Resultaten
Blootstellingsonderzoek Noorderkempen BONK - 18 juni 2006 -
June 18, 2008
Cadmiumbesmetting is groter dan gedacht (HBvL) ? •Cadmiumbelasting is duidelijk gedaald dus niet groter •Een hogere belasting wordt ook gemeten in mensen verder van de fabrieken dus wel ruimer –Oudere generatie: historische belasting •Risicogroepen: ouderen, rokers, vrouwen
–Jongere generatie: lage belasting •Aandacht voor preventiemaatregelen nodig ! June 18, 2008
Waarom gemeten? • Hoe komen inwoners vandaag in contact met zware metalen? • Komen inwoners veel in contact met zware metalen? • Zijn er gezondheidsrisico's als gevolg van contact met zware metalen?
June 18, 2008
Wat gemeten? • Metingen in de mens – Volwassen: » Cadmium in bloed » Cadmium in urine » Arseen in urine – Kinderen: » Lood in bloed
• Koppelen milieumetingen aan metingen in het lichaam • Hoe ervaren omwonenden zware metalenproblematiek?
Richtwaarde: Voor lood, arseen en cadmium in bloed of urine worden er internationale richtwaarden gegeven. Onder die richtwaarde is de kans op gezondheidseffecten klein. Erboven stijgt de kans. (groene lijn) June 18, 2008
Waar gemeten? R S
S
R S
HE
June 18, 2008
Cadmium in Bloed Blootstelling laatste maanden - gemiddelde waarden cadmium-bloed (ng/l) richtwaarde = 2000 ng/l (groene lijn) 2000 1500 1000 500 0 S
June 18, 2008
R
HE
Cadmium in Bloed • Gemiddeld lager dan richtwaarde • S en R hoger dan HE • 3 % deelnemers boven de richtwaarde • Geen duidelijk verschil tussen S en R
June 18, 2008
Vergelijking onderzoek Prof. Staessen Cadmium in bloed Cd in bloed (ng/l) Noorderkempen, tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40-60j) 2000
53 % daling in S
1500 CdB-S 1000
CdB-HE CdB-R
500
June 18, 2008
K) (B O N
ae ss en (S t 20 03
20 06
et al )
al ) et ta es se n (S
95 91 -
85 -
89
(S
ta es se n
et
al )
0
53 % daling in HE
Cadmium in urine Levenslange blootstelling –gemiddelde waarden cadmium-urine (ng/g creatinine) richtwaarde = 660 ng/g creatinine (groene lijn) 660 550 440 330 220 110 0 S
June 18, 2008
R
HE
Cadmium in urine • R hoger dan HE en S • Gemiddeld lager dan de richtwaarde • 32 % deelnemers boven richtwaarde •Strenge richtwaarde (geen enkel effect op de gezondheid) •Gezondheidsnorm : 660 ng/g creatinine •Niet verschillend voor de gebieden
June 18, 2008
Vergelijking onderzoek Prof. Staessen Cadmium in urine - Levenslange blootstelling Cd in urine (ng/g creat) Noorderkempen, tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40-60j)
1320 1210 1100 990 880 770 660 550 440 330 220 110 0
55 % daling in S CdU-S CdU-HE CdU-R
85-89 (Staessen et al)
June 18, 2008
91-95 (Staessen et al)
2006 (BONK)
35 % daling in HE
Arseen in urine Blootstelling laatste dagen –gemiddelde waarden arseen-urine (µg/g creatinine) richtwaarde = 10 µg/g creatinine (groene lijn) 10 8 6 4 2 0 S
June 18, 2008
R
HE
Arseen in urine • Geen duidelijke verschillen tussen de drie gebieden • Gemiddelde gehaltes onder de richtwaarde • 14 % deelnemers: meer arseen boven richtwaarde
June 18, 2008
Vergelijking onderzoek Prof. Staessen Arseen in urine Arseen in de Noorderkempen - tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40 -60j)
µ g /g c re a t
25
78 % daling in S
20 As-S
15
As-HE 10
As-R
5 0 85-89 (Staessen et al)
91-95 (Staessen et al) Meetpunten in de tijd
June 18, 2008
2006 (BONK)
46 % daling in HE
Lood in bloed (kleuters) Blootstelling laatste 3 à 4 maanden –gemiddelde waarden lood-kleuter (µg/dl) richtwaarde = 10µg/dl (groene lijn) 10 8 6 4 2 0 S
June 18, 2008
HE
Lood in bloed (kleuters) • Gemiddelde waarde veel lager dan richtwaarde • Kleuters in onderzoeksgebied meer lood in hun bloed in vergelijking met het controlegebied.
June 18, 2008
Koppelen milieumetingen aan metingen in de mens • 100 deelnemers en 14 publieke plaatsen • Extra metingen: cadmium, arseen en loodgehaltes werden bepaald in tuingrond, groenten, stof in huis, putwater en lucht. • Hoe komen omwonenden in contact met zware metalen?
June 18, 2008
Koppelen milieumetingen aan metingen in de mens • Algemene bevolking: voeding is belangrijke bron • Stof vandaag beperkt, vroeger belangrijker • Preventiemaatregelen en teeltadvies !
June 18, 2008
Hoe ervaren de deelnemers de problematiek? • 50% vindt zware metalen een probleem • 40% kent voorzorgsmaatregelen en past ze toe (30% in R) •“ Vervuiler en Vlaamse overheid moet probleem oplossen” •“ Bevolking moet betrokken worden” –Werkgroep met vertegenwoordigers, raadplegen via hoorzitting, informeren
June 18, 2008
Hoe ervaren de deelnemers de problematiek? •“ Rekening houden met mening inwoners bij beslissingen” • Vertrouwen in huisarts, wetenschapper, MMK •“ Gemeente, overheden moeten informeren”
June 18, 2008
Risico’ s - vroeger • De cadmiumbelasting is hoogst bij oudere mensen (grotere blootstelling in het verleden) • Gezondheidseffecten cadmium: nierschade, botbreuken, longkanker • Onderzoek door Prof. Staessen loopt nog
June 18, 2008
Risico’ s - vandaag • Inwoners die nu jonger dan 50 jaar zijn, hebben een beperkt risico om op hun 50ste de richtwaarde voor cadmium te overschrijden • Baby’ s die nu geboren worden hebben een zeer kleine kans dat ze de richtwaarde voor cadmium overschrijden op hun 50ste • Aandacht voor preventie !
June 18, 2008
Longkanker ? • Inademen van cadmium kan longkanker veroorzaken • Berekeningen tonen aan dat het risico op longkanker hoger is in de directe omgeving (S) van de fabrieken • Als er 1 miljoen mensen hun hele leven in de directe omgeving met de huidige luchtconcentraties zouden wonen, zouden er 3 extra longkankers kunnen voorkomen als gevolg van de aanwezigheid van cadmium (in vergelijking met omgeving zonder cadmium)
June 18, 2008
Conclusie • Omwonenden komen meer in contact met cadmium • Bij kleuters meer loodbelasting, maar ver beneden de richtwaarde • Lichaamsbelasting gedaald (gemiddeld lager dan richtwaarden) • Mensen die al in de regio woonden toen de vervuiling groter was » hogere lichaamsbelasting » Hoger dan richtwaarden » hoger gezondheidsrisico
• Voeding: belangrijke bron
June 18, 2008
Conclusie • Verwachting: in de toekomst daalt gemiddelde lichaamsbelasting verder • De maatregelen die doorheen de jaren werden genomen, inclusief de preventieve maatregelen die de mensen zelf nemen, werken. • Maatregelen bewijzen nut en blijvende noodzaak!
June 18, 2008
Hoe verder •Najaar 2008: consultatie experten/lokale adviesraden (GMINA, SBG, …) •Beleidsaanbevelingen worden bestudeerd door overheden •Eind 2008: bekendmaking mogelijke verdere acties
June 18, 2008
Meer info Tips om contact te vermijden www.mmk.be/cadmium
Uitgebreide rapporten www.mmk.be/bonk
Infomarkt: 18 juni te Overpelt, 19 juni te Mol June 18, 2008
Dankwoord •Deelnemers •Lokale gemeenschap (SBG) •Prof. Jan Staessen •Externe experten •Umicore (financiering via convenant)
June 18, 2008
