Bijlagen. Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs

Bijlagen

Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs

M.A.J. Wekking Tilburg, december 2006

Inhoudsopgave Bijlage 1: Gespreksscript in supermarkt ................................................................................................. 3 Bijlage 2: Observaties gedurende werving ............................................................................................. 4 Bijlage 3: Gespreksscript interview......................................................................................................... 5 Bijlage 4: Leidraad voor het interview..................................................................................................... 6 Bijlage 5: Lijst van gebruikte producten .................................................................................................. 8 Bijlage 6: Lijst van respondenten............................................................................................................ 9 Bijlage 7: Voorbeelden uitgewerkte interviews ..................................................................................... 10 Voorbeeld 1: interview nr. 9.............................................................................................................. 10 Voorbeeld 2: interview nr. 10............................................................................................................ 18 Bijlage 8: Voorbeeldfoto’s Natural Grouping......................................................................................... 25 Bijlage 9: Productassociaties................................................................................................................ 26 Bijlage 10: Splitsingsoverzichten .......................................................................................................... 27 Bijlage 11: Similarity matrices............................................................................................................... 45 Pre- family ........................................................................................................................................ 45 Family............................................................................................................................................... 46 Empty- nested .................................................................................................................................. 47 Totaal ............................................................................................................................................... 48 Bijlage 12: Tweedimensionale weergave MDS..................................................................................... 49 Bijlage 13: Gecodeerde antwoorden..................................................................................................... 50 Bijlage 14: Indelingen spijsbeleg .......................................................................................................... 66 Omschrijvingen spijsbeleggroep....................................................................................................... 66 Producten in spijsbeleggroep ........................................................................................................... 66

2

Bijlage 1: Gespreksscript in supermarkt Goedemorgen/-middag, mag ik u iets vragen?

(Mijn naam is Marina Wekking en) Ik ben student Bedrijfseconomie aan de Universiteit van Tilburg. Momenteel ben ik bezig met mijn afstudeeronderzoek en ik ben op zoek naar een aantal geschikte personen die het leuk zouden vinden om hiervoor geïnterviewd te worden. Zou u daar aan mee willen werken? Het interview zal ongeveer een klein uurtje in beslag nemen en dat kan gewoon bij u thuis. (Het zal een open gesprek zijn over levensmiddelen en ook voor u is dit onderzoek leuk om te doen. Het is een onafhankelijk onderzoek en uw reacties zullen anoniem worden verwerkt.)

Selectiecriteria vragen: Graag zou ik u nog wat korte vragen stellen, om te kijken of u inderdaad ook geschikt bent voor dit onderzoek. - Mag ik u vragen hoe oud u bent? (Tussen de 25 & 35/ 30 & 45/ 45+) - Heeft u kinderen, die nog thuis wonen? (Nee/ Ja/ Nee) - Eet u en/of uw gezin regelmatig verschillende soorten zoet beleg op brood? (Ja) - Eet u en/of uw gezin wel eens ander zoetwaren, zoals drop, chocolade etc.? (Afleidingsvraag) - Eet u en/of uw gezin wel eens vaker spijs (zelfgemaakt of gekocht) in bijvoorbeeld amandelbroodjes, stollen, banketletters of gevuld speculaas? (Ja)

Afspraak maken -

Welke dag van de week/ welk tijdstip komt u het beste uit?

Afgesproken datum/tijd en eigen gegevens op papier meegeven.

Gegevens noteren -

Op welk adres mag ik dan zijn?

-

U bent niet verplicht het te geven, maar als u wilt zou ik graag een telefoonnummer noteren, waarop ik u eventueel kan bereiken.

Prima, bedankt zover en tot dan! 3

Bijlage 2: Observaties gedurende werving Woensdag 30 augustus van 09.30 uur tot 13.00 uur: AH Hagelslag in de bonus deze week en inderdaad veel gekocht. Hagelslag snel en met meer tegelijk gekozen (zie hiervoor?). Jam langer keuzeproces. Vooral hagelslag gekocht. Bij vraag naar spijs vaak in antwoord feestdagen genoemd en verder niet vaak in huis. Ouderen nemen vaak jam. Veel mensen soort-/ merkbewust bij hun keuze. Donderdag 31 augustus van 19.30 uur tot 21.30 uur: Veel meer mannen (alleen). Weinig 'jongeren', ook in deze groep juist veel mannen aanwezig. Jongeren moeilijk te vinden groep; tijd en huis zijn 'heilig'. Jongeren eten weinig spijs of hebben echte afkeer ervan. Jongeren eten ook minder vaak zoet beleg. Ondanks avondpubliek toch af en toe (veel) zoet beleg verkoop. Dinsdag 5 september van 15.00 uur tot 17.30 uur: Deze week appelstroop in bonus, maar geen zichtbaar hogere verkoop. AH Chocoladepasta in bonus en die wel meer verkocht/gekozen. Deze dag/dit tijdstip meest gemengde publiek. Vandaag al zoveelste 'jongere' die echt afkeer heeft van spijs en daarom 'afvalt'. Men (in dit geval een kind) kan allergisch voor spijs zijn (anafylaxie), daarom niet in huis. Mannen (alleenstaand/ jong) kopen relatief meer zoet broodbeleg Zaterdag 16 september van 14.30 uur tot 16.30 uur: Deze week Okinoko pasta en Light Jam van Hero in bonus, soms gericht die gekozen. Veel drukker en erg gemengd publiek. Minder mensen alleen, veel in koppels of hele gezin. Lentehagel van De Ruijter stond in het schap??? Niet verkocht geloof ik Kinderen betrokken in keuze en duidelijke stem bij keuze. Fred en Ed staan op kinderhoogte en dat werkt af en toe zeker. Jongeren wederom echt moeilijk te vinden, mede vanwege spijsafkeer. Zoet beleg wordt óf heel bewust/snel gekozen of men neemt juist behoorlijk veel tijd.

4

Bijlage 3: Gespreksscript interview 1. Goedemorgen/-middag, allereerst bedankt dat ik bij u langs mag komen en dat u tijd voor mij heeft vrijgemaakt. (Mag ik trouwens je zeggen?) 2. Ik zal u even heel kort uitleggen hoe dit interview zal verlopen. Het gesprek zal heel vrij zijn en het gaat mij vooral om uw eigen mening en ideeën. Er zijn geen goede of foute antwoorden of dingen die ik graag wil horen. Tijdens het interview zal ik korte notities maken en ons gesprek zal ik opnemen. Heeft u daar geen bezwaar tegen? Mocht er gedurende het interview iets onduidelijk zijn, kunt u dat gewoon meteen vragen. Is op dit moment alles geheel duidelijk? Zou u zich allereerst even kort kunnen voorstellen?…... 3. Dan zou ik het nu graag met u willen hebben over zoet broodbeleg.……… 4. Ik heb hier allerlei producten. Dit is slechts een selectie uit de vele soorten en ik wil u daarom ook vragen niet op merken en/of smaken te letten, maar op het soort in het algemeen (evt. voorbeeld). Zijn er bepaalde producten waar u iets bijzonders (herinneringen/ ervaringen) mee heeft? Wilt u alle producten in twee groepen verdelen. De groepen hoeven niet even groot te zijn en u mag zelf bepalen waarop u ze indeelt….. 5. We hebben het nu gehad over zoet broodbeleg. Dan wil ik het nu even hebben over iets anders, namelijk spijs............ 6. Zou u zich voor kunnen stellen dat spijs, ook los als broodbeleg te koop is, in welke vorm dan ook? Wat zou eventueel aangepast moeten worden?........ 7. Dankzij uw antwoorden ben ik heel wat informatie rijker geworden en hebben we nu min of meer alles aan bod laten komen, tenzij u zelf nog iets wilt toevoegen? Als laatste wil ik u graag vragen of ik mag fotograferen hoe u uw beleg bewaart? Ik hoop dat ik u eventueel mag bellen, mocht ik bij het verwerken van uw antwoorden nog vragen hebben? 8. Als beloning voor uw deelname aan dit onderzoek heb ik hier een toepasselijk aardigheidje. Nogmaals hartelijk bedankt, nog een fijne dag/avond en tot ziens.

5

Bijlage 4: Leidraad voor het interview 1. 1 min. Groeten, gesprek openen, kort koetjes en kalfjes (evt. toestemming vragen tutoyeren) 2. 5 min. Introductie en toestemming vragen voor opnemen interview

Kernvragen:

Wat is uw leeftijd? (Als leeftijd al genoteerd even bevestigen) Woont u samen?/ Hoeveel kinderen heeft u en hoe oud zijn die? Wat doet u?/ Wat is uw beroep/ hoogst genoten opleiding?

3. 10 min. Referentiekader Zoet broodbeleg

Kernvragen:

Waar denkt u zoal aan bij zoet broodbeleg, wat komt er in u op (eerste 3 woorden)? (naast bv. soorten, wat voor andere dingen kunt u erover zeggen?) Welke soorten eet u en/of uw gezin wel eens, in welke mate en waarom? Wanneer komt het zoete beleg op tafel (ontbijt/ lunch/ overig)? Hoe? Wie kiest het zoete broodbeleg bij u thuis (gebruik/ aankoop)? Wat is het belangrijkst? In welke mate wordt er rekening gehouden met alle gezinsleden? Wat kunt u me nog meer vertellen over de rest van het gezin?

4. 20 min. Producten op tafel verspreiden. Iets bijzonders met enkele? Uitleg geven en in laten delen. Na elke indeling inhaken op reden en doorvragen aan de hand van de thema’s

Kernvragen:

Wat is het verschil tussen de twee groepen?/ Hoe bent u tot deze indeling gekomen? Hoe zou u de twee groepen omschrijven? Waarom ligt bijvoorbeeld ... in de ene en .... in de andere groep? Welke past het minst bij de groep? Stel er moet er één uit… In welke mate vindt u dit verschil belangrijk als u broodbeleg kiest of koopt? Heeft u daarbij een duidelijke voorkeur voor een groep? Welke producten vind u moeilijk in te delen, waarom? Welke groep is een beetje de vreemdeling/buitenstaander, waarom? Als u de groepen vergelijkt met bv. verjaardagsvisite, welk type personen zouden het zijn? (Welke groep trekt alle aandacht/ is het luidruchtigst/ het stilst?)

Telkens op meest geschikte moment zorgen dat alle thema’s worden besproken! 6

Kernvragen:

In hoeverre let u op de ingrediënten van het zoete beleg, waarom? Welke productkenmerken vindt u belangrijk (wat erin zit/ voedend/ gezond)? (bv. Smaak, welke heeft uw voorkeur, wat betekent dat voor u?) Waarop baseert u uw keuze voor het beleg dat u koopt/ gebruikt? Hoe beïnvloed het soort brood etc. uw keuze voor zoet beleg, waarom? Welke associatie(s) roept dat (kenmerk/ product) bij u op? Bij welke gelegenheden kiest u voor een bepaald beleg, waarom? Heeft u het hele jaar door hetzelfde in huis? Hoeveel invloed oefenen andere gasten aan tafel uit op uw gebruik en aankopen?

5. 5 min. Producten afdekken. Interview naar spijs leiden en referentiekader spijs Kernvragen:

Wat komt er nu in u op en wat ziet u voor u, als u aan het woord spijs denkt? (bv. Feestdagen, zoet, stol, wat betekent dat voor u?) Hoe zou u spijs omschrijven? Welk type persoon/ maand van het jaar etc. past volgens u het best bij spijs? Wanneer en met wie eet u spijs? (bv. in stol, hoe dan? kunt u die situatie schetsen?) Smeert u het uit als het in een stol zit?

6. 10 min. Spijs als broodbeleg introduceren, laten indelen en doorvragen Kernvragen:

Bij welke groep(en) zou u het spijs-beleg indelen en waarom? Zijn er meer groepen waar het bij zou kunnen passen en waarom? Welke producten zou u nu anders indelen of van groep verplaatsen, waarom? Nu u spijs heeft toegevoegd, welke past dan het minst bij die groep, waarom? Zou u of uw gezin het kopen/ gebruiken, wanneer dan? (waarom niet?) Hoe ziet u dit nieuwe product voor zich? Wat voor gevoel krijgt u erbij? (Waar zou u het in de supermarkt zoeken, hoe ziet de verpakking eruit, op welk zoete beleg lijkt het het meest, wat voor structuur, welke prijs/uitstraling, houdbaar etc.?)

7. 3 min. Samenvatten/afronden. Wilt u nog iets kwijt? Toestemming vragen foto’s en nabellen. 8. 1 min. Foto’s maken. Bedanken en beloning overhandigen. (...napraten over onderzoek) Totaal: 55 min.

7

Bijlage 5: Lijst van gebruikte producten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Pindakaas Hagelslag Chocoladevlokken Chocoladepasta Nutella Duo Penotti Cacaoboter Chocoladeplakken Jam Marmelade Confiture Anijshagel

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Vruchtenhagel Muisjes Gestampte Muisjes Kokosbrood Honing Appelstroop Schenkstroop Poedersuiker Bebogeen Schuddebuikjes Marshmallow Fluff Snickers Spread

8

Bijlage 6: Lijst van respondenten Nr. Datum

Klein- GezinsTijd Leeftijd Kinderen kinderen grootte

Werkzaamheden

1

11-sep 14:00

57 jr

3 (z,d,d)

j

2

2

12-sep 19:00

35 jr

0

n

2

3

13-sep 09:00

41 jr

1 (z)

n

3

4

13-sep 14:00

30 jr

3 (z,z,z)

n

5

5

14-sep 09:05

32 jr

2 (z,d)

n

4

6

14-sep 14:00

35 jr

3 (d,d,d)

n

5

7

18-sep 13:00

61 jr

2 (z,z)

j

2

8

18-sep 19:00

35 jr

0

n

2

9

20-sep 14:00

37 jr

2 (z,d)

n

4

10

20-sep 20:00

29 jr

0

n

1

Huisvrouw Pr medewerkster bij Hogeschool voor de Kunsten Parttime secretaris van een ondernemingsraad (24 u/wk) Basisschool onderwijzeres (PABO en opleiding directiesecretaresse)

11

21-sep 11:00

62 jr

2 (z,d)

j

2

Huisvrouw

12

21-sep 20:00

55 jr

0

n

1

13 14

22-sep 13:00 25-sep 10:00

37 jr 69 jr

0 2 (z,d)

n j

1 2

15 16 17

25-sep 18:30 26-sep 11:00 26-sep 17:00

27 jr 62 jr 31 jr

0 2 (z,z) 0

n j n

2 2 2

18

27-sep 09:30

42 jr

2 (z,z)

n

4

Hoofdverpleegkundige in een serviceflat Stewardess (HBO Lerarenopleiding aardrijkskunde en geschiedenis) Gepensioneerd Activiteitenbegeleidster bij instelling voor verstandelijk gehandicapten (28 u/wk) Gepensioneerd/ vrijwilligerswerk Baan bij Interpolis Parttime baan bij Interpolis Pensioenen (28 u/wk)

Pre-family

27-37 - kinderen

6

Family

30-42 + kinderen

6

Empty- nested

55-69 - kinderen

6

Totaal:

Parttime kassière bij AH/ huisvrouw Anderhalve baan; transportmanager en leidinggevende klantenservice Informatiespecialiste op Avans Hogeschool Administratief medewerkster eigen bedrijf en huismoeder Pedicure vanuit huis Huisvrouw sinds 5 jaar (voorheen vestigingsmanager in de reisbranche)

18

9

Bijlage 7: Voorbeelden uitgewerkte interviews

Voorbeeld 1: interview nr. 9 Datum: Wo. 20 sept. Begintijd: 14:00 uur Duur: +/- 70 min. Groep: family Foto: Ja, kastje - Voorstellen?: Naam, 37 jaar, woon samen, we hebben een tweeling van twee jaar en een maand, jongen en meisje, ik werk drie dagen als secretaris van een ondernemingsraad, kinderen gaan twee dagen naar de opvang. - Verder nog iets..hobby’s?: Ja, toevallig ga ik vanavond naar een theaterinstituut een proefles doen voor een theatercursus en een andere cursus, heb tijdens mijn studententijd altijd wel zulk soort dingen gedaan (blabla) Tuinieren zou ik graag doen, maar heb ik geen tijd voor en ik trim. (blabla) Voelt je lijf weer lekker… - Zoet broodbeleg, waar denkt u aan?: Heerlijk, ik zou het liefst…. van de bijvoorbeeld vier boterhammen eet ik er twee met zoet, ik ben een echte zoetekauw en er is ook altijd zoet beleg in huis. De kinderen eten het ook, probeer wel dat ze ook kaas ofzo eten, maar de kinderen eten ook zoet beleg. (woorden?) goede herinneringen vroeger als kind, zie nog zo het potje met de gekleurde hagelslag, als dat dan bijna op was zat daar nog wat poeder, gruis onderin en dat vond ik echt heerlijk om op de boterham te strooien en chocopasta haal ik express niet in huis want dat is dan binnen twee dagen op bij wijze van spreken, ik heb ooit samen met een vriendin na een avondje stappen, toen woonde ik nog thuis, een hele pot zo met een vinger leeg gegeten, van dat soort dingen. Nu probeer ik ivm de kinderen..nu staat in principe de stroop, appelstroop en rozenbotteljam en honing enzo, omdat ik dat de meer gezonde varianten vind, qua zoet beleg, maar één keer in de week ofzo komen er ook muisjes of hagelslag, dat vinden ze ook lekkerder, das echt feest, maar dat doe ik niet iedere dag. - Soorten in huis/gegeten?: Appelstroop heb ik altijd in huis, hagelslag hebben we ook eigenlijk altijd wel in huis, meestal puur, zelf vind ik melk lekkerder, maar mijn vriend lust alleen puur en ik allebei dus dan wordt het puur, soms hebben we ze allebei, vlokken hebben we nu ook bijna standaard in huis, jam hebben we ook altijd wel iets van in huis, rozenbottel, omdat ik dat de meest gezonde vind voor de kinderen, maar ook wel aardbeien of abrikozenjam, muisjes hebben we ook standaard wel in huis, die je bij de geboorte hebt, ik vind dat ook lekker zo op een beschuitje, als je niets lekkers in huis hebt, dan toch even iets voor bij de koffie of thee, dat was het wel zo’n beetje. (evenveel gegeten?) Pindakaas hebben we ook altijd wel…stroop verreweg het meest, nu met de kinderen, omdat het op tafel staat eten wij het ook wat meer, pindakaas wordt ook wel veel gegeten en de rozenbotteljam. Als de kinderen wat ouder worden vermoed ik dat de hagelslag ook wel favoriet gaat worden, op een gegeven moment weten ze dat het in huis is en dan wil ik niet echt gaan zeggen dat ze dat niet mogen hebben, maar ik probeer daar wel grenzen aan te stellen, dat ze ook de gezonde dingen eten. Paar dagen in de week ofzo.

10

Wanneer en hoe?: ’s ochtends vinden ze meestal wel zoet het lekkerste en staat de pot appelstroop en pindakaas standaard op tafel, om dan niet alle op tafel te hebben en ze daar dan meestal zin in hebben, maar ook wel hartig, voor als ze daar zin in hebben, we vragen het ze, dan eten ze eerst hartig en als ze dan nog zin hebben, doen we halve sneetjes, voor als ze niet zoveel honger meer hebben. ’s Middags zetten we meestal wat meer op tafel maar soms laten we het zoete beleg eerst nog weg, want als ze dat zien willen ze het, alhoewel het meisje wel van hartig houdt en als ze dat dan op hebben komt het alsnog op tafel, maar bijna iedere broodmaaltijd wordt er wel iets van zoet gegeten. (wie kiest?) We vragen waar ze zin in hebben, je merkt dat ze steeds meer kunnen. Soms zijn ze niet duidelijk dus dan wijs je het aan of je beslist zelf als het te lang duurt. (jezelf en man?) Als de kinderen er niet zijn is het wel anders hoor, dan staat meteen de hagelslag en de vlokken erbij, want je gaat wel uit van het goede voorbeeld geven, als ik niet wil dat ze vlokken eten, eet ik het zelf ook niet, dus eet ze zelf minder dan ik zou willen. Zelf vind ik vlokken en muisjes erg lekker en als ik het meeneem doe ik er vaak stroop op. Mijn vriend die is een wat mindere zoetekauw, maar sinds ik er ben en we meer in huis hebben eet hij het ook wel meer, ook wel iedere dag één of twee. - Hoe in huis gehaald, wie bepaalt dat en hoe gaat dat?: We doen om de beurt boodschappen, denk dat ik wel iets meer de algemene boodschappen bijhoudt, zo van dat is op, dus dat moet ik even halen en denk dat ik ook wel meer de variatie opzoek, zo van een keertje dit of dat proberen, maar als hij zin heeft in pindakaas neemt hij het ook mee. (als iets op?) Meestal zo van dan zie ik dat het bijna op is en dan schrijf ik het op het lijstje en dan neem ik nieuwe mee en dat doet hij ook. (waar op letten/belangrijkst?) Als ik redeneer wat ik het lekkerst vind, zou ik veel melkvlokken eten, muisjes en soms chocoladepasta en nu met de kinderen en voor mezelf qua gezondheid eet ik ook stroop en honing, omdat dat net iets meer voor mij …(belangrijkst voor keuze?) Nee zo zit ik niet in elkaar, ik hou zelf heel erg van variatie, kaas eet ik elke dag, maar qua zoet vind ik het juist leuk als ik kan variëren. (andere gezinsleden?) Ja appelstroop is op dit moment de favoriet. (…Grappig dat je gewoon een uur lang over appelstroop enzo kan praten) - Wel eens anderen aan tafel en nog wel eens iets in huis gehaald?: Vanmiddag nog, de buurjongens, dat kwam dan zo uit (anders?) Ja, zij mogen dan eten wat ze willen, dan zeg ik niet dat ze eerst kaas moeten eten, ben dan niet hun opvoeder ofzo en dan vind ik het gewoon leuk en gezellig dat ze er zijn, dan mogen ze eten waar ze zin in hebben en mogen ze alles hebben wat ik heb, dat stond dan niet op tafel, maar als we met z’n allen tegelijk aan tafel hadden gezeten, had ik alles op tafel gezet en als mijn kinderen meteen vlokken hadden gewild mogen ze dat, dan is dat anders, dus verschilt wel, met andere kinderen, familie of gasten, wil ik gewoon gastvrij zijn en dan is het wat specialer en zijn de regels wat minder strikt. (in huis halen?) Ja, met Pasen bijvoorbeeld, paasbrunch ofzo, dan zou ik zeker kijken, heb ik genoeg variatie en niet alleen appelstroop, zodat er van alles wat is, maar denk dat ik meer varieer in de andere dingen, niet het zoete beleg (waarom?) Omdat ik zoet meestal wel in huis heb en genoeg variatie ik hoef allen maar te kijken of er van alles nog wat is en ik koop dan geen nieuwe dingen erbij, wat zou kunnen is.. mijn schoonmoeder die houdt van hele pure chocolade dus haal ik die hagelslag die ook heel puur is, om er even speciaal aandacht aan te geven maar dat gebeurt maar één keer in de twee jaar. Producten op tafel: Reacties: (Bekijkt bebogeen) hmmm. Goh, wat een feest he! Krijg de neiging om soorten bij elkaar te zetten….Ik vind dit dus geweldig! Hee, dit (plakken) op brood, gewoon echt plakjes? (iets bijzonders met één?) Deze lust ik niet, ik houd niet van zoete kokos, dus die zou ik liefst meteen wegleggen, deze (duo) heb ik goeie herinneringen aan, die (vruchtenhagel) haal ik niet in huis, omdat ik denk want dat is echt alleen maar suiker en zoetstof, echt maar heel af en toe drie keer per jaar ofzo, dit (gestampte muisjes) doet me denken aan mijn studententijd, dat at ik toen regelmatig, weet niet waarom toen wel en nu niet, kan me voorstellen dat ik het nog wel eens in huis haal, dat geldt ook voor deze (anijshagel), dit (stroop) doet me aan pannenkoeken denken, dat doe ik niet zo snel zo 11

op brood, soms wel als ik een keer zin heb in heel iets anders, wat ik mis is de bruine suiker, want dat doe ik ook wel eens op brood, maar dat staat natuurlijk niet bij de zoet broodbelegproducten, dit (poedersuiker) doe ik altijd op paasbrood enzo, weetjewel met dat kerstbrood enzo. en dan het liefst met roomboter, dit (schuddebuikjes) ken ik niet, moet ook zeggen dat ik het nooit zal nemen, kijk speculaas is een koekje dat doe je bij de thee, maar dat hoort niet op brood, dat komt ik ben gewoon ooit dingen lekker gaan vinden en die blijf ik lekker vinden, maar van die nieuwe dingen net als je hebt ook aardbeienhagelslag ofzo, dan denk ik hoe verzinnen ze het, echt smerig, vind dat echt heel chemisch, dus dit zou ik ook niet zomaar meenemen, proeven misschien wel en dan vind ik het misschien ook wel lekker, maar dat zou ik nooit heel vaak kopen en dit (fluff) ken ik ook niet, ben wel erg benieuwd, mag hij open? … Maar dan denk ik ook, dat zou ik misschien een keer willen proberen, maar dat zou dan één keer zijn om te proeven en ja dit (confiture) ziet er gewoon heel gezellig uit, die is gewoon ook lekker weet ik en dit (snickers spread) is een beetje hetzelfde, kan me voorstellen dat het lekker is, maar dat zou ik een keer of twee nemen en daarna niet meer, dan kom ik weer terug op mijn oude vertrouwde dingen, die ik gewoon als kind al kende. (variatie zei je van wel?) Ja, maar binnen de range die ik al ken, appelstroop, muisjes, hagelslag, duo. Dit (marmelade) doet me ook denken aan vroeger, dat hadden we ook altijd in huis, mijn ouders aten dat, maar ik vond dat dan vies, weet eigenlijk niet of ik het nu wel weer lekker zou vinden. Dit ken ik ook niet, bebogeen, karamel, kan me voorstellen dat het lekker is, kan me voorstellen dat ik dit dan wel…., karamel is ook een smaak die ik me voor kan stellen op de boterham. (waarop gesmeerd belangrijk, anders?) Op een croissantje hoort wel jam vind ik, of kaas, maar van zoet jam en als ik bijvoorbeeld een wit broodje eet, hard of zacht, dan vind ik wel chocolade dingen wel heel erg lekker, maar we hebben meestal bruin brood in huis, ook omdat dat wel gezond is, maar ik vind bij witbrood zoet ook wel een gouden combi. - 1e splitsing: Even nadenken…ja (uitleg?) Dit heb ik allemaal wel eens gegeten en ook wel allemaal een goeie herinnering aan heb, bij al deze kan ik er wel iets in waarderen en bij deze die ken ik niet of als ik ze ken, dan zijn ze niet voor herhaling vatbaar en bij deze (marmelade), ja dat weet ik niet, die zou eventueel hier naartoe kunnen gaan, omdat je als je ouder wordt je smaak natuurlijk wat verandert dat je wat scherpere dingen of wat bittere dingen ook lekker vind. Hier (groep 2) wordt ik helemaal blij van en hierbij (groep 1) denk ik gewoon mwah… (iets in gemeen?) Wat hier een beetje overeenkomt is dat ze wat mij betreft een beetje zeg maar nieuwerwets zijn, ja deze (cacaoboter) zou dan niet erbij horen, maar dat spreekt me gewoon niet aan, dat doet me denken aan satésaus, dat zit vaak ook in zo’n potje en ik weet niet, Goudas Glorie heeft het misschien ook wel, dat vind ik er gewoon niet appetijtelijk uitzien en de chocoladepasta van de AH, ja ik weet niet, misschien dat ik die wel eens geproefd heb hoor, maar deze (nutella) ken ik en vind ik gewoon lekker. En dit (fluff) ben ik wel heel benieuwd naar, maar denk dat dat toch bij één keer zou blijven en deze (snickers spread) ook en deze (bebogeen) ook en deze (schuddebuikjes) niet. Die ook niet, maar dat is echt puur smaak, ik houd echt niet van kokos. (groep 2 iets in gemeen?) Nou niet qua smaak, maar de meeste waren er denk ik ook als kind al, deze (duo) dan niet en deze (gestampte muisjes) ook…. - 2e splitsing:…. die heb ik pas later leren kennen en deze (anijshagel en honing gaan in ander groepje) ook. Dit (groep 4) zijn dingen die waren als kind ook al…..(nieuwe splitsing dus zo..?)Ja, dan is dit de groep (3) die ik later heb leren waarderen of heb leren kennen en dit (groep 4) kende ik als kind al. Hier (stroop) heb ik ook een speciale herinnering aan, ja niet zo zeer de schenkstroop, dat is toch rietsuiker…..das in ieder geval anders, nou ja een peettante, mijn lievelingstante, daar ging ik een keer eten en die had rietsuikerstroop en dat was zooo…ja zij was leuk en dan ook nog wat lekkers eten dat was helemaal het einde. (groep 4, vroeger in huis?) Niet altijd alles, maar wel door het jaar heen, kwam alles wel een keer in huis en dus altijd dat, dus ja zoet vind ik gewoon lekker. (groep 3, die nu ook in huis?) Dat hadden we dus niet in huis, honing misschien wel maar dat werd niet geassocieerd met broodbeleg en dat hadden we gewoon vroeger niet in huis, dan ga je in je studententijd en ga je kijken wat je lekker vind en moet je ineens zelf boodschappen doen en dan ga je meer variëren. (nu wel in 12

huis?) Ja, honing wel en dan klaverhoning, die vind ik lekker en de pasta heb ik al gezegd he, die vind ik heel lekker, maar das dan even zo’n explosie en dan weer heel lang niet, zo één keer in de twee jaar en dan misschien twee potten achter elkaar en dan heel lang weer niet (hoezo?) Ja, weet niet, das een beetje net als met sommige koekjes ofzo, die haal je dan elke keer met boodschappen doen en ineens is dat over, dan heb je er toch teveel van gegeten of is de smaak te zwaar ofzo ik weet niet. Ja en deze (anijshagel en gestampte muisjes) die vind ik dan toch wel lekker, maarja dat zou toch te lang duren voordat het op zou zijn, maar als ik ergens anders zo zijn en daar zouden ze het hebben, zou ik het wel nemen, zo van ohh ja. - 3e splitsing: Even kijken, jeetje, laat ik het zo doen (schuift heen en weer) weet niet of het een heel goed onderscheidt is, maar ik houd heel erg van brood met roomboter, ben ook wel een roomboterfreak, maar dat haal ik dus niet in huis, want dan eet ik er teveel van, maar als ik een cursus heb of iets of ik neem dan een heel klein kuipje op mijn werk, zijn dit (groep 6) de dingen die ik dan extra lekker vind met roomboter. Maar dat geldt eigenlijk voor alles qua zoet beleg, maar dit is dan extra lekker (hoezo?) Tja, dit kun je een beetje erin prakken, dan doe je extra veel boter of eerst boter dan beleg en dan weer extra boter erin prakken, heel slecht, maar dat vind ik heel lekker, ja dit (confiture) slaat dan weer nergens op dus die zou eruit moeten, maarja dan is het zo van dan heb je zo die roomboter gedaan en dan krijg je een beetje zo’n glijbaan waar die jam op terecht komt, dat zijn echt sensaties voor mij. (dus confiture waarbij?) Toch wel hierbij (groep 6), dat zijn ook allemaal dingen die ik wel heel erg lekker vind op beschuit, deze (groep 5) kan ook wel en daar hoort deze (jam) ook bij, maar dat zijn dingen die ik allemaal erg lekker vind op beschuit. (op andere dingen gesmeerd?) Ja, beschuit en op crackers met sesamzaad is dit ook een hele goeie combi. (groep 5?) Ja die valt dan af, dan zou deze (gestampte muisjes) er misschien weer erbij moeten, maar nee toch niet. (Waarom groep 5 niet?) Weet niet, dan moet je weer hard drukken en gaat het beschuitje weer kapot. En dit heeft iets feestelijks, een beschuitje en dan doe je daar van die strooidingen op of jam. Dit is wel mijn top, wat ik het lekkerste vind en dan op een beschuitje of cracker is extra lekker of op een wit broodje, ja das ook iets van vroeger dat was dan in het weekend, iets feestelijks of in ieder geval net wat specialer, witte broodjes. - 4e splitsing: Deze twee (anijshagel en gestampte muisjes) is dan studententijd een bepaalde tijd in het leven zeg maar. (anderen?) Hier heb ik ook wel herinneringen aan maar das dan ook weer apart… - 5e splitsing: ….Dit (duo) is dan echt dat van de middelbare school, echt een pot leeg vreten. En dit (honing) doet me denken aan Griekenland, daar hebben ze van die hele lekkere yoghurt met honing of honing in de thee. Ja honing is voor mij ook wel een speciale betekenis in de zin van, als je bijvoorbeeld een zere keel hebt en je doet het in de thee met wat citroensap of waar je lekker salades mee kunt maken, dressings. - 6e splitsing: Ben je op zoek naar associaties…… Nou dan vind ik de pindakaas ook echt iets van vroeger met die reclames die ik ook echt heel leuk vond, voor mij smaakte die toen ook echt heel anders als nu, als kind ik weet niet, een boterham met pindakaas had een bepaalde smaak en nu als ik het ruik is het echt weer pindakaas, maar als ik het proef valt het toch tegen, das toch iets met smaak dat anders is. Ja pindakaas met komkommer is heel lekker. En hier heb ik weer iets anders mee…dit zou helemaal uit elkaar vallen met elk een andere herinnering en eigenlijk hoort dit bij elkaar, de nutella en duo penotti, das ook echt iets wat vrouwen met elkaar delen, samen een pot nutella leeg eten, dat zou ik niet zo snel, ja ik heb één vriend die erg van zoet heeft, daar zou dat mee kunnen, maar… en ja appelstroop als je me over tien jaar nog eens zou interviewen zou me dat erg doen denken aan toen mijn kinderen nog heel klein waren, omdat het dan altijd op tafel stond en de schenkstroop gewoon aan pannenkoeken eten, maar vormen niet samen een groep. (groep 6 splitsen?) Ja, hmm, ik zou allerlei splitsingen kunnen maken, wat ik nou echt het allerlekkerste vind, maarja das moeilijk…dit 13

(vruchtenhagel) vind ik wel lekker maar eet ik bijna nooit meer…heb bij ieder wel weer een verhaal, maar ze komen allemaal gewoon altijd terug, het zijn de Good Old Favorites zeg maar. Deze (vruchtenhagel) komt ongetwijfeld weer in huis, alleen nu even wat minder. (hoezo?) Dat komt omdat ik op één of andere manier, ja das natuurlijk onzin, maar op één of andere manier lijkt hij mij slechter voor je gezondheid, das vooral suiker (leest etiket) tja, voor mij is dat suiker met een beetje zetmeel en kleurstoffen en bij jam heb je toch nog net het idee dat er een vruchtje tussen zit, (leest etiket) zitten er ook in en zelfs bij hagelslag heb ik nog zoiets van die cacao is ook beter dan alleen maar suiker, terwijl het ook suiker is, ohhja en hier (muisjes) heb ik trouwens ook nog een speciale herinnering bij, die is wel leuk. Toen ik borstvoeding gaf had ik ook gigantische honger en ik wist dat muisjes, hoe heet dat ook alweer wat erin zit, karmijn of anijs, denk anijs, dat is heel goed voor het zog, dat je meer voeding hebt en ik at het heel veel, natuurlijk ook vanwege het bezoek en de beschuit met muisjes, maar ik vrat gewoon boterhammen met muisjes. - 7e splitsing: Dan denk ik toch zo van, van wat ik in principe niet in huis zou halen, ben hier (fluff) wel benieuwd naar, maar tegelijk heb ik ook zoiets dat het Amerikaans is en dat staat een beetje tegen, sommige dingen heb ik echt zoiets van, je hebt ook ijs dat smaakt naar koekjesdeeg, wat nog gebakken moet worden, vind dit een beetje in dezelfde categorie horen, dat smeer je eigenlijk niet op brood, dit (plakken) vind ik ook een beetje onzin, koekjes op je brood doen, nou ja zoals op het plaatje, croissantjes, koekjes en koffie, die combinatie wel, maar niet om zo op je brood te doen en deze (snickers spread) twijfel ik een beetje over, nu ik weet dat hij er is wil ik hem best een keer proberen, maar dan graag ergens anders, snap je, dat ik hem niet eerst in huis hoef te halen, ben wel benieuwd en dat geldt ook voor deze (bebogeen) en ook voor deze (marmelade), omdat ik niet weet of ik hem nu wel lekker zou vinden en deze (cacaoboter) of die niet toch wel lekker is en ja chocoladepasta vind ik lekker, maar heb ik al lang niet op, dus ik weet niet wat mijn favoriete merk is, dan vraag ik me af zou dit dan net lekkerder zijn? (en deze, kokosbrood?) Die zal ik nooit kopen, maar daarvan weet ik van tevoren al dat ik die smaak niet lekker vind, daar doe ik mezelf geen plezier mee. - 8e splitsing: Deze (marmelade) dan omdat die ook hoort bij vroeger, heel duidelijk. (de rest?) Wel benieuwd naar, maar ik zou het niet gauw in huis halen. Dan zou ik het liever proeven ergens waar ik in de gelegenheid, ja deze (bebogeen) misschien wel, ben wel benieuwd. Buitenstaander?: Dit (groep 13) dit vind ik gewoon onzin beleg, dan ben je te ver doorgeschoten als je dit op je brood gaat doen, er zijn grenzen (lacht). Personen?.. : (lacht) Leuk (denkt lang) Tja, dan zit dit (groep 6) in ieder geval mijn vrienden, dit in ieder geval, en daar hoort de pindakaas ook wel bij, maar zeker die groep. Dit misschien collega’s, die heb je niet gekozen, als persoon, maar je leert ze beter kennen en krijg je er waardering voor, net als deze (groep 5) categorie, die waardeer ik om hun eigenheden, die hebben allemaal iets eigens, maar dat zou eigenlijk voor allemaal kunnen gelden, ze hebben allemaal iets eigens, behalve deze (groep 13) en daarin kan je ze waarderen. Dit (groep 13) zou eigenlijk artiesten willen noemen, maar dan van die ontzettende blabla artiesten. Dit (groep 6) is eigenlijk nog beter familie. Leuke vraag, maar verder moet ik er denk ik heel lang over nadenken…. Nou als ik, maar dan moet ik ze allemaal weer uit elkaar halen, bij de wat meer stroperige of plakkerige dingen, daar moet voor mij ook altijd boter onder omdat je ze anders niet goed weg krijgt, daar zit dus ook een enigszins negatieve associatie bij, iemand die dat zo…beschuit, mijn vriend eet zo een beschuit met pindakaas en dan denk ik hoe krijg je het weg? Daar snap ik helemaal niks van. Als totaal (- groep 13) zijn allemaal eigenlijk positieve…die zou ik als mensen kunnen beschouwen dat ze een eigen eigenschap hebben waardoor ze lekker zijn. (door jaar heen verschil?) Ja, dat klopt in de zomer als het echt warm is heb ik helemaal geen zin in chocolade dingen, non, maar wel jam en appelstroop, in de winter zijn juist de wat vollere, machtigere

14

smaken wat duidelijker aanwezig, zoals chocoladepasta en hagelslag. (gelegenheden, je zei Pasen?) Ja dat je dan met familie samen eet. Producten afgedekt. Spijs geïntroduceerd. Wat komt er in u op? Familie, kerst en Pasen, want dan eten we altijd een kerststol en paasstol, met roomboter en ik doe er meestal ook nog poedersuiker op, ik heb hele positieve herinneringen aan spijs, alhoewel ik het eigenlijk wel goed vind dat ik het niet iedere week hoef te eten, omdat het wel een hele rijke smaak heeft (rijk?) Ja het is zo’n smaak van, zal ik je ook vertellen, ook toen ik borstvoeding gaf, spijs, amandel is ook iets dat goed is voor veel borstvoeding en ik gaf borstvoeding in de periode van september tot maart, dus daar zat de sinterklaastijd en de kersttijd in en mijn schoonmoeder houdt heel erg van koken en die maakt zelf amandelstaven en dat moest dan rijpen en weet ik veel allemaal en die had voor ons een staaf gemaakt, maar ik had er ook al één in huis uit de winkel en toen dacht ik, niemand die het toch wee als ik een staaf op eet (lacht) en toen heb ik gewoon, was het eigenlijk niet van plan, gedurende de dag één zo’n staaf binnengewerkt. Dat zou ik nu niet kunnen, maar ik gaf toen aan twee kinderen borstvoeding en had dus heel veel honger en ik wist dat het goed was voor de borstvoeding dus ik had echt zoiets van en ja ik werd ook niet echt dik, dus ja dat heb ik maar één keer echt gedaan, maar dan dus wel veel spijs gegeten ook van die speculaas met spijs. Ja spijs vind ik op zich wel lekker. Spijs omschrijven?: Wel zwaar, het is wel iets wat ..geen lichte kost, ik moet het inderdaad in combinatie met iets eten, de smaak…het is een beetje korrelig wel en het heeft de associatie wel een beetje met luxe. Het staat niet in mijn top tien van meest lekkere dingen, maar ik vind het wel lekker. (hoezo?) Ja er zit ook iets bitterachtigs aan, volgens mij ik weet niet, maar dat heb je wel met meer dingen, je hebt heel veel smaken die je wel waardeert om de smaak zelf, maar dat wil niet zeggen dat je het veel eet. Dus wat ik net noemde, zo in één dag, das gewoon een speciale periode. Waarin/ wanneer gegeten?: Dus die speculaasspijs of banketstaaf, dat ligt altijd dan op tafel, die mijn moeder bakt, of in kerststol en dat soort dingen en zijn er nog meer dingen waarin ik het zou kunnen eten….nee volgens mij was dat het wel. Spijs, als persoon?: Weetje spijs is iets dat moet speciaal blijven, weetje, misschien is het dat wel, als ik nou iedere week spijs zou kunnen eten, ja dat kan wel, dat weet ik wel, er ligt volgens mij altijd wel spijsbrood in de supermarkt, maar dan zou ik het niet meer speciaal vinden, dat is de associatie die ik met spijs heb, volgens mij, maar jij vroeg….(persoon?) Misschien is het net zoiets als naar mijn kapper gaan of naar de schoonheidsspecialiste, gewoon jezelf een pleziertje doen, ja das niet helemaal een goede vergelijking, maar het valt wel in de categorie speciaal en ehm..ja meer … (gelegenheden?) Ja, het heeft iets met nostalgie en hoe noem je dat….ceremonie..nee dat woord is het niet….gewoonte, het is een soort ritueel. Als ik bij mijn ouders ben met kerst of oud en nieuw en ik ben daar dan met het ontbijt of de lunch dan is daar gewoon brood met spijs en als zij hier komen met Kerst of Pasen is er dus ja kerst- of paasbrood met spijs (met wie, zelfde mensen?) Als mijn ouders komen in die tijd, zorg ik dat het er is, dat hoort bij onze familie, weet niet of mijn broer dat ook zou doen, maar dat komt omdat zijn vriendin meer de boodschappen doet en die houdt volgens mij niet van spijs, maar dat is inderdaad een familie iets. Als ik naar de ouders van mijn vriend zou gaan is het niet per definitie het geval, misschien heb ik het dan ook wel in huis, maar dan is het gewoon omdat ik het lekker vind, maar dan is het geen must have zeg maar. Hoe gegeten?: Binnen mijn gezin, mijn ouders en mijn broer, voor ons is het echt speciaal, echt zo van nu nog ff lekker, kijk eerst gewoon eten en dan natuurlijk nog een plakje kerst of paasstol met roomboter en ehm…ja das wel een beetje ceremonieel, want meestal snijdt mijn vader dat dan he aan tafel (lacht). 15

(andere dingen/andere momenten?) Het staat gewoon vanaf het begin op tafel bij het ontbijt of de lunch, maar meestal is wel een beetje tegen het eind is een beetje het toetje, maar soms ook wel bij de koffie of thee, maar omdat je in die tijd vaak al zoveel in huis haalt, heb je alweer wat anders bij de koffie of thee. Dus als je nou, stel dat er een product komt wat je veel vaker zou eten, dat zou ik niet nemen dan (hoezo?) Je wilt het speciaal houden. Kerststol in porties/plakken?: Ja, meestal wel, (gebaart dikte met vingers) zo of zo…soms een beetje warm maken op een bordje (met roomboter en poedersuiker…?) Ja, nee wacht je hebt als plak, dat je het gewoon als brood als het ware eet, das gewoon een plak en dan smeer je dus, haal je eerst, ja de een die smeert eerst de boter en haalt dan de spijs eruit om erover uit te smeren, of andersom, eerst spijs en dan boter. (uitsmeren?) Ja dat smeer ik over de hele plak uit, dat doet volgens mij iedereen bij ons wel, mijn vriend is dat ook gaan doen en als je het hebt over zo’n letter, zo’n… met bladerdeeg eromheen, dan gewoon in stukken op een bordje, dat wordt dan gepresenteerd bij de koffie of thee. Broodbeleg, kunt u dat voorstellen?: Ja, dat kan ik me wel oorstellen ja. (kopen?) Nee, misschien als het weer ergens is, dat ik het wel zou proberen, maar ik denk en misschien zou ik het wel een keer in huis halen om te weten hoe het smaakt, maar het zal niet in deze (groep 6, toppers) categorie thuishoren omdat het voor mij een speciale betekenis heeft en dat is dan net zoiets als het hele jaar door pepernoten eten, dat doe je ook niet (bepaalde tijd?) Dat hoort bij een bepaalde tijd, ja. (beeld erbij, verpakking, structuur?) Dan zou ik het volgens mij in een tube doen, dat je het uit kan knijpen, want als je het smeerbaar, nee, dat lijkt me gewoon niet, dan heb je niet meer die associatie, een beetje dat korrelige, smeuïge moet erin zitten en dat zou wel kunnen in een tube. (structuur zo houden?) Ja, precies. (niet dat aanpassen?) Nee kan me wel voorstellen dat je het juist harder maakt, dat je blokjes spijs hebt die je in je mond laat smelten als het ware, als snoepje, maar als broodbeleg zou het alleen in een tube kunnen zitten voor mij, of het moet echt een beetje, even kijken bestaat er zoiets… dat je het in zo’n (cacaoboter) kuipje, duidelijk in zo’n kuipje zou het moeten zitten, met die associatie van die pindasaus, je hebt ook van die, die is vrij hard en die associatie heb ik dan, dat je het moet schrapen, dus eerder harder dan zachter als we ons dan met de productontwikkeling gaan bemoeien. Geen topper?: Niet in de zin van een dagelijkse boodschap, van meest gekocht product, omdat ik het speciale juist zou willen bewaren, maar sluit niet uit dat ik zeg van dit is zo lekker, maar ik ben ook best behoudend, ik kom altijd terug op mijn good old favorites, wil best iets uitproberen, maar die komen daar ook vaak niet terecht, das echt juist met broodbeleg zo, met warm eten heb ik dat minder sterk. Indelen?: Dan denk ik toch bij dit (groep 7) , omdat het ook een beetje anijsachtig is, anijs en honing, pindakaas, puur de associaties qua structuur en smaak. Het zou een soort familie…als ik het zou moeten omschrijven…een soort familielid zijn die ik niet zo heel vaak zie, maar als ik die zie is het wel heel erg leuk een soort peettante ofzo die zie ik niet heel vaak, maar dat is wel heel speciaal om die te zien. (uiterlijk/kuipje oogt niet/tegenstrijdig?) Dan zou het, maar dat komt door die associatie met satésaus en die heeft de structuur die ik dan erbij zou verwachten, dus das de associatie, niet dat het kuipje goedkoop zou zijn dat dat me niet zo aanspreekt. Maar een tube, die je bijvoorbeeld ook echt zo neerzet zo, echt zo’n grote dat je hem ook goed neer kan zetten, net als die tubes van de ketchup en mayonaise, dan zou ik hem inderdaad meer cachet geven en ook als het in zo’n kuipje zou zitten. (hoe bedoel je?) ja, misschien in een glas…., misschien zou ik er ook een plaatje van kerstbrood bij doen, omdat, dat zijn voor mij de associaties. (vorm aanpassen niet dus?) Kijk als ik het zou proeven als het de structuur van bijvoorbeeld dit (honing) zou hebben, een beetje stroperig, het zou volgens mij nooit helemaal glad kunnen zijn, kan ik niet beoordelen, daar moet ik het voor proeven, maar wat ik nu zou verwachten en lekker zou vinden, dan moet het inderdaad dat korrelige hebben en die vrij vaste

16

structuur en dat smeuïge is ook heel belangrijk. (andere groepen?) Nee, past echt beste bij die categorie, niet qua associatie van luxe en ritueel, speciale moment, maar wel qua smaak en structuur. Waar in supermarkt, bij broodbeleg?: Waarschijnlijk wel naast de pindakaasachtige dingen, vanwege die structuur of bij de honing. (tijd van het jaar?) Denk niet dat ik het echt in de zomer ehh,(najaar?) inderdaad echt zo september tot en met december en dan moet het echt weer uit de schappen, want dat ben je het zo moe. Dat is net als met de pepernoten en paaseitjes toch? Dat eet je zoveel, althans meer als anders en dan ehm…(geldt voor dit ook?) Ja, of zo met Pasen weer even, Pinksteren enzo die christelijke feestdagen en volgens mij zijn er ook meer croissantjes met Pasen ofzo en dan kan ik me voorstellen dat je van die stellages hebt zo van wat je dan meer eet, met de eieren, paaseitjes, croissantjes en de Spijs. Afronding: (samenvatten..veel herinneringen en nu bewuster van ingrediënten) Dat het gezonder is ofzo? Ja jawel. Ohh ja dit (groep 6) zijn ook dingen die je op taart doet, als ze nu jarig zijn, maak ik zelf taartjes voor ze en dan doe ik iets als muisjes of vlokken op, omdat ik weet dat ze dat heel lekker vinden, das ook feestelijk ook. (belangrijkst, gewenning?) Ja, das echt heel belangrijk voor mij, hoe meer ik erover praat ja, dat ik denk, ja das voor mij echt een wereld apart, dit mis ik ook echt als ik lang niet in Nederland is, ben vijf maanden weggeweest en dan eet je gewoon wat er daar is, daar wen je aan, maar als je dan thuis komt is het weer zo’n feest als je het weer kan eten. Bedankje gegeven: Nou, dit is ehm…ahh lekker. Dit is zeg maar wat je verwerkt. Hardstikke leuk. Tijdens napraten over onderzoek: Zal ik zeggen waar ik denk dat het om gaat? Dat je i.s.m. een productontwikkelbedrijf aan het onderzoeken bent is daar een markt voor, een beleg met amandelspijs en dat jij nu aan het kijken bent welke associaties zijn er daarbij…..ben benieuwd of meer mensen dat hebben zoals ik het heb, heb het idee dat ik wel een beetje meer naar extreem ga dan de rest. … nu ik nog zo nadenk….kan me voorstellen dat je bijvoorbeeld bij de AH een soort luxe schap hebt, met van die luxe broodproducten, net als die hele pure hagelslag en dan amandelspijspasta of eh…ja iets met speciale suiker ofzo, beetje de… ja dit moet je niet in het algemene….. Kastje gefotografeerd Toestemming nabellen: Ja hoor, dat mag.

17

Voorbeeld 2: interview nr. 10 Datum: Wo. 20 sept. Begintijd: 20:00 uur Duur: +/- 50 min. Groep: pre-family Foto: Ja, kastje en muisjes klaar op aanrecht om mee te nemen - Voorstellen?: Naam, ik ben 29 jaar en ik heb de PABO gedaan en sta nu voor de klas en heb tussen door nog directiesecretaresse opleiding gedaan en in het bedrijfsleven gewerkt, maar toch heel gauw weer terug gerend naar het onderwijs. Das vijf dagen per week en dat doe ik al vijf jaar, das leuk. (woon je samen?) Nee nog niet, maar als het zo doorgaat weet ik niet of ik dit ga afmaken, maar daar is geen haast mee. - Verder nog iets..hobby’s?: Nee, ik sport en hobby’s heb ik niet eigenlijk. - Zoet broodbeleg, waar denkt u aan?: Brood met muisjes, omdat ik dat bijna iedere dag op school eet en daar nogal wat commentaar op krijg, vragen ze allemaal of er iemand geboren is, want ik eet graag van die roze met witte muisjes (lacht). (woorden?) Witbrood en boter en een beetje verwennerij, het is gewoon lekker. (eet je het ook zo?) Nee dat eet ik niet, maar das er wel lekker bij, eet het niet want dat is te ongezond ik eet het netjes op bruin brood. - Wanneer en hoe?: Nou thuis eet ik het nooit, ’s ochtends neem ik meestal, ja das ook wel zoet beleg, appelstroop, maar das meer omdat het gezond is en op school heb ik vlokken en beschuit met muisjes staan en dan neem ik daar mijn boterhammen mee naartoe en de boter en beleg ik het daar en doe er wel moeite voor. (niet thuis al?) Nee vind dat niet lekker, dan trekt het erin, vind ik zonde en wordt het van dat zweterige brood. Staat allemaal op school dan neem ik van hier mijn brood mee en kan ik het daar opeten. - Soorten in huis/gegeten?: Ik eet het eigenlijk altijd in periodes, dan eet ik weer een heleboel muisjes dan weer vlokken en dan weer hagelslag en dan ben ik bijna weer toe aan de speculaasjes, want dan is het bijna weer sinterklaas. (hoe komt dat?) Dat weet ik niet, maar das eigenlijk met alles, ik doe meestal dingen en die vind ik een hele tijd leuk of lekker en dan is dat er weer vanaf en doe ik weer iets anders en dan komt dat vanzelf weer een keer terug. (niet gegeten?) Chocoladepasta niet en geen pindakaas, het is wel echt appelstroop, muisjes, gestampte muisjes, vlokken, soms hagelslag en bruine basterdsuiker ofzo. Jam weinig, maar dat heb ik ook wel gehad hoor. (’s ochtends?) Ja, dan eet ik vaak appelstroop of een gekookt eitje op brood, appelstroop is ook wel zoet beleg geloof ik, maar das meer omdat er goeie vitaminen inzitten enzo, ik wel ’s ochtends wel beetje gezond eten en het is nog te vroeg voor zoet echt. (te vroeg?) Ja ik sta heel vroeg op meestal, ontbijt om een uur of zes of zeven en om dan al aan het zoete beleg te gaan, vind ik een beetje te vroeg, dus dat gebeurt ‘s middags. (andere momenten?) Nee echt ’s middags, het is echt als ik op school ben dat ik mijn brood netjes smeer met zoet beleg. (vriend?) Als hij eet, eet hij het liefst vlees of tonijn en geen zoet, want die heeft ook suikerziekte dus die mag het ook niet. (andere mensen die aanschuiven?) Ja als er mensen komen lunchen haal ik meestal geen zoet beleg, dan geef ik wat ik heb en ik haal nog een salade ofzo in huis, zoet haal ik niet speciaal in huis nee. (hoezo?) Als die mensen komen lunchen wil ik er iets speciaals van maken en haal ik lekkere dingetjes in huis en dat is meestal geen zoet beleg en ik lunch hier ook niet zoveel, omdat ik nog geen tafel heb enzo dus ik kan het ook niet leuk aanbieden.

18

Door jaar heen anders?: Nee alleen aardbeien op brood in de zomer en speculaasjes rond sinterklaastijd en voor de rest alleen ’s middags op school, zelfs niet in het weekend. (belangrijkst?) Nou eigenlijk of ik het echt lekker vind en ik ga niet kijken welke soort het is of waar het van is gemaakt, het gaat echt meer van waar ik zin in heb op dat moment. - Hoe in huis gehaald, wie bepaalt dat en hoe gaat dat?: Als ik merk dat het opgaat haal ik een nieuw pakje en het staat nu eigenlijk al klaar om mee naar school genomen te worden en dan zet ik het daar neer, soms koop ik er wat andere dingen bij voor de afwisseling, maar dat blijft vaak… dat blijft nu wel staan. (soort voor soort?) Ja. Producten op tafel: Reacties: Hee daar zijn ze (muisjes). Volgens mij heb je echt alles meegenomen. (iets bijzonders met één?) Deze (kokosbrood) eet ik ook wel eens, haal ik ook wel eens in huis en de gestampte muisjes, vlokken maar dan niet puur. Appelstroop eet ik, schuddebuikjes heb ik staan. Deze (vruchtenhagel) heb ik ook in huis, die eet ik zelf niet, die heb ik voor bezoek gehaald, want ik wist dat mijn oude buurjongen alleen maar dat at, maar die was er van afgestapt en die staat nu nog vol in de kast en dat maak ik niet op, dat gaat waarschijnlijk over de datum weg. (andere reacties?) Honing zou ik echt niet eten, dat vind ik echt zo smerig, dan denk ik meteen, iew. Als iets al naar honing ruikt, vind ik het niet lekker. Verder..jam eet ik ook wel, pindakaas ook wel eens, maar daar heb ik nooit echt van gehouden en toen had ik het een keer op en toen vond ik het wel lekker, maar ik kan nog niet zo goed aan de smaak wennen..chocoladepasta heb ik ook wel eens in huis gehaald, maar dat is ook niet blijven hangen. Dit (schenkstroop) gaat alleen op de pannenkoeken en marshmallows heb ik wel eens zien staan, maar ik heb geen idee wat het is. - 1e splitsing: Wat ik meteen ga doen is alle schudde-dingetjes bij elkaar zetten, zoals de hagelslag en de schuddebuikjes en alles wat je moet smeren en dan houd ik natuurlijk die twee (plakken en kokosbrood) over, maar die zou ik bij deze (groep 1) dingen zetten (schuiven?) Ja dit (groep 2) plakt dat smeer je er echt op das meer vloeibaar en dit zijn meer losse dingetjes. (fluff bij groep 1?) Ja, tenminste… ik weet niet of het poeder is of dat je het moet smeren…(leest etiket)....nee die moet hierbij (groep 2) die moet gesmeerd worden. (betekenis strooi of smeren?) Nee, dat denk ik niet, hoewel ik wel meer strooisel eet dan smeersel, boter is daar ook wel vaak lekker bij, maar dat doe ik bij appelstroop ook, das gewoon meer hoe het eruit ziet dat dit in mij opkomt, de manier van erop doen ook, hier (groep 1) gaat toch eerst overal boter onder, dan leg je het erop en dat smeer je gewoon op je boterham. Dit (groep 1) valt er anders af. De boter houdt het vast en ik vind het er ook wel lekker bij, bij appelstroop eigenlijk ook. - 2e splitsing: Dan doe ik het echt op dingen die ik wel eet en dingen die ik niet eet en dat is eigenlijk nu zo. Die (groep 4) eet ik dan niet. (reden?) Dat hangt eigenlijk niet samen, die (vruchtenhagel) vind ik te zoet anijs vind ik de smaak niet lekker, dit (plakken) heb ik eigenlijk nooit over nagedacht, maar vind het niet zo lekker om een hele plak op mijn boterham te doen en poedersuiker vind ik niet zoveel aan, dat hoort ook bij de pannenkoek. (groep 3?) Ja die vind ik wel lekker. (reden?) Nee eigenlijk niet. Ik weet het niet, het is gewoon lekker en dat trekt me niet aan qua smaak, ik vind het te zoet, vooral die vruchtenhagel, vind ik te zoetig, maarja dat zijn deze ook best wel, maar dit trekt me niet aan omdat het een plakkaat is, dat lijkt me zo hard op je boterham, maar dat heb ik nog nooit op. - 3e splitsing: Dan heb je hagel bij de hagel (anijs en vruchten) en dit (groep 6) omdat het gewoon geen hagel is. Die passen gewoon mooi bij elkaar, pakken lijken heel veel op elkaar en die hebben gewoon een hele andere vorm. - 4e splitsing: Dan denk ik ook op smaak weer, dan vind ik deze (groep 7) het lekkerst en deze (groep 8) wat minder. (Uitleg groepen?) Das een groepje wel lekker en dat een groepje ook lekker maar 19

minder, op dit moment dan, ja dat gaat echt met vlagen..ik kan in één keer echt weken achter elkaar dat kokosbrood eten en nou vind ik er niets aan en dan in één keer kan ik zo ineens weer overstappen op bijvoorbeeld jam, dat gaat echt met periodes. Das met een heleboel dingen zo. (tja misschien niet altijd over nagedacht?) Nou ik word er af en toe wel toe gedwongen hoor, dan als ik weer aan kom zetten met mijn brood en pakje krijg ik weer commentaar op mijn werk (van collega’s?) Ja, die vinden dat raar, wat heb je nou weer meegenomen, gaat ze weer haar brood besmeren, dat zijn ze niet gewend daar, maar ik blijf het gewoon lekker doen. (vanwege wat erop?) Ja ook, dit wel, he muisjes?, waarom nou muisjes…nou heb ik blauwe gekocht omdat mijn vriendin in verwachting is van een jongetje, dus dat vind ik leuk. - 5e splitsing: Ja deze (vlokken), die is natuurlijk chocolade, dus die smaakt dan weer net iets anders dan die andere twee (muisjes en gestampte muisjes), omdat deze natuurlijk van elkaar gemaakt zijn, hoewel deze natuurlijk heel anders eet dan die, deze (gestampte) is heel zacht en op deze (muisjes) moet je echt flink kauwen dat knispert natuurlijk heel erg. (chocolade belangrijk verschil?) Nou ik houd helemaal niet van chocolade eigenlijk, maar dan op brood wel, en dan wel vlokken en dan moet hij eigenlijk nog van dat ene merk zijn, die hele goedkope, die is niet puur en niet melk en die vind ik dan het lekkerst. Misschien omdat ik die van vroeger ken. (vroeger anders?) Nee, dat was eigenlijk hetzelfde, dan at ik eigenlijk ook heel graag kokosbrood vaak veel bij elkaar, want ik beliefde niet veel hoor vroeger qua zoet beleg. Wel hagelslag, maar geen pindakaas of pasta, dat at ik allemaal niet, wel boter op mijn brood, dat lag eraan, mijn moeder zette altijd maar twee soorten op tafel bij het ontbijt. (express?) Dat hoefde allemaal niet teveel op tafel en dan moesten we een boterham met hartig en dan een boterham met zoet weetjewel en dit hadden we dan allemaal, vooral gestampte muisjes en kokos at ik veel en bij de buren appelstroop. - 6e splitsing: Ja de schuddebuikjes, ik heb hem gekocht, maar ik eet ze niet, ze staan op mijn werk. Denk dat ik ze ga vervangen door gewoon echte speculaasjes, dat lijkt lekkerder op de één of andere manier. - 7e splitsing: Dat lukt wel, maar dan ga ik toch de chocopastas en de pindakazen bij elkaar zetten en de jammetjes en dingen apart. Volgens mij heb ik dat zo goed gedaan en dan hoort deze (bebogeen) daar (groep 13) nog bij. (uitleg?) Nou deze (fluff) vind ik er eigenlijk helemaal buiten vallen das echt heel suikerachtig dat vind ik van de rest niet en de pindakaas en chocopastas lijken wat mij betreft op elkaar omdat ik dat nooit beliefde en het heeft ook een beetje dezelfde kleur en dit (groep 14) zijn meer de … tja jam is natuurlijk ook heel zoet, maar daar zit toch iets van vruchten in en in de appelstroop ook en de honing, dat lijkt toch allemaal wat gezonder en het is ook wat minder dik om te smeren, volgens mij. (dik?) Ja, de samenstelling, zou het ook eerder eten dan dat (groep 13), alleen de honing dan niet. - 8e splitsing: Dan zou ik deze (schenkstroop en honing) weg doen, omdat ik dat allebei echt niet eet. En die andere… ja, die marmelade, mwah, daar vind ik ook niet veel aan die zou ik ook niet…. Die (groep 15) eet ik wel en die niet, die zal ik nooit in huis halen voor op brood, vind het gewoon niet lekker, marmelade is gewoon te zuur, daar vind ik niets aan en de stroop vind ik te zoetig voor op brood, dat zou ik er niet opsmeren en de honing vind ik echt niet lekker en ja das heel stom want mijn stiefvader is altijd imker geweest dus die hadden altijd verse honing thuis, maar ik vind het echt smerig. (groep 16?) Deze en deze ja… - 9e splitsing: …deze (appelstroop) eet ik elke dag en deze eigenlijk niet meer, maar ik heb ze wel in huis de jam…..maar daar eet ik niet van en die wel elke dag. (keuze voor jam?) Deze (jam) denk ik, vanwege het plaatje en de leuke kleurtjes, dat ziet er gewoon wat lekkerder uit, gek he?

20

- 10e splitsing: Deze (schenkstroop) omdat ik dat op de pannenkoek zou doen, dat kan ik daarvoor in huis halen, maar de rest zal ik echt niet …. voor mezelf niet in ieder geval. - 11e splitsing: (fluff al apart?) Ja die zou ik als eerst apart zetten, die past er gewoon echt niet bij. (de rest?) Ja dan krijg je de verdeling pindakaas en pasta en ik heb even geen idee wat dit (snickers spread) is of dat pindakaas is (leest etiket) choco.. volgens mij is dat iets wat op het randje staat, tja pastas en pindakaas en ehm …karamel…die zal ook bij de pindakaas houden enzo. (omschrijven groep 21?) Ja de pinda-achtige smaken en dat (groep 22) is echt de chocopasta. Denk echt gedaan op de smaak waarvoor het bedoeld is. Heeft niets met lekker of niet lekker te maken, ik eet ze toch niet, het trekt me niet, ik vind er niets aan. - 12e splitsing: Die (snickers) dat is weer een afgeleide van en karamelpasta is weer iets anders en dit is dan weer de echte oude pindakaas die ik kende en de anderen heb ik nog nooit op of geproefd, die ken ik eigenlijk helemaal niet en ze zijn ook allebei weer karamel dus die passen wel bij elkaar. - 13e splitsing: (Schuift heen en weer) Deze (chocopasta, nutella cacaoboter) zouden bij elkaar passen, want dat is dan weer echte chocoladepasta en dat is dan duo penotti en….aan de ander kant heeft deze (cacaoboter) weer een heel ander potje en is dat allemaal glas. Dan zou ik het zo doen, vanwege de verpakking, die zou ik toch niet zo snel aanschaffen in zo’n plastic dingetje, je bent toch een potje gewend. Ik zou nog eerder deze (groep 22) halen. Buitenstaander?: Deze (fluff), maar dat komt ik heb hem ook nog nooit op en deze ook (poedersuiker) omdat ik het nooit op mijn brood zou doen en deze (plakken) plakjes met chocolade op je brood lijkt me helemaal niet lekker, hoewel je natuurlijk ook speculaaskoekjes op je brood legt en dat vind ik wel een beetje hetzelfde idee misschien. Personen?.. : Nou als ik naar deze (honing en confiture) zou kijken en deze (marmelade) erbij zou schuiven denk ik wel aan mensen die wel wat natuurlijker en gezonder willen eten, omdat die smaak volgens mij ook, ja met die marmelade….ik weet het niet zo goed, en dit (strooi, groep 3) in een gezin met kinderen natuurlijk, maar ik eet het zelf en ik heb geen kinderen. (hoezo kinderen?) Ik weet het niet, het ziet er gezellig uit en die verpakkingen, net als dit (schuddebuikjes)…voor kinderen lijkt me dat hartstikke leuk om dat op hun boterham te schudden, met zo’n neus erop. En het heeft ook allemaal speciale kleurtjes gekregen, net als dit (vruchtenhagel) met kleurstoffen gedaan natuurlijk waardoor het er extra aantrekkelijker uitziet. Kan me voorstellen dat kinderen bijvoorbeeld appelstroop er niet zo aantrekkelijk uit vinden zién. En heel vaak zie je ook dat mensen als ze jong zijn nog heel vaak zoet willen en dat dat toch een beetje verandert naar mate ze ouder worden denk ik. Dat ze meer erop gaan letten wat ze eten…. (jijzelf?) Jawel, ik besef wel dat dit (muisjes) echt suiker is, dat ik dat ook niet teveel eet, daar let ik wel op, dat het niet iedere dag op iedere boterham ligt, want het is wel puur suiker wat je naar binnen eet en dat is niet echt gezond. Vooral in de ochtend. (vandaar appelstroop?) Ja, alhoewel ik wel denk dat daar ook flink wat suiker in zit stiekem natuurlijk, maar dat weet ik niet. (andere groepen nog als personen?) Nee das echt heel moeilijk, daar heb ik echt nog nooit bij stilgestaan. Dat komt eigenlijk ik ken allerlei mensen die van alles door elkaar eten en dat zijn verder gewoon mensen die op elkaar lijken, wat ze dan ik hun kast hebben staan…. Soms ken je een ontzettend stoere jongen, met tattoos en peircings enzo en die eet alleen maar dit (vruchtenhagel) dat slaat natuurlijk ook nergens op, (past niet?) nou nee, dan denk je vrolijke vruchtenhagel en hij heeft dan alleen maar zwarte kleren aan, maar ja aan de andere kant misschien wel vanwege de tegenstelling en het gaat natuurlijk gewoon om smaak en dat heeft natuurlijk weer niets te maken met hoe je eruit ziet. (verjaardag, gelegenheden, eigen voorbeeld?) Ik vind dit wel echt ochtendspul, de jam en appelstroop en misschien honing, dat zou ik echt ’s ochtends op tafel hebben en dit (groep 3) meer ’s middags, omdat het zoeter is, ‘s ochtend eet je ook geen snoep, daar wacht je ook tot ’s middags mee. (op iets anders gesmeerd, je zei al witbrood?) Ja, maar dat eet ik nooit, omdat het gewoon echt 21

geen voedingswaarde heeft en ik vind dan bruinbrood, ik wil daar wel een beetje op letten en ik zal het niet op een beschuit smeren, daar vind ik niks aan, wel op boterhammen en broodjes, dat is het lekkerste, vooral als je het nog lekker kan pletten. (zelfde beleg dan?) Nee, want ik varieer in brood ook niet zoveel, ik heb of afbakbroodjes, want ik heb nog geen vriezer, das altijd hetzelfde bruinbrood of ik heb bruine boterhammen en daar gaat het altijd op en dat is het enige brood dat ik eet, tenzij ik van dat gezonde granenbrood haal, dan leg ik er geen zoet op omdat je die smaak van die granen, dat hartige, al heel duidelijk hebt vind ik dat niet lekker in combinatie met dat hele zoete, dus dan smeer ik er niets op of een beetje appelstroop. (tijd van het jaar?) In de winter, rond sinterklaas, gewoon die speculaasjes, ik weet niet of dat iets van vroeger is en de rest eet ik echt gewoon het hele jaar door, die appelstroop is er gewoon altijd en hagelslag ook, heb ik eigenlijk ook altijd in huis, dat blijf ik toch wel eten. Met zoet beleg varieer ik daar iet zo in, das de ene paar weken het één en dan weer een aantal weken het ander, maar dat ligt niet aan of het kerst is of sinterklaas of zomer of winter. Producten afgedekt. Spijs geïntroduceerd. Wat komt er in u op? Spijs, dat wat in een kerststollen zit enzo? (ja, andere dingen…) Ja, gevulde koeken, maar ik weet niet of daar spijs in zit, volgens mij is dat amandelspijs dat daar in zit, ja dat doet me toch altijd denken aan de feestdagen, want dat speculaas dat eet je met kerst en sinterklaas en dat amandelbrood of spijsbrood, met kerst of Pasen. Das echt gelegenheidsvoedsel, (hoe bedoel je?) ik eet het alleen met sinterklaas gevuld speculaas en met kerst en Pasen een stol. Spijs omschrijven?: Ik vind de textuur niet zo lekker om het zo te eten en ik vind het een te heftige smaak om het zo te eten, het is wel het lekkerst in combinatie met een krentenbrood ofzo eromheen. Dat er nog iets bij zit. (omschrijven, behalve structuur?) Het roept die sfeer van de feestdagen op, daar hoort het echt bij, dus als ik daar aan denk, denk ik ook meteen aan die wintermaanden en aan lichtjes aan warmte aan gezelligheid en gezamenlijk eten, want ik zal het nooit zelf in huis halen, maar das altijd iets wat ik eet aan de kersttafel, kerstontbijt of Pasen (thuis?) Bij mijn ouders, als we dan daar met z’n allen gaan eten ofzo op zo’n paasmiddag of kerstochtend dan staat het ook wel altijd op tafel Hoe gegeten?: Dat staat dan al voor de helft aangesneden op een plankje en daar gaat boter op en door sommigen wordt daar nog honing opgedaan of basterdsuiker en boter en anderen eten het zo en mijn moeder haalt de spijs eruit en die smeert ze dan…. (uitsmeren?) Mijn moeder smeert het bij een ander op z’n bord, want ze houdt er niet van, ja die gooit het niet weg, maar dat wordt dan gewoon opnieuw gebruikt. (zelf?) Oh ik vind het lekker, zou het er niet extra opsmeren of het eruit halen. (andere dingen ermee gegeten?) Ja, maar ik haal ze niet in huis. Nou misschien gevulde speculaas wel, maar stol niet. (waarom?) Ja, het is zo’n heel brood, dat zou ik niet zo gauw eten, das te groot en te veel om helemaal op te eten, voordat het op is, is het waarschijnlijk oud ofzo. (al in huis bij je ouders?) Ja daar staat het al klaar, het enige waarvoor ik het zou kopen is om het weg te geven. (waarom?) Ja, als cadeautje dat ziet er gezellig uit met de kerstdagen, daar maak je iedereen wel blij mee, een soort attentie en als je iemand die je niet supergoed kent is dat wel een leuk aardigheidje. Zo van ik kom op bezoek en ik neem mee…geen bosje bloemen maar een stol ofzo. Vaste momenten?: Ja Pasen en kerst echt die, alleen maar die en sinterklaas dan haalt mijn moeder gevuld speculaas in huis en die wordt dan netjes aangesneden in blokjes en dat wordt bij bezoek op tafel gezet (gaat dat anders?) Nou de kerststol en paasstol worden vaak bij het eten gegeten, tenzij ze een kerststol van de buurvrouw, want die hebben een bakkerij, dat zet ze dan wel op tafel als zijnde een soort koekje, maar de rest wordt echt bij het eten gegeten en niet gepresenteerd als iets bij de koffie.

22

Spijs, als persoon?: Nee denk dat dat echt voor iedereen verschillend is wie spijs eet. Zou het niet weten. (kinderen?) Weet niet of kinderen het graag zouden eten, heb daar helemaal geen idee bij. Stol, iets erop en spijs uitsmeren?: Ja, boter, basterdsuiker, honing. (uitsmeren?) Ander haalt spijs eruit en ander eet het droog en weer een ander neemt maar een half plakje. Broodbeleg/spijs los, kunt u dat voorstellen?: Ok…ja ik geloof dat ze het ook bij de bakproducten verkopen, amandelspijs als bakproduct, kan me voorstellen dat sommige mensen het op brood willen smeren, want het heeft natuurlijk wel heel veel weg van honing. Structuur spijs?: Een brokkelig smeeridee, wat ze zo op hun brood zo proberen te smeren, lijkt me makkelijker op een stokbroodje gaan, dan op een boterham, want het lijkt me vrij stug om te smeren. (aanpassen?) Ja, ik weet niet een brokje of tja plakjes dat valt uit elkaar. Maar als ze het willen smeren kunnen ze het ook wat vloeibaarder maken waarschijnlijk, daar zullen ze vast wel aan denken. (zou jij het kopen?) Ehm….nee ik denk het niet, omdat het voor mij echt bij de stol hoort en ik zou het niet zo snel…nee, ik vind het niet zo’n smaak dat ik zeg die haal ik makkelijk zelf in huis of ben ik helemaal van jeuh ik mag weer spijs eten. Het is echt voor de gelegenheid ook maar één keer of twee keer zo’n plakje en dan is het weer goed. (hoort bij stol/krentenbrood?) En als ik dan echt een keer ooit krentenbrood tussendoor heb gekocht, zit er ook geen spijs in, dan is het altijd krentenbrood zonder spijs (express?) ja maar krentenbrood heb ik al lang niet meer gekocht. (ander gebruik?) Nee ik zou het niet gebruiken, het zou niet in mij opkomen. (Beeld erbij…verpakking?) Ik moet meteen aan die bakproducten denken van Baukje dat zit meestal in zo’n zilverachtig papiertje verpakt, maar kan me voorstellen als je het op brood gaat smeren dat het in een potje zit, dan zou uit een papiertje niet handig zijn, dan krijg je zo’n kledderboel. Denk dat het gewoon net als pindakaas in een potje met dekseltje komt. (producten weer zichtbaar…) Denk dat het dan in zo’n Calvé potje zou passen. Plastic deksel denk ik ook en een glazen potje. (plastic deksel?) Ja, want met jam dat moet je inmaken en met vruchten moet dat allemaal luchtdicht enzo, weet ik veel waarom ze dat doen en dan hebben ze meestal toch een ijzeren dekseltje erop zitten en volgens mij is dat bij Calvé pindakaas en al die andere dingen is dat niet nodig per se en ik denk ook niet dat dat voor spijs nodig is, dat dat wat makkelijker houdbaar is, denk ik. Waar in supermarkt, bij broodbeleg?: Bij het broodbeleg als het is om te smeren en bij die bakproducten kan ook.., maar niet ergens anders. Indelen?: Ik denk hierbij, het groepje met de honing en de marmelade (lijkt erop of vanwege niet lekker?) Denk dat het gewoon, ik vind die marmelade is een soort jam, maar dan net weer wat uitzonderlijker het wordt niet veel..misschien wel veel gegeten, maar …en de honing…ja het is allemaal wat minder gangbaar volgens mij, weet niet of dat zo is (gangbaar?) Wat minder gegeten, denk dat je dat minder snel tegenkomt in een huishoudkastje dan een jam of een chocopasta, maar das mijn idee, weet iet of dat zo is. (bewaren?) Jam en appelstroop bewaar ik altijd in de koelkast, maar dat komt omdat ik koude appelstoop ook lekkerder vind dan van die lauwe, dan vind ik de smaak te sterk en de muisjes die zet ik in de kast, dan is het goed. (spijs?) Dat zou ik in de koelkast ook bewaren, maar dat heb ik meer met die smeerseldingen, omdat ze zo goed afgesloten zitten, kijk dit (muisjes etc.) zit in een papier verpakking daar komt altijd wel lucht bij, heb ik het idee en dat hebben ze zo ontzettend netjes, vaak nog met zo’n extra dingetje afgesloten, dat het lijkt van dat mag niet te lang open staan, want dan bederft het eerder, omdat dit veel droger is natuurlijk en misschien minder onder invloed is aan vochtigheid en temperatuur enzo het lijkt me eerder te kunnen bederven (spijs ook in koelkast?) Ja, mijn moeder bewaart de appelstroop en jam ook niet alles in de koelkast, maar ik wel. Ze zet ook de honing er niet in, maar ik zou het er wel in zetten. (honing ook?) Ja, nou misschien niet, weet ik niet, zou het niet eens in huis halen, maar waarschijnlijk zou het dan toch in de koelkast eindigen, omdat

23

dan de smaak toch wat minder wordt. Minder sterk, net als met kaas, als die in de koelkast ligt is de smaak ook wat minder en als die op kamertemperatuur is trekt die smaak heel erg aan. Afronding, nog iets toevoegen?: Nou ja, ik vind die stroop, die schenkstroop en de poedersuiker echt bij elkaar passen, omdat je die echt op de pannenkoek doet, ik niet want ik eet eigenlijk nooit pannenkoeken, die zou ik echt op pannenkoeken verwachten en die zou ik ook niet snel bij het broodbeleg neerzetten en ehm ja die marshmallow, dat vind ik….das weer helemaal nieuw, das weer echt iets nieuws, maarja dit (snickers) ook, maar dat lijkt dan weer meer op pindakaas, dat past er dan toch weer bij en die schuddebuikjes is dan weer een aftreksel van die speculaasjes die je hebt of hele kleine pepernootjes, maarja die doe je dan weer niet op brood en ja die kokos, das echt iets van vroeger, dat kennen nou nog maar weinig mensen, als ik dat nou meeneem is het weer hee oh kokosbrood oh das oud das oud, krijg ik weer commentaar erop (lacht), alles wat ik eet hebben ze iets over te zeggen op de één of andere manier (gaan zij er anders mee om?) Ja, het niet zo snel aanschaffen of het is van oeh lekker of ja muisjes eten ze echt alleen als er iemand geboren is of zwanger, huh, ze eten het allemaal niet, ik zie niemand met zoet beleg op school, alleen als ze hun brood vergeten zijn of zoiets dan komen ze het bij mij lenen (lacht). (andere dingen of dit anders gebruikt?) Nou, zoals een schenkstroop en dit he (poedersuiker) dat kun je ook op taart gebruiken of dit (vruchtenhagel) dat deden wij in de vlaflip als laatste erop, vlokken kun je op taart gebruiken enzo, boterhammen versieren of cakejes versieren om uit te delen, daar kun je het ook weer voor gebruiken, das (schuddebuikjes) dan weer leuk bijvoorbeeld met sinterklaas, kan me vorstellen als kinderen in de poppenhoek zitten te spelen dat ze dit als minipepernoten hebben. En de Calvé pindakaas daar kun je dan satésaus van maken en dat was het wel. Bedankje gegeven: Oh kijk nou toch wat grappig, dankjewel, nou ik ga het zeker proberen, kijk en toch in zo’n verpakking, ik had wel van dat aluminium verwacht. Grappig zeg. Zoals ik hem verwacht in het schap bij baukje. Tijdens napraten over onderzoek: (spijs vaak samen met stol etc.) Ja, zo kennen we het he…. Das toch grappig, want vroeger lustte ik bijna niets en dan merk je toch dat je smaak verandert. (gekke dingen…) Ja net als al die combinaties. Kastje gefotografeerd: Slaat nu als een koe op een stok hoor, normaal zet ik dat wel bij elkaar hoor het beleg. Toestemming nabellen: Ja hoor, dat mag.

24

Bijlage 8: Voorbeeldfoto’s Natural Grouping Nr. 6

Nr. 8

25

Bijlage 9: Productassociaties

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Pindakaas Hagelslag Chocoladevlokken Chocoladepasta Nutella Duo Penotti Cacaoboter Chocoladeplakken Jam Marmelade Confiture Anijshagel Vruchtenhagel Muisjes Gestampte Muisjes Kokosbrood Honing Appelstroop Schenkstroop Poedersuiker Bebogeen Schuddebuikjes Marshmallow Fluff Snickers Spread

Niet echt zoet beleg, gezonder, voor satésaus, bekend Oerhollands, gewoon Lijkt erg op hagelslag Gewone chocoladepasta, misschien meer puur chocolade Dé chocoladepasta, lekkerste Gewone chocoladepasta, enige verschil twee kleuren, populair bij kinderen Gewone chocoladepasta, onlogische verpakking, meer boterachtig, minder kwaliteit Chocolade zo op brood is vreemd, onzin, luxe Gezonder, fruit Engels, aparte smaak (vies), jam? Is gewoon jam, luxer Van vroeger, anijs Puur suiker, fleurig, voor kinderen Hoort bij geboorte en beschuit, hard, goed voor zog Van vroeger, zachte versie van muisjes Van vroeger, zoet, (roze) kleur = fruit Gezond, (vies), voor andere dingen gebruikt Gezond voor bloed, ijzer, van vroeger al, niet echt zoet Hoort bij pannenkoeken, (minder) natuurlijk Hoort bij pannenkoeken, versiering Van vroeger, 'Sjakkie', onsmakelijk, erg zoet Voor kinderen, onbekend, speculaas Erg zoet, chemisch/ vies, Marshmallows, net als vulling negerzoen, Amerikaans Afgeleid van Snickers, dikmaker, onbekend, pinda's?

26

Bijlage 10: Splitsingsoverzichten

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

Bijlage 11: Similarity matrices

Pre- family

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 22 5 19 5 16 18 8 2 2 24 14 4 4 17 26 8 2 2 21 17 25 9 4 4 23 16 20 27 2 7 7 5 1 4 7 17 4 1 1 4 2 4 5 5 22 4 1 1 3 2 3 4 3 14 21 7 2 2 2 5 2 3 2 19 13 23 1 5 5 3 2 3 3 4 2 5 1 22 2 7 7 2 3 2 2 3 1 2 2 16 21 1 6 7 5 2 5 5 4 5 2 3 15 12 25 1 6 7 3 2 3 3 3 2 5 1 19 14 17 23 0 5 3 3 1 3 3 6 6 5 3 10 10 9 11 21 10 3 3 4 6 4 5 1 8 12 10 3 4 2 3 2 21 8 2 2 2 6 2 3 2 13 10 16 1 2 4 1 4 12 23 9 3 3 4 6 4 5 1 9 9 11 2 3 3 2 1 17 13 21 4 5 5 2 4 2 2 4 2 1 4 9 11 9 8 8 6 4 8 21 9 1 1 11 10 11 11 1 6 6 5 6 3 7 6 3 5 7 6 4 23 0 4 3 2 1 2 2 6 3 7 2 11 9 9 12 12 3 2 1 8 5 21 5 0 0 7 6 7 7 3 5 9 4 6 3 3 6 5 5 4 3 2 12 9 18 7 1 1 12 11 16 12 5 4 5 3 3 1 2 3 3 2 3 2 1 11 5 11 23

45

Family

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 23 5 17 3 14 17 8 4 4 22 7 4 4 11 18 5 3 3 10 15 19 5 1 1 17 13 12 20 2 5 5 3 2 3 5 12 12 6 4 11 5 4 7 6 20 9 0 0 5 4 3 7 8 9 16 9 3 3 7 7 5 9 6 21 12 20 3 5 5 3 4 3 6 5 5 4 10 19 5 9 11 4 2 1 3 6 8 2 10 14 17 6 9 8 5 2 1 3 4 9 2 10 16 17 17 4 5 7 4 1 2 3 4 6 2 8 16 15 15 16 4 4 6 2 1 1 1 7 3 3 1 4 6 5 7 14 12 4 2 6 3 5 3 5 11 10 6 4 4 5 5 4 17 15 6 4 6 5 3 3 7 13 9 8 4 6 7 5 5 12 19 12 4 3 7 5 3 4 3 10 6 10 6 8 10 7 3 14 12 16 6 9 8 5 2 1 2 7 8 2 8 9 14 14 10 4 5 7 12 15 5 0 0 12 8 6 14 4 10 8 15 11 7 7 7 2 4 5 8 6 21 2 9 10 2 1 1 1 6 2 2 4 9 13 10 10 9 2 3 4 8 6 15 8 1 2 9 3 3 8 4 13 6 13 5 7 6 7 5 8 8 11 6 15 9 20 6 2 3 18 11 11 15 2 9 5 8 3 5 4 5 4 5 5 7 5 16 6 16 20

46

Empty- nested

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1 22 7 4 6 12 6 9 3 8 2 6 5 2 3 4 5 10 13 8 7 9 2 2 6

2

3

21 12 5 5 5 6 1 10 3 6 6 10 6 8 5 8 11 9 9 6 1 1 4

21 10 3 12 9 4 9 2 8 10 15 6 9 7 2 5 4 4 9 6 4 5

4

5

6

7

8

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

24 7 22 23 7 25 19 5 19 25 8 4 8 9 17 11 6 11 11 2 22 1 4 1 1 5 2 16 9 4 7 7 3 14 3 20 5 4 5 5 6 4 5 2 18 8 6 8 8 3 8 4 6 12 22 4 5 4 4 3 6 5 5 9 10 17 4 6 4 4 4 3 10 1 13 11 9 18 11 1 11 13 10 8 3 7 3 7 4 2 20 3 5 3 4 5 7 6 5 2 0 2 3 8 19 5 8 5 8 2 12 5 8 5 3 4 6 4 13 23 2 4 2 4 4 5 7 6 3 2 7 7 4 8 8 19 2 5 2 3 4 8 7 7 3 2 5 7 5 11 10 16 18 14 8 15 12 6 7 2 4 4 5 1 5 11 5 6 3 3 22 9 5 9 9 5 4 3 6 5 11 5 4 11 3 0 2 2 6 19 7 3 7 8 10 2 4 3 5 6 2 3 13 4 0 1 1 9 9 18 15 12 15 12 5 5 3 1 5 7 2 6 6 2 4 1 1 14 8 9 22

47

Totaal

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1 67 17 12 22 33 19 23 7 24 15 22 9 9 10 9 9 32 36 29 17 23 4 15 19

2

3

4

5

6

7

8

57 42 11 13 10 11 13 17 4 11 16 26 21 19 14 15 19 16 23 7 14 2 7

56 16 11 17 14 16 14 3 13 20 33 21 23 16 7 11 10 17 10 19 6 9

70 35 54 59 16 26 9 18 11 14 14 11 16 13 13 13 9 37 13 23 45

66 39 34 7 13 10 16 10 11 9 9 3 14 19 15 11 26 7 12 34

69 51 15 19 7 14 11 11 10 9 15 12 10 9 5 32 12 17 42

72 21 23 12 19 14 13 12 10 17 12 14 13 7 37 12 23 39

46 13 16 11 15 12 11 11 23 11 11 8 15 11 17 17 12

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

64 25 54 11 17 20 11 17 26 38 24 18 23 9 20 18

53 28 14 8 9 17 11 28 24 22 10 16 12 19 13

63 13 18 18 10 11 21 32 27 19 24 12 20 12

59 42 40 48 17 9 10 11 21 21 25 16 11

60 39 40 23 8 11 13 27 15 33 16 13

59 41 18 9 15 20 28 15 24 11 8

57 20 11 12 16 25 18 26 16 14

55 14 13 8 17 16 32 23 13

57 37 39 22 14 8 17 9

65 33 21 18 5 12 12

56 36 54 17 13 66 7 18 17 55 15 9 36 27 56 10 7 41 19 36 65

48

Bijlage 12: Tweedimensionale weergave MDS

VAR00008 VAR00023

VAR00016 0,6 VAR00022 0,3

VAR00012

VAR00024

VAR00004 VAR00021

VAR00006

VAR00007 VAR00005

VAR00015 0,0

VAR00013 VAR00003 VAR00014

VAR00009

-0,3

Standaard

Dimensie 2: Gebruiks-/aankoopfrequentie

Niet standaard

0,9

VAR00010

VAR00011

VAR00002

VAR00020

VAR00018

VAR00001

-0,6 VAR00019 -0,6

Strooien

-0,3

0,0

VAR00017 0,3

Dimensie 1: Productvorm

0,6

Smeren

49

Bijlage 13: Gecodeerde antwoorden

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

Bijlage 14: Indelingen spijsbeleg

Omschrijvingen spijsbeleggroep Resp. nr. 2 8 10 13 15 17 3 4 5 6 9 18 1 7 11 12 14 16

1e groep

2e groep

'Niet chocolade' pasta's Pasta's Niet in huis (gezonder) Vies/ afstotelijk, niet proberen Minder vaak gegeten Gezond (kookspul) Fantasie Chocoladepasta's of lijkt erop Niet lekker Meer vet (natuurlijk) Anijsachtig Niet op brood Zelden gebruikt Chocoladepasta's Nooit in huis, niet lekker Blijft lang staan, voor visite Veel calorieën, minder gegeten Niet gebruiken

Minder natuurlijk (jam/stroop etc.) Minder natuurlijk (jammen/stropen etc.)

Bekend, niet in huis

Onbekend (proberen) Om te koken (natuurlijk)

Voor op pannenkoeken

Producten in spijsbeleggroep Resp. nr. 2 8 10 13 15 17 3 4 5 6 9 18 1 7 11 12 14 16

1e groep 1,21,23 4,5,6,7,21,23,24 10,17,19 10,12,15,21,22,23 1,5 1,17 21,22,23,24 4,5,6,21,24 5,7,10,11,12,21 1,16 12,15 (+1,17) 10,17,19 8,16,23 4,5,6,7,8,24 4,6,7,8,16,2123,24 5,8,10,14,15,19,20 1,5,21,24 10,12,13,14,15

2e groep 17,18,19 1

6,24

23,24 17,18

11,19,20,22

66