Cultuurnota Aalsmeer BEWEGING maakt RUIMTE

Cultuurnota Aalsmeer 2013-2016 BEWEGING maakt RUIMTE

1 Cultuurnota Aalsmeer 25 september 2012

Voorwoord Beweging maakt ruimte. In deze titel ligt opgesloten wat we willen bereiken met deze nota en het proces dat heeft geleid tot de totstandkoming ervan: we willen een aantal veranderingen teweegbrengen en ruimte maken voor nieuwe culturele initiatieven en organisaties in Aalsmeer. Daarbij maken we ook ruimte voor nieuwe beleidskeuzes. De belangrijkste daarvan is de keuze voor cultuureducatie. We kiezen vol overtuiging voor structurele verankering van cultuureducatie in alle groepen van het basisonderwijs. Daarnaast brengen we het muziekonderwijs naar de scholen en de wijken. Via cultuureducatie en dit ambulante muziekonderwijs willen we bereiken dat alle kinderen kennis kunnen maken met kunst en cultuur. Om zich te verwonderen, om te leren en om hun talenten te ontdekken. Deze nota markeert ook een kentering in het gemeentelijk cultuurbeleid. Na jaren van betrekkelijke afzijdigheid en zonder helder omschreven cultuurbeleid, wil dit college dat de gemeente Aalsmeer nadrukkelijker gaat sturen en een rol gaat vervullen als cultureel partner. Ik ben ervan overtuigd dat het Cultuurpunt Aalsmeer binnen enkele jaren beslist een centrale positie kan vervullen in het Aalsmeerse culturele leven. Alle mensen die hun hart hebben verpand aan kunst en cultuur en zich daarvoor vrijwillig of beroepsmatig inzetten, kunnen er terecht. Ze kunnen er kennis delen, professioneel advies inwinnen en bovenal elkaar ontmoeten en nieuwe samenwerkingsverbanden aangaan. Met deze nota willen we alle inwoners en bezoekers van Aalsmeer, jong en oud, uitnodigen om deel te nemen aan kunst en cultuur en hier volop van te genieten. Ik ben ervan overtuigd dat kunst en cultuur in alle verscheidenheid bijdraagt aan de kwaliteit van ons leven en van onze samenleving. We genieten niet alleen, maar leren er ook van. Kunst en cultuur zijn bouwstenen in de sociale samenhang van onze maatschappij en van wederzijds begrip. Deze nota verankert de plaats en de aandacht van kunst en cultuur in ons dorp voor de komende jaren. Deze cultuurnota is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met velen die actief zijn op het gebied van kunst en cultuur. Ik weet dat voor een aantal culturele organisaties en hun medewerkers de afgelopen jaren behoorlijk onzeker zijn geweest, een direct gevolg van de aangekondigde bezuinigingen en beleidswijzigingen. Met het vaststellen van deze nota komt een eind aan deze onzekerheid en wordt het cultuurbeleid van de gemeente Aalsmeer voor vier jaar vastgelegd. Ik wil iedereen die aan deze nota heeft bijgedragen van harte danken en hoop dat we ook in de toekomst nog veel zullen samenwerken. Gertjan van der Hoeven wethouder Kunst & Cultuur

2

Inhoudsopgave Deel I Verantwoording 5 Onze culturele toekomst 5 Interactieve beleidsontwikkeling 5 De positie van Aalsmeer 6 Cultuur in Aalsmeer 6 Het culturele veld 8

Deel II Het beleid 10 Visie, doelstelling en prioriteiten 10 Een visie op cultuur in Aalsmeer 10 Doelstelling 10 Beleidsprioriteiten 10 Raakvlakken met recreatie en toerisme 12 Uitgangspunten voor het beleid 12 Cultuureducatie 13 De rol van de gemeente 13 De rol van Aalsmeerse culturele organisaties 14

Deel III Kunstdisciplines in de praktijk 15 Kunst- en cultuureducatie 15 Ambulant muziekonderwijs 15 Loket Cultuureducatie Amstelveen 16 Combinatiefuncties 17 Cultuurpunt Aalsmeer 18 Podiumkunsten 19 KCA 19 Crown Theater 20 Bacchus 20 N201 21 De Oude Veiling 21 Dorpshuis Kudelstaart 22 Muzikaalsmeer/muziekcultuur/bandjes 22 Beeldende kunst 22 KCA/het Oude Raadhuis 22 De Werkschuit 23 Kunst in de openbare ruimte 23 De gemeentelijke kunstcollectie 23 Huiskamermuseum 24 3

Galerie Sous-Terre 24 Private ateliers 24 Festivals en evenementen 24 Cultureel erfgoed 25 Monumentenadviescommissie 25 De Historische Tuin 26 Stichting Oud Aalsmeer 26 Literatuur en media 27 Amstelland Bibliotheken 27 Radio Aalsmeer 28 Podia en (oefen)ruimtes voor amateurkunst 28

Deel IV Uitvoeringskader 31 Subsidiesystematiek 31 Nieuwe culturele initiatieven 32 Jeugdcultuurfonds 32 Cultuurplatform 32 Vrijwilligers 33 Relatie met andere beleidsterreinen 33

Deel V Begroting 34 Bronnen 35

4

Deel I Verantwoording Onze culturele toekomst Beweging biedt ruimte. Ruimte voor vernieuwing en verandering. Dat is in de kern de benadering die de gemeente Aalsmeer heeft gekozen om nieuwe voorwaarden en kansen te creëren voor een toekomstbestendig cultuurveld. We doen dat in een tijd waarin de hiervoor noodzakelijke financiële middelen absoluut niet meer vanzelfsprekend zijn. Het creëren van nieuwe mogelijkheden vraagt daarom om een fundamentele herschikking van functies en middelen. Dat vraagt om heldere keuzes. Kunst en cultuur zijn flink in beweging in Aalsmeer. Die beweging laat enerzijds ruimte voor het bestaande en schept tegelijkertijd ruimte voor vernieuwing en verandering: voor kennismaking met cultuur, voor deelname aan cultuur en voor het beleven van cultuur. Beweging biedt niet alleen ruimte, maar heeft ook ruimte nodig. Zonder geschikte ruimtes voor culturele uitingen is een bloeiend cultureel leven niet te realiseren. Aalsmeer beschikt momenteel nog over een gevarieerd aanbod aan podia en repetitieruimtes. Maar dat is, onder andere als gevolg van de keuzes van een aantal kerkelijke organisaties, aan het veranderen. Steeds meer ruimtes worden gesloten of veel duurder, wat het culturele verenigingsleven onder druk zet. In de komende jaren moet hierop een antwoord worden gevonden. Daarbij is het verenigingsleven in eerste instantie zelf aan zet, maar zo nodig zal de gemeente haar bijdrage leveren. Al die veranderingen eisen ook van de gemeente beweging in de vorm van een duidelijke koers voor het cultuurbeleid. Deze beweging is in gang gezet met de door de gemeenteraad vastgestelde (taakstellende) bezuinigingen, maar vooral gestuurd door het verlangen naar een stimulerender en vernieuwender cultuurbeleid. Als initiator van zowel de bezuinigingen als de vernieuwing heeft de gemeente de taak om alle partijen in het culturele veld te betrekken bij de herijking van het cultuurbeleid. Om het proces van vernieuwing in gang te zetten, heeft de gemeente een aantal uitgangspunten geformuleerd. Centraal daarin staat de politieke wens om cultuureducatie een hoofdrol te geven in het cultuurbeleid. Daarnaast zetten we in op een rolverandering: zowel voor de gemeente als voor het culturele veld zelf. In de realisatie van het cultuurbeleid is de gemeente maar een van de vele spelers. Die realisatie is uiteindelijk een verdienste van de inzet van culturele organisaties, verenigingen, culturele initiatiefnemers en vele vrijwilligers waardoor inwoners van Aalsmeer kunnen blijven genieten van muziek, toneel, beeldende kunst, erfgoed, literatuur, media en kunst in de openbare ruimte. Het beleid geeft ”slechts” richting. Cultuur blijft dus onder de mensen.

Interactieve beleidsontwikkeling Voor de totstandkoming van deze cultuurnota is uitgebreid en intensief overlegd met alle spelers in het culturele veld, zowel met professionals als met vrijwilligers. De aanleiding daarvoor waren de taakstellingen en daaraan gekoppeld de rolveranderingen die van de culturele instellingen en van de gemeente werden verwacht. In 2011 en 2012 zijn tal van gesprekken gevoerd en is schriftelijk op ambtelijk en bestuurlijk niveau overlegd tussen de 5

gemeente, de door de gemeente ingehuurde professionals ter ondersteuning van de culturele organisaties, en de betrokken organisaties zelf. Alle aspecten van de veranderde wensen van de gemeente passeerden in die gesprekken de revue. Daarnaast overlegde de gemeente driemaal met het cultuurplatform waarin vertegenwoordigers van Aalsmeerse culturele organisaties zitting hebben. De gemeente liet bovendien een onderzoek uitvoeren naar de wensen en behoeften van alle Aalsmeerse culturele instellingen, en naar hun ideeën over hoe de gewenste veranderingen kunnen worden doorgevoerd. De resultaten zijn vastgelegd in het rapport “Naar een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer”. Dit rapport is als bijlage bij deze nota gevoegd. Deze cultuurnota Aalsmeer 2013-2016 is tot stand gekomen op basis van al deze gesprekken, correspondentie en onderzoeken. Het college van burgemeester en wethouders heeft besloten om deze nota niet nog eens een uitgebreid communicatietraject te laten doorlopen omdat dat in het voortraject al is gebeurd. Wel zal het college een communicatietraject starten zodra de cultuurnota door de gemeenteraad is vastgesteld. Het doel van dat communicatietraject is de inwoners van Aalsmeer informeren over wat de cultuurnota inhoudt en wat ze voor hen betekent. We doen dat uiteraard in samenspraak met de culturele organisaties, die immers het best in staat zijn om hun leden, bezoekers en belangstellenden op de hoogte te brengen.

De positie van Aalsmeer Aalsmeer is een dorp aan de ringvaart van de Haarlemmermeerpolder. Aalsmeer heeft ruim 30.000 inwoners en bestaat naast het dorp Aalsmeer uit de dorpen Kudelstaart, Vrouwentroost, Nieuw Oosteinde en Calslagen. In 1133 dook de naam Aalsmeer, Aelsmer of Alsmar voor het eerst op in de geschiedenis. Alsmar zou afgeleid kunnen zijn van “aal-meer” (palingmeer), Aelsmeer zou afgeleid kunnen zijn van “alles-meer”. Ook zou de naam Aalsmeer afkomstig kunnen zijn van “els-er”: waterig land, rijk aan elzen. In de twaalfde eeuw omvatte Aalsmeer een gebied dat nog nauwelijks was ontgonnen. De venen ten oosten van de meren vormden nog een wildernis van lage elzen- en wilgenbossen. In de dertiende eeuw werd het gebied in hoog tempo ontgonnen. De Oosteinderpoel, Schinkelpoel, Stommeer, Hornmeer, Legmeer en de Westeinderplassen ontstonden. Doordat er steeds minder land overbleef, moesten de mensen het overgebleven land intensiever bewerken of omschakelen naar de visserij. In de zeventiende eeuw ontstond de boomteelt. Het vormknippen, het knippen van buxus en taxus in de vorm van vogels, kippen en dergelijke kwam op en de aardbeienteelt deed zijn intrede. Hierna volgden perioden van drooglegging. Verschillende bronnen van bestaan vervielen, zoals de visserij, en de vervening kwam tot stilstand. Van 1850 tot 1885 beleefde de aardbeienteelt zijn hoogtepunt. In 1950 werden de Centrale Aalsmeerse Veiling en de Bloemenlust in Aalsmeer-Oost gesticht. De bloemenveiling is inmiddels uitgegroeid tot de grootste ter wereld. Cultuur in Aalsmeer Cultuur speelt een grote rol in het dorpsleven van Aalsmeer. Er is van oudsher een bloeiend cultureel leven dat sterk is gebaseerd op eigen initiatief en zelfwerkzaamheid. Aalsmeer kent 6

een rijke historie met culturele podia en verenigingen die meestal zonder nadrukkelijke rol van de gemeentelijke overheid tot stand zijn gebracht. Daarbij kan worden gedacht aan Boerenvreugd, Bacchus, Blieb, Kaoetsjoek, jongerencentrum N201, The Madness en verenigingsgebouw De Oude Veiling. Binnen de amateurkunst geeft een grote groep mensen uiting aan haar passie. Er is een rijk cultureel verenigingsleven met koren, muziekverenigingen en bandjes. Daarnaast zetten heel veel vrijwilligers zich in voor cultuur. Met name de beeldende kunst, de podiumkunsten en het behoud van cultureel erfgoed worden, ondersteund door een beperkt aantal professionals, met name door vrijwilligers gedragen. Dat is waar Aalsmeer trots op is en wat we graag willen borgen voor de toekomst. Een goed aanbod van cultuureducatie kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren door jonge mensen te interesseren voor kunst, cultuur en erfgoed. Cultuureducatie is in Aalsmeer echter niet op een gestructureerde wijze georganiseerd. De daarvoor noodzakelijke infrastructuur en leerlijnen ontbreken door bezuinigingen en beleidswijzigingen uit het verleden. De gemeente Aalsmeer heeft tot nu toe nooit een afgewogen cultuurbeleid vastgelegd in een cultuurnota. Het “cultuurbeleid” in Aalsmeer is historisch gegroeid en wordt sterk gekenmerkt door vaste subsidierelaties met een beperkt aantal culturele organisaties: de bibliotheek, kunstencentrum De Hint, Kunst en Cultuur Aalsmeer (KCA) en de Historische Tuin. De bibliotheek en De Hint zijn georganiseerd in twee onafhankelijke regionale verbanden. Een groot deel van de subsidie voor cultuur is bestemd voor de huisvesting en activiteiten van de genoemde culturele instellingen; er zijn op dit moment nauwelijks mogelijkheden voor incidentele subsidies voor cultuur. De laatste jaren heeft sturing vanuit de gemeente op de inhoud van het culturele aanbod nagenoeg ontbroken. Het incomplete en op een aantal punten gedateerde lokale beleidskader draagt niet bij aan een optimale voedingsbodem voor kunst en cultuur. De huidige beleidsmatige context voor kunst en cultuur in Aalsmeer ziet er verder als volgt uit: 

Jaarlijks organiseert KCA in Aalsmeer een activiteitenprogramma, de “culturele ladder”, onder andere op het gebied van klassieke muziek (aan de Oosteinderweg), jazz (in Bacchus), beeldende kunst (in het Oude Raadhuis), podiumkunst (in Bacchus) en literatuur (in Bacchus en de bibliotheek). Deze activiteiten hebben veelal als kenmerk dat het professioneel aanbod van buiten voor Aalsmeerders betreft. Het aantal bezoekers bij deze activiteiten is stabiel en in de regel zijn deze activiteiten gesubsidieerd.



Het huidige muziekonderwijs is, ondanks de gemeentelijke subsidie, door de hoogte van de tarieven niet voor alle kinderen bereikbaar. In de afgelopen jaren heeft op beperkte schaal wel vernieuwing en uitbreiding van het aanbod plaatsgevonden vanuit de hiervoor gesubsidieerde organisaties, KCA en De Hint.



Andere initiatiefnemers in het culturele veld hebben de laatste jaren ook vernieuwd, maar daarbij nauwelijks of geen subsidie ontvangen. Denk bijvoorbeeld aan Bacchus, of aan De Oude Veiling met Muzikaalsmeer en NieuwNat. Vaak zijn activiteiten op eigen

7

risico georganiseerd of met een (incidentele) beperkte garantstelling. Dit staat vernieuwing in sommige gevallen in de weg omdat de risico’s te groot zijn. 

In het huidige cultuurbeleid zijn onvoldoende prikkels en voorwaarden aanwezig om cultureel ondernemerschap succesvol tot ontwikkeling te brengen. In het gesubsidieerde aanbod zijn– door de wijze van subsidieverlening door de gemeente – geen prikkels aanwezig om “ondernemend” te opereren.



Kunst en cultuur door Aalsmeerders wordt momenteel niet of nauwelijks gesubsidieerd. De Kunstroute en de Week van de Amateurkunst (WAK) zijn enkele van de weinige activiteiten voor en door Aalsmeerders die wel subsidie krijgen. Koren, zang- en muziekverenigingen ontvangen in een aantal gevallen kleine waarderingssubsidies, maar redden zich grotendeels op eigen kracht. Het is overduidelijk dat culturele activiteiten voor en door Aalsmeerders zeer geliefd zijn en zorgen voor verbinding in de samenleving. Voorstellingen als “Ophelia aan de poel” en “De lichtemaankweker” zijn uitermate succesvolle voorbeelden van samenwerking tussen Aalsmeerse culturele instellingen.



Aalsmeer kent een enorm breed bandjescircuit. Optredens van Aalsmeerse bands genereren in de regel veel publiek en kunnen volledig ongesubsidieerd plaatsvinden op basis van samenwerking tussen bands en ondernemers.

Het culturele veld Vier grote culturele instellingen in Aalsmeer ontvangen subsidie van de gemeente: de bibliotheek, De Hint, KCA en de Historische Tuin. Deze instellingen bieden in de eerste plaats een professioneel cultureel aanbod en leggen soms ook verbinding met de amateurkunst. Daarnaast bestaat in Aalsmeer een actief cultureel verenigingsleven, met name op het gebied van koren en muziekverenigingen. Tegelijkertijd kunnen we vaststellen dat in de afgelopen decennia ook veel culturele verenigingen zijn opgehouden te bestaan, zoals ToverAal. Aalsmeer kenmerkt zich ook door een groot aantal vrijwilligers die actief zijn voor cultuur, zowel op het gebied van de beeldende kunst als van de podiumkunsten. Dat is iets om trots en zuinig op te zijn. Ook in de toekomst blijft de bijdrage van vrijwilligers de basis van het culturele leven in Aalsmeer. Er zijn echter ook zwakke punten. In de cultuureducatie ontbreekt structuur. Culturele organisaties en het onderwijs komen daardoor slechts sporadisch, incidenteel via vraag en aanbod bij elkaar. In de afgelopen jaren is het niet gelukt om een gevarieerd cultuureducatief aanbod op poten te zetten. Cultuureducatie is ook niet voor alle leerlingen in het basisonderwijs bereikbaar en vanzelfsprekend. Er is weinig tot geen regelmatig contact tussen het culturele veld en de gemeente om informatie uit te wisselen en ontwikkelingen af te stemmen. Ook bestaat de indruk dat er binnen het culturele veld nog weinig onderlinge afstemming bestaat die gericht is op vernieuwing, samenwerking en krachtenbundeling. Dat geldt voor de gesubsidieerde instellingen, maar ook voor lokale verenigingen. Het subsidiebeleid geeft hiertoe ook geen 8

prikkels. Door een gebrek aan afstemming en samenwerking blijven kennis en kwaliteiten onbenut. Het maakt dat organisaties elkaar als concurrent dreigen te zien in plaats van dat ze gebruik maken van elkaars kennis en kunde. Juist in een dorp als Aalsmeer kunnen samenwerking en afstemming een duidelijke meerwaarde hebben, met name op het gebied van organisatie, inhoud, financiën en promotie. De resultaten van het onderzoek dat de gemeente liet uitvoeren naar de mogelijkheden voor een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer bevestigen die vermoedens. Er wordt zelfs aangegeven dat er sprake is van een tweedeling tussen gesubsidieerde en niet gesubsidieerde culturele organisaties en tussen amateur- en professionele kunsten. Daarnaast is er sprake van een versnipperd en niet efficiënt gebruik van culturele ruimten en faciliteiten. Veel ruimtes en faciliteiten worden slechts een beperkt aantal uren per week gebruikt. Dat beeld wordt door de culturele organisaties onderkend, maar heeft er nog niet toe geleid dat partijen uit eigen beweging zijn gaan zoeken naar mogelijkheden tot concentratie van de huisvesting. De gemeente wil voor de toekomst haar sterke culturele punten verder versterken, haar zwakten verbeteren en waar nodig vernieuwen. Deze cultuurnota geeft weer welke keuzes ze daarvoor heeft gemaakt en op welke wijze hieraan uitvoering zal worden gegeven in de vorm van het nieuwe cultuurbeleid.

9

Deel II Het beleid Visie, doelstelling en prioriteiten Een visie op cultuur in Aalsmeer Een cultuurbeleid staat niet op zich. Het gaat uit van een visie op de maatschappij waarin we leven, houdt rekening met de plaats waarin cultuur ontstaat en bestaat, en maakt deel uit van het algemene beleid dat een gemeentebestuur heeft uitgetekend. Het gemeentebestuur van Aalsmeer heeft als doel bij te dragen aan de vorming van een sterke en sociale Aalsmeerse gemeenschap die de toekomst met vertrouwen tegemoet kan zien. Onze visie op kunst en cultuur in Aalsmeer is kort maar krachtig: Wij zien in Aalsmeer een breed, gevarieerd en vraaggericht cultuuraanbod dat uitnodigt om passief dan wel actief te participeren in kunst en cultuur. Een aanbod waarin het specifieke culturele en cultuurhistorische karakter van Aalsmeer en haar culturele potenties optimaal tot hun recht komen. Doelstelling De doelstelling die het college met zijn cultuurbeleid beoogt c.q. het maatschappelijk effect, is om zowel inwoners als bezoekers van Aalsmeer voldoende mogelijkheden te bieden om actief en receptief deel te nemen aan culturele activiteiten. We zetten actief in op de jeugd en staan voor de instandhouding van een bloeiend verenigingsleven en vrijwilligersbestand. Zo wordt een bijdrage geleverd aan een aantrekkelijk woon- en leefklimaat in de gemeente Aalsmeer. Beleidsprioriteiten Op grond van het maatschappelijk effect dat de gemeente met haar cultuurbeleid wenst te bereiken, heeft ze voor de periode 2013-2016 de volgende beleidsprioriteiten benoemd: 1. De gemeente zet cultuur voor de jeugd voorop. We willen zo veel mogelijk jeugd in Aalsmeer kennis laten maken met cultuur, vooral in de vorm van cultuureducatie, zowel in het basisonderwijs als in het buitenschoolse aanbod. Daartoe gaan we de samenwerking tussen het onderwijs en de culturele organisaties stimuleren, evenals de ontwikkeling van nieuw cultureel aanbod. Dat doen we door samen te werken met het Loket Cultuureducatie in Amstelveen, door combinatiefunctionarissen in te zetten en door het Cultuurpunt Aalsmeer op te richten voor onder meer het ambulant muziekonderwijs (zie ook punt 4). Daarnaast komt er een jeugdcultuurfonds: een fonds bedoeld om kinderen in achterstandssituaties mee te laten doen aan culturele of kunstzinnige activiteiten. Ook zien we graag dat Aalsmeer participeert in culturele manifestaties zoals de “Oktobermaand Kindermaand”. 2. De gemeente wil de mogelijkheden blijven scheppen voor alle Aalsmeerders om deel te nemen aan culturele activiteiten. Het gaat zowel om expressie en actief meedoen aan cultuur als om cultuur beleven in voorstellingen en exposities, en zowel om de amateur- als de professionele kunsten en de ontmoeting tussen die twee. Speerpunt is samenwerking tussen amateurkunst en professionals. 10

3. De gemeente wil de sociale functie van kunst en cultuur benutten. Kunst en cultuur brengen mensen nader tot elkaar. Ontmoeting en gezamenlijke beleving prikkelen mensen, nodigen ze uit om hun geest te scherpen en het gehoorde of geziene samen te bespreken. Door participatie in kunst en cultuur maken mensen kennis met verschillende culturen, ideeën en opvattingen. Tegelijkertijd bieden kunst en cultuur mogelijkheden om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer, aan de samenleving. Op deze wijze dragen kunst en cultuur bij aan de ontplooiing en het welzijn van de mensen. 4. De gemeente gaat het Cultuurpunt Aalsmeer oprichten: een centrale culturele organisatie die het middelpunt zal zijn van en een steunpunt zal zijn voor de Aalsmeerse cultuursector. 5. De gemeente gaat de ontmoeting en samenwerking tussen culturele organisaties en het culturele ondernemerschap van deze organisaties stimuleren door een actief voorzitterschap op zich te nemen van het Platform Cultuur. Wanneer op termijn de organisatie van het Cultuurplatform wellicht overgaat naar het Cultuurpunt, zal ze daaraan actief blijven deelnemen. 6. De gemeente wil meer efficiëntie bereiken bij het gebruik van culturele, onderwijs en welzijnsruimten door culturele partijen te stimuleren om het gebruik zoveel mogelijk te bundelen. Waar nodig zullen koren en muziekverenigingen worden mogelijk ondersteund wanneer de beschikbare repetitieruimtes financieel niet meer toegankelijk blijken. 7. De gemeente gaat ruimte geven aan incidentele en vernieuwende culturele activiteiten door daar gericht een budget voor beschikbaar te stellen. Deze speerpunten zijn de onderwerpen waar de gemeente zich actief voor wil inzetten. Ze zijn samengebracht in de figuur.

11

Raakvlakken met recreatie en toerisme In aanvulling op de hierboven genoemde uitgangspunten voor het cultuurbeleid op zichzelf, wil de gemeente in de komende jaren ook de verbinding tussen cultuur, recreatie en toerisme versterken. Toerisme en recreatie worden vanuit het economisch beleid ontwikkeld als een belangrijke economische pijler voor Aalsmeer. Vanuit dat beleid wordt gewerkt aan de promotie van Aalsmeer als watersportdorp en in het verlengde daarvan de ontwikkeling van watersportevenementen en passantenvoorzieningen. Kunst en cultuur – en in het bijzonder architectuur en monumenten – vormen ook een belangrijke kwaliteit van Aalsmeer. Denk daarbij aan de architectuur van Berghoef, Duiker en vele anderen. Of aan de watertoren, Fort Kudelstaart en de Historische Tuin. Wij zijn ervan overtuigd dat betere ontsluiting van informatie over onze monumenten en cultuurhistorie een prachtige aanvulling kan vormen op het aanbod aan onze toeristen en recreanten. We zouden graag zien dat in de komende jaren nog meer verbindingen worden gelegd tussen kunst en cultuur en toerisme en recreatie. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van fietstochten en dorpswandelingen langs monumentale gebouwen, cultuurhistorische plekken, beschermde dorpsgezichten en groene monumenten zoals het Boomkwekerskerkhof.

Uitgangspunten voor het beleid Om een basis te leggen voor het nieuwe cultuurbeleid heeft de gemeente Aalsmeer een aantal uitgangspunten geformuleerd. 12

Cultuureducatie Kennismaking en ontmoeting met kunst achten wij van het grootste belang voor de ontwikkeling van kinderen. De gemeente ziet voor zichzelf een taak weggelegd om cultuureducatief aanbod te (laten) organiseren, scholen in staat te stellen dat aanbod af te nemen, en dat waar nodig mogelijk te maken met subsidie. Het is vervolgens aan de scholen en de aanbieders van cultuureducatie activiteiten om het aanbod al dan niet te benutten. Kennismaken met cultuur moet voor alle kinderen mogelijk zijn. Deze fundamentele keuze voor cultuureducatie brengt met zich mee dat – gegeven de beperkte beschikbaarheid van geld – de financiële middelen voor kunst en cultuur fundamenteel anders moeten worden verdeeld. De rol van de gemeente De gemeente Aalsmeer ziet bij de realisatie van het cultuurbeleid voor zichzelf twee rollen weggelegd: 1) een rol als aanjager en 2) een rol als schepper van voorwaarden waarbinnen organisaties en individuen culturele activiteiten kunnen ontplooien. Dit moet ertoe leiden dat de cultuursector in Aalsmeer zich versterkt, met name door het stimuleren van zelfstandigheid, door voorwaarden voor succesvol cultureel ondernemerschap te realiseren, door samenwerking te stimuleren en het cultureel aanbod breed toegankelijk te houden. Zo kan cultuur in Aalsmeer ook in de toekomst blijven bloeien. Dit levert een aantal nieuwe uitgangspunten op voor het functioneren van de gemeente: 1. De gemeente ziet voor zichzelf niet meer uitsluitend de rol van vaste subsidiënt van jaarlijks terugkerende culturele activiteiten. De gemeente wil weer een cultureel partner zijn en met haar subsidiebeleid prikkels geven die erop gericht zijn om het aanbod te vernieuwen. 2. De gemeente is van mening dat kunst en cultuur eerst en vooral bestaan uit voor het publiek toegankelijke activiteiten en niet uit instituties of gebouwen. De nadruk in de subsidiëring blijft daarom liggen op het ondersteunen van activiteiten. Het aanschaffen van instrumenten, apparatuur of het verwerven van het eigendom van accommodaties komt beduidend minder voor subsidie in aanmerking. De gemeente blijft vooral de uitvoering van culturele activiteiten ondersteunen. Met name voor beeldende kunst in het Oude Raadhuis zal dan ook minder subsidie dan voorheen beschikbaar zijn, ten gunste van cultuureducatie en een jaarlijks flexibel in te zetten activiteitenbudget. 3. Nieuwe initiatieven moeten mogelijk zijn, gedragen door de vraag of behoefte vanuit de Aalsmeerse bevolking. Dit vraagt om een meer flexibele wijze van subsidiëring en om minder afhankelijkheid van vaste lasten als huisvesting. Subsidiëring van vaste, jaarlijks terugkerende programma’s of activiteiten blijft mogelijk, maar daarbij zal wel de eis worden neergelegd dat de activiteiten in steeds grotere mate selfsupporting dienen te worden. Dit kan door sponsoring, maar ook door (hogere) entreeprijzen te vragen. 4. De gemeente zoekt ook naar mogelijkheden om met een andere inzet van de beschikbare financiële middelen ondanks de teruggelopen budgetten toch zoveel mogelijk speelruimte te creëren voor het culturele veld. De geschetste veranderingen vergen veel aanpassing en innovatief denken van alle betrokkenen. Dit blijkt in veel 13

gevallen een lastige opgave. Daarom zal de gemeente bijdragen met professionele ondersteuning bij het ontwikkelen van het ondernemend vermogen van culturele organisaties. 5. Binnen het (subsidie)beleid wordt nadrukkelijker aandacht besteed aan kunst en cultuur door Aalsmeerders en kunst en cultuur als bindende factor in de samenleving (kunst in de wijken). Het culturele aanbod in Aalsmeer moet daarmee een aanvulling vormen op het culturele aanbod in de ons omringende gemeenten. Met name Amstelveen en Hoofddorp (en natuurlijk ook Amsterdam) beschikken over een zeer uitgebreid aanbod op het gebied van professionele kunst- en cultuuruitingen. Uitgangspunt en doelstelling voor het gemeentelijk (subsidie)beleid is dan ook om uitsluitend de aanvulling op dit aanbod te faciliteren. De rol van Aalsmeerse culturele organisaties Een nieuwe houding van de gemeente ten opzichte van het culturele veld vraagt ook van de culturele organisaties een nieuwe wijze van werken. Dit levert een aantal nieuwe uitgangspunten op voor het functioneren van culturele organisaties: 1. Als gemeente vinden we het geen goede zaak wanneer langdurig een te grote financiële afhankelijkheid van één subsidieverstrekker ontstaat. Culturele organisaties en culturele initiatieven zullen meerdere inkomstenbronnen moeten genereren. Voor het draagvlak, de netwerkvorming en de spreiding van belangen en risico’s is cofinanciering noodzakelijk. Dat betekent dat we willen streven naar een derde geldstroom naast de middelen die de organisatie zelf genereert (contributie, entree) en onze subsidie. Die derde geldstroom kan bestaan uit bijdragen van fondsen, partners of sponsoren en uit subsidies van andere overheden. Uitgangspunt is ondernemerschap met als doel aanbod en publiek te vergroten en meer eigen inkomsten te genereren. De afhankelijkheid van subsidies dient waar mogelijk te worden verkleind. 2. Deze nieuwe werkwijze vraagt ook om meer samenwerking en kruisbestuiving tussen de verschillende culturele organisaties en/of nieuwe initiatieven. Binnen het beleid zal ruimte worden gemaakt om dit proces op gang te brengen (aanjaagfunctie).

14

Deel III Kunstdisciplines in de praktijk Waar in Nederland vind je een brassband in een bloemenveiling, een beeldentuin op het dak van een ondergronds waterreservoir, tientallen muziekverenigingen en fanfares, een zolder met kindertekeningen uit de hele wereld, een huiskamermuseum vol schilderijen van beroemde realistische schilders en een luilakkampeerveldje naast een jongerencentrum? Dat kan alleen maar Aalsmeer zijn! (Bron: rapport “Naar een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer”) Aalsmeer heeft een bloeiend en veelzijdig cultuurveld met zowel spelers in de amateurkunst als spelers in de professionele cultuur. Aalsmeer wil dit culturele klimaat versterken met een doelgericht cultuurbeleid dat ruimte geeft voor vernieuwing. Dit heeft directe of indirecte consequenties voor alle spelers in het culturele veld: ze zullen allemaal in beweging moeten komen. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van alle kunstdisciplines en bijbehorende culturele organisaties en verenigingen in Aalsmeer, en geeft aan wat het nieuwe cultuurbeleid voor ieder van hen zal betekenen.

Kunst- en cultuureducatie De kennismaking met cultuur in alle facetten, van dans tot theater en van cultureel erfgoed tot muziek is van wezenlijk belang voor de ontwikkeling van kinderen. Daar komt steeds meer bewijs voor. (Bron: rapport “Naar een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer”) De gemeente Aalsmeer hecht waarde aan het consistent opbouwen van cultuur in het onderwijs. Zij wil dit bereiken door: 1. Het stimuleren van de muzikale vorming van kinderen in de vorm van ambulant muziekonderwijs. 2. Het stimuleren van een structuur voor cultuureducatie in het basisonderwijs waarbij de lokale culturele instellingen een rol krijgen binnen een regionaal aanbod dat vanuit een centraal punt wordt gecoördineerd. 3. Het stimuleren van de samenwerking tussen onderwijs en culturele instellingen. Ambulant muziekonderwijs De gemeente Aalsmeer kiest voor het subsidiëren van ambulant muziekonderwijs en laat daarmee het individuele muziek(verdiepings)onderwijs, tot op heden aangeboden door Kunstencentrum De Hint, over aan de markt. De hoogte van de subsidie aan het individueel muziekonderwijs stond niet meer in relatie tot het aantal leerlingen. Ook de gewenste (financiële) toegankelijkheid van het muziekonderwijs werd door inzet van de subsidie niet meer bereikt. Met ambulant muziekonderwijs blijft de gemeente de mogelijkheid bieden aan kinderen om kennis te maken met het bespelen van een muziekinstrument. Er wordt daarbij echter geen gebruik gemaakt van een vast lesgebouw. Bij ambulant muziekonderwijs vindt het onderwijs 15

plaats in groepen op wisselende uitvoeringslocaties, zoals schoolgebouwen. Het bereik van het aantal leerlingen wordt groter en de kosten van huisvesting dalen. Streven voor het ambulante muziekonderwijs is volledige kostendekkendheid. Ambulant muziekonderwijs vergt een volstrekt andere organisatievorm dan het klassieke muziekonderwijs. Bij ambulant muziekonderwijs wordt gebruik gemaakt van docenten op zzp-basis, aansluitend op de vraag. De aanbieder is een netwerkorganisatie en geen organisatie met docenten in vaste dienst. Deze ontwikkelingen, gekoppeld aan de nieuwe beleidskeuzes en financiële kaders bij de drie deelnemende gemeenten (Aalsmeer, Uithoorn en Ronde Venen), betekenen dat het Kunstencentrum De Hint als organisatie zal ophouden te bestaan. De gemeente brengt de functie muziekonderwijs onder bij het nieuwe Cultuurpunt Aalsmeer. Dit krijgt als netwerkorganisatie de taak om het ambulante muziekonderwijs in Aalsmeer te realiseren. Hier zullen de combinatiefunctionarissen ook een rol in spelen. Waar mogelijk kunnen docenten die thans nog in dienst zijn van De Hint als zzp’er worden ingezet. Tevens willen wij het Cultuurpunt een informatiepunt laten zijn voor het individueel verdiepingsonderwijs, zodat inwoners van Aalsmeer eenvoudig inzicht kunnen krijgen in het aanbod van gekwalificeerde muziekdocenten. Muziekeducatie is in de begroting momenteel onderdeel van het programma Opgroeien in Aalsmeer”. Voorgesteld wordt op dit in de toekomst onder te brengen bij het programma “Vrije tijd” onderdeel “Kunst en cultuur”. o Muziekeducatie in de begroting opnemen bij het programma “Vrije Tijd” onderdeel “Kunst en cultuur” o Ontwikkelen ambulant muziekonderwijs. o Opzetten doorverwijsfunctie naar vakdocenten muziek voor het individueel muziekonderwijs. Loket Cultuureducatie Amstelveen De gemeente Aalsmeer wil cultuureducatie verankeren in het basisonderwijs. Tot nu toe ontbreekt het in Aalsmeer aan een basisaanbod cultuureducatie voor de scholen. Veel educatieve activiteiten worden slechts op incidentele basis afgenomen en in het aanbod ontbreken leerlijnen. De gemeente heeft, met financiële ondersteuning van de provincie Noord-Holland, aan het Loket Cultuureducatie Amstelveen gevraagd haar cultuur-educatieve basisaanbod inhoudelijk af te stemmen op de Aalsmeerse situatie. Zo zal er een speciale erfgoedmodule worden ontwikkeld waarin het Aalsmeerse (cultureel) erfgoed de hoofdrol speelt. Het Loket Cultuureducatie in Amstelveen zal vanaf schooljaar 2013-2014 alle scholen in Aalsmeer een cultuur-educatief basisaanbod bieden. De gemeente draagt financieel bij aan het loket om dit mogelijk te maken. Daarnaast stelt de gemeente in de komende jaren subsidie beschikbaar voor de Aalsmeerse scholen zodat zij in staat zijn het aanbod ook daadwerkelijk af te nemen.

16

Naast het Loket Cultuureducatie spelen twee andere organisaties een rol in de cultuureducatie voor Aalsmeer. Cultuurpunt Aalsmeer gaat het aanvullend cultuur-educatief aanbod stimuleren door de inzet van combinatiefunctionarissen. Het doel daarvan is synergie te creëren tussen binnenschools en buitenschools aanbod. Amstelland Bibliotheken vervult een specifieke rol in cultuureducatie op het gebied van mediawijsheid en leesontwikkeling (zie Literatuur en media). o Realiseren regionaal cultuur-educatief basisaanbod voor alle scholen in Aalsmeer. o Aalsmeerse culturele instellingen deel laten uitmaken van het aanbod cultuureducatie. o Inzetten van combinatiefunctionarissen voor het ontwikkelen van aanvullend cultuureducatief aanbod met een verbinding tussen binnen- en buitenschoolse activiteiten. Combinatiefuncties De gemeente Aalsmeer neemt deel aan de vanuit het rijk geïnitieerde regeling Impuls brede scholen, sport en cultuur. De regeling geeft de mogelijkheid om vanuit gezamenlijke financiering combinatiefunctionarissen aan te stellen op het gebied van sport, cultuur en welzijn. Eén van de doelen van de Impuls brede scholen is de jeugd tot achttien jaar vertrouwd te maken met een of meer kunst- en cultuurvormen en actieve kunstbeoefening onder jongeren te stimuleren. Dit sluit nauw aan bij het nieuwe cultuurbeleid van Aalsmeer met cultuureducatie als speerpunt. In 2012 heeft de kwartiermaker van de combinatiefunctionarissen een uitvoerige pilot uitgevoerd bij de scholen gehuisvest in de Mikado. Het resultaat was een omvangrijk en gevarieerd activiteitenaanbod voor jeugd en jongeren op het gebied van sport, cultuur en welzijn. Het jaar 2012 geldt als transitiejaar om het instrument combinatiefunctionaris een plaats te geven in de structuur van scholen en naschoolse opvang, en wat betreft cultuur ook bij de culturele aanbieders. Vanaf 2013 zal de combinatiefunctionaris ook voor andere scholen in Aalsmeer en in de wijken worden ingezet. De gemeente voert de regie over de combinatiefunctie. Zij stelt doelen en randvoorwaarden en stuurt via de coördinator op de uitvoering. De coördinator is aanjager en drijvende kracht achter het functioneren van de combinatiefunctionarissen. In Aalsmeer ondersteunt de coördinator drie combinatiefunctionarissen: een voor cultuur, een voor sport en een voor welzijn. De combinatiefunctionaris initieert en stimuleert de ontwikkeling van het aanbod - zoveel mogelijk vraaggericht - waarna het binnen de structuur van de betrokken partijen zelfstandig kan voortbestaan. De combifunctionaris bewaakt een goede spreiding van de activiteiten over de verschillende disciplines en locaties. De combinatiefunctionaris cultuur (0,5 fte) draagt bij aan de ondersteuning van het maatschappelijk middenveld bij het vormgeven van nieuwe werkwijzen. Zij initieert en stimuleert een verbinding tussen scholen, verenigingen, welzijnsorganisaties, ouders en culturele aanbieders. Ze draagt zorg voor de organisatie van de activiteiten binnen het werkgebied cultuur en onderwijs, en ondersteunt grotere projecten, zoals het ambulant muziekonderwijs. Komend jaar wordt als combinatiefunctionaris een muziekdocent ingezet die de basisscholen ondersteunt bij het geven van muzieklessen en die actief verbanden legt 17

tussen scholen, ouders en leerlingen en muziekaanbieders in Aalsmeer. Zo streeft de combinatiefunctionaris cultuur naar een verbinding tussen binnen- en buitenschoolse culturele activiteiten. Het resultaat is een krachtig sociaal netwerk dat voorziet in een scala aan (naschoolse) culturele activiteiten voor jeugd en jongeren in Aalsmeer. De combinatiefunctie wordt gefinancierd vanuit de impulsregeling. Een logische plek voor het werkgeverschap van de combinatiefunctionaris voor cultuur is het nieuw op te richten Cultuurpunt Aalsmeer. De activiteiten worden kostendekkend bekostigd door de scholen en/of de ouders. o Inzetten van combinatiefunctionarissen om met scholen, culturele aanbieders, ouders en welzijnsorganisaties een vraag gestuurd cultuur-educatief aanbod te realiseren. o Onderbrengen van het werkgeverschap van de combinatiefuntionaris bij Cultuurpunt Aalsmeer. Cultuurpunt Aalsmeer De gemeente wil culturele activiteiten blijven stimuleren, en daarnaast mogelijkheden scheppen voor vernieuwing en het centraal toegankelijk maken van het culturele aanbod in Aalsmeer. In het rapport “Naar een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer” (2012) is onderzocht of – en op welke wijze – een culturele netwerkorganisatie hier een belangrijke bijdrage aan kan leveren. In het rapport worden voor een dergelijke nieuwe organisatie twee taakgebieden aangegeven: 1. De coördinatie van ambulant muziekonderwijs, dans en dramaonderwijs en algemene cultuureducatie (aanvullend op het basisaanbod vanuit het Loket Cultuureducatie Amstelveen). 2. De coördinatie en communicatie rond culturele activiteiten in het amateurveld en in het verenigingsleven, en het professioneel ondersteunen en faciliteren van culturele activiteiten in Aalsmeer. De nieuwe organisatie zal zelf geen cultureel aanbod gaan verzorgen. Cultuurpunt Aalsmeer wordt een culturele netwerkorganisatie die het bestaande aanbod bekend maakt en nieuwe allianties en samenwerkingsverbanden smeedt. Daarnaast zal het voortdurend de oefen- en uitvoeringslocaties in Aalsmeer inventariseren zodat amateurverenigingen, zelfstandige muziekdocenten, bandjes en dergelijke daar gebruik van kunnen maken. Ook zal Cultuurpunt Aalsmeer de taak van cultuureducatie op zich nemen, in aanvulling op het basisaanbod vanuit het Loket Cultuureducatie Amstelveen. Cultuurpunt Aalsmeer zal zich als eerste richten op de ontwikkeling en uitvoering van het aanbod ambulant muziekonderwijs en aanvullende activiteiten in samenwerking met de combinatiefunctionarissen. Binnen het Cultuurpunt zal een aantal professionals aan de slag gaan. Daarnaast zal waar mogelijk gezocht worden naar vrijwilligers die via dit punt een bijdrage kunnen en willen leveren aan de verrijking van het Aalsmeerse culturele leven. De taken en doelstellingen wat betreft de coördinatie van ambulant muziek-, dans- en dramaonderwijs en algemene cultuureducatie zijn: 18

 zorg dragen voor ambulant muziekonderwijs  zorg dragen voor dans- en dramaonderwijs op commerciële basis (groepslessen, korte en lange cursussen)  zorg dragen voor de uitvoering van de eindproducties van cultuureducatieprojecten  doorgeleiden van de vraag naar individueel muziekonderwijs bij docenten uit de private markt van wie de kwaliteit gewaarborgd is omdat die getoetst is  adviseren bij vragen over opleidingen en examens  inzicht geven in culturele organisaties, zelfstandige docenten en verenigingen die educatieve projecten op scholen kunnen uitvoeren  invoeren van het gezamenlijk cultuurmenu voor Aalsmeer, Amstelveen en Uithoorn in 2013 en verder  coördineren van de Aalsmeerse invulling van het gezamenlijke cultuurmenu De taken en doelstellingen wat betreft de coördinatie, communicatie en ondersteuning voor het culturele veld, de amateurkunst en het verenigingsleven zijn:  gebundeld en actief communiceren van het gehele culturele aanbod van Aalsmeer (publiciteit en marketing)  ondersteunen van de amateurkunst (opleiding en examens)  ondersteuning van jaarlijkse culturele manifestaties  faciliteren van culturele activiteiten op het gebied van muziek, cabaret, theater, film, poëzieavonden  ondersteunen van de programma's van het KCA zoals dat door de diverse werkgroepen wordt uitgevoerd, met uitzondering van de expositieactiviteiten en de beeldende-kunsteducatieactiviteiten in het Oude Raadhuis  afstemmen van de culturele programmering van Aalsmeer met alle betrokken partijen, zodat het aanbod qua inhoud en tijd evenwichtig is  stimuleren van de samenwerking tussen de amateur- en professionele kunsten  stimuleren van de samenwerking tussen publieke en private partijen  werven en behouden van vrijwilligers voor de culturele sector  werven van subsidies De begroting van het Cultuurpunt Aalsmeer is als bijlage bij deze nota gevoegd. Het Cultuurpunt zal een centrale en brede plek innemen in het culturele veld van Aalsmeer. De oprichting van Cultuurpunt Aalsmeer vindt volgens de huidige planning uiterlijk op 1 januari 2013 plaats.

Podiumkunsten KCA Stichting Kunst en Cultuur Aalsmeer (KCA) heeft de afgelopen jaren in nauwe samenwerking met onder nadere cultureel café Bacchus en De Oude Veiling vele cabaretvoorstellingen, 19

concerten en andere evenementen op cultureel gebied in Aalsmeer geïnitieerd en georganiseerd. De bestaande werkgroepen van KCA die verantwoordelijk zijn voor het organiseren van voorstellingen en uitvoeringen zullen per 2013 professionele ondersteuning ontvangen vanuit de nieuwe organisatie Cultuurpunt Aalsmeer. Cultuurpunt Aalsmeer zal het beschikbare subsidiebudget voor deze culturele activiteiten verdelen op basis van het plan van de werkgroepen. De basis voor het organiseren van alle activiteiten blijft daarmee de trouwe groep vrijwilligers in de werkgroepen. Daarnaast kan een bredere groep organisaties en individuen aanspraak maken op het nieuwe budget voor incidentele culturele activiteiten. o De bestaande werkgroepen van KCA ontvangen, evenals overige organisaties en individuen, per medio 2013 professionele ondersteuning en subsidies via het Cultuurpunt Aalsmeer. Crown Theater Het Crown Theater is gevestigd in het complex van de Crown Business Studio’s. Het theater met ruim achthonderd stoelen maakte onderdeel uit van het totaalconcept van Showbizz City. Na het vertrek van Endemol uit het complex is het initiatief genomen om de functies in het gebouw (restaurants, cafés, theater en discotheek) als uitgaanscentrum te gaan exploiteren. Centraal in het concept staat het Crown Theater. Dit theater wordt gefinancierd door het bedrijfsleven. De programmering en facilitering van voorstellingen (techniek, gastheren en -vrouwen) is in handen van een stichting. Deze activiteiten worden door vrijwilligers uitgevoerd. Het aanbod van het Crown Theater heeft met name een regionaal en nationaal karakter. Het theater vervult een regiofunctie en is die zin te vergelijken met het aanbod in de theaters van Hoofddorp en Amstelveen. Daarmee valt het aanbod vanuit Crown Theater in feite ook buiten het kader van het Aalsmeerse kunst- en cultuurbeleid. Cultuurpunt Aalsmeer zal wel contact onderhouden met het Crown Theater als het gaat om het geven van een overzicht van het totale culturele aanbod in Aalsmeer en het benutten van de mogelijkheden van het Crown Theater als locatie voor repetities en uitvoeringen.

Bacchus Cultureel café Bacchus viert in 2012 haar twintigjarig bestaan. Bacchus is een cultureel podium dat volledig wordt bestuurd en geëxploiteerd door vrijwilligers. Het is het vaste podium voor de jazz- en cabaretvoorstellingen van KCA en ook van de jaarlijkse literatuur- en proza-avonden. Daarnaast verzorgt Bacchus een eigen cultureel aanbod van onder andere muziek, films en exposities. Bacchus bedient met name volwassen publiek. In de (nabije) toekomst komt de huidige huisvesting van Bacchus mogelijk te vervallen in het geval het Parochiehuis, waarin Bacchus is gevestigd, zou verdwijnen. Het onderzoek naar de beschikbare oefen- en uitvoeringsruimten geeft aan dat een podium als Bacchus van belang is voor het totaal aan beschikbare podia in Aalsmeer. Het podium is met name geschikt voor kleine voorstellingen (cabaret en muziek) ten behoeve van een klein publiek van zo’n 50 personen. Aalsmeer beschikt niet over een vergelijkbaar podium.

20

o In gesprek gaan over de herhuisvesting van Bacchus met als doelstelling een cultuurpodium van deze omvang voor de toekomst veilig te stellen. N201 Jongerencentrum N201 is een cultureel-maatschappelijke voorziening met een eigen programma voor jongeren van 14 tot 25 jaar. Daarnaast wil N201 zich ook beschikbaar stellen als locatie voor andere maatschappelijke doeleinden, waaronder cultuur. N201 heeft een regionale functie en organiseert naast welzijnsactiviteiten ook zelf culturele activiteiten met name op het gebied van popmuziek. N201 is onderdeel van de welzijnsorganisatie Cardanus, maar wil in 2013 verzelfstandigen. Daarbij heeft N201 voor ogen om haar culturele functie voor jeugd en jongeren te vergroten door onder meer het aantal popoefenruimten en de podiumfunctie verder uit te breiden. N201 heeft daartoe een bedrijfsplan bij de gemeente ingediend. Het centrum gaat hierbij uit van een verdienmodel waarin N201 binnen een jaar zonder gemeentelijke subsidie kan bestaan. Doel is er een laagdrempelig jongerencentrum van te maken waar jongerencultuur, talentontwikkeling, zelfontplooiing en zelfredzaamheid hand in hand gaan met voor jongeren aantrekkelijke activiteiten. De gemeenteraad van Aalsmeer heeft middels een motie het college opgedragen te onderzoeken of een eenmalige overbruggingssubsidie toegekend kan worden voor 2013. o Samen met N201 bekijken of het bedrijfsplan mogelijkheden biedt voor het verder ontwikkelen van de N201 voor de toekomst en indien nodig een overbruggingssubsidie te overwegen. De Oude Veiling De Oude Veiling is gebouwd in 1912. In 1927 werd de veilingfunctie echter verplaatst naar een nieuw veilinggebouw aan de Van Cleeffkade. In 1931 is het pand verbouwd en werd het ingericht als verenigingsgebouw met onder andere een toneelzaal, feestzaal en bibliotheek. In 1983 werd het gebouw gesloten. Na een periode waarin er een restaurant was gevestigd, is het pand omgevormd tot een grand café met expositieruimte voor beeldende kunst op de eerste verdieping. Sinds 2008 is in het pand een grand café-restaurant en kleinschalig cultureel centrum gevestigd. Daarnaast is in het gedeelte van het pand dat eigendom is van de gemeente nog steeds de Aalsmeerse bibliotheek gevestigd. Hoewel uit de uitgevoerde onderzoeken en inventarisaties blijkt dat de Oude Veiling van betekenis wordt gevonden voor kunst en cultuur in Aalsmeer verloopt de exploitatie al jaren moeizaam. Het in De Oude Veiling aanwezige podium wordt nog onvoldoende benut door verenigingen en culturele organisaties. De gemeenteraad van Aalsmeer heeft middels een motie het college opgedragen waar nodig haar invloed aan te wenden om te bewerkstelligen dat (muziek)verenigingen, koren en andere culturele organisaties de bovenzalen en het podium van het verenigingsgebouw De Oude Veiling kunnen blijven gebruiken. o Het aanwenden van gemeentelijke invloed teneinde een positieve bijdrage te leveren aan de politieke wens om de de bovenruimten van De Oude Veiling als culturele uitvoeringslocatie te kunnen blijven gebruiken.

21

Dorpshuis Kudelstaart Het Dorpshuis Kudelstaart ’t Podium is een multifunctioneel gebouw dat inmiddels al ruim veertig jaar een voorname rol speelt in de dorpssamenleving van Kudelstaart. De bouw, het beheer, het onderhoud en de exploitatie gebeurt op commerciële basis en met een grote inzet van vrijwilligers en sponsoren. Het gebouw wordt onder andere gebruikt door verenigingen als ontmoetings- en oefenruimte en als zalencentrum voor feesten. Het dorpshuis beschikt over een podium waar met regelmaat culturele voorstellingen kunnen worden georganiseerd. Muzikaalsmeer/muziekcultuur/bandjes Aalsmeer heeft een ruime muziekgeschiedenis van koren, fanfares en bandjes, en het aantal muzikanten dat in Aalsmeer woont is meer dan gemiddeld. De organisatie Muzikaalsmeer heeft de muziekgeschiedenis en het huidige muziekaanbod concreet in beeld gebracht. In het voorjaar van 2011 verscheen de uitgave Muzikaalsmeer, een boek met cd en dvd over zestig jaar Aalsmeerse muziekgeschiedenis. Dit bijzonder fraai vormgegeven muziekpakket bestaat uit een overzichtsboek met heel veel unieke documenten en foto’s van de rijke muziekgeschiedenis van Aalsmeer van 1950 tot 2010, en een dvd met onvergetelijke momenten van de Bloemenlust Revue tot het afscheidsconcert van de Hobo String Band. Muzikaalsmeer bewaard het muzikale gedachtegoed van Aalsmeer en houdt de hedendaagse muziekcultuur levendig door initiatieven te blijven nemen die de muziek- en zangbeoefening ondersteunen.

Beeldende kunst KCA/het Oude Raadhuis KCA organiseert sinds haar oprichting een belangrijk deel van haar beeldendekunstactiviteiten in het Oude Raadhuis. De cultureel adviseur in dienst van KCA houdt hier kantoor. Ook de kinderkunstzolder is in het Oude Raadhuis gevestigd. Kinderen krijgen hier de ruimte om, onder leiding van een deskundige, zelf aan de slag te gaan met beeldende kunst. Vaak worden er ook educatieve activiteiten voor kinderen georganiseerd aansluitend op de tentoonstelling. De bezuinigingen en de nieuw geschetste beleidskaders hebben ertoe geleid dat KCA ervoor heeft gekozen om de activiteiten op het vlak van de beeldende kunst binnen twee jaar om te vormen teneinde deze onafhankelijk van subsidie te maken. Daartoe wordt onder andere de mogelijkheid onderzocht voor het vestigen van een bloemenmuseum in het Oude Raadhuis. De komende twee jaar zal de gemeente KCA ondersteunen in haar ontwikkeling door een budget voor huisvesting en activiteiten beschikbaar te stellen. Daarna zal KCA op basis van een eigen verdienmodel zelfstandig vorm geven aan haar functie voor de beeldende kunst. KCA wenst het Oude Raadhuis daarvoor te behouden als vaste locatie. o Verlenen van een werkbudget aan KCA voor de jaren 2013 en 2014 voor de huur van het Oude Raadhuis en het salaris van de vaste kracht als ondersteuning in het verzelfstandigingsproces.

22

De Werkschuit De Stichting De Werkschuit Aalsmeer organiseert activiteiten op het gebied van creatieve vorming, zowel voor kinderen als volwassenen. De Werkschuit is gehuisvest in de Baccarastraat in het Stommeerkwartier. In ditzelfde gebouw zit Radio Aalsmeer. De Werkschuit organiseert onder andere cursussen op het gebied van breien en haken, boetseren, fotografie, sieraden maken, beeldhouwen, edelsmeden, vilten, klei, tegel- en glasmozaïek, tekenen en schilderen. De Werkschuit ontvangt voor de organisatie van haar activiteiten jaarlijks een waarderingssubsidie van de gemeente. Kunst in de openbare ruimte De gemeente Aalsmeer wil met kunst in de openbare ruimte bijdragen aan de verbetering van de fysieke en sociale leefomgeving. In de verschillende wijken van Aalsmeer staan meer dan vijftig beelden in de openbare ruimte . Onlangs zijn alle beelden geïnventariseerd en zo nodig gerestaureerd. In de komende jaren zullen ze door een gespecialiseerd bedrijf periodiek worden onderhouden. De gemeente streeft er daarnaast naar om elk jaar een nieuw kunstwerk in de openbare ruimte te realiseren. Zij heeft de financiële middelen voor kunst in de openbare ruimte ondergebracht in een reserve genaamd Realisering kunst in de openbare ruimte. Deze reserve wordt gevoed door budgetten voor kunst in de openbare ruimte die onderdeel uitmaken van vastgoedprojecten. Het geld is derhalve grotendeels afkomstig uit projectontwikkeling. In 2013 zullen kunstwerken worden onthuld in De Rietlanden en Nieuw-Calslagen. Voor de periode 2014 tot en met 2016 blijft een kunstwerk per jaar het streven. De gemeente zal de komende jaren in dankbaarheid gebruik blijven maken van de kunstadviescommissie. Deze commissie heeft de afgelopen jaren de taak op zich genomen om met kennis en deskundigheid de realisatie van een aantal kunstwerken mogelijk te maken. De leden besteden zeer veel aandacht aan participatie van de bewoners bij de totstandkoming van de kunstwerken. Voor de gemeentelijke kunstadviescommissie is in 2011 een vergoedingensysteem in het leven geroepen dat in de komende periode in stand zal worden gehouden. o Jaarlijks een kunstwerk in de buitenruimte realiseren door een kunstopdracht. De gemeentelijke kunstcollectie De gemeente is in het bezit van een kunstcollectie. Deze collectie omvat zowel kunstwerken in het gemeentehuis als werken in de openbare buitenruimte. In de collectie zijn zowel lokale als landelijk bekende kunstenaars vertegenwoordigd zoals Charlotte van Pallandt, Miep Maarse, Frits Vogel, Jan Willem Radecker, Dicky Brand en Barbara Nanninga. Daarnaast is in het gemeentehuis veel werk van de architect J.F. Berghoef (meubels en verlichting) te vinden. Onlangs heeft er een inhaalslag plaatsgevonden in het onderhoud van alle werken en is er tevens een nieuw contract afgesloten voor het reguliere onderhoud van de buitenkunst. De collectie is onlangs voor het eerst sinds 1955 getaxeerd om er weer voor te kunnen zorgen dat de werken voldoende verzekerd zijn. 23

o Frequente (her)taxatie en zo nodig herverzekeren van de gemeentelijke kunstcollectie. Huiskamermuseum De Mokum Collectie omvat een groot aantal schilderijen van bekende kunstenaars uit de stijl van het realisme. De collectie is verzameld en samengesteld door Dieuwke Bakker (19351984), de stichtster van Galerie Mokum in Amsterdam (1962). Deze spraakmakende collectie heeft een vaste plaats gekregen in het Huiskamermuseum in Aalsmeer. Naast de tentoonstelling van de vaste collectie worden in het museum op incidentele basis exposities georganiseerd. Het Huiskamermuseum is een volledig particulier museum. Toch zou het bijzonder zijn als ook dit museum onderdeel kan zijn van het cultuur-educatieve aanbod voor de scholen. o Mogelijkheden onderzoeken of het Huiskamermuseum in de toekomst kan worden opgenomen in het educatieve aanbod. Galerie Sous-Terre Galerie Sous-Terre heeft sinds november 2007 naast haar vestigingen in Lithoijen (NoordBrabant), Appeltern (Gelderland) en Nijverdal (Overijssel) ook een vestiging in Aalsmeer. De galerie is gevestigd in de voormalige waterkelder aan de voet van de oude watertoren en beschikt over een expositieoppervlakte van circa duizend vierkante meter, een eigen parkeerterrein en een grote buitenplaats met beeldentuin en terras. Bij Sous-Terre Aalsmeer wordt een diversiteit aan kunstvormen aangeboden, maar de galerie onderscheidt zich vooral door een grote en kwalitatief hoogstaande collectie glaskunst. o Mogelijkheden onderzoeken of Galerie Sous-Terre in de toekomst kan worden opgenomen in het educatieve aanbod. Private ateliers In Aalsmeer woont en werkt een groot aantal kunstenaars. Vanuit de kunstadviescommissie wordt met hen regelmatig contact onderhouden. Waar mogelijk worden zij ook betrokken bij de kunstopdrachten in de openbare ruimte. Een aantal kunstenaars organiseert op eigen initiatief cultuureducatieve projecten voor scholen. Er wordt bekeken of zij een meer structurele rol kunnen spelen in het cultuureducatieve aanbod. o Mogelijkheden onderzoeken of Aalsmeerse kunstenaars in de toekomst een meer structurele rol kunnen spelen in het educatieve aanbod.

Festivals en evenementen Aalsmeer is rijk aan festivals en evenementen. Naast tal van jaarlijks terugkerende sportevenementen worden er diverse culturele evenementen georganiseerd. Enkele daarvan zijn:  de Aalsmeerse Feestweek  de Pramenrace  het Jordaanfestival 24

    

de Tropical Night het Summer Dance Event de Bandjesavond Plaspop het Aalsmeers Bloemencorso

Kenmerkend aan deze festivals is dat deze veelal op volledig particuliere basis en initiatief worden georganiseerd. De gemeente vervult daarbij met name haar publieke taken (in de zin van vergunningverlening en toezicht en handhaving in de openbare ruimte). Dit willen we de komende jaren ongewijzigd voortzetten. o Onderzoeken in hoeverre het wenselijk en haalbaar is om een evenemententerrein in te richten. o Zorgen voor adequate vergunningverlening, toezicht en handhaving.

Cultureel erfgoed Monumentenadviescommissie Aalsmeer is rijk aan cultureel erfgoed. De watertoren, de Historische Tuin en de vele groene en gebouwde monumenten zijn daarvan sprekende voorbeelden. De gemeente wil zuinig omgaan met haar cultureel erfgoed. Daarnaast vindt de gemeente het belangrijk dat het cultureel erfgoed laagdrempelig toegankelijk is voor inwoners en bezoekers van Aalsmeer. Samen met diverse stichtingen lukt het al vele jaren om de watertoren, de Historische Tuin en korenmolen De Leeuw open te stellen. Dat willen we graag zo houden. Ook is het van belang dat het cultureel erfgoed zichtbaar wordt voor toerisme en recreatie. Het beleid ten aanzien van monumenten, cultureel erfgoed en archeologie is vastgelegd in aparte beleidsnota’s: de Beleidsnota Archeologie en de Erfgoedverordening (beide vastgesteld in 2010). Als voortvloeisel uit de Erfgoedverordening wordt momenteel vorm en inhoud gegeven aan de aanwijzing van gemeentelijke beschermde dorpsgezichten en de verankering ervan in de bestemmingsplannen. Daarnaast blijven we de komende jaren uiteraard actief onderzoeken welke gebouwen en gebieden van voldoende waarde zijn om aangewezen te worden als gemeentelijke monumenten. Daarbij worden we actief ondersteund door de Monumentenadviescommissie. In deze commissie hebben, naast de gemeente, deskundige vrijwilligers zitting van de Stichting Oud Aalsmeer en de werkgroep Architectuur en Monumenten van KCA. De gemeente wil het cultureel erfgoed in Aalsmeer een prominentere plaats geven in de cultuureducatie. In het basisaanbod van het Loket Cultuureducatie Amstelveen zal hierover dan ook een module worden ontwikkeld. Het streven is om Aalsmeerse instellingen hierin een actieve rol te geven. o In samenwerking met de Monumentencommissie het cultureel erfgoed in de gemeente blijven beschermen. o Cultureel erfgoed opnemen in het regionale cultuur-educatieve aanbod. o Benutten van kansen voor cultureel erfgoed binnen toerisme en recreatie. 25

De Historische Tuin In het begin van de jaren zeventig ontstond bij een aantal Aalsmeerders – met name binnen de Stichting Oud Aalsmeer – de gedachte dat een aantal belangrijke facetten uit de rijke Aalsmeerse tuinbouwhistorie voor het nageslacht bewaard zouden moeten blijven. Op 20 januari 1978 werd de Stichting Historische Tuin Aalsmeer opgericht. De Historische Tuin kweekt oude gewassen en houdt ze zo in stand. Ook zijn er nog exemplaren te zien van de allereerste kassen. De stichting draagt zorg voor het beheer en een goede en verantwoorde exploitatie van de Historische Tuin, inclusief alle onderhoud aan de tuin, de opstallen, bescheiden en materialen. Op 23 oktober 1978 werd de eerste koningslinde geplant door de toenmalige wethouder M. Jongkind en op 15 mei 1982 werd de Historische Tuin officieel opengesteld voor het publiek. In 1995 werd het Tuinbouwmuseum geprivatiseerd. In juni 2007 is het 25-jarig jubileum gevierd. De Historische Tuin heeft een museale status. De instandhouding en het onderhoud aan de tuin wordt voor het overgrote deel gedaan door een grote groep vrijwilligers. Deze worden daarbij aangestuurd door twee professionele krachten. De Historische Tuin is financieel gedeeltelijk afhankelijk van een jaarlijks subsidiebedrag van de gemeente. Daarnaast worden inkomsten verworven via verkoop en veiling van producten, sponsoring door bedrijven en het openstellen van de tuin voor kleinschalige horeca-activiteiten. Sinds 2011 wordt gewerkt aan plannen om de Historische Tuin via particulier initiatief op termijn minder afhankelijk van de gemeentelijke subsidie te maken. Daarbij wordt gedacht aan de bouw van een theehuis (lichte horeca) in combinatie met voorzieningen voor passanten. Daarnaast zal op afzienbare termijn op de Historische Tuin een oplaadpunt voor elektrische fietsen en een reparatiepunt worden ingericht (onderdeel van het netwerk fietsknooppunten). o De Historische Tuin ondersteunen in haar ontwikkeling naar een minder van subsidie afhankelijke positie, waarbij de cultuurhistorische waarde in stand blijft. Stichting Oud Aalsmeer De Stichting Oud Aalsmeer is al decennia een begrip in Aalsmeer. De stichting heeft zich een aantal doelen gesteld:  het bevorderen van het behoud van historische schoonheid van de gemeente Aalsmeer in de meest ruime zin  het bevorderen van de studie van de plaatselijke geschiedenis  het verzamelen en eventueel tentoonstellen van oudheidkundige voorwerpen De Stichting Oud-Aalsmeer is eigenaar van het monument Uiterweg 32, "Dahlia Maarse", tevens haar vergaderplaats. Een omvangrijke restauratie van het pand wordt thans in fasen uitgevoerd. In 2003 is in de stal van het pand het Historisch Centrum ingericht. De Stichting Oud-Aalsmeer verzorgt publicaties in boekvorm en via het blad “Oud Nuus”. Daarnaast is de stichting actief op het vlak van archiefvorming, beschrijving van Aalsmeerse 26

fotoarchieven, genealogie, klederdracht, archeologie en dialecten. Tevens organiseert OudAalsmeer excursies en is zij actief in de Monumentenadviescommissie. De Stichting Oud-Aalsmeer ontvangt voor haar werkzaamheden geen rechtstreekse subsidie van de gemeente Aalsmeer. Deze activiteiten worden gefinancierd door sponsors en donateurs. o De Stichting Oud-Aalsmeer ondersteuning geven door zo mogelijk in het oude gemeentehuis ruimte te reserveren voor archieven. o In overleg met Oud-Aalsmeer onderzoeken of historische archieven toegankelijk kunnen worden gemaakt, bijvoorbeeld in samenwerking met de bibliotheek (Cultuurhistorisch Kennispunt).

Literatuur en media Amstelland Bibliotheken De gemeente Aalsmeer beschouwt de bibliotheek als een basisvoorziening voor haar inwoners. De bibliotheek van Aalsmeer is onderdeel van Amstelland Bibliotheken met een centrale vestiging in Amstelveen. De bibliotheek heeft verschillende functies: kennis en informatie, lezen en literatuur, ontwikkeling en educatie, kunst en cultuur, en ontmoeting en debat. De bibliotheek is daarmee een belangrijke en grote speler binnen het culturele veld van Aalsmeer. De gemeente hecht aan al deze functies van de bibliotheek, waarbij extra aandacht wordt gevraagd voor de jeugd en ouderen. De gemeentelijke bezuinigingen hebben ertoe geleid dat de vestigingen in Kudelstaart en Nieuw-Oosteinde niet blijven voortbestaan. De visie van de gemeente en Amstelland Bibliotheken is dat investeren in één bibliotheek met een hoge kwaliteit op de lange termijn verstandiger is dan drie vestigingen met een teruglopende dienstverlening in de lucht te houden. De huidige centrale vestiging aan de Marktstraat wordt in 2012 en 2013 opgewaardeerd zodat deze kan voldoen aan de eisen voor een moderne, toekomstbestendige bibliotheek. Amstelland Bibliotheken blijft investeren in leerlijnen op het gebied van leesvaardigheid en mediawijsheid, waarbij in toenemende mate wordt ingezet op leermiddelen die op school kunnen worden aangeboden. De gemeente onderschrijft deze keuze volledig. Ook het Cultuurpunt Aalsmeer zal in de bibliotheek worden gehuisvest. Van het gezamenlijk huisvesten van beide organisaties met een centrale culturele functie wordt een inhoudelijke meerwaarde verwacht. o Amstelland Bibliotheken ondersteunen in de opwaardering van de vestiging aan de Marktstraat zodat een moderne toekomstbestendige bibliotheekvoorziening voor Aalsmeer in stand blijft. o Het blijven subsidiëren van een bibliotheekvoorziening in Aalsmeer.

27

Radio Aalsmeer Radio Aalsmeer is op 3 oktober 1986 opgericht en de afkomst is terug te vinden in de voormalige radiozender Music Radio Aalsmeer (MRA). Door de gemeente Aalsmeer werd op 20 oktober 1988 een representativiteitverklaring afgegeven waarmee Radio Aalsmeer haar piratenstatus kwijtraakte . Daarmee zijn alle maatschappelijke, culturele, godsdienstige en geestelijke stromingen in Aalsmeer vertegenwoordigd in de programmaraad. Met deze verklaring kon bij het Commissariaat voor de Media de kabelvergunning worden aangevraagd. Deze werd op 16 november 1988 toegekend. Radio Aalsmeer biedt de luisteraars wekelijks een gevarieerd programma aan van in totaal circa zeventig uur. Opzet van Radio Aalsmeer is dat elke inwoner aan zijn of haar trekken moet komen. Radio Aalsmeer is representatief voor de gemeente Aalsmeer, elke stroming is vertegenwoordigd en de programma’s die te beluisteren zijn, zijn in zodanige mate gericht op de bevrediging van de in de gemeente Aalsmeer levende maatschappelijke, culturele, godsdienstige en geestelijke behoefte. Radio Aalsmeer telt momenteel circa vijftig vrijwilligers die zich allen bezighouden met radio maken in de breedste zin van het woord. Radio Aalsmeer kent een bestuur van drie personen, een programmaraad, een hoofdredacteur, de redacties en een facilitair technische eenheid. Radio Aalsmeer heeft in totaal 7 redacties: kinder- , jongeren-, ouderen, sport-, levensbeschouwelijke, actualiteiten- en algemene muziek redactie.

Podia en (oefen)ruimtes voor amateurkunst Aalsmeer heeft een rijk verenigingsleven. De vele koren (onder andere Davanti, Koninklijk Toonkunst Koor Aalsmeer, Aalsmeers mannenkoor Con Amore en popkoor Sonority), muziekverenigingen (onder andere Aalsmeers Harmonie, drumband Ophelia, muziekvereniging Flora en muziekvereniging Sursum Corda) en orkesten horen bij Aalsmeer. Veel inwoners van Aalsmeer nemen deel aan deze vorm van actieve kunstbeoefening en jaarlijks vinden er veel uitvoeringen plaats. De gemeente wil hier zuinig op zijn en de amateurmuziek waar mogelijk stimuleren. Zonder geschikte ruimtes voor culturele uitingen is een bloeiend cultureel leven niet te realiseren. Aalsmeer beschikt momenteel nog over een gevarieerd aanbod aan podia en repetitieruimtes: onder andere het Oude Raadhuis, cultureel café Bacchus, dorpshuis Kudelstaart, De Oude Veiling, de Open Hofkerk en het Crown Theater. Daarnaast wordt een groot aantal (kerkelijke) gebouwen gebruikt als repetitieruimte voor (zang)koren en (muziek)verenigingen. Daarnaast bevinden zich oefenruimtes in The Beach, jongerencentrum N201 en op diverse locaties in de Aalsmeerse linten (onder andere Chris Schild). Bekeken wordt of ook een beroep kan worden gedaan op de scholen om beschikbaar te zijn als locatie. De beschikbaarheid van voldoende (oefen)ruimtes en podia is echter geen vanzelfsprekendheid meer. Deze is, onder andere als gevolg van de keuzes van een aantal kerkelijke organisaties, aan het veranderen. Steeds meer ruimtes zijn of worden gesloten, wat het verenigingsleven (op termijn) onder druk zet. Gebouw Irene en De Schakel zijn al 28

gesloten, en er bestaan plannen om op afzienbare termijn hetzelfde te doen met het Parochiehuis en Bacchus. Zo worden veel ruimten die voorheen goedkoop beschikbaar werden gesteld aan verenigingen door de eigenaren gesloten of aangewend voor een (meer winstgevende) andere bestemming. Ook stijgen de kosten van andere locaties. De verwachting is dat dit proces zich de komende jaren verder kan doorzetten. Uit het onderzoek “Een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer” kwam naar voren dat verenigingen moeite hebben met de aanvraagprocedures voor vergunningen voor activiteiten in de openbare ruimte. Daarnaast hebben zij moeite met het aanvragen en de kosten van het gebruik van de burgerzaal als uitvoeringsruimte. Recent is de behoefte en het aanbod aan oefen- en uitvoeringslocaties voor de amateurkunst nader in beeld gebracht. De onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in de bijgevoegde rapportage “Het verenigingsleven in beweging; inventarisatie oefenruimten en uitvoeringspodia in Aalsmeer”. De belangrijkste conclusies van dit onderzoek luiden als volgt: 1. Alle verenigingen hebben momenteel repetitieruimte, ook degenen die in gebouw Irene actief waren. Er lijkt in Aalsmeer derhalve voldoende aanbod aan repetitieruimtes te zijn. Echter, kosten en beschikbaarheid zijn in toenemende mate knelpunten. 2. Er zijn opvallend weinig podia met professionele toneel- en uitvoeringsfaciliteiten beschikbaar. Dit beperkt de niet-kerkelijke verenigingen in hun mogelijkheden om uitvoeringen te geven. Die uitvoeringen zijn echter een belangrijk onderdeel van het verenigingsleven. Aalsmeer heeft twee onafhankelijke podia voor muziek-, dans- en toneeluitvoeringen met een, voor het verenigingsleven, haalbare huurprijs: 't Podium en De Oude Veiling. Beide podia zijn geschikt voor uitvoeringen van een redelijke omvang. De grote zaal van 't Podium is met 200 personen publiek wat ruim voor de gemiddelde vereniging; De Oude Veiling sluit, met 50 tot 100 personen publiek, goed aan bij een uitvoeringen van het verenigingsleven. De kleine zalen van beide locaties zijn vergelijkbaar. Bacchus is alleen geschikt voor één persoonsoptreden, of die van klein ensemble of muziekbandje. Het voortbestaan van deze locatie staat echter onder druk. Als Bacchus en De Oude Veiling de deuren zouden sluiten, dan ontstaat een tekort aan podia van deze schaal. N201 heeft een eigen programmering en is daarbuiten alleen beschikbaar voor verhuur aan personen die jonger zijn dan 25. De meeste andere beschikbare locaties zijn onderdeel van een kerkgebouw. Sommigen hebben geen vast podium of permanente podiumfaciliteiten, anderen zoals de Spil vragen een bedrag van 300 euro voor een optreden, naast de bijkomende kosten voor toneellicht. Het standaard tarief voor het gebruik van de studio's van Crown Studio's is voor een vereniging moeilijk op te brengen. De burgerzaal in het Gemeentehuis is niet altijd beschikbaar en ook hiervan is de prijs te hoog voor het verenigingsleven. 3. De geringe mogelijkheden voor opslag, de vraag om goede akoestiek en de verwachte beschikbaarheid op een vaste dag, voor een lange periode en ook nog in de avonduren en een gewenste gemiddelde huurprijs van 45 euro of minder maakt dat veel ruimten 29

afvallen. 4. Enkele organisaties zouden het liefst met meerdere verenigingen in een gebouw gehuisvest willen zijn. De Oude Veiling wordt een aantal keer genoemd als een goede ruimte. 5. De huur van de oefenruimten is de laatste jaren omhoog gegaan. Verenigingen met een eigen gebouw hebben daarnaast ook de kosten voor onderhoud. 6. De verenigingen zouden meer ondersteuning van de gemeente willen krijgen. De conclusies van dit onderzoek onderschrijven derhalve de eerder beschreven ontwikkelingen. Daar staat tegenover dat er in een aantal gevallen nog best mogelijkheden zijn voor samenwerking en medegebruik van bestaande ruimtes. De gemeente blijft de meerwaarde van samenwerking en concentratie van huisvesting benadrukken. Immers, ondanks het feit dat veel partijen in het culturele veld hebben aangegeven de meerwaarde van samenwerking en concentratie van huisvesting in te zien, worden de voordelen in de praktijk nog nauwelijks benut. Daarnaast zal de gemeente in 2013 een opdracht verstrekken aan het Cultuurpunt om de vraag naar en het aanbod van oefenruimtes en podia zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Hiervoor zal tevens in beeld worden gebracht in hoeverre onderwijs- en maatschappelijke accommodaties daarin een rol kunnen spelen. Voorgesteld wordt om in 2013 als onderdeel van de herijking van het subsidiebeleid te bekijken of het mogelijk en noodzakelijk is om een extra budget vrij te maken dat erop gericht is om muziekverenigingen en koren tegemoet te komen in de huur van podia en/of oefenruimtes. o Oefen- en uitvoeringslocaties voor amateurverenigingen toegankelijk houden door het aanbod met bijbehorende faciliteiten inzichtelijk te maken voor alle verenigingen. o Als onderdeel van de herijking van het subsidiebeleid te onderzoeken of extra budget nodig is om muziekverenigingen, koren en culturele instellingen bij het gebruik van oefen- en uitvoeringslocaties met subsidie te ondersteunen. o Bewaken dat voldoende podia met professionele toneel- en uitvoeringsfaciliteiten beschikbaar blijven, onder andere door het blijven stimuleren van samenwerking en medegebruik van ruimtes c.q. streven naar gezamenlijke huisvesting. o De aanvraagprocedures voor vergunningen voor culturele activiteiten in de openbare ruimte en de burgerzaal waar mogelijk vereenvoudigen. o Onderzoeken in hoeverre het mogelijk is om de kosten van het gebruik van de burgerzaal voor uitvoeringen te verlagen.

30

Deel IV Uitvoeringskader Subsidiesystematiek De wijze waarop de beschikbare subsidiegelden aan het culturele veld beschikbaar worden gesteld is tot op heden weinig ontwikkeld. De gemeente Aalsmeer kiest voor de toekomst een subsidiesystematiek die de culturele beleidsuitgangspunten en visie ondersteunt. Het accent ligt dan ook voornamelijk op de beleving, dus op het subsidiëren van uitvoeringen, optredens, exposities, voordrachten en andere activiteiten die voor het publiek toegankelijk zijn. Verder richt de subsidie zich op de deelname van jeugd en jongeren, op het geven van lessen en het verzorgen van opleidingen, en op het waarborgen van de kwaliteit van de activiteiten. Dit heeft betrekking op het te organiseren ambulante muziekonderwijs en de verstrekking van subsidies aan basisscholen om het cultuureducatieaanbod af te nemen. Dat impliceert dat subsidies bij deze veelal kleinere organisaties worden verstrekt op basis van aantallen optredens, uitvoeringen en exposities en op aantallen jeugdleden, het opleidingsaanbod en de inzet van bijvoorbeeld een dirigent, een instructeur, een regisseur of docent. Uiteraard moet deze inzet aantoonbaar professioneel zijn. In 2012 is de algemene subsidieverordening herzien. Voor kunst en cultuur zullen er beleidsregels worden opgesteld. Dan worden de subsidiecriteria en de subsidiabele en nietsubsidiabele kosten concreet verwoord. Uitgangspunten voor de nieuwe subsidiesystematiek zijn (onder andere): 1. Criteria: a. samenwerking met andere culturele organisaties b. verhouding tussen kosten en opbrengsten c. publieksbereik, zowel qua omvang als qua samenstelling d. aanwezigheid van derde geldstromen (naast subsidie en entreeprijzen) 2. Het stimuleren van particulier initiatief waarbij het uitgangspunt is dat culturele activiteiten zoveel mogelijk vanuit de eigen opbrengst worden gerealiseerd. 3. In het geval van culturele activiteiten subsidieert de gemeente: a. alleen het onrendabele deel in de vorm van een jaarlijks gemaximeerde subsidie als bijdrage in de kosten van de activiteiten waarbij alle cultuuruitingen evenredig worden gesubsidieerd, of b. alleen het onrendabele deel in de vorm van een mogelijkheid tot het aanvragen van een incidenteel gemaximeerde garantiesubsidie, of c. een vast bedrag per jaar voor elke discipline in de vorm van een algemene activiteitensubsidie. 4. De administratieve lastendruk dient zo minimaal mogelijk te zijn. Amateurorganisaties ontvangen vanwege hun aard en de relatief lage subsidiebedragen bij voorkeur waarderingssubsidies. Budgetsubsidie is voorbehouden aan de professionele organisaties. De culturele organisaties krijgen gedurende 2013 de ruimte om hun beleid aan te passen aan de nieuwe beleidsregels. Voor incidentele subsidies zal het jaar 2013 ook een overgangsjaar 31

zijn waarbij zoveel mogelijk zal worden geanticipeerd de toekomstige beleidsregels. Per 2014 zijn de nieuwe beleidsregels voor het gehele culturele veld van toepassing. Daarnaast zullen zo nodig beleidsregels worden opgesteld ter ondersteuning van het huren van repetitieruimtes door koren en verenigingen.

Nieuwe culturele initiatieven De gemeente wil nieuwe culturele initiatieven aanmoedigen door de mogelijkheid te bieden een garantiesubsidie aan te vragen. Jaarlijks komt een budget beschikbaar voor incidentele culturele activiteiten dat binnen de in deze notitie geformuleerde kaders kan worden ingezet. Voor bijzondere gebeurtenissen en activiteiten nodigen wij culturele instellingen en individuen van harte uit een beroep te doen op het budget Eenmalige culturele activiteiten. Wij zouden het toejuichen wanneer in Aalsmeer de komende jaren projecten zouden worden opgezet als schoolpleinorkesten, kunstwerken in de wijk of cultuureducatieprojecten waarin naast educatie ook het leggen van verbindingen tussen generaties of wijkbewoners centraal staat. Denk daarbij aan projecten zoals Tijdreizen. De gemeente zal zich ook inzetten om cultuur meer zichtbaar te maken binnen Aalsmeer. Bijvoorbeeld door het gerichter stimuleren van de culturele zondagen en het onderzoeken van de kansen voor een centraal podium voor kunst en cultuur.

Jeugdcultuurfonds Sinds januari 2009 is er een landelijk Jeugdcultuurfonds Nederland. Dit fonds zet zich in om kinderen in achterstandssituaties mee te laten doen aan culturele of kunstzinnige activiteiten. Het fonds is bestemd voor de leeftijdsgroep van vier tot en met achttien jaar. De opzet van het fonds is vergelijkbaar met die van het landelijke Jeugdsportfonds. Het fonds stelt een infrastructuur beschikbaar voor gemeenten die een lokaal jeugdcultuurfonds willen oprichten. Daarnaast ontwikkelt het fonds landelijke promotiecampagnes. Hiermee wil het Jeugdcultuurfonds Nederland bereiken dat er in Nederland zoveel mogelijk lokale jeugdcultuurfondsen worden opgericht. In Aalsmeer beschikken we al over een jeugdsportfonds. Om hier ook een jeugdcultuurfonds mogelijk te maken heeft de gemeente Aalsmeer in de Lentenota 2012 besloten om hiervoor financiële middelen beschikbaar te stellen. Het Jeugdcultuurfonds Aalsmeer zal per 1 januari 2013 worden opgericht.

Cultuurplatform Tot 2011 was er in Aalsmeer geen overlegstructuur voor het cultuurveld en de gemeente, of voor culturele organisaties onderling. In 2010 werd duidelijk dat de bezuinigingen die op het cultuurveld afkwamen voor heel wat veranderingen en vernieuwing zouden gaan zorgen. Ook werd duidelijk dat de rollen van de gemeente en het cultuurveld zouden veranderen. De gemeente heeft toen het initiatief genomen om een cultuurbeleid te ontwikkelen en vast te leggen in een nota. De oprichting van het Cultuurplatform in 2011 is hiervoor de start geweest. Voor de gemeente is het Cultuurplatform de plek voor afstemming tijdens de ontwikkeling van dit nieuwe cultuurbeleid.

32

Het cultuurplatform heef tot doel:  stimuleren van communicatie en samenwerking tussen culturele organisaties onderling  afstemmen van culturele initiatieven  stimuleren van kunst en cultuur binnen de gemeente  informeren over landelijke en provinciale ontwikkelingen  bijdragen aan de uitvoering van het meerjaren-cultuurbeleid  fungeren als klankbord in de voorbereiding van het cultuurbeleid  stimuleren van communicatie en samenwerking tussen culturele organisaties en de gemeente Aan het Cultuurplatform nemen naast de gemeente diverse soorten organisaties deel: culturele organisaties met een structurele subsidierelatie, culturele organisaties met een incidentele subsidierelatie en culturele organisaties waar geen subsidierelatie mee is. Ook is er ruimte voor nieuwe culturele initiatieven en partijen. In de toekomst zal de organisatie van het Cultuurplatform mogelijk overgaan naar het Cultuurpunt Aalsmeer.

Vrijwilligers In Aalsmeer zetten veel mensen zich vrijwillig in, ook voor cultuur. Organisaties als KCA en Bacchus zijn volledig opgebouwd uit vrijwilligers, maar ook de kunstadviescommissie zet zich geheel belangeloos in voor kunst in de openbare ruimte. De gemeente wil dit blijven stimuleren door het subsidiëren van culturele activiteiten binnen de gestelde kaders. Jaarlijks reikt de gemeente de Rozenpenning uit aan de vrijwilliger van het jaar.

Relatie met andere beleidsterreinen Cultuur heeft een relatie met recreatie en toerisme. Samen maken zij een gemeente aantrekkelijk om in te wonen en te verblijven. Daarmee zijn zij niet alleen inhoudelijk van belang, maar ook economisch. De vele culturele activiteiten (zoals de Monumentendag en de Kunstroute, de jaarlijkse festivals en evenementen) en het zichtbare culturele erfgoed (zoals de Historische Tuin en de watertoren) zijn hierin van groot belang. De gemeente wil deze beleidsterreinen nadrukkelijker met elkaar verbinden en verder ontwikkelen. De toekomstplannen voor de Historische Tuin sluiten hierbij aan. Daarnaast heeft cultuur ook een verbinding met het jeugdbeleid, zeker waar het gaat om cultuureducatie. De gemeente vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren kennismaken met cultuur, zodat dit een positieve bijdrage kan leveren aan hun persoonlijke ontwikkeling. Cultuureducatie wordt steeds vaker niet alleen vanuit scholen en ouders maar ook vanuit het welzijnswerk aangeboden. Zo zijn er raakvlakken met de naschoolse opvang en met jongerencentrum N201. N201 wil bijdragen aan het welzijn en de toekomst van jongeren door hen onder meer kennis te laten maken met cultuur, door een podium te zijn voor popmuziek en andere culturele activiteiten, en door het aanbieden van oefenruimten voor bandjes.

33

Deel V Begroting Overzicht van de beschikbare budgetten voor cultuur 2013-2016: zie bijlage. Overzicht begroting Cultuurpunt Aalsmeer: zie bijlage

34

Bronnen Gemeentelijke notitie “Beeldende kunst in Aalsmeer”, 2004 Nota “Investeren, vernieuwen en renderen”, 2010 Rapport “Kruisbestuiving“, 2010 Gemeentelijke cultuurnotitie, 2011 Bedrijfsplan N201, 2011 Taxatierapport gemeentelijke kunstcollectie, 2012 Concept bibliotheekvisie gemeente Aalsmeer, 2011 Rapport “Naar een coördinatiepunt voor cultuur in Aalsmeer”, 2012 Rapport “Het verenigingsleven in beweging, Inventarisatie oefenruimte en uitvoeringspodia in Aalsmeer”, 2012 Lentenota gemeente Aalsmeer, 2012

35