Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
© Copyright © Alle rechten voorbehouden. Dit digitale handboek heeft een beperkte licentie. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, digitaal of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de eigenaar van Hockeyoefeningen.nl. Voor meer informatie vragen wij u contact met ons op te nemen via de website. Wilt u meerdere versies van dit digitale handboek bestellen (bijvoorbeeld voor alle trainers van uw vereniging) dan kunt u bij ons meerdere licenties afnemen. In dit geval is het ook mogelijk om gedrukte exemplaren te bestellen. Neem hiervoor contact met ons op via de website. Wij hopen dat iedereen zo fair is om zich aan deze copyright regels te houden. Mocht dit niet baten dan zien wij ons, wegens verlies van inkomsten, genoodzaakt om stappen te ondernemen.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Inhoudsopgave Zaalhockey, een korte introductie ......................................................................... 4 Het spel ................................................................................................................................................................. 4 Het veld................................................................................................................................................................. 4 Spelregels............................................................................................................................................................. 5
Technische / individuele vaardigheden.................................................................. 7 Laag zitten............................................................................................................................................................ 7 Niet stilstaan met de bal ................................................................................................................................ 7 Iedereen is zowel aanvaller als verdediger ........................................................................................... 7 Zorg dat je in balbezit altijd iemand hebt die diep staat .................................................................. 7 Pass en stop een bal met de steel van je stik, niet de krul ............................................................... 7 Gebruik zo min mogelijk je backhand...................................................................................................... 7 Naar voren verdedigen................................................................................................................................... 7 Individuele vaardigheden voor een keeper........................................................................................... 7
De basistactieken bij zaalhockey ........................................................................... 8 1. Het 2-2-1 systeem (huisje).........................................................................................................................8 2. Het 2-1-2 systeem (dobbelsteen 5)...................................................................................................... 8 3. Verdedigen...................................................................................................................................................... 9 4. Meer uitgebreide voorbeelden van zone verdediging................................................................10 4.1 Druk zetten op de opbouw van de tegenpartij............................................................................10 4.2 Verdedigen bij balbezit van de tegenstander ..............................................................................13
De strafcorner in de zaal ......................................................................................17 Corner aanvallen.............................................................................................................................................17 Corner verdedigend.......................................................................................................................................18
Wat wordt er verwacht van een zaalhockey keeper? ............................................19 1. Kom uit je doel ............................................................................................................................................19 2. Hou de bal laag............................................................................................................................................19 3. Gebruik je handen......................................................................................................................................19 4. Ga op de speler met bal af.......................................................................................................................19 5. Uitlopen bij de strafcorner.....................................................................................................................19
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Zaalhockey, een korte introductie Zaalhockey is een variant op het hockeyspel dat we normaal op (kunst)gras spelen, maar let op: het is zeker geen veldhockey in de zaal. Het is een indoorsport en wordt, zoals de naam al doet vermoeden, gespeeld in een zaal/sporthal. In Nederland wordt zaalhockey met name beoefend in de wintermaanden december, januari en februari als invulling van de winterstop van het veldhockey. Een van de belangrijkste kenmerken van zaalhockey is de hoge snelheid waarmee het spel gespeeld wordt.
Het spel Zaalhockey vertoont veel verschillen ten opzichte van het veldhockey. Zo is het veld kleiner, zijn de teams kleiner, ligt er een balk op de zijlijn waar je tegen mag spelen, gebruik je andere sticks en zijn er tal van verschillen in de spelregels.
Het veld Het zaalhockeyveld ziet er als volgt uit: 36 – 44 meter
18 – 22 meter
Omdat niet iedere sporthal dezelfde afmetingen heeft zijn er onder en bovengrenzen opgesteld voor de afmetingen van een zaalhockeyveld. Zo is het veld 36 tot 44 meter lang en 18 tot 22 meter breed. Op de zijlijn ligt een balk waar de bal tegenaan gespeeld mag worden. Naast het veld is het volgende aanwezig: Teambank; ieder team heeft een bank ter beschikking waar de coach en wisselspelers plaatsnemen. Volgens de officiële regels moet de coach zelfs altijd binnen 1,5 meter van deze bank blijven. Wedstrijdtafel; bij de meeste zaalhockeywedstrijden is er een wedstrijdtafel beschikbaar. Hier wordt de tijd en de stand bijgehouden. Strafbank; de strafbank is voor spelers die een tijdstraf hebben gekregen.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal ! Spelregels Voordat we starten met de trainingen zetten we kort even de belangrijkste verschillen tussen veld- en zaalhockey op een rijtje.
Veldhockey
Zaalhockey
1. Spelen van de bal Slaan, hoge en lage push, scoop toegestaan
bal mag van de grond, mits niet gevaarlijk
Alleen pushen is toegestaan, stick vlak bij bal aan de grond, duwbeweging met stick, geen schuifslag bal moet langs de grond worden verplaatst, behalve bij een push op doel. Bij het stoppen mag de bal niet (max. 10 cm.) opspringen. Het liften over de stick van de tegenstander is dus ook niet toegestaan.
2. Teams, wissels team heeft max. 16 spelers Met minimaal 8 beginnen, max. 11 in veld niet staken bij minder dan 8 in team foutief wisselen: aanvoerder aanspreken
team heeft max. 12 spelers Met minimaal 4 beginnen, max. 6 in het veld niet staken bij minder dan 4 in team bewust foutieve wissel: strafcorner
3. Tijdwaarneming, bijhouden stand Scheidsrechter
Zaalleiding
4. Wat mag niet Liggend spelen is toegestaan
veldspeler mag niet liggend spelen en niet op hand, knie of arm steunen. Alleen stickhand mag op de grond rusten (handschoen). Keeper mag alleen liggend spelen in de eigen cirkel. het is, op straffe van direct geel, ten strengste verboden de bal rechtstreeks richting lichaam of stick van een speler te pushen. bal met stick tegen balk klemmen mag niet.
5. Bal buiten het speelveld bal via verdediger onopzettelijk vanaf het gehele speelveld over de achterlijn: lange corner bal via verdediger opzettelijk vanaf het gehele speelveld over de achterlijn: strafcorner bal over zijlijn: inslaan
bal via een aanvaller over achterlijn: uitslaan recht tegenover plaats waar bal over de achterlijn ging, max. 15 m.
bal via verdediger onopzettelijk vanaf het gehele speelveld over de achterlijn: uitpush verdediging bal via verdediger opzettelijk vanaf het gehele speelveld over de achterlijn: strafcorner bal over zijbalk: inpush 1 m van zijbalk (als de bal binnen de cirkel over zijbalk: inpush op 1 meter afstand vanaf het snijpunt cirkelzijbalk) bal via een aanvaller over de achterlijn: uitpush recht tegenover plaats waar bal over achterlijn ging, max. 9 m.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Veldhockey
Zaalhockey
6. Afstand bij spelhervatting afstand tegenstander min. 5 m. bal 1 m. verplaatst voordat medespeler deze mag aanraken aanvallende vrije slag binnen 5 m. van de cirkel: aanvallers én verdedigers op min. 5 m. strafverzwaring: vrije slag max. 10 m. naar voren vrije slag in de eigen cirkel: overal in de cirkel of op max.15 m. van achterlijn recht tegenover plaats overtreding; tegenstanders op 5m
afstand tegenstander min. 3 m. bal 10 cm. verplaatst voordat medespeler deze mag aanraken aanvallende vrije push binnen 3 m. van de cirkel: aanvallers én verdedigers op min. 3 m. strafverzwaring: vrije push max. 5 m. naar voren vrije push in de eigen cirkel: overal in de cirkel of op max.9 m. van achterlijn recht tegenover plaats overtreding; tegenstanders op 3 m.
7. Strafcorner max. vijf spelers (incl. keeper) achter de doel- /achterlijn op min. 5 m van de aangever; andere medespelers achter de middenlijn, keeper niet verplicht in doel slag mag alleen tot plankhoogte, push mag hoog, mits niet gevaarlijk strafcornerregels vervallen wanneer bal meer dan 5m. buiten cirkel komt
keeper verplicht in doel; andere verdedigers achter achterlijn, aan andere zijde doel dan waarvan strafcorner wordt aangegeven slag mag niet, push mag hoog, mits niet gevaarlijk strafcornerregels vervallen wanneer bal meer dan 3m. buiten cirkel komt
8. Persoonlijke straffen 1. vermaning 2. groen 3. geel (verbaal 5 min.; fysiek 10 min.) speler op teambank 4. rood (resterende speeltijd weg uit directe omgeving van speelveld terugkeer na gele kaart: scheidsrechter geeft aan
1. vermaning 2. groen 3. geel (verbaal 2 min.; fysiek 5 min.) speler op strafbank bij zaalleiding 4. rood (resterende speeltijd weg uit hal) terugkeer na gele kaart: tijdwaarnemer geeft aan
9. Straftoepassing opzettelijke overtreding verdediger binnen 23m gebied en buiten cirkel: strafcorner
opzettelijke overtreding verdediger hele eigen helft en buiten cirkel: strafcorner
Regel wijzigingen seizoen 2010 – 2011 Net als bij het veldhockey mag je in de zaal voortaan gebruik maken van de self-pass. Voor een compleet overzicht van de regels en regelwijzigingen verwijzen wij je graag naar de website van de KNHB ( www.knhb.nl ).
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Technische / individuele vaardigheden Van oudsher spelen we in Nederland zaalhockey door gebruik te maken van veel creativiteit en techniek. Hoewel er de afgelopen jaren een omslag is gekomen naar meer tactisch en ook verdedigend spelen, blijft techniek een belangrijk aspect bij het zaalhockey. Zaalhockey kan dan ook beschouwd worden als een uitstekende training voor het veldhockey.
Laag zitten Een bal mag in de zaal niet hoog, zelfs het liften over de stick mag niet, dus door laag te zitten verklein je de kans dat de tegenstander je weet te passeren enorm.
Niet stilstaan met de bal Wanneer je stil staat kan de tegenstander dichterbij komen. Hoe dichterbij de tegenstander staat, hoe moeilijker het is om hem of haar voorbij te spelen.
Iedereen is zowel aanvaller als verdediger Je speelt in de zaal wat betreft de veldspelers 5 tegen 5. Wanneer één speler niet goed meedoet heb je meteen een ondertal situatie. De keerzijde is dat wanneer er iemand van de tegenstander niet meedoet, of je iemand voorbij speelt je altijd een overtal hebt.
Zorg dat je in balbezit altijd iemand hebt die diep staat Doordat er balken liggen i.p.v. zijlijnen, kan je in veel situaties de bal in één pass helemaal naar de cirkel van de tegenstander pushen. Zorg er daarom voor dat er altijd iemand genoeg diepte heeft.
Pass en stop een bal met de steel van je stik, niet de krul Een zaalstick is erg dun, daardoor kan je minder hard pushen en minder gemakkelijk stoppen dan op het veld. Wanneer je met je steel pusht i.p.v. je krul, gaan ballen harder en vlakker. Daarnaast kan je de ballen veel makkelijker stoppen en zullen ze minder snel van je stick afkaatsen.
Gebruik zo min mogelijk je backhand Het is in de zaal erg moeilijk om je backhand te passen en nog moeilijker om een bal te stoppen. Probeer in de zaal zoveel mogelijk met je forehand te doen, je bent hiermee sterker in duels en passing.
Naar voren verdedigen In de zaal moet je altijd naar voren stappen als verdediger. Hoe dichter je bij de tegenstander met bal staat, hoe moeilijker het is om langs jou te komen. Wanneer je achteruit stapt kunnen ze de balk gebruiken om je voorbij te spelen.
Individuele vaardigheden voor een keeper Voor keepers gelden een tal van afwijkende vaardigheden t.o.v. het veldhockey. Achter in dit handboek hebben we dan ook een overzicht geplaatst met de meest belangrijke vaardigheden. Wij adviseren dan ook om dit schema te overhandigen aan je zaalhockey keeper/keepster.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
De basistactieken bij zaalhockey Bij het zaalhockey zijn vele tactieken mogelijk. De belangrijkste tactieken/spelsystemen die in de meeste teams worden gehanteerd zijn het 2-2-1 en het2-1-2 systeem, we leggen ze hier kort uit. Het is belangrijk om deze spelsystemen te (her)kennen, al is het alleen maar om in te kunnen spelen op deze tactiek van je tegenstander. We gaan daarom niet alleen in op de tactieken bij balbezit, maar ook hoe je bepaalde opstellingen moet verdedigen. Bij zaalhockey verdedigen we namelijk in zones i.p.v. op de man en is er een verschil in het verdedigende systeem en het aanvallende systeem.
1. Het 2-2-1 systeem (huisje) Bij het huisje hanteren we een 2-2-1 opstelling. Je hebt dus een Linksachter (LA), Rechtsachter (RA), Linksmidden (LM), Rechtsmidden (RM), en een Spits (S).
Dit spelsysteem is goed bruikbaar wanneer je een sterk aanvallende ploeg tegenover je hebt staan. Beide flanken worden goed verdedigd door de LA-LM en RA-RM. Belangrijke taken voor de LM en RM op het moment van verdedigen zijn: het dichtzetten van de balk en het dichtzetten van de diagonale pass. Oftewel wanneer de bal zich aan de linkerkant bevindt (voor de tegenstander rechts), dan zet de LM de balk dicht en RM de diagonale pass. Aanvallend maken we bij dit spelsysteem vaak gebruik van de platte driehoek voorin.
2. Het 2-1-2 systeem (dobbelsteen 5) Bij de dobbelsteen hanteren we een 2-1-2 opstelling. Je hebt dus een Linksachter (LA), Rechtsachter (RA), Mid-midden (MM), Rechtsvoor (RV) en een Linksvoor (LV).
Dit spelsysteem is waarschijnlijk het meest gebruikte systeem bij het zaalhockey. In de meeste patronen bij het zaalhockey wordt de aanval gezocht over de flanken. Je zal dan ook merken dat de verdedigers van de tegenstander zich vaak breed bevinden om de links- en rechtsvoor te dekken. Het voordeel van dit systeem is dat je gebruik kunt maken van de mid-midden om de tegenstander te verassen, vaak is er namelijk geen verdediger die de opkomende mid-midden oppakt. Variatie: Vanuit de dobbelsteen 5 kun je makkelijk omschakelen naar een omgekeerd huisje. Hierbij speel je dus een soort van 3-2 systeem. De centrumverdediger legt een sterk accent op het verdedigend deel van het team. Dit systeem kan leiden tot een sterke nadruk op aanvallen over rechts, via de rechterverdediger, wanneer de twee spitsen nadrukkelijk naar links bewegen.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
3. Verdedigen Omdat we bij het zaalhockey in zones verdedigen kunnen we grotendeels bepaalde standaarden aanhouden bij het verdedigen. Zo zetten de 3 voorhoede spelers de as van het veld dicht en de 2 vleugelverdedigers zetten de balk dicht aan de kant waar de bal zich bevindt. Deze vleugelverdedigers geven elkaar rugdekking, zoals terug te zien is op de komende afbeeldingen. In afbeelding 1 zie je hoe de verdediging zich opstelt wanneer de aanvallende partij (de partij in balbezit) in een dobbelsteen 5 staat opgesteld. De pylonen staan voor de aanvallende partij en de ‘v’tjes staan voor de verdedigende partij. Met de gele cirkel om de verdediger duiden we zijn/haar (stick)bereik aan.
Afbeelding 1: Basis zone verdediging
Zoals je in de afbeelding kunt zien is de bal op dit moment bij de linksachter van de opbouwende partij. De 3 voorhoede spelers zetten in dit geval de as dicht waarna ze eventueel kunnen uitstappen op de links- of rechtsachter van de tegenpartij. De vleugelverdedigers pakken de bal langs de balk en geven elkaar rugdekking. De middenvelder en de balkant spits sluiten bij wanneer de bal aan de balk wordt ingespeeld. Het spreekt voor zich dat de gehele verdedigende opstelling zich spiegelt wanneer de bal verplaatst van de links achter naar de rechtsachter. Dit is in afbeelding 1 ook aangegeven voor de 2 vleugelverdedigers d.m.v. pijlen.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
4. Meer uitgebreide voorbeelden van zone verdediging Let op: dit zijn over het algemeen de posities die je zou moeten innemen bij de verschillende spelsituaties. Hier is echter weinig ruimte voor individuele fouten, waardoor het risico hoog is voor zaalhockeyteams op een wat lager niveau.
4.1 Druk zetten op de opbouw van de tegenpartij
Afbeelding 2: Druk zetten tegen een opbouw van 2 (1)
Afbeelding 3: Druk zetten tegen een opbouw van 2 (2)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 4: Druk zetten tegen een opbouw van 2 (3)
Afbeelding 5: Druk zetten tegen een opbouw van 3 (1)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 6: Druk zetten tegen een opbouw van 3 (2)
Afbeelding 7: Druk zetten tegen een opbouw van 3 (3)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 8: Druk zetten tegen een opbouw van 3 (4)
4.2 Verdedigen bij balbezit van de tegenstander
Afbeelding 9: Verdedigen tegen een opbouw van 2 (1)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 10: Verdedigen tegen een opbouw van 2 (2)
Afbeelding 11: Verdedigen tegen een opbouw van 3 (1)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 12: Verdedigen tegen een opbouw van 3 (2)
Afbeelding 13: Verdedigen tegen een opbouw van 3 (3)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Afbeelding 14: Verdedigen tegen een opbouw van 3 (4)
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
De strafcorner in de zaal Corner aanvallen Een aanvallende strafcorner kan op tal van verschillende manieren worden uitgevoerd. We gaan dan ook niet in op alle mogelijke varianten, maar we laten je enkele voorbeelden zien zodat we kunnen uitleggen waar je op moet letten.
B
Afbeelding 17: Strafcorner kort - direct
Afbeelding 16: Strafcorner terug op aangever
Bij de strafcorner komt de keeper vaak ver uit zijn/haar goal (hierover later meer). Als aanvallende partij moet je hier dan ook rekening mee houden en er eventueel gebruik van maken. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de uitlopers, omdat de cirkel kleiner is dan bij het veldhockey zijn deze sneller op de kopcirkel. Je kunt de bal direct op goal schieten (afb. 16), dit is vooral van belang als de keeper blijft staan. Maar je kunt ook om de uitlopende keeper heen spelen zoals we bij afbeelding 15 en 17 doen. Afbeelding 15: Strafcorner variant 3
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Corner verdedigend Bij de verdedigende corner is het van belang dat de keeper uit zijn/haar goal komt en zo de goal kleiner maakt. Het is namelijk vrij eenvoudig voor een aanvaller om bij het zaalhockey de bal hard (en hoog) te plaatsen. Doordat je uitkomt verklein je de goal en vergroot je de kans om de bal tegen te houden. Bij de corner verdedigend loopt één verdediger met de keeper mee naar de kopcirkel, de andere blijft iets links van de strafbalstip. Daarnaast loopt één uitloper achter de keeper door om de aangever de verdedigen. In het algemeen zijn er 2 opties: 1. Je komt ver uit je goal. Je loopt in dit geval uit naar de kopcirkel waar de bal gestopt wordt door de tegenstander. De uitlopers voorkomen dat de keeper uitgespeeld wordt. 2. Je loopt als keeper half uit. Hiermee geef je de schijn dat je helemaal uitloopt (waardoor de tegenstander vaak een variant probeert). Op deze manier maak je toch je goal een stuk kleiner maar hou je ook de mogelijkheid om een variant te stoppen.
Afbeelding 18: Keeper komt volledig uit
Afbeelding 19: Keeper komt half uit (schijn)
Let op: Met ingang van het seizoen 2009-2010 mogen verdedigers ook achter de middellijn plaatsnemen! Het is dus, zeker bij zwak uitgevoerde strafcorners, aantrekkelijk om de 5e loper achter de middellijn op te stellen, zodat je snel een counter kan opstarten.
Bezoek onze website voor meer trainingsmateriaal !
Wat wordt er verwacht van een zaalhockey keeper? 1. Kom uit je doel Wanneer je in de goal blijft staan maak je het de tegenstander wel erg makkelijk om te scoren. Kom daarom uit je goal en maak zo je goal ‘klein’. Jij hebt als voordeel t.o.v. de veldspelers dat jij je hele lichaam mag gebruiken en dat je liggend mag spelen (in de cirkel). Ren daarom af op de speler met de bal. Omdat de cirkel een stuk kleiner is dan bij veldhockey ben je er zo.
2. Hou de bal laag Bij zaalhockey mag je een hoge bal alleen stoppen en daarna over de grond wegwerken. Omdat je langer moet wachten (je kunt een hoge bal niet in één keer wegwerken zoals op het veld) is het van belang dat jij als keeper tussen de bal en de goal plaatsneemt. Als de bal onder controle is werk je deze over de grond weg.
3. Gebruik je handen Je handen gebruik je niet alleen om een hoge bal te stoppen. Je kunt ze ook gebruiken om een bal, over de grond, weg te slaan.
4. Ga op de speler met bal af Wanneer meerdere aanvallers uitbreken en op jouw af komen dan is de man met de bal voor jou. Wanneer je dit goed afspreekt weten ook jouw verdedigers dat ze op de man zonder bal af moeten gaan, zodat er geen pass gegeven kan worden.
5. Uitlopen bij de strafcorner Bij de strafcorner loop jij uit op de man die de bal gaat schieten. Alleen een schot op goal mag hoog dus een eventuele pass naar zijn/haar medespelers kan onderschept worden door jouw uitlopers.