2-longchair CRUZ Strak vormgegeven model met robuuste poten. In diverse kleuren uit Stofgroep 2.
Normaal
1095.-
799.-
reformatorisch familieblad
Nu
3+2 DALLAS Comfortabel bankstel, verkrijgbaar in meerdere kleuren uit Stofgroep 1.
ad
voorra llen op e d o Alle m ertijd ten lev 2 minu
Hertrouwen?
Evangelist
„Je moet het verleden niet willen uitwissen”
Rasak Avakthi: „De Heere heeft mij bewaard”
Extra katern over trouwen
DAG
Normaal
Dit zijn
enkele slechts
elden
voorbe
Normaal
1195.-
JAARGANG
»
Koop nu betaal later
33E
699.--
Nu
»
599.-
Nu
2015
795.-
NUMMER
2-longchair SEATTLE Stijlvolle opstelling met een combinatie van verschillende stofferingen in Sussy.
Bruiloft:
Met relaxsysteem!
L
OFAS.N
SANDS W.SEAT
WW
Normaal
1095.-
799.--
Nu
Met 2 relaxelementen
MODEL LUCCA Relaxmodel met uiterst comfortabele zit. In diverse kleuren Elephantstof. 3 of 2 zits inclusief 2 geïntegreerde relaxsystemen.
ALKMAAR, Koedijkerstraat 2
EINDHOVEN, Kanaaldijk-Noord 5
NIEUWEGEIN, De Liesbosch 72
AMERSFOORT, Amsterdamseweg 37a
GRONINGEN, Energieweg 13, Hoendiep
SLIEDRECHT, Conradstraat 8
ASSEN, Borgstee 7
HEERLEN, In De Cramer 74, Woonblvd Heerlen
OOSTERHOUT, De Meerstoel 14, Woonblvd
CAPELLE A/D IJSSEL, Lylantsebaan 7a
HENGELO, Wegtersweg 82
UDEN, Industrielaan 20, Woonboulevard
DEVENTER, Essenstraat 15, de Snipperling
HOOGEVEEN, Groenewegenstraat 23-25
VEENENDAAL, Schoolstraat 100
DRACHTEN, Dr. M.L.Kingsingel 10
MAASSLUIS, Noordzee 10
ZEVENAAR, Edisonstraat 26, Meubelstraat
DEN HAAG, Waldorpstraat 144, Megastores
MIJDRECHT, Rendementsweg 10b
ZALTBOMMEL, Van Voordenpark 21
MAANDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 21.00 UUR, ZATERDAG 9.00 - 17.00 UUR. ZONDAG ALTIJD GESLOTEN
ZOETERWOUDE, Hoge Rijndijk 307
Seats and Sofas en A Giant Take-Away zijn als woordmerk geregistreerd. Het logo van Seats and Sofas is als beeldmerk geregistreerd. Deze reclame-uiting is gedeponeerd, het kopiëren of dupliceren zonder schriftelijke toestemming van Seats and Sofas is wettelijk verboden. Prijs- en modelwijzigingen alsmede zet- en drukfouten voorbehouden. Aanbiedingen geldig zolang de voorraad strekt. De afbeeldingen zijn niet bindend en kunnen afwijken van de specificaties. Actie niet geldig in combinatie met andere acties.
mode,
tips,
anekdotes en
lessen uit de
Bijbel 21 oktober 2015 . 33e jaargang nr. 2 . losse nummers € 3,95.
*
Agatha Verhoeven-Cornet verloor negen jaar geleden haar man.
hertrouwen
Wel of niet
hertrouwen Wanneer de partner wegvalt, kan de eenzaamheid zwaar drukken. Financiële problemen bij vrouwen en een zware huishoudelijke last bij mannen verergeren de situatie. Hertrouwen of niet? „Druk een tweede huwelijk niet ten koste van alles door.” tekst Ad Ermstrang beeld Sjaak Verboom
9
naar een
op zoek
onbekende God Vanaf haar vroege jeugd voelde Anita van der Maas een leegte in haar hart, die door alle rituelen in de Rooms-Katholieke Kerk niet werd weggenomen. Omdat de Heere Jezus er ten diepste geen plaats had, weet ze nu. „Hij is de Weg, de Waarheid en het Leven.” tekst Huib de Vries foto’s Tineke van der Eems
24
terdege • 21 oktober 2015
portret
„De Bijbel ging nooit open”
dsaddasjkh sajhdhjkdjhksadsajhk dskjakjdakljdajsl
25
Francis wil maatwerk leveren. „Tekst alleen is genoeg, er hoeft geen beeld bij”
Ook de kleine momenten worden vastgelegd.
„Mensen gaan mijn schrijfstijl herkennen.”
36
terdege • 21 oktober 2015
weddingwriter
Schrijver op een bruiloft
Ze dacht haar vak zelf uit en is de enige wedding writer van Nederland: Francis Boer. „Ik kan zo genieten van goed geschreven woorden. Taal leert mensen anders te kijken naar de dingen. Die extra dimensie wil ik bruidsparen meegeven.” tekst Henrieke van Dam beeld Anton Dommerholt
D
aar loopt ze, haar arm gehaakt door die van haar vader, over het versierde middenpad. Ze ziet niet dat mensen glimlachen en elkaar verrast aanstoten, maar richt zich op de man voor zich. Hij zoekt haar ogen en vindt, zo toont de plotse glinstering in zijn ogen. Francis (25) maakt foto’s in tekst. Want wat is er mooier dan het vangen van momenten in taal. „Tijdens mijn studententijd maakte ik veel prachtige bruiloften mee. Ik zag fotografen aan het werk – zij legden momenten van de dag voor altijd vast. Dat wilde ik ook. Maar mijn expertise ligt niet in het foto’s maken. Wel genoten de mensen van de kleine verhaaltjes die ik soms schreef. ‘Dit moet te combineren
zijn’, dacht ik. Een bruiloft moet je niet alleen kunnen terugkijken, maar ook kunnen teruglezen. Zo begon het.”
Maatwerk
Inmiddels heeft de Utrechtse, afgestudeerd historica, één bruiloft op papier vastgelegd; twee andere staan op de planning. Ze is haar nieuwe bijbaan nog aan het vormgeven: „Maak ik een document met quotes of toch maar een lopend verhaal? Ga ik op de dag zelf al wat citaten voorlezen of wordt het een boekje, zoals het fotoalbum achteraf?” lacht Francis. „Wel merk ik dat ik meteen voel wat ik van de dag wil vastleggen. Dat zijn de hoogtepunten maar ook de kleine momenten, die je als bruid en bruidegom niet meekrijgt, omdat je de dag in een roes beleeft. De
traan van een tante of de opa’s die grapjes staan te maken.” Tijdens de hele trouwdag houdt Francis haar minilaptop bij zich om aantekeningen te tikken. Alleen tijdens de kerkdienst schrijft ze mee met pen en papier. „Om anderen niet te storen.” Francis wil maatwerk leveren. „Daarom is mijn schrijfstijl
“Persoonlijk wordt het altijd”
terdege • 24 december 2015
37
Rasak Avakthi In 1955 werd Rasak Avakthi als Koerd geboren in het noorden van Irak in Kirkuk, maar hij groeide op in de hoofdstad Bagdad. Hij werd soldaat, zat verschillende keren in gevangenissen en vluchtte in 1990 met zijn vrouw en kinderen naar Nederland. Zij gingen in Staphorst wonen. In ons land leerde hij de Bijbel kennen. Sinds hij tot geloof kwam, evangeliseert Avakthi voor onder meer de stichting Gave onder vluchtelingen en asielzoekers. Hij leeft van giften.
interview
„”Toen Saddam vlakbij was, deed ik niets”
De dood voor ogen In Irak en Iran keek Rasak Avakthi verschillende keren de dood in de ogen. Als soldaat, maar ook in gevangenissen. De martelingen waren zo erg, dat hij een zelfmoordpoging deed. In 1990 dreef de angst voor de dood hem, samen met zijn gezin, naar Nederland. Hier leerde Avakthi „als grootste van de zondaren” de Heere Jezus kennen. Sindsdien is hij evangelist onder vluchtelingen. „Het allerbelangrijkste, het allermooiste is om te vertellen van de Heere Jezus.” tekst Henk van den Berge beeld Anton Dommerholt
43
de dominee
54
terdege • 21 oktober 2015
Een groot man, die klein eindigde Dankzij het gezin waarin hij opgroeide, hoorde ds. N. den Ouden een veelheid aan predikanten. Aan het merendeel denkt hij met respect terug, maar weinigen stempelden hem meer dan dr. C.A. Tukker, die hij via prekenbandjes leerde kennen. „Het Woord gaat bij hem op een heel nieuwe manier voor je open.” tekst Huib de Vries foto’s Sjaak Verboom
M
et dankbaarheid denkt ds. N. den Ouden terug aan het milieu waarin hij opgroeide. „In mijn ouderlijk huis was de vreze Gods. Mijn vader is meer dan veertig jaar bestuurslid geweest van de evangelisatie in Lekkerkerk. Met bid- en dankdag werd het huis min of meer ontruimd en voorzien van klapstoelen. Tussen de diensten kwamen kinderen van God op bezoek, om na te praten over de dienst en te vertellen wat er in hun hart leefde.” De huisgodsdienst – „Elke avond gingen we met z’n allen op de knieën; er werd bij ons ook veel gezongen” – en het positieve gezelschapsleven zetten een stempel op de kinderen Den Ouden. De drie zoons werden predikant. In de Nederlandse Hervormde Kerk, dat sprak voor zich. „We hebben van jongs af meegekregen dat we op een vluchtheuvel zaten. Altijd was er het heimwee naar het volle kerkelijke leven, binnen de kerk der vaderen. Het gebeurde wel dat we doordeweeks drie avonden een kerkdienst in een
hervormde gemeente bezochten. Op zaterdagavond gingen we vaak naar gezelschappen. De mensen die ik daar leerde kennen en de sfeer die ik er inademde, hebben een stempel op mijn leven gezet.” Toch was er niemand die hem ingrijpender beïnvloedde dan dr. C.A. Tukker. „Zijn naam hoorde ik voor het eerst op de protestants-christelijke middelbare school in Lekkerkerk. Ik kwam daar vrijmoedig voor mijn overtuiging uit. Op een dag kreeg ik van een klasgenoot een cassettebandje met een preek van Tukker. Die heb ik ’s avonds meteen beluisterd.”
Majesteit
Zelden maakte een preek zo veel indruk op de tiener. „De tekst was uit Handelingen. ‘Deze heeft God door Zijn rechterhand verhoogd tot een Vorst en Zaligmaker, om Israël
“De exegese was zeer grondig en origineel”
te geven bekering en vergeving der zonden.’ Heel die preek ademde de majesteit van God, de heerlijkheid van Christus en een diepe doorleving daarvan. Geen kwaad woord van andere predikanten die ik in die tijd hoorde, maar Tukker raakte me op een bijzondere wijze. Dat heb ik nog steeds. Het Woord gaat bij hem op een heel nieuwe manier voor je open. Als ik wat van mezelf ga denken, word ik door het luisteren naar zijn preken, via de website pastoralepreken.nl, weer met twee benen op de grond gezet.” Als hij probeert te ontleden waarin de kracht van Tukker lag, wijst de hersteld hervormde predikant van Sint Maartensdijk als eerste op de exegese van de Bijbeltekst. „Daarin was hij zeer grondig en origineel, zonder speculatief te worden. Die uitleg wist hij te verbinden met een diep bevindelijke toepassing, waardoor ook de snaren van het hart mee gingen trillen. Hij was tegen het opnemen van preken, maar her en der gebeurde het gelukkig wel, dus alles wat er aan 55
„Koning en koningin gaan op staatsbezoek naar China”
86
terdege • 21 oktober 2015
koningshuis
Bijeenkomst over China en Nederland in Leiden.
Koningspaar druk met China en VN September is voor koningin Máxima de maand van Prinsjesdag en de VN. In New York ontmoet ze regeringsleiders, die afkomen op de jaarvergadering van de VN, waar de koning een toespraak houdt. Oktober staat in het teken van het staatsbezoek aan China. tekst Josine Droogendijk beeld ANP
87
Noodgedwongen huren Huren is voor hen vermoedelijk duurder dan een hypotheek. Toch konden Eelco en Willie van Voorst niet anders. „We hopen de komende jaren alsnog een woning te kunnen kopen.” tekst Ad Ermstrang beeld Tineke van der Eems
terdege • 21 oktober 2015
Huren of kopen?
Huren Voordelen: • Als huurder heb je de wettelijke huurbescherming. Een verhuurder kan niet zomaar het huurcontract opzeggen; • B ij een laag inkomen de mogelijkheid tot huursubsidie/huurtoeslag; • M aximale flexibiliteit bij verhuisplannen; • A ls huurder hoef je geen (groot) onderhoud aan de woning uit te voeren. Dat dient de eigenaar of verhuurder te doen.
Z
e kennen elkaar al vanaf de schoolbanken. Op het Van Lodenstein College in Hoevelaken sloeg de vonk over tussen Eelco (nu 21) uit Maartensdijk en Willie (20) uit Lunteren. De verkering bleef, ook toen Eelco een opleiding tot verkoopspecialist aan een ROC in Hilversum volgde. Hij werkte jarenlang in een snijkeuken van een groentewinkel in Maartensdijk, maar stapte recent over naar een groothandel in Utrecht-Bunnik. Zij deed aanvankelijk de slagersvakschool, maar moest daarmee stoppen toen tijdens haar werk bleek dat ze last heeft van het zogenaamde slagersexceem. Ze volgde ook een detailhandelsopleiding en ging werken bij een kaas-delicatessenzaak in Utrecht.
Onvoldoende hypotheek Vorig jaar trouwden ze. „Kopen was geen optie”, aldus Willie. „We wilden graag in Maartensdijk gaan wonen, maar de meest simpele
woningen kosten hier minstens 2 ton.” Hun spaargeld was beperkt en hun loon nog relatief laag, zodat ze niet in aanmerking kwamen voor voldoende hypotheek. Ze konden een woning boven een bedrijfspand huren. Na de geboorte van Wilhelm (nu 10 maanden) zagen ze om naar wat anders. „Via via hoorden we dat er een woning particulier zou worden verhuurd.” Zo belandden ze in een hoekwoning in een van de nieuwbouwwijken van het Utrechtse dorp. Ze betalen nu een maandelijkse huurprijs van 875 euro. „Misschien in de particuliere verhuur geen bijzonder hoog bedrag, maar voor ons is het wel veel.” Heel even hebben ze overwogen om Maartensdijk te verlaten en goedkopere oorden op te zoeken. „In de omgeving van Woudenberg en Renswoude bijvoorbeeld zijn de woningen al gauw een procent of tien goedkoper. Ook Ede is minder duur dan Maartensdijk. Veel jonge stellen trekken hier weg
omdat ze geen huis kunnen kopen.”
Kerk en school
Een moment kwam ook Hilversum in beeld. „Daar was een woning te koop voor pakweg 125.000 euro. Maar er moest werkelijk van alles aan gebeuren. Bovendien wilden we eigenlijk niet echt weg. Hier hebben we onze kerk, de hersteld hervormde gemeente. En, als Wilhelm wat groter wordt, een geschikte school.” Willie heeft bovendien profijt van de nabijheid van haar schoonmoeder, die twee dagen per week oppast. „Ik heb steeds drie dagen in de winkel in Utrecht gewerkt en daarnaast een halve dag huishoudelijk werk gedaan. Bij die drie dagen zat ook de zaterdag. Dan is Eelco thuis. Maar in de praktijk komt het erop neer dat je elkaar onder wat rustiger omstandigheden alleen zondags ziet. Daarom ben ik nu gestopt met de zaterdagen. Het betekent wel wat minder inkomsten, maar daar staat veel minder stress tegenover.”
De kostprijs
van kostwinner zijn Kostwinners worden al relatief zwaar belast, maar volgend jaar doet het kabinet hier nog een schepje bovenop. Als de plannen doorgaan, betalen alleenverdieners straks tot wel vijf keer meer belasting dan tweeverdieners met hetzelfde gezinsinkomen. Het kostwinnerschap wordt zo voor velen een steeds zwaardere last. „Het is eigenlijk beschamend dat je zó moet leven.” tekst Marcel ten Broeke beeld Henk Visscher en Cees van der Wal
financieel
Familie De Jong uit Bergambacht.
F
ulltime aan de bak als timmerman. Best een leuk inkomen verdienen. Maar tóch iedere maand opnieuw de eindjes aan elkaar moeten knopen om rond te kunnen komen. Marius de Jong (46) uit Bergambacht snapt heel goed wat het Nibud bedoelde, toen het budgetinstituut begin dit jaar het alarmerende signaal afgaf dat kostwinnersgezinnen met een bruto-inkomen tot zo’n 40.000 euro het financieel steeds moeilijker hebben. In sommige gevallen zouden deze circa 100.000 alleenverdienersgezinnen zelfs slechter af zijn dan gezinnen in de bijstand. De zorgen van het Nibud lijken bepaald niet te zijn geland bij de beleidsmakers in Den Haag. Want hoewel ook kostwinners er in 2016 in koopkracht iets op vooruitgaan, zijn het opnieuw de tweeverdieners die
het meest de vruchten plukken van de belastingplannen die het kabinetRutte II in petto heeft. En dat is bepaald niet voor het eerst. Per saldo gingen tweeverdieners er sinds 2008 – ondanks de crisis – zo’n 4 procent op vooruit, terwijl alleenverdieners als Marius hun koopkracht in diezelfde periode (2008-2016) juist met 6 procent zagen dalen.
Onmogelijk
Omdat zijn vrouw Sandra (43) bij hun trouwen in 1991 al kampte met ernstige polsklachten als gevolg van een carpaal-tunnelsyndroom, besloot Marius destijds als kostwinner aan de slag te gaan. Sandra zou voor het huishouden zorgen en voor de eventuele kinderen. Sinds in 2003 bij Sandra ook nog de darmziekte van Crohn werd vastgesteld, is het
“Betaalde baan is niet mogelijk”
tweeverdienerschap voor de De Jongs al helemaal uit beeld verdwenen. Zeker nu ook nog eens drie van de vijf jongens die het echtpaar kreeg behoorlijk wat extra zorg nodig hebben. Zo zit zoon Niek (19) in de Wajong vanwege een verstandelijke beperking en vermoedelijk autisme, heeft zoon Egbert (17) ADHD in een gecombineerde vorm en bezoekt Marnix (9) dagelijks het bijzonder onderwijs in Gouda vanwege pddnos. Alleen de oudste (Arjen, 21) en de jongste (Xander, 6) lopen „tot nu toe probleemloos mee”, zegt Sandra. „Dus ook al had ik zelf geen gezondheidsklachten gehad, dan nog was een betaalde baan eigenlijk onmogelijk geweest in dit gezin: met vaste regelmaat zit ik wel ergens voor een onderzoek of in een ziekenhuis.”
terdege • 21 oktober 2015
109
Getrouwd op 6 mei 2011 Trouwkleding „Ik wist precies hoe mijn jurk er uit moest zien, maar ik verliet de winkel met iets heel anders. Na een weekend twijfelen heb ik de verkoopster gebeld dat ik toch de jurk wilde hebben die ik in mijn hoofd had. Bij een volgend bezoek was de jurk wel goed. Jackie slaagde in één keer. Hij zei tegen me dat het geen jacquet was...” Bijzonderheden trouwdag „We hadden acht bruidsjonkers. Verder belde de man die onze dag zou filmen af. Een kennis mocht zijn camera gebruiken, maar na een half uur was de batterij leeg. De bloemist leverde de verkeerde bloemen, twee knopen van Jackies jacquet lieten los en de pen op het gemeentehuis stopte voordat ik mijn handtekening kon zetten. Maar we hebben een prachtige dag gehad.” Hoogtepunt/dieptepunt „Drie maanden na onze bruiloft kreeg Jackie leukemie. De jaren die volgden stonden in het teken van grote spanning en ziekenhuisbezoeken. Tot twee keer toe sloegen de medicijnen niet voldoende aan. De ziekte is voor zover we weten nu stabiel. Hoogtepunt was de geboorte van onze zoon vorig jaar. Eind februai verwachten we ons tweede kindje.”
Jackie den Braber (29) & Adri-janne den Braber (25) Woonplaats en beroep: Zetschipper op de Centina van Concordia uit Werkendam.
trouwkleding van toen
Trouwkleding van Dé hamvraag na de bruiloft: wat doe je met de trouwkleding? Het pak van de man wordt meestal nog wel gedragen. Maar die dure jurk? De een verkoopt haar. De ander zet er bij de komst van een baby rustig de schaar in en naait er een doopjurk van. Deze vier stellen deden dat niet. Speciaal voor Terdege trokken ze hun trouwkleding nogmaals aan.
tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld Sjaak Verboom
123
Die ene klik met de juiste jurk Met veel tule of van zijde. Heel klassiek of juist eens vintage. Trouwjurken zijn er in alle kleuren en stijlen. Maar welke jurk past nou bij mij? tekst Henrieke van Dam beeld Sjaak Verboom en Studio Fotografie Gertenbach
Deze jurk werd het... Op 24 september trouwde Willemijn Roukens met Henri van de Ree, in het gemeentehuis en de kerk in NieuwBeijerland. „Na het passen van alle andere trouwjurken wist ik het nog zekerder: deze jurk hoort bij mij. Hij
laat mij er het mooist in uitkomen. Het kant, de lijn in de jurk: alles klopt. Op onze trouwdag hadden we twee bruidsmeiden. Zij droegen een lichtblauwe jurk. De fotoreportage werd gemaakt in Dordrecht en leverde een
1
J
oke Speksnijder van Speksnijder bruidsmode in Bergambacht hielp honder- den bruiden aan een jurk en ze kan er kort over zijn: „Er kunnen heel veel jurken mooi bij je staan, maar je moet zoeken naar de stijl en de jurk die bij jou passen. Waarin je echt jezelf bent. Want daar ga je van stralen. Daarom laat ik bruiden graag meerdere jurken van verschillende stijlen passen. Dan ervaren ze de verschillen en kunnen ze zoeken naar die ene klik met de juiste jurk.” Willemijn Roukens (21), inmiddels Willemijn van de Ree, uit Barendrecht nam de proef op de som, een week voor haar eigen bruiloft.
Jurk 1
Willemijn: „Dit was mijn droomjurk, voordat ik mijn eigen trouwjurk ging uitzoeken. Je bent er echt een prinses in, duidelijk de bruid. Maar toen ik de jurk eenmaal aan had, vond ik hem tegenvallen. Mijn figuur komt er niet uit zoals ik had gedacht. Ik word er breder door. De kleur vind ik wel heel mooi. Bijna champagne.” Joke Speksnijder: „In deze jurk toont Willemijn iets breder dan ze is. Er ontstaat geen lengte-effect. Kortere mensen moeten in de gaten houden dat zij door veel tule even breed als lang worden. Tegelijk is tule uitermate geschikt voor op een bruiloft. Het laat Willemijn wel stralen.”
131
“Jammer is dat veel stelletjes vrij gemakkelijk een seculiere ambtenaar uitkiezen”
Een ernstig moment Hij had nooit gedacht nog eens als trouwambtenaar op te treden. Maar toen zijn dochter hem in 2006 vroeg, ging het erg snel. Oud-onderwijsman N.J. Teerds (70) heeft inmiddels al meer dan 25 huwelijken voltrokken. „Ik houd het maar een beetje stilletjes, maar er komen toch geregeld verzoeken binnen.” tekst Ad Ermstrang foto’s Willem van Cappellen en istock
140
zijden bloemen
De roos is nog steeds favoriet Een bruidsboeket heeft emotionele waarde. Vrijwel alle echtparen willen het zo lang mogelijk bewaren. Dan is zijden bloemsierkunst volgens Marleen van Keulen „een prachtig alternatief. Je kunt het met je 12,5-jarig huwelijksjubileum zo weer gebruiken.” tekst Ad Ermstrang beeld Henk Visscher
141
Stralende bruid in betaalbare jurk Toen haar moeder ziek werd, nam Mirjam de Wilde ‘De Blauwe Hoeve’ over. Ze verkoopt in Apeldoorn gedragen, nieuwe en vriendelijk geprijsde bruidsmode. tekst Marianne Witvliet foto’s Anton Dommerholt
165
Het thema ‘trouw’ staat in de Schrift altijd in het kader van het genadeverbond. 172
terdege • 21 oktober 2015
Trouwen
Bijbelse voorbereidingstijd op het huwelijk ‘Wat zegt de Bijbel over de voorbereiding op het huwelijk?’ Een artikel schrijven over dit thema is lastiger dan u en jij wellicht op het eerste gezicht zouden denken. Misschien komen we aan het slot wel tot de conclusie dat Gods Woord over dit onderwerp niets zegt... tekst ds. C.P. de Boer BEELD ISTOCK
W
at maakt het lastig? Allereerst de lange geschiedenis van duizenden jaren waarin Gods Woord is ontstaan. In deze tijd voltrekken zich allerlei culturele ontwikkelingen in Israël. Zo maar willekeurig een greep: Wanneer Jakob de ochtend na zijn huwelijksnacht ontwaakt, ontdekt hij dat niet Rachel, maar Lea naast hem ligt (Genesis 29:15-35). In de nieuwtestamentische tijd is dit ondenkbaar. Nog een voorbeeld: Lukas 2 vermeldt dat Jozef en Maria in ondertrouw zijn, terwijl het Oude Testament deze ‘voorfase’ voor het huwelijk niet kent. Deze en andere culturele ontwikkelingen maken het lastig om eenduidig over een Bijbelse voorbereidingstijd op het huwelijk te spreken.
Theorie en praktijk
De tweede oorzaak is het grote verschil tussen theorie en praktijk. Hét
huwelijksideaal beschrijft Genesis 2; Gods laatste schepping. Het huwelijk tussen man en vrouw (twee personen op aarde) is een afspiegeling van de eenheid in God (drie Personen in de hemel). Uniek is de positie die de vrouw naast haar man inneemt. „Zij is als een hulp tegenover hem (Genesis 2:18).” Hier gebruikt de Heere een uitdrukking die verder alleen van Hem wordt gezegd. God is een hulp voor zijn volk, kind, koning enzovoort. Alleen van een getrouwde vrouw tegenover haar man wordt dit gezegd. Niet de vrouw, maar de man is dus afhankelijk van zijn vrouw! Hij mag heersen door haar te dienen. Zij helpt hem om samen God te dienen. Zó vertonen beiden Gods beeld. Na Genesis 3 is de praktijk echter weerbarstig. Je moet in de Schrift zoeken om een huwelijk te vinden dat aan dit ideaal beantwoordt. Bijna alle aartsvaders en koningen richten op het huwelijksterrein een puinhoop
aan door veelwijverij, overspel, incest enzovoort. Het Nieuwe Testament zegt over de invulling en waarde van het huwelijk wel het nodige, maar over een voorbereidingstijd op het huwelijk weinig tot niets. Hetzelfde geldt voor de oudtestamentische geboden. Die zijn vooral gericht op de sociale en financiële bescherming van getrouwden, weduwe of weduwnaar en kinderen.
Profetische prediking
Toch doen we de Schrift geen recht, wanneer we het hierbij laten. Opvallend is namelijk een andere ontwikkeling. In de tijd van de profeten klinkt steeds duidelijker de oproep tot terugkeer naar Gods Woord. Dit geldt ook voor het huwelijk. Naast het ideaal van Genesis 2 steken de profeten vooral in bij de verbondsrelatie tussen God en Zijn volk. Regelmatig wordt dit als een huwelijk tussen Hem en zijn volk getypeerd (Hoséa 2). Ezra en 173
