Communicatie over pensioenen

Arnold Verplancke Bestuurslid PGB (portefeuillehouder Communicatie)

12 april 2013

Communicatie over pensioenen

Communicatie over pensioenen

Programma  Pensioencommunicatie is moeilijk  Over Pensioenfonds PGB

 Nieuw pensioencontract en communicatie  Onderzoek naar risicobereidheid onder deelnemers en gepensioneerden  Solidariteit versus generatieconflict Eventueel:

 Communicatie bij PGB  Organisatie  Middelen: website, magazine etc.

2

Communicatie over pensioenen Pensioencommunicatie is moeilijk

Een dialoog: “Hoeveel pensioen krijg ik straks?” “70% van uw laatste loon, meneer.” “OK, dank u.” Dat was duidelijk. Nou ja, redelijk simpel. Maar nu: “Nee, u krijgt 70% van uw gemiddelde loon. Oh ja, en nog wel iets meer over de jaren toen de regeling nog op eindloon was gebaseerd. Het bedrag vindt u op uw laatste pensioenoverzicht (UPO) als u goed zoekt.” “Kan dat overzicht niet simpeler in plaats van al die velletjes vol tekst?” “Zou kunnen, maar mag nog niet, moet een uniform formulier zijn van de AFM.” “Is dat pensioen nu wel zeker?” “Ja wel als nominaal bedrag, maar door de inflatie zal het zeker minder waard worden.”

3


“Krijg ik geen indexatie dan?”

“Ja wel als het fonds genoeg geld heeft daarvoor, anders niet of niet volledig.” “Maar dat nominale bedrag staat vast toch?” “Ja, tenzij de dekkingsgraad te laag is. Dan kan het fonds gedwongen zijn alle pensioenrechten te korten, te verlagen, ook het uwe.” “Dus er is niets met zekerheid te zeggen over mijn pensioen tot ik 65+ ben?” “Niet echt, maar daarna ook niet hoor, want ook ingegane pensioenen kunnen worden verlaagd als het financieel slecht gaat bij het fonds.” “Straks komt er toch een nieuw pensioenstelsel: wordt het dan simpeler?” “Als uw fonds overgaat naar een reëel pensioencontract (dat beslissen werkgevers en werknemers overigens) dan krijgt u standaard indexatie voor de inflatie, dus voor de geldontwaarding.”

4


“Dan gaat mijn pensioen dus altijd omhoog?” “Nee, want als het fonds niet genoeg geld heeft, worden de pensioenen wel eerst verhoogd voor inflatie, maar daarna verlaagd tot de dekkingsgraad weer 100% is. Die kortingen kunnen wel over een paar jaar worden uitgesmeerd. Dan voelt u ze minder.” “Maakt het nog ondoorzichtiger.” “Ja.” “Kunt u mensen niet adviseren extra bij te sparen voor pensioen?” “Dat mogen we wel in het algemeen. We hebben die bijspaarmogelijkheden ook. Maar we mogen geen individuele financiële adviezen geven. Daar zijn specialisten voor bij banken.” “Den Haag wil dat de fondsen netto bedragen gaan vermelden voor pensioenen. Dat geeft toch wel meer duidelijkheid?” “Ja erg nauwkeurig zullen die netto bedragen per individu overigens niet zijn, verwacht ik, want het fonds weet niet in welke belastingcategorie iemand in 2040 zit. Wat voor andere inkomsten, aftrekposten, tarieven gelden dan?”

5


“Ik las dat de pensioen richtleeftijd opschuift van 65 jaar naar 67 in één keer. Dat hoeft

toch helemaal niet. Dit jaar gaan mensen toch met pensioen op 65 jaar + 1 maand?” “ Helaas, ook weer geen gemakkelijk verhaal. Tot nu toe is uw jaarlijks ingelegde premie bedoeld voor pensioen vanaf 65 jaar. Vanaf nu is de nieuwe premie bedoeld voor pensioen vanaf 67 tot uw overlijden. Dat heeft alles te maken met het steeds langer leven van mensen en het later met pensioen gaan. ” “Wat nu als ik straks met 66 aan de beurt ben voor AOW en pensioen?” “ Dan wordt de oude portie (ouderdomspensioen met opbouw tot 65e) meer waard, omdat u pas een jaar later gaat en de nieuwe portie (met spilleeftijd 67) minder omdat u een jaar eerder gaat. ” “ En die regeling kan ook weer veranderen in de toekomst? ” “ Geen enkele regeling is voor de eeuwigheid, noch die van de overheid, noch van cao-partijen. Ook op dat punt geeft uw pensioenopgave de huidige inschatting weer. ”

6


“Dus u kunt niet helder communiceren over mijn pensioen?”

“Dat doe ik toch bij deze, heel eerlijk. Uw pensioen is onzeker. Het bedrag op het jaarlijkse overzicht (UPO) is de beste benadering op basis van de huidige situatie.” “Maar het fonds moet toch ook aangeven hoeveel risico ik loop?” “Ga naar uw eigen gegevens op mijnpgbpensioen.nl. Daar vindt u in simpele metertjes en kleurtjes uitgedrukt hoe groot het risico is dat uw pensioen wordt gekort en hoe hoog de koopkracht van uw pensioen wordt ingeschat. Maar besef: het gaat om statistische inschattingen. U kunt er geen brood van bakken.”

Dit was een intro, om te laten zien hoe lastig communicatie over pensioenen is.

7


Conclusie dialoog  Pensioen is moeilijk te communiceren  Nieuwe pensioencontract zal dat niet gemakkelijker maken: complexiteit neemt toe.  Pensioen is voor veel (jonge) mensen een product met een lage betrokkenheid. De zender moet daarom meer rekening houden met agenda van ontvanger en meer inspelen op zijn behoeften.

 Communicatie moet bij voorkeur kort, krachtig en begrijpelijk zijn op momenten die er toe doen.

8

Communicatie over pensioenen Over pensioenfonds PGB

PGB: werkingssfeer Ontwikkeling deelnemerskring

31-12-2012

31-12-2011

26.846

29.190

aantal deelnemers kartonnage- en flexibele verpakkingen

3.784

0

aantal deelnemers verf- en drukinktindustrie

1.700

0

aantal deelnemers uitgeverijbedrijf

6.000

6.507

aantal deelnemers kunststof- en rubberindustrie

1.850

0

844

0

4.317

4.490

aantal deelnemers inclusief toerekening ivm AO

45.341

40187

aantal pensioengerechtigden

50.579

43.313

totaal aantal deelnemers en pensioengerechtigden

95.920

83.600

aantal deelnemers grafimedia & reprografie

aantal deelnemers papierindustrie aantal deelnemers met premievrije toerekening ivm AO

 Huidige situatie – 75% verplicht en 25% vrijwillig verzekerd

– aantal werkgevers

: 2.300 werkgevers

– belegd vermogen

: circa € 14,0 miljard ultimo februari 2013

– premievolume

: circa € 200 miljoen 9

Communicatie over pensioenen Over pensioenfonds PGB

PGB: uitbreiding werkingssfeer  Grafimediabranche (verplichtstelling; basis gelegd in 1929)  2008: uitgeverijbedrijf/journalistiek  2012: kartonnage- en flexibel verpakkingsbedrijf (verplichtstelling)

 2012: papierbedrijf en kunststof- en rubberindustrie  2013: verf- en drukinktindustrie (verplichtstelling),  2013: chemie en farmacie

10

Communicatie over pensioenen Nieuw pensioencontract en communicatie

Communicatie intern  studiesessies deelnemersraad om informatie scherp te krijgen  voor- en nadelen Nominaal en Reëel contract, de verschillende varianten en consequenties  bij PGB: binnenkort gemengde studiewerkgroep DR/VO/bestuur beginnen met input van bestuurscommissie, actuarissen, rekenwerk Ortec Communicatie met ‘stakeholders’  overleg met sociale partners van verplicht gestelde pensioenregelingen en b.v. sectorcommissie uitgeverij om op één lijn te komen Onderzoek deelnemers en gepensioneerden naar risicobereidheid  voorkeur sturing (type contract)  voorkeur mate van beleggingsrisico  geen uitsluitsel over keuze Nominaal of Reëel

11


Onderzoek risicobereidheid  Geen vraag over Nominaal of Reëel contract  Onbegrijpelijke begrippen

 Hoezeer hechten deelnemers en gepensioneerden aan elk jaar minstens een vast bedrag?  Hoe vaak mag het pensioen omlaag en omhoog bewegen?  Hoeveel risico willen ze lopen op pensioenverlaging?

 Hoeveel kans op indexatie tegen inflatie?  Hoeveel risico mag het fonds nemen?

12


Klanttevredenheidsonderzoek PGB 2012  Jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek (N = 650) – mensen die contact hadden n.a.v. pensioentransactie – gemiddelde waardering voor dienstverlening bij fonds bij 65+: 8 – gemiddelde waardering voor bij 65- iets lager: 7,4  Extra vragen over risicobereidheid en solidariteit – uitkomst: deelnemers willen wel beperkt risico (aandelen) voor kans op indexatie

13


Let op bij onderzoek  Is dit een neutrale stelling: “Voor mij geen risico’s, maar een vast eindbedrag. Ook al is dat misschien niet genoeg om straks van rond te komen.”  Hoe realistisch is een favoriete optie voor gepensioneerden: “Elk jaar 2% indexering en eens in de 10 jaar kans op verlaging van 1%.”  Als een fonds met een nominale DG van 105% een reële DG van 75% heeft en dus in maximaal 10 jaar 25% achterstand moet wegwerken. Moet je dat dan wel/niet meenemen in het onderzoek?  Deelnemers kiezen in meerderheid voor zekere basis en een beperkt risico.

 Liever gelijk blijven qua pensioenbedrag dan korten.  Bij een korting liever een kleine dan een grote.  Maar welke conclusie trekt het fonds uit deze wens naar een zo vast mogelijk pensioen, liefst met indexering en weinig kortingen?

14

Communicatie over pensioenen Keuze pensioencontract

Communicatie 2014  Als (voorlopige) keuze voor contract is gemaakt door sociale partners en fonds – deelnemers meenemen in besluitvormingsproces – argumenten voor beslissing helder maken – duidelijkheid geven over (verdeling van de) risico’s, maatregelen en perspectief  Gaat opgebouwd pensioen onder nieuw regime vallen (R of N + LAM)?  Vertaalt pensioenfonds positieve en negatieve rendementen onmiddellijk door of is sprake van uitsmeerperiode?  In het Reële contract toch een egalisatiereserve?  Hoe de te lage aanvangsdekkingsgraad verwerken?  In het Nominale contract: leiden hogere buffers tot geringere kans op indexatie?  Hoe verhoudt lagere kans op korting bij Nominaal contract zich tot de eventueel hogere korting?

15

Communicatie over pensioenen Keuze pensioencontract

Communicatie 2014  Vooruit denken over communicatie in de jaren na invoering van een Reëel Contract – elk jaar uitleggen waarom pensioenbedrag nu weer omhoog of omlaag is gegaan (startdekkingsgraad, LAM, RAM, uitgesmeerde plussen of minnen, etc.)

– of er van uitgaan dat dit niet (collectief) uit te leggen is en dat deelnemers maar moeten vertrouwen op eerlijkheid van hun pensioenfonds – voor nieuwe toetreders gelden andere achterstanden of reserves (nb: denk aan administratieve uitdagingen)

 Bij dit alles geldt: nieuwe wetgeving is nog niet rond  Pilot ministerie, PFZW en andere fondsen kan nieuwe inzichten opleveren

16

Communicatie over pensioenen Solidariteit versus generatieconflict

Klanttevredenheidsonderzoek PGB 2012  Deelnemers PGB zijn solidair: hogere lasten langer leven eerlijk verdelen over jong en oud

 PGB heeft meegedaan aan (digitaal) Benchmark Onderzoek Pensioenen van TNS NIPO met 16 andere pensioenfondsen.

17


Resultaten benchmark onderzoek pensioenen (BOP) 2012/2013 Draagvlak pensioensysteem en solidariteit onder actieven  ‘Bent u het ermee eens dat u verplicht bent pensioen op te bouwen?’ – 75% deelnemers is voor verplichte opbouw – helft wil wel zelf bepalen waar

– PGB-resultaat in lijn met landelijke cijfers – 70% van PGB-deelnemers maakt keuze voor eigen pensioenfonds (loyaliteit)  ‘Vindt u dat ouderen en jongeren gelijk moeten delen in de lusten en lasten?’ – op deze solidariteitsvraag antwoordde 56% positief. Onder jongere actieven tot 41 jaar (63%) meer dan onder oudere actieven van 41 tot 54 jaar (52%).

18


Generatieconflict?  Af van de doorsneepremie? Is rechtvaardig en praktisch zolang werknemers tijdens hun loopbaan bij dezelfde baas c.q. pensioenfonds bleven of fondsen dezelfde methode blijven hanteren.

 Als we die loslaten en ouderen minder laten opbouwen dan jongeren voor dezelfde premie. – hoe dan een overgangsmaatregel voor 40-plussers die al 15 of 20 jaar een ‘te hoge’ premie hebben betaald? – na solidariteit jong/oud ook solidariteit man/vrouw opheffen? Vrouwen leven langer en krijgen voor dezelfde premie dus langer uitkering. – discriminatie op leeftijd en sekse? – dan gewoon een defined contribution regeling?  Hogere rekenrente in nadeel van jongeren?(tenzij die realistisch is)  Potverteren ook tegen te gaan met hoge buffers (dg 130%) alvorens te indexeren

19


Jongeren betrekken bij communicatie  Eens per jaar klantenpanel PGB – feedback over begrijpelijkheid en toegankelijkheid communicatie – groep gepensioneerden overdag – groep actieve deelnemers ‘s avonds – plan in 2013 voor eerst aparte groep jongeren – leerzaam hoe gangbare termen op volstrekt onbegrip stuiten: altijd eenvoudiger formuleren (bij een ‘rendement ultimo juli’ haken lezers af)  Daarnaast informatiebijeenkomsten voor a.s. gepensioneerden – voorbereiding op pensioen en de keuzen die te maken zijn (hoog/laag etc.)

20

Communicatie over pensioenen Communicatie bij PGB

Organisatie  Bestuur is verantwoordelijk voor communicatiebeleid en uitvoering  Twee portefeuillehouders met ruime ervaring: – Huub Elzerman (oud NVJ-voorzitter en journalist)

– Arnold Verplancke (oud-hoofdredacteur)  Coördinator communicatie in bestuursbureau: – Theo Flach  Uitvoeringsorganisatie Timeos met communicatieafdeling: – Ans Bouwmans  Samen vormen ze communicatiecommissie

21


Communicatiecyclus  Pensioenwet verplicht tot communicatiebeleid  Jaarlijks communicatieplan  Plan onderscheidt markt-, fonds-, digitale communicatie

 Vaststelling door bestuur  Na advies Verantwoordingsorgaan  Na elk jaar: evalueren en bijsturen – wat wel/niet uitgevoerd – Klanttevredenheidsonderzoek – Klantenpanel – in 2012 ook Benchmark Onderzoek Pensioenen met 17 grote pensioenfondsen

22


Strategie  Doelen: – bieden over overzicht  Wat krijg ik? – bieden van inzicht  Is dat genoeg?

– deelnemer in staat stellen te handelen  Wat kan ik doen? – bijdragen aan pensioenbewustzijn: geen 70% garantie, onzekerheden – bijdragen aan naamsbekendheid en reputatie PGB  Werkwijze: (rekening houdend met de behoefte aan persoonlijk contact) het digitale contact met deelnemers en werkgevers te optimaliseren.

23


Communicatiemix Gedrukte/print media

Audiovisuele media

Nieuwe media

Magazine PGB Beeld

Video impressies bijeenkomsten

Open website

Brochures

Telefoon

Beveiligde website deelnemer

UPO

Regionale informatiebijeenkomsten

Beveiligde website werkgever

Pensioenoverzichten

Individuele pensioengespreken bij werkgever

Online persoonlijk pensioenarchief

Correspondentie

Online desk + e-mailing

Verplichte communicatieformats

E-nieuwsbericht PGB-Bericht voor werkgever

Jaarverslag (en Ned. en Engelse samenvatting)

E-nieuwsbericht PGB-Bericht voor deelnemer

Handboek administratie werkgever

Uitvoering pensioentransacties Onderzoek gebruik twitter, youtube e.d.

24


Website PGB  Website belangrijk communicatiemiddel  Eind 2011 vernieuwd

25


Website PGB  Open website (www.pensioenfondspgb.nl) – met fondsinformatie, nieuws, actuele dekkingsgraad, jaarverslagen, reglementen e.d. – transparantie over beleid en verantwoording

– sub-sites voor sectoren (grafimedia, kartonnage, VDI, uitgevers, papier, chemie) – sub-sites voor deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden – bestuursblog (column): populaire benadering van actueel onderwerp  Beveiligde website (mijnpgbpensioen.nl) – met individuele pensioeninformatie – managen verwachtingen: persoonlijke pensioenmeter bij opstarten website – pensioenplanner – pensioentransacties (afkopen, aanvullen e.d.)

26


Website PGB  Deelnemers die de moeite nemen, kunnen in beveiligde website pensioen in kaart brengen

27


Website PGB  Ervaring leert dan nog te weinig deelnemers dat doen …  Insteek PGB: op momenten die er toe doen, pensioen personaliseren

 Voorbeeld: als samenvatting van de UPO - pensioenmeters – koopkrachtverwachting – zichtbaar maken van risico op korting – visualiseren pensioenkwaliteit

28


Website PGB: bezoekcijfers  Omvang klantenkring – deelnemers/gewezen deelnemers

: 47.500/125.000

– pensioengerechtigden

: 50.000

 Bezoek open website/besloten website 2013 – gem. aantal bezoekers per dag website

: 1.250

– gem. aantal bezoekers per dag besloten website

: 400

 Onderdelen open website – nieuws: AOW/leeftijd wellicht omhoog

: 3.600 per maand

– bestuursblog (‘welke eigen zak?’)

: 1.760 in november

– bestuursblog (eind van de maand)

: 2.560 in november

29


Digitale nieuwsbrieven PGB-Bericht  Minstens 4x per jaar digitale nieuwsbrieven naar – (gewezen) deelnemers – Gepensioneerden

– (apart) werkgevers  Meer dan 50% werkgevers/deelnemers geabonneerd  Bereik > 50.000 deelnemers

30


Kwartaalberichten, pensioenmagazine en brochures  Kwartaalberichten met financieel economische verantwoording over beleid en uitvoering  Minimaal1x per jaar gedrukt pensioenmagazine ‘PGB Beeld’ – deel achterban hecht ook aan papieren communicatie, aantrekkelijk magazine met nieuws, foto’s en interviews  Talrijke brochures met uitleg pensioenreglement voor verschillende sectoren, bijsparen, echtscheiding, aanstaande pensionering etc.  Planners op open site over Anw-hiaat, pensioen en scheiding

31

Bedankt voor uw aandacht!

Bedankt voor uw aandacht!

Bezoekadres: Pensioenfonds PGB Zwaansvliet 3 1081 AP Amsterdam

Correspondentieadres: Pensioenfonds PGB Postbus 7855 1008 CA Amsterdam

Telefoon: 020 - 5418467 Internet: www.pensioenfondspgb.nl en www.mijnpgbpensioen.nl

Communicatie over pensioenen

Recommend Documents