Evaluatie Boekje 2015
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord van de voorzitter
blz. 5
Bestuur en kerngroepleden 2016
blz. 6
Bestuurswisseling
blz. 7
Jaarverslag 2015
blz. 8
Jaarstukken & Lidmaatschap
blz. 10
Tekst van de Regisseur
blz. 12
De spelonderdelen
blz. 15
Het kinderkoor
blz. 16
Muzikale opluistering & omlijsting
blz. 18
Reacties van de spelers
blz. 21
Sponsoren
blz. 23
Column van Hans Nieboer
blz. 26
In de media
blz. 28
Voorwoord van de voorzitter
Voor de laatste keer vindt u een stukje van mij als voorzitter in het boekje. Ik spreek mijn waardering uit voor al het werk wat er iedere keer weer wordt gedaan om het Schouwspel tot een succes te maken. Ieder jaar ziet het er beter uit en is de aankleding en de decors een feest om naar te kijken. Ik heb volle bewondering voor de kledinggroep die eigenlijk in het diepe werden gegooid doordat er verschillende dames door omstandigheden niet mee konden werken. Maar de kledinggroep heeft er de schouders onder gezet en de mensen zagen er prachtig uit dus van mijn kant de complimenten. Natuurlijk geldt dit voor alle mensen die hebben gezorgd dat we weer een geweldig Schouwspel hebben laten zien. Voor mij is het nu tijd om afscheid te nemen. Ik heb met veel plezier 12 jaar in het bestuur gezeten en vind het nu tijd om plaats te maken voor een nieuwe voorzitter. Hier wil ik dan ook iedereen bedanken voorde geweldige inzet en ik wens jullie nog veel plezier met de komende schouwspelen. Wees er trots op dat ons dorp daar groot in is. Het stimuleert de saamhorigheid en het zet Den Ham op de kaart. Succes gewenst,
Janny Koops van`t Jagt 5
Bestuur & kerngroepleden Bestuur Mw. Janny Koops van ’t Jagt (voorzitter) Heemsteres 73, 7683 AM Den Ham Tel. 0546-672198
Dhr. Gerard Poel (Logistiek, timmerploeg) De Mute 15, 7683 XS Den Ham Tel. 06-29290212
Dhr. Hans Ridderinkhof (secretaris) Lambertinck 12 7683 WP Den Ham Tel. 0546-672940
Dhr. Wim Kuiper (pr) Voorstraat 10a, 7683 VB Den Ham Tel. 0546-672980
Mw. Jeannet Roelofs (penningmeester) Nienenhoek 17, 7683 SC Den Ham Tel. 0546-671887
kerngroepleden Dhr. Gerard Poel (voorzitter) De Mute 15 7683 XS Den Ham Tel. 06-29290212
Mw. Agnes Stegeman (kleding) Heemsteres 49 7683 AM Den Ham Tel. 0546-673128
Dhr. Wim Kuiper (secretaris) Voorstraat 10a, 7683 VB Den Ham Tel. 0546-672980
Dhr. Henk Stokvis (spelgroepen) Roelvinck 6 7683 WE Den Ham Tel. 0546-671789
Mw. Janneke Nijkamp (spelgroepindeling) Kooiweg 1-B 7683 RR Den Ham Tel. 0546-671335
Mw. Astrid van der Meer (muziek) Schoolstraat 35 7687 CM Geerdijk Tel. 0546-644558
Mw. Gretha Blekkenhorst (decoratie) Grotestraat 60, 7683 BC Den Ham Tel. 06-50879129
Dhr. Wim Lenderink (draaiboek) Lambertinck 30 7683 WP Den Ham Tel. 0546-673319
Mw. Gerdy Haselhorst (decoratie) Roggestraat 60, 7683 AH Den Ham Tel. 0546-674322
secratariaat
ledenadministratie en penningmeester
websitebeheer
Mw. Jeannet Roelofs Nienenhoek 17 7683 SC Den Ham Tel. 0546-671887
Dhr. Wim Lenderink Lambertinck 30 7683 WP Den Ham Tel. 0546-673319
BESTUURsWISSELING Dit jaar nemen we afscheid van twee bestuursleden. Janny Koops van ’t Jagt neemt afscheid als voorzitter van onze vereniging. Ruim 12 jaar heeft zij zich ingezet voor ons Schouwspel. Dank voor alle inzet en betrokkenheid. Onder het voorzitterschap van Janny is ons Schouwspel geworden wat het nu is. Een geweldige dag voor inwoners Den Ham, spelers en bezoekers. Dankjewel Janny! Gerard Poel neemt afscheid als lid
Dhr. Hans Ridderinkhof Lambertinck 12 7683 WP Den Ham Tel. 0546-672940 6
7
van het bestuur. Gelukkig blijft hij nauw betrokken bij ons Schouwspel en bij alle voorbereidingen. Hij blijft lid van de kerngroep en zal als zodanig nog steeds als een spin in het web zijn voor ons Schouwspel. Gerard bedankt voor je inzet in het bestuur en we hopen dat we nog lang van jouw ervaring, kennis en kunde gebruik mogen maken als lid van de kerngroep. Het komt ons Schouwspel ten goede!
Jaarverslag 2015 In het jaar 2015 hebben we ons voorbereid
heeft van de vergadering decharge voor de
op het 13e Schouwspel in Den Ham.
gevoerde administratie verkregen.
Ook hebben we een jubileum gevierd en wel ons 12,5 jarig bestaan. Hieraan hebben we
Na de zomervakantie is de voorbereiding van
aandacht besteed door het vieren van een
het uit te voeren Schouwspel voortvarend ter
boeren bruiloft op De Brink op 17 juni 2015
hand genomen. Het spel kreeg als titel mee
Gelukkig kwamen vele inwoners deze boeren
Moord en Brand in Den Ham en speelde
bruiloft bezoeken en konden we ons als
rond 1600. Onder aanvoering van de
vereniging goed presenteren.
Kerngroepleden werden de spelonderdelen
Dank voor alle extra inzet hiervoor
bedacht en spelers en spelleiders benaderd.
van vele vrijwilligers is op zijn plaats! Evenals andere jaren werd al vroeg in het jaar
Een geweldige prestatie onder coördinatie van
de middag niet meer meewerkte, waardoor
Agnes Stegeman. Zij waren dan ook terecht
we genoodzaakt waren één uur eerder dan
trots toen op 12 december 2015 om één uur
gepland het Schouwspel af te sluiten en ons
de groep van maar liefst 220 spelers keurig
slotlied onder de toren te zingen.
in de kleren richting De Brink vertrok. In de voorbereiding zijn er een viertal
15 december hebben we een evaluatie
regisseursavonden gehouden onder de
gehouden met bestuur, kerngroep en
inspirerende leiding van Boudewijn Koops.
spelleiders. Over het algemeen sprak
Deze avonden worden zeer gewaardeerd en
men waardering uit naar elkaar en werd
de opkomst is dan ook altijd goed te noemen.
geconcludeerd dat we ondanks het
Mede dankzij deze avonden komen de
tegenvallende weer (en daardoor minder
spelonderdelen goed uit de verf.
bezoekers dan andere jaren) opnieuw een fantastische dag hebben gehad. Trots!
Op 12 december was het dan zover.
Al met al kunnen we terug zien op een
Vanaf 13.00 uur werd het Schouwspel ten
geslaagd jubileumjaar en kunnen we vol
tonele gebracht. Vele spelonderdelen werden
goede moed op naar ons 14e Schouwspel in
met verve gespeeld. Het onderdeel met
Den Ham. Op naar 10 december 2016!
de plundering van een boerengezin en
nagedacht en gesproken over het Schouwspel
vluchtende boeren en burgers trok veel
van 2015. Mogelijkheden voor een thema
publiek en was dan ook een fantastisch
passeerden de revue. Al snel kwam boven
Schouwspel. Jammer dat het weer later in
water dat we zouden gaan spelen in het midden van de tachtig-jarige oorlog. Een roerige tijd in ons land en ook in Den Ham.
Door de wat latere start van de In de jaarvergadering gehouden op 8 april
voorbereidingen, mede vanwege de
2015 is daarover een bijzonder interessante
organisatie van de boeren bruiloft, is het dit
inleiding gehouden door de heer Trompetter.
jaar hectischer geweest dan andere jaren om
Hij kreeg ook vele vragen van de aanwezigen,
alles voor elkaar te krijgen. Met name de
hetgeen nog maar weer eens aantoont
dames van de kleding hebben in korte tijd
hoezeer het Schouwspel onder onze leden
zeer veel werk moeten verzetten en dat ook
leeft. In deze vergadering werd Hans
nog voor de eerste keer zonder de inbreng
Ridderinkhof benoemd tot secretaris van onze
van Aly de Ruiter, Tineke Rodenburg en
vereniging als opvolger van Fons Hassels
Zwaantje Withaar.
Mönning. Onze penningmeester heeft verslag gedaan van de financiële stand van zaken en
8
Secretaris,
Hans Ridderinkhof
Jaarstukken Inhoudsopgave Het financiële jaarverslag 2015 is samengsteld door Bilanx Accountants uit Almelo. Tijdens de jaarvergadering zullen enkele exemplaren ter inzage liggen.
InHoUdSoPgAvE
Als u verder nog vragen hebt kunt u vanzelfsprekend contact opnemen met Jeannet Roelofs:
[email protected].
Lidmaatschap Het lidmaatschap bedraagt € 15,- per huishouding. Verdienende inwonende kinderen boven 18 jaar worden geacht zelf lid te worden als ze dat willen. Donateurschap vanaf € 5,-. Wilt u bij de betaling van uw lidmaatschap uw adres in de omschrijving vermelden, op deze manier kunnen we aan de hand van de ledenlijst controleren wie er betaald heeft. Alvast onze dank daarvoor. Het bankrekeningnummer van de vereniging is NL 83 RABO 0380 9605 32.
De leden krijgen een nieuwsbrief, mogen meespelen in het Schouwspel, krijgen een uitnodiging voor de jaarvergadering. De leden krijgen per lidmaatschap een toegangsbewijs voor het Schouwspel. Eventueel opzegging van het lidmaatschap van de vereniging kan tot uiterlijk 31 december van ieder jaar, schriftelijk kenbaar gemaakt aan de penningmeester.
10
Tekst van de regisseur vluchtelingen Europa binnen zagen
Beste Schouwspelers,
komen. Ik denk aan de discussies rondom Voor mij is theater een middel om het met
Zwarte Piet en dat wij nota bene op vijf
spelers en publiek over de wereld te hebben
december het aan durfden om in de studio’s
waarin we leven. Toen ik vijf jaar geleden werd
van RTV-Oost toch te laten zien waarom het zo
gevraagd als regisseur van het Schouwspel
mooi is om je verleden levend houden. Ik denk
Den Ham, had ik niet durven dromen dat we
dat Napoleon gelijk had toen hij tegen zijn
met het naspelen van de geschiedenis van
mannen zei: ‘L’histoire se répète’,
Den Ham zoveel konden vertellen over de
‘De geschiedenis herhaalt zich’.
wereld waarin we nu leven. Dat de thema’s
spelsuggesties van de kerngroepen,
Ik bepleit niet dat we allemaal vreselijk zwaar
maar bovenal de kostuumcommissie die dit
en eindeloos ingewikkeld drama moeten
jaar een topprestatie heeft geleverd. Ook het
maken, integendeel! Laat het dit jaar weer zo
op- en afbouwen van het Schouwspel blijft een
mooi, betoverend en vermakelijk zijn als het is,
fenomeen waar menig professioneel
maar bekijk de geschiedenis met de vragen
theatergezelschap een voorbeeld
van NU. Dit is het Schouwspel door de ogen
aan zou kunnen nemen.
van een theatermaker die blij is dat hij zich een beetje mag bemoeien met jullie Den Ham.
Dat gevoel van samen zijn en samen werken
Ik ben trots op jullie en kijk uit naar het maken
binnen het Schouwspel ervaar ik als uniek en
van een nieuw Schouwspel.
dat is ook wat het publiek ervaart als je het mij
Groet’n van,
vraagt. Het Schouwspel gaat in tegenstelling
Boudewijn Koops
tot veel theater niet alleen over het ‘ik’, over het individu, maar over wat al die individuen samen zijn en doen. Niet enkel een poging doen om vragen te stellen om de geschiedenis beter te begrijpen, maar vooral de samenleving van Den Ham in het NU beter te voelen en te begrijpen. Dat maakt het Schouwspel voor mij zo mooi en emotioneel. Laten we ons publiek blijven uitdagen en opnieuw uitnodigen om zich ook tot die vragen te verhouden. Volgens mij is dat wat ze willen, want het bepaalt de wereld waarin zij nu leven. Ik besef me hoeveel werk het is om het
die we gekozen hebben zoveel vertellen over
In de geschiedenis zitten de antwoorden op
het leven nu. Als ik nu achter mijn laptop
de vragen van NU. Laten we het goede eruit
terugdenk aan de afgelopen vier jaar, dan kijk
halen en leren van onze fouten. Iedere
ik met bewondering naar jullie. Hoe jullie zijn
generatie staat op de schouders van de
gegroeid in jullie spel en hoe er beslissingen
vorige. Het is daarom ook goed om te zien
zijn genomen die het Schouwspel krachtiger
dat er verjonging en verandering gaande is
maken. Ik denk aan hoe we speelden dat de
binnen het Schouwspel. Ik denk o.a. aan het
zigeuners Den Ham binnen kwamen en we in
spelplezier van de kinderen, de nieuwe
het zelfde jaar in de realiteit de grote stroom
bevlogen spelleiders, de goede
12
Schouwspel jaarlijks te realiseren, en dat we op sommige momenten het ook graag zouden willen simplificeren omdat het soms te complex lijkt te worden en de keuze in de middelen om theater mee te maken steeds groter lijken te worden. Maar laten we ons niet verleiden! Theater is niet simpel. Het denken erover is ook niet simpel en het is ook niet simpel te maken.
13
Spelonderdelen 2015
Jaarlijks wordt er aan de spelthema’s een aantal nieuwe onderdelen toegevoegd, die het thema
van dat jaar tot uiting brengt. In 2015 zijn dat o.a. geweest:
Plundering Boerengezin.
In de tuin bij de pastorie is een grote boerderij nagebootst. Daar woont een echtpaar met ouders en kinderen en een zwak begaafde zus. Soldaten / deserteurs komen al lawaai makend en schietend op de boerderij af. De boerderij wordt totaal geplunderd met als gevolg brand en veel rook. De brand wordt geblust met behulp van toegestroomde buren en burgers. De nabouw van een gedeeltelijk afgebrande boerderij, de grote rookontwikkeling was een geweldig Schouwspel. De plunderaars, het kermende gezin en het brand blussen maakten het geheel compleet. Dit spelonderdeel werd - blijkend door een grote toestroom van bezoekers zeer gewaardeerd.
De Beeldenstorm.
De kerk was overgenomen de classis Deventer en een dominee voor de Nije Leer was aangesteld. Een aantal bewoners egden zich hier nog niet bij neer en willen de beelden weer in de kerk terug brengen. De afgezette pastoor hielp hierbij. De dominee en een afgevaardigde van de classis Deventer belemmerden dit. Na de nodige discussies besluit de pastoor met de beelden te vertrekken. Als gevolg daarvan zijn de geheime missen ontstaan.
De Mis-kotte.
Monniken en priesters proberen op afgelegen plekken (de zogenaamde miskottes) de katholieken nog wel te bedienen van geestelijke steun. In de nagebouwde miskotte krijgen hammenaren de mis voorgelezen en werd opgeroepen toch vooral de roomse leer trouw te blijven.
Reacties Senne: “Het was heel gaaf om mee te doen.”
Kinderkoor
Lotte: “Ik vond het harstikke leuk!” Sophie: “Ik vond het heel leuk om in andere kleding te lopen dan je normaal loopt, dat is echt wel heel anders dan normaal.”
Dit jaar deden wij voor de tweede keer mee aan het Historisch Schouwspel. Wij moesten zelfs in twee groepen verdeeld worden, omdat 60 koorkinderen wel heel veel zijn. De ene groep heeft opgetreden aan het begin van de middag en halverwege de middag was er een kledingwissel, zodat de tweede groep het Schouwspel af kon maken. De liedjes die wij zongen waren echt ouderwetse liedjes, die zingen we
tegenwoordig niet meer. Daarom moesten we elke week oefenen met onze juffen. Hier een greep uit ons repertoire: Jan Klaassen is een fijne vent, daar was laatst een meisje loos, gelukkig is het land, daar kwam ene boer uit Zwitserland, een karretje op de zandweg reed, oorlogsschip. De koorkinderen hebben genoten van het toneelspel deze dag, hiernaast een aantal reacties:
Fleur: “Het leek wel echt veel op vroeger, alles was echt goed nagemaakt.” Stan H: “Het leek net alsof we terug gingen in de tijd.” Jesse: “De liedjes die we moesten zingen, waren echt heel leuk.” Merle: “Het was heel leuk om rond te lopen en alle mensen te zien in die oude kleren.” Babet: “Ik vond het leuk dat we in de tent mochten zingen samen met de muzikanten.” Stan: “Het zingen in de herberg was erg leuk!” Lisanne: “De mensen gingen ook echt op ons reageren en zo konden wij ook echt meespelen in het verhaal.” Sem: “Andere acteurs van het spel kwamen ook vaak bij ons en dat vond ik leuk.” Nikki: “Mijn geit deed zelfs mee aan het verhaal.” Silvie: “Het publiek reageerde ook erg enthousiast, dat vonden we leuk!” Nina: “De brand zag er ook echt uit en was heel spectaculair.” Daphne: “Ons toneelstukje in de katholieke kerk met de pastoor vonden we heel erg leuk, Stan en Lotte gingen trouwen. Alleen Stan heeft nee gezegd. Wat ook nog erg leuk was, was die vrouw in zo’n kar die probeerde ons te pakken. Ze dachten dat zij behekst was.” Meike: “Iedereen bleef ook in zijn rol zitten, het was niet dat we iedereen gingen aanwijzen die we kenden.” Iris: “Zelfs het publiek zong soms mee met de liedjes die zij kenden.” Nomi: “Dat was ook grappig dat de juffen ook erg streng en gemeen waren, zo kwamen wij meer in onze rol.” Het kinderkoor houdt mooie herinneringen aan deze dag over.
Muzikale opluistering en omlijsting
Alle muzikale medewerkers nogmaals een chapeau voor hun muzikale bijdrage en hartelijke dank voor de gedrevenheid waarmee zij zich ingezet hebben voor het welslagen van het Historisch Schouwspel 2015.
Wat een, motivatie en inzet hebben alle muzikanten laten zien! Of het nu ging om zang, pianospel, viool gitaar, luit, trekzak, koperinstrument of fluit, het enthousiasme spatte er op alle plekken vanaf.
noot in het geheel.Het trio Erik Pastink vulde de kerk muzikaal geheel met mooi uitgekozen werken. Zelfs na de (vervroegde) afsluiting trakteerden ze de laatste belangstellenden nog op een muzikaal toetje. Frits Leemhuis was muzikale gast van de Groene klok en daarmee leverde hij een mooie en karakteristieke bijdrage aan het Historisch Schouwspel. Rosemarijn & Thijm, voorheen beter bekend als de muziekgroep Harry Kottier, speelde en zong dat het een lieve lust was.
In de kerk waren in totaal 60 enthousiaste
Het leek wel of zij samen met Zak & As de
zangers en zangeressen, leerlingen van de
regenwolken die zich samenpakten boven de
Smithoek, te horen. Zij hebben heel veel
Brink weg wilden jagen.
tijd geïnvesteerd in het oefenen van een uitgebreid repertoire oud Hollandse liederen
Dat dit niet gelukt is ligt zeker niet aan het
samen met hun leerkrachten/begeleiders.
enthousiasme of kwaliteit van beide groepen.
Veel ouders, opa’s, oma’s en andere bekenden
Het optreden in de kerk van Rosemarijn &
kwamen luisteren. Tevens waren de leerlingen
Thijm werd enthousiast ontvangen!
te horen.
Bij de schitterende klanken van de koperblazers van Juliana konden bezoekers
Ook kon men genieten van de sopraan Carine
zich warmen als ze even binnen kwamen
Hulscher, die gekozen had voor een klassiek
schuilen. De harmonie die de arrangementen
genre uit de 17e eeuw. Het kwartet Jansen en
van de gekozen kerstliederen gaven een ‘feel
de Jager sloot daar qua tijd bij aan. Zij lieten
good’ gevoel.
18
Juliana en Den Ham horen bij elkaar zoals sterren en maan, water en vuur, regen en wind. Het lijkt dan ook bijna vanzelfsprekend dat een groep van Juliana mee deed aan het Historisch Schouwspel en dat zeker niet voor het eerst! Deze groep bracht buiten en in de
de toehoorders genieten van enkele aria’s en folksongs. Het ‘kattenduet’ was een speelse
Blazersgroep Juliana
Astrid van der Meer
kerk sfeervolle muziek ten gehore.
Spelerreacties de brandende boerderij Ook dit jaar werden we weer gevraagd
Maar het is gelukkig allemaal goed gekomen.
voor een rol in het Historisch Schouwspel.
Dankzij het goede handelen van de Chirurgijn.
We werden gevraagd om zusjes te spelen.
Dit hebben we elk uur herhaald. Tussendoor
Dat hadden we al eens eerder gedaan,
bleven we warm bij ons vuur, en hebben we
dus dat wilden we wel.
soep gekookt.
Wij waren onderdeel van een boerengezin.
We moesten helaas door de regen deze dag
En dat gezin zou geplunderd worden.
iets eerder stoppen dan gebruikelijk.
We waren straatarm, konden maar amper
Maar we hadden de knollen ook wel op.
rondkomen van onze boerderij, en we werden
Het was weer erg leuk om mee te doen.
overvallen door hongerige en hebberige
Het is elk jaar weer spannend voordat de dag
staatse soldaten. Nou, dat hebben we
begint, maar als alles goed loopt geniet je
geweten. We werden ruw uit onze boerderij
volop. We willen iedereen bedankten voor
gezet, en tot overmaat van ramp werd onze
weer een grandioze dag.
boerderij ook nog in brand gestoken. Onze dochter bleef achter in de brandende
Groetjes,
Wendy Stokvis en Angela Jaspers
boerderij. Paniek! Je kunt je voorstellen dat dit een heftige scene was.
21
De Potstal Het is alweer een tijd geleden dat mijn vrouw Jet zich opgaf voor het Historisch Schouwspel. Nadat zij enkele jaren had meegespeeld en ik alles op de voet had gevolgd, besloot ik mij ook op te geven. Mijn vrouw zei: ‘Als je hier toch de hele dag op de brink loopt, kun je ook wel meedoen.’ Tot op de dag van vandaag, hebben wij nog geen spijt. We doen ontzettend graag mee en kijken elk jaar weer uit naar het volgende Historisch Schouwspel. Dit is mede te danken aan de goede organisatie.
sponsoren 2015
We hadden het geluk om een paar mooie kippen te krijgen, maar deze probeerden ze weer te stelen. Daarnaast werd Zus regelmatig door de soldaten opgepakt. Terwijl Geessie en Willem er alles aan deden om ze te stoppen, mocht dit niet baten. De soldaten waren sterker met hun geweren en messen. We probeerden ze nog om te kopen met eten, maar ook dit werkte niet. We hebben erg genoten van deze rol. Het was ons op het lijf geschreven en de dag vloog voorbij. Ook hadden wij het geluk dat we op een mooie locatie met een prachtig decor mochten spelen.
Dit jaar (2015) speelden wij mee in een stuk genaamd “De Potstal”. Hierbij ging het om een arm gezin, dat leefde van dag tot dag. Het gezin bestond uit drie personen: luie Willem (ik), Geessie (Jet) en Zus. Geessie zeurde Willem de oren van zijn kop af, omdat hij niets deed. Geessie was altijd druk met koken, de was ophangen, aardappelen schillen en brood snijden samen met Zus.
CAFE ‘‘DE BRINK’’
Gerrit Pol HR BUSINESS SOLUTIONS
22
“Ora pro nobis peccatobirus”
prachtig habijt gehuurd en toen ik het aan
De spelgroep
had, wist ik dat ik het 12 december niet koud
Voor mij begint het altijd met het telefoontje
zou krijgen. M’n kalotje, een soort alpinomuts
van Alie de Ruiter. ‘Natuurlijk wil ik dat’ was Bovenstaande is een zin uit het Wees gegroet
ik door de afgevaardigde van de protestantse
gebed in het Latijn, waar ik als protestant
classis, gespeeld door Johan Oordt, voor de
onbekend mee was. Ik had moeite om het te
keuze gesteld: De ‘nije lere’ verkondigen of
onthouden. In 2015 speelde ik in het
vertrekken. Hoewel het mij zeer aan het hart
Schouwspel de rol die ik ook mocht spelen in
ging mijn ‘Hammer schaapkens’ achter te
2007, toen ik voor het eerst meedeed. Ik was
laten, hield ik de eer aan mijzelf en bleef de
pastoor van Delden, die vanuit Ootmarsum
kerk van Rome trouw en ging terug naar het
naar Den Ham kwam voor de zielzorg van de
katholieke deel van Twente. Ondanks deze
Hammenaren. Als pastoor zou ik het Ave Ma-
‘aftocht’ heb ik weer een prachtig Schouwspel
ria in het Latijn prevelen, terwijl we een poging
achter de rug en ik wil u graag laten
deden de beelden, die uit de kerk verwijderd
meebeleven hoe ik het heb ervaren.
waren, weer terug te plaatsen. Ter plekke werd
zonder steeltje, stond de dames van de
mijn antwoord op haar vraag. Daarna is het
kleding niet helemaal aan. Het paste volgens
wachten op de mail van onze spelleider. Henk
hen – kritisch als ze zijn – niet helemaal goed,
Nieuwerth, die zelf dit keer de rol van Schout van Ommen op zich nam, benaderde iedereen
maar toen Els het onder handen had genomen zat het als gegoten.
De regisseursavond Je komt er altijd met een expressievere vorm van je rol vandaan. Hoewel nog ondersteund met teksten op briefjes dachten we onze scène aardig onder de knie te hebben. Een opmerking van Boudewijn hier, een bewegingsvoorbeeld daar, nog een
met achtergrondinformatie. De afgestofte dvd
tekstvoorstel en je voelt je groeien onder de
van 2007 was ook nog nuttig. We kwamen als
hand van de meester. Ik ben van mening dat
groep bij elkaar in de Schouwschure (wat een
het spel de laatste jaren een grote stap
nuttige accommodatie is dit toch!) om de
voorwaarts heeft gemaakt. Vol vertrouwen dat
scènes door te spreken. Het had nog wel wat
het weer goed zou komen reed ik het terrein
voeten in de aarde voordat we helder hadden
van Koskamp af.
hoe we het zouden kunnen doen. Gerrit Dekker, nu woonachtig in Borculo, had z’n
Foto’s
kosterrol. Gerrit Kuiper en het echtpaar Boom
Op de dag voor mijn vertrek had ik al bekijks
waren toegewijde Roomsche Hammenaren. De dominee, die mij als pastoor zou opvolgen,
van de buren. De buurvrouw moest een foto
werd gespeeld door Hans Ridderinkhof.
maken. Bij Harwig kwamen we ook weer op
De kleding
alle kanten geflitst. Herinneringen genoeg aan
het portret en bij het spelen werd er ook van een prachtige dag.
Dan ben je op een avond aan de beurt om de kleding te passen. Altijd weer een belevenis
Pastoor van Delden,
als je iemand uit de 21e eeuw zo’n 400 jaar in de tijd terug ziet gaan. Voor mij was er een
Jan Zomer 25
Column Hans Nieboer
De Beeldenstorm van de woeste
pispot uit het bovenraam van het pand van
en ontketende aanhangers van het
Ardesch worden leeggegooid. Dat moet
protestaanse geloof woedt in alle hevigheid.
dan gepaard gaan met de woorden:
Ook de Hammer Brinkkerk moet er aan
“Pas op, miege..”.
geloven en de priester moet plaatsmaken voor In het liedboek van de kerken staat een vers
en rondom de aloude Brink in Den Ham. De
voor alle tijde:
titel verraadt al het nodige “Moord en brand” We reizen terug in de tijd naar 1606, toen
“Gij doet ons reizen door de tijd
monniken uit Sibculo van het gesloten klooster
Verbonden in saamhorigheid
Galilea Major hun domicilie in Den Ham
In vreugde en verwondering
zochten. Geen wonder, want de
In hoop en liefde onderling.” Was dat maar zo, denk ik dan als ik de kerkgeschiedenis door de eeuwen heen bezie. De scheuringen zijn talrijk en nog erger: dat ging niet zelden gepaard met geweld. Zo was het, zo is het en ik vrees dat het zo zal zijn. Een reis door de tijd betreft ook het Hammer Schouwspel, een meer dan voortreffelijk
Rooms-Katholieke kerk met een alom geliefde
initiatief van Dick en Aly de Ruiter en anderen.
priester hadden daar hun kerk. Het is de tijd
Zo wordt de lokale geschiedenis dankzij de
van de Tachtigjarige oorlog met de Spanjolen
vele pro Deo medewerkenden op een
met veel gespuis op straat met
indringende wijze levend gehouden.
verkrachtingen, moord en doodslag. De tijd van goddeloos Den Ham met
Dat geldt zeker ook voor het Hammer
drinkebroers in de vele herbergen van drie
Schouwspel op 12 december aanstaande op
eeuwen daarvoor, herleeft.
een allesbehalve gerespecteerde dominee.
Aan de vele bezoekers dan ook het advies om
Dat zorgt voor de nodige onrust onder
op zaterdag 12 december niet al te dicht
parochianen, die voor een geloofsrichting
onder dat bovenraam door te lopen. Anders
moete kiezen: een kardinaal verschil.
voel je inderdaad nattigheid. Muziek met uiteraard een Latijnse mis en spel met maar
Al jaren spelen eerbiedaardige monniken uit
liefst 26 spelonderdelen vormen een mooi
Vroomshoop, compleet met pijen, mee bij
geheel bij het Hammer Schouwspel.
het Hammer Schouwspel. De hedendaagse
De ongetwijfeld weer talrijke bezoekers
katholieken Bernard van Dijk en Joop Koelman
kunnen ook weer de nodige kerstartikelen
hebben een reputatie opgebouwd als
kunnen kopen op de wintermarkt en de interne
monniken. Hoe zullen zij die vreselijke
mens aan zijn treken komt. Die typisch
Beeldenstorm ondergaan in Den Ham?
nostalgische sfeer wordt gekoesterd in
De meest afschuwelijke beelden komen bij me
Den Ham en terecht. Dat verwoordt ook het
boven. Toch gaan zowel Bernard als Joop het
schouwspellied onder de Hammer kerktoren,
draaiboek volgen op 12 december. Je kunt de
sinds 1606 in protestantse handen:
geschiedenis nu eenmaal geen geweld aandoen, als was dat er letterlijk in overdaad.
“Mensen leeft hier samen hand in hand
Verdraaid, zo’n draaiboek verraadt ook iets
Met een kloppend hart veur ’t plattelaand
van de tijd van vroeger, toen er nog geen
’t Hammer Schouwspel brengt het wier tot
strenge milieuwetgeving was. Zo moet er een
leef’n Historie van een ver vereed’n.”
Hans Nieboer
In de media Historisch schouwspel in tubantia
28
29
In de media Historisch schouwspel in 100%NL Magazine
30
