Burgerinitiatief voor de ontwikkeling van De Kleine Aarde als sociaal-duurzaam ‘dorp’.
Datum: 4 januari 2016, t.b.v. presentatie aan raadsleden op 5 januari 2016.
Planontwikkeling: Patricia van Rooij, Marianne Galema Met ondersteuning van: Hans Bleumink, Marco Meihuizen, Marika Rath, Sietske Smulders, Wouter Klijn.
Inhoud De Kleine Aarde als sociaal-duurzaam ‘dorp’ ............................................................................................................... 3 1. Het plan op hoofdlijnen .......................................................................................................................................... 4 Verenigingsvisie en -doelen..................................................................................................................................... 4 2. Oogst van de campagne ......................................................................................................................................... 5 Zorg & welzijn ......................................................................................................................................................... 5 Circulaire toepassingen ........................................................................................................................................... 5 Natuurpark ............................................................................................................................................................. 6 Educatie .................................................................................................................................................................. 7 Voeding .................................................................................................................................................................. 8 Kunst & Cultuur....................................................................................................................................................... 9 Lichaam & Geest ..................................................................................................................................................... 9 Ontmoeting & Inspiratie.......................................................................................................................................... 9 3. De vier randvoorwaarden ..................................................................................................................................... 10 Voorwaarde 1: Duurzaamheid ............................................................................................................................... 10 Voorwaarde 2: Educatie ........................................................................................................................................ 11 Voorwaarde 3: Betrouwbare partij: ....................................................................................................................... 11 Voorwaarde 4: Budget neutraal ............................................................................................................................ 12 4. Vervolgstappen .................................................................................................................................................... 14 Bijlage 1: Exploitatiebegroting Vereniging De Kleine Aarde.................................................................................... 15 Bijlage 2: Toelichting inkomsten exploitatiebegroting 1ste jaar ............................................................................... 16 Bijlage 3: Toelichting uitgaven exploitatiebegroting .............................................................................................. 18 Bijlage 4: Fondsenwerving ..................................................................................................................................... 19 Bijlage 5: Participatievoorstel Wouter Klijn (Strobouwer.nl) .................................................................................. 21 Bijlage 6: Organisatiestructuur vereniging met gildes, als basis voor opstartfase ................................................... 22
2
De Kleine Aarde als sociaal-duurzaam ‘dorp’ De gemeente Boxtel zoekt nieuwe initiatieven voor De Kleine Aarde. Vanuit veelvuldig informeel overleg tussen gelijkgestemden, is het burgerinitiatief 'Burgers voor De Kleine Aarde' ontstaan. Vanuit dit burgerinitiatief bieden we een plan voor de sociaal-duurzame ontwikkeling van De Kleine Aarde, waaraan velen kunnen meedoen en van kunnen profiteren. Wij geloven namelijk in de blijvende waarde, mogelijkheden en aantrekkingskracht van De Kleine Aarde voor velen. Bovendien willen we de unieke open groene ruimte en de historische waarde behouden. Omdat dit plan uitgaat van actieve participatie vanuit de samenleving, hebben we op 22 oktober 2015 de campagnewebsite www.burgersvoordekleineaarde.nl gelanceerd. Acht weken veldwerk is verricht om de belangstelling bij de samenleving en politiek te peilen. De oogst hiervan is zichtbaar gemaakt in hoofdstuk 2 van dit plan. Een veelbelovende oogst! Want nu al zien we brede maatschappelijke inbreng met waardevolle intenties, ideeën en samenwerkingsmogelijkheden. Belangrijk is de haalbaarheid van dit burgerinitiatief vanuit de vier randvoorwaarden van de gemeente Boxtel. In hoofdstuk 3 geven we hiervoor een gedegen onderbouwing. We laten daarmee zien dat we een realistisch plan hebben met een sociaal-duurzame visie voor de lange termijn en een exploitatiebegroting met weinig risico’s. Deze begroting is opgenomen in bijlage 1. Voor wat betreft de ‘budget neutrale afwikkeling’ is het idee De Kleine Aarde over te nemen. Hiervoor hebben we samenwerking gezocht met partijen die hierin meefinancieren en zich willen verbinden aan de vereniging. Met drie partijen zijn we daarover momenteel in gesprek. Zij hebben interesse in zowel aankoop als duurzame investering in gebouwen, vanuit nauwe samenwerking met de vereniging. In hoofdstuk 4 kijken we vooruit naar de vereniging die we willen oprichten. Een flink aantal mensen staat klaar om hierbij mee te helpen. Ook is een kerngroep ontstaan, die kartrekker zal zijn. Op de site is bij Wie? te lezen welke personen zich sinds de start van het burgerinitiatief al hebben aangesloten. Dit uitvoeringsplan is ontwikkeld vanuit een duidelijke visie, die we vertaald hebben in concrete doelen. Ons uitgangspunt is niet opnieuw beginnen, maar door ontwikkelen van dat wat De Kleine Aarde te bieden heeft. We willen gebruik maken van bestaande en nieuwe kennis- en inspiratiebronnen, zowel over duurzaamheid als over beheren en delen van ruimtes met allerlei partijen uit de samenleving. We spelen daarmee ook in op de tijdgeest waarin we leven: Burgers en de partijen uit de samenleving die zelf in actie komen om nieuwe sociale verbanden te ontwikkelen. Vanuit gedrevenheid, eigen kracht en ondernemerschap! Voor de gemeente Boxtel biedt dit plan dan ook een unieke kans om een trend (voort) te zetten met deze brede maatschappelijke bijdrage aan duurzaamheid. Vanuit een veerkrachtige vereniging als bindende factor, die ruimte geeft aan vernieuwing, experimenten, verbinding en optimaal gebruik van het unieke terrein.
3
1. Het plan op hoofdlijnen Burgers voor De Kleine Aarde biedt een integraal plan voor de ontwikkeling van De Kleine Aarde als sociaalduurzaam ‘dorp’: multifunctioneel gebruik van het natuurpark en de gebouwen door burgers, profit en non-profit, met activiteiten vanuit sociaal-duurzame kaders en in ‘de geest’ van De Kleine Aarde en het Legaat Van Cooth. Om dit te bereiken wordt een vereniging opgericht, die verantwoordelijk is voor een duurzame instandhouding, ontwikkeling en exploitatie van het terrein. Particulieren (volwassenen en jeugd), ondernemers (zzp-ers, kleine en grote bedrijven), instellingen (o.a. overheid, zorg en onderwijs) en groepen (verenigingen e.d.) kunnen lid worden en krijgen zo ruimte voor eigen activiteiten. In ruil daarvoor leveren zij een bijdrage aan onderhoud of ontwikkeling van het park en de gebouwen, of aan groei en bloei van het ‘dorp’. Via dit principe van wederkerigheid kan De Kleine Aarde zich, met vele handen en lage kosten, ontwikkelen tot een bruisende plek waar leden, maar ook huurders en gasten zich thuis en welkom voelen. Wat verstaan we onder wederkerigheid? Leden kunnen gratis binnen- en/of buitenruimtes gebruiken voor eigen activiteiten in ruil voor wederdiensten en de jaarlijkse contributie aan de vereniging. De afspraken hierover worden met elk individueel lid vastgelegd in een overeenkomst. In deze overeenkomst staat o.a. ook het bedrag waarvoor de eventueel niet uitgevoerde wederdienst kan worden afgekocht. Wederkerigheid is een belangrijk onderdeel van de ‘circulaire economie’: niet alle diensten en wederdiensten worden uitgedrukt in geld. Zo kan een organisatie met relatief weinig geld (bv. natuurwerkgroep Boxtel) een belangrijke bijdrage leveren aan het onderhoud van het natuurpark in ruil voor het gebruik van de gebouwen als opslag- en vergaderruimte. De activiteiten waarvoor een lid ruimte gebruikt vallen binnen de kaders van de vereniging. Nieuwe leden kunnen een wederdienst kiezen uit de taken van de verschillende Gildes of hebben wellicht een voorstel voor een andere waardevolle wederdienst. In het volgende hoofdstuk staan voorbeelden van ‘gebruik ruimte’ en ‘wederdiensten’. De wederdiensten en ingekochte arbeid maken De Kleine Aarde steeds aantrekkelijker voor de leden en trekken ook betalende huurders en bezoekers aan.
Verenigingsvisie en -doelen De Kleine Aarde blijft een open natuurlijke ruimte, waar ecologische en sociale duurzaamheid tot uitdrukking komt in het beleid van de vereniging, verenigingsactiviteiten en in eigen activiteiten van leden en huurders. Zowel de vereniging als De Kleine Aarde zelf is uitnodigend, inspirerend, leerzaam en verbindend voor allerlei mensen en partijen binnen en buiten Boxtel. Onderstaande doelen zijn de uitgangspunten voor de vereniging en de ontwikkeling van het sociaal-duurzame ‘dorp’. 1. Behoud van natuurwaarden en open groene ruimte van De Kleine Aarde, toegankelijk voor iedereen, met een betere verbinding naar de buurt. 2. Duurzaam onderhoud, restauratie, ontwikkeling en exploitatie van natuurpark en gebouwen, toewerkend naar gesloten kringlopen. Op basis van wederkerigheid met vele handen en lage kosten. 3. Ontwikkeling van een sociaal-duurzame community, waaraan ‘klein’ en ‘groot’ kan meedoen: particulier (volwassenen en kinderen), non-profit en commercieel. Als lid (gratis ruimtegebruik met passende wederdienst), als huurder of donateur. 4. Activiteiten door leden en huurders op het gebied van: duurzaamheid, educatie, voeding, ontmoeting & inspiratie, ambacht & creativiteit, kunst & cultuur, zorg & welzijn, lichaam & geest. 5. Multifunctioneel gebruik van binnen- en buitenruimtes door particulieren, verenigingen, zzp’ers, bedrijven, zorg-, onderwijs en overheidsinstellingen. 6. Het Legaat Van Cooth en de historie van 40 jaar De Kleine Aarde eer aan doen. 7. Voortbestaan van De Kleine Aarde als plek waar je in het klein laat zien wat in het groot mogelijk is, op ecologisch en sociaal vlak. 4
2. Oogst van de campagne Na de lancering van ons plan, twee maanden geleden, hebben we via onze campagnewebsite, een openbare bijeenkomst en talloze gesprekken met politieke partijen, potentiële leden, huurders en belangstellenden een grote hoeveelheid reacties op ons plan ontvangen. Van mensen die vragen hadden, maar die vooral ook mee wilden werken aan ons initiatief en in wilden gaan op onze uitnodiging hiervoor. Dat heeft ons gesterkt in de overtuiging dat ons plan breed gedragen wordt, kansrijk is en veel energie losmaakt. We hebben de resultaten van twee maanden veldwerk – van intenties en ideeën tot concrete plannen - in dit hoofdstuk geclusterd in thema’s. Dit geeft een beeld van de concrete mogelijkheden vanuit dit plan en van de initiatieven die zich hebben aangediend. Enkele initiatieven zijn zeer concreet en bieden ook de mogelijkheid voor financiering van het plan.
Zorg & welzijn 1. Ouderinitiatief Stichting AVE: interesse in locatie en uitvoering Begeleid Wonen project voor jongeren met autisme en/of een verstandelijke beperking. Hiervoor hebben zij de Van Cooth Hoeve op het oog (zie toelichting op pag. 14). Zij willen onderdeel van de vereniging zijn, via o.a. participatie van de bewoners in verenigingsactiviteiten. De dagbesteding via PGB kan worden verzorgd via de vereniging (zie bijlage 2). 2. Maria Jeurissen: ideeën voor wonen en dagbesteding voor mensen die zorg behoeven. In samenwerking met gemeente en evt. zorginstelling(en). 3. Strobouw Nederland, Wouter Klijn: Vanuit een oproep van COA heeft Strobouw Nederland plannen om te bouwen met vluchtelingen (niet te verwarren met de huidige vluchtelingen die momenteel op DKA verblijven). In stro! Energie-en klimaatneutraal, gezond, educatief, gemeenschappelijk, sociaal en integrerend. DKA als proeflocatie of eerste pilot. Niet als woonlocatie, maar om met vluchtelingen te leren hoe je samen kunt bouwen voor tijdelijk (bouwen van verplaatsbare elementen/units, enz.) 4. Ingebracht idee: opvang cliënten om mantelzorgers te ontzien. Werk- en stageplekken voor jongeren. 5. Marianne van Hoof: samenwerkingsmogelijkheden op het vlak van sociale duurzaamheid en o.a. creëren leerwerk- en stageplekken voor jongeren. 6. Eigen idee: het natuurpark en café lijken ons fijne plekken waar ouderen vanuit de ouderenzorg te gast kunnen zijn.
Circulaire toepassingen 1. Strobouw Nederland, Wouter Klijn, docent/adviseur strobouwen en bestuurslid Strobouw Nederland: Intentie om binnen initiatief van Burgers voor DKA te investeren in de landbouwschuur als nieuwe cursusruimte voor strobouwen. Dit pand kan heel goed dienen als voorbeeld voor bio-based renovatie en dienen als werk- en trainingsruimte, enz. Hij wil deze ruimte delen met anderen, aangezien hij het verspilling vindt dat zijn huidige werkplaats meer dan 95% van de tijd niet in gebruik is. DKA geeft een kans voor een ruimte, omgeving en de noodzakelijke verbinding om met elkaar te ervaren hoe een “Deeleconomie” werkt. Zie bijlage 5. 2. Helicon Boxtel: interesse in samenwerking met de vereniging op basis van gesloten beurzen voor de plaatsing van circulaire proef- en praktijkopstellingen t.b.v. studenten en publiek. Burgers voor De Kleine Aarde en Helicon wisselden ideeën uit over een gesloten kringloop voor een bierbrouwerij: verbouwing grondstoffen, composteren en vergisten (of andere techniek) van de restproducten. 3. Maris Projects en Helicon Boxtel hebben interesse in ruimte op DKA voor de plaatsing van een biovergister als pilot van Greentech. Dhr. Van Maris bracht tevens zijn ideeën in voor stroom en warmte voor wijkinstallaties in samenwerking met de omliggende wijken. 5
4. Jan van Liempt van In2 Ecobuildings: interesse in lidmaatschap voor gebruik van ruimte voor bijeenkomsten en demonstratie-opstellingen van installaties. Geven kennis, advies en cursus om woningen energie neutraal of energie leverend te maken. 5. Joost van der Pluijm van Innowater bracht ideeën in voor het recyclen van afval t.b.v. inkomsten voor de vereniging (zie bijlage 2). 6. Ingebracht idee: de bouw van ecohuizen , zoals het bestaande Ecopaviljoen van Ecodorp Brabant. 7. Transition Town Boxtel: interesse in lidmaatschap voor het gebruik van vergaderruimte e.a. activiteiten (bv. Groene Woudproject Circulaire Economie) in ruil voor b.v. denkkracht t.b.v. duurzaamheidskwesties.
Natuurpark 1. Werkgroep Natuur- en Landschapsbeheer Boxtel (WNLB), voorzitter Marco Meihuizen: interesse in lidmaatschap voor WNLB voor het gebruik van vergader-, expo- en opslagruimte in ruil voor duurzaam onderhoud natuurpark en bijdrage natuurontwikkeling. 2. Piet Rombouts: interesse in het opzetten van een bodemcentrum in samenwerking met maatschappelijke partners en bedrijven. Via dit centrum kennisdeling, educatie en presentatie over een gezonde en vruchtbare bodem. 3. Herenboeren Nederland, gesprek met Boudewijn Tooren: zij willen net als wij een sociaal-duurzame community. Het lijkt ons positief om toekomstige samenwerking te verkennen. 4. Martien Tholen, huidige imker: interesse in lidmaatschap voor het houden van bijen op DKA in ruil voor onderhoud van bijenhuis, de insectenhotels en de bijbehorende bloementuin en het geven van voorlichting aan publiek. 5. Pauline de Braak, imker: interesse in huur en lidmaatschap m.b.t. imkeren, moestuinieren en een aantal m2 winkel voor 2de handskleding. 6. Kees Schouwenaars: interesse om te ‘doneren in diensten’ voor de vereniging, bv. hulp bij onderhoud van het terrein.
6
Educatie 1. Anna van Duren, manager kinderopvangorganisatie uit Tilburg: Interesse in het huren van het Ecopaviljoen voor de opzet en exploitatie van een Natuur-BSO. Voor de buitenactiviteiten met haar kinderen zie ze ruime mogelijkheden voor samenwerking met andere verenigingsleden zoals bv. Dierenclub Boxtel. 2. Helicon Den Bosch: ziet mogelijkheid in samenwerking met vereniging via aanbod stagiaires Toegepaste Biologie t.b.v. natuuronderzoek op De Kleine Aarde. 3. Helicon Boxtel: stage- en werkplek d.m.v. proefopstellingen groene technologieën (zie pag. 6 ‘Circulaire toepassingen) en ook voor de opleiding Landbouw. 4. Eigen idee: dat studenten van St. Lucas als ‘YouTubers’ met grote regelmaat ‘vloggen’ over de activiteiten op DKA. Er is nog geen contact geweest met deze opleiding. 5. Idee van Leercafé Uden: ontwikkelen Leercafé Boxtel dat mensen samenbrengt om elkaars kennis en kunde te delen, op een laagdrempelige en wederkerige manier, via o.a. workshops en cursussen. 6. Eigen idee: koksopleiding voor jongeren, naar het concept van www.fifteen.nl. Fifteen biedt jongeren die voor grote uitdagingen hebben gestaan een kans om hun leven een andere wending te geven. Zij bieden een opleiding aan tot kok (mbo diploma niveau 2) met veel ruimte voor extra persoonlijke aandacht. 7. Leo Bakx: wil als lid van de vereniging of als huurder meerdaagse cursussen organiseren, o.a. over permacultuur. Vanuit kennis over het Europees subsidieprogramma Erasmus+, dat geld beschikbaar stelt voor ontwikkelingsmogelijkheden van mensen via onderwijs, opleidingen en niet-formeel leren. 8. Eigen idee: NME-educatie bieden we aan basisscholen op het natuurpark, verzorgd door verenigingsleden, we denken aan IVN en Het Bewaarde Land, Dierenclub Boxtel, Imkers e.d. 9. Dierenclub Boxtel: huidig gebruiker van de Het Dierenhuys, interesse in lidmaatschap voor gebruik van dit gebouwtje en het natuurpark voor de wekelijkse dierenlessen (voor kinderen van 6-12 jaar) in ruil voor onderhoud van dit gebouwtje, kippenhok en omliggende stukje park en het mee verzorgen van de dieren. Dierenclub Boxtel ziet volop mogelijkheden voor samenwerking met andere leden zoals de Natuur-BSO en Natuurpret. 10. Natuurpret: interesse in lidmaatschap voor gebruik van Dierenhuys en natuurterrein voor hun wekelijkse programma ‘Peuters in het wild’, in ruil voor onderhoud van dit gebouwtje en het omliggende stukje park.
7
Voeding 1. Eigen idee: exploitatie kas via gedeeltelijke verhuur van metermoestuintjes onder glas Onzemoestuinen.nl/metermoestuin (zie exploitatiebegroting bijlage 2). 2. Mars van der Brugge: wil als verenigingslid samen met anderen de "keuken" op touw te zetten. Bv. verzorgen van koffie/lunch en (vegetarische) maaltijden met ter plaatse gekweekte groente. Mogelijk in combinatie met voedselworkshops. 3. Eetbaar Boxtel: interesse om als lid van de vereniging een nieuwe thuisbasis en vergaderruimte te hebben. DKA biedt bovendien voor Eetbaar Boxtel allerlei mogelijkheden voor lokale voedsel- en plantactiviteiten. 4. Ingebracht idee: Interesse om als lid samen met andere liefhebbers wijnranken te plaatsen om jaarlijks een beperkte hoeveelheid Boxtelse wijn te maken. Wijn te verdelen onder tuinders en verkoop t.b.v. vereniging. 5. Verschillende huidige moestuinders op DKA willen vanuit vereniging activiteiten voortzetten om groente en kruiden te kweken voor eigen gebruik en ten behoeve van of verkoop door vereniging, in combinatie met o.a. kruidenworkshops . Vanuit gedeelde kennis, enthousiasme en ervaring binnen vereniging en met gezamenlijk onderhoud moestuin en aangrenzend gebied. 6. Hobby-bierbrouwers Ger Daverveld en Manus van Bommel: willen als lid van de vereniging graag doorgaan met bierbrouwen op DKA om daarmee een biologisch De Kleine Aarde-bier te brouwen, voor verkoop en gebruik door de vereniging. 7. Dick Vos: idee voor voedsel coöperatie en/of uitgifte plek op DKA van voedsel, om consument rechtstreeks te verbinden met biologische producent. Bv. Local2local.nl. Wil zich hiervoor inzetten vanuit het plan van Burgers voor De Kleine Aarde. Is zelf marktkoopman van biologische zuivel. 8. Ingebracht idee: interesse om als lid bijeenkomsten te organiseren waarvoor een voedingsgoeroe wordt uitgenodigd: “Samen koken met een gezonde voedingsheld".
8
Kunst & Cultuur 1. Idee Bob van Brunschot: het exposeren van werk (fotografie, beelden, schilderijen) op het natuurpark. Door kunstenaars die een duidelijke relatie hebben met o.a. het hergebruiken, recyclen van materialen, natuurbeleving, kleinschaligheid etc. Zo kan er een "ecologische” beeldentuin c.q. expoplek ontstaan. Als tegenprestatie laten zij werk achter op DKA, waarmee een permanente collectie ontstaat. 2. Kunstlicht ’99: Ziet mogelijkheden in plan, maar vindt het te vroeg om er verder over na te denken. 3. Gesprek met Peter van Oers, namens het informele kunst- en cultuur netwerk van Boxtel en Het Groene Woud: gaat de mogelijkheden bespreken voor culturele activiteiten op DKA.
Lichaam & Geest 1. Frouke Sikkema: intentie om Ecopaviljoen te huren. Wil graag (adem)meditatie-avonden geven in deze ‘mooie heldere ruime ruimte, met natuurlijke materialen en in natuurlijke en rustige omgeving’. 2. Anoniem: intentie om als verenigingslid dansbijeenkomsten organiseren, niet als lesjes maar met vooral veel fun en uitproberen: Dans je zelf. 3. Renate Kalkreuter: zou graag haar Tai Chi en Qi Gong lessen op DKA willen geven. Denkt aan lidmaatschap.
Ontmoeting & Inspiratie 1. Marlies Hobbelen: heeft ervaring met en ideeën voor exploitatie B&B/herberg, ze is ervan overtuigd dat dit iets moois kan worden voor het dorp De Kleine Aarde. En uiteindelijk ook voor Boxtel. 2. Eigen idee: Een tweede toegangspoort maken naar het terrein vanuit de wijk In Goede Aarde. De Kleine Aarde daarmee beter ontsluiten voor de wijk. 3. Buurtvereniging In Goede Aarde: wil graag terrein en Ecopaviljoen blijven gebruiken voor hun jaarlijkse activiteiten met 50 gezinnen. 4. Eigen ideeën: organisatie van buurtbijeenkomsten (bv. samen eten, samen vieren) en open dagen, informatieve markten, kleinschalige festivals. 5. Eigen idee: samenwerking verkennen met de ondernemersnetwerken vocboxtel.nl en jcidommelland.nl. 6. Ingebracht idee: DKA opnemen in fietsenknooppunt.
9
3. De vier randvoorwaarden In januari 2015 heeft de raad ingestemd met vier randvoorwaarden voor ontwikkeling van De Kleine Aarde, als volgt omschreven in de ‘besluitenlijst gemeenteraad’: 1. gedachtegoed van de Kleine Aarde (duurzaamheid) 2. gedachtegoed legaat van Cooth (educatie) 3. samenwerking zoeken met betrouwbare partijen 4. ontwikkeling moet budgettair neutraal verlopen Deze voorwaarden zijn niet verder gedefinieerd en er is niet bepaald hoe zwaar de vier voorwaarden wegen ten opzichte van elkaar. Dit geeft ruimte voor de eigen invulling van nieuwe initiatieven. Bijvoorbeeld voor het begrip ‘educatie’, zagen we vanuit de raad en de gemeente verschillende invullingen voorbij komen, namelijk ‘betrekken van kansarme jongeren’ en ‘betrekken van onderwijsinstellingen’. Dit laatste is te lezen in de uitnodiging van de beeldvormende vergadering van 5 januari 2016. Hieruit blijkt voor ons nogmaals dat er voor de raad een interessante uitdaging ligt om de ingediende plannen goed te beoordelen en een afgewogen keuze maken, die goed is voor de gemeente Boxtel en haar burgers. In dit hoofdstuk lichten we toe op welke manieren en in welke mate dit plan aan de vier randvoorwaarden voldoet. De ‘Verenigingsdoelen’ uit hoofdstuk 1 en de ‘oogst’ uit hoofdstuk 2 laten zien wat dit plan aan vele extra’s biedt, naast deze vier voorwaarden.
Voorwaarde 1: Duurzaamheid Bijdragen aan duurzaamheid (ecologisch en sociaal) komt tot uitdrukking in het beleid van de vereniging, verenigingsactiviteiten en in eigen activiteiten van leden en huurders. Ecologische duurzaamheid Burgers voor De Kleine Aarde wil voortbouwen op de duurzaamheidsdoelen van 40 jaar DKA: biologisch voedsel verbouwen, versterken biodiversiteit, duurzaam bouwen, energie opwekken met zon, wind en waterkracht, en het verkleinen van onze voetafdruk. Veel van deze doelen komen ook samen in begrippen van deze tijd: ‘circulaire economie’ en ‘biobased’. Met de nieuwe expertise, inspiratie en inzichten die hier uit ontstaan, is de ambitie van Burgers voor De Kleine Aarde om toe te werken naar gesloten kringlopen van energie, water, (natuurlijke) materialen en afval, toegepast in zowel de gebouwen als het park. Dit willen we ook zichtbaar maken voor anderen via o.a. proefopstellingen en praktijkvoorbeelden. Burgers voor De Kleine Aarde hebben met zowel Helicon Boxtel als In2Ecobuildings hierover ideeën met elkaar uitgewisseld (zie pag. 5 en 6). Verder willen we expertise in huis halen van bijvoorbeeld Metaboliclab.nl en turntoo.com. Ook de ‘deeleconomie’ wordt meer en meer zichtbaar in de samenleving onder het motto: Niet bezitten, maar delen’. Geheel passend bij de doelen van de vereniging behoort ook dit delen tot onze duurzame ambities: we delen goederen en binnen- en buitenruimtes voor zo optimaal mogelijk gebruik en zo weinig mogelijk verspilling. Met bovenstaande ambities kan De Kleine Aarde opnieuw een bron van kennis en inspiratie voor duurzaamheid zijn. Gelukkig zijn er al volop gerealiseerde projecten in de samenleving met minimaal dezelfde duurzaamheidsambities (bv. www.DeCeuvel.nl, Schoonschipamsterdam.org en rau.eu/liander en eva-lanxmeer.nl ), die ook voor ons een bron van inspiratie zijn.
10
Sociale duurzaamheid Met vele burgers, profit en non-profit partijen onderhouden en exploiteren we De Kleine Aarde. De creativiteit en kwaliteiten van de leden krijgen de ruimte en worden ingezet voor het sociaal-duurzame ‘dorp. Gezamenlijk staan we garant voor de realisatie van de verenigingsdoelen die het gemeenschappelijk belang dienen. Hiermee werken we toe naar een ANBI-status (zie regelgeving van Algemeen Nut Beogende Instelling). De organisatie van de vereniging is transparant, sociaal en de activiteiten thema’s zijn breed maatschappelijk. Mede hierdoor is de drempel voor allerlei partijen van klein tot groot om mee te doen laag. In ‘de geest’ van Legaat Van Cooth kunnen ook personen en groepen met bijvoorbeeld weinig financiële middelen of minder kansen meedoen en een gelijkwaardig aandeel aan de vereniging leveren.
Voorwaarde 2: Educatie Burgers voor De Kleine Aarde ziet volop gelegenheid voor basis- en middelbare scholen en voortgezet onderwijs uit Boxtel en Het Groene Woud. We zien mogelijkheden voor themabezoeken en stage- en werkplekken op het gebied van bijvoorbeeld natuureducatie, duurzaamheid, bouwen, culinair, zorg en landbouw. De vereniging zorgt voor de verbinding, waardoor onderwijs en andere leden elkaar kunnen versterken en samenwerken. Als studenten op schooldagen bijvoorbeeld gasten rondleiden langs proefopstellingen, dan kunnen andere verenigingsleden dit overnemen tijdens weekenden en schoolvakanties. Een ander voorbeeld is dat de vereniging bij meerdere leden een beroep kan doen op het geven van NME-educatie aan basisscholen. Ook cursussen en lesprogramma’s van verenigingsleden voor volwassenen en kinderen, dragen bij aan de educatieve invulling van de activiteiten. In hoofdstuk 2 staan bij ‘Educatie’ de intenties en ideeën tot nu toe.
Voorwaarde 3: Betrouwbare partij: De op te richten vereniging, is in meerdere opzichten een betrouwbare partij voor de gemeente Boxtel:
Er is sprake van één organisatie op één locatie, met vaste aanspreekpunten voor o.a. de gemeente, (potentiële) leden en huurders en gasten. De vereniging heeft een betrouwbare financiële basis (zie onderbouwing in bijlage 1, 2 en 3). De inkomsten komen uit vele bronnen, wat het risico op afhankelijkheid wegneemt. De uitgaven blijven beheersbaar, met name omdat er geen loondienst is. Verenigingsdoelen met de sociaal-duurzame beleidskaders worden vastgelegd in statuten om zo de koers en werkwijze voor de lange termijn te bewakende doelen en werkwijze van de vereniging dienen voor meer dan 90% het algemeen belang. Door ook te voldoen aan de overige regels willen we al in de fase van oprichting de ANBI-status verkrijgen. Zie regelgeving. Een erkenning als ‘goed doel’ vergroot de kansen op nieuwe leden, huurders en donateurs omdat er wordt samengewerkt aan een ideaal en vanwege de garantie dat het verdiende geld aan de juiste doelen wordt besteed. Deze garantie en het belastingvoordeel voor de schenker vergroot tevens de kansen op schenkingen. De op te richten vereniging heeft alle potentie om een veerkrachtige organisatie te worden. Omdat de vereniging door alle leden wordt gedragen en elk individu of groep brengt zijn/haar eigen kennis, creativiteit en kwaliteiten mee. Onderling zullen leden elkaar stimuleren en enthousiasmeren, niemand er alleen voor staat. Ook de netwerken van de leden kunnen worden benut om nieuwe leden, huurders, bezoekers, gasten en medefinanciers aan te trekken. De vereniging hanteert een transparante werkwijze door via de website continue inzicht te geven in bezetting van taken en binnen- en buitenruimtes. Elke gildepagina laat zien welke taken door wie zijn ingevuld en welke vacatures er zijn. Elke webpagina van ‘Gebouwen’ en ‘Natuurpark laat de bezetting zien via een ‘gebruikersplanning’. Transparantie is er ook vanwege de publicatieverplichting; een ANBI moet haar gegevens op elektronische wijze via internet openbaar maken.
11
Vanuit een heldere organisatiestructuur met Gildes worden alle verantwoordelijkheden en taken vastgelegd. Via individuele lidmaatschapsovereenkomsten worden afspraken gemaakt over de manier waarop leden hun bijdrage leveren en waarvoor zij verantwoordelijk zijn. De niet binnen de termijn uitgevoerde wederdiensten kunnen worden afgekocht. De communicatie binnen en tussen de verschillende gildes is ook een onderdeel van de organisatiestructuur. De vereniging streeft er naar om taken die een continue inspanning en terrein- of organisatiekennis vergen, met stabiele partijen in te vullen. Denk aan onderhoud park en gebouwen, dagelijkse coördinatie, bestuur van de vereniging, financieel beheer en communicatie. Zowel wederdiensten als de inkoop van arbeid is daarbij mogelijk. Verenigingsleden kunnen bovendien ook actief werven om vacatures in te vullen en ruimtes optimaal te bezetten. Dit draagt bij aan zo kort mogelijke openstaande vacatures voor een zo optimaal mogelijke exploitatie van park en gebouwen.
Voorwaarde 4: Budget neutraal De informatie die we ontvingen van de gemeente Boxtel en vonden op haar website over deze voorwaarde is als volgt: Budgettair neutraal betekent dat er ongeveer 1 miljoen euro terug moet vloeien naar de gemeente via een constructie die de meeste zekerheid geeft voor de gemeente. Het miljoen bestaat uit kosten van de afgelopen 5 jaren, gederfde inkomsten (in de begroting) en de boekwaarden. De erfenis van Dhr. Van Cooth kent op de gemeentelijke balans twee onderdelen: 1. De voorziening/het fonds Legaat Van Cooth. Dit is en blijft eigendom van de gemeente, is ons verteld. 2. Het eigendom van de boerderij en de ondergronden met een bepaalde boekwaarde. Deze mogen verkocht worden, samen met de overige gebouwen. Overname De Kleine Aarde door vereniging Om het miljoen voor de gemeente op te brengen werkt Burgers voor De Kleine Aarde toe naar de aankoop van De Kleine Aarde. Dit in samenwerking met een aantal partijen die specifieke panden willen aankopen en daarnaast actief willen participeren in de vereniging. Om de toekomst van het tweede deel van het legaat te waarborgen en het terrein als geheel bij elkaar te houden (panden en ondergronden), hanteren we daarnaast twee uitgangspunten: de gebruiksdoelen waarvoor de kopers de panden willen inzetten, moeten passen binnen de kaders van de vereniging. wanneer de eigenaar de panden weer zou willen afstoten, heeft de vereniging als eerste zeggenschap over het opnieuw inzetten van de panden. Vanuit bovenstaande insteek zijn wij met drie partijen in gesprek over aankoop/investering in specifieke panden: Partij 1: Stichting AVE: koop van de Van Cooth Hoeve. Na verbouwing tot 8 appartementen is het geschikt voor huisvesting van jonge mensen die uitsluitend onder begeleiding zelfstandig kunnen wonen. Hiervoor is een compleet bedrijfsplan met financiering door een woningbouwvereniging beschikbaar. Dit plan is opvraagbaar. Partij 2: heeft interesse in de koop van het woonhuis van de Van Cooth Hoeve en om zich met werk te binden aan de vereniging. Partij 3: Wouter Klijn, koop van en investering in de landbouwschuur. Zie bijlage 5 over gebruiksdoel. Als de aankopen doorgaan, levert dit een minimaal bedrag van € 700.000,- op voor financiering van het miljoen. Pas na taxatie van de panden is verdere specificatie mogelijk.
12
Voor het resterende bedrag van € 300.000,- zijn er verschillende mogelijkheden. Met optie 4 is het hoe dan ook te realiseren binnen de exploitatiebegroting (zie bijlage 1). € 300.000,-
Optie 1: Samenwerking met partijen die exploitatie van (een deel van) gebouwen op zich nemen. Optie 2: Verkoop van panden aan partijen die zich aan vereniging willen binden. Optie 3: Uitgifte van Obligatielening. Optie 4: Banklening (ASN-bank, Triodosbank, Rabobank Hart van De Meierij).
13
4. Vervolgstappen Als gemeente kiest voor dit plan en er een principeakkoord is, gaan we verder met: Uitwerking financiering met betrokken partijen. Evt. aanpassen bestemmingsplan en aanvraag vergunningen. Uitwerking (juridische) organisatiestructuur en formele oprichting vereniging. Organisatie startbijeenkomsten organiseren met mensen die willen meehelpen bij de opstart vereniging. Formeren bestuur, waarbij de huidige kerngroep een tijdelijk bestuur kan samenstellen. Uitwerking beleidskaders door tijdelijk bestuur en ‘commissie van aanname’ samenstellen. Commissie van aanname start de gesprekken met de potentiële leden en huurders. Deze beoordeelt of: o de beoogde activiteit binnen de gestelde kaders vallen o er op het natuurpark en in de gebouwen hiervoor ruimte beschikbaar is en in balans met andere activiteiten o er overeenstemming kan worden bereikt over een passende wederdienst Taken met bijbehorende verantwoordelijkheden uitwerken en verdelen over de gildes. Taken die niet worden uitgevoerd door wederdiensten, zullen na oprichting (tijdelijk) worden uitbesteed aan zzp-ers en bedrijven. De structuur van gildes met bijbehorende taken bepalen de bedrijfsvoering van de vereniging (zie bijlage 6).
14
Bijlage 1: Exploitatiebegroting Vereniging De Kleine Aarde Zie de pagina’s hierna voor de uitwerking van de bedragen
Inkomsten
1e jaar na start in euro’s
vanaf 2e jaar in euro’s
Lidmaatschapsgelden
12.000
20.000
Huurinkomsten
62.000
80.000
Begeleiding dagbesteding
14.000
14.000
Textielcontainers e.a. recycling
6.000
8.000
Verkoop verenigingsproducten
1.000
2.000
Belastingvrije donaties en schenkingen
30.000
50.000
Totaal BASISINKOMSTEN
125.000
174.000
Crowdfunding
25.000
25.000
Subsidies en fondsen
80.000
80.000
Totaalinkomsten t.b.v. investeringen en projecten:
105.000
105.000
Uitgaven
1e jaar na start in euro’s
vanaf 2e jaar in euro’s
Verzekeringen en belastingen
8.000
8.000
Energie- en waterkosten
8.000
6.000
Aflossing en rente lening 300.000
15.000
15.000
Budget Gildes
25.000
40.000
Inkoop arbeid
60.000
50.000
Totaal BASISUITGAVEN:
116.000
104.000
Opstartkosten
25.000
-
Investeringen zijn nog onbekend en afhankelijk van de inkomsten en investeringsmogelijkheden.
?
?
15
Bijlage 2: Toelichting inkomsten exploitatiebegroting 1ste jaar Lidmaatschapsgelden: € 12.000, Klein lidmaatschap à € 75,- voor m.n. particulieren en incidenteel gebruik. Doel eerste jaar 60 leden en vanaf tweede jaar 120 leden. Groot lidmaatschap à € 300,- voor m.n. voor zzp-ers, bedrijven voor regelmatig ruimtegebruik. Doel eerste jaar 25 leden en vanaf tweede jaar 50 leden. Huurinkomsten: € 62.000, Vaste huurders gebouwen: huidige huurders en intentie € 29.000,- per jaar. Er is meer kantoorruimte beschikbaar voor permanente verhuur maar dat is nog niet ingevuld en daarom niet opgenomen in de prognose. Losse huurders gebouwen. Voor verhuur van binnen- en buitenruimtes kunnen we gebruik maken van online portals zoals o.a. seats2meet en seatsforsilence. Denk aan verhuur zonnezaal als vergaderruimte, tafels in het ecocafé per uur (bestaand concept), Ecopaviljoen en buitenruimtes (seats to silence). Schatting: € 6.500,- Huurders m2 kas: minimaal de helft van de kas kan verhuurd worden aan 60 particulieren à 8 m2 € 14.000,-. Mogelijk in samenwerking met Eetbaar Boxtel. Herberg: gebaseerd op de ervaring van Triple E kan de verhuur via airbnb in het eerste jaar gemiddeld 3 boekingen per week opleveren: € 7.500,-. Winkel m2 verhuur: € 5.000,- Bv. particulieren of zzp-ers kunnen vierkante meters winkel huren (vloer-, wanden plafondoppervlak), waarmee hun producten in de verenigingswinkel verkocht kunnen worden (gebaseerd op een bestaand concept). Opbrengst uit begeleiding dagbesteding € 14.000,Een bron van inkomsten voor de vereniging is ook de begeleiding bij de dagbesteding van de 8 bewoners. Berekening dagbesteding jongeren: €45,00 PGB per dagdeel x2 = €90,00 per dag voor een persoon. Gemiddeld 6 dagdelen per week wordt € 270,00 per persoon. Bij deelname van alle 8 bewoners 8 x € 270,00 = dat € 2.160,00 per week. Aantal werkbare weken 40 x €2.160 = € 86.400,00 per jaar. Dit bedrag is exclusief de loonkosten van de begeleiders. Opbrengsten uit ingezamelde recyclingsproducten: € 6.000,De plaatsing van twee textielcontainers kan de vereniging ca. € 6.000,- opleveren. Inzameling en recycling van afval kan verder worden uitgewerkt en ook een permanente bron van inkomsten worden. Verkoop verenigingsproducten: € 1000,Verkoop van De Kleine Aarde Bier; fruit, groenten, kruiden en bloemen uit de moestuinen, pluktuinen, boomgaard en kas € 800,Belastingvrije donaties en schenkingen: € 30.000,Met een ANBI-status zijn schenkingen voor de schenker aftrekbaar. We kunnen werven voor eenmalige schenkingen zoals nalatenschap of periodieke schenkingen van donateurs. Het oude donateursbestand ‘Vrienden van De Kleine Aarde’ is digitaal beschikbaar bij een uitgever. Zowel de uitgever als een voormalig medewerker van De Kleine Aarde hebben hulp aangeboden om dit bestand eenmalig aan te spreken voor dit nieuwe plan. Voorheen had DKA minimaal 7.000 tot max. 14.000 donateurs à €25,-. Hiervan afgeleid komen we tot klein en groot lidmaatschap:
Donateurs Klein à € 30,- per jaar. Dit donateursabonnement geeft bv. toegang tot het park en evt. evenementen of korting bij huur ruimtes of workshops. 600 donateurs x 30 = € 18.000,16
Donateurs Groot à € 60,- per jaar. Dit donateursabonnement geeft bv. toegang tot het park en evt. evenementen of een waardebon voor een overnachting in de herberg. 120 donateurs x € 60,- = € 7.200,-
Crowdfunding: € 25.000,Crowdfunding is ook een reële optie om geld in te zamelen voor bv. een startkapitaal of een kapitaal voor bepaalde projecten. Expertise en ervaring hierover is binnen onze groep aanwezig. Fondsen en subsidies: € 80.000,Tijdens het veldwerk hebben we een door het streekhuis Het Groene Woud georganiseerde informatieavond over fondsenwerving bijgewoond. Ook verkregen we informatie via een fondsenspreekuur van More Projectbegeleiding uit Best. Na oprichting van de (coöperatieve) vereniging voor De Kleine Aarde, zijn er vanuit de sociaal-duurzame doelstellingen, ANBI-status en maatschappelijke activiteiten van leden, meerdere ingangen voor mee-financiering van fondsen en subsidies. Te denken valt aan bedragen van € 20.000,- tot € 200.000 per jaar. We gaan voor het eerste jaar uit van € 80.000,-. In bijlage 4 staan een aantal mogelijke fondsen. Echter bestaan er meer dan duizend fondsen en subsidieregelingen. Informatiebronnen hiervoor zijn bv. Het Fondsenboek, Finportal, Subsidies van de Europese Unie en het ondernemersplein. Het is dus zeer de moeite waard om continue te werven; een arbeidskracht kan betaald worden uit de opbrengsten (provisiebasis).
17
Bijlage 3: Toelichting uitgaven exploitatiebegroting Opstartkosten € 25.000,Bij de oprichting van de vereniging worden meteen kosten gemaakt voor bv. juridische hulp bij het opstellen van overeenkomsten, notariskosten en PR-kosten. Ook bij de start is er een budget nodig voor bv. inkoop materialen en arbeid. Verzekeringen en belastingen: € 8.000,Dit bedrag is afgeleid van uitgaven tussen 2011 en okt. 2014 voor deze post, zoals vermeld in een verantwoordingsdocument van de gemeente Boxtel, als bijlage bij de raadvergadering januari 2015. Aangezien verdere informatie tot op heden nog ontbreekt, is dit bedrag een schatting. Energie- en waterkosten: € 8.000,Dit bedrag is eveneens afgeleid van uitgaven voor deze posten tussen 2011 en okt. 2014. Echter verwachten we dat deze kosten het eerste jaar minder zullen zijn, als de Van Cooth Hoeve en de landbouwschuur worden gerestaureerd en mogelijk buiten de exploitatie van de vereniging vallen. Vanaf het tweede jaar zetten we in op vervanging van fossiele brandstoffen voor schone energiebronnen. Binnen onze groep zit een van de nieuwe adviseurs op dit gebied die momenteel worden opgeleid via een cursus van Urgenda. Inkoop arbeid: € 60.000,20 uur per week x 50 euro = € 60.000,- per jaar. Het is afhankelijk van welke zaken je kunt dekken met wederdiensten. Budget t.b.v. Gildes: € 25.000,Denk aan inkoopkosten zoals materialen, pr-middelen, reparatie- en onderhoudskosten. Investeringen Dit wordt de verantwoordelijkheid van het Gilde van ontwikkeling. Te denken valt aan investeringen om gebouwen te renoveren en/of herinrichten en (verder) energieneutraal te maken. Investeringen zijn nog onbekend en afhankelijk van de inkomsten en investeringsmogelijkheden.
18
Bijlage 4: Fondsenwerving Na oprichting van de vereniging voor De Kleine Aarde, zijn er vanuit de sociaal-duurzame doelstellingen, ANBI-status en maatschappelijke activiteiten van leden, meerdere ingangen voor mee-financiering van fondsen. We geven hieronder een eerste overzicht van mogelijkheden. Stichting Doen Stichting DOEN is er van overtuigd dat een groene, sociale en creatieve samenleving mogelijk is. We zien dat er veel mensen zijn die vanuit ondernemerschap actief werken aan innoverende oplossingen voor een betere wereld. Deze mensen zijn niet zomaar ondernemers maar helden! Zij lopen voorop, durven risico te nemen en veroorzaken verandering. Ook doorbreken zij oude structuren en zorgen ervoor dat er nieuwe perspectieven ontstaan op bestaande problemen. DOEN ondersteunt mensen en organisaties die:
sterk gericht zijn op het bedenken, ontwikkelen en uitvoeren van vernieuwende initiatieven in duidelijke samenhang met hun omgeving; in staat zijn verschillende bronnen van financiering aan te boren; bereid en in staat zijn hun werkwijze aan te passen als blijkt dat iets anders beter werkt.
Voor alle door DOEN ondersteunde initiatieven geldt dat ze onvoorwaardelijk zijn in hun doel om een bijdrage te leveren aan de groene, sociale en/of creatieve samenleving. Triodos Foundation De Foundation beheert schenkingen en verricht donaties aan duurzame initiatieven. Als u geld wilt schenken, helpt Triodos Foundation u de juiste schenkvorm te vinden en zorgt ervoor dat uw geld op de juiste plek terecht komt. Zoekt u financiële ondersteuning van een duurzaam initiatief waar u actief bij betrokken bent, dan kunt u, als uw initiatief bij de doelstellingen van Triodos Foundation past, een aanvraag indienen. VSB-fonds VSB-fonds zet zich in voor een samenleving waaraan iedereen actief deelneemt. Een samenleving waarin ieder mens onderdeel is van een groter geheel, een eigen plek heeft en erkenning krijgt. Zodat iedereen zich kan ontwikkelen en zelf ook een bijdrage kan leveren. Om dit te bereiken ondersteunt VSB-fonds projecten die erop gericht zijn mensen te inspireren, met elkaar in contact te brengen en hen bewust te maken van zichzelf en hun omgeving. We ondersteunen projecten die mensen in staat stellen om mee te doen aan het sociale en economische leven. Projecten die als doel hebben mensen zelfbewuster en krachtiger te maken, zodat ze als verantwoordelijk burger een bijdrage kunnen leveren aan een samenleving waarin iedereen tot zijn recht komt. We kiezen voor projecten die zich richten op mensen die zonder extra steun niet of met grote moeite kunnen meedoen aan de samenleving. Soms staan fysieke, verstandelijke of psychische beperkingen in de weg. Soms zijn het levensomstandigheden of vooroordelen en onbegrip en dreigen mensen te worden uitgesloten. VSB-fonds is actief op drie werkterreinen: Ontmoeting leefwerelden, Kwaliteit van leven, Arbeid en vrijwillige inzet. Het Oranje Fonds Het Oranje Fonds is het grootste nationale fonds op sociaal gebied en laat Nederland van zijn beste kant zien. Per jaar besteedt het ongeveer € 32 miljoen aan organisaties en initiatieven die de sociale cohesie versterken in Nederland en in het Caribische deel van het Koninkrijk. Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima zijn beschermpaar van het Fonds.
19
Anton Jurgens Fonds Het Anton Jurgens Fonds zet zich in om kwetsbare mensen op een ondernemende wijze een kans te geven zich op sociaal en economisch gebied te ontplooien. Daartoe ondersteunt het AJF innovatieve initiatieven die mensen door middel van een werksituatie de mogelijkheid bieden om (weer) deel te nemen aan de samenleving. Deelname aan de arbeidsmarkt helpt mensen om een stap te zetten in de richting van zelfredzaamheid. En niet alleen in financiële zin; arbeidsparticipatie stimuleert ook de motivatie, betrokkenheid en een positieve levenshouding. Het AJF streeft ernaar om een partner te zijn in initiatieven, waarbij de doelstelling is om een maatschappelijk rendement voor de lange termijn te realiseren. Het AJF geeft daarbij de voorkeur aan business modellen die behalve dat zij sociaal rendement opleveren - de potentie hebben om minimaal 50% van de bedrijfskosten te dekken uit commerciële inkomsten. Hiermee stimuleren we de onafhankelijkheid van geldschieters, in plaats van deze in stand te houden. Buurtnatuurfonds Provincie Noord-Brabant / Prins Bernhard Cultuurfonds Een buurtfonds voor buurtnatuur- en buurtwaterprojecten, op dezelfde manier als het al bestaande buurtcultuurfonds. Dat is de nieuwe loot aan de stam van de samenwerking van de provincie Noord-Brabant en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Straattoneel, een buurtopera, kunst in de wijk: Brabanders die werk maken van leefbare buurten door de inzet van kunst en cultuur, kunnen sinds 2011 rekenen op steun van het Buurtcultuurfonds van de provincie Noord-Brabant. De provincie gaat door met dit buurtcultuurfonds en start een nieuw fonds voor natuurprojecten in de buurt. Daarmee krijgen ook burgerinitiatieven ondersteuning op het gebied van natuur- en waterprojecten om de leefomgeving groener te maken. “Net als het buurtcultuurfonds is ook dit fonds bedoeld om ideeën te realiseren die bijdragen aan ontmoeting en verbinding binnen wijken, tussen generaties, culturen en kunstvormen. Waar mensen elkaar vinden, ontstaan niet alleen mooie projecten, maar wordt ook meteen de sociale veerkracht versterkt. Samen staan mensen echt sterker”, licht gedeputeerde Henri Swinkels (Leefbaarheid en Cultuur) de plannen toe.
20
Bijlage 5: Participatievoorstel Wouter Klijn (Strobouwer.nl) Als zelfstandige strobouwer richt ik me o.a. op:
advies en cursus geven(en ontwikkelen) in het bouwen met stro opzet van een open-source bio-based element voor gevel renovatie ondersteunen van onderwijs instellingen met het integreren van “bouwen met bio-based materialen” (TUDelft, HS Rotterdam, Avance Hogeschool Breda) ondersteunen van Europees netwerk van professionals oprichting van Europese vereniging van strobouw organisaties (ESBA)
(3 stappen voorwaarts en weer 2 terug: voor onze klimaatdoelen isoleren extra met voornamelijk materialen die veel fossiele grondstoffen vergen en CO2 uitstoot geven. Met Stro kan het anders.) Nu heb ik een werkplaats / cursusruimte in Tilburg. Deze zou ik graag verkopen om binnen het initiatief van Burgers voor DKA te investeren in de tuinschuur als nieuwe cursus ruimte. Dit pand kan heel goed dienen als voorbeeld voor bio-based renovatie en kan tegelijk dienen als werk en trainingsruimte, enz. Het is de Deeleconomie van het nagroeibaar bouwen die me inspireert. Een gemiddelde boormachine wordt tijdens zijn hele levensduur 13 minuten gebruikt. Een auto staat bij normaal verbruik 90% van de tijd stil. Mijn werkplaats is meer dan 95% van de tijd niet in gebruik. Ik zoek verandering in deze verspilling, ik zoek een omgeving die daarvoor de kansen biedt. DKA geeft een kans voor zowel een ruimte als ook een omgeving en de noodzakelijke verbinding om met elkaar deze waardevolle zaken te leren en te ervaren hoe een “Deeleconomie” werk. Er zijn kansen genoeg. Een actueel voorbeeld: Op 18 jan. 2016 presenteert een groep uit de strobouw *) aan het COA een voorstel om invulling te geven aan hun oproep voor innovatieve ideeën voor de huisvesting van de grote aantallen vluchtelingen. Het voorstel is om samen met vluchtelingen te leren bouwen met natuurlijke materialen. De Kleine Aarde zou dienst kunnen doen als een van de locaties om invulling te geven aan het uitwerken van dit plan voor kennis overdracht en ervaring opdoen: Samen leren en ervaren en weer verder doorgegeven hoe dit wel of niet gaat. Dus niet bouwen om te wonen maar leren om te bouwen aan het leven met elkaar. “We leren onze kinderen om met anderen te delen, maar zodra we groot zijn vergeten we zelf hoe dat ook alweer moest.”
)* Dit is een werkgroep bestaande uit: Eric Verheijen (www.via-verheijen.nl), Marcel Zwart (Nodes), Idco Duijnhouwer, Joost Valk (www.vitalplaces.eu), Paul Zwetsloot (www.lisseduurzaam.nl) en Wouter Klijn.
21
Bijlage 6: Organisatiestructuur vereniging met gildes, als basis voor opstartfase
22
