Chemische agentia REACH/CLP van producent naar eindgebruiker
? ? ?
Inhoud
1. Aspecten van belang voor
eindgebruikers van producten
2. Hoe in praktijk omgaan met het nieuwe VIB ?
3. Interpreteren van de nieuwe informatie
Aspecten van belang voor eindgebruikers van producten REACH: Registratie nodig? Aantonen d.m.v. inventaris of stappenplan.
Opvolging van de lijsten • • •
Kandidaatlijst Authorisatielijst Beperkingenlijst
Communicatie up- en downstream
Registratie nodig? Distributeur
EU fabrikant Non EU fabrikant
EU grens
Enige Vertegenwoordiger
Bedrijf X
: Bedrijf X is D.U. - geen (pre)registratie : Bedrijf X is importeur - wel (pre)registratie : Bedrijf X is D.U. - geen (pre)registratie
Registratie nodig? – via inventaris chemische agentia
Opvolging van lijsten • Kandidaatlijst = lijst op ECHA-web http://echa.europa.eu/chem_data/authorisation_process/candidate_list_table_en.asp
• Authorisatielijst = Bijlage XIV van REACH • Beperkingenlijst = Bijlage XVII van REACH
Groeiende lijsten (updates elke 6 maanden) Via screeningtool in inventaris Via databank ?
Kandidaatlijst
18-06-2012: 84 stoffen
Bijlage XIV in REACH : authorisatie 1e publ. 2011-02-24 : 6 stoffen 2e publ. 2012-02-15 : + 8 stoffen
Bijlage XVII in REACH : Beperkingen Stof opgenomen in bijlage XVII = beperking gebruik = niet voor een bepaald gebruik in de handel brengen of zelf gebruiken"
Aspecten van belang voor eindgebruikers van producten
CLP
Wetgeving Tijdslijn
31-12-2008
Europees Publicatie -blad
Art 61 CLP
01-12-2012
20-01-2009
CLP van kracht
01-12-2010
01-06-2017
01-06-2015
CLP indeling van CLP indeling van STOFFEN MENGSELS afgerond afgerond
Etiketten
Bron : Hemmis (www.hemmis.be)
Belangrijke nieuwe pictogrammen Sensibilisatie van de luchtwegen, gevarencat. 1 Mutageen in geslachtscellen, gevarencat. 1A, 1B en 2 Kankerverwekkend, gevarencat. 1A, 1B, 2 Voortplantingstoxiciteit, gevarencat. 1A, 1B, 2 Specifieke doelorgaantoxiciteit (eenmalige blootstelling), Gevarencat. 1 en 2 Specifieke doelorgaantoxiciteit (herhaalde blootstelling) gevarencat. 1 en 2 Aspiratiegevaar, gevarencat. 1 Acute toxiciteit (oraal, dermaal, bij inademing), Gevarencat. 1, 2 en 3
Acute toxiciteit (oraal, dermaal, inademing), gevarencat. 4 Huidirritatie, gevarencat. 2 Oogirritatie, gevarencat. 2 Huidsensibilisatie, gevarencat. 1 Specifieke doelorgaantoxiciteit (eenmalige blootstelling), Gevarencat. 3 Irritatie van de luchtwegen Narcotische werking
Gevolgen voor de gebruikers • Industriële en professionele gebruikers - Nieuwe pictogrammen en etiketten op bv opslagtanks, leidingen, instructiekaarten
- Verwarring bij opslag tijdens overgang met 2 symbolen bij elkaar - Meer stockagecapaciteit gevaarlijke mengsels? - Verwarring informatie leveranciers op VIB - IT systemen, etiketten printers aan te passen - Arbeidsveiligheid PBM - Vergunningen, herevaluatie Seveso 3
Inhoud
1. Aspecten van belang voor
eindgebruikers van producten
2. Hoe in praktijk omgaan met het nieuwe VIB ?
3. Interpreteren van de nieuwe informatie
Wanneer VIB ? Aard stof
Informatie
Informatiedetails
Niet gevaarlijk (art. 32 REACH)
Communicatie (P.S.I.S. /P.I.F. informatiefiche )
• Registratienummer • Autorisatie • Beperkingen • Andere beschikbare info ivm passende risicobeheersmaatregelen
Gevaarlijke / Kandidaat/ Zeer zorgwekkende Stof > 1 ton/jaar
VIB (VeiligheidsInformatie Blad )
16 rubrieken
VIB + ext-VIB
16 rubrieken + BlootstellingsScenario uit Chemisch VeiligheidsRapport
(art. 31 REACH)
Gevaarlijke / Zeer zorgwekkende Stof > 10 ton/jaar (art. 31 REACH)
Een ‘communicatie’ of PSIS
VIBlad of Boek 104 pagina’s
Verantwoordelijkheden info Wie is verantwoordelijk voor de productinformatie ?
• Fabrikant van een chemische stof opmaak van etiket + productinformatie (VIB, …)
• Formulator of ‘menger’ van een product op de markt opmaak van etiket + productinformatie (VIB, …)
• Gebruiker van een stof / mengsel interpreteren van de informatie uit het etiket + productinfo toepassen van preventiemaatregelen risico-evaluatie opleiden van personeel "" " ""
Wat te doen bij ontvangst VIB ?
VIB is bindend
Beheer VIB en ext-VIB
Ontvangst
Eerste controle
IC
Documenteren
Centrale opslag server
Beheer productinformatie TO DO ⇒ opmaken procedure beheer ⇒ duidelijk mailadres voor interne en externe ontvangst van productinformatie Redenen • gemakkelijk terugvinden meeste recente versie VIB en ext-VIB • voor alle werknemers raadpleegbaar • datum ontvangst gemakkelijk terugvinden start DU verplichting volgens REACH art 37 en 38 • aantoonbaarheid controles, genomen acties en opvolging REACH art 36 mbt verplichting om informatie te bewaren
Eerste controle bij ontvangst VIB • opgesteld conform met REACH- en CLP verordening ? • in de moedertaal van de gebruiker ? • komt de naam op het VIB overeen met het gebruikte product ? • naam leverancier op VIB = naam op etiket geleverde product ? • VIB bestaat het uit 16 rubrieken en subrubrieken + correcte volgorde ? • alle pagina’s genummerd ? • VIB voorzien van datum + versie + nodige herzieningsnummers ? • Rubriek 1 : e-mail leverancier vermeld ?
INDIEN NOK => terugsturen VIB met reden
Inhoud
1. Aspecten van belang voor
eindgebruikers van producten
2. Hoe in praktijk omgaan met het nieuwe VIB ?
3. Interpreteren van de nieuwe informatie
Nieuwe informatie…
Ext-VIB
De leverancier geeft alle bestudeerde blootstellingsscenario’s door = geïdentificeerde gebruiken = gekend en toegelaten mits naleving van de maatregelen. Preventiedienst: selecteer het/de blootstellingsscenario(s) dat/die voor uw bedrijf van toepassing is/zijn + adviseer Productie: naleven van de maatregelen
Rubriek 8
DNEL: Derived No Effect Level > mens • treshold endpoint • DNEL = Dose descriptor x mod x assesm fct • extrapollatie vanuit dierproef (NOAEL, LOAEL, LD50, LC50, …) naar humane blootstelling • DNEL : gebruikt voor risicobepalingen in de registratiedossiers en zijn geen normen! • huidige grenswaarden blijven betekenis behouden
PNEC : Predicted No Effect Concentration > milieu • • • • •
PNEC – obv EC of NOEC = ecotox x omzetting/onzekerheids factoren PNEC is veilige concentratie onder dewelke geen negatieve effecten optreden PNECaq, PNECsoil, PNECoral, PNECstp PNEC : gebruikt voor risicobepalingen in de registratiedossiers en zijn geen normen! huidige systeem van emissigrenswaarden blijft behouden
“Geïdentificeerd” GEBRUIK !! D.U. heeft het recht om geïdentificeerd gebruik te vragen bij de leverancier (art. 37.2. REACH) = schriftelijke omschrijving van het gebruik, met UDS codes en operationele omstandigheden (temperatuur, druk, open of gesloten batch, …)
Geïdentificeerd gebruik • Geen wettelijke specificaties • Wel in Guidance R12 : UDS : Use Descriptor System • Geïdentificeerd gebruik – Ontraden gebruik • VIB (rubriek 1.2. – ext-VIB) - Geen CSR : belangrijkste – functie - Wel CSR (> 10 ton/jaar en gevaarlijk/ZZS) : geïdentificeerd – uit BS van ext-VIB
Geïdentificeerd gebruik : UDS codes Code
Wat
Omschrijving
Uitleg
SU
Sector of Use
gebruikssectorcategorie
PC
Chemical Product Categorie
chemische productcategorie
>> optioneel o.b.v. NACE vb. consumentenproducten >> verplicht bij consumenten-gebruik (eindgebruik bij werknemer en/of consument) vb. formulatie in reinigingsmiddel, lijm, brandstof
PROC
PROcess Category
procescategorie
>> verplicht bij industrieel en professioneel gebruik Toepassingstechnieken of procestypen -> blootstelling voor werknemers vb. Verfspuiten, verven met borstel of met rol of in batch,
AC
Article Category
voorwerpcategorie
>> optioneel voorwerp met wel/geen bedoelde vrijstelling van stoffen vb. in bouwmaterialen Levenscyclus van stoffen die in of op de matrix van een voorwerp zijn opgenomen
ERC / SP ERC
Environmental Release Category
milieu-emissiecategorie
>> verplicht
Eigen gebruik + alle gebruiken in de levenscyclus
Geïdentificeerd gebruik : UDS codes
Apeiron – studiedag Essenscia 3 mei 2012
Toepassing maatregelen tot ??? Industrieel gebruik van grondstoffen
Mengproces
Eindproduct farma
Voorbeelden rubriek 1
Implementatie Check
(wat als ≠ BS van ≠ leveranciers )… • Leverancier wenst gebruik niet op te nemen of heeft gebruik afgeraden • Andere opertionele condities • Niet voldaan aan voorgestelde risicobeheersmaatregelen
> DU moet melding maken aan ECHA dat - Gebruik > 1 ton : • hij zelf zijn Chemisch Veiligheidsrapport (CVR) opmaakt
- Gebruik < 1 ton : • hij geen CVR maakt
Inventaris - tabblad : Veiligheid & Ind Hyg
Inventaris - tabblad : Veiligheid & Ind Hyg
KB Chemische agentia Art 15 & 16:
Algemene risicobeoordeling art 8 KB Chemische Agentia Art 15 Er is risico voor Veiligheid en Gezondheid beschermings-, preventieen bewakingsmaatregelen beschreven in afdeling IV,V en IX toegepast.
Specifieke preventie-, beschermingsen bewakingsmaatregelen
Art. 16 Er is slechts gering risico, algemene maatregelen art 13 & 14 zijn voldoende
Risico ?
Algemene preventiemaatregelen
Slide 39 ©HDR_2006
Risicobeoordeling Op productniveau
• Wat oplijsten in de inventaris : - Gevaarlijke eigenschappen = A: Indelen op basis van Gevarensymbool, R zinnen , signaalwoord, H –zinnen, grenswaarden, - Blootstellingspotentieel = B : Indelen op basis van gebruiksomstandigheden, preventiemaatregelen, gebruikte hoeveelheden, dampspanning of partikelgrootte. - Frequentie en duur van gebruik = C : indeling op basis van routinematig, dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks gebruik.
• Berekenen van het risicopotentieel - Op basis van bovengenoemde parameters
• Risico = A X (B + C)
Implementatiecheck ext-VIB
IC ext-VIB
VIK
Ook per toepassing
VIB < > VIK …
• VIB : VeiligheidsInformatieBlad • Engels : SDS: Safety Data Sheet • Informatie van de leverancier • Van enkele pagina’s tot 100-200 pagina’s
• VIK : VeiligheidsInstructieKaart • Informatiekaart (dikwijls op 1 A4-tje) die de belangrijkste eigenschappen en veiligheidsmaatregelen opsomt. Opmaak door de preventiedienst op basis van het VIB en de risico-analyse in het bedrijf. • Het VIK wordt dikwijls opgehangen bij de opslagplaats of op risicolocaties waar het product wordt gebruikt.
Bestelbon herzien • etikettering en verpakking cfr. de CLP Verordening N° 1272/2008
• productinformatie
cfr. de REACH Verordening N° 1907/2006
• VIB in het NL • terminologie aanpassen: mengsels, …
Tips voor de preventiedienst • sensibilisatie inplannen • documentenflow + afspraken hernieuwen • signalisatie/etiketten aankoop reeds naar CLP-systeem voorzien
• acties opnemen in het JAP/GPP
An Van Ginderachter Eddy Coene Externe milieucoördinator
Verpleegkundige-Preventiedeskundige
Groep IDEWE Regio Leuven
Groep IDEWE Regio Roeselare
Mobiel: 0477 340 287
[email protected] www.ibeve.be
Mobiel: 0478 904 305
[email protected] www.idewe.be