Checklist verplichte instrumenten Bijlage 3 van het KB geeft een lijst met toestellen en instrumenten die zich ten allen tijde in de apotheek moeten bevinden. Het uitbesteden van magistrale bereidingen ontslaat de apotheker niet van de verplichting over deze toestellen en instrumenten te beschikken. Er is een overgangsperiode van 1 jaar voorzien. Ingeval van stockbreuk geldt de bestelbon van het instrument. Aan de hand van deze checklist kan u eenvoudig nagaan welke instrumenten u nog dient bij te kopen of welke instrumenten aan vervanging toe zijn. We hebben ook aandachtspunten toegevoegd ter verduidelijking (cursief). We maken een onderscheid tussen klein materiaal, recipiënten, technisch materiaal en investeringsgoederen. Ja= in orde Nee = niet in orde
Investeringsgoederen
Ja
Nee
Opmerkingen
Verwarmingsapparaat dat kan dienen als warmwaterbad met eventueel een magnetische roerder (indien van toepassing: met roerstaafjes) Temperatuur en snelheid moeten instelbaar zijn Gemakkelijk te reinigen Eén of meerdere gekeurde weegschalen (nauwkeurigheid en weegbereik zijn afhankelijk van het gebruik: af te leveren hoeveelheden afwegen en bereiding magistrale en officinale geneesmiddelen) Items waarmee u rekening dient te houden: weegbereik - automatische interne calibratie – RS 232-poort – waarborg – dienst na verkoop Per type weegschaal: 1 aangepast gecertificeerd gewicht van precisieklasse F1 (*) Deze zijn enkel bedoeld om de werking van de balans te controleren, niet om deze te ijken. Een certificaat is niet vereist. F1-klasse gewichtjes mogen niet met de handen aangeraakt worden. Koelkast met temperatuur tussen 2°C en 8°C (**) Driewalsmolen voor zalven Homogenisator die ten minste 30 ml kan homogeniseren (rotator-stator type) Werkbank met laminaire flux (LAF-kast) voor steriele bereidingen met uitzondering van filtreerbare wateroplossingen (***)
(*) Het KB spreekt niet meer over gewichten die vroeger gebruikt werden ter bepaling van massa op 2-armige balansen. Deze mechanische weegschalen en de gebruikte gewichten kunnen gezien hun aantal jaren dienst (soms meer dan 30 jaar), de veelvuldige corrosieproblemen, slijtage en vuil van het binnenwerk, in de praktijk niet meer als geschikt beschouwd worden. Ook al beschikken (recente) weegschalen vaak over een interne controlemassa (ondermeer voor de kalibratie van de weegschaal), het is steeds nodig over een extern controlegewicht te beschikken. Een goede richtlijn is een gewichtje van 50g voor de nauwkeurige weegschalen, een gewichtje van 500 g voor de weegschalen met hoog weegbereik. (**) Enkele geneesmiddelen en grondstoffen hebben vandaag nog « koel » als bewaringsinstructie. Bij afwezigheid van een ruimte die tussen 8°C en 15°C kan gecontroleerd worden, kunnen we redelijkerwijs aannemen dat deze producten eveneens in de koelkast kunnen bewaard worden. (***) Indien filtreerbare, waterige oploscollyria de ENIGE steriele bereiding is die in de apotheek wordt uitgevoerd, is LAF-kast niet verplicht. In gevallen waar de apotheek ook andere steriele bereidingen uitvoert (oogzalven, inspuitbare preparaten,…) dient een LAF-kast aanwezig te zijn.
Klein materiaal Stel van 3 trechters In de wet staat niet gespecificeerd of het glazen of plastieken trechters moeten zijn. Ook wordt er niet gespecificeerd of het een poedertrechter of een gewone trechter dient te zijn. U dient als apotheker rekening te houden met de situaties waarvoor u deze gaat gebruiken in de apotheek. Want plastiek zal immers interageren met verschillende reagentia. Vb. Steriplast interageert met ether. Stel maatcilinders van 10 tot 1000 ml Stel = 2, dus u dient minstens één maatcilinder van 10ml en één van 1000ml te hebben. Let wel: om zo nauwkeurig mogelijk te kunnen werken, dient het af te lezen volume zo goed mogelijk aan te sluiten bij het totale volume van de maatcilinder. De fout bij het aflezen is immers gelijk aan 2% x Vmax. Als de maatcilinder niet volledig gevuld is, wordt de fout Vmax/Vwerkelijk gemeten x 2% Stel pipetten van 1 tot 10 ml, geijkt op 1/10ml Stel = 2, dus u dient minstens één pipet van 1ml en één van 10ml te hebben. Een reeks bekerglazen van 50 tot 1000 ml Reeks = minstens 2 Let op de kwaliteit van het glas + hittebestendigheid Eventueel een plastieken beker als je er een mixer wil in kunnen zetten. Een groot bekerglas voorzien om een waterbad te kunnen maken
Minstens 1 conische kolf van 250 ml Let erop dat deze hittebestendig is. 3 glazen schalen = 3 horlogeglazen De diameter van het horlogeglas moet afgestemd worden op de grootte van de gebruikte bekerglazen 2 officinale druppeltellers Europese Farmacopee: 1g = 20dr water bij 20°C. Een gewone druppelteller voor neusdruppels komt hiervoor in aanmerking. Deze moet niet gegradueerd zijn (je hebt immers een pipet van 1 ml). Tip: u kan zelf eens nagaan of 20 dr water overeen komen met 1g.
Ja
Nee
Opmerkingen
Voor de bereiding van oplossingen
Ja
Nee
Opmerkingen
Ja
Nee
Opmerkingen
Ja
Nee
Opmerkingen
Ja
Nee
Opmerkingen
Glazen roerstaaf Wit filtreerpapier Thermometer van -10°C tot 110°C (geijkt in graden) Er moet een aanduiding in °C op de thermometer staan. Er moet geen ijkcertificaat bij de thermometer zijn. pH indicatorpapier met een resolutie van een halve eenheid 5 steriele flesjes 5 steriele filters voor oogdruppels
Voor de bereiding van vaste vormen Stel van 6 spatels Opletten voor contaminatie: daarom liever geen houten spatels. Als de apotheker-titularis kan garanderen dat alles grondig gereinigd wordt en dat er geen contaminatie is, kunnen houten spatels ook gebruikt worden. Passend stel gladde porseleinen vijzels met aangepaste stampers Stel = minstens 2 Een stel van 6 porseleinen of metalen schalen De aanwezige mortieren kunnen hiervoor ook meegeteld worden. 2 zeven in zijdedraad of metaaldraad met een opening van 0,15 mm en 0,30 mm Een stel gepaste vormen voor het afvullen van capsules Een stel = minstens 2
Voor de bereiding van zetpillen Zetpillenvorm voor zuigelingen, kinderen en volwassenen Hiervoor mogen er ook plastieken strips gebruikt worden. (Vb. Chloralhydraat moet altijd in een plastieken vorm) Afhankelijk van de frequentie waarmee er zetpillen bereid worden, kan u opteren voor een metalen of een plastieken vorm.
Voor de bereiding van halfvaste vormen Zalfplaat Toestel voor het vullen van zalftubes Kan het goed gereinigd worden?
Recipiënten Flessen in wit glas en bruin glas Druppeltellerflesjes = Vb. Flesjes van neusdruppels Druppelbuisjes = druppeltellers zoals bij neusdruppels Zalfpotjes Dozen Gelatinecapsulen Al de recipiënten voor de bewaring en aflevering van de geneesmiddelen Ook o.a. zalftubes
Ja
Nee
Opmerkingen
