Boeken in deze serie:
978-94-6175-194-2 (HB) 978-94-6175-895-8 (e-Book)
978-94-6175-189-8 (HB) 978-94-6175-893-4 (e-Book)
978-94-6175-192-8 (HB) 978-94-6175-892-7 (e-Book)
978-94-6175-191-1 (HB) 978-94-6175-891-0 (e-Book)
978-94-6175-190-4 (HB) 978-94-6175-894-1 (e-Book)
978-94-6175-193-5 (HB) 978-94-6175-890-3 (e-Book)
Inhoud Inleiding...........................................................3 Geloof en feesten..............................................5 Familie en samenleving...................................13 Kunst en architectuur......................................19 Uitvoerende kunsten.......................................27 Gebruiken en activeiten...................................33 Indiase cultuur in de 21e eeuw........................39 Tijdlijn...........................................................41 Culturele kaart...............................................42 Woordenlijst..................................................43 Meer weten....................................................45 Feest! weetjes.................................................46 Register..........................................................47
Sommige woorden zijn vetgedrukt. Op bladzijde 44 en 45 lees je wat die woorden betekenen.
Inleiding Waar denk je aan als je aan Indiase cultuur denkt? Welke beelden en geluiden komen in je op? Zie je mooie tempels en paleizen voor je? Of denk je aan Indiaas eten en prachtige zijden sari’s? India ligt in het zuiden van Azië. Ten westen van India ligt de Arabische Zee en ten oosten ligt de Golf van Bengalen. Ten noorden van India ligt de Himalaya: het hoogste gebergte van de wereld. India is het op zes na grootste land van de wereld. Het is ongeveer 80 keer zo groot als Nederland. Er wonen meer dan een miljard mensen. Dat is ongeveer een zesde van alle mensen op aarde. India is een land met een lange geschiedenis. De afgelopen 5000 jaar zijn er vaak andere volken binnengevallen. Elke keer brachten deze volken hun eigen gebruiken en tradities mee. Die hebben allemaal invloed gehad op de Indiase cultuur.
Wat is cultuur? Cultuur is een verzameling van leefregels, waarden, overtuigingen en omgangsvormen van een groep mensen in een bepaald gebied. Cultuur heeft te maken met hoe mensen samen leven, hun godsdienst uitoefenen en met de muziek, kunst en literatuur die ze maken. India is een groot land met een lange geschiedenis. Daarom is de Indiase cultuur heel gevarieerd. Er zijn veel verschillende groepen mensen in India die verschillende soorten voedsel eten, verschillende geloven hebben,, verschillende talen spreken en verschillende kleren dragen. Maar ze hebben ook veel dingen gemeen. Veel mensen in India zijn dol op cricket en gaan graag naar de bioscoop. 3
Miniatuurschilderingen De Mogols waren moslims uit Centraal-Azië. Ze heersten de 16de tot de 19de eeuw over grote delen van India van. Sommige Mogolheersers waren grote liefhebbers van kunst, vooral van miniatuurschilderingen. Op veel van deze kleine maar zeer gedetailleerde schilderingen staan afbeeldingen momenten zien van het leven aan het hof of van de natuur.
Veel kunstenaars zijn beïnvloed door de Mogolstijl. Deze miniatuurschildering laat de hindoegod Krishna en zijn geliefde Radha zien. De schildering is rond 1750 gemaakt.
M.F. Husain (1915–2011) M.F. Husain was een beroemde moderne Indiase kunstenaar. Als jongen verkocht hij zijn schoolboeken om verf en kwasten te kopen. Later verdiende hij zijn brood met het schilderen van reclameborden voor bioscopen. Een van zijn favoriete onderwerpen was het Indiase straatleven.
20
Beeldhouwkunst Indiase beeldhouwers maken prachtige beelden van steen, hout en brons. Deze beelden hebben vaak een godsdienstige betekenis. Ze worden gemaakt om tempels en andere godsdienstige gebouwen te versieren. Beeldhouwers die murtis (zie pag. 8) maken, volgen strenge regels die in oude heilige teksten staan. Deze teksten geven aanwijzingen over de precieze afmetingen, materialen en technieken die de beeldhouwers moeten gebruiken. Elk deel van een beeld vertelt een verhaal of heeft een speciale betekenis. Hindoegoden hebben bijvoorbeeld vaak meer dan een hoofd of armen die hun speciale krachten voorstellen.
Dit is een bronzen beeldje van Krishna. Dat is een van de populairste hindoegoden. Hij wordt vaak afgebeeld als een jongeman met een fluit.
21
Beelden van de Boeddha In vroege boeddhistische kunstwerken was de Boeddha nooit als persoon te zien. Hij werd dan voorgesteld door symbolen, zoals voetafdrukken, een wiel, een lotusbloem en een paard. Elk symbool had een speciale betekenis in het leven van de Boeddha. Later begonnen kunstenaars beelden van de Boeddha te maken. Ze lieten op verschillende manieren zien dat de Boeddha bijzonder was. Lange oorlellen lieten bijvoorbeeld zien dat hij uit een edele familie kwam. Strak gekruld haar liet zien dat hij een heel heilige man was.
Dit enorme beeld van de Boeddha staat in Bodhgaya (India). Daar bereikte de Boeddha verlichting. Het is een heilige plaats voor boeddhisten.
22
Textiel Indiase stoffen zijn wereldberoemd. Elke streek heeft zijn eigen stoffen en patronen. Rajasthan, in het westen van India, is bijvoorbeeld beroemd om zijn kleine, ronde spiegeltjes die op de stof worden genaaid. Stoffen variëren van eenvoudige katoenen lappen tot geborduurde zijde voor het maken van sari’s. Ze worden gemaakt van lappen stof met een lengte van zo’n 5,5 meter. De stad Varanasi in het noorden van India is beroemd om zijn sari’s. Ze worden gemaakt van zware zijde waar gouden of zilveren draden doorheen zijn geweven.
Sari’s zijn vaak prachtig versierd.
23
Manish Malhotra (geboren in 1965) Manish Malhotra is een van India’s bekendste modeontwerpers. Aan het begin van zijn carrière maakte hij prachtige kostuums voor filmsterren in Bollywood. Later ging hij gewone mode ontwerpen en in 1998 hield hij zijn eerste modeshow. In zijn kledingcollecties vermengt hij traditionele Indiase stoffen, kleuren en borduurwerk met moderne stoffen en patronen.
Sieraden Indiase mensen dragen sieraden niet alleen voor de sier. Maar ze hebben ook een speciale betekenis. Goud en zilver zijn symbolen van de zon en de maan. Elke soort edelsteen is verbonden met een god. Op haar trouwdag draagt een hindoebruid veel sieraden. Als ze eenmaal getrouwd is, draagt ze een mangala sutra. Dat is een gouden hanger aan een ketting van zwarte en gouden kralen. Het is een symbool van haar huwelijk.
Hier zie je een paar sieraden die een hindoebruid op haar trouwdag draagt. Ze draagt ook nog oorbellen, kettingen en een neusring.
24
Architectuur Overal in India staan prachtige gebouwen. Veel Indiase bouwwerken hebben een godsdienstige betekenis. De Indiase bouwkunst is ook beïnvloed door andere culturen. Het beroemdste gebouw in India is de Taj Mahal. Het is gebouwd door de Mogolkeizer Shah Jahan als grafmonument voor zijn vrouw Mumtaz Mahal. De bouw begon in 1632 en duurde ongeveer 20 jaar. De Taj Mahal is ontworpen in de Perzische stijl voor grafmonumenten en moskeeën. Het is gemaakt van wit marmer en heeft een reusachtige koepel. Afbeeldingen van mensen of dieren zijn verboden in de islam. Daarom werd het gebouw versierd met patronen, bloemen, halfedelstenen en verzen uit de koran (het heilige boek van de moslims).
25
Dit is een versierde gang in de Taj Mahal. Als je goed kijkt zie je schitterende reliëfs en patronen.
Britse gebouwen Van 1784 tot 1947 regeerden de Britten over India. In 1911 verhuisden de Britten de hoofdstad van Kolkata naar New Delhi. Die stad is door Britse architecten ontworpen. Een van de nieuwe gebouwen was de enorme Rashtrapati Bhavan. In dit gebouw komen Europese en Indiase stijlen samen. Er zijn chattris (koepels), jalis (stenen roosters), tempelklokken en beelden van cobra’s en olifanten.
Rashtrapati Bhavan is nu de officiële woning van de president.
Wist je dat? Het verhaal gaat dat Shah Jahan aan de overkant van de rivier een zwarte marmeren kopie van de Taj Mahal wilde bouwen. Dat moest zijn eigen grafmonument worden. Maar voordat hij zijn plan kon uitvoeren, werd hij door zijn zoon Aurangzeb van de troon gestoten en gevangengezet.
26
Uitvoerende kunsten Muziek speelt een belangrijke rol in de Indiase cultuur. Veel verhalen uit de heilige hindoeteksten worden op muziek gezet. In de mandirs zingen mensen bhajans (godsdienstige liederen).
Klassieke muziek Klassieke Indiase muziek is duizenden jaren oud. Muzikanten spelen deze muziek op instrumenten zoals de sitar (bespeeld als een gitaar), tablas (trommels) en sarangi (bespeeld met een strijkstok net als een cello). De muziek die ze maken, zijn geen bestaande muziekstukken. De muzikanten gaan uit van reeksen van tonen (ragas). Elke raga hoort bij een andere stemming, zoals blijheid of verdriet, en bij een tijd van de dag. De muzikanten bedenken zelf wat ze om de raga heen spelen. Ragas kunnen ook op zichzelf gezongen of gespeeld worden.
27
Deze muzikanten spelen (van links naar rechts) op een sitar, tablas en harmonium op de binnenplaats van een mandir.
Bhangra Elk deel van India heeft zijn eigen muziek. Bhangra is levendige muziek uit Punjab, in het noordwesten van India. Het werd vroeger gespeeld om de oogst te vieren. Een dhol (een grote trommel) slaat een krachtig ritme om op te dansen. Bhangra is heel populair in landen waar Indiërs wonen, zoals het Verenigd Koninkrijk. Deze muziek heeft zich vermengd met andere soorten muziek, zoals hiphop en reggae.
Deze bhangra-dans is gebaseerd op de bewegingen van boeren die op het land werken.
Wist je dat? De populairste muziek in India is filmi. Dat zijn de liedjes die in Bollywoodfilms worden gezongen. De liedjes zijn een mix van klassieke en populaire muziek en liggen goed in het gehoor. Ze worden meestal door professionele zangers en zangeressen opgenomen, zodat de acteurs en actrices kunnen playbacken.
28