BISDOM VAN HAARLEM-AMSTERDAM
STUDIEGIDS 2015/2016
Filosofisch-Theologisch Instituut SINT-WILLIBRORD Groot Seminarie van het R.K. Diocesaan missionair Bisdom van Haarlem-Amsterdam Groot Seminarie Redemptoris Mater
N.
571/2000
CONGREGATIO DE INSTITUTIONE CATHOLICA (DE SEMINARIIS ATQUE STUDIORUM INSTITUTIS) DECRETUM CONGREGATIO DE INSTITUTIONE CATHOLICA (DE SEMINARIIS ATQUE STUDIORUM INSTITUTIS), attenta postulatione Exc.mi ac Rev.mi Rectoris Magnifici Pontificiæ Universitatis Lateranensis, legitime præsentantis; perpensa relatione eiusdem Universitatis Theologiæ Facultatis Decani; cum compererit in Quadriennio Theologico Diœceseos Harlemensis pro Seminarii Maioris et Collegii Missionarii diœcesani “Redemptoris Mater” studio item constituto, traditarum disciplinarum rationem canonicis normis conformari et cum diligentia promoveri, petitionem memorati Rectoris Magnifici libenter excipiens, idem QUADRIENNIUM THEOLOGICUM DIŒCESEOS HARLEMENSIS Facultati Theologicæ Pontificiæ Universitatis Lateranensis AFFILIATUM pro munere hoc Decreto ad aliud alterum quinquennium nisi aliter provideatur constituit declaratque, collata Facultati potestate academicum Sacræ Theologiæ MAGISTERII seu BACCALAUREATUS gradum iis studentibus conferendi, qui, præscriptum studiorum curriculum feliciter emensi (can. 250 C.I.C.), specialia pericula sub ductu et auctoritate eiusdem Facultatis rite superaverint; servatis de iure servandis, in primis peculiaribus normis ad affiliationem exsequendam, ex utraque parte subsignatis et ab hac Congregatione approbatis; contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romæ, ex ædibus eiusdem Congregationis, die XVI mensis
Novembris, a.D. MMX.
4
ADRES Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang TELEFOON, FAX EN E-MAIL Algemeen tel. 0252-345345 fax 0252-345350 e-mail
[email protected] web-site www.tiltenberg.org Rector tel. 0252-345331 en 06-52523581 e-mail
[email protected] Studieprefect tel. 0252-345343 en 06-46602419 fax 0226-413476 e-mail
[email protected] Facilitaire zaken tel. 06-55153762 e-mail
[email protected] Administrateur tel. 0252-345346/ 023-5112640 e-mail
[email protected] Studenten (Groot Seminarie) tel. 0252-345 (+ privé toestelnummer) Studenten (Redemptoris Mater) tel. 0226-413477 email
[email protected]
5
LEIDING Zijne Hoogwaardige Excellentie Mgr. dr. J.M. Punt, bisschop van Haarlem-Amsterdam STAF Drs. G.H.B. Bruggink, rector Grootseminarie Dr. J.M. Tercero Simón, studieprefect Lic. L. Georges, rector Redemptoris Mater Drs. J.H. Smith, spirituaal Dr. J. Vijgen, staflid, directeur Sint-Bonifatius Drs. D. Wienen, studieprefect Sint-Bonifatius Dr. S.H.M. Baars, stage-coördinator GEBEDSKRING Aanmelding als lid: De heer drs. P. Klaver De Tiltenberg Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang Administratie gebedskring: Mevr. M.J. van Kleef
6
1. ALGEMENE INFORMATIE Het Filosofisch-Theologisch Instituut Sint-Willibrord verzorgt de studie en de pastorale vorming van de seminaristen van het Groot Seminarie en de seminaristen van het diocesaan missionair Groot Seminarie Redemptoris Mater; het bevindt zich op het terrein van de Tiltenberg, aan de Zilkerduinweg te Vogelenzang. Het bisdom Haarlem-Amsterdam heeft een eigen priesteropleiding omdat de vorming tot priester om een eenheid van geestelijke, theologische en pastorale vorming vraagt. Het seminarie is een opnieuw beleven van de ervaring van de apostelen die in een gemeenschap met Jezus aan het hoofd, werden gevormd en voor hun zending toegerust. Bij het Ad limina-bezoek van de Nederlandse bisschoppen, op 18 juni 1998, is paus Johannes Paulus II op het belang van de priesteropleiding ingegaan: "Voor de Kerk van morgen moeten de bisschoppen te allen tijde in het bijzonder attent zijn op de vorming van de seminaristen. Daarvoor hebt U het nodig geacht om uw seminaries te reorganiseren. Sommigen onder U hebben zich grote inspanningen getroost om nieuwe diocesane seminaries te creëren. Blijft een groot belang hechten aan de roepingenpastoraal, waarbij alle gelovigen betrokken moeten zijn. Hoe zullen de jongeren de roepstem van Christus ontdekken, als de Kerk dit niet overdraagt door middel van priesters en leken, en als zij niet het geluk laat zien dat gelegen is in het dienen van de Heer? Waakt U ook over het onderscheidingsvermogen van de kandidaten en over hun geleidelijke menselijke rijping; u kent de persoonlijke en huiselijke moeilijkheden die de jongeren hebben doorstaan in de laatste decennia. Het is daarom nodig om hen te begeleiden in hun geestelijke en kerkelijke groei, opdat zij zich met een innerlijke vrijheid en een menselijke evenwichtigheid die voor het priesterlijke dienstwerk vereist wordt, kunnen binden. Weest daarom ook attent op de kwaliteit van de geestelijke vorming en van de programma's voor de intellectuele, filosofische, theologische, en morele vorming, opdat de toekomstige priesters geschikt zijn om het Evangelie te verkondigen in een wereld waarin subjectivistische stromingen en een uitsluitend wetenschappe-lijke manier van redeneren dikwijls in de plaats komen van een gezonde antropologie, en die, onafhankelijk van het geloof in God, een zin aan het leven proberen te geven. Zodoende zullen zij op gepaste wijze kunnen antwoorden op de vragen waarover in de openbare mening wordt getwist, en op beweringen die ertoe neigen om waarheid en oprechtheid met elkaar te verwarren. De wijze bepalingen die in de Ratio institutionis sacerdotalis zijn gegeven, zijn in het bijzonder nuttig voor het
7
structureren van de vorming tot het priesterschap. In een maatschappij waar het christelijk leven en het celibaat dikwijls gezien worden als obstakels voor de ontplooiing van de persoon, is het nuttig om de jongeren op te voeden tot ascese en zelfbeheersing, de bronnen van een innerlijke evenwichtigheid". Kerkelijke documenten over de vorming van priesters TWEEDE VATICAANS CONCILIE: Decreet Presbyterorum ordinis (1965). Decreet Optatam totius (1965). JOHANNES PAULUS II: Apostolische constitutie Sapientia Christiana (1979). Wetboek van Canoniek recht (1983). Apostolische exhortatie Pastores dabo vobis (1992). CONGREGATIE VOOR DE KATHOLIEKE OPVOEDING: Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis (1970, herzien 1985). De filosofiestudie in de seminaries (1972). Gids voor de vorming tot het priesterlijk celibaat (1974). De theologische vorming van de toekomstige priesters (1976). Instructie over de liturgische vorming in de seminaries (1979). Rondschrijven betreffende enige van de meer dringende aspecten van het geestelijk leven in de seminaries (1980). Richtlijnen betreffende de vorming van toekomstige priesters in het gebruik van de maatschappelijke communicatiemiddelen (1986). Richtlijnen voor de studie en het doceren van de sociale leer van de Kerk bij de vorming van priesters (1988). Instructie over de studie van de Kerkvaders bij de vorming van priesters (1989). Aanwijzingen betreffende de voorbereiding van stafleden van seminaries (1993). Aanwijzingen betreffende de vorming van seminaristen bij problemen met betrekking tot huwelijk en gezin (1995). Brief over de toelating van kandidaten die van andere seminaries komen (1996). De propedeutische periode (informatief document, 1998). Instructie over criteria ter onderscheiding van roepingen met betrekking tot personen met homoseksuele neigingen aangaande hun toelating tot
8
het seminarie en de heilige wijdingen (2005). Decreet over de hervorming van de kerkelijke studies van de wijsbegeerte (2011). CONGREGATIE VOOR DE GODDELIJKE EREDIENST EN DE SACRAMENTEN: Rondzendbrief Het onderzoek aangaande de geschiktheid van de kandidaten voor de Wijdingen (1997). RAAD VOOR DE BEVORDERING VAN DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN: De oecumenische dimensie van de vorming van degenen die werken in de pastorale dienst (1998). NEDERLANDSE R.-K. BISSCHOPPENCONFERENTIE: Ratio Neerlandica (2000).
9
2. JAARPROGRAMMA De drie kolomnen naast de datum (e.g. datum studiejaren: I-II ; III-IV ; V-VI Wijzigingen en aanvullingen voorbehouden.
)
verwijzen naar de
September Ma. 21 Di. 22 Wo. 23 Do. 24 Vr. 25 Ma. 28 Di. 29 Wo. 30
PS/Etiq/InlFil/InlFil KGN/KGN/KGN/Meth Eth/Eth/GrII/GrII -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/-/PS/Etiq/InlFil/InlFil InlLit/InlLit/InlLit/Meth Eth/Eth/GrII/GrII
OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/Ecc/Ecc -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/ThMo/ThMo -/-/CPaul/CPaul ThMo/ThMo/-/Eth/Eth/-/-
OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/-/-/-/-/ThMo/ThMo PasG/PasG/CPaul/CPaul ThMo/ThMo/-/DirHom/DirHom/-/-
Oktober Do. 1 Vr. 2 Ma. 5 Di. 6 Wo. 7 Do. 8 Vr. 9 Ma. 12 Di. 13 Wo. 14 Do. 15 Vr. 16 Ma. 19 Di. 20 Wo. 21 Do. 22 Vr. 23 Ma. 26 Di. 27 Wo. 28 Do. 29 Vr. 30
Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn 1e inleverdatum werkstukken en scripties VatII/VatII/GMF/GMF ThMo/ThMo/-/Laatste dag inleveren jaarverslag stage PS/Etiq/InlFil/InlFil/HS/HS OeTh/Oeth/CPaul/CPaul InlLit/InlLit/InlLit/Meth ThMo/ThMo/ThAn/ThAn Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/-/2e inleverdatum werkstukken en scripties Baccalaureaatsexamen (W+B) Collegevrij PS/Etiq/InlFil/InlFil -/-/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc -/-/Met/Met/Met/Met -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/GMF/GMF Met/Met/ThMo/ThMo Herfstvakantie Herfstvakantie Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF ThMo/Wij/Wij/Wij PS/Etiq/InlFil/InlFil OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Mondeling tentamen Getijdengebed om 15 uur Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc 3de inleverdatum werkstukken en scripties -/-/Met/Met/Met/Met -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/GMF/GMF Met/Met/CRver/CRver
-/-/ThAnt/ThAn ThMo/ThMo/-/OeTh/Oeth/CPaul/CPaul ThMo/ThMo/ThAn/ThAn DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/VerT/VerT/-
PasG/PasG/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/VerT/VerT/-/-/ThMo/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/-/ThAnt/ThAn ThMo/Wij/Wij/Wij OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/VerT/VerT/-/-/CRver/CRver
10 November Ma. 2 Di. 3 Wo. 4 Do. 5 Vr. 6 Za. 7 Ma. 9 Di. 10 Wo. 11 Do. 12 Vr. 13 Ma. 16 Di. 17 Wo. 18 Do. 19 Vr. 20 Ma. 23 Di. 24 Wo. 25 Do. 26 Vr. 27 Ma. 30
PS/Etiq/InlFil/InlFil/HS/HS -/-/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF ThMo/ThMo/CRver/CRver Sint Willibrord PS/Etiq/InlFil/InlFil OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Symposium -/-/Met/Met/Met/Met -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/GMF/GMF Met/Met/CRver/CRver PS/Etiq/InlFil/InlFil -/-/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF ThMo/Wij/Wij/Wij PS/Etiq/InlFil/InlFil OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc 4de inleverdatum werkstukken en scripties -/-/Met/Met/Met/Met -/-/Met/Met/Met/Met Met/Met/GMF/GMF Met/Met/CRver/CRver PS/Etiq/InlFil/InlFil -/-/CPaul/CPaul
PasG/PasG/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/-/ThAnt/ThAn ThMo/ThMo/CRver/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo -/VerT/VerT/-/-/CRver/CRver PasG/PasG/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/-/ThAnt/ThAn ThMo/Wij/Wij/Wij OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/ThMo DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/VerT/VerT/CRpas/CRpas/CRver/CRver PasG/PasG/CPaul/CPaul
December Di. 1 Wo. 2 Do. 3 Vr. 4 Ma. 7 Di. 8 Wo. 9 Do. 10 Vr. 11 Ma. 14 Di. 15 Wo. 16 Do. 17 Vr. 18
InlLit/InlLit/InlLit/Meth ThMo/ThMo/ThAn/ThAn ThMo/ThMo/ThAn/ThAn Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc DirHom/DirHom/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn -/-/ThAnt/ThAn -/-/GMF/GMF ThMo/Wij/Wij/Wij ThMo/Wij/Wij/Wij Laatste dag inleveren werkplan en logboek bij de stagecoördinator PS/Etiq/InlFil/InlFil/HS/HS OeTh/Oeth/CPaul/CPaul OeTh/Oeth/CPaul/CPaul Willibrordlezing Maria Onbevlekt Ontvangen – collegevrij dag Eth/Eth-GrI/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc DirHom/DirHom/Ecc/Ecc -/-/Met/Met/Met/Met -/-/Met/Met/Met/Met -/VerT/VerT/Met/Met/GMF/GMF Met/Met/CRver/CRver CRpas/CRpas/CRver/CRver PS/Etiq/InlFil/InlFil -/-/CPaul/CPaul PasG/PasG/CPaul/CPaul KGN/KGN/KGN/Meth KGN/KGN/KGN/ThMo KGN/KGN/KGN/ThMo Eth/Eth/GrII/GrII Eth/Eth/Ecc/Ecc DirHom/ DirHom/Ecc/Ecc Eth/Eth/WcFil/WcFil Eth/Eth/ThAn/ThAn -/-/ThAnt/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF ThMo/Wij/Wij/Wij ThMo/Wij/Wij/Wij Na middaggebed begin kerstvakantie t/m zo. 3-1
11 Tweede Semester Januari Ma. 4 Ma. 11 Do. 28 Vr. 29
Begin studie- en examenperiode Begin examenperiode Na laatste examen vrij (t/m zo. 31-1) Docentenvergadering om 10.30 uur
Februari Ma. 1 Di. 2 Wo. 3 Do. 4 Vr. 5 Ma. 8 Di. 9 Wo. 10 Do. 11 Vr. 12 Ma. 15 Di. 16 Wo. 17 Do. 18 Vr. 19 Ma. 22 Di. 23 Wo. 24 Do. 25 Vr. 26 Ma. 29
Blokcolleges te Rolduc Blokcolleges te Rolduc Blokcolleges te Rolduc Blokcolleges te Rolduc Blokcolleges te Rolduc Collegevrijdag (BHV) Inhaalcolleges Blokcolleges te Nieuwe Niedorp Blokcolleges te Nieuwe Niedorp Blokcolleges te Nieuwe Niedorp PS/-/Ken/Ken -/-/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/NG/NG/NG/NG -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/-/NG/NG/-/CRver PS/-/Ken/Ken OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc 5de inleverdatum werkstukken WcFil/GHF/GHF/GHF -/-/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF -/Jud/Jud/Jud PS/-/Ken/Ken -/-/CPaul/CPaul
PasG/PasG/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/-/CRpas/CRpas/CRpas/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/ThAn/ThAn -/Jud/Jud/Jud PasG/PasG/CPaul/CPaul
Maart Di. 1 Wo. 2 Do. 3 Vr. 4 Ma. 7 Di. 8 Wo. 9 Do. 10 Vr. 11 Ma. 14 Di. 15
KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc Tentamen blokcollege Teologie van het priesterschap -/-/NG/NG/NG/NG -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/GMF/GMF NG/NG/-/CRver PS/-/Ken/Ken/HS/HS OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc Tentamen blokcollege Intertestamentaire literatuur WcFil/GHF/GHF/GHF -/-/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF -/Jud/Jud/Jud PS/-/Ken/Ken -/-/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh
-/-/-/WcTh LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/-/CRpas/CRpas/CRpas/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/ThAn/ThAn -/Jud/Jud/Jud PasG/PasG/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh
12 Wo. 16 Do. 17 Vr. 18 Za. 19 Ma. 21 Di. 22 Wo. 23 Do. 24
GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc Inleverdatum werkstukken -/-/NG/NG/NG/NG -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/GMF/GMF NG/NG/CRver/CRver Herexamens voor deze datum afgesloten PS/-/Ken/Ken OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/AanFil KGNi/KGNi/KGNi/WcTh GHF/GHF/GrII/GrII LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc Witte Donderdag – collegevrij dag Vrijdag 25 tot Zondag 27 – Paastriduum Zondag 27 Maart tot Zondag 10 April - Paasvakantie
LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc -/-/-/-/-/CRver/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh LitHuw/LitHuw/Ecc/Ecc
April Zo. 10 Ma. 11 Di. 12 Wo. 13 Do. 14 Vr. 15 Ma. 18 Di. 19 Wo. 20 Do. 21 Vr. 22 Ma. 25 Di. 26 Wo. 27 Do. 28 Vr. 29
Einde Paasvakantie PS/-/Ken/Ken InlLit/InlLit/InlLit/AanFil GHF/GHF/GrII/GrII -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/GMF/GMF PS/-/Ken/Ken KGNi/KGNi/KGNi/AanFil GHF/GHF/GrII/GrII WcFil/GHF/GHF/GHF VatII/VatII/GMF/GMF PS/-/Ken/Ken KGNi/KGNi/KGNi/AanFil Koningsdag – collegevrij dag -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/GMF/GMF
-/-/CPaul/CPaul WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/CRver/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/WcTh -/-/Ecc/Ecc -/-/ThAn/ThAn -/Jud/Jud/Jud -/-/CPaul/CPaul KGNi/KGNi/KGNi/WcTh
PasG/PasG/CPaul/CPaul WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc -/-/-/-/-/CRver/CRver OeTh/Oeth/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh -/-/Ecc/Ecc -/-/ThAn/ThAn -/Jud/Jud/Jud PasG/PasG/CPaul/CPaul -/-/-/WcTh
-/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/CRver/CRver
-/-/-/-/-/CRver/CRver
Mei Ma. 2 Di. 3 Wo. 4 Do. 5 Vr. 6 Ma. 9 Di. 10 Wo. 11 Do. 12 Vr. 13 Ma. 16 Di. 17 Wo.18 Do. 19 Vr. 20 Ma. 23
PS/-/Ken/Ken/HS/HS OeTh/Oeth/CPaul/CPaul Willibrordlezing InlLit/InlLit/InlLit/AanFil WcTh/WcTh/ThAn/ThAn GHF/GHF/GrII/GrII -/-/Ecc/Ecc Hemelvaart van de Heer – collegevrij dag VatII/VatII/GMF/GMF -/-/CRver/CRver PS/-/Ken/Ken -/-/CPaul/CPaul InlLit/InlLit/InlLit/AanFil WcTh/WcTh/ThAn/ThAn GHF/GHF/GrII/GrII -/-/Ecc/Ecc WcFil/GHF/GHF/GHF -/-/ThAn/ThAn VatII/VatII/GMF/GMF -/Jud/Jud/Jud Tweede Pinksterdag – collegevrij dag InlLit/InlLit/InlLit/AanFil WcTh/WcTh/ThAn/ThAn GHF/GHF/GrII/GrII -/-/Ecc/Ecc -/-/NG/NG/NG/NG -/-/NG/NG/NG/NG NG/NG/GMF/GMF NG/NG/-/PS/-/Ken/Ken OeTh/Oeth/CPaul/CPaul
OeTh/Oeth/CPaul/CPaul WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc -/-/CRver/CRver PasG/PasG/CPaul/CPaul WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc -/-/ThAn/ThAn -/Jud/Jud/Jud WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc -/-/-/-/-/-/OeTh/Oeth/CPaul/CPaul
13 Di. 24 Wo. 25 Do. 26 Vr. 27
InlLit/InlLit/InlLit/AanFil WcTh/WcTh/ThAn/ThAn GHF/GHF/GrII/GrII -/-/Ecc/Ecc Laatste collegedag Sacramentsdag Begin studie- en examensperiode
Juni Vr. 3 Vr. 24 Za. 25
Begin examenperiode Docentenvergadering om 10.30 uur Afsluiting studiejaar
Juli Za. 2
Laatste mogelijkheid herexamens in Juli
WcTh/WcTh/ThAn/ThAn -/-/Ecc/Ecc
14
Willibrorddagen De Willibrorddagen vinden plaats op de eerste maandag van de maand en zijn bedoeld voor de seminaristen. Het programma van de Willibrorddagen is steeds als volgt: 16.00 uur: 17.30 uur:
Inleiding. Vespers en H. Eucharistie. Aansluitend buffet en ontmoeting.
Vorming pastoraal jaar en jonge priesters Alle priesterkandidaten die de lange pastorale stage doen en de jonge priesters gedurende de eerste vijf jaar na hun priesterwijding, volgen een pastorale vormingsroute op de Tiltenberg, iedere eerste maandag van de maand, van 10.45 uur ‘s morgens tot 17.00 uur ‘s middags. Aan het einde van deze vormingsjaren wordt een getuigschrift verstrekt waaruit blijkt of de vormingsroute met succes is doorlopen.
15
3. HET STUDIEPROGRAMMA Het studieprogramma omvat een zesjarige opleiding, waarvan het eerste jaar is gewijd aan inleiding in het Christusmysterie en andere inleidende vakken. Na de zesjarige opleiding vindt een pastoraal jaar plaats, dat grotendeels in een parochie wordt doorgebracht en waarin enige praktische cursussen worden gevolgd. Voor de seminaristen van het Groot Seminarie Redemptoris Mater wordt deze opleiding voorafgegaan door één of twee jaren (Propedeuse). Deze tijd is gewijd aan de studie van het Nederlands en verschillende inleidende vakken. Ook voor andere studenten zal soms een propedeutische vormingsperiode worden voorzien. Filosofie In de eerste twee jaren van de opleiding ligt de nadruk op de filosofie; daarnaast worden enkele andere, vooral inleidende vakken gegeven, namelijk methodologie, katechismus van de katholieke Kerk, Vaticanum II en recente kerkelijke documenten, inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit. Jaarlijks worden één werkstuk geschreven en één werkcollege filosofie gevolgd. In het eerste jaar is het werkstuk een samenvatting van een boek over een thema van spiritualiteit, gekozen in overleg met de spiritual. Theologie In de volgende vier jaar worden voornamelijk theologische vakken bestudeerd. In de jaren III tot en met V wordt per jaar één werkcollege theologie gevolgd. In de jaren III en IV schrijven de studenten per jaar één werkstuk. In het laatste jaar wordt bovendien aandacht geschonken aan de pastoraletheologie. Van de studenten die het Baccalaureaat kunnen en willen halen, wordt verwacht dat ze in de laatste jaren van hun theoretische studie een scriptie schrijven over een onderwerp uit de theologie. Van de andere studenten wordt een eindwerkstuk verwacht over een onderwerp uit de filosofie of de theologie (inclusief de pastoraal).
16
Overzicht van de studieopbouw De cursussen worden gewaardeerd volgens het Europese creditsysteem (European Credit Transfer System) (ECTS). Eén ECTS dient te beantwoorden aan 25 studie-belastingsuren voor de student, die als volgt zijn opgebouwd: 7-8 college-uren; 14-16 uur persoonlijke studie en 2-3 uur voor het maken van examen-opgaven (opdrachten, werkstukken, afsluitend examen e.d.). Naast de verplichte vakken, moeten de studenten een aantal aanvullende vakken volgen. Het vereiste aantal ECTS van aanvullende vakken dat iedere seminarist moet volgen is: 14 ECTS van filosofische en overige vakken en 17 van theologische vakken. In overeenstemming met het Decreet over de hervorming van de kerkelijke studies van de wijsbegeerte van de Congregatie voor de Katholieke opvoeding (28 januari 2011) moeten de studenten 9 ECTS strikt wijsgerige vakken volgen. Men kan meer ECTS bereiken dan verplicht is. Dat kan gebeuren door meer aanvullende vakken volgen dan vereist zijn; ook aan deelneming aan de Willibrordlezingen en de Symposia die op het jaarprogramma van het Instituut Sint-Willibrord staan zijn ETCS verbonden. De Willibrordlezingen worden tezamen met 1,5 ECTS gewaardeerd en de Symposia met 0,5 ECTS per halve dag. Naast de geaccrediteerde deelneming wordt een mondeling of schriftelijk tentamen vereist, door de studieprefect bepaald. De seminarist zal een apart getuigschrift krijgen voor deze extra ECTS. Deelneming aan de Willibrordlezingen, de Symposia en de Blokcolleges is voor alle studenten verplicht. Scriptie a) Minimaal 40 bladzijden (A4, Times New Roman; corpus: 12 pt., inter. 1,5; voetnoten: 10 pt., inter. 10). b) Moet ingeleverd worden anderhalf maand voor het tentamen (digitale versie en twee exemplaren -één voor de lector en één voor de conlector-) met inhoudsopgave en samenvatting (ca. 2-3 bladzijden) in Italiaans of Engels. c) Op het titelblad dient vermeld te worden: Pauselijke Lateraanse Universiteit. d) Bij de documenten van het Leergezag en bij patristieke werken moeten de bronnen vermeld worden. Bijvoorbeeld: AAS, DS, Insegnamenti, PL, PG, CCL, CSEL…
17
e) De literatuurlijst moet in twee delen ingedeeld worden: bronnen (Traditie, Leergezag), in chronologische volgorde; en studies, in alfabetische volgorde van auteurs. Baccalaureaatsexamen Vereisten voor het examen: in het bezit te zijn van een middelbareschooldiploma dat toegang biedt tot een universitaire studie in het land van herkomst en het curriculum van het seminarie in zijn geheel met voldoende resultaten te hebben gevolgd. Examencommissie: vertegenwoordiger van de Faculteit (voorzitter), drie docenten theologie, lector en conlector van de scriptie. Tentamenstof: 17 thema’s op een dusdanige manier gestructureerd dat de thema’s de kans bieden een echte theologische synthese te maken. Tentamen: a) Korte presentatie van de scriptie. b) De kandidaat moet een thema uiteenzetten dat hij kiest uit drie thema’s die een uur vóór het tentamen door loting zijn gekozen. De leden van de examencommissie kunnen over alle drie thema’s vragen stellen. Eindresultaat: a) 5/6 curriculum; 1/6 baccalaureaatsexamen (3/4 mondeling examen; 1/4 scriptie). b) Volgens de kwalificatie die vigeert op de Pauselijke Lateraanse Universiteit (kwalificatie in /30): Kwalificatie: probatus bene probatus cum laude magna cum laude summa cum laude
18 – 19,99 20 – 22,99 23 – 25,99 26 – 28,99 29 – 30
18
De stages Gedurende de priesteropleiding worden verschillende stages gehouden. Deze vinden plaats zowel gedurende het studiejaar als ook tijdens de zomervakantie. In de loop van de opleiding komen de volgende stageterreinen aan de orde: sociale hulp, jeugd- en jongerenwerk, katechese geven, kennismakingen met het pastorale werk in parochies en instellingen en dergelijke. Voorts zal de seminariegemeenschap regelmatig kennis maken met aspecten van het kerkelijk leven en het pastorale werk. De stages worden vanuit het Instituut Sint-Willibrord begeleid. Van de student wordt een stageverslag verwacht. Dit stageverslag wordt voorgelegd aan de werkbegeleider op de stageplaats en door deze getekend, en ingediend bij de stagebegeleider van het seminarie. De inleverdatum wordt in het jaarprogramma vermeld. Het stageverslag vermeldt tenminste de volgende elementen: plaats van de stage; namen van de werkbegeleider ter plaatse en van degenen met wie werd samengewerkt; opsomming van de werkzaamheden, met vermelding van degenen voor wie ze werden verricht; bijzondere gebeurtenissen tijdens de stage; nieuwe ervaringen die zijn opgedaan, andere kijk die men op mensen en situaties heeft gekregen; de eigen sterke kanten en de vaardigheden die men nog meer moet ontwikkelen; beoordeling van de situatie waarin men heeft gewerkt; belang van deze stage binnen de eigen vorming tot priester. Tijdens de vakanties, blokcolleges en examenperiode zijn er geen stages. Een nadere regeling van de stages vindt men in de Stagegids die bij het studiesecretariaat verkrijgbaar is.
19
Eerste jaar I.1. Algemene inleiding in de filosofie I.2. Geschiedenis van de antieke filosofie I.3. Geschiedenis van de middeleeuwse filosofie I.4. Logica I.5. Natuurfilosofie I.6. Persoonlijke lezing van de Heilige Schrift I.7. Catechismus van de katholieke Kerk I.8. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten I I.9. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit I I.10. Inleiding tot de liturgie I.11. Muzikale vorming en liturgische zang I I.12. Methodologie I I.13. Latijn I I.14. Grieks I Fn. Aanvullende vakken filosofie WF1. Werkcollege filosofie: antieke en middeleeuwse filosofie WS1. Werkstuk
ECTS 3 3 3 3 5 3 3 3 3 3 3 1,5 12 3 5,5 3 1 61
Tweede jaar II.1. Geschiedenis van de moderne filosofie II.2. Geschiedenis van de hedendaagse filosofie II.3. Kenleer II.4. Wijsgerige antropologie II.5. Godsdienstfilosofie II.6. Inleiding tot de Heilige Schrift II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II II.9. Het liturgisch jaar II.10. Methodologie II II.11. Latijn II II.12. Grieks van het Nieuwe Testament Fn. Aanvullende vakken filosofie WFn. Werkcollege filosofie WS2. Werkstuk
5 5 5 5 3 3 3 3 3 1,5 6 6 8,5 3 2 62
20
Derde jaar III.1. Metafysiek III.2. Natuurlijke godsleer III.3. Algemene ethiek III.4. Fundamentele theologie III.5. Pentateuch III.6. Synoptische evangelies III.7. Triniteitsleer III.8. Christologie III.9. Fundamentele moraaltheologie III.10. Patrologie Thn. Aanvullende vakken theologie WThn. Werkcollege theologie WS3. Werkstuk
ECTS 5 5 5 6 3 6 6 6 5 6 4 3 2 62
Vierde jaar IV.1. Historische boeken IV.2. Profeten IV.3. Corpus Paulinum IV.4. Theologische antropologie I: scheppingsleer IV.5. Theologische antropologie II: genadeleer en eschatologie IV.6. Algemene sacramententheologie IV.7. Doopsel en vormsel IV.8. Eucharistie I: geschiedenis en liturgie IV.9. Theologale moraal IV.10. Seksuele moraal IV.11. Medische ethiek IV.12. Inleiding tot het canoniek recht IV.13. Canoniek recht: het volk van God IV.14. Oude kerkgeschiedenis IV.15. Middeleeuwse kerkgeschiedenis IV.16. Pastoraaltheologie Thn. Aanvullende vakken theologie WThn. Werkcollege theologie WS4. Werkstuk
3 3 6 3 5 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 3 2 62
21
Vijfde jaar V.1. Psalmen V.2. Wijsheidsliteratuur V.3. Corpus Johanneum V.4. Ecclesiologie V.5. Mariologie V.6. Boete en verzoening V.7. Eucharistie II: theologie V.8. Theologie van het priesterschap V.9. Ziekenzalving V.10. Sociale leer van de Kerk V.11. Religieuze en sacramentele moraaltheologie V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiligingstaak V.13. Canoniek recht: huwelijksrecht V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd V.16. Kerkgeschiedenis der Nederlanden V.17. Pastoraal gesprek I V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II Thn. Aanvullende vakken theologie Wn. Werkcollege theologie
ECTS 1,5 1,5 6 6 3 1,5 3 2 1 3 3 3 3 3 3 1,5 3 3 6 3 60
Zesde jaar VI.1. Oecumenische theologie VI.2. Speciale pastoraaltheologie VI.3. Pastoraal gesprek II VI.4. Catechetiek VI.5. Homiletiek VI.6. Didactiek VI.7. Vergadertechniek VI.8. Communicatietraining VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus VI.10. Liturgie van het huwelijk VI.11. Liturgische praktijk Thn. Aanvullende vakken theologie Scriptie Baccalaureaatsexamen
3 3 3 3 3 3 2 3 1,5 1 2 3
22
Aanvullende vakken filosofie en overige vakken
ECTS
F1. Summa theologiae F2. Taalfilosofie F3. Wijsgerige wetenschap F4. Filosofie van de geschiedenis F5. Godsdienstpsychologie F6. Sociologie F7. Mass media F8. Cultuurfilosofie F9. Esthetiek F10. Pedagogie F11. Godsdienstpedagogie F14. Moderne talen: Italiaans, Spaans… F15. De moderniteit F16. Kunstgeschiedenis F17. Etiquette F18. Philosophia perennis F19. Hebreeuws F20. Muziekrepertoire F21. De filosofie bij haar fundamentele teksten F22. Psychologie F23. Ontwikkelingspsychologie F24. Organisatieverandering F25. Inleiding tot de filosofie van K. Wojtyla/Johannes Paulus II F26. Godsdienstsociologie F27. Wetenschap en religie: Het geval Galileo Galileï F28. Ethisch-filosofische vraagstukken in Veritatis splendor F29. Inleiding tot leven en werk van Réginald Garrigou-Lagrange F30. De invloed van het secularisme en nihilisme op de westerse kunst F31. Wat is dat – Verlichting? F32. Zijnsmetafysica F33. Huidige filosofische theorieën van de taal en religieuze expressie F34. Inleiding tot de Summa contra Gentiles van Thomas van Aquino F35. Aristoteles’ Ethica Nicomachea F36. Gender-ideologie F37. Hegel: Het wezen van de filosofische kritiek
1,5 3 3 3 1,5 3 3 3 3 3 3 6 3 3 1,5 1,5 6 3 3 2 1,5 1,5 3 1,5 3 1,5 3 3 1,5 1 3 2 3 1,5 1,5
23
Aanvullende vakken theologie Th1. Geschiedenis, geografie en archeologie van Israël Th2. Inleiding tot de studie van het Heilig Land Th3. Cultureel milieu van het NT Th4. Missiologie en nieuwe evangelisatie Th5. Theologie van het Nieuwe Testament Th6. Theologische esthetiek Th7. Rabbijnse exegese Th8. Geschiedenis van de exegese Th9. Het Hooglied Th11. Geschiedenis van de christelijke spiritualiteit Th12. De theologische waarheid: één en meervoudig Th13. Symbolum fidei Th15. De grote godsdiensten Th16. Catechetiek II Th19. Oosterse liturgie Th20. Pastorale psychologie Th21. Vrouw en Kerk Th22. De liturgie van de uitvaart Th23. Praktische liturgie en sacramentenpastoraal Th24. Fundamentele theologie III Th25. Handelingen der apostelen Th26. Christelijke Eucharistie en Joodse feesten Th27. Intertestamentaire literatuur Th28. Schrift – Traditie – Leergezag Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw Th30. De brief aan de Hebreeën Th31. Openbaring. God heeft het laatste woord Th32. De parabels Th33. Christus bij de Kerkvaders Th34. De verrijzenis van Christus Th35. Inleiding tot het christendom Th36.Inleiding tot de kerkgeschiedenis Th37. Dominus Iesus Th38. Veritatis splendor Th39. Judaica Th40. Thomas van Kempen en de moderne devotie Th41. Jezus Christus en de christenen bij de Koran Th42. Het morele geweten
ECTS 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1,5 1,5 3 3 1,5 1,5 1,5 2 3 3 3 1,5 1,5 3 3 3 3 3 3 1,5 3 2 1,5 1,5 2 1,5 1,5 1,5
24
Th43. Inleiding in leven en denken van Augustinus van Hippo Th44. Trouw als uitdaging voor het hedendaagse priesterschap Th45. Theologie van het lichaam Th46. Het getijdengebed: geschiedenis, theologie en spiritualiteit Th47. Humanae vitae Th48. Bijbelse theologie Th49. Het celibaat van de priester Th50. Bijbel en moraal Th51. Liturgie en architectuur Th52. De joodse feesten in de Bijbel Th53. Aspecten van de theologie van Sint-Thomas van Aquino Th54. De heiligheid van de Kerk en zonde Th55. Het leergezag over de seksuele moraal Th56. Leken in de kerk, het doopsel als deelname aan de kerk Th57. De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel Th58. Morele aspecten bij het beoordelen van casus Th59. Selecta de novissimis
1,5 1,5 1,5 3 1,5 3 1,5 1,5 3 1,5 1 1,5 2 1,5 1,5 1 1,5
Werkcolleges filosofie en theologie WF1. Tekstanalyse filosofie WF2. Apologetische thema’s WTh2. Karmelitaanse kerkleraren WTh3. Vlaamse mystiek WTh4. Theologie van het Oude Testament: Profeten WTh5. Pastorale gespreksvoering WTh6. Praktijk van het preken WTh7. De beide Petrus-brieven WTh8. Het boek Genesis WTh9. Oriëntatie in de Hedendaagse samenleving WTh10. Filosofie en theologie van het canoniek recht WTh11. Heiligen in de geschiedenis van de Kerk WTh12. Moraaltheologie: fund. en praktische kwesties WTh13. Passieverhalen WTh14. Grote theologen uit de Patristiek en de Middeleeuwen WTh15. Geloofsgetuigen in de Lage Landen WTh16. Ad fontes: bronnen aangaande het diaconaat WTh17. Kerkleraren WTh18. Canoniek recht: actuele thema’s WTh19. De heilige katholieke Kerk, de gemeenschap van de heiligen
3 3 3 3 3 3 3 3 1,5 3 3 3 3 3 3 2/3 1,5 3 2/3 1,5
25
WTh20. Leken in de kerk, het doopsel als deelname aan de kerk WTh21. Bijbel en moraal WTh22. Israël in de Romeinenbrief
1,5 1,5 1,5
26
4. PROGRAMMA VOOR JAAR I-II ECTS JAAR I-II I.1. Algemene inleiding tot de filosofie I.10. Inleiding tot de liturgie II.1. Geschiedenis moderne filosofie II.2. Geschiedenis hedendaagse filosofie II.3. Kenleer II.6. Inleiding tot de Heilige Schrift II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke doc. II II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II II.10. Methodologie II V.8. Theologie van het priesterschap F17. Etiquette Th27. Intertestamentaire literatuur WFn. Werkcollege filosofie
3 3 5 5 3 2 3 3 1,5 3 1,5 1,5 2,5
V. RAVENSLOOT M. MARCANTOGINI J. VERBURGT J. VIJGEN V. RAVENSLOOT R. GOUW J. HENDRIKS B. PUTTER J. TERCERO SIMÓN P. CORDES B. PUTTER J. ALBEZA ASENCIO J. VIJGEN
JAAR I I.13. Latijn I I.14. Grieks I WS1. Werkstuk
12 E. CAPOZI 3 W. PEETERS 1
JAAR II II.11. Latijn II II.12. Grieks van het Nieuwe Testament III.1. Metafysiek III.2. Natuurlijke godsleer III.3. Algemene ethiek V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd WS2. Werkstuk
6 6 5 5 5 3 3 2
E. CAPOZI PEETERS/FRANK L. ELDERS L. ELDERS J. VIJGEN P. HAMANS P. HAMANS
27
Toelichting bij het programma1 I.1. Algemene inleiding in de filosofie, in het bijzonder de metafysica Docent: DRS. V. RAVENSLOOT De filosofie beschouwt de werkelijkheid als geheel, in tegenstelling tot de vakwetenschappen, die elk een deel van de realiteit tot onderwerp hebben. We bespreken de onderdelen van de wijsbegeerte, met aan de top de metafysica, waarin het gaat over de eerste en meest algemene beginselen en oorzaken. Literatuur: DIV. AUTEURS, Notions de métaphysique aristotelico-thomiste. The Internet Classics Archive IDEM, Metafísica de Tomas de Aquino. Los elementos aristotélicos. Internetpagina. L.J. ELDERS, De metafysica van St.Thomas van Aquino in historisch perspectief, I Het gemeenschappelijk zijnde, Brugge 1981. J. HOOGVELD, Inleiding tot de wijsbegeerte, Utrecht/Nijmegen 1947. A. LÉONARD, Métaphysique de l'être, Paris 2006. J. MARITAIN, Elementi di filosofia. Introduzione generale alla filosofia, I: Metodologia della ricerca, Milano 1988. G. B. MONDIN, Introduzione alla filosofia. Problemi, sistemi e filosofi, Milano 1986. J. PETERS, Metafysica, een systematisch overzicht, Utrecht 1957. Wijze van tentamineren: schriftelijk. I.10 Inleiding tot de liturgie Docent: LIC. S. MARCANTOGNINI De cursus «Inleiding tot de Liturgie» wil een inleiding bieden tot de liturgiewetenschap. Daarbij zullen in beschouwing worden genomen de theologische en pastorale lijnen van het Tweede Vaticaans Concilie en de belangrijkste theologische en antropologische studies over de liturgie. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de verschillende aspecten die verband houden met de eredienst (godsdienstige ervaring, rituele 1
Volgorde: cursussen met Romeinse nummers, F-cursussen, Th-cusussen en W-curusussen.
28
handeling, enz.) en aan de geschiedenis van de liturgie. Literatuur: A. ADAM, Gottesdienst der Kirche. Handbuch der Liturgiewissenschaft, Regensburg 1983. G. BONACCORSO, Celebrare la salvezza. Lineamenti di liturgia, Padova, Edizioni Messaggero, 2011 (Caro Salutis Cardo. Sussidi, 6). A. LAMERI, Liturgia, Assisi, Cittadella Editrice, 2013. B. NEUNHEUSER – S. MARSILI – M. AUGÉ – R. CIVIL, La Liturgia, momento della storia della salvezza, in Anàmnesis 1, Genova, Marietti, 1979. Wijze van tentamineren: schriftelijk. I.13. Latijn I Docent: LIC. E. CAPOZI Doelstelling van deze cursus is de student vertrouwd te maken met de grondbeginselen van het Latijn, zodat hij in staat zal zijn eenvoudige teksten te vertalen. In deze cursus voor beginners wordt de vormleer behandeld. Achtereenvolgens zullen van de grammatica aan bod komen: het nomen (substantiva en adjectiva, numeralia, pronomina, adverbia) en het verbum (vervoeging van de vier conjugaties, deponentia, onregelmatige verba). De studie van de grammatica gaat vergezeld van het maken van oefeningen: het vertalen van eenvoudige Latijnse zinnen in het Nederlands van de lessen 1 t/m 50 van het Handboek voor Kerklatijn. Over de bestudeerde stof wordt regelmatig een toets afgenomen. Literatuur: G.F. DIERCKS/ N.H.C. VAN LOENEN, Kleine Latijnse grammatica, Paul Brand, Houten, 1987, pp. 7-64. C. COPPENS e.a., Handboek voor Kerklatijn. Grammatica en Vocabularium, Vereniging voor Latijnse Liturgie – Brepols, Turnhout, 1985, pp. 7-119. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
29
I.14. Grieks I Docent: DRS. W. PEETERS Een beknopte cursus Griekse grammatica. Nieuwtestamentisch Grieks lezen en vertalen. Verplichte literatuur: R. BIERINGER, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament, Leuwen 1998. J. NUCHELMANS, en G.F. DIERCKS, Kleine Griekse grammatica, Hilversum 1987. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.1. Geschiedenis van de moderne filosofie Docent: DR. J. VERBURGT De cursus biedt een beknopte inleiding tot de geschiedenis van de moderne wijsbegeerte aan de hand van de volgende stromingen en denkers: I. het rationalisme – Descartes, Spinoza en Leibniz; II. het empirisme – Locke en Hume; III. Kant en het Duitse Idealisme. De historische ontwikkelingslijn van deze stromingen en denkers wordt op hoofdpunten besproken, maar tevens is aandacht voor de systematische (conceptuele en argumentatieve) verschillen – en de doorwerking daarvan in het contemporaine denken. Deelnemers aan de cursus worden uitgenodigd om actief aan de lessen deel te nemen. Literatuur:
In de cursus wordt onder meer verwezen naar de volgende titels uit de secundaire literatuur: BRAECKMAN, A. e.a., Handboek wijsbegeerte, LannooCampus Leuven 2006 (verplicht). DECORTE J. e.a., Fundamentele wijsbegeerte, Universitaire Pers, Leuven 2001 (niet meer verkrijgbaar, behalve via bibliotheek). HIRSCHBERGER J., Geschichte der Philosophie, II. Teil Neuzeit und Gegenwart, Herder, Freiburg 1976.
30
STÖRIG H.J., Geschiedenis Utrecht/Antwerpen 1972.
van
de
filosofie,
Het
Spectrum,
Wijze van tentamineren: Mondeling tentamen of schriftelijk werkstuk (in overleg met docent). II.2. Geschiedenis van de hedendaagse filosofie Docent: DR. J. VIJGEN Deze cursus wil een algemeen inzicht ontwikkelen in de moderne en hedendaagse wijsbegeerte. De belangrijkste thema’s, auteurs en stromingen van de Westerse filosofie worden in kaart gebracht. De onderlinge verbanden en de grote lijnen van centrale problematieken worden geëvalueerd en toegelicht. Aan de orde komen niet alleen individuele auteurs maar ook de diverse stromingen die de 20 e eeuw hebben beheerst, zoals marxisme, neo-positivisme, fenomenologie, existentialisme, hermeneutische filosofie, de ‘linguistic turn’, en postmodernisme. Tevens komt de historische context van de verschillende stromingen en auteurs aan de orde. Tot slot wordt aandacht besteed aan de belangrijkste vertegenwoordigers van de christelijke filosofie en het neothomisme. Aan te schaffen literatuur: Een reader wordt ter beschikking gesteld. STÖRIG, H.J., Geschiedenis van de filosofie, Utrecht 2006 (29e editie). KUNZMANN, P., Sesam atlas van de filosofie, Baarn 2005. Overige literatuur: BERGER, D./VIJGEN, J., Thomistenlexikon, Bonn 2006. BOR, J. (ED.), De verbeelding van het denken, Amsterdam /Antwerpen 1995. BOR, J. (ED.), 25 Eeuwen westerse filosofie: teksten, toelichtingen, Amsterdam 2003. BOEY, K. (ED), Ex libris van de filosofie in de 20ste eeuw, Leuven 19971999 (2 vol.). VISKER, R., Lof der zichtbaarheid. Een uitleiding in de hedendaagse wijsbegeerte, Amsterdam, Sun, 2007. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
31
II.3. Kenleer Docent: DRS. V. RAVENSLOOT De dingen worden in de natuurlijke waarneming als zodanig gekend. Daarmee is de realiteit van de buitenwereld gegeven vóórdat het kennistheoretisch filosoferen begint. Betwijfeling of ontkenning van de evidente werkelijkheidskennis weerlegt zichzelf, doordat men dan de gekende wereld uit een voorop gesteld denken, ervaren, wilen, spreken, betekenen enz. laat voortkomen, het reële en het bepaalde uit het niet reële en het onbepaalde. Elke kritiek en elk bewijs berust uiteindelijk op de onmiddellijke waarneming van het zijnde, hetgeen met zich brengt, dat kritiek geen eerste en uiterste norm kan zijn. Literatuur: L. RÉGIS, Epistemology, New York 1959. A. LIVI, Dizionario storico della filosofia, Rome 2000. ID., La ricerca della verità. Introduzione alla filosofia della conoscenza, Rome 2001. A. MANSION, L'évolution de l'épistémologie thomiste du XIXme, Louvain 1950. E. GILSON, Réalisme thomiste et critique de la connaissance, Paris 1939. F.D. WILHELMSEN, Man's Knowledge on Reality. An introduction to Thomistic Epistemology eigen uitgave 2011. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.6. Inleiding tot de Heilige Schrift Docent: DR. R. GOUW Deze cursus bereidt voor op de cursussen exegese O.T. En N.T. en stelt algemene zaken aan de orde. Daartoe horen enerzijds kwesties die de bijbel als zodanig betreffen (ontstaan van de bijbelse geschriften en canonvorming, tekstoverlevering, tekst-kritiek) als het omgaan met de Schrift (principes van bijbelvertalen en exegetische methoden). Literatuur: H. BLOK e.a., Het verhaal van de bijbel; ontstaan - vertalen - verspreiden.
32
NBG, Haarlem, laatste druk. J. NEGENMAN, De wording van het Woord; over ontstaan en verstaan van de bijbel. Kok, Kampen, 1986. A.S. VAN DER WOUDE (red.) Inleiding tot de studie van het Oude Testament. Kok, Kampen, 1986. F. VAN SEGBROECK, Het Nieuwe Testament leren lezen; Achtergronden – Methoden - Hulpmiddelen. Acco, Leuven, 1993. G.D. FEE, Exegese van het Nieuwe Testament. Boekencentrum, Zoetermeer, 2001. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II Docent: Z.H.E. MGR. DR. J.W.M. HENDRIKS In het tweede deel van deze cursus staan we stil bij een aantal documenten van het tweede Vaticaans concilie, met name wordt een gedeelte van de constitutie over de Kerk, Lumen Gentium, behandeld (vanaf hoofdstuk 2). Terloops bespreken we de decreten die bij de behandelde gedeelten van de Constitutie over de Kerk aansluiten: Christus Dominus (over de Bisschoppen), Presbyterorum ordinis (over de priesters), Apostolicam actuositatem (over het lekenapostolaat) en Perfectae caritatis (over de vernieuwing van het religieuze leven). Hierna volgt een toelichting op de Verklaringen Nostra aetate, over de verhouding met de niet-christelijke godsdiensten, en Dignitatis humanae, over de godsdienstvrijheid. Tenslotte wordt de pastorale Constitutie Gaudium et spes behandeld, vooral het eerste deel. Verplichte literatuur: Een uitgave van de concilie-documenten, bijv.: Constituties en decreten van het tweede Vaticaans concilie (Katholiek Archief, Amersfoort, 1967 of herdruk); J. HENDRIKS, Vaticanum II en verder... De leer van het concilie en de ontwikkeling daarvan in de tijd erna, Oegstgeest, Brugge, 2006², 240 pp., met name pp. 38-192. Overige literatuur: A. MARCHETTO, Il concilio ecumenico Vaticano II, Città del Vaticano 2005. G. ALBERIGO, (ed.), Geschichte des zweiten vatikanischen Konzils (19621965), 5 delen, Mainz/Leuven 1997vv. (ook in andere talen).
33
F. GIL HELLIN, Constitutio dogmatica De Ecclesia Lumen Gentium. Concilii Vaticani II synopsis, Roma 1997. G. PHILIPS, Dogmatische constitutie over de Kerk “Lumen gentium”. Geschiedenis, tekst, commentaar, 2 delen, Antwerpen 1967-1968. J. HENDRIKS, De libertate religiosa in concilio Vaticano II disceptata. Num mutata est doctrina?, “Periodica” 76 (1987) 83-98. ID., De constitutie over de heilige liturgie: 1963-1998, "Bulletin van de Vereniging voor Latijnse liturgie", nr. 68(dec. 1998), pp. 164-171. ID., De verklaring over de godsdienstvrijheid van het tweede Vaticaans Concilie, in: Zaken die God raken 13 (2002-2003) 1, pp. 16-19. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II Docent: DR. B. PUTTER In het tweede deel van de cursus wordt de roeping van enkele figuren van het Oud en Nieuw Testament bestudeerd en daarna de wezenlijke aspecten van de priesterlijke roeping. Uitgaande van de persoon van Christus worden als consequenties van de roeping gezien: apostolisch ijver van de priester, het priesterlijke celibaat, gehoorzaamheid en collegialiteit. Literatuur: PAULUS VI, Sacerdotalis caelibatus. JOHANNES PAULUS II, Dono e mistero, Libreria editrice vaticana. ID., Ai sacerdoti, giovedì santo 2004. IGNATIUS VAN LOYOLA, Geestelijke oefeningen. J. HERMANS, In Gods naam. Overwegingen over roepingen en priesterschap, Oegstgeest 1997. J. HENDRIKS, Priester worden. Durf je jouw leven uit handen te geven aan God?, Oegstgeest 1999. T.M. DOLAN, Priests for the Third Millenium, Huntignton, Indiana 2000. J. HENDRIKS, Het celibaat van de priesters, Vogelenzang 2008 (Tiltenbergstudies, 2). Wijze van tentamineren: schriftelijk.
34
II.10. Methodologie II Docent: DR. J. TERCERO SIMÓN In deze cursus leren de studenten de verschillende vormen van schriftelijke werkzaamheden. De docent zal aandacht schenken aan deze onderwerpen: Motief en zin van schriftelijke werkzaamheden. Vormen van schriftelijke werkzaamheden. Opmerkingen over alle vormen van schriftelijke zelfwerkzaamheid. De samenwerking tussen docent en student. Formele vereisten. Thematisch werkstuk: basisregels en verschillende delen. Titelblad. Regels voor titelbeschrijving. Aanhalingen. Bibliografische verwijzingen. Basis-literatuur: Bepalingen voor de verschillende vormen van schriftelijke zelfwerkzamheid, Studiesecretariaat van het Filosofisch-Theologisch Instituut Sint-Willibrord en het Theologisch Instituut Sint-Bonifatius, Vogelenzang 2011. PONTIFICIA UNIVERSITÀ LATERANENSE, Orientamenti metodologici e norme redazionali per gli elaborati accademici, Lateran University Press, Vaticaanstad 2014. Andere literatuur: R. BOUCHER – M. MIGNAULT, Les étapes de la rédaction d’un travail en bibliothèque, La Pocatière, Québec 1978. M. BLACKBURN, alii, Comment rédigier un rapport de recherche, Leméac, Québec 1974. K. D’HUYVETTERS, Van manuscript tot desktop publishing. Een praktische handleiding, Leuven 1989. R. FARINA, Metodologia. Avviamento alla tecnica del lavoro scientifico, (Biblioteca di Scienze Religiose 6), LAS, Roma 1986. A. GALUZZI, Appunti di metodologia, Libreria editrice della Pontificia Università Lateranense, Roma 1998. J.E. HEYDE, Technik des wissenschaftlichen Arbeiters, Junker, Berlin 1970. P. HENRICI, Guida pratica allo studio, Roma 1992. J. JANSSENS, Note di metodologia. Elenco bibliografico. Nota bibliografica. Stesura del testo, Roma 1996. H. KLIEMANN, Anleitungen zum wissenschaftlichen Arbeiten. Eine Einfuhrung in die Praxis, Rombach, Freiburg 1973.
35
G. LORIZIO en N. GALANTINO (ed.), Metodologia teologica. Avviamento allo studio e alla ricerca pluridisciplinari, San Paolo, Cinisello Balsamo, 3e druk 2004. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.11. Latijn II Docent: LIC. E. CAPOZI Uitbreiding en verdieping van de kennis van het Latijn. Literatuur: G.F. DIERCKS en N.H.C. VAN LOENEN, Kleine Latijnse grammatica, Houten 1987. C. COPPENS e.a., Handboek voor Kerklatijn. Grammatica en Vocabularium, Vereniging voor Latijnse Liturgie – Brepols, Turnhout, 1985. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.12. Grieks van het Nieuwe Testament Docent: DRS. W. PEETERS / R. FRANK Uitbreiding en verdieping van de kennis van het Nieuwtestamentisch Grieks. Verplichte literatuur: J. NUCHELMANS, en G.F. DIERCKS, Kleine Griekse grammatica, Hilversum 1987. R. BIERINGER, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament, Leuven 1998. Wijze van tentamineren: schriftelijk. III.1. Metafysiek [Zie Jaar III-IV] III.2. Natuurlijke godsleer
36
[Zie Jaar III-IV] III.3. Algemene ethiek [Zie Jaar III-IV] V.8. Theologie van het priesterschap [Zie Jaar V-VI] V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd [Zie Jaar V-VI] V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd [Zie Jaar V-VI] F17. Etiquette Docent: DR. B. PUTTER De cursus heeft tot doel een inleiding te geven in de hedendaagse goede omgangsvormen. Literatuur: Wordt tijdens de colleges bekendgemaakt. Th27. Intertestamentaire literatuur [Zie Jaar III-IV] WF2. Werkcollege filosofie: Tekstanalyse moderne en hedendaagse filosofie Docent: DR. J. VIJGEN We lezen teksten van moderne en hedendaagse filosofen. In het jaar 20152016 verdiepen we ons in het werk van Réginald Garrigou-Lagrange (1877-1964) en meer bepaald diens Le Sens commun, la philosophie de
37
l'être et les formules dogmatiques, suivi d'une étude sur la valeur de la critique moderniste des preuves thomistes de l'existence de Dieu. Literatuur: R. GARRIGOU-LAGRANGE, Il senso comune, la filosofia dell’essere e le formule dogmatiche, Nuova edizione italiana a cura di Antonio Livi e Mario Padovano, Casa editrice Dante Alighieri, Roma 2013, pp. 300 ISBN 9788888926728 Wijze van tentamineren: participatie en schriftelijk referaat.
38
5. PROGRAMMA VOOR JAAR III-IV ECTS III.1. Metafysiek 5 III.2. Natuurlijke godsleer 5 III.3. Algemene ethiek 5 IV.3. Corpus Paulinum 6 IV.5. Theologische antropologie II: genadeleer esch. 5 IV.9. Theologale moraal 3 V.2. Wijsheidsliteratuur 1,5 V.4. Ecclesiologie 6 V.8. Theologie van het priesterschap 3 V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiliginstaak 3 V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd 3 V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd 3 VI.1. Oecumenische theologie 3 F19. Hebreeuws 3 Th27. Intertestamentaire literatuur 1,5 Th39. Judaica 1,5 WTh12. Werkcollege moraaltheologie 2,5 WS2. Werkstuk 2
L. ELDERS L. ELDERS J. VIJGEN R. GOUW A. VAN DEN HOUT J. TERCERO SIMÓN B. KOET C. VAN VLIET P. CORDES J. HENDRIKS P. HAMANS P. HAMANS M. WAGEMAKER J. VAN DORP J. ALBEZA ASENCIO B. KOET J. TERCERO SIMÓN
39
Toelichting bij het programma2 III.1. Metafysiek Docent: PROF. DR. L. ELDERS In de inleiding wordt de aard van deze filosofische discipline besproken en een overzicht gegeven van haar ontwikkeling van Parmenides tot Kant, Hegel en Heidegger. Vervolgens wordt behandeld hoe men de metafysiek binnentreedt. Het eerste gedeelte (hoofdstukken 1 tot IX) behandelt de transcendentale eigenschappen van het zijnde, zoals eenheid, waarheid, goedheid en schoonheid, en de eerste axioma's of zijnsbeginselen die onmiddellijk op de eerste begrippen volgen. Het tweede gedeelte (hoofdstukken X tot XVII) onderzoekt de indelingen van het zijnde in actus en potentie, zijnsact en wezen, substantie en accidens. Het derde gedeelte (hoofdstukken XVIII tot XIX) bestudeert de oorzaken van het zijnde. Het probleem van de oorzakelijkheid in het algemeen en vervolgens de vier oorzaken in het bijzonder. Handboek: L.J. ELDERS, De Metafysica van Sint-Thomas van Aquino in historisch perspectief, Brugge 1982. Literatuur: B. LAKEBRINK, Klassische Metaphysik, Freiburg/Br 1967. J. PETERS, Metaphysica, Utrecht 1957. L. DE RAEYMAEKER, De metaphysiek van het zijn, Antwerpen 1944. M.-D. PHILIPPE, L'être, tomes I+II; ID., Une philosophie de l'être est-elle encore possible?, 5 fasc., Paris 1975 vv. Wijze van tentamineren: schriftelijk. III.2. Natuurlijke godsleer Docent: PROF. DR. L. ELDERS De cursus is de afsluiting en bekroning van de metafysica. Na een kort overzicht van de religies in de loop der eeuwen wordt de geschiedenis van 2
Volgorde: cursussen met Romeinse nummers, F-cursussen, Th-cusussen en W-curusussen.
40
de theodicea in herinnering geroepen, de opkomst van het atheïsme en de weg naar de kennis van het bestaan van God via de Vijf Wegen van Sint Thomas. Na de behandeling van de entitatieve en operatieve attributen van God wordt de schepping van de wereld behandeld, en de causaliteit van God in de schepping. Literatuur: ELDERS, L.J., De wijsgerige godsleer van St. Thomas van Aquino in historisch perspectief, Brugge 1987. ST. THOMAS VAN AQUINO, Summa theologiae, I, qq. 2. WEBB, C., Studies in the History of Natural Philosophy, Oxford 1952. PHILIPPE, M.-D, De l’être à Dieu, Paris 1978. COLLINS, J., God in Modern Philosophy, Chicago 1959. Wijze van tentamineren: schriftelijk. III.3. Algemene ethiek Docent: DR. J. VIJGEN De cursus ethiek beoogt enerzijds de hoofdpunten van de opvatting van grote denkers over het zedelijk leven in herinnering te roepen, maar wil anderzijds ook het grondplan van een op de natuurwet gebaseerde ethiek verduidelijken en zo een schat aan begrippen en axioma’s bekendmaken die onmisbaar zijn voor de studie van de moraaltheologie. De uiteenzettingen van Sint Thomas volgende worden achtereenvolgens het einddoel van de mens, de factoren die het zedelijk gehalte van menselijke handelingen bepalen, de gemoedsbewegingen, de deugden en de natuurwet behandeld, in de volgorde die Thomas gekozen heeft in het tweede deel van de Summa theologiae. Handboek: ELDERS, L.J., De ethiek van Thomas van Aquino, Oegstgeest 2000. Literatuur: ST. THOMAS VAN AQUINO, Summa theologiae, I –II (Prima secundae). KLUXEN, W., Philosophische Ethik bei Thomas von Aquin, Hamburg 1980. MCINERNY, R., The Question of Christian Ethics, Washington 1993. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.3. Corpus Paulinum
41
Docent: DR. R. GOUW Deze cursus stelt de theologie van de apostel Paulus centraal. Met het oog hierop worden zijn brieven, zoals we die in het Nieuwe Testament vinden, behandeld. Paulus schreef zijn brieven met het oog op bepaalde situaties, waarin meningen botsten. Toch zijn zijn brieven meer dan conflictbeheersing. Ook Paulus' verkondiging van Jezus Christus komt erin tot uitdrukking. De exegese moet zich dus bezig houden met de kwestie van consistentie en contingentie. In deze cursus komen onder andere aan de orde: de persoon van de apostel Paulus, de omstandigheden van de geloofsgemeenschap waarin hij leefde als ook zijn theologische opvattingen. Literatuur: R. PENNA, Paul the Apostle: Jew and Greek Alike, The Liturgical Press, Collegeville, Minnesota, 1996. ID, Paul the Apostle: Wisdom and the Folly of the Cross, The Liturgical Press, Collegeville, Minnesota, 1996. ID, Lettera ai Romani; vol. 1 & 2, Edizioni Dehoniane Bologna, 2004/2006. ID, Lettera agli Efesini, Edizioni Dehoniane Bologna, 2001. J. MURPHY-O'CONNOR, Paul the Letter-Writer; His world, His Options, His Skills, (Good News Studies 41) The Liturgical Press, Collegeville, Minnesota, 1995. J. MURPHY-O'CONNOR, Paul: A Critical Life, Clarenden Press, Oxford 1996. E.P. SANDERS, Paul, University Press, Oxford 1991. G.D. FEE, The first Epistle to the Corinthians (NICNT), Grand Rapids, Michigan: Eerdmans, 1987. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.5 Theologische antropologie II: genadeleer en eschatologie Genadeleer Docent: DR. A. VAN DEN HOUT De Genadeleer houdt zich bezig met het geheimnisvolle gebeuren, waarbij aan de afzonderlijke mens en zondaar heil geschonken wordt, dat door
42
Christus verworven is en door de Kerk verder gedragen wordt. Het gaat daarbij geenszins om een subjectieve werking, die aan het individu overgelaten kan worden. Veeleer betekent ‘het uitgieten van de liefde van God’ (vgl. Rom. 5,5) de overdracht van de heilsdaad van Jezus Christus in de Heilige Geest op de enkeling en diens opname in de geschiedenis van het heil. De cursus is als volgt opgebouwd: 1. Genade binnen de horizont van het religieus en filosofisch wereldverstaan. 1.1. Het spreken over genade; 1.2. Problemen en opgaven van de genadeleer. 2. De genade in de Schrift en bij de Vaders. 2.1. Oude Testament: uitverkiezing en verbond; 2.2. Nieuwe Testament; 2.3. Kerkvaders. 3. Van de Scholastiek tot de Moderne en Hedendaagse Theologie. 3.1. Scholastieke theologie. 3.2. Reformatie: Luther en Calvijn. 3.3. Concilie van Trente; 3.4. Disputen over de genade; 3.5. Vernieuwing van de theologie van de genade. 4. Uitbreiding en modaliteit van de roeping tot genade. 4.1. Algemene predestinatie; 4.2. Roeping tot gemeenschap met Christus; 4.3 Roeping in de Kerk. 5. Uitwerkingen van de genade. 5.1. Nieuwe schepping en «gratia creata»; 5.2. Goddelijk kindschap; 5.3. Vergoddelijking; 5.4. Rechtvaardiging. 6. Dynamisme van de roeping – leven volgens de Geest. 6.1. Ervaring van de genade; 6.2. Theologische deugden; 6.3. Fragiliteit van het leven van genade; 6.4. Menselijke verdienste; 6.5. Einddoel van het leven in genade: de gelukzalige aanschouwing. Literatuur: I. SANNA, Chiamati per nome. Antropologia Teologica, San Paolo, Cinesello Balsamo, 1998 (seconda edizione). L. SCHEFFCZYK, Katholische Dogmatik. Bd. VI Die Heilsver wirklichung in der Gnade. Gnadenlehre, Aachen, MM Verlag, 1998. G.L. MUELLER, Katholische Dogmatik, Freiburg i. Br. 2005, pp. 770-814. R. GARRIGOU-LAGRANGE, De Gratia. Commentarius in Summam Theologicam S. Thomae Iae IIae q. 109-114, Torino 1947. Verdere literatuur zal tijdens de colleges bekend gemaakt worden. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
43
Eschatologie Docent: DR. A. VAN DEN HOUT De theologische reflectie van de voorbije eeuw laat een grote verschuiving zien in de leer over de ‘laatste dingen’, gaande van een perifere, haast fragmentarische belangstelling naar een centrale, volop systematische behandeling, waarbij de nieuwtestamentische verkondiging van de naderende komst van het Rijk Gods als essentieel vertrekpunt genomen wordt. De eschatologie geeft een theologische beschouwing van de toekomst van de mens en de gehele schepping. Sleutelbegrippen hierbij zijn: dood, leven na de dood, verrijzenis van de doden, nieuwe schepping. De cursus is als volgt opgebouwd: I. Plaatsbepaling. § 1. De plaats van de eschatologie binnen de theologie en het persoonlijke leven. § 2. Hoop – zonder God? § 3. De sterfelijkheid. § 4. Hermeneutische vooronderstellingen. II. Fundamenten van de eschatologie § 5. Bijbelse fundering. Aanzetten en ontwikkelingen van een oudtestamentische eschatologie. Dood en verrijzenis van Christus als fundament en model. § 6. Eschatologische verduidelijkingen in de kerkelijke traditie. III. Tussen dood en verrijzenis uit de doden: de individuele eschatologie. § 7. Theologie van de dood: voltooiing als oorspronkelijke en blijvende zin van het sterven; de nood van het sterven; sterven als deelname aan de dood van Christus; de dood als einde van de pelgrimstocht: eenmaligheid of herhaalbaarheid van het leven (reïncarnatie); de hypothese van de eindbeslissing. § 8. Het leven na de dood: de vraag naar de onsterfelijkheid: leven na de dood in de Vroeg-Griekse religiositeit; onsterfelijkheid van de ziel volgens Plato en Aristoteles; naar een theologisch-filosofische omsmelting; de reformatorische theologie: van onsterfelijkheidsbegrip naar een theorie van de volledige dood; de verrijzenis uit de doden; afsluitende overwegingen; § 9. Het bijzondere oordeel. § 10. De hemel: het zijn bij de Heer. § 11. De loutering na de dood als voorbereiding van de ziel op de gemeenschap met God: probleemstelling en behandeling. § 12. De gemeenschap van de heiligen. § 13. De reële mogelijkheid van de eeuwige verdoemenis: getuigenis van Heilige Schrift en Traditie; eeuwige verwerping in verband met de geloofswaarheden. IV Het komen van de Heer in heerlijkheid. De algemene eschatologie. § 14. De parousie van Jezus Christus: vanuit bijbels perspectief; in gelovig zicht van de Kerk; theologische verduidelijking van de problematiek; § 15. De verrijzenis van de doden: bijbelse gegevens; kerkelijke traditie; het realisme van de
44
algemene opstanding. § 16. Nieuwe hemel en nieuwe aarde. § 17. Het Laatste Oordeel; § 18. De aanbidding. Literatuur: L. SCHEFFCZYK – A. ZIEGENAUS, Katholische Dogmatik. Bd. VIII Die Zukunft der Schöpfung in Gott. Eschatologie (A. ZIEGENAUS), MM Verlag, Aachen, 1996. M. BORDONI – N. CIOLA, Gesù nostra speranza. Saggio di escatologia in prospettiva trinitaria (= Corso di teologia sistematica, Complementi, 10), EDB, Bologna, 2000 (seconda edizione riveduta e corretta). I. SANNA, Chiamati per nome. Antropologia teologica, Edizioni San Paolo, Cinesello Balsamo (Milano), 1994, pp. 381-426. G. VAN NOORT, Tractatus De Novissimis, Paul Brand, Hilversum, 1935. Tijdens de colleges zal verdere literatuur worden aangereikt. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.9. Theologale moraal Docent: Dr. J. TERCERO SIMÓN In deze cursus wordt het christelijke leven als theologaal leven beschouwd, d.w.z. als deelname van de mens aan het goddelijk leven. We zullen o.a. de volgende argumenten behandelen: Wat betekent de deugd voor een christen? Hoe vindt het geheel van de christelijke deugd zijn bekroning en betekenis in het geloof, de hoop en de liefde, oftewel de goddelijke deugden? De deugd als ingestorte kracht. De theologale deugden als grondslag van het zedelijke leven van de christen. De theologale deugden en de dialoog met de goddelijke Personen. De theologale deugden en de navolging van Christus. De levensgemeenschap met God in het geloof. Het wezen van het geloof. Het geloof als persoonlijke ontmoeting met God. De zonden tegen het geloof. De positieve verplichtingen die rechtstreeks op het geloof betrekking hebben. De levensgemeenschap met God in de hoop. Het wezen van de christelijke hoop. De hoop als leven in gemeenschap met God. Vrees, hoop en liefde. Zonden tegen de hoop. De groei van de hoop door de levende gemeenschap met God in de liefde. Het wezen van de liefde. De liefde tot God als kern van de navolging van Christus. De liefde als een deelhebben aan de intratrinitaire liefde. De eigenschappen van de liefde. De uitwerkingen van de bovennatuurlijke Godsliefde. De eisen van de liefde. De zonde tegen de liefde. Het primaat van de liefde. De
45
liefde als band en “ziel” van alle andere deugen. Literatuur: Katechismus van de katholieke kerk. BENEDICTUS XVI, Encycliek Deus caritas est, 25 december 2005. IDEM, Encycliek Spe salvi, 30 novembre 2007. COZZOLI, M., Etica teologica della libertà, San Paolo, Cinisello Balsano 2004. GERARDI, R., La gioia dell’amore. Riflessioni sull’ordo amoris per una teologia della vita cristiana, Lateran University Press, Città del Vaticano 2009. HÄRING, B., De wet van Christus, 2 vol., Spectrum Utrecht/Antwerpen 1959. RATZINGER, J., De kern van ons geloof, Lannoo, Tielt 2006. Wijze van tentamineren: schriftelijk. V.2. Wijsheidsliteratuur [Zie Jaar V-VI] V.4. Ecclesiologie [Zie Jaar V-VI] V.8. Theologie van het priesterschap [Zie Jaar V-VI] V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiliginstaak [Zie Jaar V-VI] V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd [Zie Jaar V-VI] V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd [Zie Jaar V-VI]
46
VI.1. Oecumenische theologie [Zie Jaar V-VI] F19. Hebreeuws Docent: Dr. J. VAN DORP Speciaal rooster. De cursus biedt een grammaticale inleiding in het Bijbels Hebreeuws, de taal waarin het grootste deel van het Oude Testament is geschreven. Tijdens de hoor- en werkcolleges worden het schrift, de vorm- en klankleer en de syntaxis van het Bijbel Hebreeuws behandeld. Na een aantal oefeningen worden de eerste teksten uit de Biblia Hebraica gelezen en grammaticaal geanalyseerd. Het afsluitend tentamen betreft de behandelde delen van de grammatica en de gelezen capita selecta. Literatuur: Biblia Hebraica Stuttgartensia (K. Elliger & W. Rudolph ed.), Stuttgart 2007 (Deutsche Bibelgesellschaft), ISBN 1-59856-199-5. L. KOEHLER & W. BAUMGARTNER, Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament (2 volumes), Leiden 2002 (Brill), ISBN 90-04-12445-4. J.P. LETTINGA, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws, Leiden 2000 (Brill), 11e gecorrigeerde ed. door T. Muraoka, met medewerking van W.Th. van Peursen, ISBN 90-0411-609-8 (grammatica + hulpboek). Wijze van tentamineren: schriftelijk. Th27. Intertestamentaire literatuur Docent: Lic. J. ALBEZA ASENCIO Blokcollege: 10-12 februari.
47
Deze cursus intertestamentaire literatuur bespreekt de verschillende genres die het wetenschappelijk onderzoek onderscheidt: de teksten van Qumran, de apocriefen van het Oude Testament en de rabbijnse literatuur. Een historische inleiding wordt gegeven over de ontdekking van de eerste categorie geschriften; vervolgens wordt de variëteit aan literaire genres van deze teksten onderzocht. Op dezelfde manier worden de apocriefen behandeld, samen met de kwestie van hun uitsluiting van de canon van de heilige Schrift. Ten slotte wordt de rabbijnse literatuur gepresenteerd: de ontwikkeling ervan in de loop van de eeuwen en het belang ervan voor de studie van de tijd, de Joodse achtergrond en de redactiegeschiedenis van het Nieuwe Testament. ARANDA PÉREZ, G., GARCÍA MARTÍNEZ, F. EN PÉREZ FERNÁNDEZ, M., Literatura judía intertestamentaria, Estella (Navarra) 2000. DELCOR, M. EN F. GARCÍA MARTÍNEZ, Introducción a la Literatura esenia de Qumrán, Madrid 1982. DÍEZ MACHO, A., Introducción general a los apócrifos del Antiguo Testamento, Madrid 1984. STRACK, H.L. - G. Stemberger, Einleitung in Talmud und Midrasch, München 1982. VIDAL, C., Los documentos del Mar Muerto, Madrid 1993. Wijze van tentamineren: schriftelijk. Th39. Judaica Docent: DR. B. KOET Leerdoel van de cursus: Zicht krijgen op na-bijbelse, Joodse wereld, vooral maar niet uitsluitend in de zogeheten "Tweede Tempel periode" en de relevantie daarvan voor de studie van Schrift, het vroege Christendom en voor de verdere kerkelijke traditie. Overzicht van de cursus: a) Jodendom en Christendom: een inleiding; de Pauselijke Bijbel-commissie over het Joodse volk en zijn heilige geschriften. b) De schriftelijke bronnen: bijbel, intertestamentaire geschriften, Flavius Josephus, Philo, Halachische geschriften (vooral Misjna en Talmoed) en Midrasj, Pseudo-Philo. c) Flavius
48
Josephus over verschillende Joodse tradities ten tijde van Jezus; joodse stromingen nu. d) Joodse Feesten. e) Jodendom als leertraditie. f) Belangrijke leraren: Hillel, Akiva. g) Hillel en Jezus. Literatuur: PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne, Città del Vaticano 2001. Nederlandse Vertaling: PAUSELIJKE BIJBELCOMMISSIE, Het joodse volk en zijn heilige Geschriften in de christelijke Bijbel, “Een twee een. Kerkelijke documentatie” 30, (2002) nr. 9-10. E. VAN VOOLEN, Joods leven thuis en in de synagoge, Baarn 2000. R.C. MUSAPH-ANDRIESE, Wat na de Tora kwam. Rabbijnse literatuur van Tora tot Kabbala, Baarn, 1973 (of een latere druk). S.SAFRAI-M. STERN (eds), The Jewish People in the First Century. Histrorical Geography, Political History, Social, Cultural and Religious Life and Institutions (Compendia Rerum Iudaicarum ad Novum Testamentum (I, II) Assen/Amsterdam 1974/1976. Wijze van tentamineren: werkstuk. WTh12. Werkcollege moraaltheologie: fundamentele en praktische kwesties Docent: Dr. J. TERCERO SIMÓN Een aantal fundamentele en praktische morele kwesties zal worden behandeld, nl. vrijheid en wet; geweten en waarheid; proportionalisme en consequentialisme; intrinsiek kwaad; medewerking aan het kwaad; abortus; contraceptie; euthanasie, suïcide; homoseksualiteit; drugsverslaving… Literatuur: JOHANNES PAULUS II, Encycliek aan alle bisschoppen van de katholieke kerk over enkele fundamentele kwesties van de kerkelijke moraalleer Veritatis splendor (6 augustus 1993). W. EIJK e. a., Gewetensvolle gezondheidszorg, Oegstgeest 1995. ID., Medewerking verantwoord, Oegstgeest 1996. ID., Psychiatrie, ethiek en christelijke spiritualiteit, Oegstgeest 1998.
49
6. PROGRAMMA VOOR JAAR V-VI ECTS IV.3. Corpus Paulinum 6 IV.5. Theologische antropologie II: genadeleer esch. 5 IV.9. Theologale moraal 3 V.2. Wijsheidsliteratuur 1,5 V.4. Ecclesiologie 6 V.8. Theologie van het priesterschap 3 V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiliginstaak 3 V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd 3 V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd 3 VI.1. Oecumenische theologie 3 VI.7. Vergadertechniek: doelmatig vergaderen 3 VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus 1,5 VI.10. Liturgie van het huwelijk 1,5 VI.11. Liturgische praktijk 1,5 F20. Muziekrepertoire 3 Th27. Intertestamentaire literatuur 1,5 Th39. Judaica 1,5
R. GOUW A. VAN DEN HOUT J. TERCERO SIMÓN B. KOET C. VAN VLIET P. CORDES J. HENDRIKS P. HAMANS P. HAMANS M. WAGEMAKER M. VAN KLEEF J. HENDRIKS S. MARCANTOGNINI F. BUNSCHOTEN A. STOLWIJK J. ALBEZA ASENCIO B. KOET
JAAR V V.17. Pastoraal gesprek I WTh12. Werkcollege moraaltheologie
3 F. GEELS 2,5 J. TERCERO SIMÓN
JAAR VI VI.3. Pastoraal gesprek II Scriptie of eindwerkstuk Baccalaureaatsexamen
3
F. GEELS
50
Toelichting bij het programma3 IV.3. Corpus Paulinum [Zie Jaar IV-V] IV.5. Theologische antropologie II: genadeleer eschatologie [Zie Jaar IV-V] IV.9. Theologale moraal [Zie Jaar IV-V] V.2. Wijsheidsliteratuur Docent: DR. B. KOET Leerdoel van de cursus: Zicht krijgen op de eigen aard van de wijsheidsgeschriften van de Heilige Schrift en op de positie (en functie) van deze boeken als een brug tussen de Wet en Profeten en de geschriften van het NT. In de Wet (in het Jodendom de Tora genoemd) en in de profetische boeken gaat het (vooral) om de geschiedenis van God en zijn volk Israel. In de wijsheidsgeschriften zien we meer de ervaring van individuen beschreven die worstelen met hun pogingen de Wet, de Tora te vervullen. Daarmee zijn deze boeken een duidelijke voorbereiding van Jezus die in het NT beschreven wordt als degene die de Wet vervult. In deze cursus zullen niet alle Wijsheidsgeschriften besproken kunnen worden. Naast een inleiding in de eigen aard komen in deze cursus wel enige exempla aan de orde. Gezien het belang van de psalmen wordt er van uitgegaan dat die in een eigen cursus behandeld zullen worden. Er zal zowel aandacht besteed worden aan boeken die vooral in het Hebreeuws bewaard gebleven zijn als die welke wij dankzij de Grieks Joodse Vertaling en de Vulgaat in de katholieke canon kunnen vinden. Overzicht van de cursus: a) Het Oude Testament: een eerste inleiding; de Pauselijke Bijbelcommissie over het OT; de verschillende indelingen van de bijbel; canoniek en deutero-canoniek (apocrief); de Hebreeuwse tekst en de Griekse tekst van de LXX. 3
Volgorde: cursussen met Romeinse nummers, F-cursussen, Th-cusussen en W-curusussen.
51
b) De Wijsheidgeschriften; overeenkomsten en verschillen tussen de verschillende boeken bronnen. c) Hooglied; interpretatiegeschiedenis, d) Jezus Sirach; spreuken als wijsheid, e) Tobith ; een leernovelle. Verplichte literatuur: G. VON RAD, Weisheit in Israel (of een vertaling); of M. GILBERT, Wisdom Literature, in M. STONE (ed) Jewish Writings of the Second Temple Period Apocrypha, Pseudepigrapha, Qumran Sectarian Writings, Philo, Josephus (Compendia Rerum Iudaicarum ad Novum Testamentum (section II; vol II) Assen - Philadelphia, 1984, 283-324 (met een uitgebreide bibliografie); of O. KAISER, Anweisungen zum gelingenden, gesegneten und ewigen Leben. Eine Einführung in die spätbiblischen Weisheitsbücher Leipzig 2003; of een ander overzichtswerk. Achtergrondliteratuur: PAUSELIJKE BIJBELCOMMISSIE, De interpretatie van de bijbel in de kerk, 15 april 1993. Een catechetisch overzicht is te vinden in: A. KOOT (e.a.) Naderen om te horen (b) Bijbelkatechese, Hilversum 1981. Aparte literatuur over een bepaald Wijsheidsboek wordt in de colleges opgegeven. Wijze van tentamineren: Een exegetisch werkstuk over een Wijsheidstekst die in de getijden gelezen wordt. In overleg met de docent.
V.4. Ecclesiologie Docent: DR. C. VAN VLIET Doelstellingen van de cursus: De student is vertrouwd met verschillende wijzen van reflectie op de Kerk (bijbels, historisch, leerambtelijk, oecumenisch, systematisch-theologisch). Hij heeft inzicht in de betekenis, de plaats en de zending van de Kerk in de heilsdialoog van God met de mens. Hij beschikt over kennis van belangrijke ecclesiologische thema's. Omschrijving van de leerstof: Aan de orde komen onder meer: a) Inleiding: enthousiasme en pessimisme m.b.t. de Kerk in de 20ste eeuw. b) Vooruitblik: de "ecclesia ad intra" en "ad extra" als het centrale thema
52
van het Tweede Vaticaans Concilie. c) De discussie met betrekking tot de hermeneutiek van Vaticanum II. d) De oorsprong van de Kerk: het getuigenis van de Heilige Schrift. e) De historische ontwikkeling van het ecclesiologische denken. f) Wat is “Kerk”? - de voornaamste bijbelse beelden en theologische begrippen (Volk van God, Lichaam van Christus, Tempel van de Heilige Geest, Communio, Sacrament van het heil). g) Over het leven van de geloofsgemeenschap. h) Theologie van het gewijde ambt en van lekenfuncties. i) De eigenschappen van de Kerk (eenheid, heiligheid, katholiciteit en apostoliciteit). j) Grondgestalten van Kerk-zijn. k) De eschatologische dimensie van de kerk, wezenlijke aspecten van de pelgrimerende kerk en concrete uitdagingen voor de huidige Kerk en de ecclesiologie. l) Maria als typus Ecclesiae. Het boek Kerk met twee ogen. Een katholieke ecclesiologie, Kampen 2001 zal als handboek gebruikt worden, maar is helaas (bijna) uitverkocht. Het zal als reader of digitaal beschikbaar gesteld worden. Literatuur: VATICANUM II, Dogmatische constitutie over de Kerk "Lumen gentium", in: Constituties en decreten van het Tweede Vaticaans Concilie, Leusden 1986, p.52-110 en 123-126. BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND, In Christus' naam. Herderlijk schrijven over woord, sacrament, ambt en wijding, Utrecht 1992. BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND, Meewerken in het pastoraat. Beleidsnota bij de “Instructie over enige vragen betreffende de medewerking van lekengelovigen aan het dienstwerk van de priesters”, Utrecht 1999. LOHFINK, G., Braucht Gott die Kirche?, Freiburg (Herder) 1998. (Ook in Ned. taal) KEHL, M., Eine katholische Ekklesiologie, Würzburg (Echter) 1992. HENAU, E., De Kerk: instrument en teken van heil, Leuven (Acco) 1989. DULLES, Y., Models of the Church, New York 1987 (expanded edition). CONGAR, Y., De katholieke Kerk, fascinerend verleden - hoopvolle toekomst, Hilversum (G&St) 1979. VLIET, C.T.M. VAN, Communio sacramentalis. Das Kirchen-verständnis von Yves Congar O.P. - genetisch und systematisch betrachtet, Mainz (Matthias Grünewald Verlag) 1995. VLIET, C.T.M. VAN, Kerk met twee ogen. Een katholieke ecclesiologie, Kampen (uitgeverij Kok) 2001. VLIET, C.T.M. VAN, Sentire cum Eclesia. Krachtlijnen in de theologie en de spiritualiteit van Yves Congar, in: Internationaal Katholiek Tijdschrift
53
Communio, 30 (2005) 145-161. VLIET, C.T.M. VAN, Lumen gentium in historisch en systematisch perspectief. Een evenwichtige en vruchtbare ecclesiologie, in: Internationaal Katholiek Tijdschrift Communio, 36 (2011) 173-186. KESEL, J. DE, Omwille van Zijn naam. Een tegendraads pleidooi voor de kerk, Tielt (Lannoo) 1994. EIJK, A.H.C. VAN, Teken van aanwezigheid. Een katholieke ecclesiologie in oecumenisch perspectief, Zoetermeer 2000. WITTE, H.P.J. (red.), Kerk tussen erfenis en opdracht. Protestanten en katholieken op weg naar een gemeenschappelijk kerkbegrip, Utrecht 1994. Met name het document: "Naar een gemeenschappelijk verstaan van de kerk" (TCUC), pag. 15-74. FORTE, B, La Chiesa della Trinità, Milano 1995. RKK / WARC, “De kerk als gemeenschap van gezamenlijk getuigenis van het Koninkrijk Gods”, in: Themanummer oecumene, in de serie: Kerkelijke Documentatie, Utrecht mei 2008, met name de hoofdstukken 1+4+5 en Appendix Themanummer “De Kerk geloven”, in: Internationaal Katholiek Tijdschrift Communio, 35 (2010). Themanummer “De apostolische Kerk”, in: Internationaal Katholiek Tijdschrift Communio, 36 (2011). Themanummer “Vitale kerk nabij? Lokaal kerk vormen vandaag” in: Collationes 41 (2011) 5-86. KASPER, W., Katholische Kirche, Wesen, Wirklichkeit und Sendung, Freiburg 2011. RATZINGER, J. KARDINAAL, Kerkelijke bewegingen en hun theologische vindplaats, in: Communio 23 (1998) 457-476. VLIET, C.T.M. VAN, Oecumene met de Orthodoxe Kerken op basis van de communio-ecclesiologie, in: Communio 39 (2014) 361-372. MEY, P. DE / PULINCKX, L. (red), Aan zijn rijk komt geen einde…?! Over de lege kerken in Europa, Logos reeks nr 9, Antwerpen uitgeverij Halewijn 2014. KOCH, K., De apostolische dimensie van de Kerk in het oecumenische gesprek, in: Communio 36 (2011) 359-376. Tentamen: Er volgt een schriftelijk tentamen. Getoetst worden: kennis, inzicht en de vaardigheid op theologisch-verantwoorde wijze te kunnen theologiseren. Een nadere toelichting bij de wijze van tentamineren wordt in het college gegeven.
54
V.8. Theologie van het priesterschap Docent: MGR. DR. P. CORDES Blokcollege: 1-5 februari. V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiligingstaak van de Kerk Docent: MGR. DR. J.W.M. HENDRIKS In deze cursus worden de hoofdlijnen van het derde en vierde boek van het Wetboek van canoniek recht behandeld, met uitzondering van het huwelijksrecht waaraan een aparte cursus wordt gewijd. Aan de orde komen vragen rond de zekerheidsgraad van kerkelijke leer en de rechtsgevolgen die daaraan zijn verbonden; de verkondiging van het Woord van God in prediking en catechese; de missie-activiteit van de Kerk; katholieke opvoeding en onderwijs; katholieke en kerkelijke faculteiten en universiteiten; waakzaam toezicht op publicaties; het afleggen van de geloofsbelijdenis en de eed van trouw. In het tweede deel van de cursus behandelen we thema’s uit het vierde boek, zoals daar zijn: «communicatio in sacris»; het doopsel, het vormsel, de Eucharistie, het boetesacrament, de ziekenzalving en het wijdingssacrament, de overige vormen van eredienst (sacramentaliën; getijdengebed; uitvaarten; heiligen- en relikwieënverering; gelofte en eed) en heilige plaatsen en tijden. Literatuur: AA.VV., Il diritto nel mistero della Chiesa, Roma 1990[2]. AA.VV., I sacramenti della Chiesa. Il codice del Vaticano II, deel 8, Bologna 1989. B. DUFOUR, La pénitence et l’onction des malades. Le nouveau droit ecclésial, Cahors 1989. J. HENDRIKS, Kerkelijk recht. Handboek voor de pastorale praktijk met de bijzondere bepalingen voor Nederland, Oegstgeest 1998. J. HENDRIKS, De katholieke school, Brugge 1987. J. HENDRIKS, Schola catholica, Ecclesia, Civilis Societas, “Periodica”, 76 (1987), p. 271-308. J. HENDRIKS, La scuola cattolica in Olanda, “Ius Ecclesiae”, 2 (1990), p. 89-100. J. HENDRIKS, Ad sacram communionem ne admittantur... Adnotationes in
55
can. 915, “Periodica”, 79 (1990), p. 163-176. J. HENDRIKS, De katholieke school en het canoniek recht, “Emmaüs”, 21 (1990), p. 94-98. J. HENDRIKS, Non siano ammessi alla sacra communione... Il c. 915 e le ulteriori prescrizioni ecclesiastiche sull'accesso alla commu-nione, “Quaderni di diritto ecclesiale”, 5 (1992), p. 192-204. J. HENDRIKS, Het leergezag van paus en bisschoppen en de apostolische brief ‘Ad tuendam’, “Communio”, 24 (1999), p. 316-327. J. HENDRIKS “Migrazione e scuole cattoliche”, in: PONTIFICIO CONSIGLIO DELLA PASTORALE PER I MIGRANTI E GLI ITINERANTI, Migrazioni e diritto ecclesiale, Padova 1992, pp. 169-176. K. LUEDICKE, Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, Essen 1985vv. W. WOESTMAN, The sacrament of Orders and the clerical state, Ottawa 1999. W. WOESTMAN, Sacraments, Ottawa 1992. Wijze van tentamineren: mondeling volgens afspraak of schriftelijk. V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd Docent: DR. P. HAMANS De cursus behandelt de geschiedenis van de kerk tussen ± 1500 en 1789. Daarbij komen aan de orde: de reformatie en haar voorgeschiedenis; de katholieke hervorming; het Concilie van Trente; de verhouding tussen de theologie van kerk en reformatie en de doorvoering van deze kerkvergadering; de École Française; het jansenisme, episcopalisme, gallicanisme en febronianisme, de Verlichting en de Franse Revolutie. Daarnaast wordt aandacht besteed aan ontwikkelingen op het vlak van het religieuze leven en de missie. Literatuur: Ter verdere oriëntatie in de kerkgeschiedenis van de zestiende tot den met de achttiende eeuw: HAYE, R. DE LA, HAMANS, P. (EDS.), Bisdom langs de Maas. Geschiedenis van de kerk in Limburg, Maastricht 2009. BRANDMÜLLER, W., Licht und Schatten. Kirchengeschichte zwischen Glaube, Fakten und Legenden, Augsburg 2007.
56
MAYEUR, J.-M. E.A. (RED.), Die Geschichte des Christentums. Religion, Politik, Kultur, VII-XIII, Freiburg 1991-2002. FRANK, K., Geschichte des christlichen Mönchtums, Darmstadt 19935. DUMEIGE, G., BACHT, H. (ED.), Geschichte der ökumenische Konzilien, IXII, Mainz 1963 vv. HAMANS, P., Geschiedenis van de Katholieke Kerk, I-II, in: Studia Rodensia VII, HAMANS, P., HEGGE, B., HENDRIKS, L. (EDS.), Almere 2014. IDEM, Geschiedenis van de katholieke kerk in Nederland. Van missionering tot het herstel van de hiërarchie in 1853, Brugge 1992. IDEM, Geschiedenis van het seminarie van het eerste bisdom Roermond (1570-1813), Brugge 1986. IDEM, Jezus van meer nabij volgen. Geschiedenis van het religieuze leven, in: De Sleutel 23 (1995) nr. 1 tot en met 30 (2003), nr. 12. IDEM, Vorming tot zelfstandige dragers van het geloof. Priesteropleiding in Nederland tussen 1500 en 2000, in: De vorming van de priester in de loop der eeuwen. Viering van de vijfentwintigste dies natalis van het grootseminarie Rolduc, Roermond 2001, 47-142. JEDIN , H., E.A. (ED.), Handbuch der Kirchengeschichte, I-VII, Freiburg 1962-1979. JEDIN, H., Geschichte des Konzils von Trient, I-IV/2, Freiburg 1970-1978. JEDIN, H., Geschiedenis van de concilies. De twintig oecumenische concilies in de kerkgeschiedenis, Hilversum 1959. JONG, J. DE, POST, R., ABBINK, G., Handboek van de kerkgeschiedenis, I-IV, Utrecht 1962-1965. ORLANDIS, J., Korte geschiedenis van de katholieke kerk, Amsterdam 2010. PLÖCHL, W., Geschichte des Kirchenrechts, I-V, München 1960-1969. SCHATZ, K., Allgemeine Konzilien. Brennpunkte der Kirchengeschichte, Paderborn 1997. Als handboek wordt gebruikt: HAMANS, P., Geschiedenis van de Katholieke Kerk, II, in: Studia Rodensia VII, HAMANS, P., HEGGE, B., HENDRIKS, L. (EDS.), Almere 2014. Wijze van tentamineren: mondeling. V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd Docent: DR. P. HAMANS
57
Deze cursus beslaat de periode van 1815 tot heden. Hoofdaccenten liggen op: het herstel van de kerk in de negentiende eeuw; het liberalisme en rationalisme in de negentiende en twintigste eeuw; de beide Vaticaanse Concilies; de pausen en hun beleid in deze beide eeuwen; de kerk gedurende de Tweede Wereldoorlog en de verhouding kerk en staat. Literatuur: Literatuur ter verdere oriëntatie in de kerkgeschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw: ALBERIGO, G., WITTSTADT, K., Geschichte des Zweiten Vatikanischen Konzils, 1959-1965, I-IV, Mainz 1997 en 2000. AUBERT, R., Vaticanum I. Geschichte der ökumenischen Konzilien XII, Mainz 1965. CONINCK, P. DE, Een les uit Pruisen. Nederland en de Kulturkampf (18701880), Hilversum 2005. MAYEUR, J.-M. E.A. (RED.), Die Geschichte des Christentums. Religion, Politik, Kultur, XIVvv., Freiburg 1991-2002. HAMANS, P., Geschiedenis van de Katholieke Kerk, I-II, in: Studia Rodensia VII, HAMANS, P., HEGGE, B., HENDRIKS, L. (EDS.), Almere 2014. IDEM, Jezus van meer nabij volgen. Geschiedenis van het religieuze leven, in: De Sleutel 23 (1995) nr. 1 tot en met 30 (2003), nr. 12. IDEM, Pius XII en de Jodenvervolging, in: Emmaüs 25(1994)67-80. IDEM, Rooms-Katholieke Kerk en fascisme in Nederland, in: Communio Internationaal Katholiek Tijdschrift 13(1988)374-384. IDEM, Wie leidt wie? Elementen van bisschoppelijke leiding in Nederland na 1960, in: Communio 29(2004)145-160. HEBBLETHWAITE, P., Johannes XXIII. De paus van het concilie, Haarlem 1985. HEBBLETHWAITE, P., Paul VI. The first modern Pope, New York 1993. HENDRIKS, J., Vaticanum II en verder... De leer van het concilie en de ontwikkeling daarvan in de tijd daarna, Oegstgeest 1993. JEDIN, H., Geschiedenis van de concilies. De twintig oecumenische concilies in de kerkgeschiedenis, Hilversum 1959. IDEM, Handbuch der Kirchengeschichte, IV-VII, Freiburg 1970-1979. JONG, J. DE, POST, R., ABBINK, G., Handboek van de kerkgeschiedenis, IIIIV, Nijmegen 1963-1965.
58
RICCARDI, A., De eeuw van de martelaren. Geschiedenis van christenen uit de twintigste eeuw vermoord omwille van hun geloof, Tielt 2002. ROGIER, L., In vrijheid herboren, Den Haag 1956. ROGIER, L., AUBERT, R., KNOWLES, M., Geschiedenis van de kerk in tien delen, VI-X, Hilversum 1966-1974. SCHATZ, K., Konzilien – Brennpunkte der Kirchengeschichte, Paderborn 1997. IDEM, Der päpstliche Primat. Seine Geschichte von den Ursprungen bis zur Gegenwart, Würzburg 1990. IDEM, Vaticanum I (1869-1870), I-III, Paderborn 1992-1994. Als handboek wordt gebruikt: HAMANS, P., Geschiedenis van de Katholieke Kerk, II, in: Studia Rodensia VII, HAMANS, P., HEGGE, B., HENDRIKS, L. (EDS.), Almere 2014. Wijze van tentamineren: mondeling. V.17. Pastoraal gesprek I & VI.3. Pastoraal gesprek II Docent: Drs. F. GEELS In dit onderdeel van de leergang leert de student over de professie van het helpende gesprek in het algemeen: houding, mogelijkheden en gevaren van verschillende soorten interventies, opbouw, voortgang en afronding. Vervolgens leert de student over het typisch eigene van het pastorale gesprek: het helpende gesprek in de context van geloven, gevoerd door iemand die daartoe door de Kerk geroepen is. Tenslotte wordt aandacht gegeven aan enkele specifieke categorieën van pastorale gesprekken, zoals de voorbereiding op de sacramenten van doopsel en huwelijk en het gesprek bij het overlijden van een dierbare. Tijdens de colleges zal het accent liggen op het inoefenen van het pastorale gesprek, met gebruikmaking van verschillende methodieken, zoals het rollenspel. In later stadium zal er ook aandacht worden gegeven aan verbatim-analyse. Aanwezigheid en actieve participatie van de studenten tijdens de colleges zijn vereist. Literatuur: E. KUEBLER – ROSS, Lessen voor levenden. Gesprekken met stervenden. Vele uitgaven sinds 1969. R. GANZEVOORT en J. VISSER, Zorg voor het verhaal. Achtergrond,
59
methode en inhoud van pastorale begeleiding. Zoetermeer, 2007. Hieruit: Hoofdstuk 5, “Het gesprek”, pag. 133 t/m 159; Hoofdstuk 11, “Verlies”, pag. 290 t/m 323. Wijze van tentamineren: mondeling. Bij de eindbeoordeling zullen de gebleken bekwaamheid van de student en de capaciteiten die hij bezit om verder te leren, zwaar mee wegen. VI.1. Oecumenische theologie Docent: DR. M. WAGEMAKER In deze cursus wordt een historisch en dogmatisch overzicht gegeven van de ontwikkeling van het oecumenisme in de Katholieke Kerk. Uitgangspunt is de verklaring Unitatis Redintegratio van het tweede Vaticaanse Concilie. Onderwerpen die aan bod komen zijn: de oecumene voor 1948, het begin van een gestructureerde oecumenische beweging, de oprichting van de Wereldraad van Kerken en de katholieke reactie. Voorts wordt een overzicht gegeven van de bilaterale en multilaterale dialogen welke hebben plaatsgevonden vanaf Vaticanum II tot nu. Tenslotte komen de dogmatische grondslagen van het oecumenisme aanbod, waarbij ruime aandacht besteed wordt aan de reeds opgeloste en nog niet opgeloste geschilpunten. Literatuur: VERCRUYSSE, JOS, Pelgrims onderweg. Inleiding tot de oecumenische beweging, Acco, Leuven/Amersfoort 1998. PAUSELIJKE RAAD VOOR DE BEVORDERING VAN DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN, Oecumenisch Directorium, Utrecht 1993. Rapport van de COMMISSIE GELOOF EN KERKORDE VAN DE WERELDRAAD VAN KERKEN, Doop, Eucharistie en Ambt, Lima 1982. KINNAMON, MICHAEL / COPE, BRIAN E. (ed.), The Ecumenical Movement. An Anthology of Key Texts and Voices, WCC Publications, 1997. College literatuur: VERCRUYSSE, JOS, Pelgrims onderweg. Wijze van tentamineren: mondeling. VI.7. Vergadertechniek: doelmatig vergaderen Docent: MEVR. M.J. VAN KLEEF Onderwijsdoel: de studenten bekend te maken met de verschillende soorten
60
vergaderingen, met de rechten en plichten van de deelnemers, inzicht in de analytische theorieën, zodanig dat men reikhalzend uitkijkt naar vergaderingen. Inhoud: deelonderwerpen: luisteren, waarneming, geheugen, taal, denken en probleem oplossen. Tijdens de cursus worden opdrachten uitgevoerd, die becommentarieerd en besproken worden. De eerste opdrachten bestaan uit kritisch luisteren, lezen en samenvatten. Ruime aandacht wordt besteed aan de wijze waarop taal gesproken wordt, maar ook aan de praktische regels, procedures, inzicht en vaardigheid in wat zich kan afspelen tussen mensen tijdens vergaderingen/groepsgesprekken. In de cursus komt ook het rollenspel aan bod en ‘hoe gaan we om met verborgen agenda’s?’ Literatuur: Tijdens de colleges worden teksten verstrekt. Titels aan te schaffen of te raadplegen leerboeken worden tijdens de colleges opgegeven. Wijze van tentamineren: schriftelijk. VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus Docent: Z.H.E. MGR. DR. J.W.M. HENDRIKS Het canoniek recht heeft veel praktische implicaties. Iedere priester krijgt in de pastorale praktijk te maken met vragen van kerkrechtelijke aard. In deze cursus komen aan de orde: het leiden van een parochie, de kerkrechtelijke verhouding tot andere gelovigen die in de pastoraal werkzaam zijn, parochiebestuur (kerkbestuur) en parochievergadering (pastorale raad), de plichten en rechten van clerici, beroepsprocedures, contact met het officialaat en huwelijksvragen, het invullen van parochieboeken en formulieren, met name rond de voorbereiding van een huwelijk, vragen rond de bediening van de sacramenten en andere kerkelijke vieringen. Literatuur: J. HENDRIKS, Kerkelijk recht. Handboek voor de pastorale praktijk met de bijzondere bepalingen voor Nederland, Oegstgeest 2011 [4].
61
Wijze van tentamineren: naar keuze mondeling of schriftelijk. VI.10. Liturgie van het huwelijk Docent: LIC. S. MARCANTOGNINI Uitgaande van de huwelijksgebruiken in de Bijbel en de Romeinse oudheid wordt de huidige liturgie van het huwelijk geschetst in diens historische ontwikkeling en eigen betekenis. Daarbij zal de huidige liturgische vormgeving van de katholieke kerk worden verklaard. De uitgangspunt is de theologisch-liturgisch hermeneutiek, waardoor men de liturgische context als het wezenlijk fundament van het christelijke huwelijk beschouwt. Literatuur: J. HERMANS en J. VAN DER MEE, Huwelijksvoorbereiding. Priester en verloofden met elkaar in gesprek, Brugge 1986. R. TAGLIAFERRI, Il matrimonio cristiano, un sacramento diverso, Assisi, Cittadella Editrice, 2008. Wijze van tentamineren: schriftelijk. VI.11. Liturgische praktijk Docent: DRS. F. BUNSCHOTEN Door de liturgie wordt het werk van onze verlossing voltrokken. Van diakens en priesters wordt terecht verwacht dat zij als kerkelijke bedienaren de heilige riten kunnen begrijpen en er met hart en ziel aan kunnen deelnemen. Dit vraagt allereerst om een liturgisch spirituele houding, maar ook om de bereidheid om de liturgische wetten en voorschriften te onderhouden (cf. Constitutie Sacrosanctum Concilium, nn. 16-18). De vernieuwde liturgie volgens de richtlijnen van het Tweede Vaticaans Concilie is vastgelegd in de officieel voor de Nederlandse kerkprovincie goedgekeurde uitgaven van de verschillende liturgische boeken. Iedere uitgave, of het nu gaat om het altaarmissaal, het getijdengebed of de rituelen voor de toediening van de sacramenten en sacramentalia, is voorzien van een instructieve inleiding alsmede verschillende rubricale aanwijzingen, die door de celebrant nauwgezet moeten worden opgevolgd. Daarnaast beschikt de Kerk sinds 1985 over het Caeremoniale episcoporum en het Liber de
62
Benedictionibus, waarvan tot op heden geen (volledige) Nederlandse vertaling verschenen is. In deze cursus wordt beoogd de kandidaten voor het diaconaat, resp. het priesterschap door middel van praktische oefeningen vertrouwd te maken met de liturgische praktijk, met name de viering van de Heilige Mis (diaconale assistentie, resp. priesterlijk celebreren), en de bediening van de verschillende sacramenten (Doopsel, Biecht, Eucharistie, Huwelijk, Ziekenzalving) en van de sacramentalia (viering op het kerkhof, verschillende zegeningen); aan bod komen ook de uitstelling en zegen met het Allerheiligste. Verplichte literatuur: J. HERMANS, Diaconale assistentie tijdens de eucharistieviering. Rubricale aanwijzingen voor de dienst van de diaken, pro manuscripto. F20. Muziekrepertoire Docent: A. STOLWIJK Wekelijks vindt er een zangrepetitie plaats voor alle studenten waarin de gezangen die in de komende liturgische vieringen op het programma staan worden geoefend. Bij de repetities wordt onder andere gezongen uit de zangbundels Gezangen voor Liturgie (Baarn 1996) en Laus Deo (Roermond 2000) en uit het Liber Cantualis (Solesmes 1983). Deze boeken zijn in de collegezaal aanwezig. Th27. Intertestamentaire literatuur [Zie Jaar III-IV] Th39. Judaica [Zie Jaar III-IV] WTh12. Werkc. moraaltheologie: fundamentele en praktische kwesties [Zie Jaar III-IV] 7. FACULTATIEVE CURSUSSEN Tijdens de vakantie perioden van de cursus Nederlandse taal krijgen de studenten van het Groot Seminarie Redemptoris Mater verschillende blokcolleges. In de maand juli zullen verschillende blokcolleges in het Groot
63
Seminarie Redemptoris Mater worden gegeven, waaraan alle studenten kunnen deelnemen. 8. ROOSTERS Rooster collegedagen 9.20-10.05 uur 10.10-10.55 uur 10.55-11.10 uur 11.10-11.55 uur 12.00-12.45 uur 12.45 uur 12.50 uur 14.00-14.45 uur 14.50-15.35 uur 15.35-15.50 uur 15.50-16.35 uur 16.35 uur
I uur II uur III uur IV uur V uur VI uur VII uur
eerste college tweede college koffie/theepauze derde college vierde college einde van de ochtendcolleges middaggebed - middagmaal vijfde college zesde college koffie/theepauze zevende college einde middagcolleges
64
Rooster jaar I-II (1e semester) Jaar I-II (1e sem.)
MA
DI
Inl. liturgie Priesterlijke Nieuwe spiritualiteit II Kerkgesch. Inl. liturgie 10.10-10.55 Etiquette Nieuwe Kerkgesch. 9.20-10.05
WO
Ethiek
Ethiek
Ethiek
Ethiek Werkcollege filosofie
Inl. liturgie 11.10-11.55 Inl. filosofie
12.00-12.45 Inl. filosofie
Nieuwe Kerkgesch.
DO
Grieks II
Methodologie Grieks II
Metafysiek Werkcollege filosofie Metafysiek
14.00-14.45 Inl. H.S.
Metafysiek
14.50-15.35 Inl. H.S.
Metafysiek
VRIJ Metafysiek Kerkelijke documenten Metafysiek Kerkelijke documenten Gesch. moderne filosofie
Gesch. moderne filosofie
65
Rooster jaar I-II (2e semester) Jaar I-II (2e sem.)
MA
DI Inl. liturgie
9.20-10.05
Priesterlijke Nieuwste spiritualiteit II Kerkgesch. Inl. liturgie
10.10-10.55
Nieuwste Kerkgesch.
WO Geschiedenis hedendaagse filosofie
Werkcollege filosofie
Geschiedenis hedendaagse filosofie
Geschiedenis hedendaagse filosofie
Inl. liturgie 11.10-11.55 Kenleer
Grieks II Nieuwste Kerkgesch.
12.00-12.45 Kenleer
14.00-14.45 Inl. H.S. 14.50-15.35 Inl. H.S.
Aanvullende vak filosofie
DO
Geschiedenis hedendaagse filosofie Natuurlijke godsleer
Grieks II
Geschiedenis hedendaagse filosofie Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer
VRIJ Natuurlijke godsleer Kerkelijke documenten Natuurlijke godsleer Kerkelijke documenten Gesch. moderne filosofie
Gesch. moderne filosofie
66
Rooster jaar III-IV (1e semester) Jaar III-IV (1e sem.)
9.20-10.05
MA
DI
Nieuwe Oecumenische Kerkgesch. theologie Theologale moraal
WO
DO
Metafysiek Ethiek
Ethiek
Nieuwe Kerkgesch. 10.10-10.55
Oecumenische theologie
Theologale moraal
Corpus Paulinum
Corpus 12.00-12.45 Paulinum
Theologale moraal Metafysiek
Ethiek
Ethiek Wijsheidslit.
Nieuwe Kerkgesch. 11.10-11.55
VRIJ
Metafysiek
Wijsheidslit.
Theologische antropologie
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
Theologale moraal
Metafysiek
Wijsheidslit.
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
Ecclesiologie
Theologische antropologie
Ecclesiologie
14.00-14.45
Metafysiek
14.50-15.35
Metafysiek
67
Rooster jaar III-IV (2e semester) Jaar III-IV (2e sem.)
9.20-10.05
MA
DI
Nieuwste Oecumenische Kerkgesch. theologie Werkcollege theologie Nieuwste Kerkgesch.
10.10-10.55 Oecumenische Werkcollege theologie theologie
WO
Liturgie vh huwelijk
12.00-12.45
14.00-14.45 14.50-15.35
Corpus Paulinum
Theologische antropologie
Theologische antropologie
Ecclesiologie
Ecclesiologie
VRIJ
Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer
Liturgie vh huwelijk
Nieuwste Kerkgesch. 11.10-11.55 Corpus Paulinum
DO
Judaica Natuurlijke godsleer
Judaica
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
Natuurlijke godsleer
Judaica
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer
68
Rooster jaar V-VI (1e semester) Jaar V-VI (1e sem.)
MA
9.20-10.05
Oecumenische theologie Pastorale gesprek
DI Nieuwe Kerkgesch. Theologale moraal
WO
Directorium homileticum
DO
Muziek repertoire
Oecumenische Nieuwe theologie Kerkgesch. 10.10-10.55
Pastorale gesprek
Theologale moraal
Corpus Paulinum
Directorium homileticum
Vergadertechniek
Corpus Paulinum
Canoniek recht: pastorale cursus
Theologische antropologie
Wijsheidslit.
Vergadertechniek
Canoniek recht: verkondiging
Ecclesiologie Theologische antropologie Theologale moraal
12.00-12.45
Theologale moraal Canoniek recht: pastorale cursus Wijsheidslit.
Nieuwe Kerkgesch. 11.10-11.55
VRIJ
Theologische antropologie
Wijsheidslit. Ecclesiologie
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
69
Rooster jaar V-VI (2e semester) Jaar V-VI (2e sem.)
MA
Oecumenische theologie 9.20-10.05 Pastorale gesprek Oecumenische theologie 10.10-10.55 Pastorale gesprek 11.10-11.55
Corpus Paulinum
Corpus 12.00-12.45 Paulinum
DI
WO
Werkcollege theologie
Liturgie vh huwelijk
Werkcollege theologie
Liturgie vh huwelijk
Theologische Ecclesiologie antropologie
DO
Muziek repertoire
VRIJ
Canoniek recht: pastorale cursus Judaica
Theologische antropologie
Canoniek recht: pastorale cursus Judaica Canoniek recht: verkondiging Canoniek recht: pastorale cursus Judaica
Theologische Ecclesiologie antropologie
Theologische antropologie
Canoniek recht: verkondiging
70
Lokaal waar het college plaatsvindt 1 sem. ma.
di. wo. do.
vr.
Priesterlijke spir. II Etiquette Inl. filosofie Inl. Heilige Schrift Inl. liturgie Nieuwe kerkgesch. Methodologie Ethiek Grieks Muziek repertoire Ethiek Werkcollege filosofie Metafysiek Metafysiek Kerkelijke doc. II Gesch. moderne fil.
Oecumenische theologie Corpus Paulinum Pastorale gesprek Theologale moraal Theologische antropologie
Nederlands
Directorium homileticum Ecclesiologie Theologische antropologie Vergadertechniek Theologale moraal Wijsheidsliteratuur Canoniek recht
2 sem. ma. di. wo. do.
vr.
Priesterlijke spir. II Kenleer Inl. Heilige Schrift Inl. liturgie Nieuwste kerkgesch. Aanv. vak filosofie Gesch. hedendaagse fil. Grieks Muziek repertoire Gesch. hedendaagse fil. Werkcollege filosofie Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer Kerkelijke doc. II Gesch. moderne fil.
Oecumenische theologie Corpus Paulinum Pastorale gesprek Werkcollege theologie Theologische antropologie Liturgie vh huwelijk Ecclesiologie Theologische antropologie Natuurlijke godsleer Judaica Canoniek recht
Nederlands
71
9. DATA EXAMENS Januari Ma. 11 I I.14. Grieks Ia II.12. Grieks van het Nieuwe Testament I V.4. Ecclesiologie I Wo. 13 III.1. Metafysiek VI.7. Vergadertechniek
1,5 3 3 5 1,5
Vr. 15
3 V. RAVENSLOOT 2,5 A. VAN DEN HOUT
I.1. Algemene inleiding in de filosofie IV.5. Th. antropologie IIa: genadeleer
W. PEETERS PEETERS/FRANK C. VAN VLIET L. ELDERS V. KLEEF
Ma. 18 II.8. Inl. priesterlijke spiritualiteit IIa IV.3. Corpus Paulinum I
1,5 B. PUTTER 3 R. GOUW
Wo. 20 III.3. Algemene ethiek
5
Vr. 22
2,5 J. VEBURGT 3 J. TERCERO SIMÓN
II.1. Geschiedenis moderne filosofie I IV.9. Theologale moraal
J. VIJGEN
Ma. 25 II.7. Vaticanum II en rec. kerk. docum. IIa 1,5 J. HENDRIKS V.12. Canoniek recht: verkondiging I 1,5 J. HENDRIKS Wo. 27 V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd
3
Do. 28
1,5 S. MARCANTOGNINI 1,5 B. KOET
I.10. Inleiding tot de liturgie I Th39. Judaica
De examens beginnen om 10.00 uur.
P. HAMANS
72
Juni Vr. 3
III.2. Natuurlijke godsleer VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus
5 L. ELDERS 1,5 J. HENDRIKS
Ma. 6
I I.14. Grieks Ib II.12. Grieks van het Nieuwe Testament II V.4. Ecclesiologie II
1,5 W. PEETERS 3 PEETERS/FRANK 3 C. VAN VLIET
Wo. 8
I.3. Gesch. vd hedendaagse filosofie
3
Vr. 10
II.7. Vaticanum II en rec. kerk. docum. IIb 1,5 J. HENDRIKS V.12. Canoniek recht: verkondiging II 1,5 J. HENDRIKS
J. VIJGEN
Ma. 13 II.8. Inl. priesterlijke spiritualiteit IIb VI.1. Oecumenische theologie
1,5 B. PUTTER 3 M. WAGEMAKER
Wo. 15 V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd
3
Vr. 18
3 V. RAVENSLOOT 1,5 B. KOET
II.3. Kenleer V.2. Wijsheidsliteratuur
P. HAMANS
Ma. 20 II.6. Inleiding tot de Heilige Schrift IV.3. Corpus Paulinum II
2 3
Wo. 22 I.10. Inleiding tot de liturgie II VI.10. Liturgie van het huwelijk
1,5 S. MARCANTOGNINI 1,5 S. MARCANTOGNINI
Do. 23
2,5 J. VEBURGT 2,5 A. VAN DEN HOUT
II.1. Geschiedenis moderne filosofie II IV.5. Th. antropologie IIb: eschatologie
De examens beginnen om 10.00 uur.
R. GOUW R. GOUW
73
10. WERKSTUKKEN: STREEFDATA EN ONTMOETINGEN Inleverdata bij de studieprefect: Do. 1 okt.
Formulier met de naam van de student; soort van werkstuk (samenvatting, vragen, filosofie, theologie); naam van de begeleidende docent; thema.
Do. 8 okt.
Jaar II: vragen van de begeleidende docent. Jaar III-IV: vraagstelling, concept en literatuur. Jaar V: thema van scriptie of eindwerkstuk.
Ontmoetingen: Wo. 28 okt. 14:00 uur 14:00 uur 15:00 uur
Jaar I: 2 blz. Jaar II: een derde van de vragen. Jaar III-IV: Hoofdstuk I.
Wo. 25 nov. 15:00 uur 15:00 uur 14:00 uur 14:00 uur
Jaar I: 4 blz. Jaar II: twee derde van de vragen. Jaar III-IV: Hoofdstuk II. Jaar V: overzicht scriptie of eindwerkstuk.
Wo. 24 feb. 14:00 uur 14:00 uur 15:00 uur
Jaar I: de laatste dag voor het inleveren. Jaar II: de laatste dag voor het inleveren. Jaar III-IV: Hoofdstuk III.
Do. 16 mrt.
Jaar III-IV: de laatste dag voor het inleveren.
14:00 uur
De werkstukken moeten gebundeld ingeleverd worden met een ingevuld tentamenbriefje voor de docent en aan de studieprefect wordt een digitale versie toegezonden.
74
11. STUDIEREGELING EN EXAMENS De studenten worden geacht bij de colleges aanwezig te zijn. Om bijzondere redenen kan de rector ontheffing verlenen. De student draagt er dan zelf zorg voor dat de betreffende docent op de hoogte wordt gesteld. Om een vak met een tentamen te kunnen afsluiten is het vereist om 2/3 van de colleges te volgen. Naast de colleges wordt men geacht dagelijks gemiddeld een uur of drie te studeren. Ook in het weekeinde is tijd nodig om te studeren. Op stille dagen wordt niet gestudeerd. De inhoud van de colleges is examenstof. Daarnaast kan de docent eventueel een aantal pagina’s verplichte literatuur opgeven. Wanneer de inhoud daarvan niet overeenkomt met de collegestof, maar een uitbreiding daarvan vormt, zal de docent rekening houden met het aantal ECTS dat aan zijn college verbonden is. De richtlijn is dat literatuur die een uitbreiding vormt van de collegestof niet meer bedraagt dan 75 pagina’s voor een cursus van drie ECTS. Wanneer niet het volledig aantal college-uren is gegeven, kunnen bovendien per ontbrekend college-uur vijf pagina’s worden opgegeven. Er zijn twee examenperiodes gedurende het studiejaar, aan het einde van elk semester. In deze periodes vinden de examens plaats. Uitstel van examens is alleen mogelijk om zwaarwegende redenen, met goedkeuring van de studieprefect. Vervroeging is mogelijk in overleg met de docent, mits de colleges van het betreffende vak afgelopen zijn. De docent bepaalt in welke vorm het examen wordt gehouden. Voor schriftelijke examens wordt door de studieprefect een datum vastgesteld in de examenperiode. Mondelinge examens (gewoonlijk circa 20 minuten) kunnen met de docent worden afgesproken, maar zij dienen voor het einde van de examenperiode te zijn afgenomen. Bij de werkcolleges is geen examen; de studenten krijgen een cijfer op basis van hun deelneming aan de discussie bij de bijeenkomsten en hun referaat over een door de docent opgegeven thema. De omvang van een referaat moet 3-5 bladzijden bedragen. De studenten zijn verplicht aan het examen deel te nemen (tenzij ontheffing is verkregen van de studieprefect); wanneer zij het examenblad blanco inleveren, krijgen zij 'n één (1). Een werkstuk of examen dat niet ingeleverd is, geldt als een onvoldoende examen. De student krijgt éénmaal gelegenheid om een hogere kwalificatie te behalen als hij een voldoende punt heeft behaald en wel tijdens de herexamenperiode. Het is mogelijk om in overleg met de docent en studieprefect een
75
examen in delen af te leggen waarbij de delen niet meer bij het afsluitende examen van het geheel worden getentamineerd. In bijzondere gevallen kan door de docent met toestemming van de studieprefect de mogelijkheid gegeven worden het examen te vervangen door uit te voeren opdrachten. Deze mogelijkheid kan ook geboden worden door de docentenvergadering, op voordracht van de rector, van de studieprefect of van de docent zelf. Een examen is gehaald, wanneer er tenminste een 6 voor is gegeven (op een schaal van 1 – 10). Een lager cijfer houdt in dat herexamen moet worden afgelegd. Bij geconstateerde fraude tijdens het schriftelijk examen, wordt het examen nietig verklaard en de student wordt in principe uitgesloten van de rest van de betreffende examenperiode. De cijfers worden zo spoedig mogelijk en tenminste één dag voor de docentenvergadering aan het secretariaat doorgegeven. De cijfers worden bekend gemaakt, nadat zij in de docentenvergadering zijn besproken. Herexamens worden afgelegd in overleg met de docent. Herexamens over colleges van het eerste semester, moeten ruimschoots voor het einde van het studiejaar worden afgelegd (zie de einddatum in het jaarprogramma). Herexamens over het tweede semester worden in juli of september afgelegd (zie de einddata in het jaarprogramma). In sommige gevallen kan door de docent een verlengd examen worden toegestaan, dat wil zeggen dat de kandidaat op korte termijn en in ieder geval voor het einde van de examenperiode, kans krijgt blijk te geven de stof alsnog voldoende te beheersen. Als blijkt dat de student alleen een bepaald gedeelte van de stof niet goed beheerst, kan de docent besluiten tot een partieel herexamen. Indien alle examens zijn gehaald, gaat de student over naar een volgend jaar. Als niet meer dan drie herexamens moeten worden gedaan, gaat hij voorwaardelijk over. De herexamens moeten in september en oktober worden afgelegd; wanneer de herexamens niet voor de kerstvakantie zijn afgelegd, wordt de student niet tot de examenperiode na het eerste semester toegelaten. De studieprefect kan in overleg met de rector om goede redenen in individuele gevallen hiervan afwijken. Ieder jaar maken de studenten een werkstuk. In het eerste jaar is dit werkstuk de samenvatting (ongeveer vijf bladzijden) van een boek over een thema van de spiritualiteit; thema en werkstuk worden afgesproken met de spirituaal. Dit werkstuk wordt ingeleverd bij de studieprefect. In het tweede jaar dient de student een wijsgerig werk van een belangrijke filosoof of een theologisch werk van een kerkleraar of een document van het Leergezag van
76
de Kerk grondig te bestuderen en aan de hand van de door de begeleidende docent opgestelde vragen een werkstuk te schrijven. In het derde jaar schrijft de student een filosofische werkstuk en in het vierde jaar een theologische werkstuk. In deze twee jaren kan het werkstuk een vergelijkende studie zijn tussen verschillende boeken of artikelen waarbij de opvattingen van de student bij de verwerking aan de orde zullen komen, of een verhandeling over een bepaald onderwerp of thema. De werkstukken omvatten tien tot twintig bladzijden. In de laatste jaren (eerste begin kan gemaakt worden in jaar IV) wordt een scriptie geschreven, een uitgebreider verhandeling op het vakgebied van de theologie in de ruimste zin, of een eindwerkstuk over een onderwerp uit de filosofie of de theologie (inclusief de pastoraal). De scripties moeten zes weken voor het Baccalaureats-examen ingeleverd worden. In het jaarprogramma wordt voorts de datum aangegeven waarop werkstukken moeten zijn ingeleverd. De werkstukken moeten gebundeld ingeleverd worden met een ingevuld tentamenbriefje voor de docent en aan de studieprefect wordt een digitale versie toegezonden. Met alle vragen rond de studie kan men zich wenden tot de studieprefect. De contacten met de docenten op studiegebied en studiebegeleiding van de studenten lopen via de studieprefect.
77
12. PROGRAMMA VOORTGEZETTE VORMING Maandag 5 oktober 2015 11.10-12.45: DHR. TH. VAN DER STEEN, De financiële positie van parochies 14.30-16.00: MGR. DRS. J. SCHRÖDER, De biechtpastoraal in het jaar van de barmhartigheid. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 2 november 2015 11.10-12.45: PASTOOR F. GEELS, Intervisie. 13.00: warme lunch 14.30-16.00: DIAKEN R. MASCINI, Het pastoraat rond zieken en stervenden 16.00-17.00 uur: Gesprek met de Bisschop. Geen Vespers, geen heilige Mis en geen Buffetmaaltijd. Maandag 7 december 2015 11.10-12.45: PASTOOR C. VAN LENT, De encycliek Laudato si en enkele praktische conclusies 14.30-16.00: VICARIS J. VRIEND, Over de inrichting en herinrichting van een parochiekerk 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 1 februari 2016 11.10-12.45: PASTOOR F. GEELS, Intervisie. 14.30-16.00: DIAKEN R. MASCINI, Ouderenpastoraat binnen de parochie 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd.
78
Maandag 7 maart 2016 11.10-12.45: DR. J. VERBURGT, Praktisch relativisme. Enkele wijsgerige overwegingen naar aanleiding van de encycliek Laudato si'. 14.30-16.00: DHR. J. VAN VOORST TOT VOORST - KIN, De ondersteuning van missionaire projecten door een parochie 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 4 april 2016 11.10-12.45: MV. DR. E. GARCÍA GONZÁLEZ, Ethische vraagstukken aan het begin en het einde van het leven. 14.30-16.00: MV. DR. E. GARCÍA GONZÁLEZ, Ethische vraagstukken aan het begin en het einde van het leven. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 2 mei 2016 11.10-12.45: in voorbereiding 14.30-16.00: in voorbereiding 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 6 juni 2016. Bedevaart naar Amsterdam WILLIBRORDLEZINGEN Maandag 7 december 2015 16.00 uur: PASTOOR DR. A.W.G. JAAKKE Maandag 2 mei 2016 16.00 uur: in voorbereiding
79
14. VOLLEDIG JAARPROGRAMMA (Onder voorbehoud van wijzigingen. De gemeenschapsweekeinden worden nog gepland. Verschillende activiteiten van het Groot Seminarie Redemptoris Mater zullen nog worden gepland). Afkortingen: B C D W
Instituut Sint-Bonifatius catechisten diakens Instituut Sint-Willibrord 2015
Za. 8-8 Vr. 14-8 Wo.12-8
Begin priesterretraite (W) Einde priesterretraite Retraite diakenopleiding en theologiecursus (G. Wilkens en B. Beckers) Heiloo (B) Zo. 16-8 Einde retraite Heiloo (G. Wilkens en B. Beckers) (B) Ma. 17-8 Einde vakantieperiode Za. 29-8 Collegedag major/minor (B) Do. 10-9 t/m Begin retraite Thuine Wo16-9 Wo 16-9 t/m (vertrek naar Kevelaer vd Tiltenberg) (W) Vr 18-09 Einde bedevaart; terugkomst op de Tiltenberg (W) Za. 12-9 Collegedag major/minor (B) Ma. 21-9 Begin colleges (W) Vr. 26-9 Laatste dag inleveren jaarverslag stage (W) Za. 26-9 Bezinningsdag (B. Beckers) (B) Do. 1-10 1ste inleverdatum werkstukken (W) Za. 3-10 Collegedag major (B) Zo. 4-10 Stille dag (J. Smith) (B) Ma. 5-10 Voortgezette vorming priesters Aanstelling tot lector, acoliet en Geloofsbelijdenis en eed van trouw Do. 8-10 2de inleverdatum werkstukken en scripties (W) Baccalaureaatsexamen (W+B) Vr. 9-10 Collegevrij Za. 10-10 Collegedag major/minor (B)
80
Wo. 14-10 Wo. 14-10 Do. 15-10 Vr. 16-10 Wo. 21-10 Za. 24-10 Di. 27-10 Wo. 28-10 Zo. 1-11 Ma. 2-11 Za. 7-11 Wo. 11-11 Za. 14-11 Za. 21-11 Wo. 25-11 Za. 28-11 Vr. 4-12 Ma. 7-12 Di. 8-12 Za. 12-12 Zo.13-12 Do. 17-12 Vr. 18-12 Za. 19-12 Zo. 20-12
Stavenconferentie Utrecht Collegedag major (B) Collegedag major (B) Collegedag major (B) Na de colleges herfstvakantie t/m di. 20-10 Begin colleges na herfstvakantie (W) Collegedag major/minor (B) Voortgezette vorming diakens en catechisten (B)?? Mondeling tentamen Getijdengebed vanaf 15:00 uur (W) 3de inleverdatum werkstukken (W) Allerheiligen Allerzielen St. Willibrord; Diës (W) Collegedag major (B) Symposium Utrecht (W) Diakenwijding (W/B) Stille dag (J. Smith) (W) 4de inleverdatum werkstukken en scripties (W) Collegedag major/minor (B) Laatste dag inleveren werkplan en logboek bij de stagecoördinator (W) Willibrordlezing (W) Voortgezette vorming priesters. Admissio Maria Onbevlekt Ontvangen; collegevrij (W) Collegedag major/minor (B) Stille dag (J. Smith) (W) 16.30 uur: Kerstviering vrijwilligers en personeel Kerstdiner (W) Na middaggebed begin kerstvakantie t/m zo. 3-1 (W) Bezinningsdag (B. Beckers) (B) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) 2016
Ma. 4-1 Za. 9-1 Ma. 11-1
Stille dag januari zelf plannen (W) Begin studie- en examenperiode (W) Collegedag major/minor (B) Halfjaarlijkse evaluatie-middag (R) De liturgische dienst van de lector (V&T) Begin examenperiode (W)
81
Do. 28-1 Vr. 29-1 Za. 30-1 Ma. 1-2 Di. 2-2 Wo. 3-2 Do. 4-2 Vr. 5-2 Ma. 8-2 Di. 9-2 Wo. 10-2 Do. 11-2 Vr. 11-2 Za. 13-2 Ma. 15-2 Za. 20-2 Wo. 24-2 Za. 27-2 Wo. 2-3 Za. 5-3 Zo. 6-3 Ma. 7-3 Wo. 9-3 Za. 12-3 Wo. 16-3 Za. 19-3 Wo. 23-3 Do. 24-3 Vr. 25-3 Za. 26-3 Zo. 27-3 Za. 2-4 Ma. 4-4
Na laatste examen vrij (t/m zo. 31-1) 10.30 uur: Docentenvergadering (W) 14.00 uur: Docentenvergadering (B) Collegedag major/minor (B) Blokcolleges Rolduc (W) Blokcolleges Rolduc (W) Blokcolleges Rolduc (W) Blokcolleges Rolduc (W) Blokcolleges Rolduc (W) BHV dag (W) Inhaalcolleges (W) Aswoensdag Collegedag major (B) Collegedag major (B) Collegedag major (B) Stille dag (J. Smith) (W) Begin gewone colleges (W) Oriëntatieweekend (W)? Collegedag major/minor (B) 5de inleverdatum werkstukken (W) Bezinningsdag (B. Beckers) (B) Tentamen blokcollege Theologie van het priesterschap (W) Collegedag major (B) Voortgezette vorming diakens en catechisten (B) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) Voortgezette vorming priesters. Aanstelling tot lector Tentamen blokcollege Intertestamentaire literatuur (W) Collegedag major/minor (B) Inleverdatum werkstukken (W) Herexamens vóór deze datum afgesloten (W) ’s avonds Chrismamis (W) Witte donderdag; collegevrij Begin meeleefdagen (W) Goede vrijdag; collegevrij Stille dag (W+B) Stille Zaterdag; Paaswake Na de Eucharistieviering paasvakantie (W) Einde meeleefdagen (W) Collegedag major/minor (B) Voortgezette vorming priesters (W)
82
Za. 9-4 Zo. 10-4 Za. 16-4 Zo. 17-4 Za. 23-4 Wo. 27-4 Zo. 1-5 Ma 2-5 Do. 5-5 Za. 7-5 Zo. 15-5 Ma. 16-5 Wo. 18-5 Do. 19-5 Vr. 20-5 Za. 21-5 Wo. 25-5 Do. 26-5 Vr. 27-5 Za. 28-5 Vr. 3-6 Ma. 6-6 Za. 11-6 Vr. 24-6 Za. 25-6 Za. 4-7
Collegedag major (B) ’s Avonds einde paasvakantie (W) Gebedsdag Roepingenzondag; getuigenis studenten (W) Collegedag major/minor (B) Koningsdag; collegevrij (W) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) Willibrordlezing (W) Voortgezette vorming priesters. Aanstelling tot acoliet Hemelvaartsdag; collegevrij Stille dag (J. Smith) (W) 1e Pinksterdag 2e Pinksterdag; collegevrij Collegedag major (B) Collegedag major (B) Collegedag major (B) 10:30 uur Priesterwijding Haarlem-Amsterdam Laatste collegedag (W) Sacramentsdag Begin studie- en examenperiode (W) Collegedag major/minor (B) Begin examenperiode (W) Voortgezette vorming priesters: Bedevaart naar Amsterdam Collegedag major/minor (B) 10.30 uur: Docentenvergadering (W) 14.00 uur: Docentenvergadering (B) Afsluiting studiejaar (W) Collegedag major/minor (B) Laatste mogelijkheid herexamens in juli (W)
83
15. INLEIDERS VOORTGEZETTE VORMING EN WILLIBRORDLEZINGEN Mv. dr. E. García González Emmalaan 7, 3581 HL Utrecht Tel: 030-2540977; e-mail:
[email protected] Pastoor F.P.H.M. Geels Dammersboog 46, 1991 SK Velserbroek Tel: 023-5321796; e-mail:
[email protected] Pastoor dr. A.W.G. Jaakke Boomgaardweg 45, 1326 CT Almere Tel: 06-51499767 Pastoor drs. C.Th.J. van Lent Kruisweg 1071, 2131 CT Hoofddorp Tel: 023-5616437; e-mail:
[email protected] Diaken A.M. Mascini Colijnstraat 3, 2134 LP Hoofddorp Tel: 023-5291484; e-mail:
[email protected]
Drs. J. van Neer p/a Augustijnendreef 15, 5611 CS Eindhoven Tel: 040-2467308; e-mail:
[email protected] Dhr. Th. Van der Steen MBA p/a Kruisweg 64, 2011 LB Haarlem Tel: 023-5112640; e-mail:
[email protected] Dr. J.H.P. Verburgt Iepenweg 18-E, 1091 JM Amsterdam Tel: 020-6652784; e-mail:
[email protected] Dhr. J. Van Voorst tot Voorst p/a Postbus 1645, 5200 BE Den Bosch tel: 073 6130820; e-mail:
[email protected] Vicaris J.J.M. Vriend Brink 33; 1251 KT Laren Tel: 035-5382071; e-mail:
[email protected]
84
16. STAF EN DOCENTEN Lic. J. D. Albeza Asencio: Intertestamentaire literatuur (blokcollege). Adres: Fürstenwall 200, 40215 Düsseldorf, Duitsland; tel. 0049-15259094505; e-mail:
[email protected]. Dr. S.H.M. Baars: stage-coördinator. Adres: De Voorweid 39, 1566 XK Assendelft; tel. 06-13759279; 023-5342397; e-mail:
[email protected]. Drs. G.H.B. Bruggink: rector van het Groot Seminarie van het Bisdom Haarlem-Amsterdam. Adres: Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang, tel. 0252-345 331; e-mail:
[email protected]. Drs. F.J. Bunschoten: Liturgische praktijk (1e en 2e sem.). Adres: Dorpsstraat 570, 1566 AZ Assendelft; tel. 075-6874385; 06-41168657; e-mail:
[email protected]. Mw. lic. E. Capozi: Italiaans en Latijn I en II (1e en 2e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; fax 0226-413476. Dr. J. van Dorp: Hebreeuws. Adres: Deckerstraat 6, 2023 DR Haarlem; tel. 023-5146156 (werk); 023-5267759 (privé); e-mail:
[email protected]. Prof. dr. L. J. Elders SVD: Metafysiek (1e sem.), Natuurlijke godsleer (2e sem.). Adres: Heijendahllaan 82, 6464 EP Kerkrade; tel. 045-5466809; e-mail:
[email protected];
[email protected]. Drs. R. Frank: Grieks van het Nieuwe Testament. Adres: Plantsoen Laanhorn 16, 1181 BE Amstelveen; tel. 020-6451131; e-mail:
[email protected]. Drs. F.P.H.M. Geels: Pastoraal gesprek I-II (1e en 2e sem.). Adres: Dammersboog 46, 1991 SK Velserbroek; tel. 023-5321796 (privé); 023–5112678 (werk).
85
e-mail:
[email protected];
[email protected]. Lic. L.D. Georges: rector van het Groot Seminarie Redemptoris Mater. Directorium homileticum (1e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; 06-46416367; e-mail:
[email protected]. Dr. R.G.M. Gouw: Inleiding tot de Heilige Schrift en Corpus Paulinum (1e en 2e sem.). Adres: Hoflaan 121, 3062 JE Rotterdam; tel. 010-4123690; (b.g.g. 010-2120229); e-mail:
[email protected]. Dr. P.W.F.M. Hamans: Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd (1e sem.) en Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd (2e sem.). Kerkplein 11, 6077 AA St. Odiliënberg; tel. 0475-53 13 84; 06-499 86 120; e-mail:
[email protected]. Z.H.E. Mgr. dr. J.W.M. Hendriks: Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II, Canoniek recht: verkondigings- en heiligingstaak en Canoniek recht: pastorale cursus (1e en 2e sem.). Adres: Nieuwe Gracht 80, 2011 NJ Haarlem; tel. 06-51164341; e-mail:
[email protected]. Dr. A.J.T. van den Hout: Theologische antropologie II: genadeleer en eschatologie (1e en 2e sem.). Adres: Bekslaan 9, 2114 CB Vogelenzang; tel./fax 023-5841906; 06-49882503; e-mail:
[email protected]. Mw. M. van Kleef: Vergadertechniek: doelmatig vergaderen (1e en 2e sem.). Adres: Dorpsstraat 493, 1566 BK Assendelft; tel. 075-6871842; e-mail:
[email protected]. Lic. S.G.R. Marcantognini: Inleiding tot de liturgie (1e en 2e) sem.) en Liturgie van het huwelijk (2e sem.). Adres: Potgieterplein 4, 1422 BB Uithoorn; tel. 06-26120340; e-mail:
[email protected]. Drs. W.L.P.M. Peeters: Grieks I en Grieks van het Nieuwe Testament.
86
Adres: Buijs Ballotweg 29, 5223 GH 's-Hertogenbosch; tel. 023-5112660; 073-6220004; 06-21278385; e-mail:
[email protected]. Dr. B.J. Putter: Etiquette (1e sem.) en Inleiding priesterlijke spiritualiteit II (1e en 2e sem.). tel. 06-12833348; e-mail:
[email protected]. Drs. V.Ch. Ravensloot: Inleiding tot de filosofie (1e sem.) en Kenleer (2e sem.). Adres: Juffermansstraat 78, 2341 JL Oegstgeest; tel. 071-5170795; e-mail:
[email protected]. Drs. J.H. Smith: spirituaal. Herensingel 3, 2316 JS Leiden Tel: 071-5218113; e-mail:
[email protected] A.M. Stolwijk: Muziekrepertoire (1e en 2e sem.). Adres: Radboudstraat 27, 2025 BJ Haarlem; tel. 023-5393710 (privé); 023-5112686 (werk); fax 023-5112629; e-mail:
[email protected]. Dr. J.M. Tercero Simón: studieprefect. Methodologie II en Theologale moraal (1e sem.) en Werkcollege moraaltheologie (2e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; 06-46602419; e-mail:
[email protected]. Dr. J.H.P. Verburgt: Geschiedenis van de moderne filosofie (1e en 2e sem.) Adres: Iepenweg 18-E, 1091 JM Amsterdam; tel. 020-6652784; 06-27422586; e-mail:
[email protected]. Dr. J.I.M.X. Vijgen: Ethiek (1e sem.), Geschidenis hedendaagse filosofie (2e sem.) en Werkcollege filosofie (1e en 2e sem.). Adres: Metsteren 125, B-3800 Sint Truiden; België; tel. 0252-345345; e-mail:
[email protected]. Dr. C.T.M. van Vliet: Ecclesiologie (1e en 2e sem.). Adres: Charlotteplaats 18, 2713 BB Zoetermeer;
87
tel. 079-360.48.58; e-mail:
[email protected]. Dr. M.A.L. Wagemaker: Oecumenische theologie (1e en 2e sem.). Adres: Frankrijklei 116 bus 13 2000 Antwerpen (België); tel. 06-15012172; e-mail:
[email protected].
88
INHOUDSOPGAVE DECREET ADRES, TELEFOON, FAX EN E-MAIL LEIDING, STAF EN GEBEDSKRING 1. ALGEMENE INFORMATIE Kerkelijke documenten over de vorming van priesters 2. JAARPROGRAMMA Willibrorddagen Vorming pastoraal jaar en jonge priesters 3. HET STUDIEPROGRAMMA Filosofie Theologie Overzicht van de studieopbouw Scriptie Baccalaureaatsexamen De stages Eerste jaar Tweede jaar Derde jaar Vierde jaar Vijfde jaar Zesde jaar Aanvullende vakken filosofie en overige vakken Aanvullende vakken theologie Werkcolleges filosofie en theologie 4. PROGRAMMA VOOR JAAR I-II Toelichting bij het programma 5. PROGRAMMA VOOR JAAR III-IV Toelichting bij het programma 6. PROGRAMMA VOOR JAAR V-VI Toelichting bij het programma 7. FACULTATIEVE CURSUSSEN 8. ROOSTERS
3 4 5 6 7 9 14 14 15 15 15 16 16 17 18 19 19 20 20 21 21 22 23 24 26 27 38 39 49 50 63 63
89
Rooster jaar I-II (1e semester) Rooster jaar I-II (2e semester) Rooster jaar III-IV (1e semester) Rooster jaar III-IV (2e semester) Rooster jaar V-VI (1e semester) Rooster jaar V-VI (2e semester) Lokaal waar het college plaatsvindt 9. DATA EXAMENS Januari Juni 10. WERKSTUKKEN: STREEFDATA EN ONTMOETINGEN 11. STUDIEREGELING EN EXAMENS 12. PROGRAMMA VOORTGEZETTE VORMING 13. WILLIBRORDLEZINGEN 14. VOLLEDIG JAARPROGRAMMA 15. INLEIDERS VOORTGEZETTE VORMING EN WILLIBRORDLEZINGEN 16. STAF EN DOCENTEN
64 65 66 67 68 69 70 71 71 72 73 74 77 78 79 83 84