Bij een paleis hoort een majestueuze trap.
24 MEBEST
mb04_paleis.indd 24
september 2015
31-08-15 09:51
PALEIS OP BEDRIJVENTERREIN Sierlijsten, ornamenten, rozetten, guirlandes, togen, goud, marmer, kroonluchters; alles is uit de kast getrokken om van Het Paleis in Schiedam de meest luisterrijke feestzaal van Nederland te maken. Een hit, want eind mei was het eerste feest en tot eind dit jaar zit het balboekje al helemaal vol.
Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Henk van der Veen
Grote behoefte aan feest
Feestvieren is een kunst waar Hollanders doorgaans niet erg in uitblinken. Het zit niet echt in de doe-maar-gewoon-dat-is-al-gek-genoegaard om flink uit te pakken bij festiviteiten als bruiloften. In veel niet-Westerse culturen ligt dat vaak behoorlijk anders. Alleen al het aantal gasten op bijvoorbeeld Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse trouwfeesten is vele malen groter, duizend mensen is geen uitzondering. Voor zulke groepen heb je grote ruimtes nodig. En dan moeten ze liefst ook nog een feestelijke uitstraling hebben. Daar zijn er niet al te veel van. In de regio Rijnmond bestond de afgelopen jaren zelfs een schreeuwend tekort nadat de lokale overheid er twee sloot vanwege ongeregeldheden. Reden voor Asker Cicek en Bart Legierse om daar wat aan te doen. Een tijd lang gebruikten ze een sporthal die ze voor de weekends steeds om-
bouwden naar feestzaal. Dat werkte, maar het had zijn beperkingen. Op zoek naar een geschikte lokatie die ze permanent konden inrichten, stuitten ze op drie aanpalende bedrijfshallen aan de De Brauwweg in het Schiedamse bedrijvenpark ’s-Gravenland. Die hebben ze omgetoverd in Het Paleis.
Majestueuze trap
De hallen zijn compleet gestript. Er zijn zelfs verschillende constructieve kolommen weggehaald. In plaats van ondersteund van onderaf wordt het dak nu op zijn plaats gehouden door een staalconstructie die er overheen is geplaatst. Op die manier is een groot open vloeroppervlak van zo’n 1500 m2 gecreëerd. Ongeveer eenderde daarvan is gebruikt voor zaken als keuken, toiletten, kleedruimtes en een speelruimte voor kinderen. De voormalige bedrijfshallen zijn een
MEBEST
mb04_paleis.indd 25
september 2015
25
31-08-15 09:51
De truc is om er niet in door te slaan
Er was grote behoefte in de regio Rijnmond aan een grote feestzaal voor onder meer Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse trouwfeesten. Daar worden niet zelden een kleine 1000 gasten verwelkomd.
meter of zes hoog, ruimschoots genoeg dus om op het facilitaire gedeelte een verdiepingsvloer te maken zodat ook die ruimte nog bij het feest betrokken kan worden. Vanaf de verdiepingsvloer kan het bruidspaar via een majestueuze trap afdalen naar de feestvloer en de vorstelijke zetels die daar op een halfrond podium staan.
Puzzelen op het plafond
Asker Cicek en Bart Legierse wilden van de voormalige bedrijfshallen de mooiste feestzaal van Nederland maken. Hoe dat er precies moest komen uit te zien, wisten ze nog niet toen ze er
26 MEBEST
mb04_paleis.indd 26
aan begonnen. Wel hadden ze van meet af aan iets voor ogen met veel decoratief stucwerk; lijsten en ornamenten dus. Een zoektocht op internet bracht ze naar ornamenten- en sierlijstengieterij ’t Schippertje. “In eerste instantie was het de bedoeling om een aantal grote kooflijsten aan te brengen en het middenstuk boven de dansvloer vrij te laten”, zegt Erik Kienhuis van het bedrijf in Harderwijk. “Je zou dan tegen de massieve achterkant van die lijsten aankijken en dat is niet zo mooi. Dus zijn we gaan puzzelen.” Gaandeweg kwam er een ontwerp uit de bus dat het plafond met koven in diverse vakken verdeelt.
september 2015
31-08-15 09:51
De vakken lijken verdiept te liggen doordat het middengedeelte iets is verlaagd en gelijk ligt met de koofhoogte. Rondom de vakken zijn perklijsten aangebracht en in de vakken perklijsten en kooflijsten. De vakken zijn verder ingevuld met een flinke hoeveelheid ornamenten.
Kolossaal pronkstuk
Het grote middengedeelte boven de dansvloer is uiteindelijk niet leeg gebleven. Sterker nog, daar is het piece de resistance gekomen, een samengesteld ornament met een doorsnede van maar liefst 12 meter. Middelpunt is het grootste
rozet uit de collectie van ’t Schippertje, dat is 2 meter in doorsnee en bestaat uit 13 delen. Daaromheen is een ring gemaakt van guirlandes; allemaal stukjes van 25 cm. Vervolgens ligt er een ronde perklijst omheen en dan nog eens een ring van guirlandes. Vier wapenschilden van 100 x 80 cm verbinden die perklijst en de buitenste guirlandering met elkaar. Vier hoekperken met elk een ornament erin completeren de imposante plafonddecoratie. Hoe indrukwekkend het middenstuk ook is, door de hoogte van de zaal zou het toch wat vlak kunnen lijken. “Daarom hebben we een soort 3D-
MEBEST
mb04_paleis.indd 27
september 2015
27
31-08-15 09:51
Het Paleis heeft verschillende pronkstukken, onder meer dit reusachtige samengestelde ornament. Maar liefst 12 meter is de doorsnee.
28 MEBEST
mb04_paleis.indd 28
september 2015
31-08-15 09:51
Het is niet alles goud wat er blinkt, maar het lijkt er wel op.
We hebben een soort 3D-effect gecreëerd
effect gecreëerd”, zegt Erik Kienhuis. “We hebben de ronde perklijst wat opgedikt zodat er LED-verlichting achter kon worden geplaatst. Nu lijkt het net een zwevende ronde plaat die op een paar punten wordt vastgehouden door de vier wapenschilden.”
Stukje Amsterdam in de Rijmond
Aanvankelijk zou alleen het plafond zo uitbundig worden gedecoreerd, maar ’t Schippertje kreeg opdracht om ook iets voor de wanden te bedenken. De inspiratie daarvoor werd uit Amsterdam gehaald, uit de grote zaal van het Concertgebouw. Daar is rondom met togen gewerkt en dat moest in Schiedam ook gebeuren. Net als het roemruchte voorbeeld heeft Het Paleis hoge wanden, alleen is er niet rondom een balkon dat die wanden in twee lagen verdeeld. “Zoiets heb je toch nodig, want een enkele hoge toog levert een heel ander beeld op”, zegt Erik Kienhuis. “We
hebben daarom rondom een soort balk gemaakt waar we guirlandes op hebben aangebracht, dezelfde als op het plafond zijn gebruikt.” De balk komt iets naar voren en erachter is LEDverlichting geplaatst, zowel aan de boven als aan de onderkant. Op het onderste gedeelte van de wand zijn de togen rondom spiegels geplaatst en op het bovenste gedeelte bevatten ze een hekje, alsof het balkonnetjes zijn. Tussen de togen maakten de stukadoors van ’t Schippertje perken met guirlandes erin.
Vol gas voor Schiedam
2.359 meter lijstwerk, 171 rozetten, 206 hoekstukken en applicaties, 53 togen; vier maanden zijn de mannen van ’t Schippertje bezig geweest met het plaatsen van al die gipsdecoraties, van medio januari tot medio mei. De rest van het werk stond in die periode op een laag pitje, ook voor de productieafdeling in Harderwijk. “Alles
MEBEST
mb04_paleis.indd 29
september 2015
29
31-08-15 09:51
Inspiratie voor de decoratie van wanden en plafonds vond ‘t Schippertje onder meer in het Concertgebouw in Amsterdam.
stond in het teken van het werk in Schiedam”, zegt werkvoorbereider Jeroen Polder. “We wisten een maand van te voren dat dit eraan kwam dus we hebben flink wat vooruit kunnen produceren, maar toch was het nog nodig om ’s avonds en in de weekends door te werken.”
Een rijke mix
Stijlvast is het allemaal niet, er is van alles door elkaar gebruikt. “Maar als je het Concertgebouw goed bekijkt, dan vind je daar ook elementen uit verschillende stijlen”, zegt Erik Kienhuis. Het was ook absoluut geen vereiste in Schiedam om alles in één stijl te decoreren; het ging om weelderigheid; pracht en praal moest het uitstralen. Dat doet de eclectische mix met verve. “De truc is alleen om daar niet in door te slaan”, zegt Erik Kienhuis. In een organisch proces waarin steeds dingen worden aangepast en toegevoegd is dat geen ondenkbaar risico, zo maakt de man van ’t Schippertje duidelijk. “In eerste instantie zou alles wit blijven, maar op enig moment kwam
30 MEBEST
mb04_paleis.indd 30
toch ter sprake om met kleur te gaan werken. Dat is riskant, je doet al snel afbreuk aan het geheel. Dan wordt het kitsch in plaats van chique.” Een kermis is het gelukkig niet geworden, al is er nog wel een kleuraccent toegevoegd aan de witte wanden en plafond. Het Schiedamse Instituut voor Restauratie en Decoratie heeft een groot aantal van de lijsten en ornamenten van ’t Schippertje onder handen genomen met goudverf.
Nieuwe plannen
De reacties op Het Paleis zijn overweldigend. Er is veel media-aandacht, zelfs vanuit het buitenland. Een Turkse televisieploeg is naar Schiedam gereisd om een item over het wonder van ’s-Gravenland te maken. Voor Asker Cicek en Bart Legierse is het allemaal geen reden om tevreden achterover te leunen, er zijn al volop plannen om Het Paleis verder te verfraaien en uit te breiden met nog meer faciliteiten. Immers, de mooiste feestzaal van Nederland zijn is één ding, maar de mooiste blijven is een ander verhaal.
september 2015
31-08-15 09:51
Het is één ding om de mooiste feestzaal van Nederland te maken, maar om de mooiste te blijven is een ander verhaal. Vooralsnog lijkt
Alles stond in het teken van het werk in Schiedam
Het Paleis in ieder geval een fikse voorsprong te hebben genomen.
Het metalstud-plafond is berekend op het enorme gewicht dat er aan hangt. En de voorzetwanden zijn op hun beurt berekend op de geluidseisen die aan feestzalen worden gesteld.
MEBEST
mb04_paleis.indd 31
september 2015
31
31-08-15 09:52
171 rozetten zijn er op de plafonds van Het Paleis aangebracht. Het merendeel van de gipsornamenten is naderhand goud geverfd.
Uitgekiende wanden en plafonds Ook al staat Het Paleis op een bedrijventerrein en zullen de buren er dus doorgaans niet zijn wanneer er feest is, er wordt streng gelet op geluidsoverlast. Vandaar dat er goed geïsoleerd moest worden. Tekin Afbouw uit Schiedam deed dat met extreem dikke voorzetwanden; de spouw is zo breed dat je er in kunt lopen. In de spouw zit aan beide zijden een pakket isolatiemateriaal. De wanden zelf bestaan uit een houten frame met een laag OSB en een laag Knauf Diamond Board. “Die plaat is stootvast en brandvertragend en hij levert ook nog een bijdrage aan de geluidsisolatie”, zegt Kees Oosterwijk van Knauf. Hij raakte bij het project betrokken toen Tekin Afbouw hem benaderde voor advies over het plafond. Dat is beplaat met Knauf Horizonboard (4x AK), een standaard gipsplaat. Wat niet standaard was, was het enorme oppervlak. Als dat meer dan 100 m2 of 15 strekkende meter groot is of , dan moet je dilateren”, zegt de adviseur van Knauf. “We hebben gekeken hoe en waar je dat het beste kon doen. En met het oog op het enorme gewicht dat er met alle ornamenten aan kwam te hangen, hebben we ook het regelwerk aangepast.”
32 MEBEST
mb04_paleis.indd 32
Het ging om weelderigheid, pracht en praal
Het Paleis Opdrachtgever: Het Paleis, Schiedam Gipsdecoraties: ‘t Schippertje, Harderwijk Plafond- & wandmontage: Tekin Afbouw, Schiedam Leverancier wanden en plafonds: Knauf Nederland, Utrecht
september 2015
31-08-15 09:52