VERNIEUWING
CHARLES
DE
F O U C A U L D M AV O
SPIJKENISSE
Esterweg 1| 4063 CH | tel 0418-653903 | Email:
[email protected]
aanzicht schoolgebouw
Uitgangspunt: 2 fases: Fase 1: interim situatie - primair gebruiksniveau verbeteren, secundair ‘facelift’ publiek domein (gangen, aula), tertiair externe uitstraling verbeteren (geen kleuterschool, maar middelbare school uitstraling) Fase 2: definitieve situatie – primair uitbreiding en optimalisering programma, secundair uitvoering in- en externe uitstraling van de school De aanpassingen in fase 1 dienen zoveel mogelijk te passen in de eindsituatie van fase 2, zodat desinvestering wordt voorkomen.
AM-FM
3.
verschillende bouwdelen
Analyse: De huidige school is een clustering van een aantal bouwdelen, in verschillende stadia gerealiseerd en met een ondertussen gewijzigde bestemming: van basisschool en kerk naar MAVO. Vooral extern hebben de verschillende bouwdelen nog steeds de uitstraling van hun oorspronkelijke functie. Intern is door de diverse uitbreiding een versnippering van het programma opgetreden, waardoor het overzicht, maar vooral het gebruiksgemak een stuk is verminderd. Het is de opgave om in een eerste fase door zo simpel mogelijke ingrepen - dus zonder ingrepen in de bouwstructuur - vooral dit gebruiksgemak te verbeteren. Dit vooral door met name clustering van overeenkomstige gebruiksdoeleinden. Hiermee wordt tegelijkertijd het overzicht verbeterd en de noodzaak verkleind in de toekomst nogmaals programmawijzigingen door te voeren. In deze fase is het goed na te denken over de toekomstige uitstraling van de school, welke elementen hiervan nu al uitgevoerd kunnen worden en definitief zullen zijn, maar ook welke wellicht tot een volgende fase een tijdelijke invulling zullen zijn en hier dus vervolgens zowel in uitwerking als uitstraling rekening mee te houden. Waardevolle karakteristieken exterieur 1. Het ‘volvette’ metselwerk van de hoofdvolumes 2. Voor de bouwstijl karakteristieke pui-indeling van de klaslokalen 3. De tuinmuur en -poort in combinatie met het intieme karakter van de binnenpleintjes 4. Het vele aanwezige groen Waardevolle karakteristieken interieur 5. Het vele licht, overal aanwezig 6. ‘bungalow’-karakter 7. De door de oorspronkelijke ramen in potentie mooie, bijna huiselijke interieurs
AM-FM
5.
verrommelende gangen
Probleempunten exterieur a. Uitstraling van basisschool door met name kleurgebruik en bouwtypologie b. Onduidelijke hoofdentree van het schoolgebouw; deze wordt nu in wezen door de fietsenstallingen, maar niet door een duidelijke entree van het gebouw zelf aangeduid c. De verbindingen – passages – benaderen niet in de verste verte het kwaliteitsniveau dat de oorspronkelijke bouwdelen als kerk, maar ook de klaslokalen wel hebben. De typologie hoort weliswaar ondergeschikt te zijn, maar wel herkenbaar als onderdeel van en daardoor ook in stijl met de overige bouwdelen. d. Misschien te veel groen aanwezig, daardoor niet bij te houden?
Probleempunten interieur e. Een aantal functies zitten in te krappe en te veel onderverdeelde vertrekken, zoals het timmerlokaal, de keuken f. Door de gangenstructuur weinig mogelijkheden tot het creëren van leerpleinen, werkplekken in deze zones zonder het gebruik er van te belemmeren en waardoor ook een grote verrommeling op treedt. g. De smalle passage tussen de oorspronkelijke kerk en oorspronkelijke basisschool is nu dermate smal dat ze alleen te gebruiken is als verkeersgebied en mist daarnaast het karakter dat in de rest van de school wel (in potentie) aanwezig is. h. Op een aantal punten zou meer daglicht gewenst zijn, dit geldt vooral in de gang bij de twee uitbreidingslokalen van de oorspronkelijke basisschool (lokaal 4 en 5) i. Een aantal ruimtes zijn ooit ad-hoc ingevuld - zoals de personeelstoiletten, maar deze missen nu het kwaliteitsniveau dat de school aan de buitenkant wel uitstraalt.
AM-FM
7.
fase 1, verbeteren gebruiksniveau
Verbouwingsvoorstel fase 1 (noten tussen [ ] verwijzen naar de bovenstaande analyse): - Om het permanente gebruiksgemak van het onderwijs te verbeteren wordt het huidige wiskundelokaal verplaatst naar wat nu de facilitaire kamers bij leslokaal 5 zijn, dit ten bate van het creëren van een cluster ‘natuur en techniek’ [e]. De vrijgekomen keuken timmerlokaal zouden ingevuld kunnen worden als werkplekken, studieruimtes, dan wel bespreekruimte [f]. Het zou jammer zijn deze ruimtes niet voor dagelijks gebruik in te richten door mogelijkheden die deze bieden, zoals het uitzicht door de fraaie ramen [7]. Het wiskundelokaal zal wat kleiner zijn dan het huidige lokaal, maar het ruimtebeslag van een theorielokaal is kleiner dan deze van een praktijklokaal. - De spreekkamer en het kantoor die ten bate komen van het nieuwe wiskundelokaal zullen verplaatst moeten worden. Er zijn ook in het huidige programma een aantal nieuwe locaties denkbaar, maar allen zullen de nodige verbouwingen tot gevolg hebben. Uitgaande van de gedachte dat er in de toekomst een uitbreiding waarschijnlijk is, lijkt het slim deze ruimtes in het PVE daarom op te nemen en nu een tijdelijke voorziening te treffen. Hiervoor is de huidige passage tussen de oorspronkelijke kerk en de leslokalen 10 t/m 15, waar zich nu de garderobe bevindt, bij uitstek geschikt, wederom vanwege de clustering van gebruiken, in dit geval personeelsruimtes. De uitwerking hiervan is voor te stellen in een duidelijke tijdelijke bouwwijze als decor- of beursstandbouw. - Met een nieuwe, duidelijke en centrale hoofdentree kan het gebouw ondanks zijn verschillende bouwdelen en bijbehorende karakters zich toch als één geheel presenteren [b]. Door deze nu te plaatsen in de oorspronkelijke kerkdeur is de entree van de school nu weer op een plek die bedoeld is als entree – dus ook alle kenmerken hiervan heeft, inclusief fraai voorgebied [4]. Wellicht zal dit enkele gevolgen hebben met betrekken tot de bediening van deze deur, aangezien deze niet bedoeld is om met eenzelfde regelmaat te gebruiken als dat een school deze gebruikt. Wellicht is deze bijvoorbeeld te zwaar in gebruik voor kinderen. Mocht de aanpassing van deze entree te duur zijn, is het een overweging de huidige zijdeur, met tochtsluis nu als hoofdentree te gaan gebruiken. Dit ook met het idee in de toekomstige uitbreiding tevens een nieuw entreegebied op te nemen. Zie hiervoor een stuk verderop bij de concepten voor de verbouwingen naar de tweede fase. - Met het opnemen van de nieuwe hoofdentree in de huidige aula, is het ook logisch op de plek in de aula waar nu werkplekken zijn de garderobe te plaatsen, de werkplekken zouden immers verplaatst kunnen worden naar wat nu nog het timmerlokaal en keuken zijn.
AM-FM
9.
facelift gangzones
Met betrekking tot een verbetering van het functionele gedeelte, het gebruiksgemak van de school zijn hiermee al grote stappen genomen. Echter, zoals in de analyse van de huidige school opgemerkt, zijn er een aantal aspecten die ook nog verbeterd kunnen worden, ook al in deze eerste fase: - Een integrale opknapbeurt van het interieur zal deze meer in lijn brengen met de uitstraling die, zeker de oorspronkelijke kerk en het personeelsgedeelte van de school, aan de buitenkant heeft. Een frisse nieuwe kleurstelling, wellicht een nieuwe vloerafwerking met de focus op de gangen en aula en daarnaast een modernisering van de (personeels-)toiletten [g] [i]. Een voorzet hiervoor is in een concept kleur- en materiaaloverzicht in deze presentatie gegeven. - Aan de buitenzijde oogt de school nog steeds als een basisschool. Een aanpassing van de kleurstelling zou een eerste stap kunnen zijn om de school veel meer de uitstraling van een middelbare school kunnen geven. Met name de huidige, blauwe daklijst, weliswaar een kenmerk van de bouwstijl, maar daarmee ook een belangrijk element die de school juist dit basisschoolkarakter geeft. Het aanbrengen van bijvoorbeeld een permanente zonwering en plaatselijk het vergroten van deze lijst tot een vlak doorbreekt dit beeld. Desondanks is er respect voor de bestaande bouwstijl [a]. - In een gangzone komen dus ruimtes met een tijdelijk karakter. De wanden, met dus een decor-/ beursstandachtig karakter, kunnen worden voorzien van berg- en etalageruimte. Deze wanden kunnen ook als wand geplaatst worden in de smalle passage. In de bredere passage waar dus de tijdelijke spreekkamer en kantoor komen, kunnen – na de eventuele toekomstige uitbreiding – deze wanden worden hergebruikt door ze iets te verplaatsen. De ruimte erachter verdwijnt dan en de passage krijgt dan hetzelfde beeld als de smallere passage [f]. - De passages ogen aan de buitenkant erg als een tijdelijke oplossing. Door in de toekomst hier een eventuele uitbreiding te situeren (zie ook hiervoor een stuk verderop bij de concepten voor de verbouwingen naar de tweede fase), maar vooral nu een aanpassing in kleurstelling en een aantal dichte panelen te vervangen door metselwerk en wel glas, krijgt deze passage een meer permanent karakter en komt meer in lijn met de overige bouwdelen [c]. - Herbestraten en een nieuwe terreininrichting zal het onderhoud aan het groen kunnen inperken [d] en tegelijkertijd de nieuwe eenheid van de school meer kunnen benadrukken en ook door een zakelijke vormgeving meer van het basisschoolkarakter kunnen wegnemen [a].
AM-FM
11.
tijdelijke maar toch sfeervolle inrichting van openbaar gebied
Concepten voor de verbouwingen fase 2: De noodzaak voor een uitbreiding van de school komt uit het feit dat er op dat moment een te gering oppervlakte aanwezig is, maar kan daarmee gebruikt worden om van de school meer één geheel te maken, met toch respect voor de bouwvolumes en –stijlen, de sterke punten van de huidige situatie te versterken en alle minpunten er uit te halen: Door lokalen, dan wel personeelsruimtes uit te breiden aan de huidige passages kan er zonder extra geveloppervlak te genereren veel extra gebruiksoppervlak gecreëerd worden, wat vooral energetische voordelen heeft, maar daarnaast ook veel scheelt in bouwkosten. Tegelijkertijd kunnen hierdoor de gevels van de passages, die toch het minste zijn van alle aanzichten van de school, worden vervangen door gevelaanzichten die meer stroken met de karakters van de bestaande personeel- dan wel lesruimtes. Daarnaast kunnen de binnenpleinen die hierdoor ontstaan, eenzelfde intieme karakter krijgen als het voorplein en het ‘personeelsplein’ rondom de aula. Dit personeelsplein zou, wanneer deze wordt afgescheiden door een glazen pui en voorzien van een glazen dak, een prachtige centrale hal kunnen worden. De hoofdentree kan dan hier worden gesitueerd, de oude kerkentree kan een symbolische zijn en de toegang tot de aula kan - zoals eerder genoemd – plaats vinden via de huidige tochtsluis. Ook hier weer geldt dat met een kleine ingreep het totale geveloppervlak kleiner wordt, maar het gebruiksoppervlak groter. Energetisch is dit erg voordelig en wellicht kan een dergelijke ingreep zichzelf terugverdienen. Dit verdient nader onderzoek. Qua afwerking en materiaalgebruik kan aangesloten worden op de keuzes die voor de eerste fase gemaakt worden.
AM-FM
13.
omvorming binnenhof tot aula
Concept kleur- en materiaalstaat: Interieur Kozijnen puien en kozijnen Wanden lokalen -
Vloeren lokalen Plafonds lokalen Wanden passages Vloeren passages
-
Plafonds passages Wanden personeelsruimte Vloeren personeelsruimte Plafonds personeelsruimte Wanden glazen atrium Vloer glazen atrium Glasstijlen / achterconstr. Vrijstaande kolommen Wanden aula Vloer aula Plafond aula
Exterieur Metselwerk Kozijnen Puien Panelen in puien Boeidelen Permanente zonwering Bestrating -
Straatmeubilair
wit wit gesausd metstelwerk / betonsteen (als bestaand) beige marmoleum / gietvloer wit systeemplafond (als bestaand) wit gesausd metselwerk / betonsteen warm donkerrood of -paars marmoleum / gietvloer wit systeemplafond (als bestaand) wit stucwerk antraciet vloerbedekking wit systeemplafond volvet metselwerk / glazen pui zwarte natuursteen / tegelwerk antraciet / galv. staal blank gelakt metaal puien wit, overig als bestaand zandkleur natuursteen / tegelwerk zwart roostersysteemplafond
nieuw en oud als bestaand, volvet wit antraciet antraciet wit vergrijsd hout donkergrijze betonelementen, bestaande betontegels wit als hekwerk
AM-FM
15.
