}
InrbrmatiecentrurtT Rijkswaterstaat Meetkundige D i ^ n ^
0 8 JAN 2003
Calandtunnel live op internet Evaluatie
van het live presenteren Calandtunnel
afzinken
op
04 december
1:1
internet 2002
r!i
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Directoraat-G en eraal Rijkswaterstaat Meetkundige Dienst
MDR 791 MD
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Meetkundige Dienst
Calandtunnel live op internet
Evaluatie van het live presenteren afzinken Calandtunnel op internet.
04-12-2002
Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Meetkundige Dienst
Calandtunnel
Evaluatie van het live presenteren afzinken Calandtunnel op internet.
04-12-2002 versie: 2 auteur: Nard Wiegmann Rapport MD-CAM-2002-47
Inhoudsopgave
Inleiding Evaluatie Bouw internet site Software Communicatie Eisen aannemer Statistieken Aanbevelingen Bijlage
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2. 3.
Calandtunnel
3
Inleiding
In de periode april 2002 - juni 2002 zijn in het Calandkanaal zes elementen van de Calandtunnel afgezonken. De bouw en het afzinken van de tunnelelementen werden in opdracht van de Bouwdienst van Rijkswaterstaat door de Combinatie Calandtunnel uitgevoerd. Daarnaast heeft de Bouwdienst de Meetkundige Dienst gevraagd een schaduw afzinkmeetsysteem op te zetten, mede naar aanleiding van de goede ervaring met het systeem bij het afzinken van de Tweede Beneluxtunnel. Binnen de Meetkundige Dienst zijn de afdelingen Mariene en Terrestrische Geodesie ingeschakeld voor het uitvoeren van de werkzaamheden Het projectdoel richtte zich op : Verzorgen van een schaduw afzinksysteem waarmee de Bouwdienst inzicht kan krijgen omtrent positie en stand van het af te zinken tunnelelement, ter controle van de aannemer. Instandhouding van kennis opgebouwd bij het afzinken van de Tweede Beneluxtunnel. Zorg dragen voor een stukje innovatie op tunnelmeetgebied. V o o r het afzinken wordt gebruik gemaakt van het reeds eerder bij de Tweede Beneluxtunnel gebruikte software pakket Qinsy. Door de Meetkundige Dienst werden een aantal innovaties aan dit pakket toegevoegd om adequater het afzinkproces te kunnen monitoren. En is aan de Bouwdienst het voorstel gedaan om het afzinken van de Calandtunnel live op internet te presenteren. Dit rapport wil weergeven (evalueren) in hoeverre de live presentatie op internet wel of geen succes is geweest.
Calandtunnel
4
1 Evaluatie
In dit hoofdstuk komt het presentatiesysteem van de Meetkundige Dienst aan bod. Naast een evaluatie van het toegepaste systeem wordt er nog gekeken naar mogelijke verbeteringen van het systeem voor toekomstige projecten. In het advies "innovaties voor afzinken Calandtunnel", werd ook Internet voorgesteld als presentatiemiddel. De Bouwdienst gaf hier geen prioriteit aan. De Meetkundige Dienst heeft uit het oogpunt van innovatie en publiciteit toch gemeend een internetsite te bouwen. De hoeveelheid hits, tussen de 450 en 900 per afzinkdag, en het aantal reacties, die wij hebben mogen ontvangen zijn ver boven de verwachting. De verwachting is door G A M niet in het projectplan gedefinieerd maar 500 hits per dag hadden wij wel verwacht. Bij het aantal hits behoren ook het aantal verschillende bezoekers van de site deze lagen tussen de 80 en 250 visitors per afzinkdag. Het project "Calandtunnel op internet" is voor de Meetkundige Dienst een succes geweest en zeker aan te bevelen als informatieverstrekker voor soortgelijke projecten.
1.1 Bouw van de internet site Voor de bouw van de internet site hebben Allard Dijkstra afdeling communicatie ( I E B C ) en Nard Wiegmann ( G A M ) zorg gedragen. De samenwerking was perfect wat geresulteerd heeft in een voor zichzelf sprekende site die volgens de laatste regels van de RWS huisstijl is gebouwd.
1.2
Software
Voor het afzinken van de Calandtunnel heeft de Meetkundige Dienst dezelfde meetconfiguratie gebruikt als bij de Tweede Beneluxtunnel. Het software pakket Qinsy heeft gefunctioneerd als hart van de opname configuratie. Dit pakket heeft zijn waarde bewezen bij het afzinken van de tweede Beneluxtunnel. Het opname pakket draait op een computer met daaraan vier LCD beeldschermen, welke samen een breed scherm vormen. Dankzij dit brede scherm heeft de operator de mogelijkheid gegevens te rubriceren en bovendien meerdere soorten presentaties naast elkaar te laten zien. De meest vooruitstrevende presentatie hierbij is het 3D overzicht, waarbij het afzinken in 3D gevolgd kan worden. Dit heeft als voordeel dat het afzinken vanuit elk willekeurig gezichtspunt bekeken kan worden. De resultaten van de opname computer zijn naar een tweede Qinsy computer gestuurd (via ISDN) die vervolgens ook een presentatie voor publiek kon tonen van het afzinkproces. Door QPS is op de presentatie computer een module gebouwd die het mogelijk maakte de beelden die de operator presenteerde om te zetten in een jpg formaat. Aan dit beeld in jpg kon tekst, middels een tekst editor, worden toegevoegd waarna het totaal kon worden ge upload naar internet.
Calandtunnel
5
Het publiek kon live meekijken door op de site "Meetkundige Dienst/Calandtunnel" in te loggen en vervolgens "live" te selecteren. Hierna werd het publiek doorgeschakeld naar de server van QPS. Deze firma heeft zijn server beschikbaar gesteld voor dit project. De live beelden werden vanaf de presentatiehut middels ISDN ge upload naar de server van QPS. Deze server maakte de beelden beschikbaar voor internet. Dit presentatiesysteem "presenteren en uploaden naar internet op afstand" vereist in de huidige vorm ook een operator, wellicht zijn er mogelijkheden een en ander op afstand te bedienen.
1.3 Communicatie De communicatie tussen afzinklocatie en internet server moest verzorgd worden met een ISDN-verbinding. Met deze ISDN-verbindingen zijn problemen geweest. Dit heeft voor veel vertraging gezorgd. De datastroom was te groot voor een ISDN-lijn. Een snellere verbinding of een betere compressie van de data was nodig om dit vloeiender en sneller te laten verlopen. De software UPLOAD en Clientserver hebben daarbij voor, niet goed te verklaren, problemen gezorgd. Dit werkte vertragend. Tijdens het afzinken was er te weinig actuele informatie over de stand van de werkzaamheden voorhanden, om gerichte informatie op internet te kunnen plaatsen. Ondanks de problemen met software en hardware kon de operator met gemak de internetpagina bijhouden. Zodra er nieuwe ontwikkelingen bekend waren geworden, kon hij binnen een paar minuten de internet pagina bijwerken. De werkzaamheden gedurende het afzinken zijn over een lange periode uitgespreid. Dit gaf de operator ruimschoots de ruimte om de pagina up-todate te houden. Hiervoor was geen extra ruimte of man voor nodig. Dit kon ter plekke gebeuren in de Meethut. De keuze om het uploaden uitte voeren in de presentatiehut lag voor de hand. In opdracht van de Bouwdienst moest op een andere locatie dan de opname meegekeken kunnen worden met het schaduw afzinksysteem. De computer die daarvoor gebruikt zou gaan worden is nu ook gebruikt voor het genereren van de internet beelden. Deze presentatie zou in het vervolg kunnen geschieden middels internet. Het heeft veel tijd en inspanning gekost om de ISDN verbindingen tussen meethut en presentatieruimten werkend te krijgen. Door QPS moesten nog aanpassingen worden uitgevoerd in het communicatie protocol van Qinsy. Er bleek ook een aanpassing nodig te zijn in de telefooncentrale van de presentatieruimte. Deze centrale maakte van het digitale ISDN signaal weer een analoog signaal. Door de aannemer is voor ons een printplaat vervangen in de centrale waarna het geheel werkte. Opgemerkt moet worden dat het gebruik van ISDN wordt voorgespiegeld als een systeem van plug en play. In de praktijk is dit zeker anders, ingewikkelder. Het ontbreken van kennis over de werkingsprincipe van ISDN en hoe de centrale in de presentatieruimte was gei'nstalleerd speelde ons parten. Er zijn overal zogenaamde ISDN deskundigen totdat je met een gericht probleem zoekt naar een oplossing. O m achter de ISDN telefoonnummers te komen was al een hele exercitie. Er bleek ook een duidelijke scheiding te zitten in de verantwoordelijkheid van KPN en het installatiebureau dat de installatie in de
Calandtunnel
6
presentatiehut aangelegd had. Hierover zal dus vooraf goed overleg moeten plaatsvinden tussen de diverse betrokkenen.
1.4 Eisen van de aannemer Vooraf is er overleg gevoerd tussen aannemer, Bouwdienst en Meetkundige Dienst over de inhoud van de beelden die op internet gepresenteerd zouden gaan worden. De aannemer heeft ons medegedeeld dat hij ten alien tijden ons kon verplichten te stoppen met het verzorgen van informatie op internet. Denk aan gevallen dat er iets mis zou gaan met het afzinken en internet een negatief beeld van de aannemer op zou kunnen leveren had de aannemer het recht ons tot wachten met downloaden te verplichten. Afgesproken is om op die momenten de beelden niet meer te verversen en een passende tekst te plaatsen.
1.5 Statistieken Door een bug in de account om de statistieken te kunnen raadplegen van de site Calandtunnel is het niet mogelijk om per afzinkdag grafieken van het aantal hits en het aantal verschillende bezoekers te presenteren.
Calandtunnel
7
2 Aanbevelingen Aanbevelingen: Bij volgende projecten bevelen wij internet als informatieverstrekker ten sterkste aan. Alleen moet vooraf goed bekeken worden hoe het "statisch" gebeuren van afzinken toch als een "dynamisch"plaatje kan worden gepresenteerd. Zoeken naar een snellere verbinding of zorgen voor betere datacompressie. Bekeken moet worden of ADSL geen betere en snellere verbinding is voor deze toepassing. De gehele internet opbouw moet in de meethut plaatsvinden. Hiervoor is dan geen aparte ruimte en operator nodig. De software moet storingsgevoellozer worden. De data verbinding moet sneller worden. De communicatielijnen moeten korter en uitgebreider. De M D server moet beschikbaar zijn om vanaf een meetlocatie rechtstreeks beelden naar toe kunnen zenden. Deze server moet het beschikbaar stellen van deze beelden aan internet verzorgen. Het gebruik van een webcam moet mogelijk worden als optie om de internetsite minder statisch te maken.
Calandtunnel
8
3 Bijlage
Evaluatie operator Evaluatie "LIVE" volgen afzinken Calandtunnel via Internet Aan: Van:
Nard Wiegmann Henri de Craaf
Datum: 20 december 2002 1.
Inleiding
Het doel van dit project is informatie verstrekken over de werkzaamheden van de Meetkundige Dienst tijdens het afzinken van de tunnelelementen van de Calandtunnel. Het is de bedoeling om het afzinken "LIVE" te kunnen volgen via de internetsite van de Meetkundige Dienst. 2.
Wat ging goed en wat ging minder goed?
Zondag 9 juni 2002 De eerste dag waarbij het systeem gebruikt zou gaan worden. De opstart problemen waren groot. In eerste instantie wilde het systeem niet opstarten en na de instellingen te hebben veranderd kregen we verbinding met de meethut. Echter er kwam geen eindresultaten binnen. Dit hield in dat de afzinkprocedure niet via internet te volgen was. Deze dag is dan ook gebruikt om een begin indruk te krijgen, wat er op de site gezet zou moeten gaan worden. De datastroom via ISDN-lijn was te groot om de hele dataset over te sturen. Dit is opgelost door de data in blokken te versturen. Zondag 23 juni 2002 Het probleem met de data stroom was opgelost en de gehele afzink procedure was LIVE te volgen op Internet. Tijdens het afzinken werd de operator van het internet op de hoogte gehouden dmv een Stornofoon (Walkietalkie). Dit is als zeer prettig ervaren en op deze manier kan de internet pagina goed up-to-date blijven over de gang van zaken. Een enthousiaste kijker heeft een nuttige memo met op- en aanmerkingen gemaakt. De opmerkingen zijn gebruikt tijdens de resterende afzinkdagen. Zondag 30 juni 2002 Grote problemen met het opstarten van de modem. Geen contact met internetsite. Na meerdere malen de instellingen te hebben veranderd of vervangen, werkte de modem en dat was niet direct te verklaren? Software of hardware probleem? Veel problemen met de UPLOAD-software voor het internet. Enige werkende manier was het programma opnieuw opstarten met de instelling opnieuw ingevuld. O m het aantal hits te monitoren was er tijdelijk een teller ingebouwd. Dit is als prettig ervaren, omdat direct te zien is hoeveel mensen er kijken. Gedurende deze d a g waren er ongeveer 800 hits en 180 verschillende gebruikers, waarvan er een aantal uit verre landen kwamen (VS, Japan, geheel Europa). Geen
Calandtunnel
9
goede communicatie over de voortgang van de werkzaamheden, geen walkietalkie aanwezig en te weinig contact met de mensen van de Meethut. Zondag 7 juli 2002 Regelmatig problemen met U P L O A D programma, te omzeilen door programma opnieuw op te starten. Instellingen hoefden niet opnieuw ingevuld te worden. Geen problemen met de data stroom. Gebruikte walkietalkie werkte niet. Te weinig communicatie met meethut. Problemen met de Clientserver. Bij nieuwe settings werden sommige schermen "random" van hun instellingen gewist, geen verklaring voor. Scherm moest opnieuw worden gemaakt. Geen problemen met datastroom. Zondag 14 juli 2002 Eigenlijk het zelfde als bij zondag 7 juli 2002. Alleen waren er wel problemen met de datastroom. Meer data dan de voorgaande dagen. ISDN-lijn kon de datastroom niet aan. Zondag 21 juli 2002 Zie zondag 7 / 1 4 juli 2002.
3.
Conclusie
De software U P L O A D en Clientserver hebben voor, niet goed te verklaren, problemen gezorgd. Dit werkte vertragend. Er zijn problemen geweest met de ISDN-verbindingen. Veel vertraging door dit probleem. Datastroom was te groot voor een ISDN-lijn. Een snellere verbinding of een betere compressie van de data is nodig om dit vloeiender en sneller te laten verlopen. Weinig actuele informatie over de werkzaamheden tijdens het afzinken. Te weinig contact met meethut en met de afzinkleiders. Walkietalkie was een goed hulpmiddel, die te weinig gebruikt werd door de leiders tijdens het afzinken. Te weinig communicatie tussen internetkeet en meethut. Ondanks de problemen met software en hardware kon de operator met gemak de internetpagina bijhouden. Zodra er nieuwe ontwikkelingen bekend waren geworden, kon hij binnen een paar minuten de internet pagina bijwerken. De werkzaamheden gedurende het afzinken zijn over een lange periode uitgespreid. Dit geeft de operator ruimschoots de ruimte om de pagina up-to-date te houden. Hiervoor is geen extra ruimte of man voor nodig. Dit kan ter plekke gebeuren in de Meethut.
Calandtunnel
10
I
Hieronder staat een opsomming van tijdsduur per onderdeel werk voor het internet: Installeren apparatuur: Opstarten en opbouwen van internetpagina: Internetpagina tekst aanpassen: Internetpagina schermen aanpassen: Afbreken apparatuur:
30 minuten 30 minuten (maximaal) 2 a 3 minuten maximaal 5 minuten 15 minuten
Eindconclusie: De gehele internet opbouw moet in de meethut plaatsvinden. Hiervoor is geen aparte ruimte en operator voor nodig. De software moet storingsgevoellozer worden. De data verbinding moet sneller worden. De communicatielijnen moeten korter en uitgebreider.
Calandtunnel
11
