29‐11‐2013
Logistiek Nederland en de concurrentiefactor arbeid Arbeid Werkt! Logistic Labour Survey 2014
NDL, TLN, Tempo-Team
Agenda • • • • •
Waarom dit onderzoek? Logistieke arbeidsmarkt Arbeid als concurrentiefactor Slim omgaan met arbeid Conclusies en aanbevelingen
1
29‐11‐2013
Druk op Nederland als ideale locatie voor logistieke activiteiten blijft hoog • Veranderingen wereldwijde goederenstromen • Groeiende logistieke propositie omliggende landen • Keerzijde van ons succes Concurrentiepositie Nederlandse logistieke dienstverlening is naast innovatie steeds sterker afhankelijk van de factor arbeid (TLN): innovatie, Beschikbaarheid, kosten en productiviteit
Arbeid als concurrentiefactor • Beschikbaarheid van arbeid – Opleidingsniveau – Vergrijzing – Scholing
• Productiviteit en loonkosten • Flexibiliteit van arbeid – Uitzendbranche – Interim management – Buitenlandse werknemers
2
29‐11‐2013
Karakteristieken • • • • •
Laag opgeleid (M) Lage participatie vrouwen Hoge participatie allochtonen Hoge mate van flexibiliteit Hoog aandeel buitenlandse werknemers 60,0% Totaal alle beroepsgroepen (x 1.000) Transport en opslagpersoneel (x 1 000) Transport‐ en opslagpersoneel (x 1.000)
49,7%
50,0%
43,1%
41,0%
40,0% 29,1%
30,0%
27,8%
20,0% 9,7%
10,0% 0,0% lager
middelbaar
hoger
Laagopgeleide mannen domineren het logistieke werkveld Transport- en opslagpersoneel
49,7%
Totaal alle beroepsgroepen
41,0%
29,1% 0%
9,7%
43,1%
27,8%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% lager
middelbaar
Vervoer en opslag
hoger
77%
Alle economische activiteiten
23%
53% 0%
10%
20%
30%
Mannen
47% 40%
50%
60%
70%
80%
90% 100%
Vrouwen
Bron: CBS
3
29‐11‐2013
Vergrijzing dreigt… Groepen personeel waar effecten vergrijzing een rol gaan spelen Productiepersoneel
Distributiepersoneel LBO/VMBO
Technisch personeel
MBO HBO/WO
Kantoorpersoneel
Leidinggevend personeel 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Bron: ABN AMRO, Logistieke Arbeidsmarkt úw uitdaging, 2012
Vervangingsvraag % bedrijven dat doelgroep werft Jongeren
60%
Vrouwen
53%
Ouderen (60+)
34%
Midden- en Oost-Europese medewerkers
33%
Niet-westerse Allochtonen
31%
Wajongers
14% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Bron: Logistics Labour Survey 2012
4
29‐11‐2013
• Prognose beschikbaarheid -2020 MBO 1-2: geen krapte (grootste volumevraag) MBO 3-4: na 2015 enige –toenemendekrapte HBO/WO: na 2015 krapte
Bron: Human capital agenda Topsector Logistiek, ABU, Tempo-Team
Karakteristiek logistieke dienstverlening
5
29‐11‐2013
Logistiek dienstverleners zijn zeer flexibel 100,0%
0,8%
2,0% 4,6% 3,0% 10,0%
13,8% 80,0%
60,0%
9,2% 4,0%
12,3% ZZP-ers
17,9%
Uitzendkrachten Payroll Oproepkrachten
40,0%
68,2%
54 5% 54,5%
BT contract Vast contract
20,0%
0,0% logistiek dienstverleners
vervoerders
Bron: Logistics Labour Survey 2014
loonkosten
6
29‐11‐2013
Regionale concurrentie
Vlaams Gewest
€ 24,00 24 00
Zuid-Nederland
€ 33,80 33 80 € 25,83
€ 20,00
Nordrhein-Westfalen
€ 23,46
€ 19,00
Oost-Nederland
€ 18,00
Noord-Nederland
€ 23,24
€ 26,81
€ 21,00
Niedersachsen
€ 17,00
Sachsen
€ 14,00
Mecklenburg-Vorpommern
€ 14,00
Brandenburg
€ 16,00 €0
€ 21,32
Lonen van leerlingen Lonen excl. Leerlingen Loonkosten
€ 18,12 € 17,08
Meest Oostelijke deelstaten
€ 20,62
€ 5 € 10 € 15 € 20 € 25 € 30 € 35 € 40
Bron: Eurostat. Data 2008 (laatst beschikbare data)
Productiviteit T&L
Bron: 2007 GGDC; CBS; BEA; McKinsey Teamanalyse
7
29‐11‐2013
Productiviteit
Bron: Economisch Statistische Berichten, 2013. Rens van de Ven
Slim omgaan met arbeid
8
29‐11‐2013
Flexwet in Nl groot concurrentievoordeel 1e 12 weken geen opzegtermijn, tot 1,5 jaar max 2 weken, etc
Land Imago Nederland
België Duitsland D it l d
Frankrijk
beperkingen aan inzet toegestane redenen maximale duur geen restricties geen restricties piek en ziek, bij bestaande vacatures, opstap voor vast, ongebruikelijk werk 3 ‐ 18 maanden geen restricties t i ti geen restricties t i ti piek en ziek, bij bestaande vacatures, ongebruikelijk werk 9 ‐ 18 maanden
Type contract Bepaalde Tijd open einde ja ja
ja j ja
nee j ja
ja
ja
Bron: Tempo-Team
Sociale innovatie “Sociale Sociale innovatie is vernieuwing in de arbeidsorganisatie en arbeidsrelaties die leidt tot verbeterde prestaties van de organisatie en ontplooiing van talenten”
9
29‐11‐2013
wie zegt actief bezig te zijn met sociale innovatie? 80%
72%
60% 40%
45% 52%
60% 59%
25%
42%
48%
20% 0%
Bron: Logistics Labour Survey 2014
Aspecten van sociale innovatie
Wij realiseren nieuwe producten of diensten in samenwerking met klanten Onze werkprocessen worden in overleg met medewerkers ingericht
73%
56%
Medewerkers hebben vertrouwen in het leiderschap van ons bedrijf
65%
44%
Medewerkers en management stimuleren elkaar om te komen tot vernieuwing of verbetering
65%
48%
Wij realiseren nieuwe producten of diensten in samenwerking met leveranciers
41%
Wij realiseren nieuwe producten of diensten in samenwerking met collega-bedrijven
25% 0%
(helemaal) eens
74%
57%
55%
33%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
(helemaal) eens én levert veel op
Bron: Logistics Labour Survey 2014
10
29‐11‐2013
Genoemde verbeteringen mbt inzet van medewerkers 0%
10%
20%
30%
40%
50%
Medewerkers zijn breder en flexibeler inzetbaar.
60% 53%
De betrokkenheid en motivatie van medewerkers stijgt
50%
Medewerkers tonen meer eigen initiatief
30%
De medewerkerstevredenheid neemt toe
30%
De communicatie is verbeterd; informatie wordt beter gedeeld.
25%
Bron: Logistics Labour Survey 2014
Verbeteringen op performance 0%
10%
20%
30%
40%
Arbeidsproductiviteit
50%
60% 52%
Kwaliteit van producten of diensten 51% Service aan klanten 36% Kl tt Klanttevredenheid d h id Bedrijfskosten
33% 19%
Bron: Logistics Labour Survey 2014
11
29‐11‐2013
Conclusies • Nederland heeft koppositie in sector zeker vanuit arbeids perspectief • Nederland scoort uitstekend t.o.v. ons omringende landen op vergelijking loonkosten en productiviteit, met name door relatief liberale flexwetgeving • Sector moet blijven investeren in kwaliteit van arbeid om toppositie vast te houden -de de concurrentie rust niet
Aanbevelingen • Investeer in kennis • Ga door met verbetering aansluiting tussen opleiding en bedrijfsleven (HCA –Kennisakkoord, Kennis dc’s) • Optimaliseer de flexibele arbeidsorganisatie (hefboom) • Doorgaan met verbetering imago • Meer ruimte voor ondernemen en minder regels (productiviteit, -sociale- innovatie ) • Nut de onderscheidende concurrentiekracht van de factor arbeid nog beter uit
12
29‐11‐2013
Aanbevelingen
13
