BELGIQUE-BELGIË
nr15
P.P./P.B.
certisys (
B - 06
JANUARI 2015
-nieuwsbrief-
editoriaal Zowel op Belgische als op Europese schaal blijft bio maar uitbreiden! Terwijl de crisis rondom ons woedt, zou het zonde zijn de cijfers onvermeld te laten die zo verheugend zijn voor de sector waarvan we nu toch al meer dan 30 jaar de belangen behartigen: tussen 2000 en 2012 is de biologisch bewerkte landbouwoppervlakte in de Europese Unie meer dan verdubbeld, van 4,3 miljoen hectare bio tot meer dan 10 miljoen hectare bio in 2013! Met als kers op de (biologische) taart: parallel met die snelle groei stapelen zich de bewijzen op dat bio wel degelijk een meerwaarde heeft voor gezondheid en milieu… In juni 2014 verscheen in het British Journal of Nutrition1 het tot nu toe omvangrijkste onderzoek over de voordelen van biologische voeding voor de gezondheid en daaruit blijkt onder meer dat bioproducten 19 tot 69% meer antioxidanten en vier keer minder pesticiden bevatten dan gangbare producten. Tegelijk tonen consumenten steeds meer belangstelling voor de herkomst van hun bioproducten en laten zij almaar duidelijker verstaan dat ze echt willen kunnen rekenen op ernstige garanties m.b.t. de controle ervan. Die waarborg bieden is precies de kern van ons vak. Als controleorgaan verheugt het ons dat we de evolutie van de sector proactief hebben kunnen volgen, onder meer door op die groei te reageren met een verveelvoudiging van onze engagementen sedert 2013. U zult bij het doorlezen van deze nieuwsbrief kunnen vaststellen dat we in de loop der jaren een steeds veeleisender visie op ons vak hebben ontwikkeld: precies omdat we de letter én de geest van de bio-regelgeving willen eerbiedigen, stellen we ons niet
tevreden met een minimum aan controle. Wij engageren ons voor een gezamenlijke vooruitgang van de biobranche, meer bepaald via onze betrokkenheid binnen instanties zoals de EOCC* en Certibionet**. Die investering in de toekomst van de sector komt tot uiting in het van nabij volgen van de evolutie in de regelgeving maar ook in de strijd tegen fraude en het belang dat wij dag na dag hechten aan onze aanwezigheid op het terrein. Onze controleurs wonen in de streek die ze controleren, waardoor ze snel kunnen optreden, niet alleen om afwijkingen vast te stellen maar ook om met spoed te kunnen ingaan op nieuwe aanvragen of uitbreidingsaanvragen. Die nabijheid stelt ons eveneens in staat om snel een onderzoek op te starten bij vermoedens van fraude. In onze statistieken loopt het aantal controlebezoeken op tot gemiddeld 2,5 per marktdeelnemer per jaar, wat neerkomt op één bezoek meer dan wettelijk verplicht… We maken er een erezaak van informatie, transparantie en dialoog centraal te stellen bij onze werkzaamheden. Daartoe heeft Certisys een aantal instrumenten uitgebouwd. Het lanceren van een nieuwe website, het intranet, de follow-up van het vernieuwingsproces voor de Europese bioverordening, de evolutie van de beroepsprocedure…, deze nieuwsbrief van onze onderneming geeft u de gelegenheid een beeld te krijgen van de concrete instrumenten en verbintenissen die we in het leven hebben geroepen met slechts één doel voor ogen: het verdedigen van een betrouwbare en dus duurzame biobranche. Dat doel zit dan ook vervat in ons ‘leitmotiv’: «Biocertificatie, vertrouwen in de toekomst».
BE-BIO-01 CERTISYS
* European Organic Certifiers Council ** Association internationale des organismes de contrôle et certification en agriculture biologique
CERTI SYS BIO CERTIFICATION
1. B aranski M et al., Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. B J Nutr. 2014 Jun 26: 1-18
K. Maria Hendrikaplein 5-6 - B-9000 Gent TEL 32(0)9 245 82 36
P U 4 54 7 n l0 1
Rue Joseph Bouché 57/3 - B-5310 Bolinne TEL 32(0)81 60 03 77 MAATSCHAPPELIJKE ZETEL
Schermlaan 85 Av. de l’Escrime B-1150 Brussel/Bruxelles E-MAIL
[email protected] - INTERNET www.certisys.eu
bezoek onze site
www.certisys.eu
IORI
TE
PR
Drift van pesticiden, een ernstig probleem O
A
U BI
AA
N
Terwijl de biosector nog steeds groeit en almaar meer onderzoeken aantoO BI nen dat bio beter is voor gezondheid en milieu, komt het ook voor dat de media met andere cijfers en statistieken op de proppen komen: cijfers die bewijzen dat in producten uit de biologische landbouw pesticidenresidu’s aanwezig zijn. Soms zijn die het gevolg van drift die afkomstig is van naburige gangbare percelen en soms van het niet naleven van de lastenboeken, maar toch werpen die residu’s een cruciale vraag op: dient bio zich te beperken tot de naleving van het lastenboek of moet er ook sprake zijn van een resultaatsverplichting?
ANG
V
RR OO
«Voor Certisys», aldus Blaise Hommelen, directeur en stichter van Certisys, «is biologische landbouw in de eerste plaats een productie- en verwerkingsmethode. Maar de vraag over resultaatsverplichting is tegenwoordig niet te ontlopen: organisaties die verbruikersbelangen behartigen, zoals Test-Aankoop, trachten die resultaten te meten aan de hand van analyses. Ze houden rekening met de smaak, het gezondheidsaspect, residu’s van pesticiden of antibiotica. Dit soort analyses leidt soms tot overdrijving: zo hebben we al kunnen lezen en horen dat eieren uit de openlucht meer aan microben onderhevig zouden zijn dan eieren uit een legbatterij. Neemt men enige afstand, dan beseft men wel dat eieren uit de openlucht daardoor nog geen gevaarlijk of slecht product worden, terwijl de concentratie van dieren in industriële kwekerijen op zich wel degelijk een tijdbom is. Als we ervan uitgaan dat we ons niet aan die resultaatsverplichting kunnen onttrekken, is het daarom van belang dat we er ons niet door laten strikken door toe te laten dat die verplichting al onze methodes en handelingen gaat leiden.»
Bio van A tot Z Artikel 65 van de Europese verordening 889/2008 zet uiteen dat analyses i.v.m. pesticidenresidu’s niet systematisch moeten gebeuren op elke productie, maar wel telkens wanneer men vermoedt dat technieken en substanties zijn gebruikt die bij de productie niet toegelaten zijn. Voor Certisys is zo’n analyse een heus onderzoeksinstrument. «Om die reden blijft onze analyse van pesticidenresidu’s niet beperkt tot het eindproduct», gaat Blaise Hommelen verder. «We nemen bijvoorbeeld ook stalen op de bladeren van gewassen tijdens de teelt, want wat in onze ogen telt is dat de biologische productietechnieken gedurende het hele proces worden nageleefd.» En ook om de geest van bio te respecteren is Certisys ingegaan op de vraag van de professionelen en biedt het een grotere betrouwbaarheidsgarantie dankzij meer bemonsteringen dan Europa strikt genomen oplegt. In 2014, verrichtte Certisys meer dan 15 staalname per 20 marktdeelnemers (75%) terwijl de EU wetgeving ten minste 1 per 20 verwacht (5%).
De knipperlichten van risicoanalyses Een andere bijzonderheid is dat Certisys die stalen neemt op grond van een risicoanalyse. «De ervaring heeft ons geleerd dat er in de praktijk producten zijn waarbij het risico groter is dan bij andere producten. Ook neemt het risico toe met het activiteitenvolume of wanneer er voordien reeds positieve resultaten zijn geweest. Deze gegevens vormen voor ons voortaan verklikkers die van invloed zijn op het aantal bemonsteringen. Ook nemen we stalen op basis van bepaalde problematieken. In België kan de aardappelteelt heel problematisch zijn (zie News Certisys 2014) omdat de aardappelconsumptie hoog ligt, omdat de aardappelnijverheid en de markt voor aardappelen belangrijk is en het gevaar voor klassiek aardappelziektes groot is. Dat is een realiteit waarmee we rekening houden.»
De vervuiler betaalt niet altijd Wanneer positieve resultaten worden vastgesteld, ongeacht of het om drift, toevalige verontreiniging of rechtstreekse behandeling gaat, wordt onderzocht wat de oorzaak van de aanwezigheid van die verboden bestanddelen was. In functie van de resultaten van dat onderzoek wordt de gepaste sanctie bepaald en van de marktdeelnemer de nodige maatregelen gevraagd.
A QUOI SERT LA DÉCLARATION BIO? Te verbeteren systeem Certisys is zich ervan bewust dat die vervuilingsproblemen aanleiding geven tot uiterst heikele situaties. “Daarom stoppen we samen met al onze partners tijd in nadenken over oplossingen die daarvoor mogelijk zijn: er zijn daarover in Libramont vergaderingen geweest, we hebben ook vergaderd met de UNAB, met Bio Wallonie, en we namen zeer actief deel aan de werkgroep pesticiden van de EOCC. Daarnaast organiseerden we een studiedag over pesticiden. Het idee waar wij actief achter staan, is dat evolutie op dit vlak noodzakelijk is en dat we daartoe gebruik moeten kunnen maken van ervaringen in het buitenland.” Een van de voorstellen die Certisys doet, heeft betrekking op het niveau van de norm. Terwijl de kwantificatiegrens (LOQ, Limit of quantification) van labo tot labo kan variëren, pleit Certisys ervoor alleen rekening te houden met de officiële LOQ, d.w.z. de vereiste qua detectiegrens. “Momenteel bedraagt de factor 1,5 maar wij zouden gewonnen zijn voor een factor 2, wat iets meer speling zou opleveren. Die berekening mag natuurlijk niet uitkomen boven de MRL (maximale residu limiet). Als er geen LOQ is vastgelegd (bijvoorbeeld voor een aantal verwerkte producten), stellen wij voor 20 ppb als grens te hanteren, naar het voorbeeld van 10 ppb bij baby-food…” De dialoog met alle biopartners is voor Certisys iets essentieels.
Zowel wat pesticidenresidu’s betreft als wanneer het over controle op de naleving van het hele bio-lastenboek gaat, blijft ons bedrijf trouw aan zijn filosofie: “als onderneming die zich al meer dan 30 jaar 100% voor bio engageert, is onze doelstelling het toepassen van de normen, niet blind maar in voortdurende bezinning en in overleg met de hele sector!”
PROBLEMATIEK ONDER DE LOEP
Ethefon en gedroogde mango’s E
thefon is een in de biologische landbouw niet toegelaten product dat het rijpen van mango’s in de hand werkt of vergemakkelijkt. In de loop van 2013 werd Certisys geconfronteerd met problematisch gebruik van deze stof in Burkina Faso. «In Burkina Faso», vertelt Tom Nizet, certificatieverantwoordelijke bij Certisys, «werden mango’s in een vroeg stadium geoogst om te beletten dat ze gaan rotten. Ze zijn dan nog niet rijp genoeg om degelijk te verwerken en met name om ze te drogen. En daarom neemt men zijn toevlucht tot ethefon.» De aanwezigheid van ethefon werd ontdekt in gedroogde mango’s. Hoewel deze chemische stof gebruikt was op nog niet geschilde mango’s, werd ze aangetroffen in het vruchtvlees, na het schillen. De stof werd gevonden door een Nederlandse invoerder, een pionier inzake import van bioproducten. Hij is zo begaan met de kwaliteit van de producten die hij op de markt brengt, dat hij de kwaliteit ervan ook controleert door zelf het terrein op te gaan. Door de producenten te bezoeken kreeg hij in de gaten dat er iets loos was. «Hijzelf verrichtte de eerste tests op de mango’s en alarmeerde de sector daarna,» gaat Tom Nizet verder. «We hebben onze controleurs ter plaatse ingeschakeld. De mango’s die ethefon bevatten, waren afkomstig van meerdere leveranciers, wat meteen ook een licht werpt op de problematiek van groeps-
certificatie in derde landen: je kunt te maken krijgen met een lot waarvan je niet weet van welke landbouwer of verwerker het komt, omdat de centrale referentie de exporteur is die de productenstroom beheert. Meerdere exporteurs waren betrokken, met daarachter een groep van plaatselijke leveranciers.» Verder onderzoek bracht aan het licht dat twee verwerkers betrokken waren; Certisys kon bij hen ingrijpen. De eerste had ethefon gebruikt in wel heel ‘bijzondere’ omstandigheden: er waren geen mensen bij die de regels kenden, alleen maar mensen die ze niet kenden. De hele oogst van het lopende jaar werd gedeclasseerd, de minimale sanctie. «We hebben de marktdeelnemer niet geschorst. Dat zou een zware sanctie geweest zijn omdat alleen de mango’s die na een welbepaalde datum geproduceerd waren, met ethefon behandeld waren. In de praktijk was het onbegonnen werk alleen die mango’s te declasseren. We hebben dus de totaliteit van de mango’s van het betrokken ras voor dat hele jaar gedeclasseerd, wat een evenwichtige beslissing was.» De tweede betrokken marktdeelnemer had gedroogde mango’s aangekocht bij andere marktdeelnemers. «“Hij vulde zijn dozen ook met extern bijgekochte mango’s wegens onvoldoende eigen voorraad. De etiketteringsen traceerbaarheidsregels werden echter niet nageleefd waardoor deze loten niet geïdentificeerd
waren als zijnde van een andere herkomst. Aangezien hij zijn etiket had aangebracht, leek het alsof die mango’s door hemzelf geproduceerd waren, terwijl dat niet het geval was.” Aangezien dit probleem slechts op 5% van deze verkoop sloeg, heeft Certisys de marktdeelnemer de sanctie voor een aanzienlijke niet-conformiteit opgelegd en hem aangespoord om zijn traceerbaarheidssysteem te verbeteren. «Bedoeling is niet de productie te destabiliseren,» besluit Tom Nizet, «wel ervoor te zorgen dat ze zich stabiel ontwikkelt met garanties voor het naleven van het lastenboek en de verbetering van het systeem. In 2014 hebben nieuwe analyses geen sporen van ethefon meer gevonden. Dit verhaal illustreert uitstekend wat voor een uitdaging certificatie is: men moet correct en op het juiste moment ingrijpen. Dat Certisys een bedrijf van bescheiden omvang is, heeft als voordeel dat men in dit soort gevallen snel kan optreden.
AUDITS
AUDITS
Certisys wordt zelf ook gecontroleerd!
In de loop van 2014, zoals altijd om de vijf jaar, werd Certisys gecontroleerd door BELAC, de officiële accreditatiedienst bij het Ministerie van economische zaken en lid van het Europees platform van accreditatiediensten.
Aan almaar meer vereisten voldoen Deze audit met het oog op hernieuwing van de accreditatie van ons bedrijf had betrekking op de normen ISO 17020 (voor controleorganen) en ISO 17065 (voor certificatieorganen). Beide normen zijn recent veeleisender geworden, onder andere met betrekking tot het formaliseren van de controleursopleidingen, de rol van de raad van advies en de klachten- en beroepsprocedures. Die wijzigingen stemmen evenwel overeen met evoluties die Certisys reeds zelf had doorgevoerd.
HOE VERLOOPT EEN AUDIT? Voor deze hernieuwingsaudit kreeg Certisys bezoek van een team van nieuwe auditeurs bij BELAC: drie mensen werden twee weken lang gemobiliseerd om het systeem waarmee Certisys werkt te testen en ook om de technische praktijken bij de controles te verifiëren. Het team volgde zowel ervaren als nieuwe controleurs terwijl ze aan het werk waren bij alle soorten marktdeelnemers.
Ook onze activiteit in het buitenland wordt gecontroleerd De activiteiten van Certisys in derde landen vielen eveneens onder deze audit. Een missie vertrok naar Burkina Faso om er productie-eenheden met groepscertificaten, verwerkingseenheden en exporteenheden te bezoeken. Dankzij deze audit kon Blaise Hommelen, directeur van Certisys, van het tiental dagen ter plaatse gebruikmaken om met de plaatselijke controleurs een stand van zaken op te maken over uitwisselingen, controletechnieken, opleidingen, balansen en evaluaties. Er konden ook contacten worden gelegd met marktdeelnemers, om van gedachten te wisselen over bepaalde moeilijkheden bij het toepassen van de regelgeving (zie artikel over ETHEFON).
Goede resultaten De enige opmerkingen die deze audit opleverde, gaven onmiddellijk aanleiding tot concrete verbetering van de betreffende documenten. Deze audit met het oog op de accreditatie van Certisys vervolledigt het toezicht van de gewestelijke overheden wat de erkenningen betreft. De nieuwe certificaten die we in november 2014 kregen, gelden opnieuw voor vijf jaar (2014-2019).
NOP, een andere mogelijkheid voor export naar de V.S. Ook in 2014 kreeg Certisys een audit van de Amerikaanse overheid (USDA) voor de NOPcertificatie. De Amerikaanse auditeur vergezeld een controleur op het terrein en onderzocht de dossiers en het kwaliteitssysteem op kantoor. Dankzij deze norm kunnen NOP-gecertificeerde marktdeelnemers hun producten uitvoeren naar de Amerikaanse markt. Hoewel voor gecertificeerde marktdeelnemers uit de EU voortaan ook de mogelijkheid bestaat om naar de Amerikaanse markt uit te voeren op basis van equivalente garanties, wilde Certisys de mogelijkheid behouden om NOP-certificatie te verrichten voor marktdeelnemers die dat wensen of nodig hebben.
IMPORT
Certisys erkend in West-Afrika… Certisys had nieuwe aanvragen ontvangen. Om daarop te kunnen ingaan, werd een uitbreiding van zijn erkenning op Europees niveau aangevraagd voor Ivoorkust, Togo en Benin. Deze uitbreidingen werden intussen verkregen!
En door Zwitserland! Certisys werd ook door Zwitserland erkend voor zijn werking in landen buiten EU.
Waarom moeten importeurs gecontroleerd worden? Elke marktdeelnemer die producten in de Europese Unie wil invoeren, wordt beschouwd als importeur. Het is verplicht die importactiviteit bekend te maken bij het controleorgaan en ze daarna door dat orgaan te laten controleren. Dat is niet zomaar een procedurekwestie: import is een volwaardige schakel binnen de bioketen. Consumenten zijn er bijzonder mee begaan omdat zij steeds meer belang hechten aan de herkomst van producten en aan controles. Door de activiteit van zowel exporteurs als importeurs te controleren is een doeltreffende dubbele beveiliging ingebouwd om fraude te voorkomen. Dergelijke fraude kan immers in derde landen plaatsvinden maar gebeurt ook tijdens het invoeren zelf, bijvoorbeeld door gangbare producten in te voeren en ze voor bio te laten doorgaan, zoals onlangs in Italië het geval was.
Hoe verlopen controles op import? Het verplichte lotcertificaat maakt het bij import mogelijk beter te controleren wat zich bij een importeur afspeelt, dankzij de verplichte melding van de aankomst van ingevoerde loten. De controles gebeuren dus in real time: de controleur ontvangt de kennisgeving en vraagt een kopie van het lotcertificaat op te sturen. In dat complete document staan niet alleen de productdetails maar ook de gegevens over de bedrijven die betrokken zijn bij de importactiviteit, d.w.z. de exporteur en de eerste bestemmeling, de invoerder. Het certificaat, opgemaakt door het controleorgaan van de exporteur, biedt een bijkomende waarborg omdat het slechts wordt afgeleverd na verificatie. Elk uitgevoerd lot is dus gekoppeld aan een waarborg. Het lotcertificaat heet officieel in feite ‘inspectiecertificaat’. Het biedt een waarborg die verder gaat dan het jaarlijks certificaat: het laat toe de traceerbaarheid van de producten te verifiëren. Toch blijft het jaarlijks certificaat noodzakelijk omdat het alle activiteiten omvat van de marktdeelnemers die in de biosector actief zijn. Aan de hand daarvan weet men dus of de leverancier een importeur/ distributeur/producent is of een combinatie van dat alles tegelijk. Daardoor kent men beter de lengte van de keten vóór men er producten aanschaft.
NIEUWIGHEDEN
Belangrijk
Sancties: wat verandert er en waarom is dat beter?
Elke invoerder moet zijn activiteit kunnen rechtvaardigen: enerzijds aan de hand van een certificaat als importeur, anderzijds met behulp van een lotcertificaat voor iedere zending.
NIEUWE BEROEPSPROCEDURE:
SNELLER REAGEREN IS DOELTREFFENDER:
Pas na de beroepsprocedure bij Certisys kan een marktdeelnemer eventueel overgaan tot een beroep bij het Gewest.
Net als voor de beroepsprocedure heeft Certisys besloten niet langer op de raad van advies te wachten om sancties op te leggen. Zo ook spreekt de raad van advies zich niet meer uit over zware sancties zoals opschortingen alvorens deze worden opgelegd. Om doeltreffend te zijn moeten afwijkingen immers zo snel mogelijk opgevolgd worden. Ook zal voortaan een intern certificatieteam bij Certisys aan de certificatieverantwoordelijke een advies meedelen met betrekking tot de duur van een sanctie.
SNELLERE BESLISSINGEN: Aangezien de raad van advies maar vier keer per jaar bijeenkomt, kon de procedure tot op heden tot drie maanden in beslag nemen. Om die termijn te verkorten en op die manier beter in te spelen op de realiteit van de huidige markt, werd besloten het beroep onmiddellijk intern te behandelen. Dankzij de ervaring die Certisys ter zake al meer dan 30 jaar in huis heeft, wordt een beroep voortaan behandeld binnen 15 dagen na het verzenden ervan. Een marktdeelnemer die wil terugkomen op een certificatiebeslissing kan bovendien, op zijn verzoek, worden ontvangen door een intern comité. De elementen die de marktdeelnemer aanvoert tijdens de beroepsprocedure, kunnen een wijziging van de sanctie mogelijk maken. Volstaan die elementen niet om een herziening van de sanctie te wettigen, dan kan de marktdeelnemer nog altijd in beroep gaan bij het Gewest.
AAN TRANSPARANTIE EN TOEZICHT WORDT NIET GERAAKT: De raad van advies behoudt zijn oorspronkelijke hoofdfunctie, nl. toezicht op de werking van Certisys. Om te voldoen aan de transparantieplicht tegenover de raad, informeert Certisys de raad anoniem over alle gevallen en de specifieke aspecten ervan, nadat ze zijn behandeld. Wenst u meer te weten over de beroepsprocedure? Aarzel niet en neem contact met ons op!
Import is een activiteit die specifiek moet worden aangegeven zoals om het even welke andere activiteit met bioproducten (productie/ verwerking/distributie…). Het controleplan, zoals vastgelegd in de verordening, wordt bepaald door het soort activiteit: naast algemene vereisten zoals de boekhouding zijn er ook specifieke vereisten afhankelijk van de kennisgeving… Wanneer een marktdeelnemer (bijvoorbeeld een verwerker) zijn activiteiten verruimt en ook met import begint, is hij verplicht zijn controleorgaan op de hoogte te brengen van die verandering in zijn activiteiten. Het controleplan wordt dan aangepast op grond van die wijzigingen. Ook wanneer een marktdeelnemer besluit te stoppen met import, moet hij dat melden en volgt er een wijziging van het controleplan.
Een nieuwe naam voor Max Havelaar! Een kwart eeuw na zijn lancering, verandert Max Havelaar België van handelsnaam en wordt Fairtrade Belgium. Voor uw nieuwe verpakkingen en communicatie (website, brochures, enz.) raden ze het internationale Fairtrade label aan. Certisys zet zijn medewerking door met Fairtrade Belgium en biedt u de mogelijkheid voor een gecombineerde Bio en Fairtrade controle aan.
De waarborg van leveranciers: een essentieel instrument! Het kan niet genoeg herhaald worden: voor men een aankoop bezegelt, is het van essentieel belang dat men zich ervan vergewist of men over alle waarborgen voor de producten beschikt. Certificaten van leveranciers verifiëren lijkt misschien saai omdat de leverancier in 99% van de gevallen in orde is. Toch gaat het om een fundamentele verantwoordelijkheid: een beveiliging onbenut laten betekent in de biobranche het risico nemen dat de worm in de appel geraakt, met andere woorden dat niet-biologische producten in het systeem geraken. De Europese regelgeving bepaalt dat elke lidstaat toegang geeft tot de certificaten: ze moeten toegankelijk zijn op de websites van de lidstaten en bij de controleorganen. Dat geeft een marktdeelnemer de kans dit certificaat niet meer te moeten opvragen bij zijn leverancier of de waarachtigheid van het afgeleverde certificaat niet te moeten nagaan. Dankzij dit systeem kan men ook het geactualiseerde certificaat opzoeken wanneer een certificaat vervallen is. Dankzij het certificaat van een distributeur hoeven kleinhandelaars bovendien niet te beschikken over het certificaat van elk product binnen een gamma. Het werk wordt in alle gevallen vergemakkelijkt door de beschikbaarheid van certificaten op het internet.
internationaal internationaal
KORT
DE HAMVRAAG
internationaal internationaal
Certibionet Certibionet is een internationaal netwerk dat controleorganen voor de biologische landbouw verenigt. Certisys is er al lid van sinds het werd opgericht. Het is een professioneel netwerk dat een belangrijke rol speelt als het gaat over solidariteit, onderlinge hulp, uitwisseling van gegevens en diensten, en het delen van knowhow, met name via opleidingen. In 2014 is het netwerk van Certibionet nog groter geworden door het toetreden van het Spaanse SOICERT. Ieder jaar is Certibionet met een stand aanwezig tijdens de BIOFACHbeurs in Duitsland (zie agenda). Naast de andere acties die binnen Certibionet gebeuren zijn er de interne kruisaudits. Fernando Serrador, vertegenwoordiger en stichter van Certiplanet (een Portugees certificatieorgaan), verrichtte in oktober 2014 een audit binnen Certisys.
FERNANDO, WAS DOET U PRECIES BINNEN CERTIPLANET? Ik ben stichter van Certiplanet, een controleen certificatieorgaan dat erkend is voor heel het grondgebied van Portugal (continentaal deel en autonome regio’s Madera en Azoren) en in 2003 werd opgericht. Ik ben directeur en tegelijk neem ik de dienst kwaliteit en controle voor mijn rekening. Voordien was ik van 1994 tot 2003 een van de oprichters en zaakvoerder van Socert – Portugal (in dezelfde branche), en in de jaren 1980 en het begin van de jaren 1990 speelde ik in Portugal een rol in het verenigen van de biobeweging, met technisch advies en met een leidinggevend mandaat.
KOMT U REGELMATIG BIJ CERTISYS? Ik bezoek Certisys en België regelmatig, doorgaans twee keer per jaar, enerzijds om de interne audit (Kwaliteitssysteem) te verrichten bij Certisys en anderzijds om deel te nemen aan de activiteiten van de organisatie Certibionet, die meerdere bioorganen overkoepelt over de continenten heen.
ZO’N INTERNE AUDIT, WAT IS DAT PRECIES? De interne audit van certificatieorganen is een vereiste van de norm ISO 17065, waarvoor wij geaccrediteerd zijn (in België door BELAC). De specifieke bedoeling van mijn audit, die normaal één keer per jaar plaatsvindt en telkens twee à drie dagen duurt, is het kwaliteitssysteem van Certisys aftoetsen tegen de verschillende punten van de norm en tegen de vereisten van de Europese regelgeving inzake biologische productie. Ik verifieer lukraak een aantal certificatiedossiers en overloop daarna de voornaamste veranderingen in het kwaliteitssysteem, ik ga na of er corrigerend is opgetreden als gevolg van voorgaande interne en externe audits en van het directierapport, ik zoek bewijzen voor de goede werking door verificatie van controleverslagen, certificatiebeslissingen, de behandeling van klachten en oproepen, de criteria om aan de onpartijdigheidsvereiste te voldoen, de raad van advies, de opleiding en de prestaties van de controleurs, de omgang met laboratoria in onderaanneming, enz.
WAT ZIJN DE VOORDELEN VAN KRUISAUDITS? Het verrichten van de audit bij Certisys maakt deel uit van de bestaande samenwerking tussen de leden van Certibionet. We doen kruisaudits met de bedoeling ervaringen en knowhow uit te wisselen in de sector van de biocontrole en -certificatie. Elke audit wordt afgesloten met een schriftelijk verslag waarin zowel de niet-conforme situaties als de sterke punten worden vermeld. Die balans, dat evenwicht krijgt bij externe audits vaak niet voldoende gewicht, omdat die audits specifiekere doelstellingen hebben (evaluatie, supervisie, accreditatie). Nochtans zijn de richtlijnen voor het verwezenlijken van audits dezelfde, gebaseerd op de norm ISO 19011.
WAAROM IS HET INTERESSANT DAT EEN INTERNE AUDIT GEBEURT DOOR EEN EXTERN PERSOON? Ik denk dat mensen die buiten de dagelijkse werking van een bedrijf staan, op een onafhankelijkere en objectievere manier kunnen kijken naar het beheer, het personeel, de leden van de raad van advies of zelfs de klanten van het controleorgaan. Externen kunnen ook positieve voorbeelden aandragen vanuit de werking van andere controleorganen, in andere landen en werkomstandigheden, doordat zij tijdens de audits en de voorbereiding ervan contacten hebben met heel wat betrokkenen. Ik denk dat deze samenwerking tussen Certisys en Certiplanet in de praktijk al goede resultaten heeft opgeleverd voor beide bedrijven. We bereiken het beoogde doel: verbetering van de controle- en certificatiesystemen. •••••••••••••
CERTI
bio
®
•••••••••••••
WETGEVING Europa en bio: vooruitzichten voor 2015
Sinds de lente van 2014 is de Europese Commissie bezig met het uitwerken van een nieuwe bio-regelgeving. Welke veranderingen schuift zij naar voor? Wat wordt daardoor beter? We praten over de inzet van die vernieuwing met Tom Nizet, certificatieverantwoordelijke bij Certisys en vertegenwoordiger van de EOCC (European Organic Certifiers Council), de raad van Europese controleorganen voor de biobranche.
Hoever staan we in het vernieuwingsproces voor de Europese bioverordening? Tom Nizet: Eind maart 2014 heeft de Europese Commissie haar voorstel voor een nieuwe bioverordening en een actieplan voorgesteld. Sinds de hervatting van de werkzaamheden van het Europees Parlement na de verkiezingen houden zowel politici als ministers en de raad (groep van de landbouwministers van de verschillende lidstaten) werkgroepsvergaderingen. Het werk is bijzonder goed opgeschoten onder invloed van het Italiaanse voorzitterschap, tussen 1 juli en 31 december 2014. De Italianen maakten er een erezaak van dat er tijdens hun voorzitterschap over de bioverordening werd gesproken en hebben het proces daardoor versneld. Hun bedoeling was de eerste lezing van de verordening af te ronden tijdens de zes maanden van hun voorzitterschap. De volgende fase is nu: beslissen of men het proces verderzet op basis van dit voorstel van verordening, dan wel of men eerst het voorstel nog aanpast.
«Zijn de biocontroles duur?» TARIEVEN
Hoe vallen de voorgestelde veranderingen van het nieuwe verordeningsvoorstel binnen de biosector zelf? Tom Nizet: Aan de kant van de privésector hebben de IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements), het COPA-COGECA (Comité des organisations professionnelles agricoles-Comité général de la coopération agricole de l’Union européenne) en de EOCC (European Organic Certifiers Council) een zekere teleurstelling laten blijken tegenover dit voorstel voor een nieuwe verordening, aangezien het wijzigingen bevat die niet waren verwacht en verwijzingen inhoudt naar een tekst die er nog niet is en waarvan men dus ook niet weet wat erin gaat staan. Zij vrezen dat de daardoor teweeggebrachte onzekerheid tijdens de eerste twee-drie jaar na de overschakeling op een nieuwe verordening een vertraging in de groei van de biosector zal veroorzaken. Ook betreuren zij dat de nieuwe verordening het omschakelen naar bio moeilijker maakt: de vereisten worden strenger, met minder uitzonderingen. Het voorstel van verordening schrapt ook de mogelijkheid om gangbare dieren aan te schaffen voor het uitbreiden van een kudde. Wat voeding betreft zal het percentage voedingswaren uit omschakeling beperkt worden. De input, zoals zaaigoed, zal op termijn 100% bio-
logisch moeten zijn. Het zal in 2018 dus ingewikkelder worden om een bedrijf naar bio om te schakelen dan in 2008.
Lost het voorstel voor een nieuwe verordening de hangende problemen onder de huidig verordening 834 op? Tom Nizet: Nee, en dat is precies wat de controleorganen betreuren. De voorgestelde nieuwe verordening verbetert bijvoorbeeld niets aan het feit dat de huidige productieregels niet op dezelfde manier worden toegepast in alle lidstaten, wat een regelrecht probleem is. In andere gevallen lijken de oplossingen die de nieuwe verordening naar voren schuift niet geschikt. Een voorbeeld: op zoek naar manieren om de kosten te drukken, oppert de Europese Commissie dat het stelsel van de jaarlijkse controles zou worden opgeheven. Ze gaat ervan uit dat certificatie goedkoper zal zijn als men niet langer elke marktdeelnemer jaarlijks controleert. Voor de EOCC is het opgeven van het systeem met jaarlijkse controle een fout die men best niet begaat. Het is mogelijk een compromis te vinden tussen complete jaarlijkse controle en helemaal geen jaarlijkse controle, bijvoorbeeld via een controle die ten minste één keer per jaar gebeurt maar waarvan de inhoud zou worden bepaald op grond van een risicoanalyse. Naast dit soort controle kan men ook spelen
met de frequentie en de aard van de onaangekondigde controles. Zich op bepaalde dingen toespitsen geeft de kans op het juiste moment op het terrein te zijn. De controleorganen zijn van oordeel dat men niet noodzakelijk het aantal controles op de korrel moet nemen, maar wel de kwaliteit ervan. Ze vragen dat de overheden hun toezicht in die zin zouden aanpassen, door verder te gaan in het goedkeuren van de systemen die de controleorganen hanteren. Wanneer er te veel verschillen bestaan tussen controleorganen onderling, is dat voor marktdeelnemers een stimulans om te kiezen voor de goedkoopste en de minst veeleisende… Voor de EOCC is dat niet het soort situatie dat het pad effent voor een duurzame ontwikkeling van de biosector.
Zal de mening van Certisys en de andere bio-controleorganen gehoord worden door de Commissie? Tom Nizet: Doordat Certisys vertegenwoordigd is binnen de EOCC kunnen we onze mening laten horen tijdens openbare platformen. De EOCC maakt deel uit van het nieuwe dialoogplatform dat Europa in het leven heeft geroepen. Het heeft als taak de voorstellen te lezen en erop te reageren door aanbevelingsdocumenten te publiceren tegen hetzelfde ritme als de politici, zodat die er rekening
mee kunnen houden. Deze zeer actieve en reactieve werkwijze werd zo sterk gewaardeerd dat de EOCC werd uitgenodigd om zijn standpunt tegenover de parlementsleden uiteen te zetten. Wij grijpen die kansen aan en stellen tevreden vast dat onze indrukken door anderen worden gedeeld. We spreken gedeeltelijk met één stem naar de Commissie toe. Deze verordening ligt ons na aan het hart en we willen liever niet te veel verandering, want als de artikelnummers veranderen moeten ook heel wat documenten aangepast worden, opleidingen georganiseerd enz. Dat is energie die niet elders kan worden besteed: jammer!
http://www.eocc.nu/ home/index.php
Hebt u nog vragen over onze tarieven? Aarzel nooit om ons daaromtrent te contacteren.
In tijden zoals nu is het normaal dat men jacht maakt op onnodige uitgaven. Voor wie de kostprijs voor controles aanzienlijk of zelfs niet te rechtvaardigen vindt, ontzenuwen we graag drie vooroordelen om wat dat betreft gerust te zijn!
« De tarieven worden eenzijdig vastgelegd»: dat is een onterechte vrees, want de
tarieven van Certisys worden van oudsher vastgelegd op grond van overleg met de hele biosector, via de geëigende platformen.
kunt vooraf moeilijk inschatten hoe«Je veel je het jaar nadien gaat betalen»:
integendeel, onze tarieven worden voor het einde van het jaar vastgelegd en bekendgemaakt, zodat marktdeelnemers hun begroting kunnen opstellen of toekomstige biobedrijven hun businessplan zo correct mogelijk kunnen opmaken. De tarieven zijn te allen tijde te raadplegen op onze website. En elke marktdeelnemer kan er met een paar muisklikken zelf zijn bijdragen berekenen: hij krijgt meteen een nauwkeurige geïndividualiseerde simulatie van zijn uitgaven voor controle en certificatie… Onaangename verrassingen zijn uitgesloten.
«Je betaalt eigenlijk voor niets»: dat is een misvatting die wel vaker heerst als men geen idee heeft van al het werk dat achter een dienstverlening schuilgaat! In het geval van Certisys dekken de tarieven het werk van de controleurs op het terrein, maar ook tal van andere belangrijke taken. Het jaar rond volgen wij de evolutie van de bio-regelgeving op wereldvlak, in Europa en in de Belgische gewesten; we doen wat nodig is om die gegevens toegankelijk en begrijpelijk te maken (via de website, via onze brochures, enz.) voor alle marktdeelnemers die op onze diensten een beroep doen; onze controleurs worden voortdurend bijgeschoold; ze zijn met vrij veel om snel en doeltreffend te kunnen optreden als er problemen zijn, wat meerkosten voor de marktdeelnemers vermijdt… Last but not least wijden we ons volledig aan het verdedigen van de sector en de duurzame evolutie ervan: we strijden actief tegen fraude, wisselen onze kennis uit met andere controleorganen (meer bepaald binnen CertiBioNet) en communiceren niet alleen met de hele sector maar ook met de pers en de consumenten.
Wijn? Bio natuurlijk, te allen prijze!! Biowijn produceren staat mijlen ver af van de ‘vuile business’ van nogal wat gangbare wijnen, waarin men bij analyse van een fles soms tot zowat vijftig chemische stoffen heeft kunnen aantreffen. Gaat het om biowijn, dan is de consument tenminste beschermd.
Met een omzet van 107 miljard dollar zit de wijnmarkt op wereldvlak ongeveer op het niveau van de cosmetische nijverheid. Als gevolg van die ratrace is wat een godendrank zou moeten zijn steeds meer een industrieel product geworden. De weg tussen wijnstok en eindproduct is bezaaid met pesticiden, additieven en niet al te scrupuleuze verwerkingsprocessen, zodat gangbare wijn een amalgaam van chemische en toxische producten is geworden. Er zijn wijnbouwers die drinkklare wijnen op de markt willen brengen zonder ze te moeten laten rijpen of die goedkope wijn een degelijke smaak willen geven. De druiven die men gebruikt om die wijn te maken, mogen van om het even waar komen of op om het even welke manier behandeld zijn. De consument blijft in het ongewisse over wat er werkelijk in zo’n fles gangbare wijn zit, maar zijn gezondheid lijdt er wel onder.
Blootstelling aan toxische stoffen Enkele maanden geleden werden in Villeneuve, een dorp in de omgeving van Bordeaux, 23 acht- tot tienjarige kinderen en hun onderwijzeres onwel nadat in een wijngaard naast hun school fungiciden waren gebruikt. Of ze nu beroepsgebonden is dan wel gewoon uit de omgeving komt, via een dergelijke blootstelling komen pesticiden ook in het menselijk organisme terecht, en wel op drie manieren: via de huid, via de mond en via de ademhaling. Vorig jaar verrichtte het Inserm (het Franse Nationaal instituut voor gezondheid en medisch onderzoek) een onderzoek naar de gevolgen van pesticiden op de gezondheid. De besluiten daarvan zijn meer dan alarmerend. Blootstelling aan pesticiden vergroot het gevaar voor bepaalde ziekten, zoals bloed- en prostaatkanker. Zelfs geringe blootstelling kan bij zwangere vrouwen het gevaar voor misvorming van de baby of zelfs bepaalde hersen- of bloedkankers vergroten.
Parkinson en pesticiden Het verband tussen Parkinson en het gebruik van pesticiden is duidelijk gelegd, aangezien pesticiden het zenuwstelsel aantasten. Nog steeds volgens het Inserm betekent blootstelling aan pesticiden onder landbouwers zo goed als een verdubbeling van het risico dat ze de ziekte van Parkinson krijgen. En dat gevaar neemt toe naarmate men langer wordt blootgesteld. In mei vorig jaar vaardigde Frankrijk een decreet uit waarbij de ziekte van Parkinson erkend wordt als In Frankrijk zijn steeds meer wijngaarden beroepsziekte bij landbouwers! Dat is een aan het omschakelen, met name in duidelijk bewijs van het besef welk effect Aquitaine; daar zijn 730 biowijnbouwers deze fytosanitaire producten hebben op actief, goed voor 9642 ha wijngaard, waarvan deze beroepscategorie die meer door de 2593 in omschakeling (bron: Agence Bio 2013); ziekte wordt getroffen. dat vertegenwoordigt 7 % van het wijngebied – mooi resultaat, niet? Andere Franse streken waar biowijngaarden en wijngaarden in omschakeling erop vooruitgaan zijn Languedoc-Roussillon, Provence-AlpesCôte d’Azur en Rhône-Alpes. Ook in België certificeert Certisys biowijnbouwers.
BIOWIJN HEEFT DE WIND IN DE ZEILEN!
Biologische wijn, het kan wel degelijk De productie van biowijnen is tegenwoordig uitstekend gereglementeerd. Toch is dat nog niet voldoende geweten, precies daarom is het zo belangrijk erover te communiceren. Het biohandvest houdt in dat er geen onkruidverdelgers worden gebruikt; biowijnbouwers werken met vloeibare compost en verrijken in één moeite de bodem, die zijn microflora herstelt en zijn vruchtbaarheid behoudt. Een biowijnbouwer gebruikt geen synthetische pesticiden, geen GGO’s, geen kunstmeststof. En sinds 8 maart 2012 is er een duidelijke Europese verordening met betrekking tot het maken en etiketteren van biologische wijn. Daarin zit onder meer een beperking op het gebruik van sulfieten, die in biowijn in veel kleinere hoeveelheden aanwezig zijn dan in gangbare wijnen.
En de hele keten wordt gecontroleerd: druivenproductie, verwerking, invoer, distributie of kleinhandel, elke fase wordt gecontroleerd en gecertificeerd. Dat is voor de consument een garantie van kwaliteit en gezondheid. Resveratrol, een polyfenol die goed is voor hart en slagaders, vindt men alleen in biowijn.
LABELS
Probila-Unitrab beheert voortaan het merk Ecogarantie® Na een grondige structurele hervorming van de Waalse landbouwsector in 2013 ziet ook de omkadering van de biologische sector er enigszins anders uit. Probila-Unitrab, de beroepsvereniging van verwerkers en bereiders van bioproducten, heeft opnieuw de activiteiten opgenomen die ze voordien had toevertrouwd aan BioForum Wallonie. Ook is Probila-Unitrab na een overeenkomst met de andere eigenaars van de merken Biogarantie® en Ecogarantie® voortaan niet alleen de enige eigenaar maar ook de beheerder van het merk Ecogarantie®, dat vroeger werd beheer door BioForum Wallonie. We praatten daarover met Sylvie Morcillo, directeur van Probila-Unitrab.
Welke historische opdrachten vervult ProbilaUnitrab?
Probila-Unitrab is de Nationale Beroepsvereniging van Verwerkers en Verdelers van de Producten van de Biologische Landbouw, door de Raad van State erkend sinds 1984. Ze bestaat uit verwerkers en verdelers van producten uit de biologische landbouw die gecertificeerd zijn overeenkomstig verordening EG 834/2007 en volgende, ze informeert haar leden en behartigt hun economische, juridische en morele belangen. Dit houdt in dat we waken over de belangen van de leden door hen op de hoogte te houden van de Europese regelgeving, door hen te helpen bij het uitbouwen van partnerschappen die een duurzame, economische en kwalitatieve ontwikkeling van de branche mogelijk maken. Ook spelen we een vertegenwoordigende rol, aangezien we optreden als woordvoerder van deze sector.
Voortaan beheert Probila-Unitrab dus het Ecogarantie®. Hoe is die overgang beslist? Toen werd besloten dat BioForum Wallonie met zijn operationele activiteiten stopt, hebben de eigenaars van de merken en de voorzitter van de vzw Biogarantie vanzelfsprekend overlegd om uit te maken wie de fakkel zou overnemen met betrekking tot het beheer van de labels Biogarantie® en Ecogarantie®. Biogarantie®, dat onder meer voeding en textiel dekt, werd voordien gezamenlijk beheerd door de vzw’s BioForum Vlaanderen en BioForum Wallonie. Dat label blijft eigendom van de UNAB (Union professionnelle des agriculteurs biologiques), BioForum Vlaanderen – aangezien BELBIOR zijn eigendomstitel heeft afgestaan aan BioForum Vlaanderen – en Probila-Unitrab; samen nemen zij voortaan ook het beheer over. Voor Ecogarantie®, dat de domeinen cosmetica, reinigingsproducten en zeezout dekt, vonden de eigenaars dat het verkieslijk was dat dit label exclusief eigendom zou worden van Probila-Unitrab. Die beslissing weerspiegelt onze wil om dit label te blijven opwaarderen en dat vraagt middelen, aangezien de eisen van het lastenboek strikt zijn en bijgevolg beperkend voor de marktdeelnemers.
Wat zijn uw doelstellingen voor de verdere ontwikkeling van Ecogarantie®? We stellen vast dat de consument echt wel verwachtingen koestert, niet alleen wat gezonde, natuurlijke en biologische voeding betreft maar ook als het gaat om non-food die milieu en gezondheid respecteert. Wij willen het spectrum van producten die onder het lastenboek van Ecogarantie® kunnen vallen verder verruimen, om bijvoorbeeld ook bouw- en renovatiematerialen erin op te nemen. Een andere doelstelling zou zijn dat we opleidingen in het leven roepen over milieulabels voor de biologische kleinhandel, dat we dit lastenboek op internationaal niveau kunnen positioneren. Het merk Ecogarantie® is in het buitenland erkend om zijn kwaliteit, fabrikanten in andere Europese landen zoals Duitsland maar ook niet-Europese landen zoals Turkije worden in dat opzicht gecontroleerd en gecertificeerd. In een eerste fase zou onze prioriteit zijn dat we een nieuwe website online zetten, in drie of vier talen, die korter op de bal speelt, dynamischer en interactiever is en zowel consumenten als bedrijven zal kunnen informeren. Ten slotte gaan we marktdeelnemers helpen om te vinden waar ze qua bestanddelen naar op zoek zijn. Het is nog altijd een probleem aan bepaalde ingrediënten te geraken die het lastenboek toelaat. Wij willen de marktdeelnemers dag na dag bijstaan in hun zoektocht naar leveranciers en onderaannemers. De sector van de milieuvriendelijke cosmetica en schoonmaakmiddelen staat pas in zijn kinderschoenen. We willen mee investeren in onderzoek en ontwikkeling. Last but not least zullen we ingaan op de vraag van de consument naar meer informatie over het label Ecogarantie®.
Wat zijn de sterke punten van Ecogarantie®? Respect voor gezondheid en milieu, gebruik van biologisch afbreekbare grondstoffen, producten die niet toxisch zijn voor het watermilieu, voorrang voor biologische ingrediënten wanneer dat mogelijk is, of voor natuurlijke grondstoffen, afwezigheid van ingrediënten uit de petrochemie en ten slotte kwaliteitsproducten die voor de consument een meerwaarde betekenen.
www.probila-unitrab.be
Het loopt op wieltjes
voor de Food Trucks! Straatgastonomie komt in beweging. Food Trucks bestaan weliswaar al tien jaar, maar gaan nu voluit professioneel. En ze trekken de lokale en waar mogelijk ook biologische kaart. Stadsgastronomie wil bestaansrecht en schreeuwt het van de daken. Omdat het gezond is en lekker. Food Trucks zijn geen cateraars, geen restaurants, geen rondreizende verkopers maar een nieuwe manier om iets te doen met plaatselijke producten. Ze wedijveren in originaliteit en gezelligheid en daar vaart de stadsbewoner alleen maar wel bij. Aangezien ze geen statuut hebben, bestaat er ook geen wetgeving rond, maar een organisatie is er sinds december 2013 wel: de Belgian Food Truck Association.
Brussel aan de spits De nieuwe structuur stelt hen in staat nauw samen te werken met de gemeenten, verduidelijkt Fabrice Willot, voorzitter van de Association : “We werken veel met de stad Brussel. De bevoegde schepen wenste de aanwezigheid van Food Trucks op het grondgebied van de stad te reglementeren en selecteerde een twintigtal standplaatsen die specifiek ter beschikking van de Food Trucks worden gesteld. Er werd een offerteaanvraag opgesteld en de Food Trucks zijn daarna zorgvuldig geselecteerd op basis van kwaliteit, originaliteit en diversiteit. Elke vrachtwagen kreeg standplaatsen, compleet met vaste dagen en uren.”
Deze formule slaat drie vliegen in één klap: de werking van de plaatselijke horeca wordt niet doorkruist, er is een echt gezellig alternatief voor de burger en geluids- of verkeershinder door Food Trucks die er zich in het wilde weg hadden kunnen parkeren wordt vermeden. Voor Europa is dit een volkomen vernieuwend en uniek concept.
Bio of lokaal? Momenteel zijn er in totaal 134 Food trucks, voor de helft gesitueerd in Brussel en Waals-Brabant. Elk daarvan heeft zich een hoofdidentiteit aangemeten en kwam daardoor in een categorie terecht: Bio en veggie, Hot snacking, Sweeties of Exotic… Er zijn op dit ogenblik maar twee 100% bio Food Trucks: SinStreetFood, dat vegetarische snacks verkoopt die gebaseerd zijn op de Indiaanse keuken, en Natuurfrituur, een biologisch en mobiel frietkraam. Maar de meeste andere werken ook al gedeeltelijk met biologische producten. Zo verwerkt Smartmat ten minste 25% biologische producten in zijn bereidingen. De bedoeling is voorrang te geven aan lokale en verse producten, aan de korte keten, aangezien voornamelijk wordt gewerkt met plaatselijke foodies. Ook is er de wil om milieuvriendelijk te werken, bijvoorbeeld met aangepaste verpakkingen.
Wie zit aan het stuur van die Food Trucks? Vogels van uiteenlopende pluimage, zo blijkt, zowel mensen met een luxeleven als werkzoekenden, halftijdsen of zelfs gepensioneerden! Alle leeftijdscategorieën dus, al gaat het momenteel toch vooral om jongeren, met 45% vrouwen. “Ik denk”, zegt Fabrice Willot, “dat het aspect multitasking maakt dat vrouwen zo nadrukkelijk aanwezig zijn in deze branche. Je moet een passie hebben voor koken, uiteraard, maar tegelijk ook kunnen verkopen, kaas gegeten hebben van marketing, administratie en boekhouding, met zo’n ding kunnen rijden en nu en dan iets repareren. Zelf inrichten is ook een pluspunt, de trucks van de dames zijn vaak veel mooier om te zien!” Precies het thuis zijn van vele markten is één van de redenen waarom de Food Trucks Association individuele coaching aanbiedt aan wie zich wil vestigen. Aan welke eisen moet men voldoen om ermee te beginnen? Hoe geraakt men aan een standplaats? Welke regels zijn er? Hoe rust men zijn truck uit? Welke soorten producten mag men verkopen? Wat slaat aan en wat niet? Hoe maak ik gebruik van sociale netwerken? Enz.
Ter herinnering: in het Waalse en het Brusselse gewest moet iedere cateraar, restauranthouder en dergelijke die zich zichtbaar als ‘bio’ wenst te profileren, de regels naleven die vastliggen in het Biogarantie® lastenboek en zijn activiteiten laten controleren door Certisys. Het lastenboek houdt vijf certificaties in, op grond van het percentage biologische ingrediënten per gerecht, per biologisch aangekocht product, een bedrijfscertificaat en een certificatie voor eenmalige evenementen. Meer info op www.certisys.eu > beginnen met bio> catering/horeca of www.werk-economie-emploi.irisnet.be/nl/operateurs-bio
INTERVIEWS
EEN TEAM, WAARDEN EN TALENTEN
DE NIEUWE WEBSITE VAN CERTISYS
EEN BUITENGEWOON PRAKTISCH HULPMIDDEL VOOR U! Om onze visie op dienstverlening en toegankelijkheid beter in te vullen, hebben we onze marktdeelnemers een website willen bieden die voor hen een echt werkinstrument is. Na twee jaar werk, van uitdenken tot uitvoeren, is de site nu online… Dit zijn enkele van de functies die van onze site voor u spoedig een onmisbaar instrument zullen maken:
DIE ELKAAR AANVULLEN
1. Starten met bio in amper een paar muisklikken! Wilt u biologisch landbouwer/verwerker/distributeur/importeur worden, dan vindt u op onze website het merendeel van de informatie die u zoekt, van de specifieke regelgeving over elk soort marktdeelnemer tot de online tariefberekening. 2. Supersnel certificaten verifiëren! Als bio-marktdeelnemer (of soms zelfs als verbruiker) hebt u begrepen dat verificatie van certificaten iets essentieels is. Op onze website is dat kinderspel: voer het certificaatnummer in, klik en u krijgt toegang tot de gezochte gegevens. Ook kunt u certificaten opzoeken via de naam van de marktdeelnemer, mocht u niet over een certificaatnummer beschikken. 3. Vind het juiste formulier zonder in uw papieren te moeten rommelen: kennisgeving van activiteit, dienstverleningscontracten, klachtenregister, GGO-verklaring of procedure in geval van twijfel over de conformiteit van een product: al die documenten en nog heel wat andere zijn van onze website te downloaden. Beter nog: dankzij uw toegang tot het intranet kunt u ook online alle documenten (certificaten, facturen, briefwisseling enz.) vinden die op uzelf betrekking hebben en ons zo ook gemakkelijk uw aanvragen (voor afwijkingen, nieuwe producten, verhandelingsbonnen) online bezorgen. Het intranet is toegankelijk vanaf de site, met behulp van uw mailadres en een paswoord dat Certisys u op verzoek bezorgt. Dat intranet is alleen voor u toegankelijk en alle gegevens zijn vertrouwelijk! 4. De regelgeving altijd binnen handbereik: verordening (EU) nr. 884/2007 en de uitvoeringsbesluiten en gewestelijke besluiten die er verband mee houden, zijn rechtstreeks op de website te raadplegen. Om die wetgevende teksten toegankelijker te maken geeft Certisys u ook de mogelijkheid om vereenvoudigde overzichten te raadplegen over de specifieke vereisten voor productie, verwerking, vervoer, invoer, opslag, etikettering en certificatie van bioproducten. Blijft u daarna met vragen zitten, als marktdeelnemer of als consument, dan vindt u het antwoord daarop allicht op de omvangrijke pagina met vaak gestelde vragen (FAQ). Is iets u dan nog altijd niet helemaal duidelijk, dan vindt u op de contactpagina alle mogelijkheden om ons rechtstreeks te contacteren via telefoon of e-mail. 5. Volg die bioactualiteit van dichtbij: bio evolueert en laat van zich horen, daarom geven we u een voortdurend bijgewerkt – en 100% biologisch – persoverzicht!
Slechts één adres te onthouden dus: www.certisys.eu
Waarom en hoe komt men op een dag terecht in het team van Certisys? Wij legden ons oor te luisteren bij drie mensen die recent bij Certisys aan de slag gingen en honderduit praten over hun werk, hun motivering en ook een beetje over zichzelf…
NIELS ROUCKHOUT
CONTROLEUR, GENT 27 jaar, heeft een relatie. Woont in Horebeke, tussen Brakel en Oudenaarde, in de Vlaamse Ardennen dus. Studeerde voor landbouwingenieur in Gent en specialiseerde zich in tropische landbouw. Zijn scriptie ging over bijenteelt en duurzame landbouw in Noord-Ethiopië, waar hij enkele maanden verbleef. Werkt sinds januari 2013 bij Certisys.
Mijn job bij Certisys
Ik was op zoek naar werk in de biologische landbouw of in de bosbouwsector, maar dat is niet evident om te vinden. Wel heb ik een aantal keren seizoenswerk gedaan in bio landbouwbedrijven. En toen zag ik op een dag de advertentie van Certisys op de website van Bioforum. Ik solliciteerde meteen en werd nog gekozen ook! Als controleur ben ik de hele tijd op pad. Het is individueel werk, maar ik sta in nauw contact met mijn collega’s. We raadpelegen elkaar dagelijks voor vragen, interpretaties van de biowetgeving enz. 1 à 2 keer per maand komen we samen op de hoofdzetel. We zijn met vijf controleurs voor heel Vlaanderen en elk heeft daarbinnen zijn afgebakende regio. Ik controleer zowel landbouwbedrijven als verwerkende bedrijven. Van groentenboer tot brouwerij zeg maar. Ons werk bestaat erin dat we moeten nagaan of de biowetgeving correct wordt nageleefd door al die verschillende bedrijven.
Waarom ik van dit werk hou Elke dag is anders, met andere marktdeelnemers, andere mensen. Voor ons, controleurs, is het van belang dat we het hele proces begrijpen, van grondstof tot eindproduct. We moeten ook onverwachte problemen kunnen oplossen. De audits verlopen niet altijd zoals je ze hebt gepland of voorbereid.
En buiten Certisys? Ik verbouw het huis dat ik vorig jaar heb gekocht. Ik tuinier ook, volgens de biologische principes. Mijn moestuin levert me alle groenten die ik nodig heb. Ook speel ik muziek (drums en percussie) in een aantal verschillende groepjes en genres (hardrock/bluegrass/folk).
Wie mij in het leven inspireert Mijn ouders. Ze hebben me geweldig geholpen met mijn huis. Elke dag ben ik verbaasd en dankbaar als ik zie wat we samen reeds verwezenlijkt hebben het afgelopen jaar. En buiten de familie: “Nobody plays Dylan like Dylan!”
INTERVIEWS
ALLE ONZE DIENSTEN TOT UW DIENST
Mijn job bij Certisys
JULIEN FILIPPI
Op een dag sloeg ik een blad over bio open en viel mijn oog op een advertentie van Certisys. Ik stuurde impulsief mijn kandidatuur op en werd aangeworven – het toeval houdt duidelijk niet van half werk! Mijn werk op de certificatiedienst is beslissen op grond van controlerapporten: hernieuwen we het certificaat of niet? Of is een opvolging vereist na de ene of andere niet-conformiteit? Bij Certisys zijn controle en certificatie strikt gescheiden, dat is objectiever en onpartijdiger. Het werk berust in feite op drie hoofdassen. In de eerste plaats is er het eigenlijke beslissingsaspect, het hernieuwen van het certificaat. Het tweede aspect is het communiceren van de beslissing aan de marktdeelnemer. En ten slotte moet men ook de evolutie van de niet-conformiteiten en de rechtzetting door de marktdeelnemer volgen. Wat me bij Certisys meteen trof is de ondubbelzinnige vereenzelviging met bio, goed voor 95% van alle werkzaamheden. Het is een bedrijf dat dit doet uit roeping en uit passie.
CERTIFICATIE 27 jaar, heeft een relatie. Afkomstig uit de streek van La Louvière maar woont nu in Huy. Werd bio-ingenieur landbouwkunde aan de universitaire faculteit van Gembloux en volgde een opleiding tot kwaliteitsverantwoordelijke in de voedingsnijverheid. Werkt bij Certisys sinds januari 2013.
ADMINISTRATIEVE DIENST
CONTROLEDIENST
Waarom ik van dit werk hou Wat ik vooral fijn vind aan dit werk is dat ik voor een goede zaak werk. Ik ben altijd al gevoelig geweest voor problemen die te maken hebben met milieu, gezondheid en dierenwelzijn. Werken in die context geeft me de kans beroepshalve bezig te zijn voor waarden waarin ik geloof. Biologische landbouw houdt meer rekening met de biodiversiteit, de aarde en haar bewoners.
En buiten Certisys? In mijn vrije tijd beoefen ik zeer graag duursporten, hoofdzakelijk hardlopen en fietsen.
Wie mij in het leven inspireert Robin Wiliams, die ons kon ontroeren en aan het lachen maken. Maar ook Christopher Nolan, in films die tot nadenken stemmen, zoals Interstelaar en Inception.
En buiten Certisys?
Mijn oudste broer Philippe is een voorbeeld voor mij. Hij heeft me veel geholpen met het verbouwen van mijn huis. Ik bewonder hem als vader, als echtgenoot en uiteraard als broer.
ANG
Wie mij in het leven inspireert
RR O O
AA
Ik geniet van mijn huis en klus graag. Wandelen en fietsen doe ik ook veel, er zijn schitterende paden in mijn streek. Gewoonweg van de natuur genieten. Vorig jaar ben ik begonnen met een biologische moestuin. Mijn grote luxe is dat ik mezelf art therapy gun, kent u dat? Het is een geweldige discipline waardoor ik de creativiteit heb ontdekt die we allemaal in ons hebben.
U BI
A
In de eerste plaats val ik voor de context, een context die me toelaat voor de waarden te werken waarvoor ik dagelijks gevoelig ben. Met elk document dat je verwerkt, besef je dat je iets concreets doet voor de natuur, voor het milieu, voor de consument. Ik hou ook erg van het contact, zowel met de marktdeelnemers als mijn collega’s. Bij Certisys voel je werkelijk dat engagement, een teamgeest. Samen duwen we in dezelfde richting, we geloven in bio! Ik denk dat iedereen binnen het bedrijf zich in die richting geleid weet en zich nuttig voelt.
IORI
O
Waarom ik van dit werk hou
PR
ADMINISTRATIE 53 jaar, secretaresse-receptioniste. Woont in Opprebais, op het platteland. Geboren te Leuven, opgevoed in het frans, nederlandse studies, vandaar haar tweetaligheid. Ze werkte twintig jaar als commercieel assistente in de medische pers, in Brussel. Bij Certisys is ze aan de slag sinds maart 2013.
TE
Ik viel zonder werk na twintig jaar bij hetzelfde persorgaan. Maar dat is mijn geluk geweest! Als consumente zocht ik bewust naar producten van plaatselijke producenten en uit de korte keten. Het was voor mij een geschenk uit de hemel dat ik dit werk vond bij Certisys, helemaal ondergedompeld in bio, ethische, natuur- en milieuvriendelijke bezigheden. We luisteren permanent naar de aanvragen van de marktdeelnemers, mijn tweetaligheid is hier natuurlijk van grote hulp. Wat mij bij Certisys ook heeft gefascineerd is de structuur en de organisatie van het bedrijf. Uiteraard heeft dat iets logisch, de regelgeving laat weinig ruimte! Maar dat strikte beantwoordt eigenlijk aan mijn diepere ik. Ik ben namelijk nogal perfectionistisch.
FRANÇOISE VERNIERS
V
Mijn job bij Certisys
N BIO
CERTIFICATIEDIENST
KWALITEITSDIENST
AGENDA
Niet te missen afspraken in 2015 7 redenen om voor Certisys te kiezen
Volgende informatiedag Ieder jaar organiseert Certisys informatiedagen voor zijn marktdeelnemers, om hen op de hoogte te houden van wijzigingen in de regelgeving. We overwegen een tweede informatiedag over pesticiden, een onderwerp waarover ons controleorgaan verregaande kennis en ervaring heeft verworven.
Ervaring Reeds 30 jaar lang gespecialiseerd in de biologische landbouw.
u
Referentie Erkend in België en wereldwijd. Bevoegdheid Ons team is gekwalificeerd en beschikbaar. Leader Het eerste Belgische orgaan dat voor bio controle erkend werd. •••••••••••••
CERTI
bio
®
•••••••••••••
Engagement Van het begin af een partner bij de ontwikkeling van de biologische landbouw. Pokaal Kapitaal 100% lokaal, professionele medewerkers uit de streek.
Transparantie Alle documenten en certificaten bevinden zich op onze website.
ls u belangstelling hebt voor deze informatiedag of als u als marktdeelnemer A specifieke onderwerpen wilt suggereren, neem dan zonder aarzelen contact op met Nadège De Bonte:
[email protected] of 081/62.04.81.
Beurzen Net als ieder jaar zal Certisys op een aantal beurzen van de partij zijn om het werk van onze marktdeelnemers in België en derde landen te ondersteunen. Breng ons gerust een bezoek!
DATA
PLAATS
11-14 februari 2015
op de beurs Biofach in Nürnberg (Duitsland) hall 1 stand 157 (FIT) en 251 (AWEX)
24-27 juli 2015
in Libramont (België)
4-6 september 2015
op de beurs Valériane in Namur (België)
21 september 2015
op Landelijk Brussel (België)
18-20 oktober 2015
op de beurs Natexpo in Parijs (Frankrijk)
Raadpleeg onze volledige kalender op www.certisys.eu> news> beurzen
bezoek onze site
www.certisys.eu ®
CERTI SYS BIO CERTIFICATION
gedrukt op gerecycleerd papier
Verantwoordelijke uitgever: Blaise Hommelen Redactie: Isabelle Masson-Loodts en Anne Gillet Vormgeving: Marina Colleoni - Coördinatie: Nadège De Bonte 32(0)81 600 377
