Contracteren onder de DNR Handout Architecten & Ingenieurs
Contracteren onder de DNR
3
‘Zorg dat de DNR van toepassing is’
4
‘Hoe vertaalt de DNR zich naar uw verzekering?’
7
Reacties aanwezigen
Handout Architecten & Ingenieurs
10
Centraal Beheer Achmea organiseert themamiddagen voor architecten en ingenieurs
Contracteren onder de DNR Waarom is contracteren onder
Als u aanwezig was bij een van de
op een rijtje. Hij belicht de do’s en don’ts
De Nieuwe Regeling (DNR) zo
informatiemiddagen, dan kunt u in deze
van de DNR.
belangrijk? Wat zijn de
handout alles nog eens rustig nalezen. Bent u niet geweest, dan geeft deze
Mr. Leonoor Wijnstok, schadebehandelaar
special u een beknopt overzicht van de
aansprakelijkheid bij Centraal Beheer
en verzekeringstechnische
onderwerpen en tips die aan bod
Achmea, behandelt onder meer de
gevolgen voor architecten en
kwamen.
verzekeringstechnische aspecten van de
consequenties en de juridische
DNR en neemt de algemene voorwaarden
ingenieurs? De antwoorden op
Vastgoedadvocaat mr. André Ubink uit
en de productvoorwaarden van de
die vragen zijn lang niet bij
Zwolle zet alle voorwaarden, de
beroepsaansprakelijkheidsverzekering
iedereen binnen de beroeps
valkuilen en consequenties inzichtelijk
onder de loep.
groep bekend. Centraal Beheer Achmea organiseerde daarom regionale informatiemiddagen voor architecten en ingenieurs met als thema: ‘Contracteren onder de DNR’.
Handout Architecten & Ingenieurs
‘Zorg dat de DNR van toepassing is’
De DNR levert in de praktijk
In de DNR zijn allerlei onderwerpen
Drie gouden regels
regelmatig problemen op,
geregeld die op architecten en ingenieurs
De DNR kent drie onderdelen. Het
van toepassing zijn. Zoals de wijze van
contract zelf, waarin alle project
honoreren, wederzijdse verplichtingen,
specifieke afspraken zijn opgenomen, de
tussentijdse beëindiging en de gevolgen
bijbehorende algemene voorwaarden – de
onvoldoende bekend met het
daarvan, en het auteursrecht. Belangrijk
eigenlijke DNR – die de onderwerpen
correct toepassen van deze
punt is ook dat de aansprakelijkheids
regelen die voor iedere opdracht hetzelfde
verzekering gebaseerd is op de DNR.
zijn, en een standaard taakbeschrijving
“Als de DNR van toepassing is, dan is de
(STB). Hoe zorg je er als adviseur nu voor
acht van de tien dossiers is de
aansprakelijkheid beperkt conform de
dat de DNR van toepassing is?
DNR een discussiepunt.”
DNR”, aldus Ubink. “Met andere
“Architecten en ingenieurs moeten
woorden: in geval van schade is het
allereerst expliciet in het contract zetten
bedrag nooit meer dan de honorering.
dat hun voorwaarden gelden en moeten
Stel dat het honorarium 50.000 euro
deze altijd ter beschikking stellen”,
bedraagt en de schade een miljoen euro.
antwoordt Ubink. “Verwijzen naar je
Volgens je verzekering ben je dan voor
website voor je algemene voorwaarden
niet meer dan 50.000 euro aansprakelijk.
voldoet niet. Stuur de DNR altijd mee
Maar als de DNR niet van toepassing is,
met je offerte en verwijs er in de brief ook
dan is dat miljoen niet gedekt. Het is dus
naar. Wijs de voorwaarden van de
primair voor je eigen bescherming om
opdrachtgever uitdrukkelijk van de hand,
ervoor te zorgen dat de DNR van
want de eerste verwijzing geldt. Als je de
toepassing is.”
volgende drie gouden regels op je bureau
merkt vastgoedadvocaat André Ubink. “Adviseurs zijn
algemene voorwaarden. In
Handout Architecten & Ingenieurs
‘Veel opdrachtgevers vinden de DNR te eenzijdig’
plakt, mag je van mij de rest vergeten.
kan me dus wel voorstellen dat opdracht
Arbitrage
Tijdig de DNR van toepassing verklaren,
gevers niet zomaar akkoord gaan. En dan
Heeft de invoering van de DNR nog
ze tijdig toezenden en de algemene
is het de vraag hoe hard je het kunt en
gevolgen voor de werkzaamheden van
voorwaarden van de wederpartij
durft te spelen als adviseur. Je wilt die
Ubink zelf? “Een wezenlijke verandering
uitdrukkelijk van de hand wijzen.”
opdracht natuurlijk graag krijgen, dus
is de wijziging in de standaard manier
heb je de neiging om niet moeilijk te doen
van geschillenbeslechting”, aldus de
Bewustwording
over algemene voorwaarden. Ik raad
vastgoedadvocaat. “Voorheen gebeurde
Toch zijn in maar liefst acht van de tien
adviseurs altijd aan om er wel over in
dat via arbitrage, maar daar was wat
cases uit de praktijk van Ubink fouten
gesprek te gaan met de opdrachtgever. Zie
kritiek op. De Raad van Arbitrage zou
gemaakt in de toepassing van de DNR.
het als een stukje bewustwording voor
niet objectief zijn, dus komen geschillen
Zo ingewikkeld is die regeling toch niet?
beide partijen. Je kunt altijd een midden
nu voor de rechter. Wil je dat niet, dan
“Veel opdrachtgevers vinden de DNR te
weg zoeken door je verzekeringsproduct
moet je daar uitdrukkelijk om vragen. Of
eenzijdig”, verklaart Ubink. “Het
aan te passen. Zorg er in ieder geval voor
ik dit een goede ontwikkeling vind? Dat
schadebedrag ligt vaak vele malen hoger
dat je verzekerd aan het werk gaat en dat
hangt van het geschil af. Als het een
dan het honorarium van de adviseur. Ik
je de schade niet zelf hoeft te dragen.”
juridische kwestie is, bijvoorbeeld of de
Handout Architecten & Ingenieurs
voorwaarden wel of niet van toepassing zijn, dan kun je het best bij de rechtbank
Over André Ubink
terecht. Gaat het om een technisch geschil, dan is arbitrage logischer omdat je dan onder deskundigen bent. Een
André Ubink studeerde af in Leiden en
rechter zal immers ook deskundigen
specialiseerde zich bij verschillende
moeten inschakelen om een uitspraak te
advocatenkantoren in het Vastgoed
kunnen doen in een bouwtechnische
recht. Daarnaast was hij docent
zaak.”
Bouwrecht en Burgerlijk Recht aan Hogeschool Windesheim in Zwolle en
Verder vindt Ubink de DNR juridisch
aan de Universiteit Leiden. In 2006
niet zo spannend. “Het is gewoon een
zette Ubink zijn eigen kantoor voor
samenvoeging van de SR en de RVOI.
vastgoedadvocatuur op. Zijn
Veel bureaus werken ook nog volgens
specialisme ligt in project
deze oude regelingen voor architecten en
ontwikkeling en bouwrecht. Ook
ingenieurs. De DNR begint nu pas
verzorgt hij regelmatig lezingen en
langzaam door te sijpelen. Het is nog te
publicaties op zijn vakgebied. Van zijn
vroeg om een concrete uitspraak te doen
hand verscheen onder meer het gedeelte over de DNR in het ‘Praktijkboek
over de gevolgen ervan.”
contracteren in de bouw’ onder redactie van het Instituut voor Bouwrecht. Ubink is een van de weinige advocaten die zich specialist kunnen noemen op het gebied van de DNR.
Drie gouden DNR-regels 1 Zet expliciet in het contract dat de DNR-voorwaarden gelden en stel deze altijd ter beschikking. 2 Stuur de DNR altijd mee met de offerte en verwijs er in de brief naar. 3 Wijs de voorwaarden van de opdrachtgever uitdrukkelijk van de hand, want de eerste verwijzing geldt.
Handout Architecten & Ingenieurs
‘Hoe vertaalt de DNR zich naar uw verzekering?’
Wat gebeurt er wanneer ik niet
“Het is misschien raar dat wij als
“Je moet ten eerste vaststellen of er
contracteer volgens de DNR?
verzekeraar een bijeenkomst organiseren
sprake is van een tekortkoming, ofwel
over het contracteren”, begint jurist
een fout”, vertelt Wijnstok. “Een
Leonoor Wijnstok. “Dit betreft immers
voorbeeld: na oplevering van een nieuw
de relatie tussen architecten/ingenieurs
schoolgebouw blijkt dat de gymzaal die
moet ik doen? Wanneer is er
en hun opdrachtgever. Maar we kunnen
op de eerste verdieping is gesitueerd toch
sprake van een tekortkoming?
het niet vaak genoeg benadrukken: de
geluidsoverlast veroorzaakt bij de
DNR is essentieel bij het contracteren.
gebruikers van de lokalen eronder. Is dat
Uw verzekering is daar immers op
een tekortkoming of niet? In dit
gebaseerd.”
specifieke geval is aan alle eisen voor
Mijn opdrachtgever wil afwijken van de regeling: wat
Leonoor Wijnstok, schade behandelaar bij Centraal Beheer Achmea, beantwoordt dit soort vragen dagelijks.
geluidsisolatie voldaan, dus is er geen Tekortkoming
sprake van een tekortkoming. Een ander
Een eventuele schade wordt behandeld
voorbeeld: de bureaus van een kantoor
overeenkomstig de bepalingen uit de
voldoen niet aan de arbo-norm. In dit
DNR. Het is daarom van belang om te
geval is wel sprake van een tekortkoming.
weten wat de consequenties zijn wanneer
De binnenhuisarchitect had op de hoogte
de DNR niet goed is overeengekomen.
moeten zijn van de eisen die de arbo aan
Met andere woorden: wat zijn de
bureaus stelt. Is de DNR niet van
gevolgen in geval van schade?
toepassing, dan is een deel van de schade
Handout Architecten & Ingenieurs
Over Leonoor Wijnstok Na haar studie rechten in Leiden ging Leonoor Wijnstok als bedrijfsjurist aan de slag bij Klaassen Bouwgroep. Vier jaar later kwam ze bij Centraal Beheer Achmea terecht. Inmiddels werkt ze al ruim tien jaar bij de verzekeraar als schadebehandelaar (beroeps)aansprakelijkheid. Wijnstok heeft veel contact met klanten en geeft regelmatig lezingen over verzekeringstechnische onderwerpen.
wellicht niet gedekt onder de polis. Die
Wijnstok. “Een oplossing waarmee
deze polis wordt dekking geboden voor
kan in veel gevallen behoorlijk in de
Centraal Beheer Achmea u tegemoet kan
het schadebedrag dat de honorarium
papieren lopen.”
komen, is het loslaten van de honorarium
beperking overschrijdt. “Het is een
beperking. Ook is het mogelijk de termijn
manier om opdrachtgever en opdracht
Excedentpolis
waarbinnen u kunt worden aangesproken
nemer iets dichter bij elkaar te brengen”,
Een vraag die Wijnstok veel hoort, is: Wat
op fouten, te verlengen van bijvoorbeeld
verklaart Wijnstok.
doe ik als mijn opdrachtgever wil
vijf naar tien jaar.”
afwijken van de regeling? “Je kunt wel
Specifiek
afwijken van de regeling, maar dat heeft
Opdrachtgevers kunnen zich ook zelf
In de praktijk blijkt vaak dat de opdracht
consequenties. Ik raad in ieder geval aan
verzekeren. Centraal Beheer Achmea
gever heel bepalend is. Wijnstok komt
om het te bespreken met uw verzekeraar
introduceert de Excedentpolis voor
regelmatig dezelfde opdrachtgevers tegen
zodat u weet wat de gevolgen zijn”, aldus
opdrachtgevers van bouwprojecten. In
die altijd op bepaalde punten willen
Handout Architecten & Ingenieurs
‘De DNR is essentieel bij het contracteren’
afwijken van de regeling. “Wij zijn toen
die daar op deze manier mee omgaat.”
met deze opdrachtgevers om de tafel gaan
Het betekent overigens niet dat elke
zitten om daarover te praten”, vertelt de
opdrachtgever naar believen mag knippen
bedrijfsjurist. “Welke eisen zijn voor hen
en plakken uit deze voorwaarden.
belangrijk en waarom, waar kunnen wij
Wijnstok: “Ze gelden heel specifiek voor
als verzekeraar wel in mee gaan en waarin
genoemde opdrachtgevers.”
niet. Op deze manier hebben wij met een paar grote opdrachtgevers, onder anderen Rabo Vastgoed en AM Wonen, gezamenlijk voorwaarden opgesteld. Voor zover ik weet, is Centraal Beheer Achmea een van de weinige verzekeraars
Handout Architecten & Ingenieurs
Reacties aanwezigen Centraal Beheer Achmea
Ir. H.M.J. Luijten van het gelijknamige
dingen gehoord, ik heb juist een
verwelkomde ruim vierhonderd
architectenbureau in Cauburg heeft naar
bevestiging gekregen van wat ik al
eigen zeggen een goed gevoel over
dacht. Maar ik ben toch op de
gehouden aan de bijeenkomst in Hooge
uitnodiging voor de bijeenkomst
Vuursche. “Ik werk nog veel met de oude
ingegaan omdat ik andere informatie
ingenieurs. Een aantal
regeling en wilde, vooruitlopend op de
wilde horen die je niet in boekjes
aanwezigen geeft zijn reactie.
invoering van de nieuwe regeling, de
aantreft. Mijn verwachting is
confrontatie aan met die regeling. Ik vond
uitgekomen”, aldus architect
het een geruststelling dat gebruik van de
J.W. Daggenvoorde uit Lochem. “De
oude regeling nog geen probleem is en dat
presentaties waren met voorbeelden
je de overgang naar de nieuwe kunt
doorspekt, de materie is goed over het
temporiseren. Maar uiteraard is het
voetlicht gebracht. Ik ben overigens al
praktisch om de nieuwe uniforme
van meet af aan overgestapt op de DNR.
regeling te hanteren, dat maakt de
Ik vind het belangrijk dit soort zaken
afstemming met de andere partijen
goed te regelen omdat ik merk dat de
gemakkelijker. Ook is dan voor iedereen
wereld om mij heen zakelijker wordt.
helder wie waar verantwoordelijk voor is
Als projecten lekker lopen, is er niets
en waar de aansprakelijkheden liggen. Ik
aan de hand. Maar als dat niet het geval
vond de bijeenkomst erg nuttig, heel to
is, dan is de tendens dat de contacten
the point en op sommige onderdelen net
zakelijker zijn dan in het verleden. Je
diepgaand genoeg. Kortom, ik heb er een
moet het op zo’n moment juridisch goed
goed gevoel bij.”
voor elkaar hebben want het gaat
mensen tijdens de informatie middagen voor architecten en
tegenwoordig om grote bedragen en
10
Handout Architecten & Ingenieurs
“De Nieuwe Regeling is natuurlijk niet
mensen kunnen vreemde dingen doen
nieuw meer en ik heb ook geen nieuwe
als het misgaat. We leven niet meer in
een tijd dat je uitsluitend kunt afgaan op
voor mij het belangrijkste was dat die
de blauwe ogen van iemand.”
dag werd gezegd? Dat een opdrachtgever een gegeven opdracht nadien ook
“Wat mij het meest is bijgebleven van de
schriftelijk bevestigt en daarmee te
bijeenkomst? Kwaliteit. Kwaliteit in
kennen geeft dat hij op de hoogte is van
entourage (Kasteel Hooge Vuursche in
de DNR en andere regelingen.” Herman Bessels van Bessels Architecten
Baarn, red.), in presentaties van de inleiders en last but not least, het broodje
Alex Braakhekke van V.O.F. Derksen
en Ingenieurs in Twello kijkt met plezier
na afloop van de bijeenkomst voor
en Bongers c.s in Arnhem vond het een
op de dag terug. “De aanvangstijd was
aanvang van de terugreis.”
welbestede dag. “Vooral informatief. De
niet geheel duidelijk. Ik had over het
toelichtingen die op de DNR werden
hoofd gezien dat we het eerste half uur
Edwin Verdurmen van K3 architectuur
gegeven, spraken me aan. Helder en erg
koffie zouden drinken. De uitleg was
en planning B.V. in Arnhem zegt met
praktisch. Ook de locatie was helemaal
helder. De verscheidenheid in de groep
tevredenheid op de themadag terug te
top. Ik wist al hoe de DNR in elkaar
was te groot om adequaat een onderwerp
kijken. “Ik ging er naar toe om mijn
stak. Dit was echter een goede opfris
als de DNR te kunnen behandelen. Een
kennis bij te spijkeren. Wat me in eerste
cursus. En wat ik fijn vond om te horen,
eenmanskantoor met speeltoestellen heeft
instantie is bijgebleven, is de ambiance.
was dat de aansprakelijkheids
andere problemen dan een totaal
Deze was erg goed: zowel de locatie van
verzekeringen van Centraal Beheer
engineeringbureau. Vandaar dit voorstel:
het kasteel als de bijbehorende
Achmea worden aangepast aan de
zet een aantal totaal engineeringbureaus
verzorging. Een aantal dingen die ik
veranderingen in de markt. Daar wordt
bij elkaar en laat die elkaar vertellen hoe
hoorde wist ik al, een aantal niet. Wat
niet star mee omgegaan.”
ze hiaten in hun contracten voorkomen.”
Handout Architecten & Ingenieurs
11
Colofon Deze handout is een uitgave van Centraal Beheer Achmea naar aanleiding van de informatiemiddagen voor architecten en ingenieurs. Overname van artikelen is in overleg toegestaan. Voor specifieke vragen over verzekeringskwesties, kunt u contact opnemen met onze specialisten van aansprakelijkheidsverzekeringen: (055) 579 8362. Eindredactie: Marcel Berendsen, René Otten Tekstbijdrage: Theone Joostensz Fotografie: Herre Joostensz Vormgeving: Achmea Studio
12
Handout Architecten & Ingenieurs
15201162
Druk: Drukkerij Schuttersmagazijn, Hasselt
