym terenie są trasy nr 6046, 6044 a 6041. Większość ścieżek rowerowych na analizowanym obszarze stanowią trasy tzw. 4 kategorii.


S t r o n a | 32

Silniční doprava: Právní úprava, která upravuje otázky týkající se silnic v Polsku, je zákon ze dne 21. března 1985. o veřejných komunikacích (Dz U. 2007. No. 19, poz. ).

V souladu s ustanoveními této právní úpravy o veřejných komunikacích v Polsku se dělí na: vnitrostátní silnice včetně: dálnic, rychlostních silnic a dále na: - krajské silnice, - okresní silnice, - obecní silnice. Státní silnice jsou ve vlastnictví státní pokladny. Krajské silnice, okresní a obecní silnice jsou ve vlastnictví příslušné regionální správy, okresu nebo obce. Veřejné cesty spravují příslušné místní orgány státní správy a v případě státních silnic Generální ředitelství národních silnic a dálnic. Vlastnictví a správa silnic v Polsku: Kategorie silnice Správa silnice Starosta, primátor Obecní města Okresní Správa okresu Krajská Správa kraje Generalní řediteství Státní silnic a dálnic (GDDKiA)

Správa provozu

Vlastník silnice

Starosta

Samospráva obce

Starosta Hejtman kraje Generální ředitelství silnic a dálnic (GDDKiA)

Samospráva okresu Samospráva Státní pokladna

Silniční síť v analyzované oblasti se skládá převážně z regionálních a místních silnic (okresní a obecní silnice). Největší význam pro analyzovanou oblast má státní silnice číslo 46 Opole-Nysa-Kłodzko a vojvodská silnice číslo 390 Kamieniec Ząbkowicki – Złoty Stok – Lądek Zdrój. Důležitá pro dopravní dostupnost území je i dálnice A4 spojená s silnicí číslo 46 (směr na Opole).


S t r o n a | 33

Nejdůležitější právním předpisem definujícím právní rámec pro veřejnou dopravu v Polsku je zákon ze dne 16. prosince 2010. o veřejné dopravě. V polské části analizované oblasti je autobusová doprava jediná forma kolektivní veřejné dopravy. Společné přeshraniční autobusové spojení v analyzované oblasti prakticky neexistují. Deficit tohoto typu je způsoben mimo jiné tím, že autobusová doprava v ČR a Polsku je v kompetenci místních samosprávných celků na různých úrovních (v České republice jsou to Krajské úřady, zatímco v Polsku okresy ve spolupráci s obcemi). Železniční doprava: Ústředním orgánem státní správy v Polsku, odpovědným za otázky týkající se železniční dopravy je ministerstvo infrastruktury a rozvoje (MIR)., významnou úlohu ve struktuře veřejných subjektů působících v této oblasti hraje Úřad železniční dopravy (UTK), který je rozpočtová jednotka MIR. Úkoly UTK jsou především regulační povahy, včetně plnění úkolů týkajících se udělování licencí železniční dopravy. Většina železničních tratí v Polsku je spravována státním podnikem PKP Polskie Linie Kolejowe ve vlastnictví Polskich Kolei Państwowych (PKP). Hlavní železniční dopravci v Polsku jsou součástí skupiny PKP - PKP Intercity a ve vlastnictví jednotlivých samospráv kraje Przewozy Regionalne. Územím obci Lądek Zdrój prochází železniční nefunkční trať cislo 322 (Klodzko-Stronie Śląskie)


S t r o n a | 34

Cyklistická doprava a pěší turistika: V analyzované oblasti jsou příznivé podmínky pro rozvoj turistiky a cykloturistiky. Stav infrastruktury pro chodce a cyklistiku v této oblasti by měly být považovány za nevyhovující přičemž velmi malá část národních a krajských silnic je vybavena tímto typem zařízení. K lepší situaci v tomto ohledu dochází na silnicích v obcích a okresech a v případě nových investic v tomto typu dopravních cest se stalo standardním vytyčení chodníku, nebo cyklostezky. Drogowe przejścia graniczne na obszarze stanowiącym przedmiot niniejszej analizy. Silniční hraniční přechody v analyzované oblasti. CZ

PL

Nr drogi / silnice CZ

Nr drogi / silnice PL

Ograniczenia / omezení

Bernartice

Dziewiętlice

III/4573

16400

do 3,5 t

Javorník-Bílý Potok

Paczków

I/60

382

bez ograniczeń

Bílá Voda

Złoty Stok

III/4531

JavorníkTravná

Lutynia

II/457

do 3,5 t

pozostałe Nová Seninka

Nowa Morawa

Bílá Voda

Kamienica

Uwagi / komentáře

II/446

do 12 t oraz 12m długości pojazdu do 12 t

pozostałe MK,ÚK

do 3,5 t Horní Hoštice Goscice

III/4531

droga powiatowa po miasto Kamenicia, dalej droga leśna

do 3,5 t

Źródło / Zdroj: Dane własne na podstawie danych pochodzących z POWT RCz-RP 2007-2013 / Vlastní studie na základě dat z programu OPPS ČR-Polsko 2007-2013.


S t r o n a | 35

KONKLUZJE: 1. Konieczne jest zintensyfikowanie działań mających na celu włączenie analizowanego obszaru do sieci TEN-T (zwiększy to znacznie możliwość pozyskiwania środków UE na infrastrukturę transportową w perspektywie finansowej 2014-2020. 2. Po czeskiej stronie analizowanego obszaru istnieje zintegrowany system komunikacji, który stanowi wzorcowe rozwiązanie do wdrożenia w Polsce. 3. Na analizowanym obszarze brak bezpośrednich połączeń pomiędzy RP a RCz obsługiwanych przez publiczne środki komunikacji zbiorowej. 4. Należy zintensyfikować działania Euroregionu oraz JST działających na tym terenie w zakresie pozyskiwania zewnętrznych środków pomocowych przeznaczonych na modernizację infrastruktury transportowej. 5. Niezbędna jest integracja planów inwestycyjnych w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej po obydwu stronach granicy, tak aby w maksymalny sposób wykorzystać dostępne środki UE.

SHRNUTÍ: 1. Je zapotřebí zintenzivnit úsilí o začlenění studijní oblast TEN-T (to výrazně zvyšuje možnost získání finančních prostředků EU pro dopravní infrastrukturu ve finančním výhledu na období 2014-2020. 2. Na české straně analyzované oblasti se nachází integrovaný komunikační systém, který je vzorovým řešením pro použití v Polsku. 3. V analyzované oblasti, je nedostatek přímých spojů mezi Polskem a Českou republikou podporovaných veřejnými prostředky veřejné dopravy. 4. Euroregion a JTS by měli zintenzivnit činnosti v této oblasti, pokud jde o vyhledávání finančních prostředků na vnější zdrojů pomoci vyčleněných pro modernizaci dopravní infrastruktury. 5. Je třeba integrovat investiční plány v rozvoji dopravní infrastruktury na obou stranách hranice, a tak v maximálním způsobem využít dostupných finančních prostředků EU.


S t r o n a | 36


2.3. Infrastruktura techniczna / Technická infrastruktura.

Zaopatrzenie w wodę: Wszystkie gminy położone w czeskiej części analizowanego obszaru są wyposażone w sieć wodociągową. Alternatywnym źródłem wody pitnej w czeskiej części analizowanego obszaru są studnie przydomowe.

Kanalizacja i oczyszczanie ścieków: Kwestia kanalizacji oraz oczyszczania ścieków stanowi jeden z najważniejszych problemów czeskiej części analizowanego obszaru. Stan techniczny infrastruktury jest w wielu przypadkach niesatysfakcjonujący a potrzeby inwestycyjne w tym zakresie są duże. Kwestia odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych na poziomie europejskim jest regulowana przede wszystkim przez postanowienia Dyrektywy Rady z dnia 21 maja 1991 dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (nr 91/271/EWG). W niedalekiej perspektywie na analizowanym obszarze należy oczekiwać wzrostu wydatków związanych z budową sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków, co związane jest z obowiązkami w zakresie ochrony środowiska nałożonymi na państwa członkowskie przez UE. W związku ze znacznym rozdrobnieniem terytorialnym czeskich gmin należy oczekiwać iż tego typu projekty będą realizowane przez kilka gmin w formule partnerstwa międzygminnego. Zaopatrzenie w energię elektryczną: Dystrybutorem energii elektrycznej w RCz jest firma ČEZ Distribuce, a.s., zapewniająca dostawy do użytkowników i będąca operatorem sieci linii energetycznych. Zaopatrzenie w gaz: Gaz ziemny w RCz pochodzi z sieci wewnątrzkrajowej i jest przekazywany do sieci dystrybucyjnych regionalnych spółek dystrybucyjnych oraz do bezpośrednich odbiorców. W związku z notowanym w ostatnich latach wzrostem cen gazu ziemnego na analizowanym obszarze można zaobserwować wzrost zainteresowania źródłami energii w postaci paliw stałych lub źródeł o charakterze alternatywnym. Operatorem gazowej sieci przesyłowej w RCz jest spółka NET4GAS, s.r.o. Gospodarka odpadami: Najważniejszym, czeskim aktem prawnym regulującym kwestię gospodarki odpadami jest ustawa nr 185 z 2001 roku o odpadach. W lipcu 2012 roku w Czechach weszła w życie ustawa nr 174 z 2012 roku zmieniająca ustawę nr 565 z 1990 roku o opłatach

S t r o n a | 38

lokalnych z późniejszymi zmianami. Wspomniany akt prawny wprowadził zasadnicze zmiany w zakresie zarządzania opłatą lokalną za prowadzenie systemu gromadzenia, zbioru, transportu, segregacji, wykorzystywania i utylizacji odpadów komunalnych. Na podstawie przepisów tej ustawy poszerzono grono płatników opłaty i zwiększono górną granicę części opłaty, która ustalana jest na podstawie faktycznych kosztów gminy z poprzedniego roku ponoszonych w związku z wywozem niesegregowanych odpadów komunalnych. Wysokość tej opłaty jest więc różna w różnych gminach. Należy podkreślić, że w czeskiej części analizowanego obszaru recyclingowi poddana jest znaczna część odpadów przemysłowych (przede wszystkim dotyczy to papieru, plastiku, szkła oraz metali).


S t r o n a | 39

Zásobování vodou: Zásobování vodou v polské části analyzovaného území zajišťují především veřejné vodovody. Alternativními zdroji pitné vody v polské části studované oblasti jsou studny pro domácnost.

Obyvatelstvo využivající vodovodní síť podle obcí (stav za rok 2013). Obyvatelstvo využivající Územní jednotka vodovodní síť Lądek Zdrój

6113

Złoty Stok

3869

Zdroj: GUS (Bank Danych Lokalnych).

Kanalizace a čištění odpadních vod: Právní předpisy EU o shromažďování a čištění městských odpadních vod stanovuje především směrnice Rady 91/271 / EWG ze dne 21. května 1991. Tento dokument ukládá polské vládě postavit, rozšířit nebo modernizovat komunální čističky odpadních vod a kanalizace v městských oblastech, do konce roku 2015. Obyvatelstvo využivající kanalizace podle obcí: Územní jednotka

2013

Lądek Zdrój

5145

Złoty Stok

2383

Polska

25 047 629


S t r o n a | 40

W 2011 r. oddano do eksploatacji transgraniczny gazociąg Polska – Czechy. Połączenie z czeskim systemem przesyłowym umożliwia odbiór ok. 0,5 mld m sześc. gazu ziemnego rocznie. Długość gazociągu po polskiej stronie wynosi 22 km i przebiega przez gminy Cieszyn, Hażlach, Dębowiec i Skoczów. Długość czeskiego odcinka gazociągu to ok. 10 km. V roce 2011 byl uveden do provozu přeshraniční plynovod Polsko - Česká republika. Spojení s českou přenosovou soustavou umožňuje přijímat cca. 0,5 miliardy m3. zemního plynu za rok. Délka plynovodu na polské straně je 22 km a vede přes obce Cieszyn, Hażlach, Debowiec a Skoczów. Česká část délky potrubí je cca. 10 km. Největším problémem v oblasti čištění odpadních vod je řešení tohoto problému v malých městech, ve kterých je kvůli rozptýlení bytových domů napojení na kanalizaci s čistírnou odpadních vod mnohem dražší než v městských oblastech.

Obyvatelstvo využvající plynovou síť v polské části analyzovaného území: Územní jednotka Lądek Zdrój Złoty Stok Polsko

2013 5502 5 20 158 467

Zdroj: GUS.

Zásobování teplem: V polské části území existují jak individuální topné systémy tak kolektivní (výtopny, kotelny). Většina domácností využívá jednotlivých topných systémů. Odpadové hospodářství: Nejdůležitější zákon upravující zásady nakládání s odpady v Polsku je zákon ze dne 14. prosince 2012 o odpadech (Dz. U. z roku 2013. poz. 21). Tento zákon definuje opatření na ochranu životního prostředí, život a zdraví, na prevenci a snížení negativních dopadů na životní prostředí a lidské zdraví, která vyplývají z výroby a nakládání s odpady, a omezující celkový dopad využívání zdrojů a zlepšováním účinnosti tohoto využívání. Zákon o odpadech obsahuje také ustanovení, kterým se stanoví obecné zásady nakládání s odpady, plány pro nakládání s odpady, pravomoci nezbytné k nakládání s odpady, pravidla evidence subjektů uvádějících produkty, výrobky v obalech a hospodařící s Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 41

odpady, stejně jako pravidla vedení evidence odpadů. V červenci 2013 rok v polské části analyzovaného území byl zaveden nový systém pro sběr a recyklaci odpadů spojené s nabytím účinnosti zákona ze dne 1. července 2011, kterým se mění zákon o udržování čistoty a pořádku v obcích a některých dalších zákonů. Poplatek za odvoz odpadků v Polsku se liší v různých obcích. Informace o nakládání s odpady v obcích: Jednotka, která Sběrná místa pro zajišťuje odvoz odpad z Územní jednotka komunálního domácností (ano odpadu / ne) Lądek Zdrój Obec Ano Złoty Stok

Obec

Obec

Zdroj: GUS.


KONKLUZJE:

SHRNUTÍ:

1. Dostawy wody pitnej w polskiej/czeskiej części analizowanego obszaru są zapewnione dzięki sieci pokrywającej prawie cały analizowany obszar.

1. Dodávky pitné vody v polské / české části analyzovaného území jsou poskytovány prostřednictvím sítě pokrývající téměř celou plochu analyzované oblasti.

2. Na analizowanym obszarze skanalizowana jest większość obiektów a aktualnie realizowane są inwestycje w zakresie budowy nowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Oczyszczalnie ścieków posiadają rezerwę umożliwiającą podłączenie kolejnych obiektów.

2. V analyzované oblasti je kanalizována většina objektů a aktuálně probíhají investice do výstavby nových vodovodních a kanalizačních sítí. Čistírny odpadních vod jsou přizpůsobeny pro připojení nových zařízení.

3. Dostawy energii cieplnej zapewnione są w wystarczającym stopniu i z wystarczającą efektywnością. Znaczny odsetek część domów jednorodzinnych jest zaopatrzony we własne źródła ogrzewania. 4. Na analizowanym obszarze można zaobserwować wzrost produkcji energii elektrycznej i cieplnej z odnawialnych źródeł. 5. Dostawy energii elektrycznej są zapewnione na wystarczającym poziomie, jednak modernizacji wymaga część infrastruktury przesyłowej. 6. W czeskiej części analizowanego obszaru istnieje efektywny i sprawdzony system gospodarki odpadami zapobiegający powstawaniu nielegalnych składowisk odpadów, który może stanowić wzór dla rozwiązań obowiązujących w Polsce. System gospodarki odpadami komunalnymi ma rezerwy w zakresie dodatkowego segregowania oraz maksymalnego wykorzystania odzyskanych surowców. 7.W lipcu 2013 roku na terenie polskiej części analizowanego obszaru został wprowadzony nowy system zbierania i recyclingu odpadów związany z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.

3. Dodávka tepelné energie je k dispozici v dostatečné míře s dostatečnou účinností. Významný podíl rodinných domů je opatřen vlastním zdrojem vytápění. 4. V analyzované oblasti lze pozorovat nárůst výroby elektřiny a tepla z obnovitelných zdrojů. 5. Dodávka elektrické energie jsou k dispozici v dostatečné úrovni, ale vyžaduje určité modernizace v přenosové infrastruktuře. 6. V české části analyzovaného území, je účinný a osvědčený systém nakládání s odpady, který chrání proti zakladání černých skládek, který mohou být vzorem pro řešení platné v Polsku. Komunální systém nakládání s odpady má rezervu v oblasti dalšího třídění a maximalizování využití recyklovaných materiálů. 7. V červenci 2013 rok v polské části analyzovaného území byl zaveden nový systém pro sběr a recyklaci odpadů spojený s nabytím účinnosti zákona ze dne 1. července 2011, kterým se mění zákon o udržování čistoty a pořádku v obcích a některých dalších zákonů.

2.4. Infrastruktura społeczna / Sociální infrastruktura.

EDUKACJA Przedszkola – umożliwiają edukację przedszkolną dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Placówki przedszkolne w Republice Czeskiej są prowadzone przede wszystkim przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego. Szkoły podstawowe – prowadzą działalność edukacyjną skierowaną do dzieci w wieku od lat 7 do 15. Szkoły podstawowe w Czechach liczą 9 klas i są podzielone na 2 tzw. stopnie (I stopień – klasy 1-5, II stopień – klasy 6-9). Niektóre szkoły podstawowe prowadzą edukację tylko w zakresie tzw. I stopnia lub poprzez funkcjonowanie tzw. klas łączonych. Szkoły średnie – są prowadzone w formie liceów ogólnokształcących, średnich szkół zawodowych oraz zasadniczych szkół zawodowych. W Republice Czeskiej wyróżniamy trzy formy kształcenia w tym zakresie: - wykształcenie średnie (1-2 lata), - wykształcenie średnie wraz z uzyskaniem tytułu zawodowego (2-3 lata), - wykształcenie średnie zakończone maturą (4 lata, ewentualnie sześcioletnie lub ośmioletnie liceum ogólnokształcące). Szkoły średnie w Czechach są prowadzone z reguły przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla krajskiego (regionalnego).

Portal www.stredniskoly.cz – baza danych szkół średnich w Czechach.

Policealne szkoły zawodowe – placówki edukacyjne skierowane do absolwentów szkół średnich, w których nauczanie kończy się egzaminem maturalnym. Nauka w tego typu szkołach trwa z reguły 3 lata. Ich absolwenci otrzymują tytuł „dyplomowanego specjalisty”. Szkoły tego typu w Czechach są prowadzone z reguły przez jednostki

S t r o n a | 44

samorządu terytorialnego szczebla krajskiego (regionalnego) lub firmy prywatne / organizacje pozarządowe. Szkoły wyższenajważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie związane z prowadzeniem jest ustawa o szkolnictwie wyższym. Uczelnie tego typu oferują naukę w formie studiów licencjackich, magisterskich oraz doktoranckich. W Czechach istnieją zarówno szkoły wyższe prowadzone przez organy publiczne (państwowe lub samorządowe) jak i prywatne. Niektóre uczelnie prowadzą również naukę w formie tzw. uniwersytetów trzeciego wieku.


S t r o n a | 45

VZDĚLÁVÁNÍ

Mateřské školy V Polsku navštěvují mateřskou školu děti od 3 do 6 let. Ve zvláštních případech, dítě může začít školní docházku od 2,5 let. V případě dětí ve věku 5-6 je povinnost účastnit se v předškolním vzdělávání. V Polsku jsou při základních školách také provozovány mateřské školy, mateřské kluby a skupiny. Poslední dvě formy předškolního vzdělávání jsou určeny pro malé skupiny dětí a jsou vytvořeny v menších městech, kde nejsou k dispozici žádné mateřské školky nebo základní školy. Základní školy Vzdělávání na polské základní škole trvá šest let. Ve třídách I-III, probíhá ve formě tzv. integrovaného vzdělávání, tedy bez rozdělení pro jednotlivé předměty a jejich vedení je svěřeno jednomu učiteli-vychovateli. Druhý stupeň základního školního vzdělávání zahrnuje stupně IV až VI. Výuka v této fázi je vedena učitely - specialisty. Předměty provedené v této fázi jsou: polština, moderní cizí jazyk, matematika, přírodní vědy, historie a společnost, hudba, umění, technika, informatika, tělesná výchova, náboženství nebo etika, vzdělání pro rodinný život (od páté třídy). Gymnázia V Polsku jsou 3-leté nižší střední školy, které jsou určeny pro děti a mládež ve věku 13 až 16 let. Vzdělávání na gymnáziu končí gymnazijní zkouškou . Střední školy V Polsku jsou existují následující typy středních škol: 1.a) Odborné školy se studiem po dobu ne méně než 2 roky, a ne více než tři roky (od 1. září 2012 jsou provozovány pouze tříleté obory), které umožňují studentům získání výučního listu potvrzujícího odborné kvalifikace po absolvování zkoušky, jakož i další vzdělávání ve školách uvedených v bodech e) a f).


S t r o n a | 46

2.b) tříleté střední školy, jejichž zakončení umožňuje získání maturitního vysvědčení po složení maturitní zkoušky. 3.c) tříleté střední školy poskytujících vzdělání v oborech odborného vzdělávání, jejichž zakončení umožňuje získání maturitního vysvedčení po složení maturitní zkoušky (od 1. září 2012. se nepřijímají studenti na tento typ škol). 4.d) čtyřleté odborné střední školy, které umožňují studentům získání diplomu v odborných kvalifikacích po vykonání zkoušky a také možnost získat maturitní vysvědčení po složení maturity. 5.e) dvouleté nástavbové školy pro absolventy škol uvedených v bodě a), jejichž zakončení umožňuje získání maturitního vysvedčení po složení maturitní zkoušky (od 1. září 2012 nejsou přijímáni studenti na tento typ škol). 6.f) tříleté nástavbové odborné střední školy školy pro absolventy škol uvedených v bodě a), které umožňují studentům získání diplomu v odborných kvalifikacích po vykonání zkoušky, a také možnost získat maturitní vysvědčení po složení maturity (od 1. září 2013. nejsou přijímáni studenti na školy tohoto typu). 7.g) nástavbové střední školy s dobou studia nepřesahující 2,5 roku, které umožňují studentům, se středoškolským vzděláním získání potvrzující diplom v odborných kvalifikacích. 8.h) tříleté speciální školy připravující se na zaměstnání žáky s mentálním postižením v mírné nebo závažné formě a žáky s více vadami, jejichž ukončení je osvědčením pro přijetí do práce. Univerzity Univerzita je v Polsku organizační jednotkou státní, místní samosprávy nebo soukromou, provozovanou na základě zákona o vysokém školství nebo v případě církevních vysokých škol na základě dohody vlády Polské republiky se správou církevních úřadů. V polském vzdělávacím systému je to škola vzdělávající absolventy liceí a technických středních škol, kteří složili maturitní zkoušku. Studium prvního stupně je zakončeno získáním titulu odborného bakaláře nebo inženýra, druhý stupeň titulem magistra nebo magistra inženýra. Některé obory, nicméně, mají podobu souvislého studia a jsou zakončeny získáním magisterského titulu nebo titulu lékaře, zubaře, veterináře. Dokončení druhého stupně nebo souvislého studia dovoluje pokračovat ve studiu doktorantském.


S t r o n a | 47


S t r o n a | 48

POMOC SPOŁECZNA Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie pomocy społecznej w Republice Czeskiej jest ustawa nr 108 z 2006 roku o pomocy społecznej. W czeskiej części analizowanego obszaru funkcjonuje większość rodzajów placówek świadczących pomoc społeczną. Do najważniejszych rodzajów placówek pomocy społecznej w Czechach są: - ośrodki usług dziennych (Centra denních služeb), - domy opieki dziennej (denní stacionáře), - domy opieki tygodniowej (týdenní stacionáře), - ośrodki dla osób niepełnosprawnych (domovy pro osoby se zdravotním postižením), - domy dla osób starszych (domovy pro seniory), - domy s usługami opiekuńczymi (domy s pečovatelskou službou), - domy ze szczególnym trybem (domovy se zvláštním reżimem), - mieszkania chronione (chráněné bydleni).

SOCIÁLNÍ POMOC Nejdůležitějším zákonem upravujícím rozsah sociální pomoci v Polsku je zákon ze dne 12. března 2004. o sociální pomoci. V polském systému sociálního zabezpečení vyniká: - Pomoc v institucích, jako jsou: komunitní domy svépomoci, střediska péče o děti, - komunitní pomoc, včetně komunitních center, podpůrná střediska (tj. domy s pečovatelskou službou, noclehárny, útulky pro bezdomovce, komunitní domy svépomoci pro osoby s duševními poruchami ).


S t r o n a | 49

- finanční pomoc, služby a materiály poskytnuté pro centra sociální péče (a v některých případech okresní střediska rodinné pomoci). V rámci institucionální struktury ústavů sociální péče v Polsku lze rozlišit: - centra sociální péče působí v každé obci, poskytují podporu ve formě sociální práce, peněžitých dávek, přiznávají věcnou a asistenční pomoc a směřují do podpůrných zařízení; - okresní střediska rodinné pomoci (ve městech s okresní správou - obecní střediska rodinné pomoci); - regionální centra sociální politiky (při krajských úřadech) - se zabývají koordinací sociální politiky ve vztahu k pomoci na území krajů; - oddělení sociální politiky na krajských úřadech, které vykonávají kontrolu dohled nad prováděním výkonů místní správy obcí, okresů krajů, včetně kvality fungování oddělení sociální pomoci (v rozsahu úkolů); - Ministerstvo práce a sociálních věcí - se zabývá koordinací sociálních politik celém Polsku a přípravou změn stávajících právních předpisů. V polské části zkoumané oblasti jsou prakticky všechny druhy institucí sociální pomoci působících v Polsku.

OCHRONA ZDROWIA W czeskiej części analizowanego obszaru znajdują zarówno placówki medyczne oferujące opiekę zdrowotną o charakterze podstawowym oraz specjalistycznym. dla mieszkańców poszczególnych gmin, miast i rejonów objętych działaniem danej placówki. Do najważniejszych typów placówek oferujących opiekę medyczną w Czechach możemy zaliczyć: - zakłady opieki zdrowotnej, - szpitale, - specjalistyczne zakłady lecznicze, - uzdrowiskowe zakłady lecznicze, Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 50

- samodzielne placówki ambulatoryjne, - specjalne zakłady służby zdrowia. System opieki zdrowotnej w Republice Czeskiej jest powszechnie uznawany za jeden z lepiej funkcjonujących systemów tego rodzaju w Unii Europejskiej.

ZDRAVOTNÍ PÉČE Zdravotní péče v Polsku je vykonávána v rámci: - Ambulantního zdravotnictví (ambulantní kliniky v oblasti primární péče, specializované kliniky, specializované ordinace, školní a firemní zdravotní služby ); Zdravotní péče v Polsku je spravována v rámci: - ústavního zdravotnictví (nemocnice, kliniky, sanatoria); - rychlé lékařské pomoci (záchranná služba). V polské části zkoumané oblasti jsou instituce, které nabízejí základní zdravotní péči v oboru, stejně jako instituce specializované péče, jakož i nemocnice a záchranné služby. Nejdůležitější zákony upravující problematiku zdravotní péče v Polsku jsou: - Zákon o zdravotnické činnosti (Dz. U. z roku 2013 r. 0, poz.), - Zákon o zdravotních službách financovaných z veřejných prostředků ( Dz. U. z roku 2008. číslo 164, poz. ), - Zákon o právech pacientů veřejný ochránce práv pro pacienty ( Dz. U. z roku 2012 0, poz. ), - Zákon o lázeňské léčbě, lázních a oblastech lázeňské ochrany a lázeňských obcích ( Dz. U. z roku 2012. 0, poz. ), - Zákon o povolání lékaře a zubního lékaře (Dz. U. z roku 2011. 277, poz. .). Hlavním zdrojem financování pro systém zdravotní péče v Polsku je zdravotní pojištění ve Státním zdravotním fondu. Občané jsou zatíženi povinným pojistným představujícím 9% z příjmů fyzických osob (7,75% se odečte od daně z příjmu a 1,25% hradí pojistník), které je odváděno do institucí zdravotního pojišťění (NFZ). Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

KONKLUZJE:

SHRNUTÍ:

1. Sieć szkół oraz placówek opieki społecznej/zdrowotnej na analizowanym obszarze odpowiada obecnym potrzebom.

1. Síť škol a institucí sociální/zdravotní péče ve zkoumané oblasti odpovídá současným potřebám.

2. W związku z negatywnymi tendencjami demograficznymi w perspektywie wieloletniej należy spodziewać się spadku liczby placówek edukacyjnych oraz wzrostu liczby placówek opieki zdrowotnej.

2. V souvislosti s negativními demografickými trendy v dlouhodobé perspektivě by se měl očekávat pokles počtu vzdělávacích institucí a zvýšení počtu zdravotnických zařízení

3. Istotnym elementem wsparcia projektów współpracy placówek edukacyjnych w latach 2015-20 będzie Fundusz Mikroprojektów programu Interreg VA Republika Czeska-Polska.

3. Důležitým prvkem podpory projektů spolupráce v oblasti vzdělávání v letech 2015-20 bude Fond Mikroprojektů programu Interreg VA Česká republikaPolsko

4. W polskiej części analizowanego obszaru istnieje lepszy dostęp do specjalistów oparty na systemie edukacji zawodowej o wysokiej jakości dostosowanym do potrzeb rynku pracy. 5. Konieczna jest intensyfikacja transgranicznych działań na rzecz realizacji wspólnych projektów dotyczących kształcenia zawodowego. 6. Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w obydwu krajach mogą uzyskać przed wyjazdem do innego kraju członkowskiego UE Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Uprawnia ona do uzyskania w nagłych wypadkach świadczeń zdrowotnych w zakresie w jakim przysługują one obywatelom danego kraju członkowskiego UE.

4. V polské části studované oblasti, je lepší přístup ke specialistům na základě systému odborného vzdělávání vysoké kvality přizpůsobené potřebám trhu práce. 5. Je nezbytné zintenzivnit přeshraniční aktivity pro realizaci společných projektů týkajících se odborného vzdělávání 6. Osoby, na které se vztahuje zdravotní pojištění mohou v obou zemích získat před odjezdem do jiného státu EU Evropský průkaz zdravotního pojištění. To opravňuje k získání nouzové zdravotnické péče v takovém rozsahu na jaký mají nárok státní příslušníci daného členského státu EU.

S t r o n a | 52


2.5. Kultura, sport, rekreacja i turystyka / Kultura, sport, volný čas a turistika.

Republika Czeskiej tradycyjnie dzieli się na 15 regionów turystycznych, które są podzielone na obszary turystyczne. Czeska część analizowanego obszaru należy do regionu turystycznego Północne Morawy i Śląsk [Severní Morava a Slezsko], który podzielony jest na sześć obszarów turystycznych: Jeseníky, Opavské Slezsko, Ostravsko, Těšínské Slezsko, Poodří – Moravské Kravařsko i Beskydy – Valašsko. W Czechach istnieje gęsta sieć punktów informacji turystycznej (również certyfikowanych). Ustalaniem zasad certyfikacji tego typu punktów w Czechach zajmuje się Zrzeszenie Informacji Turystycznych Republiki Czeskiej (Asociace turistických informačních center České republiky) działające w porozumieniu z Czeską Centralą Turystyki – CzechTourism i Ministerstwem Rozwoju Regionalnego RCz.

Strona internetowa Zrzeszenia Informacji Turystycznych Republiki Czeskiej (Asociace turistických informačních center České republiky): http://www.aticcr.cz

Potencjał turystyczny Ziemi jawornickiej polega przede wszystkim na możliwościach związanych z pobliskimi Górami Rychlebskimi.

Zamek biskupów wrocławskich Jánský Vrch w Javorníku. Źródło fotografii: commons.wikimedia Autor: Mzopw. Public domain.

S t r o n a | 54

Turystyka wiejska: Turystyka wiejska jako rodzaj turystyki pobytowej jest ważnym elementem ruchu turystycznego na obszarze objętym strategią. Rodzajem turystyki wiejskiej jest agroturystyka, która w Czechach jest definiowana jako „uzupełniająca działalność gospodarstw rolnych z maksymalną liczbą 12 oferowanych miejsc noclegowych”.

Strona internetowa miasta Javornik: http://www.mestojavornik.cz

Kościół w Bílým Potoku. Autor: Stok. Źródło: wikimedia commons. CC BY-SA 3.0.


S t r o n a | 55

Do najważniejszych atrakcji turystycznych w czeskiej części analizowanego obszaru należą: - zamek Jánský Vrch, - kościół Najświętszej Trójcy, - KosciółŚw. Krzyża i Helelny, - Dittersův Dům, - Muzeum Miejskie w Javorníku, - ratusz w Javorníku, - ruiny zamknu Rychleby, - ruiny Pustý zamek.

Kulturní památky a zajímavosti: Venkovská turistika: Rozvoj v Polsku začal v 90. letech dvacátého století. V polském zákoně není oficiální definice agroturistiky. V platných právních předpisech, jsou použity pouze takové termíny jako je "Pronájem místností zemědělci" či "poskytování dalších služeb na farmách spojených s pobytem turistů". V čl. 3 zákona ze dne 2. července 2004 o svobodě podnikání (Dz.U. 2004 č. 173, poz. 1807) bylo rozhodnuto, že její ustanovení se nevztahují na pronájem místností zemědělci a prodej domácích jídel, jako typických služeb nabízených v oblasti ", jakož i poskytování jiných služeb na farmách souvisejících s pobytem turistů.Zákon o svobodě ekonomické činnosti nedefinuje pojem " agroturistická farma", pouze uvádí podmínky, za kterých zemědělci bez registrace v Centrálním registru a informacích o podnikání, mohou poskytovat služby spojené s pobytem turistů. Ustanovení zákona také nezavádějí žádná omezení týkající se pronájmu pokojů či prodeje domácích pokrmů a poskytování dalších služeb na farmě souvisejících s pobytem turistů je právně přípustné. Příklady farem s agroturistikou poskytujících služby na polské straně analyzované oblasti jsou, např. Agroturystyka "Trzy Koguty" v Zlotym Stoku anebo Agroturystyka Cztery Kąty Alina Kuczwalska w Lądku Zdroj. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 56

K turistickým zajímavostem polské části analyzované oblasti můžeme zahrnout: Lądek-Zdrój: - Ústav přírodní medicíny "Jerzy" - náměstí, - Sanatorium "Wojciech" - most sv. Jana na řece Biała Lądecka, - Arboretum. Zloty Stok: - Podzemní turistická trasa "Kopalni Złota" s podzemním vodopádem, - Muzeum minerálů u "Kopalni Złota" - Lesní přírodní park "Skalisko" - Ranč "Nasza Szkapa" - Objekt bývalé mincovny, - Radnice, - Bývalý evangelický kostel, - Pozdně gotická hřbitovní kaple, - Dům Fuggerů, - Barokní kostely v částech: Mąkolno, Chwalisław, Płonica a pozdně gotický kostel v Laskach, - Křížová cesta a kaple sv. Anny na Górze Krzyżowej, - Staré vápenné pece a zatopený kamenolom krystalických vápenců "Bajcerówka" - Kamenolom ve Złotym Jarze, - vyhlídkové místo Jawornik Wielki (872 m), Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 57

- Hlavní trasa vnitrosudetské silnice (Zloty Stok - Zittau) - Více než 70 km cyklistických stezek připojenými k systému tras Euroregionu Glacensis , - Asi 44 km turistických stezek včetně hlavní sudetské stezsky M. Orłowicze, - Středověký technický park.


S t r o n a | 58

KONKLUZJE: 1. Na analizowanym obszarze istnieje relatywnie gęsta sieć drogowa dla indywidualnego transportu samochodowego.

SHRNUTÍ: 1. V analyzované oblasti, je poměrně hustá silniční síť pro individuální automobilovou dopravu.

2. Po obydwu stronach granicy istnieje duża ilość atrakcji turystycznych z zakresu dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.

2. Na obou stranách hranice existuje velké množství památek v oblasti přírodního a kulturního dědictví.

3. Istnieje bariera językowa na poziomie języka specjalistycznego w ruchu turystycznym (obsługa hoteli, restauracji).

3. Existuje jazyková bariéra na úrovni specializovaného jazyka v oblasti cestovního ruchu (hotelové služby, restaurace).

4. Brak obiektów hotelowych o podwyższonym standardzie po polskiej stronie znacznie zawęża grupę docelową potencjalnych turystów.

4. Nedostatek hotelových zařízení s vyšším standardem na polské straně výrazně zužuje cílovou skupinu potenciálních turistů.

5. Rozpoznawalność Polski jako kraju atrakcyjnego pod względem turystycznych jest w Czechach wciąż słaba.

5. Vnímání Polska jako země atraktivní pro cestovní ruch v České republice je stále slabé.


S t r o n a | 59

2.6. Ochrona środowiska / Ochrana životního prostředí.

Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie związane z ustanawianiem obszarów chronionych jest w Republice Czeskiej Ustawa o ochronie przyrody i krajobrazu (ustawa nr. 114/1992). W czeskim systemie prawnym rozróżniamy następujące formy ochrony przyrody: - park narodowy (národní park) – skrót NP, - park krajobrazowy (chráněná krajinná oblast) – skrót CHKO, - rezerwat przyrody (národní přírodní rezervace) – skrót NPR), - użytek ekologiczny (přírodní rezervace) – skrót PR, - narodowy pomnik przyrody (národní přírodní památka) – skrót NPP, - pomnik przyrody (přírodní památka) – skrót PP. W czeskiej części analizowanego obszaru występują następujące formy ochrony przyrody: - Góry Rychlebskie (Rychlebské hory), - obszar „Račího údolí” (dolina).


S t r o n a | 60

Nejdůležitější zákonem upravujícím otázky týkající se zřízení chráněných oblastí v Polsku je zákon ze dne 16. dubna 2004 o ochraně přírody (Dz. U. 2004. číslo 92, poz. 880). V souladu s ustanoveními tohoto zákona v Polsku rozlišujeme následující formy ochrany přírody: - Ochrana druhů rostlin a živočichů, - Národní parky, - Přírodní rezervace, - Krajinné parky, - Chráněné krajinné oblasti, - Natura 2000 - Ekologické oblasti, - Přírodní památky, - Dokumentační místa, - Přírodně-krajinné celky. V polské části analyzované oblasti jsou tyto formy ochrany přírody: - Přírodní památky (starodrzew). Zloty Stok: - Chráněná krajinná oblast Śnieżnicko. CHKO má jedinečné přírodní hodnoty, které rozmanitý terén, bohatou fauna a flóru, podhorské klima s dlouhým obdobím sněhové pokrývky a čistý vzduch. - Chráněná krajinná oblast Bardzkie a Sowi hory, - Rychlebské hory (NATURA 2000), - Doly ve Zlatém Stoku (Natura 2000), - Přírodní rezervace "Storczykowa Hałda ". - 5 přírodních památek (4 Javory klen , 1 buk červenolistý) ve Zlatém Stoku, - Skupina 8 druhů lesních dubu na kopci u sv. Bartnika v Błotnici - 1 památka neživé přírody (balvan v Błotnici). - Chráněná krajinná oblast "Wzgórza Strzelińskie", - Chráněná krajinná oblast "Przedgórze Paczkowskie". Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 61

KONKLUZJE: 1. Walory środowiska naturalnego sprawiają dobre warunki dla proekologicznej turystyki o charakterze rodzinnym.

SHRNUTÍ: 1. Kvalita životního prostředí dává dobré předpoklady pro ekologický cestovní ruch rodinného charakteru.

2. Istotnym gwarantem równowagi ekologicznej na pograniczu są współdziałające ze sobą służby ratownicze.

2. Důležitým garantem ekologické rovnováhy na hranici jsou interakce záchranných služeb.

3. Zarówno w Polsce jak i w Czechach w ostatnich latach podjęto dużą ilość działań w zakresie usprawnienia polityki wodno-ściekowej (przede wszystkim współfinansowanych ze środków UE).

3. Jak v Polsku tak České republice v posledních letech došlo k velkému množství aktivit ke zlepšení vodohospodářství a politiky nakládání s odpadními vodami (především spolufinancovaných Evropskou unií).

4. Obszar ma niewykorzystany potencjał dziedzictwa przyrodniczego w zakresie tworzenia wspólnych transgranicznych produktów ruchu turystycznego.

4. Oblast má nevyužitý potenciál přírodního dědictví pro vytvoření společných přeshraničních produktů cestovního ruchu.


S t r o n a | 62


3. Analiza SWOT / SWOT analýza.

Przedstawiana analiza SWOT stanowi podsumowanie informacji przedstawionych w części analitycznej niniejszego dokumentu. Předkládaná SWOT analýza poskytuje souhrn informací uvedených v analytické části tohoto dokumentu.

Transport. Słabe strony:

Mocne strony:

- brak dróg szybkiego ruchu łączących

- stosunkowo dobra siatka powiązań

polską część analizowanego obszaru z

drogowych o znaczeniu lokalnym,

ośrodkami o znaczeniu wojewódzkim,

- bliskość autostrady A4,

- brak integracji rozkładów jazdy

- zadowalający stan i gęstość przejść

w transgranicznej komunikacji

granicznych pozwalających rozwijać relacje

autobusowej/kolejowej,

trangraniczne,

- brak koncepcji uruchomienia

- korzystne uwarunkowania geograficzne do

publicznej komunikacji transgranicznej

rozwoju infrastruktury komunikacyjnej.

po stronie polskiej, - zróżnicowanie w zakresie kategoryzacji i tonażu dróg w Polsce oraz Republice Czeskiej. Szanse:

Zagrożenia:

- rozwój infrastruktury o charakterze

- brak środków własnych JST na inwestycje w

krajowym i transgranicznym z

zakresie infrastruktury drogowej,

wykorzystaniem środków UE na lata

- ograniczenie możliwości finansowania

2014-20,

infratruktury drogowej ze środków UE do

- integracja rozkładów jazdy

połączeń nawiązujących do europejskiej

w transgranicznej komunikacji

sieci TEN-T,

autobusowej /kolejowej,

- niszczenie połączeń drogowych w sytuacji

S t r o n a | 64

- ujednolicenie kategoryzacji dróg w

stanów powodziowych,

zakresie połączeń transgranicznych

- brak możliwości finansowania ze środków UE

(przede wszystkim w zakresie tonażu

projektów z zakresu lokalnej infradtruktury

dróg).

drogowej / kolejowej, - protesty społeczności lokalnych związane z nowymi inwestycjami drogowymi, - zły stan infrastruktury kolejowej.

Zasoby ludzkie, gospodarka i edukacja. Mocne strony:

Słabe strony:

- mocna identyfikacja społeczności

- postępujący proces depopulacji,

lokalnych w zamieszkiwanym

- słane saldo migracji,

obszarem,

- ujemny przyrost naturalny,

- aktywna współpraca transgraniczna

- starzejąca się populacja,

o długoletniej historii,

- emigracja krajowa i zagraniczna

- równomierna struktura osadnicza,

młodzieży.

- zadowalająca infrastruktura

- mało efektywna służba zdrowia po stronie

społeczna po obydwu stronach

polskiej,

granicy (ze wskazaniem na stronę

- poziom gazyfikacji obszaru na poziomie

czeską),

niższym niż krajowy,

- efektywna służba zdrowia po stronie

- niewielkie zainteresowanie rynkiem polskim

czeskiej,

ze strony czeskich firm/pracowników,

- duża aktywność sektora

- mniej korzystne świadczenia socjalne po

pozarządowego w zakresie inicjatyw

stronie polskiej,

lokalnych,

- brak nowoczesnych form wsparcia

- dobrze rozwinięte rolnictwo (przede

samozatrudnienia np. w formie inkubatorów

wszystkim w odniesieniu do strony

przedsiębiorczości,

polskiej),

- niższe wpływy podatkowe spowodowane

- zaangażowanie JST w rozwiązywanie

kryzysem ekonomicznym,


S t r o n a | 65

problemów lokalnego rynku pracy,

- brak zasady domniemania niewinności

- korzystne warunki lokalizacyjne

podatkowej po stronie polskiej,

działalności przemysłowej,

- oferta kształcenia zawodowego

- położenie geograficzne w niewielkim

niespełniająca potrzeb lokalnego rynku

oddaleniu od dużych ośrodków

pracy,

miejskich,

- mniej efektywna administracja po stronie

- korzystniejsze warunki prowadzenia

polskiej,

działalności gospodarczej po stronie

- niejednorodność systemów prawa

czeskiej.

podatkowego w obydwu krajach, - brak kursów językowych dla pracowników sektora publicznego, organizacji społecznych oraz uczniów i nauczycieli, - słaba innowacyjność gospodarki obszaru, - brak wspólnej strategii rozwoju obszaru transgranicznego.

Szanse:

Zagrożenia:

- rozwój idei transgranicznej tożsamości

- niesprzyjająca sytuacja demograficzna i

lokalnej,

pogłębiające się trendy migracyjne,

- środki programu INTERREG VA CZ-PL

- kryzysy gospodarcze,

2014-2020,

- niski poziom innowacyjności gospodarki

- zacieśnianie współpracy instytucji

lokalnej,

samorządowych/państwowych w

- trudna sytuacja na rynku pracy,

dziedzinie realizacji polityk publicznych, - brak dostosowania programów - rozwój działalnośći/współpracy cz-pl

edukacyjnych do potrzeb transgranicznego

organizacji pozarządowych na

rynku pracy,

obszarach miejskich,

- brak pełnej kompatybilności systemów

- rozwój działalności/współpracy cz-pl

certyfikacji zawodów i nadawania

organizacji pozarządowych oraz

uprawnień.

Lokalnych Grup Działania na Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 66

obszarach wiejskich, - wprowadzenie lokalnych funduszy preferencyjnych funduszy pożyczkowych (funduszy dopłat do kosztów finansowych pożyczek) dla NGO, - większa ilość projektów współpracy cz-pl mających na celu przenoszenie dobrych praktyk na drugą stronę granicy, - realizacja wspólnych projektów finansowanych ze środków przeznaczonych na współpracę cz-pl, - dostosowanie oferty edukacyjnej do rzeczywistych potrzeb transgranicznego rynku pracy, - tworzenie form promocji i wsparcia samozatrudnienia lub prowadzania działalności gospodarczej/społecznej (np. w formie inkubatorów dla MŚP/NGO), - integracja programów dydaktycznych po obydwu stronach granicy oraz eliminacja barier prawnych mających na celu tworzenie programów dydaktycznych o charakterze transgranicznym, - wspólna promocja terenów inwestycyjnych, - duże środki przeznaczone na Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 67

współpracę instytucjonwalną JST i NGO w INTERREG VA CZ-PL.

Turystyka. Mocne strony:

Słabe strony:

- relatywnie gesta sieć drogowa dla

- bariera językowa na poziomie języka

indywidualnego transportu

specjalistycznego w ruchu turystycznym

samochodowego,

(obsługa hoteli, restauracji) wzrastająca wraz

- duża ilość atrakcji turystycznych

ze wzrostem odległości od granicy,

z zakresu dziedzictwa przyrodniczego

- brak zintegrowanego systemu informacji

i kulturowego po obydwu stronach

turystycznej,

granicy,

- brak obiektów hotelowych o podwyższonym

- bogate dziedzictwo kulturowe (w tym

standardzie po stronie polskiej,

architektoniczne),

- niedostateczna, wspólna promocja atrakcji

- relatywnie niskie ceny usług

turystycznych,

turystycznych (w porównaniu ze

- słaba rozpoznawalnośc Polski jako kraju

średnią UE),

atrakcyjnego pod względem turystycznych w

- korzystne położenie geograficzne.

Czechach, - niezadowalająca dostępność transgranicznych połączeń środkami komunikacji zbiorowej/publicznej.

Szanse:

Zagrożenia:

- wzrost liczby turystów pochodzących

- załamanie koniunktury gospodarczej na

z kraju sąsiedniego,

poziomie krajowym lub europejskim,

- tworzenie komplementarnej,

- możliwy wzrost cen usług turystycznych,

transgranicznej oferty turystycznej,

- konkurencja ze strony pobliskich obszarów o

- specjalistyczne kursy językowe dla

podobnej atrakcyjności turystycznej zamiast

pracowników sektora

rozwoju komplementarnych ofert,

turystycznego/mśp,

- pogorszenie się wizerunku Polski na rynku


S t r o n a | 68

- rozwój działań mających na celu

czeskim,

promocję wspólnej, transgranicznej

- degradacja walorów przyrodniczych i

atrakcyjności turystycznej,

krajobrazowych (w szczególności po stronie

- rozwój turystyki „indoor”,

czeskiej ER),

- wykorzystanie potencjału

- niedostosowanie oferty edukacyjnej do

historycznego do przyciągnięcia

rynku usług nowoczesnych turystycznych,

turystów niemieckojęzycznych (m.in.

- mała ilość czeskich turystów po stronie

tzw. „turystyka sentymentalna”),

polskiej.

- wspólne polsko-czeskie karnety, systemy zniżek, rabatów, itp. - upowszechniający się wizerunek Polski i Czech w świecie jako krajów danej transformacji ustrojowej, - dalsze wsparcie inicjatyw transgranicznych ze środków programów EWT (np. INTERREG VA), - wzrost udziału nowych technologii w świadczeniu usług przez sektor turystyczny (np. w formie wspólnych systemów rezerwacji), - podwyższenie standardu obiektów turystycznych oraz rozwój komplementarnej infrastruktury turystycznej (ze szczególnym uwzględnieniem tzw. „turystyki kongeresowej”), - niewielkie oddalenie od dużych aglomeracji miejskich, - wprowadzenie wspólnej waluty EUR.


S t r o n a | 69

Ochrona środowiska. Mocne strony:

Słabe strony:

- relatywnie czyste środowisko

- niewykorzystany potencjał dziedzictwa

naturalne,

przyrodniczego w zakresie tworzenia

- dobre jakościowo gleby,

wspólnych transgranicznych produktów

- dobra współpraca służb

ruchu turystycznego,

ratowniczych,

- brak wspólnych projektów z zakresu

- duża ilość działań w zakresie

edukacji pro-ekologicznej,

usprawnienia polityki wodno-ściekowej

- niewystarczająca ilość terenów

(przede wszystkim

rekreacyjnych,

współfinansowanych ze środków UE),

- mały stopień zalesienia obszarów nizinnych.

- bardzo dobre uwarunkowania geograficzne, klimatyczne i geofizyczne. Szanse:

Zagrożenia:

- rozwój pro-ekologicznych produktów

- ograniczone środki na rewitalizację

turystycznych realizowanych z

obszarów miejskich/poprzemysłowych,

zachowaniem zasady

- niedostateczna ilość punktów recyclingu

zrównoważonego rozwoju,

i segregacji odpadów,

- współpraca transgraniczna w

- złe nawyki mieszkańców w zakresie

zakresie wykorzystania potencjału

segregowania i wywożenia śmieci,

przyrody w celu tworzenia wspólnych

- częściowa lokalizacja na terenach

ścieżek przyrodniczych oraz

zagrożonych powodzią.

edukacyjnych, - realizacja wspólnych, transgranicznych działań zwiększająca świadomość ekologiczną mieszkańców (przede wszystkim w odniesieniu do dzieci i młodzieży), Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 70

- duże środki przeznaczone na zachowanie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w INTERREG VA CZ-PL, - rozwój pro-ekologicznych form produkcji energii elektrycznej.


S t r o n a | 71

Współpraca transgraniczna instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych Mocne strony:

Słabe strony:

- atrakcyjne położenie transgraniczne,

- peryferyjne położenie w odniesieniu

- bardzo dobra współpraca

krajowym,

JST/instytucji państwowych,

- bardzo słaba znajomość języków obcych

- zdolność do wspólnego pozyskiwania

(CZ/PL) oraz systemu prawa kraju sąsiedniego

środków UE,

wśród urzędników,

- rozwijanie współpracy powstałej na

- relatywnie mały udział organizacji

bazie FMP w ramach większych

pozarządowych we współpracy cz-pl,

projektów.

- skomplikowane procedury administracyjne utrudniające realizację wspólnych projektów ze środków UE, - różnice instytucjonalne / kompetencyjne w zakresie systemów administracji publicznej w Czechach i w Polsce, - centralizacja w Czechach, - brak instrumentów umożliwiających prefinansowanie projektów współpracy cz-pl (system zaliczkowy, fundusze pożyczkowe, fundusze poręczeń).

Szanse:

Zagrożenia:

- zwiększenie integracji systemów oraz

- bariery oraz odrębności prawne i

wymiany informacji w zakresie

administracyjne,

ratownictwa,

- zmiany związane z wynikami wyborów

- wprowadzenie staży, kursów

samorządowych, które często wpływają na

językowych oraz szkoleń z zakresu

jakość współpracy transgranicznej,

prawa i administracji kraju sąsiedniego

- skomplikowane zasady formalne realizacji


S t r o n a | 72

dla urzędników,

projektów współpracy cz-pl finansowanych

- zwiększenie projektów cz-pl

ze środków UE oraz bardzo długi czas

współpracy/wymiany młodzieży,

oczekiwania na refundację środków.

- aktywizacja organizacji pozarządowych oraz zwiększenie ilości projektów cz-pl współpracy realizowanych przez NGO, - uproszczenie procedur wdrażania INTERREG VA, - relatywnie duże środki przeznaczone na współpracę instytucjonalną JST/NGO, - powołanie instrumentów finansowych mających na celu prefinansowanie projektów dotacyjnych NGO(preferencyjne pożyczki, zaliczkowanie, dopłatydo odsetek).


S t r o n a | 73

Transport Slabé stránky:

Silné stránky:

- Nedostatek silnic spojujících polské části - Relativně dobrá silniční síť spojení analyzováné oblasti s centry regionálního lokálního významu, významu,

- relativní blízkost A4,

- nedostatečná integrace v přeshraničních - uspokojivý stav a hustota hraničních jízdní řádů autobus / vlak,

přechodů, pro rozvoj přeshraničních

- chybějící koncepce zavedení veřejných vztahů , přeshraničních spojů na polské straně,

- příznivé geografické podmínky pro rozvoj

- rozdíly v kategorizaci a tonáži silnic v

dopravní infrastruktury.

Polsku a České republice. Příležitosti:

Hrozby:

- Rozvoj infrastruktury s národním a

- Nedostatek vlastních zdrojů JTS v

přeshraničním využíváním prostředků EU

investování do silniční infrastruktury,

pro 2014-20,

- omezení možnosti financování silniční

- integrace jízdních řádů v přeshraniční

infratruktury z fondů EU pro připojení

autobus / vlak,

navazující na evropské sítě TEN-T,

- sjednocení kategorizace silnic v oblasti

- zničení silničních spojů v případě

přeshraničních spojení (především z

povodňových stavu,

hlediska tonáže silnic).

- nedostatek možností financování EU projektů souvisejících s místní infradtrukturou silnice / železnice - protesty podle místních komunit týkající se nových investic do silniční sítě, - špatný stav železniční infrastruktury.


S t r o n a | 74

Lidské zdroje, hospodářství a vzdělávání. Silné stránky:

Slabé stránky:

- silná identifikace místních komunit v

- progresivní proces vylidňování,

obydlené oblasti

- negativní přirozený přírůstek,

- aktivní přeshraniční spolupráce s dlouhou - stárnutí populace, historií,

- domácí a zahraniční emigrace mladých

- rovnoměrná struktura osídlení,

lidí,

- vyhovující sociální infrastruktura na obou - neúčelné zdravotnické služby na polské stranách hranice (s označením české

straně,

strany)

- úroveň plynofikace plochy na nižší úrovni

- efektivní zdravotní péče v České

než národní,

republice,

- malý zájem o polský trh ze strany českých

- vysoká aktivita nevládního sektoru v

firem / zaměstnanců,

oblasti místních iniciativ,

- méně příznivé sociální dávky na polské

- dobře vyvinuté zemědělství (především

straně,

ve vztahu k polské straně)

- nedostatek moderních forem podpory

- zapojení místních samospráv při řešení

samostatné výdělečné činnosti v podobě

problémů místního trhu práce,

podnikatelských inkubátorů,

- výhodná poloha pro průmyslovou

- nižší daňové příjmy způsobené

činnost,

hospodářskou krizí,

- zeměpisná poloha v blízkosti velkých

- nedostatek presumpce neviny daně na

městských center,

polské straně,

- příznivé podnikatelské prostředí v České

- nabídka odborného vzdělávání

republice.

neodpovídá potřebám místního trhu práce, - méně efektivní administrace na polské straně, - různorodost daňového práva v obou zemích,


S t r o n a | 75

- nedostatek jazykového vzdělávání pro pracovníky veřejného sektoru, sociální organizace, stejně jako studentů a učitelů, - špatná inovace v ekonomické oblasti - nedostatek společných strategií pro rozvoj přeshraniční oblasti. Příležitosti:

Hrozby:

- rozvoj koncepce přeshraniční lokální

- nepříznivá demografická situace a

identity,

prohloubení trendů migrace,

- zdroje programu INTERREG VA CZ-PL

- ekonomické krize,

2014-2020,

- nízká úroveň inovací v místní ekonomiky,

- posílení spolupráce místní samosprávy /

- obtížná situace na trhu práce,

státu v oblasti provádění veřejných politik, - neschopnost přizpůsobit učební plány - Rozvoj aktivit / spolupráce cz-pl-

potřebám přeshraničního trhu práce

nevládních organizací v městských

- nedostatek plné kompatibility systémů

oblastech,

certifikace profesí a poskytování

- Rozvoj činností / spolupráce cz-pl

oprávnění.

nevládních organizací a místních akčních skupin ve venkovských oblastech, - Zavedení místních fondů zvýhodněné úvěrových fondů (fondy finančních příspěvků na náklady na půjčky) pro nevládní organizace, - větší počet projektů spolupráce cz-pl zaměřených na využití osvědčených postupů na druhé straně hranice, - Realizace společných projektů financovaných z prostředků přidělených na spolupráci cz-pl, Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 76

- Přizpůsobení vzdělávací nabídky skutečným potřebám přeshraničního trhu práce - Vytváření formy propagace a podpory samostatné výdělečné činnosti nebo provozování obchodní / sociální činnosti (například ve formě líhní pro malé a střední podniky / nevládní organizace.). - Integrace vzdělávacích programů na obou stranách hranic a odstranění právních překážek zaměřených na vytváření vzdělávacích programů s přeshraničním charakterem - Společná propagace investičních oblastí, - Velké zdroje programu přidělené na spolupráci institucí JTS a nevládních organizací v INTERREG VA CZ-PL.

Turistika Silné stránky:

Slabé stránky:

-relativně hustá silniční síť pro individuální

- jazyková bariéra na úrovni

automobilovou dopravu,

specializovaného jazyka v oblasti

- velký počet turistických atrakcí v oblasti

cestovního ruchu (hotelové služby,

přírodního a kulturního dědictví na obou

restaurace) se zvyšuje rostoucí vzdáleností

stranách hranice.

od hranic,

- bohaté kulturní dědictví (včetně

- nedostatek integrovaného turistického

architektonického)

informačního systému,

- relativně nízké ceny služeb cestovního

- nedostatek hotelových zařízení s vyšším

ruchu (ve srovnání s průměrem EU),

standardem na polské straně,


S t r o n a | 77

- příznivá zeměpisná poloha.

- nedostatečná, společná propagace turistických atrakcí, - špatné vnímání Polska jako země atraktivní pro cestovní ruch v České republice, - nedostatečná dostupnost přeshraničních spojů hromadné/ veřejné dopravy

Příležitosti:

Hrozby:

- Nárůst počtu turistů ze sousední země,

- Pokles ekonomiky na národní nebo

- vytvoření komplementární, přeshraniční

evropské úrovni

turistické nabídky

- možné zvýšení cen služeb cestovního

- specializované jazykové kurzy pro

ruchu

pracovníky v oblasti cestovního ruchu .,

- konkurence z okolních oblastí

- rozvoj aktivit zaměřených na prosazování podobného turistického charakteru spíše společné atraktivity přeshraničního

než rozvoj komplementárních nabídek

cestovního ruchu

- zhoršení vnímání Polska na českém trhu

- rozvoj cestovního ruchu typu "indoor"

- degradace přírodních a krajinných

- využití historického potenciálu k získání

hodnot (zejména na české straně ER)

německý mluvících turistů (včetně

- selhání vzdělávací nabídky v oblasti

takzvaného "sentimentálního cestovního

moderního cestovního ruchu

ruchu".)

- malý počet českých turistů na polské

- společné polsko-české slevové karty,

straně.

systémy slev, atd - šíření pověsti Polska a České republiky ve světě jako země politické transformace, - blízkost velkých městských aglomerací - zavedení společné měny EUR.


S t r o n a | 78

Ochrana životního prostředí Silné stránky:

Slabé stránky:

- relativně čisté životní prostředí

- nevyužitý potenciál přírodního dědictví

- dobrá kvalita půdy

pro vytváření společných přeshraničních

- dobrá spolupráce záchranných služeb

spojů produktů cestovního ruchu

- velký počet aktivit na zlepšení

- nedostatek společných projektů v oblasti

vodohospodářské politiky a nakládání s

ekologického vzdělávání

odpadními vodami (hlavně

- nedostatečný počet rekreačních oblastí

spolufinancovaných Evropskou unií)

- nízká úroveň zalesňování nížinných

- velmi dobré geografické, klimatické a

oblastí.

geofyzikální podmínky. Příležitosti:

Hrozby:

- rozvoj pro-ekologických produktů

- omezené zdroje na revitalizaci městských

cestovního ruchu realizovaných s

brownfieldů

principem trvale udržitelného rozvoje

- nedostatečný počet bodů recyklace a

- přeshraniční spolupráce při využívání

segregace odpadů

potenciálu přírody k vytvoření společných - špatné návyky u obyvatel v oblasti třídění přírodních a vzdělávacích stezek

a likvidace odpadků

- zavedení společných přeshraničních

- částečné lokalizace v oblastech

operací zvyšujících povědomí o životním

ohrožených záplavami.

prostředí u obyvatel (zejména s ohledem na děti a dorost) - velké finanční prostředky na zachování přírodního a kulturního dědictví v INTERREG VA CZ-PL - rozvoj pro-ekologických forem výroby elektřiny.


S t r o n a | 79

Přeshraniční spolupráce veřejných institucí a nevládních organizací Silné stranky:

Slabé stránky:

- Atraktivní přeshraniční lokalita

- periferní oblast státu

- velmi dobrá spolupráce JTS /státních

- velmi špatná znalost cizích jazyků (CZ PL)

institucí

a právního systému mezi úředníky sousední

- schopnosti pro společné získávání

země

prostředků z fondů EU

- relativně malý podíl nevládních

- rozvíjení spolupráce postavené na FMP

organizací ve spolupráci cz- pl

jako součásti větších projektů.

- komplikované administrativní postupy bránící realizaci společných projektů podporovaných z fondů EU - rozdíly v institucích/ pravomocích v oblasti systémů veřejné správy v České republice a Polsku - centralizace v České republice - nedostatek nástrojů pro předběžné financování projektů spolupráce cz-pl (systém záloh, úvěrových fondů, záručních fondů).

Příležitosti:

Hrozby:

- Nárůst integrace a výměny informací v

- Překážky a právní a správní nezávislost

oblasti záchrany

- Změny týkající se výsledků místních voleb,

- zavedení stáží, jazykových kurzů a školení které často ovlivňují kvalitu přeshraniční v oblasti práva a správy sousední země

spolupráce

pro státní úředníky

- Komplikovaná formální pravidla realizace

- nárůst počtu projektů cz-pl spolupráce v projektů v oblasti spolupráce cz-pl oblasti výměny mládeže

financované z fondů EU a velmi dlouhá

- aktivace nevládních organizací a zvýšení doba čekání na vrácení finančních počtu projektů cz-pl spolupráce v oblasti

prostředků.

realizovaných nevládními organizacemi Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 80

- zjednodušení postupů pro provádění INTERREG VA - poměrně velké finanční prostředky na institucionální spolupráci JTS s nevládními organizacemi - zavedení finančních nástrojů zaměřených na předfinancování grantových projektů nevládních organizací (zvýhodněné úvěry, předběžné financování, úrokové dotace).


S t r o n a | 81

4. Propozycje projektów współpracy polsko-czeskiej na lata 2015-2020 / Návrhy projektů polsko-české spolupráce na období 2015-2020.

Poniżej przedstawiono przykłady potencjalnych projektów możliwych do realizacji na analizowanym obszarze a mających na celu wsparcie współpracy polsko-czeskiej: Následují příklady možných počtu projektů které mohou být realizovány v analyzované oblasti a na podporu česko-polské spolupráce:

Nazwa projektu / Název

Potencjalni wnioskodawcy,

Źródła dofinansowania

projektu

/ Potenciání žadatelé

projektu / Zdroje dofinancování projektu

EDUKACJA I MŁODZIEŻ Sieciowy projekt wymiany

JST, szkoły

INTERREG VA CZ-PL

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL, Fundusz

uczniów i staży nauczycielskich KULTURA Tworzenie ekspozycji muzealnych i wystaw o

Wyszehradzki

charakterze transgranicznym Wymiana doświadczeń

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL

Badania dotyczące

JST, NGO, szkoły wyższe,

INTERREG VA CZ-PL, Forum

dziedzictwa kulturowego

jednostki badawcze

Polsko-Czeskie, Fundusz

pomiędzy instytucjami sektora kultury (szkolenia, wizyty studyjne)

pogranicza polsko-

Wyszehradzki

czeskiego Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 82

OCHRONA ŚRODOWISKA Współpraca jednostek

PSP, OSP

INTERREG VA CZ-PL

PSP, OSP, JST

INTERREG VA CZ-PL

PSP, OSP

INTERREG VA CZ-PL

Wymiana doświadczeń w

JST, NGO, instytucje

INTERREG VA CZ-PL

zakresie chronionych form

państwowe

straży pożarnej (szkolenia, inwestycje, zawody) Stworzenie systemu współpracy służb bezpieczeństwa publicznego, ratownictwa oraz zarządzania kryzysowego Zakup pojazdów i sprzętu dla jednostek straży pożarnej

przyrody Wymiana doświadczeń w


zakresie bezpieczeństwa

państwowe

INTERREG VA CZ-PL

wraz z modernizacją systemów łączności (policja, straż graniczna) RYNEK PRACY GOSPODARKA Doradztwo dla

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL

JST

INTERREG VA CZ-PL

przedsiębiorców transgranicznych Szkolenia dla pracowników sektora publicznego na temat uznawalności kwalifikacji w kraju sąsiednim. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 83

SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE Stworzenie lokalnego /

gminy / województwo

regionalnego funduszu

Brak dofinansowania (środki własne gmin)

dopłat do kosztów finansowych pożyczek zaciągniętych przez NGO na cele realizacji projektów z udziałem środków zewnętrznych Promocja współpracy

gminy

INTERREG VA CZ-PL

gminy

INTERREG VA CZ-PL,

polsko-czeskiej wśród organizacji pozarządowych (doradztwo, szkolenia) Wymiana doświadczeń w zakresie rewitalizacji

INTERREG Europa Środkowa

terenów poprzemysłowych oraz zdegradowanych obszarów miejskich / Výměna zkušeností v oblasti revitalizace starých průmyslových areálů a zanedbaných městských oblastí Transgraniczne wymiany

JST, NGO

grup seniorów

INTERREG VA CZ-PL, Fundusz Wyszehradzki

SPORT Współpraca klubów sportowych oraz organizacji

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL, Fundusz Wyszehradzki

pozarządowych działających w dziedzinie Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 84

sportu. TURYSTYKA Inwestycja w dziedzinie

JST, NGO, MŚP

INTERREG VA CZ-PL

Budowa ścieżek


INTERREG VA CZ-PL

rowerowych połączonych

państwowe

turystyki mająca logiczne powiązanie z inwestycją podobnego charakteru w RCz (w tym rewitalizacja obiektów atrakcyjnych turystycznie)

ze ścieżkami po drugiej stronie granicy Wspólna karta turystyczna

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL

JST, org. turystyczne

INTERREG VA CZ-PL

(system zniżek) / Společná turistická karta (systém slev) Wspólna promocja atrakcji turystycznych obszaru WSPÓŁPRACA INSTYTUCJONALNA Organizacja „dni

JST, NGO

czeskich/polskich” podczas

INTERREG VA CZ-PL, Fundusz Wyszehradzki.

imprez organizowanych przez JST, NGO Kursy języka

JST, NGO

INTERREG VA CZ-PL

czeskiego/polskiego, wyjazdy studyjne oraz staże dla polskich/czeskich urzędników oraz przedstawicieli NGO ZDROWIE Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 85

Wizyty studyjne, wymiana

JST

INTERREG VA CZ-PL

doświadczeń oraz staże dla pracowników służby zdrowia

Nazwa projektu / Název

Potencjalni wnioskodawcy, / Źródła dofinansowania

projektu

Potenciání žadatelé

projektu / Zdroje dofinancování projekt

VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ Síťový projekt výměny studentů samospráva, školy

INTERREG VA CZ-PL

a stáže učitelů. KULTURA Vytváření muzejních expozic a samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL,

výstav s přeshraničním

Visegrádský fond

charakterem. Výměna zkušeností mezi

samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL

institucemi kulturního odvětví (školení, studijní pobyty) Výzkum týkající se kulturního

samospráva, NGO, univerzity, INTERREG VA CZ-PL, Polsko-

dědictví na polsko-českém

výzkumné jednotky

pohraničí

české fórum, Visegrádský fond

OCHRANA ŽIVOTNÍHO PROSTŘEDÍ Hasičské sbory spolupráce

PSP, OSP

INTERREG VA CZ-PL

(školení, investice, soutěže) Vytvoření systému spolupráce PSP, OSP, samospráva

INTERREG VA CZ-PL

veřejné bezpečnosti, Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 86

záchranných služeb a krizového řízení Nákup vozidel a vybavení pro PSP, OSP

INTERREG VA CZ-PL

hasičské sbory Výměna zkušeností v oblasti

samospráva, NGO, státní

chráněných přírodních forem

instituce

Výměna zkušeností v oblasti


bezpečnosti s modernizací

instituce

INTERREG VA CZ-PL

INTERREG VA CZ-PL

komunikačních systémů (policie, hraniční stráže) TRH PRÁCE HOSPODÁŘSTVÍ Poradenství pro transhraniční

samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL

samospráva

INTERREG VA CZ-PL

samospráva

Nedostatek financování

podnikatele Školení pro zaměstnance veřejného sektoru o uznávání kvalifikací v sousední zemi. OBČANSKÁ SPOLEČNOST Vytvoření místních /regionálních fondů, dotací na

(vlastní zdroje obcí)

finanční náklady půjček sjednaných nevládními organizacemi na provádění projektů s vnějšími prostředky Propagace polsko-české

samospráva

INTERREG VA CZ-PL

samospráva

INTERREG VA CZ-PL, INTERREG

spolupráce mezi nevládními organizacemi (poradenství, škole Výměna zkušeností v oblasti revitalizace starých

Střední Evropa

průmyslových areálů a Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 87

zanedbaných městských oblastí Přeshraniční výměny skupin

samospráva, NGO

seniorů

INTERREG VA CZ-PL, Visegrádský fond

SPORT Spolupráce sportovních klubů samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL,

a nevládních organizací

Visegrádský fond

působících v oblasti sportu. TURYSTYKA Investice v odvětví cestovního samospráva, NGO, MŚP

INTERREG VA CZ-PL

ruchu, které mají logické spojení s investicemi podobného charakteru v České republice (včetně revitalizace atraktivních turistických zařízení) Výstavba cyklostezek


propojených se stezkami za

instituce

INTERREG VA CZ-PL

hranicemi Společná turistická karta

samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL

Společná propagace

samospráva, turistické

INTERREG VA CZ-PL

turistických zajímavostí území

organizace

(systém slev)

SPOLUPRÁCE INSTITUCÍ Organizace "Českých/Polských samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL,

dnů", na akcích pořádaných

Visegrádský fond

JTS, NGO Kurzy češtiny/ polštiny studijní

samospráva, NGO

INTERREG VA CZ-PL

pobyty a stáže pro polské / české úředníky a zástupce Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 88

NGO ZDRAVÍ Studijní pobyty, výměna

samospráva

INTERREG VA CZ-PL

zkušeností a stáže pro zdravotníky


S t r o n a | 89

Załącznik nr 1. Źródła dofinansowania projektów współpracy polsko-czeskiej / Zdroje financování projektů polsko-české spolupráce / Příloha č. 1. Zdroje financování projektů polsko-české spolupráce.

Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki – małe granty

Zakres tematyczny

KULTURA EDUKACJA I MŁODZIEŻ WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Osoba prawna bądź fizyczna z krajów Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry). Na co można uzyskać wsparcie ? 1. Współpraca kulturalna. 2. Współpraca naukowa i badania naukowe. 3. Edukacja. 4. Wymiana młodzieży. 5. Współpraca transgraniczna. 6. Promocja turystyki. Opis Organizatorem Programu jest Fundusz Wyszehradzki. Cel Programu: promocja współpracy regionalnej pomiędzy Polską, Węgrami, Czechami i Słowacją, poprzez wspieranie rozwoju wspólnych projektów kulturowych, naukowych i edukacyjnych, a także wymiany młodzieżowej i współpracy transgranicznej. Wniosek aplikacyjny musi zostać wypełniony w języku angielskim. Budżet projektu powinien dotyczyć okresu maksymalnie 6 miesięcy – również w przypadku, gdy sam projekt trwa dłużej. Fundusz preferuje projekty, w których jako organizacyjni partnerzy (współorganizatorzy) występują podmioty ze wszystkich krajów Grupy Wyszehradzkiej. Organizacyjni partnerzy muszą pochodzić z co najmniej dwóch krajów grupy. Wysokość wsparcia: do 6 000 euro, do 70% ogólnej wartości projektu. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 90

Wypłata grantu odbywa się w 2 transzach. Pierwsza transza jest wypłacana z góry. Ostateczne terminy składania wniosków: 1 marca, 1 czerwca, 1 września, 1 grudnia każdego roku. Więcej informacji http://visegradfund.org/grants/small_grants Kontakt International Visegrad Fund Drotárska cesta 46 811 02 Bratislava Słowacja tel. 00421-2-67207111, tel/faks 00421-2-59354180 email: [email protected]

Mezinárodní Visegrádský fond - Malé granty

Tématický rozsah

KULTURA VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE DOTACE

Typ podpory Kdo může žádat? Fyzická nebo právnická osoba ze zemí Visegrádské skupiny (Česká republika, Polsko, Slovensko, Maďarsko). Na co je možné získat podporu? 1. Kulturní spolupráce. 2. Vědecká spolupráce a výzkum. 3. Vzdělání 4. Výměna mládeže 5. Přeshraniční spolupráce 6. Propagace cestovního ruchu Popis Organizátorem programu je Visegrádský Fond. Cíl programu: podpora regionální spolupráce mezi Polskem, Maďarskem, Českou republikou a Slovenskem, pomocí podpory rozvoje společných projektů kulturních, vědeckých a vzdělávacích, stejně jako výměny mládeže a transhraniční spolupráce. Žádost musí být vyhotovena v angličtině. Rozpočet projektu by měl zahrnovat období maxilmálně šest měsíců - a to i v případech, kdy samotný projekt trvá déle. Fond Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 91

preferuje projekty, ve kterých jako organizační partneři (spolupořadatelé) figurují subjekty ze všech zemí Visegrádské skupiny. Organizační partneři musí pocházet alespoň ze dvou zemí ve skupině. Výše podpory: až 6 000 euro, a to až do 70% z celkové hodnoty projektu. Výplata grantu se provádí ve dvou splátkách. První splátka se platí předem. Lhůty pro podání:1. března, 1. červen, 1. září, 1. prosince každého roku. Další informace http://visegradfund.org/grants/small_grants Kontakt International Visegrad Fund Drotárska cesta 46 811 02 Bratislava Słowacja tel. 00421-2-67207111, tel/faks 00421-2-59354180 email: [email protected]

PO MKiDN - Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą

Zakres tematyczny

KULTURA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Państwowe instytucje kultury. 2. Samorządowe instytucje kultury. 3. Archiwa państwowe. 4. Organizacje pozarządowe. 5. Kościoły i związki wyznaniowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Dofinansowanie następujących rodzajów zadań realizowanych poza granicami i na terenie Rzeczypospolitej Polskiej: 1) rewaloryzacji oraz prac remontowych i konserwatorskich w zabytkach polskich lub z Polską związanych, znajdujących się poza granicami kraju; 2) rewaloryzacji, konserwacji, ochrony i zachowania zabytkowych cmentarzy i miejsc pamięci narodowej poza granicami kraju; 3) dokumentowania utraconego i rozproszonego polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, w tym badań naukowych, kwerend bibliotecznych, Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 92

archiwalnych i inwentaryzacji; 4) publikacji oraz promocji badań naukowych nad dziedzictwem narodowym poza granicami kraju; 5) upamiętniania wybitnych osób lub zdarzeń historycznych związanych z dziedzictwem narodowym poza granicami kraju; 6) pomocy instytucjom stowarzyszonym w Stałej Konferencji Muzeów, Bibliotek i Archiwów Polskich poza Krajem oraz innym instytucjom emigracyjnym i organizacjom polonijnym, prowadzącym działalność w zakresie ochrony dziedzictwa narodowego. Opis Organizatorem Programu jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Cel: dokumentowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskowane dofinansowanie nie może przekraczać 85% budżetu przedstawionego we wniosku. Przewidywane terminy składania wniosków: 31 marca, 30 listopada każdego roku. Więcej informacji http://www.mkidn.gov.pl Kontakt Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Departament Dziedzictwa Kulturowego ul. Krakowskie Przedmieście 15/17 00-071 Warszawa, Krystyna Sałańska - tel.22 42 10 569, [email protected]


S t r o n a | 93

PO MKiDN - Ochrana kulturního dědictví v zahraničí

Tématický okruh KULTURA Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? 1. Národní kulturní instituce. 2. Místní vládní kulturní instituce. 3. Státní archivy. 4. Nevládní organizace. 5. Církve a náboženská sdružení. Na co je možné získat podporu? Financování těchto typů aktivit prováděných v zahraničí a v Polsku: 1) restaurování a renovace v památek polských nebo s polskem-souvisejících, nacházejicích se za hranicemi země; 2) restaurování, konzervace, ochrana a zachování historických hřbitovů a národních památníků v zahraničí; 3) dokumentování ztraceného a rozptýleného polského kulturního dědictví v zahraničí, včetně výzkumu, rešerší v knihovnách, archivech a inventářích; 4) zveřejňování a podpora vědeckého výzkumu národního dědictví v zahraničí; 5) připomenutí významných osob nebo historických událostí týkajících se národního dědictví v zahraničí; 6) pomoc institucím přidruženým ke Stálé konferenci muzeí, knihoven a archivů v zahraničí a dalším institucím v exilu a krajanských organizacím, působících v oblasti ochrany národního dědictví.; Popis Organizátorem programu je Ministerstvo kultury a národního dědictví. Cíl: dokumentace a ochrana kulturního dědictví za hranicemi Polské republiky. Požadovaný příspěvek nesmí přesáhnout 85% rozpočtu předloženého v žádosti. Předpokládaný termín podávání žádostí: 31. března 30. listopadu každého roku. Více informací http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy Kontakt Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Departament Dziedzictwa Kulturowego ul. Krakowskie Przedmieście 15/17 00-071 Warszawa, Krystyna Sałańska - tel.22 42 10 569, [email protected]


S t r o n a | 94

Kreatywna Europa

Zakres tematyczny

KULTURA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Instytucje i organizacje (publiczne, pozarządowe, prywatne przedsiębiorstwa) prowadzące działalność kulturalną. Na co można uzyskać wsparcie ? 1. Projekty współpracy międzynarodowej. 2. Wspieranie europejskich sieci organizacji kulturalnych. 3. Wspieranie europejskich platform. 4. Tłumaczenia literackie (w założeniu tylko literatura piękna). Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w latach 2014-2020. Przewidywany budżet programu: 1,8 miliarda euro. Program Kreatywna Europa ma inwestować w sektory kreatywne i kulturę, aby wzmacniać ich konkurencyjność i znacząco przyczyniać się do wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, innowacji i spójności społecznej. Drugim celem programu nadal będzie ochrona i promocja różnorodności kulturowej i językowej Europy Przewidywany termin składania wniosków: I kwartał roku 2016. Więcej informacji http://www.program-kultura.eu/kreatywna-europa-2014-2020 Kontakt Punkt Kontaktowy ds. Kultury www.program-kultura.eu ul. Krucza 16/22 (wejście od ul. Wilczej, II piętro), 00-526 Warszawa Anna Hieropolitańska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30, 601 800 708 Monika Miąsko - [email protected] , telefon: 22 111 00 13 Aneta Stankowska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30 Kamila Rola - [email protected] , telefon: 22 578 22 30 Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 95

Kreativní Evropa

Tématický okruh Druh podpory Kdo může žádat?

KULTURA DOTACE

Instituce a organizace (veřejné, nevládní organizace, soukromé společnosti), organizující kulturní aktivity. Na co je možné získat podporu? 1. Projekty mezinárodní spolupráce. 2. Podpora evropské sítě kulturních organizací. 3. Podpora evropské platformy. 4. Literární překlad (za předpokladu, že je to beletrie). Popis Program pořadatelem je Evropská komise. Program bude realizován v 2014-2020. Odhadovaný rozpočet pro program: 1,8 miliard euro. Program Kreativní Evropa má investovat do tvůrčích odvětví a kultury s cílem posílit jejich konkurenceschopnost, a významně přispět k hospodářskému růstu, zaměstnanosti, inovaci a sociální soudržnosti. Druhým cílem tohoto programu bude i nadále ochrany a podpory kulturní a jazykové rozmanitosti Evropy. , Předpokládaný termín předkládání žádostí: I čtvrtletí roku 2016. Více informací http://www.program-kultura.eu/kreatywna-europa-2014-2020 Kontakt Punkt Kontaktowy ds. Kultury www.program-kultura.eu ul. Krucza 16/22 (wejście od ul. Wilczej, II piętro), 00-526 Warszawa Anna Hieropolitańska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30, 601 800 708 Monika Miąsko - [email protected] , telefon: 22 111 00 13 Aneta Stankowska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30 Kamila Rola - [email protected] , telefon: 22 578 22 30


S t r o n a | 96

Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki – granty standardowe

Zakres tematyczny

KULTURA WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe oraz inne instytucje nie działające dla osiągnięcia zysku. Na co można uzyskać wsparcie ? 1. Współpraca kulturalna (np. festiwale, publikacje). 2. Współpraca naukowa i badania naukowe (np. konferencje, publikacje, badania). 3. Edukacja (np. seminaria, szkoły letnie). 4. Wymiana młodzieży (np. sport, imprezy edukacyjne i kulturalne dla dzieci i młodzieży). 5. Współpraca transgraniczna (np. projekty dwóch państw, dotyczące regionów przygranicznych, w odległości nie większej niż 50 km od granicy). 6. Promocja turystyki (np. przewodniki, prezentacje, targi). Opis Organizatorem Programu jest Fundusz Wyszehradzki. Roczny budżet programu: 2 200 000 Euro. Wysokość dofinansowania: od 6 001 euro, do 70% kosztów kwalifikowanych. Czas na realizację projektu: 1 rok. Fundusz preferuje projekty, w których jako organizacyjni partnerzy (współorganizatorzy) występują podmioty ze wszystkich krajów Grupy Wyszehradzkiej. Terminy składania wniosków: 15 marca i 15 września każdego roku. Wnioski nalezy przesyłać na adres: International Visegrad Fund , Kráľovské údolie 8 811 02 Bratislava , Słowacja Więcej informacji http://visegradfund.org/grants/standard_grants Kontakt International Visegrad Fund , Kráľovské údolie 8 811 02 Bratislava , Słowacja [email protected]


S t r o n a | 97

Mezinárodní Visegrádský Fond – standardní granty


KULTURA MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE DOTACE

Jednotky místní správy, nevládní organizace a další instituce nepracující pro zisk. Na co je možné získat podporu? 1.Kulturní spolupráce (např. festivaly, publikace). 2.Spolupráce ve vědě a výzkumu (např. konference, publikace, výzkum). 3.Vzdělávání (např. seminář, letní škola). 4.Výměna mládeže (např. sportovní, vzdělávací a kulturní akce pro děti a mládež). 5.Přeshraniční spolupráce (např. projekty dvou zemí týkající se příhraničních regionů, ve vzdálenosti ne větší než 50 km od hranic). 6.Podpora cestovního ruchu (např. průvodci, prezentace, veletrhy). Popis Pořadatelem programu je Visegrádský Fond. Roční rozpočet programu: 2 200 000 EUR. Výše grantu: od 6 001 EUR, a to až do výše 70% způsobilých nákladů. Čas na realizaci projekut: jeden rok. Fond preferuje projekty, ve kterých jako organizační partneři (spolupořadatelé) figurují subjekty ze všech zemí Visegrádské skupiny. Termíny pro podávání žádostí: 15. března a 15. září každého roku. Žádosti posílejte na adresu: International Visegrad Fund Kráľovské údolie 8 811 02 Bratislava Slovensko Další informace http://visegradfund.org/grants/standard_grants Kontakt International Visegrad Fund Kráľovské údolie 8 811 02 Bratislava Słowacja [email protected]


S t r o n a | 98

PO MKiDN - Promocja kultury polskiej za granicą

Zakres tematyczny

KULTURA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Samorządowe instytucje kultury - z wyjątkiem instytucji współprowadzonych przez ministra i jednostki samorządu terytorialnego. 2. Organizacje pozarządowe. 3. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Na co można uzyskać wsparcie ? Dofinansowanie zadań prezentujących i promujących kulturę polską, realizowanych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej: 1) prezentacji i promocji kultury polskiej w ramach znaczących międzynarodowych projektów kulturalnych; 2) zadań prezentujących i promujących kulturę polską, organizowanych lub współorganizowanych przez podmioty prawa polskiego; 3) zadań dotyczących współpracy i wymiany kulturalnej, realizujących umowy międzyrządowe i resortowe. Z priorytetu wyłączone są zadania wydawnicze oraz zadania dotyczące digitalizacji i archiwizacji. Opis Organizatorem Programu jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Cel: popularyzacja poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej historycznych i współczesnych dokonań kultury polskiej. Prognozowany budżet: 5 000 000 zł. Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania wynosi 30 000 zł. W szczególnych przypadkach minister może przyznać dofinansowanie w kwocie niższej od minimalnej kwoty wnioskowanej. Wnioskowane dofinansowanie nie może przekraczać 75% budżetu przedstawionego we wniosku. Przewidywane terminy składania wniosków: marzec, listopad każdego roku. W przypadku wyczerpania lub obniżenia budżetu po zakończeniu I naboru minister może odwołać II nabór do priorytetu. Więcej informacji http://www.mkidn.gov.pl Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 99

Kontakt Instytut Adama Mickiewicza ul. Mokotowska 25, 00-560 Warszawa Małgorzata Ustymowicz - 22 447 61 29, [email protected] Bartosz Świetlicki - 22 447 61 49, [email protected]

PO MKiDN - Propagace polské kultury v zahraničí

Tématický okruh KULTURA Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? 1. Místní vládní kulturní instituce - s výjimkou těch spoluřízených ze strany vlády a místních samospráv. 2. Nevládní organizace. 3. Provozovatelé hospodářské činnosti. Na co je možné získat podporu? Financování aktivit prezentujících a podporujících polskou kulturu, realizovaných za hranicemi Polské republiky: 1) prezentace a propagace polské kultury v rámci významných mezinárodních kulturních projektů; 2)aktivity prezentace a propagace polské kultury, organizované nebo spoluorganizované polskými právními subjekty; 3)aktivity související se spolupráci a kulturní výměnou, provádějící mezivládní dohody a dohody mezi odvětvími; Z prioritních úkolů jsou vyloučeny vydavatelské aktivity a úkoly související s digitalizací a archivací jsou vyloučeny. Popis Pořadatelem programu je Ministr kultury a národního dědictví. Cíl: popularizovat mimo Polsko historické nebo současné úspěchy polské kultury. Plánovaný rozpočet: 5 000 000 zł. Minimální výše finančních prostředků je 30 000 zł. Ve zvláštních případech, může ministr udělit částku financování nižší, než je minimální požadovaná částka. Požadovaný příspěvek nesmí přesáhnout 75% rozpočtu předloženého v žádosti. Očekávané termíny podávání žádostí: březen, listopad každý rok. V případě vyčerpání nebo snížení rozpočtu po skončení prvního kola přijímání žádostí může ministr odvolat druhé kolo. Další informace http://www.mkidn.gov.pl Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 100

Kontakt Instytut Adama Mickiewicza ul. Mokotowska 25, 00-560 Warszawa Małgorzata Ustymowicz - 22 447 61 29, [email protected] Bartosz Świetlicki - 22 447 61 49, [email protected]

Europa Środkowa 2014-2020

Zakres tematyczny

WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Partnerami projektowymi mogą być: 1. Władze publiczne szczebla krajowego, regionalnego i lokalnego takie jak ministerstwa, samorządy regionalne, jednostki administracyjne, samorządy miejskie oraz ich wydziały; 2. Instytucje o charakterze publicznym (Public Equivalent Bodies), takie jak stowarzyszenia rozwoju regionalnego oraz agencje innowacyjności i rozwoju. Oznacza to jakąkolwiek jednostkę: - stanowioną zgodnie z prawem publicznym lub prywatnym w konkretnym celu zaspokojenia potrzeb o charakterze powszechnym, nie mających charakteru przemysłowego ani handlowego, oraz; i - posiadającą osobowość prawną, i - finansowaną w większej części przez państwowe, regionalne, bądź lokalne władze, czy też inne podmioty podległe prawu publicznemu lub podlegającą tym podmiotom w zakresie nadzoru kierowniczego lub posiadającą radę organizacyjną, kierowniczą lub nadzorczą, ponad połowa której wyznaczana jest przez państwowe, regionalne, bądź lokalne władze lub inne podmioty podległe prawu publicznemu. 3. Instytucje prywatne, w tym prywatne firmy posiadające osobowość prawną. Na co można uzyskać wsparcie ? 1. Współpraca w zakresie innowacji na rzecz zwiększenia konkurencyjności Europy Środkowej. 2. Współpraca w zakresie strategii niskoemisyjnych w Europie Środkowej. 3. Współpraca w zakresie zasobów naturalnych i kulturowych na rzecz trwałego wzrostu. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 101

4. Współpraca na rzecz poprawy powiązań transportowych Europy Środkowej. Opis Europa Środkowa 2014-2020 to program Unii Europejskiej wspierający transnarodową współpracę między instytucjami z dziewięciu krajów UE: Austrii, Chorwacji, Czech, wybranych regionów Niemiec, Polski, Słowacji, Słowenii, Węgier oraz wybranych regionów Włoch. Program w latach 2014-2020 będzie wspierał głównie działania o charakterze nieinwestycyjnym. W ramach projektów możliwa będzie jednak realizacja inwestycji o charakterze pilotażowym lub demonstracyjnym. Konsorcja partnerskie angażować powinny: - co najmniej trzech partnerów finansujących, - z co najmniej trzech krajów oraz - z których co najmniej dwóch partnerów usytuowanych jest w unijnych regionach Europy Środkowej. Przewidywany termin składania wniosków: I połowa 2016. Więcej informacji http://europasrodkowa.gov.pl Kontakt http://europasrodkowa.gov.pl/kontakt

Střední Evropa 2014-2020

Tématický okruh MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? Projektovými partnery mohou být: 1. Veřejné orgány vládní moci národní, regionální a místní, jako jsou ministerstva, regionální samospráv, správní celky, obce a jejich útvary; 2. Instituce veřejného charakteru (Public Equivalent Bodies), jako jsou sdružení regionálního rozvoje, agentury inovace a rozvoje. Rozumí se tím, jakýkoli subjekt: - Ustavený podle veřejného nebo soukromého práva se zvláštním účelem uspokojování potřeb veřejného zájmu, které nemají průmyslovou nebo obchodní povahu, a; také - má právní subjektivitu, a Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 102

- je financován z větší části státem, regionálními nebo místními orgány, nebo jinými subjekty veřejného práva, nebo podléhá řídícímu dohledu těhto subjektů nebo má správní, řídící nebo dozorčí radu, kde je více než polovina členů je jmenována státem, regionálními nebo místními orgány nebo jinými veřejnoprávními subjekty: 3. Instituce soukromého sektoru, včetně soukromých společností s právní subjektivitou. Na co je možné získat podporu? 1. Spolupráce v oblasti inovací ke zvýšení konkurenceschopnosti střední Evropy. 2. Spolupráce v oblasti nízkoemisních strategií ve střední Evropě. 3. Spolupráce v oblasti přírodních a kulturních zdrojů pro udržitelný růst. 4. Spolupráce na zlepšení dopravního spojení ve střední Evropě. Popis Střední Evropa 2014-2020 je program Evropské unie na podporu nadnárodní spolupráce mezi institucemi z devíti zemí EU: Rakouska, Chorvatska, České republiky, vybraných regionů Německa, Polska, Slovenska, Slovinska, Maďarska a vybraných regionů Itálie. Program na období 2014-2020 bude podporovat především činnost o neinvestičním charakteru. V rámci projektů bude možné, provádění investic o pilotním či demonstračním charakteru. Partnerství by mělo zahrnovat: – Alespoň tři finanční partnery, – Nejméně ze tří zemí a – Z nichž nejméně dva partneři se nachází v regionech střední Evropy EU . Pravděpodobný termín podávání žádostí: I polovina 2016. Další informace http://europasrodkowa.gov.pl/ Kontakt http://europasrodkowa.gov.pl/kontakt


S t r o n a | 103

Forum Polsko-Czeskie

Zakres tematyczny


Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje). 2. Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. 3. Spółdzielnie socjalne. 4. Szkoły wyższe. 5. Instytuty badawcze. Zadanie musi być realizowane we współpracy co najmniej jednego podmiotu polskiego i czeskiego. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty współpracy polsko-czeskiej. Opis Organizatorem konkursu jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Cel konkursu: zacieśnienie szeroko pojętej współpracy w stosunkach polsko-czeskich obejmującej różne dziedziny: polityczną, gospodarczą, samorządową, medialną, kulturalną, naukowo-techniczną czy młodzieżową. Budżet konkursu: 431 000 zł. Minimalny wymagany wkład własny: 15% kosztów kwalifikowalnych. Czas realizacji projektów: do końca danego roku kalendarzowego. Przewidywany termin składania wniosków: luty/marzec 2016. Więcej informacji http://www.msz.gov.pl Kontakt Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa tel.: +48 22 523 9085 , fax: +48 22 523 9898 , [email protected]


S t r o n a | 104

Polsko-České Fórum

Tématický okruh MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? 1. Nevládní organizace (sdružení, nadace). 2. Sdružení územních samosprávných celků. 3. Sociální družstva. 4. Vysoké školy. 5. Výzkumné ústavy. Aktivity musí být provedeny ve spolupráci s alespoň jedním polským a českým subjektem. Na co je možné získat podporu? Projekty polsko-české spolupráce. Popis Organizátorem programu je Ministerstvo zahraničních věcí. Cíl: posílení širší spolupráce v polsko-českých vztazích pokrývajících různé oblasti: politické, ekonomické, místní samosprávy, médiální, kulturní vědecko-technické a mládežnické. Rozpočet : 431 000 zł. Minimální požadovaný vlastní příspěvek: 15% způsobilých nákladů. Doba realizace projektu: do konce kalendářního roku. Předpokládaný termín podávání žádostí: únor / březen 2016. Další informace http://www.msz.gov.pl Kontakt Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa tel.: +48 22 523 9085 , fax: +48 22 523 9898 , [email protected]


S t r o n a | 105

INTERREG EUROPA

Zakres tematyczny


Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Organizacje z siedzibą w państwie członkowskim UE (28), Norwegii lub Szwajcarii, jeśli są: - władzą publiczną, regionalną lub lokalną, - inną instytucją podlegającą prawu publicznemu (np. uczelnie, agencje rozwoju regionalnego. 2. Instytucje wspierające biznes etc. Każde państwo określa, które instytucje kwalifikują się do wsparcia, zgodnie z regulacjami krajowymi. Na co można uzyskać wsparcie ? Zakres tematyczny programu obejmuje: - wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji; - zwiększanie konkurencyjności MŚP; - wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; - ochronę środowiska i promowanie efektywnego gospodarowania zasobami. Opis Cel programu: poprawa wdrażania polityk i programów rozwoju regionalnego, szczególnie programów realizowanych w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”, a także - w uzasadnionych wypadkach - celu „Europejska Współpraca Terytorialna” (EWT). Wspierana będzie wymiana doświadczeń i pogłębianie wiedzy wśród podmiotów decydujących o rozwoju regionów. Program umożliwia współpracę instytucji o charakterze publicznym oraz podmiotów prawa publicznego z obszaru całej Unii Europejskiej, Norwegii i Szwajcarii. Budżet programu na lata 2014-2020: 359 milionów euro. Przewidywany termin składania wniosków: luty 2016. Więcej informacji Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 106

http://www.interreg4c.eu/interreg-europe/ Kontakt http://www.interreg4c.eu/contacts

INTERREG EUROPA

Tématický okruh MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCÉ Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? 1. Organizace se sídlem v jiném členském státě EU (28), v Norsku nebo ve Švýcarsku, pokud jsou: - Veřejné orgány, regionální či místní, - Jiná organizace veřejnoprávního subjektu (např. univerzity, regionální rozvojové agentury. 2. Instituce podporující podnikání, atd. Každý stát určuje, které orgány jsou způsobilé, v souladu s národními předpisy. Na co je možné získat podporu? Tematická oblast působnosti tohoto programu zahrnuje: - Posílení výzkumu, technologického rozvoje a inovací; - Zvýšení konkurenceschopnosti malých a středních podniků; - Podpora přechodu na nízkouhlíkovou ekonomiku ve všech odvětvích ; - Ochrana životního prostředí a podpora účinného využívání zdrojů. Popis Cílem programu je: zlepšit provádění politik a programů pro regionální rozvoj, zejména programů realizovaných v rámci "Investic pro hospodářský růst a zaměstnanost", a také - v odůvodněných případech - v cíli "Evropská územní spolupráce" (EUS). Výměna zkušeností a rozvoj znalostí mezi subjekty rozhodných pro rozvoj regionů. Program umožňuje spolupráci veřejných orgánů a institucí veřejného práva v celé EU, Norska a Švýcarska. Rozpočet programu na období 2014-2020 je: 359 miliónů euro. Předpokládaný termín podávání žádostí: únor 2016. Další informace http://www.interreg4c.eu/interreg-europe/ Kontakt http://www.interreg4c.eu/contacts Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 107

Know-how Exchange Programme (CEI)

Zakres tematyczny


Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Podmioty publiczne i prywatne oraz organizacje międzynarodowe i pozarządowe działające w interesie publicznym, jak: władze krajowe, regionalne i lokalne, instytucje edukacyjne i badawcze, organizacje działające na rzecz środowiska naturalnego itp. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty związane z capacity building oraz transferem dobrych praktyk z krajów IŚE będących członkami UE (donatorzy) do krajów ISE będących poza strukturami UE (beneficjenci). Przykładowe działania: warsztaty i seminaria, szkolenia, wizyty studyjne, udział w przygotowaniu dokumentów strategicznych (np. plany rozwoju, reformy, studia strategiczne itp.), transfer technologii, pomoc techniczna, oddelegowanie pracowników, misje. Opis Inicjatywa Środkowoeuropejska (IŚE) (Central European Initiative - CEI) jest największym międzyrządowym forum współpracy regionalnej w Europie. Obecnie członkami ISE jest 18 krajów Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej: Albania, Austria, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Czarnogóra, Chorwacja, Czechy, Macedonia, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Ukraina, Węgry oraz Włochy (10 krajów unijnych oraz 8 krajów spoza UE). Organizacja działa m.in. na rzecz integracji europejskiej, umacniania instytucji demokratycznych, budowania społeczeństwa obywatelskiego oraz przyspieszenia transformacji gospodarczej, przede wszystkim poprzez współpracę między krajami członkowskimi. Jeden wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek. Budżet naboru: 285 000 euro. Wysokość dofinansowania: 50% całkowitych kosztów kwalifikowalnych, do 40 000 euro. Przewidywane terminy składania wniosków: marzec 2016, czerwiec 2016.


S t r o n a | 108

Wniosek (w języku angielskim) wraz z załącznikami należy wysłać elektronicznie na adres: [email protected] oraz jednocześnie do wiadomości krajowego koordynatora usytuowanego w MSZ. Więcej informacji http://www.cei.int/KEP Kontakt http://www.cei.int/KEP

Know-how Exchange Programme (CEI)

Tématický okruh MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? Veřejné a soukromé subjekty, mezinárodní organizace a nevládní organizace působící ve veřejném zájmu, jako jsou: vnitrostátní, regionální a místní orgány, vzdělávací instituce a výzkumné organizace v oblasti životního prostředí, atd. Na co je možné získat podporu? Projekty vztahující se k budování kapacit a předávání osvědčených postupů ze zemí SEI, které jsou členy EU (dárci) do zemí SEI mimo struktury EU (příjemci). Příklady aktivit: workshopy a semináře, školení, studijních pobyty, účast na přípravě strategických dokumentů (např rozvojových plánů, reforem, strategických studií, atd.), transfer technologií, technická pomoc, vyslání zaměstnanců, misí. Popis Středoevropská iniciativa (SEI) (Central European Initiative - CEI) je největší mezivládní fórum pro regionální spolupráci v Evropě. V současné době, je členy SEI 18 zemí střední a jihovýchodní Evropy: Albánie, Rakousko, Bělorusko, Bosna a Hercegovina, Bulharsko, Černé Hora, Chorvatsko, České republika, Makedonie, Moldávie, Polsko, Rumunsko, Srbsko, Slovensko, Slovinsko, Ukrajina, Maďarsko a Itálie (10 zemí EU a 8 zemí mimo EU).Organizace působí, mimo jiné ve prospěch, evropské integrace, posilování demokratických institucí, budování občanské společnosti a urychlení ekonomické transformace, a to především prostřednictvím spolupráce mezi členskými státy. Jeden žadatel může podat pouze jednu žádost. Rozpočet volání: 285 000 eur. Výše dotace: 50% z celkových způsobilých nákladů, a to až na 40 000 eur. Předpokládaný termín podávání žádostí: březen 2016, červen 2016. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 109

Žádost (v angličtině) spolu s přílohami zasílejte elektronicky na adresu: [email protected] a současně národnímu koordinátorovi, který se nachází na ministerstvu zahraničí. Další informace http://www.cei.int/KEP Kontakt http://www.cei.int/KEP

Międzynarodowa wymiana młodzieży – dotacje Ministerstwa Edukacji Narodowej

Zakres tematyczny

EDUKACJA I MŁODZIEŻ WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ww. ustawy (instytucje kościelne, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, spółdzielnie socjalne, spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie i nie działające dla osiągnięcia zysku). Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty z zakresu międzynarodowej współpracy szkół i wymiany młodzieży. Opis Organizatorem programu jest Ministerstwo Edukacji Narodowej. Cel konkursu: wyłonienie najlepszych ofert wnioskodawców, którzy zrealizują projekty z zakresu międzynarodowej współpracy szkół i wymiany młodzieży. Ostatecznymi beneficjentami konkursu są uczniowie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Przewidywany termin składania wniosków: marzec 2016. Więcej informacji http://www.bip.men.gov.pl Kontakt Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 110

Ministerstwo Edukacji Narodowej Katarzyna Tyczka Tel. 22 34 74 551 [email protected]

Mezinárodní výměna mládeže - dotace ministerstva školství

Tématický okruh

VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE DOTACE

Druh podpory Kdo může žádat? Nevládní organizace ve smyslu čl. 3. ust. 2 zákona o veřejně prospěšné činnosti a dobrovolnictví, a subjekty uvedené v čl. 3. ust. 3. výše uvedené dle znění zákona (církevní instituce, sdružení, místní samosprávné celky, sociální družstva, akciové společnosti a společnosti s ručením omezeným , sportovní kluby společností působících v souladu s ustanoveními zákona ze dne 25. června 2010 o sportu, a nikoli za účelem zisku). Na co je možné získat podporu? Projekty v oblasti mezinárodní spolupráce mezi školami a výměny. Popis Organizátorem programu je Ministerstvo školství. Cíl: vybrat nejlepší nabídky uchazečů, kteří budou provádět projekty v oblasti mezinárodní spolupráce mezi školami a výměny mládeže. Konečnými příjemci soutěže jsou studenti středních škol a vysokých škol. Předpokládaný termín podávání žádostí: březen 2016. Další informace http://www.bip.men.gov.pl Kontakt Ministerstwo Edukacji Narodowej Katarzyna Tyczka Tel. 22 34 74 551 [email protected]


S t r o n a | 111

Wsparcie samorządowego i obywatelskiego wymiaru polskiej polityki zagranicznej

Zakres tematyczny

WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA

Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Organizacje pozarządowe. 2. Jednostki samorządu terytorialnego. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty, których realizacja wpłynie na: a) rozwój debaty publicznej na temat polskiej polityki zagranicznej; b) wzmocnienie zaplecza merytorycznego regionalnej współpracy międzynarodowej. Opis Organizatorem konkursu jest Minister Spraw Zagranicznych. Wymagane jest, aby przedmiotem wniosku projektowego były realizowane w Polsce działania o zasięgu co najmniej regionalnym (wojewódzkim). Całość dotacji będzie przekazana po podpisaniu umowy o dotację. Przekazanie dotacji nastąpi nie później niż 14 dni od dnia podpisania umowy o dotację. Przewidywany termin składania wniosków: styczeń 2016. Więcej informacji http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/konkursyministra Kontakt Ministerstwo Spraw Zagranicznych Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/kontakt_msz


S t r o n a | 112

Podpora místní samosprávy a občanské dimenze polské zahraniční politiky


ZAHRANIČNÍ SPOLUPRÁCE DOTACE

1. Nevládní organizace 2. Jednotky místní správy Na co je možné získat podporu? Projekty, jejichž realizace bude mít vliv na: a) vývoj veřejné debaty o polské zahraniční politice; b) posílení hmotného zázemí regionální mezinárodní spolupráce. Popis Dotační program je organizován ministrem zahraničních věcí. Je nutné, aby předmětem návrhu projektu byly aktivity realizováné v Polsku s rozsahem nejméně regionálním, krajským. (Celý grant bude převeden po podpisu grantové smlouvy. Převod dotací bude proveden nejpozději do 14 dnů ode dne podpisu smlouvy o poskytnutí dotaci. Předpokládaný termín podávání žádostí: leden 2016 Další informace http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/konkursyministra Kontakt Ministerstwo Spraw Zagranicznych Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/kontakt_msz


S t r o n a | 113

Współpraca z Polonią i Polakami za granicą

Zakres tematyczny


Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ww. ustawy. 2. Publiczne i niepubliczne szkoły wyższe w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r., Prawo o szkolnictwie wyższym. 3. Instytuty badawcze w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych. 4. Polska Akademia Nauk i jej jednostki organizacyjne. 5. Jednostki samorządu terytorialnego. Warunkiem przyznania dofinansowania jest posiadanie przez oferenta doświadczenia we współpracy z Polonią i Polakami za granicą oraz posiadanie doświadczenia w gospodarowaniu środkami finansowymi w kwocie nie mniejszej niż 50 tys. złotych w skali wybranego roku kalendarzowego w latach 2010-2013. Na co można uzyskać wsparcie ? Obszar tematyczny I: Nauczanie języka polskiego, w języku polskim i o Polsce. Obszar tematyczny II: Media polonijne. Obszar tematyczny III: Infrastruktura polonijna. Obszar tematyczny IV: Pozycja środowisk polskich w krajach zamieszkania (z wyłączeniem mediów i nauczania języka polskiego i po polsku). Obszar tematyczny V: Więzi i kontakty z Polską. Opis Organizatorem konkursu jest Minister Spraw Zagranicznych. Cel konkursu: realizacja projektów w dziedzinie wybranych zadań z obszaru współpracy z Polonią i Polakami za granicą odpowiadających założeniom, zasadom i priorytetom „Planu Współpracy z Polonią i Polakami za granicą”. Przewidywany termin składania wniosków: grudzień 2015. Więcej informacji http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/konkursyministra Kontakt Ministerstwo Spraw Zagranicznych Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 114

Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa Tel.: +48 22 523 9441 Fax: +48 22 523 8029 [email protected]

Spolupráce s Polonií a Poláky v zahraničí

Tématický okruh MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE Druh podpory DOTACE Kdo může žádat? 1.Nevládní organizace ve smyslu čl 3. ust. 2 zákona ze dne 24. dubna 2003. o veřejně prospěšné činnosti a dobrovolnictví, a subjekty uvedené v čl. 3. 3. výše uvedeného zákona. 2.Veřejné a soukromé instituce vyššího vzdělání ve smyslu zákona ze dne 27. července 2005. zákona o vysokém školství. 3.Výzkumné ústavy ve smyslu zákona ze dne 30. dubna 2010. o výzkumných ústavech. 4.Polská akademie věd a její organizační jednotky. 5.Místní vládní jednotky. Podmínkou poskytnutí grantu jsou zkušenosti žadatele s prací s Poláky v zahraničí a zkušenosti s řízením finančních prostředků ve výši ne méně než 50 tisíc. zlotých ve vybraném kalendářním roce, v letech 2010-2013 Na co je možné získat dotaci? Tématická oblast I: Výuka polštiny, v polštině a o Polsku Tematická oblast II: Polonistická Media Tématická oblast III: Polonistická Infrastruktura Tématická oblast IV: Centra polských komunit v zemi jejich bydliště (kromě médií výuky polštiny polsky Tematická oblast V: vazby a kontakty s Polskem Popis Dotační program je organizován ministrem zahraničních věcí Cíl: realizace projektů v oblasti vybraných úkolů v oblasti spolupráce s Poláky v zahraničí odpovídajících zásadám a prioritám "Plánu spolupráce s Polonií a Poláky v zahraničí" Předpokládaný termín předkládání žádostí: prosince 2015. Další informace http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/konkursyministra Kontakt Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 115

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa Tel.: +48 22 523 9441 Fax: +48 22 523 8029 [email protected]

Interreg VA Czechy-Polska

Zakres tematyczny


Rodzaj wsparcia

DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Instytucje państwowe, samorządowe oraz organizacje pozarządowe działające na pograniczu polsko-czeskim. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty współpracy polsko-czeskiej. Opis Instytucją Zarządzającą programu jest Ministerstwo Rozwoju Lokalnego Republiki Czeskiej. Cel konkursu: wsparcie projektów współpracy polsko-czeskiej. Alokacje przewidziane w ramach programu: 1. Projekty z obszaru dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego - 135,7 mln euro. 2. Wsparcie rozwoju współpracy instytucji publicznych i społeczności lokalnych - 54,5 mln euro. 3. Wspólne bezpieczeństwo na pograniczu polsko-czeskim - 12,2 mln euro. 4. Rozwój edukacji w powiązaniu z rynkiem pracy - 10,2 mln euro. Kwota dofinansowania tzw. „dużych projektów”: > 30 tys. euro. Dofinansowanie mikroprojektów (komponent zarządzany przez euroregiony): 2 tys. do 20 tys. euro na tzw. projekty miękkie i od 2 tys. do 30 tys. euro na projekty, których częścią są inwestycje. Wysokość dofinansowania projektu ze środków UE: 85%. Przewidywany termin składania wniosków: wrzesień 2015 – styczeń 2016 oraz co najmniej jeden nabor rocznie w latach 2016-2020. Więcej informacji www.cz-pl.eu Kontakt Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 116

Wspólny Sektretariat Jeremenkova 40B 779 00 Olomouc tel. +420 587337710-6 fax. +420 587337717 [email protected]


S t r o n a | 117

Interreg VA Česko-Polsko


MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE DOTACE

Státní instituce, místní úřady a nevládní organizace působící na Česko-polském pohraničí. Na co je možné získat podporu? Projekty polsko-české spolupráce Popis Řídící orgán programu je Ministerstvo pro místní rozvoj České republiky. Cíl: podpora projektů polsko-české spolupráce. Alokace v rámci programu: 1. Projekty v oblasti kulturního a přírodního dědictví - 135,7 milionů eur. 2. Podpora rozvoje spolupráce veřejných institucí a místních komunit - do 54.500.000 eur. 3. Společná bezpečnost na polsko-českém pomezí - 12,2 mil. 4. Rozvoj školství v souvislosti s trhem práce - 10,2 mil.Výše spolufinancování tzv. "Velké projekty":> 30.000 euro. Spolufinancování mikroprojektů (komponenta řízena euroregiony): 2000 až 20 tisíc. euro. měkké projekty a od 2000 do 30 tisíc. eur na projekty, kterých součástí jsou investice. Výše financování projektů z fondů EU: 85%. Předpokládaný termín předkládání žádostí: září 2015 - leden 2016 a alespoň jedna vyzva v letech 2016-2020 Další informace www.cz-pl.eu Kontakt Wspólny Sektretariat Techniczny Jeremenkova 40B 779 00 Olomouc tel. +420 587337710-6 fax. +420 587337717 [email protected]


S t r o n a | 118

Łącząc Europę (Connecting Europe Facility) 2014-2020

Zakres tematyczny

SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE TRANSPORT OCHRONA ŚRODOWISKA

Rodzaj wsparcia DOTACJA Kto może złożyć wniosek ? Centra badawcze, gminy, powiaty, województwa, przedsiębiorstwa, instytucje państwowe, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty dotyczące rozwoju, budowy lub modernizacji istniejącej infrastruktury, w dziedzinie transportu, energetyki i telekomunikacji. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w latach 2014-2020. Budżet programu na lata 2014-2020: 33,24 miliarda euro. Realizowane projekty mają przyczynić się do zrównoważonego wzrostu, który będzie sprzyjał włączeniu społeczeństwa poprzez tworzenie nowoczesnych sieci transeuropejskich o wysokiej wydajności. Cele zdefiniowane w poszczególnych sektorach Komunikacja: - zwiększenie połączeń z miejscami zagrożonymi wykluczeniem, tworzenie wspólnych inwestycji między państwami; - zapewnienie zrównoważonego i efektywnego transportu w perspektywie długoterminowej, stworzenie nowoczesnych sieci szybkich kolei; - stworzenie dogodnych połączeń pomiędzy portami lotniczymi a miastami za pomocą sieci kolejowych. Energia: - promowanie tworzenia sieci połączeń energetycznych pomiędzy państwami członkowskimi; - zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii do UE, dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia; - przyczynienie się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, w szczególności poprzez wspieranie inicjatyw promujących rozwój energii odnawialnej. Sieci telekomunikacyjne: Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 119

- dalsze tworzenie szybkich i ultraszybkich sieci szerokopasmowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, - tworzenie ponadnarodowych sieci internetowych; - bezpieczny internet dla dzieci. Terminy składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 20152020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/connecting-europe-facility Kontakt http://ec.europa.eu/digital-agenda/contact


S t r o n a | 120

Spojování Evropy (Connecting Europe Facility) 2014-2020

Tématický okruh Druh podpory

INFORMAČNÍ SPOLEČNOST DOPRAVA OCHRANA ŽIVOTNÍHO PROSTŘEDÍ DOTACE

Kdo může žádat? Výzkumná střediska, obce, okresy, kraje, firmy, státní instituce, nevládní organizace, mezinárodní organizace.

Na co je možné získat podporu? Projekty na rozvoj výstavby nebo modernizace stávající infrastruktury, dopravy, energetiky a telekomunikací. Popis Organizátorem programu pořadatelem je Evropská komise. Program bude realizován v období 2014-2020. Rozpočet programu na období 2014-2020: 33,24 miliard euro. Vymezuje projekty společného zájmu, které by měly přispět především k hospodářskému růstu, podpořit rozvoj jednotného trhu, zlepšit každodenní život občanů, firem, vlád, stimulovat celoevropský rozvoj bezprostřední a superrychlých širokopásmových sítí a podpořit snížení emisí skleníkových plynů. Cíle jsou definovány v jednotlivých sektorech Komunikace: - Nárůst spojení s místech ohrožených vyloučením, vytvoření společných investic mezi zeměmi; - Zajištění udržitelné a efektivní dopravy v dlouhodobém horizontu, vytvoření moderní vysokorychlostní železniční sítě; - Vytvoření pohodlného spojení mezi letišti a městy prostřednictvím železničních sítí. Energie: - Podporování vytváření sítí energetického propojení mezi členskými státy; - Zvýšení bezpečnosti dodávek energie do EU, diverzifikace zdrojů dodávek; - Přispět k udržitelnému rozvoji a ochraně životního prostředí, zejména podporou iniciativ na podporu rozvoje obnovitelných zdrojů energie. Telekomunikační sítě: - Další vývoj rychlých a ultrarychlých širokopásmových sítí pro malé a střední podniky, - Vytváření nadnárodních sítí; - Internet bezpečný pro děti. Termín podávání žádostí: minimálně 2 výzvy k předkládání žádostí v roce 2015-2020. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 121

Další informace http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/connecting-europe-facility Kontakt http://ec.europa.eu/digital-agenda/contact


S t r o n a | 122

COSME

Zakres tematyczny PRZEDSIĘBIORSTWA Rodzaj wsparcia DOTACJA Kto może złożyć wniosek ? Władze lokalne oraz regionalne, przedsiębiorstwa, organizacje branżowe i zawodowe, państwa członkowskie, organizacje pozarządowe, organizacje okołobiznesowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty mające na celu: - wspieranie działalności innowacyjnej, - zapewnianie lepszego dostępu do środków finansowych oraz świadczenie usług wsparcia dla biznesu na poziomie regionalnym, - zachęcanie do szerszego i lepszego wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT), - wspomaganie rozwoju społeczeństwa informacyjnego, - promowanie wzmożonego wykorzystania energii odnawialnej i efektywności energetycznej. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w latach 2014-2020. Roczny budżet programu: 275 milionów euro. Na program składają się trzy programy operacyjne: Program na rzecz przedsiębiorczości i innowacji (EIP), Program na rzecz wspierania polityki w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT PSP), Inteligentna energia program dla Europy (IEE). Z założenia mają przyczyniać się one do poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw oraz wspierać ich zdolność innowacyjną w danych obszarach prowadzonej działalności. Terminy składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 20152020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/enterprise/initiatives/cosme/index_en.htm Kontakt http://ec.europa.eu/enterprise/contact/index_en.htm


S t r o n a | 123

COSME


PODNIKY DOTACE

Kdo může žádat? Místní a regionální orgány, podniky, obchodní a profesní organizace, členské státy, nevládní organizace, organizace související s obchodem.

Na co je možné získat podporu? Projekty zaměřené na: - Podpora inovačních aktivit, - Poskytování lepší přístup k finančním zdrojům a poskytování služeb na podporu podnikání na regionální úrovni, - Podpora širšího a lepšího využití informačních a komunikačních technologií (ICT) - Podpora rozvoje informační společnosti, - Prosazování většího využívání obnovitelných zdrojů energie a energetické účinnosti. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Program bude realizován v období 2014-2020. Roční rozpočet programu je: 275 milionů eur. Program se skládá ze tří operačních programů: Program pro podnikání a inovaci (EIP), Program pro podporu informační politiky a komunikačních technologií (ICT PSP) Inteligentní energie - program pro Evropu (IEE). V zásadě mají přispět ke zlepšení konkurenceschopnosti podniků a podpořit jejich inovační kapacitu v oblastech jejich činnosti. Termín předkládání žádostí: minimálně 2 výzvy k předkládání návrhů v roce 20152020. Další informace http://ec.europa.eu/enterprise/initiatives/cosme/index_en.htm Kontakt http://ec.europa.eu/enterprise/contact/index_en.htm


S t r o n a | 124

EaSI - Employment and Social Innovation

Zakres tematyczny ZASOBY LUDZKIE Rodzaj wsparcia DOTACJA Kto może złożyć wniosek ? Władze lokalne oraz regionalne, przedsiębiorstwa, organizacje branżowe i zawodowe, państwa członkowskie, organizacje pozarządowe, organizacje okołobiznesowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Inicjatywy związane z koordynacją reform, identyfikacją problemów, analizą potrzeb i wymianą doświadczeń z zakresu zatrudnienia i spraw społecznych. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Roczny budżet programu: 111,257 miliona euro. Okres realizacji programu: 2014-2020. Program zastąpił trzy dotychczas istniejące programy – PROGRESS (na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej), EURES (europejskie służby zatrudnienia) oraz Europejski Mechanizm Mikrofinansowy Progress. Terminy składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 20152020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/social Kontakt http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=2&langId=en&acronym=contact


S t r o n a | 125

EaSI - Employment and Social Innovation


LIDSKÉ ZDROJE DOTACE

Kdo může žádat? Místní a regionální orgány, podniky, obchodní a profesní organizace, členské státy, nevládní organizace, organizace související s obchodem.

Na co je možné získat podporu? Iniciativy související s koordinací reforem, identifikací problémů, analýzou potřeb a výměnou zkušeností v oblasti zaměstnanosti a sociálních věcí. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Roční rozpočet programu je: 111,257 milionů euro. Programové období je 2014-2020. Program nahradil tři dříve existující programy - Progress (pro zaměstnanost a sociální solidaritu), EURES (evropské zaměstnanecké služby a Evropský nástroj mikrofinancování Progress. Termín předkládání žádostí: minimálně 2 výzvy k předkládání návrhů v roce 20152020. Další informace http://ec.europa.eu/social Kontakt http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=2&langId=en&acronym=contact


S t r o n a | 126

ERASMUS PLUS

Zakres tematyczny EDUKACJA I MŁODZIEŻ Rodzaj wsparcia DOTACJA Kto może złożyć wniosek ? Centra badawcze, władze regionalne oraz lokalne, szkoły, przedsiębiorstwa, ośrodki szkoleniowe, państwa członkowskie, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe. Na co można uzyskać wsparcie ? 1. Trzy główne typy działań: - Akcja 1: mobilność edukacyjna (wyjazdy w celach edukacyjnych), - Akcja 2: współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk, - Akcja 3: wsparcie reform w obszarze edukacji. 2. Dwa rodzaje działań „specjalnych” zarządzanych centralnie: Jean Monnet i Sport. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w latach 2014-2020. Budżet programu: 14,774 miliarda euro. Program zastąpił dotychczasowe programy: „Uczenie się przez całe życie” (oraz jego programy sektorowe – Erasmus, Leonardo da Vinci, Comenius i Grundtvig), akcję Jean Monnet, program „Młodzież w działaniu” oraz pięć innych programów (m.in. Erasmus Mundus i Tempus). Największy nacisk w nowym programie został położony na edukację formalną i pozaformalną służącą rozwijaniu umiejętności uczniów, nauczycieli i pracowników oraz poprawy ich sytuacji na rynku pracy. Terminy składania wniosków są uzależnione od rodzaju akcji lub „działania specjalnego”. Więcej informacji http://erasmusplus.org.pl Kontakt http://erasmusplus.org.pl/kontakt


S t r o n a | 127

ERASMUS PLUS


VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ DOTACE

Kdo může žádat? Výzkumná centra, regionální a místní orgány, školy, obchody, školicích středisek, členské státy, univerzity, nevládní organizace.

Na co je možné získat podporu? 1. Tři hlavní typy činností: - Akce 1: Mobilita ve vzdělávání (výlety pro vzdělávací účely). - Akce 2: Spolupráce pro inovace a výměnu osvědčených postupů, - Akce 3: podpora pro reformy v oblasti vzdělávání. 2. Dva typy činností "zvláštní" řízeny centrálně: Jean Monnet a sportu. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Program bude realizován v období 2014-2020. Program má rozpočet: 14,774 miliard euro. Program nahradil stávající programy: "Celoživotní vzdělávání " (a jeho sektorové programy - Program Erasmus, Leonardo da Vinci, Comenius a Grundtvig), Jean Monnet, program "Mládež v akci" a pět dalších programů (jako je Erasmus Mundus a Tempus). Důraz v novém programu byl kladen na formálním a neformálním vzdělávání sloužící rozvoji dovedností studentů, učitelů a zaměstnanců a zlepšení jejich situace na trhu práce. Termíny předkládání žádostí jsou závislé na druhu akce nebo "speciálních akcích ". Další informace http://erasmusplus.org.pl/ Kontakt http://erasmusplus.org.pl/kontakt/


S t r o n a | 128

Health for Grow (Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego)

Zakres tematyczny Rodzaj wsparcia

ZDROWIE DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? 1. Władze i organy publiczne. 2. Instytucje badawcze. 3. Instytucje zajmujące się ochroną zdrowia. 4. Placówki akademickie. 5. Uczelnie wyższe. 6. Przedsiębiorstwa. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty mające na celu: - podjęcie niezbędnych reform na rzecz innowacyjności i stabilności systemów opieki zdrowotnej, - zwiększanie dostępu do lepszej i bezpieczniejszej opieki zdrowotnej dla obywateli, - promocję zdrowia wśród obywateli europejskich i zapobiegania chorobom, - ochronę obywateli europejskich przed transgranicznymi zagrożeniami dla zdrowia. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w latach 2014-2020. Budżet programu: 446 milionów euro. Maksymalna wysokość współfinansowania: - do 60% ogólnych kosztów kwalifikowalnych, - do 80% ogólnych kosztów kwalifikowalnych w przypadkach wyjątkowej użyteczności. Cele szczegółowe programu: Cel szczegółowy nr 1: wspieranie innowacyjności i stabilności systemów opieki zdrowotnej. Cel szczegółowy nr 2: zwiększanie dostępu do lepszej i bezpieczniejszej opieki zdrowotnej dla obywateli UE. Cel szczegółowy nr 3: promocja zdrowia i zapobieganie chorobom. Cel szczegółowy nr 4: ochrona obywateli przed transgranicznymi zagrożeniami dla zdrowia. Przewidywany termin składania wniosków: co najmniej 1 nabór wniosków rocznie w latach 2015-2020. Więcej informacji Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 129

http://europa.eu/legislation_summaries/public_health Kontakt http://ec.europa.eu/dgs/health_consumer/contact/index_en.htm


S t r o n a | 130

Health for Grow (Zdraví pro ekonomický růst)

Tématický okruh

ZDRAVÍ

Druh podpory

DOTACE

Kdo může žádat? 1. Orgány a veřejné subjekty. 2. Výzkumné instituce. 3. Orgány zapojené do zdravotnictví. 4. Akademická pracoviště. 5. Univerzity. 6. Firmy.

Na co je možné získat podporu? Projekty mají za cíl: - provádět potřebné reformy pro inovaci a udržitelnost systémů zdravotní péče, - zvýšení přístupu k lepší a bezpečnější zdravotní péči pro občany, - podpora zdraví mezi evropskými občany a prevenci nemocí, - ochrana evropských občanů před přeshraničními zdravotními hrozbami. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Program bude realizován v období 2014-2020. Rozpočet programu: 446 milionů EUR. Maximální míra spolufinancování: - Až 60% z celkových způsobilých nákladů, - Až 80% z celkových způsobilých nákladů v případech výjimečné užitečnosti. Specifické cíle: Specifický cíl č 1: podpora inovativních a udržitelných systémů zdravotní péče. Specifický cíl č 2: zvýšení přístupu k lepší a bezpečnější zdravotní péči pro občany EU. Specifický cíl č 3: podpora zdraví a předcházení nemocem. Specifický cíl č 4: ochrana občanů před přeshraničními zdravotními hrozbami. Předpokládaný termín podání žádostí: alespoň jedna výzva k předkládání návrhů v letech 2015-2020. Další informace http://europa.eu/legislation_summaries/public_health Kontakt http://ec.europa.eu/dgs/health_consumer/contact/index_en.htm


S t r o n a | 131

Horyzont 2020

Zakres tematyczny

SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE

Rodzaj wsparcia DOTACJA Kto może złożyć wniosek ? Centra badawcze, gminy, powiaty, województwa, państwa członkowskie, małe i średnie przedsiębiorstwa, instytucje państwowe, organizacje pozarządowe, szkoły wyższe. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty mające na celu budowę gospodarki opartej na wiedzy oraz innowacjach i prowadzącej do zrównoważonego rozwoju. Opis Organizatorem programu Horyzont 2020 (H2020) jest Komisja Europejska. Budżet programu: 77 miliardów euro. Program jest realizowany w latach 2014-2020 i stanowi kontynuację działań realizowanych w latach 2007-2013 przez 7 Program Ramowy Unii Europejskiej. Przykładowe zagadnienia przekrojowe w H2020: - ułatwianie drogi „od pomysłu do przemysłu”, - interdyscyplinarne i międzysektorowe badania naukowe i innowacje, - nauki społeczne, ekonomiczne i humanistyczne, - wspieranie funkcjonowania i realizacji Europejskiej Przestrzeni Badawczej i Unii Innowacji, - poszerzenie uczestnictwa w badaniach naukowych i innowacyjności w UE, - współpraca z państwami trzecimi, - zaangażowanie MŚP w badania naukowe i innowacje oraz szersze uczestnictwo sektora prywatnego, - zwiększenie atrakcyjności zawodu naukowca, - ułatwianie ponadgranicznej i międzysektorowej mobilności naukowców. Przewidywany termin składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 2015-2020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/ Kontakt Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej ul. Krzywickiego 34 02-078 Warszawa http://kpk.gov.pl


S t r o n a | 132

Horizon 2020


INFORMAČNÍ SPOLEČNOST DOTACE

Kdo může žádat? Výzkumná střediska, obce, okresy, kraje, členské státy, malé a střední podniky, veřejné instituce, nevládní organizace, univerzity.

Na co je možné získat podporu? Projekty mající za cíl vybudování ekonomiky založené na znalostech a inovacích a vedoucí k trvale udržitelnému rozvoji. Popis Organizátorem programu Horizont 2020 (H2020) je Evropská komise. Rozpočet programu je: 77 miliard euro. Program je realizován v 2014-2020 a je pokračováním činností prováděných v 20072013 podle 7. rámcového programu Evropské unie. Příklady průřezových témat v H2020: - Usnadnění cesty "od nápadu k průmyslu" - Interdisciplinární a meziodvětvový výzkum a inovace - Společenské vědy, ekonomické a humanitní vědy - Podpora fungování a provádění Evropského výzkumného prostoru a Unie inovací - Rozšíření účasti ve vědeckém výzkumu a inovací v EU - Spolupráce s třetími zeměmi - Zapojení malých a středních podniků v oblasti výzkumu a inovací a širší účast soukromého sektoru, - Zvýšení přitažlivosti výzkumných profesí, - Usnadnění přeshraniční a mezisektorové mobility výzkumných pracovníků. Předpokládaný termín předkládání žádostí: minimálně 2 výzvy k předkládání návrhů v roce 2015-2020. Další informace http://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/ Kontakt Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej ul. Krzywickiego 34 02-078 Warszawa http://kpk.gov.pl/?page_id=15


S t r o n a | 133

JUSTICE


WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI I BEZPIECZEŃSTWO DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Władze lokalne oraz regionalne, przedsiębiorstwa, organizacje branżowe i zawodowe, państwa członkowskie, organizacje pozarządowe, centra badawcze, organizacje międzynarodowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Projekty współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Budżet programu na lata 2014-2020: 378 milionów euro. Cel programu: wspieranie współpracy prawnej w dziedzinie prawa cywilnego oraz karnego. Przewidywany termin składania wniosków: co najmniej 1 nabór rocznie w latach 2015-2020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/justice Kontakt http://ec.europa.eu/justice/contact/index_en.htm


S t r o n a | 134

JUSTICE

Tématický okruh

SPRAVEDLNOST A BEZPEČNOST

Druh podpory

DOTACE

Kdo může žádat? Místní a regionální úřady, podniky, obchodní a profesní organizace, členské státy, nevládní organizace, výzkumná střediska, mezinárodní organizace.

Na co je možné získat podporu? Projekty spolupráce v oblasti justice. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Rozpočet programu na období 2014-2020: 378 milionů eur. Cíl programu: podpora právní spolupráce v oblasti občanského a trestního práva. Předpokládaný termín předkládání žádostí: nejméně 1 příjem za rok 2015-2020. Další informace http://ec.europa.eu/justice Kontakt http://ec.europa.eu/justice/contact/index_en.htm


S t r o n a | 135

LIFE 2014-2020


OCHRONA ŚRODOWISKA DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Władze lokalne oraz regionalne, przedsiębiorstwa, organizacje branżowe i zawodowe, państwa członkowskie, organizacje pozarządowe, organizacje okołobiznesowe, małe i średnie przedsiębiorstwa, centra badawcze, Na co można uzyskać wsparcie ? Program na rzecz środowiska będzie wspierać działania w następujących dziedzinach: - środowisko i efektywność wykorzystania zasobów – innowacyjne rozwiązania w zakresie lepszego wdrażania polityki w dziedzinie środowiska i integracji celów związanych z ochroną środowiska w innych sektorach - różnorodność biologiczna – opracowanie najlepszych praktyk służących powstrzymaniu utraty różnorodności biologicznej i przywróceniu usług ekosystemowych, z zachowaniem głównego celu, jakim jest wspieranie sieci Natura 2000, szczególnie poprzez zintegrowane projekty zgodne z traktowanymi priorytetowo ramowymi programami działania państw członkowskich - zarządzanie w zakresie ochrony środowiska i informacja – propagowanie wymiany wiedzy, rozpowszechnianie najlepszych praktyk, działanie na rzecz lepszego przestrzegania przepisów oraz kampanie na rzecz podnoszenia świadomości społecznej Program na rzecz klimatu będzie wspierać działania w następujących dziedzinach: - łagodzenie zmiany klimatu – działania skoncentrowane na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych - przystosowanie do zmiany klimatu – zwiększenie zdolności adaptacji do zmiany klimatu - zarządzanie działaniami w zakresie zmiany klimatu i informacja – działania w zakresie zwiększenia świadomości, komunikacji, współpracy oraz rozpowszechnianie wiedzy na temat działań mających na celu łagodzenie zmiany klimatu oraz działań adaptacyjnych. Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Budżet programu na lata 2014-2020: 3 456 655 000 euro. W nowym okresie finansowania w ramach LIFE wyróżnione zostały dwa podprogramy dedykowane: podprogram na rzecz środowiska i podprogram na rzecz klimatu. Priorytety LIFE obejmą: obszary Natura 2000, woda, odpady i Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika – Polská republika 2007-2013. „Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice

S t r o n a | 136

powietrze, a duży nacisk kładziony będzie na projekty komplementarne z innymi projektami unijnymi i krajowymi instrumentami finansowymi oraz większą skalę terytorialna. Przewidywany termin składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 2015-2020. Więcej informacji http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm Kontakt http://ec.europa.eu/environment/life/contact/lifeunit.htm


S t r o n a | 137

LIFE 2014-2020


OCHRANA ŽIVOTNÍHO PROSTŘEDÍ DOTACE

Kdo může žádat? Místní a regionální úřady, podniky, obchodní a profesní organizace, členské státy, nevládní organizace, organizace s podnikáním související, malé a střední podniky, výzkumná střediska.

Na co je možné získat podporu? Program pro životní prostředí bude podporovat akce v těchto oblastech: - životní prostředí a účinné využívání zdrojů - inovativní řešení pro lepší provádění politiky a integrace cílů v oblasti životního prostředí v souvislosti s ochranou životního prostředí v jiných odvětvích - biologická rozmanitost - vývoj osvědčených postupů pro zastavení úbytku biologické rozmanitosti a obnovení služeb ekosystému, při zachování hlavního cíle , jakým je podpora sítě Natura 2000, a to zejména prostřednictvím integrovaných projektů, v souladu s prioritními rámcovými programy ze strany členských států. - řízení v oblasti ochrany životního prostředí a informací - podporování výměny znalostí, šíření osvědčených postupů, podporu lepšího dodržování předpisů a kampaně s cílem zvýšit povědomí veřejnosti. Program v oblasti klimatu bude podporovat opatření v těchto oblastech: zmírňování klimatických změn - opatření zaměřená na omezení emisí skleníkových plynů - přizpůsobení se klimatickým změnám - zvyšuje odolnost vůči klimatickým změnám - řízení činností v oblasti změn klimatu a informací - zvýšení informovanost, komunikace, spolupráce a šíření znalostí o opatřeních zaměřených na zmírnění změny klimatu a adaptaci. Popis Organizátorem programu je Evropská komise. Rozpočet programu na období 2014-2020: 3 456 655 000 euro. V novém období financování programu LIFE byly uděleny dva podprogramy věnovaných: podprogram pro životní prostředí a podprogram pro oblast klimatu. Priority programu LIFE zahrnují: místa Natura 2000, voda, odpady a ovzduší, a velký důraz bude kladen na projekty doplňující jiné projekty EU a vnitrostátní nástroje financování a ve velkém uzemním měřítku. Předpokládaný termín předkládání žádostí: minimálně 2 výzvy k předkládání žádostí v roce 2015-2020.


S t r o n a | 138

Další informace http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm Kontakt http://ec.europa.eu/environment/life/contact/lifeunit.htm


S t r o n a | 139

Europa dla obywateli


SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE DOTACJA

Kto może złożyć wniosek ? Władze lokalne oraz regionalne, instytucje państwowe, organizacje pozarządowe. Na co można uzyskać wsparcie ? Działanie 1: Pamięć europejska. Działanie 2: Demokratyczne zaangażowanie i uczestnictwo obywatelskie (partnerstwo miast, sieci miast, projekty społeczeństwa obywatelskiego). Opis Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program ma na celu zwiększenie świadomości obywateli o historii i integracji europejskiej oraz pomoc obywatelom w lepszym zrozumieniu polityki UE i jej wpływie na ich codzienne życie. Przewidywany termin składania wniosków: 2 nabory wniosków rocznie (marzec, wrzesień) w latach 2015-2020. Więcej informacji http://www.europadlaobywateli.pl Kontakt Punkt Kontaktowy "Europa dla Obywateli" w Polsce (ECP Poland) Al. Ujazdowskie 41 00-540 Warszawa (wejście główne) tel: +48 22 111 00 14 +48 22 447 61 74 www.europadlaobywateli.pl [email protected]


S t r o n a | 140

Europe for Citizens

Tématický okruh

OBČANSKÁ SPOLEČNOST

Druh podpory Kdo může žádat?

DOTACE

Místní a regionální úřady, státní instituce, nevládní organizace. Na co je možné získat podporu? Akce 1: Evropská paměť. Akce 2: Demokratická angažovanost a účast občanů (partnerství, sítě měst, projekty občanské společnosti). Popis Organizátorem programu je Evropská komise.Program je zaměřen na zvyšování povědomí veřejnosti o historii a evropské integraci a pomoci občanům lépe porozumět politiku EU a jejich dopad na jejich každodenní život. Předpokládaný termín předkládání žádostí: 2 výzvy k předkládání žádostí ročně (březen a září), v období 2015-2020. Více informací http://www.europadlaobywateli.pl Kontakt Punkt Kontaktowy "Europa dla Obywateli" w Polsce (ECP Poland) Al. Ujazdowskie 41 00-540 Warszawa (wejście główne) tel: +48 22 111 00 14 +48 22 447 61 74 www.europadlaobywateli.pl [email protected]


S t r o n a | 141


Czeski Cieszyn, r. (CC)

Recommend Documents