Rijksstraatweg 69 4194 SK METEREN Postbus 159 4190 CD GELDERMALSEN t- (0345) 471380 f- (0345) 471381
[email protected] www.misa-advies.nl Rabobank 1027.49.795 K.v.K. Tiel 11060529
CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2011 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO2-PRESTATIELADDER _______________________________ rapportnr.: 2MSBV-SEC.04612.R
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
Opdrachtgever
:
Maatschap Spoorwegbeveiligers Postbus 159 4190 CD Geldermalsen
Titel
:
CO2-emissie inventaris scope 1 en 2 over 2009 van de Maatschap Spoorwegbeveiligers in het kader van de CO2-prestatieladder van de Stichting Klimaatneutraal Aanbesteden en Ondernemen
Rapportnummer
:
2MSBV-SEC.04612.R
Auteur
:
ing. P. Franken
Autorisatie
:
drs. ing. A.D. Hol
Projectnummer
:
2MSBV-SEC
Datum
:
4 juli 2012
Status
:
definitief
Auteur ing. P. Franken
Authorisatie drs. ing. A.D. Hol
Op de uitvoering van werkzaamheden, en daarmee voor zover relevant op deze rapportage, zijn de Algemene Voorwaarden van MiSa advies van toepassing, die onder nummer 11060529 zijn gedeponeerd bij de KvK te Tiel.
2 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
INHOUDSOPGAVE
1
INLEIDING ........................................................................................................................................4
2
DEFINITIES EN EISEN ....................................................................................................................5 2.1 Definities categorieën van emissies ..........................................................................................5 2.2 Typering aanbieder en geldigheidsduur.....................................................................................6
3
RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN ...............................................................8 3.1 Rapportageperiode ....................................................................................................................8 3.2 Organisatiegrenzen....................................................................................................................8 3.3 Uitsluitingen ...............................................................................................................................8
4
CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 ............................................................................................9 4.1 Bronnen scope 1........................................................................................................................9 4.2 Scope 1 emissies.......................................................................................................................9
5
CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 2 ..........................................................................................11 5.1 Bronnen scope 2......................................................................................................................11 5.2 Scope 2 emissies.....................................................................................................................11
6
TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES ...........................................................12
7
CONCLUSIES ................................................................................................................................13
8
LITERATUUR .................................................................................................................................14
BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE MATEN IN 2011...............................................................15 BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR ..........................................................................16 BIJLAGE 3 BEREKENING CO2-EMISSIE VERVOER..........................................................................17
3 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
1
4 juli 2012
INLEIDING
De Maatschap Spoorwegbeveiligers (verder MSBV) is een organisatie voor Zelfstandigen Zonder Personeel (deelnemers) die werkzaam zijn als spoorwegbeveiliger. De deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers worden ingeschakeld door de erkende werkplekbeveiligingsbedrijven en houden toezicht op de veiligheid tijdens werkzaamheden op of nabij het spoor. In december 2009 heeft ProRail een zogenaamde CO2-prestatieladder in het leven geroepen. De prestatieladder dient om bedrijven te stimuleren tot CO2-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij uitvoering van projecten. Per 16 maart 2011 is het beheer van de Prestatieladder overgedragen aan een onafhankelijke beheerstichting: Stichting Klimaatneutraal en Aanbesteden en Ondernemen (www.skao.nl). MiSa advies is door MSBV gevraagd om haar scope 1 en scope 2 emissies te inventariseren en te rapporteren. Voorliggend rapport geeft hier invulling aan. De opbouw van dit rapport is als volgt. In hoofdstuk 2 worden de definities en eisen beschreven. Hierna worden in hoofdstuk 3 de organisatiegrenzen en rapportageperiode beschreven. In de daarop volgende hoofdstukken 4 en 5 worden respectievelijk de scope 1 en 2 emissies geïnventariseerd. In hoofdstuk 6 wordt een totaal overzicht gegeven van de scope 1 en 2 emissies. Hoofdstuk 7 bevat de conclusies. Aan het einde van dit rapport, in hoofdstuk 8, is een literatuurlijst opgenomen. Deze inventarisatie is opgesteld volgens de eisen die worden gesteld in de NEN-ISO 14064 -1 [2]. Volledigheidshalve wordt nog opgemerkt dat deze rapportage niet kan worden beschouwd als een verificatie van de CO2-emissie.
4 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
2
4 juli 2012
DEFINITIES EN EISEN
Onderstaand is een kort overzicht weergegeven van de belangrijkste definities en eisen van de CO2prestatieladder.
2.1
Definities categorieën van emissies
Er worden drie categorieën van emissies gedefinieerd [1]. Scope 1 emissies of directe emissies Scope 1 of directe emissies zijn emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gas gebruik (bijv. gas boilers, warmtekrachtinstallaties en ovens) en emissies door het eigen wagenpark. Zie ook scopediagram hierna. Scope 2 emissies of indirecte emissies Scope 2 of indirecte emissies zijn emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. SKAO rekent “Business air Travel” en “Personal Cars for business travel ” tot scope 2. Zie ook scopediagram hierna. Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies voortkomende uit de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het afval en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering. SKAO rekent “Business air Travel” en “Personal Cars for business travel” tot scope 2. Zie ook scopediagram hierna. Emissiefactoren Voor de omrekening van energiedrager en/of activiteit naar de hoeveelheid CO2-emissie wordt gebruik gemaakt van de door SKAO gegeven conversiefactoren [1]. Indien nodig kan hier gemotiveerd van worden afgeweken.
5 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
Voor certificatie op niveau 3 van de prestatieladder volstaat het op dit moment om alleen een opgaaf te doen van scope 1 en 2 emissies [1].
2.2
Typering aanbieder en geldigheidsduur
Door de prestatieladder worden onderstaande definities voor aanbieder en eis aan de geldigheidsduur van een emissie inventaris gehanteerd [1]. A-aanbieder Een A-aanbieder is een aanbieder die behoort tot de grootste aanbieders van het bedrijf die samen verantwoordelijk zijn voor 80% van de inkoopomzet.
6 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
C-aanbieder Een C-aanbieder (concernaanbieder) is een aanbieder die een zeggenschapsrelatie heeft (financiële en of operationele controle) binnen hetzelfde concern als de ontvanger van de aanbieding. Of anders gezegd aanbieder en ontvanger zijn beide geheel of gedeeltelijk lid (in termen van zeggenschap, control, eigendom et cetera) van het zelfde concern. A&C-aanbieder Een A&C-aanbieder is zowel A-aanbieder als ook C-aanbieder. Geldigheidsduur CO2-inventarisatie/verificatie De CO2-inventaris/verificatie van een bepaald jaar blijft geldig voor ladder toepassingen tot maximaal 15 kalendermaanden (1 jaar plus 3 kalendermaanden) na afloop van dat jaar. Een (inventaris)jaar bestaat daarbij uit 12 opeenvolgende kalendermaanden.
7 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
3
3.1
4 juli 2012
RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN
Rapportageperiode
Tenzij anders vermeld is de periode waarover de CO2-emissie inventaris wordt gerapporteerd het kalenderjaar 2011. Dit houdt in dat deze CO2-emissie inventaris geldig is tot en met maart 2013 (zie ook hoofdstuk 2).
3.2
Organisatiegrenzen
De organisatie van de MSBV telde in het rapportagejaar 22 deelnemers. Een overzicht van de deelnemende deelnemers is opgenomen in bijlage 1. De deelnemers verrichten hun werkzaamheden hoofdzakelijk op projectlocaties op of nabij het spoor, dit is hun feitelijke werkplek. Ten behoeve van het voeren van het uit hoofde van hun werk noodzakelijke administratie wordt gebruik gemaakt van een thuiswerkplek dan wel een klein kantoor aan huis. Omdat deze situatie voor elke deelnemer anders is en omdat het aardgas en elektriciteitsverbruik ten behoeve van kantoorwerkzaamheden is verdisconteerd in het huishoudelijk verbruik, wordt aan iedere deelnemer forfaitair een kantooroppervlakte (verder forfaitair kantoor) toegekend met een daarbij behorend verbruik. Het forfaitair verbruik is gebaseerd op gegevens uit een rapport van NOVEM, 2002, “E-verbruik kantoorgebouwen in Nederland” [3]. De berekening voor het forfaitaire kantoor is opgenomen in bijlage 2.
3.3
Uitsluitingen
Er zijn in het kader van deze CO2-emissie inventaris geen uitsluitingen.
8 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4
4.1
4 juli 2012
CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1
Bronnen scope 1
Binnen de MSBV kunnen de volgende scope 1 bronnen worden geïdentificeerd. • Vervoer (auto van de zaak); • Verwarming (aardgas). In de volgende paragraaf wordt de aan deze bronnen gerelateerde CO2-emissie berekend.
4.2
Scope 1 emissies
De CO2-emissie veroorzaakt door vervoer van de deelnemers van de MSBV is berekend op basis van (een schatting) van gereden kilometers. De berekening van de CO2-emissie door vervoer op basis van kilometers per deelnemer is opgenomen in bijlage 3. Het verbruik van aardgas is gebaseerd op het per deelnemer toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 4.1 is de CO2-emissie gerelateerd aan vervoer en aardgasverbruik weergegeven. Tabel 4.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving
Energieverbruik
Vervoer
Soort -
3
Verwarming (aardgas) [m ]
891
CO2 conversiefactor
aardgas
CO2-emissie [ton]
-
205
1.825
2
Totaal scope 1
207
De in tabel 4.1 berekende CO2-emissies zijn in figuur 4.1 grafisch weergegeven.
9 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
CO2 emissie [ton]
Verw arming (aardgas); 2
Vervoer; 205 Figuur 4.1: Grafische weergave scope 1 CO2-emissies
10 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
5
5.1
4 juli 2012
CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 2
Bronnen scope 2
Binnen de MSBV bestaat scope 2 enkel uit elektriciteitsverbruik. In de volgende paragraaf wordt de aan deze bron gerelateerde CO2-emissie berekend.
5.2
Scope 2 emissies
Het elektriciteitsverbruik is gebaseerd op het per deelnemer toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 5.1 is het elektriciteits verbruik met behulp van de door SKOA gegeven conversiefactoren [1] omgerekend naar CO2-emissie. Omdat het niet bekend is of er groene stroom wordt gebruikt is (worst case) uitgegaan van het gebruik van grijze stroom. Tabel 5.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Elektriciteitsverbruik [kWh]
Energieverbruik 4.950
Soort elektriciteit
CO2 conversiefactor
CO2-emissie [ton]
455
Totaal scope 2
2 2
Aangezien er sprake is van één bron is hier geen grafische weergave van opgenomen.
11 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
6
4 juli 2012
TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES
In hoofdstuk 4 en 5 zijn respectievelijk de CO2-emissies van de scope 1 en scope 2 bronnen geïnventariseerd. In dit hoofdstuk wordt een totaal overzicht van de scope 1 en 2 emissies weergegeven en worden ze gerelateerd aan de totaalemissie. In tabel 6.1 is dit weergegeven. Tabel 6.1: Totaaloverzicht scope 1 en 2 emisies CO2-emissie [ton]
Omschrijving Scope 1
Percentage [%]
Scope 2
207 2
98,9 1,1
Totaal scope 1 en 2
209
100
De waarden uit tabel 6.1 zijn in figuur 6.1 grafisch weergegeven. Totaal CO2-emissie [ton] scope 1 en 2
Totaal CO2-em issie [%] scope 1 en 2
2
1,1
207
98,9
Figuur 6.1: Grafische weergave overzicht scope 1 en 2 emissies
12 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
7
4 juli 2012
CONCLUSIES
In dit rapport zijn de scope 1 en scope 2 CO2-emissies van de deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers (MSBV) geïnventariseerd. De scope 1 emissie bedraagt 207 ton CO2 en de scope 2 emissie bedraagt 2 ton CO2. De totale emissie bedraagt 209 ton CO2. De CO2-emissie inventaris is gebaseerd op de door de MSBV verstrekte gegevens. Deze gegevens zijn afkomstig van (schattingen) van verreden kilometers en van aardgas en elektriciteitsverbruik op basis van een forfaitair kantoor. Er kan worden gesteld dat deze gegevens nauwkeurig genoeg zijn om te komen tot een betrouwbare CO2-emissie inventaris van de scope 1 en scope CO2-emissiebronnen van MSBV. MSBV kan dit rapport gebruiken om haar scope 1 en 2 emissies te rapporteren aan partijen die gecertificeerd zijn volgens de CO2-prestatieladder.
13 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
8
4 juli 2012
LITERATUUR
[1]
Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen, Handboek CO2-prestatieladder 2.0, 23 juni 2011.
[2]
Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO 14064-1 (en) Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, maart 2006.
[3]
NOVEM, 2002, “e-verbruik kantoorgebouwen in Nederland”, 2002.
14 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE DEELNEMERS IN 2011 Naam H. Bouwmeester H. Cornelisse G. H. Dijkstra G.B.P. Diks M. v. Driel K.J. v. Estrik G. Geerts A. de Groot (Aad) A. de Groot (Andy) O. Heijdenrijk E. Jumru S. Keser (Sedat) S. Keser (Seyit) M. Lukje R. Moerings H. Peperkamp C. Pietens R. Schriel R. Selker C. Tettero J. P. Vis E. de Witte
15 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR 2
Forfaitair wordt voor de deelnemers uitgegaan van een kantoor van 6 m . Omdat de deelnemers in principe op locatie werkzaam zijn wordt gemiddeld 3 uur per dag gerekend voor kantoor werkzaamheden dit komt overeen met 37,5 % van een normale kantoorwerkdag. Daarom wordt voor 2 2 het forfaitair kantoor een oppervlakte aangehouden van 37,5 % van 6 m = 2,25 m . Het energieverbruik voor een gemiddeld kantoor bedraagt volgens het rapport van NOVEM [3]: 3 2 aardgas 18 m /m elektriciteit 100 kWh/m2 In onderstaande tabel wordt op basis van het forfaitair oppervlak en het aardgas en elektriciteitsverbruik voor een gemiddeld kantoor de CO2-emissie van aardgas- en elektriciteitsverbruik van de MSBV berekend. Tabel: Berekening CO2-emissie aardgas- en elektriciteitsverbruik
CO2-emissie aardgas (scope 1) CO2-emissie elektriciteit (scope 2)
Verbruik per kantoor Aantal Totaal verbruik per deelnemer deelnemers 3 3 40,5 m 22 891 m 225 kWh 22 4.950 kWh
16 van 17
2MSBV-SEC.04612.R
4 juli 2012
BIJLAGE 3 BEREKENING CO2-EMISSIE VERVOER Naam
Type auto
H. Bouwmeester H. Cornelisse G. H. Dijkstra G.B.P. Diks M. v. Driel K.J. v. Estrik G. Geerts A. de Groot (Aad) A. de Groot (Andy) O. Heijdenrijk E. Jumru S. Keser (Sedat) S. Keser (Seyit) M. Lukje R. Moerings H. Peperkamp C. Pietens R. Schriel R. Selker C. Tettero J. P. Vis E. de Witte
Personenauto Personenauto Bestelbus Personenauto Personenauto Bestelbus Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Personenauto Bestelbus Personenauto Personenauto
Brandstof Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel Diesel LPG Diesel Diesel Diesel Diesel
Motorklasse 1,7 - 2,0 liter > 2,0 liter 1,7 - 2,0 liter < 1,7 liter 1,7 - 2,0 liter 1,7 - 2,0 liter 1,7 - 2,0 liter < 1,7 liter < 1,7 liter < 1,7 liter 1,7 - 2,0 liter > 2,0 liter 1,7 - 2,0 liter 1,7 - 2,0 liter > 2,0 liter < 1,7 liter 1,7 - 2,0 liter < 1,7 liter
Totaal CO2-emissie vervoer
17 van 17
Kilometers 40.000 47.200 85.000 45.000 50.000 20.000 50.000 25.000 40.000 30.150 60.000 52.500 45.000 75.000 70.000 40.000 30.000 65.000 50.000 35.000 20.000 45.000
Conversiefactor 195 265 265 195 155 265 195 195 195 155 155 155 195 265 195 195 265 175 155 215 195 155
CO2-vervoer [kg] 7.800 12.508 22.525 8.775 7.750 5.300 9.750 4.875 7.800 4.673 9.300 8.138 8.775 19.875 13.650 7.800 7.950 11.375 7.750 7.525 3.900 6.975 204.769 kg 205 ton
