Wijkblad voor Bottendaal j a a r g a n g 17 • n u m m e r 2 • m e i 2012
Fietsend over het slechte wegdek van de Dr. Jan Berendsstraat
2 3 6 8 10 12
Jeannette Stevens
foto’s Willemien Geboers
Zeepbellen Denk West Saar en Catoo De Nuilhoek Castellatoren Destijds in Bottendaal: het jaar 1934
Luisterend naar een voorstel over de verfraaiing van de muren van het Thiemepark
Wijkschouw 11 april 2012 Bewoners bekijken samen met Jeannette Stevens (wijkbeheerder) de openbare ruimte in Bottendaal De Zeeheld • mei 2012
1
alle kinderen van het regulier basisonderwijs zijn welkom. Kijk voor meer informatie op www.skj.nl.
Henk Langen is 80 jaar geworden. Ter ere daarvan was er 23 maart een borrel bij Maxim. Henk namens de redactie van De Zeeheld Van Harte Gefeliciteerd!
De Globe zoekt muziekvrijwilligers Voor de bewoners van kleinschalig verpleeghuis de Globe in de Graafsedwarsstraat zijn we op zoek naar mensen die tweewekelijks of maandelijks een uurtje muziek willen maken voor of met onze bewoners met dementie. We hebben een goede elektrische piano maar je kan ook je eigen gitaar of ander instrument meenemen natuurlijk. We staan open voor allerlei genres. Geïnteresseerd? Neem contact op met Marion Brouwer, coördinator dagbesteding en vrijwilligers. Tel. 024-3828170 of e-mail:
[email protected] Zomerkamp? SKJ! De tijd vliegt, voor je het weet is het zomer, met mooi weer en natuurlijk een lekker lange schoolvakantie! Voor veel kinderen is een zomerkamp een heel leuke invulling van de zomervakantie. SKJ Nijmegen, een vrijwillige jeugdvereniging uit Nijmegen, organiseert al meer dan 25 jaar zomerkampen voor basisschoolkinderen uit de regio. SKJ richt zich in het bijzonder op gezinnen die een dure vakantie niet kunnen betalen, maar 2
De Zeeheld • mei 2012
Nacht van de Ommetjes – help organiseren! De nachtburgemeester van Nijmegen Dõro Krol zoekt enthousiaste bewoners die willen meehelpen de Nacht van de Ommetjes te organiseren in hun wijk. Dit jaar is de Nacht van de Ommetjes op zaterdag 6 oktober van 20.00 tot 22.00 uur. Wie de eerste bijeenkomst op 19 april heeft gemist en toch wil meewerken of op de hoogte wil blijven, kan contact opnemen met de nachtburgemeester. Stuur een e-mail naar
[email protected] of bel 06-18903887. Geef de naam van het ommetje, uw naam, telefoon en e-mailadres op en u ontvangt een uitnodiging voor de volgende vergadering.
Woningruil Wij bieden aan: Een ruime bovenwoning in een rustige straat in de benedenstad. 1e verd.: grote woonkamer, keuken, toilet en groot balkon; 2e verd. 3 slaapkamers, badkamer; 3e verd. grote zolder over het hele huis met verwarming; 4e verd. grote vliering. Schuur achterom. Huur € 767,81 Wij zoeken: Een woning met 2-3 slaapkamers, bij voorkeur met een tuin in een rustige en vriendelijke buurt in Nijmegen e.o. op niet meer dan 15 minuten fietsen van het station. Huur tot € 550,Voor reacties e-mail:
[email protected] tel. 024-3561907/06-29303456
De Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal verschijnt 6 keer per jaar en wordt huis-aanhuis bezorgd op ca. 2000 adressen. Redactie: Alphons Backx, Frans Croonen, Lucas van Houte, Rianne Janssen, Harriët Maat, Elsbeth van Niekerk, Gert Olthuis, Anne-Marie van der Straaten, Tom van Zantwijk Fotografie: Willemien Geboers Lay-out: Martin van Els Redactieadres: Buurtkantoor Bottendaal, Burghardt v/d Berghstraat 114, 6512 DR Nijmegen, e-mail:
[email protected] Het volgende nummer verschijnt eind juni 2012. Kopij, liefst digitaal, uiterlijk 5 juni mailen of inleveren op het redactieadres. Ons wijkblad wordt uitsluitend bezorgd bij brievenbussen die níet voorzien zijn van de nee/nee sticker.
Activiteitenkalender Bottendaal zaterdag 12 mei:
Werkdag Natuurtuin
dinsdag 15 mei:
Bewonersavond in wijkcentrum Burghardt van den Bergh
zaterdag 2 juni:
Werkdag Natuurtuin
zondag 3 juni:
Nationale Dag van het Park, Natuurtuin
Activiteiten in juli/aug/sept? De deadline voor het volgende nummer is 5 juni.
Wat er in onze wijk gebeurt, leest u al jaren in de Zeeheld. Voor de rest van het nieuws over Nijmegen en omstreken leest u de Brug of de Gelderlander. Er is echter ook nieuws wat ons raakt, maar niet direct over onze wijk gaat. Ik wil het daarom dit keer hebben over wat er zich aan de randen van onze wijk allemaal ontwikkelt. Zijn wij de afgelopen decennia zelf onderwerp van vernieuwing, uitbreiding en renovatie geweest, op dit moment gebeurt dat op grote schaal ten westen van ons in het Waterkwartier en het grensgebied: de omgeving van het Centraal Station. Door: Alphons Backx
De Castella een middenmoter… Er wordt al lang geklaagd over de slechte omstandigheden voor met name de voetgangers aan de oostkant van het station. Oostkant van het station? Ja, wij zijn voortaan de oostkant van het station. Het station krijgt er over een paar jaar een nieuwe ingang bij; de Westkant. Het gebied tussen Vissers meubelen en het UWV wordt de komende jaren opnieuw ingericht. De ruimte onder de sporen 1 en 4/5 en het rangeerterrein wordt doorgebroken naar het Westen, op dat niveau komt er een nieuwe ingang. Vanaf straatniveau aan de Westkant zul je eerst een niveau naar boven moeten om bij de echte ingang uit te komen. Er komt aan die kant ook een landmark in de vorm van een woontoren van 25 verdiepingen hoog met sociale woningbouw. Onze Castella al weer afgebluft. Ook de nieuwe woontoren op de plaats van Metterswane, zal niet zo hoog zijn. Doornroosje ook niet. West wordt een belangrijke impuls voor de stad die zich hip waant. Lange adem Het zal duidelijk zijn dat het gebied rondom het station groots herschapen wordt. Daar is ook alle reden toe. Het gebied wordt per dag bezocht door ongeveer 40.000 mensen. Waar voorheen al het verkeer via het Keizer Karelplein door onze wijk werd geperst, zal met de nieuwe brug het verkeer om het centrum heen geleid worden. Een verandering die 15 jaar geleden al in gang is gezet met de ombouw van de snelweg in Lent naar de Mauritssingel, nadert daarmee zijn voltooiing. Door de
derde stadsbrug ‘de Oversteek’ zal er een hele nieuwe verkeersdynamiek rondom het centrum ontstaan. Bovendien worden er in het Waterkwartier volop woningen gebouwd, er komen veel mensen bij in (en aan) het Waalfront. Voor hen komt er de Westingang. Een kant die met de jaren misschien wel belangrijker gaat worden dan de onze. Voorlopig staan we echter nog op voorsprong met onze esplanade in wording, de van Schaeck Mathon-singel. De bak van de parkeergarage is inmiddels dicht en men begint nu met het (her-)inrichten van het gebied. De bomen komen pas in het volgend plantseizoen. Het zal er weer deftig, maar modern uitzien. Vanaf het Keizer Karelplein komend, een brede baan met in de verte zicht op….een reclame van de HEMA. De Hema zal zich in het stationsgebouw
vestigen op de plaats waar voorheen van Dal mode zat. Het gemak dient de mens. De tompouce van de Hema versus de brownie van Starbucks. En als voortaan de helft van de 40.000 mensen via de andere kant naar het station komt, zal het aan onze kant een stuk rustiger worden.
Wij hebben ze al Voor zowel Bottendaal als het Waterkwartier is de ontwikkeling van het stationsgebied een nieuwe mijlpaal in hun beider geschiedenis. De recente geschiedenis van de wijken stond centraal tijdens de presentatie van 2 films in het Nijmeegs Huis van de Geschiedenis op 9 februari 2012. Onder het motto ‘Het vergeten verleden’ werden twee korte films gepresenteerd over de periode van de naoorlogse jaren tot aan de jaren 80. Een aantal masterstudenten geschiedenis van de RU en studenten mediatechniek van de HAN heeft onder leiding van Peter van der Heijden twee films gemaakt met als uitgangspunt; Was Nijmegen een industriestad? Bottendaal heeft, dat weet iedereen, een historie met industrie. Het Waterkwartier misschien nog wel meer en duidelijker. Je hoeft maar naar het Waalfront te kijken waar de restanten van de industrie nog de boventoon voeren. In Bottendaal is die industrie zo goed als verdwenen. Iets wat ook het Waterkwartier te wachten staat. De tijdgeest laat wel toe dat de oude fabrieksgebouwen zoveel mogelijk herbestemd worden voor woningen en grootstedelijke voorzieningen, in Bottendaal hebben we nog wel de Dobbelman kunnen redden en natuurlijk ook de Turmac, aan de andere kant van de Graafseweg. Zullen er veel Lees verder op volgende pagina:
De hele wijk binnen uw bereik Met een advertentie in De Zeeheld bereikt u simpel en voordelig bestaande én nieuwe klanten in de buurt. De Zeeheld verschijnt zes keer per jaar en wordt huis-aan-huis bezorgd op meer dan 2000 adressen in Bottendaal. Adverteren in De Zeeheld! Interesse? mail naar:
[email protected]
De Zeeheld • mei 2012
3
Vervolg van vorige pagina:
mensen zijn die weten dat dit een oude tabaksfabriek is? Met de komst van de Oversteek en het afbreken/vernieuwen van de oude fabrieksterreinen en de arbeiderswoningen in de rivierenbuurt zal het aanzicht maar ook het karakter van de wijk ingrijpend veranderen. Een bewoner van het Waterkwartier omschreef dat als ‘er komen yuppen’ en de authentieke bewoners omschreef hij als ‘zij die nog op straat zitten’. Een ontwikkeling die niet tegen te houden is. Laten we hem vooral goed vastleggen! De film over het Waterkwartier was daarom rijkelijk gevuld met getuigenissen van arbeiders die nog in de vele fabrieken hebben gewerkt, ze zaten ook in de zaal. Omdat in Bottendaal geen arbeiders meer wonen die ook in de wijk hebben gewerkt was de opzet van de film over Bottendaal noodzakelijkerwijs anders . In de film over Bottendaal ging het vooral over de discussie of het wel een arbeiderswijk is geweest. De meningen daarover zijn verdeeld. Verbazingwekkend dat men het over deze recente geschiedenis niet eens is of kan worden. Een idee voor een compromis (van Wim de Natris, BOB) zou kunnen zijn dat
Bottendaal wel een industriewijk is geweest, maar dan ook alweer met de kanttekening dat het kleine industrie betrof; veelal familiebedrijven die hun producten lokaal afzetten met de woning op of aan het bedrijf vast.
Wat is ruim? Het standpunt dat ook Bottendaal een arbeiderswijk was, lijkt me niet zo houdbaar. Bottendaal is niet vanuit één plan of visie ontworpen of gebouwd zoals het Waterkwartier. De Zeeheldenbuurt (van de Trompstraat tot aan de Evertsenstraat), is een heel ander stuk van de wijk, jonger ook, dan het stuk van de Burghardt van den Berghstraat, en noordelijker. Ja, er hebben daar gastarbeiders gewoond in de souterrains van de herenhuizen, maar dan toch echt pas vanaf de jaren 60, toen deze huizen al meer dan een halve eeuw oud waren en in verval. De souterrains waren bedoeld voor het personeel van de chique bovenhuizen. In de studie die in de jaren 90 over Bottendaal is gemaakt, (Bottendaal, de strijd om een leefbare woonwijk 1968-1990, pagina 11 ev., populaire uitgave doctoraalscriptie Geralt Lammers, de Wetenschapswinkel, 1992) wordt ook duidelijk dat in de huizen van de
Zeeheldenbuurt vooral de geschoolde arbeiders en de lagere middenklasse woonden, de politieagenten, de ambtenaren etcetera. De huren waren voor de doorsnee arbeider te hoog. Dat deze huizen nu als arbeiderswoningen omschreven worden heeft meer te maken met het feit dat ze naar de normen van deze tijd klein zijn. In die tijd waren het echter ruime woningen. Wie hoor je dat tegenwoordig nog zeggen? De ontwikkelingen rondom het station zullen zeker hun uitwerking hebben op de beide wijken. Het station verbindt beide wijken die juist vanwege dat spoor zo gescheiden leken. Toch hebben beide wijken meer met elkaar gemeen dan we denken. Heeft de Bottendaalse geest meer raakvlakken met de arbeiders uit het Waterkwartier dan met de kak van Oost? Nou, we’re the best of both, toch? Maar kijk in de toekomst eens wat vaker naar het Westen…..het zou er zo maar kunnen gaan gebeuren. De genoemde films zullen de komende periode nog vaak herhaald worden op Nijmegen 1. n
Je kan 7 dagen per week v.a. 13.00 uur 'Thuis' komen voor een hapje of een maaltijd. We schenken ook graag 's avonds een borrel in aan de bar of op je feestje.
Hee ! pssst .... FIETS kopen?
Maandag v.a. 13.00 uur Geen koopavond
St. Annastraat 42 Nijmegen Tel: 024 - 3230158
– www.cafethuis.nl –
www.wheelstweewielers.nl
www.wheelstweewielers.nl Het adres voor nieuwe en gebruikte fietsen in de betaalbare prijsklasse.
4
De Zeeheld • mei 2012
Woordzoeker In deze woordzoeker staan woorden die met Bottendaal te maken hebben. De woorden staan kriskras door elkaar. Van onder naar boven, van boven naar beneden, van links naar rechts, van rechts naar links en diagonaal. De ij is een y. Als u alle woorden gevonden heeft leest u van links naar rechts nog een aantal woorden die met Bottendaal te maken hebben. n
De lente is begonnen, dat hebben we al goed kun nen merken. Met deze puzzel kunt u even ontspannen in één van de parken die Bottendaal rijk is. Of de zon zich nu wel of niet laat zien. T I
T
U
S
T
R
U
U
B
N
E
D
L
E
H
E
E
Z
S P
O
O
R
K
U
I
L
B
R
A
D
N
D
S
M K
A
I
A
C
B
N
I
B
B
L
L
L
I
Y
V
A
N
O
R
S
N R
E
A
L
T
U
U
K
D
E
E
N
G
B
A
E
A
Y
T K
J
R
S
R W U
U
H
N
V
E
N
R
V
I
A
R
A E
S
E
E
T
N
I
G
R
L
T
E
S
T
O
R
I
P
N E
A
N
R
S
E
I
K
A
T
K
A
N
T
T
E
E
R
N R
R
H
T
I
L
L
E
K
E
H M
E
D
P
L
N
U
A G
R
A
R
L
K
J
L
I
E
A
U
N
V
I
A
E
U
S A
E
A
E
N
G
A
R
A
L
L
E
I
N
N
G
S
T
T R
T
Z
S
T
R
B
A
A
T
T
I
A
S
N
A
T
C
R A
E
T
T
U
A
U
R
T
U
O M N
N
I
N
V
E
A G
R
A
A
F
S
E
W
E
G
L
R
R
G
I
Y W T
A E
N
S
P
E
L
E
N
I
E
L
L
E
I
G
U
E
I
T G
C
A
F
E
S
R
S
B
U
I
T
E
N
S
C
T
H
O H
O
L
E
W Y
K
B
L
A
D
N
T
R
O
R
O
C
M B
O
B
P
S
V
O
N
D
E
L
P
A
R
K
J
E
R
V E
R
B
O
N
D
E
N
H
E
I
D
T
R
A
A
T
A
Architectuurprijs BOB Buiten Buren Buurthuis Cafés Castellatoren Dobbelman Fabrieken Galerie
Gezelligheid Graafseweg Groen Kraaienest Kunst Levendig Ontwikkeling Parkeergarage ROC Sint Anna straat
Spelen Spoorkuil Tango Terrasje Tuin Verbondenheid Vondelparkje Wijkblad Zeeheldenbuurt De Zeeheld • mei 2012
5
Waterman: blijf echt van het mooie weer genieten. En doe alvast al een beetje de lente kleren aan.
Leeuw: ga lekker met je familie naar de dierentuin. Is heel gezellig!
Schorpioen: je slaapt de laatste een beetje slecht. Dus ga pas echt naar bed als je moe bent.
Maagd: je word verliefd. Koop super mooie kleding dan val je wat meer op.
Boogschutter: ga met je vrienden lekker naar een pretpark. Is super leuk!
Weegschaal: blijf positief van je zelf! Want dan voel je je veel en veel beter.
Steenbok: je word zo vrij als een vogel. Leef je uit!
Vissen: verzorg jezelf maar eens een keertje goed! Dus ga maar eens lekker naar een sauna of een zwembad dat is lekker fijn! Ram: je moet blij zijn je gaat er deze maand super mooi uitzien. Dus trek je mooiste kleren aan! Stier: je bent deze maand een beetje hyper! Omdat je de liefde van je leven ontmoet! Tweeling: deze maand ga je dingen doen die heel goed zijn voor je medemens! Want je gaat helemaal uit je dak.
Dit is het recept van Zeeheldsmoothie van Saar en Catoo. Nodig: (5 personen) 2 bananen 10 aardbeien
Kreeft: je gaat even lekker shoppen met je vrienden. En je koopt super leuke dingen dus je gaat er echt super uitzien.
200 ml vanille vla 100 ml yoghurt 5 ml citroensap
Zo maak je het klaar: 1. Snij de aardbeien en de bananen. 2. Gooi het allemaal in de blender.(de aardbeien en bananen) 3. Doe de vanille vla en de yoghurt ook in de blender 4. Meet de citroensap goed, en gooi het daarna in de blender. 5. Zet de blender aan, en wacht tot de smoothie roze is. 6. Pak leuke glazen en versier ze, doe de smoothie in de glazen. 7. En dan, Eet smakelijk!
Strip Saar & Catoo Deel 2 6
De Zeeheld • mei 2012
Rijwielboetiek
Henk Geurts 2 e hands fietsen vanaf € 65,– Tevens nieuwe fietsen en reparatie Van Oldenbarneveldstraat 77b 6512AV Nijmegen 024-3608170 www.rijwielboetiekhenkgeurts.nl www.rijwielboetiekhenkgeurts.com De schoolkat is soms ook een echte huiskat foto: Lenny Brocks
Een droom van een schoolkat
T
oen Lenny Brocks eind vorig jaar De Zeeheld zat te lezen kwam ze tot haar grote verrassing een foto van haar kat Peach tegen in de eerste bijdrage van onze nieuwe vrijwilligers Saar en Catoo. Lenny: “Ik weet natuurlijk wel dat Peach veel op school zit en dat de kinderen hem de schoolkat noemen (stiekem vraag ik me wel eens af of hij intussen ook kan lezen en schrijven). Als ik hem zoek, kan ik altijd het beste aan de kinderen vragen waar hij is. Behalve een schoolkat en een buitenbeest is hij soms ook een echte huiskat, getuige deze foto. Maar dat is alleen ’s avonds en ’s nachts; langer binnenhouden lukt echt niet. Peach is een eigenzinnige, jeweetwel-kater en doet geen vlieg kwaad. Hij is intussen bijna acht jaar oud en woont al sinds zijn prille jeugd (negen weken) samen met zijn zus Dippy – en later ook nog haar kitten Punky – vlakbij de school.” n
Biologisch brood uit eigen bakkerij Gezond ontbijten en lunchen Smaakvolle catering Lekker in Bottendaal maandag t/m zaterdag 8.30 - 17.00 uur, zondag 9.30-16.30 uur
U bentop welkoemrras! ons t
Sinds vorig jaar ben ik de nieuwe eigenaar van Restaurant Vondelpoort. Ter kennismaking heb ik een speciaal menu voor u samengesteld. Ik hoop u spoedig te mogen verwelkomen. Marja Nijholt Tegen inlevering van deze advertentie (geldig t/m 30 juni 2012) Speciaal Bottendaal menu: 3 gangen € 18,50 Carpaccio of Tonijnsalade
Entrecote van de grill of Zalmfilet met kreeftensaus * Hoofdgerecht wordt geserveerd met een groente- en aardappelgarniture.
Dame Blanche of koffie/thee – Wij zijn op zoek naar ervaren oproepkrachten voor de bediening – WWW.VONDELPOORT.NL – AREND NOORDUIJNSTRAAT 26 – 6512 BL NIJMEGEN – T: 024-3889009 – M: 0655724043
De Zeeheld • mei 2012
7
Parkeren k ben Willem Janszoon, een echte oude Bottendaler, die zielsveel van onze prachtige wijk houdt, maar die ook graag mag nuilen over van alles en nog wat, en die spreekbuis mag zijn van alle nuilers in Bottendaal. Vandaag mijn vijfde column.
I
Deze keer wil ik het hebben over parkeren in Bottendaal. Een heikel onderwerp. Je hoeft alleen maar te denken aan de hoog oplopende emoties bij de mensen die bij terugkeer bij hun auto geconfronteerd worden met een verbaliserende medewerker van Bureau Toezicht, om te beseffen, dat het een onderwerp is dat de gemoederen flink bezig houdt. Je zult van mij trouwens geen kwaad woord horen over die mensen van Bureau Toezicht. Die doen ook alleen maar wat hen opgedragen wordt. Je kunt ze hooguit kadaverdiscipline of een Befehl-istBefehl-mentaliteit verwijten. En ze staan altijd pal. Waakzaam doorkruisen ze in groepjes van drie of vier de wijk. Bij mooi weer te voet of met de fiets, en als er eens een spatje regen valt in de auto. Net zo makkelijk. Ze kunnen zonder uit te stap-
pen zien of er een vergunning of parkeerkaartje in de auto ligt. Nee, van mij geen kwaad woord over deze koene strijders tegen onrecht en verloedering. Hoewel … het is natuurlijk wel een beetje jammer, dat ze alleen overdag hun heilzame werk verrichten, en dat ze alleen letten op auto’s zonder vergunning of parkeerkaartje. Ik heb meerdere malen mogen aanschouwen, dat auto’s die op de stoep stonden geparkeerd, de trottoir-afrit blokkerend, ongemoeid werden gelaten. Was dat dan omdat in die auto, hoewel fout geparkeerd, wel een kaartje lag? En ’s avonds is het op sommige plaatsen een complete chaos. Met gevaar voor eigen leven mag je door de her en der kriskras foutgeparkeerde auto’s laveren. Maar ’s avonds wordt er niet gepatrouilleerd. ’s Avonds hoef je namelijk geen kaartje te kopen. Ook heb ik nog nooit gezien, dat er opgetreden wordt tegen de bezoekers van de coffeeshops, die hun auto’s vaak met draaiende motor midden op de weg laten staan. Waarom is dat toch? En waarom zie ik Bureau Toezicht alleen maar letten op auto’s zonder parkeerkaartje? Heeft Bureau Toezicht niet meer taken? Kun-
nen we het niet beter Bureau Parkeertoezicht noemen? Misschien moeten de nieuwe helden van Bureau Toezicht aan bepaalde quota voldoen, en zijn ze daarom zo onwrikbaar vastbesloten elke foutparkeerder op de bon te slingeren, hoe goed en plausibel de uitvluchten en verklaringen van de gedupeerden ook zijn. Misschien werken de bonnenquota gemakzucht in de hand. Niets menselijks is onze helden tenslotte vreemd. Waarom veel moeite doen als er genoeg laaghangend fruit te vinden is? Het handhavingsbeleid rondom parkeren dient op dit moment maar één doel, en dat is geld uit de zak kloppen van mensen die argeloos hun auto even achterlaten zonder een kaartje te hebben gekocht. En we kunnen de borst nat maken. De Gemeente Nijmegen komt geld tekort, niet in de laatste plaats door het op de lachspieren werkende echec rond de nieuwe parkeerautomaten. Gun het ze niet en koop altijd een kaartje. n Naschrift redactie: Reacties op deze column kunt u mailen of sturen naar de redactie van De Zeeheld. Wij zorgen dat ze bij ‘Willem Janszoon’ terechtkomen.
UitWie de oude doos weet hier meer van... ?
De doos is leeg Hierbij de laatste foto uit de oude doos! Wie weet hier meer van? Mail naar
[email protected] of laat een berichtje t.a.v. De Zeeheld achter in het Wijkcentrum Burghardt 8
De Zeeheld • mei 2012
De Zeeheld • mei 2012
9
foto: Warja van Zalk
In de wilde woeste Ooijpolder Probst Administratief is een kleinschalig administratiekantoor in Bottendaal. U kunt bij ons terecht voor: – alle soorten belastingaangiften particulier én ondernemer. – belastingadvies op maat, – bedrijfsadministratie en boekhouding – uw persoonlijke administratie
De grijze zon staat laag aan de hemel geratel van een heli weerklinkt over de file richting Waalbrug een stokoude poedel jankt het uit over de vlakte er ligt een dode cowboy onder bomen langs de Bisonbaai vlassig haar plakt aan zijn vlezige gezicht wat rood is als malse biefstuk dikke vingertjes omklemmen nog een afgeprijsde cowboyhoed na zijn gevecht met wilde beesten een tocht langs helder frisse beken op weg naar maagdelijk besneeuwde bergtoppen is er nu niks thuis zien pa en ma op een of ander televisienet een paard bezwijken onder zijn loodzware bagage Het likt nog wat aan een plasje fris vol sigarettenpeuken boert langzaam zijn laatste adem uit
Stijn Buysstraat 40
|
6512 CR Nijmegen
t: 024 323 00 99
|
m: 06 45 32 45 27
[email protected] belastingconsulentnummer 580 338
de maan alle bizons leggen zich te rusten in de prairie een verdwaasde indiaan met bril maakt zich angstig uit de voeten Lucas van Houte
10 De Zeeheld • mei 2012
Jan 2012 De toren benadert al de hoogte van het Berendsgebouw. foto’s: Willemien Geboers
Juni 2011 Er is een begin gemaakt met de bouw
april 2012 Het Berendsgebouw voorbij...
Maart 2012 Gezien van af de Graafseweg, De Zeeheld • mei 2012
11
Het jaar
‘Op goede zeep staat Dobbelman’
Bottendaalse zeep verovert de wereld De tijd vliegt, en het is alweer dik tien jaar geleden dat de Bottendaalse Dobbelmanfabriek gesloopt werd. De geschiedenis leeft voort in de prijswinnende nieuwbouw die er verrees, en de jarenlange overlast van stank en schuim in de straten is bijna iedereen vergeten. Ook de herinnering aan de namen van de zeepproducten die in onze wijk gemaakt werden vervagen langzaamaan: Dobbelman, Sunil, Biotex. Maar de bekendste zeep die in Bottendaal van de band rolde heette Castella, en raakte wereldwijd bekend. Terecht dus dat de nieuwe woontoren van Talis hier naar vernoemd is. Door: Frans Croonen
V
orige keer lazen we hoe de beurskrach op Wall Street in 1929 de wereld in een diepe economische crisis stortte. Ook de firma Dobbelman ontsprong de dans niet. De jaren tussen 1915 en 1929 waren sowieso al uiterst moeizaam, en in 1932 vielen de eerste gedwongen ontslagen. Directeur Reinier Dobbelmann bevocht al deze tegenslag met de oprichting van een voor die tijd ultramoderne afdeling: ‘Reclame en Verkoopbevordering’.
Castella Uit die afdeling ‘Reclame en Verkoopbevordering’ wordt in 1934 een merk geboren dat de Bottendaalse zeep decennialang vleugels zou geven. De naam ‘Castella’ was een vondst van Wim Markus, die door zijn originaliteit en ambitie snel carrière maakte binnen Dobbelman. Bijna niemand weet trouwens dat Castella een fantasienaam is, die werd afgeleid van de Spaanse olijfolie uit Castilië die in die tijd voor de zeepbereiding werd gebruikt. Tot in de jaren zestig zou de naam Castella synoniem zijn voor alles wat de Dobbelmanfabriek 12
De Zeeheld • mei 2012
produceerde. De neonletters op het dak van de Bottendaalse fabriek onderstreepten dat dag en nacht.
bekendheid van de Castella-producten. De Bottendaalse zeep werd tot ver buiten onze wijk een begrip.
‘Eens was ik..’ Wim Markus maakte ook een einde aan alle merknamen die de Dobbelmanfabriek eerder de ether in slingerde. De merknaam ‘Castella’ zou ‘Coco Roso’, ‘Lentebloesem’ en ‘Karnemelkzeep’ definitief vervangen. Alles wat de Dobbelmanfabriek produceerde heette vanaf 1934 ‘Castella’. Een zeldzaam vroeg voorbeeld van wat nu heel hip ‘corporate identity’ heet. Markus kreeg hierbij overigens wel riante hulp van het net zo hippe Amsterdamse bureau Delamar, destijds het grootste reclamebureau van Nederland. Karel Sartory van Delamar bedacht een gewiekste reclamecampagne, waarin allerhande fictieve figuren Castella aanprezen als het beste van het beste. Iedere reclame was steevast voorzien van de bekende openingszin ‘Eens was ik..’. De Dobbelmancampagne werd een groot succes, en Karel Sartory zou er een icoon in zijn vakgebied mee worden. De reclamecampagne was voor Dobbelman niet alleen gunstig voor de omzet, maar meer nog voor de naams-
De crisis te lijf De ontwikkeling van reclame in Nederland is zo in een notendop terug te zien in de promotie van het merk Castella. Waar aan het einde van de negentiende eeuw alle advertentieruimte werd volgepropt met tekst en informatie, kwamen in de jaren dertig voor het eerst de lay-out en de ‘vriendelijke verpakte’ reclameboodschap centraal te staan. Voorafgegaan door degelijk marktonderzoek. Reclame maken voor je product werd zo voor veel bedrijven een nieuwe manier om de economische crisis het hoofd te bieden. Maar voor veel bedrijven kwam die redding echter niet, of te laat. En niet alleen voor bedrijven was de malaise groot. Dat zien we de volgende keer. Het jaar 1936: 6.000 Nijmegenaren zijn werkeloos, en door het uitbetalen van steun aan deze grote groep komt de gemeente zelf in de financiële problemen. De maatschappelijke en politieke spanningen nemen toe. Waar zal dat toe leiden? n
