BISDOM VAN HAARLEM-AMSTERDAM
STUDIEGIDS 2013/2014
Filosofisch-Theologisch Instituut SINT-WILLIBRORD Groot Seminarie van het R.K. Diocesaan missionair Bisdom van Haarlem-Amsterdam Groot Seminarie Redemptoris Mater
N.
571/2000
CONGREGATIO DE INSTITUTIONE CATHOLICA (DE SEMINARIIS ATQUE STUDIORUM INSTITUTIS) DECRETUM CONGREGATIO DE INSTITUTIONE CATHOLICA (DE SEMINARIIS ATQUE STUDIORUM INSTITUTIS), attenta postulatione Exc.mi ac Rev.mi Rectoris Magnifici Pontificiæ Universitatis Lateranensis, legitime præsentantis; perpensa relatione eiusdem Universitatis Theologiæ Facultatis Decani; cum compererit in Quadriennio Theologico Diœceseos Harlemensis pro Seminarii Maioris et Collegii Missionarii diœcesani “Redemptoris Mater” studio item constituto, traditarum disciplinarum rationem canonicis normis conformari et cum diligentia promoveri, petitionem memorati Rectoris Magnifici libenter excipiens, idem QUADRIENNIUM THEOLOGICUM DIŒCESEOS HARLEMENSIS Facultati Theologicæ Pontificiæ Universitatis Lateranensis AFFILIATUM pro munere hoc Decreto ad aliud alterum quinquennium nisi aliter provideatur constituit declaratque, collata Facultati potestate academicum Sacræ Theologiæ MAGISTERII seu BACCALAUREATUS gradum iis studentibus conferendi, qui, præscriptum studiorum curriculum feliciter emensi (can. 250 C.I.C.), specialia pericula sub ductu et auctoritate eiusdem Facultatis rite superaverint; servatis de iure servandis, in primis peculiaribus normis ad affiliationem exsequendam, ex utraque parte subsignatis et ab hac Congregatione approbatis; contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romæ, ex ædibus eiusdem Congregationis, die XVI mensis Novembris, a.D. MMX.
4
ADRES Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang TELEFOON, FAX EN E-MAIL Algemeen tel. 0252-345345 fax 0252-345350 e-mail
[email protected] web-site www.tiltenberg.org Rector tel. 0252-345331 en 06-52523581 e-mail
[email protected] Studieprefect tel. 0252-345343 en 06-46602419 fax 0226-413476 e-mail
[email protected] Facilitaire zaken tel. 06-55153762 e-mail
[email protected] Administrateur tel. 0252-345346/ 023-5112640 e-mail
[email protected] Studenten (Groot Seminarie) tel. 0252-345 (+ privé toestelnummer) Studenten (Redemptoris Mater) tel. 0226-413477 email
[email protected]
5
LEIDING Zijne Hoogwaardige Excellentie Mgr. dr. J.M. Punt, bisschop van Haarlem-Amsterdam STAF Drs. G.H.B. Bruggink, rector Dr. J.M. Tercero Simón, studieprefect Lic. L. Georges, rector Redemptoris Mater Dr. B. Putter, staflid Dr. J. Vijgen, staflid, directeur Sint-Bonifatius Drs. D. Wienen, studieprefect Sint-Bonifatius Dr. S.H.M. Baars, stage-coördinator GEBEDSKRING Aanmelding als lid: De heer drs. P. Klaver De Tiltenberg Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang Administratie gebedskring: Mevr. M.J. van Kleef
6
1. ALGEMENE INFORMATIE Het filosofisch-theologisch instituut sint Willibrord verzorgt de studie en de pastorale vorming van de seminaristen van het Groot Seminarie en de seminaristen van het diocesaan missionair Groot Seminarie Redemptoris Mater; het bevindt zich op het terrein van de Tiltenberg, aan de Zilkerduinweg te Vogelenzang. Het bisdom Haarlem-Amsterdam heeft een eigen priesteropleiding omdat de vorming tot priester om een eenheid van geestelijke, theologische en pastorale vorming vraagt. Het seminarie is een opnieuw beleven van de ervaring van de apostelen die in een gemeenschap met Jezus aan het hoofd, werden gevormd en voor hun zending toegerust. Bij het Ad limina-bezoek van de Nederlandse bisschoppen, op 18 juni 1998, is paus Johannes Paulus II op het belang van de priesteropleiding ingegaan: "Voor de Kerk van morgen moeten de bisschoppen te allen tijde in het bijzonder attent zijn op de vorming van de seminaristen. Daarvoor hebt U het nodig geacht om uw seminaries te reorganiseren. Sommigen onder U hebben zich grote inspanningen getroost om nieuwe diocesane seminaries te creëren. Blijft een groot belang hechten aan de roepingenpastoraal, waarbij alle gelovigen betrokken moeten zijn. Hoe zullen de jongeren de roepstem van Christus ontdekken, als de Kerk dit niet overdraagt door middel van priesters en leken, en als zij niet het geluk laat zien dat gelegen is in het dienen van de Heer? Waakt U ook over het onderscheidingsvermogen van de kandidaten en over hun geleidelijke menselijke rijping; u kent de persoonlijke en huiselijke moeilijkheden die de jongeren hebben doorstaan in de laatste decennia. Het is daarom nodig om hen te begeleiden in hun geestelijke en kerkelijke groei, opdat zij zich met een innerlijke vrijheid en een menselijke evenwichtigheid die voor het priesterlijke dienstwerk vereist wordt, kunnen binden. Weest daarom ook attent op de kwaliteit van de geestelijke vorming en van de programma's voor de intellectuele, filosofische, theologische, en morele vorming, opdat de toekomstige priesters geschikt zijn om het Evangelie te verkondigen in een wereld waarin subjectivistische stromingen en een uitsluitend wetenschappe-lijke manier van redeneren dikwijls in de plaats komen van een gezonde antropologie, en die, onafhankelijk van het geloof in God, een zin aan het leven proberen te geven. Zodoende zullen zij op gepaste wijze kunnen antwoorden op de vragen waarover in de openbare mening wordt getwist, en op beweringen die ertoe neigen om waarheid en oprechtheid met elkaar te verwarren. De wijze bepalingen die in de Ratio institutionis sacerdotalis zijn gegeven, zijn
7
in het bijzonder nuttig voor het structureren van de vorming tot het priesterschap. In een maatschappij waar het christelijk leven en het celibaat dikwijls gezien worden als obstakels voor de ontplooiing van de persoon, is het nuttig om de jongeren op te voeden tot ascese en zelfbeheersing, de bronnen van een innerlijke evenwichtigheid".
Kerkelijke documenten over de vorming van priesters TWEEDE VATICAANS CONCILIE: Decreet Presbyterorum ordinis (1965). Decreet Optatam totius (1965). JOHANNES PAULUS II: Apostolische constitutie Sapientia Christiana (1979). Wetboek van Canoniek recht (1983). Apostolische exhortatie Pastores dabo vobis (1992). CONGREGATIE VOOR DE KATHOLIEKE OPVOEDING: Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis (1970, herzien 1985). De filosofiestudie in de seminaries (1972). Gids voor de vorming tot het priesterlijk celibaat (1974). De theologische vorming van de toekomstige priesters (1976). Instructie over de liturgische vorming in de seminaries (1979). Rondschrijven betreffende enige van de meer dringende aspecten van het geestelijk leven in de seminaries (1980). Richtlijnen betreffende de vorming van toekomstige priesters in het gebruik van de maatschappelijke communicatiemiddelen (1986). Richtlijnen voor de studie en het doceren van de sociale leer van de Kerk bij de vorming van priesters (1988). Instructie over de studie van de Kerkvaders bij de vorming van priesters (1989). Aanwijzingen betreffende de voorbereiding van stafleden van seminaries (1993). Aanwijzingen betreffende de vorming van seminaristen bij problemen met betrekking tot huwelijk en gezin (1995). Brief over de toelating van kandidaten die van andere seminaries komen (1996). De propedeutische periode (informatief document, 1998).
8
Instructie over criteria ter onderscheiding van roepingen met betrekking tot personen met homoseksuele neigingen aangaande hun toelating tot het seminarie en de heilige wijdingen (2005). Decreet over de hervorming van de kerkelijke studies van de wijsbegeerte (2011). CONGREGATIE VOOR DE GODDELIJKE EREDIENST EN DE SACRAMENTEN: Rondzendbrief Het onderzoek aangaande de geschiktheid van de kandidaten voor de Wijdingen (1997). RAAD VOOR DE BEVORDERING VAN DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN: De oecumenische dimensie van de vorming van degenen die werken in de pastorale dienst (1998). NEDERLANDSE R.-K. BISSCHOPPENCONFERENTIE: Ratio Neerlandica (2000).
9
2. JAARPROGRAMMA Wijzigingen en aanvullingen voorbehouden.
2013 September Ma Di Wo Do Vr Ma Di Wo Do
16 17 18 19 20 23 24 25 26
Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Meth II, Lat I Christ, AEth PS II, WcF, InlF MEth, D&V MuzR, Ped AEth Etiq, GMF Prof Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh MuzR, Etiq, Ped AEth, Meta Inleverdatum werkstukken Vr 27 GMF Meta, Patr Laatste dag inleveren jaarverslag stage Ma 30 Gr I, CKK, Lat I-II SynEv
CanR Did
PastG
October Di 1 Wo 2 Do 3 Vr 4 Ma 7 Di 8 Wo 9 Do 10 Vr 11 Ma 14 Di 15
Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL CanR PS II, WcF, InlF MEth CanR MuzR, Etiq, WcF AEth, Meta Inleverdatum werkstukken, scriptie of eindwerkstuk GMF Meta, Patr Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Willibrordlezing Meth II, LitJr Christ, AEth VergT PS II, LitJr Muz II, D&V, InvTh MuzR, LitJr AEth Tentamen Eucharistie I: geschiedenis en liturgie Baccalaureaatsexamen (W) Collegevrij Gr I, CKK, Lat I-II SynEv PastG Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL Heb II VergT
10
Wo 16 PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh Do 17 MuzR, Ped AEth Did Vr 18 Etiq, GMF FMor, Patr Na de colleges herfstvakantie t/m wo 23-10 Do 24 MuzR, Etiq, WcF AEth, Meta Did Vr 25 GMF Meta, Prof Ma 28 Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Di 29 Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL Heb II CanR Wo 30 PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, AEth Inleverdatum werkstukken Do 31 MuzR, Etiq, Ped InvTh
November Vr 1 Ma 4 Di Wo Do Vr Ma Di Wo Do Vr Ma Di Wo Do Vr Ma Di Wo
5 6 7 8 11 12 13 14 15 18 19 20 21 22 25 26 27
Do 28 Vr 29
Allerheiligen; collegevrij Gr I, CKK, Lat I-II FMor, SynEv PastG Willibrordlezing Meth II, Lat I Christ, AEth VergT PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh St. Willibrord; Diës, collegevrij Etiq, GMF FMor, Patr Symposium Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL VergT PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh MuzR, Etiq, Ped AEth Did GMF FMor, Patr Gr I, CKK, Lat I-II SynEv PastG Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL Heb II CanR PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh MuzR, WcF AEth, Meta GMF Meta, Patr Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL CanR PS II, WcF, InlF MEth, InvTh Inleverdatum werkstukken, scriptie of eindwerkstuk MuzR, Etiq, Ped AEth Did GMF FMor, Prof
11
December Ma 2 Di Wo Do Vr
3 4 5 6
Ma Di Wo Do
9 10 11 12
Vr 13 Ma 16 Di Wo Do Vr
17 18 19 20
Gr I, CKK, Lat I-II FMor, SynEv Willibrordlezing Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL VergT PS II, WcF, InlF Muz II, D&V MuzR, Etiq, WcF AEth, Meta GMF Meta, Patr Laatste dag inleveren werkplan en logboek bij Stagecoördinator Gr I, CKK, Lat I-II B&V, SynEv Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL VergT PS II, WcF, InlF Muz II, D&V, InvTh MuzR, Etiq, AEth Did Tentamen Methodologie II GMF FMor, Prof Gr I, CKK, Lat I-II SynEv PastG Toets Fundamentele moraaltheologie Meth II, Lat I Christ, Celib/ThvhL Heb II VergT PS II, WcF, InlF MEth, InvTh MuzR, Etiq, WcF AEth, Meta GMF Meta, Patr Na middaggebed begin kerstvakantie t/m wo. 1-1
2014 Januari Do 2
Begin studie- en examenperiode
Do 9 Begin examenperiode Vr 24 Na laatste examen vrij t/m di 28-1 Di Wo Do Vr
28 29 30 31
10.30 uur Docentenvergadering Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Targoems Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Targoems Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Targoems
12
Februari Ma 3 Di Wo Do Vr Ma Di Wo Do Vr Ma Di Wo
4 5 6 7 10 11 12 13 14 17 18 19
Do Vr Ma Di Wo
20 21 24 25 26
Do 27 Vr 28
Inhaalcolleges Willibrordlezing BHV cursus Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Gender-ideologie Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Gender-ideologie Blokcolleges in Nieuwe Niedorp: Gender-ideologie Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SocL CKK, Lat I Christ, InlL, Heb II SpP GHF, Kenl Muz II, D&V, Kerkl MuzR, GHF, WcF Patr Kdoc II, EvA FMor, Prof Gr I, PS II, Lat I-II SynEv PastG CKK, Lat I Christ, InlL VergT GHF, Kenl Muz II, D&V, Kerkl Inleverdatum werkstukken (laatste inleverdatum jaar I-II) MuzR, GHF, Ped FMor, NatG Did Kdoc II, EvA NatG, SocL Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SynEv CKK, LitJr MEth, InlL SpP GHF, LitJr Muz II, FMor, Kerkl Tentamen Targoems MuzR, LitJr Patr LitJr, EvA FMor, SocL
Maart Ma 3 Di Wo Do Vr Ma Di Wo
4 5 6 7 10 11 12
Do 13
Gr I, PS II, Lat I-II FMor, SynEv Willibrordlezing CKK, Lat I Christ, InlL GHF, Kenl Muz II, FMor, Kerkl MuzR, GHF, WcF Patr Kdoc II, EvA FMor, Prof Gr I, PS II, Lat I-II SocL CKK, Lat I Christ, InlL, Heb II GHF, Kenl Muz II, D&V, Kerkl Tentamen Gender-ideologie MuzR, GHF, Ped FMor, NatG
Tentamen VergT
PastG SpP Did
13
Vr Zat Ma Di Wo Do Vr Ma Di Wo
14 15 17 18 19 20 21 24 25 26
Kdoc II, EvA NatG, SocL Herexamens voor deze datum afgesloten Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SynEv CKK, Lat I MEth, InlL Heilige Jozef; collegevrij MuzR, GHF, WcF Patr Kdoc II, EvA FMor, SocL Gr I, PS II, Lat I-II Maria Boodschap; collegevrij GHF, Kenl Muz II, D&V, Kerkl Laatste inleverdatum werkstukken jaar III-IV Do 27 MuzR, GHF, Ped FMor, NatG Vr 28 Kdoc II, EvA NatG, SocL Ma 31 Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SynEv
PastG
Did
April Di Wo Do Vr Ma
1 2 3 4 7
Di Wo Do Vr Ma
8 9 10 11 14
Di Wo Do Vr Za Zo
15 16 17 18 19 20
CKK, Lat I Christ, InlL GHF, Kenl MEth, Kerkl MuzR, GHF, WcF Patr Kdoc II, EvA FMor, Prof Gr I, PS II, Lat I-II FMor, SynEv Willibrordlezing CKK, Lat I Christ, InlL GHF, Kenl Muz II, D&V, Kerkl MuzR, GHF, Ped FMor, NatG Kdoc II, EvA NatG, SocL Gr I, PS II, Lat I-II SynEv Toets Fundamentele moraaltheologie CKK, Lat I Christ, InlL, Heb II GHF, Kenl Muz II, FMor, Kerkl Witte Donderdag; collegevrij Goede Vrijdag; collegevrij Stille Zaterdag Pasen Na de Eucharistieviering begin paasvakantie t/m zo 4-5
SpP
SpP Did PastG SpP
14
Mei Ma 5 Di Wo Do Vr Ma Di Wo Do Vr Ma
6 7 8 9 12 13 14 15 16 19
Di Wo Do Vr Ma Di Wo
20 21 22 23 26 27 28
Do 29 Vr 30
Gr I, PS II, Lat I-II FMor, SynEv Willibrordlezing CKK, Lat I Christ, InlL GHF, Kenl MEth MuzR, GHF, Ped FMor, NatG Kdoc II, EvA NatG, SocL Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SynEv CKK, Lat I Christ, InlL, Heb II GHF, Kenl Muz II, FMor, Kerkl MuzR, GHF, Ped Patr Kdoc II, EvA FMor, Prof Gr I, PS II, Lat I-II SynEv Toets Fundamentele moraaltheologie CKK, LitJr Christ LitJr, Kenl Muz II, D&V, Kerkl MuzR, LitJr FMor, NatG Kdoc II, EvA NatG, SocL Gr I, PS II, Lat I-II B&V, SynEv CKK, Lat I Christ, InlL GHF, Kenl Muz II, FMor, Kerkl Laatste collegedag Hemelvaart; collegevrij Begin studie- en examenperiode
Juni Vr 6
Begin examenperiode
Zo 8 Ma 9
Pinksteren Tweede Pinksterdag
Vr 27 10.30 uur Docentenvergadering Za 28 Afsluiting studiejaar
Juli Za 7
Laatste mogelijkheid herexamens in juli
PastG SpP Did SpP
PastG SpP Did SpP
15
Willibrorddagen De Willibrorddagen vinden plaats op de eerste maandag van de maand en zijn bedoeld voor de seminaristen. Het programma van de Willibrorddagen is steeds als volgt: 16.00 uur: 17.30 uur:
Inleiding. Vespers en H. Eucharistie. Aansluitend buffet en ontmoeting.
Vorming pastoraal jaar en jonge priesters Alle priesterkandidaten die de lange pastorale stage doen en de jonge priesters gedurende de eerste vijf jaar na hun priesterwijding, volgen een pastorale vormingsroute op de Tiltenberg, iedere eerste maandag van de maand, van 10.45 uur ‘s morgens tot 17.00 uur ‘s middags. Aan het einde van deze vormingsjaren wordt een getuigschrift verstrekt waaruit blijkt of de vormingsroute met succes is doorlopen.
16
3. HET STUDIEPROGRAMMA Het studieprogramma omvat een zesjarige opleiding, waarvan het eerste jaar is gewijd aan inleiding in het Christusmysterie en andere inleidende vakken. Na de zesjarige opleiding vindt een pastoraal jaar plaats, dat grotendeels in een parochie wordt doorgebracht en waarin enige praktische cursussen worden gevolgd. Voor de seminaristen van het Groot Seminarie Redemptoris Mater wordt deze opleiding voorafgegaan door één of twee jaren (Propedeuse). Deze tijd is gewijd aan de studie van het Nederlands en verschillende inleidende vakken. Ook voor andere studenten zal soms een propedeutische vormingsperiode worden voorzien. Filosofie In de eerste twee jaren van de opleiding ligt de nadruk op de filosofie; daarnaast worden enkele andere, vooral inleidende vakken gegeven, namelijk methodologie, katechismus van de katholieke Kerk, Vaticanum II en recente kerkelijke documenten, inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit. Jaarlijks worden één werkstuk geschreven en één werkcollege filosofie gevolgd. In het eerste jaar is het werkstuk een samenvatting van een boek over een thema van spiritualiteit, gekozen in overleg met de spiritual. Theologie In de volgende vier jaar worden voornamelijk theologische vakken bestudeerd. In de jaren III tot en met V wordt per jaar één werkcollege theologie gevolgd. In de jaren III en IV schrijven de studenten per jaar één werkstuk. In het laatste jaar wordt bovendien aandacht geschonken aan de pastoraletheologie. Van de studenten die het Baccalaureaat kunnen en willen halen, wordt verwacht dat ze in de laatste jaren van hun theoretische studie een scriptie schrijven over een onderwerp uit de theologie. Van de andere studenten wordt een eindwerkstuk verwacht over een onderwerp uit de filosofie of de theologie (inclusief de pastoraal).
17
Overzicht van de studieopbouw De cursussen worden gewaardeerd volgens het Europese creditsysteem (European Credit Transfer System) (ECTS). Eén ECTS dient te beantwoorden aan 25 studie-belastingsuren voor de student, die ongeveer als volgt zijn opgebouwd: 7-8 college-uren; 14-16 uur persoonlijke studie en 2-3 uur voor het maken van examen-opgaven (opdrachten, werkstukken, afsluitend examen e.d.). Naast de verplichte vakken, moeten de studenten een aantal aanvullende vakken volgen. Het vereiste aantal ECTS van aanvullende vakken dat iedere seminarist moet volgen is: 14 ECTS van filosofische en overige vakken en 17 van theologische vakken. In overeenstemming met het Decreet over de hervorming van de kerkelijke studies van de wijsbegeerte van de Congregatie voor de Katholieke opvoeding (28 januari 2011) moeten de studenten 9 ECTS strikt wijsgerige vakken volgen. Men kan meer ECTS bereiken dan verplicht is. Dat kan gebeuren door meer aanvullende vakken volgen dan vereist zijn; ook aan deelneming aan de Willibrordlezingen en de Symposia die op het jaarprogramma van het Instituut Sint-Willibrord staan zijn ETCS verbonden. De Willibrordlezingen worden tezamen met 1,5 ECTS gewaardeerd en de Symposia met 0,5 ECTS per halve dag. Naast de geaccrediteerde deelneming wordt een mondeling of schriftelijk tentamen vereist, door de studieprefect bepaald. De seminarist zal een apart getuigschrift krijgen voor deze extra ECTS. Deelneming aan de Willibrordlezingen, de Symposia en de Blokcolleges is voor alle studenten verplicht. Scriptie a) Minimaal 40 bladzijden (A4, inter. 1,5, Times New Roman, 12 pt. corpus en 10 pt. voetnoten). b) Moet ingeleverd worden anderhalf maand voor het tentamen (digitale versie en twee exemplaren -één voor de lector en één voor de conlector-) met inhoudsopgave en samenvatting (ca. 2-3 bladzijden) in Italiaans of Engels. c) Op het titelblad dient vermeld te worden: Pauselijke Lateraanse Universiteit. d) Bij de documenten van het Leergezag en bij patristieke werken moeten de bronnen vermeld worden. Bijvoorbeeld: AAS, DS, Insegnamenti, PL, PG, CCL, CSEL…
18
e) De literatuurlijst moet in twee delen ingedeeld worden: bronnen (Traditie, Leergezag), in chronologische volgorde; en studies, in alfabetische volgorde van auteurs. Baccalaureaatsexamen Vereisten voor het examen: in het bezit te zijn van een middelbareschooldiploma dat toegang biedt tot een universitaire studie in het land van herkomst en het curriculum van het seminarie in zijn geheel met voldoende resultaten te hebben gevolgd. Examencommissie: vertegenwoordiger van de Faculteit (voorzitter), drie docenten theologie, lector en conlector van de scriptie. Tentamenstof: 17 thema’s op een dusdanige manier gestructureerd dat de thema’s de kans bieden een echte theologische synthese te maken. Tentamen: a) Korte presentatie van de scriptie. b) De kandidaat moet een thema uiteenzetten dat hij kiest uit drie thema’s die een uur vóór het tentamen door loting zijn gekozen. De leden van de examencommissie kunnen over alle drie thema’s vragen stellen. Eindresultaat: a) 5/6 curriculum; 1/6 baccalaureaatsexamen (3/4 mondeling examen; 1/4 scriptie). b) Volgens de kwalificatie die vigeert op de Pauselijke Lateraanse Universiteit (kwalificatie in /30): Kwalificatie: probatus bene probatus cum laude magna cum laude summa cum laude
18 – 19,99 20 – 22,99 23 – 25,99 26 – 28,99 29 – 30
18
19
De stages Gedurende de priesteropleiding worden verschillende stages gehouden. Deze vinden plaats zowel gedurende het studiejaar als ook tijdens de zomervakantie. In de loop van de opleiding komen de volgende stageterreinen aan de orde: sociale hulp, jeugd- en jongerenwerk, katechese geven, kennismakingen met het pastorale werk in parochies en instellingen en dergelijke. Voorts zal de seminariegemeenschap regelmatig kennis maken met aspecten van het kerkelijk leven en het pastorale werk. De stages worden vanuit het instituut sint Willibrord begeleid. Van de student wordt een stageverslag verwacht. Dit stageverslag wordt voorgelegd aan de werkbegeleider op de stageplaats en door deze getekend, en ingediend bij de stagebegeleider van het seminarie. De inleverdatum wordt in het jaarprogramma vermeld. Het stageverslag vermeldt tenminste de volgende elementen: plaats van de stage; namen van de werkbegeleider ter plaatse en van degenen met wie werd samengewerkt; opsomming van de werkzaamheden, met vermelding van degenen voor wie ze werden verricht; bijzondere gebeurtenissen tijdens de stage; nieuwe ervaringen die zijn opgedaan, andere kijk die men op mensen en situaties heeft gekregen; de eigen sterke kanten en de vaardigheden die men nog meer moet ontwikkelen; beoordeling van de situatie waarin men heeft gewerkt; belang van deze stage binnen de eigen vorming tot priester. Tijdens de vakanties, blokcolleges en examenperiode zijn er geen stages. Een nadere regeling van de stages vindt men in de Stagegids die bij het studiesecretariaat verkrijgbaar is.
20
Eerste jaar I.1. Algemene inleiding in de filosofie I.2. Geschiedenis van de antieke filosofie I.3. Geschiedenis van de middeleeuwse filosofie I.4. Logica I.5. Natuurfilosofie I.6. Persoonlijke lezing van de Heilige Schrift I.7. Catechismus van de katholieke Kerk I.8. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten I I.9. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit I I.10. Inleiding tot de liturgie I.11. Muzikale vorming en liturgische zang I I.12. Methodologie I I.13. Latijn I I.14. Grieks I Fn. Aanvullende vakken filosofie WF1. Werkcollege filosofie: antieke en middeleeuwse filosofie WS1. Werkstuk
ECTS 3 3 3 3 5 3 3 3 3 3 3 1,5 12 3 5,5 3 1 61
Tweede jaar II.1. Geschiedenis van de moderne filosofie II.2. Geschiedenis van de hedendaagse filosofie II.3. Kenleer II.4. Wijsgerige antropologie II.5. Godsdienstfilosofie II.6. Inleiding tot de Heilige Schrift II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II II.9. Het liturgisch jaar II.10. Methodologie II II.11. Latijn II II.12. Grieks van het Nieuwe Testament Fn. Aanvullende vakken filosofie WFn. Werkcollege filosofie WS2. Werkstuk
5 5 5 5 3 3 3 3 3 1,5 6 6 8,5 3 2 62
21
Derde jaar III.1. Metafysiek III.2. Natuurlijke godsleer III.3. Algemene ethiek III.4. Fundamentele theologie III.5. Pentateuch III.6. Synoptische evangelies III.7. Triniteitsleer III.8. Christologie III.9. Fundamentele moraaltheologie III.10. Patrologie Thn. Aanvullende vakken theologie WThn. Werkcollege theologie WS3. Werkstuk
ECTS 5 5 5 6 3 6 6 6 5 6 4 3 2 62
Vierde jaar IV.1. Historische boeken IV.2. Profeten IV.3. Corpus Paulinum IV.4. Theologische antropologie I: scheppingsleer IV.5. Theologische antropologie II: genadeleer en eschatologie IV.6. Algemene sacramententheologie IV.7. Doopsel en vormsel IV.8. Eucharistie I: geschiedenis en liturgie IV.9. Theologale moraal IV.10. Seksuele moraal IV.11. Medische ethiek IV.12. Inleiding tot het canoniek recht IV.13. Canoniek recht: het volk van God IV.14. Oude kerkgeschiedenis IV.15. Middeleeuwse kerkgeschiedenis IV.16. Pastoraaltheologie Thn. Aanvullende vakken theologie WThn. Werkcollege theologie WS4. Werkstuk
3 3 6 3 5 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 3 2 62
22
Vijfde jaar V.1. Psalmen V.2. Wijsheidsliteratuur V.3. Corpus Johanneum V.4. Ecclesiologie V.5. Mariologie V.6. Boete en verzoening V.7. Eucharistie II: theologie V.8. Theologie van het priesterschap V.9. Ziekenzalving V.10. Sociale leer van de Kerk V.11. Religieuze en sacramentele moraaltheologie V.12. Canoniek recht: verkondigings- en heiligingstaak V.13. Canoniek recht: huwelijksrecht V.14. Kerkgeschiedenis: nieuwe tijd V.15. Kerkgeschiedenis: nieuwste tijd V.16. Kerkgeschiedenis der Nederlanden V.17. Pastoraal gesprek I V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II Thn. Aanvullende vakken theologie Wn. Werkcollege theologie
ECTS 1,5 1,5 6 6 3 1,5 3 2 1 3 3 3 3 3 3 1,5 3 3 6 3 60
Zesde jaar VI.1. Oecumenische theologie VI.2. Speciale pastoraaltheologie VI.3. Pastoraal gesprek II VI.4. Catechetiek VI.5. Homiletiek VI.6. Didactiek VI.7. Vergadertechniek VI.8. Communicatietraining VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus VI.10. Liturgie van het huwelijk VI.11. Liturgische praktijk Thn. Aanvullende vakken theologie Scriptie Baccalaureaatsexamen
3 3 3 3 3 3 2 3 1,5 1 2 3
23
Aanvullende vakken filosofie en overige vakken
ECTS
F1. Summa theologiae F2. Taalfilosofie F3. Wijsgerige wetenschap F4. Filosofie van de geschiedenis F5. Godsdienstpsychologie F6. Sociologie F7. Mass media F8. Cultuurfilosofie F9. Esthetiek F10. Pedagogie F11. Godsdienstpedagogie F14. Moderne talen: Italiaans, Spaans… F15. De moderniteit F16. Kunstgeschiedenis F17. Etiquette F18. Philosophia perennis F19. Hebreeuws F20. Muziekrepertoire F21. De filosofie bij haar fundamentele teksten F22. Psychologie F23. Ontwikkelingspsychologie F24. Organisatieverandering F25. Inleiding tot de filosofie van K. Wojtyla/Johannes Paulus II F26. Godsdienstsociologie F27. Wetenschap en religie: Het geval Galileo Galileï F28. Ethisch-filosofische vraagstukken in Veritatis splendor F29. Inleiding tot leven en werk van Réginald Garrigou-Lagrange F30. De invloed van het secularisme en nihilisme op de westerse kunst F31. Wat is dat – Verlichting? F32. Zijnsmetafysica F33. Huidige filosofische theorieën van de taal en religieuze expressie F34. Inleiding tot de Summa contra Gentiles van Thomas van Aquino F35. Aristoteles’ Ethica Nicomachea F36. Gender-ideologie
1,5 3 3 3 1,5 3 3 3 3 3 3 6 3 3 1,5 1,5 6 3 3 2 1,5 1,5 3 1,5 3 1,5 3 3 1,5 1 3 2 3 1,5
24
Aanvullende vakken theologie Th1. Geschiedenis, geografie en archeologie van Israël Th2. Inleiding tot de studie van het Heilig Land Th3. Cultureel milieu van het NT Th4. Missiologie en nieuwe evangelisatie Th5. Theologie van het Nieuwe Testament Th6. Theologische esthetiek Th7. Rabbijnse exegese Th8. Geschiedenis van de exegese Th9. Het Hooglied Th11. Geschiedenis van de christelijke spiritualiteit Th12. De theologische waarheid: één en meervoudig Th13. Symbolum fidei Th15. De grote godsdiensten Th16. Catechetiek II Th19. Oosterse liturgie Th20. Pastorale psychologie Th21. Vrouw en Kerk Th22. De liturgie van de uitvaart Th23. Praktische liturgie en sacramentenpastoraal Th24. Fundamentele theologie III Th25. Handelingen der apostelen Th26. Christelijke Eucharistie en Joodse feesten Th27. Intertestamentaire literatuur Th28. Schrift – Traditie – Leergezag Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw Th30. De brief aan de Hebreeën Th31. Apocalyps. God heeft het laatste woord Th32. De parabels Th33. Christus bij de Kerkvaders Th34. De verrijzenis van Christus Th35. Inleiding tot het christendom Th36.Inleiding tot de kerkgeschiedenis Th37. Dominus Iesus Th38. Veritatis splendor Th39. Judaica Th40. Thomas van Kempen en de moderne devotie Th41. Jezus Christus en de christenen bij de Koran Th42. Het morele geweten
ECTS 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1,5 1,5 3 3 1,5 1,5 1,5 2 3 3 3 1,5 3 3 3 3 3 3 3 1,5 3 2 1,5 1,5 2 1,5 1,5 1,5
25
Th43. Inleiding in leven en denken van Augustinus van Hippo Th44. Trouw als uitdaging voor het hedendaagse priesterschap Th45. Theologie van het lichaam Th46. Het getijdengebed: geschiedenis, theologie en spiritualiteit Th47. Humanae vitae Th48. Bijbelse theologie Th49. Het celibaat van de priester Th50. Bijbel en moraal Th51. Liturgie en architectuur Th52. De joodse feesten in de Bijbel Th53. Aspecten van de theologie van Sint-Thomas van Aquino Th54. De heiligheid van de Kerk en zonde Th55. Het leergezag over de seksuele moraal Th56. Leken in de kerk, het doopsel als deelname aan de kerk Th57. De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel
1,5 1,5 1,5 3 1,5 3 1,5 1,5 3 1,5 1 1,5 2 1,5 1,5
Werkcolleges filosofie en theologie WF1. Tekstanalyse filosofie WF2. Apologetische thema’s WTh2. Karmelitaanse kerkleraren WTh3. Vlaamse mystiek WTh4. Theologie van het Oude Testament: Profeten WTh5. Pastorale gespreksvoering WTh6. Praktijk van het preken WTh7. De beide Petrus-brieven WTh8. Het boek Genesis WTh9. Oriëntatie in de Hedendaagse samenleving WTh10. Filosofie en theologie van het canoniek recht WTh11. Heiligen in de geschiedenis van de Kerk WTh12. Moraaltheologie: fund. en praktische kwesties WTh13. Passieverhalen WTh14. Grote theologen uit de Patristiek en de Middeleeuwen WTh15. Geloofsgetuigen in de Lage Landen WTh16. Ad fontes: bronnen aangaande het diaconaat WTh17. Kerkleraren WTh18. Canoniek recht: actuele thema’s WTh19. De heilige katholieke Kerk, de gemeenschap van de heiligen WTh20. Leken in de kerk, het doopsel als deelname aan de kerk
3 3 3 3 3 3 3 3 1,5 3 3 3 3 3 3 2/3 1,5 3 2/3 1,5 1,5
26
4. PROGRAMMA VOOR JAAR I-II ECTS I.1. Algemene inleiding in de filosofie I.7. Catechismus van de katholieke Kerk I.10. Inleiding tot de liturgie II.1. Geschiedenis van de moderne filosofie II.2. Geschiedenis van de hedendaagse filosofie II.3. Kenleer II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke doc. II II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II II.9. Liturgisch jaar II.10. Methodologie II F10. Pedagogie F17. Etiquette F20. Muziekrepertoire F35. Aristoteles’ Ethica Nicomachea F36. Gender-ideologie Th57. De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel WF2. W. filosofie: moderne en hedendaagse fil.
3 3 3 5 5 3 3 3 3 3 3 1,5 3 3 1,5 1,5 4
V. RAVENSLOOT B. PUTTER S. MARCANTOGNINI J. VERBURGT J.VIJGEN V. RAVENSLOOT J. HENDRIKS B. PUTTER F. KOK TERCERO/ WAGEMAKER C. LUITEN B. PUTTER A. STOLWIJK J. VERBURGT G. KUBY J. ALBEZA ASENCIO J. VIJGEN
JAAR I I.13. Latijn I I.14. Grieks I WS1. Werkstuk
12 V D HOUT/CAPOZI 3 A. V D HOUT 1
JAAR II II.11. Latijn II Th45. Theologie van het lichaam Th49. Het celibaat van de priester WS2. Werkstuk
6 W. PEETERS 1,5 VAN AKEN/VAN AKEN-DE GRAAF 1,5 L. GEORGES 2
27
Toelichting bij het programma I.1. Algemene inleiding in de filosofie Docent: DRS. V. RAVENSLOOT Filosofie is die wetenschap, welke de dingen in de volle breedte, maar ook in de diepte beoogt te beschouwen. We bespreken de onderdelen van het vak en hebben het over de plaats en bevoegdheden van de filosofie t.o.v. de overige wetenschappen. Literatuur: J. HOOGVELD, Inleiding tot de wijsbegeerte, Utrecht/Nijmegen 1947. A. CLEMENT e.a., Actualité de la philosophie, Parijs 1989. J. MARITAIN, Elementi di filosofia. Introduzione generale alla filosofia, I: Metodologia della ricerca, Milano 1988. G. B. MONDIN, Introduzione alla filosofia. Problemi, sistemi e filosofi, Milano 1986. G. E. M. STRUYKER BOUDIER, Wijsgerig leven in Nederland, België en Luxemburg 1880-1980 (deel I t/m VIII), Nijmegen/Baarn 1984-1992. Wijze van tentamineren: schriftelijk. I.7. Catechismus van de katholieke kerk Docent: DR. B. PUTTER Aan de hand van de catechismus van de katholieke kerk wordt een overzicht gegeven van het katholiek geloofsgoed; met name de geloofsbelijdenis komt uitvoerig aan bod. Verplichte literatuur: Catechismus van de katholieke kerk, Gooi&Sticht/Licap, 2008. Overige literatuur: Compendium van de Catechismus van de katholieke kerk, Gooi&Sticht. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
28
I.10 Inleiding tot de liturgie Docent: LIC. S. MARCANTOGNINI De cursus «Inleiding tot de Liturgie» wil een inleiding bieden tot de liturgiewetenschap. Daarbij zullen in beschouwing worden genomen de theologische en pastorale lijnen van het Tweede Vaticaans Concilie en de belangrijkste theologische en antropologische studies over de liturgie. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de verschillende aspecten die verband houden met de eredienst (godsdienstige ervaring, rituele handeling, enz.) en aan de geschiedenis van de liturgie. Literatuur: A. ADAM, Gottesdienst der Kirche. Handbuch der Liturgiewissenschaft, Regensburg 1983. G. BONACCORSO, Celebrare la salvezza. Lineamenti di liturgia, Padova, Edizioni Messaggero, 2011 (Caro Salutis Cardo. Sussidi, 6). A. MARTIMORT, The Church at Prayer. An Introduction to the Liturgy, deel I, Collegeville - Minnesota, 1983. B. NEUNHEUSER – S. MARSILI – M. AUGÉ – R. CIVIL, La Liturgia, momento della storia della salvezza, in Anàmnesis 1, Genova, Marietti, 1979. Wijze van tentamineren: schriftelijk. I.13. Latijn I Docent: DR. A. VAN DEN HOUT / LIC. E. CAPOZI Doelstelling van deze cursus is de student vertrouwd te maken met de grondbeginselen van het Latijn, zodat hij in staat zal zijn eenvoudige teksten te vertalen. In deze cursus voor beginners wordt de vormleer behandeld. Achtereenvolgens zullen van de grammatica aan bod komen: het nomen (substantiva en adjectiva, numeralia, pronomina, adverbia) en het verbum (vervoeging van de vier conjugaties, deponentia, onregelmatige verba). De studie van de grammatica gaat vergezeld van het maken van oefeningen: het vertalen van eenvoudige Latijnse zinnen in het Nederlands van de lessen 1 t/m 50 van het Handboek voor Kerklatijn. Over de bestudeerde stof wordt regelmatig een toets afgenomen.
29
Literatuur: G.F. DIERCKS/ N.H.C. VAN LOENEN, Kleine Latijnse grammatica, Paul Brand, Houten, 1987, pp. 7-64. C. COPPENS e.a., Handboek voor Kerklatijn. Grammatica en Vocabularium, Vereniging voor Latijnse Liturgie – Brepols, Turnhout, 1985, pp. 7-119. Wijze van tentamineren: schriftelijk. I.14. Grieks I Docent: DR. A. VAN DEN HOUT Een beknopte cursus Griekse grammatica. Nieuwtestamentisch Grieks lezen en vertalen. Verplichte literatuur: R. BIERINGER, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament, Leuwen 1998. J. NUCHELMANS, en G.F. DIERCKS, Kleine Griekse grammatica, Hilversum 1987. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.1. Geschiedenis van de moderne filosofie Docent: DR. J. VERBURGT De cursus biedt een beknopte inleiding tot de geschiedenis van de moderne wijsbegeerte aan de hand van de volgende stromingen en denkers: I. het rationalisme – Descartes, Spinoza en Leibniz; II. het empirisme – Locke en Hume; III. Kant en het Duitse Idealisme. De historische ontwikkelingslijn van deze stromingen en denkers wordt op hoofdpunten besproken, maar tevens is aandacht voor de systematische (conceptuele en argumentatieve) verschillen – en de doorwerking daarvan in het contemporaine denken. Deelnemers aan de cursus worden uitgenodigd om actief aan de lessen deel te nemen.
30 Literatuur:
In de cursus wordt onder meer verwezen naar de volgende titels uit de secundaire literatuur: BRAECKMAN, A. e.a., Handboek wijsbegeerte, LannooCampus Leuven 2006 (verplicht). DECORTE J. e.a., Fundamentele wijsbegeerte, Universitaire Pers, Leuven 2001 (niet meer verkrijgbaar, behalve via bibliotheek). HIRSCHBERGER J., Geschichte der Philosophie, II. Teil Neuzeit und Gegenwart, Herder, Freiburg 1976. STÖRIG H.J., Geschiedenis van de filosofie, Het Spectrum, Utrecht/Antwerpen 1972. Wijze van tentamineren: Mondeling tentamen of schriftelijk werkstuk (in overleg met docent). II.2. Geschiedenis van de hedendaagse filosofie Docent: DR. J. VIJGEN Deze cursus wil een algemeen inzicht ontwikkelen in de moderne en hedendaagse wijsbegeerte. De belangrijkste thema’s, auteurs en stromingen van de Westerse filosofie worden in kaart gebracht. De onderlinge verbanden en de grote lijnen van centrale problematieken worden geëvalueerd en toegelicht. Aan de orde komen niet alleen individuele auteurs maar ook de diverse stromingen die de 20e eeuw hebben beheerst, zoals marxisme, neo-positivisme, fenomenologie, existentialisme, hermeneutische filosofie, de ‘linguistic turn’, en postmodernisme. Tevens komt de historische context van de verschillende stromingen en auteurs aan de orde. Tot slot wordt aandacht besteed aan de belangrijkste vertegenwoordigers van de christelijke filosofie en het neothomisme. Aan te schaffen literatuur: Een reader wordt ter beschikking gesteld. STÖRIG, H.J., Geschiedenis van de filosofie, Utrecht 2006 (29e editie). KUNZMANN, P., Sesam atlas van de filosofie, Baarn 2005.
31
Overige literatuur: BERGER, D./VIJGEN, J., Thomistenlexikon, Bonn 2006. BOR, J. (ED.), De verbeelding van het denken, Amsterdam /Antwerpen 1995. BOR, J. (ED.), 25 Eeuwen westerse filosofie: teksten, toelichtingen, Amsterdam 2003. BOEY, K. (ED), Ex libris van de filosofie in de 20ste eeuw, Leuven 19971999 (2 vol.). VISKER, R., Lof der zichtbaarheid. Een uitleiding in de hedendaagse wijsbegeerte, Amsterdam, Sun, 2007. Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.3. Kenleer Docent: DRS. V. RAVENSLOOT Het natuurlijk realisme ontvangt haar eigen studieobject vanuit de buitenwereld door de spontane waarneming. Vervolgens kan nagedacht worden over het wezen van de kennis en de wijze waarop het kennen zich voltrekt: enkelvoudige waarneming, gevolgd door het oordeel. Daarop buigt de geest zich over het gekende, zodat het denken over de dingen een aanvang kan nemen. Dit alles vasthoudend, kan ook verklaard worden, waarom er nietrealistische kentheorieën konden ontstaan, hoe zij te werk gaan en waar zij op uit (moeten) komen. Literatuur: G. RABEAU, Species. Verbum. L’Activité intellectuelle selon saint Thomas d’Aquin, Parijs 1938. G. VAN RIET, L’Epistémologie thomiste, Louvain 1946. L. RÉGIS, Epistemology, New York 1959. A. LIVI, Dizionario storico della filosofia, Rome 2000. ID., La ricerca della verità. Introduzione alla filosofia della conoscenza, Rome 2001. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
32
II.7. Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II Docent: Z.H.E. MGR. DR. J.W.M. HENDRIKS In het tweede deel van deze cursus staan we stil bij een aantal documenten van het tweede Vaticaans concilie, met name wordt een gedeelte van de constitutie over de Kerk, Lumen Gentium, behandeld (vanaf hoofdstuk 2). Terloops bespreken we de decreten die bij de behandelde gedeelten van de Constitutie over de Kerk aansluiten: Christus Dominus (over de Bisschoppen), Presbyterorum ordinis (over de priesters), Apostolicam actuositatem (over het lekenapostolaat) en Perfectae caritatis (over de vernieuwing van het religieuze leven). Hierna volgt een toelichting op de Verklaringen Nostra aetate, over de verhouding met de niet-christelijke godsdiensten, en Dignitatis humanae, over de godsdienstvrijheid. Tenslotte wordt de pastorale Constitutie Gaudium et spes behandeld, vooral het eerste deel. Verplichte literatuur: Een uitgave van de concilie-documenten, bijv.: Constituties en decreten van het tweede Vaticaans concilie (Katholiek Archief, Amersfoort, 1967 of herdruk); J. HENDRIKS, Vaticanum II en verder... De leer van het concilie en de ontwikkeling daarvan in de tijd erna, Oegstgeest, Brugge, 2006², 240 pp., met name pp. 38-192. Overige literatuur: A. MARCHETTO, Il concilio ecumenico Vaticano II, Città del Vaticano 2005. G. ALBERIGO, (ed.), Geschichte des zweiten vatikanischen Konzils (19621965), 5 delen, Mainz/Leuven 1997vv. (ook in andere talen). F. GIL HELLIN, Constitutio dogmatica De Ecclesia Lumen Gentium. Concilii Vaticani II synopsis, Roma 1997. G. PHILIPS, Dogmatische constitutie over de Kerk “Lumen gentium”. Geschiedenis, tekst, commentaar, 2 delen, Antwerpen 1967-1968. J. HENDRIKS, De libertate religiosa in concilio Vaticano II disceptata. Num mutata est doctrina?, “Periodica” 76 (1987) 83-98. ID., De constitutie over de heilige liturgie: 1963-1998, "Bulletin van de Vereniging voor Latijnse liturgie", nr. 68(dec. 1998), pp. 164-171. ID., De verklaring over de godsdienstvrijheid van het tweede Vaticaans Concilie, in: Zaken die God raken 13 (2002-2003) 1, pp. 16-19. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
33
II.8. Inleiding tot de priesterlijke spiritualiteit II Docent: DR. B. PUTTER In het tweede deel van de cursus wordt de roeping van enkele figuren van het Oud en Nieuw Testament bestudeerd en daarna de wezenlijke aspecten van de priesterlijke roeping. Uitgaande van de persoon van Christus worden als consequenties van de roeping gezien: apostolisch ijver van de priester, het priesterlijke celibaat, gehoorzaamheid en collegialiteit. Literatuur: PAULUS VI, Sacerdotalis caelibatus. JOHANNES PAULUS II, Dono e mistero, Libreria editrice vaticana. ID., Ai sacerdoti, giovedì santo 2004. IGNATIUS VAN LOYOLA, Geestelijke oefeningen. J. HERMANS, In Gods naam. Overwegingen over roepingen en priesterschap, Oegstgeest 1997. J. HENDRIKS, Priester worden. Durf je jouw leven uit handen te geven aan God?, Oegstgeest 1999. T.M. DOLAN, Priests for the Third Millenium, Huntignton, Indiana 2000. J. HENDRIKS, Het celibaat van de priesters, Vogelenzang 2008 (Tiltenbergstudies, 2). Wijze van tentamineren: schriftelijk. II.9. Het liturgisch jaar Docent: LIC. F.H.M. KOK [Zie speciale roosters] 1. Tijd, heilige tijd, liturgische tijd - de tijd meten - het kalendarium. - 2. Het liturgisch jaar: namen - theologie - verschillende typen. - 3. De zondag en de weekdagen. - 4. De liturgische tijden gisteren en vandaag: Paastriduum, Goede Week, Vastentijd, Paastijd, epilogische feesten, Kersttijd, Advent, tijd door het jaar (de tijden worden zoveel mogelijk parallel met het verloop van het liturgisch jaar besproken). - 5. Andere feesten in de loop van het jaar. - 6. Heiligenvieringen: waarom? categorieën - rubrieken - panorama.
34
Literatuur: MARTIMORT, A. E.A. L'Église en prière : Introduction à la Liturgie. Paris : Desclée, 1983-1984. - 4 delen. - [voor deze cursus: deel IV] - engels: The Church at Prayer : An Introduction to the Liturgy. New edition. - Collegeville : Liturgical Press, 1986-88 - italiaans: La Chiesa in preghiera : Introduzione alla Liturgia. Brescia : Queri niana, 1985 - spaans: La Iglesia en oración : Introducción a la Liturgia. Barcelona : Herder, 1987 MEYER, H.B. E.A. Gottesdienst der Kirche : Handbuch der Liturgiewissenschaft. - Regensburg : Pustet, 1983 vv. - 8 delen. - [voor deze cursus: delen V en VI] BOROBIO, D. E.A. La celebración en la Iglesia. - Salamanca : Ediciones Sígueme, 1985 vv. - 3 delen. - [voor deze cursus: deel 3] - italiaans: La celebrazione nella Chiesa, Torino : LDC, 1992 vv. RIGHETTI M. Manuale di Storia Liturgica. - Milano : Áncora, 19693. [anast. herdruk: 1998; voor het liturgisch jaar: deel 2] ADAM A. Das Kirchenjahr mitfeiern. Seine Geschichte und seine Bedeutung nach der Liturgieerneuerung. - Freiburg, 1979 - nederlands: Het liturgisch jaar vieren en beleven. Zijn geschiedenis en betekenis in de liturgievernieuwing. - Turnhout, 1988. PENNING DE VRIES P. De heiligen volgens het nieuwe altaarmissaal voor Nederland en Vlaanderen. - Brugge : Tabor, 1981. - (Theologie en spiritualiteit, 1). - [aangevulde heruitgave: Tegelen, 1994 (Stromen van levend water, 21)] SCHMIDT H. A. P. Introductio in Liturgiam occidentalem. - Romæ : Herder, 1962. - [Editio phototypica; voor het liturgisch jaar: 484-499 (Pasen); 500-518 (Vastentijd); 519-685 (Heiligen; Kalendarium)] TALLEY TH. J. The Origins of the Liturgical Year. - New York : Pueblo Publishing Company, 1986 Wijze van tentamineren: mondeling examen. II.10. Methodologie II Docent: DR. J. TERCERO SIMÓN EN DR. M. WAGEMAKER De cursus heeft twee doeleinden: 1) De studenten leren om artikelen te lezen en kort te presenteren. Dat zal dr. M.A.L. Wagemaker leren op
35
basis van een reader met gekopieerde artikelen per college. 2) De studenten leren de verschillende vormen van schriftelijke werkzaamheden. Dat zal dr. J.M. Tercero Simón doen. Hij zal aandacht schenken aan deze onderwerpen: Motief en zin van schriftelijke werkzaamheden. Vormen van schriftelijke werkzaamheden. Opmerkingen over alle vormen van schriftelijke zelfwerkzaamheid. De samenwerking tussen docent en student. Formele vereisten. Thematisch werkstuk: basisregels en verschillende delen. Titelblad. Regels voor titelbeschrijving. Aanhalingen. Bibliografische verwijzingen. Literatuur: Bepalingen voor de verschillende vormen van schriftelijke zelfwerkzamheid, Studiesecretariaat van het Filosofisch-Theologisch Instituut Sint-Willibrord en het Theologisch Instituut Sint-Bonifatius, Vogelenzang 2011. R. BOUCHER – M. MIGNAULT, Les étapes de la rédaction d’un travail en bibliothèque, La Pocatière, Québec 1978. M. BLACKBURN, alii, Comment rédigier un rapport de recherche, Leméac, Québec 1974. K. D’HUYVETTERS, Van manuscript tot desktop publishing. Een praktische handleiding, Leuven 1989. R. FARINA, Metodologia. Avviamento alla tecnica del lavoro scientifico, (Biblioteca di Scienze Religiose 6), LAS, Roma 1986. A. GALUZZI, Appunti di metodologia, Libreria editrice della Pontificia Università Lateranense, Roma 1998. J.E. HEYDE, Technik des wissenschaftlichen Arbeiters, Junker, Berlin 1970. P. HENRICI, Guida pratica allo studio, Roma 1992. J. JANSSENS, Note di metodologia. Elenco bibliografico. Nota bibliografica. Stesura del testo, Roma 1996. H. KLIEMANN, Anleitungen zum wissenschaftlichen Arbeiten. Eine Einfuhrung in die Praxis, Rombach, Freiburg 1973. G. LORIZIO en N. GALANTINO (ed.), Metodologia teologica. Avviamento allo studio e alla ricerca pluridisciplinari, San Paolo, Cinisello Balsamo, 3e druk 2004. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
36
II.11. Latijn II Docent: DRS. W. PEETERS Uitbreiding en verdieping van de kennis van het Latijn. Literatuur: G.F. DIERCKS en N.H.C. VAN LOENEN, Kleine Latijnse grammatica, Houten 1987. C. COPPENS e.a., Handboek voor Kerklatijn. Grammatica en Vocabularium, Vereniging voor Latijnse Liturgie – Brepols, Turnhout, 1985. Wijze van tentamineren: schriftelijk. F10. Pedagogie Docent: DRS. C. LUITEN De pedagogiek is een betrekkelijk jonge wetenschap. Er zijn diverse wetenschappelijke stromingen in de theoretische pedagogiek. De theoretische pedagogiek onderzoekt de pedagogische werkelijkheid en biedt als zodanig ondersteuning aan de praktische pedagogiek. De praktische pedagogiek houdt zich bezig met de daadwerkelijke opvoeding. Het doel van de opvoeding is dat het kind in iedere leeftijdsfase zo goed mogelijk functioneert. Door de opvoeding oefenen ouders invloed uit op de persoonlijkheids-ontwikkeling van hun kinderen. De school neemt deel aan de opvoeding van het kind. Maar ook de parochie heeft een taak in de geloofsopvoeding van het kind. In de cursus zal de praktische pedagogiek zo breed mogelijk worden behandeld. Zo komen o.a. aan bod alle facetten van de opvoeding en de persoonlijkheidsontwikkeling van het kind van de geboorte tot de volwassenheid; problemen van en met jongeren; jeugd- en jongerenwerk in een parochie. Ook zullen er casussen worden voorgelegd en besproken. Literatuur: De cursus bestaat o.a. uit collegestof en literatuur die tijdens de colleges wordt opgegeven. Wijze van tentamineren: schriftelijk (aan het einde van de 2de semester).
37
F17. Etiquette Docent: DR. B. PUTTER De cursus heeft tot doel een inleiding te geven in de hedendaagse goede omgangsvormen. Literatuur: Wordt tijdens de colleges bekendgemaakt. F20. Muziekrepertoire Docent: A. STOLWIJK Wekelijks vindt er een zangrepetitie plaats voor alle studenten waarin de gezangen die in de komende liturgische vieringen op het programma staan worden geoefend. Bij de repetities wordt onder andere gezongen uit de zangbundels Gezangen voor Liturgie (Baarn 1996) en Laus Deo (Roermond 2000) en uit het Liber Cantualis (Solesmes 1983). Deze boeken zijn in de collegezaal aanwezig. F35. Aristoteles’ Ethica Nicomachea Docent: DR. J. VERBURGT De cursus biedt een inleiding tot de ethiek van Aristoteles aan de hand van een tekstlezing van zijn Ethica Nicomachea, waarbij tevens enige aandacht besteed zal worden aan de doorwerking van deze klassieke tekst. Deelnemers aan de cursus worden uitgenodigd een referaat te houden en actief te participeren. Literatuur: ARISTOTELES, Ethica Nicomachea, Uitgeverij Damon Budel 2004/2005 (vertaald en toegelicht door Ch. Hupperts en B. Poortman; in de gebonden editie [2005] is ook de Griekse tekst afgedrukt). De overige teksten worden tijdens het eerste college of in de loop van de cursus bekendgemaakt. Wijze van tentamineren: Schriftelijk werkstuk op basis van referaten (in overleg met docent).
38
F36. Gender-ideologie: priester te zijn onder de condities van de wereldwijde seksuele revolutie Docent: G. KUBY Blokcollege: 5-7 februari [Zie speciale roosters] In de cursus zal de wereldwijde seksuele revolutie van onze tijd worden gepresenteerd, vanuit het aspect van de priester die geroepen is de boodschap van redding door Jezus Christus aan de mensen te brengen. De gender-ideologie zal behandeld worden, de politieke implementatie ervan door de Verenigde Naties en Europa, de strategische verandering van op Christelijke waarden gebaseerde maatschappij door verandering van taal, pornografie, de LGBT (lesbian, gay, bisexual en transgender community)-agenda en de seksualisering van schoolkinderen. Ten opzichte van deze “antropologische revolutie” (Paus Benedictus XVI) zullen we ons afvragen wat is het goddelijke plan binnen de orde van de schepping. Om de kennis en het inzicht vruchtbaar te laten zijn moeten deze gegrondvest zijn in de spiritualiteit van een levende vriendschap met Jezus Christus. Literatuur: M. EBERSTADT, How The West Really Lost God, Templeton Press, 2013. E.M. JONES, Libido Dominandi. Sexual Liberation and Political Control, South Bend, Indiana 2000. G. KUBY, Die globale sexuelle Revolution – Zerstörung der Freiheit im Namen der Freiheit, fe-medienverlag, Kisslegg 2012 (ook in het Pools, Kroatisch, Hongaars en Slowaaks vertaald). J. RATZINGER / BENEDICT XVI, Werte in Zeiten des Umbruchs. Die Herausforderungen der Zukunft bestehen, Herder Verlag, Freiburg i. Br. 2005. M. PERA, J. RATZINGER, Ohne Wurzeln. Der Relativismus und die Krise der Europäischen Kultur, Sankt Ulrich Verlag, Augsburg 2005. Wijze van tentamineren: schriftelijk. Th45. Theologie van het lichaam [Zie Jaar III-IV]
39
Th49. Het celibaat van de priester [Zie Jaar III-IV] Th57. De Targoems – Aramese vertalingen van de Bijbel [Zie Jaar III-IV] WF2. Werkcollege filosofie: Tekstanalyse moderne en hedendaagse filosofie Docent: DR. J. VIJGEN We lezen teksten van moderne en hedendaagse filosofen. In het jaar 2013-2014 lezen we teksten van Jürgen Habermas (°1929), Hans-Georg Gadamer (1900-2002) en Henri Bergson (1859-1941). Literatuur: J. HABERMAS & J. RATZINGER, Dialectiek van de secularisering. Over rede en religie, Kampen/Kapellen: Klement/Pelckmans 2009, ISBN 9789086870486 (Italiaanse vertaling: Ragione e fede in dialogo, Marsilio Editore, 2005, ISBN 978-88-317-8783-3; Spaanse vertaling: Entre Razón y Religión: Dialéctica de la Secularización, Fondo de cultura económica de España, s.l., 2008, ISBN 9789681686048). J. HABERMAS, Geloven en weten. En andere politieke essays, Boom, Amsterdam 2009 ISBN 9789085066552 (geen vertalingen bekend). H. BERGSON, Lachen, Boom, Amsterdam 2010 ISBN 9789085069027 (Il riso. Saggio sul significato del comico, Laterza 2007, ISBN 9788842043737; Spaanse vertaling: La risa: ensayo sobre la significación de lo cómico, Alianza Editorial 2008, ISBN 9788420649283). H.-G. GADAMER, Het schone, Boom, Amsterdam, 2010, ISBN 9789461050953 (Italiaanse vertaling: L’attualità dello Bello, Marietti, Genova 1986; Spaanse vertaling: La actualidad de lo bello, Paidos Iberica 1991, ISBN 9788475096797). Wijze van tentamineren: participatie en schriftelijk referaat.
40
5. PROGRAMMA VOOR JAAR III-IV ECTS I.10. Inleiding tot de liturgie III.1. Metafysiek III.2. Natuurlijke godsleer III.3. Algemene ethiek III.6. Synoptische evangelies III.8. Christologie III.9. Fundamentele moraaltheologie III.10. Patrologie IV.2. Profeten IV.7. Doopsel en vormsel IV.11. Medische ethiek V.6. Boete en verzoening V.9. Ziekenzalving V.10. Sociale leer van de kerk V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II F19. Hebreeuws II F20. Muziekrepertoire F36. Gender-ideologie Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw Th45. Theologie van het lichaam Th49. Het celibaat van de priester Th57. De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel WTh17. Kerkleraren WS3. Werkstuk
3 5 5 5 6 6 5 5 3 2,5 3 2 1 3 3 3 3 1,5 3 1,5 1,5 1,5 3 2
S. MARCANTOGNINI L. ELDERS L. ELDERS J. VIJGEN R. GOUW A. VAN DEN HOUT J. TERCERO SIMÓN J. VAN BANNING A. VAN WIERINGEN S. MARCANTOGNINI W. EIJK G. PAIMPILLIL G. PAIMPILLIL G. VAN WISSEN A. STOLWIJK J. VAN DORP A. STOLWIJK G. KUBY C. VAN VLIET VAN AKEN/VAN AKEN-DE GRAAF
L. GEORGES J. ALBEZA ASENCIO C. VAN VLIET
41
Toelichting bij het programma I.10. Inleiding tot de liturgie [Zie Jaar I-II] III.1. Metafysiek Docent: PROF. DR. L. ELDERS In de inleiding wordt de aard van deze filosofische discipline besproken en een overzicht gegeven van haar ontwikkeling van Parmenides tot Kant, Hegel en Heidegger. Vervolgens wordt behandeld hoe men de metafysiek binnentreedt. Het eerste gedeelte (hoofdstukken 1 tot IX) behandelt de transcendentale eigenschappen van het zijnde, zoals eenheid, waarheid, goedheid en schoonheid, en de eerste axioma's of zijnsbeginselen die onmiddellijk op de eerste begrippen volgen. Het tweede gedeelte (hoofdstukken X tot XVII) onderzoekt de indelingen van het zijnde in actus en potentie, zijnsact en wezen, substantie en accidens. Het derde gedeelte (hoofdstukken XVIII tot XIX) bestudeert de oorzaken van het zijnde. Het probleem van de oorzakelijkheid in het algemeen en vervolgens de vier oorzaken in het bijzonder. Handboek: L.J. ELDERS, De Metafysica van Sint-Thomas van Aquino in historisch perspectief, Brugge 1982. Literatuur: B. LAKEBRINK, Klassische Metaphysik, Freiburg/Br 1967. J. PETERS, Metaphysica, Utrecht 1957. L. DE RAEYMAEKER, De metaphysiek van het zijn, Antwerpen 1944. M.-D. PHILIPPE, L'être, tomes I+II; ID., Une philosophie de l'être est-elle encore possible?, 5 fasc., Paris 1975 vv. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
42
III.2. Natuurlijke godsleer Docent: PROF. DR. L. ELDERS De cursus is de afsluiting en bekroning van de metafysica. Na een kort overzicht van de religies in de loop der eeuwen wordt de geschiedenis van de theodicea in herinnering geroepen, de opkomst van het atheïsme en de weg naar de kennis van het bestaan van God via de Vijf Wegen van Sint Thomas. Na de behandeling van de entitatieve en operatieve attributen van God wordt de schepping van de wereld behandeld, en de causaliteit van God in de schepping. Literatuur: ELDERS, L.J., De wijsgerige godsleer van St. Thomas van Aquino in historisch perspectief, Brugge 1987. ST. THOMAS VAN AQUINO, Summa theologiae, I, qq. 2. WEBB, C., Studies in the History of Natural Philosophy, Oxford 1952. PHILIPPE, M.-D, De l’être à Dieu, Paris 1978. COLLINS, J., God in Modern Philosophy, Chicago 1959. Wijze van tentamineren: schriftelijk. III.3. Algemene ethiek Docent: DR. J. VIJGEN De cursus ethiek beoogt enerzijds de hoofdpunten van de opvatting van grote denkers over het zedelijk leven in herinnering te roepen, maar wil anderzijds ook het grondplan van een op de natuurwet gebaseerde ethiek verduidelijken en zo een schat aan begrippen en axioma’s bekendmaken die onmisbaar zijn voor de studie van de moraaltheologie. De uiteenzettingen van Sint Thomas volgende worden achtereenvolgens het einddoel van de mens, de factoren die het zedelijk gehalte van menselijke handelingen bepalen, de gemoedsbewegingen, de deugden en de natuurwet behandeld, in de volgorde die Thomas gekozen heeft in het tweede deel van de Summa theologiae. Handboek: ELDERS, L.J., De ethiek van Thomas van Aquino, Oegstgeest 2000.
43
Literatuur: ST. THOMAS VAN AQUINO, Summa theologiae, I –II (Prima secundae). KLUXEN, W., Philosophische Ethik bei Thomas von Aquin, Hamburg 1980. MCINERNY, R., The Question of Christian Ethics, Washington 1993. Wijze van tentamineren: schriftelijk. III.6. Synoptische evangelies Docent: DR. R. GOUW In deze cursus zullen de synoptische evangelies op twee wijzen worden benaderd, vanuit enerzijds een diachrone en anderzijds een synchrone benadering van de tekst. In de geschiedenis van de exegese zijn de synoptische evangelies vaak in samenhang bestudeerd en zijn antwoorden gezocht op de vraag naar de onderlinge afhankelijkheid en de ontstaansgeschiedenis van deze evangelies. In de cursus zal aandacht besteed worden aan de theorieën die als antwoord op de synoptische kwestie zijn geformuleerd. Daarnaast zullen de drie evangelies in hun eigenheid worden beschouwd en komt de specifieke opbouw en de eigen theologie van elk evangelie afzonderlijk aan bod. Het doel van de cursus is allereerst de studenten vaardigheden aan te reiken om te komen tot een eigen uitleg van deze Bijbelse geschriften. Daarnaast wordt hen inzicht bijgebracht in de waarde en de beperkingen van de verschillende exegetische methoden. Literatuur: A. DENAUX & M. VERVENNE, Synopsis van de eerste drie evangeliën. Leuven: VBS, 1989. E.P. SANDERS & M. DAVIES, Studying the Synoptic Gospels. London: SCM, 1989. M. GOODACRE, The Case against Q. Studies in Markan Priority and the Synoptic Problem. Harrisburg, Pennsylvania.: Trinity Press, 2002. R. PENNA, Letture evangeliche. Saggi esegetici sui quattro Vangeli. Rome Borla, 1989. W.D. DAVIES & D.C. ALLISON JR., The Gospel according to Saint Matthew (The International Critical Commentary). 3 dln. Edinburgh: Clark, 1988, 1991, 1997.
44
U. LUZ, Das Evangelium nach Matthäus (Evangelisch-Katholischer Kommentar, I/1/-4). Neukirchen-Vluyn: Neukirchener Verl. 1996, 1997. W. WEREN, Matteüs (Belichting van het Bijbelboek). ‘s-Hertogenbosch: KBS, 1994. B. VAN IERSEL, Marcus (Belichting van het Bijbelboek). ‘sHertogenbosch: KBS, 1990. C.F. EVANS, Saint Luke (TPI New Testament Commentaries). Londen: SCM, 1990. J.A. FITZMYER, The Gospel according to Luke (The Anchor Bible, 28 & 28a). New York: Doubleday, 1981, 1985. Wijze van tentaminering: nog nader te bepalen. III.8. Christologie Docent: DR. A. VAN DEN HOUT De Persoon van Jezus Christus vormt niet alleen het hart van de theologie, maar is ook het doel van heel de geschiedenis. Wie is Hij? Deze vraag werd al door tijdgenoten gesteld en is sindsdien niet meer verstomd. Deze cursus wil méér geven dan een persoonlijke visie. Opgenomen in de doelstelling ligt de opdracht om aan de mensen van vandaag Christus naderbij te brengen, zoals de Kerk in Hem gelooft. Inhoudsoverzicht: DEEL 1 De toegang tot Jezus Christus. 1. Jezus middelpunt van ons geloof. 2. De veranderingen in het beeld van Jezus Christus in de exegese: H.S. Reimarus, Leben-Jesu-Forschung, R. Bultmann, H. Schlier. 3. De ontwikkeling van de christologie aan de hand van vroegchristelijke titulatuur: 'Hoheitstitel'. 4. Christologische modellen in de horizon van het 'moderne denken': Romano Guardini, Teilhard de Chardin, Piet Schoonenberg, Karl Rahner, Wolfhart Pannenberg, en anderen. DEEL 2 Jezus Christus volgens de leer van de Kerk. 5. De gestalte van Jezus Christus in het Nieuwe Testament: verhevenheid en nederigheid van Jezus: het Christusbeeld van Markus; de beloofde Messias van Matteüs ook voor de heidenen; het heilsgeschiedkundige concept in het Evangelie van Lukas en de Handelingen van de Apostelen; pre-existentie: de christologie van Johannes; de christologische ontwikkeling in de brieven van Paulus; het Christusbeeld in de Hebreeënbrief, de Eerste Petrusbrief en de Openbaring van Johannes. 6. Christologische verhelderingen in de Kerk van de kerkvaders: in discussie met heretische posities in de tweede eeuw; de integratie van
45
veelsoortige christologische uitspraken binnen het ene beeld van Christus; het ware goddelijk Zoonschap van de Verlosser; de eenmaligheid en de universaliteit van de Zoon; de worsteling om de goddelijke en menselijke werkelijkheid van de Verlosser; het Concilie van Chalcedon; natuur en persoon volgens Boëthius; beoordeling van de vroeg kerkelijke christologie. DEEL 3 Het heilswerken van Jezus Christus. 7. De mysteries van Jezus Christus - fundamentele overwegingen. 8. Het Paasmysterie: het heilbrengende lijden en sterven; de nederdaling ter helle; de verrijzenis van Jezus Christus als brandpunt van verkondiging en christologie: aanspraak en tegenspraak, bijbelse fundering van het geloof in de verrijzenis, Hemelvaart en innerlijke samenhang tussen verrijzenis en zending van de Geest. 9. De geheimen van het aardse leven en werken van Jezus: leven vóór het openbaar optreden; doop; bekoring; wonderen: steen des aanstoots en versterking van het geloof; gezagvol spreken; weten en bewustzijn; transfiguratie. Aanbevolen handboeken en verdere literatuur: A. AMATO, Gesù il Signore. Saggio di Cristologia, EDB, Bologna, 5e druk 1999. M. BORDONI, Gesù di Nazaret. Presenza, memoria, attesa, Querianiana, Brescia , 6e druk 2007. F. OCÁRIZ – L.F. MATEO SECO – J.A. RIESTRA, Il mistero di Cristo. Manuale di Cristologia, Apollinare Studi (Sussidi di Teologia), Roma 2000 (eerder in het Spaans verschenen bij Ediciones Universidad de Navarra, Pamplona 1991). L. SCHEFFCZYK - A. ZIEGENAUS, Katholische Dogmatik. Bd. IV. Jesus Christus. Die Fülle des Heils. Christologie und Erlösungslehre (A. Ziegenaus), MM Verlag, Aachen 2000 (ook in andere talen). CHR. SCHÖNBORN, Gott sandte Seinen Sohn, AMATECA Bd. VIII, Bonifatius Verlag, Paderborn 2002 (ook in andere talen). J.-P. TORRELL, Le Christ en ses mystères. La vie et l’oeuvre de Jésus selon Saint Thomas d’Aquin, Desclée, Tômes I-II, Paris 1999. BENEDICTUS XVI, Jezus van Nazareth, Deel I. Van de doop in de Jordaan tot aan de Gedaanteverandering, Lannoo, Tielt 2007 (ook in veel andere talen). A.J.T. VAN DEN HOUT, Het boek ‘Jezus van Nazareth’ van Benedictus XVI: geloofsoverdracht in een kritische tijd, in B. PUTTER – J. VIJGEN (red.), Voor een missionaire Kerk. Verzamelde opstellen, Tiltenberg Studies 5, Vogelenzang 2010, pp. 18-42. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
46
III.9. Fundamentele moraaltheologie Docent: DR. J.M. TERCERO SIMÓN De cursus omvat drie grote delen. Na een omschrijving van de moraaltheologie en een vluchtige beschouwing van haar werkterrein bestuderen wij deze wetenschap onder haar voornaamste aspecten: haar menselijke dimensie, die haar in verbinding brengt met de menswetenschappen, en haar christelijke dimensie zoals die door Paulus en de Bergrede, door de heilige Augustinus en de heilige Thomas belicht wordt. In het tweede deel beschouwen wij de geschiedenis van de christelijke moraal, vooral vanuit de systematische opbouw die zij sinds de Vaders tot in onze tijd gekregen heeft. Tenslotte onderzoeken wij in het derde deel de fundamenten van moraal in de mens: de vrijheid en de wet, het morele bewustzijn, de deugden, het morele handelen, de morele normen, de zonde... In de cursus zullen wij naar ons beste vermogen de verbinding van de christelijke moraal leggen met haar bronnen: de Heilige Schrift, de Heilige Geest, de evangelische Wet en de natuurwet, die in de vrijheid zelf haar wortels vindt. Literatuur: COZZOLI, M., I fondamenti della vita morale, AVE, Rome 1988. ID., Corso fondamentale di Teologia Morale, Rome 1998 (pro manuscripto). FRIGATO, S., Leven in Christus en moreel handelen. Inleiding in de fundamentele moraaltheologie, Damon, Budel 2002. (Italiaanse editie: Vita in Cristo e agire morale. Saggio di teologia morale fondamentale, 2e druk Elle Di Ci, Turijn/Leuman 1999. GERARDI, R., La gioia dell’amore. Riflessioni sull’ordo amoris per una teologia della vita cristiana, Lateran University Press, Città del Vaticano 2009. GÜNTHÖR, A., Chiamata e riposta, I: Una nuova teologia morale. San Paolo, Milano, 1994. (Duitse editie: Anruf und Antwort. Eine neue Moraltheologie, I: Allgemeine Moral.) MELINA, L., NORIEGA, J., PÉREZ-SOBA, J.J., Caminar a la luz del amor, Palabra, Madrid 2007. PINCKAERS, S., De bronnen van de christelijke moraal. Methode, inhoud, geschiedenis, Colomba, Oegstgeest, 1997. (Italiaanse editie: Le fonti della morale cristiana. Metodo, contenuto, storia, Ares, Milano 1992) TETTAMANZI, D., Verità e libertà, Piemme, Casale Monferrato 1993. Wijze van tentamineren: schriftelijk (op 16 dec., 14 apr. en 19 mei).
47
III.10. Patrologie Docent: DR. J. VAN BANNING Er wordt een diachronisch overzicht gegeven van de belangrijke kerkvaders. Het leven, de geschriften en de leer van de vaders, inclusief de christologie, worden besproken vanaf de apostolische Vaders en de Apologeten tot St. Johannes van Damascus. Ondersteunende tekstfragmenten en reproducerende vragen per college dienen voor verdieping en beklijving van de stof. Handboek: H. R. DROBNER, Lehrbuch der Patrologie, Freiburg, 1994. (Italiaanse uitgave Patrologia, Instituto Patristico Augustinianum, Piemme Religione, 2002. Literatuur: B. ALTANER en A. STUIBER, Patrologie, Freiburg im B 1980. H. F. VON CAMPENHAUSEN, Griechische Kirchenväter en Lateinische Kirchenväter, Stuttgart/Berlin/Köln (telkens herdrukt). W. KASPER, Jesus der Christus, Mainz 1986 e.v. E.P.MEIJERING, Klassieke gestalten van het christelijk geloven en denken, Amsterdam 2001. EGINHARD MEIJERING, Geschiedenis van het vroege Christendom, 2004. S. HAUSAMANN, Alte Kirche, I Früchristliche Schriftsteller, II, Vervolgungs- und Wendezeit der Kirche III Gottes Dreiheit-des Menschen Freiheit, IV, Das Christusbekenntnis in Ost und West, Neunkirchener Verlag, 2001-2004 J. QUASTEN, Patrologia. L. SCHEFFCZYK en A. ZIEGENAUS, Katholische Dogmatiek, 4, “Christologische Klarstellungen in der Kirche der Väterzeit”, 178-274. BENEDICTUS XVI, De kerkvaders, Colomba, Oegstgeest 2008. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.2. Profeten Docent: PROF. DR. A. VAN WIERINGEN De cursus beoogt een kennismaking met de profetische literatuur van het
48
Oude Testament. We bekijken de profeten vanuit verschillende gezichtspunten, zoals: a) de positie van de profetenboeken in de canon van het Oude Testament; b) de ontwikkeling van het profetisme binnen het zelfverstaan van Israëls geschiedenis; en c) de profetische theologie. Verder zullen we ook een aantal teksten lezen uit de profetische literatuur, zoals: a) Joz 5:1-12 en b) Jes 7:1-17. Verplichte literatuur: A.S. VAN DER WOUDE e.a., Het Oude Testament (Bijbels Handboek 2a), 2 1 Kampen (Kok) 1997 (1982 ), 172-278. E. EYNIKEL, Het ontstaan van het profetisme in Israël, in: E. EYNIKEL / A. VAN WIERINGEN (eds.), Toen zond de Heer een profeet naar Israël: Het voor-exilisch profetisme van het Oude Testament, Averbode (Gooi en Sticht) 1996, 9-22. E. EYNIKEL, Historische situatie na de ballingschap, in: E. EYNIKEL / A. VAN WIERINGEN (eds.), Toen zond de Heer een profeet naar Israël: Het na-exilisch profetisme van het Oude Testament, Averbode (Gooi en Sticht) 1996, 9-22. J.W. VAN HENTEM, Het boek Daniël in de Hebreeuwse en Griekse Bijbel, in: E. EYNIKEL / A. VAN WIERINGEN (eds.), Toen zond de Heer een profeet naar Israël: Het na-exilisch profetisme van het Oude Testament, Averbode (Gooi en Sticht) 1996, 81-103. A. VAN WIERINGEN, Jesaja (Belichting van het bijbelboek), ’s-Hertogenbosch (KBS) 2009, 11-133.171-188. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.7. Doopsel en Vormsel Docent: LIC. S. MARCANTOGNINI Deze cursus wil het ontstaan en de ontwikkeling analyseren van de sacramentele praxis van de christelijke initiatie. In principe zal zowel een historische, alsook een theologische en antropologische benadering van de initiatie-sacramenten worden gehanteerd, beginnend bij de eerste bijbelse getuigenissen tot Vaticanum II, dit alles met het oog op de band tussen theologische reflectie over het sacrament en de liturgische concretisering daarvan (lex orandi – lex credendi). Hierbij zal ook aandacht worden besteed aan de huidige doop- en vormselritus en aan de problemen rond de christelijke initiatie.
49
Literatuur: L. GIRARDI, Battesimo e confermazione, in A. GRILLO – M. PERRONI – P.R. TRAGAN (ed.), Corso di teologia sacramentaria. 2: I sacramenti della salvezza, Brescia, Queriniana, 2000, p. 95-187. J. HERMANS, Herboren uit water en heilige Geest. Doopsel en Geestesgave in oud-christelijke geschriften (Kerkvaders en sacramenten, dl. 1), Brugge 1983. ID., Het doopsel van kinderen. Theologisch en liturgisch handboek bij de orde van dienst, Oegstgeest-Brugge 1994. A. NOCENT, I tre sacramenti dell’iniziazione cristiana, in Anàmnesis 3/1, Genova, Marietti, 1989, p. 9-131. Wijze van tentamineren: schriftelijk. IV.11. Medische ethiek Docent: Z.H.EM. KARDINAAL DR. W.J. EIJK Inhoud: In het algemene gedeelte van de cursus komen aan de orde: 1. het mensbeeld, dat aan de katholieke visie op medisch-ethische vraagstukken ten grondslag ligt, met name wat betreft de ethische waarde van het lichaam; 2. de principes van de medische ethiek; 3. de katholieke zorgvisie. In het speciale gedeelte van de cursus worden achtereenvolgens de ethische aspecten besproken van de medische zorg/verantwoordelijkheid met betrekking tot: 1. het zich ontwikkelend leven (status van het embryo, abortus provocatus, pre-implantatiediagnostiek, embryoselectie, prenatale diagnostiek, experimenten met embryo’s en foetussen); 2. het doorgeven van het leven (regeling van de vruchtbaarheid, kunstmatige seksuele voorplanting, kunstmatige aseksuele voortplanting, genmodificatie in kiembaancellen, geslachtsselectie); 3. therapeutische ingrepen (diagnostiek, klinische research, weefsel- en orgaantransplantatie, psychiatrie, verslaving); 4. niet therapeutische ingrepen (cosmetische chirurgie, geslachtsverandering, enhancement); 5. het levenseinde (waardig leven en sterven, levensbeëindigend handelen,
50
levensverkorting door staken of achterwege laten van levensverlengende medische behandeling, levensverkorting door symptoombestrijding); 6. de publieke aspecten van de gezondheidszorg (financiering, allocatie van beschikbare middelen, ziektekostenverzekering, socialiteits- en subsidiariteitsbeginsel, marktwerking en kwaliteitsdenken, professionele communicatie en vertrouwelijkheid). Handboek: W.J. EIJK, L. HENDRIKS, J. RAYMAKERS (Red.), Handboek Katholieke Medische Ethiek, Verantwoorde gezondheidszorg vanuit katholiek perspectief, Almere: Parthenon, 2010. Literatuur: B. M. ASHLEY, J. DEBLOIS, K.D. O’ROURKE, Health Care Ethics. A Catholic Theological Analysis, Washington: George Town University Press, 5e ed., 2006. W.E. MAY, Catholic bioethics and the gift of human life, Huntington: Our Sunday Visitor, 2e ed., 2008. Wijze van tentamineren: schriftelijk. V.6. Boete en Verzoening [Zie Jaar V-VI] V.9. Ziekenzalving [Zie Jaar V-VI] V.10. Sociale leer van de Kerk [zie Jaar V-VI] V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II [Zie Jaar V-VI]
51
F19. Hebreeuws II Docent: DR. J. VAN DORP [Zie speciale roosters] De cursus biedt een grammaticale inleiding in het Bijbels Hebreeuws, de taal waarin het grootste deel van het Oude Testament is geschreven. Tijdens de hoor- en werkcolleges worden het schrift, de vorm- en klankleer en de syntaxis van het Bijbel Hebreeuws behandeld. Na een aantal oefeningen worden de eerste teksten uit de Biblia Hebraica gelezen en grammaticaal geanalyseerd. Het afsluitend tentamen betreft de behandelde delen van de grammatica en de gelezen capita selecta. Literatuur: Biblia Hebraica Stuttgartensia (K. Elliger & W. Rudolph ed.), Stuttgart 2007 (Deutsche Bibelgesellschaft), ISBN 1-59856-199-5. L. KOEHLER & W. BAUMGARTNER, Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament (2 volumes), Leiden 2002 (Brill), ISBN 90-04-12445-4. J.P. LETTINGA, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws, Leiden 2000 (Brill), 11e gecorrigeerde ed. door T. Muraoka, met medewerking van W.Th. van Peursen, ISBN 90-0411-609-8 (grammatica + hulpboek). Wijze van tentamineren: schriftelijk. F20. Muziekrepertoire [Zie Jaar I-II] F36. Gender-ideologie: priester te zijn onder de condities van de wereldwijde seksuele revolutie [Zie Jaar I-II]
52
Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw Docent: DR. C.T.M. VAN VLIET Zoals in iedere eeuw zijn er ook in de twintigste eeuw een aantal theologen aan te wijzen die een bepaalde stempel op de theologie hebben gedrukt. Vanzelfsprekend zijn vanuit katholiek perspectief vooral die theologen als wegwijzend te karakteriseren, die voor en/of tijdens het Tweede Vaticaans Concilie op bijzondere wijze vruchtbaar zijn geweest. Via dat concilie laten zij hun invloed nog steeds gelden, niet alleen in de theologie maar ook in het leven en de zending van de Kerk. In deze cursus willen we ons met biografie en krachtlijnen in de theologie van een aantal van hen bezighouden. Bewust is gekozen om ook enkele markante niet-katholieke theologen te bestuderen, evenals andere theologische denkers die om (soms zeer) uiteenlopende redenen van invloed zijn geweest. Juist door “vergelijking” kun je immers tot inzicht komen en juist “andersdenkende theologen” kunnen je tot verdieping en verscherping van eigen theologische inzichten aanzetten. De volgende acht theologen zullen de revue passeren: Karl Rahner, Henri de Lubac, Yves Congar, Hans Urs von Balthasar, Karl Barth, Sergej N. Bulgakov, Edward Schillebeeckx en Gustavo Gutierrez. Uiteraard gaat het om een keuze en het is op zich al interessant je af te vragen, waarom een ander eventueel voor een andere lijst van theologische denkers zou kiezen. Tijdens het begin- en/of slotcollege worden ook vragen gesteld naar de verhouding tussen biografie en theologische grondconceptie, de taak en de plaats van de theologie volgens Vaticanum II, het belang en de grenzen van de theologie voor Kerk en samenleving e.d. Het is de bedoeling dat studenten een actieve bijdrage leveren aan het verloop van de colleges. Nadere literatuursuggesties zullen tijdens de colleges gegeven worden. Literatuur: (een selectie uit de omvangrijke literatuur): K. RAHNER, Wat is een christen? Motivering van ons geloof, Amsterdam 1977. K.-H. WEGER, Karl Rahner. Eine Einführung in sein theologisches Denken, Freiburg i.B. 1978. M.-D. CHENU, Une école de théologie: le Saulchoir. (Avec les études de G. Alberigo e.a.) Paris 1985. A. NICHOLS, Yves Congar (serie: Outstanding christian thinkers), London
53
1989. TH. KRENSKI, Hans Urs von Balthasar. Das Gottesdrama, Mainz 1995. K. LEHMANN en W. KASPER (Hrsg.), H.U. von Balthasar. Gestalt und Werk, Keulen 1989. E. SCHILLEBEECKX, Christus sacrament van de Godsontmoeting, Bilthoven 41960. IDEM, Theologisch Testament. Notarieel nog niet verleden, Baarn 1994. T.M. SCHOOF, Aggiornamento. De doorbraak van een nieuwe katholieke theologie, Baarn 1968. H. VORGRIMLER en R. VAN DER GUCHT (red.), Bilanz der Theologie im 20. Jahrhundert: Bahnbrechende Theologen, Freiburg 1970. A. HOUTEPEN, Theologen op zoek naar God. Twintig portretten van katholieke theologen uit de tweede helft van de 20ste eeuw, Zoetermeer 2001. H. FRIES en G. KRETSCHMAR, Klassiker der Theologie II, München 1983. C.T.M. VAN VLIET, Kerk met twee ogen. Een katholieke ecclesiologie, Kampen 2001 (Hfd. II). C.T.M. VAN VLIET, Sentire cum Ecclesia. Krachtlijnen in de theologie en de spiritualiteit van Yves Congar, in: “Internationaal Katholiek Tijdschrift Communio”, 30 (2005) 145-161. J.B.M. WISSINK (red.), Toptheologen. Hoofdfiguren uit de theologie van vandaag, Tielt 2006. J. BEUMER (red.), Zo de ouden zongen... Leraar en leerling zijn in de theologie-beoefening, Baarn 1996. P. NEUNER / G. WENZ (Hrsg.), Theologen des 20. Jahrhunderts, Eine Einführung, Darmstadt 2002. F.W. GRAF (red.), 2000 jaar theologie. Leven en werk van de grote christelijke denkers, deel 2, Amsterdam 2009. Wijze van tentamineren: schriftelijk. Th45. Theologie van het lichaam Docenten: DRS. S.F.J. VAN AKEN / DRS. E.M.H. VAN AKEN – DE GRAAF Hoewel seksuele moraal in eerste instantie gericht lijkt op één van de menselijke gedragingen, zal tijdens de lessen duidelijk worden dat de moraal voor een groot stuk gebaseerd is op basisbeginselen van het geloof en christelijke antropologie. Omgekeerd zal ook aandacht worden besteed aan seksualiteit als eigenheid die het Christendom kan doen
54
begrijpen. De Theologie van het Lichaam kan beschouwd worden als een benadering van de mens vanuit een adequate antropologie. Deze compleet vernieuwende kijk op de mens wordt veelal gezien als mogelijke nieuwe revolutie binnen de theologie. Door de Theologie van het Lichaam, die door Johannes Paulus II ontwikkeld is, kunnen veel kerkelijke opinies t.a.v. seksualiteits-issues begrepen worden. Deze opinies (te denken valt aan anticonceptie, seks voor het huwelijk, masturbatie, kuisheid etc.) komen dan ook doorheen de cursus aan de orde. De colleges worden ondersteund door een hand-out met kernpunten. Vereiste literatuur: JOHN PAUL II, Man and Woman He Created Them, vertaling door M. Waldstein, Pauline Books & Media, Boston 2006. Pag. 131-224. Overige literatuur: GIOVANNI PAOLO II, Uomo e Donna lo creò, catechesi sull’amore umano, Città Nuova Editrice, Roma 2001 (cyclus I, voor lezers van Italiaans). C. WEST, Theology of the Body explained, A commentary on John Paul II’s Gospel of the Body, Pauline Books & Media, Boston 2003. ID., Good News about Sex and Marriage, Answers to Your Honest Questions about Catholic Teaching, St. Anthony Messenger Press, Ohio 2004. A. SCOLA, The nuptial Mystery, Wm. B. Eerdmans Publishing Co., Michigan 2005. S.F.J. EN E.M.H. VAN AKEN, Inleiding op de Theologie van het lichaam, Communio, jrg 31 nr 4, pag. 299-305. M. OUELLET, Divine Likeness, Toward a Trinitarian Anthropology of the Family, Wm. B. Eerdmans Publishing Co., Cambridge 2006. S. DANKERS, In liefde vereinigd, Colomba, Oegstgeest 2009. Wijze van tentamineren: nog nader te bepalen. Th49. Het celibaat van de priester Docent: LIC. L. GEORGES Een priester leeft heden ten dage in een maatschappij die de celibaitaire levensstijl niet begunstigt. De maatschappij is sterk geërotiseerd. Een derde van de vrouwen en een op de twintig mannen heeft in Nederland
55
zelf met seksueel misbruik te maken gehad (vgl. Factsheet Movisie). Dit misbruik betreft dus een wijdverspreid fenomeen. Gevallen van seksueel misbruik hebben de Kerk grote schade toegebracht. Het celibaat is echter niet iets zorgwekkends, maar een roeping en een gave die nauw verbonden is met het wezen van het priesterschap, dat is: een alter Christus, bruidegom van de Kerk, te zijn. Een goede beleving van het priesterlijk celibaat vraagt om een goede voorbereiding daarop en vooral om innerlijke motivatie en trouw aan het gebed. In deze cursus staan we stil bij de geschiedenis en de betekenis van de celibaatsverplichting, alsmede bij praktische vragen, zoals: Hoe kan het priesterlijk celibaat goed beleefd worden? Wat betekent het celibaat voor de omgang met anderen? Wat vraagt het van de levensstijl van degene die het celibaat aanvaardt? Zowel moraaltheologische als psychologische en praktische aspecten komen aan de orde. Literatuur: Kerkelijke documenten: P. PAULUS VI, Encycliek Sacerdotalis caelibatus, 24 juni 1967, in: AAS 59 (1967), pp. 657-697; Nederlandse vertaling in: Katholiek Archief 22 (1967), kol. 724-754. CONGREGATIE VOOR DE KATHOLIEKE OPVOEDING, Gids voor de vorming tot het priesterlijk celibaat (1974). CONGREGATIE VOOR DE KATHOLIEKE OPVOEDING, Instructie met betrekking tot de criteria voor het onderkennen van roepingen aangaande personen met homoseksuele neigingen met het oog op hun toelating tot de priesteropleiding en tot de heilige wijding, 4 november 2005 (Città del Vaticano, 2006); Nederlandse vertaling in: Kerkelijke documentatie 34 (2006), pp. 63-68. Uit overvloedige literatuur over dit onderwerp noemen we: A. CENCINI, Il contatto corporale nella relazione di aiuto, in: “Tre dimensioni” 1 (2004), pp. 42-58. IDEM, Verginità e celibato oggi, Bologna 2005; Engelse uitgave: Virginity and celibacy today, Nairobi 2009. J. HENDRIKS, Het celibaat van de priester (Tiltenberg Studies, deel 2, Vogelenzang, 2008). S. ROSSETTI, The joy of priesthood, Notre Dame IN, 2005. D. HOGE, The first five years of the priesthood, Collegeville MN, 2002. Wijze van tentamineren: schriftelijk.
56
Th57. De Targoems – Aramese vertalingen van de Bijbel Docent: LIC. J.D. ALBEZA ASENCIO Blokcollege: 29-31 januari [Zie speciale roosters] Het doel van de cursus is de studenten te introduceren in de wereld van de Bijbel zoals hij werd gelezen en gepredikt in de synagoge, tezamen met tonen van het belang van de Aramese vertalingen van de Bijbel. De geschiedenis van de Targoems en hun ontdekking zal worden gepresenteerd en het werken met verschillende gekozen teksten zal een belangrijk deel van de cursus uitmaken. De studenten zullen de belangrijkheid van deze teksten zien voor de redactie van het Nieuwe Testament. Indeling van de cursus: 1. Wat is een Targoem? 2. Lijst van Targoems. 3. Geschiedenis van de ontdekking van de Targoems. 4. Werken met teksten. 5. De Targoems van de Pentateuch. 6. De Targoems van de Profeten. 7. De Targoems van de Schriften. 8. Werken met teksten. 9. De datering van de Targoems. 10. Targoems en Midrash. 11. Targoems en hun huidige literatuur. 12. Werken met teksten. Literatuur: DÍEZ MACHO, El Targum: introducción a las traducciones aramaicas de la Biblia, CSIC 1979. J. BOWKER, The Targums and Rabbinic Literature: An Introduction to Jewish Interpretations of Scripture, Cambridge Univ. Press 2009. J. MCNAMARA, Targum and Testament Revisited: Aramaic Paraphrases of the Hebrew Bible, William B Eerdmans Publishing Co, 2 ed. 2010. Wijze van tentamineren: schriftelijk. WTh17. Werkcollege: Kerkleraren Docent: DR. C.T.M. VAN VLIET Nadat in het wintersemester grote theologen uit de 20ste eeuw zijn bestudeerd en wel in de vorm van een hoorcollege met discussie zullen in
57
het zomersemester kerkleraren onderzocht worden. Dit college heeft de vorm van een werkcollege. Praktische afspraken met de studenten en verdeling van taken en thema’s zullen reeds in het wintersemester gemaakt worden. Enkele jaren geleden volgde op het college “Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw” het werkcollege “Invloedrijke theologen uit Patristiek en Middeleeuwen”. Op verzoek van de studieprefect wordt nu gekozen voor het werkcollege “Kerkleraren”. Aan het begin van de cursus zal het eigene van kerkvaders en dat van kerkleraren worden aangegeven. Bij een kerkleraar (doctor ecclesiae) is onder meer van belang: een bijzondere kennis van de zuivere leer (doctrina orthodoxa eminens) en een grote heiligheid (insignis sanctitas). Tot de kerkleraren behoren onder meer: Athanasius, Basilius de Grote, Augustinus, Ambrosius, Johannes Chrysostomus, Anselmus van Canterbury, Bonaventura, Thomas van Aquino, Franciscus van Sales, Petrus Canisius en Johannes van het Kruis. Op initiatief van paus Paulus VI werden in 1970 twee vrouwen tot kerklerares verklaard: Theresia van Avila en Catharina van Siëna, in 1997 gevolgd door Theresia van Lisieux. In 2012 volgden Johannes van Avila en Hildegard van Bingen. In het totaal zijn er 34 kerkleraren / kerkleraressen. De referaten die de studenten zullen verzorgen zullen bestaan uit: a) biografie en theologische ontwikkeling van de betreffende kerkleraar, b) een karakterisering van zijn theologie, met aandacht voor invloeden die hij heeft ondergaan en de invloed die hij op zijn beurt op latere theologen, c.q. de latere Kerk heeft uitgeoefend, en c) het lezen uit een van de hoofdwerken van de betreffende theologische of mystieke denker. Literatuur: N.B.: De studenten dienen zelf op zoek te gaan naar literatuur en naar de hoofdwerken van de betreffende kerkleraar (m/v). Hieronder volgt slechts een kleine selectie uit de hulpmiddelen die zij daarbij kunnen gebruiken. De drie boeken van paus Benedictus bevatten teksten van zijn audiënties en zijn waarschijnlijk ook in andere talen gepubliceerd. B. ALTANER en A. STUIBER, Patrologie. Leben, Schriften und Lehre der Kirchenväter, 9de druk, Freiburg 1978. H. FRIES en G. KRETSCHMAR, Klassiker der Theologie I, München 1981. H. FRIES en G. KRETSCHMAR, Klassiker der Theologie II, München 1983. A.E. MCGRATH, Christelijke theologie. Een introductie, Kampen 2e druk 2000, Deel I. E.P. MEIJERING, Klassieke gestalten van christelijk geloven en denken.
58
Van Irenaeus tot Barth, Budel 2001. A.M. MALINGREY en J. FONTAINE, De oudchristelijke literatuur, Utrecht 1972. BENEDICTINESSEN VAN BONHEIDEN, Kerkvaders. Algemene inleiding, Bonheiden 1980. D. HANSEN, Das Bild des Ordenslehrers und die Allegorie des Wissens, Berlijn 1995. F. HOLBÖCK, Die 33 Kirchenlehrer, Promoviert zum Doctor Ecclesiae, Stein am Rhein 2003. BENEDICTUS XVI, Die Kirchenväter - frühe Lehrer der Christenheit, Regensburg 2008. IDEM, Heilige und Selige. Grosse Frauengestalten des Mittelalters, Vorw. J. Kardinal Meisner, Illertissen 2011. IDEM, Kirchenlehrer der Neuzeit, Lepanto Verlag 2012.
59
6. PROGRAMMA VOOR JAAR V-VI ECTS III.6. Synoptische evangelies 6 III.8. Christologie 6 III.10. Patrologie 5 IV.2. Profeten 3 IV.7. Doopsel en vormsel 2,5 IV.11. Medische ethiek 3 V.6. Boete en verzoening 2 V.9. Ziekenzalving 1 V.10. Sociale leer van de kerk 3 V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II 3 VI.2. Speciale pastoraaltheologie 2,5 VI.6. Didactiek 3 VI.7. Vergadertechniek: doelmatig vergaderen 2,5 VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus 1,5 F19. Hebreeuws II 3 F20. Muziekrepertoire 3 F36. Gender-ideologie 1,5 Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw 3 Th.57. De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel 1,5 WTh17. Kerkleraren 3
R. GOUW A. VAN DEN HOUT J. VAN BANNING A. VAN WIERINGEN S. MARCANTOGNINI W. EIJK G. PAIMPILLIL G. PAIMPILLIL G. VAN WISSEN A. STOLWIJK S. VAN CALSTER D. WIENEN M. VAN KLEEF J. HENDRIKS J. VAN DORP A. STOLWIJK G. KUBY C. VAN VLIET J. ALBEZA ASENCIO C. VAN VLIET
JAAR V V.17. Pastoraal gesprek I
3
F. GEELS
JAAR VI VI.3. Pastoraal gesprek II VI.11. Liturgische praktijk Scriptie Baccalaureaatsexamen
3 F. GEELS 1,5 F. BUNSCHOTEN
60
Toelichting bij het programma III.6. Synoptische evangelies [Zie Jaar III-IV] III.8. Christologie [Zie Jaar III-IV] III.10. Patrologie [Zie Jaar III-IV] IV.2. Profeten [Zie Jaar III-IV] IV.7. Doopsel en Vormsel [Zie Jaar III-IV] IV.11. Medische ethiek [Zie Jaar III-IV] V.6. Boete en Verzoening & V.9. Ziekenzalving Docent: DRS. G. PAIMPILLIL Het boetesacrament is misschien wel een van de sacramenten die in onze moderne tijd het meest onder druk staat. Volgens velen is de biecht dan ook ‘afgeschaft’, wat overigens niet het geval is. In Lumen Gentium wordt gezegd: "Zij die naderen tot het Boetesacrament, verkrijgen van Gods barmhartigheid de vergiffenis van de Hem aangedane belediging en tezelfdertijd de verzoening met de kerk, die zij door hun zonde geschonden hebben en die zich door haar liefde, voorbeeld en gebed voor hun bekering inspant" (LG 11). Bij behandeling van het sacrament van boete en verzoening en van de
61
ziekenzalving komen er diepgaande theologische vragen aan de orde zoals: Wat is de oorsprong van de biecht? Wat is het verschil tussen het boetesacrament en het sacrament van de verzoening? Wanneer worden christenen verondersteld te biechten? Moet je al je zonden opbiechten? etc. Hierbij hoort een schets over de historische ontwikkeling van deze sacramenten, de achterliggende Bijbelse gedachten, de tradities in andere religies, de visie van Thomas van Aquino, de hervormingen van het Concilie van Trente, van het Tweede Vaticaanse Concilie, etc. Er komen ook kwesties aan de orde als de samenhang van de relatie met God en met je medemens, aspecten van vrijheid en verantwoordelijkheid en de spirituele betekenis van deze sacramenten. Eveneens wordt er aandacht besteed aan de gevoelens rond schuld en zonde. Ook wordt de betekenis van de liturgie van deze sacramenten besproken voor de parochie, voor thuis en voor in de kleine kring. Literatuur: ABIGAIL FIREY, ED., A New History of Penance, Leiden: Brill, 2008. BASTIAANSE R., Onkuisheid, de Nederlandse biechtpraktijk 1900-1965, W Books, Zwolle, 2013. BENEDICT XVI, Healing Thoughts on the Trials of Sickness Compassionate insights on sickness, and the care of the sick, CTS Publications, London, 2011. BERTRAM, JEROME, Anointing, Understanding the sacrament of Christ’s healing touch, CTS Publications, London, 2004. BOLAND OP, VIVIAN, Reconciliation, understanding and experiencing the mercy of God, CTS Publications, London, 2012. Catechismus van de Katholieke Kerk, Nrs. 1420-1532. CONCILIE VAN TRENTE, Sessio XIV, Doctrina de Sacramento Poenitentiae. DE BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND, Schrijven in zake de bedienaar van de ziekenzalving, 2008. JOHANNES PAULUS II, Encycliek Dives in misericordia, over de goddelijke barmhartigheid, 1980. JOHANNES PAULUS II, Motu proprio Misericordia Dei, over enkele aspecten van de viering van het Sacrament van boete en verzoening, 2002. JOHANNES PAULUS II, Postsynodale apostolische exhortatie Reconciliatio et paenitentia, over de verzoening en boete in de zending van de kerk in deze tijd, 1985. JOHN FLADER, FR., Why go to Confession? Read about the benefits and practice of the sacrament, CTS Publications, London, 2010.
62
MICHAEL WOODGATE, FR., Priest's Guide to Hearing Confessions, Short guide to the practice of celebrating the Sacrament of Reconciliation,CTS Publications, London, 2008. THOMAS VAN AQUINO, SummaTheologica, Pars III, qq. 84-90. Wijze van tentamineren: mondeling. V.10. Sociale leer van de kerk Docent: PROF. DR. G.J.M. VAN WISSEN Van oudsher leert de Rooms-Katholieke Kerk dat het christelijk geloof ook implicaties heeft voor de inrichting van staat en samenleving. Dit in tegenstelling tot bepaalde groepen protestanten, zoals (vroeger) de Doopsgezinden (de ‘Doperse mijdinghe’ van het politieke en sociale leven), die van mening waren dat een christen in het politieke en sociale leven niets te zoeken heeft. Met name vanaf de Middeleeuwen heeft de Kerk in een reeks conflicten met de Staat haar visie op staat en maatschappij kunnen verhelderen. De Oosterse Orthodoxe Kerken kregen als ‘religieuze verlengstukken’ van de Staat, eerst in Byzantium en later in de diverse opvolgers-staten, hiervoor niet de gelegenheid, zij het dat de laatste jaren ook bij deze kerken meer belangstelling is ontstaan voor een sociale leer. Al hebben de Kerk en de christenen zich, vanaf het ontstaan van het Christendom, bekommerd om het welzijn van de medemens, vanaf 1891 brak een nieuwe episode aan met de encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII. Met deze encycliek wilde de Kerk een duidelijk en principieel antwoord geven op de sociale noden van die tijd door het aandragen van de grondslagen van een Katholieke Sociale Leer. Deze leer is in de volgende pauselijke encyclieken, andere kerkelijke documenten en bijdragen van katholieke wetenschappers, verder ontwikkeld en steeds weer aangepast aan de noden van de tijd. In de cursus bespreken we de grondslagen van de sociale leer en de uitwerking hiervan op een aantal terreinen. We doen dit aan de hand van het Compendium (zie onder). Literatuur: PAUSELIJKE RAAD VOOR RECHTVAARDIGHEID EN VREDE, Compendium van de Sociale Leer van de Kerk. (verplicht) PAUS BENEDICTUS XVI, Caritas in veritate (verplicht).
63
Voor verdere oriëntatie aanbevolen: a. A. RAUSCHER (hrsg.), Handbuch der Katholischen Soziallehre, Berlijn 2008. b. J. A. DWYER, The New Dictionary of Catholic Social Thought, Collegeville, 1994. c. UNIVERSITÀ CATTOLICA DEL SACRO CUORE, Dizionario di dottrina sociale della Chiesa, Milaan 2004. Wijze van tentamineren: mondeling tentamen over een te schrijven essay en de vermelde literatuur. V.17. Pastoraal gesprek I & VI.3. Pastoraal gesprek II Docent: DRS. F. GEELS In dit onderdeel van de leergang leert de student over de professie van het helpende gesprek in het algemeen: houding, mogelijkheden en gevaren van verschillende soorten interventies, opbouw, voortgang en afronding. Vervolgens leert de student over het typisch eigene van het pastorale gesprek: het helpende gesprek in de context van geloven, gevoerd door iemand die daartoe door de Kerk geroepen is. Tenslotte wordt aandacht gegeven aan enkele specifieke categorieën van pastorale gesprekken, zoals de voorbereiding op de sacramenten van doopsel en huwelijk en het gesprek bij het overlijden van een dierbare. Tijdens de colleges zal het accent liggen op het inoefenen van het pastorale gesprek, met gebruikmaking van verschillende methodieken, zoals het rollenspel. In later stadium zal er ook aandacht worden gegeven aan verbatim-analyse. Aanwezigheid en actieve participatie van de studenten tijdens de colleges zijn vereist. Literatuur: E. KUEBLER – ROSS, Lessen voor levenden. Gesprekken met stervenden. Vele uitgaven sinds 1969. R. GANZEVOORT en J. VISSER, Zorg voor het verhaal. Achtergrond, methode en inhoud van pastorale begeleiding. Zoetermeer, 2007. Hieruit: Hoofdstuk 5, “Het gesprek”, pag. 133 t/m 159; Hoofdstuk 11, “Verlies”, pag. 290 t/m 323. Wijze van tentamineren: mondeling. Bij de eindbeoordeling zullen de gebleken bekwaamheid van de student en de capaciteiten die hij bezit om verder te leren, zwaar mee wegen.
64
V.18. Muzikale vorming en liturgische zang II Docent: A. STOLWIJK Uitbreiding van de kennis van de muziektheorie, zowel betreffende de Gregoriaanse als de latere muziek. Verdere ontwikkeling van het muzikale gehoor en het stemgebruik. Het zingen van de moeilijkere priester- en diakengezangen, in het bijzonder de prefaties en de paasjubelzang. Geschiedenis van de kerkmuziek (met luistervoorbeelden). Een schets van de huidige liturgisch-muzikale praktijk in de parochies. Een overzicht van de kerkelijke documenten inzake de gewijde muziek. Globaal overzicht van het bestaande muziekrepertoire voor diverse vormen van liturgie en van de bronnen en vindplaatsen. Literatuur: ELEMANS, J., Gregoriaans zingen, een handreiking, Utrecht 1999. GROOT, S., (red.), De lof Gods geef ik stem, Baarn 1993 (hieruit met name deel III). MUSCH, H., (red.), Musik im Gottesdienst, Gustav Bosse Verlag, Regensburg 1983. NRL, Documenten over gewijde muziek in: Liturgische Documentatie V, Nationale Raad voor Liturgie, 2008. WILSON-DICKSON, A., The Story of Christian Music, Minneapolis 2003. Gedurende de cursus wordt onder andere gezongen uit de zangbundels Gezangen voor Liturgie (Baarn 1996) en Laus Deo (Roermond 2000) alsmede uit het Altaarmissaal voor de Nederlandse kerkprovincie (Zeist 1979) en de Ordo Missae in cantu (Solesmes 1995). Deze boeken zijn in de collegezaal aanwezig. Wijze van tentamineren: Aan het einde van het cursusjaar levert de student drie orden van dienst in met een verantwoorde keuze van de gezangen. Bij het mondelinge examen is hij in staat om althans enkele van de gekozen gezangen te zingen en kan hij enige muziektheoretische vragen beantwoorden.
65
VI.2. Speciale pastoraaltheologie Docent: DR. S. VAN CALSTER De samenleving is in verandering en dat heeft zo zijn gevolgen voor het pastoraat. Het zal daarom belangrijk zijn na te gaan welke structuren en methoden bij het pastorale handelen gehanteerd kunnen worden. Op de achtergrond speelt bij deze problematiek de vraag mee: hoe functioneert het geloof in een geseculariseerde samenleving? Er zal daarbij ook aandacht worden besteed aan het fenomeen van de ‘randkerkelijken’. Tenslotte blijven we ook staan bij de persoon van de ‘begeleider’. Wat wordt van hem verwacht? Literatuur: Het collegescript en ter plekke wordt literatuur aangegeven. Wijze van tentamineren: mondeling (15 minuten). VI.6. Didactiek Docent: DRS. D. WIENEN Didactiek is een onderdeel van de onderwijskunde, dat een leer ontwikkelt met betrekking tot leren en onderwijzen in hun onderlinge samenhang. Onderscheiden wordt een algemene en een vakdidactiek. De cursus tracht inzicht te geven in en vaardigheid om te gaan met de organisatie van onderwijsleersituatie, op een zodanige wijze dat leerlingen/cursisten op optimale wijze, vanuit hun eigen beginsituatie, kennis en/of vaardigheden kunnen opdoen aan de hand van bepaalde leerstof. Tevens wordt een overzicht gegeven van en een instrument aangereikt om te beoordelen de gangbare onderwijsmethoden in de catechese van school en kerkgemeenschap. Naast theorie wordt in enkele praktische colleges de studenten geleerd om vorm te geven aan leerprocessen binnen de schoolcatechese en de catechese in de parochie. Er wordt daarbij ondermeer stilgestaan bij het opzetten van een leerplan, het vervaardigen van een cursus, het voorbereiden van lessen, het aansluiten bij de beginsituatie van de leerlingen, het gebruik van verschillende didactische werkvormen en het evalueren van het onderwijsleerproces.
66
Verplichte literatuur: T. GEERLIGS & TJ. VAN DER VEEN, Lesgeven en zelfstandig leren, Van Gorcum, Assen 2006 (verplicht), het hoofdstuk over werkvormen (ongv. 50 blz). B. LAGERWERF & F. KORTHAGEN, Een leraar van klasse. Een goed docent worden en blijven, deel I, II en III blz. 13-217. Aanbevolen literatuur: G.D.J. DINGEMANS, In de leerschool van het geloof. Mathetiek en vakdidactiek voor catechese en kerkelijk vormingswerk, Kok, Kampen, 1986. G. HILGER, S. LEIMGRUBER, H.G. ZIEBERTZ, Religionsdidaktik, Ein Leitfaden für Studium, Ausbildung und Beruf, Kösel-Verlag, München, 2005. Wijze van tentamineren: schriftelijk eindwerkstuk. VI.7. Vergadertechniek: doelmatig vergaderen Docent: MEVR. M.J. VAN KLEEF Onderwijsdoel: de studenten bekend te maken met de verschillende soorten vergaderingen, met de rechten en plichten van de deelnemers, inzicht in de analytische theorieën, zodanig dat men reikhalzend uitkijkt naar vergaderingen. Inhoud: deelonderwerpen: luisteren, waarneming, geheugen, taal, denken en probleem oplossen. Tijdens de cursus worden opdrachten uitgevoerd, die becommentarieerd en besproken worden. De eerste opdrachten bestaan uit kritisch luisteren, lezen en samenvatten. Ruime aandacht wordt besteed aan de wijze waarop taal gesproken wordt, maar ook aan de praktische regels, procedures, inzicht en vaardigheid in wat zich kan afspelen tussen mensen tijdens vergaderingen/groepsgesprekken. In de cursus komt ook het rollenspel aan bod en ‘hoe gaan we om met verborgen agenda’s?’ Literatuur: Tijdens de colleges worden teksten verstrekt. Titels aan te schaffen of te raadplegen leerboeken worden tijdens de colleges opgegeven. Wijze van tentamineren: schriftelijk (twee laatste college-uren).
67
VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus Docent: Z.H.E. MGR. DR. J.W.M. HENDRIKS Het canoniek recht heeft veel praktische implicaties. Iedere priester krijgt in de pastorale praktijk te maken met vragen van kerkrechtelijke aard. In deze cursus komen aan de orde: het leiden van een parochie, de kerkrechtelijke verhouding tot andere gelovigen die in de pastoraal werkzaam zijn, parochiebestuur (kerkbestuur) en parochievergadering (pastorale raad), de plichten en rechten van clerici, beroepsprocedures, contact met het officialaat en huwelijksvragen, het invullen van parochieboeken en formulieren, met name rond de voorbereiding van een huwelijk, vragen rond de bediening van de sacramenten en andere kerkelijke vieringen. Literatuur: J. HENDRIKS, Kerkelijk recht. Handboek voor de pastorale praktijk met de bijzondere bepalingen voor Nederland, Oegstgeest 2011 [4]. Wijze van tentamineren: naar keuze mondeling of schriftelijk. VI.11. Liturgische praktijk Docent: DRS. F. BUNSCHOTEN Door de liturgie wordt het werk van onze verlossing voltrokken. Van diakens en priesters wordt terecht verwacht dat zij als kerkelijke bedienaren de heilige riten kunnen begrijpen en er met hart en ziel aan kunnen deelnemen. Dit vraagt allereerst om een liturgisch spirituele houding, maar ook om de bereidheid om de liturgische wetten en voorschriften te onderhouden (cf. Constitutie Sacrosanctum Concilium, nn. 16-18). De vernieuwde liturgie volgens de richtlijnen van het Tweede Vaticaans Concilie is vastgelegd in de officieel voor de Nederlandse kerkprovincie goedgekeurde uitgaven van de verschillende liturgische boeken. Iedere uitgave, of het nu gaat om het altaarmissaal, het getijdengebed of de rituelen voor de toediening van de sacramenten en sacramentalia, is voorzien van een instructieve inleiding alsmede verschillende rubricale aanwijzingen, die door de celebrant nauwgezet moeten worden opgevolgd. Daarnaast beschikt de Kerk sinds 1985 over het
68
Caeremoniale episcoporum en het Liber de Benedictionibus, waarvan tot op heden geen (volledige) Nederlandse vertaling verschenen is. In deze cursus wordt beoogd de kandidaten voor het diaconaat, resp. het priesterschap door middel van praktische oefeningen vertrouwd te maken met de liturgische praktijk, met name de viering van de Heilige Mis (diaconale assistentie, resp. priesterlijk celebreren), en de bediening van de verschillende sacramenten (Doopsel, Biecht, Eucharistie, Huwelijk, Ziekenzalving) en van de sacramentalia (viering op het kerkhof, verschillende zegeningen); aan bod komen ook de uitstelling en zegen met het Allerheiligste. Tijd en plaats van de oefeningen zullen telkens in overleg met de betreffende studenten worden afgesproken. Verplichte literatuur: J. HERMANS, Diaconale assistentie tijdens de eucharistieviering. Rubricale aanwijzingen voor de dienst van de diaken, pro manuscripto. F19. Hebreeuws II [Zie Jaar III-IV] F20. Muziekrepertoire [Zie Jaar I-II] F36. Gender-ideologie [Zie Jaar I-II] Th29. Invloedrijke theologen uit de 20ste eeuw [Zie Jaar III-IV] Th45. Theologie van het lichaam [Zie Jaar III-IV] Th49. Het celibaat van de priester [Zie Jaar III-IV] Th57. De Targoems – Aramese vertalingen van de Bijbel [Zie Jaar III-IV] WTh17. Werkcollege: Kerkleraren [Zie Jaar III-IV]
69
7. FACULTATIEVE CURSUSSEN Tijdens de vakantie perioden van de cursus Nederlandse taal krijgen de studenten van het Groot Seminarie Redemptoris Mater verschillende blokcolleges. In de maand juli zullen verschillende blokcolleges in het Groot Seminarie Redemptoris Mater worden gegeven, waaraan alle studenten kunnen deelnemen. 8. ROOSTERS Rooster collegedagen 9.20-10.05 uur 10.10-10.55 uur 10.55-11.10 uur 11.10-11.55 uur 12.00-12.45 uur 12.45 uur 12.50 uur 14.00-14.45 uur 14.50-15.35 uur 15.35-15.50 uur 15.50-16.35 uur 16.35 uur
I uur II uur III uur IV uur V uur VI uur VII uur
eerste college tweede college koffie/theepauze derde college vierde college einde van de ochtendcolleges middaggebed - middagmaal vijfde college zesde college koffie/theepauze zevende college einde middagcolleges
70
Rooster jaar I-II (1e semester) Jaar I-II (1e sem.)
9.20-10.05
MA
Grieks I
Catechismus 10.10-10.55 Katholieke Kerk Latijn I 11.10-11.55 Latijn II Latijn I 12.00-12.45 Latijn II
DI
WO
DO
Methodologie II
Priesterlijke Muziek spiritualiteit II repertoire
Methodologie II
Werkcollege filosofie (3)
Latijn I (1) Celibaat / Theologie vh lichaam (2)
Inleiding filosofie (3)
Latijn I (1) Celibaat / Theologie vh lichaam (2)
Inleiding filosofie (3)
VRIJ
Etiquette (7)
Geschiedenis Etiquette (4) moderne Filosofie Werkcollege filosofie (5)
Geschiedenis moderne Pedagogie (6) Filosofie Werkcollege filosofie (5)
Geschiedenis moderne Pedagogie (6) Filosofie
Op ma. 11 nov.: Symposium (de gewone colleges vervallen). (1) Behalve op 8 okt. (zie speciale roosters) (2) 24 sept., 1 okt., 15 okt., 29 okt., 12 nov., 19 nov., 26 nov., 3 dec., 10 dec., 17 dec. (3) Behalve op 9 okt. (zie speciale roosters). (4) 26 sept., 3 okt., 10 okt., 24 okt., 31 okt., 14 nov., 28 nov., 5 dec., 12 dec., 19 dec. (5) 3 okt., 24 okt., 21 nov., 5 dec., 19 dec. (6) 19 sept., 26 sept., 17 okt., 31 okt., 14 nov.; 28 nov. (7) 20 sept., 18 okt., 8 nov.
71
Rooster jaar I-II (2e semester) Jaar I-II (2e sem.)
9.20-10.05
MA
DI
WO
Geschiedenis hedendaagse filosofie (2)
Grieks I
Catechismus Geschiedenis Priesterlijke 10.10-10.55 Katholieke hedendaagse spiritualiteit II Kerk filosofie (2) Latijn I
Latijn I (1)
Latijn II
Inleiding liturgie (1)
Latijn I
Latijn I (1)
Latijn II
Inleiding liturgie (1)
11.10-11.55
12.00-12.45
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)
Kenleer (3)
DO
Muziek repertoire
Kerkelijke documenten (7)
Geschiedenis hedendaagse filosofie (4)
Kerkelijke documenten (7)
Werkcollege filosofie (5) Pedagogie (6)
Kenleer (3)
Behalve 25 feb., 20 mei (zie speciale roosters). Behalve 21 mei (zie speciale roosters). Behalve 26 feb. (zie speciale roosters). Behalve 27 feb., 22 mei (zie speciale roosters). 13 feb., 6 mrt., 20 mrt., 3 apr. 20 feb., 13 mrt., 27 mrt., 10 apr., 8 mei, 15 mei. Behalve 28 feb. (zie speciale roosters).
VRIJ
Werkcollege filosofie (5) Pedagogie (6)
Aristoteles’ Ethica Nicomachea Aristoteles’ Ethica Nicomachea
72
Rooster jaar III-IV (1e semester) Jaar III-IV (1e sem.)
9.20-10.05
10.10-10.55
11.10-11.55
12.00-12.45
MA
DI
Boete en verzoening (1) Christologie Fundamentele moraal (2)
WO Muziek II (6) Medische ethiek (7)
Boete en Doopsel en Christologie (3) verzoening (1) Vormsel (8) Fundamentele Algemene moraal (2) ethiek (4)
Synoptische evangelies
Synoptische evangelies
Algemene ethiek (4) Celibaat / Theologie vh lichaam (5) Algemene ethiek (4) Celibaat / Theologie vh lichaam (5)
Medische ethiek (7)
DO
Muziek repertoire
Algemene ethiek
VRIJ Metafysiek (14) Fundamentele moraal (15) Metafysiek (14) Profeten (16) Patrologie (17)
Invloedrijke theologen (9)
Metafysiek (12) Profeten (16)
Medische ethiek (7)
Algemene ethiek (13)
Patrologie (18)
Metafysiek (12) Profeten (16) Invloedrijke theologen (10)
Algemene ethiek (13)
Patrologie (18)
Invloedrijke Metafysiek (12) theologen (11) 14.50-15.35 Metafysiek (12) Op ma. 11 nov.: Symposium (de gewone colleges vervallen). (1) 16 sept., 23 sept., 7 okt., 28 okt., 25 nov., 9 dec. (2) 4 nov., 2 dec., 16 dec. (3) Behalve op 17 sept., 8 okt., 5 nov. (4) 17 sept., 8 okt., 5 nov. (5) 24 sept., 1 okt., 15 okt., 29 okt., 12 nov., 19 nov., 26 nov., 3 dec., 10 dec., 17 dec. (6) 25 sept., 9 okt., 16 okt., 30 okt., 6 nov., 13 nov., 20 nov., 4 dec., 11 dec. (7) 18 sept., 2 okt., 27 nov., 18 dec. (8) 18 sept. (IV uur), 25 sept., 9 okt., 16 okt., 30 okt., 6 nov., 13 nov., 20 nov., 4 dec. (II- IV uur); 11 dec. (9) 25 sept., 9 okt., 16 okt., do. 31 okt. (II-V uur), 6 nov., 13 nov., 20 nov., 11 dec. (10) 25 sept., 9 okt., 16 okt., do. 31 okt. (II-V uur), 6 nov., 13 nov., 20 nov., 27 nov., 11 dec., 18 dec. (11) 27 nov., 18 dec. (12) 26 sept., 3 okt., 24 okt., 21 nov., 5 dec., 19 dec. (13) 19 sept., 10 okt., 17 okt., wo. 30 okt. (IV-V uur), 14 nov.; 28 nov., 12 dec. (14) 27 sept., 4 okt., 25 okt., 22 nov., 6 dec., 20 dec. (15) 18 okt., 8 nov., 15 nov., 29 nov., 13 dec. (16) 20 sept., 25 okt., 29 nov., 13 dec. (17) 18 okt., 8 nov., 15 nov. (18) 27 sept., 4 okt., 18 okt., 8 nov., 15 nov., 22 nov., 6 dec., 20 dec. 14.00-14.45
73
Rooster jaar III-IV (2e semester) Jaar III-IV (2e sem.)
9.20-10.05
MA
DI
WO
Boete en verzoening. Christologie (4) Muziek II (6) Ziekenzalving (1) Fundamentele Medische Medische moraal (2) ethiek (5) ethiek (7)
Boete en Doopsel en verzoening. Christologie (4) Vormsel (8) Ziekenzalving (1) Fundamentele 10.10-10.55 moraal (9) Fundamentele Medische moraal (2) ethiek (5) Medische ethiek (7) 11.10-11.55
Synoptische evangelies (3)
Synoptische 12.00-12.45 evangelies (3) 14.00-14.45 14.50-15.35 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) (16) (17)
Inleiding liturgie (4) Inleiding liturgie
DO
Muziek repertoire
VRIJ Natuurlijke godsleer (13) Fundamentele moraal (14)
Fundamentele Natuurlijke moraal (11) godsleer (13) Profeten (15) Patrologie (12) Sociale leer (16)
Kerkleraren (6)
Natuurlijke godsleer (11)
Medische ethiek (7)
Patrologie (12) Sociale leer (17)
Profeten (15)
Natuurlijke Profeten (15) Kerkleraren (10) godsleer (11) Patrologie (12) Sociale leer (17) Natuurlijke godsleer (11) Natuurlijke godsleer (11)
10 feb., 24 feb., 17 mrt., 31 mrt., 12 mei, 26 mei, 3 mrt., 7 apr., 14 apr., 5 mei, 19 mei. Behalve op 10 feb.,10 mrt. (zie speciale roosters). Behalve op 25 feb., 18 mrt. (wel om IV uur), 20 mei. 25 feb., 18 mrt. Behalve op 2 apr., 7 mei. 2 apr., 7 mei. 12 feb., 19 feb., 12 mrt., 26 mrt., 9 apr., 21 mei. 26 feb., 5 mrt., 16 apr., 14 mei, 28 mei. Behalve op 7 mei. Op 2 apr.: IV en V uur. 20 feb., 13 mrt., 27 mrt., 10 apr., 8 mei, 22 mei. 13 feb., 27 feb., 6 mrt., 20 mrt., 3 apr., 15 mei. 21 feb., 14 mrt., 28 mrt., 11 apr., 9 mei, 23 mei. 14 feb., 28 feb., 7 mrt., 21 mrt., 4 apr., 16 mei. 14 feb., 7 mrt., 4 apr., 16 mei. 28 feb., 21 mrt. 21 feb., 28 feb., 14 mrt., 21 mrt., 28 mrt., 11 apr., 9 mei, 23 mei.
74
Rooster jaar V-VI (1e semester) Jaar V-VI (1e sem.)
9.20-10.05
10.10-10.55
MA
Boete en verzoening (1) Het pastorale gesprek (2) Boete en verzoening (1) Het pastorale gesprek (2)
Synoptische 11.10-11.55 evangelies
12.00-12.45
14.00-14.45
Synoptische evangelies
DI
WO
Muziek II (6) Christologie
Medische ethiek (7)
DO
VRIJ
Muziek repertoire
Doopsel en Vormsel (8)
Profeten (13)
Medische ethiek (7)
Patrologie (14)
Vergadertechniek (4)
Invloedrijke theologen (9)
Profeten (13)
Can. recht: pastorale cursus (5)
Medische ethiek (7)
Christologie (3)
Vergadertechniek (4) Can. recht: pastorale cursus (5)
Didactiek (12) Patrologie (15) Profeten (13)
Invloedrijke Didactiek (12) theologen (10)
Patrologie (15)
Invloedrijke theologen (11)
Op ma. 11 nov.: Symposium (de gewone colleges vervallen). (1) 16 sept., 23 sept., 7 okt., 28 okt., 25 nov., 9 dec. (2) 30 sept., 14 okt., 4 nov., 18 nov., 2 dec., 16 dec. (3) Behalve op 17 sept., 8 okt., 5 nov. (4) 8 okt., 15 okt., 5 nov., 12 nov., 3 dec., 10 dec., 17 dec. (5) 24 sept., 1 okt., 2 okt. (IV-V); 29 okt., 19 nov., 26 nov. (6) 25 sept., 9 okt., 16 okt., 30 okt., 6 nov., 13 nov., 20 nov., 4 dec., 11 dec. (7) 18 sept., 2 okt., 27 nov., 18 dec. (8) 18 sept. (IV uur), 25 sept., 9 okt., 16 okt., 30 okt., 6 nov., 13 nov., 20 nov., 4 dec. (IIIV uur); 11 dec. (9) 25 sept., 9 okt., 16 okt., do. 31 okt. (II-V uur), 6 nov., 13 nov., 20 nov., 11 dec. (10) 25 sept., 9 okt., 16 okt., do. 31 okt. (II-V uur), 6 nov., 13 nov., 20 nov., 27 nov., 11 dec., 18 dec. (11) 27 nov., 18 dec. (12) 26 sept., 17 okt., 24 okt., 14 nov.; 28 nov., 12 dec. (13) 20 sept., 25 okt., 29 nov., 13 dec. (14) 18 okt., 8 nov., 15 nov. (15) 27 sept., 4 okt., 18 okt., 8 nov., 15 nov., 22 nov., 6 dec., 20 dec.
75
Rooster jaar V-VI (2e semester) Jaar V-VI (2e sem.)
9.20-10.05
MA
Boete en verzoening. Ziekenzalving (1) Het pastorale gesprek (2) Boete en verzoening. Ziekenzalving (1)
DI
WO
Christologie (4) Muziek II (8)
Muziek repertoire
Medische ethiek (9)
Christologie (4)
Doopsel en Vormsel (10)
Medische ethiek (5)
Medische ethiek (9)
Vergadertechniek (6)
Kerkleraren (8)
Patrologie (12) Profeten (14)
Speciale pastoraal (7)
Medische ethiek (9)
Didactiek (13) Sociale leer (16)
Profeten (14) Patrologie (12)
Het pastorale gesprek (2)
Synoptische 11.10-11.55 evangelies (3)
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) (16)
VRIJ
Medische ethiek (5)
10.10-10.55
12.00-12.45
DO
Synoptische evangelies (3)
Vergadertechniek (6)
Sociale leer (15)
Patrologie (12) Profeten (14) Kerkleraren (11)
Speciale pastoraal (7)
Didactiek (13) Sociale leer (16)
10 feb., 24 feb., 17 mrt., 31 mrt., 12 mei, 26 mei. 17 feb., 10 mrt., 24 mrt., 14 apr., 5 mei, 19 mei. Behalve op 10 feb., 10 mrt. (zie speciale roosters). Behalve op 25 feb., 18 mrt. 25 feb., 18 mrt. 18 feb., 4 mrt. 11 feb., 25 feb. (IV en V uur), 11 mrt., 1 apr., 8 apr., 15 apr., 6 mei, 13 mei, 20 mei, 27 mei. Behalve op 2 apr., 7 mei. 2 apr., 7 mei. 12 feb., 19 feb., 12 mrt., 26 mrt., 9 apr., 21 mei. Behalve op 7 mei. Op 2 apr.: IV en V uur. 13 feb., 27 feb., 6 mrt., 20 mrt., 3 apr., 15 mei. 20 feb., 13 mrt., 27 mrt., 10 apr., 8 mei, 22 mei. 14 feb., 7 mrt., 4 apr., 16 mei. 28 feb., 21 mrt. 21 feb., 28 feb., 14 mrt., 21 mrt., 28 mrt., 11 apr., 9 mei, 23 mei.
76
Speciale roosters Spaans: rooster in overleg met de docent DRS. M. MEULEMANS. 1e semester Wo 18 sept. Wo 2 okt. Di 8 okt. Wo 9 okt. Do 10 okt. Di Di Wo Do Ma Di Wo
15 okt. 29 okt. 30 okt. 31 okt. 11 nov. 19 nov. 27 nov.
Wo 4 dec. Do 12 dec. Ma 16 dec. Di 17 dec. Wo 18 dec.
I-III uur IV I-III uur IV-V uur III-IV uur II-IV uur II-IV uur 15:00 uur V-VII uur V-VII uur III-IV uur II-V uur V-VII uur I-III uur IV-V uur II-IV uur III-IV uur I-II uur V-VII uur I-III uur IV-V uur
Medische ethiek Doopsel en Vormsel Medische ethiek Canoniek recht: pastorale cursus Het liturgisch jaar Het liturgisch jaar Het liturgisch jaar Tentamen Eucharistie I Hebreeuws II Hebreeuws II Algemene ethiek Invloedrijke theologen Symposium: Theologie van het lichaam Hebreeuws II Medische ethiek Invloedrijke theologen Doopsel en Vormsel Tentamen Methodologie II Toets Fundamentele moraaltheologie Hebreeuws II Medische ethiek Invloedrijke theologen
77
2e semester Wo Do Vr Ma Wo Do Vr Ma Di Di
29 jan. 30 jan. 31 jan. 3 feb. 5 feb. 6 feb. 7 feb. 10 feb. 11 feb. 25 feb.
Wo 26 feb. Do 27 feb. Vr 28 feb. Di 4 mrt. Ma 10 mrt. Di 11 mrt. Wo 12 mrt. Di 18 mrt. Wo 2 apr. Ma 11 apr. Di 15 apr. Wo 7 mei Di 13 mei Ma 19 mei Di 20 mei Wo 21 mei Do 22 mei
I-IV uur I-IV uur I-IV uur I-IV uur I-IV uur I-IV uur III-IV V-VII uur I-III uur III-IV IV-V III-IV II-IV I-II III-IV III-IV V-VII uur I-III uur IV uur I-III uur IV-V uur I-II uur V-VII uur I-III uur V-VII uur I-II uur III-IV I-II II-IV
De Targoems De Targoems De Targoems Inhaalcolleges Gender-ideologie Gender-ideologie Gender-ideologie Sociale leer van de kerk Hebreeuws II Medische ethiek Het liturgisch jaar Speciale pastoraal Het liturgisch jaar Tentamen Targoens Het liturgisch jaar Het liturgisch jaar Tentamen Vergadertechniek Sociale leer van de kerk Hebreeuws II Tentamen Gender-ideologie Medische ethiek Inleiding liturgie Medische ethiek Kerkleraren Toets Fundamentele moraaltheologie Hebreeuws II Medische ethiek Hebreeuws II Toets Fundamentele moraaltheologie Het liturgisch jaar Het liturgisch jaar Het liturgisch jaar
78
Lokaal waar het college plaatsvindt 1 sem. ma.
di.
wo.
do. vr.
Warmond-zaal Boete en Verzoening Fundamentele moraal Synoptische evangelies Christologie Algemene ethiek Celibaat Theologie vh lichaam Muziek II Medische ethiek Doopsel en Vormsel Invloedrijke theologen Muziek repertoire Algemene ethiek Metafysiek Metafysiek Profeten Patrologie
Hageveld-zaal Grieks I Methodologie II Latijn II
Leeszaal
Boven
Latijn I
Pastorale gesprek
Methodologie II CKK Latijn I (1)
Vergadertechniek CR: past. cursus
Priesterlijke spir. II Werkcollege filosofie Inl. filosofie Etiquette Werkcollege filosofie Pedagogie
Didactiek
Etiquette Gesch. mod. filosofie
Op de eerste maandag: Synoptische evangelies in Hageveld-zaal en Latijn II in de leeszaal. Liturgisch jaar en Hebreeuws II in Hageveld-zaal. (1) Op 8 okt., 25 feb. en 20 mei in de leeszaal. 2 sem. ma. di. wo.
do.
vr.
Warmond-zaal Boete en Verzoening Fundamentele moraal Synoptische evangelies Christologie Inl. liturgie Muziek II Medische ethiek Doopsel en Vormsel Invloedrijke theologen Muziek repertoire Fundamentele Moraal Patrologie Natuurlijke godsleer Natuurlijke godsleer Profeten Sociale leer
Hageveld-zaal Grieks I Priesterlijke spir. II Latijn II
Leeszaal
Boven
Latijn I
Pastorale gesprek
CKK
Latijn I
Vergadertechniek CR: past. cursus
Gesch. hed. filosofie Kenleer Gesch. hed. filosofie Werkcollege filosofie Pedagogie Kerkelijke doc. II Ethiek van Aristoteles
Didactiek
79
9. DATA EXAMENS Januari Wo. 8
I.13. Latijn Ia II.11. Latijn IIa III.1. Metafysiek
6 3 5
V D HOUT/CAPOZI W. PEETERS L. ELDERS
Vr. 10
VI.9. Canoniek recht: pastorale cursus III.3. Algemene ethiek I.1. Algemene inleiding in de filosofie
1,5 J. HENDRIKS 5 J. VIJGEN 3 V. RAVENSLOOT
Ma. 13
III.8. Christologie I I.7. Catechismus van de katholieke Kerk I
3 A. VAN DEN HOUT 1,5 B. PUTTER
Di. 14
Th45. Theologie van het lichaam
1,5
V AKEN/V AKEN-DE GRAAF
Wo. 15 Th29. Invloedrijke theologen 20ste eeuw II.1. Geschiedenis moderne filosofie
3 5
C. VAN VLIET J. VERBURGT
Vr. 17
III.10. Patrologie I II.8. Inl. priesterlijke spiritualiteit IIa
2,5 J. VAN BANNING 1,5 B. PUTTER
Ma. 20
III.6. Synoptische evangelies I
3
Di. 21
Th49. Het celibaat van de priester
1,5 L. GEORGES
R. GOUW
Wo. 22 V.18. Muzikale vorming en lit. zang IIa IV.2. Profeten I
1,5 A. STOLWIJK 1,5 A. VAN WIERINGEN
Vr. 24
1,5 A. V D HOUT 1,5 W. EIJK
I.14. Grieks Ia IV.11. Medische ethiek I
De examens beginnen om 10.00 uur. Juni
80
Vr. 6
I.13. Latijn Ib II.11. Latijn IIb III.2. Natuurlijke godsleer VI.2. Speciale pastoraaltheologie
6 3 5 2,5
V D HOUT/CAPOZI W. PEETERS L. ELDERS S. VAN CALSTER
Di. 10
I.7. Catechismus van de katholieke Kerk II 1,5 B. PUTTER
Wo. 11 II.3. Kenleer III.8. Christologie II
3 3
V. RAVENSLOOT A. VAN DEN HOUT
Vr. 13
II.2. Geschiedenis hedendaagse filosofie III.10. Patrologie II
5 J.VIJGEN 2,5 J. VAN BANNING
Ma. 16
V.18. Muzikale vorming en lit. zang IIb V.10. Sociale leer van de kerk
1,5 A. STOLWIJK 3 G. VAN WISSEN
Di. 17
F10. Pedagogie
3
C. LUITEN
Wo. 18 IV.11. Medische ethiek II
1,5 W. EIJK
Do. 19
I.10. Inleiding tot de liturgie
3
Vr. 20
IV.2. Profeten II II.8. Inl. priesterlijke spiritualiteit IIb
1,5 A. VAN WIERINGEN 1,5 B. PUTTER
Ma. 23
III.6. Synoptische evangelies II
3
Di. 24
V.6. Boete en verz. & V.9. Ziekenzalving II.7. Vat. II en recente kerkelijke doc. II
2,5 G. PAIMPILLIL 3 J. HENDRIKS
Do. 26
IV.7. Doopsel en vormsel I.14. Grieks Ib
2,5 S. MARCANTOGNINI 1,5 A. V D HOUT
De examens beginnen om 10.00 uur.
S. MARCANTOGNINI
R. GOUW
81
10. WERKSTUKKEN: STREEFDATA EN ONTMOETINGEN Inleverdata bij de studieprefect: Do. 26 sept.
Formulier met de naam van de student; soort van werkstuk (samenvatting, vragen, filosofie, theologie); naam van de begeleidende docent; thema.
Do. 3 okt.
Jaar II: vragen van de begeleidende docent. Jaar III-IV: vraagstelling, concept en literatuur. Jaar V: thema van scriptie of eindwerkstuk.
Ontmoetingen: Wo. 30 okt. 14:00 uur 14:00 uur 15:00 uur
Jaar I: 2 blz. Jaar II: een derde van de vragen. Jaar III-IV: Hoofdstuk I.
Wo. 27 nov. 15:00 uur 15:00 uur 14:00 uur 14:00 uur
Jaar I: 4 blz. Jaar II: twee derde van de vragen. Jaar III-IV: Hoofdstuk II. Jaar V: overzicht scriptie of eindwerkstuk.
Wo. 19 feb. 14:00 uur 14:00 uur 15:00 uur
Jaar I: de laatste dag voor het inleveren. Jaar II: de laatste dag voor het inleveren. Jaar III-IV: Hoofdstuk III.
Wo. 26 mrt. 14:00 uur
Jaar III-IV: de laatste dag voor het inleveren.
De werkstukken moeten gebundeld ingeleverd worden met een ingevuld tentamenbriefje voor de docent en aan de studieprefect wordt een digitale versie toegezonden.
82
11. STUDIEREGELING EN EXAMENS De studenten worden geacht bij de colleges aanwezig te zijn. Om bijzondere redenen kan de rector ontheffing verlenen. De student draagt er dan zelf zorg voor dat de betreffende docent op de hoogte wordt gesteld. Om een vak met een tentamen te kunnen afsluiten is het vereist om 2/3 van de colleges te volgen. Naast de colleges wordt men geacht dagelijks gemiddeld een uur of drie te studeren. Ook in het weekeinde is tijd nodig om te studeren. Op stille dagen wordt niet gestudeerd. De inhoud van de colleges is examenstof. Daarnaast kan de docent eventueel een aantal pagina’s verplichte literatuur opgeven. Wanneer de inhoud daarvan niet overeenkomt met de collegestof, maar een uitbreiding daarvan vormt, zal de docent rekening houden met het aantal ECTS dat aan zijn college verbonden is. De richtlijn is dat literatuur die een uitbreiding vormt van de collegestof niet meer bedraagt dan 75 pagina’s voor een cursus van drie ECTS. Wanneer niet het volledig aantal college-uren is gegeven, kunnen bovendien per ontbrekend college-uur vijf pagina’s worden opgegeven. Er zijn twee examenperiodes gedurende het studiejaar, aan het einde van elk semester. In deze periodes vinden de examens plaats. Uitstel van examens is alleen mogelijk om zwaarwegende redenen, met goedkeuring van de studieprefect. Vervroeging is mogelijk in overleg met de docent, mits de colleges van het betreffende vak afgelopen zijn. De docent bepaalt in welke vorm het examen wordt gehouden. Voor schriftelijke examens wordt door de studieprefect een datum vastgesteld in de examenperiode. Mondelinge examens (gewoonlijk circa 20 minuten) kunnen met de docent worden afgesproken, maar zij dienen voor het einde van de examenperiode te zijn afgenomen. Bij de werkcolleges is geen examen; de studenten krijgen een cijfer op basis van hun deelneming aan de discussie bij de bijeenkomsten en hun referaat over een door de docent opgegeven thema. De omvang van een referaat moet 3-5 bladzijden bedragen. De studenten zijn verplicht aan het examen deel te nemen (tenzij ontheffing is verkregen van de studieprefect); wanneer zij het examenblad blanco inleveren, krijgen zij 'n één (1). Een werkstuk of examen dat niet ingeleverd is, geldt als een onvoldoende examen. De student krijgt éénmaal gelegenheid om een hogere kwalificatie te behalen als hij een voldoende punt heeft behaald en wel tijdens de herexamenperiode.
83
Het is mogelijk om in overleg met de docent en studieprefect een examen in delen af te leggen waarbij de delen niet meer bij het afsluitende examen van het geheel worden getentamineerd. In bijzondere gevallen kan door de docent met toestemming van de studieprefect de mogelijkheid gegeven worden het examen te vervangen door uit te voeren opdrachten. Deze mogelijkheid kan ook geboden worden door de docentenvergadering, op voordracht van de rector, van de studieprefect of van de docent zelf. Een examen is gehaald, wanneer er tenminste een 18 voor is gegeven (op een schaal van 1 - 30: probatus: 18 - 19,99; bene probatus: 20 - 22,99; cum laude: 23 - 25,99; magna cum laude: 26 - 28,99; summa cum laude: 29 - 30). Een lager cijfer houdt in dat herexamen moet worden afgelegd. Bij geconstateerde fraude tijdens het schriftelijk examen, wordt het examen nietig verklaard en de student wordt in principe uitgesloten van de rest van de betreffende examenperiode. De cijfers worden zo spoedig mogelijk en tenminste één dag voor de docentenvergadering aan het secretariaat doorgegeven. De cijfers worden bekend gemaakt, nadat zij in de docentenvergadering zijn besproken. Herexamens worden afgelegd in overleg met de docent. Herexamens over colleges van het eerste semester, moeten ruimschoots voor het einde van het studiejaar worden afgelegd (zie de einddatum in het jaarprogramma). Herexamens over het tweede semester worden in juli of september afgelegd (zie de einddata in het jaarprogramma). In sommige gevallen kan door de docent een verlengd examen worden toegestaan, dat wil zeggen dat de kandidaat op korte termijn en in ieder geval voor het einde van de examenperiode, kans krijgt blijk te geven de stof alsnog voldoende te beheersen. Als blijkt dat de student alleen een bepaald gedeelte van de stof niet goed beheerst, kan de docent besluiten tot een partieel herexamen. Indien alle examens zijn gehaald, gaat de student over naar een volgend jaar. Als niet meer dan drie herexamens moeten worden gedaan, gaat hij voorwaardelijk over. De herexamens moeten in september en oktober worden afgelegd; wanneer de herexamens niet voor de kerstvakantie zijn afgelegd, wordt de student niet tot de examenperiode na het eerste semester toegelaten. De studieprefect kan in overleg met de rector om goede redenen in individuele gevallen hiervan afwijken. Ieder jaar maken de studenten een werkstuk. In het eerste jaar is dit werkstuk de samenvatting (ongeveer vijf bladzijden) van een boek over een thema van de spiritualiteit; thema en werkstuk worden afgesproken met de spirituaal. Dit werkstuk wordt ingeleverd bij de studieprefect. In het tweede
84
jaar dient de student een wijsgerig werk van een belangrijke filosoof of een theologisch werk van een kerkleraar of een document van het Leergezag van de Kerk grondig te bestuderen en aan de hand van de door de begeleidende docent opgestelde vragen een werkstuk te schrijven. In het derde jaar schrijft de student een filosofische werkstuk en in het vierde jaar een theologische werkstuk. In deze twee jaren kan het werkstuk een vergelijkende studie zijn tussen verschillende boeken of artikelen waarbij de opvattingen van de student bij de verwerking aan de orde zullen komen, of een verhandeling over een bepaald onderwerp of thema. De werkstukken omvatten tien tot twintig bladzijden. In de laatste jaren (eerste begin kan gemaakt worden in jaar IV) wordt een scriptie geschreven, een uitgebreider verhandeling op het vakgebied van de theologie in de ruimste zin, of een eindwerkstuk over een onderwerp uit de filosofie of de theologie (inclusief de pastoraal). De scripties moeten zes weken voor het Baccalaureatsexamen ingeleverd worden. In het jaarprogramma wordt voorts de datum aangegeven waarop werkstukken moeten zijn ingeleverd. De werkstukken moeten gebundeld ingeleverd worden met een ingevuld tentamenbriefje voor de docent en aan de studieprefect wordt een digitale versie toegezonden. Met alle vragen rond de studie kan men zich wenden tot de studieprefect. De contacten met de docenten op studiegebied en studiebegeleiding van de studenten lopen via de studieprefect.
85
12. PROGRAMMA VOORTGEZETTE VORMING Maandag 7 oktober 2013 11.10-12.45: Z.H. Exc. Mgr. J.G.M. VAN BURGSTEDEN SSS., Oecumene en het Directorium voor de Oecumene als basis voor het onderlinge gesprek. 14.30-16.00: dr. M. BROESTERHUIZEN, Pastoraat voor doven. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis en verlening van de admissio. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 4 november 2013 11.10-12.45: Dr. J.M. TERCERO SIMÓN en drs. L. GEORGES, Pastorale begeleiding van terminale patiënten en stervenden. 14.30-16.00: Drs. F. GEELS, Pastorale begeleiding van terminale patiënten en stervenden. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop 17.30 uur: Vespers en heilige Mis, aanstelling acoliet, geloofsbelijdenis en afleggen van de eed van trouw. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 2 december 2013 11.10-12.45: Prof. dr. A.H.M. VAN IERSEL, De opdracht van de overheid in het perspectief van de katholieke sociale leer. 14.30-16.00: Mgr. A.J.J. WOOLDERINK, Het belang van de liturgische zang voor de parochiegemeenschap. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis, waaronder het verlenen van de admissio. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 6 januari 2014 11.10-12.45: Ir. E.F.T.M. DIJKEMA, De Focolare beweging Nederland. 14.30-16.00: Mgr. mr. dr. C.G.E. VAN DER PLOEG, Het Opus Dei in Nederland. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop.
86
Maandag 3 februari 2014 11.10-12.45: Drs. F. GEELS, Intervisie. 14.30-16.00: Kapelaan J.C. SCHOUTEN, Homofilie en pastoraat voor de homofiele gelovige. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis, waaronder de aanstelling tot lector. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 3 maart 2014 11.10-12.45: Prof. Drs. R.C.W. VAN DER VOORT, Leiderschap en Sint Benedictus. 14.30-16.00: Drs. A. VAN DEN AKKER SJ., Heiligen, heiligenverering en hun betekenis voor catechese en vorming. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 7 april 2014 11.10-12.45: Dr. P. VAN HOOF en drs. J. VAN HOOF- BORST, Een handzame cursus bij de parochiële voorbereiding op het huwelijk. 14.30-16.00: Pastoor J.E.M. VAN DER MEE, Huwelijksvoorbereiding in de pastorale praktijk. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis, waaronder de aanstelling tot acoliet. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 5 mei 2014 11.10-12.45: Pastoor F. GEELS, Intervisie. 14.30-16.00: Z.H. Exc. Mgr. drs. H.W. WOORTS, Voorstellingen van Maria vanaf de oudchristelijke tijd. 16.00 uur: Gesprek met de Bisschop. 17.30 uur: Vespers en heilige Mis. Aansluitend: Buffetmaaltijd. Maandag 2 juni 2014 Bedevaart naar Haarlem.
87
13. WILLIBRORDLEZINGEN Maandag 7 oktober 2013 16.00 uur: Z.H. Exc. Mgr. dr. G.J.N. DE KORTE, Gezonden om mensen voor Christus te winnen. Maandag 4 november 2013 16.00 uur: Prof. drs. R.C.W. VAN DER VOORT, Leiderschap en Sint Benedictus. Maandag 2 december 2013 16.00 uur: Prof. dr. G. VAN WISSEN, De discussie in Frankrijk rond 'le marriage pour tous'. Maandag 3 februari 2014: St. Thomaslezing 16.00 uur: Dr. J.I.M.X. VIJGEN, Sint-Thomas en de oecumene of Waarom verstonden Cajetanus en Luther elkaar niet? Maandag 3 maart 2014 16.00 uur: Z.H. Exc. Mgr. dr. J.H.J. VAN DEN HENDE, Geloof in Christus en de werken van liefde. Maandag 7 april 2014 16.00 uur: Prof. dr. A.L.H.M. VAN WIERINGEN, Maaltijd in Bijbel en Liturgie. Maandag 5 mei 2014 16.00 uur: Mv. dr. M. GULDENMOND-KRIJTENBERG, De actuele betekenis van Schumans kijk op de Europese eenwording.
88
14. VOLLEDIG JAARPROGRAMMA (Onder voorbehoud van wijzigingen. De gemeenschapsweekeinden worden nog gepland. Verschillende activiteiten van het Groot Seminarie Redemptoris Mater zullen nog worden gepland). Afkortingen: B C CSLK D G H MO R U V W
Instituut Sint-Bonifatius catechisten Cetrum sociale leer van de Kerk diakens seminaristen bisdom Groningen-Leeuwarden seminaristen bisdom Haarlem-Amsterdam Militair Ordinariaat seminaristen bisdom Rotterdam seminaristen aartsbisdom Utrecht vorming en toerusting Instituut Sint-Willibrord 2013
Wo. 7-8 Zo. 11-8 Di. 13-8 Vr. 16-8 Wo.14-8 Zo. 18-8 Zo. 25-8 Vr. 30-8 Za. 31-8 Zo. 1-9 Wo. 4-9 Di. 10-9
Begin retraite (J. Smith) (B) Einde retraite (J. Smith) (B) Begin kinderkamp (W) Einde kinderkamp (W) Begin retraite (G. Wilkens) (B) Einde retraite (G. Wilkens) (B) Ariënsherdenking Maarssen (U) Start studiejaar MO Collegedag Collegedag major/minor (B) Sociale leer van de kerk (V) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) Begin introductiedagen (W) Einde introductiedagen (W) Begin retraite (W) Einde retraite (W) Begin bedevaart (W)
89
Do. 12-9 Za. 14-9 Ma. 16-9 Vr. 20-9 Za. 21-9 Do. 26-9 Vr. 27-9 Za. 28-9 Do. 3-10 Za. 5-10 Zo. Ma. Ma. Do. Vr.
6-10 7-10 7-10 10-10 11-10
Za. 12-10 Vr. 18-10 Za. 19-10 Wo. 23-10 Do. 24-10 Vr. 25-10 Za. 26-10 Wo. 30-10 Vr. 1-11 Za. 2-11 Ma. 4-11
Einde bedevaart (W) Collegedag major/minor (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Sociale leer van de kerk (V) Begin colleges (W) CSLK studiemiddag Bezinningsdag (J. Smith) (B) 1ste inleverdatum werkstukken, (W) Laatste dag inleveren jaarverslag stage (W) MO Collegedag Impulsdag Catechismus van de Katholieke Kerk (B) 2de inleverdatum werkstukken, scriptie of eindwerkstuk (W) Collegedag major/minor (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) Willibrordlezing (W) Aanstellingen (G) Baccalaureaatsexamen (W+B) Collegevrij (W) 18.00-21.15 uur: Toeleiding Bisdom Groningen-Leeuwarden (G) Stille dag (W) Na de colleges begin herfstvakantie t/m wo. 23-10 (W) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) Collegedag major (B) Collegedag major (B) Begin colleges na herfstvakantie (W) Collegedag major (B) MO Collegedag CSLK studiedag 3de inleverdatum werkstukken (W) Allerheiligen; collegevrij (W) Allerzielen Collegedag major/minor (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Willibrordlezing (W) Geloofsbelijdenis en eed van trouw (W+B) MO Aanstelling acoliet
90
Do. 7-11 Za. 9-11 Zo. 10-11 Ma. 11-11 Za. 16-11 Vr. 22-11 Za. 23-11 Wo. 27-11 Za. 30-11 Zo. 1-12 Ma. 2-12 Vr. 6-12 Vr. 13-12 Za. 14-12 Zo. 15-12 Vr. 20-12
St. Willibrord; Diës, collegevrij (W) Bisdomdag Utrecht (U) Collegedag major (B) Training jongerenpastoraat en na-vormsel (V) Toerusting voor vormsel begeleiders (V) Stille dag (W) Symposium (W) Diakenwijding (W+B) Diakenwijding (U) MO Collegedag Collegedag major/minor (B) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) 4de inleverdatum werkstukken, scriptie of eindwerkstuk (W) Bezinningsdag (J. Smith) (B) 10.30-16.00 uur: Toeleiding Bisdom Groningen-Leeuwarden (G) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) Willibrordlezing (W) Admissio (W+B) Laatste dag inleveren werkplan en logboek bij de stagecoördinator (W) MO Collegedag Collegedag major/minor (B) Sociale leer van de kerk (V) Training jongerenpastoraat en na-vormsel (V) Stille dag (W) Na middaggebed begin kerstvakantie t/m wo. 1-1 (W) 2014
Do. 2-1 Za. 4-1 Wo. 8-1 Vr. 24-1 Za. 25-1 Di. 28-1
Stille dag januari zelf plannen (W) Begin studie- en examenperiode (W) Collegedag major/minor (B) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) Begin examenperiode (W) Na laatste examen vrij (t/m di. 28-1) Collegedag major/minor (B) Cursus 10. Buitengewoon bedienaar van de H. Communie (V) 10.30 uur: Docentenvergadering (W) 14.00 uur: Docentenvergadering (B)
91
Wo. 29-1 Do. 30-1 Vr. 31-1 Ma. 3-2 Di. 4-2 Wo. 5-2 Do. 6-2 Vr. 7-2 Za. 8-2 Za. 15-2
Wo. 19-2 Za. 22-2 Za. 22-2 Zo. 23-2 Za. 1-3
Ma. 3-3 Wo. 5-3 Vr. 7-3 Za. 8-3 Za. 15-3
Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Inhaalcolleges (W) Willibrordlezing (W) Aanstelling lector (W) BHV cursusdag Collegedag major (B) Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Collegedag major (B) Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Collegedag major (B) Blokcolleges in Nieuwe Niedorp (W) Stille dag (W) Collegedag major/minor (B) 14.00-16.00 uur: Cursus 10. Buitengewoon bedienaar van de H. Communie (V) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Sociale leer van de kerk (V) Ontmoeting priesterstudenten Nederland Vronesteyn (R) 5de inleverdatum werkstukken (laatste inleverdatum Jaar I-II) 14.00-16.00 uur: Cursus 8. De liturgische dienst van de van de lector (V) Oriëntatieweekend (W) Oriëntatieweekend (W) Collegedag major (B) Training jongerenpastoraat en na-vormsel (V) 14.00-16.00 uur: Cursus 10. Buitengewoon bedienaar van de H. Communie (V) Willibrordlezing (W) Aswoensdag 18.00-21.15 uur: Toeleiding Bisdom Groningen-Leeuwarden (G) Stille dag (W) Recollectie Veertigdagentijd (U) Collegedag major/minor (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Sociale leer van de kerk (V) Hedendaagse stromingen en denkrichtingen (V) 14.00-16.00 uur:
92
Wo. 19-3 Za. 22-3 Zo. 23-3 Di. 25-3 Wo. 26-3 Za. 5-4
Ma. 7-4 Wo. 9-4 Do. 10-4 Vr. 11-4 Wo. 16-4 Do. 17-4 Vr. 18-4 Za. 19-4 Zo. 20-4 Za. 26-4 Za. 3-5
Ma. 5-5 Za. 10-5 Zo. 11-5 Vr. 16-5 Za. 17-5
Cursus 8. De liturgische dienst van de lector (V) Heilige Jozef; collegevrij (W) Bezinningsdag (J. Smith) (B) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) Stille dag (W) Maria Boodschap; collegevrij (W) Laatste inleverdatum werkstukken: jaar III-IV (W) Collegedag major/minor (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) 14.00-16.00 uur: Cursus 8. De liturgische dienst van de lector (V) Willibrordlezing (W) Aanstelling acoliet (B+W) Collegedag major (B) Collegedag major (B) Collegedag major (B) s’Avonds Chrismamis (W) Chrismamis Apeldoorn (U) Witte Donderdag Begin meeleefdagen (W) Witte Donderdagplechtigheid (R) Goede Vrijdag Stille dag (W+B) Stille Zaterdag Pasen Na de Eucharistieviering paasvakantie t/m zo. 4-5 (W) Einde meeleefdagen (W) Koningsdag Collegedag major/minor (B) Aanstelling lector (B) Verdieping van het Katholieke geloof (V) Sociale leer van de kerk (V) Bevrijdingsdag Willibrordlezing (W) Gebedsdag(en) Gebedskring (U) Tiltenberg Gebedsdag Roepingenzondag (getuigenis studenten) (W+U) 18.00-21.15 uur: Toeleiding Bisdom Groningen-Leeuwarden (G) Collegedag major (B)
93
Zo. 18-5 Za. 24-5 Wo. 28-5 Do. Vr. Za. Ma. Vr. Zo. Za. Za.
29-5 30-5 31-5 2-6 6-6 8-6 14-6 21-6
Zo. 22-6 Vr. 27-6 Za. 28-6 Za. 5-7 Ma. 7-7
Open dag Bonifatius Stille dag (W) Collegedag major/minor (B) Laatste collegedag (W) Stille dag juni zelf plannen Hemelvaart Begin studie- en examenperiode (W) Bezinningsdag (J. Smith) (B) Willibrordlezing (W) Begin examenperiode (W) Pinksteren Priesterwijding Collegedag major/minor (B) Sociale leer van de kerk (V) Bezinningsdag (G. Wilkens) (B) 10.30 uur: Docentenvergadering (W) 14.00 uur: Docentenvergadering (B) Afsluiting studiejaar (W) Collegedag major/minor (B) Ariënsweek (t/m vr. 11-7) (U)
94
15. INLEIDERS VOORTGEZETTE VORMING EN WILLIBRORDLEZINGEN Drs. A. van den Akker sj. Westplantsoen 73, 2613 GK Delft Tel: 015-2141363; e-mail:
[email protected]. Dr. M. Broesterhuizen p/a Bisdom ‘s-Hertogenbosch Postbus 1070, 5200 BC ‘s-Hertogenbosch Tel: 073 – 6125488 (alleen maandag en dinsdag); e-mail:
[email protected].. Z.H. Exc. Mgr. J.G.M. van Burgsteden sss. N.Z.Voorburgwal 373, 1012 RM Amsterdam Tel: 020-6266817: e-mail:
[email protected] . Ir. E.F.T.M. Dijkema Abdijlaan 14, 5253 VP Nieuwkuyk E-mail:
[email protected]. Drs. F.P.H.M. Geels Dammersboog 46, 1991 SK Velserbroek Tel: 023-5321796; e-mail:
[email protected]. Lic. L.D. Georges Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp Tel: 0226-413477 of 06-46416367; e-mail:
[email protected]. Mv. dr. M. Guldenmond- Krijtenberg Pr. Mariannelaan 97, 2275 BC Voorburg E-mail:
[email protected]. Z.H. Exc. Mgr. Dr. J.H.J. van den Hende Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam Tel: 010-2815171; e-mail:
[email protected]. Dr. P van Hoof en drs. J. van Hoof- Borst Altenaarhof 8, 5709 LX Helmond E-mail:
[email protected].
95
Prof. dr. A.J.M. van Iersel Soeverein 32, 3817 HT Amersfoort Tel: 033-4652088. Z.H. Exc. Mgr. Dr. G.J.N. de Korte Ubbo Emmiussingel 79, 9711 BG Groningen Tel: 050-4065888; e-mail:
[email protected]. Pastoor J.E.M. van der Mee Grote Haven 10, 2851 BM Haastrecht Tel: 018-2501339 of 06-51577384; e-mail:
[email protected]. Mgr. mr. dr. C.G.E. van der Ploeg Jan Luykenstraat 52, 1071 CS Amsterdam Tel: 020-6732250; e-mail:
[email protected]. Kapelaan J.C. Schouten Rijkstraatweg 83, 1396 JG Baambrugge Tel: 0294-291634. Dr. J.M. Tercero Simón Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp Tel: 0226-413477 of 06-46602419; e-mail:
[email protected]. Prof. Drs. R.C.W. van der Voort Jagtlustlaan 15, 2082 HS Santpoort-Zuid Tel: 06-1180183; e-mail:
[email protected]. Dr. J.I.M.X. Vijgen Metsteren 125, B-3800 Sint Truiden, België Tel: 0252-345345; e-mail:
[email protected]. Prof. dr. G. van Wissen Merel 5, 1722 DE Zuid- Scharwoude E-mail:
[email protected]. Prof. Dr. A.L.H.M. van Wieringen Vogelenzang 6-5, 3911 AR Rhenen Tel: -20-6841429; e-mail:
[email protected].
96
Mgr. A.J.J. Woolderink Wierdensestraat 20, 7607 GH Almelo Tel: 0546-824491; e-mail:
[email protected]. Z.H. Exc. Mgr. drs. H.W. Woorts Amersfoortseweg 48, 3951 LC Maarn Tel: 0343-441545; e-mail:
[email protected].
97
16. STAF EN DOCENTEN Drs. S.F.J. van Aken: Theologie van het lichaam (1e sem.). tel. 072-5726692; e-mail:
[email protected]. Mw. drs. E.M.H. van Aken-de Graaf: Theologie van het lichaam (1e sem.). tel. 072-5726692; e-mail:
[email protected]. Lic. J. D. Albeza Asencio: (gastdocent) De Targoems - Aramese vertalingen van de Bijbel (blokcollege). Adres: Fürstenwall 200, 40215 Düsseldorf, Duitsland; tel. 0049-15259094505; e-mail:
[email protected]. Dr. S.H.M. Baars: stage-coördinator. Adres: De Voorweid 39, 1566 XK Assendelft; tel. 06-13759279; 023-5342397; e-mail:
[email protected]. Dr. J.H.A. van Banning SJ: Patrologie (1e en 2e sem.). Adres: Houtlaan 4, 6525 XZ Nijmegen; tel. 024-3838485; e-mail:
[email protected]. Drs. G.H.B. Bruggink: rector van het Groot Seminarie van het Bisdom Haarlem-Amsterdam. Adres: Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang, tel. 0252-345 331; e-mail:
[email protected]. Drs. F.J. Bunschoten: Liturgische praktijk (1e en 2e sem.). Adres: Dorpsstraat 570, 1566 AZ Assendelft; tel. 075-6874385; 06-41168657; e-mail:
[email protected]. Mgr. Dr. S.F. Van Calster: Speciale pastoraaltheologie (2e sem.). Adres: O.L. Vrouweplein 3, 6245 JN Eijsden; tel: 043-4091301; 06-20023104; e-mail:
[email protected]. Mw. lic. E. Capozi: Italiaans en Latijn I (1e en 2e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; fax 0226-413476.
98
Dr. J. van Dorp: Hebreeuws II (1e en 2e sem.). Adres: Deckerstraat 6, 2023 DR Haarlem; tel. 023-5146156 (werk); 023-5267759 (privé); e-mail:
[email protected]. Prof. dr. L. J. Elders SVD: Metafysiek (1e sem.), Natuurlijke godsleer (2e sem.). Adres: Heijendahllaan 82, 6464 EP Kerkrade; tel. 045-5466809; e-mail:
[email protected];
[email protected]. Z.H.Em. Kardinaal dr. W.J. Eijk: Medische ethiek (1e en 2e sem.). Postadres: Postbus 14019, 3508 SB Utrecht; tel. 030-2338030; fax: 030-2321837. Drs. F.P.H.M. Geels: Pastoraal gesprek I-II (1e en 2e sem.). Adres: Dammersboog 46, 1991 SK Velserbroek; tel. 023-5321796 (privé); 023–5112678 (werk). e-mail:
[email protected];
[email protected]. Lic. L.D. Georges: rector van het Groot Seminarie Redemptoris Mater. Het celibaat van de priester (1e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; 06-46416367; e-mail:
[email protected]. Dr. R.G.M. Gouw: Synoptische evangelies (1e en 2e sem.). Adres: Hoflaan 121, 3062 JE Rotterdam; tel. 010-4123690; (b.g.g. 010-2120229); e-mail:
[email protected]. Z.H.E. Mgr. dr. J.W.M. Hendriks: Canoniek recht: pastorale cursus (1e sem.), Vaticanum II en recente kerkelijke documenten II (2e sem.). Adres: Nieuwe Gracht 80, 2011 NJ Haarlem; tel. 06-51164341; e-mail:
[email protected]. Dr. A.J.T. van den Hout: Latijn I (1e en 2e sem.), Grieks I (1e en 2e sem.) en Christologie (1e en 2e sem.). Adres: Bekslaan 9, 2114 CB Vogelenzang; tel./fax 023-5841906; 06-49882503; e-mail:
[email protected].
99
Mw. M. van Kleef: Vergadertechniek: doelmatig vergaderen (1e en 2e sem.). Adres: Dorpsstraat 493, 1566 BK Assendelft; tel. 075-6871842; e-mail:
[email protected]. Lic. F.H.M. Kok: (gastdocent) Het liturgisch jaar (1e en 2e sem.). Postadres: c/o Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang; e-mail::
[email protected] Mw. G. Kuby: (gastdocent) Gender-ideologie (blokcollege). Adres: Gänsbach 24, D-83253 Rimsting, Duitsland; tel. 0049 8051 9633780; fax 0049 8051 9633781; e-mail:
[email protected]. Mw. drs. C.C.M. Luiten: Pedagogie (1e en 2e sem.). Adres: Wilhelminastraat 12, 2665 CT Bleiswijk; tel. 010-5214671; fax 010-2972558; e-mail:
[email protected]. Lic. S.G.R. Marcantognini: Doopsel en Vormsel (1e en 2e sem.); Inleiding tot de liturgie (2e sem.); Adres: Prinses Christinalaan, 153, 1421 BJ Uithoorn; tel. 06-26120340; e-mail:
[email protected]. Drs. J.G Paimpillil: Boete en Verzoening (1e en 2e sem.); Ziekenzalving (2e sem.). Adres: p/a Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang; tel. 06-50813862; e-mail:
[email protected]. Drs. W.L.P.M. Peeters: Latijn II (1e en 2e sem.). Adres: Buijs Ballotweg 29, 5223 GH 's-Hertogenbosch; tel. 023-5112660; 073-6220004; 06-21278385; e-mail:
[email protected]. Dr. B.J. Putter: staflid. Etiquette (1e sem.); Catechismus van de katholieke Kerk (1e en 2e sem.); Inleiding Priesterlijke spiritualiteit (1e en 2e sem.). Adres: Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang; tel. 0252-345332; 06-12833348; e-mail:
[email protected].
100
Drs. V.Ch. Ravensloot: Algemene inleiding in de filosofie (1e sem.); Kenleer (2e sem.). Adres: Juffermansstraat 78, 2341 JL Oegstgeest; tel. 071-5170795; e-mail:
[email protected]. A.M. Stolwijk: Muzikale vorming en liturgische zang II (1e en 2e sem.) en Muziekrepertoire (1e en 2e sem.). Adres: Radboudstraat 27, 2025 BJ Haarlem; tel. 023-5393710 (privé); 023-5112686 (werk); fax 023-5112629; e-mail:
[email protected]. Dr. J.M. Tercero Simón: studieprefect. Methodologie II (1e sem.) ; Fundamentele moraaltheologie (1e en 2e sem.). Adres: Groot Seminarie Redemptoris Mater, Paadje 22, 1733 NE Nieuwe Niedorp; tel. 0226-413477; 06-46602419; e-mail:
[email protected]. Dr. J.H.P. Verburgt: Geschiedenis van de moderne filosofie (1e sem.); Aristoteles’ Ethica Nicomachea (2e sem.). Adres: Iepenweg 18-E, 1091 JM Amsterdam; tel. 020-6652784; 020-598691; 06-27422586; e-mail:
[email protected]. Dr. J.I.M.X. Vijgen: Algemene Ethiek (1e sem.); Werkcollege filosofie: tekstanalyse, moderne en hedendaagse filosofie (1e en 2e sem.); Geschiedenis van de hedendaagse filosofie (2e sem.). Adres: Metsteren 125, B-3800 Sint Truiden; België; tel. 0252-345345; e-mail:
[email protected]. Dr. C.T.M. van Vliet: Invloedrijke theologen uit de twintigste eeuw (1e sem.); Werkcollege Kerkleraren (2e sem.). Adres: Charlotteplaats 18, 2713 BB Zoetermeer; tel. 079-360.48.58; e-mail:
[email protected]. Dr. M.A.L. Wagemaker: Methodologie II (1e sem.). Adres: Grote Krocht 43, 2042 LV Zandvoort; tel. 06-15012172; e-mail:
[email protected].
101
Drs. J.D.J.T. Wienen: Didactiek (1e en 2e sem.). Adres: Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang; tel. 0252-345345; e-mail:
[email protected]. Prof. dr. A.L.H.M. van Wieringen: Profeten (1e en 2e sem.). Adres: Vogelenzang 6-5, 3911 AR Rhenen; tel. 0134663819; e-mail:
[email protected]. Prof. dr. G.J.M. van Wissen: Sociale leer van de kerk (2e sem.). Adres: Merel 5, 1722 DE Zuid-Scharwoude; tel. 0226-316271; e-mail:
[email protected]
102
INHOUDSOPGAVE DECREET
3
ADRES, TELEFOON, FAX EN E-MAIL LEIDING, STAF EN GEBEDSKRING
4 5
1. ALGEMENE INFORMATIE
6
Kerkelijke documenten over de vorming van priesters
7
2. JAARPROGRAMMA
9
Willibrorddagen Vorming pastoraal jaar en jonge priesters 3. HET STUDIEPROGRAMMA
15 15 16
Filosofie Theologie Overzicht van de studieopbouw Scriptie Baccalaureaatsexamen De stages Eerste jaar Tweede jaar Derde jaar Vierde jaar Vijfde jaar Zesde jaar Aanvullende vakken filosofie en overige vakken Aanvullende vakken theologie Werkcolleges filosofie en theologie 4. PROGRAMMA VOOR JAAR I-II Toelichting bij het programma
16 16 17 17 18 19 20 20 21 21 22 22 23 24 25 26 27
5. PROGRAMMA VOOR JAAR III-IV Toelichting bij het programma
40 41
6. PROGRAMMA VOOR JAAR V-VI Toelichting bij het programma
59 60
7. FACULTATIEVE CURSUSSEN 8. ROOSTERS Rooster jaar I-II (1e semester)
69 69 70
103
Rooster jaar I-II (2e semester)
71
Rooster jaar III-IV (1e semester) Rooster jaar III-IV (2e semester)
72 73
Rooster jaar V-VI (1e semester)
74
Rooster jaar V-VI (2e semester)
75
Speciale roosters
76
Lokaal waar het college plaatsvindt
78
9. DATA EXAMENS Januari Juni
79 79 80
10. WERKSTUKKEN: STREEFDATA EN ONTMOETINGEN
81
11. STUDIEREGELING EN EXAMENS
82
12. PROGRAMMA VOORTGEZETTE VORMING 13. WILLIBRORDLEZINGEN 14. VOLLEDIG JAARPROGRAMMA
85 87 88
15. INLEIDERS VOORTGEZETTE VORMING EN WILLIBRORDLEZINGEN
94
16. STAF EN DOCENTEN
97