Bijlage 1, de schaling van KiesKompas

Bijlage 1, de schaling van KiesKompas

01. Iedereen mag in het openbaar zeggen wat hij wil, ook als dat leidt tot discriminatie 02. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd

Progressief

01. Veiligheid

Progressief

01. Veiligheid

03. Er moeten hogere gevangenisstraffen komen

Conservatief 01. Veiligheid

04. Om de files op te lossen moeten meer wegen worden aangelegd

Conservatief 02. Milieu

05. In plaats van een vast bedrag per auto, moeten automobilisten per gereden kilometer belasting gaan betalen 06. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen

Links

07. De bio-‐industrie moet worden afgeschaft

Progressief

02. Milieu

08. Burgemeesters moeten rechtstreeks door het volk worden gekozen

Progressief

03. Bestuur

09. Door te bezuinigen moet het tekort op de begroting in 2015 zijn weggewerkt

Rechts

03. Bestuur

10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken 11. Mensen die meer verdienen moeten meer gaan betalen voor hun ziektekostenverzekering 12. Alle volwassenen zijn automatisch orgaandonor, tenzij zij expliciet hebben aangegeven dat niet te willen 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag kleiner om de gezondheidszorg betaalbaar te houden 14. De studiefinanciering moet onaangetast blijven

Progressief

04. Zorg

Links

04. Zorg

Progressief

04. Zorg

Rechts

04. Zorg

Links

05. Onderwijs

15. Religieuze scholen mogen openlijk homoseksuele leraren weigeren

Conservatief 05. Onderwijs

16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast

Links

06. Inkomen

17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd

Links

06. Inkomen

18. De kinderbijslag moet afhankelijk worden van het gezinsinkomen

Links

06. Inkomen

19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet 65 jaar blijven

Links

07. Werk

20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan

Rechts

07. Werk

21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot één jaar Rechts

07. Werk

22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven

Rechts

08. Wonen

23. Eigenaren van huurwoningen mogen zelf de stijging van de huurprijs bepalen

Rechts

08. Wonen

24. Nederland moet geen laaggeschoolde immigranten meer toelaten

Conservatief 09. Immigratie en integratie Conservatief 09. Immigratie en integratie Rechts 10. Buitenlands beleid Rechts 10. Buitenlands beleid Conservatief 10. Buitenlands beleid Rechts 11. Cultuur en recreatie Rechts 11. Cultuur en recreatie

25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten ongeacht hun omstandigheden zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet 26. Nederland moet gevechtsvliegtuigen van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd 28. Turkije mag nooit lid worden van de EU 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd 30. Om te bezuinigen moet het aantal publieke tv-‐netten worden verminderd

Conservatief 02. Milieu

Masterthesis: Esther Hertog

02. Milieu

1

Bijlage 2, de uitgebreide bureau-‐analyse

Thema: Veiligheid

Stelling 1 Duidelijkheid:

Iedereen mag in het openbaar zeggen wat hij wil, ook als dat leidt tot discriminatie -‐

-‐

-‐

Dubbele vraagstelling: de stelling gaat over twee onderwerpen: iedereen mag in het openbaar zeggen wat hij wil, en discriminatie. Dat maakt de stelling onduidelijk. Het is beter om elk onderwerp in een aparte vraag aan de orde te laten komen. Vage begrippen: in het openbaar zeggen wat iemand wil is vaag. Mensen hanteren namelijk verschillende definities van in het openbaar zeggen wat iemand wil en over wat openbare plekken zijn. Ten eerste is vaak onduidelijk wat openbare plekken zijn en ten tweede is wat iemand wil zeggen per persoon afhankelijk, de ene persoon vindt bijvoorbeeld dat je ook mag schelden terwijl iemand anders het daar niet mee eens kan zijn. Openbare plekken en wat iemand mag zeggen moeten eigenlijk gedefinieerd worden, maar het is onmogelijk om dat allemaal in één stelling te beschrijven. Ambiguïteit: mag is ambigu, het is onduidelijk wat mag betekent. Gaat mag over het alles mogen zeggen in het openbaar of het mogen discrimineren van iemand?

Valence framing Connotatie woorden:

De stelling is positief geframed, als iedereen namelijk alles mag zeggen wat hij of zij wil dan is dat positief. De stelling wordt in het experiment aangepast zodat de stelling over één onderwerp gaat en beter zowel positief al negatief geframed kan worden. Als de stelling blijft zoals in het originele KiesKompas en dan negatief geframed wordt, wordt de stelling als volgt: Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil, want dat kan leiden tot discriminatie. In deze stelling is het tweede gedeelte: ook als dat leidt tot discriminatie veranderd omdat anders de stelling niet meer klopt. Maar daardoor kan niet geconcludeerd worden wat de invloed van framing is omdat er nog meer delen van de stelling veranderen. In het experiment wordt daarom de volgende stelling aan de respondenten voorgelegd: Iedereen mag in het openbaar zomaar zeggen wat hij wil en negatief geframed wordt de stelling: Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil. In de stelling is het woord ‘zomaar’ toegevoegd omdat dat beter aansluit bij de politieke discussie. Je kunt niet stellen: Iedereen mag in het openbaar niet alles zeggen wat hij wil, dat is te sterk voor de politieke discussie die zich afspeelt.

Valence framing schaling:

De stelling: Iedereen mag in het openbaar zomaar zeggen wat hij wil is volgens de schaling van KiesKompas progressief en daarom negatief. De stelling: Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil, is dan conservatief en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema veiligheid, maar ook onder het thema bestuur. De stelling past onder het thema bestuur omdat er een wet door het bestuur is opgesteld voor vrijheid van meningsuiting, het bestuur bepaalt of iemand de wet overtreedt of niet.

Actualiteit:

Vrijheid van meningsuiting is een terugkerend actueel onderwerp. In de krant, op het internet of in het nieuws worden vaak politieke discussies aangehaald die te maken hebben met vrijheid van meningsuiting. Als voorbeeld het meldpunt voor overlast door mensen uit Midden-‐ en Oost-‐ Europa, mag zo’n meldpunt, of worden de grenzen van de wet voor vrijheid van meningsuiting overschreden (Haakman, 2012)? De stelling is actueel en wordt daarom in het experiment aan respondenten voorgelegd.


Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd -‐

-‐


Vaag begrip: volledig is een vaag begrip, het is onduidelijk wat volledig inhoudt. Gaat volledig alleen over de het gebruik van softdrugs of ook over het verkopen en het telen van softdrugs en mogen individuen dan ook softdrugs telen en verkopen? Om de stelling te verduidelijken moet er uitgelegd worden wat er met volledig wordt bedoeld, op welke aspecten volledig betrekking heeft. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling iets verduidelijkt: De overheid moet de teelt en verkoop van softdrugs voor coffeeshops volledig legaal maken. Het is duidelijker dat het alleen om de verkoop en teelt van softdrug gaat. Maar het is wel een dubbele

2

vraagstelling omdat de onderwerpen ‘telen’ en ‘verkopen’ zijn gecombineerd. Valence framing De stelling is positief geframed, omdat legaliseren in de meeste gevallen positief is. Het is positief als connotatie iets via de wet legaal gemaakt wordt. De equivalente tegenhanger van legaliseren is verbieden, en iets woorden: verbieden is in het algemeen negatief. De stelling wordt als volgt negatief geframed: Softdrugs moeten volledig worden verboden. Valence framing De stelling: Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd is volgens de schaling van KiesKompas schaling: progressief en daarom negatief. De stelling: Softdrugs moeten volledig worden verboden is conservatief en daarom positief. Nieuwsframing:

Deze stelling past goed onder het thema veiligheid. Maar de stelling kan ook onder het thema bestuur geplaatst worden, omdat het verbieden of het legaliseren van softdrugs te maken heeft met de wetgeving en over het veranderen van de wetgeving moet o.a. het bestuur beslissen.

Actualiteit:

Er is al jaren een politieke discussie gaande over het verbieden of legaliseren van softdrugs. Sommige partijen willen softdrugs verbieden om overlast tegen te gaan, maar andere partijen willen softdrugs legaliseren omdat het veel belastinggeld oplevert (Beekman, 2012). In het experiment wordt daarom de stelling zowel positief als negatief geframed aan de respondenten voorgelegd


Er moeten hogere gevangenisstraffen komen -‐

-‐

-‐

Relatieve term: hoger is een relatieve term, het is onduidelijk hoeveel hoger de straffen worden. Worden de straffen verhoogd met jaren of maanden? Het was duidelijker geweest als hoger uitgelegd was met jaren of maanden. Maar dat is eigenlijk onmogelijk omdat de verhoging per straf verschilt, het is te veel omdat in een stelling te beschrijven. Vage term: gevangenisstraffen is een vage term, omdat het niet duidelijk is om welke gevangenisstraffen het gaat. Gevangenisstraffen had eigenlijk gedefinieerd moeten worden met de straffen die ze willen verhogen. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling iets gespecificeerd: Er moeten veel strengere straffen komen voor mensen die geweld plegen. Het is duidelijker om welke straffen het gaat, maar alsnog is ‘geweld plegen’ een vaag begrip, omdat er verschillende delicten onder geweld plegen vallen. Daarbij is veel ‘strenger’ net als ‘hoger’ onduidelijk.

Valence framing De stelling is positief geframed, omdat hoger in het algemeen positief is. Het is positief als iemand een connotatie hogere functie krijgt, in een team hoger gaat spelen enz. De equivalent logische tegenhanger van woorden: hoger is lager, maar in de politiek is een discussie gaande over het verhogen of het gelijk blijven van gevangenisstraffen. Gelijk blijven is daarom de tegenhanger. Om de stelling zowel positief als negatief te framen moet de stelling veranderd worden zodat alleen valence framing van invloed kan zijn op de antwoorden en attitude van de gebruikers. Positief geframed wordt de stelling: De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog en negatief geframed wordt de stelling: De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven. Valence framing De stelling: De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog is volgens de schaling van KiesKompas schaling: conservatief en daarom positief. En de stelling: De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven is progressief en daarom negatief. Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema veiligheid en het thema bestuur. De stelling past ook onder het thema bestuur omdat de hoogte van de straffen bepaald wordt door het bestuur.

Actualiteit:

Een aantal straffen is al flink verhoogd, zo worden loverboys harder aangepakt en zijn straffen voor het bezit van vuurwapens verhoogd. Toch is de discussie nog steeds actueel, omdat een aantal partijen nog meer straffen willen verhogen. Vandaar dat deze stelling in het experiment ook aan de respondenten wordt voorgelegd (Naaktgeboren, 2012).

Thema: milieu Stelling 4 Duidelijkheid:

Om de files op te lossen, moeten meer wegen worden aangelegd -‐

Dubbele vraagstelling: de stelling gaat over twee onderwerpen: het oplossen van de files en het aanleggen van meer wegen. Respondenten worden gestuurd door de combinatie van de twee onderwerpen: mensen die voor het oplossen van files zijn, zijn door de formulering van de stelling ook tegelijk voor het aanleggen van meer wegen, en andersom. Terwijl


3

-‐

-‐

respondenten misschien wel van mening zijn dat de files opgelost moeten worden, maar daarvoor liever een andere oplossing hebben. De twee onderwerpen moeten daarom los bevraagd worden. Relatieve term: meer is een relatieve term, het is onduidelijk hoeveel meer wegen er worden aangelegd? Meer had in de stelling beter gedefinieerd kunnen worden met de namen van de wegen die ze extra aan willen leggen, als voorbeeld: A4 Delft-‐Schiedam. Maar het is te veel informatie om alle snelwegen die worden aangelegd op te sommen in een stelling. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft een soortgelijke stelling geformuleerd, maar dan alleen gebaseerd op het aanleggen van nieuwe en bredere wegen: De regering moet extra geld uitgeven voor nieuwe en bredere wegen. In deze stelling zijn net als bij KiesKompas onderwerpen gecombineerd, het gaat namelijk om het uitgeven van extra geld voor nieuwe en brede wegen. Het is een dubbele vraag. Daarbij zijn de drie termen extra geld, nieuwe en bredere wegen vaag.

Valence framing connotatie woorden:

De stelling is positief geframed, omdat ‘meer’ in het algemeen positief is. Daarbij is het oplossen van files door meer wegen ook positief. De stelling kan niet negatief geframed worden, dat komt doordat de twee onderwerpen aan elkaar zijn gekoppeld.

Valence framing Schaling:

De stelling is volgens de schaling van KiesKompas conservatief en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema milieu, maar kan ook onder de thema’s cultuur en recreatie en wonen. De stelling kan onder cultuur en recreatie, omdat het aanleggen van nieuwe wegen soms ten koste gaat van natuurgebieden (Rijkswaterstaat). De stelling kan ook onder het thema wonen omdat het aanleggen van nieuwe wegen betekent dat woonplaatsen beter bereikbaar worden. (Rijksoverheid). Het beste kan de stelling geplaatst worden onder het thema wonen, omdat mensen het heel belangrijk vinden dat ze vanuit hun woonplaats andere plaatsen snel en gemakkelijk kunnen bereiken.

Actualiteit:

Momenteel is Rijkswaterstaat bezig met de aanleg van extra wegen voor het oplossen van het fileprobleem, de stelling is dus niet meer actueel. Er is wel een andere politieke discussie gaande over snelwegen en het milieu. Die discussie gaat over het wel of niet verhogen van de maximumsnelheid naar 130 km/u op snelwegen (NU, 2011).

Nieuwe stelling:

De stelling die over de maximumsnelheid in het experiment wordt voorgelegd aan respondenten is: De maximumsnelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u

Duidelijkheid:

-‐

Vage term: snelwegen is een vage term omdat onduidelijk is om welke snelwegen het gaat. Maar het is onmogelijk om de snelwegen bij naam te noemen, dat wordt te veel. Daarbij is het ook nog niet duidelijk op welke snelwegen men de maximumsnelheid wilt verhogen.


De stelling is positief geframed omdat verhogen positief is, lager is de tegenhanger van hoger maar de politieke discussie gaat niet om het verlagen van de maximumsnelheid maar of de snelheid omhoog moet of gelijk moet blijven. Gelijk blijven is daarom de tegenhanger en daardoor kan de stelling ook negatief geframed worden: De maximumsnelheid op de snelwegen moet 120 km/u blijven.


De stelling: De maximumsnelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u is rechts en daarom positief (Timmer & Winther, 2010). De stelling: De maximumsnelheid op de snelwegen moet 120 km/u blijven is dan links en daarom negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema milieu maar ook onder het thema veiligheid. Het verhogen van de maximumsnelheid heeft namelijk ook negatieve gevolgen voor de veiligheid op snelwegen (NOS, 2011).


In plaats van een vast bedrag per auto, moeten automobilisten per gereden kilometer belasting gaan betalen. -‐

-‐


Vage termen: in de stelling is gebruik gemaakt van de vage termen: vast bedrag en betalen per gereden kilometer. Het is niet duidelijk hoeveel het vaste bedrag en betalen per gereden kilometer is. Beter was deze termen te definiëren met geldbedragen. Dan weten mensen ook wat voor hen voordeliger uitpakt, een vast bedrag betalen of per gereden kilometer. In de stelling is een keuze verpakt, mensen zijn voor het betalen van een vast bedrag per auto of per gereden kilometer. Hierdoor worden mensen gestuurd, misschien willen mensen beide opties niet en hebben ze een ander idee.

4

-‐

Vergelijking Stemwijzer: het is lastig deze stelling met die van Stemwijzer te vergelijken, omdat Stemwijzer de stelling op een geheel andere manier geformuleerd heeft: Autobezit moet goedkoper worden en autogebruik duurder. Daarom moet er een kilometerheffing komen. Deze stelling maakt beter duidelijk waar de politieke discussie over gaat. Toch is de stelling onduidelijk, omdat er gebruik is gemaakt van de relatieve termen ‘goedkoper’ en ‘duurder’. Daarbij is het ook een dubbele stelling door het gebruik van ‘daarom’. Eigenlijk moet er een aparte stelling opgesteld worden over: autogebruik moet goedkoper worden en autogebruik duurder en er moet een kilometerheffing komen.


Het is zeer lastig te bepalen of de stelling positief of negatief geframed is, omdat er geen woorden in voorkomen die duiden op een positieve of negatieve connotatie. Maar mensen houden in het algemeen niet van veranderingen en willen het liefst dat alles zo blijft als dat het was. Daarom heb ik beslist dat de stelling negatief geframed is omdat er iets verandert, mensen moeten per gereden kilometer gaan betalen. In het experiment is de stelling aangepast zodat de keuze eruit is gehaald. Negatief geframed is de stelling: Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen en positief geframed is de stelling: Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen. Het gevaar bestaat dat respondenten over het woord ‘niet’ heen lezen, maar dit is de enige manier waarop de stelling zowel positief als negatief geframed kan worden zonder veranderingen.


De stelling: Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. De stelling: Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen is volgens de schaling rechts en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema milieu.

Actualiteit:

De kwestie over het wel of niet invoeren van kilometerheffing is nog steeds actueel. Besloten is de kilometerheffing niet in te voeren in de huidige kabinetsperiode, maar de discussie opnieuw te voeren bij een volgende kabinetsperiode (NU, 2012).

Stelling 6: Duidelijkheid:

In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen -‐

-‐

Ambiguïteit: de stelling is niet helemaal duidelijk door het gebruik van het ambigue woord ‘mogen’. Wat is mogen, is dat een norm? Beter was geweest mogen te vervangen door een duidelijker woord, zoals moeten. Vergelijking Stemwijzer: de stelling die Stemwijzer hanteert sluit beter aan bij de hedendaagse politieke discussie: Nederland mag een tweede kerncentrale bouwen. Maar bij deze stelling blijft ‘mag’ ambigu, vandaar dat die stelling ook niet helemaal duidelijk is.

Valence framing De stelling is positief geframed omdat het positief is als iets mag. De stelling kan ook negatief connotatie geframed worden: In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen. Een nadeel van de manier woorden: waarop de stelling negatief geframed is, is dat mensen gemakkelijker over het woord ‘geen’ kunnen lezen. Maar de stelling kan niet anders negatief geframed worden, zonder verandering van de zinsopbouw. Valence framing De stelling: In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen is volgens de schaling van KiesKompas schaling: conservatief en daarom positief. De stelling: In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen is dan progressief en daarom negatief. Nieuwsframing:

Met de kernrampen die er de afgelopen jaren plaats hebben gevonden (bijvoorbeeld in Japan) is veiligheid een zeer belangrijk thema geworden bij kerncentrales, vandaar dat de stelling niet alleen geplaatst kan worden onder het thema milieu, maar ook onder het thema veiligheid.

Actualiteit:

De beslissing of er een tweede kerncentrale in Nederland komt is uitgesteld met twee tot drie jaar. Het volgend kabinet moet er over beslissen, vandaar dat de stelling nog steeds actueel is (NU, 2012). Daarbij is een aantal politieke partijen voor kerncentrales en andere partijen zijn tegen kerncentrales. Het is daarom goed dat de stelling op deze manier geformuleerd wordt in het experiment en niet gaat over het openen van een tweede kerncentrale zoals bij Stemwijzer, dat is namelijk te specifiek.


De bio-‐industrie moet worden afgeschaft -‐

Vage term: bio-‐industrie is een vaag begrip, omdat er verschillende definities van bio-‐ industrie worden gehanteerd, waardoor niet duidelijk is wat bio-‐industrie inhoudt. Beter was om bijvoorbeeld in een inleiding een definitie van bio-‐industrie te geven.


5

-‐

Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt geformuleerd: Er moet een verbod komen op grote veestallen (megastallen). Stemwijzer heeft bio-‐industrie gedefinieerd als grote veestallen/megastallen, toch is dat ook niet duidelijk omdat ‘grote’ een relatieve term is.

Valence framing De stelling is negatief geframed door het gebruik van het woord afschaffen. Afschaffen heeft in het connotatie algemeen een negatieve connotatie, het is namelijk negatief als iets verboden wordt. De stelling kan woorden: ook positief geframed worden: De bio-‐industrie moet worden toegestaan. Verbieden en toestaan zijn betere logisch equivalente tegenhangers van elkaar, dan toestaan en afschaffen. In het experiment wordt daarom de stelling als volgt negatief geframed: De bio-‐industrie moet worden verboden. Valence framing schaling:

De stelling: De bio-‐industrie moet worden verboden is volgens de schaling van KiesKompas progressief en daarom negatief. En de stelling: De bio-‐industrie moet worden toegestaan is dan conservatief en daarom positief.

Nieuwsframing

De stelling kan alleen onder het thema milieu staan.

Actualiteit:

Het wel of niet afschaffen van de bio-‐industrie is nog steeds een actuele kwestie. Op 17 maart 2012 waren er bijvoorbeeld grote demonstraties op de Dam tegen megastallen (NU, 2012). De kwestie speelt ook altijd op voor de verkiezingen, omdat het afschaffen van de bio-‐industrie een belangrijk punt is voor sommige partijen, zoals de Partij voor de Dieren en GroenLinks.

Thema: Bestuur Stelling 8 Duidelijkheid:

Burgemeesters moeten rechtstreeks door het volk worden gekozen -‐

Vage termen: het is niet duidelijk wat rechtsreeks door het volk kiezen is en is door het volk kiezen niet al rechtstreeks? Beter was geweest om rechtstreeks te definiëren, als voorbeeld: het volk moet de burgemeester kiezen via een referendum.


De stelling is positief geframed, mensen mogen zelf kiezen en dat is in het algemeen positief. De stelling kan ook negatief geframed worden: Burgemeesters moeten niet rechtstreeks door het volk worden gekozen.


De stelling: Burgemeesters moeten rechtstreeks door het volk worden gekozen is volgens de schaling van KiesKompas progressief en daarom negatief. De stelling: Burgemeesters moeten niet rechtstreeks door het volk worden gekozen is dan conservatief en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema bestuur maar ook onder het thema wonen, omdat een burgemeester de bestuursfunctionaris van een gemeente is. De burgemeester bewaart zodoende de kwaliteit van het bestuur in de gemeente ofwel de woonplaats van mensen.

Actualiteit:

Het referendum om het volk de burgemeester te laten kiezen is niet ingevoerd, het is tegenwoordig ook geen actueel onderwerp meer. De stelling kan daarom beter vervangen worden door een actuele kwestie die onder het thema bestuur valt. Tegenwoordig is er een politieke discussie gaande over het meldpunt voor Midden-‐ en Oost Europeanen, mag zo’n meldpunt bestaan of niet (Haakman, 2012).

Nieuwe stelling:

Over de meldenpunten voor Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen wordt de volgende stelling in het experiment gesteld: Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden.

Duidelijkheid:

-‐

Vage term: de stelling is niet helemaal duidelijk doordat waarschijnlijk veel mensen niet goed weten wat het meldpunt is. Beter was meldpunt te definiëren en te beschrijven waarvoor je daar terecht kan, maar dat is te veel informatie voor in een stelling.

Valence framing De stelling is negatief geframed omdat het in het algemeen negatief is als iets wordt opgeheven. De connotatie stelling kan ook positief geframed worden: Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag woorden: blijven bestaan. Valence framing De stelling: Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden is volgens mij schaling: conservatief en daarom positief. De stelling is volgens mij conservatief omdat het geen standpunt is van linkse of rechtse partijen, het is alleen een standpunt van de PVV. Daarbij zijn conservatieve partijen niet voor snelle veranderingen zoals het invoeren van een meldpunt. De stelling: Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan is dan progressief en daarom negatief. Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema bestuur maar kan ook onder het thema immigratie en integratie omdat het gaat over mensen (Midden-‐ en Oost – Europeanen) die naar Nederland zijn geëmigreerd of


6

alleen in Nederland werken (Haakman, 2021). Stelling 9 Duidelijkheid:

Door te bezuinigen moet het tekort op de begroting in 2015 zijn weggewerkt -‐

-‐ -‐

Vage term: bezuinigen is een vaag begrip, omdat er op verschillende manieren bezuinigd kan worden. Beter was te definiëren hoe er bezuinigd gaat worden, maar omdat dat nog onduidelijk is, is het onmogelijk in een stelling te zetten hoe er bezuinigd moet worden. Relatieve term: tekort is een relatieve term doordat niet duidelijk is hoeveel het tekort is, dit had eigenlijk met een geldbedrag omschreven moeten worden. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling over het begrotingstekort als volgt geformuleerd: De regering moet vele miljarden bezuinigen. Uiterlijk in 2015 moet het tekort op de rijksbegroting zijn weggewerkt. Er is een inleiding gegeven en daarna volgt de stelling. De stelling is daardoor duidelijker: mensen zijn ervoor dat het tekort voor 2015 is weggewerkt of er tegen. Toch is er ook gebruik gemaakt van de relatieve term ‘tekort’.

Valence framing De stelling wordt in het experiment iets aangepast zodat die beter aansluit bij de politieke discussie, connotatie het wel of niet wegwerken van het begrotingstekort voor 2015: Het begrotingstekort moet voor 2015 woorden: zijn weggewerkt. De stelling is positief omdat iets wegwerken positief is. Het is namelijk fijn als bijvoorbeeld alle mails in de mailbox zijn weggewerkt, alle papieren zijn verwerkt enz. De stelling kan ook negatief geframed worden: Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt. De stelling wordt negatief geframed door het woord ‘niet’ toe te voegen. Het gevaar bestaat dat mensen daar overheen lezen maar de stelling kan niet duidelijker negatief geframed worden zonder verandering van de zinsopbouw. Valence framing De stelling: Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt is volgens de schaling van schaling: KiesKompas rechts en daarom positief. En de stelling: Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt is dan links en daarom negatief. Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema bestuur.

Actualiteit:

Het wegwerken van het begrotingstekort is een zeer actuele kwestie. Sommige partijen zijn van mening dat het tekort zo snel mogelijk moet worden weggewerkt en andere partijen zijn van mening dat het begrotingstekort 3% mag zijn (Visser, 2012).

Thema: zorg Stelling 10 Duidelijkheid:

Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken -‐

-‐ -‐

Vage termen: de stelling is niet duidelijk omdat er veel vage begrippen in voorkomen. Ouderen is een vaag begrip, wie worden daar onder verstaan? Maar ook vinden dat hun leven voltooid is, is vaag. Je kan je namelijk afvragen of daar nog eisen aan verbonden zijn en welke dat dan zijn? En wat wordt er verstaan onder professionele hulp? Deze termen hadden beter gedefinieerd moeten worden, maar eigenlijk is dat onmogelijk omdat bijvoorbeeld aan ‘vinden dat hun leven voltooid is’ zoveel regels vastzitten, die kunnen niet in een stelling worden uitgelegd. Ambiguïteit: mogen is ambigu. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling breder geformuleerd: Hulp bij zelfdoding moet onder bepaalde omstandigheden mogelijk zijn. Hierbij gaat het niet alleen om ouderen maar om iedereen. Toch is er ook gebruik gemaakt van vage begrippen, zoals onder bepaalde omstandigheden en hulp.

Valence framing De stelling is positief geframed, omdat mensen die het willen wel euthanasie mogen plegen. Het is connotatie namelijk positief als iemand iets wil en dat mag ook. De stelling kan ook negatief geframed worden: woorden: Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken. Valence framing De stelling: Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan schaling: hun leven maken is volgens de schaling van KiesKompas progressief en daarom negatief. De stelling: Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken is dan conservatief en daarom positief.


7

Nieuwsframing:

Deze stelling past alleen onder het thema zorg.

Actualiteit:

Euthanasie is nog steeds een actuele kwestie, moet euthanasie toegestaan worden of niet en onder welke omstandigheden? (Rijksoverheid).


Mensen die meer verdienen moeten meer gaan betalen voor hun ziektekostenverzekering -‐

-‐

Relatieve term: meer is een relatieve term, omdat het niet duidelijk is hoeveel mensen voor hun ziektekostenverzekering meer moeten gaan betalen en wat meer verdienen is. Beter was ‘meer’ verdienen te definiëren met een geldbedrag, bijvoorbeeld 45.000 euro. Meer gaan betalen had beter ook gedefinieerd kunnen worden met een geldbedrag of percentage. Ambiguïteit: gaan is een ambigue term omdat niet duidelijk is wat ermee wordt bedoeld. Is het al zeker dat mensen meer moeten gaan betalen, ofwel is het een norm? Het woord ‘gaan’ kan beter weg gelaten worden in deze stelling.

Valence framing In de politiek is een discussie gaande of mensen die meer verdienen meer moeten betalen voor hun connotatie ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen of dat de kosten voor mensen die meer woorden: verdienen gelijk moeten blijven. Meer is in het algemeen positief, in de meeste gevallen is het namelijk fijn als je ergens meer van krijgt. Er is alleen een uitzondering en dat is als je meer moet betalen. Maar omdat meer meestal positief is, wordt er vanuit gegaan dat deze stelling positief is geframed. De stelling kan ook negatief geframed worden maar daarvoor is het belangrijk dat er zowel achter de positief als negatief geframde stelling dan mensen die minder verdienen wordt toegevoegd. Anders kan de stelling niet negatief geframed worden, dan staat er: Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering maar dan vraag je je af evenveel als wie? Vandaar dat de stelling negatief geframed wordt: Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen en positief Mensen die meer verdienen moeten meer gaan betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Valence framing De stelling: Mensen die meer verdienen moeten meer gaan betalen voor hun ziektekostenverzekering schaling: dan mensen die minder verdienen is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. En de stelling: Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen is rechts en daarom positief. Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema zorg, maar kan ook onder het thema inkomen. Het is namelijk van het inkomen van mensen afhankelijk of ze meer moeten gaan betalen voor hun ziektekostenverzekering.

Actualiteit:

De stelling is nog steeds actueel, sommige partijen willen dat de kosten van de zorgpremie inkomensafhankelijk zijn en andere partijen willen een vast bedrag voor iedereen (RTL, 2012)


Alle volwassenen zijn automatisch orgaandonor, tenzij zij expliciet hebben aangegeven dat niet te willen -‐

-‐

-‐

-‐

Valence framing connotatie

Ambiguïteit: de stelling is niet duidelijk door het gebruik van het werkwoord zijn. Zijn impliceert namelijk dat mensen tegenwoordig al automatisch orgaandonor zijn, terwijl mensen tegenwoordig nog aan moeten geven of ze orgaandonor willen zijn. Dubbele vraagstelling: de stelling gaat over twee onderwerpen: automatische orgaandonatie en aangeven als je dat niet wilt. De twee onderwerpen zijn aan elkaar gekoppeld en dat maakt de stelling onduidelijk. Beter was alleen een vraag te stellen over automatische orgaandonatie. Vage term: expliciet aangeven is vaag, omdat niet duidelijk is hoe mensen het moeten aangeven als ze geen orgaandonor willen zijn. Beter was te specificeren op welke manier mensen kunnen aangeven dat ze geen orgaandonor willen zijn. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de volgende stelling over orgaandonor opgesteld: Iedereen moet automatisch orgaandonor zijn, tenzij je hier schriftelijk bezwaar tegen maakt. Een verschil met KiesKompas is dat bij KiesKompas de stelling alleen voor volwassenen geldt en bij Stemwijzer voor iedereen. De stelling van Stemwijzer is duidelijker doordat ‘zij’ niet ambigu is en schriftelijk bezwaar maken duidelijker is dan expliciet aangeven. Toch is er nog steeds sprake van een dubbele stelling.

De stelling is positief geframed omdat mensen zelf over iets mogen beslissen en dat is in het algemeen positief. De stelling kan niet negatief geframed worden door de combinatie van de twee onderwerpen.


8

woorden: Valence framing schaling:

De stelling: Alle volwassenen zijn automatisch orgaandonor, tenzij zij expliciet hebben aangegeven dat niet te willen is volgens de schaling van KiesKompas progressief en daarom negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema zorg.

Actualiteit:

De kwestie over automatische orgaandonatie is niet meer actueel. De wet blijft zoals deze was, mensen kunnen het zelf aangeven als ze orgaandonor willen zijn. Er is wel een andere actuele kwestie in de politiek gaande die goed onder het thema zorg past, de kwestie gaat over het wel of niet inperken van het persoonsgebonden budget voor mensen met een beperking (NU, 2011).

Nieuwe stelling:

In het experiment wordt de volgende stelling over het persoonsgebonden budget gesteld: Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven.

Duidelijkheid:

-‐

Vage term: het persoonsgebonden budget is een vage term, veel mensen weten niet wat het persoonsgebonden budget inhoudt. Het is duidelijker als er wordt uitgelegd wat het persoonsgebonden budget is, maar dat is te veel in een stelling. Er kan wel een inleiding gegeven worden waarin staat uitgelegd wat het persoonsgebonden budget is.


De politieke discussie gaat over het gelijk blijven of verkleinen van het persoonsgebonden budget. Verkleinen is negatief vandaar dat behouden positief is. De stelling kan als volgt negatief geframed worden: Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind.


De stelling: Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven is volgens mij links, omdat linkse partijen altijd opkomen voor de minderheden in de samenleving. De stelling is daarom negatief. De stelling: Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind is dan rechts en positief.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema zorg maar ook onder het thema inkomen. Het persoonsgebonden budget is namelijk een geldbedrag dat hulpbehoevende krijgen om zelf de zorg in te kunnen kopen die ze nodig hebben.


Het basispakket van zorgverzekeringen mag kleiner om de gezondheidszorg betaalbaar te houden -‐

-‐ -‐

-‐

Dubbele vraagstelling: de stelling gaat over twee onderwerpen, namelijk het basispakket van de zorgverzekering en het betaalbaar houden van de gezondheidszorg. Er wordt een reden gegeven voor het verkleinen van het basispakket, daardoor worden mensen gestuurd. Het is duidelijker de twee onderwerpen apart in een stelling te bevragen. Ambiguïteit: mag is ambigue, het is niet duidelijk wat daarmee bedoeld wordt, mag of moet het basispakket kleiner? Beter was mag te vervangen door moet. Relatieve term: kleiner is een relatieve term, het is namelijk niet duidelijk wat het kleiner maken van het basispakket inhoudt. Het was duidelijker geweest als verkleinen uitgelegd werd met de onderdelen die uit het basispakket worden gehaald. Vage term: basispakket is een vage term omdat niet duidelijk is wat het basispakket is, welke onderdelen van de zorg zitten daarin?


De stelling kan niet anders geframed worden door de combinatie van de twee onderwerpen. In het experiment wordt daarom één onderdeel van de stelling aan de respondenten voorgelegd, zodat de stelling wel positief en negatief geframed kan worden. Negatief geframed wordt de stelling: Het basispakket van zorgverzekering mag verkleind worden. Verkleinen is negatief, vandaar dat de stelling negatief geframed is. Positief geframed is de stelling: Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven.


De stelling: Het basispakket van zorgverzekering mag verkleind worden is volgens de schaling van KiesKompas rechts en daarom positief. En de stelling: Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven is dan links en daarom negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema zorg.

Actualiteit:

Het basispakket van de zorgverzekeringen is verkleind, maar door de extra bezuinigingen die doorgevoerd moeten worden is het nog steeds een politiek discussiepunt. Daarbij zijn sommige politieke partijen voor het verkleinen van het basispakket en andere partijen vinden dat het basispakket moet blijven zoals die is. De discussie is daardoor nog steeds actueel. (Timmermans, 2012).


9

Thema: Onderwijs Stelling 14 Duidelijkheid:

De studiefinanciering moet onaangetast blijven -‐

-‐

Vaag begrip: studiefinanciering is een vaag begrip, omdat studiefinanciering uit de volgende vijf onderdelen bestaat: basisbeurs, aanvullende beurs, studentenreisproduct, rentedragende lening en collegekrediet. Het was duidelijker geweest als studiefinanciering gedefinieerd werd met de onderdelen die aangetast moeten worden. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de volgende stelling geformuleerd over studiefinanciering: Er is extra geld nodig voor onderwijs en daarom moet de regering de studiebeurs afschaffen. Studenten moeten in het vervolg lenen voor hun studie. Stemwijzer geeft een reden voor het afschaffen van de studiefinanciering en geeft aan wat de consequentie is voor studenten. Maar er is wel gebruik gemaakt van een dubbele stelling.


De stelling is positief geframed, niet aantasten duidt namelijk op het niet veranderen en mensen houden niet zo van veranderingen. Daarbij is het voor studenten positief als er niets wordt veranderd aan de studiefinanciering, als er wel wat wordt veranderd wordt de beurs minder of afgeschaft. Negatief geformuleerd is de stelling als volgt: De studiefinanciering moet worden aangetast.


De stelling: De studiefinanciering moet onaangetast blijven is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. En de stelling: De studiefinanciering moet worden aangetast is dan rechts en positief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema onderwijs.

Actualiteit:

De overheid heeft de beslissing genomen om de studiefinanciering aan te tasten, toch is studiefinanciering een actueel onderwerp. In de politiek is namelijk een discussie gaande over wat er veranderd moet worden aan de studiefinanciering, de discussie gaat over het wel of niet afschaffen van de basisbeurs voor de masterfase (Bakker, 2012). Het is beter als daarover een vraag wordt gesteld in het experiment.

Nieuwe stelling:

In het experiment wordt de volgende vraag gesteld over de basisbeurs voor de masterfase: De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden.

Duidelijkheid:

-‐

Vage termen: basisbeurs is een vaag begrip, omdat niet voor iedereen duidelijk is wat de basisbeurs is en hoeveel geld dat is. Het was beter als basisbeurs in een inleiding was uitgelegd.


De stelling is negatief geframed omdat afschaffen in het algemeen negatief is. De stelling kan ook positief geframed worden: De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden.


De stelling: De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. En de stelling: De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden is rechts en daarom positief

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema onderwijs, maar ook onder het thema inkomen omdat sommige studenten door het afschaffen van de basisbeurs geen master meer kunnen volgen. Ze hebben niet voldoende inkomen om de opleiding te betalen, met de basisbeurs hebben ze dat wel.


Religieuze scholen mogen openlijk homoseksuele leraren weigeren -‐ -‐


Ambigue term: openlijk is een ambigue term, gaat het over leraren die openlijk homoseksueel zijn of over het openlijk weigeren? Vage termen: religieuze scholen en openlijk homoseksueel zijn vage begrippen. Openlijk homoseksueel zijn kan namelijk voor iedereen iets anders betekenen en er zijn verschillende soorten religieuze scholen. Het is niet duidelijk welke religieuze scholen bedoeld worden. Het was beter geweest als de twee termen in een inleiding werden uitgelegd.

De stelling is negatief geformuleerd, omdat weigeren negatief is. In het experiment wordt de stelling anders geformuleerd zodat openlijk niet meer ambigu is en betrekking heeft op leraren die openlijk homoseksueel zijn. Negatief geframed wordt de stelling dan: Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan. De stelling is negatief geframed omdat ontslaan negatief is, positief geframed wordt de stelling: Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan.


10


De stelling: Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan is volgens de schaling van KiesKompas conservatief en daarom positief. En de stelling: Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan is dan progressief en daarom negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema onderwijs.

Actualiteit:

De kwestie over het weigeren van openlijk homoseksuele leraren laait soms weer op, als er bijvoorbeeld een leraar ontslagen is omdat hij of zij homo is. Het is nog een actueel onderwerp waarover de politiek geen beslissing heeft genomen (NU, 2011).

Thema: inkomen Stelling 16 Duidelijkheid:

Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast -‐

-‐

Vage termen: bonussen en belasten zijn vage termen. Bonussen is vaag, omdat er bij banken en bedrijven zeer veel verschillende soorten bonussen bestaan en belasten is vaag, omdat dat op verschillende manieren kan gebeuren. Beter was deze twee begrippen specifieker te definiëren. Relatieve term: extra is een relatieve term, het is niet duidelijk hoeveel extra de bonussen belast gaan worden, dit had beter gedefinieerd kunnen worden met bijvoorbeeld percentages.


De stelling is negatief geframed, omdat belasten negatief is. Het is namelijk niet leuk als je meer belasting moet betalen. De stelling kan ook positief geframed worden: Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast. Bij het positief framen wordt het woord ‘niet’ ingevoerd. Dit is de enige manier om de stelling positief te framen zonder verandering van de zinsopbouw.


De stelling: Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast is volgens de schaling KiesKompas links en daarom negatief. De stelling: Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast is dan rechts en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling kan naast het thema inkomen ook onder het thema werk staan, omdat bonussen worden uitgekeerd op het werk. Personen die goed werk hebben verricht ontvangen bovenop hun loon een bonus.

Actualiteit:

Het extra belasten van bonussen is nog steeds een actuele kwestie. Sommige partijen vinden wetgeving voor bonussen een te zwaar middel en vinden het de verantwoordelijkheid van de bank of het bedrijf zelf, maar andere partijen zijn van mening dat er een wetgeving moet komen (Hankel, 2012).


De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd -‐

-‐

Relatieve termen: hoogste en verhoogd zijn relatieve termen. Het is onduidelijk wat de hoogste inkomens zijn en hoeveel de belastingen daarvoor moeten worden verhoogd. Voor hoogste inkomens had beter een bedrag neergezet kunnen worden en voor verhoogd een percentage. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt gedefinieerd: Mensen die erg veel verdienen moeten meer belasting betalen dan ze nu doen. Hierbij treden dezelfde problemen op als bij de stelling van het KiesKompas, ‘erg veel’ en ‘meer’ zijn relatieve termen.


De stelling is positief geframed, omdat verhogen in het algemeen positief is, zoals al staat uitgelegd bij eerdere stellingen. Verlagen is de tegenhanger van verhogen, maar de politieke discussie gaat over het gelijk blijven of het verhogen van de belastingen. De stelling wordt daarom als volgt negatief geframed: De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven.


De stelling: De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. De stelling: De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven is dan rechts en daarom positief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema inkomen.

Actualiteit:

Het verhogen van de belasting voor de hoogste inkomens is een politiek discussiepunt. Een aantal politieke partijen is voor het verhogen van de belasting en een aantal partijen is tegen het verhogen van de belasting. Bij de verkiezingen laait deze discussie altijd weer op (Visser, 2012).


11


De kinderbijslag moet afhankelijk worden van het gezinsinkomen -‐

-‐

Vage term: gezinsinkomen is een vage term, het is onduidelijk wat het gezinsinkomen is. Zijn dit zowel de inkomsten van de moeder als vader samen of alleen van de vader? Afhankelijk is ook vaag, omdat niet duidelijk is op welke manier de kinderbijslag afhankelijk wordt van het gezinsinkomen. Beter was geweest een inleiding op de stelling te geven waarin iets meer werd uitgelegd over het gezinsinkomen en hoe de kinderbijslag afhankelijk van het gezinsinkomen moet worden. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt gedefinieerd: De hoogte van de kinderbijslag moet afhankelijk worden van wat iemand verdiend. Deze stelling is niet goed geformuleerd in vergelijking met de politieke discussie die gaande is, het gaat namelijk om het gezinsinkomen. Daarbij is hoogte een ambigue term.


De stelling is negatief geframed, ergens van afhankelijk zijn is namelijk negatief. Mensen willen het liefst zo vrij mogelijk zijn. Om de stelling zowel positief als negatief te framen wordt de stelling in het experiment iets anders geformuleerd. Positief geformuleerd wordt de stelling: De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden en negatief geformuleerd wordt de stelling: De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden. Het verschil tussen ‘onafhankelijk’ en ‘afhankelijk’ is klein, het gevaar bestaat dat respondenten er overheen lezen, maar de stelling kan niet duidelijker positief of negatief geframed worden zonder verandering van de zinsopbouw.


De stelling: De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. De stelling: De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden is dan rechts en positief.

Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema inkomen. Maar de stelling kan ook geplaatst worden onder het thema zorg, omdat kinderbijslag bedoeld is om ouders te ondersteunen bij het onderhoud van hun kinderen.

Actualiteit:

Er is nog steeds een politieke discussie gaande over het wel of niet afhankelijk worden van de kinderbijslag van het gezinsinkomen. Sommige politieke partijen vinden namelijk dat de bijslag bepaald moet worden afhankelijk van het inkomen en andere partijen vinden dat de kinderbijslag ongewijzigd moet blijven (Vermaat, 2012).

Thema: werk Stelling 19 Duidelijkheid:

De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet 65 jaar blijven -‐

Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling wat omslachtiger geformuleerd door de stelling in twee zinnen neer te zetten: Vanaf 65 jaar krijgt iedereen een AOW-‐uitkering. Dat moet zo blijven. Toch is de stelling wel duidelijk.


In de politiek is een discussie gaande over het verhogen of het gelijk blijven van de AOW-‐gerechtigde leeftijd. Verhogen is in het algemeen positief, zoals al beargumenteerd is bij eerdere stellingen, vandaar dat de stelling negatief geframed is. De stelling wordt als volgt positief geframed: De AOW-‐ gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog. Om ervoor te zorgen dat alleen framing van invloed kan zijn op de antwoorden van de respondenten wordt de negatief geframde stelling anders geformuleerd in het experiment: De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet 65 jaar blijven.


De stelling: De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet 65 jaar blijven is volgens de schaling van KiesKompas links en daarom negatief. En de stelling: De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog is dan rechts en positief.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema werk maar ook onder het thema bestuur, omdat het bestuur de lastige beslissing moet maken over het wel of niet verhogen van de AOW-‐leeftijd en wanneer dat gaat gebeuren.

Actualiteit:

De AOW-‐ leeftijd wordt in 2020 verhoogd naar 66 jaar en de verwachting is dat deze in 2025 naar 67 jaar gaat, maar omdat het pas over een aantal jaren ingevoerd gaat worden blijft het een actueel discussiepunt, er kan namelijk altijd nog wat veranderen. En de ene partij wil de verhoging van de AOW leeftijd al heel snel invoeren en de andere niet (NU, 2012).


12


Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan -‐

-‐

Vage term: makkelijker is een vage term. Wat houdt iemand makkelijker ontslaan in, worden daarvoor regels versoepeld en welke regels dan? Makkelijker had in deze stelling uitgelegd moeten worden. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling iets uitgebreid: Het moet voor werkgevers makkelijker worden werknemers te ontslaan. De bepaling, voor werknemers, is eigenlijk overbodig, omdat alleen werkgevers mensen kunnen ontslaan. Stemwijzer heeft ook gebruik gemaakt van de vage term makkelijker, waardoor de stelling niet helemaal duidelijk is.


Makkelijker is in het algemeen positief, het is fijn als bijvoorbeeld een toets makkelijk is of als het werk dat je moet doen makkelijk is. Vandaar dat de stelling positief is geframed. De stelling kan ook negatief geframed worden door het woord ‘niet’ in te voegen: Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan. Ook hierbij is de kans dat mensen over het woord ‘niet’ heen lezen. Maar dit is de duidelijkste manier om de stelling negatief te framen zonder verandering van de zinsopbouw.


De stelling: Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan is volgens de schaling van KiesKompas rechts en daarom positief. En de stelling: Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan is dan negatief en links.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema werk.

Actualiteit:

Ontslagrecht is al jaren een actueel thema in de politiek, sommige partijen willen het ontslagrecht aanpassen en andere willen dat het zo blijft (Stiphout, 2011). De stelling is daarom nog steeds actueel.


De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot één jaar -‐

-‐

Vage term: de duur van een WW-‐uitkering is vaag, omdat er niet staat hoe lang de duur van de WW-‐uitkering tegenwoordig is. Personen moeten dit wel weten om de stelling goed te kunnen beantwoorden. Beter was daarom de duur te definiëren met het aantal maanden, maar dat is erg lastig omdat het aantal maanden afhankelijk is van iemands arbeidsverleden. Het is wel goed dat in de stelling het verkorten van de WW-‐uitkering gedefinieerd is met één jaar. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt geframed: Mensen die werkloos worden krijgen een WW-‐uitkering. Het bedrag moet de eerste maanden omhoog maar de totale periode van de uitkering moet worden verkort. Deze stelling is minder duidelijk door de ambigue woorden ‘omhoog’ en ‘verkort’. Daarbij is het een dubbele stelling.


De stelling is negatief geframed, omdat verkorten in het algemeen negatief is. Het is negatief als een vakantie wordt verkort of als er bijvoorbeeld gekort wordt op je salaris. Toch zijn er ook redelijk wat gevallen waarbij verkorten juist positief is, zoals het verkorten van de wachttijd. Maar omdat verkorten volgens mij in de meeste gevallen negatief is wordt er vanuit gegaan dat de stelling negatief is geframed. De stelling kan ook positief geframed worden: De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven.


De stelling: De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot één jaar is volgens de schaling van KiesKompas rechts en dus positief. De stelling: De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven is dan links en dus negatief.

Nieuwsframing:

Deze stelling past goed onder het thema werk, maar ook onder het thema inkomen, omdat een WW-‐ uitkering het inkomen van werklozen is.

Actualiteit:

Het aanpassen van de WW-‐uitkering is nog steeds een actuele kwestie met betrekking tot de bezuinigingen. Politieke partijen discussiëren met elkaar of deze maatregel gehandhaafd gaat worden of niet (Timmermans, 2012).

Thema: wonen Stelling 22 Duidelijkheid:

De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven -‐

Vage term: hypotheekrenteaftrek is een lastig te begrijpen onderwerp, daarom kan het zijn dat de stelling voor mensen niet duidelijk is. Het was beter om een inleiding te geven op de


13

-‐

stelling waarin uitgelegd stond wat de hypotheekrenteaftrek inhoudt. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft uitgelegd wat de hypotheekrenteaftrek inhoudt: Iemand met een koophuis mag de rente voor de hypotheek van de belasting aftrekken. Deze regeling moet blijven zoals die nu is. Het is duidelijker wat de hypotheekrenteaftrek inhoudt, maar ‘mag’ is ambigu en ‘aftrekking’ is in de stelling een vaag begrip.


De stelling is positief geframed, omdat het niet veranderen van iets positief is. Zoals al staat vermeld houden mensen namelijk niet van veranderingen. Er is een discussie gaande over het wel of niet beperken van de hypotheekrente aftrek. De stelling kan daarom als volgt negatief geframed worden: De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden.


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven rechts en dus positief. De stelling: De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden is dan links en dus negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema wonen.

Actualiteit:

De politieke kwestie over het wel of niet veranderen van de hypotheekrenteaftrek is nog steeds actueel, pas aankomende zomer komt het kabinet met een visie op de hypotheekrenteaftrek (Langelaar, 2012). De stelling hoeft daarom niet aangepast te worden voor het experiment.


Eigenaren van huurwoningen mogen zelf de stijging van de huurprijs bepalen -‐ -‐ -‐

Ambiguïteit: mogen is ambigu, het is niet duidelijk wat ‘mogen’ inhoudt, is het een norm of niet? Beter was mogen te vervangen door bijvoorbeeld moeten. Vaag begrip: zelf is vaag omdat het eigenlijk dubbelop is: er staat al dat eigenaren van huurwoningen de stijging van de huurprijs mogen bepalen. Het woord ‘zelf’ is dus overbodig. Relatieve term: stijging is een relatieve term, het is onduidelijk met hoeveel de prijs van huurwoningen gaat stijgen. Beter was dit aan te geven met percentages, maar omdat elke eigenaar dat zelf mag bepalen is dat ook onmogelijk.


De stelling is positief geframed, omdat het in het algemeen positief is als mensen zelf iets mogen beslissen. De stelling kan ook negatief geframed worden: Eigenaren van huurwoningen mogen niet zelf de stijging van de huurprijs bepalen. Het woord ‘niet’ is ingevoegd voor het negatief framen van de stelling. Hierbij bestaat het gevaar dat respondenten over het woord ‘niet’ heen lezen. Maar dit is de beste manier om de stelling negatief te framen zonder verandering van de zinsopbouw.


De stelling: Eigenaren van huurwoningen mogen zelf de stijging van de huurprijs bepalen is volgens de schaling van KiesKompas rechts en dus positief. De stelling: Eigenaren van huurwoningen mogen niet zelf de stijging van de huurprijs bepalen is dan links en dus negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema wonen.

Actualiteit:

Dit is geen actuele kwestie meer, het kabinet heeft het idee afgewezen. Er is wel een politieke discussie gaande over sociale huur en het verhogen van de inkomensgrens. Het is daarom beter een stelling in het experiment op te nemen over die kwestie (Algemeen Dagblad, 2012).

Nieuwe stelling:

In het experiment wordt de volgende stelling over het verhogen van de inkomensgrens van sociale huurwoningen gesteld: De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd

Duidelijkheid:

-‐

-‐

Vage term: inkomensgrens is een vage term, veel mensen zullen niet weten wat de inkomensgrens inhoudt en hoe hoog die is. Het was daarom beter geweest als er een inleiding voor de stelling was gegeven waarin uitgelegd werd hoe hoog de inkomensgrens tegenwoordig is en wat de inkomensgrens inhoudt. Relatieve term: verruimen is een relatieve term omdat niet duidelijk is hoeveel de inkomensgrens wordt verruimd, dit had beter met een geldbedrag gedefinieerd kunnen worden


De stelling is positief geformuleerd omdat verhogen, zoals al eerder staat beargumenteerd, positief is De stelling kan ook negatief geformuleerd worden: De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven.


De stelling: De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd is volgens mij progressief en dus negatief, omdat partijen met deze regel de samenleving op een vernieuwde manier willen verbeteren. De stelling: De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven is dan conservatief en dus positief.


14

Nieuwsframing:

De stelling past goed onder het thema wonen maar ook onder het thema inkomen, omdat de inkomensgrens te maken heeft met het inkomen van mensen. Als de inkomensgrens wordt verhoogd dan hebben mensen met een hoger inkomen meer kans op een sociale huurwoning.

Thema: Immigratie en integratie Stelling 24 Duidelijkheid:

Nederland moet geen laaggeschoolde immigranten meer toelaten -‐

-‐

Vage term: laaggeschoolde is een vaag begrip, omdat niet duidelijk is welke personen onder laaggeschoolde immigranten vallen. Zijn dat immigranten die alleen de basisschool hebben afgerond of (ook) immigranten die het MBO hebben afgerond? Het was beter als in een inleiding het begrip laaggeschoolde immigranten was uitgelegd. Ontkenning: in de stelling is gebruik gemaakt van een ontkenning. Een ontkenning maakt de stelling onduidelijker, omdat het gevaar bestaat dat de respondent de stelling omkeert. Beter was geweest het woord ‘geen’ weg te laten en de stelling als volgt te formuleren: Nederland moet laaggeschoolde immigranten verbieden.


In de stelling is gebruik gemaakt van een ontkenning daarom is het lastig te bepalen of de stelling positief of negatief geframed is. In het experiment wordt de ontkenning uit de stelling gehaald en de volgende stelling aan de respondenten voorgelegd: Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten. Toelaten is positief vandaar dat de stelling positief is geframed, de stelling kan ook negatief geframed worden: Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten. Er is voor gekozen om ‘niet toelaten’ te gebruiken in plaats van verbieden omdat toelaten beter aansluit bij de politieke discussie.


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten progressief en dus negatief. En de stelling: Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten is dan conservatief en dus positief.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema immigratie en integratie, maar ook onder het thema onderwijs omdat het gaat over laaggeschoolde immigranten.

Actualiteit:

Het wel of niet toelaten van laaggeschoolde immigranten is nog steeds een actuele kwestie waarover veel politieke discussies gevoerd worden (Deira, 2012).


Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten ongeacht hun omstandigheden zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet -‐

Vage term: zo snel mogelijk is vaag, omdat voor de ene persoon zo snel mogelijk binnen een week is en voor de ander binnen een maand. Zo snel mogelijk had daarom beter gedefinieerd kunnen worden met het aantal dagen/weken of maanden.


De stelling is negatief geframed omdat iemand zo snel mogelijk uitzetten negatief is. Uitzetten is bijna altijd negatief, bijvoorbeeld iemand uit een café zetten of iemand uit huis zetten. Uitzetten is alleen niet negatief als iemand de gevangenis wordt uitgezet ofwel wordt vrijgelaten. Om de stelling positief te kunnen framen moet de bepaling ‘ongeacht hun omstandigheden’ eruit gehaald worden. In het experiment wordt daarom de volgende stelling aan de respondenten voorgelegd: Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland uitgezet worden en positief geframed: Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland uitgezet worden


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland uitgezet worden conservatief en dus positief. De stelling: Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland uitgezet worden is dan progressief en negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema immigratie en integratie.

Actualiteit:

Het uitzetten van uitgeprocedeerde asielzoekers is nog steeds een actuele kwestie. In het nieuws komen regelmatige kwesties aan bod waarbij gediscussieerd wordt of de asielzoekers wel of niet teruggestuurd moeten worden. Als voorbeeld alle discussies omtrent Marou. Marou is een zeventienjarige jongen die al negen jaar in Nederland woont en daar ook een opleiding volgt, maar toch zo snel mogelijk terug gestuurd moet worden (Langelaar, 2012).


15

Thema: Buitenlands beleid Stelling 26

Nederland moet gevechtsvliegtuigen van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen

Duidelijkheid:

De stelling is duidelijk. Maar de politieke discussie gaat over het wel of niet aanschaffen van een tweede JSF.


De stelling is positief geframed, omdat het aanschaffen van iets in het algemeen positief is. In het experiment wordt de volgende stelling aan de respondenten voorgelegd: Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen, omdat de politieke discussie gaat over de aanschaf van een tweede toestel. De stelling kan ook negatief geframed worden: Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen. Het woord ‘een’ is vervangen door het woord ‘geen’ om de stelling negatief te kunnen framen. Respondenten kunnen gemakkelijk over de woorden heen lezen maar de stelling kan niet duidelijker negatief of positief geframed worden zonder verandering van de zinsopbouw.


De stelling: Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen is volgens de schaling van KiesKompas rechts en dus positief geframed. De stelling: Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen is dan links en dus negatief geframed.

Nieuwsframing:

De stelling past onder het thema buitenlands beleid, maar ook onder het thema veiligheid omdat de JSF aangeschaft wordt ter versterking van de Nederlandse luchtmacht.

Actualiteit:

Het wel of niet aanschaffen van een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF is nog steeds een actuele kwestie. Het huidige kabinet gaat de beslissing over het wel of niet aanschaffen van een tweede JSF niet maken en laat het over aan het nieuwe kabinet (NU, 2012).


Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd -‐ -‐

-‐

Ambiguïteit: mag is ambigu. Het was beter geweest als ‘mag’ was vervangen door ‘moet’, maar dat maakt de stelling wel een stuk stelliger. Vage termen: bezuinigen is een vaag begrip. Mensen kunnen verschillende definities hanteren voor bezuinigen en er staat niet hoeveel er bezuinigd gaat worden. Bezuinigd had beter gedefinieerd kunnen worden met een geldbedrag. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling ook onduidelijk geformuleerd: Nederland moet veel minder geld uitgeven aan ontwikkelingshulp. Hierbij is het ook niet duidelijk hoeveel er bezuinigd gaat worden, minder is namelijk een relatieve term.


Bezuinigen is negatief, het is namelijk altijd negatief als er ergens op bezuinigd moet worden, vandaar dat de stelling negatief geframed is. In de politiek is een discussie gaande over het wel of niet verkleinen van het budget voor ontwikkelingssamenwerking. De stelling kan positief geframed worden door het woord ‘niet’ toe te voegen: Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd. De kans bestaat dat mensen over het woord ‘niet’ heen lezen, maar het is de enige manier om de stelling zonder veranderingen zowel positief als negatief te framen.


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd rechts en dus positief. De stelling: Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd is dan links en negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema buitenlands beleid.

Actualiteit:

Het kabinet heeft al bezuinigd op ontwikkelingssamenwerking. Maar sommige partijen zijn van mening dat er nog meer op ontwikkelingssamenwerking bezuinigd moet worden, terwijl andere partijen er tegen zijn (Langelaar, 2012). Het is dus nog steeds een actueel discussiepunt.

Stelling 28

Turkije mag nooit lid worden van de EU

Duidelijkheid:

De stelling is duidelijk, maar wel erg sterk geframed door het gebruik van het woord ‘nooit’.


De stelling is negatief geframed, door het woord ‘nooit’. Het is negatief als je iets nooit mag. Om iets meer nuance aan te brengen en beter aan te sluiten bij de politieke discussie wordt de stelling in het experiment als volgt aan de respondenten voorgelegd: Turkije mag ook op korte termijn niet lid worden van de EU. De stelling kan ook positief geframed worden: Turkije mag op korte termijn lid worden van de EU.


16


De stelling: Turkije mag ook op korte termijn niet lid worden van de EU is volgens de schaling van KiesKompas conservatief en dus positief. En de stelling: Turkije mag op korte termijn lid worden van de EU is dan progressief en negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema buitenlands beleid.

Actualiteit:

Of Turkije lid mag worden van de EU is nog steeds een zeer actueel onderwerp (Timmermans, 2011).

Thema: Cultuur en recreatie Stelling 29 Duidelijkheid:

Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd -‐ -‐

-‐

Ambiguïteit: mag is ambigu. Vage term: bezuinigen en kunst en cultuur zijn vage termen, omdat niet duidelijk is wat er allemaal onder kunst en cultuur valt en hoeveel er bezuinigd gaat worden. Het is duidelijker als kunst en cultuur uitgelegd wordt met de aspecten waarop bezuinigd gaat worden. Maar dat is onmogelijk omdat het nog niet zeker is of er op kunst en cultuur bezuinigd gaat worden en dus al helemaal niet op welke aspecten er bezuinigd gaat worden. Bezuinigen had beter gedefinieerd kunnen worden met een geldbedrag. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt geformuleerd: De overheid moet flink bezuinigen op subsidies voor kunst en cultuur. Bezuinigen en kunst en cultuur zijn vage begrippen net als in de stelling van KiesKompas, daarbij is ‘flink’ ook onduidelijk. Het verschil met KiesKompas is dat het alleen gaat om subsidies waarop bezuinigd moet worden.


Bezuinigen is negatief, zoals al eerder is beargumenteerd, vandaar dat de stelling negatief geframed is. De stelling kan ook positief geframed worden door het woord ‘niet’ in te voegen: Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd. Dit is de enige manier om de stelling zowel positief als negatief te framen zonder verandering van de zinsopbouw.


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd rechts en dus positief. De stelling: Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd is dan links en negatief.

Nieuwsframing:

Deze stelling past alleen onder het thema cultuur en recreatie.

Actualiteit:

Het kabinet heeft al flinke bezuinigingen doorgevoerd voor kunst en cultuur. Toch is de stelling nog steeds actueel omdat er misschien nog meer bezuinigingen aankomen voor kunst en cultuur (Timmermans, 2012).


Om te bezuinigen moet het aantal publieke tv-‐netten worden verminderd -‐ -‐

-‐

-‐


Vage termen: publieke netten is een vage term, omdat onduidelijk is welke netten daaronder vallen. Beter was een omschrijving te geven van de publieke netten. Relatieve term: verminderen is een relatieve term, het is niet duidelijk hoeveel minder publieke tv-‐netten er door de overheid gewenst zijn en welke zenders er misschien verdwijnen. Dubbele stelling: de stelling gaat over twee onderwerpen: de bezuinigingen en het verminderen van het aantal publieke tv-‐netten. De twee onderwerpen moeten eigenlijk apart van elkaar aan de respondenten voorgelegd worden. Vergelijking Stemwijzer: Stemwijzer heeft de stelling als volgt geformuleerd: De overheid betaalt mee aan de publieke televisienetten 1,2 en 3. Ten minste een van deze netten moet verdwijnen. In deze stelling zijn de publieke netten gedefinieerd als 1,2 en 3, dat maakt de stelling iets duidelijker en ‘verminderen’ is ook gedefinieerd als een van de drie netten. De stelling van Stemwijzer is in vergelijking met KiesKompas dus iets duidelijker.

In de politiek is een discussie gaande over het verminderen of gelijk blijven van het aantal publieke zenders. Verminderen is negatief vandaar dat de stelling negatief geframed is. In het experiment wordt de stelling anders aan de respondenten voorgelegd: De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten. De stelling is veranderd omdat de stelling op deze manier duidelijker is, de twee onderwerpen zijn beter aan elkaar gekoppeld en daardoor kan de stelling ook positief geframed worden zonder dat er andere zinsdelen moeten veranderen: De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten. Het gevaar bestaat dat mensen over het woord ‘niet’ heen lezen maar de stelling kan niet anders zowel positief of negatief geframed worden zonder veranderingen.


17


Volgens de schaling van KiesKompas is de stelling: De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten rechts en dus positief. De stelling: De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten is dan links en negatief.

Nieuwsframing:

De stelling past alleen onder het thema cultuur en recreatie.

Actualiteit:

Het is nog steeds een zeer actueel discussiepunt of er bezuinigd gaat worden op de publieke tv-‐netten of niet (de Jong, 2011). In het experiment wordt daarom deze stelling aan de respondenten voorgelegd. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de stelling niet heel duidelijk is door de combinatie van de twee onderwerpen: bezuinigen en verminderen van tv-‐netten. Het was beter om een inleiding te geven, als voorbeeld: Er gaan stemmen op om te bezuinigen op de publieke omroep, en dan vervolgens de stelling te formuleren. Maar omdat er op geen een stelling een inleiding wordt gegeven wordt dat bij deze stelling ook niet gedaan.


18

Bijlage 3, de versies van de online enquête

Geachte heer/ mevrouw, Voor de Universiteit van Utrecht ben ik bezig met mijn afstudeeronderzoek naar stemhulpen. Stemhulpen helpen mensen te beslissen welke politieke partij het best bij hen belangen aansluit. Voor dit onderzoek wil ik u vragen een online vragenlijst in te vullen. Het is zeer belangrijk dat u bij het beantwoorden van de vragen uw mening aankruist. Ik ben geïnteresseerd in uw persoonlijk oordeel. Er zijn dus geen goede of foute antwoorden. Bij het beantwoorden van de vragen kunt u telkens maar één antwoordoptie aankruisen, bijvoorbeeld: De politie moet veel harder optreden, ook bij kleine vergrijpen 0 Helemaal mee eens þMee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Het is belangrijk dat u op elke vraag antwoord geeft, vragen kunnen niet over worden geslagen. Een deel van de vragenlijst lijkt hetzelfde, toch vraag ik u deze serieus te beantwoorden. De vragenlijst begint met enkele algemene vragen, daarna volgen politieke vragen. Gebleken is dat het invullen van de vragenlijst ongeveer 15 minuten kost. Door op de volgende link te klikken kunt u de vragenlijst invullen: Alvast mijn hartelijke dank voor uw medewerking. Esther Hertog


19

Kruis bij de onderstaande vragen aan wat op u van toepassing is 1. Geslacht: 0 Man 0 Vrouw

2. Leeftijd: 0 20-‐ 25 0 26-‐30 0 31-‐35 0 36-‐40 0 41-‐45 0 46-‐50 0 51-‐55 0 56-‐60 0 61-‐65

0 66-‐70

3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: 0 Basisonderwijs 0 Middelbaar onderwijs 0 Middelbaar beroepsonderwijs 0 Hoger beroepsonderwijs 0 Universitair onderwijs

4. Ik weet veel van politiek af: 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. • CDA • Christen Unie • D66 • GroenLinks • Partij voor de Dieren • PvdA • PVV • SGP • SP • VVD


20

Geef uw mening over de volgende tien onderwerpen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen 1.Legaliseren softdrugs 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

2.Bio-‐industrie verbieden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

3.Euthanasie toestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

4.Basisbeurs master behouden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

5.Bonussen extra belasten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

6.AOW-‐leeftijd verhogen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

7.Hypotheekrenteaftrek behouden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

8.Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

9.Laaggeschoolde immigranten toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

10. Verminderen publieke televisiezenders 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


21

Geef bij de volgende tien onderwerpen aan of ze voor u belangrijk, neutraal of onbelangrijk zijn, u mag maximaal vijf onderwerpen aankruisen met belangrijk 1.Het al dan niet legaliseren softdrugs 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

3. Het al dan niet toestaan van euthanasie 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

5. Het al dan niet extra belasten van bonussen 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk

10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders 0 Belangrijk 0 Neutraal 0 Onbelangrijk


22

Versie 1 Geef uw mening over de volgende 30 stellingen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen Veiligheid 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 5.Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 7. Bio-‐industrie moet worden verboden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


23

Onderwijs 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


24

Buitenlands beleid 28. Turkije mag ook op korte termijn niet lid worden van de EU 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


25

Versie 2 Geef uw mening over de volgende 30 stellingen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen Veiligheid 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


26

Onderwijs 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


27

Buitenlands beleid 28. Turkije mag op korte termijn lid worden van de EU 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


28

Versie 3 Geef uw mening over de volgende 30 stellingen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen Bestuur 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 5.Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 7. Bio-‐industrie moet worden verboden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


29

Inkomen 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


30

Buitenlands beleid 28. Turkije mag ook op korte termijn niet lid worden van de EU 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


31

Versie 4 Geef uw mening over de volgende 30 stellingen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen Bestuur 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Milieu 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


32

Inkomen 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Zorg 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Bestuur 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Werk 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Wonen 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Inkomen 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Onderwijs 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Immigratie en integratie 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Veiligheid 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Buitenlands beleid 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


33

Buitenlands beleid 28. Turkije mag op korte termijn lid worden van de EU 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

Cultuur en recreatie 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening


34

Geef uw mening over de volgende tien onderwerpen, bij elke vraag kunt u één antwoordoptie aankruisen 1.Legaliseren softdrugs 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

2.Bio-‐industrie verbieden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

3.Euthanasie toestaan 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

4.Basisbeurs master behouden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

5.Bonussen extra belasten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

6.AOW-‐leeftijd verhogen 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

7.Hypotheekrenteaftrek behouden 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

8.Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

9.Laaggeschoolde immigranten toelaten 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

10. Verminderen publieke televisiezenders 0 Helemaal mee eens 0 Mee eens 0 Neutraal 0 Mee oneens 0 Helemaal mee oneens 0 Geen mening

11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. • CDA • Christen Unie • D66 • GroenLinks • Partij voor de Dieren • PvdA • PVV • SGP • SP • VVD Hartelijk bedankt voor uw medewerking aan dit onderzoek.


35

Bijlage 4, voorbeelden ingevulde vragenlijsten Versie 1

Proefpersoon 1 Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Geslacht: Vrouw 2. 2. Leeftijd: 41-‐45 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Hoger beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Neutraal 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X

Partij voor de Dieren

X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Helemaal mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Masterthesis: Esther Hertog

36

Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Neutraal 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Neutraal 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Helemaal mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs Neutraal 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Onbelangrijk 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Neutraal 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Belangrijk 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Belangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog Mee eens

Alleen deze pagina weergeven


37

1. 4. De maximum snelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden verboden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast Helemaal mee eens



38

1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag ook op kort termijn niet lid worden van de EU Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs:


39

Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Helemaal mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Neutraal 5. 5. Bonussen extra belasten: Helemaal mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Neutraal 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Neutraal 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Helemaal mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Proefpersoon 2 Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Geslacht: Man 2. 2. Leeftijd: 41-‐45


40

3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Universitair onderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Neutraal 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Neutraal 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Neutraal 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Neutraal 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Neutraal 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Neutraal


41

Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs Belangrijk 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Neutraal 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Belangrijk 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Neutraal 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Onbelangrijk 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Belangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximum snelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen Mee oneens

Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden verboden


42

Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar Mee eens

Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan


43

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag ook op kort termijn niet lid worden van de EU Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Helemaal mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee oneens 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Neutraal


44

6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Neutraal 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments:


45

Versie 2

Proefpersoon 1 1. 1. Geslacht: Man 2. 2. Leeftijd: 51-‐55 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Hoger beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Neutraal 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee oneens 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens


46

6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs Belangrijk 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Neutraal 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Neutraal 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Neutraal 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven


47

1. 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven Mee eens



48

1. 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag op kort termijn lid worden van de EU Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden:


49

Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Proefpersoon 2 1. Geslacht: Man 2. 2. Leeftijd: 51-‐55 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Middelbaar beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Mee eens


50

5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee oneens 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee oneens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens

Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs


51

Neutraal 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Belangrijk 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Neutraal 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Belangrijk 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Neutraal 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Belangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan Helemaal mee oneens


52

Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden


53

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag op kort termijn lid worden van de EU Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Neutraal 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee oneens 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee oneens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens


54

9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments:


55

Versie 3

Proefpersoon 1 Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Geslacht: Vrouw 2. 2. Leeftijd: 56-‐60 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Middelbaar beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Neutraal 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Neutraal 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Neutraal 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen:


56

Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs Belangrijk 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Neutraal 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Belangrijk 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Neutraal 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Neutraal 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Onbelangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximum snelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen Masterthesis: Esther Hertog

57

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden verboden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd Mee eens

Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden


58

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag ook op kort termijn niet lid worden van de EU Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee eens


59

3. 3. Euthanasie toestaan Helemaal mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee oneens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Neutraal 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Proefpersoon 2 1. 1. Geslacht: Man 2. 2. Leeftijd: 31-‐35 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Hoger beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af:


60

Mee eens 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Mee oneens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee oneens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee oneens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Helemaal mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs


61

Belangrijk 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Onbelangrijk 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Belangrijk 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Neutraal 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Onbelangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Iedereen mag in het openbaar zomaar alles zeggen wat hij wil Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden gelegaliseerd Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet omhoog Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximum snelheid op snelwegen moet verhoogd worden naar 130 km/u Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten per gereden kilometer gaan betalen Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen nieuwe kerncentrales komen Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden verboden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen moet opgeheven worden Helemaal mee eens


62

Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort moet voor 2015 zijn weggewerkt Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp een einde aan hun leven maken Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet gelijk blijven Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen mag verkleind worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet afgeschaft worden Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn ontslaan Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten extra worden belast Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten worden verhoogd Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet afhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd moet gehandhaafd worden op 65 jaar Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet worden verkort tot 1 jaar Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet onaangetast blijven


63

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet worden verhoogd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten toelaten Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet een tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag worden bezuinigd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag ook op kort termijn niet lid worden van de EU Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag worden bezuinigd Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Helemaal mee oneens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Helemaal mee oneens 3. 3. Euthanasie toestaan Helemaal mee oneens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Helemaal mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Neutraal 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee eens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens


64

9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee eens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments:


65

Versie 4

Proefpersoon 1 1. 1. Geslacht: Man 2. 2. Leeftijd: 56-‐60 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Middelbaar beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af: Mee eens 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee eens 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Mee eens 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen:


66

Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Helemaal mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Helemaal mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs Neutraal 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Neutraal 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Neutraal 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Belangrijk 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Neutraal 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen Masterthesis: Esther Hertog

67

Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven Mee oneens

Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden


68

Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag op kort termijn lid worden van de EU Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Mee eens


69

3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Neutraal 5. 5. Bonussen extra belasten: Helemaal mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee eens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Helemaal mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee oneens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Proefpersoon 2 1. 1. Geslacht: Vrouw 2. 2. Leeftijd: 61-‐65 3. 3. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding: Middelbaar beroepsonderwijs 4. 4. Ik weet veel van politiek af:


70

Mee eens 5. 5. Ik ben geïnteresseerd in politiek: Mee eens 6. 6. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. 1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7) 8 (8) 9 (9) 10 (10) CDA

X

Christen Unie

X

D66

X

GroenLinks

X


X

PvdA

X

PVV

X

SGP

X

SP

X

VVD

X

Comments: Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Neutraal 5. 5. Bonussen extra belasten: Mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee oneens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens 9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Helemaal mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Het al dan niet legaliseren van softdrugs


71

Belangrijk 2. 2. Het al dan niet verbieden van bio-‐industrie Neutraal 3. 3. Het al dan niet toestaan van euthanasie Belangrijk 4. 4. Het al dan niet behouden van de basisbeurs voor de master Neutraal 5. 5. Het al dan niet extra belasten van bonussen Belangrijk 6. 6. Het al dan niet verhogen van de AOW-‐leeftijd Neutraal 7. 7. Het al dan niet behouden van de hypotheekrenteaftrek Belangrijk 8. 8. Het al dan niet bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking Belangrijk 9. 9. Het al dan niet toelaten van laaggeschoolde immigranten Belangrijk 10. 10. Het al dan niet verminderen van publieke televisiezenders Belangrijk Alleen deze pagina weergeven 1. 1.Iedereen mag in het openbaar niet zomaar alles zeggen wat hij wil Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 2. Softdrugs moeten volledig worden verboden Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 3. De hoogte van de gevangenisstraffen moet gelijk blijven Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 4. De maximumsnelheid op snelwegen moet 120 km/u blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 5. Automobilisten moeten niet per gereden kilometer gaan betalen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 6. In Nederland mogen geen nieuwe kerncentrales komen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 7. Bio-‐industrie moet worden toegestaan Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 8. Het meldpunt over Midden-‐ en Oost-‐ Europeanen mag blijven bestaan Helemaal mee oneens


72

Alleen deze pagina weergeven 1. 9. Het begrotingstekort hoeft niet voor 2015 te zijn weggewerkt Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 10. Ouderen die vinden dat hun leven voltooid is, mogen met professionele hulp geen einde aan hun leven maken Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. Mensen die meer verdienen moeten evenveel betalen voor hun ziektekostenverzekering dan mensen die minder verdienen Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 12. Het persoonsgebonden budget moet worden verkleind Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 13. Het basispakket van zorgverzekeringen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 14. De basisbeurs voor de master moet gehandhaafd worden Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 15. Religieuze scholen mogen leraren die openlijk homoseksueel zijn niet ontslaan Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 16. Bonussen bij banken en bedrijven moeten niet extra worden belast Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 17. De belastingen voor de hoogste inkomens moeten gelijk blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 18. De kinderbijslag moet onafhankelijk van het gezinsinkomen bepaald worden Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 19. De AOW-‐gerechtigde leeftijd van 65 jaar moet omhoog Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 20. Het moet niet makkelijker worden werknemers te ontslaan Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 21. De duur van een WW-‐uitkering voor werklozen moet gelijk blijven Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 22. De hypotheekrenteaftrek moet beperkt worden


73

Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 23. De inkomensgrens van sociale huurwoningen moet gelijk blijven Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 24. Nederland moet laaggeschoolde immigranten niet toelaten Helemaal mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 25. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten niet zo snel mogelijk Nederland worden uitgezet Helemaal mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 26. Nederland moet geen tweede gevechtsvliegtuig van het type JSF (Joint Strike Fighter) aanschaffen Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 27. Op ontwikkelingssamenwerking mag niet worden bezuinigd Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 28. Turkije mag op kort termijn lid worden van de EU Neutraal Alleen deze pagina weergeven 1. 29. Op kunst en cultuur mag niet worden bezuinigd Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 30. De overheid moet niet bezuinigen op het aantal publieke televisienetten Mee eens Alleen deze pagina weergeven 1. 1. Legaliseren softdrugs: Mee eens 2. 2. Bio-‐industrie verbieden: Neutraal 3. 3. Euthanasie toestaan Helemaal mee eens 4. 4. Basisbeurs master behouden: Neutraal 5. 5. Bonussen extra belasten: Helemaal mee eens 6. 6. AOW-‐leeftijd verhogen: Mee oneens 7. 7. Hypotheekrenteaftrek behouden: Mee oneens 8. 8. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking: Mee eens


74

9. 9. Laaggeschoolde immigranten toelaten: Mee oneens 10. 10. Verminderen publieke televisiezenders: Mee oneens Alleen deze pagina weergeven 1. 11. In Nederland hebben we een aantal politieke partijen die allemaal graag uw stem willen. Hoe waarschijnlijk is het dat u ooit op de volgende partijen stemt. Maak gebruik van de nummers 1 tot en met 10, 1 betekent helemaal niet waarschijnlijk en 10 betekent zeer waarschijnlijk. U mag nummers vaker gebruiken. Geen reactie


75

Bijlage 5, omgecodeerde stellingen

In onderstaande twee tabellen staat per versie welke antwoorden op stellingen zijn omgecodeerd, zodat alle stellingen in dezelfde richting staan. Tabel 1. De stellingen die zijn omgecodeerd voor valence framing betreffende de connotatie van woorden

Versie 1

Versie 2

Versie 3

Versie 4

De twee attitudevragenlijsten 2, 5, 8, 10

2, 5, 8, 10

2, 5, 8, 10

2, 5, 8, 10

Versies KiesKompas

1, 2, 3 , 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 17, 20, 22, 23, 24, 26

7, 8, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 21, 25, 27, 28, 29, 30

1, 2, 3 , 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 17, 20, 22, 23, 24, 26

7, 8, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 21, 25, 27, 28, 29, 30

Tabel 2. De stellingen die zijn omgecodeerd voor valence framing betreffende de schaling van KiesKompas

Versie 1

De twee 1, 2, 3, 4, 5, 9 attitudevragenlijsten Versies KiesKompas


Versie 2

Versie 3

Versie 4

1, 2, 3, 4, 5, 9

1, 2, 3, 4, 5, 9

1, 2, 3, 4, 5, 9

1, 2, 5, 7, 10, 11, 3, 4, 6, 8, 9, 13, 14, 1, 2, 5, 7, 10, 11, 3, 4, 6, 8, 9, 13, 14, 12, 16, 17, 18, 15, 20, 21, 22, 25, 12, 16, 17, 18, 15, 20, 21, 22, 25, 19, 23, 24 26, 27, 28, 29, 30 19, 23, 24 26, 27, 28, 29, 30

76

Bijlage 6, schaling van KiesKompas


77

Bijlage 1, de schaling van KiesKompas

Recommend Documents