COLLECTIEVORMING HVA BIBLIOTHEEK DOMEIN MAATSCHAPPIJ EN RECHT
Creating Tomorrow
INHOUDSOPGAVE INLEIDING ............................................................................................................ 2
DEEL 1 COLLECTIEVORMINGSBELEID HVA BIBLIOTHEEK Uitgangspunten collectievorming ................................................................................... 3 Aanschafcriteria ........................................................................................................ 3 Saneercriteria ........................................................................................................... 4 DEEL 2 DE COLLECTIE VOOR DMR IN CIJFERS Omvang collectie DMR ............................................................................................... 6 Budget collectievorming ................................................................................................................... 7
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR Collectioneringsgebieden ............................................................................................ 8 Organisatie van de collectievorming................................................................................................. 9 Ontwikkelingen in de collectievorming ...........................................................................11 Contact ..................................................................................................................12
1
INLEIDING Het aanbieden van een collectie informatiebronnen ter ondersteuning van het onderwijs is een van de kerntaken van de HvA Bibliotheek. Om de opleidingen te informeren over het collectievormingsbeleid en de wijze waarop de collectievorming is georganiseerd, is voor ieder onderwijsdomein een collectievormingsprofiel samengesteld door de informatiespecialisten van de bibliotheek. Dit profiel heeft betrekking op de collecties voor de opleidingen binnen het Domein Maatschappij en Recht (DMR). Het collectievormingsprofiel is de basis voor de collectievorming. Aan de hand van dit profiel bouwen en onderhouden de informatiespecialisten de collectie. Zij doen dit in samenwerking met de contactpersonen van de opleidingen. Doelstelling van dit profiel is het optimaliseren van de aansluiting van de collectie op het onderwijs en het zo effectief mogelijk inzetten van de middelen voor collectievorming. De collectievorming van de HvA Bibliotheek is niet alleen gericht op het aanbieden van een eigen collectie, maar ook op het toegankelijk maken van andere informatiebronnen die voor het onderwijs van belang zijn. Wanneer er in dit profiel gesproken wordt over de collectie, dan wordt daarmee zowel gedoeld op de fysieke collectie met boeken, tijdschriften en dvd’s, als op de online informatiebronnen die de bibliotheek beschikbaar stelt. Dit online aanbod betreft titels waar de bibliotheek een licentie op heeft, maar ook titels die vrij beschikbaar zijn en waar de bibliotheek de toegang voor regelt. Het eerste deel van dit profiel is een beknopte weergave van het collectievormingsbeleid van de HvA Bibliotheek. Dit is op alle domeinen van toepassing. De daarna volgende delen hebben specifiek betrekking op de collectie voor het Domein Maatschappij en Recht. Deel 2 geeft informatie over het budget voor collectievorming en de omvang van de collectie. In deel 3 staat de collectievorming voor de verschillende opleidingen centraal. Hier staat beschreven wat de belangrijkste onderwerpen zijn waarop gecollectioneerd wordt, hoe de collectievorming is georganiseerd, welke ontwikkelingen er spelen en wat de gewenste verbeteringen zijn. Voor de opleidingen zijn eerder collectievormingsprofielen samengesteld in 2002 en 2007. Dit profiel richt zich op de periode 2012–2015. Op basis van de veranderingen in het onderwijs en de informatievoorziening zal het profiel tussentijds worden bijgesteld.
Deze versie is voor het laatst herzien op 1 november 2012 .
2
DEEL 1 COLLECTIEVORMINGSBELEID HVA BIBLIOTHEEK
UITGANGSPUNTEN COLLECTIEVORMING Centraal bij de collectievorming door de HvA Bibliotheek staat het opbouwen van een actuele collectie ter ondersteuning van het onderwijs. De manier waarop dit is georganiseerd, kan per domein en daarbinnen ook per opleiding enigszins variëren. Wel gelden voor alle domeinen dezelfde uitgangspunten bij de collectievorming: De collectie sluit aan bij opleidingen De HvA Bibliotheek biedt informatiebronnen aan die essentieel zijn voor het onderwijscurriculum en die mogelijkheden bieden tot verdieping op de betreffende vakgebieden. We collectioneren in principe alleen informatie die aansluit bij het hboniveau van de opleidingen. Voor wetenschappelijke literatuur verwijzen we naar de Universiteitsbibliotheek van de UvA en voor informatie voor een breder publiek naar de openbare bibliotheek. Wanneer een opleiding aangeeft dat een specifieke titel onmisbaar is, wordt een uitzondering gemaakt op deze regel. Met onze collectie ondersteunen we ook graag de onderzoeksprogramma’s aan de HvA, maar onze prioriteit ligt bij de ondersteuning van het onderwijs. Online informatiebronnen hebben de voorkeur Digitale bronnen die we online beschikbaar kunnen stellen, genieten voorkeur boven fysieke materialen met een gelijkwaardige inhoud. Online informatie biedt immers betere zoekmogelijkheden en is plaats- en tijdonafhankelijk beschikbaar voor meerdere gebruikers tegelijk. De beschikbaarheid van digitale bronnen kan sterk verschillen per vakgebied. De informatiespecialisten bieden de opleidingen actieve ondersteuning bij het vinden van digitale alternatieven voor de gedrukte bronnen die zij gebruiken. De collectie is actueel Informatiespecialisten schaffen de meest recente publicaties aan en spelen in op trends. De HvA Bibliotheek heeft nadrukkelijk geen bewaarfunctie.
AANSCHAFCRITERIA Op basis van bovengenoemde uitgangspunten zijn er in 2010 criteria vastgesteld voor het collectioneren van de afzonderlijke informatiebronnen. Deze staan uitgebreid beschreven in het Handboek Collectievorming HvA Bibliotheek, dat in ieder leercentrum digitaal beschikbaar is. Van de criteria kan alleen worden afgeweken indien daarover afspraken zijn gemaakt door het hoofd van de HvA Bibliotheek en het management van het domein. Hieronder volgt per soort informatiebron een korte opsomming van de belangrijkste regels voor het collectioneren. Databanken, digitale tijdschriften en e-books • We bieden bij voorkeur online bronnen aan die full text informatie bevatten. • We sluiten alleen licenties af op online bronnen die via een IP-range beschikbaar gesteld kunnen worden. We bieden in principe geen bronnen aan waarvoor een inlogcode nodig is. • Voor het afsluiten van een licentie is een positieve beoordeling door het onderwijs nodig (na een trial). • E-books bieden we alleen aan indien ze (als onderdeel van een databank) online toegankelijk zijn via een webplatform. Losse e-books voor e-readers kunnen we niet beschikbaar stellen, omdat daarvoor op dit moment geen beheer mogelijk is. E-books die via internet vrij beschikbaar zijn als pdf, bieden we aan via weblinks in de catalogus. • We bieden geen online bronnen aan die slechts op de locaties van de HvA Bibliotheek toegankelijk mogen zijn.
3
DEEL 1 COLLECTIEVORMINGSBELEID HVA BIBLIOTHEEK
Boeken • We schaffen geen publicaties aan in gedrukte vorm indien we ze ook online goed beschikbaar kunnen stellen. • Voor boeken geldt een aanschaf van maximaal drie exemplaren per opleiding. • Boeken zijn bij aanschaf niet ouder dan drie jaar. Van deze termijn wordt afgeweken bij titels die door de opleidingen worden voorgeschreven of aanbevolen en in geval er onvoldoende recente titels beschikbaar zijn op een voor de opleiding belangrijk gebied. • Zodra van een titel een herziene editie verschijnt, wordt de oude druk verwijderd. Indien de titel nog relevant is voor het onderwijs wordt de nieuwe druk aangeschaft. Tijdschriften • Online tijdschriften genieten de voorkeur boven gedrukte exemplaren; gedrukte tijdschriften bieden we alleen aan indien er geen geschikt digitaal alternatief bestaat. • Een abonnement op een gedrukt tijdschrift wordt opgezegd zodra het tijdschrift (of een alternatieve titel) online full text beschikbaar komt. • Voor het afsluiten van een abonnement is een positieve beoordeling van het tijdschrift door het onderwijs nodig. Audiovisueel materiaal • Voor zover mogelijk maken we voor het aanbod van videomateriaal gebruik van relevante databanken, zoals Academia, TFC en VideoArts. • Alleen materiaal dat niet beschikbaar kan worden gesteld via deze databanken noch te koop is op dvd wordt opgenomen van het open net. • Videomateriaal bieden we bij voorkeur aan in de vorm van streaming video. Scripties en publicaties van medewerkers • Afstudeerproducten stellen we online beschikbaar via de HvA Kennisbank. Scripties in de vorm van print of dvd nemen we niet meer in de collectie op. • De opleidingen selecteren de scripties en andere publicaties die zij online beschikbaar willen laten stellen. Zij leveren deze aan de bibliotheek volgens de op de website van de bibliotheek beschikbare procedure voor publiceren in de HvA Kennisbank. Opname in de HvA Kennisbank betekent ook (inter)nationale beschikbaarstelling via de HBO Kennisbank.
SANEERCRITERIA Om ervoor te zorgen dat de collectie actueel, relevant en aantrekkelijk blijft, verwijderen we ook regelmatig materialen uit de collecties. Voor de collecties boeken, dvd’s en cd-roms voeren we minimaal om het jaar een saneerronde uit op basis van de hieronder weergegeven saneercriteria. Ook de andere informatiebronnen houden we regelmatig kritisch tegen het licht. Saneercriteria voor boeken, dvd’s en cd-roms Items worden uit de collectie verwijderd indien aan één van de volgende criteria wordt voldaan: • Er is een herziene editie verschenen. • Het materiaal is ouder dan tien jaar én minder dan twee keer uitgeleend in de afgelopen vijf jaar. • Het materiaal is inhoudelijk erg verouderd. • Het materiaal is erg beschadigd. • Het materiaal is in het verleden in veelvoud aangeschaft, maar nu niet meer in veelvoud nodig; een aantal exemplaren wordt gesaneerd. Voor klassiekers en werken die de geschiedenis van een vakgebied beschrijven, gelden de genoemde gebruikscriteria niet. Reeksen blijven geheel behouden of worden geheel gesaneerd.
4
DEEL 1 COLLECTIEVORMINGSBELEID HVA BIBLIOTHEEK
Saneren van andere informatiebronnen Voor de digitale informatiebronnen zijn er nog geen saneercriteria op basis van gebruik beschikbaar. De databanken evalueren we jaarlijks op aansluiting bij het onderwijs en waar mogelijk ook op gebruik, voordat we besluiten om een licentie te verlengen. Dat geldt tevens voor de (online) tijdschriften. Afstudeerproducten saneren we na maximaal tien jaar.
5
DEEL 2 DE COLLECTIE VOOR DMR IN CIJFERS
OMVANG COLLECTIE DMR De collecties boeken, tijdschriften en dvd’s voor het Domein Maatschappij en Recht bevinden zich in twee leercentra: in het Kohnstammhuis aan de Wibautstraat en in het Europahuis aan de James Wattstraat. In het leercentrum van het Kohnstammhuis staan de collecties voor de opleidingen: • Bestuurskunde • Toegepaste Psychologie (TP) • Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) • Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD) • Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) Deze collecties bevonden zich tot juli 2012 in het Jan Bommerhuis. Zij staan nu geïntegreerd opgesteld met de collecties voor het Domein Onderwijs en Opvoeding (DOO) en voor de opleiding Media, Informatie en Communicatie (MIC). In het leercentrum van het Europahuis staan de collecties voor de juridische opleidingen: • HBO Rechten • Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD) De omvang van de collectie voor het domein staat in onderstaande tabel. De laatste meting van de collectie heeft plaatsgevonden in het voorjaar van 2012, vóór de verhuizing van de collectie van het Jan Bommerhuis naar het Kohnstammhuis. Collectie voor DMR: aantal titels
boeken
dvd’s en cd-roms
scripties*
tijdschriften (print)
online tijdschriften** databanken (domeinspecifiek) scripties en publicaties van DMR in de HvA Kennisbank
2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010
Jan Bommerhuis
Europahuis
Totaal DMR
10.064 9.942 9.477 3.394 3.252 3.257 145 168 320 70 78 81
2.194 2.043 1.878 164 165 163 33 33 42
12.258 11.985 11.355 3.558 3.417 3.420 145 168 320 103 111 123 13 niet bekend niet bekend
11 7 4 78 70 55
* Betreft scripties tot 2004; vanaf dat jaar worden scripties online beschikbaar gesteld via de HvA Kennisbank ** Betreft licenties op losse tijdschriften. Meer digitale tijdschriften zijn te vinden in de databanken
De laatste jaren biedt de HvA Bibliotheek via haar website een toenemend aantal databanken aan met (Engelstalige) e-books en tijdschriften en andere digitale publicaties. Vooral voor de juridische opleidingen is er veel materiaal online beschikbaar. De boekencollecties zijn echter ook nog steeds van groot belang, in het bijzonder voor de Social Work opleidingen (CMV, MWD, SPH) en voor de opleidingen Toegepaste Psychologie en Bestuurskunde. Mede door de start van de twee laatstgenoemde opleidingen is de boekencollectie de laatste jaren licht
6
DEEL 2 DE COLLECTIE VOOR DMR IN CIJFERS
gegroeid. De collectie voor het domein bevat een groot aantal dvd’s, waarvan de populairste titels als streaming video beschikbaar zijn.
BUDGET COLLECTIEVORMING Het leermiddelenbudget van de HvA Bibliotheek is onderverdeeld in een budget voor databanken, boeken en dvd’s en tijdschriften. Budget collectievorming HvA Bibliotheek 2012 € 200.000 € 150.000 € 175.000 € 525.000
Databanken (algemeen) Boeken en dvd’s Tijdschriften Totaal
2011 € 200.000 € 200.000 € 150.000 € 550.000
2010 € 200.000 € 200.000 € 150.000 € 550.000
Verdeling budget Sinds 2010 is het budget voor databanken geheel bestemd voor algemene databanken, d.w.z. voor databanken waarvan de inhoud voor alle domeinen van belang is. Voor de databanken die slechts voor één of enkele domeinen interessant zijn, de zogenaamde domeinspecifieke databanken, wordt een financiële bijdrage van de betreffende domeinen gevraagd. Het Domein Maatschappij en Recht heeft in 2012 € 45.000 extra beschikbaar gesteld voor de licenties op databanken. Het budget voor boeken en tijdschriften wordt aan het begin van ieder jaar over de domeinen verdeeld naar rato van het studentenaantal van de opleidingen. Daarbij wordt uitgegaan van het aantal studenten in oktober van het voorafgaande jaar. De volgende tabel geeft de hoogte van het bibliotheekbudget voor het Domein Maatschappij en Recht per opleidingscluster weer. Budget collectievorming voor DMR
boeken en dvd’s tijdschriften (print en online) databanken (domeinspecifiek)
2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 2011 2010
HBO-R, SJD
Bestuurskunde
CMV, MWD, SPH
TP
Extra
Totaal
€ 9.436 € 12.526 € 11.860 € 11.009 € 9.708 € 9.600 -
€ 263 € 307 -
€ 10.952 € 14.806 € 14.760 € 12.777 € 11.475 € 11.200 -
€ 2.828 € 2.716 € 1.880 € 3.299 € 2.105 € 1.600 -
n.n.b. € 4.000 € 2.000 € 45.000 € 45.000 € 15.000
n.n.b. € 34.048 € 30.500 € 27.392 € 23.288 € 22.400 € 45.000 € 45.000 € 15.000
In 2012 is het boekenbudget van de HvA Bibliotheek verlaagd met € 50.000. Hierdoor is er voor de aankoop van boeken voor het domein ca. € 6.500 minder beschikbaar. Extra budget van de opleidingen Het Domein Maatschappij en Recht stelt naast het budget voor de domeinspecifieke databanken incidenteel ook extra budget beschikbaar voor de boekencollectie. Zo heeft de nieuwe opleiding Bestuurskunde in 2011 de eerste aanschaf van boeken gefinancierd met ca. € 2.000. Het Kenniscentrum Maatschappij en Recht stelt jaarlijks € 2.000 voor boeken beschikbaar. Deze aanvullende bijdragen van het onderwijs staan in bovenstaande tabel vermeld in de kolom Extra.
7
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR
COLLECTIONERINGSGEBIEDEN De HvA Bibliotheek biedt de opleidingen van het Domein Maatschappij en Recht zowel via haar fysieke collectie als via de website een groot aantal informatiebronnen aan op het gebied van de sociale wetenschappen, recht, psychologie, orthopedagogiek, geestelijke gezondheidszorg en hulpverlening. Voor de gezamenlijke opleidingen is er informatie over doelgroepen, communicatie, de multiculturele samenleving, taalvaardigheden, supervisie en intervisie, studie- en onderzoeksvaardigheden en didactiek. Daarnaast heeft elke opleiding eigen aandachtsgebieden waarop speciaal wordt gecollectioneerd. Deze aandachtsgebieden worden vastgesteld in overleg met de contactpersonen van de opleidingen. Ze sluiten aan op de speerpunten uit de onderwijsprogramma’s en kunnen variëren met de tijd. De aandachtsgebieden die momenteel het belangrijkst zijn bij het collectioneren, worden hieronder genoemd.
Bestuurskunde burgerschap grotestedenbeleid integratie kennismanagement
organisatiekunde overheidsbeleid sociale cohesie sociologie
stedelijk beleid stedelijke vernieuwing veiligheid wijk- en buurtgericht werken
Culturele en Maatschappelijke Vorming burgerschap community arts community development cultuur(beleid) diversiteit evenementenorganisatie groepsdynamica
grotestedenbeleid islam jongerencultuur jongerenwerk kunstbeleid kunsteducatie (massa)communicatie
participatie recreatie stedelijke vernieuwing (verander)management vrijetijdsbesteding vrijwilligerswerk wijk- en buurtgericht werken
Europees recht faillissementsrecht huurrecht ICT en recht internationaal recht migratierecht
privaatrecht publiekrecht sociaal zekerheidsrecht staatsrecht strafrecht
HBO Rechten arbeidsrecht arbeidsvraagstukken auteursrecht belastingrecht bestuursrecht civiel recht
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening alg. maatschappelijk werk bedrijfsmaatschappelijk werk casemanagement coaching dak- en thuislozen diversiteit empowerment ethiek evidence based practice
huiselijk geweld international social work kinderbescherming kindermishandeling methodieken v hulpverlening multidisciplinair samenwerken oplossingsgericht werken outreachend werken pleegzorg
8
reclassering rouwverwerking schuldhulpverlening seksueel geweld verslavingen vluchtelingen werken met gezinnen WMO zingeving
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR
Sociaal Juridische Dienstverlening arbeidsrecht bestuursrecht civiel recht criminologie diversiteit godsdienst huurrecht inburgering
insolventie integratie jeugdrecht kindermishandeling materieel bestuursrecht mediation personen- en familierecht schuldhulpverlening
sociaal zekerheidsrecht sociale politiek sociale vraagstukken stedenbouw en wonen strafrecht veiligheid
Sociaal Pedagogische Hulpverlening ambulante hulpverlening coaching community care dak- en thuislozen empowerment evidence based practice interculturele hulpverlening jeugdcriminaliteit (justitiële) jeugdzorg
kinderbescherming kindermishandeling methodieken v hulpverlening multidisciplinair samenwerken oplossingsgericht werken opvoedingsondersteuning (ortho)pedagogiek ouderenzorg outreachend werken
psychiatrie psychologie psychopathologie residentiële hulpverlening verslavingszorg (verstandelijk) gehandicapten werken met gezinnen WMO
Toegepaste Psychologie arbeids- en organisatiepsychologie coaching consumenten psychologie culturele psychologie diversiteit gezondheidspsychologie groepsdynamica
interculturele communicatie leerpsychologie (massa)communicatie neuropsychologie ontwikkelingspsychologie oplossingsgericht werken ouderenpsychologie psychiatrie
psychologisch onderzoek psychologische experimenten psychologische gespreksvoering psychopathologie sociale psychologie sportpsychologie
ORGANISATIE VAN DE COLLECTIEVORMING De informatiespecialisten werken op proactieve wijze aan het opbouwen en toegankelijk maken van een collectie informatiebronnen die het onderwijs optimaal ondersteunt. In deze paragraaf wordt beschreven hoe dit voor het Domein Maatschappij en Recht is georganiseerd. Ontwikkelingen in onderwijs en werkveld De intensieve contacten die de informatiespecialisten onderhouden met de opleidingen van het Domein Maatschappij en Recht maken het mogelijk om nieuwe ontwikkelingen binnen het onderwijs snel te vertalen naar de collectieopbouw. De informatiespecialisten hebben minimaal één maal per kwartaal overleg met de afzonderlijke contactpersonen van de opleidingen. Daarnaast houden zij zich op de hoogte van het onderwijscurriculum via de studiegidsen en websites van de opleidingen. Ontwikkelingen in de werkvelden worden gevolgd via de belangrijkste vaktijdschriften. Voorgeschreven en aanbevolen titels De informatiespecialisten schaffen alle titels aan die door de opleidingen aan de studenten worden voorgeschreven of aanbevolen. In geval van een voorgeschreven titel wordt één van de aangeschafte exemplaren beschikbaar gesteld met een uitleentermijn van één dag. De andere exemplaren hebben een uitleentermijn van vier weken of zeven dagen (voor de opleidingen HBO-Rechten en SJD).
9
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR
Selectie door de informatiespecialisten Wekelijks selecteren de informatiespecialisten de nieuwste titels voor de opleidingen die zij ondersteunen. Ze maken daarbij gebruik van de volgende bronnen: • NetUit: een wekelijks overzicht van de Koninklijke Bibliotheek met alle nieuwe publicaties die in Nederland zijn uitgegeven. • De nieuwsbrief van Jongbloed Juridische Boekhandel met nieuwe juridische literatuur. • Recensies in vaktijdschriften, opinie- en dagbladen. • Nieuwsberichten van uitgevers. • Een omroepgids voor de selectie van de opennetopnames voor de dvd-collectie. Voor aanvulling van de collectie op een specifiek onderwerp wordt ook gebruik gemaakt van: • Fondslijsten van uitgevers. • Informatie uit PiCarta (de geïntegreerde databases van Nederlandse bibliotheken). Daarnaast worden de overzichten van titels die via het Interbibliothecair Leenverkeer (IBL) zijn aangevraagd, gebruikt als hulpmiddel bij de collectievorming, evenals de uitleencijfers van titels uit de eigen collectie. Aanvullende selectiecriteria In aanvulling op de selectiecriteria van de HvA Bibliotheek die in deel 1 van dit document zijn beschreven, worden de volgende uitgangspunten gehanteerd bij de selectie van bronnen: • Het materiaal is in het Nederlands of Engels. • Documenten hebben een minimale omvang van 25 pagina’s. • Materialen van gerenommeerde auteurs en uitgevers worden met voorrang aangeschaft. Overleg over de selectie Omdat de collectiegebieden van de opleidingen elkaar voor een deel overlappen, stemmen de informatiespecialisten de selectie van titels met elkaar af tijdens een wekelijks overleg. Bij twijfel over de geschiktheid van een titel of in geval van een erg kostbare publicatie vindt er overleg plaats met de contactpersoon van de opleiding. Voor de opleiding Bestuurskunde worden alle door de informatiespecialisten geselecteerde titels eerst ter goedkeuring aan de opleiding voorgelegd voordat ze besteld worden. Deze afwijkende procedure heeft te maken met het feit dat de opleiding recent gestart is en extra budget beschikbaar stelt voor de collectie op basis van de aangeschafte titels. Het afsluiten van licenties op databanken en abonnementen op tijdschriften (print en online) gebeurt altijd in overleg met de opleidingen. Aanschaf De door de informatiespecialist bestelde titels zijn gemiddeld binnen drie weken beschikbaar in een van de leercentra, mits de titels bij de boekhandel of uitgever op voorraad zijn. Voor materialen van buitenlandse uitgevers geldt vaak een langere levertijd. Het afsluiten van licenties op online bronnen kost ook meer tijd, omdat daarvoor vaak een trial wordt uitgevoerd. Promotie van de collectie Nieuws over de collectie van de HvA Bibliotheek voor het Domein Maatschappij en Recht wordt op verschillende manieren onder de aandacht gebracht. Hierbij gaat het om: • Nieuws, lees- en kijktips op de bibliotheeksite. • Aanwinstenlijsten per opleiding via de bibliotheeksite. • Berichten van de HvA Bibliotheek in de nieuwsbrieven van het domein. • Tentoonstellingen van aanwinsten in de leercentra. Specifiek voor de opleidingen Bestuurskunde, CMV, MWD, SPH en TP: • Attenderingen per e-mail van individuele medewerkers op nieuwe aanwinsten, op basis van een persoonlijk interesseprofiel dat zij hiervoor hebben opgesteld.
10
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR
Specifiek voor de opleidingen HBO-Rechten en SJD: • Een blog met de beschrijvingen van aanwinsten, bereikbaar via de bibliotheeksite. • Een Netvibespagina met rss-feeds op juridisch gebied, bereikbaar via de bibliotheeksite.
ONTWIKKELINGEN IN DE COLLECTIEVORMING De collectievorming is voortdurend aan verandering onderhevig. Niet alleen vanwege de ontwikkelingen in het onderwijs en beroepenveld, maar ook door de toenemende digitalisering van de informatievoorziening. De belangrijkste actuele ontwikkelingen in de collectievorming voor het Domein Maatschappij en Recht worden hieronder kort beschreven. Aanbod online bronnen Wij proberen onze informatiebronnen zo veel mogelijk in digitale vorm aan te bieden. Het aanbod van geschikte digitale bronnen voor de vakgebieden van het Domein Maatschappij en Recht is echter nog beperkt, met name waar het digitale studieboeken betreft. De e-books en digitale tijdschriftartikelen in onze databanken zijn voornamelijk Engelstalig en vaak van wetenschappelijk niveau. Wel kunnen we steeds vaker relevante publicaties van gerenommeerde Nederlandse onderzoeksbureaus online aanbieden, zoals bijvoorbeeld rapporten van het Verwey-Jonker Instituut, het Trimbos Instituut en het Sociaal Cultureel Planbureau. Deze publicaties zijn via een link in de catalogus full text beschikbaar. Minder budget voor boeken Het budget van de HvA Bibliotheek voor de aanschaf van boeken is het laatste jaar verminderd. Dit betekent dat we voor het Domein Maatschappij en Recht minder nieuwe boeken kunnen aanbieden, omdat er voor de meeste titels voor dit domein nog geen online alternatief mogelijk is. De samenvoeging van een deel van de collectie met de collecties van andere domeinen in het leercentrum van het Kohnstammhuis biedt in dit opzicht enig soelaas. Door afstemming van de collectievorming met de andere domeinen zal een aantal algemene titels minder vaak aangeschaft hoeven worden. Dit levert ruimte in het budget op voor de aanschaf van vakspecifieke titels. Saneren en streamen dvd’s In het voorjaar van 2012 is gestart met een saneerproject voor de collectie dvd's. Verouderde en niet gebruikte titels worden uit de collectie verwijderd aan de hand van de binnen de HvA Bibliotheek geldende saneercriteria. Naar verwachting zal het project in december 2012 worden afgerond. Hierna vervolgen we het streamen van de populairste dvd’s. Voor dit online beschikbaar stellen van materiaal vragen wij altijd toestemming van de rechthebbenden. Indien zij geen toestemming geven, bewaren wij het programma op dvd in onze collectie. Zodra wij het materiaal online aanbieden, wordt de dvd uit de collectie verwijderd. Het gestreamde materiaal stellen wij momenteel beschikbaar via SURFmedia. Omdat de dienstverlening van SURFmedia per 31 december 2012 stopt, onderzoeken we welk platform geschikt is om onze bestanden in de toekomst te hosten. Actualiseren boekencollectie voor SPH Naar aanleiding van de verschuivingen in de jeugdzorg van residentiële naar ambulante hulpverlening, wordt de boekencollectie op dit gebied in 2012 geactualiseerd in samenwerking met de opleiding SPH. Aanbod afstudeerscripties Er wordt door de opleidingen van het Domein Maatschappij en Recht weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheid om afstudeerscripties online beschikbaar te laten stellen via de HvA Kennisbank. In het voorjaar van 2012 hebben contactpersonen van de bibliotheek en de opleidingen in een gezamenlijk overleg gezocht naar oorzaken van het beperkte gebruik van deze dienstverlening en naar verbetermogelijkheden. De procedure voor het aanleveren en plaatsen van de scripties is in het verleden vastgesteld in samenwerking met het MT van het domein. Geconcludeerd is dat deze procedure voldoet maar dat de communicatie beter kan en dat de urgentie beter onder de aandacht moet worden gebracht. Alleen voor de opleiding HBO-Rechten worden regelmatig scripties in de HvA Kennisbank geplaatst. Bij deze opleiding
11
DEEL 3 COLLECTIEVORMING VOOR DMR
is één medewerker verantwoordelijk voor het verzamelen en aanleveren van de scripties. Bovendien zijn de regels voor opname van eindproducten in de HvA Kennisbank opgenomen in het afstudeercontract van de opleiding. Deze werkwijze blijkt succesvol en is daarom als suggestie voorgelegd aan de andere opleidingen. Om de dienst verder te promoten zullen de informatiespecialisten presentaties verzorgen voor docenten die afstudeerders begeleiden. Verhuizing en magazijnplaatsing Sinds juli 2012 is er in het Jan Bommerhuis geen bibliotheekcollectie meer aanwezig. Deze collectie is, na het uitvoeren van een reguliere saneerronde, overgebracht naar het leercentrum van het Kohnstammhuis. Een klein deel van de collectie is wegens ruimtegebrek geplaatst in het boekendepot van de Universiteitsbibliotheek van de UvA. Deze materialen zijn via de catalogus opvraagbaar en kunnen naar keuze worden afgehaald bij het leercentrum van het Kohnstammhuis of de Leeuwenburg of bij een van de UvA-bibliotheken. Het betreft: • boeken die op basis van hun jaar van uitgave en uitleenfrequentie gesaneerd zouden moeten worden, maar die zijn behouden omdat ze als klassieker worden beschouwd of omdat ze de geschiedenis van een relevant vakgebied beschrijven. • oudere jaargangen van tijdschriften. In het leercentrum van het Kohnstammhuis zijn de laatste drie jaargangen van een tijdschrift aanwezig. Contact over de collectievorming In het Jan Bommerhuis is met ingang van het studiejaar 2012/2013 een bibliotheekinformatiepunt ingericht om het contact tussen de in dit gebouw gevestigde opleidingen en de informatiespecialisten zo goed mogelijk te kunnen faciliteren. De informatiespecialisten zijn hier op diverse momenten in de week aanwezig en houden daarnaast kantoor in het Kohnstammhuis en Europahuis. De komende periode gaan we bekijken op welke wijze we social media effectief kunnen inzetten bij het onderhouden van contacten, bijvoorbeeld voor het promoten van de collectie. Ons uitgangspunt hierbij is dat we zo veel mogelijk willen aansluiten bij de platformen die door de opleidingen worden gebruikt.
CONTACT Voor informatie over de collectievorming kun je contact opnemen met de informatiespecialisten voor het Domein Maatschappij en Recht: Marja Eelman Proceseigenaar collectievorming tel.: 06 - 2115 6331 e-mail:
[email protected] Jolanda Kleen Contactpersoon voor SPH, TP tel.: 06 - 2115 6334 e-mail:
[email protected] Yt Stoker Contactpersoon voor HBO-Rechten, SJD tel.: 06 - 2115 5549 e-mail:
[email protected] Frans Westgeest Contactpersoon voor Bestuurskunde, CMV, MWD, TP tel.: 06 - 2115 6332 e-mail:
[email protected]
12