Cradle to Cradle; hype of toekomst? CNME Maastricht en regio. groep 7 8. duurzaam handelen

NME-ACTIVITEITEN 2014-2015 VOOR HET ONDERWIJS CNME MAASTRICHT EN REGIO. De digitale NME-gids Zo’n 15 aanbieders, verspreid over heel Zuid-Limburg bieden u een groot scala aan NME-activiteiten. Wij hebben dit aanbod (meer dan 50 activiteiten) nog eens overzichtelijk op een rijtje gezet*. Er is een indeling gemaakt in verschillende thema’s.

Inschrijvingen Maak uw keuze aan de hand van dit boekje, maar schrijf in via de website www.cnme.nl/nmegids2. Inschrijven kan het hele jaar door.

Gebruikersnaam en wachtwoord Iedere school heeft van ons een gebruikersnaam en een wachtwoord ontvangen. Mocht u die niet meer weten, kunt u ons altijd bellen.

Hulp nodig? Wij helpen u graag bij inschrijvingen Tel. 043 – 3219941

* Drukfouten voorbehouden

duurzaam handelen

Cradle to Cradle; hype of toekomst? CNME Maastricht en regio groep 7 – 8 De kern van Cradle to Cradle principe ligt in het concept: afval is voedsel. Alle gebruikte materialen zouden na hun leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Hierbij zou geen kwaliteitsverlies mogen zijn en alle restproducten moeten hergebruikt kunnen worden of milieuneutraal zijn (ook wel “upcycling” genoemd). Deze kringloop is dan compleet en …… afval is voedsel. De drie basisregels van Cradle to Cradle principe zijn: 1. Afval = voedsel; 2. Zon is de energiebron; 3. Respect voor diversiteit. Na een inleiding over deze principes gaan kinderen zelf ontwerpen, waarbij ze nadenken over het te gebruiken materiaal, de energievoorziening en hoe er sprake is van “upcycling” nadat het product gebruikt is. Ze leren op die manier “out of the box – denken” Vaak komen hier verrassende resultaten uit. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

Op school Hele jaar 1,5 tot 2 uur Maastrichtse scholen € 75,00; regioscholen € 150,00 John Steijns [email protected] / 043 - 3219941

Meer info en reserveren

www.cnme.nl/nmegids2 1

duurzaam handelen

De Speelkar CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 8 Buiten spelen met losse dingen waar kinderen nog van alles mee kunnen doen - in het bijzonder natuurlijk materiaal- is een sterke stimulans voor de ontwikkeling van de creativiteit. Het is een van de factoren waarom kinderen zo graag in een groene omgeving spelen. Veel stadskinderen hebben echter weinig ervaring hiermee. In de stad wordt immers bijna alles opgeruimd en heeft een kind weinig kansen om uitgebreid met losse dingen buiten te spelen. Om hen toch snel kennis te laten maken met het plezier hiervan is de speelkar ontwikkeld. Met het materiaal in deze aanhangwagen kunnen kinderen vrij spelen in natuurspeelplekken of andere ruimtes waar gespeeld mag worden. Na het spel is het de bedoeling dat de technische spullen en het bamboe weer terugkomen in de kar (recycling). De spullen uit de natuur geven we weer terug aan de natuur (sluiten van kringloop in de natuur, zonder te vervuilen). Hier is het moment dat de kinderen dus even moeten nadenken waarom we dit zo doen. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

Op school Hele jaar De speelkar is bruikbaar voor korte, eenmalige sessies en voor langere projecten. Maastrichtse scholen € 50,00; borg € 200,00 John Steijns [email protected] / 043 - 3219941


www.cne.nl/nmegids2 2

landschap

Aan de slag met de 2-km analyse CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 8 Een methode-vervangend en/of -aanvullend omgevingsonderwijs, De buurt wordt betrokken bij de school en de school bij de buurt. De aanpak binnen dit project is gericht op het betrekken van de schoolomgeving bij de lessen die vanuit de methodes gegeven worden (in eerste instantie van de zaakvakken). Op een dergelijke manier dat de buurt betekenis krijgt voor de school en de school betrokken is bij wat er in de eigen buurt gebeurt. De eerste stap wordt gezet met het maken van een overzicht van wat er allemaal in de schoolomgeving mogelijk is. Door vervolgens de methodes te analyseren ontstaat er een matrix met activiteiten en lessen. Natuur- en Milieu-Educatie zoals het ooit bedoeld is; een echte aanrader. Locatie Duur Methode

Kosten Contactpersoon

Op school en in de schoolomgeving 100 uur door werkgroep in het eerste jaar; daarna 40 uur op jaarbasis (onderhouden van activiteitenmatrix) Deze werkwijze sluit aan op alle methodes (dat geldt voor de zaakvakken maar is ook uit te breiden naar andere vakken) In overleg John Steijns [email protected] / 043 – 3501742



landschap

Ontwerp en aanleg groene schoolpleinen

!!!

CNME Maastricht en regio docenten en vrijwilligers Ook aan de slag met een natuurspeelplaats of natuurtuin op uw school? Wij bekijken samen met u de mogelijkheden en kunnen een kostenraming maken voor ontwerp, aanleg en beheer. Spelen in het groen is goed voor de • Fysieke ontwikkeling van een kind. Enkele aspecten zijn: veel bewegen, goede motorische ontwikkeling, beter reactievermogen, zintuigverfijning, beter waarnemen. • Geestelijke en emotionele ontwikkeling van een kind, zoals bijvoorbeeld: groter gevoel van vrijheid, ontdekken, verwonderen, duidelijker voelen, uitdagingen in eigen tempo kunnen uitproberen, creatief eigen spel kunnen ontwikkelen, eigen vaardigheden kunnen ontwikkelen, groter gevoel van verbondenheid met omgeving, eigen natuur beleving, ‘magic moments’ ervaren, meer kennis van planten en dieren. • Sociale ontwikkeling van een kind, zoals samen grenzen kunnen ontdekken, door ruimte altijd de mogelijkheid tot ontsnapping, een eigen veilige ruimte kunnen maken op juiste afstand van anderen. Locatie Periode Kosten Contactpersoon

Op school of directe omgeving hele jaar op offerte basis Nelle Driessen [email protected] / 06 200 99 436



landschap

Onderhoud groene schoolpleinen

!!!

CNME Maastricht en regio docenten en vrijwilligers In Maastricht zijn van oudsher diverse scholen met een natuurtuin. In de afgelopen jaren zijn daar diverse natuurspeelplaatsen bijgekomen. Natuurtuinen en natuurspeelplaatsen zijn niet statisch maar dynamisch. Een natuurlijke speelplek groeit. Dat geldt voor de planten, bomen en struiken, maar ook voor het gebruik. Dat betekent dat het niet altijd hetzelfde blijft, zoals bij een reguliere speelplek. Dit is juist een van de aantrekkelijke kanten van een natuurlijke speelplek. Elk seizoen heeft zijn eigen bijzonderheden en eigen speelmogelijkheden. Dat vraagt voor het onderhoud de nodige kennis over spelen in de natuur en natuurontwikkeling. Het CNME biedt nu gratis een natuurtuinonderhoud les aan op iedere school bestemd voor de ‘schooltuin werkgroep’ van de betreffende school.

Locatie Kosten Contactpersonen

Op school geen Nelle Driessen [email protected] / 06 200 99 436

Meer info en reserveren www.cnme.nl/nmegids2 5

landschap

U vraagt, wij draaien ...!!!

!!!

CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 8 Uw wens komt in vervulling...!!! Met dit aanbod bepaalt u helemaal zelf wat wij u en uw leerlingen aanbieden. Wilt u een gastles naar aanleiding van een actueel onderwerp, of naar aanleiding van een les in één van de methodes? Binnen dit concept is (bijna) alles mogelijk. We zullen u, uiteraard in goed overleg, een passend aanbod doen.

Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

in overleg te bepalen. hele jaar in overleg te bepalen. op offerte basis John Steijns [email protected] / 043 – 3219941



landschap

Het ontstaan van het Limburgse landschap (geologie van Z-Limburg) Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 6 t/m 8 Uitleg van de geologie van Limburg met een power point presentatie, daarna op pad en zoeken naar geologische vindplaatsen (vuursteeneluvium, kalk en mergel groeves met fossielen, carboon, het verhaal van de vuursteen, dolines, zandstenen Vijlenerbos, koepelgraven uit de steentijd, de sterrensteen van Vijlen, en groeves zoals de Heimansgroeve, Cottessergroeve en de stenen in de Geul. Een andere mogelijkheid is een onderzoek van mergel (macroscopisch en microscopisch). In overleg maken we een selectie uit bovenstaande.

Locatie

Periode Duur Kosten Contactpersoon

Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE, Vijlen. www.paradijsvogels.nl hele jaar In overleg Afhankelijk van aantal kinderen, duur programma en medewerking van begeleiders [email protected] / 043-3064951



landschap

Avontuur- en spellendag in de Limburgse natuur

Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 5 t/m 8 Een natuurlijk en leerzaam alternatief voor een dagje in een dagattractiepark. Lekker kennis maken met en in de natuur. We bieden een op maat gemaakt programma in overleg met de school. Een educatief en sportief combinatieprogramma van lekker buiten zijn in de natuur en samenwerken binnen een groep, actief bezig met een spellencircuit met uitdagende spellen, natuurtocht / schattentocht met GPS, omgang met dieren, schapen drijven, gebruik van en creatief met spullen gevonden in de natuur, vuursteen, survival- een boshut maken, wandeling met de boswachter of jager, natuuronderhoudsklussen, zo maar wat mogelijkheden. Locatie


Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE, Vijlen. www.paradijsvogels.nl Zomer t/m herfst In overleg Afhankelijk van aantal kinderen, duur programma en medewerking van begeleiders [email protected] / 043-3064951



landschap

Boerengolf Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 5 t/m 8 Boerengolf is een soort golf in een boomgaard met een klomp aan een steel als club. Het terrein is tamelijk heuvelachtig wat het spel extra uitdagend maakt. Je speelt met groepjes tegen elkaar van 4 ả 5 personen. Iedereen kan tegelijk beginnen en je speelt op de steilste baan van Nederland, dus echt bergboerengolf. Er is een grote speelweide en echte vakwerkblokhut voor de lunch. Een combinatieprogramma is heel goed mogelijk bijv. boogschieten, wandelen, fossielen zoeken, GPS tocht, kompastocht , natuurwandeling en schapen drijven met bordercollies, zoek de dassen op, etc. Locatie

Periode Kosten Contactpersoon

Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE, Vijlen. www.paradijsvogels.nl Voorjaar t/m nazomer Volwassenen € 6,00 , jeugd t/m 15 jaar € 3,00. Groepen groter dan 20 personen 10% korting P. Franssen [email protected] / 043-3064951



landschap

Natuurwandeling - speurtocht met kompas en GPS

Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 5 t/m 8 Natuurwandeling. Uitdagende speurtocht met kaartlezen, kompas en GPS hulpmiddelen in en nabij Vijlenerbos en Geuldal. Combinatie met natuuropdrachten zijn mogelijk. De verzamelplek is bij een prachtige boomgaard aan de rand van het Vijlenerbos en vergezicht over Geuldal en Ardennen. Een blokhut is beschikbaar. Een combinatieprogramma is heel goed mogelijk bijv. schapen drijven met bordercollies, boerengolf, wandelen, fossielen zoeken, GPS tocht, kompastocht , natuurwandeling, Geuldal-rugzak met onderzoeksmateriaal, zoek de dassen op, etc. Locatie


Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE, Vijlen. www.paradijsvogels.nl Hele jaar In overleg In overleg P. Franssen [email protected] / 043-3064951



dieren

Kleine diertjes zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 1 en 2 Verstopt in onze mooie natuurtuin leven vele kleine beestjes. Met pootjes of vleugels, met stippen, een huisje of met nog iets anders ??!! Hoe zien ze er eigenlijk uit en waar hebben ze zich verstopt ??

Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Natuurtuinen Jekerdal, Drabbelstraat 7, 212 XL Maastricht September, oktober, mei, juni. 10.00 u. 1,5 uur Minimaal 5 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Yvonne Velthuis [email protected] / 043 - 3215227



dieren

Speurneus Spinnenweb zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 3 en 4 Er zijn misdaden gepleegd in Kleine Diertjesland. Er is een blad gestolen, Fred Vlieg is waarschijnlijk vermoord en waar is Doortje Duizendpoot gebleven? Zo blijkt er nog veel meer aan de hand te zijn. Gewapend met een onderzoekskoffertje gaan de kinderen op pad om de misdrijven op te lossen. Ze komen terecht in een spannende ‘onderwereld’. De plaats van de misdaad wordt afgezet met rood-wit lint en verdachten worden meegenomen naar het hoofdkwartier voor nader onderzoek. Deze bijzondere kleine-diertjes-les staat beschreven in een eenvoudige handleiding. Natuurlijk kan de leerkracht vóór, tijdens en na de les altijd een beroep doen op de medewerkers van de Natuurtuinen. Locatie Periode Duur Voorbereiding Nodig Kosten Contactpersoon

Natuurtuinen Jekerdal, Drabbelstraat 7, 212 XL Maastricht September, oktober, mei, juni. 10.00 u. 1,5 uur De politiepet wordt op school gemaakt, beschrijving in lesbrief Minimaal 5 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Yvonne Velthuis [email protected] / 043 - 3215227



dieren

Huisdieren,een les met een levend luchtje ...! gastles op school

CNME Maastricht en regio groep 5 t/m 8 Onder het motto 'bezint eer ge begint' wordt ingegaan op de verre voorouders van de meest gangbare huisdieren. De kinderen komen meer te weten over natuurlijk gedrag en leren nadenken over de keuze van een bepaald huisdier. Daarnaast leren zij dat ook in een dierenwinkel kritisch gewinkeld moet worden en dat een huisdier geen overlast moet veroorzaken. Hond Lotje neemt een gedeelte van de les voor haar rekening, samen met konijnen en/of cavia's. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

op school Hele jaar Ruim 2 uur € 45,00 (Maastrichtse scholen) Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



dieren

Wilde Bijen Hotel maken zelfdoe-activiteit / Materiaalzending

CNME Maastricht en regio groep 4 t/m 8 De Provincie Limburg streeft ernaar om zo’n 140 bijenhotels door kinderen te laten maken en om deze nestgelegenheid op te hangen bij even zoveel Limburgse scholen. Onderliggend doel: nestgelegenheid bieden aan de (ongevaarlijke) wilde bijtjes en zo de biodiversiteit in de Limburgse natuur te vergroten; een belangrijke nevendoelstelling is educatie over deze interessante dieren. Het CNME Maastricht is één van de aanbieders in Limburg. Als u meedoet ontvangt u van ons bouwmateriaal en schriftelijke ondersteuning om een echt bijenhotel met uw kinderen te verwezenlijken. Misschien komt de gedeputeerde of een lid van Provinciale Staten het hotel wel openen als het een geschikte plek bij u op school krijgt. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

op school sept / februari nvt gratis (dankzij subsidie van de Provincie Limburg) John Steijns [email protected] / 043 - 3219941



dieren

Eieren uitbroeden op school zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 8 Het uitbroeden van eieren is een echt spannend lentefeest. De kinderen kunnen gedurende vier weken het hele proces van ei naar kuiken volgen. Inclusief een handleiding en de mogelijkheid om de kuikens retour te brengen. Natuurlijk hebben ze een verantwoordelijke taak hierbij: het controleren van de temperatuur, de vochtigheid in de broedmachine en, niet te vergeten, het verzorgen van de kuikens. In de bijbehorende lesbrief ‘Boer pas op je kippen’ staat beschreven hoe de broedmachine werkt en hoe de kuikens verzorgd moeten worden. Daarnaast bevat de lesbrief veel achtergrondinformatie over kippen (en eieren) en suggesties voor de verdere verwerking op school. De kuikens gaan naar de kinderboerderij, tenzij daarover andere afspraken zijn gemaakt. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

op school maart t/m/ juni 4 weken € 75,00 John Steijns [email protected] / 043 - 3219941



dieren

De stadsboswachter vertelt over de mierenwereld

CNME Maastricht en regio groep 3 t/m 8 Fred Verseijden, faunabeheerder van de gemeente Maastricht, introduceert de leerlingen in de wereld van de mieren. Hij vertelt over hun manier van leven in de kolonie, diverse taken, communicatie, voedsel zoeken en voortplanting. Ook het nut van mieren komt aan bod. Een formicarium (= woning van de mierenkolonie) is aanwezig en een levende koningin met nakomelingen. Foto’s brengen het verhaal in beeld. Leerlingen maken kennis met de wereld van de mieren en hun voor- en nadelen voor mens en natuur. Locatie Periode Kosten Contactpersoon

op school april t/m oktober € 70,00 Fred Verseijden / 043-3505313



dieren

Dieren in de klas zelfdoe-activiteit

Boerderij Daalhoeve groep 1 t/m 8 Boerderij Daalhoeve biedt de mogelijkheid aan om dieren een tijdje te verzorgen in de klas. Voor educatieve doeleinden op school kunnen dieren als konijnen en cavia’s geleend worden. De dieren en de benodigdheden dienen, na telefonische afspraak, door u met een auto opgehaald en teruggebracht te worden. Bij boeking kunt u een handleiding downloaden. Periode Kosten Opmerkingen

Contactpersoon

Hele jaar Geen Verschil met aanbod Dierenambulance: de Dierenambulance brengt en haalt de dieren. U betaalt bij de Dierenambulance een vergoeding (zie aanbod Dierenambulance) Ralph Frissen [email protected] / 043 - 3474786



dieren

Dieren in de klas Dierenambulance Limburg Zuid groep 1 t/m 8 Kinderen leren omgaan met, hanteren van en zorgen voor allerlei dieren zoals konijnen, cavia's, ganzen, etc. Bovendien wordt kinderen duidelijk gemaakt dat er een verschil is tussen wilde dieren en huisdieren. Dierenambulance Limburg Zuid biedt 2 mogelijkheden aan: 1) de vrijwilligers komen naar de school en geven uitleg over de meegenomen dieren, de ambulance en materialen of 2) de vrijwilligers bieden een lespakket aan met een thema (een soort verdieping op aanbod hiervoor). Het thema kan dan bijvoorbeeld een roofvogel, konijn, reptiel e.d. zijn. Locatie


Op school of bij dierenambulance Francois de Veyestraat 9 6221 AB Maastricht (naast Beter Bed) Hele jaar 1 uur (of in overleg langer) € 30,- (binnen Maastricht, daar buiten komt er een toeslag bij) Marian van Keulen, [email protected] / 0900-4433224 € 0.50/pm



dieren

Rondje Boerderij Daalhoeve zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 1 en 2 Rondje Boerderij is een ontdekkingstocht langs de verschillende dieren van de boerderij. Vijf groepjes gaan met spannende tasjes, opdrachtplaten en eventueel handpoppen op pad. Als de dieren gevonden zijn, mag er in de tasjes gekeken worden of er voer voor die dieren in zit. Er is overdekte ruimte met zitgelegenheid beschikbaar voor een inleiding of pauze. Het voer in de tasjes is speciaal afgestemd op de verschillende dieren. Het is daarom zeker niet de bedoeling dat de kinderen voer van thuis meebrengen. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht Augustus t/m oktober, april t/m juni Vanaf 10.00 u. of vanaf 14.00 u. 1,5 uur Minimaal 3 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



dieren

Rondje Boerderij De Grubbe zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 1 en 2 Rondje Boerderij is een ontdekkingstocht langs de verschillende dieren van de boerderij. Vijf groepjes gaan met spannende tasjes, opdrachtplaten en handpoppen op pad. Als de dieren gevonden zijn, mag er in de tasjes gekeken worden of er voer voor die dieren in zit. Er is overdekte ruimte met zitgelegenheid beschikbaar voor een inleiding of pauze. Het voer in de tasjes is speciaal afgestemd op de verschillende dieren. Het is daarom zeker niet de bedoeling dat de kinderen voer van thuis meebrengen. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Activiteitenboerderij De Grubbe Vijverdalseweg 1, 6226 NB Maastricht . Tel. 043 - 3685470 april t/m juni. Vanaf 10.00 u. dinsdag en woensdag. 1,5 uur Minimaal 4 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Pauline Wolters / [email protected] / 043 -3219941


www.cnme.nl/nmegids2

20

dieren

Kijk en doe kaarten

CNME Maastricht en regio ism Boerderij Daalhoeve groep 5 en 6 Aan de hand van opdrachtbladen worden verschillende boerderijdieren door de kinderen onder de loep genomen. Hoe voelt de vacht aan? Hoeveel tenen heeft een kip? Hebben de dieren jongen? De antwoorden vind je op de boerderij. De opdrachtbladen kunnen op verschillende manieren en naar eigen inzicht gebruikt worden.


Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht Hele jaar 1,5 uur Aantal hulpouders / vrijwilligers: naar eigen inzicht € 5,00 per groep Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



dieren

NIEUW

Kijk en doe kaarten

CNME Maastricht en regio ism Boerderij Oan Köbbes Maasveld groep 5 en 6 Aan de hand van opdrachtbladen worden verschillende boerderijdieren door de kinderen onder de loep genomen. Hoe voelt de vacht aan? Hoeveel tenen heeft een kip? Hebben de dieren jongen? De antwoorden vind je op de boerderij. De opdrachtbladen kunnen op verschillende manieren en naar eigen inzicht gebruikt worden.


Oan Köbbes Maasveld/Heugem, Maasvelderweg 1, 6229 XT Maastricht Hele jaar, maandag, woensdag en donderdag 1,5 uur Aantal hulpouders / vrijwilligers: naar eigen inzicht € 5,00 per groep Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



dieren

Kijk en doe kaarten

NIEUW

CNME Maastricht en regio ism Boerderij De Grubbe groep 5 en 6 Aan de hand van opdrachtbladen worden verschillende boerderijdieren door de kinderen onder de loep genomen. Hoe voelt de vacht aan? Hoeveel tenen heeft een kip? Hebben de dieren jongen? De antwoorden vind je op de boerderij. De opdrachtbladen kunnen op verschillende manieren en naar eigen inzicht gebruikt worden.


Activiteitenboerderij De Grubbe Vijverdalseweg 1, 6226 NB Maastricht . Tel. 043 - 3685470 Hele jaar, dinsdag en woensdag 1,5 uur Aantal hulpouders / vrijwilligers: naar eigen inzicht € 5,00 per groep Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



dieren Onze dieren Stichting Boerderij Daalhoeve groep 1 t/m 4 Een wandeling langs onze dieren met deskundige uitleg door onze beheerder/assistent beheerder. De kinderen worden betrokken bij het voeren van de dieren. Na afloop van de wandeling is er voor de deelnemertjes een glaasje limonade en voor de begeleiders een kop koffie/thee. De les wordt afgesloten met een knutselwerkje dat de kinderen uiteraard mee naar huis mogen nemen. Bij goed weer stellen we picknickdekens ter beschikking. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve Romeinsebaan 200, 6215 Maastricht. Maart t/m juni en van augustus t/m oktober 1 ½ tot 2 uur €. 65,00 (max. 20 kinderen en 5 begeleiders) Bij groter aantal deelnemers/begeleiders: Prijs op aanvraag Ralph Frissen



dieren

De honingbij

Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 1 t/ m

4

Lesprogramma over insecten, met name de honingbij. Leerlingen leren over het leven van de honingbij. Ze bekijken in een demonstratiekast het drukke leven van de bijen. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zijn de bijen druk met poetsen, voeren en voedsel verzamelen. Iedere bij heeft zijn eigen taak. Hoeveel bijen wonen in een bijenkast, waar komt de honing vandaan en waarom zijn de bijen al heel lang door de mensen ‘gebruikt’? Op al deze vragen proberen we een antwoord te geven. De kinderen mogen helpen de honing uit de raten te krijgen en maken aan het eind van de les een eigen waskaars. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht www.nhmmaastricht.nl Eind mei, juni 1,5 uur Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Materiaalkosten € 1,20 per persoon [email protected] / 043-3505490



dieren

Rondje Dierenrijk

Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 1 t/m 4 Lesprogramma over de verschillende diergroepen. Na een inleidend verhaal en een kennismaking met de grote diergroepen, zoals vogels, insecten en zoogdieren, gaan de leerlingen zelf aan de slag in de biologiezaal. Ze moeten aan de hand van opdrachten ontdekken hoe dieren zich voortbewegen, waarom sommige vogels zwemvliezen hebben, hoeveel vinnen een vis heeft en wat het belang van een schutkleur is. In het insectarium kunnen de leerlingen zien wat de honingbij doet in z’n kast en onder de microscoop bekijken ze hoe een vlinder er van dichtbij uitziet. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 1,5 uur Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Volwassenen € 5,00. Materiaalkosten € 20,00 [email protected] / 043-3505490



dieren

Wat vinden uilen lekker Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 6 t/m 8 De leerlingen krijgen verschillende opgezette uilen te zien en leren wat uilen op het menu hebben staan. Muizen blijken voor uilen nog steeds de lekkerste hapjes te zijn en aan de hand van schedels van een roofdier en een planteneter wordt getoond dat er ook vleesetende muizen bestaan. Alle leerlingen pluizen zelf een braakbal uit. Ze benoemen de gevonden skeletonderdelen met behulp van hun opdrachtenboekje. De gevonden botjes worden ingekleurd op een kleurplaat. Leerlingen leren hoe de zintuigen van een uil zijn afgestemd op het nachtleven en onderzoeken braakballen. Zo ontdekken ze wat er bij uilen zoal op het menu staat. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 1,5 uur Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Materiaalkosten € 1,20 per kind [email protected] / 043-3505490



dieren

Schapen drijven met bordercollies

Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 1 t/m 8 Demonstratie drijven van Mergellandschapen of Drentse heideschapen met bordercollies. Het geheel vindt plaats met een enthousiaste presentatie van een herder. Erg leerzaam in de omgang met dieren ( roofdier – prooidier) en het samenwerken binnen de groep. De kinderen drijven zelf met de groep de schapen. (zie de film op www.paradijsvogels.nl ). Het geheel speelt zich af in een prachtige boomgaard aan de rand van het Vijlenerbos en vergezicht over Geuldal en Ardennen. Een blokhut is beschikbaar voor lunch / picknick. Een combinatieprogramma is heel goed mogelijk (zie overig aanbod Paradijsvogels) Locatie


Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE,Vijlen. www.paradijsvogels.nl Zomer t/m herfst 1 – 1,5 uur (demonstratie) € 120,00 P. Franssen [email protected] / 043-3064951



dieren

De das in Limburg Stichting Dassenwerkgroep Limburg (SDL) Maastricht groep 1 t/m 8 SDL wil bijdragen aan de bescherming en het behoud van de das in Limburg door het vergaren en verspreiden van kennis over de das en over zijn leefwijze in het Limburgse landschap. De activiteiten worden aangepast in overleg met de school. Het basisprogramma voor de groepen 7 en 8 kan bestaan uit een PowerPoint presentatie, videofilms, mondelinge presentatie en een excursie van een dagdeel door het dassenlandschap ten zuidoosten van Maastricht. Er is een lesbrief beschikbaar; deze kan ook door de leerkracht zelfstandig worden gebruikt. De lesbrief bevat, behalve informatie over de leefwijze van de das, ook werkbladen. Voor de groepen 1 tot en met 6 bevat deze lesbrief kleurplaten, schminkvoorbeelden en tips om zelf een geurpad aan te leggen. Locatie Duur Kosten Contactpersoon

Op school en excursie Inleidende les: 1,5 uur - excursie: 1 dagdeel € 30,00 Jean Creuwels, Cuyleborg 65 E, 6228 BE, Maastricht 043 - 361 6195



dieren

Met de schapen op stap

Sjoen Graas - schaapskudde / landschapsbeheerder groep 1 t/m 8 Kinderen leren dat de aanwezigheid van een schaapskudde waardevol is voor de stad en zijn omgeving. Zij maken kennis met het werk van de herder. De kudde wordt regelmatig verplaatst en het kan zomaar zijn dat er in een bepaalde week de kudde vlakbij uw school aan het werk is. Een unieke buitenkans voor een educatieve ontmoeting met de kudde en haar herder. Bel de herder om er achter te komen of de kudde bij u in de buurt is. Er zijn 3 mogelijkheden: een bezoek aan de kudde, meehelpen tijdens de lammertijd in de stal (verzorgen en kleine werkzaamheden) en een programma op maat. Duur Periode Plaats Kosten Contactpersoon

In overleg: variërend van 1,5 uur tot een hele dag. In overleg Op locatie. In overleg Peter van der Heijden 06 - 20536521



voeding

De Vierkante Meter Schooltuin CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 8 Vanaf 2010 wordt scholen en particulieren in Maastricht een nieuwe mogelijkheid geboden om te tuinieren. Volgens velen een beproefde manier om kinderen en volwassenen weer in aanraking te brengen met de productie en verwerking van voedsel op kleine schaal. Behapbaar qua werkhoeveelheid en verrassend in de keuze van het plantenassortiment. Het CNME Maastricht en regio begeleidt deze manier van tuinieren op de basisscholen. Alles wat u nodig heeft is een stukje tuin van 1,2 x 1,2 m. dat u vervolgens indeelt in 16 vakjes van 30 x 30 cm., ook heel makkelijk om thuis een tuintje aan te leggen Locatie Periode Duur

Contactpersoon

Op school Tijdens het tuinseizoen (maart - oktober) 1 x per week 1 lesuur in de tuin. Denk ook aan vakantie-onderhoud tijdens de grote vakantie. John Steijns [email protected] / 043 - 3219941



voeding

Van Graan tot Pepernoot

CNME Maastricht en regio groep 1 en 2 Sint roept de hulp van de kinderen in bij het maken van nieuwe pepernoten. Help, er is een boot met pepernoten zoek. Maar gelukkig lost de Sint dit op. Hij heeft een brief gestuurd naar de kinderboerderij waarin hij vraagt of de kinderen willen meehelpen bij het bakken van nieuwe pepernoten en speculaaskoekjes. Je moet dan natuurlijk wel weten hoe pepernoten gemaakt worden en welke ingrediënten je daarvoor nodig hebt. Op een speelse manier leren kinderen het hele proces kennen van graan tot koekje / pepernoot. Een smakelijke les als perfecte voorbereiding op het heerlijk avondje...!! Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht November, begin december (Sinterklaastijd) Ongeveer 2 uur Minimaal 5 ouders / vrijwilligers Maastrichtse scholen € 45,00 Scholen buiten Maastricht € 150,00 Pauline Wolters [email protected] / 043-3219941



voeding

Van Graan tot Kerstkrans CNME Maastricht en regio groep 1 t/m 4 Help, alle hulpkoekenbakkers zijn ziek. Maar de koekenbakker weet een oplossing. Hij heeft een brief gestuurd naar de kinderboerderij waarin hij vraagt of de kinderen willen meehelpen bij het bakken van kerstkransen en kerstkoekjes. Je moet dan natuurlijk wel weten hoe kerstkransen gemaakt worden en welke ingrediënten je daarvoor nodig hebt. Op een speelse manier leren kinderen het hele proces kennen van graan tot koekje. Een smakelijke les die helemaal past bij de voorbereidingen voor de kerst! Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht Begin december tot kerstvakantie Ongeveer 2 uur Minimaal 5 ouders / vrijwilligers Maastrichtse scholen € 45,00 Scholen buiten Maastricht € 150,00 Pauline Wolters [email protected] / 43 -3219941

\

FOTO: Twan Wiermans



voeding

Een ambachtelijke maalderij Torenmolen Gronsveld groep 5 t/m 8 Wat komt er allemaal bij kijken voordat de molenaar op zijn windmolen aan de slag kan? Eerst moet er vastgesteld worden uit welke windrichting de wind waait en moet de molen in de wind gekruid worden. Al naar de sterkte van de wind moeten de wieken opgezeild worden. De zak graan die de boer gebracht heeft om te malen moet naar de steenzolder geluid worden en het kaar moet met graan worden gevuld. Als de molensteen wordt gelicht, kan er gemalen worden.


Rijksweg 90, 6228 XZ Maastricht Hele jaar 1 tot 1,5 uur 4 hulpouders / vrijwilligers In overleg Molenaar Jo Meessen / 043 - 361 47 21



voeding

Brood bakken in houtgestookte oven Bakster Reijmerstok groep 2 t/m 8 Tijdens deze les gaan we op de traditionele wijze aan de slag met aandacht voor de basisingrediënten en hun oorsprong. Stap voor stap maken we samen het deeg voor het brood of de broodjes. Terwijl het deeg rijst gaan we eerst de oven aanmaken en dan met het graan aan de slag: de handelingen die komen kijken bij het dorsen, wannen, malen en zeven van het graan worden weer op de motoriek en leefwereld van iedere leeftijdsgroep afgestemd. Het werken op deze ambachtelijke wijze is een proces waarbij we hoofd, hart en handen aanspreken. Met andere woorden: we gaan met ervarend leren aan de slag. Locatie Periode Duur Nodig


Brede Hoolstraat 12, 6274 NG Reijmerstok www.bakster.nl Hele jaar Minimaal 3,5 uur Kinderen van groep 2 t/m 4 hebben per 10 kinderen een begeleider nodig. Voor groep 5 t/m 8 zijn 2 begeleiders voldoende. Neem schorten mee. € 150,00 Evi Rothenburg [email protected] / 043-4572507



voeding

Pizza’s bakken in een houtgestookte oven Bakster Reijmerstok groep 2 t/m 8 Tijdens deze les laat de bakster de kinderen zien hoe eenvoudig het is deeg te maken en een pizza te bakken. Terwijl het deeg rijst gaan we eerst de oven aanmaken en met het graan aan de slag: de handelingen die komen kijken bij het dorsen, wanden, malen en zeven van het graan worden op de motoriek en leefwereld van het kind afgestemd. Na het rijzen worden de bolletjes gevormd, worden de groentes gesneden door ouders of kinderen. De kinderen maken/beleggen hun eigen pizza die dan meteen de hete oven in gaat. De pizza's kunnen ter plekke opgegeten worden. Locatie Periode Duur Nodig


Brede Hoolstraat 12, 6274 NG Reijmerstok www.bakster.nl Hele jaar Minimaal 3,5 uur Kinderen van groep 2 t/m 4 hebben per 10 kinderen een begeleider nodig. Voor groep 5 t/m 8 zijn 2 begeleiders voldoende. Neem schorten mee. € 150,00 Evi Rothenburg [email protected] / 043-4572507



voeding

Kerstmannetjes maken en bakken in de houtoven Bakster Reijmerstok groep 1 t/m 8 Tijdens deze les gaan we op de traditionele wijze aan de slag met aandacht voor de basisingrediënten en hun oorsprong. Stap voor stap maken we samen het deeg voor kerstmannetjes. Terwijl het deeg rijst gaan we eerst de oven aanmaken en dan met het graan aan de slag: de handelingen die komen kijken bij het dorsen, wannen, malen en zeven van het graan worden weer op de motoriek en leefwereld van iedere leeftijdsgroep afgestemd. Het werken op deze ambachtelijke wijze is een proces waarbij we hoofd, hart en handen aanspreken. Met andere woorden: we gaan met ervarend leren aan de slag. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Brede Hoolstraat 12, 6274 NG Reijmerstok www.bakster.nl december Minimaal 3,5 uur Neem schorten mee. € 150,00; v.a. 21 leerlingen € 3,50 extra per kind. Evi Rothenburg [email protected] / 043-457 25 07 / 06 39 85 76 63



voeding

Kerststol maken en bakken in houtgestookte oven Bakster Reijmerstok groep 6 t/m 8 Tijdens deze les gaan we op de traditionele wijze aan de slag met aandacht voor de basisingrediënten en hun oorsprong. Stap voor stap maken we samen het deeg voor de kerststol. Terwijl het deeg rijst gaan we eerst de oven aanmaken en dan met het graan aan de slag: de handelingen die komen kijken bij het dorsen, wannen, malen en zeven van het graan worden weer op de motoriek en leefwereld van iedere leeftijdsgroep afgestemd. Het werken op deze ambachtelijke wijze is een proces waarbij we hoofd, hart en handen aanspreken. Met andere woorden: we gaan met ervarend leren aan de slag. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon




voeding

Paashaasjes of paasbrood bakken in de houtoven Bakster Reijmerstok groep 1 t/m 5 Tijdens deze les gaan we op de traditionele wijze aan de slag met aandacht voor de basisingrediënten en hun oorsprong. Stap voor stap maken we samen het deeg voor de paashaasjes of paasbroden. Terwijl het deeg rijst gaan we eerst de oven aanmaken en dan met het graan aan de slag: de handelingen die komen kijken bij het dorsen, wannen, malen en zeven van het graan worden weer op de motoriek en leefwereld van iedere leeftijdsgroep afgestemd. Het werken op deze ambachtelijke wijze is een proces waarbij we hoofd, hart en handen aanspreken. Met andere woorden: we gaan met ervarend leren aan de slag.





voeding

Van akker tot bakker Bisschopsmolen groep 3 t/m 8 De productieketen boer-molenaar-bakker is een van de oudste ter wereld. Door de vergaande automatisering van het productieproces is deze keten echter steeds verder op de achtergrond geraakt. In Zuid-Limburg wordt deze eeuwenoude traditie in ere hersteld. Het graan – in dit geval het oergraan spelt- komt uit Beek, Urmond, Valkenburg, Schinnen en Voerendaal. Vanaf deze akkers gaat het graan naar de molenaar. En van daaruit naar een ambachtelijke bakker. In dit programma maken kinderen kennis met de verschillende ambachten. Alle zintuigen komen aan bod: zien, ruiken, proeven, en voelen. Locatie Duur Kosten Contactpersoon

Stenenbrug 3, 6211 HP, Maastricht www.bisschopsmolen.nl 1,5 uur per groep inclusief iets te drinken en iets uit de bakkerij € 6,50 per leerling Monny Haseleers [email protected] / 043 - 3270613



voeding

Hoe Limburgs is de Limburgse vlaai? Bisschopsmolen groep 3 t/m 8 Bij de Bisschopsmolen in Maastricht vinden we dat een Limburgse vlaai ook echt Limburgs moet zijn. Daarom gebruiken we zoveel mogelijk grondstoffen die rechtstreeks van het Limburgs land komen. In dit programma kunnen kinderen zelf de herkomst van de echte Limburgse vlaai ontdekken. Alle zintuigen komen aan bod: zien, ruiken, proeven, en voelen. In de bakkerij maken de kinderen kennis met de verschillende streekproducten die de basis vormen voor de echte Limburgse vlaai. Onder begeleiding van de bakker kunnen zij zelf hun eigen vlaai bakken. Het programma is uit te breiden met leerzame en leuke uitstapjes naar de verschillende toeleveranciers van de Bisschopsmolen. Locatie Duur Kosten Contactpersoon

Stenenbrug 3, 6211 HP, Maastricht www.Bisschopsmolen.nl 1,5 uur per groep inclusief iets te drinken en iets uit de bakkerij € 6,50 per leerling Monny Haseleers [email protected] / 043 - 3270613



voeding

Pizza en vlaai bakken Paradijsvogels Groepsacc. en Buitenactiviteiten groep 4 t/m 8 De groep maakt zelf het deeg klaar en belegt de pizza en vlaatjes met producten uit de boomgaard (indien mogelijk) of ander beleg. De zelfgemaakte producten worden opgegeten. Eventueel is er een tussenactiviteit op sportief gebied, ontdekken of natuuractiviteit mogelijk.

Locatie


Groepsaccomodatie Hoeve ten Bosch, Cottessen 12 Hoeve ten Bosch, 6294 NE,Vijlen. www.paradijsvogels.nl Voorjaar t/m nazomer In overleg € 6,00 per leerling P. Franssen [email protected] / 043-3064951



voeding

nieuw Werk aan de winkel in de Oude Molen De Oude Molen Valkenburg Groep 7 en 8 De inwoners van 25 dorpen en buurtschappen waren tot de Franse tijd verplicht om in de Oude Molen in Valkenburg hun graan te laten malen. Sinds enige tijd wordt deze turbine gedreven watermolen weer gebruikt om graan te malen. In de molen staan diverse machines voor graan- en meelbehandeling opgesteld. Een waar staaltje techniek is hier te bewonderen en sinds dit jaar zorgen 3 enthousiaste vrijwilligers bovendien voor een boeiend lesprogramma. Hierbij leidt de molenaar de kinderen rond in de molen en kunnen ze uiteraard aan de slag met het gemalen graan. Locatie


De Oude Molen Valkenburg, Sint Pietersstraat 4 6301 DR Valkenburg. www.deoudemolenvalkenburg.nl Voorjaar t/m nazomer dagdeel € 100,- per groep van 20 kinderen; daarna € 3,- p/lln Hans Camp [email protected] / 043 4360218



seizoenen

Herfstexcursie / kabouterpad CNME Maastricht en regio groep 3 en 4 Kabouters wijzen de weg en geven onderweg allerlei opdrachtjes in een schitterend herfstbos. Waar kun je beter over de herfst praten dan in een herfstbos, waar de gekleurde bladeren voor het oprapen liggen en je de humus kunt ruiken? Vanaf de boswachterswoning in het Cannerbos is door de medewerkers van het CNME een route met kabouters uitgezet op een nader af te spreken tijdstip. Elke kabouter heeft een vraag of opdracht voor de kinderen, zodat alle aspecten van het herfstbos aan bod komen. Zo is er altijd een opdracht over vruchten en zaden, over verkleurde bladeren, over paddenstoelen, over afbrekers in de natuur en over geheime holletjes. Locatie Periode Duur Nodig

Cannerbos, Maastricht Oktober, november 1 dagdeel 1 hulpouder/vrijwilliger per groepje. (De laatste groep krijgt een stevige tas mee om alle kabouters mee te nemen. De kabouters moeten dezelfde dag teruggebracht worden bij het CNME op de Statensingel 138 te Maastricht.)


€ 25,00 ongeacht het aantal groepen per school op één dag John Steijns [email protected] / 043 - 3219941



seizoenen

Lentekriebels zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 1 en 2 Aan de hand van kuikens, een kip en cavia's maken de kinderen kennis met een boeiend facet van het voorjaar: dieren krijgen jongen. De opdrachten leiden de kinderen van de jonge cavia's en de kuikens naar het aaien van de kip. Ook worden knutselen en puzzelen in deze les niet vergeten! Na de les gaan de kinderen bij de andere jonge dieren op de boerderij kijken. De les staat beschreven in een eenvoudige handleiding. Natuurlijk kan er vóór, tijdens en na de les altijd een beroep gedaan worden op de medewerkers van de boerderij. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht Maart, april, mei. 9.30 u. en 13.30 u. Ruim 1,5 uur Minimaal 4 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



biotoop

Adoptieproject Meewerken in natuurgebieden CNME Maastricht en regio groep 7 en 8

(Maastrichtse

scholen)

Het adoptieproject betrekt de leerlingen op verschillende manieren bij een natuurgebied in de buurt van de school. De werkzaamheden kunnen per gebied verschillen. In het ene geval zijn er snoeiwerkzaamheden en wordt er maaisel verzameld, in het andere geval moet een poel opgeschoond worden. Belangrijk onderdeel is het verwerken van vrijgekomen materiaal op een ecologisch verantwoorde manier. We besteden systematisch aandacht aan het veilig omgaan met volwassen gereedschappen (o.a. 'De 10 regels van veilig werken'). Aan het samenwerken zijn altijd waarneemlessen gekoppeld, waardoor de leerlingen veel over het terrein te weten komen. Het gebiedje wordt hierdoor ook van de leerlingen, waardoor betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel kunnen toenemen. Locaties Duur Voorbereiding

Hoge Fronten, Regenwatervijver Amby, Kleine Weerd, De Heeg Drie lessen verspreid over het jaar (per les 1 dagdeel) Vóór de werkles komen we op school voor een gastles over veilig werken met volwassen gereedschap. (In de waarneemlessen werken we o.a. met verrekijkers, loepjes en binoculairs. Met behulp van de leskist 'Loepen en Lenzen' kunt u de klas hierop voorbereiden, te reserveren via de Onderwijswerkplaats van het CNME [email protected])


€ 45,00 Peter Alblas [email protected] / 043 - 3219941



biotoop

Speurtocht in de binnenstad zelfdoe-activiteit

CNME Maastricht en regio groep 6 t/m 8 Weten de leerlingen eigenlijk wel dat ze helemaal de stad niet uit hoeven om natuur te zien? Ze gaan op ontdekkingstocht in een uniek gedeelte van de oude binnenstad van Maastricht. Aan de hand van een routebeschrijving met praktische opdrachten ontdekken ze veel verschillende bomen, planten en dieren en vinden ze de antwoorden op de vragen in de speurtocht. U kunt het opdrachtenboekje met routebeschrijving in het door u gewenste aantal kopiëren. De verdere benodigdheden staan in het opdrachtenboekje vermeld. Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

Start: Bosquetplein, Maastricht Voorjaar en zomer Ruim 2 uur Geen Pauline Wolters [email protected] / 043 -3219941



biotoop

Savelsbos, slordigste bos van Nederland? Staatsbosbeheer en CNME groep 5 en 6 De kinderen ontdekken de enorme variatie van het Savelsbos. Dunne, dikke, scheve en dode bomen staan er dwars door elkaar. De kinderen onderzoeken dood hout en de strooisellaag. Ze meten de dikte van bomen. Met het ‘SavelsbosBloemenBoekje’ leggen ze de variatie in voorjaarsflora vast. Ze beoordelen of het bos wel geschikt is voor de gebruikersgroepen klimkinderen, oude mensen, wandelwagens, spechten, bloemen en dassen. Zo vormen ze zich een mening over dit 'slordige' bos. Ze verwoorden hun mening in een brief aan de boswachter. Die schrijft persoonlijk terug! Deze les is ontwikkeld in samenwerking met Staatsbosbeheer www.staatsbosbeheer.nl. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Parkeerplaats eetcafé Riekelt te Rijckholt Eind maart, april en mei of in de herfst 1 voorbereidende les op school; 1 buitenles van 1 dagdeel; 1 verwerkingsles op school 6 hulpouders / vrijwilligers € 25,00 Peter Alblas [email protected] / 043 -3219941



biotoop

Speurtocht in de Eijsder Beemden Stichting Limburgs Landschap CNME Maastricht en regio groep 7 en 8 Stichting het Limburgs Landschap is de beheerder van het natuurterrein de Eijsder Beemden langs de Maas tussen Eijsden en Oost-Maarland. Voor de beheerder is het belangrijk dat de mensen die rond het natuurgebied wonen, vertrouwd raken met en kunnen genieten van het terrein. We leren tijdens deze veldwerkles de spelregels van het gebied. In het kort: de dieren wonen er, de mensen zijn er te gast. Middels diverse opdrachten ontdekken de kinderen de rijkdom van dit gebied. De les wordt gegeven door een medewerker van het CNME. Locatie Periode Duur Voorbereiding

Nodig Kosten

Contactpersoon

Oost Maarland, gemeente Eijsden. Parkeerplaats bij Eijsder Beemden Mei, juni, juli 1 dagdeel DVD 'Wilde Paarden' (30 minuten), te reserveren en af te halen in de Onderwijswerkplaats van het CNME [email protected] 6 hulpouders (1 per groepje van 4 à 5 leerlingen) Scholen uit Maastricht € 45,Scholen uit regio gemeenten € 150,00 Scholen uit Eijsden: € 72,50 (door subsidie Stg.Limburgs Landschap) John Steijns [email protected] 043 -3219941



biotoop

De Kasteeltuin van Oud Valkenburg speurtocht

IVN Valkenburg groep 5 t/m 8 Een oase van groen, een harmonie van geuren en kleuren, een uniek gebied in een monumentale omgeving. Ooit was het de tuin van kasteel Schaloen. Nu een combinatie van heemtuin en kruidentuin, samen met de watermolen vormen zij de drie elementen van de kasteeltuin Oud-Valkenburg, een kostbaar erfgoed waar geschiedenis en natuur hand in hand gaan! Tijdens deze speurtocht leren de kinderen spelenderwijs allerlei facetten van de tuin kennen. Ze zien oude groentenrassen, oude gewassen die vroeger op het land werden verbouwd maar bijvoorbeeld ook bijen in actie, een poel met wervelend waterleven, een kruidentuin en een eeuwenoude watermolen. Ook het dierlijk leven in de tuin wordt behandeld. www.kasteeltuinoudvalkenburg.nl Locatie Kosten Contactpersoon E-mail: Website:

Oud-Valkenburg 1, 6305 AA, Schin op Geul € 1,00 per leerling en begeleider Margriet Tabbers. 043-4592329 of 0651189532 [email protected] www.kasteeltuinoudvalkenburg.nl



boerderij

Van koe tot melk: de boer(in) op bezoek in de klas klas...!!! Lacro-i-Acro Boerderij Educatie groep 1 t/m 8 Van koe tot melk De boer en/of boerin komt op bezoek op school. M.b.v. PowerPoint en een werkblad wordt een presentatie gegeven. Daarnaast worden diverse materialen en spullen meegenomen, zoals oormerk, koeienvoer, melkproducten, etc. Horen, zien, voelen, proeven, ruiken en …..vooral BELEVEND leren. Deze les kan voorafgaan aan een bezoek aan de boerderij in St Geertruid (kan apart gereserveerd worden via NME-gids).

Locatie Periode Duur

Contactpersoon

op school maart t/m oktober (alleen op woensdag en vrijdag) 1,5 uur. € 75,00 voor max 20 kinderen. Daarboven € 2,50 per kind. Rebecca Steinbusch-Lacroix . (06 52436850)


www.cnme.nl/nmegids2

51

boerderij

Tussen de koeien - Boerderijbezoek

!!!

Lacro-i-Acro Boerderij Educatie groep 1 t/m 8 Bezoek met de klas de boerderij en krijg een persoonlijke rondleiding door de boer en/of boerin. Zie hoe de koeien leven en verzorgd worden. Ontdek wat er op de boerderij allemaal te doen is. Horen, zien, voelen, proeven, ruiken en …..vooral BELEVEND leren. Dit bezoek kan vooraf gegaan worden door een les in de klas, gegeven door de boer en/of boerin (deze les wordt ook aangeboden via de NME-gids).

Locatie Periode Duur Kosten Contactpersoon

Op de boerderij: Eindstraat 30, St Geertruid maart t/m oktober (alleen op woensdag en vrijdag) 1,5 uur. € 55,00 (20 kinderen) Rebecca Steinbusch-Lacroix . (06 52436850)



pascal oors

boerderij

Werken op de boerderij CNME Maastricht en regio groep 7 en 8 Wat komt er allemaal bij kijken voordat een bal gehakt, aardappelen of een boterham op je bord liggen? Door de strenge regelgeving kun je niet meer zomaar een kijkje nemen op een echte boerderij. Hoe koeien eten, hoe varkens ruiken, hoe kippen reageren zijn ervaringen die je niet zo gauw in het dagelijks leven opdoet. Tijdens de boerderijles steken de kinderen de handen uit de mouwen en raken al doende met de dieren vertrouwd. Het verschil tussen een echt boerenbedrijf en een kinderboerderij wordt duidelijk. Deze les wordt door een medewerker van het CNME gegeven. Locatie Periode Tijdsinvestering Kosten Contactpersoon

Boerderij Daalhoeve, Romeinsebaan 200, 6215 SK Maastricht Zomer, herfst, winter. 9.30 u. Ruim 2 uur Maastrichtse scholen € 45,00 Scholen buiten Maastricht € 150,00 Pauline Wolters [email protected] 043 -3219941



boerderij

De Boer Op Boerderij Oan Köbbes Maasveld/Heugem groep 5 t/m 7 Boerderij 'Oan Köbbes' maakt deel uit van Maasveld, een zorginstelling voor mensen met een verstandelijk beperking. De boerderij biedt arbeidsplaatsen op het gebied van dierverzorging, tuinbouw en bosbouw aan mensen met een verstandelijke beperking. Daarnaast heeft de boerderij een recreatieve functie voor Maasveld en de wijk Heugem. De kinderen gaan de boerderijdieren verzorgen en leren dat van de boerderijmedewerkers met een verstandelijke beperking voor wie dat dagelijks werk is. Zij geven, onder coördinatie van een personeelslid van Maasveld, de les. U sluit zelf de les af door in het kringgesprek in te gaan op de belevenissen van de kinderen. Locatie Periode Duur Nodig Kosten Contactpersoon

Maasvelderweg 1, 6229 XT Maastricht April t/m juli en september t/m november Dinsdag of vrijdag / 9.30 u. ongeveer 2 uur 4 hulpouders / vrijwilligers € 30,00 Jos Peeters [email protected] 06 -22 55 34 86 / 043 – 3568700



prehistorie

Expeditie Vuursteenmijnen in het Savelsbos Staatsbosbeheer groep 6 t/m 8 en onderbouw VMBO Diep in het Savelsbos ligt het oudste archeologische en industrieel monument van Nederland. Het zijn vuursteenmijnen die zo´n 5000 jaar geleden werd geëxploiteerd. Het spannende verhaal 'Ruzie om de vuursteenmijn' van Jacques Vriens dat in de steentijd en in het Savelsbos speelt, dient als uitgangspunt voor het bezoek van leerlingen aan deze archeologische site. Bij hun bezoek aan de mijn worden de leerlingen door een tijdmachine teruggebracht naar de tijd van Gente en Fjor, het meisje en de jongen uit het verhaal. Leerlingen leren over het gebruik van vuursteen en de vuursteenmijnen. De kinderen leren over natuur, cultuur en archeologie. Locatie Periode Duur Voorbereiding


Vuursteenmijnen Savelsbos April t/m September 1 dagdeel Website over de steentijd. Leskist, te leen in de Onderwijswerkplaats van het CNME [email protected] / 043 - 3219941 € 60,00 Staatsbosbeheer, Gerendal 7, 6305 PA, Schin op Geul, [email protected] / 043 - 4599138


www.cnme.nl/nmegids2 www.vuursteenmijn.nl 55

prehistorie

Monsters uit het verleden Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 4 t/m 6 Lesprogramma over uitgestorven dieren. Tijdens een inleidend verhaal krijgen de leerlingen een indruk hoe ons land er miljoenen jaren geleden uitzag. Wat zijn fossielen? Waarom kun je rond Maastricht zoveel fossielen vinden? In de Krijtzee leefden grote mosasaurussen, maar ook andere dieren. Wat zullen deze dieren gegeten hebben? De kinderen gaan zelf, aan de hand van een opdrachtenboekje, aan de slag in de geologiezaal van het museum. Ze maken daar kennis met het verre verleden van Zuid-Limburg. Ze leren dat je aan het fossielen gebit kan zien of het dier een roofdier was of een planteneter. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 1,5 uur Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Volwassenen € 5,00. Materiaalkosten / Rondleiding € 20,00 [email protected] / 043-3505490



prehistorie

Zelf minifossielen zoeken Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 6 t/m 8 van het basis onderwijs groep 1 t/m 6 van het voortgezet onderwijs Alleen in Zuid-Limburg komt mergel aan of vlak aan de oppervlakte voor. Het mergelpracticum biedt een unieke mogelijkheid om het antwoord te vinden op de vraag wat mergel is en hoe het is ontstaan. Leerlingen kunnen zelf aan de slag met 66 miljoen jaar oud fossielengruis. Onder begeleiding van een medewerker van het museum ontdekken ze onder de microscoop de meest bijzondere fossielen: schaaltjes en schelpjes van dieren die aan het eind van het dinosaurussentijdperk in de Krijtzee leefden. De leukste vondsten mogen ze samen met een minifossielen-opzoekboekje, mee naar huis nemen. Het is mogelijk om deze activiteit te combineren met een rondleiding. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 30 minuten (practicum) Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Volwassenen € 5,00. Practicum € 1,20 per persoon [email protected] / 043-3505490



prehistorie

Steen-0-loog aan de Maas Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 6 t/m 8 De Maas heeft het landschap van Zuid-Limburg grotendeels gebouwd. Tijdens de inleiding krijgen de kinderen een klankbeeld over de invloed van deze regenrivier. Tijdens de les kunnen leerlingen zelf uitproberen hoe hard een rivier moet stromen om zand en klei mee te nemen. Bovendien kunnen ze in een stenenlab grind onderzoeken en op naam proberen te brengen. Leerlingen ontdekken welke invloed een rivier op het landschap heeft en waar het Maasgrind van oorsprong vandaan komt. De leerlingen krijgen het doe-boekje met de opdrachten en potlood na afloop mee. Ook de steen die ze tijdens de les onderzocht hebben mag mee. Voor de klas is een grindkistje beschikbaar. Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 1,5 uur Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Volwassenen € 5,00. Materiaalkosten € 20,00 [email protected] / 043-3505490



museum

Rondleiding museum Natuurhistorisch Museum Maastricht \ groep 6 t/m 8 basis onderwijs groep 1 t/m 6 voortgezet onderwijs Maak een reis door de tijd, van het steenkooltijdperk en de Krijtzee met de Mosasaurus tot het aquarium met de vissen die vandaag in de Limburgse beken leven. Bekijk de dieren van de hellingbossen, de kalkgraslanden en de grindgaten, of snuffel eens rond in het oude, ‘bruin’ museum, een stijlkamer uit de 19e eeuw. De afdeling ‘dynamiek’ vertelt het verhaal van hoe mens en natuur elkaar beïnvloeden. In het insectarium kun je een kijkje nemen in een bijenkast (met echte, levende bijen!). Het fossiel van de ‘nieuwe’ mosasaurus ‘Bèr’, een 66 miljoen jaar oud reusachtig zeereptiel uit de Krijtzee, heeft inmiddels een eigen huis gekregen in de museumtuin.

Locatie Periode Duur Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar 30 minuten (rondleiding) Scholen in Maastricht € 40,00; Scholen in de regio per kind € 3,00. Volwassenen € 5,00. Rondleiding € 20,00 [email protected] / 043-3505490



museum

Bezoek met opdrachten Natuurhistorisch Museum Maastricht groep 1 t/m 6 voortgezet onderwijs Leerlingen vinden 'gestuurd' hun weg door het museum. Dat kan heel goed met behulp van werkbladen. Ieder werkblad behandelt en stukje uit de exposities. Door een keuze te maken uit de beschikbare werkbladen kan de docent zelf bepalen hoe het programma voor de leerlingen er uit komt te zien. In breedbeeld projectie met surround-sound geluid wordt de geschiedenis van Zuid-Limburg behandeld. Onder de titel 'Graven naar het Verleden' worden de veranderingen in de laatste driehonderd miljoen jaar in een kwartiertje samengevat. Een goede inleiding op een museumbezoek met werkbladen of op een practicum. Locatie Periode Voorbereiding Kosten

Contactpersoon

Bosquetplein, 6 – 7, 6211 KJ Maastricht. www.nhmmaastricht.nl Hele jaar De werkbladen kunnen op school, vanaf de website van het museum in pdf-format gedownload worden. Scholen in Maastricht € 40,00 Scholen in de regio per kind € 3,00 Volwassenen € 5,00. Eventuele aanschaf werkbladen € 0,05 per werkblad. [email protected] / 043-3505490



Aanbodoverzicht gesorteerd op groep titel

groep

leverancier

Van graan tot Pepernoot

1,2

CNME

32

Kleine diertjes (zelfdoe-les)

1,2

CNME

11

Rondje Boerderij Daalhoeve

1,2

CNME

19

Lentekriebels

1,2

CNME

45

Rondje Boerderij de Grubbe

1,2

CNME

20

Onze Dieren

1,2,3,4

Boerderij Daalhoeve

24

Van Graan tot Kerstkrans

1,2,3,4

CNME

33

De honingbij

1,2,3,4

NHM

25

Rondje Dierenrijk

1,2,3,4

NHM

26

Paashaasjes of paasbrood bakken in de houtoven

1,2,3,4,5

Bakster Reijmerstok

39

Bezoek met opdrachten

1,2,3,4,5,6

NHM

60

Brood bakken in houtgestookte oven

1,2,3,4,5,6,7,8 Bakster Reijmerstok

35

Pizza’s bakken in een houtgestookte oven.


36

Kerstmannetjes maken en bakken in de houtoven


37

Van akker tot bakker

1,2,3,4,5,6,7,8 Bisschopsmolen

40

De Speelkar

1,2,3,4,5,6,7,8 CNME

2

Eieren uitbroeden op school

1,2,3,4,5,6,7,8 CNME

15

Aan de slag met de 2-km analyse

1,2,3,4,5,6,7,8 CNME

3

Tuinieren met kinderen in de 4-kante Meter Schooltuin

1,2,3,4,5,6,7,8 CNME

31

U vraagt, wij draaien ...!!!

1,2,3,4,5,6,7,8 CNME

6

Dieren in de klas

1,2,3,4,5,6,7,8 Boerderij Daalhoeve

17

Dieren in de klas

1,2,3,4,5,6,7,8 Dierenambulance

18

Tussen de koeien - Boerderijbezoek

1,2,3,4,5,6,7,8 Lacro-i-Agro Boerderij-Educatie

52

Van koe tot melk: de boer(in) op bezoek in de klas...!!!

1,2,3,4,5,6,7,8 Lacro-i-Agro Boerderij-Educatie

51

Schapendrijven met bordercollies

1,2,3,4,5,6,7,8 Paradijsvogels

28

Sjoen Graas: Met de schapen op stap

1,2,3,4,5,6,7,8 Sjoen Graas (schaapskudde)

30

De das in Limburg

1,2,3,4,5,6,7,8 Dassenwerkgroep Limburg

29

Herfstexcursie / kabouterpad (zelfdoe-les)

3,4

CNME

44

Speurneus Spinnenweb

3,4

CNME

12

Hoe Limburgs is de Limburgse vlaai?

3,4,5,6,7,8

Bisschopsmolen

41

De stadsboswachter: de mierenwereld.

3,4,5,6,7,8

CNME

16

Monsters uit het verleden

4,5,6

NHM

56

61

pag.

titel

groep

leverancier

Pizza en vlaai bakken

4,5,6,7,8

Paradijsvogels

42

Wilde Bijen Hotel (materiaalzending)

4,5,6,7,8

CNME

14

Kijk en doe kaarten (zelfdoe-les)

5,6

CNME

21


5,6

Aön Köbbes

22


5,6

Boerderij De Grubbe

23

Savelsbos, slordigste bos van Nederland?

5,6

Staatsbosbeheer en CNME

48

De Boer Op (boerderij Oan Kobbes Heugem)

5,6,7

Boerderij Oan Kobbes Maasveld

54

Huisdieren, een les met een levend luchtje....!

5,6,7,8

CNME

13

Op speurtocht door de kasteeltuin Oud-Valkenburg

5,6,7,8

IVN Valkenburg

50

Avontuur - en spellendag in de Limburgse natuur

5,6,7,8

Paradijsvogels

8

Boerengolf in Cottessen - mooiste stukje Limburg

5,6,7,8

Paradijsvogels

9

Een ambachtelijke maalderij

5,6,7,8

Torenmolen Gronsveld

34

Natuurwandeling met kompas en GPS

5,6,7,8

Paradijsvogels

10

Speurtocht in de binnenstad

6,7,8

CNME

47

Expeditie Vuursteenmijnen in het Savelsbos

6,7,8

Staatsbosbeheer

55

Kerststol maken en bakken in houtgestookte oven

6,7,8

Bakster Reijmerstok

38

Steen-0-loog aan de Maas

6,7,8

NHM

58

Het ontstaan van het Limburgse Landschap

6,7,8

Paradijsvogels

7

Natuurwandeling - speurtocht met kompas en GPS

6,7,8

Paradijsvogels

10

Rondleiding museum

6,7,8

NHM

59

Wat vinden uilen lekker

6,7,8

NHM

27

Zelf minifossielen zoeken

6,7,8

NHM

57

De Speelkar

1 t/m 8

CNME

2

Adoptieproject: meewerken in natuurgebiedjes

7,8

CNME

46

Cradle to Cradle; hype of toekomst?

7,8

CNME

1

Werken op de boerderij

7,8

CNME

53

Werk aan de winkel in de Oude Molen Speurtocht in de Eijsder Beemden

7,8 7,8

Oude Molen Valkenburg Limburgs Landschap ism CNME

43 49

Onderhoud van de groene speelpleinen op school.

volw

CNME

5

Ontwerp en aanleg groene schoolpleinen

volw

CNME

4

62

pag.

Leskisten Afval de wereld rond Bandkeramiekers Bodem van zuid-limburg Braakballen pluizen Eieren uitbroeden op school Energie Expeditiekist vuursteenmijnen Heksendiploma - a lessen 1 t/m 5 Herfstgeheimen Job vindt een veer Kistje kleine weerd (verrekijkers) Kriebel-krabbel-kruip Loepen en lenzen Materialen veldwerk (kistjes) Pakket waterdiertjes practicum Papier scheppen (klein pakket) Prehistorie Smaaklessen Stenenkistje Vier Seizoenen Spel Vraag het de boom zelf maar Waterkringloop Werken met wol Zuivel

In een leskist vindt u materialen rondom een bepaald thema waarin meestal voldoende materiaal te vinden is om met een hele groep aan te werken. De meeste kisten zijn gratis te leen voor een periode van 3 weken (met mogelijkheid tot verlengen). U dient de kisten zelf op te halen en na gebruik weer retour te brengen. Meer informatie over lesmaterialen die wij uitlenen: www.cnme.nl. De leskisten die hier genoemd zijn kunt u reserveren via de NME-gids (www.cnme.nl/nmegids2), maar u kunt ook bellen met onze medewerkers van de Onderwijswerkplaats gedurende de woensdag en donderdagmiddag tussen 14.00 en 16.45 uur (043 3219941). En tenslotte kunt u ook reserveren via de web-pagina’s van de Onderwijswerkplaats: www.cnme.nl (klik op “Educatie” in de linkerkolom, vervolgens op “Basisonderwijs” en tenslotte op “Onderwijswerkplaats”). Voor vragen kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het CNME [email protected] of 043 3219941

63

INSCHRIJVINGENALLEEN MOGELIJKVIA DEDIGITALE NMEGIDS! WIJHELPENUGRAAG TEL043-3219941

Cradle to Cradle; hype of toekomst? CNME Maastricht en regio. groep 7 8. duurzaam handelen

Recommend Documents