chief in B elgië Rijks ief in België in België Rijk archief in België Rij en België Rijksarchief in ief in België Rijksarchief in

Rijksarchief in Belg

S 89

in België Rijk G idsen

89

chief in B archief in België Rij elgië Rijks Archiefgids van het militair gerecht

ief in België Rijksarchief in P aul D rossens , C hristophe M artens

Archiefgids van het militair gerecht

5459

en

D elphine P icron

rchief in België Rijksarchief in België

ief in België en België Rijksarchief in ief in België

ARCHIEFGIDS VAN HET MILITAIR GERECHT

ALGEMEEN RIJKSARCHIEF EN RIJKSARCHIEF IN DE PROVINCIËN

GIDSEN 89

Deze publicatie kwam tot stand in het kader van de Interuniversitaire Attractiepool P7/22 « Justice and Populations, The Belgian Experience in International Perspective (1795-2005) »

Programma Interuniversitaire Attractiepolen – Belgische Staat – Federaal Wetenschapsbeleid Programme Pôle d’attraction interuniversitaires – État belge – Politique scientifique fédérale Interuniversity Attraction Poles Programme – Belgian State – Belgian Science Policy

Algemeen Rijksarchief Identificatienummer: Publ. 5459

Algemeen Rijksarchief Ruisbroekstraat 2 1000 Brussel

De volledige lijst van onze publicaties kan u gratis bekomen op eenvoudig verzoek ([email protected]) of raadplegen op internet (http://arch.arch.be).


door Paul DROSSENS, Christophe MARTENS en Delphine PICRON

Brussel 2015

Naamsvermelding - Niet Commercieel - Geen Afgeleide Werken CC BY-NC-ND http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/ Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Pas de Modification CC BY-NC-ND http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/fr/

Inhoudstafel I. WOORD VOORAF .................................................................................................................................... 7 II.

INSTITUTIONELE CONTEXT ..................................................................................................................... 8 A. INLEIDING ...................................................................................................................................................... 8 B. DE MILITAIRE RECHTSCOLLEGES: GEOGRAFISCH‐CHRONOLOGISCHE EVOLUTIE ............................................................... 9 1. Permanente krijgsraden ....................................................................................................................... 9 2. Permantente krijgsraden tijdens de repressieperiode ........................................................................ 10 C. WETTEN EN BESLUITEN INZAKE OPRICHTING EN AFSCHAFFING KRIJGSRADEN ............................................................... 12 D. BEVOEGDHEDEN VAN HET KRIJGSAUDITORAAT EN DE KRIJGSRAAD ............................................................................ 12 1. Bevoegdheid ratione personae ........................................................................................................... 13 2. Bevoegdheid ratione materiae ........................................................................................................... 13 3. Bevoegdheid ratione loci .................................................................................................................... 14 E. ORGANISATIE ................................................................................................................................................ 15 1. Krijgsauditoraat en auditoraat‐generaal............................................................................................ 15 2. De vonnisgerechten : de krijgsraad en het militair gerechtshof ......................................................... 16 F. PROCEDURE .................................................................................................................................................. 17

III.

OVERZICHT VAN DE DOCUMENTEN .................................................................................................... 18

A. KRIJGSAUDITORAAT EN AUDITORAAT‐GENERAAL .................................................................................................. 18 B. KRIJGSRAAD EN KRIJGSHOF .............................................................................................................................. 19 IV.

RAADPLEGING VAN DE ARCHIEVEN ..................................................................................................... 20

A. OUDER DAN 100 JAAR .................................................................................................................................... 20 B. JONGER DAN 100 JAAR ................................................................................................................................... 20 C. BIJZONDER GEVAL: REPRESSIE VAN INCIVIEKEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG ........................................................ 20 1. Aanvragen uit persoonlijke belangstelling ......................................................................................... 20 2. Aanvragen met administratieve of gerechtelijke doeleinden ............................................................. 21 3. Aanvragen met wetenschappelijke doeleinden .................................................................................. 21 D. PRIVACY ...................................................................................................................................................... 22 V. OVERZICHT VAN DE ARCHIEVEN EN HUN PLAATS VAN BEWARING ....................................................... 22 A. KRIJGSAUDITORATEN EN KRIJGSRADEN TE VELDE .................................................................................................. 22 B. AUDITORAAT GENERAAL .................................................................................................................................. 23 C. KRIJGSHOF .................................................................................................................................................... 23 D. KRIJGSAUDITORATEN EN KRIJGSRADEN IN DE PROVINCIES ...................................................................................... 23 1. Provincie Antwerpen ........................................................................................................................... 23 2. Provincie Brabant ............................................................................................................................... 26 3. Provincie Vlaams‐Brabant .................................................................................................................. 27 4. Provincie Waals‐Brabant .................................................................................................................... 28 5. Provincie Henegouwen ....................................................................................................................... 29 6. Provincie Luik ...................................................................................................................................... 32 7. Provincie Limburg ............................................................................................................................... 36 8. Provincie Luxemburg .......................................................................................................................... 38 9. Provincie Namen ................................................................................................................................. 40 10. Provincie Oost‐Vlaanderen ................................................................................................................. 42 11. Provincie West‐Vlaanderen ................................................................................................................ 43

5

I.

Woord vooraf

Deze gids richt zich tot al wie informatie zoekt over personen die in contact zijn gekomen met het militair gerecht. De gids wil een leidraad bieden om met dergelijk onderzoek van start te gaan en helpt de lezer bij het terugvinden van relevante informatie. Deze gids bestaat uit vier delen: 

  

Het eerste deel beschrijft de bevoegdheden, organisatie en procedures van het militair gerecht1. De overzichtstabel met de geografische evolutie van de verschillende rechtscolleges kan een handig instrument zijn om de zoektocht aan te vangen. Het tweede deel vermeldt de voornaamste reeksen die zijn gevormd door het militair gerecht en de informatie die de onderzoeker erin kan vinden. In het derde deel komen de modaliteiten van raadpleging aan bod. Niet alle archieven zijn immers vrij raadpleegbaar. Het vierde deel tenslotte bevat een overzicht, per provincie, van de diverse militaire rechtscolleges en vermeldt de voornaamste archiefreeksen van elke archiefvormer, hun datering en plaats van bewaring.

1

DEPOORTERE R., La juridiction militaire en Belgique 1796‐1998. Compétences et organisation. Production et conservation des archives, ARA, Brussel, 1999 (Miscellanea archivistica. Studia 115) ; PLISNIER F., Les juridictions militaires, Brussel, 2012 (Zoekwijzers, 31).

7

II.

Institutionele context A. Inleiding

Militaire rechtscolleges zijn buitengewone strafrechtbanken die recht moeten spreken over militairen en hun gelijkgestelden. Deze rechtscolleges werden ingesteld in 1795, na de aanhechting van het Belgisch grondgebied bij Frankrijk. De militaire rechtscolleges in vredestijd werden afgeschaft op 1 januari 2004. In tweehonderd jaar kenden deze rechtscolleges zowel wettelijk als territoriaal heel wat wijzigingen. Het wettelijk aspect is uiteengezet in een gids van Rolande Depoortere over de militaire rechtscolleges in België 2. Het territoriaal aspect wordt hieronder samengevat in een overzichtstabel. De militaire rechtscolleges bestaan altijd uit een auditoraat, belast met het onderzoek van de zaken, en een rechtsprekende instantie. In eerste aanleg worden de zaken onderzocht door het krijgsauditoraat en gevonnist door de krijgsraad. Er zijn twee types krijgsraad, namelijk de permanente krijgsraad en de krijgsraad te velde3. In beroep of wanneer de verdachte een hogere officier is, wordt het onderzoek uitgevoerd door het auditoraat‐generaal dat beslist over een eventuele verwijzing naar het Krijgshof of het Militair gerechtshof.

2

DEPOORTERE R., La juridiction militaire en Belgique 1796‐1998. Compétences et organisation. Production et conservation des archives, ARA, Brussel, 1999 (Miscellanea archivistica. Studia 115) 3 PLISNIER F., Les juridictions militaires, Brussel, 2012, p.3 (Zoekwijzers, 31).

8

B. De militaire rechtscolleges: geografisch‐chronologische evolutie 1. Permanente krijgsraden 1815

1830

1849

1899

Henegouwen

Henegouwen

Henegouwen

Henegouwen

Brabant

Brabant

Brabant

Antwerpen

Antwerpen

Antwerpen

Limburg

Limburg

Brabant

1928

1950

Brabant en Henegouwen

Brussel

Antwerpen en Limburg

Antwerpen (afdeling van Brussel)

1992

1995

Brussel Antwerpen en Limburg

Luik en Limburg Luik Luxemburg

Luik

Luik en Luxemburg

Namen en Luxemburg

Namen en Luxemburg

Oost‐ Vlaanderen

Oost‐ Vlaanderen

Oost‐ Vlaanderen

Oost‐ Vlaanderen

West‐ Vlaanderen

West‐ Vlaanderen

West‐ Vlaanderen

West‐ Vlaanderen

Namen

Brussel Luik, Namen en Luxemburg

Luik

Luik

Oost‐ en West‐ Vlaanderen

Gent

Gent

Namen

9

2. Permantente krijgsraden tijdens de repressieperiode September 1944

Mei 1945

Februari 1946

Mei‐Juli 1947

September 1948

Oktober 1949

Brussel Antwerpen Gent Luik Namen

Luik

Charleroi

Bergen Bergen

Verviers

Luik

Aarlen

Namen

Luik

Mechelen Antwerpen Turnhout Hasselt

Luik

Brugge

Gent

10

September 1944

Mei 1945

Februari 1946

Tongeren, afdeling van Hasselt

Tongeren

Leuven, afdeling van Brussel

Leuven

Kortrijk, afdeling van Brugge

Kortrijk

/

Mei‐Juli 1947

September 1948

Hasselt

Oktober 1949 Luik

Brussel

Brugge

Ieper

Gent

(april‐mei 1945 afdeling Brugge)

/

Doornik

Bergen

Nijvel, afdeling van Brussel

Nijvel

Brussel

/

/

Eupen

Luik

/

/

Malmedy

Luik

Afdelingen van permanente krijgsraden    

Afdeling van Gent in Oudenaarde Afdeling van Brugge in Veurne Afdeling van Namen in Dinant Afdeling van Aarlen in Marche‐en‐Famenne, Bouillon en Bastenaken

11

C. Wetten en besluiten inzake oprichting en afschaffing krijgsraden             

     

Koninklijk Besluit 5 december 1815 (oprichting krijgsraad in elke provincie) Wet 29 januari 1849 (fusie Luik en Limburg) 1899 (fusie Luik en Luxemburg, Antwerpen en Limburg) Wet 18 augustus 1927 (fusie Henegouwen en Brabant, Oost‐Vlaanderen en West‐ Vlaanderen, Luik en Namen) Besluitwet 18 september 1944 (oprichting Aarlen, Charleroi, Brugge, Hasselt, Bergen, Mechelen, Namen, Turnhout, Verviers) Besluit Regent 18 september 1944 (Tongeren afdeling van Hasselt) Besluit Regent 19 oktober 1944 (Leuven afdeling van Brussel) Besluit Regent 23 oktober 1944 (Nijvel afdeling van Brussel) Besluit Regent 23 oktober 1944 (Kortrijk afdeling van Brugge) Besluitwet 8 mei 1945 (oprichting Leuven, Nijvel, Kortrijk, Ieper, Doornik en Tongeren) Besluitwet 15 februari 1946 (oprichting Eupen, Malmedy) Wet 30 mei 1947 (afschaffing Leuven en Tongeren (10/06/1947), Ieper en Aarlen (31/05/1947), Doornik en Malmedy (30/06/1947): opvolger hoofdplaats provincie) Wet 31 juli 1947 (afschaffing Charleroi, Kortrijk, Nijvel, Mechelen, Turnhout, Verviers en Eupen: opvolger hoofdplaats provincie; voorziene afschaffing Antwerpen, Hasselt, Brugge, Bergen en Namen (Namen en Luxemburg) uiterlijk 31 juli 1950) Besluit Regent 1 september 1948 (afschaffing Hasselt en Brugge op 15/09/1948) Besluit Regent 14 oktober 1949 (afschaffing Namen op 15/10/1949) Besluit Regent 2 juni 1950 (oprichting afdeling Antwerpen van Brussel) 1992 (afschaffing afdeling Antwerpen van Brussel) 1995 (afschaffing Luik en Gent) Wet 10 april 2003 (afschaffing militair gerecht in vredestijd)

D. Bevoegdheden van het krijgsauditoraat en de krijgsraad4 De bevoegdheden van de militaire rechtscolleges situeren zich op drie domeinen. De bevoegdheid ratione personae: Welke categorieën burgers kunnen veroordeeld worden door deze rechtscolleges? De bevoegdheid ratione materiae: Welke inbreuken vallen onder deze rechtscolleges? De bevoegdheid ratione loci: Voor welk grondgebied zijn deze rechtscolleges bevoegd? Deze bevoegdheden zijn wettelijk bepaald en verschillen al naargelang het oorlogs‐ of vredestijd is.

4

Dit gedeelte is gebaseerd op: PLISNIER F., Les juridictions militaires, Brussel, 2012, p. 3‐7 (Zoekwijzer, 31).

12

1. Bevoegdheid ratione personae Welke categorieën burgers kunnen veroordeeld worden door deze rechtscolleges?

In vredestijd Personen met de hoedanigheid van militair, namelijk  Beroepsmilitairen (officieren en onder‐ officieren, vrijwilligers, rijkswachters tot de demilitarisering van de Rijkswacht in 1992);  Leden van de burgerwacht;  Dienstplichtigen en vervangers;  Personen verbonden aan het leger en gelijkgesteld met militairen (apothekers, intendanten, burgerpersoneel tewerk‐ gesteld in een instelling of dienst van het leger; personen verbonden aan het leger die toelating hebben het leger te volgen, zoals aalmoezeniers, families van Belgische mili‐ tairen gelegerd in Duitsland (sinds 1946) en bepaalde minderjarigen, zoals leerlingen van militaire scholen).

In oorlogstijd  Personen met de hoedanigheid van militair;  Daders van een inbreuk tegen de veiligheid van de Staat (zie bevoegdheid ratione materiae);  Krijgsgevangenen (voor alle misdrijven die schade berokkenen aan het korps dat hen bewaakt);  Zowel burgerlijke als militaire vluchtelingen, voor inbreuken die schade berokkenen aan de veiligheid van de Staat en de orde van het leger;  Personen die zich bevinden op een bepaalde plaats of bij troepen in het veld (in zoverre de gewone rechtspraak op die plaats niet bestaat of er heeft opgehouden te functioneren);  Personen die wettelijk zijn opgevorderd (in hoofde van de wet op de militaire opvorderingen en voor inbreuken in verband met hun wettelijke verplichtingen);  Onderdanen van een vreemd grondgebied dat wordt bezet in het kader van de uitvoering van een vredesverdrag of een wapenstilstandsovereenkomst (voor inbreuken die van aard zijn de veiligheid van de troepen in gevaar te brengen).

2. Bevoegdheid ratione materiae Voor welke inbreuken zijn de militaire rechtscolleges bevoegd? 





Militaire misdrijven. Deze worden gedefinieerd door het militair strafwetboek en de militaire strafwetten. Het betreft hier inbreuken zoals verraad, spionage (door een militair of een burger), desertie, postverlating, insubordinatie, opstand tegen hiërarchische meerderen, verduistering, diefstal en verkoop van militaire goederen, enz. Op deze louter militaire inbreuken staan specifieke militaire straffen. Inbreuken van gemeen recht begaan door militairen. Dit zijn alle misdrijven die zijn opgenomen in het gewone strafwetboek, in zoverre de dader van deze feiten een rechtsonderhorige van de militaire rechtscolleges is (bevoegdheid ratione personae). De kwalificatie van de inbreuken en de strafkeuze worden dan bepaald door hetgeen is voorzien in het gewone Strafwetboek. Bepaalde inbreuken die verband houden met de integriteit van de militaire installaties en de veiligheid van de Staat. Hier moet echter het onderscheid worden gemaakt tussen inbreuken die werden gepleegd in vredestijd en inbreuken begaan in oorlogstijd. 13

Inbreuken begaan in vredes‐ en oorlogstijd   

Vernietiging of beschadiging van verdedigingsinstallaties die door het leger werden opgebouwd; Handel in waren afkomstig uit magazijnen of kantines van het leger; Misdrijven tijdens de zitting van een militaire rechtbank.

Inbreuken begaan in oorlogstijd         

Misdrijven en vergrijpen tegen de veiligheid van de Staat; Diefstal, vernietiging of beschadiging op geëvacueerde of afgeschermde plaatsen Inbreuken ten nadele van geallieerde legers; Verkeersinbreuken in een zone waarover de staat van beleg werd uitgeroepen Inbreuken begaan door verzetsstrijders; Inbreuken door burgers of militairen in oorlogstijd tegen de wetten op de militaire opvorderingen; Oorlogsmisdaden; Inbreuken die verband houden met inbreuken tegen de veiligheid van de Staat en met oorlogsmisdaden; Aantasting van de veiligheid van de bezettingsmacht door onderdanen van een bezet buitenlands grondgebied.

3. Bevoegdheid ratione loci Voor welk grondgebied zijn de militaire rechtscolleges bevoegd? De militaire rechtscolleges zijn onderworpen aan het internationaal rechtsbeginsel dat bekend staat als het “vlaggenrecht”. Dit principe houdt in dat een Staat rechtsmacht behoudt over de leden van zijn legers, ook wanneer deze zich buiten het nationaal grondgebied bevinden. In eerste aanleg zijn er bijgevolg twee soorten instanties bevoegd, namelijk de krijgsraden te velde en de permanente krijgsraden. De krijgsraden te velde kunnen worden ingesteld in oorlogstijd en in vredestijd: 



In oorlogstijd stelt de bezettingsmacht militaire rechtbanken in die bevoegd zijn over het burgerlijk en militair personeel van het bezettingsleger evenals, tot op zekere hoogte, over de burgerbevolking. In vredestijd valt het militair en burgerpersoneel van het leger dat op post is in het buitenland onder de rechtspraak van de Belgische Staat, zoals voorzien door het vlaggenrecht.

De territoriale bevoegdheden van de permanente krijgsraden werden in 1815 bij wet vastgelegd. In elke provincie werd een krijgsraad ingesteld. In tweehonderd jaar tijd zijn hun bevoegdheden sterk geëvolueerd en de provinciale krijgsraden werden geleidelijk samengevoegd. Na de Bevrijding in 1944 moesten de militaire rechtscolleges een groot aantal dossiers over incivisme behandelen en er werden dan ook bijkomende krijgsauditoraten en krijgsraden opgericht te Aarlen, Brugge, Charleroi, Hasselt, Mechelen, Bergen, Namen, Turnhout en Verviers. Ondanks het feit dat vanaf medio oktober 1944 dertien krijgsauditoraten van start gingen, bleef de omvang van het werk dat moest verzet worden aanzienlijk. Binnen de krijgsauditoraten werden nieuwe afdelingen opgericht en de bestaande permanente krijgsraden kregen nieuwe kamers. Deze nieuwe entiteiten werden gevestigd te Leuven, Nijvel, Kortrijk, Ieper, Doornik en Tongeren. Ze werden in mei 1945 omgevormd tot 14

permanente krijgsraden. In de loop van 1945 werden te Eupen en Malmedy eveneens afdelingen opgericht die in februari 1946 werden omgevormd tot krijgsauditoraat. Daarnaast kregen de krijgsauditoraten van Brugge, Namen en Aarlen afdelingen te Veurne, Dinant, Marche, Bouillon en Bastenaken. Kamers van de krijgsraden van Gent, Brugge en Namen zetelden respectievelijk te Oudenaarde, Veurne en Dinant. In totaal waren vanaf 15 februari 1946 dus eenentwintig permanente krijgsauditoraten actief. Tussen 1947 en 1950 werden deze nieuwe rechtscolleges geleidelijk opgeheven. Na 1950 bestonden nog slechts drie permanente krijgsraden, namelijk Luik (territoriaal bevoegd voor Luik, Namen en Luxemburg), Brussel (voor Antwerpen, Brabant, Henegouwen en Limburg) en Gent (voor Oost‐ en West‐Vlaanderen). Vanaf 1 januari 1995 bleef enkel de krijgsraad van Brussel over, die bevoegd was voor het nationale grondgebied. De militaire rechtscolleges in vredestijd werden afgeschaft op 1 januari 2004. Voor meer details over de geografisch‐chronologische evolutie van de militaire rechtscolleges, zie de overzichtstabel II.B.

E. Organisatie5 Hoe is het militair gerecht georganiseerd? Ieder rechtscollege is onderverdeeld in twee entiteiten, met name het krijgsauditoraat of het auditoraat‐generaal en de krijgsraad of het Krijgshof.

1. Krijgsauditoraat en auditoraat‐generaal De krijgsauditeur en de auditeur‐generaal zijn burgermagistraten die onder het gezag van de minister van Justitie staan. Ze worden benoemd en afgezet door de Koning. Ze worden bijgestaan door substituten. De krijgsauditeur staat onder het gezag van de auditeur‐generaal. De auditeurs zijn tegelijkertijd officier van het Openbaar Ministerie en onderzoeksmagistraat: 



Als officier van het Openbaar Ministerie staat de auditeur in voor: ‐ onderzoek en vervolging van inbreuken, ‐ toezicht op de uitvoering van de beslissingen van het militair rechtscollege, ‐ controle van de betaling van minnelijke schikkingen, ‐ beheer van de voorlopige hechtenis, ‐ toezicht over de procedures die door zijn substituten werden ingezet, over het penitentiair regime en de akten van de griffier (behalve de verslagen van de zittingen en de minuten van de vonnissen van de Krijgsraad). Als onderzoeksmagistraat staat de auditeur in voor: ‐ het onderzoek à charge en à decharge van de verdachte.

In tegenstelling tot de burgerlijke rechtspraak kent het militair gerecht geen onderzoeksrechter in de strikte zin van het woord, noch een raadkamer of kamer van inbeschuldigingstelling. De functies van de onderzoeksrechter en de raadkamer worden belichaamd door de krijgsauditeur en een gerechtelijke commissie waarvan de samenstelling wijzigt al naargelang ze verbonden is aan een permanente krijgsraad of een krijgsraad te velde. 5

PLISNIER F., Les juridictions militaires, Brussel, 2012, p. 7‐9 (Zoekwijzer, 31)

15

2. De vonnisgerechten : de krijgsraad en het militair gerechtshof Samenstelling sedert 1899 Krijgsraad

Militair gerechtshof

Kamers met 5 leden:

Kamers met 5 leden

 





Een voorzitter (hoger officier), benoemd voor een periode van 1 maand; Een burgerrechter (benoemd door de Koning voor een mandaat van 3 jaar en gekozen uit de werkende rechters van de rechtbanken van eerste aanleg). Wanneer het krijgsraden te velde betreft kan de burgermagistraat worden vervangen door een luitenant; Drie militairen (twee kapiteins en één luitenant). Ze worden door lottrekking en bij beurtrol aangesteld voor een periode van 1 maand. Ze worden aangeduid onder de officieren die in actieve dienst zijn in het militaire district dat valt onder de betrokken krijgsraad; Elke militair die lid is van een krijgsraad heeft een vervanger.

‐

‐

Een voorzitter: een burgermagistraat aangeduid door de Koning onder de raadsheren van de hoven van beroep, die minstens tien jaar gerechtelijke functies hebben uitgeoefend en tweetalig zijn. De voorzitter wordt benoemd voor onbepaalde duur; Vier hogere officieren of generaals.

Kamers speciaal belast met de berechting van misdaden en wanbedrijven tegen de veiligheid van de Staat en van oorlogsmisdaden Krijgsraad 



Militair gerechtshof 

Twee burgermagistraten gekozen onder magistraten van een rechtbank van eerste aanleg of vrederechters, waarvan één van beiden de functie van voorzitter vervult; Drie militairen: een hogere officier, een kapitein en een luitenant.



Twee burgermagistraten waarvan één de functie van voorzitter vervult en een tweede die raadsheer bij een hof van beroep of (vice‐)voorzitter of werkend rechter van een van de rechtbanken van eerste aanleg is; Drie militairen: een generaal, een kolonel of luitenant‐kolonel en een majoor.

“Kleine kamers”, opgericht bij besluitwet van 18 december 1945 om de dossiers te behandelen waarin de krijgsauditeur maximaal een gevangenisstraf van vijftien jaar vorderde Krijgsraad  

Een burgermagistraat‐voorzitter Een hogere officier en een lagere officier

Voor meer details over de organisatie van deze rechtscolleges, zie de gids van Rolande Depoortere6. 6

DEPOORTERE R., La juridiction militaire en Belgique 1796‐1998. Compétences et organisation. Production et conservation des archives, ARA, Brussel, 1999 (Miscellanea archivistica. Studia 115).

16

F. Procedure7 BURGERLIJKE STRAFPROCEDURE

MILITAIRE STRAFPROCEDURE

Kennis van de inbreuk via:

Kennis van de inbreuk via:

Burgerlijke par jstelling Rechtstreekse dagvaarding

Klacht Aangi e Verklaring Vaststelling

Klacht Aangi e Vaststelling Opsporingsonderzoek (Procureur des Konings / Procureur generaal)

Onderzoek (Krijgsauditeur / Auditeur generaal)

Verwijzing Geklasseerd Minnelijke Dagvaarding Verwijzing naar de naar de zonder schikking voor de Onderzoeks‐ Dagvaarding Minnelijke Geklasseerd Straf‐ korpstucht gerechtelijke gevolg Krijgsraad rechter bemiddeling (rechtstreeks schikking zonder commissie (KR) of het of via PV) gevolg militair voor de gerechtshof bevoegde (MGS) rechtbank Gerechtelijk Onderzoek onderzoek KR: Vonnissen MGS: Arresten

Verwijzing naar het onderzoeksgerecht (Raadkamer of Kamer van inbeschuldigingstelling)

Buitenvervolgingstelling

Buitenvervol‐ Verwijzing naar gingstelling de Krijgsraad of het militair gerechtshof

Vervolging door de bevoegde rechtbank

Beroep tegen een arrest van het militair gerechtshof

Hof van Cassa e

Afwijkingen van de normale militaire strafprocedure INCIVISME De auditeur kan de beklaagde een “akkoord” voorstellen ‐ Levenslange ontze ng uit de burgerrechten ‐ 2 tot 5 jaar poli oneel toezicht Indien de beklaagde dit aanvaardt, wordt de beslissing bekrach gd door de Krijgsraad. Indien de beklaagde of de Krijgsraad het voorstel verwerpen wordt de normale procedure toegepast. EPURATIE INZAKE BURGERTROUW Enkel en alleen de krijgsauditeur bepaalt welke personen uit hun burgerrechten worden ontzet. De lijst wordt gepubliceerd in het Staatsblad en opgenomen in het bevolkingsregister. De betrokkenen beschikken over een termijn van 15 dagen om beroep aan te tekenen tegen de beslissing. MISDADEN EN MISDRIJVEN TEGEN DE VEILIGHEID VAN DE STAAT OF TEGEN IN BELGIË OPERERENDE LEGERS De func es die normaal worden waargenomen door de gerechtelijke commissie worden enkel en alleen door een auditeur en een griffier uitgeoefend. D e auditeur kan eigenmach g een buitenvervolging uitspreken.

7

PLISNIER F., Les juridictions militaires, Brussel, 2012, pp. 9‐11 (Zoekwijzer, 31).

17

III.

Overzicht van de documenten8 A. Krijgsauditoraat en auditoraat‐generaal 





Notitieregisters ‐ Het notitieregister bevat informatie over alle zaken die door middel van een proces‐verbaal of via een rechtstreekse klacht aan de krijgsauditeur worden overgemaakt. Ieder dossier krijgt een volgnummer toegewezen, het notitienummer. Het notitieregister bevat per zaak informatie over ◦ de identiteit van de verdachte(n) ◦ stamboeknummer van de verdachte(n) (indien militairen) ◦ de functie binnen de militaire hiërarchie of over het beroep van de verdachte(n) ◦ de aard van de feiten ◦ datum van de oorspronkelijke vaststelling of klacht en van de ontvangst ervan op het krijgsauditoraat ◦ het gevolg dat aan de zaak wordt gegeven ‐ De meeste krijgsauditoraten beschikken over alfabetische klappers of steekkaarten op naam van de verdachten om het doorzoeken van het notitieregister te faciliteren. Dossiers zonder gevolg en van buitenvervolgingstelling (ZG/BV) ‐ Een dossier kan om verschillende redenen zonder gevolg geklasseerd worden: een onbekende dader, onvoldoende bewijslast, enz. Het dossier van een zonder gevolg geklasseerde zaak bevat: ◦ de oorspronkelijke klacht, een proces‐verbaal van de ordediensten ◦ processen‐verbaal ten gevolge van het gevoerde onderzoek (getuigenverklaringen, verklaringen van de verdachte(n), een plaatsbeschrijving) ◦ een uittreksel uit het strafregister ◦ een uittreksel uit het militaire stamboek ◦ een uittreksel uit het tuchtregister van het leger ‐ Wanneer het krijgsauditoraat een dossier doorverwijst naar de gerechtelijke commissie kan deze laatste alsnog beslissen dat er onvoldoende elementen zijn om door te verwijzen naar een krijgsraad. De verdachte wordt dan buitenvervolging gesteld. Strafuitvoeringsregisters ‐ Dit register helpt het krijgsauditoraat om toe te zien op de uitvoering van de door de krijgsraden opgelegde straffen, op de betaling van boetes enz. Het strafuitvoeringsregister geeft een overzicht en een samenvatting van de strafuitvoeringsdossiers.

8

DEPOORTERE R., op.cit., pp. 205‐288.

18



Strafuitvoeringsdossiers ‐ Zodra een vonnis of arrest aan het krijgsauditoraat wordt gecommuniceerd wordt een strafuitvoeringsdossier geopend op naam van de veroordeelde. De dossiers bevatten tal van documenten. We treffen er onder andere de volgende stukken in aan: ◦ een kopie van het uiteenzetting van de feiten ◦ een kopie van de uitspraak ◦ staten van te betalen boetes ◦ aanhoudingsmandaat ◦ correspondentie met de directeur van de strafinrichting ◦ kopieën van verzoeken tot eerherstel en van de verleende adviezen ◦ stukken betreffende de morele boekhouding van de gedetineerde ◦ stukken betreffende de voorwaardelijke invrijheidstelling ‐ De dossiers worden doorgaans op volgnummer geordend. Het krijgsauditoraat van Gent kende hetzelfde nummer toe als van het vonnis. Het krijgsauditoraat van Antwerpen ordende de dossiers chronologisch op datum van de uitspraak van het vonnis.

B. Krijgsraad en Krijgshof 



Arresten en vonnissen ‐ De minuten van vonnissen en arresten vormen de originele documenten die ondertekend worden door de griffier en de leden van de raad of het hof. De minuten geven een overzicht van de genomen beslissing. Een minuut draagt hetzelfde nummer als het bijhorende strafdossier. Dossiers van gevonniste zaken (GZ) ‐ Deze strafdossiers bevatten gedeeltelijk dezelfde inhoud als de dossiers van zonder gevolg geklasseerde zaken of buitenvervolgingstellingen. Hiernaast bevatten de dossiers o.a. een map met overtuigingsstukken, stukken die ter zitting zijn voorgelegd, het rekwisitoor van de krijgsauditeur, het proces‐verbaal van de zitting(en) en soms het strafuitvoeringsdossier.

19

IV.

Raadpleging van de archieven A. Ouder dan 100 jaar

Documenten die ouder zijn dan 100 jaar én die neergelegd zijn bij het Rijksarchief zijn vrij raadpleegbaar.

B. Jonger dan 100 jaar De raadpleging van de dossiers van de opgeheven militaire rechtscolleges is onderworpen aan de omzendbrief 22/2013 van het College van Procureurs‐generaal. Het Koninklijk Besluit van 17/12/2003 plaatste de archieven van de voormalige militaire rechtscolleges onder het beheer van het College van Procureurs‐generaal. Het College is bevoegd voor het verlenen van toelating tot inzage van een dossier of voor het afleveren van een afschrift.

C. Bijzonder geval: repressie van incivieken na de Tweede Wereld‐ oorlog 1. Aanvragen uit persoonlijke belangstelling In principe wordt geen positief gevolg gegeven aan verzoeken uit algemene interesse voor het verleden van een voorouder of van een verwant (bv. ten behoeve van het schrijven van een familiegeschiedenis). Een verzoek van verwanten kan enkel gehonoreerd worden indien:  

het afkomstig is van de weduwe, de kinderen of andere rechthebbenden van de veroordeelde ; geen derden bij het dossier betrokken zijn op strafrechtelijk vlak.

Algemene regels voor aanvragen ingediend op grond van een persoonlijke belangstelling: 



Dossiers waarin een vonnis of een arrest geveld werd: toegang is onbeperkt wat betreft ‐ documenten die tijdens de rechtszitting integraal zijn voorgelezen of waarvan nadien een kopie in de pers werd gepubliceerd; ‐ documenten die de algemene historische context schetsen. Dossiers waarin een beslissing tot vrijspraak, zondergevolgstelling of buitenvervolgingstelling genomen werd en dossiers waarin werd overgaan tot eerherstel van de veroordeelde: ‐ worden nooit aan derden meegedeeld; ‐ mededeling is enkel mogelijk indien de persoon in wiens naam het dossier behandeld werd (of diens rechthebbende indien de betrokkene overleden is) formeel zou(den) verklaren hiermee in te stemmen.

20

Verzoeken Verzoeken tot kennisname van een dossier moeten verstuurd worden aan het College van Procureurs‐generaal. Het schriftelijke verzoek wordt per post gericht aan het Secretariaat van het College van Procureurs‐generaal – dienst Archieven, Ernest Allardstraat 42, 1000 Brussel. Het verzoek dient de volgende informatie te bevatten:  

Naam, voornaam & geboortedatum van de betrokkene in een dossier; Een omstandige motivering van de wens tot raadpleging van een dossier.

Zonder deze elementen zullen aanvragen niet in aanmerking komen voor een verdere behandeling.

2. Aanvragen met administratieve of gerechtelijke doeleinden Behoudens uitzonderingen worden deze aanvragen gehonoreerd indien de dossiers nodig zijn voor het uitvoeren van activiteiten die kaderen binnen een wettelijke bevoegdheid.

3. Aanvragen met wetenschappelijke doeleinden Leden van het academisch korps (professoren, docenten), onderzoekers van het FWO of FNRS en doctoraatsstudenten die verbonden zijn één van de volgende instellingen zijn niet onderworpen aan de beperkingen die hierboven vermeld worden:       

de Belgische universiteiten; de Koninklijke Militaire School het Algemeen Rijksarchief en het Rijksarchief in de provinciën Het Studie‐ en documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (CEGESOMA); de directeur van het Nationaal gedenkteken van het Fort van Breendonk; de directeur van het Joods Museum van Deporatie en Verzet (Dossinkazerne Mechelen); de directeur van de Auschwitzstichting.

Verzoeken van masterstudenten in de geschiedenis kunnen worden ingewilligd, voor zover ze kaderen in het onderzoek voor hun masterscriptie en nadat nagegaan werd of er wel degelijk sprake is van een historisch belang. Ter staving van dit belang wordt voorafgaandelijk een document voorgelegd dat ondertekend dient te worden. Verzoeken Aanvragen voor wetenschappelijke doeleinden kunnen enkel ingewilligd worden indien bijlage 2 van de omzendbrief wordt ingevuld.9 Verzoeken met wetenschappelijke doeleinden kunnen ofwel per post rechtstreeks gericht worden aan het Secretariaat van het College van Procureurs‐generaal – dienst Archieven, Ernest Allardstraat 42, 1000 Brussel, ofwel aan de Algemeen Rijksarchivaris, Ruisbroekstraat 2, 1000 Brussel. In dit laatste geval zal de Rijksarchivaris zich uitspreken over het wetenschappelijk karakter van de aanvraag in de zin van de eerder vermelde omzendbrief.

9

De bijlage kan gedownload worden op: http://www.om‐mp.be/omzendbrief/5471171/col_22‐ 2013_d_d__19_12_2013.html

21

Persoonlijke belangstelling10

Ouder dan 100 jaar Jonger dan 100 jaar

Veroordeling (vonnis of arrest)

Zonder gevolg‐klassering Buitenvervolgingstelling Vrijspraak (vonnis of arrest) Eerherstel

vrij raadpleegbaar

gedeeltelijk raadpleegbaar

niet raadpleegbaar

Administratieve of Wetenschappelijk gerechtelijke onderzoek aanvragen

D. Privacy Voor een omstandige uiteenzetting van de rechten en plichten van onderzoekers inzake privacy verwijzen we de belanghebbenden door naar het vademecum van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer dat online kan geraadpleegd worden : http://www.privacycommission.be/sites/privacycommission/files/documents/01.02.01.05‐ vademecum‐historisch‐onderzoek.pdf

V.

Overzicht van de archieven en hun plaats van bewaring A. Krijgsauditoraten en Krijgsraden te velde

De archieven van de diverse Krijgsraden en Krijgsauditoraten te velde worden bewaard in het archief van het Krijgshof. Deze archieven bestrijken verschillende periodes (1831‐1839, 1914‐1929 en 1946‐ 1964). De dossiers worden bewaard in het Algemeen Rijksarchief‐2. Voor de periode 1914‐1919 worden tevens de notitieregisters en andere stukken bewaard in het Algemeen Rijksarchief‐2. Deze archiefbestanden zijn ontsloten d.m.v. een inventaris (MONBALLYU J., Inventaris van het archief van de Krijgsauditeurs en Krijgsraden te velde tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914‐1919), Brussel, 2014 (Inventarissen Algemeen Rijksarchief 2, 23). Overige notitieregisters en toegangen worden bewaard door het College van Procureurs‐generaal (Poelaertplein).

10

Tenzij het verzoek afkomstig is van de weduwe, kinderen of andere rechthebbenden van de veroordeelde.

22

B. Auditoraat generaal Chronologie:  

1795‐1814 : Advocaat fiscaal voor de Belgische provincies 1814‐2003 : Auditeur‐generaal

Toegangen 

BOUMANS R., Auditorat général près la Cour militaire : Liste sommaire des pièces à conviction relatives aux affaires de collaboration avec les autorités occupantes pendant les années 1940‐1944, Brussel, 1961 (Algemeen Rijksarchief, Inventarissen, 139).

Archieven 

Dossiers beroepen: ‐ 1941‐2003: Algemeen Rijksarchief‐2

C. Krijgshof Chronologie:   

1815‐1831 : Hoog krijgshof in Den Haag 1831‐1849 : Hoog krijgshof in Brussel 1849‐2003 : Krijgshof

Toegangen: 

VANDEN BROECK R., VAN DER MOSEN R., DEPOORTERE R. (inleiding door), Inventaire des archives de la cour militaire. Dossiers de procédure d'affaires jugées entre 1915 et 1954, Brussel, 2001 (Rijksarchief te Anderlecht, Inventarissen, 36).

Archieven:  

Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1915‐2003: Algemeen Rijksarchief‐2 Arresten: ‐ 1944‐2003: Poelaertplein

D. Krijgsauditoraten en Krijgsraden in de provincies 1. Provincie Antwerpen a. Krijgsauditoraat Antwerpen Chronologie     

1815‐1899: Antwerpen 1899‐1940: Antwerpen‐Limburg 1944‐1950: Antwerpen 1950‐1992: Antwerpen, afdeling van Brussel 1992‐2003: zie Brussel

23

Toegangen 

DROSSENS P., Inventarissen van de archieven van de krijgsauditoraten te Antwerpen 1817‐1959, Gent 1814‐1946, Hasselt 1944‐1948, Leuven 1944‐1947, Mechelen 1944‐ 1947, Tongeren 1944‐1947 en Turnhout 1944‐1947, Brussel, 2010 (Inventarissen Rijksarchief te Beveren, 175).

Archieven 







Notitieregisters: ‐ 1884‐1959: RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1960‐1992: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1817‐1836, 1840‐1940: RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1944‐1992 (uitgezonderd militairen 1945‐1959): Algemeen Rijksarchief‐2 ‐ 1945‐1959 (militairen): RA Antwerpen‐Beveren Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1827‐1937, 1944‐1959: RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1959‐1992: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1949; 1960‐1992: Algemeen Rijksarchief‐2 b. Krijgsraad Antwerpen

Chronologie     

1815‐1899: Antwerpen 1899‐1940: Antwerpen‐Limburg 1944‐1950: Antwerpen 1950‐1992: Antwerpen, afdeling van Brussel 1992‐2003: zie Brussel

Toegangen 

DROSSENS P., Inventarissen van de archieven van de krijgsraden te Antwerpen 1817‐ 1959, Gent 1816‐1938, Hasselt 1944‐1948, Leuven 1945‐1947, Mechelen 1944‐1947, Tongeren 1944‐1947 en Turnhout 1944‐1947, Brussel, 2010 (Inventarissen Rijksarchief te Beveren, 174).

Archieven 



Vonnissen: ‐ 1817‐1914, 1925: RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1918‐1924, 1926‐1940, 1944‐1992: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1817‐1940: RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1944‐1959 (militairen): RA Antwerpen‐Beveren ‐ 1944‐1992 (uitgezonderd militairen 1944‐1959): Algemeen Rijksarchief‐2

24

c. Krijgsauditoraat Mechelen (repressie) Chronologie  

1944‐1947: Mechelen 1947‐...: zie Antwerpen

Toegangen 


Archieven    

Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Mechelen (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Mechelen 1947‐…: zie Antwerpen

Toegangen 


Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 e. Krijgsauditoraat Turnhout (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Turnhout 1947‐...: zie Antwerpen

25

Toegangen 



Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 f.

Krijgsraad Turnhout (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Turnhout 1947‐...: zie Antwerpen

Toegangen 


Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2

2. Provincie Brabant a. Krijgsauditoraat Brussel Chronologie:   

1815‐1927: Brabant 1928‐1940: Brabant‐Henegouwen 1944‐2003: Brussel

Toegangen: 

VANDEN BROECK R., Inventaire des archives de l'auditorat militaire du Brabant (ca. 1850‐1914), Brussel, 1995 (Rijksarchief te Anderlecht, Inventarissen, 59). 26

Archieven: 

  

Notitieregisters: ‐ 1816‐1913: Algemeen Rijksarchief‐2 ‐ 1912‐1940, 1944‐2003: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1850‐1940, 1944‐2003: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐2003: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers ‐ 1960‐2003: Algemeen Rijksarchief‐2 b. Krijgsraad Brussel

Chronologie:   

1815‐1927: Brabant en zie Henegouwen 1928‐1943: Brabant‐Henegouwen 1944‐2003: Brussel

Toegangen:  

Handgeschreven inventaris van de dossiers van gevonniste zaken, niet gepubliceerd. Overdrachtslijst van de dossiers van gevonniste zaken voor de periode 1945‐1959, niet gepubliceerd.

Archieven: 



Vonnissen: ‐ 1846‐1927: Algemeen Rijksarchief‐2 ‐ 1928‐1940, 1944‐2003: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1914‐1935, 1944‐2003: Algemeen Rijksarchief‐2

3. Provincie Vlaams‐Brabant a. Krijgsauditoraat Leuven (repressie) Chronologie  

1944‐1947: Leuven 1947‐...: zie Brussel

Toegangen 


Archieven 

Notitieregisters: 27

  

‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Leuven) Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 b. Krijgsraad Leuven (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Leuven 1947‐...: zie Brussel

Toegangen 


Archieven   

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken militairen: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Leuven) Dossiers van gevonniste zaken incivieken : ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2

4. Provincie Waals‐Brabant a. Krijgsauditoraat Nijvel (repressie) Chronologie   

1944‐1945 : Nijvel, afdeling Brussel 1945‐1947 : Nijvel 1947‐…: zie Brussel

Toegangen 

PLISNIER F., Inventaire des archives de l'Auditorat militaire près le Conseil de guerre de Nivelles. Dossiers classés sans suite et de non‐lieu (1931‐1980). Versement de 1991, Brussel, 2014 (Rijksarchief te Louvain‐la‐Neuve, Inventarissen, 28)

Archieven  

Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen 28

 

‐ 1944‐1947: RA Louvain‐la‐Neuve Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947 : Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947 : Algemeen Rijksarchief‐2 b. Krijgsraad Nijvel (repressie)

Chronologie   

1944‐1945 : Nijvel, afdeling Brussel 1945‐1947 : Nijvel 1947‐… : zie Brussel

Toegangen 

PLISNIER F., Inventaire des archives du Conseil de guerre de Nivelles : Dossiers de procédure des affaires jugées en matière de crimes et de délits militaires et de droit commun (1945‐1947) Versement de 1991, Bruxelles, 2011 (Rijksarchief te Louvain‐la‐ Neuve, Inventarissen, 21)

Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1947 : Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947 : RA Louvain‐la‐Neuve ‐ 1944‐1947 : Algemeen Rijksarchief‐2

5. Provincie Henegouwen a. Krijgsauditoraat Henegouwen Chronologie  

1815‐1928 : Bergen 1928‐… : zie Brabant (uitgezonderd repressie)

Toegangen 

NIEBES P.‐J., Inventaire des archives de l’auditorat militaire de la province de Hainaut (1879‐1927), te verschijnen.

Opmerking: Het archief van 1815 tot 1879 ging verloren bij de brand van het Rijksarchief Bergen in mei 1940. Archieven 



Notitieregisters: ‐ 1879‐1911: RA Bergen ‐ 1918‐1927: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1914‐1927: RA Bergen 29

 

Strafuitvoeringsregisters: niet bewaard Strafuitvoeringsdossiers: niet bewaard b. Krijgsraad Henegouwen

Chronologie  

1815‐1928: Bergen 1928‐…: zie Brabant (uitgezonderd repressie)

Toegangen 

NIEBES P.‐J., Inventaire sommaire des archives du conseil de guerre du Hainaut (1914‐ 1927), te verschijnen.

Opmerking : Het archief van 1815 tot 1879 ging verloren bij de brand van het Rijksarchief Bergen in mei 1940. Archieven 



Vonnissen: ‐ 1880‐1923: Poelaertplein ‐ 1925: RA Bergen Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1914‐1927: RA Bergen c. Krijgsauditoraat Charleroi (repressie)

Chronologie  

1944‐1946: Charleroi 1946‐…: zie Bergen

Toegangen 

Overdrachtslijst 2002, RA Bergen, 05 006.


Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1948: RA Bergen Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947 : Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Charleroi (repressie)

Chronologie  

1944‐1946 : Charleroi 1946‐… : zie Bergen 30

Toegangen 


Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947 (militairen): RA Bergen ‐ 1944‐1947 (uitgezonderd militairen): Algemeen Rijksarchief‐2 e. Krijgsauditoraat Bergen (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Bergen 1948‐…: zie Brussel

Toegangen 



Notitieregisters: ‐ 1944‐1949: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1950: RA Bergen Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1950: Algemeen Rijksarchief‐2 f.

Krijgsraad Bergen (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Bergen 1948‐…: zie Brussel

Toegangen 


Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1950: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1950 (militairen): RA Bergen ‐ 1944‐1947 (uitgezonderd militairen): Algemeen Rijksarchief‐2

31

g. Krijgsauditoraat Doornik (repressie) Chronologie  

1944‐1946: Doornik 1946‐…: zie Bergen

Toegangen 

Overdrachtslijst


Notitieregisters ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: RA Doornik Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 h. Krijgsraad Doornik (repressie)

Chronologie  

1944‐1946: Doornik 1946‐…: zie Bergen

Toegangen 

Overdrachtslijst.

Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947 (militairen): RA Doornik ‐ 1944‐1947 (uitgezonderd militairen): Algemeen Rijksarchief‐2

6. Provincie Luik a. Krijgsauditoraat Luik Chronologie      

1815‐1849: Luik 1849‐1899: Luik en Limburg 1899‐1928: Luik en Luxemburg 1928‐1950: Luik, Namen en Luxemburg 1950‐1995: Luik 1995‐2003: zie Brussel 32

Toegangen 

PICRON D, WELTER F., Inventaire des archives de l'Auditorat militaire de Liège 1817 ‐ 1947, Brussel, 2013 (Rijksarchief te Luik, Inventarissen, 127)

Archieven 







Notitieregisters: ‐ 1919‐1938: RA Luik ‐ 1944‐1995: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1919‐1940: RA Luik ‐ 1944‐1995: Poelaertplein Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1924‐1933: RA Luik ‐ 1944‐1995: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1995: AGR2 b. Krijgsraad Luik

Chronologie      

1815‐1849: Luik 1849‐1899: Luik en Limburg 1899‐1928: Luik en Luxemburg 1928‐1950: Luik, Namen en Luxemburg 1950‐1995: Luik 1995‐2003: zie Brussel

Toegangen 

PICRON D, WELTER F., Inventaire des archives du Conseil de guerre de Liège 1815 ‐ 1940, Bruxelles, 2013 (Rijksarchief te Luik, Inventarissen, 128)

Archieven 



Vonnissen: ‐ 1849‐1914: RA Luik ‐ 1947‐1995: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1919‐1940: RA Luik ‐ 1944‐1995: Poelaertplein c. Krijgsauditoraat Eupen (repressie)

Chronologie  

1946‐1947: Eupen 1947‐…: Luik

33

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1946‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen : ‐ 1946‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1946‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1946‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Eupen (repressie)

Chronologie  

1946‐1947: Eupen 1947‐…: Luik

Toegangen 

geen

Archieven  

Vonnissen ‐ 1946‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1946‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 e. Krijgsauditoraat Malmedy (repressie)

Chronologie  

1946‐1947: Malmedy 1947‐…: Luik

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1946‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1946‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1946‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1946‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 34

f.

Krijgsaad Malmedy (repressie)

Chronologie  

1946‐1947: Malmedy 1947‐…: Luik

Toegangen 

geen

Archieven  

Vonnissen: ‐ 1945‐1947 : Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1946‐1947 : Algemeen Rijksarchief‐2 g. Krijgsauditoraat Verviers (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Verviers 1947‐… : Luik

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947 : Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947 : AGR2 h. Krijgsraad Verviers (repressie)

Chronologie  

1944‐1947: Verviers 1947‐…: Luik

Toegangen 

geen

Archieven 

Vonnissen: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein 35



Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2

7. Provincie Limburg a. Krijgsauditoraat Limburg Chronologie   

1815‐1849: Limburg 1849‐1899: zie Luik 1899‐…: zie Antwerpen (uitgezonderd repressie)

Toegangen 

PICRON D., Overdrachtslijst krijgsauditoraat Limburg, niet gepubliceerd.


Notitieregisters: niet bewaard Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: niet bewaard Strafuitvoeringsregisters: niet bewaard Strafuitvoeringsdossiers: niet bewaard b. Krijgsraad Limburg


1815‐1849: Limburg 1849‐1899: zie Luik 1899‐…: zie Antwerpen (uitgezonderd repressie)

Toegangen 



DROSSENS P., Inventarissen van de archieven van de krijgsraden te Antwerpen 1817‐ 1959, Gent 1816‐1938, Hasselt 1944‐1948, Leuven 1945‐1947, Mechelen 1944‐1947, Tongeren 1944‐1947 en Turnhout 1944‐1947, Brussel, 2010 (Inventarissen Rijksarchief te Beveren, 174). PICRON D., Overdrachtslijst krijgsraad Limburg, niet gepubliceerd.

Archieven  

Vonnissen ‐ 1837‐1838, 1841‐1848: RA Hasselt Dossiers van gevonniste zaken: niet bewaard c. Krijgsauditoraat Hasselt (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Hasselt 1948‐…: zie Luik

36

Toegangen 



Notitieregisters: ‐ 1944‐1948: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Hasselt) Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1948: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregister: ‐ 1944‐1948: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Hasselt) Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1948: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Hasselt (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Hasselt 1948‐…: zie Luik

Toegangen 


Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐1948: Algemeen Rijksarchief‐2 e. Krijgsauditoraat Tongeren (repressie)


1944‐1947: Tongeren 1947‐1948: zie Hasselt 1948‐…: zie Luik

Toegangen 

DROSSENS P., Inventarissen van de archieven van de krijgsauditoraten te Antwerpen 1817‐1959, Gent 1814‐1946, Hasselt 1944‐1948, Leuven 1944‐1947, Mechelen 1944‐ 1947, Tongeren 1944‐1947 en Turnhout 1944‐1947, Brussel, 2010 (Inventarissen Rijksarchief te Beveren, 175). 37


Notitieregisters : ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Hasselt) Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: RA Antwerpen‐Beveren (binnenkort RA Hasselt) Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 f.

Krijgsraad Tongeren (repressie)


1944‐1947: Tongeren 1947‐1948: zie Hasselt 1948‐…: zie Luik

Toegangen 


Archieven  


8. Provincie Luxemburg a. Krijgsauditoraat Luxemburg Chronologie   

1815‐1830: Luxemburg 1830‐1899: zie Namen 1899‐…: zie Luik (uitgezonderd repressie)

Toegangen 

PICRON D., Overdrachtslijst van het archief van het krijgsauditoraat van de provincie Luxemburg , niet gepubliceerd

Archieven   

Notitieregisters: geen (niet bewaard) Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: geen (niet bewaard) Strafuitvoeringsregisters: geen (niet bewaard) 38



Strafuitvoeringsdossiers: geen (niet bewaard) b. Krijgsraad Luxemburg


1815‐1830: Luxemburg 1830‐1899: zie Namen 1899‐…: zie Luik (uitgezonderd repressie)

Toegangen 

PICRON D., Overdrachtslijst van het archief van het krijgsauditoraat van de provincie Luxemburg, niet gepubliceerd.

Archieven  

Vonnissen: geen (niet bewaard) Dossiers van gevonniste zaken: geen (niet bewaard) c. Krijgsauditoraat Aarlen (repressie)


1944‐1946: Aarlen 1946‐1949: zie Namen 1949‐…: zie Luik

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1944‐1946: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen ‐ 1944‐1948: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Aarlen


1944‐1946: Aarlen 1946‐1949: zie Namen 1949‐…: zie Luik

Toegangen 

geen 39

Archieven  


9. Provincie Namen a. Krijgsauditoraat Namen Chronologie    

1815‐1830: Namen 1830‐1899: Namen en Luxemburg 1899‐1928: Namen 1928‐...: zie Luik (uitgezonderd repressie)

Toegangen  

RASE C., MARECHAL J., BODART E., Inventaire des archives de l'Auditorat militaire de Namur (1816‐1913), Brussel, 2010 (Rijksarchief te Namen, Inventarissen, 62) PICRON D, WELTER F., Inventaire des archives de l'Auditorat militaire de Namur II 1850‐̶ 1927, Brussel, 2013 (Rijksarchief te Namen, Inventarissen, 80)

Archieven  

 

Notitieregisters ‐ 1898‐1911: RA Namen Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen ‐ 1816‐1879: RA Namen ‐ 1922‐1927: RA Namen Starfuitvoeringsregisters: geen (niet bewaard) Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1856‐1863: RA Namen b. Krijgsraad Namen

Chronologie    

1815‐1830: Namen 1830‐1899: Namen en Luxemburg 1899‐1928: Namen 1928‐...: zie Luik (uitgezonderd repressie)

Toegangen 



RASE C., MARECHAL J., BODART E., Inventaire des archives du Conseil de guerre provincial de Namur (1816‐1879), Brussel, 2011 (Rijksarchief te Namen, Inventarissen, 63) PICRON D, WELTER F., Inventaire des archives du Conseil de guerre de Namur II 1880 ̶ 1928, Brussel, 2013 (Rijksarchief te Namen, Inventarissen, 81) 40

Archieven 



Vonnissen: ‐ 1816‐1871: RA Namen ‐ 1920‐1928: RA Namen Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1816‐1922: RA Namen c. Krijgsauditoraat Namen (repressie)

Chronologie  

1944‐1949: Namen 1949‐…: zie Luik

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1944‐1949: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1949: AGR2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Namen (repressie)

Chronologie  

1944‐1949: Namen 1949‐…: zie Luik

Toegangen 

geen

Archieven  


41

10. Provincie Oost‐Vlaanderen a. Krijgsauditoraat Gent Chronologie    

1815‐1927: Oost‐Vlaanderen 1927‐1940: Oost‐ en West‐Vlaanderen 1944‐1995: Gent 1995: zie Brussel

Toegangen 


Archieven 







Notitieregisters: ‐ 1866‐1913: RA Gent ‐ 1918‐199411: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1918‐1940: RA Gent ‐ 1944‐1995: ARA2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1849‐1881: RA Gent ‐ 1944‐199412: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1994: Algemeen Rijksarchief‐2 b. Krijgsraad Gent

Chronologie    

1815‐1927: Oost‐Vlaanderen 1927‐1940: Oost‐ en West‐Vlaanderen 1944‐1995: Gent 1995: zie Brussel

Toegangen 


11 12

1913‐1914 ontbreekt 1882‐1940 ontbreekt

42

Archieven 



Vonnissen: ‐ 1814‐1914 (met hiaten), 1925: RA Gent ‐ 1918‐1924, 1926‐1992: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1911, 1919‐1938: RA Gent ‐ 1939‐1995: Poelaertplein

11. Provincie West‐Vlaanderen a. Krijgsauditoraat West‐Vlaanderen Chronologie  

1817‐1927: West‐Vlaanderen 1927‐...: zie Gent (uitgezonderd repressie)

Toegangen 


Archieven 

  

Notitieregisters: ‐ 1867‐1882, 1885‐1914: RA Gent ‐ 1918‐1927: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1918‐1927: RA Gent Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1849‐1888: RA Gent Strafuitvoeringsdossiers: niet bewaard b. Krijgsraad West‐Vlaanderen

Chronologie  

1817‐1927: West‐Vlaanderen 1927‐...: zie Gent (uitgezonderd repressie)

Toegangen 


Archieven 

Vonnissen: 43



‐ 1817‐1914 (met hiaten) RA Gent ‐ 1925‐192713: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1919‐1927: RA Gent c. Krijgsauditoraat Brugge (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1944‐1948: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1946: Algemeen Rijksarchief‐2 d. Krijgsraad Brugge (repressie)

Chronologie  

1944‐1948: Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen

Archieven  

Vonnissen: ‐ 1944‐1948: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1944‐194814: Algemeen Rijksarchief‐2 e. Krijgsauditoraat Ieper (repressie)

Chronologie 

1945‐1947: Ieper

13 14

1919‐1924 ontbreekt in lijst College staat 1944‐1946

44

 

1947‐1948: zie Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen


Notitieregisters: ‐ 1945‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: ‐ 1945‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1945‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 f.

Krijgsraad Ieper (repressie)


1945‐1947: Ieper 1947‐1948: zie Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen

Archieven  

Vonnissen: ‐ 1945‐1947: Poelaertplein Dossiers van gevonniste zaken: ‐ 1945‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 g. Krijgsauditoraat Kortrijk (repressie)


1944‐1947: Kortrijk 1947‐1948: zie Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen

Archieven  

Notitieregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Dossiers zonder gevolg/buitenvervolgingstellingen: 45

 

‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 Strafuitvoeringsregisters: ‐ 1944‐1947: Poelaertplein Strafuitvoeringsdossiers: ‐ 1944‐1947: Algemeen Rijksarchief‐2 h. Krijgsraad Kortrijk (repressie)


1944‐1947: Kortrijk 1947‐1948: zie Brugge 1948‐...: zie Gent

Toegangen 

geen

Archieven  


46

Rijksarchief in Belg

S 89

in België Rijk G idsen

89

chief in B archief in België Rij elgië Rijks Archiefgids van het militair gerecht

ief in België Rijksarchief in P aul D rossens , C hristophe M artens


5459

en

D elphine P icron

rchief in België Rijksarchief in België

ief in België en België Rijksarchief in ief in België

chief in B elgië Rijks ief in België in België Rijk archief in België Rij en België Rijksarchief in ief in België Rijksarchief in

Recommend Documents