#05
maart 2015
van eigen
BODEM* SPECIAAL THE
MA
INNOVATIE
SOCIAL RETURN - WERKT DAT? GEZOCHT: ZEER SPECIFIEK MATERIEEL VAN BAGGERSPECIEDEPOT NAAR RECREATIEPARK MAATWERK VOOR NATUUR
* CREATING LAND FOR THE FUTURE
SOCIAL RETURN - WERKT DAT? TIJDENS DE SANERINGSWERKZAAMHEDEN VAN DE GASFABRIEK IN DE WIJK FEIJENOORD TE ROTTERDAM HEBBEN WIJ ‘SOCIAL RETURNERS’ INGEZET. HET VERVOLG VOOR DEZE MENSEN WAS ERG POSITIEF: VOOR DICKY BETEKENDE DIT HET STARTEN VAN HAAR EIGEN CATERINGBEDRIJF, VOOR DAVE UIT DE SCHULDEN KOMEN EN VOOR KARIMA HET OPPAKKEN VAN EEN STUDIE!
Eigen cateringbedrijf voor Dicky
MAXIMALE SCORE Social Return wordt een steeds belangrijker onderdeel van onze maatschappij en tegenwoordig ook meer toegepast in aanbestedingen. Uitgaande van onze ideeën én met een concrete en goede invulling van het Social Return-aspect konden wij hierdoor het werk ‘sanering gasfabriek Feijenoord’ aannemen. Marco Ehlhardt, projectmanager, geeft aan hoe dit werd ingevuld: “De gemeente Rotterdam heeft als beleid dat 5% van de aanneemsom ingezet moet worden voor social return. Doordat het in ons geval deel uitmaakte van de EMVI én wij hier maximaal op scoorden, namen wij dit werk aan.” THUIS OP STRAAT Marco vervolgt: “Om invulling te geven aan social return namen wij contact op met de stichting Thuis op Straat (TOS). TOS biedt uitstekende mogelijkheden om in wijken en deelgemeenten succesvol te kunnen werken. Zij organiseren niet alleen activiteiten, maar leggen ook contacten met jonge en oude mensen. Tevens hebben zij een signaleringsfunctie. De activiteiten van TOS brachten we onder in een compensatieorder die onder andere werd opgenomen in de volgende zaken: • Van maart t/m december 2014
2
de Vries & van de Wiel VAN EIGEN BODEM
•
•
•
•
organiseerde TOS negentig sport- en spelactiviteiten op alternatieve locaties. Binnen het project bekleedden drie langdurig werklozen uit de wijk een speciale functie. Via een kadertraining leerden zes jongeren uit de wijk de basisbeginselen voor het werken bij TOS. Uit de wijk gingen zes kinderen mee op mini-vakantie op het SS Rotterdam. Van april t/m december 2014 huurde TOS de (voetbal)sport accommodatie af waarbij tieners en jongeren onder leiding van vaders konden sporten.
HET RESULTAAT Social return is niet meer weg te denken uit onze bedrijfstak. Om de prachtigste resultaten te behalen, omarmen we deze overheidsmaatregel met veel optimisme. De samenwerking met TOS was erg positief. Door de ‘TOS-aanpak’ vond er nauwelijks criminaliteit plaats op of in de nabijheid van het werkterrein én drie langdurig werklozen konden gedurende de hele periode weer aan de slag. Kortom, het vervolg voor deze mensen was zeer positief: een eigen bedrijf of baan, uit de schulden en een studie opgepakt!”
MENS
“Social return is niet meer weg te denken uit onze bedrijfstak.”
3
GEZOCHT: ZEER SPECIFIEK MATERIEEL HET JULIANAKANAAL IN DE PROVINCIE LIMBURG IS TOE AAN EEN FLINKE OPKNAPBEURT: VAN MAASTRICHT TOT MAASBRACHT WORDEN AFHANKELIJK VAN DE LOCATIE ONDERHOUDS- OF VERRUIMINGSWERKZAAMHEDEN UITGEVOERD.
Vooral voor de verruimende werkzaamheden is zeer specifiek materieel nodig. Aangezien het benodigde materieel niet voorhanden was, ontwikkelden wij een nieuw ponton. SPECIFIEKE EISEN Rijkswaterstaat sprak in haar opdracht de wens uit om de CO2-uitstoot maximaal te reduceren. Om dit doel te bereiken, kozen wij ervoor om de waterremmende laag op de bodem van het Julianakanaal niet met natte klei te vervangen (de traditionele wijze) maar door het plaatsen van bentonietmatten. Dit levert een CO2-reductie op van maar liefst 63%. Dit vraagt echter wel om zeer specifiek materieel. Het plaatsen van de matten moet op zeer nauwkeurige wijze plaatsvinden. Daarnaast mag het mate rieel slechts volgens strikt gemaakte afspraken het scheepvaartverkeer op het kanaal beperkt hinderen. MATTADOR De eisen aan de uitvoeringswijze hebben geleid tot de ontwikkeling van een nieuw materieelstuk: de Mattador. “Een speciaal op maat
4
de Vries & van de Wiel VAN EIGEN BODEM
ontworpen mattenleggerponton”, vertelt project-engineer Luc Goiris, die betrokken is bij de ontwikkeling van de Mattador. “Wij hebben hem zo genoemd omdat de vergelijking met een spaanse stieren temmer groot is. Ook wij staan voor een grote klus met alleen een doek in onze handen.” Het ponton heeft een afmeting van 40 x 25 meter (lengte x breedte). Het mattenlegponton komt te liggen achter het graafponton en voor het stortsteen-bestortingsponton. Een aangepaste kraanarm en een open beun dwars op de bodem rolt de matten uit met voldoende overlap. De lengte van de mat is variabel en wordt van te voren ingesteld. Dit wil zeggen dat de mat op lengte wordt aangeleverd. Wanneer de mat is afgerold op de bodem verschuift het ponton met behulp van paalwagens en wordt de mat bestort met een storttrechter, gevuld met grind, die dwars over het ponton kan bewegen. Kortom: met trots kunnen we zeggen… missie geslaagd, olé!
MATERIEEL
AANBRENGEN BENTONIETMATTEN EN GRIND
mattador
5
VAN BAGGERSPECIEDEPOT NAAR RECREATIEPARK HET DEPOT MEERGROND, WAAR BAGGERSPECIE WORDT VERWERKT, BEREIKT HAAR DOELSTELLINGEN EN WORDT GETRANSFORMEERD TOT EEN UITZICHTHEUVEL IN EEN BIJZONDER RECREATIEPARK: PARK21. EEN DUURZAME OPLOSSING.
fotografie: Gitte Spinder
In opdracht van de gemeente Haarlemmermeer en MeerGrond V.O.F. wordt van een grote hoeveelheid grond en baggerspecie een uitzichtheuvel van ongeveer 19 m hoog gerealiseerd. Deze heuvel, gelegen op het terrein van MeerGrond aan de Rijnlanderweg te Nieuw-Vennep en onderdeel van het recreatiecomplex PARK21, moet in oktober 2017 gereed zijn.
6
WAT VOORAF GING Midden jaren negentig zocht het waterschap Haarlemmermeer naar duurzame mogelijkheden voor de afzet van verontreinigde bagger specie. Aangezien wij verschillende ervaringen hadden opgedaan met het verwerken van baggerspecie tot herbruikbare grond (bijvoorbeeld de projecten ’t Oost, Stuurwiel, Zeeuwgrond, BAG, et cetera) besloot het waterschap een publiek-private samenwerking op te richten. Dura Vermeer, bekend met de lokale situatie, werd ook betrokken in het proces. Zo werd in 1997 MeerGrond V.O.F. opgericht. Sindsdien is circa
de Vries & van de Wiel VAN EIGEN BODEM
1.374.000 van de 1.500.000 ton aan grond en baggerspecie op deze locatie verwerkt en zijn vrijwel alle baggerprogramma’s, waarbij verontreinigde specie vrijkomt, afgerond. VERGROOTGLAS Gedurende het bestaan van MeerGrond heeft de locatie onder een ‘vergrootglas’ gelegen van zowel de buurt als de gemeente Haarlemmermeer. Het gevolg hiervan was dat er regelmatig overleg tussen MeerGrond, de gemeente en de buurtbewoners plaatsvond. Het verminderen van de transport bewegingen langs de woningen van de Rijnlanderweg leidde tot de aanleg van een nieuwe toegangsweg van 1,2 km naar het bewerkingsdepot. DUURZAME TOEKOMST VOOR MEERGROND Nu het depot bijna al haar doelstellingen heeft bereikt, is gezocht naar een nieuwe toekomst voor het gebied. Daarom besloot de gemeente Haarlemmermeer in 2011 een recreatiepark van 1.000 ha te
PROCES
ontwikkelen. PARK21 wordt hét groene en recreatieve centrum van de polder en een aantrekkelijke bestemming voor de regio. Een metropolitaans park, bedoeld voor intensief én veelzijdig gebruik, voor vertier en vermaak, voor rust en ontspanning. Als onderdeel van het recreatiepark wordt een oppervlakte van 12 ha van het depot omgevormd tot een uitzicht heuvel. Zo is er 45.000 m3 schone grond nodig om de 475.000 m3 verontreinigde species af te dekken. In maart 2015 wordt gestart met de afwerking van de uitzichtheuvel. Met deze metamorfose wordt een episode van bijna twintig jaar (van 1997 tot 2015) afgesloten, waarin wij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid namen in het bewerken van verontreinigde grond en baggerspecie op MeerGrond.
Parkplattegrond (bron: Gemeente Haarlemmermeer)
7
MAATWERK VOOR NATUUR Slim ontwerp voorkomt aan- of afvoer van materialen TER BEVORDERING VAN DE SCHEEPVAARTDOORSTROMING IS IN HET AMSTERDAM-RIJNKANAAL HET SLUISEILAND VERWIJDERD. OM DE GROTE PARTIJ VRIJGEKOMEN ZAND MET MINIMALE CO2-BELASTING TE VERWERKEN, VOEGDE RIJKSWATERSTAAT EEN EXTRA CLAUSULE TOE IN HET CONTRACT; HET VRIJGEKOMEN ZAND MOEST IN EEN NATUURLIJKE OEVER WORDEN VERWERKT.
Aangezien de natuurlijkvriendelijke oever in een buitenbocht was gepland, waar in de loop der jaren veel aanslibbing plaatsvond, werd samen met BWZ Ingenieurs een nieuwe natuurvriendelijke oever ontworpen. Een oever met een geleidelijke overgang van water naar land, waarbij rekening werd gehouden met de dynamiek van de scheepvaart golven in het Amsterdam-Rijnkanaal. De ruime bocht in het kanaal bood mogelijkheden voor de ontwikkeling van verschillende oevervegetaties. GEOTECHNISCHE UITDAGING Het geotechnisch onderzoek wees uit dat de aanslibbing in de buitenbocht onvoldoende draagkrachtig was om een zandpakket van drie tot vier meter te kunnen ondersteunen. En door de nabijgelegen vaargeul waren uitbreidingsmogelijkheden ook nog eens beperkt. Wat nu? Voor de natuurvriendelijke oever passeerden diverse alternatieven de revue. De meeste alternatieven waren te kostbaar of leverde geen CO2-reductie op en waren daarom minder interessant.
8
de Vries & van de Wiel VAN EIGEN BODEM
DE OPLOSSING Uiteindelijk bedachten wij een ingenieus ontwerp, waarbij het slib aan de waterzijde werd ingedamd met een kleine tijdelijke steunberm van zand. Daan Jumelet, ontwerp leider van het project, vertelt: “Om te zorgen dat deze steunberm niet binnen de vaarweg zou komen, is verticale drainage toegepast. Dankzij dit systeem nam de korrelschuif weerstand snel toe en voldeed daardoor aan een kleinere steunberm.” GEFASEERD AANLEGGEN Door de realisatie van de steunberm ontstond alsnog een klein tekort aan zand. Jumelet vervolgt: “We hebben de natuurvriendelijke oever in twee fases opgedeeld. Daardoor was het mogelijk om de steunberm in twee delen te knippen en gefaseerd aan te brengen. Door het zand uit de eerste steunberm te hergebruiken in de tweede steunberm, was het niet nodig om extra zand aan- of af te voeren.”
TECHNIEK
“Dankzij verticale drainage nam de korrelschuifweerstand snel toe. Daardoor voldeed een kleinere steunberm.”
9
WIJ KIJKEN MET VEEL PLEZIER TERUG OP EEN GESLAAGDE INFRATECH-BEURS. TOT OVER TWEE JAAR!
Van Eigen Bodem is een uitgave
OVER DE VRIES & VAN DE WIEL
van de Vries & van de Wiel en
Aannemingsmaatschappij de Vries & van de Wiel bv is een landelijk opererend aannemingsbedrijf dat professioneel, maatschappelijk verantwoord en duurzaam, complexe werken uitvoert. De Vries & van de Wiel behoort met 175 medewerkers tot de grotere aannemingsbedrijven in Noord-Holland. Het hoofdkantoor is gevestigd in Schagen (Noord-Holland). Onder de groene vleugels van het Belgische DEC (DEME Environmental Contractors), onderdeel van de DEME Group, is het bedrijf gegroeid op het gebied van bagger-, milieu- en GWW-werken en als zandleverancier.
wordt periodiek uitgebracht. de Vries & van de Wiel Harmenkaag 9 1741 LA Schagen The Netherlands T +31 224 211 211 F +31 224 211 299
[email protected] www.deme-group.com/vw Redactieteam F. Doodeman, W. Koning,
Onze kernactiviteiten zijn: • waterbouw • milieutechniek • zandexploitatie
E. Witte, S. Plate Concept en vormgeving www.conquest.nl Fotografie Rijkswaterstaat Maaswerken, Thuis op Straat (TOS),
Member of the DEME Group
DEME: creating land for the future
G. Spinder, S. Plate
