CREDIT MANAGEMENT Alles over debiteurenbeheer, incassotrajecten, factoring en het verruimen van uw werkkapitaal

groei, durfkapitaal fk it l & b bedrijfsovername d ijf

+

GROEI Hoe brengt u uw bedrijf naar een volgend niveau?

INTERNATIONAAL Iceberg Interactive verkoopt wereldwijd haar games

Kees de Jong Ondernemer, investeerder en groeiguru (o.a. Blauw, Bloomerce en Agmi Traffic)

SPECIAL

CREDIT MANAGEMENT

Alles over debiteurenbeheer, incassotrajecten, factoring en het verruimen van uw werkkapitaal

voor professionele ondernemers

JUNI/JULI 2013 / € 9,95

RECOVERY Steeds meer bedrijven hebben hulp nodig

INHOUD

46 Dossier International

Iceberg Interactive, een internationale uitg t ever van v online games, verkoopt mede uitgever dankzij de opkomst van downloadportals zijn games over de hele wereld verkocht.

18 Q&A Kees de Jong

37 special Credit Management

Ondernemer en investeerder Kees de Jong over de geheimen van groei, het belang van doelstellingen en waarom het belangrijk is dat ondernemers uit hun isolement komen.

Nu geld steeds schaarser wordt, is verstandig omgaan met uw werkkapitaal actueler dan ooit. Maar hoe pakt u dat aan?

14 Actueel Nieuwe speler

42 Credit Management 30

BDO Corporate Finance is sinds kort actief op de markt voor management buy-in-kandidaten.

Onze lijst van de dertig actiefste credit management adviesbureaus in Nederland.

mei/juni 2013 | brookz | 03

COLOFON

26

select 06 Duurzame innovatie De koele servers van Schuberg Philis

08 Nationale Overname Dag Een fotoverslag

11 Nieuws Stille noodhulp Opkomst van de stille bewindvoerder. Groei Drones zijn hot Netwerk M&A aan de maas

16 Inflatiespook Edin Majugic waarschuwt voor hyperinatie

26 Thematafel Corporate recovery

06

Een discussie op niveau met Robert Smits (Krüger & Partners), Conny Westdijk (Custom Management) en Jan Willem Bouwman (CMS Derks Star Busmann).

Eindredactie Wietze Willem Mulder Vormgeving Wonderworks, Heemstede Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Miloe van Beek, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Koos Plegt, Sietske Raaijmakers, Koen van Santvoord Marketing Alex Turkawski Adverteren [email protected]

22 deal 01

Online Wietze Willem Mulder

24 deal 02 Bart Labrie H&P Moulding

vraag & aanbod 53 Verkoop-, koop- en investeringsprofielen

elk nummer 04 Colofon 05 Voorwoord

04 | brookz | mei/juni 2013

Uitgever/hoofdredacteur Peter Rikhof

deals Maurice Buijs Actiepagina.nl

24

Brookz is een uitgave van C365 Business Media Science Park 400 1098 XH Amsterdam

Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost €199 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 1 maand voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over abonnementen kunt bellen met 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)

Druk Kroonpress, Estland ©2013 C365 Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

redactioneel PETER RIKHOF

Made in Holland DE BV NEDERLAND PIEPT EN KRAAKT OP DIT MOMENT IN AL ZIJN VOEGEN. DAAR KUNNEN WIJ ALS REDACTIE VAN BROOKZ NATUURLIJK OOK NIET OMHEEN. Alle business

verschuift op dit moment in hoog tempo naar internet en dat zet de zaak behoorlijk op zijn kop. Het gaat zo snel dat zelfs een ras-ondernemer als Hans Breukhoven het niet meer kan bijhouden. Grote kans dat zijn eens zo succesvolle Free Record Shop (207 lialen, 1350 medewerkers) nog voor de zomer failliet is. Wat ik – de copy al doorlezend – een beetje mis in dit nummer zijn de nieuwe trends en technologische doorbraken die inspireren tot nieuwe concepten en business-modellen. Een ontwikkeling die mijzelf de laatste maanden fascineert zijn de mogelijkheden van het drie dimensionaal (3D) printen. 3D printen bestaat al 25 jaar, maar werd tot voor kort vooral gebruikt door grote bedrijven, die het inzetten voor het maken van prototypes. Maar dat stadium zijn we allang voorbij. Voor minder dan 1000 euro heeft u al een (eenvoudige) 3D printer in uw huiskamer staan. De mogelijkheden zijn onbegrensd: er is inmiddels een 3D-geprint huis ontworpen, een 3D-geprinte gitaar en vorige maand ontstond in de media veel opschudding rondom een 3D geprint plastic pistool dat uit de printer rolde. Volgens trendwatchers zal 3D printen de komende jaren tot een nieuwe industriële revolutie leiden en een vergelijkbare impact op de economie hebben als internet. Want het grote voordeel ten opzichte van de traditionele manier van produceren is dat schaalgrootte niet meer dwingend wordt opgelegd door hoge ontwikkelen productiekosten. Net als bij print on demand hoeft het product alleen geprint te worden als het besteld wordt. Daarmee kan veel productie die nu nog in China en ander lagelonenlanden plaatsvindt weer teruggehaald worden naar Nederland. En kunnen we onszelf weer op de kaart zetten als voorloper op het gebied van industriële productie en design. Kortom, een tweede kans voor Made in Holland. Laten we ‘m vooral grijpen!

Peter Rikhof uitgever/hoofdredacteur

FOTO: MARCEL BAKKER

[email protected]


INOVATIE


Koele servers

Datacenters zijn grote energieverbruikers. Dat komt onder andere door de koelcapaciteit die nodig is in verband met de warmteontwikkeling van de opgestelde computerapparatuur. Toen de outsourcing service provider Schuberg Philis het koelingssysteem van haar datacenter moest vervangen, bood dat een uitgelezen kans op een duurzame oplossing. Hierbij ging het bedrijf innovatief te werk door het toepassen van koude-warmte opslag (KWO), koude en warme gangen en optimalisatie van de koude distributie. De duurzame energietechnologie werd geïntroduceerd in een bestaand, operationeel koelsysteem. Het datacenter bleef tijdens de renovatie volledig in bedrijf. Om het project mogelijk te maken is gebruik gemaakt van een subsidie in het kader van het programma Energie Onderzoek Subsidie Demonstratie (EOS DEMO). De innovatieve renovatie leverde een energiebesparing op van circa 86% ten opzichte van de oude situatie en een CO2-reductie. Daarnaast was het bedrijf Schuberg Philis dit jaar tweede in de Green Enterprise IT Awards.

Ook duurzaam innoveren? Zelf duurzame energie opwekken zorgt voor minder afhankelijkheid van fossiele energie én een goed imago. Dat geeft u een streep voor op de concurrent – bijvoorbeeld in aanbestedingen met duurzame eisen. Kiezen voor duurzame energie leidt tot meer continuïteit en een lagere energierekening. Denkt u na over investeren in energie uit biomassa, zon, wind, bodem of water? Agentschap NL, uitvoeringsorgaan van het ministerie Economische Zaken, helpt u op weg. Kijk op www.agentschapnl.nl/duurzameenergie


Nationale Overname Dag 2013 RUIM 250 KOPERS, verkopers, investeerders en

overname-adviseurs kwamen donderdag 25 april naar Kasteel de Vanenburg in Putten. Daarmee was de 5e Nationale Overname Dag wederom een succes. Met dit jaar als primeur een aantal verkopers die hun bedrijf presenteerden.

RO is er D crew van ABN AM De hel he emaal klaar voor.

de laatste De grote zaal was tot stoel bezet.

nd hield een inspirere George Banken n. rke we rd ha is en verhaal: ondernem

Ferry Nahon en Tom Beltman (Marktlink) zoals altijd in gesprek met een klant.

Peter van Zadelhoff in gesprek met Bart Jan Wijsman (ex New York Pizza). 08 | brookz | mei/juni 2013 13

George van Houtem verteld over zijn dirty onderhandelingstricks.

on: wat te doen Workshop ABN Amro Mees Piers met vijf miljoen?

e

twe er Rikhof (Brookz) wijst Gastheer en uitgever Pet weg. oudere deelnemers de

Robin Horstman n (DVDW Advo caten) over de juridische valku ilen van een ov ername.

Geert Hoedjes en Roland Hoe kstra (JAN) waren deze da g uitermate or anjegezind.

Het was geen straf om even over het landgoed te lopen naar de volgende workshop.

Herard Buis (Hedon) legt de zaal uit waarom hij zijn bedrijf wil verkopen.

na afloop Uiteraard was er . netwerken

Sommige de elnemers w isten prima nuttige met het aangename te combine ren.

alle gelegenheid

om te

tema (BuyInside) Laura Schagen en Anne Hui st. bleven als altijd tot het laat


OVERNAMEKANS? BENUT DIRECT DE KENNIS VAN ONZE OVERNAMESPECIALISTEN Dat is bedrijfsovername anno nu. Een bedrijfsovername is een complex proces. Al in het allereerste stadium is een financieel expert onmisbaar. Benut daarom direct de kennis en ervaring van onze overnamespecialisten. Gedurende het hele proces kunnen zij u adviseren over alle financiële aspecten en zoeken samen met u naar de beste financiële oplossing. Weten wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan contact op met uw relatiemanager of kijk op abnamro.nl/bedrijfsoverdracht

select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

Stille noodhulp NU VEEL BEDRIJVEN IN NOOD VERKEREN,

ontstaat er een nieuw fenomeen: de stille bewindvoerder. Deze door de rechter aangewezen deskundige probeert zoveel mogelijk kapitaalvernietiging te voorkomen door een doorstart in stilte voor te bereiden.

D

e faillissementswetgeving van Nederland is verouderd. De wet die nog stamt uit 1893 is eenzijdig op het belang van schuldeisers gericht. Vooral nu op dit moment duizenden bedrijven in de gevarenzone verkeren, vinden curatoren en insolventie-experts dat er meer mogelijkheden moeten komen voor een kansrijke herstructurering.



NIEUWS

SPOTLIGHT

NETWERKEN

Q&A

‘Op het moment dat een faillissement wordt aangevraagd kan de rechter bij wijze van spreken dezelfde dag het faillissement uitspreken en de doorstart goedkeuren.’

In principe was de surseance (uitstel) van betaling juist bedoeld om bedrijven de gelegenheid te geven de zaak te reorganiseren. Maar dat blijkt in de praktijk niet zo te werken. Volgens Jan Willem Bouman, advocaat en hoofd Corporate Restructuring & Insolvency bij CMS, is de surseance in de praktijk het voorportaal van een faillissement. ‘Hoewel in dit stadium een bedrijf de kans zou moeten krijgen om aan een herstelplan te werken, blijkt dat ca. 95% van de bedrijven die surseance aanvragen toch failliet gaan.’ Dit komt volgens Bouman vooral omdat de separatisten zich van een surseance niets hoeven aan te trekken. ‘Deze separatisten kunnen hun zekerheden uitwinnen ondanks het feit dat surseance is verleend. Bovendien werkt de surseance stigmatiserend. Veel bedrijven weigeren met een onderneming zaken te doen als die in surseance verkeert. Aangezien geen doorleververplichting van handelspartners bestaat, zal het bedrijf doorgaans geen leveranties meer ontvangen en zullen klanten wegblijven. Op basis van haar nancieringsdocumentatie zullen de banken de nanciering stopzetten en verstrekte leningen opeisen.’

Kapitaalvernietiging voorkomen Een van de oplossingen waar sinds kort ook in Nederland gebruik van wordt gemaakt is een nieuw fenomeen: de zogenaamde ‘stille bewindvoerder’. Eind vorig jaar werd bij het failliete bouwbedrijf


Moes in Zwolle voor één van de eerste malen zo’n stille bewindvoerder ingezet. Dit wordt ook wel aangeduid als ‘prepack’. De stille bewindvoerder werd ingezet voordat het faillissement werd uitgesproken. Het voordeel was dat de curator meer tijd had om een succesvolle doorstart voor te bereiden. De casus van bouwbedrijf Moes is nog een uitzondering maar deskundigen verwachten dat er het komende jaar steeds vaker van een pre-pack gebruik zal worden gemaakt. Ook ’s lands bekendste curator Louis Deterink, onder meer betrokken bij de faillissementen en surseances van Fokker, DAF, UPC, Versatel en LG Philips, is een warm voorstander van de stille bewindvoerder. In een interview met het NRC Handelsblad heeft Deterink hoog op over dit nieuwe fenomeen: ‘Waar een curator door de rechter wordt benoemd na het faillissement om zoveel mogelijk geld terug naar de schuldeisers te krijgen, wordt de stille bewindvoerder in de fase daarvoor aangewezen om kapitaalvernietiging te voorkomen en toezicht te houden op de voorbereiding van de doorstart.’ Onlangs kreeg Deterink van de rechtbank de taak om te kijken of een faillissement bij champignonproducent Prime Champ voorkomen kon worden. Het bedrijf werd vervolgens overgenomen door het Ierse Monaghan. Volgens Deterink was die doorstart niet gelukt als ze plotsklaps failliet waren gegaan. ‘Als je een dag niet levert, ben je al je klan-

ten kwijt.’ Deterink had in alle stilte drie weken nodig om de Ieren over de streep te trekken: 650 werknemers hielden hun baan.

Geen wettelijke basis Hoewel er inmiddels sporadisch gebruik is gemaakt van een pre-pack, heeft de constructie op dit moment nog geen wettelijke basis. En dat is jammer, vindt ook Jan Willem Bouman. ‘Het is niet in strijd met de wet, maar het is ook niet geregeld in de wet. Daardoor is het niet duidelijk en transparant en ben je als ondernemer afhankelijk van de bereidheid van de rechtbank om mee te werken aan de benoeming van een stille bewindvoerder. En dat is een slechte zaak.’ Bouman pleit dan ook voor een aanpassing van de huidige Faillissementswet. ‘We hebben in Nederland meer exibiliteit nodig. In navolging van andere landen zou je een pre-pack periode moeten kunnen inlassen. Daarbij kan de stille bewindvoerder, voorafgaand aan een faillissement, in relatieve rust een doorstart voorbereiden. Op het moment dat dan het faillissement wordt aangevraagd kan de rechter bij wijze van spreken dezelfde dag het faillissement uitspreken en de doorstart goedkeuren. Daarmee wordt de bedrijfseconomische schade geminimaliseerd en de kans op een succesvolle doorstart aanmerkelijk vergroot. Uiteindelijk zijn alle stakeholders daar het meeste bij gebaat.’

tekst PETER RIKHOF

Groeimarkt

Drones zijn hot EEN OPVALLENDE

investering in de Verenigde Staten. Softwaremaker voor drones Airware haalt ruim tien miljoen dollar op bij twee investeerders.

I

n Silicon Valley zoeken ondernemers en investeerders altijd naar The Next Big Thing. Omdat er voorbeelden te over zijn van tech-bedrijven uit deze vallei die wereldwijd succes hebben (Apple, Google, Facebook), brengen wij u dit bericht: investeerders Andreessen Horowitz en Google Ventures stoppen ruim tien miljoen dollar in de Amerikaanse dronemaker Airware. Een drone, ook wel unmanned aerial vehicle (UAV) genoemd, is een onbemand luchtvaartuig – vaak met camera – die op afstand te besturen is of via een geprogrammeerde opdracht handelt. Airware ontwikkelt software die de hardware leert zien en ruiken. Het Amerikaanse bedrijf richt zich op niet-militaire toestellen die tussen de 20.000 en 50.000 dollar kosten. ‘Als investeerders zijn wij altijd op zoek naar briljante ondernemers met gedurfde ideeën’, zegt partner Chris Dixon van Andreessen Horowitz. ‘Robotics is een veelbelovende, maar onder de maat presterende markt geweest. Wij denken dat drones die verwachting wel gaat waarmaken.’ Het kan zomaar zijn dat drones The Next Big Thing is uit de Californische vallei. In ons land blijft het nog opvallend rustig op het gebied van UAV’s, dus wellicht is het een mooie kans voor Nederlandse ondernemers en investeerders!

M&A aan de Maas

Rotterdams fusie- en overnamenetwerk werd het startschot gegeven van M&A aan de Maas. Deze nieuwe community moet de Rotterdamse fusie- en overnamemarkt op de kaart zetten.

BEGIN APRIL

D

é Rotterdamse ondernemer Leendert Bikker opende voor ruim 200 deelnemers op donderdag 4 april M&A aan de Maas. Deze nieuwe community brengt professionals in de Rotterdamse fusie- en overnamemarkt bij elkaar. Door de regionale M&A-wereld samen te brengen, wil M&A aan de Maas de havenstad op de kaart zetten als fusie- en overnamestad. M&A aan de Maas is een initiatief van advocatenkantoren Dijkstra Voermans en Ploum Lodder Princen, banken ING en Rabobank en corporate nance-kantoren DB&S Corporate Finance en Maasdael Corporate Finance. Professionals die – dagelijks – te maken hebben met fusies en overnames kunnen zich bij de community aansluiten. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de voor de hand liggende juristen, bankiers en fusie- en overnameadviseurs, maar ook naar ondernemers, investeerders en (overheids-)instellingen die in de M&Awereld actief zijn. Het initiatief is ontstaan als tegengeluid

op de Amsterdamse fusie- en overnamemarkt, die wereldwijd bekendheid verwerft als corporate hotspot. ‘Het lijkt soms of je voor een fusie op de Zuidas moet zijn’, zegt initiator Tom Ensink van Ploum Lodder Princen op Overfusies.nl. ‘Terwijl wij in de Maasstad net zoveel ervaring hebben.’ Om Rotterdam als M&A-stad op de kaart te zetten, moet M&A aan de Maas haar netwerk uitbreiden. Ensink is ambitieus. ‘Wat wij eigenlijk nastreven is dat Rotterdam een plaats krijgt naast Amsterdam, zoals Madrid naast Barcelona of Milaan naast Rome’, vervolgt hij. ‘Dus een stad met een eigen business community die kan helpen met het sluiten van een deal. Dat gaat wel lukken, want Rotterdam is een heel bekende regio.’

M&A aan de Maas organiseert op donderdag 26 september een tweede netwerkbijeenkomst in het hoofdkantoor van ING Rotterdam. Kijk voor meer informatie en aanmelding op www.maadmaas.nl mei/juni 2013 | brookz | 13


NIEUWS

SPOTLIGHT

NETWERKEN

Q&A

‘MBI is een serieuze optie geworden’ begeeft BDO Corporate Finance zich actief op de markt voor management buy-in kandidaten. Met het aantrekken van MBIspecialist Jasper ter Braak wil de adviesorganisatie beter inspelen op de behoefte aan gekwaliceerde koopkandidaten. ‘Wij hebben 40.000 MKB-relaties in ons netwerk.’ SINDS KORT

T

ot voor enkele jaren geleden stond bij veel ondernemers en overnameadviseurs een MBI-kandidaat bepaald niet boven aan het lijstje van de gewenste bedrijfsopvolgers. Te onvoorspelbaar, te weinig ondernemersbloed en vooral veel minder nanciële middelen dan bijvoorbeeld een strategische koper. Hardnekkig is het beeld van de gesjeesde bankdirecteur die met zijn gouden handdruk overal informeert of er nog ergens een ‘leuke toko’ te koop staat. Om vervolgens aan het eind van de onderhandelingen doodleuk de deal af te kappen omdat ‘zijn vrouw het niet zo ziet zitten’.

Jonge ondernemers met geld Maar dat beeld strookt inmiddels al lang niet meer met de werkelijkheid, zo is de ervaring van Jasper ter Braak, senior consultant bij BDO Corporate Finance in Utrecht. ‘Er is tegenwoordig een groeiende groep mensen die op een bepaald moment in hun management-carrière de behoefte voelt om een eigen bedrijf te gaan leiden. Daarnaast krijgen wij uit ons BDOnetwerk steeds vaker een ander type MBIkandidaat over de vloer. Relatief jonge exondernemers die hun bedrijf hebben verkocht en op zoek zijn naar een nieuwe uitdaging. Die hebben meestal eerst een aantal maanden gereisd of hun golfhandicap verbeterd, maar na verloop van tijd begint het toch weer te kriebelen.’


Ter Braak geeft toe dat er binnen BDO jarenlang beperkte aandacht was voor MBI-kandidaten. ‘We waren daar onvoldoende op ingericht. Als er zich iemand meldde dan werd er nog wel een zoekproel ingevuld, maar vervolgens werd daar niet actief de markt mee benaderd. We deden het wel maar eigenlijk deden we het dus niet.’ Mede door het veranderende proel van een groot aantal MBI-kandidaten (ondernemerservaring en substantiële middelen beschikbaar) is die passieve houding inmiddels behoorlijk veranderd. Bovendien zijn ook veel ondernemers zelf anders gaan aankijken tegen het fenomeen MBI. Ter Braak: ‘Natuurlijk droomt elke verkopende ondernemer van een strategische koper die cash de hoofdprijs betaalt. Maar dat is voor veel bedrijven nou eenmaal niet de realiteit. Daardoor is een gefaseerde verkoop aan een kansrijke MBI-kandidaat een serieuze optie geworden.’

Ideale bedrijf bestaat niet Sinds maart van dit jaar heeft Ter Braak daarom de opdracht gekregen om binnen BDO een volwaardige MBI-sectie op te zetten. Na jarenlang ervaring te hebben opgedaan als MBI-specialist bij een klein corporate nance-kantoor, krijgt hij nu een ‘ondernemende’ kans bij de vijfde accountants-adviesorganisatie van Neder-

land. ‘Een heel mooie uitdaging’, aldus Ter Braak. Hij ziet met name veel mogelijkheden in de combinatie van zijn MBIexpertise en de toegang tot het BDO netwerk. Dat eigen netwerk is volgens Ter Braak ook de belangrijkste toegevoegde waarde van BDO. ‘Ik heb een ingang naar 40.000 MKB-relaties, dat biedt zowel naar de kopende als de verkopende kant enorm veel kansen.’ BDO gaat zich vooral op de zwaardere MBI-kandidaten richten. Mannen en vrouwen met een stevig trackrecord en bij voorkeur ondernemende ervaring. Daarnaast moeten er voldoende nanciële middelen beschikbaar zijn. Ter Braak: ‘Kandidaten moeten zelf minimaal tweehonderdduizend euro kunnen inbrengen, bij voorkeur nog wat meer. Dat is een absolute voorwaarde in het huidige nanciele klimaat. Anders hoef je niet eens bij een bank aan te kloppen. Dat is kansloos.’ Als aan deze voorwaarden is voldaan volgt een uitgebreide sessie om te komen tot een acquisitieproel. In eerste instantie gaat het daarbij volgens Ter Braak om: ‘wie ben je, wat kun je en wat zoek je?’ Maar belangrijker is volgens hem of er uiteindelijk een match is tussen het DNA van de kandidaat en het DNA van het bedrijf dat hij wil overnemen. ‘Het ideale bedrijf of de ideale kandidaat, dat komt zelden voor. Maar het moet wel voor minimaal negentig procent op elkaar aan-

tekst PETER RIKHOF

Jasper ter Braak

‘Kandidaten moeten zelf minimaal tweehonderdduizend euro kunnen inbrengen, bij voorkeur nog wat meer. Anders hoef je niet eens bij een bank aan te kloppen. Dat is kansloos.’ sluiten. Anders kunnen partijen er beter niet aan beginnen.’

Marktconform Ter Braak heeft naar eigen zeggen geen harde doelstellingen meegekregen maar het is duidelijk dat BDO een serieuze rol wil gaan spelen in de MBI-markt. De afgelopen maanden stonden voor hem vooral in het teken van een interne promotietoer bij alle BDO-kantoren. ‘We hebben vanuit onze accountantsrol natuurlijk een unieke vertrouwenspositie bij onze klanten. Daar zitten

ook veel ondernemers tussen die hun bedrijf willen verkopen, of ondernemers die hun bedrijf al verkocht hebben en weer op zoek zijn naar iets nieuws. Op het moment dat zoiets speelt is het belangrijk dat onze MBI-dienstverlening in beeld komt.’ Volgens Ter Braak zijn de tarieven die BDO voor deze vorm van dienstverlening vraagt marktconform. ‘We vragen een inschrijfbedrag van een paar duizend euro. Dat geeft commitment en daarvoor doen we ook de intake en stellen we een acquisitieproel op. Alle begeleiding tijdens

het verdere proces gaat op basis van een vast uurtarief en als het tot een deal komt krijgen we nog een succesfee.’ De eerste klanten zijn inmiddels binnen en ondanks het gure economische klimaat is Ter Braak optimistisch gestemd over de toekomst. ‘Als ik me zou laten leiden door alle sombere berichten die dagelijks in de media verschijnen, kan ik beter in bed blijven liggen. Maar ik zie in mijn praktijk dat het echte ondernemerschap juist nu naar boven komt. Daar sluit ik me graag bij aan.’



NIEUWS

SPOTLIGHT

NETWERKEN

Q&A

Inflatiespook met een stagnerende economie, ziet Edin Mujacic een nog veel groter probleem. De econoom maakt zich grote zorgen om een gierende inatie die op de loer ligt. ‘Vroeg of laat gaat deze money bubble barsten.’ TERWIJL ONDERNEMERS VOORAL WORSTELEN

O

nlangs vierde de Dutch Corporate Finance Association haar tienjarig bestaan. Om het feestelijke diner op Slot Zeist inhoudelijk op te luisteren had de lustrumcommissie onder andere de econoom en onderzoeker Edin Mujagic uitgenodigd. En waar de andere spreker Bob de Kuyper van likeurenproducent De Kuyper uit Schiedam ( opgericht in 1695) een enthousiast en inspirerend ondernemersverhaal hield, zette de Tilburgse econoom Mujacic de ruim honderd aanwezige adviseurs weer even met beide voeten op de grond.

Inflatie onvermijdelijk Volgens de econoom, die als kind de gevolgen van een gierende inatie in zijn geboorteland Joegoslavië van nabij meemaakte, zijn centrale banken op dit moment druk doende de resterende waarde van het geld verder te vernietigen, doordat ze banken (om een implosie van het nanciële systeem te voorkomen) sinds 2008 overladen met grote hoeveelheden geld. In de ogen van de monetair econoom, die dit jaar hoopt te promoveren aan Tilburg University, hebben de centrale banken in de voorbije eeuw gestaag de koopkracht van ons geld uitgehold. Na honderden jaren relatief waardevast te zijn gebleven, verloor 1 dollar sinds 1913

16 | brookz | juni/juli 2013

zo’n 95 procent aan koopkracht. Met name in de periode na 1971 (toen de munt ontkoppeld werd van goud) ging het hard. En dat terwijl alle voordelen van toenemende globalisering en innovatie in die jaren eigenlijk tot een inke prijsdaling (en dus deatie) hadden moeten leiden, meent Mujagic. ‘Net zoals na de industriële revolutie het geval was.’ Maar de centrale banken hebben de nanciële markten overspoeld met een ‘tsunami van geld’. Volgens Mujagic zijn op dit moment alle ingrediënten aanwezig voor een ‘perfecte storm’ van rap oplopende geldontwaarding. Een periode van rap oplopende inatie ziet Mujagic zelfs als onvermijdelijk. Hij rekent op een inatie van 5 à 10 procent tot soms wel 15 procent. ‘Deze money bubble gaat een keer barsten.’

Onbeheersbaar Mujagic verwijt de centrale banken zelfs geldmoord, niet heel toevallig ook de titel van zijn eind vorig jaar verschenen boek. Toch plaatst een toenemend aantal economen vraagtekens bij de veronderstelde relatie tussen geldhoeveelheid en inatie. ‘Die relatie is inderdaad minder sterk dan voorheen. Maar vroeg of laat komt het effect er wel. Vergelijk het met ipperen: het balletje kan op de weg terug her en der blijven plakken en stuiteren, maar

komt uiteindelijk toch naar beneden. Hoe diep de crisis nu mag zijn, er kómt herstel en dan gaan banken hun natuurlijke functie weer uitoefenen door het geld waar ze nu op blijven zitten uit te lenen. Volgens de laatste cijfers van het CBS bedraagt de inatie op dit moment 2,6 procent op jaarbasis. Dat is toch niet zoveel veel. Dat is maar hoe je het bekijkt aldus Mujagic. Wat mij juist angst aanjaagt is dat zélfs nu de economie krimpt, de inatie al is opgelopen van -0,6 procent in 2009 tot 2,6 procent nu. Als dat al gebeurt bij nulgroei, wat gaat er dan gebeuren als straks de economie écht aantrekt?’

DCFA

De Dutch Corporate Finance Association is een landelijke vereniging voor financiële professionals met tenminste vijf jaar relevante werkervaring in de corporate finance-sector. Meer informatie op www.dcfa.nl

tekst PETER RIKHOF

De grootste onafhankelijke bedrijfsovername specialist Bent u op zoek naar een bedrijf dat te koop staat en geschikt is voor u of denkt u er juist aan uw eigen bedrijf te koop te zetten? Dan bent u bij Marktlink Fusies & Overnames aan het juiste adres. Wij zijn adviseur bij de aan- en verkoop van bedrijven zowel nationaal als internationaal. Wij begeleiden zowel kopers (MBI, Strateeg of PE) als verkopers bij het totale proces van het zoeken naar partijen, dealmaking, financiering tot de (juridische) afronding. Op basis van onze ervaring en pragmatische aanpak brengen wij 95% van de opdrachten die wij oppakken samen met de www.marktlink.nl betreffende ondernemer tot een goed einde! Amsterdam | Deventer | Gouda

groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

Kees de Jong (44) richtte al tijdens zijn studententijd, samen met Wout van

der Wijk, zijn eerste bedrijf op. Het duo startte in 1991 met marktonderzoeksbureau Blauw Research, dat in de beginjaren zo goed draaide dat ze beide hun opleiding Business Administration aan de Erasmus Universiteit Rotterdam niet afronden. Tien jaar later begint De Jong als ‘spin-off’ van Blauw met Bloomerce, een online onderzoeksbureau. In 2005 verkoopt hij dit bedrijf aan het Survey Sampling International (SSI). Toen de resultaten kelderde van dit Amerikaanse bedrijf, werd De Jong in 2009 binnengehaald om orde op zaken te stellen. Per midden 2012 zit De Jong in de Board van SSI als vice chairman. Inmiddels is De Jong ook investeerder, met deelnemingen in onder andere verkeersbordenproducent AGMI en softwaremaker. Daarnaast was hij voorzitter van de Entrepreneurs Organization Netherlands en Europe’s 500. Hij richtte hij onder andere Spark Leadership Foundation op, een begeleidingsprogramma voor ondernemers met de Verne Harnish-methode, op. De Jong schreef de afgelopen twee jaar wekelijks een column in Het Financieele Dagblad, waarvan een aantal gebundeld zijn in zijn eerste boek Het Groeiboekje. 18 | brookz | oktober 2012

NIEUWS

SPOTLIGHT

NETWERKEN

Q&A

Q&A

select

KEES DE JONG. Ondernemer en groeiexpert

‘Discipline maakt je vrij’ verkocht al voor zijn veertigste zijn bedrijf voor een miljoenenbedrag aan een Amerikaans beursgenoteerde onderneming. Sindsdien probeert hij ook andere ondernemers de kneepjes van het ondernemerschap te leren. ‘Duurzaam succes is geen toeval.’ KEES DE JONG

D

e ondernemerscarrière van Kees de Jong (43) is in alle opzichten het klassieke ‘van krantenjongen tot miljonair’-verhaal. Begin jaren negentig begon hij met partner Wout van der Wijk vanaf de zolderkamer het marktonderzoekbureau Blauw Research. Na tien jaar ‘rijden op de linkerbaan van de snelweg met je ogen dicht’ wisten ze in 2005 de onlinetak (Bloomerce) voor vele miljoenen te verkopen aan het Amerikaanse Survey Sampling International (SSI). Het leverde beide heren prompt een notering op in de Quote 500 Junior, de lijst met 100 rijkste Nederlanders onder de 40 jaar. Na een welverdiende sabbatical werd De Jong door SSI gevraagd om als CEO het bedrijf (met paar duizend medewerkers) te gaan leiden en ‘even wat orde op zaken te stellen’. Het werden uiteindelijk drie tropenjaren waarvan hij ongeveer de helft doorbracht in Amerika.

tekst PETER RIKHOF en WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

Sinds enkele maanden is De Jong neergestreken in een rustiek gelegen villa die hij vorig jaar heeft laten bouwen aan de rand van Blaricum. De Jong is zijn hele leven al gefascineerd door ondernemerschap en groei. Hij had tot voor kort een wekelijkse column in Het Financieele Dagblad, was voorzitter van de Entrepreneurs Organization Netherlands, was voorzitter van Europe’s 500, een Europees netwerkplatform voor snelgroeiende bedrijven en richtte de Spark Leadership Foundation op, een groeien begeleidingsprogramma voor ondernemers. De Jong is er van overtuigd dat een gestructureerde aanpak van het ondernemerschap de kans op groei en succes aanmerkelijk vergroot. ‘De eerste jaren als ondernemer deed ik maar wat. Het heeft jaren geduurd voordat ik doorkreeg wat je wel en vooral ook niet moet doen om succesvol te zijn.’ U begon in 1991 vanaf de zolderkamer met Blauw Research en dat ging zeker niet onverdienstelijk. Waardoor kreeg u het idee dat het toch anders moest?

‘Ik kreeg ergens midden jaren negentig contact met Leendert Bikker, een succesvolle Rotterdamse ondernemer die een paar jaar eerder dan ons was begonnen. Leendert was eigenlijk mijn coach zonder dat ik het zelf wist. Bikker zei me een keer dat het na tien jaar van hard werken aan mijn bedrijf, tijd was om aan mezelf te werken. Hij adviseerde mij om het Entrepreneurial Masters Program aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) te gaan volgen. Waar heeft hij het over, dacht ik. Maar ik heb me toch ingeschreven. Drie jaar lang ben ik, samen met 65 andere ondernemers, in de maand mei een week naar Amerika gegaan om daar de geheimen van succesvol ondernemerschap te leren.’


select groei, waardecreatie & bedrijfsovername

Maar u was zelf al tien jaar goed bezig als ondernemer…

‘De cursus was voor mij vooral een eyeopener. Ineens zag ik wat ik de eerste tien jaar allemaal goed maar ook fout had gedaan als ondernemer. Daarnaast was het een belangrijk kantelpunt in mijn persoonlijke ontwikkeling. Het heeft me geïnspireerd om ook anderen te helpen in hun ondernemerschap.’ Wat heeft u dan tijdens dat MIT Master’s Program geleerd?

‘Van tevoren kreeg ik een boek toegestuurd, Mastering the Rockefeller Habits van Verne Harnish, een strategieconsultant die ook veel met Michael Dell had gewerkt. Ik had geen idee wie de man was. Ik las het door en mijn eerste reactie was: wat een waardeloos boek. Véél te Amerikaans geschreven en ik dacht, zo werkt mijn bedrijf helemaal niet. Maar nadat Harnish voor de klas zijn verhaal tot in detail uitlegde, begon het kwartje te vallen. Ik heb het boek nogmaals gelezen en zag ineens wel de waarde en relevantie van alle principes waar Harnish altijd zo op hamert.’

‘De meeste ondernemers werken veel te hard in hun bedrijf in plaats van aan hun bedrijf. Die zitten zo vast in de dagelijkse operatie dat als je ze vraagt waar ze over drie jaar willen zijn, ze het je niet kunnen vertellen.’ Welke principes zijn dat dan?

‘Dat alle succesvolle bedrijven zijn gebaseerd op duidelijke doelen en afspraken om ergens te komen. Duurzaam succes is geen toeval, maar het resultaat van heel hard en consicieus aan iets werken.’ Wat betekent dat concreet?

‘Dat je als ondernemer allereerst een duidelijke visie moet hebben. Waar wil je je bedrijf naartoe brengen, hoe ziet het bedrijf er over vijf jaar uit? Wees daar zo concreet mogelijk in want dat beeld zorgt ervoor dat iedereen – bewust of onbewust – naar hetzelfde einddoel toewerkt. Vervolgens moet je elke dag, elke week en elke maand hier aan werken. Met duidelijke doelstellingen, prioriteiten, vergaderritmes, feedbackdata en bijsturing als dat nodig is. Het gaat om het ritme en het consequent volhouden van deze manier van werken. Dat kost in het begin veel moeite maar levert uiteindelijk veel duidelijkheid en


NIEUWS

SPOTLIGHT

NETWERKEN

Q&A

daarmee tijdswinst op. Zoals Verne Harnish dat zo mooi zegt: “Discipline sets you free”. Het is de enige manier om grip te krijgen op je bedrijf.’ En dat inzicht kreeg u pas nadat u zelf al tien jaar aan het ondernemen was?

‘Inderdaad. Wij deden de eerste jaren maar wat. Als je als doel hebt om te groeien, moet je wel weten welke richting je op wilt groeien. We waren een onderzoeksbureau, maar we hadden geen focus, pakten eigenlijk alles aan. Daardoor maakten we steeds verspillende uitstapjes die wel leuk waren, maar niets opleverden en in feite de normale bedrijfsprocessen ondermijnden. Maar dat gebeurde allemaal omdat ik en mijn partner vrij opportunistisch werkten en geen duidelijk plan hadden in welke segmenten en onderzoeksmethodes we wilden groeien.’ Toch groeide Blauw ieder jaar met mooie cijfers. Hoe kan dat dan?

‘Dat overkwam ons eigenlijk. Aan ons eerste idee hebben we heel lang veel geld verdiend. Eén onderzoek doen en dat tien keer verkopen aan andere partijen. Maar als we ons niet hadden laten aeiden door allerlei klanten die om andere dingen vroegen, hadden we nog harder kunnen groeien. Had ik dit inzicht vijf jaar eerder gehad dan had ik vijf jaar eerder beter en succesvoller kunnen ondernemen.’ Moet iedere ondernemer het niet gewoon zelf leren met vallen en opstaan?

‘Zeker, fouten maken is onvermijdelijk. En je leert het meeste van je eigen fouten. Maar het gaat erom hoelang het duurt voordat je inziet dat je niet goed bezig bent. Als je de juiste kennis en inzicht hebt, kun je veel sneller bijsturen. Zo hebben wij jarenlang geen goed inzicht gehad in de nanciële situatie van ons bedrijf. We wisten alleen dat we meer omzet factureerden dan de maand ervoor. Dus dat moest wel goed zijn. Maar wat we deden qua marges, hoe we er qua liquiditeit en solvabiliteit precies voorstonden? Geen auw idee. Totdat het fout gaat. In 2001 zaten we dicht tegen een faillissement aan omdat we de groei van onze start-up Bloomerce nancierden met het werkkapitaal van Blauw. En toen sloeg de internetcrisis ineens toe. Dat had zomaar de ondergang van beide bedrijven kunnen zijn.’ Nog meer fouten waar we wat van kunnen leren?

‘Niet te lang doormodderen met mensen die niet geschikt zijn voor hun functie. Bij Bloomerce had ik een operations manager die niet voldeed. Ik was toen bezig met de verkoop van het bedrijf en werkte ongeveer honderd uur per week. Maar alle operationele problemen kwamen nog steeds op mijn bordje. Toch bleef ik elke keer maar excuses zoeken om hem niet

te ontslaan. Na maandenlange problemen en irritaties hakte ik eindelijk de knoop door. Ik verving hem door een kereltje van 28 jaar die ook nog eens de helft meer aan salaris kostte. Het was op dat moment een moeilijke beslissing, maar binnen twee weken waren wel alle problemen opgelost.’ U gelooft in de maakbaarheid van het ondernemerschap. Maar waarom lukt het dan zo weinig ondernemers om te groeien?

‘De meeste ondernemers werken veel te hard in hun bedrijf in plaats van aan hun bedrijf. Die zitten zo vast in de dagelijkse operatie dat als je ze vraagt waar ze over drie jaar willen zijn, ze het je niet kunnen vertellen. Die maken rondjes in hun eigen bedrijf, gaan als het moet op zaterdag ook nog naar de Makro om kofe te halen omdat dat 25 euro goedkoper is dan het aan de deur te laten bezorgen. Dat schiet dus niet op.’ De startfase is nog wel overzichtelijk. De meeste ondernemers beginnen alleen of met een partner. Wanneer begint het lastig te worden?

‘Er zijn verschillende groeifasen. Iedereen kan een bedrijf tot tien medewerkers managen. Maar dat is fase één en tachtig procent van de ondernemers komt die fase niet voorbij. Die hebben het al lastig om zichzelf te managen. Fase twee zijn bedrijven tussen de tien en twintig medewerkers, waar ongeveer vijftien procent van de ondernemers terecht komt. Circa vijf procent komt in fase drie terecht, een bedrijf tussen de twintig en vijftig medewerkers. Dat is de lastigste fase. Je bent eigenlijk te klein om goede managers aan te nemen, want dat drukt teveel om te winst. Ondertussen groei je wel door, waardoor er weinig cash is. Dus moet je vanuit schaarste ondernemen. Vanaf die grens van vijftig medewerkers wordt het weer makkelijker, omdat je dan wel de juiste omvang hebt om al die mensen aan te nemen.’ De grootste bottleneck om door te groeien zit dus bij bedrijven tussen de twintig en vijftig medewerkers. Wat kun je doen om die impasse te doorbreken?

‘De belangrijkste vraag is of de ondernemer zelf in staat is om mee te groeien met het bedrijf. Want in principe is hij vaak de remmende factor. Als hij dat niet kan of wil, is dat ook prima. Hij kan een stapje terugdoen of een externe manager inhuren die het bedrijf gaat leiden. Maar helaas er zijn er maar weinig ondernemers die deze beslissing durven te nemen. Dat is doodzonde voor het bedrijf, want er zit nog vaak nog zoveel potentie in. Maar als gevolg van de niet genomen beslissing blijft het bedrijf klein en moet die ondernemer nog steeds keihard werken om de zaak draaiende te houden.’

En daarnaast is ondernemen vaak ook nog eens een eenzaam beroep…

‘Dat klopt, zeker als je blijft hangen in een zelfverkozen isolement. Daardoor worden beslissingen uitgesteld en stapelen de problemen zich op. Ik adviseer ondernemers ook altijd om een coach te nemen of minimaal een keer per maand met een aantal collegaondernemers te praten. Daarmee wordt de tijd die wordt genomen om een beslissing te nemen, vaak enorm verkort. En het is nog leuker ook.’ Het is uw missie om ondernemers beter en professioneler te laten ondernemen. Helpt al die aandacht in de vorm van speciale groeiprogramma’s ook? Ziet u resultaten?

‘Het is lastig om dat hard te maken. Ik kan alleen uit eigen ervaring spreken. Daarnaast krijg ik veel persoonlijke feedback van de ondernemers die we bij Spark Leadership begeleiden met ons groeiprogramma. Rode draad van die ervaringen is dat ze zonder uitzondering aangeven dat ze makkelijker, sneller en beter ondernemen.’ De nieuwe generatie ondernemers is in ieder geval beter opgeleid dan ooit. Zijn ze ook net zo gedreven als u twintig jaar geleden was?

‘Absoluut. Soms nog wel gedrevener. Het grote verschil is dat ze internationaler en groter denken dan wij in die tijd. Maar ook zij zijn nog onwetend voor wat ze nog niet weten, dat is dus niet veranderd. Hopelijk kan ik ze daar nog een beetje bij helpen.’


deal 01 Maurice Buijs. Actiepagina.nl

Kortingskoning

MAURICE BUIJS WAS AANGENAAM VERRAST toen het

Amerikaanse Retailmenot bekend maakte dat ze zijn Actiepagina.nl wilden overnemen. Toch liet hij zich niet overdonderen en bleef vasthouden aan zijn eigen voorwaarden.

H

opzetten. Het zweet breekt Buijs uit, want et typische ‘zolderkamerverhaal’ Deal Aandelenverkoop hij weet dat hij of een gevaarlijke concurkan niet beter verteld worden Bedrijf Actiepagina.nl in Hilversum rent erbij krijgt die hem zo wegblaast dan door Maurice Buijs. Hij Koper Retailmenot Inc. in Austin (Verenigde Staten) door hun kennis, technologie en kapitaal merkt in 2005 dat er behoefte is aan een Overnamedatum 13 maart 2013 of dat ze Actiepagina.nl willen kopen. overzichtswebsite met kortingen waar Jaaromzet Niet voor publicatie Na twee maanden van radiostilte laat consumenten kosten besparen op proPersoneel 8 werknemers Retailmenot weten dat ze Actiepagina.nl ducten van retailers. Omdat hij op dat Verkoopbedrag Niet voor publicatie over willen nemen. Buijs ziet in deze vermoment nog een vaste baan heeft, knutkoop de uitgelezen mogelijkheid om zijn selt Buijs in de avonduren en weekends bedrijf naar een volgende fase te loodsen. Dat betekent niet Actiepagina.nl in elkaar. Hij zoekt zelf contact met detailhandat het verkoopproces op de American way gaat. Buijs neemt delaren om hun acties en aanbiedingen te plaatsen. zelf ook de touwtjes in handen. Zo eist hij dat niet het AmeriIn de beginfase investeert Buijs ieder verdiende cent weer kaans, maar het Nederlands recht van toepassing is op de letterug in het bedrijf, totdat twee jaar later het aanbieden van ter of intent. Ook met de vragenlijst voor de due diligence gaat online kortingscodes een vlucht neemt. Op dat moment behij niet akkoord. Buijs: ‘Ze wilden zelfs al namen en rugnumsluit Buijs zich volledig op Actiepagina.nl te richten. Inmidmers van mijn klanten, terwijl een deal nog allerminst zeker dels zitten er acht medewerkers op het Hilversumse kantoor was. Ze waren gewend dat alles op hun manier ging, maar je en rekent Buijs grote online retailers als Bol.com, Wehkamp moet jezelf en je bedrijf soms beschermen.’ en Zalando tot zijn klanten.

Amerikaans enthousiasme

Volgende groeistap

September vorig jaar krijgt Buijs ineens een bericht via zijn LinkedIn-proel: het Amerikaanse Retailmenot, een bedrijf met kortingwebsites in onder andere de Verenigde Staten, Duitsland en Frankrijk, wil met hem een babbeltje maken over de Nederlandse markt. De ondernemer vraagt zich af waarom deze grote onderneming naar een klein land als Nederland kijkt. ‘Maar voor mij was het de kans om bepaalde zaken over hun werkwijze te vragen’, legt Buijs uit. ‘Retailmenot is toch wel dé partij in onze markt waar je naar opkijkt.’ Het eerste gesprek van Buijs met de Amerikanen gaat per telefoon. ‘Superleuk, maar écht Amerikaans. Alsof je middenin een overdreven toneelstuk zit. Wow, great website! How did you do it?’ Toch is de nuchtere Buijs gevoelig voor die woorden. ‘Het enthousiasme spatte er vanaf en ze hemelden mijn bedrijf helemaal op. Dat vleit.’ Na het telefoongesprek stappen de Texanen op het vliegtuig voor een ontmoeting met Buijs. In een Amsterdams hotel komen de mannen van Retailmenot meteen ter zake: ze willen de Nederlandse markt op door een overname of zelf een website

Uiteindelijk is de overname binnen zeven maanden rond. Omdat Retailmenot binnenkort een beursnotering krijgt, mag Buijs – nu in dienst als directeur Nederland bij het Amerikaanse bedrijf – geen cijfers over de verkoop naar buiten brengen. Toch circuleerden er kort na de overname geruchten over een prijskaartje van ongeveer tien miljoen dollar. Buijs wuift dat bedrag weg. ‘Voor mij was geld niet het belangrijkste, ik wilde vooral de volgende groeistap met Actiepagina.nl maken. Maar de buitenwereld is zo gexeerd op de opbrengst.’ Volgens de internet-ondernemer zijn mensen na de deal wel anders naar hem gaan kijken. Voor Buijs is dat de tip voor verkopende ondernemers: na het zetten van de handtekening onder de contracten is het niet afgelopen, want er komt nog een stortvloed over je heen. ‘Mensen die ik in jaren niet heb gezien komen ineens langs, ontzettend veel e-mails van ondernemers die vragen of je wilt investeren in hun onderneming, sms’jes met de vraag of ik al bij de Porsche-dealer ben geweest… Ook je privéleven verandert behoorlijk, daar heb ik wel aan moeten wennen.’


tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

Maurice Buijs (39) Blijft algemeen directeur Nederland bij Retailmenot

xxxxxxxxxx 200x | brookz | 23

deal 01 Bart Labrie. H&P Moulding BV.

Spuitgieter

VIA EEN MANAGEMENT BUY-IN kwam H&P Moulding

onlangs in handen van ingenieur Bart Labrie (51). Na een imposante loopbaan in de internationale verpakkingsindustrie gaat Labrie nu als eigen ondernemer aan de slag bij het bedrijf uit Emmen.

V

in oktober 2012 in aanraking kwamen an een kleine jongen wonende op Deal Management buy-in met Labrie, hoefden ze daar geen moeen olierafnaderij in Rotterdam Bedrijf H&P Moulding BV in Emmen ment meer over te twijfelen. In Labrie zanaar een doorgewinterde speciaPersoneel 13 medewerkers gen ze een enthousiaste en ervaren overlist in de kunststondustrie in het DrentIntermediair Marktlink Fusies & namekandidaat. Eind december werd de se Emmen. En daartussen zaten nog eens Overnames Overnamebedrag Circa 1 miljoen euro inten tieverklaring al ondertekend. ‘Het vele jaren in het buitenland. De carrièreFinanciering Eigen vermogen, bancaire traject is zeer vlot en voorspoedig verlotrein van Bart Labrie heeft al heel wat financiering en achtergestelde lening pen zonder obstakels’, aldus Labrie. ‘Ook verschillende stations gepasseerd. Na zijn de nanciering, die bestaat uit eigen verstudie werktuigbouwkunde, met als spemogen, een achtergestelde lening van de oude eigenaren en cialisatie kunststofverwerking, kwam hij terecht bij Van Leer een bancaire lening, leverde geen problemen op’. De manageIndustrial Packaging. Hij wist zich daar op te werken van ontment buy-in lijkt in dat opzicht een voorbeeld voor anderen. wikkelaar naar plantmanager in het buitenland. In Zuid-AfriAfgelopen maart zat Labrie met de vorige eigenaren om de ka en India stampte hij meerdere fabrieken uit de grond en tafel bij de notaris. Voor een bedrag van rond de één miljoen hield hij zich bezig met het bouwen van productielijnen. Vereuro mag de van oorsprong Rotterdammer, die trouwens nu in volgens werd Labrie gevraagd zijn carrière voort te zetten in de Achterhoek woont, zich binnen een half jaar eigenaar noeBrazilië. Voor drie jaar zat hij samen met zijn gezin in het Zuidmen van H&P Moulding in Emmen. Amerikaanse land, waar hij de verantwoording kreeg over een fabriek die zich bezighield met de productie van kunststof vaten. Eenmaal terug in Nederland kwam zijn échte doorbraak: Groeiende blijven Labrie introduceerde de nu zo bekende 20-literessen die op De Drentse onderneming, die een jaarlijkse omzet behaalt van veel kantoorwaterkoelers te vinden zijn. ongeveer twee miljoen euro, richt zich volgens Labrie op de maakindustrie van de toekomst. H&P Moulding is een specialistisch kunststofverwerkend bedrijf, dat zich met name richt Vrijheid op het produceren van micro-spuitgietonderdelen voor de meNog enkele andere functies binnen de verpakkingsindustrie dische sector en meet- en regeltechniekbranche. Labrie is inpasseerden de revue, maar het begon steeds vaker te kriebelen middels ruim twee maanden eigenaar en heeft een goed beeld bij Labrie: hij wilde iets voor zichzelf beginnen. ‘Ik ben altijd gekregen van welke koers het bedrijf moet varen om door te ondernemer binnen een onderneming geweest’, vertelt hij. expanderen. ‘We zijn actief in een groeiende markt; er is steeds ‘Maar de vrijheid werd steeds minder en dat begon mij tegen meer vraag naar kleine, hoogwaardige kunststofproducten. te staan.’ De ingenieur startte zijn zoektocht naar een bestaand Zeker in de zorg. Ik zie genoeg kansen en mogelijkheden.’ bedrijf medio 2012; iets nieuws opzetten zag hij naar eigen Business uitbreiden, nieuwe markten aanboren en het buizeggen niet zo zitten. ‘Ik denk juist dat het mijn kracht is om tenland veroveren. Labrie stroomt over van ideeën en plannen iets bestaands verder uit te bouwen’, zo beredeneert hij. Overwaar hij zijn personeel nauw bij betrekt. ‘Ik merk dat zij toch namespecialist Marktlink Fusies & Overnames stond Labrie ietwat vastgeroest zijn in de manier van werken zoals de vorige bij. eigenaren dat altijd gedaan hebben. De manier van werken is Vrij vlot bracht de intermediair Labrie in contact met Henk wat verouderd en ik miste nieuwe energie bij de werknemers. Smit en Paul Ellermann, destijds de eigenaren van H&P MoulDaarin gaan we nu heel hard stappen maken zodat we met z’n ding in Emmen. De verkopers speelden vanwege hun leeftijd allen een mooie toekomst tegemoet gaan.’ al langere tijd met de gedachte het bedrijf te verkopen. Toen ze


tekst KRISTEL HURENKAMP / fotografie SIETSKE RAAIJMAKERS

Bart Labrie (51)

Opleiding Werktuigbouwkunde, TU Delft Was Business Development Manager Europe bij Sonoco

xxxxxxxxxx 200x | brookz | 25

RONDETAFEL CORPORATE RECOVIERY

‘Je moet beslissingen durven nemen’ DIT JAAR ZULLEN NAAR VERWACHTING een kleine

achtduizend bedrijven failliet gaan. Wat kun je als ondernemer doen als het water je aan de lippen staat? Hoe overleef je deze crisis? Een gesprek met drie topadviseurs die dagelijks actief zijn in de ziekenboeg van het Nederlandse bedrijfsleven.

A

an tafel schuiven aan Jan Willem Bouman (CMS), Robert Smits (Krüger & Partners) en Conny Westdijk Wilkes (Custom Management-Interim Directeuren). Alle drie proberen ze bedrijven die in zwaar verkeren er weer bovenop te helpen, al doet een ieder dat vanuit een andere invalshoek. Smits is echt van de noodhulpverlening; analyseert in korte tijd de bedrijfseconomische situatie hetgeen regelmatig leidt tot het advies om drastisch in te grijpen. Bouman wordt er tijdens dat proces vaak bijgehaald om naar de structuur en de juridische aspecten te kijken. En het is vervolgens Westdijk die als interimdirecteur aan de slag gaat om het herstelplan uit te voeren en orde op zaken te stellen. Over klandizie hebben de recovery-specialisten (ze spreken zelf liever van ‘restructuring-specialisten’) sinds de kredietcrisis van 2008 niet te klagen. De afdelingen Bijzonder Beheer van de banken draaien al enige tijd overuren en het aantal bedrijfsfaillissementen bereikte in de eerste drie maanden van dit jaar een nieuwe recordhoogte. En volgens Smits is het einde van alle ellende nog niet in zicht: ‘Bij veel bedrijven zijn de reserves op. We zijn nu zelfs zover dat ondernemers van redelijk gezonde bedrijven moeite krijgen om het hoofd boven water te houden.’

Wat kunnen jullie betekenen voor deze ondernemers?

Smits: ‘Als een ondernemer bij Krüger & Partners aanklopt, maken we eerst een analyse van zijn bedrijf. Dat onderzoek


duurt meestal vier tot zes weken. Maar mocht het water echt tot aan de lippen staan, dan kunnen wij de analyse ook binnen 48 uur maken. Aan de hand van de analyse komen we met een rapport met aanbevelingen: wat moet de ondernemer doen om zijn bedrijf er weer bovenop te helpen? Dat kunnen heel uiteenlopende maatregelen zijn, zoals een ontslagronde, onderdelen afstoten, een interim-directeur inhuren, hernanciering etc. Vervolgens helpen we met de implementatie van de maatregelen in het krachtenveld van de belangrijke stakeholders. Zo komt het regelmatig voor dat Krüger & Partners langdurig aanblijft om de onderneming bij te staan.’ Westdijk: ‘Custom Management levert interim-directeuren. Ik kom als interim-directeur voor een tijdelijke periode om het bedrijf weer op orde en in rustiger vaarwater te brengen. Wij nemen daarbij ook de verantwoording. Ik maak een analyse en een plan voor de toekomst. Vervolgens ga ik naar alle betrokkenen; aandeelhouders, commissarissen, maar ook de bank, de scus, crediteuren, en de ondernemingsraad, om iedereen achter dat plan te krijgen.’ Bouman: ‘CMS richt zich primair op de juridische aspecten. We beginnen met het bedrijf schematisch in kaart te brengen inclusief zekerheden, vorderingen en risico’s. Niet op basis van wat de ondernemer ons vertelt, maar aan de hand van actuele, feitelijke gegevens. We visualiseren waar de knelpunten en risico’s van de onderneming zitten, om aansluitend de mogelijkheden te analyseren en de opties te onderzoeken die er zijn om de

tekst PETER RIKHOF & WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

Jan Willem Bouman

Robert Smits

Conny Westdijk



‘Vaak worden de kosten aangepast aan de omzet van vorig jaar. Terwijl de omzet dit jaar nog verder naar beneden gaat. Belangrijker is: waar verdien ik geld? Waar verlies ik geld? En waar zit mijn nancieringsbehoefte?’ problemen aan te pakken. Waar moet het bedrijf naartoe, wat is de gedachte van de ondernemer hierover en wat betekent dat voor de juridische en scale structuur?’ Waar zit tegenwoordig de meeste pijn bij ondernemers?

Westdijk: ‘De economische crisis wordt steevast als oorzaak genoemd. Maar dat is meestal niet de oorzaak, de crisis heeft wel een versterkend effect. Regelmatig tref je aan dat de ondernemer niet over middelen beschikt om in zwaar weer te overleven. Men heeft soms niet voor ogen waar het bedrijf zich nancieel bevindt en wat de marktpositie is. Vaak ontbreekt een omgevingsanalyse en is binnen de groeistrategie de vraag niet gesteld wat tegenslag van nu voor effect kan hebben.’ Smits: ‘Managementinformatie is heel belangrijk voor het nemen van besluiten over de toekomst van een bedrijf. Als die ontoereikend is en alleen beschikbaar op hoofdlijnen, weet een ondernemer niet waar het geld verdiend wordt. En waar verloren.’ Bouman: ‘De meeste ondernemers verzaken om naar de basis terug te gaan, omdat men in de problemen zit. Wie ben ik, wat is mijn product, wat is mijn onderscheidend vermogen? Daar moeten ze juist mee bezig zijn. Maar wat je ziet is dat ze zich op de dagelijkse zaken richten, zoals wachten op een order die er toch niet gaat komen. Als wij een ondernemer met die basisvragen confronteren, dan gaat er vaak een wereld voor hem open.’ Westdijk: ‘Als ik binnenkom vraag ik als eerste naar de balans, de begroting, en de recente maandafsluiting. De managementinformatie, de kennis die je nodig hebt om een bedrijf door zwaar weer te loodsen, is regelmatig niet voldoende aanwezig. Zeilen met weinig wind kan iedereen. Maar als het zwaar weer wordt, dan moet je de juiste middelen weten in te zetten op basis van feiten.’ Smits: ‘Door de moeilijke situatie, waar veel ondernemingen zich nu in bevinden, komen pijnpunten eerder naar voren en worden tekortkomingen in de organisatie duidelijk. Als het eb wordt zie je wie er in zijn nakie zwom. Ontoereikend management en gebrek


Robert Smits (42) is partner bij Krüger & Partners, toonaangevend bij het oplossen van complexe ondernemingsvraagstukken op het gebied van restructuring, corporate finance en interim management. Vanuit een strikt onafhankelijk positie adviseert en ondersteunt hij middelgrote ondernemingen bij bijzondere vraagstukken, zoals financiering, snel veranderende marktomstandigheden,vermogensstru ctuur en restructuring en treedt regelmatig op als gastdocent bij universiteiten en opleidingsinstituten.

aan goede en vooral ook actuele managementinformatie zijn nog steeds de twee belangrijkste factoren van falen.’ Cijfers worden steeds belangrijker. Is de gemiddelde ondernemer wel voldoende financieel onderlegd?

Westdijk: ‘We komen veel ondernemers tegen die zeggen: cijfers? Dan moet je bij mijn accountant zijn. Iedere ondernemer moet zijn cijfers kennen en zijn balans begrijpen.’ Het klinkt misschien een beetje cynisch, maar zo’n crisis ruimt ook wel lekker op. Het is toch van alle tijden dat de zwakke broeders uiteindelijk het loodje leggen?

Smits: ‘Op zich is dat zo, maar je ziet nu ook mooie en in de kern gezonde bedrijven omvallen. Veel bouwbedrijven hebben in de jaren 2005 tot 2008 grondposities gekocht met het oog op toekomstig bouwvolume. De verwachting van vrijwel iedereen, inclusief banken die dit nancierden, was dat die grond in de toekomst warm ging worden en ontwikkeld zou worden. Helaas blijkt nu dat de gronden veelal nog steeds koud zijn en er geen zicht is op ontwikkeling. De grond is echter wel door de onderneming genancierd. Bovendien vragen banken tegenwoordig om een frequente hertaxatie en die laat de afgelopen jaren een continue waardedaling zien. Dat soort bedrijven komt nu in de problemen met rente en aossingen; en de hoogte van de schuld overstijgt de waarde van de grond.’

‘We komen veel ondernemers tegen die zeggen: cijfers, dat weet ik niet hoor. Dan moet je bij mijn accountant zijn, Dat is fout, iedere ondernemer moet zijn cijfers kennen. En snappen.’

Maar wat had zo’n ondernemer dan moeten doen?

Smits: ‘Achteraf heeft ieder de wijsheid in pacht, maar een verstandige ondernemer had na één of twee jaar crisis en bijbehorende waardedaling eerder het besluit moeten nemen om de grond af te stoten. Weliswaar met verlies, maar het verlies van toen was absoluut veel minder geweest dan het verlies dat hij nu moet slikken.’ Westdijk: ‘Ondernemers reageren op signalen, met buikgevoel en dat is goed, maar gut-feeling gecombineerd met inzicht en feitenkennis is veel beter.’ Bouman: ‘Het is ook lastig voor ondernemers. Een ondernemer moet positief ingesteld zijn en altijd speuren naar kansen. Ze hebben het schip jarenlang drijvende weten te houden, geholpen door twintig jaar van relatieve hoogconjunctuur. Maar nu het economisch echt tegenzit, moeten ze het roer durven om te gooien.’ Smits: ‘Je moet een besluit durven nemen. Want soms maakt het niet eens zo’n groot verschil of je rechtsaf of linksaf bent gegaan. Het belangrijkste is dat je een keuze maakt.’ We weten uit betrouwbare bron dat het al enige tijd razend druk is op de afdeling Bijzonder Beheer van de banken. Worden bedrijven tegenwoordig niet te snel naar Bijzonder Beheer doorgeschoven?

Bouman: ‘Dat denk ik niet. Er is vaak wel een aanleiding toe.’ Smits: ‘Sommige bedrijven hebben vanuit het oogpunt van de bank een verhoogd risico en staan op een watchlist. Een onderneming komt in bijzonder beheer terecht als een van de volgende drie signalen aan de orde is: als je al meer dan een jaar verlies lijdt. Bedrijven waar het eigen vermogen te laag is. Als een bank een oncomfortabel gevoel krijgt, bijvoorbeeld bij een nancieringsaanvraag. Daarnaast zie je nu dat bepaalde branches onder verhoogd toezicht vallen of soms zelfs geen toegang krijgen tot nieuw krediet.’ De afdeling Bijzonder Beheer maakt altijd onderscheid tussen

Conny Westdijk-Wilkes (55) is vennoot bij Custom Management, associatie van Interim Directeuren. Ze is een ervaren Chief Restructuring Officer in fases van reorganisatie en herstructurering en algemeen interim-directeur met veelzijdige management- en bestuurlijke ervaring. Westdijk-Wilkes is ervaren in het uitvoeren van tijdelijke opdrachten op directieniveau bij zowel grote als middelgrote ondernemingen, waaronder familiebedrijven en semi-overheidsbedrijven. bedrijven die ze nog willen redden en bedrijven waar ze de stekker uit trekken om hun verlies te beperken. Wat doen jullie als je doorkrijgt dat de bank uit is op uitwinning?

Bouman: ‘Dat is erg lastig. De bank is met zekerheden bezig. Ga je naar Bijzonder Beheer terwijl er wel voldoende zekerheden zijn, dan wordt het voor de bank erg aantrekkelijk om te zeggen: we stoppen ermee, winnen zekerheden uit en we lopen geen deuk op. Ik ken een aantal bedrijven waarbij de dekking van de bank vreselijk slecht is. Dat kan extreme vormen aannemen, die banken nancieren toch door. Want ook banken durven hun verlies soms niet te nemen. Het is een vreselijke paradox. Zit je als ondernemer aan de goede kant bij Bijzonder Beheer, dan is het aantrekkelijk voor de bank om eruit te stappen.’ Wat kan je daaraan doen als ondernemer?

Bouman: ‘Je kunt de bank wijzen op hun zorgplicht en dat doen we ook steeds vaker. Je kunt de bank een goed onderbouwd alternatief bieden waardoor er voor de bank geen aanleiding bestaat om tot uitwinnen over te gaan. Bepalend voor de actie van de bank is het realiteitsgehalte van het plan, wie dat plan opstelt en hoeveel vertrouwen de bank in de betrokken specialis(en) heeft.’ Corporate recovery betekent dat het meestal vijf voor twaalf is. Er moet snel iets gebeuren op de korte termijn. Hoe kijken jullie



‘Het is een vreselijke paradox. Zit je als ondernemer aan de goede kant bij Bijzonder Beheer, dan is het juist aantrekkelijk voor de bank om eruit te stappen.’

naar de lange termijn?

Westdijk: ‘Lange termijn winstgevendheid is het doel. Maar als er geen overlevingskans is, dan is er ook geen lange termijn. De eerste stap is de korte termijn zien te overleven en dat is spannend.’ Dus zonder korte termijn geen lange termijn?

Bouman: ‘Nee, dat klopt. Maar met de bank kijk je naar de lange termijn. Je maakt prognoses voor een aantal jaar. Als dat plan niet goed in elkaar zitten, dan zegt de bank: ik begin er niet aan. Op korte termijn overleven is te doen. Maar dan heb je geen basis voor de toekomst. Dus is het niet zinvol.’ Westdijk: Het liefst wil je dat ondernemers eerder aankloppen. Wanneer de druk niet zo hoog is en er nog tijd is om bij te sturen. Preventief, uit de gevarenzone blijven. Dat men dat niet doet heeft met een zekere angst voor de interim-directeur te maken die ongegrond is, wij komen juist helpen. Maar ook huivering voor de kosten, echter die gaan voor de baat uit. Ondernemers halen er geen dokter bij wanneer ze slechts koorts hebben. Maar juist dan moet je mensen om je heen hebben die waarschuwen: let op, dit is niet alleen koorts, dit kan chronisch worden.’ Op de korte termijn is het makkelijker om wat aan de kosten te doen dan aan de omzet.

Westdijk: ‘Ja, voor de korte termijn helpt dat. Maar daarmee tackle je nog niet het onderliggende probleem.’ Smits: ‘Vaak worden de kosten aangepast aan de omzet van vorig jaar. Terwijl de omzet dit jaar waarschijnlijk nog verder naar beneden gaat. Misschien moet je dan wel dieper snijden. En gerichter snijden. Belangrijker is: waar verdien ik geld? Waar verlies ik geld? En waar zit mijn nancieringsbehoefte? We hadden een groothandel als klant. De ondernemer leverde aan een grote retailer die na 90 dagen of nog meer betaalde, maar hij moest zijn producten produceren in China, dat vooruit betalen van 60 dagen betekent voordat het in Nederland is. Dus hij kreeg zijn geld met een beetje geluk na 150 dagen, terwijl hij er


Jan Willem Bouman (54) is advocaat en hoofd van de praktijkgroep Corporate Restructuring & Insolvency bij CMS Advocaten – Notarissen – Belastingadviseurs. Hij stuurt een multidisciplinair restructuring-team aan dat, met de continuïteit van de onderneming als doel, de onderneming begeleidt bij herfinanciering, sanering, herstructurering en/of gecontroleerd faillissement. Ook is Bouman frequent benoemd tot curator in middelgrote en grote, deels grensoverschrijdende faillissementen. Deze expertise gebruikt hij voor het begeleiden van ondernemingen met (dreigende) continuïteitsproblemen.

nauwelijks aan verdiende. Wij adviseerden hem: zeg tegen de retailer dat hij eerder moet betalen of je stopt ermee. De ondernemer is er uiteindelijk mee gestopt. Het resultaat was iets minder winst, maar wel een opgelost liquiditeitsprobleem.’ Tot slot: we zitten nu al sinds 2008 in een crisis. Wat doen jullie tegenwoordig anders dan een aantal jaren geleden?

Smits: ‘Vooral sneller en harder ingrijpen. Een paar jaar geleden was je soms nog voorzichtiger. Ik dacht dan: het management is niet top, maar verdient wellicht het voordeel van de twijfel. Met een goede adviseur of commissaris ernaast zou het management op orde moeten zijn. Als ik nu zie dat het niet loopt, dan stellen we gelijk maatregelen voor. Daar ben ik een stuk harder in geworden.’ Bouman: ‘Klopt, helemaal mee eens. Je wordt steeds harder en duidelijker. Behoedzaamheid werkt niet meer.’ Westdijk: ‘Er boven op zitten, goed plan maken, sneller beslissen, van koers veranderen. Dat zijn weerbarstige processen, die moet je met aandacht en kennis van zaken managen. Immers omzetdaling leidt tot liquiditeitskrapte, dat is het eerste signaal dat de klippen dichtbij zijn. Vrijzeilen dus, anders maak je water en staat het snel tot aan de lippen.’

ADVERTENTIE

Ondernemen met ondernemers Ecart Invest is sinds 1993 actief als participatiemaatschappij. Zij stelt risicodragend vermogen ter beschikking aan middelgrote Nederlandse vennootschappen. De investeringen - in de vorm van aandelen en achtergestelde leningen - variëren in hoogte van EUR 0,3 tot EUR 6,0 miljoen per participatie.

Management en aandeelhouders van Ecart Invest zijn bekend met een breed scala aan sectoren, beschikken over een omvangrijk netwerk en veelzijdige expertise. Qua investeringsproel richt Ecart Invest zich op gemotiveerde en vakbekwame ondernemers met een beproefd trackrecord en aantoonbare nanciële betrokkenheid.

Met ruim dertig informal investors en het management als aandeelhouders, is Ecart Invest een stabiele en lange termijn partner. Kenmerkend is dat Ecart Invest participeert voor onbepaalde tijd en op basis van een minderheidsbelang. Ambitieuze ondernemers met expansie- of overnameplannen zijn zo verzekerd van behoud van zeggenschap en duurzame samenwerking met een slagvaardig en kundig team.

Javastraat 78 2585 AS Den Haag +31 (0) 70 355 47 88 www.ecart.nl

Op het juiste moment overdragen...

Sterk in fusies en overnames Van Oers Corporate Finance is uw gesprekspartner bij uitstek als het gaat om het begeleiden bij fusies en overnames. Door onze jarenlange ervaring met zeer uiteenlopende transacties weten wij als geen ander de juiste balans tussen Neem voor meer informatie contact op met Alexander den Boer of Sander Collé. T. 076 - 530 38 00 of kijk op

www.vanoers-cf.com

ratio en emotie te vinden en het complete proces voor u te coördineren. Uiteraard is daarbij het streven om de realisatie van uw doelstelling te maximaliseren. Van Oers Corporate Finance kenmerkt zich door een professionele, zorgvuldige en pragmatische werkwijze.

SPE

CIA

L

Credit Management NU GELD STEEDS SCHAARSER WORDT, is goed en verstandig

omgaan met uw werkkapitaal actueler dan ooit. Maar hoe pakt u dat aan, wat kunt u allemaal doen om uw geldstromen te optimaliseren en waarom moet u af en toe nee zeggen tegen een klant. Met 7 handige tips en een top-30 van credit management-bureaus.


SPECIAL CREDIT MANAGEMENT

Cash = King KLANTEN BETALEN STEEDS SLECHTER en banken zijn

spaarzaam met het geven van krediet. Om te overleven is creditmanagement belangrijker dan ooit. Maar dan moet het wel goed gebeuren. ‘De professionaliteit is vaak ver te zoeken. Meestal doet de boekhouder het er even bij.’

C

ijfers liegen niet. En de cijfers in de Creditmanagement Trendmeter 2012 laten aan duidelijkheid niets te wensen over. Vier van de tien creditmanagers geeft aan dat hun facturen langer openstaan dan voorheen. Ook over de toekomst zijn de debiteurenbeheerders somber: liefst driekwart voorziet dat klanten nóg later gaan betalen dan ze nu al doen. De cijfers zijn een duidelijke trendbreuk met de afgelopen jaren. Sinds 2009 werden de verwachtingen over de toekomst namelijk steeds positiever. In 2009, toen de crisis nog vers was, hield 72% nog rekening met een verslechtering van de betaalmoraal. In de jaren daarna liep het vertrouwen gestaag op en was nog maar 23% somber gestemd over de toekomst. Nu zijn we weer terug bij af. Opnieuw verwacht driekwart van de ondervraagden dat de betaalmoraal zal verslechteren. Dat is slecht nieuws: hoe later klanten betalen, hoe groter de behoefte aan andere nancieringsbronnen. Omdat banken huiverig zijn met het verstrekken van kredieten, komen ook gezonde bedrijven in liquiditeitsproblemen. Het onderzoek werd uitgevoerd door Blauw Research in opdracht van het


VCMB (Verbond van Credit Management Bedrijven). Peter Kramer, secretaris van de branchevereniging, is niet verbaasd over de cijfers. ‘Het is inherent aan het verloop van de crisis. Na 2009 ging het een tijdje de goede kant op, maar de laatste tijd daalt het consumentenvertrouwen. Dat zie je meteen terug in de betaalmoraal. Bij veel bedrijven is het vet inmiddels van de botten, ook dat speelt een rol. Een andere belangrijke factor is dat grote bedrijven hun voorwaarden eenzijdig aanpassen: ze betalen hun leveranciers niet meer na 90 dagen, maar pas na 120 dagen. Die vertraging sijpelt de hele keten door, iedereen wacht op elkaar.’

Ruilhandel Het onderzoek laat zien dat ondernemers harder hun best doen om hun geld te innen. De gemiddelde betalingstermijn werd teruggebracht van 31 naar 27 dagen. Ook worden facturen vaker en sneller uit handen gegeven aan incassobureaus. Bij de vorige meting gaf 11% aan een factuur binnen een maand uit handen te geven, nu is dat al 19%. Desondanks werd de Days Sales Outstanding (DSO) – het gemiddeld aantal dagen dat facturen open-

staan – er niet beter op: 40% van de creditmanagers zag de DSO toenemen. Strengere incasso lijkt dus weinig uit te halen, al ziet Kramer dat anders: ‘Waarschijnlijk was het effect zónder al die inspanningen nog groter geweest.’ Positief nieuws is er ook. De DSO wordt weliswaar hoger, maar het aantal te laat betaalde facturen nam niet toe. Met andere woorden: klanten zijn later gaan betalen, maar nog wel binnen de betalingstermijn. Ze benutten de betalingstermijn beter dan voorheen. Dat duidt erop dat ondernemers bewuster omgaan met hun cashow. Dat blijkt ook uit de cijfers: acht op de tien ondervraagde organisaties – variërend van MKB tot grootbedrijf – geeft aan dat creditmanagement belangrijker is geworden. Een ander interessant gegeven uit het rapport is dat één op de tien bedrijven in aanraking kwam met ruilhandel. ‘We weten nog niet of de ruilhandel toeneemt’, verduidelijkt onderzoeker Lion Jacobi van Blauw Research. ‘De vraag over ruilhandel is voor het eerst in de Trendmeter opgenomen. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen of het daadwerkelijk groeit.’ In Spanje is door de crisis de ruilhandel sterk toegenomen, ook in het bedrijfsle-

fotografie ISTOCKPHOTO

‘Hoe krijg je je geld binnen, terwijl je toch de relatie met je klant behoudt. Dat is de kunst bij creditmanagement’

ven. Er bestaan al meer dan dertig alternatieve muntsoorten.

Verbinding maken Het incasseren van openstaande facturen wordt lastiger en banken worden steeds spaarzamer met het verstrekken van kredieten. Aan twee kanten worden de inkomende geldstromen afgeknepen. Logisch dat ondernemers maatregelen treffen om hun kaspositie op peil te houden. Grofweg zijn er vier knoppen om aan te draaien: debiteuren sneller incasseren, crediteuren later betalen, de voorraad optimaliseren en minder geld uitgeven. ‘Je crediteuren later betalen is niet zo moeilijk’, zegt Raimond Honig, die boeken schrijft over creditmanagement (zoals ‘Hoe praat ik mijn geld uit zijn zak?’) en trainingen geeft over dit onderwerp. ‘Je voorraad optimaliseren is voor de

meeste MKB-bedrijven ook niet zo spannend. En in de kosten snijden hebben veel bedrijven ook al gedaan. Het interessantste deel van cashmanagement zit hem in de debiteuren, omdat het om interactie tussen mensen gaat. Hoe krijg je je geld binnen, terwijl je toch de relatie met je klant behoudt. Dat is de kunst bij creditmanagement.’ Je kunt de betalingsherinnering nóg eerder versturen of nóg sneller een incassobureau op je klant afsturen, maar daarin zit ‘m niet de oplossing, vindt Honig. ‘Het gaat erom dat je verbinding maakt met je klant en hem wijst op de wederkerigheid van de relatie. Je hebt een product of dienst geleverd en bent jouw deel van de afspraak nagekomen. Dan kun je de klant toch ook vragen of hij zijn deel van de afspraak nakomt? Schakel niet gelijk een bureau in, maar bel even. Stel niet

een eis, maar stel een vraag: wanneer denk je te gaan betalen? Maak vervolgens concrete afspraken. Het klinkt eenvoudig, maar veel MKB-ondernemers vinden het lastig om naar hun geld te vragen. Ze zijn bang dat ze hun klanten wegjagen. Maar wat gebeurt er als je de salarissen niet op de 25ste hebt overgemaakt? Dan staan twee dagen later je medewerkers aan je bureau. Dan zeg je ook niet: ik betaal over drie weken wel, want dat pikken die medewerkers niet. Waarom moeten we het dan wel normaal vinden als een klant niet op tijd betaalt?’ Ondernemers maken ook te weinig afspraken vóóraf, constateert Honig. ‘In deze tijden zijn veel ondernemers zo blij met een klant, dat ze geen voorwaarden durven te stellen. Begint een klant over korting? Prima, maar begin dan zelf over de betalingstermijn. Of stel voor om in



‘Grote bedrijven betalen hun leveranciers niet meer na 90 dagen, maar pas na 120 dagen. Die vertraging sijpelt de hele keten door, iedereen wacht op elkaar.’

Nee durven zeggen Peter Kramer van het VCMB constateerde het al: grote bedrijven rekken hun leverancierskrediet steeds verder op. ‘Wij nemen daar stelling tegen’, zegt hij. ‘Die grote bedrijven versterken hun cashpositie over de ruggen van MKB-bedrijven, dat is schadelijk voor de hele economie. We adviseren ondernemers om altijd protest aan te tekenen en te proberen iets terug te krijgen voor een latere betaling. Bijvoorbeeld een langere samenwerking of dat je preferred supplier wordt. Een alternatief is dat de betaling alsnog binnen 30 dagen plaatsvindt in ruil voor betalingskorting. Dat laatste is trouwens niet voor iedereen weggelegd. In de transportsector zijn de marges zo dun, daar kan geen 2% betalingskorting meer vanaf.’ Honig heeft ook met multinationals te maken die eenzijdig hun voorwaarden opleggen. ‘Een groot telecombedrijf vroeg me om trainingen te geven over creditmanagement. Ik mocht factureren na afloop van de training, 90 dagen later zou ik mijn geld krijgen. Die cursus duurde vier maanden, het kwam erop neer dat ik na zeven maanden mijn geld zou krijgen. Ik moet trainers inhuren, waardoor ik veel moest voornancieren. Ik wilde daar niet in meegaan en heb die klant afgezegd. Bedrijven die die luxe niet hebben, komen in de problemen. Ze nemen die klant tóch aan, moeten voornancieren,


komen geld tekort en als de bank dan ook niet thuis geeft gaat het mis. Dat gebeurt helaas volop.’ Ook ondernemer Bart van den Bergh van merkenbureau Merk-Echt (zie casus hierna) wijst regelmatig potentiële klanten de deur. ‘Omdat we de taxen voor merkregistraties voornancieren nemen we niet zomaar iedereen als klant aan. Ons CRM-systeem waarschuwt als er mogelijk iets aan de hand is. Bijvoorbeeld als het merk moet worden geregistreerd op naam van bedrijf A, maar de factuur naar bedrijf B moet. In zo’n geval voeren we een extra check uit. Bij incasso kan een probleem ontstaan: het ene bedrijf heeft nooit het product gekregen, de ander nooit de factuur. Ook op nieuwe klanten met haast zijn we extra alert. We kunnen snel leveren, maar dan willen we wel betaling vooraf. De meeste klanten hebben daar begrip voor. Is dat begrip er niet, dan gaat de deal niet door.’

Instrumenten Er zijn meer instrumenten die ondernemers kunnen inzetten om hun debiteurenrisico in te dammen. Factoring (het verkopen van vorderingen) is vooral gunstig voor bedrijven die veel moeten voornancieren en daardoor veel cash nodig hebben. Met kredietverzekeringen kunnen de risico’s van risicovolle debiteuren worden afgedekt, zodat met een gerust hart zaken kan worden gedaan met een onbekende buitenlandse partij. Kramer: ‘Een kredietverzekering dekt niet alleen je risico’s af, het dwingt je ook om te werken volgens een strak proces; anders vervalt je dekking. Ook richting banken is zo’n verzekering gunstig, omdat die weet dat de debiteuren – vaak de grootste balanspost – zijn verzekerd. Dat vergroot de kansen op een krediet.’ Ondanks deze voordelen, en ondanks de crisis, sluiten Nederlandse bedrijven niet vaker een

kredietverzekering af, blijkt uit de Trendmeter. Een andere manier om de risico’s te beperken is het aanvragen van kredietinformatie. Het voordeel is dat risico’s bewuster worden aangegaan. Als een bedrijf een slechte beoordeling krijgt, weet je dat je om meer zekerheden moet vragen. Deze vorm van risicoafdekking werd wel populairder: twee derde van de ondervraagde ondernemingen maakte meer gebruik van kredietinformatie dan het jaar ervoor. Niet alleen de kennis over dit soort producten, maar de kennis over creditmanagement in het algemeen ontbreekt bij veel MKB-bedrijven, merkt Kramer van de VCMB. ‘Heel simpele dingen: hoe stel je een brief op, hoe bel je na? Daar hebben ondernemers over het algemeen weinig kaas van gegeten. De boekhouder doet het creditmanagement er vaak bij, terwijl hij er niet voor is opgeleid. Door creditmanagement te professionaliseren – bijvoorbeeld via trainingen, betere procesbewaking en betere software – valt er veel winst te behalen.’

Gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum 35 30 25 20 15 10 5 0

2009

2010

2011

2012

BRON: CREDITMANAGEMENT CREDITMETER 2012

delen te factureren, zodat je een deel van het factuurbedrag eerder ontvangt.’ Achteraf meedenken met een klant met betalingsproblemen? Daar is Honig niet van. ‘Als een klant vooraf aangeeft dat hij krap bij kas zit, heb je een keuze. Dan kun je ja of nee zeggen. Maar komt hij er achteraf mee, dan vind ik dat geen nette manier van zakendoen. Dan legt hij zijn probleem op jouw bordje neer. Daar moet je niet in meegaan.’

VOOR, TIJDENS EN NA EEN OVERNAME

KOPER ZOEKEN SELECTIE KOPER CONTRACTEN WAARDERING ONDERHANDELEN FINANCIERING

DUE DILIGENCE

INTEGRATIE OPTIMALISATIE


‘Een opdracht is pas geld als het op je rekening staat’ BART VAN DE BERGH heeft het debiteuren-management

bij zijn bedrijf Merk-Echt strak georganiseerd. Gemiddeld staat er 150.000 euro open, maar hij heeft daar geen slapeloze nachten van. ‘Ik weet in één oogopslag hoe het ervoor staat.’

W

ekelijks ben ik een paar uur bezig met cashmanagement. Op vrijdagmiddag ontvang ik de laatste stand van zaken over onze cashow, de omzet, de uitstaande offertes en het debiteurenoverzicht. In één oogopslag zie ik hoe lang de debiteuren openstaan, welke een aanmaning hebben ontvangen en welke bij het incassobureau liggen. Gemiddeld staat er 150.000 euro aan vorderingen open. Vanaf de start van Merk-Echt, een van de grotere merkenbureaus in Nederland (10 medewerkers, 1,5 miljoen omzet), hebben we de nanciën heel strak geregeld. Facturen gaan direct na het afronden van een opdracht de deur uit en worden strikt opgevolgd. Door een geautomatiseerde koppeling met een incassobureau zorgen we dat het geld zo snel mogelijk binnenkomt. Een enkele keer verbaast een klant zich erover dat we de factuur zo snel uitsturen, maar dat zie ik als een compliment.


Kennelijk valt het op dat we beter zijn georganiseerd dan andere bedrijven. Daar staat tegenover dat we binnenkomende facturen altijd direct betalen; we hebben geen map crediteuren.’

Voorfinancieren ‘Bij het registreren van merken is tempo heel belangrijk. Je wilt niet het risico lopen dat door vertraging in het proces een andere partij je te snel af is. Vandaar dat we de taxen voor merkregistratie voornancieren. Het gaat per registratie om enkele honderden tot enkele duizenden euro’s. Bij 25 registraties per week tikt dat wel aan, en dat elke week weer. We zorgen dat we altijd een buffer hebben van 100.000 euro om alle uitgaven te kunnen doen. Die buffer is inmiddels zo structureel aanwezig dat we geen kredietfaciliteit bij de bank nodig hebben. Dat krijg je alleen voor elkaar als je cashmanagement serieus neemt.

Zeker omdat we de taxen voornancieren nemen we nieuwe klanten niet zomaar aan. Ons CRM-systeem waarschuwt als er mogelijk iets aan de hand is. Bijvoorbeeld als het merk moet worden geregistreerd op naam van bedrijf A, maar de factuur naar bedrijf B moet. In zo’n geval voeren we een extra check uit. Bij incasso kan een probleem ontstaan: het ene bedrijf heeft nooit het product gekregen, de ander nooit de factuur. Ook op nieuwe klanten met haast zijn we extra alert. We kunnen snel leveren, maar dan willen we wel betaling vooraf. De meeste klanten hebben daar begrip voor. Is dat begrip er niet, dan gaat de deal niet door.’

Gezonde bedrijfsvoering ‘Cashmanagement is geen doel op zich, het is onderdeel van gezonde bedrijfsvoering. Als je succesvol wilt zijn, moet je goede stakeholders om je heen verzame-

tekst KOEN VAN ZANDVOORT / fotografie SIETSKE RAAIJMAKERS

Bart van den Bergh

len. Om die tevreden te houden heb je liquiditeit nodig. Als wij bellen met onze IT-leverancier omdat we andere software nodig hebben, laten ze alles uit hun handen vallen. We hebben een streepje voor, omdat ze weten dat ze meteen betaald krijgen. Dat maakt onze concurrentiekracht groter. Medewerkers hoeven zich nooit zorgen te maken of hun salaris of vakantiegeld wel binnenkomt. Dat zorgt voor de juiste spirit in het bedrijf. Het is cruciaal dat alle medewerkers zijn doordrongen van het belang van cashmanagement. Nieuwe medewerkers vinden me vaak een zeur, omdat ik zo hamer op het snel uitsturen van facturen, maar uiteindelijk valt het kwartje. Medewerkers begrijpen ook dat we hun salaris alleen op tijd kunnen uitbetalen als we er nancieel goed voor staan. Bij andere ondernemers proef ik vaak enige afgunst, op een positieve manier. Ze vragen regelmatig hoe ik het heb aan-

gepakt. Mijn boodschap is steeds dat het alleen werkt als het écht in het dna van je bedrijf zit. Iedere medewerker moet er elke dag een paar minuten mee bezig zijn. Het heeft geen zin om een dolle dinsdag in het leven te roepen en alle openstaande debiteuren na te bellen. Daar voed je een klant niet mee op. Die wacht gewoon op de volgende dolle dinsdag.’

Belangrijke les ‘Het besef hoe belangrijk cashmanagement is, ontstond aan het begin van mijn carrière. Jaren geleden was ik mede-eigenaar van een IT-bedrijf, samen met een zeer ervaren ondernemer die zijn sporen had verdiend in de softwarebranche. Ik weet nog hoe trots ik was, toen ik hem vertelde over de klanten die ik allemaal had binnengehaald: een bank uit Turkije en een bedrijf uit Italië. Hij bleek veel minder enthousiast dan ik. Hij wilde weten wat er al betaald was door die

klanten. “Nog niks”, antwoordde ik. Hij vroeg vervolgens wat ons banksaldo was. Dat wist ik niet. Dat vond hij onbestaanbaar, want dat is parate kennis voor een ondernemer. Hij wees me erop dat klanten binnenhalen heel mooi is, maar dat er vervolgens ook nog moet worden geleverd en, belangrijker nog, betaald. De betaalmoraal in Italië en Turkije is heel anders dan in Nederland, voegde hij er nog aan toe. De les die hij me leerde was dat je niet moet sturen op omzet, maar op cash. Een opdracht is nog geen geld. Het is pas geld als het op je rekening staat. Die lessen heb ik bij Merk-Echt in de praktijk gebracht. Doordat we de zaken zo strak regelen, heb ik geen slapeloze nachten. Het geeft rust. Ik ken ook ondernemers die niet weten hoe ze ervoor staan en die het ene gat met het andere vullen. Die zijn niet een paar uur, maar feitelijk de hele week bezig met hun cashmanagement.’



Cashtips

ZEKER IN DEZE FINANCIEEL KRAPPE TIJDEN wilt u graag

liquide zijn. Zeven tips om geld vrij te spelen met behulp van debiteurenbeheer, incassobeleid en slim werkkapitaalbeheer.

1 2

1. Check kredietwaardigheid Eén van de grootste kredietrisico’s: nieuwe en vooral onbekende klanten. Uiteraard bent u altijd op zoek naar nieuwe klanten. Maar dat betekent niet dat iedere prospect ook meteen een afnemer moet worden. Er kleven namelijk nogal wat gevaren aan nieuwe klanten. Besteed voldoende tijd aan het aftasten van nieuwe klanten. Wanneer u te haastig toekomstige afnemers zoekt, gaat u in zee met onbekenden. Het risico bestaat dat de kredietwaardigheid van uw nieuwe klant niet zo rooskleurig is als u is voorgeschoteld. Vooral in onzekere tijden wilt u accurate informatie hebben over uw nieuwe zakenrelaties en niet in de problemen komen door het nanciële geblunder van iemand anders. Met een gedegen debiteurenonderzoek voorkomt u onaangename verrassingen. Via Graydon kunt u kredietinformatie opvragen over bedrijven. Zo kunt u een goede afweging maken in welke prospects u uw tijd, geld en energie moet steken.

2. Optimaliseer uw factureringsproces Betaalgedrag is de grootste ergernis in het midden- en kleinbedrijf. Veel klanten laten de betalingstermijn makkelijk verstrijken, terwijl u uw nanciële planning erop baseert. Om het aantal ‘wachtdagen’ zo kort mogelijk te houden, is het belangrijk om uw factureringsproces te optimaliseren. Hanteer een vaste betalingstermijn en wees daarbij strikt en uniform in de naleving van deze termijnen. Stel heldere leveringsvoorwaarden en betalingscondities op en deponeer deze bij de Kamer van Koophandel. Laat klanten via machtigingen betalen en geef daarbij de juiste omschrijving mee. Dat heeft als voordeel dat klanten het geld periodiek overmaken en betalingen eenvoudig zijn te verwerken in de administratie. Zit na het verstrijken van de betalingstermijn bovenop de klant. Vraag waarom de betaling uitblijft en stuur altijd een herinnering, ook als de debiteur zweert het geld ‘binnen een paar dagen’ over te maken. Als u acht dagen na de uiterste betaaldatum nog steeds wacht op uw geld, dan zend u een laatste herinnering. Het spreekt voor zich dat u geen nieuwe producten of diensten aan deze klant levert, totdat de achterstallige betaling is voldaan.


3

3. Werk naar een betalingsregeling Wie de redenen van achterstallige betalingen nader bekijkt, merkt al gauw dat de betalingsproblematiek vaak achterliggende oorzaken heeft. Als ondernemer weet u natuurlijk hoe lastig het is om tijdens een nancieel slechte maand toch alle rekeningen te betalen. De praktijk wijst uit dat bedrijven veelal zelf moeilijkheden hebben op nancieel vlak, maar het komt ook regelmatig voor dat klanten wegens ontevredenheid niet of niet op tijd betalen. Ga daarom in de eerste plaats het gesprek aan. Door problemen te bespreken kunnen beide partijen sterker uit de strijd komen. Concentreer u niet teveel op het probleem, maar juist op een oplossing. Een methode hiervoor is een betalingsregeling af te spreken. Leg deze regeling schriftelijk vast en beschrijf duidelijk de rechten en plichten van beide partijen. Door contact te blijven houden met uw klant, laat u zien dat u bereid bent om tot een gunstige oplossing te komen.

tekst WIETZE WILLEM MULDER

4

4. Schakel een incassobureau in Als u na de laatste (tweede) herinnering of na de betalingsregeling nog geen geld heeft ontvangen van uw debiteur, dan zit er niets anders op dan het spel hard te spelen. U kunt een incassobureau inschakelen die voor u druk gaat uitoefenen op de debiteur. Incassobureaus doen de hele dag niets anders dan het innen van openstaande vorderingen in opdracht van klanten. Sommige ondernemers zijn een beetje huiverig om de hulp van zulk zwaar geschut in te roepen, omdat het de relatie met de klant verstoord. Maar bedenk dat een wanbetaler geen goede klant is en dat hij de zakenrelatie zelf op het spel zette. Wees kritisch in het selecteren van een incassobureau. De afgelopen jaren is het een lucratieve sector geworden, waardoor er allerlei (malade) bureaus zijn gestart. Zo kan de dienstverlening verschillen van het sturen van een dagvaarding aan de klant tot de wanbetaler een indringend bezoekje aan de voordeur te brengen. Het uiteindelijke resultaat van een (goed) incassobureau kan oplopen naar ongeveer driekwart van de wanbetalers die alsnog de rekening betaald.

6

5

5. Stop activiteiten die niet renderen

Wie zijn werkkapitaal goed wil gebruiken, zorgt ervoor dat hij zich alleen richt op activiteiten die renderen. Dat klinkt logisch, maar toch gaat dit in de praktijk nogal eens mis. Vooral bij bedrijven die meerdere activiteiten naast elkaar hebben lopen, verliest de ondernemer het overzicht waar hij nu echt zijn geld mee verdient. Het Pareto-principe, ook wel de 80/20-regel genoemd, illustreert deze situatie het best. Als een bedrijf bijvoorbeeld 80 procent van de tijd en geld stopt in een activiteit dat maar goed is voor 20 procent van de omzet, dan ontstaat er vroeg of laat een liquiditeitsprobleem. Waar verdien ik geld? Waar verlies ik geld? Door simpelweg de uren die een medewerker besteedt aan een product of dienst en de overige bijkomende kosten tegenover het rendement te zetten, ontstaat er al een goed beeld van de waarde van de activiteit voor het bedrijf. Door niet-renderende activiteiten af te stoten, kunt u de organisatie verkleinen en minder omzet maken, maar toch een hogere winst boeken.

6. Sale-and-lease-back

Een constructie die steeds vaker voorkomt als nancieringsbron in het midden- en kleinbedrijf, is de sale-and-lease-back-constructie. In het kort komt het er hierbij op neer dat u een eigendom verkoopt en daarna voor langere tijd huurt. Het voordeel is niet alleen dat er kapitaal vrijkomt, maar ook dat de organisatie zich geen (of minder) zorgen hoeft te maken over het eigendom. Zo kan het bedrijf zich meer richten op de kernactiviteit, de essentie van het bedrijf waar u geld mee verdient. Een ander voordeel is dat het de balans verkort; er is sprake van off-balance-nanciering. De constructie werkt met name goed voor vastgoed, maar ook in de industrie krijgt lease-back steeds beter voet aan wal, vanwege de hoge kosten van grote productiemiddelen.

7

7. Verkoop uw debiteuren Om, oneerbiedig gezegd, van al het debiteurengedonder af te zijn, kunt u factoring overwegen. Bij factoring, ook wel debiteurennanciering genoemd, draagt u uw debiteurenportefeuille over aan een factormaatschappij. Het mes snijdt bij factoring meteen aan twee kanten. U ontvangt namelijk krediet (het ‘verkoopbedrag’) op basis van uw debiteurenportefeuille, terwijl de factormaatschappij ook uw incasso’s afhandelt. Dit bedrijf nanciert het openstaande bedrag dus voor en zorgt voor inning van facturen, in ruil voor een vast bedrag per maand of een percentage van de omzet. Factormaatschappijen beschikken over geavanceerde klantinformatiesystemen en beoordelen altijd vooraf de nanciële betrouwbaarheid van een debiteur. Op basis daarvan wordt besloten of en tot welk bedrag facturen aan deze klant mee worden genomen in de nanciering. Met factoring speelt u direct werkkapitaal vrij. Bovendien hoeft u zich geen zorgen meer te maken over het debiteurenbeheer, waardoor u zich kunt richten op datgene dat u het liefst doet: ondernemen.



30

Credit Management DE DERTIG belangrijkste advieskantoren van Nederland

op het gebied van credit management. Het betreft hier zelfstandige advieskantoren die zich voornamelijk richten op MKB-bedrijven. Alektum Incasso

BvCM

Plaats Profiel

Plaats Profiel

Website

Amsterdam Eén van de meest toonaangevende, full service incassobureaus van Europa. Streven is om geld te incasseren zonder afbreuk te doen aan de relatie met de klant. www.alektumincasso.nl

Website

Amsterdam Bureau voor Credit Management is een full service incassobureau op het gebied van credit management en beheer van het financiële proces. www.bvcm.nl

Alpha Commercial Finance

Cash Control

Plaats Profiel

Plaats Profiel

Website

Alphen aan den Rijn Financieringsmaatschappij die zich bezig houdt met (web)factoring en daaraan gekoppeld credit management voor het MKB. www.alphacomfin.nl

Website

AON Plaats Profiel Website

Amsterdam Toonaangevend internationale dienstverlener op het gebied van Risicomanagement, Employee Benefits en Verzekeringen. www.aon.com

Plaats Profiel Website

Amsterdam Een van de grootste kredietverzekeraars ter wereld, zowel voor internationale bedrijven als het MKB. www.atradius.nl

B&D Incasso Plaats Profiel Website

Utrecht Een juridisch advies- en incassobureau, met name gespecialiseerd in business to business incasso en credit management advies. www.bdjuristen.nl

Bazuin & Partners Plaats Profiel Website

Concredis Plaats Profiel Website

Atradius

Amstelveen Een ervaren gerechtsdeurwaarderskantoor met een landelijke dekking door eigen deurwaarders. www.bazuin.nl


Rotterdam Adviesbureau vanaf het vinden van nieuwe opdrachtgevers, het opzetten van de acceptatieprocedure tot en met het volledige debiteurenbeheer. www.cashcontrol.nl

Amsterdam Specialist in credit management die ondersteunt bij de professionalisering van het credit management en debiteurenbeheer. www.concredis.nl

Credifixx Incasso Plaats Profiel Website

Leiden Fullservice incassobureau voor professioneel debiteurenbeheer. Van het uitsturen van uw facturen tot incasso of zelfs beslaglegging. www.credifixx.nl

Credit Yard Plaats Profiel

Website

Eindhoven Fullservice credit management bureau dat alles kan oppakken in de credit management keten: van credit checks tot koop en garantie van debiteurenportefeuilles. www.credityardfinance.eu

Incassade Creditforce

Plaats Profiel

Plaats Profiel

Website

Website Website

Zeist Fullservice incassobureau voor professioneel debiteurenbeheer. Van het uitsturen van uw facturen tot incasso of zelfs beslaglegging. www.credifixx.nl www.creditforce.nl

DAS Factoring Plaats Profiel

Website

Amsterdam Fullservice credit management bureau dat alles kan oppakken in de credit management keten: van credit checks tot koop en garantie van debiteurenportefeuilles. www.das.nl

Intrum Justitia Plaats Profiel Website


Plaats Profiel

MCM

Website

Euler Hermes Plaats Profiel Website

Amsterdam Internationale speler en wereld marktleider op het gebied van krediet verzekeren en corporate incasso. www.eulerhermes.nl

Experian Plaats Profiel Website

Den Haag Helpt bedrijven bij het optimaliseren van hun marketinginspanningen en het minimaliseren van hun kredieten frauderisico’s. www.experian.nl

Finance & Insurance Plaats Profiel

Website

Amsterdam Gespecialiseerd adviesbureau op het gebied van kredietverzekering, credit management, factoring, werkkapitaal financiering en beheer van debiteuren. www.finance-insurance.nl


Hendrik-Ido-Ambacht Full service incassobureau op het gebied van credit management en beheer van het financiële proces. www.gothiagroup.com

Website

Website

Amsterdam Fullservice adviesbureau op het gebied van kredietverzekering, credit management, factoring, werkkapitaal financiering en beheer van debiteuren. www.graydon.nl

Amersfoort Internationaal fullservice credit management bureau dat ondersteunt bij credit management en debiteurenbeheer. www.lindorff.com

Heemskerk Sinds 1981 actief in het creditmanagement en incasso. Ondersteunt bedrijven en instellingen door professioneel credit management. www.multicreditmanagement.nl

NDA Incasso Plaats Profiel Website

Amersfoort Gespecialiseerd incassobureau dat direct na facturatie uw debiteurenbeheer ondersteund en verzorgd www.nda-incasso.nl

Trust Krediet Beheer Plaats Profiel Website

Amsterdam Sinds 1988 ontwikkeld van een incassopartner tot een kwaliteitsspeler van totaaloplossingen binnen het kredietmanagement. www.tkb.nl

Vesting Finance Plaats Profiel

Hilversum Een innovatieve, ambitieuze en professionele organisatie voor credit management die haar klanten in heel Nederland helpt om meer rendement uit hun omzet te halen. www.vestingfinance.nl

Plaggemars & Co Plaats Profiel Website

Graydon Plaats Profiel

Plaats Profiel

Website

Gothia

Den Haag Internationale speler en wereld marktleider op het gebied van krediet verzekeren en corporate incassotrajecten. www.intrum.com

Lindorff

Dun & Bradstreet Rotterdam Gespecialiseerd in het verschaffen van bedrijfsinformatie dat inzicht geeft in het risico van het bedrijf én van de eigenaar of directeur waar u zaken mee doet. www.dnb-nederland.nl

Amsterdam Gespecialiseerde incassospecialisten en gerechtsdeurwaarders die ondersteunen en adviseren bij debiteurenbeheer en incassotrajecten. www.incassade.nl

Baarn Gerenommeerd modern kantoor gespecialiseerd op het gebied van incasso en debiteurenbeheer, zowel nationaal, als internationaal. www.plaggemars.nl

Ultimoo Plaats Profiel Website

Woerden Incasso specialist met landelijke dekking die vorderingen incasseert op zowel bedrijven als op particulieren. www.ultimoo.nl

Groenewegen & Partners

VIMK Incasso

Plaats Profiel

Plaats Profiel

Website

Utrecht Landelijk kantoor van incassospecialisten en gerechtsdeurwaarders die ondersteunen en adviseren bij debiteurenbeheer en incassotrajecten. www.groenewegen.com

Website

Enkhuizen Fullservice incassobureau die het gehele spectrum van credit management bestrijken: debiteurenbeheer, incasso, kredietinformatie en detachering. www.vimk.nl


BEDRIJFSPROFIEL

‘Een te softe benadering zorgt voor stress in plaats van cash’ is ongekend hard op dit moment. Daarbij is het niet alleen lastig klanten te werven, maar vooral om ze te behouden. Actief en transparant credit management is daarbij belangrijker dan ooit. Jeroen Bos, Vesting Finance: ‘Behoud de regie, ook als je delen van je credit management uitbesteedt.’ HET GEVECHT OM DE KLANT

H

et draait op dit moment voor veel bedrijven vooral om continuïteit. De focus komt meer en meer te liggen op het vrijmaken van werkkapitaal. En daarin worden bedrijven enorm uitgedaagd, weet manager Innovatie en Programmamanagement Jeroen Bos van Vesting Finance. ‘Allereerst zijn banken natuurlijk niet scheutig meer met het verstrekken van kredieten. Tegelijkertijd zitten veel bedrijven om kapitaal verlegen, onder meer vanwege oninbare facturen en doordat credit management vaak niet als echte functie is belegd. Met name in kleinere organisaties wordt het debiteurenbeheer vaak “erbij” gedaan. Dat komt de cashow natuurlijk niet ten goede.’

Van acceptatie tot incasso Steeds meer bedrijven lijken creatief te worden als het gaat om credit management. Als full service creditmanagementbureau stimuleert Vesting Finance dat alleen maar. ‘Je wilt het aantal dagen dat een factuurbedrag openstaat zoveel mogelijk verkorten. Hoe korter de Days Sales Outstanding (DSO), hoe beter. We zien dat steeds meer bedrijven hier creatief in worden. Zo belonen sommige bedrijven klanten die op tijd of vroeg betalen met een korting op het factuurbedrag.’ Ook Vesting Finance onderzoekt met


haar opdrachtgevers hoe de DSO verkort kan worden. Actief, transparant debiteurenbeheer is daarbij het devies. Daar valt volgens Bos overigens nog veel winst te behalen. ‘Het is belangrijk controle te houden over je openstaande facturen. Maar mensen vinden het vaak vervelend om achter hun geld aan te zitten. Zeker wanneer het om een goede klant gaat. Toch is een adequate follow-up cruciaal. Durf te vragen waarom er niet is betaald en probeer gezamenlijk tot een passende oplossing te komen. Analyseer uitstaande posten om zo tijdig bij te kunnen sturen. Kortom, behoud de regie – ook als je delen van het credit management uitbesteedt.’ Aan het begin van de creditmanagementketen, in de acceptatiefase, zijn volgens Bos ook stappen te maken. Vesting Finance ondervindt een toenemende vraag op dit gebied. ‘Die is natuurlijk ingegeven door de crisis. Bedrijven zijn nu genoodzaakt kritischer naar potentiële klanten te kijken. Is je klant wel kredietwaardig? Of hij heeft al een negatief track record? Die controle vooraf komt steeds vaker bij ons te liggen.’

Co-sourcing Parallel aan de ontwikkelingen op het gebied van debiteurenbeheer vinden momenteel op grote schaal wijzigingen in de

bedrijfsstrategie plaats. En die strategie lijkt welhaast een universeel mantra te zijn geworden: terug naar de core business. Hoewel er uiteraard ook organisaties zijn die zich als allrounder proleren, lijkt de tendens er een van specialisatie te zijn. ‘Daarmee gaat ook het outsourcen van het debiteurenbeheer gepaard’, licht Bos toe. Hij erkent dat veel bedrijven worstelen met de vraag of ze dergelijke bedrijfskritische processen wel moeten uitbesteden. ‘Outsourcing betekent namelijk dat wij in contact treden met hun klanten. En dat vinden sommige opdrachtgevers toch een beetje eng.’ Sommige organisaties houden daarom liever het contact met de meest waardevolle klanten in eigen beheer. ‘Wij hebben op die behoefte in de markt ingespeeld met ons co-sourcingmodel. Dat wil zeggen dat we gedeeltelijk of volledig het debiteurenbeheer verzorgen, terwijl onze opdrachtgever te allen tijde de regie behoudt. Hij kan inloggen op ons systeem en behoudt zo inzage in alle processen. Bovendien kan hij aangeven welke klanten hij zelf wenst op te volgen. Voor de overige klanten geldt dat wij hen behandelen als ware het onze eigen klanten.’ Communicatie en inlevingsvermogen zijn daarbij volgens Bos van ontegenzeggelijk belang. Een te ‘softe’ benadering

Jeroen Bos

‘Terug naar de kernactiviteiten kan ook het outsourcen van je debiteurenbeheer zijn’ brengt immers slechts weinig mensen in beweging. Een te harde benadering daarentegen kan leiden tot het uitblijven van betaling én tot klantverlies. ‘Het gaat dus om nesse in de tone of voice. Weten wanneer je door moet vragen. Dergelijke competenties verwerf je niet alleen met een opleiding; daarvoor is jarenlange ervaring een vereiste. Daar ligt onze kracht: wij weten op de juiste manier de kern van het probleem te vinden en aan te pakken.’

Ondernemerspakketten Vesting Finance biedt verschillende adhocdiensten aan, zoals de behandeling van in-

cidentele vorderingen. Van vorderingen die net in achterstand zijn geraakt tot zeer oude vorderingen; in overleg en na een scan kan het creditmanagementbureau portefeuilles opkopen. ‘We merken dat dit veel rust geeft bij onze klanten. Zij zijn verlost van de moeilijk inbare facturen, de balanspositie verbetert vanwege de directe liquiditeit en het bedrijf kan zich weer focussen op haar kerntaken.’ Om een optimale cashow te realiseren, kunnen bedrijven ook kiezen voor een structurelere oplossing. ‘We doen credit checks, stellen een juridische helpdesk beschikbaar en voeren een juridi-

sche controle uit op de algemene voorwaarden.’ Vesting Finance biedt deze diensten sinds kort in abonnementsvorm aan en ondervindt een sterke groei in de aanvragen van deze zogeheten Ondernemerspakketten. ‘Bedrijven zijn op zoek naar meer zekerheid. Ze willen het beheer van hun werkkapitaal verbeteren en tegelijkertijd hun klanten goed van dienst zijn. Niet elke ondernemer wil uitbesteden. Daar passen onze pakketten uitstekend bij.’ Meer informatie www.vestingfinance.nl

VESTING FINANCE


AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘Ik zit zelf ook nog steeds elke avond te gamen’ ERIK SCHREUDER is DGA van Iceberg Interactive, een

internationale uitgever van online games. Mede dankzij de opkomst van het downloaden worden zijn games over de hele wereld verkocht. Maar het blijft een vak met grote risico’s. ‘We lopen een op twintig; na negentien keer proberen komt eindelijk die ene grote hit voorbij.’

E

rik Schreuder had na zijn studies bedrijfskunde op Nyenrode en bedrijfseconomie aan de VU al verschillende ondernemende banen achter de rug (o.a. partner bij een marketing-adviesbureau en commercieel manager bij een telecombedrijf) toen hij besloot op zoek te gaan naar een bedrijf waar hij écht een passie voor voelde. Bij het zien van een vacature waar een uitgever van games op zoek was naar een marketingmanager hoefde hij niet lang na te denken. ‘Ik ben altijd al een gamer geweest, vroeger stond ik uren achter elkaar Pacman te spelen in de computerhal.’ In 1999 gaat Schreuder aan de slag bij Project2 Interactive in Haarlem, een uitgever van interactieve entertainment software en op dat moment bekend van titels als Plane Crazy, Jazz Jackrabbit 2 en Tunguska. Schreuder: ‘Bepaald nog niet de eredivisie van de gamesindustrie, maar voor mij was het een ideale kans om van m’n hobby mijn beroep te maken.’

46 | brookz mei/juni 2013

Stap 1 De (door) start Na anderhalf jaar ging Project2 failliet ‘door allerlei onverantwoorde investeringen van de zittende eigenaar’. Samen met een van de directeuren besluit Schreuder door te starten onder de naam Project3. ‘Ik wist vanaf dat moment vrij zeker dat ondernemen echt bij me past. Ik ben zo iemand die zich niet prettig voelt bij zaken als salarisschalen, hokjes en vaste overlegstructuren. Ik heb een beetje ruimte nodig. Dit was het perfecte moment om erin te stappen.’ Het vak dat Schreuder ontdekte, games uitgeven, omvat het verkrijgen van de rechten bij de makers en het verzorgen van de promotie en distributie in een bepaald land. ‘Het is te vergelijken met een boekenuitgever; je hoopt kleine pareltjes te ontdekken via internet, fora en beurzen. Wij maken zelf geen games, maar be-

geleiden de makers zonder op hun stoel te gaan zitten. In 2003 heb ik een exgamesjournalist in dienst genomen die inmiddels is doorgegroeid tot minderheidsaandeelhouder. Hij is verantwoordelijk voor het ontdekken van nieuwe games en weet precies waar hij moet zijn als voormalig gamesjournalist, want ze kunnen overal vandaan komen.’

Stap 2 Focus op uitgeven Met Project3, waarmee Schreuder in 2000 begon, ging het goed. Er werd bijvoorbeeld een behoorlijk voorschot betaald aan een Zweedse game-developer. Deze ontwikkelaar ging echter failliet toen de investeerder zich plotseling terugtrok; Schreuder en zijn partner dreigden hun geld kwijt te raken. ‘Dus wij gingen naar Zweden om met de curator te praten over onze mogelijkheden. Uitein-

tekst BAS HAKKER / fotografie PETER BAK

Erik Schreuder

» mei/juni 2013 | brookz | 47

AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘Op dit moment hebben we in Engeland een distributeur waarvan het moederbedrijf achter World of Warcraft zit, dus daar kunnen we wel op bouwen’

delijk hadden we opeens tien mensen in dienst om wat van ons geld terug te verdienen.’ Naast uitgever was Project3 daarmee onbedoeld ook zelf ontwikkelaar van games geworden en dat bleek toch een lastige combinatie. Het leidde tot veel discussie tussen de twee partners en uiteindelijk werden Schreuder en zijn partner het niet eens over de te volgen strategie. Schreuder wilde blijven uitgeven, maar zijn partner zag meer in het maken van games in combinatie met een eigen ontwerpstudio. ‘Als maker focus je helemaal op één spel, maar ik wilde de risico’s juist een beetje spreiden.’ Na in vijf jaar ongeveer zes games uitgegeven te hebben met een kleine club van drie mensen (de deuren van de Zweedse tak waren inmiddels al gesloten) besloten de twee partners om ieder hun eigen gang te gaan.

Stap 3 Strategische koper Schreuder begon in 2005 met Lighthouse Interactive, waar hij nu helemaal zelf zijn eigen koers kon bepalen. Binnen een half jaar had hij al zes medewerkers in dienst. Na een tijdje vond hij een Canadese partner die vanuit Montreal werkte, samen gaven ze games als War World, East India Company en Ship Simulator uit. Die games verkochten ze in de VS, Rusland, Oost-Europa, Zuid-Amerika, Duitsland, Scandinavië, Engeland en Nederland. De focus bleef liggen op onbekende games die moesten uitgroeien tot hypes bij een selecte groep fanatieke gamers. De zaken gingen goed bij Lighthouse; in 2007 lag de omzet - met ongeveer twaalf mensen in dienst - op anderhalf miljoen euro en dat zou in 2008 nog iets meer worden. In juni 2008 werd Light-


house benaderd door een grote, beursgenoteerde Canadese rma die de ambitie had om te groeien door veel bedrijven over te nemen. ‘En wij wilden meer kapitaal om te kunnen investeren in games, dus dat leek een hele goede match.’ In juli 2008 was de droomdeal al rond; Lighthouse werd voor 2,5 miljoen euro verkocht aan SilverBirch Studios uit Toronto. Schreuder en zijn partner zouden als werknemer in het bedrijf actief blijven, maar in het vierde kwartaal kregen ze daar enorme cashowproblemen. Aan het einde van 2008 ging ook nog eens de Engelse distributeur van Lighthouse failliet en daarna ging het hard. ‘Wij hadden alle aandelen verkocht en ik wilde het bedrijf niet geforceerd in de lucht houden, want we hadden formeel geen enkele macht meer. Wij hadden een deel van de aandelen gecashed en een deel van de aandelen Lighthouse ingeruild voor aandelen in het nieuwe moederbedrijf. Maar die aandelen waren eind 2008 natuurlijk niks meer waard.’ Achteraf gezien denk Schreuder dat hij best wat zaken beter had kunnen doen in die periode, maar het was ook overmacht. ‘Misschien hadden we een wat stevigere due diligence moeten doen naar SiliverBirch Studios. Het moederbedrijf bleek volledig afhankelijk van externe geldschieters in de geldmarkt, maar dat klapte vanaf eind 2008 helemaal in elkaar. Uiteindelijk hebben we als werknemers het bedrijf failliet moeten verklaren.’

Stap 4 Iceberg Interactive Lighthouse werd meegetrokken in de ondergang van het moederbedrijf, maar dat was voor Schreuder geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. ‘De omzet en

winstgevendheid waren prima, de games deden het goed, ik wilde graag zo snel mogelijk weer verder.’ Begin 2009 begon hij met Iceberg Interactive, zijn derde bedrijf in vijf jaar. ‘Het faillissement was niet onze schuld, we leerden ervan dat we alleen nog wilden samenwerken met zeer stabiele distributeurs in Engeland en Duitsland. In deze twee landen heeft Schreuder twee ervaren ‘territory managers’ in dienst. Zij sturen de distributeurs aan en kennen de industrie perfect in dat land. Ze weten wat de belangrijkste verkooppunten zijn en hebben goede contacten. ‘Op dit moment hebben we in Engeland een distributeur waarvan het moederbedrijf achter World of Warcraft zit, dus daar kunnen we wel op bouwen. In Duitsland doen we hetzelfde met Koch, ook een groot bedrijf dat niet zo snel in de problemen zal komen.’

Stap 5 Veranderende markt Sinds Schreuder in 2009 startte met Iceberg is de distributie in de gameswereld enorm veranderd. Steeds meer gamers halen spellen direct van internet af, vooral van gespecialiseerde downloadportals. De distributie van games in de klassieke doosjes begint steeds meer te verdwijnen. ‘We zeiden vanaf 2010 denitief: het roer moet helemaal om, want de toekomst is digitaal. We blijven nog wel in de winkels met onze dvd-hoesjes, maar het gaat vooral om aanwezig te zijn op de grote gameportals. Met name de downloadportal Steam heeft de markt volledig op zijn kop gezet. Steam, onderdeel van het Amerikaanse bedrijf Valve, was in 2005 een voorloper op het gebied van downloaden van games

en bezit, naar verluidt, op dit moment zeventig procent van alle wereldwijde game-downloads op deze site plaats. Schreuder: ‘Steam is met 50 miljoen bezoekers per maand dé plek voor gamers over de hele wereld. Niet alleen downloaden gamers hier hun spellen, maar bovendien vormen de bezoekers een hechte community. Steam heeft de concurrentie gewoon weggeblazen. Grote retailers hadden de digitale distributie natuurlijk ook kunnen oppakken, maar ze hebben gewoon zitten slapen.’ Het was voor Iceberg uiteraard dé uitdaging om binnen te komen bij Steam met de games. Op een grote gamesbeurs raakte een collega van Schreuder eindelijk in gesprek met Steam. ‘Begin februari 2012 stond onze eerste game op de site en inmiddels zijn dat er tien.’ De online distributie heeft grote consequenties voor de dagelijkse gang van zaken bij het bedrijf. ‘Ik heb direct iemand aangenomen die zich volledig focust op de downloadmarkt, want op termijn zal dat de fysieke distributie overbodig maken. Onze marges zijn veel beter en we

krijgen veel gemakkelijker toegang tot een wereldwijde markt. We worden gedownload in landen als pakweg Chili en Japan, terwijl het geen zin heeft om daar boxes te verkopen. Onlangs was ik op de gamesbeurs in San Francisco alleen om met de mensen van Steam te praten. We kregen daar toezeggingen voor twee games, dus dan is zo’n trip meer dan geslaagd.’

Stap 6 Parels vissen Iceberg is een zogenoemde “independant publisher”. Er zijn geen miljoenenbudgetten voor makers en marketing voorhanden, maar er wordt wel geïnvesteerd in beloftevolle games die later geld moeten opleveren. Schreuder vergelijkt zijn vak met ‘parels vissen’ en op de duim geschat denkt hij dat hij een op twintig loopt; na negentien keer proberen, komt eindelijk die ene grote hit voorbij. ‘Wij zijn hier zelf gamers en daarom kunnen we een beetje aanvoelen wat een hit gaat

worden, maar je weet het nooit helemaal zeker. Ik zit zelf ook nog steeds elke avond te gamen en dat geldt voor veel mensen die hier werken.’ Een genre dat het de komende jaren volgens Schreuder goed zal doen zijn de zogenaamde “4x-strategy games’’. ‘In deze games begint een speler met één wereld en dat bouw je uit door andere planeten te koloniseren, je economie op te bouwen, research te doen en vloten te bouwen om andere aliens te overwinnen. Inderdaad, een beetje Risken, maar dan in de gamewereldruimte.’ Op het moment van het interview heeft Iceberg met StarDrive net haar eerste “4x strategy game” gelanceerd en met succes: StarDrive werd tijdens het eerste weekend van de lancering gelijk als meeste gedownload op Steam, het was de best verkopende game voor PC. Schreuder vindt het een mooi voorbeeld van hoe het tegenwoordig gaat in zijn markt: ‘De maker van StarDrive is een ex-advocaat die iets compleet anders wilde doen met zijn leven; een droomgame maken. Hij zegde zijn baan op, haalde wat geld op met


AL NA ON TIO AT NA RN ER TE NT SS E R IIN SIIE DO OS D

crowdfunding en ging aan de slag. Omdat hij geen zin had om zich met pr en marketing bezig te houden, ging hij met ons in zee. We hebben geld geïnvesteerd om de game af te maken en hebben er aardig wat fouten uitgehaald.’ Schreuder was er al snel van overtuigd dat StarDrive een knaller kon worden, Vanaf dat moment kwam de focus van het bedrijf bijna volledig op dit spel te liggen. ‘Er werken hier ongeveer tien mensen en vanaf november vorig jaar zijn we er fulltime mee bezig. Ik heb zelfs een community manager aangenomen om de social media te bestoken. We doen bijvoorbeeld veel op Facebook en Twitter en daarnaast is het belangrijk om veel op gamefora aanwezig te zijn.’

Stap 7 De toekomst Door het succes van StarDrive zal de omzet van Iceberg in 2013 voor minimaal 75 procent uit digitale downloads bestaan en dat aandeel wordt alleen maar groter de komende jaren. ‘We zullen dit jaar een omzet halen van 3 miljoen euro, een ver-

‘Vanaf 2010 is het roer helemaal om want de toekomst is digitaal. Het gaat er vooral om aanwezig te zijn op de grote gameportals’ dubbeling in vergelijking met vorig jaar.’ Terwijl de focus de komende jaren vooral op digitaal komt te liggen, gaan de “ouderwetse” DVD-hoesjes niet compleet overboord. De boxes fungeren nog als marketinginstrument en vertegenwoordigen nog wat extra omzet. Bovendien is de Duitse markt van dvd’s voor de PC nog steeds vrij fors, ze zijn daar op dit gebied een beetje conservatief. Maar toch. ‘Het is héél simpel: als je wilt weten hoe de industrie eruitziet de komende jaren, dan moet je naar de VS kijken. Daar vallen de game-retailers om en hetzelfde gebeurt in Engeland.’ Er wordt vanuit Haarlem gewerkt met een klein clubje geïnspireerde mensen die mooie dingen willen doen, met de focus op digital verkoop. ‘Ik heb al eens aan

het grote geld geroken door de verkoop in 2008, maar ik heb altijd wat achter de hand gehouden om te investeren in het bedrijf. De afgelopen jaren kwam dat goed van pas, want banken stonden niet te springen en de uitgaven aan makers gaan altijd voor de baten uit. Schreuder heeft geen ambitie om zijn bedrijf uit te bouwen tot een grote gamesmoloch met honderd werknemers. ‘Twintig mensen zou nog wel kunnen, maar het is wel met privégeld genancierd natuurlijk. Wij willen ongeveer acht goede games uitgeven per jaar en we moeten hier een hechte club van echte gamers blijven. Ik geniet vooral van het ontdekken van bevlogen en creatieve mensen die prachtige dingen maken. Daarin zit mijn grootste kick.’

Internationaal netwerk van AgentschapNL Als u net als Erik Schreuder internationale ambities heeft, klop dan eens aan bij AgentschapNL. Onze adviseurs bekijken graag samen met u uw internationaliseringsplannen. Zij geven o.a. advies over het vinden van zakenpartners, passende


financiering en relevante ondersteuningmogelijkheden. Daarnaast vindt u op onze website uitgebreide landeninformatie en krijgt u toegang tot databanken met informatie over consumentengedrag, economische en politieke indicatoren. Een

intakegesprek met een adviseur Internationaal Ondernemen kunt u aanvragen bij AgentschapNL via 088 602 80 60. Meer informatie www.agentschapnl.nl/zakenpartnersvinden

Benut uw bedrijf ook de kracht van duurzame energie? Wirt Groen, eigenaar van Houthandel Wicherson, wekt zelf energie op uit zon, warmte en biomassa. Met als resultaat kostenbesparing, onafhankelijkheid én een goed imago bij klanten. Wilt u net als hij advies en praktische ondersteuning bij duurzame energie? Ga hiervoor naar Agentschap NL.

Haal meer uit duurzame energie www.agentschapnl.nl/duurzameenergie WIND

ZON

WARMTE >> Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal

BIOMASSA

vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl

aangeboden Dit is een selectie van bedrijven die te koop worden aangeboden op de website van Overnamematch.Voor meer bedrijven, aanvullende informatie en de contactgegevens van de verkopende partij, zie www.overnamematch.nl GROOTHANDEL BEVESTIGINGSMATERIALEN Profielnr 11584 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een groothandel-winkel in bevestigingsmaterialen. De onderneming heeft voornamelijk zakelijke afnemers en in mindere mate particulieren.

GOUD- EN ZILVERSMEDERIJ Profielnr 11583 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een gouden zilversmederij met een lange bestaansgeschiedenis. Naast de traditionele werkzaamheden legt het bedrijf zich toe op een nichemarkt.

AUTOBEDRIJF Profielnr 11582 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een autobedrijf (ABA) dat zich richt op onderhoud en reparaties in de zakelijke en particuliere markt. Verplaatsing van de werkzaamheden behoort tot de mogelijkheden.

GROOTHANDEL GROENTE, FRUIT EN ZUIDVRUCHTEN Profielnr 11580 Omzet 15 mln Omschrijving Een Duitse groothandel die groente, fruit en zuidvruchten zelf uit het Europese buitenland importeert. Het bedrijf heeft zeer goede klantcontacten, heeft een uitstekende reputatie en is zeer succesvol.

PROJECTONTWIKKELAAR STEDELIJKE ONTWIKKELING Profielnr 11579 Omzet 25 mln Omschrijving Een familiebedrijf uit Duitsland dat gespecialiseerd is in stedelijke ontwikkeling in een grote stad in een dichtbevolkt gebied in Duitsland. Het bedrijf richt zich voornamelijk op binnenstedelijke projecten.

BINNENSPEELTUIN Profielnr 11578 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een binnenspeeltuin voor kinderen tot 12 jaar, dat maximaal 250 kinderen kan ontvangen. Er is ook een volledig ingerichte keuken aanwezig. Voorts zijn er uitgebreide mogelijkheden voor verhuur in verband met allerlei evenementen/activiteiten.

STAALCONSTRUCTIEBEDRIJF Profielnr 11576 Omzet 4,0 mln Omschrijving Een staalconstructiebedrijf dat zich specialiseert in staalconstructiewerk gericht op bouwbedrijven en aannemers. Het bedrijf heeft voornamelijk bouwbedrijven en aannemers en in mindere mate agrarische bedrijven, gemeentes en andere overheden als klant.

INTERNETBEDRIJF Profielnr 11573 Omzet 0,4 mln Omschrijving Dit leadgeneratiebedrijf ontwikkelt en beheert enkele tientallen offertevergelijkingswebsites. Deze sites helpen consumenten en bedrijven om snel en eenvoudig de juiste leverancier te vinden voor diensten die ze nodig hebben.

DIENSTVERLENER VISAAANVRAGEN Profielnr 11572 Omzet 4,0 mln Omschrijving Een dienstverlener die gespecialiseerd is in het verzorgen van visa voor landen als bijvoorbeeld Rusland en China. De onderneming verzorgt vooral corporate accounts, maar heeft ook particuliere klanten.

TENTVERHUURBEDRIJF Profielnr 11571 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een tentverhuurbedrijf dat een volledig pakket van tentverhuur tot aan de aankleding toe verzorgt. Tevens verhuurt men marktkramen en is men internationaal actief

WERVING- EN SELECTIEBUREAU Profielnr 11569 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een landelijk werkend werving- en selectiebureau met tevens activiteiten in de uitzendbranche. Dit bureau is werkzaam in een unieke nichemarkt. Naast werving en selectie doen zij ook selectieprocedures, beoordelingen en opleidingen.

RESTAURANT Profielnr 11568 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een restaurant met groot terras van ca. 100 m2 op plein met winkels en andere uitgaansgelegenheden in het centrum van Maarssen. In het binnengedeelte (eveneens ca. 100 m2) van het restaurant bevindt zich 45 stoelen en 15 barkrukken.

KUNSTSTOFBEDRIJF Profielnr 11565 Omzet 3,1 mln Omschrijving Een kunststofbedrijf dat ongeveer 15 jaar geleden werd opgezet in Noord-Duitsland. De gecertificeerde productielocatie is zeer modern en levert een breed scala van technische plastic producten (altijd op tijd).

LOONVERPAKKINGSBEDRIJF Profielnr 11563 Omzet 3,8 mln Omschrijving Een loonverpakkingsbedrijf dat producten van opdrachtgevers verpakt, ontpakt, herverpakt en opslaat. De onderneming heeft een vaste klantenkring met gerenommeerde A-merken. Het bedrijf maakt gebruik van een tracking- en tracingregistratie.

PROJECTINRICHTER Profielnr 11562 Omzet 2,6 mln Omschrijving Een vooraanstaande projectinrichter van bedrijven en instellingen in diverse branches. Het bedrijf heeft als activiteiten maatwerk projectinrichting en advisering, confectioneren van gordijn- en meubelstoffen en verkoop, levering en montage van vloerbedekking, raambekleding, gordijn(rails) en meubelstoffen.

SCHILDERSBEDRIJF Profielnr 11560 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een schildersbedrijf waarvan de activiteiten bestaan uit schilderwerken, houtrotsanering en wandafwerkingsactiviteiten. Daarnaast legt het bedrijf zich toe op speciale niche-werkzaamheden (binnen de schildersbranche).



TOONAANGEVENDE WONINGINRICHTER Profielnr 11559 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een vooraanstaande woninginrichter die al decennialang actief is in het hoge segment. De onderneming voert een uitgebreide en onderscheidende meubelcollectie van exclusieve merken.

INTERACTIEF COMMUNICATIEBUREAU Profielnr 11566 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een interactief communicatiebureau met zowel nationaal als internationaal opererende klanten, dat een hoge service en kwaliteit nastreeft. Om dit te bereiken is er geïnvesteerd in het optimaliseren van de administratieve en bedrijfsprocessen.

UITGEVERIJ SPORTKRANT Profielnr 11557 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een uitgeverij gespecialiseerd in een gratis maandelijks landelijke krant en bijlagen met regionale informatie gericht op het sportsegment. De uitgeverij verzorgt onafhankelijke en kwalitatief goede inhoud.

WELLNESS-ONDERNEMING Profielnr 11555 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een onderneming op gebied van wellness. De activiteiten omvatten de exploitatie van een energiezuinig en uniek wellness-centrum inclusief hotel en bijbehorende restaurants.

INTERNATIONALE EXPEDITEUR Profielnr 11554 Omzet 5,0 mln Omschrijving Als expediteur organiseert de onderneming transport en daarnaast biedt zij tot 20.000 m2 opslagcapaciteit. De twee kernactiviteiten van de onderneming zijn expeditie en warehousing.

AUTO- EN TRUCKWASSTRAAT Profielnr 11553 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een moderne auto- en truckwasstraat, die uit twee truckwasstraten en een kettingwasstraat voor personenauto’s en bedrijfsbussen bestaat. Daarnaast zijn er wasboxen waar men zelfstandig het voertuig kan wassen.


ONLINE VERKOOP GEPERSONALISEERDE PRODUCTEN Profielnr 11551 Omzet 1,0 mln Omschrijving De onderneming is gespecialiseerd in de online verkoop van gepersonaliseerde artikelen. De producten worden zowel aan consumenten als aan bedrijven afgezet.

STAALCONSTRUCTIEBEDRIJF Profielnr 11541 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een veelzijdig staalconstructiebedrijf dat constructiewerken uitvoert voor de bouw en ten behoeve van particulieren. Tevens directe doorverkoop van staalplaten en profielen.

WEBSHOP ACTIE-ARTIKELEN

TOELEVERANCIER EVENTMARKT

Profielnr 11547 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een webwinkel die zich richt op een dagelijks wisselende aanbieding van één product (veelal gadgets, maar breed inzetbaar). Dit product wordt gedurende 24 uur aangeboden en is daarna niet meer te bestellen.

Profielnr 11540 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een toeleverancier aan de event-markt heeft onder een nieuwe merknaam voor de branche een nieuw product ontwikkeld waarmee 30% in opslagvolume en 50% in transportvolume kan worden bespaard.

WEBSHOP VITAMINEN EN VOEDINGSSUPPLEMENTEN

PRODUCENT ZONWERINGSSYSTEMEN

Profielnr 11546 Omzet 1,5 mln Omschrijving Online internetshop en productiebedrijf die volgens eigen receptuur vitaminen en voedingssupplementen produceert en deze via haar webshops - zowel B2C en B2B - vermarkt en verkoopt.

CONSULTANCY-BUREAU Profielnr 11545 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een internationaal opererende consultancy-bureau met een zeer gespecialiseerde nichepositie. De onderneming wordt vaak door bedrijven gevraagd om haar specifieke internationale kennis in te zetten bij complexe internationale trajecten.

RETAILONDERNEMING Profielnr 11544 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een Nederlands retailconcept dat ‘living en fashion’ aanbiedt aan het dames middenhoogsegment. Het bedrijf is een belevingswinkel en onderscheidt zich door haar winkelformule waar een gezellige, persoonlijke en leuke omgeving wordt gecreëerd.

MACHINEFABRIEK Profielnr 11543 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een machinefabriek die zich met name richt op veelzijdige productieactiviteiten. De kernactiviteiten van de onderneming bestaan uit een verdeling van machinebouw, toelevering, reparatie en onderhoud. Ontwerp en revisie van machines maken tevens onderdeel uit van de werkzaamheden.

Profielnr 11539 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een internationale producent van hoogwaardige zonweringsystemen, die wereldwijd toepassing vinden in gebouwen, op basis van maatwerk en in serieproductie. De onderneming is sterk in specifieke en technisch uitdagende projecten.

FRANCHISE ORGANISATIE VOOR RENDEMENTSVERBETERING Profielnr 11538 Omschrijving Een bedrijf dat de commerciële resultaten van haar opdrachtgevers verbetert met ervaren commerciële partners (trainers/coaches, coaches/consultants) en met behulp van beproefde methodieken.

GROOTHANDEL BEDRIJFSKLEDING Profielnr 11535 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een groothandel dat de in- en verkoop van bedrijfskleding als hoofdactiviteit heeft. Er wordt klantspecifieke voorraad aangehouden om een snelle, zekere levering te kunnen waarborgen.

FRANCHISE AZIATISCHE LIFESTYLESHOP Profielnr 11532 Omschrijving De flagshipstore van een Asian lifestyleshop. De franchisegever woont in Thailand en merkt na een klein half jaar dat het lastig is om vanuit buitenland deze winkel te runnen.

PROFIELEN

HANDELSBEDRIJF BOUWMATERIALEN

PRODUCENT ONBEMANDE (MINI-)HELICOPTERS

SCHILDERS- EN VASTGOEDONDERHOUDSBEDRIJF

Profielnr 11531 Omzet 16 mln Omschrijving Deze groep van ondernemingen is toeleverancier en uitvoerder bij de afbouw van utiliteitsgebouwen, woningen en zorgcomplexen. De activiteiten bestaan naast de handel in bouwmaterialen als tegels, sanitair, keukens en natuursteen ook uit de uitvoeringswerkzaamheden bij deze productgroepen.

Profielnr 11515 Omschrijving Een producent van in eigen beheer ontwikkelde UAV’s - onbemande (mini-)helicopters. Deze zijn bijzonder vanwege de gebruikte technieken, de zelf ontwikkelde camera’s en sensors en de prijskwaliteit verhouding in vergelijking met de (internationale) concurrentie.

Profielnr 11503 Omzet 1,8 mln Omschrijving Een schilders- en onderhoudsbedrijf dat zich toelegt op schilderwerken, houtrotsanering, betonreparatie en glaszetten. Tevens worden aanvullende timmer- en onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

UNIVERSEEL GARAGEBEDRIJF

STAALBOUWBEDRIJF

ACCOUNTANTSKANTOOR

Profielnr 11513 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf dat sterk is in de aan- en verkoop van nieuwe en gebruikte automobielen, reparaties (ook aan kleine bestelauto’s), schadereparaties in samenhang met Schade Garant, snelle reparaties (uitlaten, accu’s en banden).

Profielnr 11502 Omzet 5,5 mln Omschrijving Een staalbouwbedrijf dat met name bijzondere staalconstructies ontwerpt, produceert en monteert. Er is bijzondere kennis en ervaring binnen het bedrijf aanwezig met betrekking tot de ontwikkeling van staalconstructies voor roldeuren, (extramurale) liften en industriële trappen.

Profielnr 11530 Omschrijving Een accountantskantoor dat een klantportfolio heeft van MKB-bedrijven in de regio Den Bosch. Eigenaar wil zijn accountantskantoor verkopen en daarna aan het kantoor verbonden blijven.

LANDELIJKE GROEP TANDARTSPRAKTIJKEN Profielnr 11527 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een kleine keten van tandartspraktijken, verspreid over het land. De focus ligt op het midden- en lagere segment en standaard behandelingen. De meeste praktijken zijn solopraktijken, enkele hebben 2 behandelkamers.

WEBSHOPS GEBRUIKTE HARDWARE Profielnr 11519 Omzet 0,2 mln Omschrijving Twee webwinkels die gespecialiseerd zijn in de verkoop van jong gebruikte en nieuwe over-stock laptops en computersystemen. De webshops zijn voorzien van alle benodigde tools zoals betaalsysteem, ordersysteem en kunnen ook gekoppeld worden aan een boekhoudpakket.

RIJWIELONDERNEMING Profielnr 11518 Omzet 1,0 mln Omschrijving De rijwielonderneming heeft een breed assortiment en is gevestigd in de provincie Utrecht. Het onroerend goed behorende bij de onderneming wordt gehuurd.

DISTRIBUTEUR (PARA-) MEDISCHE APPARATUUR Profielnr 11516 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een exclusief agentschap en distributie van (para-)medische apparatuur voor de Benelux. De onderneming is een groeiend bedrijf dat in de huidige vorm ruim 7 jaar, exclusief voor de Benelux, apparatuur verhuurt en verkoopt en producten voor huidverbetering en definitieve ontharing verkoopt.

ZWEEDS MODEKETEN Profielnr 11511 Omzet 36 mln Omschrijving Een Zweeds modeketen dat inspeelt op de wereldwijde trend om klanten te bedienen met het concept more for less. De onderneming heeft de nummer één positie verworven in Zweden met betrekking tot value added retailing.

IMPORTEUR COMPONENTEN ELEKTRISCH VERWARMEN Profielnr 11510 Omzet 0,8 mln Omschrijving Het bedrijf ontwerpt en importeert componenten voor elektrisch verwarmen. Het assortiment bestaat uit meer dan 150 verschillende producten, waaronder thermostaten, regelapparatuur en onderdelen van elektrische verwarmingsinstallaties zoals vloerverwarming en opritverwarming.

HANDELS-/REPARATIEBEDRIJF TUIN- EN PARKMACHINES Profielnr 11507 Omzet 1,4 mln Omschrijving De onderneming levert een breed assortiment aan machines en producten voor het onderhoud en aanleggen van tuinen en parken. Dit betreft onder andere compacttrekkers, vele soorten maaiers, veegmachines, maar ook klein gereedschap als kettingzagen en bladblazers.

CARROSSERIEBOUWER Profielnr 11498 Omzet 4,0 mln Omschrijving Een carrosseriebouwer met een spreiding over truck-dealers en (transport-)bedrijven. De activiteiten omvatten meerdere disciplines waaronder nieuwbouw, schade/herstel, reparatie, onderhoud en handel.

ONDERHOUDSBEDRIJF INSTALLATIES Profielnr 11497 Omzet 0,5 mln Omschrijving De onderneming houdt zich op een breed vlak bezig met onderhoud en overige exploitatieaspecten ten aanzien van installaties in utiliteitsgebouwen, zowel op het gebied van uitvoering als met advisering.

MACHINEPRODUCENT FOODSECTOR Profielnr 11495 Omzet 16 mln Omschrijving Een wereldwijd actieve machineproducent in de foodsector. De onderneming ontwikkelt hoogwaardige multifunctionele machines voor een diverse groep food-gerelateerde klanten van internationale allure.

KINDEROPVANG

PRODUCTIE-/ INSTALLATIEBEDRIJF SPRINKLERS

Profielnr 11506 Omzet 0,3 mln Omschrijving De onderneming is actief op het gebied van kinderopvang. Vanuit één locatie wordt zowel dagopvang als BSO (voorschoolse en naschoolse opvang) aangeboden. Het totaal aantal kindplaatsen volgens de vergunning bedraagt 64.

Profielnr 11487 Omzet 2,2 mln Omschrijving Een productie- en installatiebedrijf van sprinklersystemen. De onderneming prefabriceert en installeert volledige sprinkler-installaties op specificatie ten behoeve van de utiliteitsbouw en industrie (zakelijke opdrachtgevers).


Bedrijf verkopen? Kom nu in actie en plaats een profiel op Overnamematch.nl

Meer dan 30.000 bezoekers per maand! www.overnamematch.nl

PROFIELEN

UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF Profielnr 11440 Omzet 4,0 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf, gelegen op een moderne autoboulevard. Het bedrijf is sterk in de verkoop van occasions en heeft een goed geoutilleerde werkplaats met 5 bruggen voor het uitvoeren van reparaties, onderhoud en keuringen.

UITGEVERIJ Profielnr 11439 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een uitgeverij van een aantal magazines gericht op jonge ouders. Het gaat om een gerenommeerd bedrijf met magazines die stabiele oplagecijfers laten zien en marktleider in een aantrekkelijk marktsegment is.

HANDELSBEDRIJF HOUTBEWERKINGMACHINES Profielnr 11432 Omzet 1,5 mln Omschrijving Leverancier van zowel nieuwe als gebruikte machines voor de houtbranche. Het leveren van klantspecifiek gemaakte houtbewerkingmachines is een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Daarnaast beschikt de onderneming over een team van onderhouden servicemonteurs.

INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11435 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een installatiebedrijf dat zich bezig houdt met het leveren, installeren en onderhouden van cv-ketels, aanleggen van centrale verwarming, water, gas, sanitair, ventilatie, dakbedekking, lood- en zinkwerk.

WEBWINKEL RIJWIELEN Profielnr 11428 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een webwinkel in rijwielen, waarbij het huidige product een specifiek concept en uitstraling gericht op nichemarkt heeft. De webwinkel is eenvoudig uit te breiden met andere aanvullende producten of om te bouwen voor een geheel ander product.

HEALTH- EN FITNESSCENTER Profielnr 11420 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een health- en fitnesscenter met diverse apparaten, sauna’s en een zwembad. Het bedrijf bevindt zich op een A1-locatie in een grote stad in België. Het center bestaat uit ca. 2.000 m2. In drie jaar tijd is het aantal leden gegroeid van 1.200 naar meer dan 3.000 leden.

Brookz werkt o.a. samen met de volgende partners

» mei/juni 2013 | brookz | 57


gevraagd Dit is een selectie van bedrijven j die te koop p worden gevraagd g g op p de website van Overnamematch. Voor meer bedrijven, j aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de vragende g partij, p zie www.overnamematch.nl

ELEKTRONICAPRODUCENT Profielnr 13262 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een onderneming die zich bezig houd met de productie en ontwikkeling, service en/of handel in elektrotechnische/ elektronicaproducten, besturingscomponenten en of productie-automatisering.

PRODUCTIE-/ ASSEMBLAGEBEDRIJF Profielnr 13261 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een productie- en assemblagebedrijf op het vlak van technische of medisch-technische sector, waarbij een onderneming met eigen producten en/of diensten de voorkeur heeft.

FARMACEUTISCH (PRODUCTIE-) BEDRIJF

VVE-ONDERNEMING/ PORTEFEUILLE

IMPORTEUR/TECHNISCHE HANDELSONDERNEMING

Profielnr 13275 Omschrijving Een farmaceutisch bedrijf met een geldige groothandelsvergunning voor geneesmiddelen (humane geneesmiddelen en Medical Devices) en geldige fabrikantenvergunning voor opslag en goedkeuringsproces voor humane geneesmiddelen.

Profielnr 13269 Omschrijving Een onderneming of portefeuille binnen de aandachtsgebieden VvE Beheer/vastgoedbeheer. Zowel financieel/ administratief, technisch als facilitair heeft de aandacht.

Profielnr 13260 Omvang 14 FTE Omschrijving Een bedrijf dat actief is op het vlak van lagers en aandrijftechniek, koppelingen en tandwielkasten. Het moet om een gevestigde onderneming zijn, die een uitgebreid klantenbestand heeft in Nederland en/ of België.

MANAGED SERVICES-BEDRIJF

PRODUCTIE- OF HANDELSBEDRIJF

Profielnr 13274 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een managed services-bedrijf dat bekend met producten en oplossingen zoals Microsoft, VMware, IBM, Dell, HP, Citrix, Linux.

Profielnr 13266 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een productie- of handelsbedrijf van non-fashion producten, die via het retailkanaal afgezet worden (business- toconsumer). Non-food heeft een voorkeur boven food en de doe-het-zelf branche heeft binnen non-food een lichte voorkeur.

SCHOONMAAKBEDRIJF

IT-BEDRIJF

Profielnr 13273 Omvang 50 FTE Omschrijving Een (algemene) schoonmaakorganisatie/facilitaire dienstverlener. Ook gespecialiseerde organisaties passen binnen het zoekprofiel.

Profielnr 13265 Omschrijving Een web development, internet marketing en/of IT-bedrijf met eigen substantiële software development-afdeling. De koper is een internationale ondernemer, gespecialiseerd in webtechnologie.

ACCOUNTANTSKANTOOR

PRODUCENT/LEVERANCIER ZONWERING

Profielnr 13271 Omschrijving Een accountantskantoor dat gericht is op het midden- en kleinbedrijf, dus geen audit. Het bedrijf moet in de regio Amsterdam gevestigd zijn.

HANDELS-/PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13270 Omvang 10 FTE Omschrijving Een volwassen handels-/ productiebedrijf dat bij voorkeur in een nichemarkt met een gedegen reputatie opereert. De onderneming heeft een hoge toegevoegde waarde en onderneemt bij voorkeur maatschappelijk verantwoord.


Profielnr 13264 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een productiebedrijf van zonwering, leverancier van productiebedrijf zonwering (deelfabrikanten van zonwering) of een projectdealer (met directe toegang tot de consumentenmarkt).

GROOTHANDEL Profielnr 13259 Omvang 5 FTE Omschrijving Een groothandel dat zich kenmerkt als een bewezen succesvolle onderneming en distribueert, verhandelt en/of produceert bij voorkeur tastbare eindproducten (nichemarkt) in een business-to-business omgeving.

RECREATIEBEDRIJF Profielnr 13258 Omvang 5 FTE Omschrijving Een recreatiebedrijf (camping/bungalowpark) met een duidelijk en herkenbaar thema. Het recreatiebedrijf moet beschikken over voldoende expansie en ontwikkelingsmogelijkheden.

MACHINEFABRIEK Profielnr 13257 Omschrijving Een groepje van specialistische, sterk internationaal opererende machinefabrieken zoekt een bedrijf in de Randstad, met klanten in de procesindustrie, liefst droge bulk-goederen als verkooppunt, organiseren van montage en service/onderhoud.

DIENSTVERLENER

DIERENARTSENPRAKTIJK

Profielnr 13263 Omvang 10 FTE Omschrijving Een dienstverlener met hoge toegevoegde waarde, gecombineerd met de verkoop van producten. Het bedrijf is bijvoorbeeld actief in de sectoren leisure, sport, zorg, scholing of diagnostiek.

Profielnr 13256 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een dierenartsenpraktijk gezelschapsdieren in het midden van Nederland. De onderneming is bij voorkeur gevestigd in een van de grotere steden. De werkzaamheden dienen zich te richten op gezelschapsdieren.

PROFIELEN

investeringsprofielen Dit is een selectie van pro p elen die te bekijken j zijn j op p de website Investormatch. Voor meer proelen, aanvullende informatie en de p contactgegevens g g van de vragende partij, zie www.investormatch.nl ONLINE 3D-CONCEPT SCHOENENBRANCHE

CASH AND CARRYLIFESTYLECONCEPT

Profielnr 264 Kapitaalbehoefte 0,05 mln Omschrijving Door een online 3D-schoenconfigurator kunnen vrouwen hun perfecte paar schoenen ontwerpen/samenstellen op basis van circa twintig standaardmodellen.

Profielnr 259 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Cash and Carry-formule op goede locatie waarbij groothandelaren en fabrikanten onderhuren en hun assortiment rechtstreeks verkopen aan consumenten. Vaste maandelijkse huurinkomsten en provisie over verkopen.

EHEALTH-PLATFORM 2.0

ONLINE COMMUNICATIE-/ECOMMERCEPLATFORM VOOR STEDEN Profielnr 253 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Het bedrijf faciliteert lokaal ‘een sterk stedelijk online communicatie en e-commerce platform’, bestaande uit een e-magazine, een shop en een app, gecombineerd met tal van ondersteunende diensten waarvan inwoners, ondernemers en retailers in een stad tegen maatschappelijk verantwoorde tarieven gebruik kunnen maken.

BEDRIJF IN MEDISCHE INNOVATIES Profielnr 252 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Het bedrijf bedenkt, selecteert en ontwikkelt medische innovaties. De eerste innovatie is onlangs op de markt gebracht. Voor het tweede en derde project zoekt de onderneming investeringspartners.

VERNIEUWENDE BOUWMETHODE VOOR WONINGEN

NIEUW ZORGHUISVESTING Profielnr 264 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Het platform is een innovatief big-data en uiterst beveiligde cloudoplossing, speciaal ontworpen om medische data op te slaan, te managen, op te vragen en uit te wisselen.

VEILIGHEIDSKEURINGEN RECREATIEBRANCHE Profielnr 263 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Spin-off van grote verzekeraar, landelijke brancheorganisatie en erkende keuringsinstantie met als doel het vergroten van de veiligheid binnen de recreatiebranche.

PRODUCENT KOELSYSTEMEN Profielnr 261 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Producent koelsysteem waarvan distributie wereldwijd uitgerold moet worden. In een markt die wereldwijd de komende jaren ruim 6 procent gaat groeien met conventionele aircosystemen komt dit bedrijf met een nieuw koelsysteem dat 80 procent minder energie verbruikt dan de bestaande systemen.

Profielnr 257 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Het oprichten van een kleinschalige, particuliere woonvoorziening voor mensen met een somatische op psychogeriatrische zorgvraag.

ONDERNEMING IN HOOG KADER TECHNISCHE PROJECTSTAFFING / DETACHERING Profielnr 255 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Het uitbouwen van een effectieve organisatie naar een maximum aantal beheersbare opdrachten, met een zo groot mogelijk profijt.

ONDERNEMING GESPECIALISEERD IN ZORGLOGISTIEK Profielnr 254 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Onderneming gespecialiseerd in zorglogistiek met uniek en exclusief product. Onderneming is zes maanden geleden gestart met eigen investering.

Profielnr 244 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Na de particuliere opdrachtgever is nu de professionele bouwer de doelgroep. Het staalframe bouwconcept is getest en uitgerijpt en zal zorgen voor het beter en efficiënter bouwen van woningen en andere gebouwen.

ONLINE DIENST WEBINARSORGANISATIE Profielnr 243 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Met deze online dienst kunnen bedrijven zelf van achter hun pc’s eigen online seminars organiseren. Zonder software te installeren kunnen ze direct aan de slag. Als ze zich op onze website registreren, krijgen ze een persoonlijk account van waaruit ze hun webinar kunnen voorbereiden en inplannen.

MINERAALWATER BOTTELARIJ MET PARTICULIERE BRON Profielnr 241 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Bottelarij met unieke bron (de enige particuliere bron van Nederland) met aantoonbaar groot potentieel aan afnemers. Het mineraalwater wordt in Nederland gebotteld, omdat het als een puur Nederlands product in designverpakking, in China zeer hoge waardering ontvangt.


Investeerder nodig? Kom nu in actie en zet uw propositie op Investormatch.nl

Toegang tot ruim 1200 investeerders! www.investormatch.nl

Waar trekt u de streep? Ik heb mijn carrière aan de kant gezet zodat mijn ex zijn bedrijf de afgelopen 5 jaar heeft op kunnen bouwen!

De eis van mijn ex staat niet in verhouding tot de resultaten van de afgelopen 5 jaar.

De waarde van een onderneming is niet zomaar een boekhoudkundige rekensom... Daarom is een deskundig oordeel zo belangrijk.De bij het NIRV aangesloten Register Valuators beschikken over de juiste kennis om zo’n belangrijk oordeel te vellen.

www.nirv.nl

vanwaarde

opmerkelijkeovername

Yahoo maakt Britse tiener (toch niet zo) rijk 23 miljoen euro telde Yahoo neer voor Summly; de nieuwsapp die de 17-jarige Brit Nick D’Aloisio bedacht. Tenminste, dat was wat Yahoo ons wilde laten geloven. De app zou teksten kunnen analyseren en ze, door middel van een natuurlijk algoritme, samenvatten in berichten van zo’n vierhonderd tekens. Dat maakt het lezen van lange webteksten, vooral voor de mobiele lezer, eenvoudiger. D ‘Aloisio en zijn kornuiten zouden zich bij Yahoo bovendien gaan spitsen op het ontwikkelen van nieuwe diensten en technologieën. De overname, die vanwege het hoge bedrag al zorgde voor veel commotie, bleek echter een pr-stunt. De rol van D’Aloisio bleek een stuk kleiner dan Yahoo ons wilde laten geloven. Hij werd naar voren geschoven als uitzonderlijke puber. Wat er echt gebeurde was dat Yahoo de technologie achter de app kocht van SRI International. Of Yahoo succes gaat hebben met de app is de vraag. Succesvol was de pr-stunt in ieder geval wel.

15

vandeskundige de waarde ZOWEL VOOR DE VERKOPENDE ALS DE AANKOPENDE PARTIJ

Due Diligence:

meer dan cijfers alleen Laurens van Hoorn is 2,5 jaar Algemeen Directeur bij Amac Apple Premium Reseller. Laurens: “We hebben 22 winkels waar we alle mooie producten van Apple verkopen. Ook hebben we veel zakelijke en educatieve klanten, bieden we reparatiediensten en hebben we een webwinkel.” “Tussen 2010 en nu deden we vier overnames. In drie van de vier gevallen hebben we een due diligence laten doen op de financiële, fiscale en juridische aspecten en risicobeperking. Dit om te bepalen of dat wat we van elkaar weten ook de waarde heeft die eraan wordt toegekend. In het vierde geval was de overname zo klein dat een due

accountants, fiscalisten en juristen deed het boekenonderzoek. Vervolgens rekende de Register Valuator de effecten van de bevindingen door op de waarde van de over te nemen onderneming. “Bij een van de overnames bleek dat de opgegeven voorraad groter was voorgespiegeld dan bleek uit het onderzoek. Op basis hiervan hebben we doorgepraat over de waardering en de ouderdomsanalyse van de voorraden. Ook de aansprakelijkheden in de pensioensfeer van de toetredende medewerkers vroeg om verdieping. Hierop is de overnamesom verlaagd. Een due diligence is zeker nuttig, ook als het niks oplevert. Je weet zeker dat je niks over het hoofd ziet.”

diligence een te zwaar middel zou zijn.” Een team van

“Je weet zeker dat je niks over het hoofd ziet”

vanwaarde

dedeskundige

Denkt u aan het overnemen of verkopen van een bedrijf? Dan is het uitvoeren van een boekenonderzoek (due diligence) een must. Aan de hand van dit onderzoek wordt gewoonlijk de informatie gecontroleerd die door de verkoper aan de koper is gepresenteerd. En omdat deze informatie bepalend is voor de overnamesom,wordt de Register Valuator (RV’er) ingezet. Niet alleen als koper kan je een due diligence onderzoek laten uitvoeren. Ook als verkoper, voorafgaand aan de verkoop kan je een due diligence onderzoek laten uitvoeren. Dat voorkomt verrassingen bij de onderhandelingen over de verkoop.

vinden.

die mede bepalend zijn voor de waarde van de over te nemen onderneming. Het onderzoek richt zich dan vooral op de financiële,

de prijstrachten aan te passen of zelfs besluiten de transactie geen doorgang te laten

Bij een due diligence onderzoek controleren accountants, fiscalisten en juristen zaken

fiscale, juridische en eventueel commerciële aspecten. Andere relevante zaken zijn bijvoorbeeld die op milieu-, HR- of ICT-gebied waarvoor andere deskundigen kunnen worden ingezet. De RV’er coördineert deze inzet van deskundigen en rekent alle bevindingen vervolgens door om de waarde van de onderneming te kunnen bepalen. Afhankelijk van de resultaten kan de koper

“Een goede investering”

Vendor due diligence Bij de verkoop van een onderneming doet de verkoopadviseur soms een zogenoemde vendor due diligence. Dit heeft tot doel om niet voor verrassingen komen te staan wanneer de koper een due diligence verricht. Mogelijk komen er zaken aan het licht die de verkopende partij onbekend waren en die de onderhandelingen kunnen beïnvloeden.

Financiering De ervaring leert dat due diligence onderzoeken niet alleen voorbehouden zijn aan heel grote transacties ook bij kleinere transacties kan een due diligence bijzonder zinvol zijn. Ondernemers verdienen de investering in adviesuren voor het onderzoek ruimschoots terug. Tegelijk kan het rapport met de bevindingen van de due dilligence ook van belang zijn bij het aanvragen en verkrijgen van financiering. Want ook voor de bank is hiermee duidelijk welke risico’s onderzocht zijn.

BV had een te rooskleurig plaatje geschetst toen wij met hem in gesprek waren. Uiteindelijk hebben we alleen de activa overgenomen en niet de BV. Door het due diligence onderzoek hebben we zeker anderhalve ton bespaard, laat staan de eventuele juridische

Witteveen.com is een groothandel en levert goederen en diensten op het gebied van ICT- en afdrukapparatuur, kantoorinrichting en kantoorartikelen.

op één relatie wiens toekomstige rol niet helder was. Kortom, de directeur-eigenaar van de

Vincent Klopper is 22 jaar directeur van Witteveen.com te Velserbroek.

Begin 2012 wilde Klopper, na verkennende gesprekken, een BV overnemen. “Maar we spraken af dat eerst een due diligence uitgevoerd zou worden op de financiële en fiscale aspecten. Afhankelijk van die resultaten zouden we de overname doorzetten of annuleren. Er bleken onduidelijke contracten met zzp’ers te zijn die mogelijk fiscale naheffingen konden hebben. Ook de omzet bleek onzeker. Een groot deel was terug te voeren

rompslomp. Hadden we geen nader onderzoek ingesteld, dan hadden we binnen zes maanden de negatieve gevolgen ervan ondervonden. In het proces ben ik bijgestaan door een Register Valuator. Hij was bij alle besprekingen aanwezig om vanuit zijn vaken branchekennis de waarde van de BV te bepalen. Het onderzoek kostte circa 10.000 euro, een goede investering.”

13

vanwaarde ZOWEL VOOR DE VERKOPENDE ALS DE AANKOPENDE PARTIJ

Due Diligence:

meer dan cijfers alleen

...Mogelijk komen er zaken aan het licht die de verkopende partij onbekend waren en die de onderhandelingen kunnen beïnvloeden.

vanwaarde

hetthema

BEGROTING: 272,5 miljoen KOSTEN: 375 miljoen JAARLIJKS AANTAL BEZOEKERS TOT 2009: 1,1 miljoen VERWACHTE BEZOEKERS 2013: 3 miljoen 11

vanwaarde

Hoe u de waarde van uw onderneming kunt verhogen Het is crisis, dus is het niet het goede moment om mijn onderneming te verkopen. Die opmerking horen we momenteel veel. Toch kunnen ondernemers wel degelijk de waarde van hun bedrijf verhogen voor eventuele verkoop. Hieronder drie tips.

Tip 1 Denk in geldstromen (niet in winst!) De waarde van een onderneming kan worden verhoogd door een grotere geldstroom te genereren (en dus de structurele verdiencapaciteit te verhogen) óf door het risicoprofiel te verlagen. In de praktijk: Stel, u heeft een bedrijf dat snel groeit, met goede winsten. Maar uw behoefte aan werkkapitaal groeit nog sneller, u moet aanzienlijk investeren om de winst op peil te houden. Op papier verdient u dan geld, maar dit ziet u niet terug op de bankrekening. Winst is een boekhoudkundig begrip en staat vaak ver van de daadwerkelijke inkomende netto geldstroom. Wie dus in geldstromen denkt, verhoogt de waarde van zijn onderneming.

tevredenheid) nieuwe, maar mondelinge afspraken. Een potentiële koper kan dan deze relatie niet goed inschatten en zijn bod naar beneden bijstellen, of zelfs het risico te groot achten en van overname afzien. Leg afspraken daarom schriftelijk vast.

voor de overige medewerkers moeilijk na te gaan. Een mogelijk gevolg is dat een potentiële koper twijfelt over het aanblijven van klanten na de bedrijfsoverdracht. In zijn perceptie stelt hij de waarde van de onderneming naar beneden bij.

van de leveranciers waarmee u werkt. In de praktijk: Een onderneming koopt bij slechts één leverancier in en maakt daarmee elk jaar (naar

In de praktijk: Stel, de DGA is het enige aanspreekpunt voor alle belangrijke klanten. De afspraken met klanten zijn matig geadministreerd en

voorraad schelen direct in kredietruimte bij de bank. Spreid ook uw kansen ten aanzien

de regie dus. Die strategie loont ook in een verkoopsituatie.

op veranderingen in de markt. Zorg daarom dat u uw uitgaande facturen tijdig betaalt. Een kortere debiteurentermijn en een kleinere

meerdere mensen op de hoogte zijn van lopende zaken. Alle kennis bij één persoon maakt de onderneming kwetsbaar. Verdeel

Wanneer u uw interne organisatie strak beheert en aanstuurt, kunt u sneller inspelen

Vooral op de lange termijn is het beter voor de continuïteit van de onderneming dat

Tip 3 Word minder afhankelijk van bank en leveranciers.

Tip 2 Deel de kennis over uw onderneming (houd die niet alleen voor uzelf!)

Meer weten?

Schakel een RV’er in die u kan adviseren over de waardeverhoging van uw onderneming.

vanwaarde

detransactie

...Hoewel de markt uiteindelijk bepaalt wat er voor je bedrijf wordt betaald, geeft een waardebepaling wel een goede indicatie.”

”

9

vanwaarde INVESTERINGSMAATSCHAPPIJ NEEMT BELANG IN BEDRIJF IN MUZIEKSYSTEMEN

Gefeliciteerd! Uw bedrijf is succesvol overgenomen!

OK

Een overname volgens het boekje Kopers hebben binnen de huidige markt veelal een sterkere onderhandelingspositie dan de verkoper. Maar dat er ook uitzonderingen zijn, merkte Register Valuator Waldo Zuiderveld van Factor Bedrijfsovernames uit Almelo onlangs. Hij begeleidde een ondernemer bij de verkoop van zijn bedrijf in muzieksystemen. Een traject dat, ook voor de verkoper, vlekkeloos verliep. “De ondernemer had het bedrijf in twaalf jaar opgebouwd en wilde graag een goede opvolger voor zijn bedrijf”, vertelt Zuiderveld. “Hij vroeg me een bedrijfswaardering voor hem uit te voeren. Zo’n waardebepaling is belangrijk om tot een juiste verkoopprijs te komen, en ook van belang om erachter te komen of die prijs overeenkomt met het bedrag dat de verkoper in gedachten heeft. Hoewel de markt uiteindelijk bepaalt wat er voor je bedrijf wordt betaald, geeft een waardebepaling wel een goede indicatie.”

Nieuwe energie uit het oosten

veel animo van kopers. “Vanwege de grote belangstelling had mijn klant de luxepositie te kiezen aan wie hij het bedrijf wilde overdragen. Wel had hij een aantal voorwaarden. Zo vond hij het erg belangrijk dat de toekomstige eigenaar de onderneming met nieuwe energie zou doorontwikkelen en uitbouwen. Een andere voorwaarde was dat de koper er zorg voor zou dragen dat het bedrijf ook na overname, in het oosten van het land gevestigd zou blijven.” Zuiderveld zorgde er met name voor dat de vele emotionele aspecten die bij de verkoop speelden, de ratio van de transactie niet teveel in de weg stonden.

De onderneming werd verkocht aan een investeringsmaatschappij. “Een soepel traject

ze snel actief op zoek naar de juiste koper. Het bedrijf bleek erg in trek; meteen was er

Een snelle transactie

Zuiderveld en zijn opdrachtgever lagen wat betreft de bedrijfswaardering en de prijsverwachting op één lijn. Hierdoor konden

dat volledig volgens het boekje verliep. Binnen vijf maanden was de (ver)koop rond. Een uitzonderlijke situatie want dergelijke trajecten duren normaal gesproken minstens een half jaar en vaker zelfs een jaar.” Beide partijen waren dan ook erg tevreden over het soepele verloop en de korte overdrachtsperiode. “Wat het proces zeker bespoedigde was dat het bedrijf verkoopgereed was. De verkoper had van tevoren goed nagedacht over hoe hij zichzelf los kon maken van de onderneming. Dat vereenvoudigde de instap voor de nieuwe eigenaar. Met een succesvolle transactie tot gevolg.” *Op verzoek van de koper wordt de bedrijfsnaam niet genoemd in het artikel.

vanwaarde

destelling

Bas Rasker, ondernemer/investeerder: “Het is lastig om hier een eenduidige mening over te vormen. Want een en ander hangt met elkaar samen. Als je alleen naar de waarde van een onderneming kijkt, verkoop je eigenlijk een belofte. En aan de andere kant is winst ook een stukje waarde. Daarom zou ik beide termen los willen laten en zeggen dat je als ondernemer allereerst moet sturen op omzet. Het eerste anderhalf jaar ben je bezig met de start-up van je onderneming. Het anderhalf jaar dat volgt moet je de onderneming aan de praat krijgen; klanten moeten je bedrijf omarmen, zeker als dat is gespitst op b2c. Winst is niet absoluut noodzakelijk, maar binnen drie tot vier jaar voldoende omzet realiseren wel. Bovendien, als een bedrijf een neutrale of positieve cashflow heeft, staat je onderneming er veel stabieler voor. Nieuwe investeerders hoeven dan niet fors te investeren, maar de onderneming alleen uit te bouwen. Uiteraard zijn er uitzonderingen. Bedrijven met bijvoorbeeld gecompliceerde hightech producten hebben een langere aanlooptijd nodig. Van belang is het dus ook te kijken naar de aard van de onderneming. Maar in principe kun je stellen dat een negatieve cashflow risicovol is. Als je onderneming niet voldoende omzet maakt, kan dat voor veel spanning zorgen. Investeerders zijn best bereid ver te gaan, maar blijven niet eindeloos geld in een bedrijf stoppen als ze merken dat er niet voldoende omzet of winst wordt gemaakt. Je bedrijf kan nog zoveel waard zijn, als je tien jaar geen winst maakt, lijkt het me niet gemakkelijk om je bedrijf succesvol te verkopen.”

7

vanwaarde

Dick Heijnis, oprichter/directeur/eigenaar van MUIS Software: “Als je op waarde stuurt, komt de winst vanzelf. Kijken naar winst is in mijn ogen kortetermijndenken. Je kunt morgen heel veel winst maken, maar de dag erna kunnen zaken er weer heel anders voor staan. Ik houd me meer bezig met de lange termijn; waarde. Dat heb ik altijd gedaan. Mijn bedrijf ontwikkelt administratie software voor accountants en ondernemers. We zijn een productgedreven organisatie en houden ons vooral bezig met de kwaliteit van onze producten. Zo creëren we waarde. Wel moet je daarvoor goede medewerkers hebben én vasthouden. Ze moeten honkvast zijn want zij dragen je bedrijf. Om goede software te maken, kun je het beste werken met een hecht team dat volledig op de hoogte is van alle ontwikkelingen. Het intellectueel eigendom van je product goed vastleggen is ook onderdeel voor het creëren van waarde. De ICT is een vluchtige wereld. Om waarde te behouden, moet je alert reageren op veranderingen in de markt. Maar dat moet je dan wel goed doen. Wij hebben niet voor niets meer dan 15.000 enthousiaste klanten én een goede naam. Het is dan ook een bewuste keuze dat ik ‘maar’ twintig mensen in dienst heb. En we concurreren met de grootste firma’s in Nederland. Want wat we doen, doen we goed. We hebben dan ook geen last van de economische crisis. Uiteraard houd ik de financiën wel voortdurend in de gaten. Daar heb ik logischerwijs uitstekende software voor. Ik weet altijd via mijn smartphone of ik, bij wijze van spreken, een biertje kan kopen of een auto.”

Stuur je op winst of op waarde? “Om waarde te behouden, moet je alert reageren op veranderingen in de markt.”

vanwaarde

dedeskundige insight

De RV’er: wie is dat? Steeds vaker wordt een beroep gedaan op de kennis en kunde van de RV’er (Register Valuator). Er komen er ook steeds meer. Maar wie is die RV’er nu eigenlijk?

tijd werken we aan onze profilering.”

gerechtelijk deskundige of als lid van een arbitragecommissie.”

Daarom doen we zoveel onderzoek. Onze toolbox moeten we uitbreiden. Tegelijker-

een sterke groei bij zogeheten conflictdossiers. Ook worden we meer gevraagd als

Ze bedenken concepten die duidelijkheid geven en die ze kunnen hanteren in het proces van waardebepaling. Allemaal aspec-

Maar het blijft niet bij praten. Steeds vaker worden we ingeschakeld om een waarderingsvraag te behandelen. We zien vooral

van mijn studenten zijn vrouw. Kennelijk is het een mannenberoep. RV’ers zijn bèta’s. Ze zijn leergierig, onderzoekend en kritisch.

Daarmee bedoel ik dat de verklaring die de RV’er na zijn werk aflegt, vergelijkbaar zou kunnen zijn met een accountantsverklaring

vak: over de borging van de kwaliteit en over het tuchtrecht en jurisprudentie. Daar komt die kritische houding goed van pas.

RV’ers op.“Opvallend is dat mannen in de overgrote meerderheid zijn. Slechts enkelen

“Op termijn zie ik een standaardisering van de waarderingsopinie van de RV’er.

“Binnen het NIRV, onze beroepsvereniging, discussiëren we over de toekomst van het

van der Veer wel. Hij is zelf -onder meerRV’er en docent Business Valuation aan de TiasNimbas Business School; hij leidt

Standaardisering

Een vak in ontwikkeling

Als iemand dat kan duiden, dan is dat Joy

ten die bij de ontwikkeling van dit vak belangrijk zijn.”

nu. Het maatschappelijk verkeer kan zo beter steunen op de waarderingsopinie van een RV’er. Maar daar zijn we nu nog niet.

Wat doet de RV’er? De RV’er is een financieel adviseur: een waarderingsspecialist die zich specifiek richt op de waarde van het bedrijfsbelang. Een RV’er is in staat om een opinie te geven over de toekomstige ontwikkelingen en verdiencapaciteit van een onderneming. Ook is hij in staat een risico-inschatting te maken aangaande de verwachte geldstromen om zo het investeringsbeleid vorm te geven. Een kandidaat-RV’er rondt de studie Business Valuation af en dient daarna met één extra waarderingsrapport nog een aanvullend mondeling examen te doen. Dan pas kan hij of zij worden ingeschreven als RV’er in het landelijke register van het Nederlands Instituut voor Register Valuators.

5

vanwaarde

Nu telt het NIRV 201 leden, in 2008 157. Onder de RV’ers zijn 192 mannen en slechts 9 vrouwen

vanwaarde

vanwaarde dedeskundige

Van de voorzitter De waarde van Register Valuators wordt meer erkend. Hun hulp wordt ingeroepen door advocaten, rechtbanken en andere partijen. Ook ons bestuur merkt dat. Zij kreeg de afgelopen periode frequenter het verzoek een RV’er voor te dragen voor het uitvoeren van een waardering bij een geschil. De hoge opleidingseisen en beroepsregels van RV’ers spelen een belangrijke rol bij die erkenning. In deze Van Waarde besteden we daarom aandacht aan de kennis en vaardigheden van de RV’er. Naast de ondernemingswaardering voor de beslechting van geschillen, adviseren veel RV’ers ook bij bedrijfsovernames en -opvolging. In deze editie van Van Waarde leggen we dan ook specifiek de nadruk op de waarde van een goed overname-onderzoek (due diligence). Conclusie: een zorgvuldig onderzoek betaalt zichzelf terug. Zoals ik in de vorige editie al aangaf, zijn er ondanks deze economisch moeilijke tijden nog steeds ondernemers die met passie ondernemen én fantastische resultaten boeken. Voor wie inspiratie wil opdoen, gaan we in deze Van Waarde in op manieren om de waarde van een onderneming positief te beïnvloeden. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van onze vereniging in april kwam het thema kwaliteitswaarborgen onder de aandacht. De leden bleken eensgezind over het nut hiervan. De huidige combinatie van een geaccrediteerde opleiding, permanente educatie en een tuchtregeling, ervaren ze als onmisbaar. Door hier voortdurend op te sturen, zullen we ons ook in de toekomst blijven onderscheiden. Ik wens u veel leesplezier.

Peter den Hertog, Voorzitter NIRV

3

vanwaarde

De transactie Een overname volgens het boekje

8

De stelling Stuur je op winst of op waarde?

6

Insight De RV’er: wie is dat?

4

Voorwoord Peter den Hertog

3

Inhoud Colofon

2

Opmerkelijke overname

15

De deskundige Due Diligence: meer dan cijfers alleen

12

Het thema Hoe u de waarde van uw onderneming kunt verhogen

10

colofon

Reacties [email protected]

Ontwerp/Vormgeving EtopiaBdb, Haarlem

Copyright NIRV

Eindredactie Frank van Ee

Intervolvement Communications

Chris Denneboom Gerben Remmerde

Tekstproductie

Redactie

Van Waarde is het (digitale) magazine van het NIRV (Nederlands Instituut voor Register Valuators) met opiniërende artikelen over de huidige financiële en economische actualiteit en business valuation. Het magazine verschijnt 4 keer per jaar

Wilt u het magazine ontvangen? Mail dan naar [email protected]

vanwaarde

uitgave van het

MEI 2013

dedeskundige

Zeker weten dat je niets over het hoofd ziet

Due Diligence is meer dan cijfers alleen

insight

De RV’er: wie is dat?

detransactie

destelling

Een overname volgens het boekje...

Stuur je op winst of op waarde?

Hoe u de waarde van uw onderneming kunt verhogen

CREDIT MANAGEMENT Alles over debiteurenbeheer, incassotrajecten, factoring en het verruimen van uw werkkapitaal

Recommend Documents