www.vincotte.com
CE MARKERING VOOR DRUKAPPARATUUR Practische benadering van de Europese richtlijn voor drukapparatuur 97/23/EG
www.vincotte.com
INHOUD • • • • •
Historiek Doelstelling Toepassingsgebied Definities Klassificatie van toestellen / leidingen • Uitzonderingen
1
www.vincotte.com
Historiek • 1958 Eerste verzoeken tot uniformisering • te gedetailleerde technische specificaties • te traag
• 1985 Richtlijn van de NIEUWE AANPAK • Europese geharmoniseerde normen
www.vincotte.com
Historiek • 29/05/1997 : finale tekst • 09/07/1997 : publicatie in het officiële blad van de E.U. • 13/06/1999 : omzetting in K.B. (Belgische reglementering) • 08/10/1999 : publicatie in Belgisch staatsblad • 29/11/1999 : de richtlijn mag optioneel toegepast worden • 29/05/2002 : de richtlijn is verplicht
2
www.vincotte.com
Doelstelling • Op de markt brengen in de Europese Unie van druktoestellen zonder nationale beperkingen. • Een voldoende veiligheidsniveau garanderen voor alle nieuwe druktoestellen: de essentiële veiligheidseisen. • Idem voor de constructeurs van buiten Europa
www.vincotte.com
Toepassingsgebied •
Druktoestellen (maximaal toegelaten druk > 0,5 bar) 9 Vaten: vb. chemische reactors, stoomketels, warmtewisselaars,.. 9 Leidingen 9 Druktoebehoren: kranen, filters, drukreduceertoestellen,… 9 Veiligheidstoestellen: veiligheidskleppen, pressiostaten, thermostaten, …
•
Samenstellen van druktoestellen (PS > 0,5 bar): koelinstallaties, stoominstallaties, persluchtinstallaties,…
3
www.vincotte.com
Toepassingsgebied 1ste op de markt brenging: Van toepassing op: - nieuwe uitrustingen en samenstellen onder druk - belangrijke veranderingen aan bestaande toestellen - occasietoestellen van buiten de Europese Unie
Niet van toepassing op: - occasietoestellen van binnen de Europese Unie - herstellingen aan de bestaande toestellen
www.vincotte.com
Definities Producten onderverdeeld in 2 soorten • Gassen, vloeibaar gemaakte gassen, onder druk opgeloste gassen, dampen en vloeistoffen waarvan de dampdruk bij de maximaal toelaatbare werktemperatuur > 0,5 bar is
• Vloeistoffen Indien de dampdruk bij de maximaal toelaatbare werktemperatuur < 0,5 bar is
4
www.vincotte.com
Definities • Gassen van Groep 1 – directive 67/548/EG (gevaarlijke producten) • explosieve-, zeer licht ontvlambare-, licht ontvlambare-, ontvlambare producten, uiterst toxische-, toxische- en oxyderende producten
• Gassen van Groep 2 – alle andere gassen
www.vincotte.com
Definities • Vloeistoffen van Groep 1 – directive 67/548/EG (gevaarlijke producten) • explosieve-, zeer licht ontvlambare-, licht ontvlambare-, ontvlambare producten, uiterst toxische-, toxische- en oxyderende producten
• Vloeistoffen van Groep 2 – alle andere vloeistoffen
5
www.vincotte.com
Klassificatie van toestellen / leidingen Druktoestellen PS > 0.5 bar Drukvaten Gas GROEP 1 TABEL 1
Leidingen Vloeistof
GROEP 2 TABEL 2
GROEP 1 TABEL 3
Gas
GROEP 2 TABEL 4
GROEP 1 TABEL 6
Vloeistof
GROEP 2 TABEL 7
Klassificatie van toestellen / leidingen Druktoestellen zie vorige slide
Druktoebehoren PS > 0.5 bar
GROEP 1 TABEL 8
GROEP 2 TABEL 9
www.vincotte.com
Leidingen zie vorige slide
Verwarmde drukapparatuur
Veiligheidstoestellen
Druktoebehoren
Tabel 5
Hoogste categorie
Hoogste categorie van drukvat of leidingen
6
www.vincotte.com
Leidingen GASGROEP 1 1000
II
100
III
PS.DN=1000
PS(bar)
PS.DN=3500 Art. 3 par. 3
DN=25
10
DN=100 DN=350 I
II
PS=0.5 DN=100
1
0.1 0.1
1
10
100
1000
DN
Tabel 6
www.vincotte.com
Leidingen GASGROEP 2
1000 1000
I
I II
PS(bar)
100 100
II III
III
PS.DN=1000 PS.DN=1000 PS.DN=3500 PS.DN=3500
Art. 3 par. Art. 3 par. 3 3
PS.DN=5000 PS.DN=5000
10 10
PS=0.5 PS=0.5 DN=32
0.1 0.1 0.1 0.1
DN=32
DN=100 DN=100 DN=250 DN=250
11
1 1
10 10
100 100 1000 1000 10000 10000
DNDN
Tabel 7
7
www.vincotte.com
Leidingen VLOEISTOFGROEP 1 1000
III
II
PS(bar)
100
PS.DN=2000 PS=0.5
Art. 3 par. 3
10
PS=10 PS=500
I
DN=25 1
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
DN
Tabel 8
www.vincotte.com
Leidingen VLOEISTOFGROEP 2 1000
II
PS(bar)
100
I Art. 3 par. 3
PS.DN=5000 PS=0.5
10
PS=10 PS=500 DN=200
1
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
DN
Tabel 9
8
www.vincotte.com
Drukvat, gasgroep 1 10000
PS.V=50
IV
PS.V=200
1000
PS.V=1000
III
PS (bar)
PS=0.5 PS=200
100
PS=1000 V=1 PS.V=25
10
Art. 3 par. 3 1
I
II
III
IV
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
Volume(L)
Tabel 1
www.vincotte.com
Drukvat, gasgroep 2
10000
III PS.V=50
1000
PS.V=200
PS(bar)
PS.V=1000 100
PS.V=3000 PS=4
IV
PS=0.5
10
PS=1000 Art. 3 par. 3
PS=3000 I
1
II
III
V=1
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
Volume(L)
Tabel 2
9
www.vincotte.com
Drukvat, vloeistofgroep 1 10000
II
III
PS(bar)
1000
PS.V=200
II
100
PS=0.5 PS=10 PS=500 10
V=1
Art. 3 par. 3 I
1
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
Volume(L)
Tabel 3
www.vincotte.com
Drukvat, vloeistofgroep 2 10000
I
II
1000
PS(bar)
PS.V=10000 100
PS=0.5
I
PS=10 PS=500
Art. 3 par. 3
10
V=10 PS=1000
1
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
100000
Volume(L)
Tabel 4
10
Brandstofgestookte of verwarmde drukapparatuur
www.vincotte.com
1000
100
PS.V=50
PS(bar)
IV
PS.V=200 PS.V=3000
Art. 3 lid 3 10
PS=32 PS=0.5 V=2 I
1
II
III
V=1000
0.1 0.1
1
10
100
1000
10000
Volume(L)
tabel 5
www.vincotte.com
Overeenstemmingsbeoordeling procedures per categorie Categorie Overeenstemmingsbeoordelingsprocedures I A II
A1, D1, E1
III
B1+D, B1+F, B+E, B+C1, H
IV
B+D, B+F, G, H1
11
www.vincotte.com
Relaties tussen categorieën en beoordelingsprocedures Zonder kwaliteitsgarantie serie eenmalig Cat. I
Met kwaliteitsgarantie serie eenmalig
A Interne fabricagecontrole
Cat. II
Cat. III
Cat. IV
A1
D1 of E1
Interne fabricatiecontrole met toezicht op de eindcontrole
Productiekwaliteitsborging of productkwaliteitsborging
B+C1
B1+F
B+E
H
EG type onderzoek. + conformiteit met type
EG ontwerp onderzoek. + product keuring
of
Volledige kwaliteitsborging
B1+D
B+F
G
B+D
H1
EG type onderzoek+ productkeuring
EG eenheidskeuring
EG type onderzoek+ productiekwaliteitsborg.
Volledige kwaliteitsborging met ontwerpcontr. en eindcontr.
www.vincotte.com
Module A Interne productie controle • Module A is voor uitrustingen met het laagste risico. Het laat toe om de overeenstemmingsbeoordeling door de constructeur zelf te laten doen, zonder tussenkomst van een notified body. • De constructeur stelt op eigen verantwoordelijkheid zelf de conformiteitsverklaring op, alsook de technische documentatie verklarend dat de uitrusting voldoet aan de vereisten van de directieve.
12
www.vincotte.com
Module A1 Interne fabricagecontrole met toezicht op de eindcontrole • Module A1 komt overeen met module A, toegevoegd met, toezicht op de eindcontrole door een notified body. • Notified body doet onverwachte bezoeken en proeven
www.vincotte.com
Module B: EG type onderzoek • Module B keert terug tot de ontwerpfaze, op zichzelf leid dit niet tot een CE markering. Deze module dient altijd gecombineerd met module die productiecontrole vastlegt • De constructeur moet de technische documentatie en een representatief model (type) voorleggen aan een N.B. Het N.B. onderzoekt deze documentatie, ziet na of het type voldoet aan de essentiële eisen van de directieve en doet de nodige proeven • Bij positief resultaat geeft het N. B. een certificaat van EG - type onderzoek af, geldig voor 10 jaar .
13
www.vincotte.com
Module B1 EG -Ontwerponderzoek • Module B1 komt overeen met module B, maar het ontwerponderzoek is beperkt tot de beoordeling van de technische documentatie. • N.B. geeft een certificaat van EG ontwerponderzoek af.
www.vincotte.com
Module C1 Overeenstemming met het type • Module C1, de constructeur verklaart dat de uitrusting conform is met het goedgekeurd type (van module B). • Het notified body doet onverwachte bezoeken en proeven, met het doel, toezicht te houden op de eindbeoordeling.
14
www.vincotte.com
Module F Productkeuring • Het notified body controleert de conformiteit van elk individueel onderdeel van de uitrusting met het type, tijdens de productie en tekent een certificaat van conformiteit
www.vincotte.com
Module G EG - eenheidskeuring • Het notified body verifieert elk onderdeel van de uitrusting op de conformiteit met de vereisten van de directieve, tijdens ontwerp en productie • Het notified body tekent een certificaat van conformiteit
15
www.vincotte.com
Module D1 Productiekwaliteitsborging • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor de productie, inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9002). • Het notified body beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken
www.vincotte.com
Module E1 Productkwaliteitsborging • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor de inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9003). • Het notified body beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken
16
www.vincotte.com
Module D Productiekwaliteitsborging • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor de constructie, inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9002). • Het notified body beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken
www.vincotte.com
Module E Productkwaliteitsborging • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor de inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9003). • Het notified body beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken
17
www.vincotte.com
Module H Volledige kwaliteitsborging • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor de constructie, inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9001). • Het notified body beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken
Module H1
www.vincotte.com
Volledige kwaliteitsborging met ontwerpcontrole en eindcontrole • De constructeur maakt kwaliteitsborgingssysteem voor ontwerp, constructie, inspectie en eindcontrole (o.a. op basis van ISO 9001). • Het N.B. beoordeelt het kwaliteitssysteem van de productieorganisatie d.m.v. een audit en verzekerd zijn toezicht door periodieke audits en onaangekondigde bezoeken • Het N.B. beoordeeld ook het ontwerp en houdt toezicht op de eindcontrole
18
www.vincotte.com
Uitzonderingen Niet van toepassing op 1. transportleidingen met een pijp of een geheel van pijpen voor het vervoer van stoffen van of naar een installatie (ter land of ter zee); 2. netten voor de aanvoer, de distributie en de afvoer van water en de bijbehorende apparaten alsmede leidingen voor aandrijfwater, zoals sluispoorten, drukleidingen en drukschachten voor waterkrachtinstallaties en bijbehorende specifieke appendages; 3. drukvaten van eenvoudige vorm volgens de richtlijn 2009/105/EG voorheen de richtlijn 87/404/EEG; 4. aërosols
Uitzonderingen Niet van toepassing op
www.vincotte.com
5. apparatuur voor de werking van voertuigen die vallen onder de volgende richtlijnen en de bijlagen daarvan : - 70/156/EEG inzake motorvoertuigen en aanhangwagens daarvan; - 74/150/EEG betreffende landbouw- of bosbouwtrekkers op wielen; - 92/61/EEG betreffende twee- of driewielige motorvoertuigen; 6. apparatuur die ten hoogste valt onder categorie I van deze richtlijn, en die tevens onder één van de volgende richtlijnen valt : - richtlijn 89/392/EEG betreffende machines; - richtlijn 95/16/EG betreffende liften; - richtlijn 73/23/EEG inzake elektrisch materiaal bestemd voor gebruik binnen bepaalde spanningsgrenzen; - richtlijn 93/42/EEG betreffende medische hulpmiddelen; - richtlijn 90/396/EEG inzake gastoestellen; - richtlijn 94/9/EG betreffende apparaten en beveiligingssystemen bedoeld voor gebruik op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen
19
Uitzonderingen Niet van toepassing op
www.vincotte.com
7. wapens, munitie en oorlogsmateriaal; 8. speciaal voor nucleair gebruik ontworpen apparatuur die bij defecten de verspreiding van radioactiviteit kan veroorzaken; 9. putregelingsapparatuur voor de exploratie en winning van aardolie, aardgas of geothermische energie of voor ondergrondse opslag om de druk van de put te regelen; 10 uit kasten en mechanismen bestaande apparatuur waarvan de afmetingen, de materiaalkeuze en de fabricagevoorschriften voornamelijk berusten op de criteria sterkte, stijfheid en stabiliteit bij statische en dynamische bedrijfsbelastingen of op andere functioneringseigenschappen en waarvoor de druk geen wezenlijke ontwerpfactor is. Bijvoorbeeld : - motoren, inclusief turbines en verbrandingsmotoren; - stoommachines, gas- of stoomturbines, turbogeneratoren, compressoren, pompen en servomechanismen.
Uitzonderingen Niet van toepassing op
www.vincotte.com
11. hoogovens, met inbegrip van de ovenkoeling, windverhitters, stofafzuigers en gaswassers voor de afvoergassen en koepelovens voor directe reductie, met inbegrip van de ovenkoeling, gasconvertors en pannen voor het smelten, hersmelten, ontgassen en gieten van staal en non-ferrometalen; 12. omhullingen voor elektrische hoogspanningsapparatuur. Bijvoorbeeld : schakel- en regelapparatuur, transformatoren en rotatiemachines; 13. mantels onder druk rond de onderdelen van transmissiesystemen. Bijvoorbeeld : elektrische kabels en telefoonkabels; 14. schepen, raketten, luchtvaartuigen en mobiele off-shore-eenheden; 15. drukapparatuur met een flexibele buitenwand, bijvoorbeeld luchtbanden, luchtkussens, speelballen en opblaasboten en andere soortgelijke drukapparatuur; 16. inlaat- en uitlaatgeluidsdempers;
20
Uitzonderingen Niet van toepassing op
www.vincotte.com
17. flessen of blikjes voor koolzuurhoudende dranken, bestemd voor eindconsumptie; 18. vaten voor vervoer en distributie van dranken waarin het product van PS en V ten hoogste 500 bar.l en de maximaal toelaatbare druk 7 bar bedraagt; 19. apparatuur die valt onder de ADR-, het RID-, het IMDG- of het ICAOverdrag; 20. radiatoren en buizen in systemen voor warmwaterverwarming; 21. vaten voor vloeistoffen waarin de gasdruk boven de vloeistof ten hoogste 0,5 bar bedraagt.
www.vincotte.com
EG-VERKLARING VAN OVEREENSTEMMING • • • • • • • • • • •
naam en adres van de fabrikant of zijn in de Gemeenschap gevestigde gemachtigde; een beschrijving van de drukapparatuur of het samenstel; de gevolgde overeenstemmingsbeoordelingsprocedure; bij samenstellen, een beschrijving van de drukapparaten waaruit het samenstel bestaat, alsmede de gevolgde overeenstemmingsbeoordelingsprocedures; in voorkomend geval, naam en adres van de aangemelde instantie die de keuring heeft verricht; in voorkomend geval, een verwijzing naar het certificaat van EG-typeonderzoek, het certificaat van EG-ontwerponderzoek of het EG-certificaat van overeenstemming; in voorkomend geval, naam en adres van de aangemelde instantie die toeziet op het kwaliteitsborgingssysteem van de fabrikant; in voorkomend geval, de vindplaatsen van de toegepaste geharmoniseerde normen; in voorkomend geval, de andere technische specificaties die zijn gebruikt; in voorkomend geval, de verwijzingen naar de andere Gemeenschapsrichtlijnen die zijn toegepast; identiteit van de ondertekenaar die gemachtigd is de verklaring voor de fabrikant of zijn in de Gemeenschap gevestigde gemachtigde te ondertekenen.
21
www.vincotte.com
Hoofdzetel en regionale zetels Vinçotte Vilvoorde (Brussel) Exploitatiezetel Business Class Kantorenpark Jan Olieslagerslaan 35 1800 Vilvoorde, België Tel: +32 (0)2 674.57.11 Fax: +32 (0)2 674.59.59 E-mail :
[email protected]
Regionale Zetel Bollebergen 2A bus 12 9052 Gent-Zwijnaarde, België Tel: +32 (0)9 244.77.11 Fax: +32 (0)9 244.77.15 E-mail :
[email protected]
Regionale Zetel Noordersingel 23 2140 Antwerpen, België Tel: +32 (0)3 221.86.11 Fax: +32 (0)3 221.86.12 E-mail :
[email protected]
Regionale Zetel Parc Scientifique Créalys Rue Phocas Lejeune, 11 5032 Les Isnes - Gembloux, België Tel: +32 (0)81 432.611 Fax: +32 (0)81 432.615 E-mail :
[email protected]
22