22-1-2014
Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20
1
Tentamentraining
2
1
22-1-2014
Kostprijs Normale productie : 40.000 stuks Verwachte werkelijke productie : 44.000 stuks Variabele kosten : € 176.000 Constante kosten : € 360.000 Wat is de integrale standaard fabricagekostprijs? Wat zijn productiekosten bij 42.000 stuks?
3
Kostprijs Standaard kostprijs = C/N + V/W € 360.000 / € 40.000 + € 176.000 / 44.000 Standaardkostprijs = € 9 + € 4 = € 13 Productiekosten bij 42.000 stuks 42.000 x € 4 + € 360.000 = € 528.000 Constante kosten wijzigen niet !!
4
2
22-1-2014
Kostprijs Standaard kostprijs = C/N + V/W € 360.000 / € 40.000 + € 176.000 / 44.000 Standaardkostprijs = € 9 + € 4 = € 13 Opslag verkoopkosten € 5 Winstopslag € 10 Wat is de commerciële kostprijs? Wat is de verkoopprijs? 5
Kostprijs Standaard fabricagekostprijs Opslag verkoopkosten Commerciële kostprijs Winstopslag Verkoopprijs
€ 13 € 5 -----€ 18 € 10 -----€ 28 6
3
22-1-2014
Kostprijs Productie 72.000 stuks Productie 80.000 stuks
Kosten € 244.000 Kosten € 260.000
Bereken
de variabele kosten per product
Bereken
de constante kosten
Bereken
totale kosten bij verwachte productie van 75.000 stuks Variabele kosten zijn proportioneel variabel
7
Kostprijs Productie 72.000 stuks Productie 80.000 stuks
Kosten € 244.000 Kosten € 260.000
Alleen variabele kosten wijzigen bij hogere productie!
Hogere kosten / Hogere productie = Variab. kn p/p € 16.000 / 8.000 = € 2 Bij 80.000 variabele kn 80.000 x € 2 = € 160.000 Resteert voor constante kosten € 100.000 Bij 75.000 = 75.000 x € 2 + € 100.000 = € 250.000 variabel € 150.000 + constant € 100.000 8
4
22-1-2014
Kostprijs Normale productie : 30.000 stuks Verwachte werkelijke productie : 40.000 stuks Maximale capaciteit : 60.000 stuks Bereken
de normale bezettingsgraad Bereken de verwachte bezettingsgraad
9
Kostprijs (Productie / Max. Capaciteit) x 100% = Bezettingsgraad
Bij normale productie : 30.000 / 60.000 = 50% Bij verwachte productie : 40.000 / 60.000 = 66,67%
10
5
22-1-2014
Kostprijs Normale productie : 24.000 stuks Verwachte werkelijke productie : 20.000 stuks Variabele kosten : € 2 per stuk Constante kosten : € 72.000 Bereken
de integrale standaardkostprijs Bereken de verkoopprijs als winstopslag 20% van verkoopprijs is 11
Kostprijs € 72.000 / 24.000 + € 2 = € 3 + € 2 = € 5 Verkoopprijs = 100% Winst = 20% Kosten = 80% Verkoopprijs 100/80 x € 5 = € 6,25 Controle 20% van € 6,25 = € 1,25 12
6
22-1-2014
Kostensoorten Netto grondstof 6,8 kg à € 22,25 4 arbeidsuren à € 57,50 Afval 15%, levert niets op Constante kosten € 9.000.000 Normale productie goedgekeurd 30.000 stuks Verwachte productie goedgekeurd 28.800 stuks Normale productie ongekeurd 37.500 stuks Uitval levert niets op Variabele verkoopkosten 4% van verkoopprijs Verkoopprijs € 1.000 per product 1. Bereken het uitvalpercentage
13
Kostensoorten Normale productie ongekeurd Normale productie goedgekeurd Uitval
: 37.500 : 30.000 : 7.500
Uitvalpercentage = (7.500 / 37.500) x 100% = 20%
14
7
22-1-2014
Kostensoorten Netto grondstof 6,8 kg à € 22,25 4 arbeidsuren à € 57,50 Afval 15%, levert niets op Constante kosten € 9.000.000 Normale productie goedgekeurd 30.000 stuks Verwachte productie goedgekeurd 28.800 stuks Normale productie ongekeurd 37.500 stuks Uitval 20% levert niets op Variabele verkoopkosten 4% van verkoopprijs Verkoopprijs € 1.000 per product 2. Bereken de commerciële kostprijs
15
Grondstof 100/85 x 6,8 kg = 8 kg bruto Grondstof 8 kg à € 22,25 4 arbeidsuren à € 57,50
€ 178,00 € 230,00 ---------Directe kosten € 408,00 Indirecte kosten € 9.000.000 / 37.500 € 240,00 ---------Fabricagekostprijs ongekeurd € 648,00 Fabr. Kp goedgekeurd € 648 x 100/80 € 810,00 Variabele 4% van € 1.000 € 40,00 ---------Commerciële kostprijs € 850,00
16
8
22-1-2014
Verschillenanalyse Standaardkostprijs
= C/N + V/W
Bezettingsresultaat
= (W – N) x C/N
Prijsverschil
= (WP – SP) x WH
Efficiencyverschil
= (WH – SH) x SP 17
Bezettingsverschil Vooraf: normale productie 20.000 m2 Constante kosten € 20.000 Achteraf: 19.000 m2 in rekening gebracht Bezettingsverschil (minder dekking van je constante kosten): Constant tarief € 20.000 / 20.000 m2 = € 1 per m2 Negatief bezettingsverschil: (Normale productie – Werkelijke productie) x dekkingstarief (20.000 m2 – 19.000 m2) x € 1 = € 1.000
9
22-1-2014
Efficiencyverschil Vooraf denkt men voor een stationshal van 800 m2 8 uur arbeid per schoonmaakbeurt te besteden en 10 liter schoonmaakmiddelen. Een uur arbeid kost € 30 en een liter schoonmaakmiddel € 1. Achteraf heeft men 7 uur arbeid besteed en 12 liter schoonmaakmiddel. Efficiencyverschil: (Standaard hoeveelheden - Werkelijke hoeveelheden) x Standaardprijs (8 uur – 7 uur) x € 30 = € 30 voordeel (minder verbruikt) (10 liter – 12 liter) x € 1 = € 2 nadeel (meer verbruikt) Totaal dus € 28 voordeel (€ 30 - € 2)
Prijsverschil
Voor een project is gecalculeerd dat men 10.000 uur nodig heeft tegen een uurloon van € 50. Bij de nacalculatie is 9.000 uur besteed à € 55 per uur. Prijsverschil = (Werkelijke prijs p/e - Begrote prijs p/e) x Werkelijke productie (€ 55 - € 50) x 9.000 = € 45.000 nadeel Wat is het efficiencyverschil?
10
22-1-2014
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Restwaarde Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 40.000 : 5 jaar
Bereken de afschrijvingen van jaar 1 en 2 indien vast bedrag per jaar 21
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Investering Restwaarde Af te schrijven Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 280.000 : € 40.000 -/: € 240.000 : 5 jaar
Zowel in jaar 1 als jaar 2 € 240.000 / 5 = € 48.000
22
11
22-1-2014
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Restwaarde Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 40.000 : 5 jaar
Bereken de afschrijvingen van jaar 1 en 2 indien afschrijvingen € 5.000 dalend per jaar 23
Afschrijvingen Af te schrijven Levensduur
: € 240.000 : 5 jaar
5A -/- (0+5.000+10.000+15.000+20.000)= € 240.000 5A -/- 50.000 = € 240.000 5A = € 290.000 A = € 58.000 Jaar 1 € 58.000 Jaar 2 € 58.000 -/- € 5.000 = € 53.000 24
12
22-1-2014
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Restwaarde Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 40.000 : 5 jaar
Bereken de afschrijvingen van jaar 1 en 2 indien afschrijvingen met 5% per jaar dalen 25
Afschrijvingen Af te schrijven : € 240.000 Afschrijving € 240.000/ Investering € 280.000) x 100% = 85,7142857% 5A -/- (0%+5%+10%+15%+20%)= 85,7142857% 5A -/- 50% = 85,7142857% 5A = 135,7142857% A = 27,14285714% Jaar 1 € 280.000 x 27,14285714% = € 76.000 Jaar 2 € 280.000 x 22,14285714% = € 62.000
26
13
22-1-2014
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Restwaarde Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 40.000 : 5 jaar
Bereken de afschrijvingen van jaar 1 en 2 indien afschrijvingen met sum of the year digits 27
Afschrijvingen Af te schrijven Levensduur Jaar 1: Jaar 2: Jaar 3: Jaar 4: Jaar 5: Totaal
5 4 3 2 1 15
: € 240.000 : 5 jaar Jaar 1: 5/15 x = € 80.000 Jaar 2: 4/15 x = € 64.000
28
14
22-1-2014
Afschrijvingen Aanschafprijs Installatiekosten Restwaarde Levensduur
: € 260.000 : € 20.000 : € 40.000 : 5 jaar
Bereken de boekwaarden van jaar 1 t/m indien afschrijvingen vast percentage van 32,24% van boekwaarde 29
Afschrijvingen Jaar 1: € 280.000 x 32,24% = € 90.272 BW € 189.729 Jaar 2: € 189.729 x 32,24% = € 61.169 BW € 128.560 Jaar 3: € 128.560 x 32,24% = € 41.448 BW € 87.112 Jaar 4: € 87.112 x 32,24% = € 28.085 BW € 59.027 Jaar 5: € 59.027 x 32,24% = € 19.030 BW € 39.997 Door afronding € 3 onder Restwaarde
30
15
22-1-2014
Duurzame productiemiddelen Machine € 100.000 Technische levensduur 5 jaar Restwaarden: nihil in alle jaren Productie ieder jaar hetzelfde Rente 6% over gemiddeld geïnvesteerd vermogen Complementaire kosten € 35.000, stijgen jaarlijks met € 5.000 Bereken de economische levensduur 31
Voor productie gebruik 1, 10, 100, 1.000 of 10.000 Rente per jaar (€ 100.000 + 0) / 2 x 6% = € 3.000 Jaar ProductieAfschrijv Rente Compl kn Totaal Cumulat Cum prod Kostprijs 1 10.000 100.000 3.000 35.000 138.000 138.000 10.000 13,80 2 10.000 3.000 40.000 43.000 181.000 20.000 9,05 3 10.000 3.000 45.000 48.000 229.000 30.000 7,63 4 10.000 3.000 50.000 53.000 282.000 40.000 7,05 5 10.000 3.000 55.000 58.000 340.000 50.000 6,80 Economische levensduur = technische levensduur van 5 jaar
16
22-1-2014
Duurzame productiemiddelen - Investering € 100.000 - Restwaarde € 70.000 - economische levensduur 2 jaar en - een kostprijs van € 1,75 - productie jaarlijks 30.000 stuks - Complementaire kosten € 35.000, € 40.000 Bereken de nettogeldswaarde die jaarlijks voor afschrijving beschikbaar komt 33
Duurzame productiemiddelen Bruto GW Complem. Netto GW
Jaar Productie Kosprijs 1
30.000
€
1,75 € 52.500 € 35.000
€ 17.500
2
30.000
€
1,75 € 52.500 € 40.000
€ 12.500 € 30.000
Investering € 100.000 -/- Restwaarde € 70.000=
Restwaarde jaar 1 € 80.000 -/- € 10.000 jaar 2 = € 70.000
€ 30.000
34
17
22-1-2014
Duurzame productiemiddelen Aanschafprijs machine € 80.000 Rentepercentage 10% Economische levensduur 2 jaar Annuïteitenfactor 0,5761905 Maak de afschrijvingsstaat voor deze machine. 35
Annuïteit Annuïteit
€ 80.000,00
Jaar Boekwaarde Annuïteit begin jaar 1 2
0,5761905 € 46.095,24 Rente 10%
Afschrijving Boekwaarde einde jaar
€ 80.000,00 € 46.095,24 € 8.000,00 € 38.095,24 € 41.904,76 € 41.904,76 € 46.095,24 € 4.190,48 € 41.904,76 € -0,00
Bij positieve restwaarde annuïteit over netto investering + rente over restwaarde (Brugboek voorbeeld 6.6) Bij negatieve restwaarde annuïteit over bruto investering -/- rente over restwaarde (Brugboek voorbeeld 6.7) 36
18
22-1-2014
Kostenverbijzondering Indirecte
kosten € 1.420.000:
€
160.000 verband met direct materiaal € 560.000 verband met direct loon € 700.000 verband met totale directe kosten Direct
loon 32.000 uur à € 50 per uur Direct materiaal 100.000 kg à € 4 per kg Bereken
de opslagen voor indirecte kosten 37
Kostenverbijzondering - Opslag materiaal Direct Materiaal 100.000 kg x € 4 = € 400.000
(160.000 / 400.000) x 100% = 40% - Opslag loon Direct Loon 32.000 uur x € 50 = € 1.600.000
(560.000 / 1.600.000) x 100% = 35% - Opslag totaal direct (700.000 / 2.000.000) x 100% = 35% Direct
loon € 15 Direct materiaal € 4,00 Bereken de kostprijs 38
19
22-1-2014
Kostenverbijzondering Direct loon Direct materiaal Totaal direct
€ 15,00 € 4,00 ---------€ 19,00
Opslag loon 35% € 5,25 Opslag materiaal 40% € 1,60 Opslag totaal direct 35% € 6,65 ---------Kostprijs € 32,50 39
Kostenverbijzondering Direct loon Direct materiaal Totaal direct Opslag loon 35% Opslag materiaal 40% Opslag totaal direct 35% Kostprijs
€ 15,00 € 4,00 ---------€ 19,00 € 5,25 € 1,60 € 6,65 ---------€ 32,50
Er zijn meerdere type producten waarvan dit er één is. Normale productie 20.000 stuks en verkoopprijs € 30. Product afstoten? 40
20
22-1-2014
Direct loon Direct materiaal
€ 15,00 € 4,00 ---------€ 19,00
Totaal direct Opslag loon 35% Opslag materiaal 40% Opslag totaal direct 35% Kostprijs
€ 5,25 € 1,60 € 6,65 ---------€ 32,50
Nee, niet op korte termijn. Dekkingsbijdrage € 30 -/- € 19 = € 11 positief Product draagt 20.000 x € 11 = € 220.000 bij aan indirecte kosten.
41
Hulpkostenplaats Huisvesting - Energie 100 m2 - Fabricage 1.100 m2 - Verkoop 300 m2 Hulpkostenplaats Energie - Fabricage 18.000 Kwh - Verkoop 7.000 Kwh Fabricage
EB € 15.000
EB € 24.000
10.000 Mach.uren EB € 61.000
Verkoop € 600.000 omzet EB € 20.000 Wat is tarief Huisvesting per m2? Bereken commerciële kostprijs indien: - directe kosten € 100 - gebruik 2 machine-uren - verkoopprijs € 200
42
21
22-1-2014
Doorbelasting Huisvesting EB € 15.000 € 10 per m2 - Energie 100 / 1.500 = € 1.000 of 100 x € 10 - Fabricage 1.100 / 1.500 = € 11.000 - Verkoop 300 / 1.500 = € 3.000 Hulpkostenplaats Energie EB + DB € 25.000 - Fabricage 18.000 / 25.000 = € 18.000 - Verkoop 7.000 / 25.000 = € 7.000 Fabricage € 61.000 + € 11.000 + € 18.000 = € 90.000 Fabricage per machine-uur € 90.000 / 10.000 = € 9 Verkoop EB € 20.000 + € 3.000 + € 7.000 = € 30.000 Verkoop (€ 30.000 / € 600.000) x 100% = 5% Kostprijs € 100 + 2 uur x € 9 + 5% x € 200 = € 128 43
Activity Based Costing Direct loon Direct materiaal
€ 45,00 € 50,00
Hoofdactiviteit - machines gebruiken € 240.000 - machines instellen € 80.000
Costdriver 48.000 machine-uren 4.000 insteluren
Product Knopendoos gebruikt 2.000 machine-uren en 100 insteluren. Er worden 1.200 Knopendozen gefabriceerd.
Bereken de kostprijs voor één product Knopendoos 44
22
22-1-2014
Hoofdactiviteit - machines gebruiken € 240.000 - machines instellen € 80.000
Costdriver 48.000 machine-uren 4.000 insteluren
Tarief machines gebruiken € 240.000 / 48.000 = € 5 per MU Tarief machines instellen € 80.000 / € 4.000 = € 20 per IU Knopendoos 2.000 machine-uren x € 5 = € 10.000 Knopendoos 100 insteluren x € 20 = € 2.000 Knopendoos totaal € 12.000 / 1.200 producten = € 10 p.p
Direct loon Direct materiaal Indirecte kosten Kostprijs
€ 45,00 € 50,00 € 10,00 ---------€ 105,00
45
Tentamen
46
23