beursgids BioVak 2010

beursgids | BioVak 2010

Natudis is de grootste merkenleverancier en distributeur van natuurvoeding en reformproducten in de Benelux. Naast natuurvoeding- en reformwinkels leveren wij aan cateraars, restaurants, opleidingsinstituten, scholen, kinderdagverblijven, zorginstellingen en bedrijfskantines. De franchiseorganisatie Natuurwinkel, met 60 winkels de grootste en snelst groeiende natuurvoedingsketen in Nederland, is eveneens onderdeel van Natudis. Wij ontmoeten u graag op de BioVak!

www.natudis.nl

Naast het ruimste assortiment eerlijke, biologische producten, biedt de Natuurwinkel een eigentijdse, verrassende en inspirerende winkelomgeving. Een toegankelijke winkel, waar tijd en aandacht is voor de klant en het verhaal achter het product. U bent van harte welkom op onze stand op de BioVak!

www.natuurwinkel.nl

ALKMAAR - AMERSFOORT - AMSTELVEEN - AMSTERDAM - APELDOORN - ARNHEM - ASSEN BARNEVELD - BERGEN - BERGEN OP ZOOM - BREDA - CASTRICUM - DE BILT - DEN BOSCH DEN BURG (TEXEL) - DEN HAAG - DEVENTER - DIEREN - DRACHTEN - EINDHOVEN - ENSCHEDE ERMELO - GOUDA - GRONINGEN - HAARLEM - HAREN - HEERHUGOWAARD - HENGELO HOOFDDORP - HOORN - MEPPEL - NIJKERK - NIJMEGEN - OSS - ROERMOND - SCHOORL - UDEN UTRECHT - VELDHOVEN - WINSCHOTEN - WINTERSWIJK - ZAANDAM - ZOETERMEER - ZWOLLE

BIOVAK 2010

BioVak 2010 Vakbeurs voor de biologische keten Op BioVak toont de biologische sector zich met innovaties in veehouderij­ systemen, mechanisatie, bodembeheer, bemesting en biologische verede­ ling zonder GGO. Zowel de dierlijke als plantaardige sector is vertegen­ woordigd; koeien-, geiten-, schapen-, varkens- en pluimveehouderij, open teelt, fruit- en boomteelt, glastuinbouw en viskweek. De aanwezigheid van verwerkers en handelaren maakt mogelijk dat op BioVak 2010 ook de verbinding wordt gelegd met andere toeleveranciers, detaillisten en horeca. Kortom: alle schakels uit de keten zijn aanwezig! Bezoekers en standhouders ontmoeten elkaar om kennis uit te wisselen in individuele gesprekken en in diverse workshops. BioVak 2010 wordt om 14.00 uur geopend door Pierre Wind. De bekende tv-kok wil graag het belang van biologische voeding onderstrepen. Hij zal biologische appels uitdelen. De volgende dag worden op alle scholen in Zwolle in de middagpauze biologische appels aan de leerlingen uitgedeeld! Deze beursgids is een uitgave van Ekoland, hét vakblad voor de biologi­ sche keten in Nederland en Vlaanderen en tot stand gekomen in samen­ werking met: ICEM, Wageningen UR, Louis Bolk Instituut, LTO/Biologica, Ministerie van LNV en de Provincie Overijssel.

BEURSOrganisatOR ICEM, specialist in de organisatie van vakbeurzen met oog voor detail openingstijden woensdag 20 januari van 14.00 - 22.00 uur donderdag 21 januari van 10.00 - 18.00 uur

locatie IJsselhallencomplex Zwolle Rieteweg 4 , 8011 AB Zwolle

3

inhoud BIOVAK 2010

Inhoud biovak 2010

7

Voorwoord

9

Activiteiten en inleiding/preface



7

Kees van Zelderen



Veredelingsplein



Streekplein



Horeca & detailhandelplein



Klimaat & energieplein



Paviljoen 7



Wat is er nog meer te doen?



Ekoland Innovatieprijs

13 Activiteiten 15 Activiteiten

9

17 Activiteiten 18 Activiteiten

20

20 Meer activiteiten 24 Activiteiten

24

27 Sponsoren

Sponsoren workshopprogramma

28 Programmaoverzicht

Schema workshopprogramma

30 Programma woensdag 30



Debatten & Workshops



Debatten & Workshops



Plattegrond



Exposantenoverzicht



Index standnummers



Wie werkten mee?

38 Programma donderdag 46 Exposanten 48 Exposanten 70 Exposanten 73 Colofon

5

Duurzame energie: kansen voor agrarische ondernemers De provincie Overijssel heeft een ambitieuze doelstelling om de CO2 uitstoot te verminderen en in 2010 20% van het provinciale energieverbruik duurzaam te produceren. Door het stimuleren van energiebesparing en efficiëntieverbetering wil de provincie daarnaast nog 10% van de CO2 uitstoot voorkomen. Overijssel ziet de belangrijkste landbouwsectoren (melkveehouderij, varkenshouderij, pluimveehouderij en akkerbouw) als partners bij het realiseren van deze doelstellingen. De provincie gebruikt BioVak 2010 als podium om de doelgroep te informeren en te enthousiasmeren. Daarom organiseert Overijssel tijdens de BioVak vijf praktische workshops en een aansprekend seminar rond de diverse aspecten van duurzame energie. Voor meer informatie over de mogelijkheden binnen de provincie Overijssel kunt u terecht bij de energieconsulent Harry Roetert, ([email protected])

voorwoord BIOVAK 2010

verbinding Beste BioVak-bezoeker,

Namens de Vakgroep Biologische Landbouw wil ik u bedanken voor uw komst naar BioVak. Een speciaal welkom voor onze gasten uit andere lan­ den van Europa. Door samenwerking met de zusterorganisatie BioForum zijn er dit jaar veel meer bezoekers en standhouders uit België en Frankrijk. De beurs is in drie jaar tijd uitgegroeid tot dé ontmoetingsplaats voor de biologische sector. Dat geldt zeker voor deze editie van de beurs, waar bijna de helft van de ruimte wordt ingenomen door deelnemers uit de handelen retailsectoren. Als voorzitter van de stuurgroep ben ik blij dat er zoveel partijen uit de wereld van de retail en handel deelnemen. Het thema van BioVak2010 is ‘verbinding’. Doordat al deze partijen aanwezig zijn, is het mogelijk om elkaar te ontmoeten. Zo kunnen er nieuwe verbindingen ontstaan. Waarom is ‘verbinding’ nu zo belangrijk in onze sector? De biologische sector staat voor een groot aantal uitdagingen: het realiseren van groei in productie en afzet, het realiseren van een eerlijke prijs, het sluiten van kring­ lopen, het beheren van natuur en landschap. Dat alles kan alleen worden gerealiseerd door samen te werken en oog te hebben voor elkaars situatie. Alleen dan kunnen er goede oplossingen ontstaan. Succesvolle streekproducten zijn voorbeelden van een goede vernieuw­ de samenwerking in de keten én met de consument. Wat de consument eet, ziet hij in het landschap. Op internationaal niveau vind ik het grote assorti­ ment biologische en Fair Trade-producten in coöperatieve supermarkten in Zwitserland en Denemarken een veelzeggend voorbeeld. Het congres en de workshops bieden vele kansen om u te informeren. Op de beurs en op de terrassen heeft u de mogelijkheid om nieuwe verbin­ dingen te leggen met alle partijen uit de keten. Ik wens u veel plezier, succes en inspiratie op BioVak 2010. Kees van Zelderen Voorzitter Stuurgroep BioVak en Vicevoorzitter Vakgroep Biologische Landbouw LTO/Biologica

7

g op

raa VAN GORP ,

g We zien u

BIOLOGISCHE BV ak 2010 VOEDERS BioVDe spesciaplalistatsin biologische voeders

eting de ontmoDe biologische voeders .worden apart etenfabriek cheinkonze geproduceerd Schalkwijk p is g go lo io b graate voor de en zijn leverbaar inndeugehele BENELUX We zie

010, 2 k a V o i B

Informatie: Tel. 0416-315770 - Fax 0416-315779 Zomerdijkweg 2 - 5145 PK Waalwijk NL ats [email protected] etingspla tm-owww.van-gorp.com

de on

.

che keten

iologis voor de b

Coöp.“DE EENDRACHT“ U.A. Lichtmisweg 7 - 7954 PL Rouveen Tel. 0522-291225 - Fax 0522-291906 www.coop-eendracht.nl Skal nummer: 0904095934

Coöp.“DE EENDRACHT“ U.A. Lichtmisweg 7 - 7954 PL Rouveen Oude Rijksweg 138 - 7951 DN Staphorst Tel. 0522-291225 - Fax 0522-291906 Tel. 0522-461218 - Fax 0522-460732 www.coop-eendracht.nl www.welkoop.nl Skal nummer: 0904095934

Bezoek ons op onze stand Oude Rijksweg 138 - 7951 DN Staphorst Tel. 0522-461218 - Fax 0522-460732 www.welkoop.nl

Voor modern toezicht op de biologische landbouw en voedselproductie

buiten het Een prima moment om met controlemoment om te wisselen elkaar van gedachten

activiteiten inleiding/preface

BIOVAK 2010

Veredelingsplein Veredelingsplein heeft iedere biologische ondernemer wat te bieden

V

oor het tweede jaar op rij is er op BioVak een Veredelingsplein ingericht waar vooral Nederlandse Kweek- en Handelsbedrijven hun uitgangs­ materiaal voor de biologische land- en tuinbouw tonen. Een bezoek aan het Veredelingsplein geeft een verfrissende kijk op de mogelijkheden van een gezonde, winstgevende en bedrijfszekere teelt van gewassen voor de biolo­ gische markt. U kunt er de vertegenwoordigers van deze bedrijven ontmoeten en kijken welke rassen aan uw wensen en voorwaarden voldoen. Uit welk land of welke regio u ook komt, u treft er ook zeker iets aan waar u op voort kunt bouwen. Op het Veredelingsplein zijn wij van veel markten thuis. Van harte welkom op het Veredelingsplein!

Bertus Buizer

Breeding Square has to offer something to every organic entrepreneur

F

or the second year in a row at BioVak a Breeding Square is set up on which mainly Dutch nurseries and traders show their propagating mate­ rial for organic agriculture and horticulture. A visit to the Breeding Square will give you a refreshing look at the possibi­ lities of a healthy, profitable and reliable cultivation of crops for the organic market. There you can meet representatives of these companies and see which varieties comply with your wishes and requirements. From which country or which region you come, you surely will find some­ thing where you can build on. On the Breeding Square, we are a jack of many trades.

Welcome on the Breeding Square!

9

10

activiteiten activities

Het Veredelingsplein is georganiseerd door Buizer Advies in samenwerking met ICEM in het kader van Organicseeds.nl, het Pilotproject voor de productie en afzet van biologisch uitgangsmateriaal. Het project wordt medegefinancierd door het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, EZ/Kompas en door het Ministerie van LNV, UILN-N. www.organicseeds.nl

Dutch Nurseries and Traders respond to different climatic and growing conditions

breeding square T

he Netherlands, the largest exporter of seed potatoes in the world, also has put a big step for the organic sectors in agriculture and horticulture. This also applies to a wide range of other crops, which are grown on orga­ nic farms and market gardens. For several years the Dutch Nurseries and Traders don’t only take the consumers demands on the product into special account, such as taste and appearance. In the development of varieties they also take in account the different climatic and growing conditions in the existing and new sales areas. Many new varieties and seedlings are at a very early stage tested under organic growing conditions. Near the Breeding Square also will take place a workshop on the theme ‘Robust propagating material’ in accordance with the Program. This ­workshop is provided from bioKennis by the research (Wageningen UR / Louis Bolk Instituut), that has a booth on the Breeding Square.

BIOVAK 2010 11

Inspelen op uiteenlopende teelt- en klimaatomstandigheden

Foto’s Buizer Advies

veredelingsplein

N

ederland heeft als grootste exporteur van pootaardappelen ter wereld ook voor de biologische sectoren in de land- en tuinbouw een flinke stap gezet. Dat geldt ook voor een groot scala aan andere gewassen die op biologische boerderijen en tuinderijen worden geteeld. De Nederlandse Kweek- en Handelsbedrijven houden sinds een aantal jaren niet alleen heel specifiek rekening met de eisen die consumenten aan het product stellen, zoals smaak en uiterlijk. Zij houden bij de ontwikkeling van rassen onder meer rekening met de uiteenlopende teelt- en klimaatomstandig­ heden in belangrijke bestaande en nieuwe afzetgebieden. Behalve goede ziekteresistenties krijgen ook aspecten als een goede stikstofbenutting en droogteresistentie de nodige aandacht. Veel rassen en nieuwe zaailingen worden al in een heel vroeg stadium onder biologische teeltomstandighe­ den beproefd. Bij het Veredelingsplein vindt een workshop plaats met het thema ­‘Robuust uitgangsmateriaal’. Deze workshop wordt vanuit bioKennis (Wagening­en UR / Louis Bolk Instituut) verzorgd, dat met een stand op het Veredelingsplein staat.

Op de Biovakbeurs vindt u ons in een stand waar we u graag kennis laten maken met onze diverse kaassoorten, die u daar ruimschoots kunt proeven.

Bezoek ook eens onze website

www.urticadevijfsprong.nl

met de kracht van de natuur Keurmerk voor biologisch-dynamische landbouwbedrijven en hun verwerkte en niet verwerkte producten. Demeter, biologisch met toegevoegde waarde.

w w w . s t i c h t i n g d e m e t e r. n l

activiteiten BIOVAK 2010 13

Foto Dick Boschloo

Caspar Bürgi (r)

Het Streekplein wordt mede mogelijk gemaakt door de Taskforce Multifunc­ tionele Landbouw en is een samenwerking van Van Eigen Erf, St. Vriendelijke Keukens, SPN, CBLF en Land&Co.

Streekeigen producten

streekplein P

roducten uit de streek veroveren Nederland. Ze sluiten naadloos aan bij de groeiende behoefte aan échte smaken, gezond eten én de wens om het aantal kilometers dat ons voedsel aflegt van boer naar bord te beperken. Bent u zelf producent van streekeigen producten, werkt u ermee in de ho­ reca, retail of zorginstelling? Of verkoopt u ze in uw boerderijwinkel of via abonnementsystemen? Dan mag een bezoek aan het Streekplein op deze BioVak niet ontbreken! Er is niet één markt voor het streekproduct, er zijn er vele. Op het Streekplein komen ze allemaal aan bod. In workshops, bijvoorbeeld over de succes­ factoren bij de directe verkoop, de samenwerking tussen restaurant of zorginstelling en biologische boer en tuinder én de rol van het eigen gezicht van het streekproduct in de supermarkt. Maar ook tijdens de doorlopende proeverijen en kookdemonstraties door koks met hart voor biologisch als Caspar Bürgi en Eric van Veluwen. En dan zijn daar ook nog de zeker niet lauwe discussies op ‘Het Kookpunt’: spraak­makende ontmoetingsplek voor producenten, beleidsmakers en journalisten. Op het Streekplein wordt op vele manieren verder gekeken dan de neus lang is. Bijvoorbeeld met presentaties en workshops die nieuwe perspec­ tieven openen voor directe verkoop. Met kaasworkshops die alle factoren belichten bij succesvolle vermarkting van ambachtelijke biologische kaas. Maar ook wordt er gekeken naar landen als Engeland, Frankrijk en Italië. Hier is veel ervaring opgedaan met het beleveren van scholen, zieken­ huizen en instellingen met duurzame, lokale producten. Onze internationale partners maken u graag deelgenoot van hun vergaarde kennis en ervaring in de publieke sector. Kom dus langs en ervaar proefondervindelijk alle ­pluspunten van de streek!

Elite: exotische vruchtensappen

Chevalait: verse paardenmelk

Terr’Loire: verduurzaamde groenten

Jaillance: Clairette de Die

Essenciagua: aroma therapie

Filéane: theesoorten

Mansa: vruchtensappen uit Afrika

Saint Jean: verse pasta’s / deegwaren

Philibert: gisten en gedroogde groenten

Bezoek het Franse paviljoen in hal AA, standnummers 214 t/m 223 U bent in het bijzonder welkom op woensdag 20 januari om 18.00 uur ter gelegenheid van een cocktail u aangeboden door de Franse standhouders. Mission Economique - UBIFRANCE Stadionweg 137, 1077 SL AMSTERDAM Tél :+31(0)20 794 19 64 Fax :+31(0)20 794 19 79

activiteiten BIOVAK 2010 15

Exotische en bijzondere producten proeven

Horeca- en detailhandelplein O

p BioVak kan horeca en detailhandel kennis­ maken met het diverse productenaanbod van de biologische sector. Zo vindt u er verswaren zoals groente en fruit, verpakte vleeswaren en snacks voor super­markt, horeca en cateraars. Diverse bakkers­ waren, bier, vruchtensappen, droogwaren, sauzen, vleeskruiden en vele soorten thee en koffie. Op dit ge­ deelte van de beursvloer zijn biologische handelaren en producenten uit alle windstreken te vinden, met een enorm aantal producten uit de biologische sector.

Circa vijftien Franse biologische producenten presenteren zich in een grote gezamenlijke stand met producten als thee, gember, ravioli, paar­ denmelk, champagne, wijn, gedroogde vruchten, een smaakassortiment voor industriële verwerking, voorgekookte bieten en groenten. Biologische wijnen worden gerepresenteerd door zes Nederlandse wijnboeren: Wijngoed Montferland uit Gendringen, Wijngaard Wageningse Berg uit Wageningen, Betuws Wijndomein uit Erichem en Wijngaard de Reestlandhoeve uit Balkbrug. Wijndorp Groesbeek wordt vertegenwoordigd door Wijngaard De Plack en Wijngaard Klein Amerika. Zij geven tevens een workshop in paviljoen 7. Ambachtelijk gemaakte biologische geitenkaas van het merk Stroese Dame wordt gepresenteerd door kaasmaakster Magda Scholte uit Stroe. De stadsboerderij van Almere komt naar BioVak met, onder andere smaakvolle ossenworst die in eigen beheer wordt geproduceerd. Boerderij Hansketien uit Mantinge komt met geitenlamsvlees, een bijzonder product dat bij restaurant ‘De Gulle Waard’ in Winterswijk op de kaart staat. Waddenproducten zullen dit jaar opnieuw op de beurs aanwezig zijn. Onder het label Waddengoud is een breed assortiment delicatessen beschikbaar, waaronder de duurzaam gevangen vis van de ‘Goede Vissers’. Uit het Spaanse Andalusië komt een biologisch gecertificeerde olijf­ olie die onder het merk Suerte Alta door importeur Saborpuro uit Maastricht op de markt wordt gebracht. De olijfolie is slechts een klein onderdeel van het brede biologische pakket dat deze importeur beschikbaar heeft. Biologische wodka wordt aangeboden door distilleerderij Rutte & Zn. uit Dordrecht.

1950 - 2010

Balans op

60

Jaar

agrarische bedrijven, fabrieken, kantoren en in woningen

in meer dan 10 landen wereldwijd!

www.broncorrector.com

Pure Graze Specialist in

kostprijsverlaging door beweiding

www.puregraze.com Vraag op de biovak naar ons bio-weidemengsel “Pure Graze Saladebuffet”

activiteiten BIOVAK 2010 17

Opwekken en besparen van energie

klimaat & Energieplein

Foto Mari Marinussen

O

p BioVak is een klimaatplein gerealiseerd. Hier presenteren allerlei be­ drijven de mogelijkheden die er zijn om energiebesparend te werken én om zelf energie op te wekken. de biologische sector sluit haar ogen niet voor maatschappelijke ont­ wikkelingen. Er zijn al veel voorbeelden van energiebesparende en ener­ gieproducerende toepassingen op agrarische bedrijven te vinden, zoals zonnecollectoren en –boilers, windenergie, vergisting en warmte- en koudeopslag. Standhouders informeren u graag over de vele mogelijkheden om energie te besparen en op te wekken. Verschillende bedrijven zoals Holland Solar, ODE, Greenchoice, Cogas en Eneco informeren u op BioVak graag over energiesystemen en subsidies. Daarnaast zijn er nog leveranciers van kachels: Tigchelaar Tegelkachels, Hotcare en Pietro e Calore. Zij informeren u graag over het creëren van een duurzame, behaaglijke woonomgeving. Megaman informeert u graag over de energiebesparende lichtkwaliteit van spaarlampen. naast de informatie die de standhouders op het klimaatplein graag ver­ strekken aan belangstellenden, zal er ook over dit onderwerp gedebatteerd worden. Het debat ‘De zonnige kanten van klimaatverandering’ vindt plaats op woensdag 20 januari om 16.00 uur in het bioKennispaviljoen 1.

activiteiten 18

Extra workshops

Paviljoen 7 I

n paviljoen 7 krijgt een aantal standhouders van de BioVak de gelegen­ heid om beursbezoekers door middel van een workshop nader te infor­ meren over hun producten en diensten. nAJK jongerencafe NAJK nodigt je uit in het jongeren­ café op BioVak. Ontmoet jonge mensen die misschien ook een bedrijf willen overnemen en hun eigen toekomstplannen hebben. Duurzaamheid is vereist. Is bio­ logisch voor jou misschien een kans? Praat met elkaar en laat je inspireren onder het genot van een biologische biertje of een an­ der drankje. Neem verder kennis van al het nieuws op BioVak en de informatie in de workshops.

NIEUWE BOEREN, NIEUWE KANSEN Het NAJK wil je in een workshop Foto Dick Boschloo uitdagen tot het maken van stra­ tegische keuzes voor jouw eigen toekomst. Ga je met het bedrijf voort­borduren op de strategie van je ouders of gooi je het over een heel andere boeg? Rondom bedrijfsovername zit je vol plannen om het bedrijf verder te ontwikkelen, te veranderen of te vergro­ ten. Hoe kun je veranderingen doorvoeren zonder mensen te kwetsen. De workshop (± 45 min) wordt gehouden op donderdag om 13.30 uur. BEZOEK OOK de workshop ‘Van bedrijfsopvolging naar bedrijfsconti­ nuïteit’ in het workshopprogramma van bioKennis op woensdag om 16.00 uur in paviljoen 6, over het organiseren van continuïteit van de biologische bedrijfsvoering buiten de traditionele vormen in de familiesfeer. Een weerbaarder gewas met vitaal telen Vitaal telen is een nieuwe manier van telen die is ontwikkeld door Acqua Universo. De kern van het vitaal telen is het vitale water. Door middel van op maat gemaakte vitalisers voor de tuinbouw wordt de weerbaarheid van het gewas groter. Een vitaal gewas is sterker, gezonder en langer houdbaar.

BIOVAK 2010 19

Voor meer informatie kunt u terecht in onze stand op BioVak. Tevens geeft Remy Mosch elke dag een lezing in Paviljoen 7  over het toepassen van Vitaal Telen in de Tuinbouw. Biologische wijnbouw in Nederland De afgelopen jaren groeide de Nederlandse wijnbouw sterk. Dit komt vooral doordat er nieuwe vroegrijpe druivenrassen zijn gekomen zoals Johanniter, Solaris, Cabernet Blanc, Regent en Cabernet Cortis die in heel Nederland goed rijp worden, zelfs in slechte zomers. Nederland telt nu 25 biologische wijngaarden. De meeste liggen in Gelderland. De aanwezige wijnboeren én de workshops die gegeven worden door Jan Oude Voshaar van Wijngaard Wageningse Berg kunnen u vertellen dat bio-wijnbouw in Nederland op de goede weg is. Belangrijkste voorwaarden hiervoor zijn: een goede wijn, regionale afzet en agrotoerisme. Wat er ver­ der in de workshop aan de orde komt is welke locaties geschikt zijn, ras­ keuze, productiekosten, biologische teeltmethoden, vinificatie, enzovoort.

Foto Betuws Wijndomein

De workshoptijden zijn onder voorbehoud. Let ook op vermeldingen op de beurs. Bij de betreffende stand­ houders en bij paviljoen 7 vindt u in ieder geval de juiste informatie.

Woensdag 20 januari

Donderdag 21 januari

16.00 uur - Vitaal Water 19.00 uur - Wijnen

12.30 uur - Vitaal Water 13.30 uur - NAJK Workshop 14.30 uur - Wijnen

20

meer activiteiten

meer biovak

1

2

Congres Vakgroep LTO/Biologica Het is een goede traditie dat BioVak op woensdag 20 januari om 10 uur geopend wordt met een Vak­ groepcongres. Voor dit congres is weer een aantal boeiende sprekers uitgenodigd die de aanwezigen ongetwijfeld zullen prikkelen met hun betoog. De belangrijkste sprekers zijn: Femke Halsema, fractievoorzitter Groen Links, die zal vertellen over groen ondernemen. Professor dr.ir. Edith Lammerts van Bueren van het Louis Bolk Instituut en bijzonder hoogleraar Biologische Plantenveredeling aan Wageningen UR komt uitleg geven over verede­ ling en plantaardig uitgangsmateri­ aal. Vakgroepvoorzitter Martin Wier­ sema zal de toekomstvisie geven van de Vakgroep. Mechanisatie op BioVak De biologische sector biedt uitda­ gingen voor mechanisatiebedrijven. Doordat boeren geen chemische mid­ delen gebruiken, zoeken ze andere oplossingen voor bodemverbetering en bestrijding van onkruid- en over­ maat aan schadelijke insecten. Deze noodzaak vertaalt zich in een open houding naar mechanische innova­ ties. Veel biologische telers denken graag mee met de fabrikanten. Op BioVak vindt u machines die nieuw zijn of nog volop in ontwikkeling . De Beetle Eater verwijdert asperge­ kevers en koolmotjes met een ‘stof­ zuiger’ achter de trekker. Frato, Kress

en Struik Wieringermeer leveren apparatuur voor grondbewerking en mechanische onkruidbestrijding in één werkgang. VSS Construct pro­ fileert zich met machines voor nietkerendegrondbewerking. K.A. Havelaar en Zonen uit Moer­ kapelle presenteert HAK onkruid­ bestrijdingmachines; onder andere een nieuwe uienschoffel naast hun bekende Garford-machines. Mecha­ nisatiebedrijf Nanne Kooiman impor­ teert de Robovator uit Denemarken, een schoffel die met cameratechniek tussen de planten in de rij het onkruid te lijf gaat. Novap Handelsmaat­ schappij presenteert Zwitserse infra­ rood onkruidbranders die branden zonder open vlam. Landbouw Service Ens toont een wiedbed dat wordt aangedreven door zonne-energie. UV Source en Cleanlight laat u kennismaken met een methode van schimmeldoding door UV-licht. Veenma Mechanisatie komt met een Mono Clean kistenspoelmachine voor arbeidsbesparing en optimale bedrijfshygiëne. Kocken Speciale Groentechniek toont een Zwitserse ontbloesingsmachine die fruitbomen mechanisch van een deel van de bloesem ontdoet om het toekomstige fruit uit te dunnen voor een gelijkma­ tiger oogst. Gebroeders Ezendam uit Borne komt met de Zwitserse werktuigdrager Fobro, die machines kan dragen voor de verzorging van speciale groentegewassen. Deze werktuigdrager is ook in gebruik bij grondeigenaren zoals gemeenten.

BIOVAK 2010 21

activiteiten 3 Koks gaan regionaal Het Koksgilde, de grootste koksver­ eniging van Nederland presenteert zich voor het eerst op BioVak. Paul Fagel, SVH Meesterkok en eigenaar van Het Arsenaal in Naar­ den, is president van het Koksgilde. “Biologische producten zullen ook in de horeca steeds meer worden ge­ vraagd en gebruikt. Meer en meer restaurants werken met biologische, regionale producten. Het Koksgilde wil aanhaken op deze ontwikke­ ling.” Het Koksgilde zal met enkele leden demo’s verzorgen met ge­ bruik van biologische producten en vergeten groenten. Het gaat vooral om de smaak, want op dat gebied hebben koks natuurlijk grote toege­ voegde waarde. Kom proeven!

1

Femke Halsema

1

Edith Lammerts van Bueren

3

4

4

Muzikale omlijsting Tijdens BioVak zullen de c­ elliste ­Danielle Buizer, pianiste Julia Madzhar en altviolist Jan Buizer een passievol optreden verzorgen. Ze delen dan met alle aanwezigen hun voorliefde voor r­ omantische componisten als Franck en ­Schumann, maar ook de echte klassiekers als Beethoven, Vivaldi en Bach zullen uitvoerig aan bod komen. Al met al wordt het een heel afwisselend programma waarmee de musici een stemmige sfeer zul­ len creëren tijdens BioVak op het Horeca-terras.

5

Yogi Tea Lounge Yogi Tea nodigt u uit een kopje thee te komen drinken in de Yogi Tea

Danielle Buizer

4

Julia Madzhar

4

Jan Buizer

Wij zien u graag in onze stand tijdens de BioVak www.aboost.nl

Agrifirm biologisch in beweging • Betrokken specialisten • Innovatieve producten • Advies en begeleiding bij omschakeling Informatie Akkerbouw T (0527) 63 29 11 E [email protected]

Informatie Veehouderij T (0522) 26 89 86 E [email protected]

het beste van het land

meer activiteiten

Lounge (paviljoen 8). Tijdens BioVak zal er in de Yogi Tea Lounge een aantal workshops en lezingen gehouden worden door Kyra de Vreeze. Ze geeft workshops op het gebied van Yoga en medi­ tatie, Ayurvedische voeding en over detox van het lichaam. Kyra de Vreeze heeft natuurgeneeskunde gestudeerd. Ze heeft veel in het buitenland gewerkt met groepen tijdens ‘cleansing retreats’. Daar onderwees ze de deelnemers over een gezondere levensstijl met gezonde voeding. Van daaruit is zij haar bedrijf Food for Thought gestart. Tijdens de workshops weet Kyra de Vreeze op creatieve wijze mensen te inspireren en ze laat hen anders denken over hun eigen mentale en fysieke gezondheid.

6

Tilapia’s en gerbera’s Interessant voor zowel tuinders als viskwekers: Optima Futura. In dit project testten de partijen of het technisch mogelijk en rendabel was om gerbera’s en tilapiavis in een kas te telen - met een gesloten teeltsysteem van beide producten. Duurzaamheid, milieuvriendelijk­ heid en kwaliteit staan in het project centraal. Meer informatie op ­ www.optimafutura.nl. Optima Futura is een samenwer­ kingproject van De Groene Welle en verschillende bedrijven en on­ derwijsinstellingen. Andere partijen zijn: Priva, Cogas Noord, Westland Energie, Aeresgroep, Lentiz Onder­ wijsgroep en Hanna Instruments. De onderwijsinstelling De Groene Welle heeft de eerste partij duurza­ me geteelde tilapia-vissen geleverd

BIOVAK 2010 23

aan het restaurant Poppe in Zwolle. Op BioVak 2010 wordt informatie gegeven over de herkomst van de vis en de inhoud van het project.

7

Duurzaam bouwen en wonen Biologische boeren hebben steeds meer aandacht voor duurzaamheid op andere aspecten van het boeren bedrijf. Ook ontvangen steeds meer biologische boeren gasten op hun bedrijf. Het is dan ook logisch dat zij bewust kiezen voor duurzaam materiaal bij nieuwbouw en onder­ houd van de bedrijfsgebouwen. Hempflax is leverancier van natuur­ lijk isolatiemateriaal en afnemer van hennep, een ideaal product om te telen gedurende een omschakel­ periode. Dubomat is een groothan­ del gespecialiseerd in duurzame bouwmaterialen, waaronder iso­latie­materiaal van vlas, wol en pavatex. Verven voor binnen en buiten kunnen ook op een natuurlijke basis worden geproduceerd. Kees ­Rolsma’s bio-ecologisch schilders­ bedrijf werkt veel met lijnolieverf. Handelsbedrijf Farvo Color van ­Wyger Smits informeert bezoekers van BioVak graag over de toepas­ singen van biologische verfsoorten zoals Auro, Uula en Aquamarijn.

6

activiteiten 24

Ekoland Innovatieprijs

Inspirerende ondernemers

Foto Imagro Images

De jury van de Ekoland Innovatie­prijs bestaat uit Maria van Boxtel, Jan Diek van Mansvelt, Jan Spaans, Jan de Veer en Ellen W ­ inkel. De uitreiking vindt plaats op woensdag 20 j­anuari om 20.30 uur op het Horeca-terras.

D

e jury van de Ekoland Innovatieprijs heeft drie bedrijven genomineerd: ­coöperatie Organic Goat Milk, Boerderij Ruimzicht en Boerderij de Vijf­ sprong. In Ekoland werden deze mooie bedrijven geïntroduceerd en uitge­ breid voor het voetlicht gebracht. In de stand van Ekoland kunt u op de beurs de nominaties op uw gemak bekijken. Kees van Veluw, hoofdredacteur van Ekoland, zal op woensdag 20 januari om 20.30 uur het juryrapport bekend maken en de E­ koland Innovatieprijs uitreiken. Dit zal plaatsvinden op het Horeca-terras. We stellen de genomineerden nog even kort aan u voor.

Een vijf man sterke vakjury heeft drie bedrijven genomineerd voor de Ekoland Innovatieprijs 2010 Coöperatie Organic Goat Milk Op 1 juli 2009 is de coöperatie Organic Goat Milk opgericht. Door samen te werken kunnen de geitenhouders de afzet van hun melk veel efficiënter organiseren. Hiermee bouwen ze een fundament onder hun bedrijfstak. De coöperatie telt drie bestuursleden – drie geitenhouders dus. Heinie ­Alting uit het Zuid-Groningse Sellingen is voorzitter, Cor Struik uit Dirksland op Goeree-Overflakkee regelt de verkoop en Gerrit Verhoeven uit het Brabantse Biezenmortel is de man van de logistiek.

Foto’s Ellen Winkel

25

Boerderij Ruimzicht Hoe rond kun je de kringlopen maken? Op boerderij Ruimzicht in Halle rijdt de shovel op eigen koolzaadolie, zelf geperst. De melkmachine draait op energie van de eigen zonnepanelen. En wat doe je met oude tegeltjes? Kapot slaan en er vrolijke mozaïeken van maken in de nieuwe, ecologisch gebouwde kantine. Zo probeert Gerjo Koskamp, samen met zijn vrouw Annet en tuinder Fred ­­­Beijeveld, op allerlei manieren de cirkels op Boerderij Ruimzicht rond te ­maken; een gemengd biologisch-dynamisch bedrijf met eigen energievoor­ ziening, waterzuivering, regenwateropvang, zorg, recreatie, regionale afzet en vaste klanten die meebetalen aan investeringen. De Vijfsprong Bij De Vijfsprong in Vorden staat een gloednieuwe serre-heuvelstal, er lopen twee keer zoveel koeien rond, vergeleken met korte tijd geleden, en de zuiveltak verwerkt een dubbele hoeveelheid melk. Hoe krijgen ze dat voor elkaar? Het getuigt van een knap staaltje sociale innovatie. Er lagen namelijk ooit plannen om De Vijfsprong en vier andere boeren in natuurgebied Galgengoor uit te kopen. Willem Beekman: “Met die boeren sa­ men hebben we een antwoord gezocht.” Dat heeft veel opgeleverd. Alle be­ drijven zijn er nog, twee zijn omgeschakeld naar biologisch en de buurman, een varkenshouder, heeft zich bij De Vijfsprong aangesloten. De melkverwer­ king is uitgebreid en er is een zelfstandig werkende zorgtak op het bedrijf.

Duurzame landbouw vraagt om duurzame veredeling www.organicseeds.nl Ruim 20 Nederlandse Kweek- en Handelsbedrijven, van groot tot klein, hebben een gemeenschappelijk doel: goed uitgangsmateriaal leveren voor de biologische plantaardige productie. Een aantal van hen heeft al vaak ingekopt en de doelpunten worden steeds mooier. Deze fantastische ploeg werkt met Buizer Advies

Buizer Advies

BuizerAdvies Advies Buizer

Buizer Advies

Buizer Advies

Duurzame landbouw en energie De Welle 48 8939 AT Leeuwarden tel. 06 245 97 803 fax 058-2990529 [email protected] www.buizeradvies.nl

p het Tot ziens o splein Veredeling ! ’10 op BioVak

sponsoren workshops

BIOVAK 2010 27

Het doel van Bioconnect is het verder ontwikkelen en versterken van de biologische landbouw sector door het initieren en uitvoeren van onderzoeks­projecten. In Bioconnect werken ondernemers (van boer tot winkelvloer) samen met onderwijsen onderzoeksinstellingen en adviesorganisaties en dit leidt tot een vraagstuuurde aanpak die uniek is in Europa.

Financieel wordt het workshop­programma gesteund door:

Het minsterie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is financier van de onderzoeksprojecten.

Wageningen UR (Universiteit en Onderzoekscentrum) en het Louis Bolk Instituut zijn de uitvoerders van het onderzoek; op dit moment zijn dit voor de biologische landbouw sector zo’n 140 onderzoeksprojecten.

legenda workshops Dierenwelzijn

Biodiversiteit

Energie & klimaat

Uitgangsmateriaal

Markt & Keten

Innovatie zie workshops vanaf pagina 28 t/m 45

bioKennis

28

programma overzicht

Workshopprogramma bioKennis BioVak 2010 – Woensdag 20 januari bioKennis paviljoen 1 – Inspirerende debatten 14.30 uur

Dierenwelzijn (Antibioticavrij) ‘Natuurlijke weerstand’

16.00 uur

Energie & klimaat ‘De zonnige kanten van klimaatverandering’

19.00 uur

Markt & Keten ‘Meerwaarde met bio’

Donderdag 21 januari bioKennis paviljoen 1 – Inspirerende debatten 11.00 uur

Biodiversiteit ‘Bioboeren leveren groene diensten’

13.30 uur

Innovatieve biologische sectoren ‘21 stappen naar een nieuwe stal’ Onmisbare lessen om uw idee sneller te realiseren

15.00 uur

Robuust biologisch uitgangsmateriaal ‘Een goed begin is het halve werk’

English translation will be provided!

bioKennis

BIOVAK 2010 29

– woensdag 20 en donderdag 21 januari Paviljoens 2 t/m 6 - Praktijkgerichte workshops 14.30 uur

• Kwaliteit en uitstraling bepalend voor succes ambach­

pav 2

telijke biologische kaas

16.00 uur

19.00 uur

• Directe verkoop, slim aanpakken

pav 3

• Duurzaam ondernemen in Landbouw en Zorg

pav 4

• Zelfvoorzienend in energie

pav 5

• Minder en anders bemesten

pav 6

• Ins & outs van ambachtelijke biologische kaas

pav 2

• Een streekmodule voor biologisch

pav 3

• Biologisch ondernemerschap

pav 4

• Natuur en Energie, twee vliegen in een klap

pav 5

• Van bedrijfsopvolging naar bedrijfscontinuïteit

pav 6

• Regelgeving multifunctionele landbouw

pav 2

• Willem & Drees, leveren aan de supermarkt met je

pav 3

‘eigen ­gezicht’ • Kipsignalen

pav 4

• Duurzaamheid veevoer

pav 5

• Lupine als vleesvervanger

pav 6

Paviljoens 2 t/m 6 - Praktijkgerichte workshops • Verkopen aan de overheid

pav 2

• Kok zoekt boer

pav 3

• 100% biologisch voer

pav 4

• Multifunctionele bodem

pav 5

• Kies biobomen bij bedrijfsgebouwen en openbaar groen

pav 6

12.30 uur

• Leren met Toekomst matchingsbijeenkomst

pav 6

13.30 uur

• Biologische boerenmarkt, versterk je verhaal

pav 2

• Een Mooie Maaltijd, leveren aan zorginstellingen

pav 3

• Precisielandbouw in uw bedrijfsvoering

pav 4

• Wat merk jij op je bedrijf van klimaatverandering?

pav 5

• Naar een win-win tussen boeren en natuurbeheerders

pav 6

• Wat wil de klant?

pav 2

• Internationale ervaringen met leveren aan scholen en

pav 3

11.00 uur

15.00 uur

• Verbeteren bigvitaliteit

pav 4

• CO2-uitstoot op de (biologische) melkveehouderij

pav 5

• Vermarkten biodiversiteit

pav 6 Legenda workshops zie pagina 27

bioKennis

pav = paviljoen

instellingen

programma woensdag

30

Debatten & 10.00 Ontvangst met koffie 10.30 Opening Vakgroepcongres

OLV dagvoorzitter Kees van Zelderen

Sprekers: Femke Halsema



Edith Lammerts van Bueren Martin Wiersema

12.30 Biologische lunch 14.00 Opening BioVak 2010 Pierre Wind, de bekende tv-kok, zal BioVak 2010 openen onder andere door het uitdelen van biologische appels.

Paviljoen 1 • bioKennis

Dierenwelzijn (Antibioticavrij)

14.30 Debat - Natuurlijke weerstand Olv Maarten Vrolijk, Wageningen UR Livestock Research

Foto Wageningen UR

Sprekers: M  aria Groot, Rikilt, onderdeel van Wageningen UR tijd per Gerdien Kleijer, PTC+ Barneveld debat Jos Elderink, melkveehouder ± 1,5 uur Antoine Damen, pluimveehouder Marjolein Feiken, Valacon Dairy Dierenwelzijn is een belangrijk maatschappelijk thema dat in de samenle­ ving steeds meer aandacht krijgt. Diergezondheid is een essentieel aspect van dierenwelzijn. Om gezondheidsproblemen te voorkomen wordt gebruik gemaakt van antibiotica en andere medicijnen. Onnodig vinden diverse vee­ houders en onderzoekers. Zij vinden dat er goede alternatieven bestaan om antibiotica en medicijngebruik te reduceren of geheel te stoppen. Het gaat

BIOVAK 2010 31

Workshops

Woensdag 20 januari 2010

daarbij om aanpassingen in de stal, bedrijfsvoering, het voer en gebruik van plantaardige producten. Doel is om te komen tot een gezondere en meer robuuste veestapel. Veehouders en onderzoekers spreken uit eigen ervaring over alternatieven voor antibiotica en medicijnen en welke problemen ze daarbij tegenkwamen. Vanuit melkveehouderij, varkenshouderij en pluim­ veehouderij worden ervaringen gedeeld. Er wordt ook verbinding gemaakt met de gangbare melkveehouderij die ook bezig is met het reduceren van medicijngebruik.

Energie & Klimaat

16.00 Debat - De zonnige kanten van klimaatverandering Olv Cees van Roessel, melkveehouder en voorzitter van de ­Bioconnect ­themawerkgroep Energieverbruik en bkg-emissies Sprekers: H  ans Blonk , Blonk Milieu Advies

Wijnand Sukkel , PPO, onderdeel van Wageningen UR Nico van den Broek , Vereniging van Biologische Varkenshouders Joost van Strien, akkerbouwer Carel de Vries, Courage In het verhaal van de klimaatverandering heeft biologische landbouw een paar sterke uitgangspunten zoals: geen kunstmest, het sluiten van kringlo­ pen, gebruik van dierlijke mest en een weerbare bodem. Andere uitgangs­ punten werken jammer genoeg in tegenovergestelde richting, bijvoorbeeld: een groter ruimtebeslag per kg product en meer voer per kg product in de dierlijke sectoren. Landbouw gaat gepaard met energieverbruik en emissie van broeikasgassen. In Nederland komt ruim de helft van de uitgestoten methaan en lachgas uit de landbouw. Biologische landbouw kan een bijdrage leveren aan een landbouw die niet meer mede veroorzaker is van klimaat verandering maar juist op­ lossingen biedt. In dit seminar staat centraal waar u in de praktijk mee te maken kunt krijgen als u met uw agrarisch bedrijf wilt bijdragen aan deze oplossingen. We schetsen eerst het kader: wat is de relatie tussen landbouw en klimaatverandering, waar en wanneer komt lachgas, methaan en kool­ dioxide vrij, wat zijn voedselkilometers en wat is klimaatneutraal. Als tweede gaan we in op aangrijpingspunten in de bedrijfsvoering: wat zijn de kansen, wat zijn de bedreigingen, hoe kan het beter? Tenslotte zullen twee onderne­ mers vanuit de dierlijke en plantaardige sector hun visie en ervaringen met u delen. Samen zullen we het hele klimaatverhaal in de veel grotere context van duurzame landbouw plaatsen. bioKennis

programma woensdag

Foto Beeldbank Biologica

32

vervolg Paviljoen 1 • bioKennis



Markt & Keten

19.00 Debat - Meerwaarde met bio Olv Peter Jens, Biologica Sprekers: André Brouwer, Task Force Marktontwikkeling Biologische Landbouw Loes van Loenen, Biologica Elvi van Wijk, LEI ,onderdeel van Wageningen UR Marijke de Jong, Dierenbescherming Machiel Reinders, LEI, onderdeel van Wageningen UR Rienk ter Braake, Stichting Demeter Duurzaam is hot en steeds meer merken doen hier iets mee. Wat betekent dit voor bio­logisch? Hoe verleiden we de consument? Deze vragen zijn een uitdaging voor handel en winkeliers, maar ook voor boeren en tuinders. In dit debat is alle ruimte voor uw creatieve ideeën en inspirerende invalshoe­ ken. In 2010 start een aantal landelijke promotiecampagnes van Biologica en Task Force MBL. Hoe pakken we dit samen op? Adoptieacties, de open dagen (Lekker naar de Boer) en een spaaractie krijgen vervolg. Iedereen kan meedoen. Maak hier kennis met de plannen. Recent consumentonderzoek geeft interessante informatie voor het ver­ markten van biologisch. Veel consumenten willen bijvoorbeeld gezond eten en associëren dat met biologisch en natuurlijk geproduceerd voedsel. Wat betekent dit voor de keten en voor boeren? Ook dierenwelzijn is belangrijk. De Dierenbescherming kwam daarom met het Beter Leven Kenmerk, om de consument te informeren over diervriendelijk consumeren. Biologisch krijgt van de Dierenbescherming 3 sterren. Maar de Dierenbescherming steunt ook niet biologische producten met 1 of 2 sterren. U hoort hoe consumenten het Beter Leven Kenmerk beleven. Wat betekent dit voor biologisch? Naast ‘gewoon biologisch’ zijn er BD-producten te koop onder het eigen Demeterkeurmerk. Stichting Demeter laat zijn licht schijnen op recent onderzoek naar de positionering van het Demeter-keurmerk. Hoe verbeter je de zichtbaar­ heid van Demeter; van boerderijwinkel tot natuurvoedingswinkel? Wat is de toekomst van BD-landbouw en het Demeter-keurmerk? bioKennis

Paviljoen 2 • Streekproducten

tijd per worksh op ± 1 uur

BIOVAK 2010 33

Een passie voor pure smaken van de streek? Kom naar ons plein voor inspiratie over directe verkoop van bijzondere biologische producten via de boerderijwinkel, boerenmarkt, abonnementensystemen of de webwinkel. Leer meer over samenwerken met restaurants of instellingskeukens. Hoor slimme tips over het vermarkten van smaakvolle streken of bijzondere bedrijven. Geniet mee met de keuring van ambachtelijke kazen en proeverijen van bijzondere streekproducten.

14.30 Kwaliteit en uitstraling bepalend voor succes van ambachtelijke biologische kaas Michiel Cassuto, Brandrood en Piet den Hertog, de Mekkerstee (berei­ders van ambachtelijke biologische kaas) Olv Gea van der Puijl, ZuivelAdvies en Esther Hessel, Hessel Marketing & Communicatie Zo’n 20 biologische kaasproducenten werkten aan de kwaliteits­ verbetering van hun kaas en verkoopconcept en delen hun erva­ ringen. Welke factoren beïnvloeden de kwaliteit van ambachtelijke biologische kaas, bijvoorbeeld de optimalisatie in het gebruik van nisinezuursel of vernieuwende korstbehandelingsmethoden. Voor kaas­makers, maar ook voor andere ambachtelijke producenten, interessante nieuwe verkoopconcepten.

16.00 Ins en outs van ambachtelijke biologische kaas Magda Scholte, de Stroese Dame  Michiel Cassuto, melkveehouderij Brandrood Olv Esther Hessel, Hessel Marketing & Communicatie Workshop voor afnemers zoals natuurvoedingswinkeliers, maar ook interessant voor (kaas)producenten. Magda Scholte kaasmaakster, van de Stroese Dame, één van de drie finalisten van Smaakvol 2009, en Michiel Cassuto van Brandrood gunnen u een kijkje in hun kaastobbe vol specialiteiten. Wat is onderscheidend aan de kaas? U kunt zich naar uw afnemers en klanten met een duidelijk verhaal presenteren. Aansluitend kaaskeuring: ervaren keurmeesters keuren de ambachtelijke bio­logische kazen en vertellen u over het ontstaan van verschillende smaken. Proef zelf mee!

19.00 Regelgeving Multifunctionele Landbouw Helmer Wieringa, planoloog Maria van Boxtel, branche­regelgeving, Land & Co Welke regels zijn belangrijk voor je bedrijfsvoering in verkoop van (streek) producten, horeca en recreatie op de boerderij, zorg of agrarische kinder­opvang? Hoe communiceer je met ambtenaren? Stel je eigen ­vragen en realiseer je multifunctionele plannen!

workshops bioKennis

programma woensdag

34

Paviljoen 3 • Streekproducten

tijd per op worksh r ± 1 uu

14.30 Directe verkoop, slim aanpakken! Carlo Peters, frambozenteler Raspberry-Maxx Maria van Boxtel, Land & Co Goed verkopen vanaf de boerderij, hoe doe je dat? Slimme verkoop­ technieken, logische winkelinrichting en een goed rendement: wer­ ken met plezier. Carlo Peters van Raspberry-Maxx neemt je mee in het directe contact met de consument.

16.00 Een streekmodule voor biologisch?

Monique van der Laan, de Beekhoeve Henk Pilat, Waddengroep Peter Jens, Biologica Suzanne van der Pijl, Skal Rene de Bruin, SPN Consumenten hebben steeds meer interesse in de herkomst van het product. Een ´streekmodule´ kan een waardevolle aanvulling zijn op het Eko merk. Het ´erkend streekproduct´ biedt hiervoor volop aan­ knopingspunten en diverse biologische producten zijn al voorzien van het streekkeurmerk. Dat biedt kansen voor regiopromotie.

19.00 Willem & Drees, leveren aan de supermarkt met je ‘eigen ­gezicht’ Drees Peter van den Bosch en Willem Treep, eigenaren van Willem & Drees Iris van de Graaf, Van Eigen Erf Ondernemers Drees Peter van den Bosch en Willem Treep hebben een Unilever achtergrond. Onder de merknaam Willem & Drees brengen zij sinds het voorjaar van 2009 biologische en lokale pro­ ducten in een speciaal schap in de supermarkt. Met het ‘gezicht van de boer’ op de schapkaart. De afstand tussen producent en de win­ kel is maximaal 30 kilometer, de producten zijn zo vers mogelijk. Van de regio, voor de regio! 

Paviljoen 4 • Dierhouderij & Innovatie 14.30 Duurzaam ondernemen in Landbouw en Zorg Marianne van der Heijden, ZLTO, specialist Landbouw&Zorg Een workshop over marktwerking en het belang van kwaliteit, profes­ sionaliteit, ondernemerschap en samenwerking in Landbouw en Zorg. Met aandacht voor de specifieke relatie tussen biologische landbouw en zorg.

16.00 Biologisch ondernemerschap Bedrijfsnetwerk pluimvee i.s.m. Groenhorstcollege en CAH Dronten Voor een ondernemer liggen er best pittige verwachtingen over hoe bioKennis

BIOVAK 2010 35

te groeien naar een biologisch bedrijf in 2020. Hoe sta je daar tegen­over, wat helpt je om ontwikkelstappen te zetten? Workshop voor pluimvee- en ­varkenshouders.

19.00 Kipsignalen Monique Bestman, Louis Bolk Instituut

 elke signalen zenden uw kippen uit? W Merkt u die wel op en zo ja: wat doet u ermee? En wat zouden uw collega’s ermee doen? Workshop in navolging van het gelijknamige boek.

Foto Wageningen UR

Paviljoen 5 • Energie & Klimaat 14.30 Zelfvoorzienend in energie John Arink, melkveehouder: Zonne-energie en wind Chris Boomers, melkveehouder: Biologisch boeren m.e.mestvergister Praktische verhalen van ondernemers die in de praktijk werken aan grotere zelfvoorziening in energie. In de workshop is aandacht voor zonne- en windenergie, maar ook voor bio-energie.

16.00 Natuur en Energie, twee vliegen in een klap Frans Postma, boer, VB Beetsterzwaag Frans Debets, BioEnergieNoord Henk Wanninge, Staatsbosbeheer Natuur- en cultuurgebieden moeten beheerd worden. Agrarische (bio­logische) bedrijven zullen hierbij in de toekomst een steeds gro­ tere rol spelen. Welke ‘energieproductie uit biomassa’ systemen pas­ sen hierbij, hoe moet dit georganiseerd worden en welke verdien­ modellen zijn mogelijk.

19.00 Duurzaamheid veevoer Hans Blonk, Blonk Milieu Advies: Case studie varkensvlees Ruud Tijssens, CeHaVe Achim Tijkorte, ForFarmers Een varkenshouder Jaap van Deelen, pluimveehouder Uit onderzoek blijkt dat gebruik en productie van mengvoer een grote bijdrage levert aan het klimaateffect van veehouderij, vooral bij varkens en kippen. Bij biologisch vee is daarnaast de slechtere voe­ derconversie een reden van een relatief groot klimaateffect. Sommige bedrijven zijn in staat om (een deel van) de grondstoffen zelf te pro­ duceren. De vraag is: hoe groot is de bijdrage, wat kun je doen? Wat kunnen mengvoerbedrijven doen en wat doen zij eraan? Inleiding door Hans Blonk, daarna paneldiscussie. bioKennis

programma woensdag

BIOVAK 2010 37

Paviljoen 6 • (Bio)-diversiteit 14.30 Minder en Anders Bemesten Joost van Strien, akkerbouwer in de NoordOost Polder Sjef Staps, Louis Bolk Instituut Bij het sturen op gewasproductie en bodemvruchtbaarheid vormt bemesting een cruciaal aspect. Het speelveld is volop in beweging. Er zijn veranderingen van mestregelgeving en aanbod van dierlijke mest en organische stof. Met welke nieuwe bemestingsstrategieën kunt u de toekomst in?

16.00 Van bedrijfsopvolging naar bedrijfscontinuïteit Helmer Wieringa, Land & Co ism de BD Vereniging Jaap van der Haar, Stichting BD grondbeheer Jozien Vos en andere biologische ondernemers In de biologische landbouw zijn bedrijven sterk met de plek verbon­ den. De traditionele opvolging kan werken, maar geeft soms onvol­ doende antwoord. We zoeken een nieuwe balans. Hoe organiseren ondernemers hun bedrijfscontinuïteit?

19.00 Lupine: een gezond alternatief voor boer en burger Udo Prins, Louis Bolk Instituut Lupine is een veelbelovend product om te telen en te verwerken tot voedsel. Dit blijkt uit een driejarig onderzoek van het Louis Bolk Insti­ tuut (LBI). Samen met De Vegetarische Slager (De Korteweg BV) schet­ sen wij de potentie van dit nog grotendeels onbekende gewas.

Foto PPO Wageningen UR

bioKennis

programma donderdag

38

tijd per debat uur ± 1,5

Debatten &

Paviljoen 1 • bioKennis

Biodiversiteit

11.00

Debat - Biologische boeren gaan groene diensten leveren  lv Kees van Zelderen, vice voorzitter Vakgroep B O ­ iologische Landbouw LTO/Biologica

Sprekers: Gerben Braakman, biologisch melkveehouder

Foto Dick Boschloo

Bert Wagenvoort, biologisch melkveehouder Anton Stortelder, Alterra, onderdeel van Wageningen UR Henk Kloen, CLM Biologische land- en tuinbouw en natuur passen goed bij elkaar. De bio­ logische boer probeert in zijn bedrijfsvoering zo goed mogelijk gebruik te maken van natuurlijke processen, hij moet het hebben van een actief bo­ demleven en hij werkt vaak met een ruime vruchtwisseling. Daarom komen op bio- bedrijven gemiddeld hogere natuur- en landschapwaarden voor. Vanuit deze goede uitgangspositie is de Vakgroep biologische land- en tuinbouw LTO/Biologica aan het kijken hoe de natuur en landschapspresta­ ties te verbeteren en zichtbaar te maken. Met ondernemers zijn criteria voor die prestaties ontwikkeld in de vorm van een zogenaamde natuur- en land­ schapsnorm. Hiermee kunnen concrete groene prestaties worden gemeten en geborgd. Zijn er mogelijkheden om deze publieke, groene en blauwe diensten te belonen? Een van de sporen is de herziening van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid met name voor de grondgebonden landbouw. Het verken­ nen van marktpartijen behoort ook tot een van de opties.

bioKennis

BIOVAK 2010 39

Workshops

Donderdag 21 januari 2010



Innovatieve biologische sectoren

13.30 Debat - 21 stappen naar een nieuwe stal Onmisbare lessen om uw idee sneller te realiseren Olv Maarten Vrolijk, Wageningen UR Livestock Research Sprekers: Chris Borren, De Lankerenhof

Anne ten Brummelhuis, Wageningen University, ­Communicatie­wetenschappen In de jaren negentig groeide het aantal biologische bedrijven en werd het vee in aangepaste gangbare stallen gehouden. Afgelopen jaren is het aantal nieuwe stallen sterk gegroeid. De biologische sector beseft steeds meer dat zij in het komende decennium weer een slag moeten maken in de stal met extra aandacht voor bijvoorbeeld welzijn, klimaat, milieu en imago. Deze ontwikkeling is ook nodig om zich duidelijk te kunnen blijven onder­ scheiden van de gangbare houderij. Wageningen UR werkt sinds 2001 samen met veehouders, bedrijfsleven en beleidsmakers aan ontwerpen, waarbij de wensen en behoeften van ondernemer, dier, burger en milieu leidend zijn. De ontwerpen dienen als springplank naar een duurzame veehouderij. Ze zijn dus nadrukkelijk geen blauwdruk die een ondernemer één op één kan overnemen als bouwte­ kening. Een vertaalslag naar de eigen specifieke situatie is nodig. Tussen de fases ‘pril idee’ en ‘gerealiseerde stal’ moet dus nog veel gebeuren. Wie daar ervaring mee hebben, zijn Chris en Marjanne Borren van De Lanke­ renhof. Zij werden geïnspireerd door één van de ontwerpen van het project ‘Houden van Hennen’. In 2007 volgde de opening van hun nieuwe stal. Van dit proces hebben de Borrens veel geleerd en dat willen ze met u delen. Robuust biologisch uitgangsmateriaal

15.00 Debat - Een goed begin is het halve werk Olv Olga Scholten, PRI, onderdeel van Wageningen UR Edith Lammerts van Bueren, Wageningen UR / Louis Bolk Instituut Sprekers: Olga Scholten, PRI, onderdeel van Wageningen UR



Bart Vosselman, De Bolster Thieu Verdonschot, biologisch akkerbouwer      Merle Koomans, Estafette/Odin   Jacques Vergroesen, Agrico       

English translation will be provided.

De biologische sector wil haar kringlopen sluiten. Daarbij hoort ook het gebruik bij van biologisch uitgangsmateriaal zoals zaad en pootgoed. Nog een stap verder gaat het gebruik van biologische rassen; rassen die bioKennis

40

programma donderdag

door veredeling optimaal zijn aangepast aan een biologische bedrijfsvoe­ ring. Rassen die goed om kunnen gaan met een natuurlijke bemesting, die weerbaar zijn tegen ziekten en plagen en die lang bewaarbaar zijn. Robuuste rassen dus die bovendien smaakvol zijn, een goede opbrengst geven en geaccepteerd worden door de handel. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Voor de ontwikkeling van voldoende aanbod aan kwalitatief hoogstaand bio­logisch uitgangsmateriaal en robuuste rassen is nog veel onderzoek en veredeling nodig. Onderzoek waarbij alle ketenpartijen be­ trokken worden. Tijdens dit debat komen verschillende ketenpartijen en onderzoekers aan het woord die ieder op hun eigen manier bezig zijn met robuust bio­ logisch uitgangsmateriaal. Zij zullen u vertellen wat hen boeit en wat de kansen en knelpunten zijn bij de ontwikkeling en het gebruik van biologische rassen voor uien, pompoenen, wortels en aardappels. Aansluitend is er tijd voor vragen en discussie. We horen dan graag wat uw visie is op biologisch uitgangsmateriaal en waar onderzoekers en veredelaars zich volgens u op moeten richten.

Paviljoen 2 • Streekproducten Een passie voor pure smaken van de streek? Kom naar ons plein voor in­ spiratie over directe verkoop van bijzondere biologische producten via de boerderijwinkel, boerenmarkt, abonnementensystemen of de webwinkel. Leer meer over samenwerken met restaurants of instellingskeukens. Hoor slimme tips over het vermarkten van smaakvolle streken of bijzondere be­ drijven. Geniet mee met de keuring van ambachtelijke kazen en proeverijen van bijzondere streekproducten.

11.00 Verkopen aan de overheid

tijd per op worksh r u u 1 ±

Olv Rene de Bruin, SPN Iris van de Graaf, Van Eigen Erf Vanaf 2010 is ‘Duurzaam inkopen’ verplicht voor overheden. Mini­ maal 40% wordt ingevuld met biologische producten, aangevuld met streekproducten voorzien van het logo ´Erkend Streekproduct´. De cateraars weten de weg naar de streek nog niet zo goed te vinden. Door het aanbod te professionaliseren en te bundelen speelt u in op deze aantrekkelijke nieuwe afzetmarkt.

13.30 Biologische Boerenmarkt, versterk je verhaal! Tineke van den Berg, de Stadsboerderij Almere en marktkoopvrouw Barbara Rodenburg-Geertsema, visser en marktkoopvrouw Olv Maureen Schoutsen, PPO-Wageningen UR Arjan Dekking, PPO-Wageningen UR Geertje Schlaman, CBLF Sommige ondernemers verdienen goed op de Biologische Boeren­ bioKennis

BIOVAK 2010 41

markt. Wat is nu de kracht van deze ondernemers, wat maakt een succesvolle boerenmarkt? Marktkooplieden Tineke van den Berg en Barbara Rodenburg-Geertsema laten je proeven van hun succes. Hun ervaringen worden vergeleken met onderzoeksresultaten van Wageningen UR naar biologische boerenmarkten in 2009. Versterk jouw boerenmarkt!

15.00 Wat wil de klant? Annemie Lepelaars, Landjuweel de Hoeven Daniël de Jong, Wageningen UR Livestock Research Frederique Wolff Schoemaker, marktonderzoekster Motivaction Olv Geertje Schlaman, CBLF Maak kennis met de consument! Presentatie van het consumen­ tenonderzoek huisverkoop: enquête onder bezoekers van de Open Dagen 2009 en onder representatief Nederland. Plus marktonder­ zoeksbureau Motivaction met de resultaten van het consumenten­ onderzoek streekproducten. Hoe bereiken we huidige en nieuwe doelgroepen? Denk mee!

Foto Beeldbank Biologica

Paviljoen 3 • Streekproducten 11.00 Kok zoekt boer De Meerboeren Chefkok Janathan Karpathios, restaurant Vork en Mes, Hoofdfdorp Henk venner, De Heijerhof Olv Lasca ten Kate, stichting Vriendelijke keukens. Biologica Succesvol samenwerken tussen restaurant en biologische streekpro­ ducent: een hele kunst! Chefkok Jonathan Karpathios, restaurant Vork & Mes in Hoofddorp, en de Meerboeren leggen uit hoe zij samen­ werken. Lasca ten Kate deelt met u de ervaringen van de ‘Lekker naar de Boer!’ restaurant-actie. Henk Venner laat u meegenieten van zijn culinaire boerderijactiviteiten zoals het Boergondisch feestmaal. Aan­ sluitend proeverij. bioKennis

42

programma donderdag

13.30 Een Mooie Maaltijd, leveren aan zorginstellingen Alex van Hootegem, akkerbouwer Koen Nouws Keij, st Maartenskliniek Phyllis den Brok, VKGE Olv Rene de Bruin, SPN Zorginstellingen en ziekenhuizen hebben steeds meer belangstelling voor een voedzame maaltijd met biologische en lokale ingrediënten, soms met de smaak van vroeger. Leveren aan instellingen is een hele uitdaging en vereist flink wat afstemming. De eerste succesvolle voorbeelden zijn inmiddels bekend!

15.00 Internationale ervaringen met leveren aan scholen en instellingen SUSTAIN Partners Olv Iris van der Graaf, Van Eigen Erf In landen als Engeland, Frankrijk en Italië is veel ervaring met het beleveren van scholen, ziekenhuizen en instellingen met duurzame, lokale producten. Ook zijn er voorbeelden van succesvolle campag­ nes om dit te stimuleren. Onze internationale partners delen hun ervaringen in de publieke sector!

Paviljoen 4 • Dierhouderij & Innovatie 11.00 100% biologisch voer

tijd per op worksh r u u 1 ±

Foto Marry van den Top

Biologische Pluimveehouders Vereniging (BPV) Vereniging Biologische Varkenshouders (VBV) Denken en 100% weten zijn verschillende dingen. Wat is de stand van zaken rond 100% biologisch voer? Welke eiwitbronnen zijn beschik­ baar? Wat is de haalbaarheid? Denk mee en weet meer.

bioKennis

BIOVAK 2010 43

13.30 Precisielandbouw in uw bedrijfsvoering Geert Hermans, ZLTO ZLTO geeft een impressie van de toekomstmogelijkheden met preci­ sielandbouw. De workshop laat voorbeelden zien in de plantaardige en dierlijke sectoren. Denk hierbij aan meer nachtrust voor de on­ dernemer dankzij beregening via regenhaspels met aansturing door satellietbeelden, het tot op 5 mm van de plant schoffelen en robotise­ ring van de appeloogst. ZLTO stimuleert komende jaren precisieland­ bouw technieken en ontwikkelingen voor haar leden.

15.00 Verbeteren bigvitaliteit Andries van de Bogert, biologische varkenshouder Herman Vermeer, Wageningen UR Livestock research Bigvitaliteit staat hoog op de agenda, mede door de aandacht van landelijke pers afgelopen jaar. Waar liggen oplossingen? Via huis­ vesting, voedingsmaatregelen, fokkerij of veranderen arbeidsorga­ nisatie? Uitwisseling van praktijk- en onderzoekskennis en -ervaring staat in deze workshop centraal.

Paviljoen 5 • Energie & Klimaat 11.00 Multifunctionele bodem Peter Prins, LTO Noord, projectleider klimaat en energie Max van Tilburg, akkerbouwer  De bodem is een bron en opslagplaats van broeikasgassen. Boven­ dien speelt het een rol in de weerbaarheid tegen klimaatverandering (organische stof).

13.30 Wat merk jij op je bedrijf van klimaatverandering? Sara Mulder, Wageningen University milieusysteemanalyse Inventarisatie van wat de boeren en tuinders zien op hun eigen be­ drijf. Tot slot Sara Mulder van de leerstoelgroep Milieusysteemanalyse Wageningen UR over wat ze zouden kunnen zien aan veranderingen.

15.00 CO2-uitstoot op de (biologische) melkveehouderij

Frank Verhoeven, Praktijkverhaal: Duurzaam Boer Blijven John Horrevorts, Praktijkcentrum Sterksel Workshop in het verlengde van het seminar ‘De zonnige kanten van klimaatverandering’. Praktijkvoorbeelden van (biologische) bedrijven die uitstoot reduceren. Hoe kunnen de cijfers vergeleken worden? Welke maatregelen zijn effectief en hoe kunnen die betaald worden. Is een vrijwillige CO2 uitruil tussen privaat en publiek te realiseren en zo ja hoe doe je dat?

workshops bioKennis

Green Organics B.V. QUALITY IN LIFE De Kromme Rijn 1 8253 RG Dronten Telefoon : 0321-38 53 40 Advertentie Fax : 0321-38 53 41 E-mail : [email protected]

Uw partner in Biologische Aardappelen, Groenten & Fruit Green Organics B.V. is een internationaal opererende groothandelsonderneming in biologische AGF. In een ‘gezonde’ markt, houden wij ons bezig met de im- & export van verse- en industriële biologische Groenten, Fruit & Aardappelen. U zoekt:

-

Betrouwbaarheid Markt en Product Kennis Advies en Deskundigheid Planning en Begeleiding, zowel Logistiek als Administratief - een verrassende Marktbenadering,

Dan is Green Organics uw partner in de biologische markt. Green Organics levert maatwerk èn zekerheid in de afzet van uw biologisch product en is dè sleutel naar de markt.

G.O. ➨ Meer dan handel alleen! Bel voor meer informatie 0321-38 53 40

www.greenorganics.nl

programma donderdag

BIOVAK 2010 45

Paviljoen 6 • (Bio)-diversiteit 11.00 Kies biobomen bij bedrijfsgebouwen en openbaar groen Bedrijfsnetwerk Biologische boomkwekerijproducten Biologische rozenkwekerij De Bierkreek Bij een biologische bedrijfsvoering passen biologisch gekweekte bomen en struiken! Een biologisch gekweekte boom komt vrij van chemicaliën in uw schone grond. In de workshop wordt duidelijk wat de mogelijkheden en voordelen van biologische bomen zijn. Ook komt de invloed van biologische bomen op de biodiversiteit aan de orde. Kom en laat u inspireren!

12.30 De matchingsbijeenkomst van Leren met Toekomst Jorieke Potters, Wageningen UR Leren met toekomst is leren in het biologische kennisnetwerk. On­ dernemers, onderzoek en onderwijs werken samen aan boeiende praktijkopdrachten. In deze matchingsbijeenkomst ontmoet u elkaar! Onderzoeksvragen worden aangeboden aan het onderwijs. Komt u ook matchen?

13.30 Naar een win-win tussen boeren en natuurbeheerders Jan van den Broek, vleesveehouder ’t Schop en medewerker Staatsbosbeheer Brabant Paul Wagenaar, melkveehouder de Appelhoek Nathan Krab, Staatsbosbeheer Noord-Holland In verschillende gebieden zijn praktische en inspirerende voorbeel­ den van samenwerking tussen terreinbeherende organisaties en biologische boeren, zoals Noord-Holland en Noord-Brabant. Terrein­ beheerders en ondernemers vertellen over een haalbare verbinding tussen natuurdoelen en agrarische doelen: een win-win situatie!

15.00 Vermarkten biodiversiteit Henk de Lange, melkveehouder en VechtdalProducten Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM ‘Echt Overijssel!’ werkt, via een plus op de prijs van VechtdalProducten, samen aan het vermarkten van de toegevoegde waarde van biodi­ versiteit. Ecologische leefsystemen beïnvloeden bedrijf en omgeving. Hoe verder met het ontwikkelen en vermarkten van biodiversiteit?

Foto Wageningen UR

exposanten 46

Plattegrond

195

194

189

176 175

197

174

177

211 208 170

166 163 167 162 168 161

102 173

103 105

108

INGANG

101 ICEM Informatie

199

193

213

207

200 198

277

165 164

202

196 Stand-nrs 201 195-204

205

178

203

278

212

206

179

190 191 192

204

342 279

210

295

296

187 188

182

188 A 181

183

180 186

185 184

PAVILJOEN 4

346 347 VEREDELINGSPLEIN

280

Stand-nrs 284 t/m 291

171

297

294

PAVILJOEN 5

344 340 341 281 282 283

293

299

343

339

209

304

292

345

281

PAVILJOEN 8 305

300

Standnrs 293 t/m 298 300

301 302 303

335

326

307

309 308 312 KLIMAAT & ENERGIE PLEIN 306

329

334

332 327

320

338

330

325

337 336

333

331

324

321

319 320

328 322

315 314 313

316 311

l

318

317

323

310

PAVILJOEN 6

104

106

107

172 110

113

169 112

111

114 116

113

105

BIOVAK 2010 47

Icem - informatie bioKennis

(stand 101)

Ekoland

(stand 226)

(stand 174)

Louis Bolk Instituut (stand 371)

Ministerie van LNV (stand 323)

LTO

(stand 307)

Provincie Overijssel (stand 333)

Biologica

(stand 307)

paviljoens 1-bioKennis (zie pag 30/38)

5-Energie & Klimaat (zie pag 35/43)

2-Streekproducten (zie pag 33/40)

6-(Bio)-diversiteit (zie pag 37/45)

3-Streekproducten (zie pag 34/41)

7-Extra workshops (zie pag 18)

4-Dierhouderij & Innovatie (zie pag 34/42)

8-Yogi Tea Lounge (zie pag 21)

pleinen Klimaat- & Energieplein

Horeca-terras

Veredelingsplein

Podium

Streekplein

NU D19

352

363

349

275

276 215

216

218

214

217

219

368 369

365 364

HORECA-TERRAS

370

230

363 374

223

222

229

366

220

Stand-nrs 214 t/m 223

DIEZEHAL PAVILJOEN 1

356 359

351

348

367

361 360

354

362

224

273

371

271 272 225

226

221

120 122 124 127 130 A 117

119 126

129

242

231

232

234 236

235

263

247

253 254

PAVILJOEN 3

237

249

252

STREEKPLEIN 121 123 125 128 131 B 131 A

241

244

262

264

265

258 261

260

224 228

259

251 252

132 A NU D13 outlet

266

Stand-nrs 267 258-267

268 257 256

PAVILJOEN 2

250 248 246 245 243

152

240

Stand-nrs 233 238 232-241

269

Stand-nrs 130 t/m 149

160 153 118

231 A

Muziek podium

239

Stand nrs 154 t/m 159

outlet

255

353

-

357

358

355

PAVILJOEN 7

exposanten 48

exposanten AB Oost Postbus 7 7218 NB Almen 0900-9896 [email protected] www.aboost.nl

AC Loogman en Zn BV Jan van Galenstraat 4 1051 KM Amsterdam 020 682 35 73 [email protected] www.acloogman.nl

Agrico Duit 15 8305 BB Emmeloord 0527 639911 [email protected] www.agrico.nl

Agrifirm

249

353

275

276

Postbus 1033 7940 KA Meppel 0522 268 911 [email protected] www.agrifirm.com Als biologisch ondernemer pro­ duceert u samen met Agrifirm ‘het beste van het land’. Innovatieve pro­ ducten en veel kennis op het gebied van biologische landbouw dragen bij aan uw succes.

Agro Bio Connection Mandeveld 9 2151 JD Nieuw Vennep 06 8191 6363 [email protected] www.a-bio.org

Agro Invent Prof. Brandsmaweg 13 8308 RT Nagele 0527 65 25 25 [email protected] www.agro-invent.nl

204

Agrodust Zuidermiddenweg 15 8309 RG Tollebeek 0527 271 363 [email protected] www.tollebeek.nl

Agro-NRG BV Postbus 105 7630 AC Ootmarsum 0541 29 55 99 [email protected] www.agro-nrg.nl

Amigos International Agro Businesspark 52 6708 MD Wageningen 0317 479 794 [email protected] www.amigos-international.org

AOC De Groene Welle Postbus 552 8000 AN Zwolle 038 467 11 20 [email protected] www.groenewelle.nl

Armad Florijn 9 5283 PS Boxtel 0411 67 55 22 [email protected] www.armad.nl

Arnica Kwekerij De Weiden 29 7991 BG Dwingeloo 0521-593619 [email protected] www.arnicakwekerij.nl/

231

167

318

265

327

241

356

BIOVAK 2010 49

- overzicht AVC ‘De Eendracht’

207

Lichtmisweg 7 7954 PL Coöp.“DE EENDRACHT“ U.A. Rouveen 0522 291 225 [email protected] www.eendrachtrouveen.nl

B en S Matusstraat 175 3151 PE Hoek van Holland

BD Vereniging Wisentweg 12 5251 PC Dronten 0321-315937 www.bdvereniging.nl [email protected]

BD-Totaal Lichtschip 31 3991 CP Houten 030 287 14 45 [email protected] www.bd-totaal.nl

Bejo zaden Postbus 50 1749 ZH Warmenhuizen 0226 396 162 [email protected] www.bejo.nl

Betuws Wijndomein Burensewal 5 4117 GC Erichem 0344 57 27 48 [email protected] www.betuwswijndomein.nl

Bio Core Postbus 293 8200 AG Lelystad 0320 290 029 [email protected] www.biocore.nl

Bio Crodico, IJsseldalmeel Holtweg 4, 7384 AG Wilp 0571 261328 [email protected] www.ijsseldalpuurlekkerder.nl

Bio Organic 268

118

IABC 5194 4814 RA Breda 0475 520 362 [email protected] www.bioorganic.nl

Bio Total BV Kitmanstraat 20 1812 PM Alkmaar 0345 610 137

175

344

Biobackstube Ahaus GmbH Fleehook 53 D-48683 Ahaus Duitsland 0049 1705 5415 99 [email protected] www.biobackstube.org

BioDivers Zaden Jan Tinbergenstraat 25-8 2811 DZ Reeuwijk 0182 304 808 [email protected] www.biodivers.nl

155

BioFlora Volgerweg 24 1462 HP Middenbeemster 06 5335 3765 www.biofloraflowers.nl

366

Biofruit Boudewijnlaan 12 8251 RT Dronten 0321 312 990 [email protected] www.smilefruit.nl

144

325

112

166

348

335

283

exposanten 50

Bio-kultura Ravellaan 49 3533 JH Utrecht [email protected] www.bio-kultura.nl

258

bioKennis

226

Postbus 409 6700 AK WAGENINGEN 0317 482 515 www.biokennis.nl

Biologica Postbus 12048 3501 AA Utrecht 030 233 99 70 [email protected] www.biologica.nl

307

Middelgronden 120 1274 BT Huizen 035 683 33 56 [email protected] www.biologischpakket.nl Biologisch geschenkpakket Specialist in Kerstpakketten en duurzame Relatiegeschenken

Biologische schapenboerderij De Zeekraal

Bionade/Twofood Steenhoffstraat 5 3764 BH Soest 035 609 0990 [email protected] www.bionade.twofood.nl

362 Carolinalei 6 B-2930 Brasschaat België +32 3664 1769 [email protected] www.biosano.be Groothandel van biologische voedings­waren, wijnen, sterke ­dranken en biodynamisch zaadgoed

Biostar

Biologisch geschenkpakket

De Zeekraal 17a 8897 HW Terschelling 0562 449278 [email protected] www.dezeekraal.nl

Biosano

Maasdijk 196 2691 NZ s-Gravesande 06 5319 9347 [email protected] www.discoverfresh.nl

BioZorg 170

Industriestraat 50 7482 EX Haaksbergen 053 711 24 31 [email protected] www.biozorg.nl

Bonna Terra / HZPC Postbus 88 8500 AB Joure 0513 489 888 [email protected] www.hzpc.nl 135

Bonvita Newtonstraat 7 4004 KD Tiel 0344 639300 [email protected] www.bonvita.com

211

Bos Benelux BV Postbus 1017 3300 BA Dordrecht 078 6520101 [email protected] www.bosbenelux.com

228

164

357

287

319

BIOVAK 2010 51

Bouillon Magazine Iepenlaan 55 3723 xe bilthoven 030 2280315 [email protected]

Brandrood Boerenkaas Kernhemseweg 6 6718 ZB Ede [email protected] www.brandroodkaas.nl

BrimaPack Postbus 38 7080 AA Gendringen 0315 640 731 www.brimapack.com

Broederij Ter Heerdt Kamphuizerweg 11 6905 BN Zevenaar 0316 247 291 [email protected] www.broederijterheerdt.nl

Bron’s Bodemexploratie Oude Arnhemseweg 285 7361 TV Woeste Hoeve 055 506 3556 [email protected] www.broncorrector.nl

Buchholz International BV Molenmakershoek 71 7328 JK Apeldoorn 055 543 17 91 [email protected] www.buchholz.nl

Buizer Advies

202

134

C.V. de Vijfsprong

208 Overweg 3 7251 JS Vorden 0575 55 33 66 [email protected] www.urticadevijfsprong.nl Transparant en betrouwbaar Een handelsbedrijf in bd en biologi­ sche aardappelen, groente en fruit

Centrum Biologische Landbouw Flevoland 178

www.biologischelandbouw.org [email protected]

Champagne Fleury

181

43 Grande Rue 10 250 COURTERON Frankrijk [email protected] www.champagne-fleury.fr

Chevalait

338

La Moisière 61 500 NEUVILLE PRES SEES Frankrijk [email protected] www.chevalait.com

Cogas Installatiegroep

332

354 de Welle 48 8939 AT Leeuwarden 058 299 05 30 Buizer Advies [email protected] www.buizeradvies.nl Duurzame landbouw en energie Hoogwaardig advies en project­ management voor ondernemers in alle sectoren

Penning 6 8305 BH Emmeloord 0527 697 451 [email protected] www.cogasnoord.nl

Colibri Easy Sante 7, rue Dispan 94240 L’HAY LES ROSES Frankrijk [email protected] www.easysante.com

Control Union Certifications Meeuwenlaan 4-6 8011 BZ Zwolle 038 42 60 100 [email protected] www.controlunion.com

131

217

216

312

219

342

exposanten 52

Coöperatie Nautilus Havenweg 11 C 8251 KB Dronten 0321 32 80 40 [email protected] www.nautilusorganic.nl

CornCandies Postbus 240 1850 AE Heiloo 072-533 6738 [email protected] www.candytree.eu

Covelt Korendijk 13 5704 RD Helmond 0492 533 853 [email protected] www.covelt.nl

229

286

123

Damhert BV Marconistraat 21 B 3771 AM Barneveld 0032 475 4994 74 [email protected] www.damhert.be

DCM Nederland BV Valkenburgseweg 62 a 2223 KE Katwijk 071 401 88 44 [email protected] www.dcmnederland.com

De Bolster Oude Oenerweg 13 8161 PL Epe 0578 621 433 [email protected] www.debolster.eu

Vensestraat 47 6599 AN Ven-Zelderheide 0485 513 055 [email protected] www.aurora-kaas.com

257

De Eng BV

293 Postbus 183 3970 AD Driebergen Rijsenburg 0343- 554 819. [email protected] www.de-eng.nl

De Goede Vissers

140

[email protected] www.goedevissers.nl

CZ-Rouveenkaasspecialiteiten & Bastiaansen Bio Kaas Aardstraat 31 5124 RW Molenschot 0161 432 357 [email protected] www.bastiaansen-bio.com/

De Dageraad bv hodn Aurora

114

De Groene Geit Biezenmortelstraat 34 5074 RJ Biezenmortel 0411 645 334 [email protected] www.biogeit.nl

De Groene Weg 169

De Sliem 1 7141 JE Groenlo 06 5198 7589 [email protected] www.degroeneweg.nl

De Halm 355

Postbus 3 5473 ZG Heeswijk 0413 29 30 90 [email protected] www.dehalm.nl

De Mèkkerstee 358

Hofdijksweg 34 3253 KB  Ouddorp 0187-684050 [email protected] www.demekkerstee.nl

224

104

288

148

BIOVAK 2010 53

De Nieuwe Band Noordenringweg 12 9363 TC Marum 0594 645 315 [email protected] www.nieuweband.nl

De Ridder Weegschalen & Kasregisters bv Molenstraat 21 4175 CA Haaften 0418 591 245 [email protected] www.deridderbv.com

De Traay Platinastraat 50 8211 AR Lelystad 0320 282 928 [email protected] www.detraay.com

De Wageningse Berg

103

277

160

154

Demeter Felderzeugnisse GmbH Neue Bergstrasse 13 64665 Alsbach Duitsland 0049 6257 9340 [email protected] www.felderzeugnisse.de

Digi Nederland Impuls 73 - 75 1446 WC Purmerend 0299 405 550 [email protected] www.digieu.eu

Distilleerderij Rutte & Zn. Vriesestraat 130 3311 NS Dordrecht 078 613 44 67 [email protected] www.rutte.nl

DLV Dier

Ribeslaan 2 6706 CG Wageningen 0317 420241 [email protected] www.wijngaardwageningseberg.nl

Postbus 511 5400 AM Uden rundveeadvies.nl/Home/ DLV+Dier+Groep+BV www.rundveeadvies.nl

De Waterplantenspecialist

DLV Plant

358

[email protected] www.waterplantenspecialist.nl

De Zaai-Ster Stevinstraat 1 9351 VK Leek 0594 515 578 [email protected] www.zaai-ster.nl

Deli Petit Fred van de Palshof 12 3911 LB Rhenen 0317 615 563 [email protected] www.smitsspecialiteiten.nl

185

Postbus 7001 6700 CA Wageningen 06 2042 3895 [email protected] www.dlvplant.nl

Do-It Pr. Hendrikweg 19 3771 AK Barneveld 0313 429 051 [email protected] www.organic.nl

239

Doll en Zo Postbus 25 3930 EA Woudenberg 06 4975 9230 [email protected] www.dollenzo.nl

126

331

254

369

368

340

259

exposanten 54

Dubomat Euvelgunnerweg 39 9723 CV Groningen 050 549 0449 [email protected] www.dubomat.nl

E.T.S. Food BV Postbus 328 2160 AH Lisse 0252 421 461 [email protected] www.flavourit.nl

Eco Fields Barneveldseweg 124 3771 RP Barneveld 031 8461344 [email protected] www.ecofields.nl

Eco Mission Zeevaertweg 67 1212 EE Hilversum 06 4960 2515 [email protected]

Ecostream Kanaalweg 15g 3526 KL Utrecht 030 – 300 24 00 [email protected] www.ecostream.nl

Ecostyle Animal Care BV Postbus 2 8426 ZM Appelscha 0516 567 760 [email protected] www.ecostyleanimalcare.nl

Ecover Industrieweg 3 2390 Malle België 0032 3320 8809 [email protected] www.ecover.be

310

267

177

308

321

Eillert BV Postbus 50 7100 AB Winterswijk 0543 490 010 [email protected] www.eillert.nl

EKO 1000 Groeninx van Zoelenstraat 11 4401 KB Yerseke 06 2086 1015 [email protected] www.eko1000.com

Eko Holland Gijbelandsedijk 2 2974 VC Brandwijk 0184 641 300 [email protected] www.eko-holland.nl

EKOLAND Uitgeverij van Westering bv Postbus 16 3740 AA Baarn 035 54 232 81 [email protected] www.ekoland.nl Hét vakblad voor de ­hele biologische keten!

Ekopart, Kees Water Advies

181A

Westerkerkweg 81 1606 BB Venhuizen 06 2651 8701 [email protected] www.ekopart.nl

El Sauco

107

Postbus 231 6700 AE Wageningen 06 2831 8896 [email protected] www.elsauco.biz

125

341

212

174

300

237

BIOVAK 2010 55

Eljap Delicatessen Koperslager 16 2631 RK Nootdorp 015 361 8478 [email protected] www.eljap.nl

268

EM Agriton BV

328 Industriestraat 16 8391 AG Noordwolde 0561 433 115 [email protected] www.agriton.nl EM Agriton bv is producent van EM: Effectieve Micro-organismen en leverancier van natuurlijke bodemverbeteraars

Eneco New Energy

322

Rochussenstraat 200 3015 EK Rotterdam 088 8953 873 [email protected] www.eneco.nl Eneco is markleider in Zon-PV, levert turn-key systemen en investeert in zon­nepanelen op grote daken van derden

Ennik Yacht en Meubel Visserijweg 24 4486 CX Colijnsplaat 0113 695 580 [email protected] www.ennikyachtenmeubel.nl

Essenciagua Route de Puech Mignon 82 250 LAGUEPIE Frankrijk [email protected] www.essenciagua.fr

Esta 0594 645 300 [email protected] www.esta-biologisch.nl

Estafette - Odin

171 De Panoven 1-3 4191 GV Geldermalsen 0345 577 133 [email protected] www.estafette.org Odin Groothandel met vers & dkw, Odin Abonnementen & Webwinkel en Estafette de biologische eetwinkel

Euro Grass Zelder 1 6599 EG Ven-Zelderheide 0485 550 610 [email protected] www.eurograss.com/

Fakkert Biologische Voeders BV Zwolseweg 87 8055 PC Heino 0529 401 221 [email protected] www.fakkert.nl

ileane 17 rue de la Défense 92130 ISSY LES MOULINEAUX Frankrijk [email protected] www.fileane.fr

Floris Recycled Stationary BV

223

Industriepark Vliedberg 2-4 5251 RG Vlijmen 073 656 8058 [email protected] www.floris.nl

For Farmers

179

348

Kwinsweerd 12 7241 CW Lochem 0573 288 800 [email protected] www.forfarmers.eu

116

214

293

349

exposanten 56

Forest Green Consult Stuyvesanthof 6 6828 RD Arnhem 026 351 9099 [email protected] www.foreestgroenconsult.nl

Frato Holland

128

130A

Postbus 240 6500 AE Nijmegen 024 64 111 51 [email protected] www.frato.nl

362

Interleuvenlaan 62, 3001 Heverlee België +32 (0) 1639 7820 [email protected]

FrieslandCampina Nederland BV

152 Postbus 2085 5300 CB Zaltbommel 0418 571 555 [email protected] www.frieslandcampina.com

Bezuidenhoutseweg 82 2594 AX Den Haag 070 335 5010 [email protected] www.frugiventa.nl

Vergadering

Fruitkwekerij Vermeulen Prof. Zuurlaan 22 8256 PE Biddinghuizen 0321 331 742 [email protected] www.flevosap.nl

FZ Organic Food Oppers 58 8471 ZM Wolvega 0561 611 000 [email protected] www.fzorganic.com

Haerhoutstraat 210 9070 Destelbergen België + 32 9 353 74 10 www.ganda.be

Mr. Beelpark 34 6716 EW Ede [email protected] www.zuiveladvies.nl

Oonksweg 35 7622 AW Borne 074-2670635 [email protected] www.ezendam.info

Geitenboerderij Hansketien, geitenvlees Steendervalsweg 37 9436 PL Mantinge 0593 552700 [email protected]

Nieuwe Meerlaan 4 1182 DB Amstelveen 020 6455034 [email protected] www.geitenboerderij.nl

Postbus 194 6940 AB Didam 0543 565 543

Gezond en Wel bv

330

148

273

139

Geitenboerderij Ridammerhoeve

Gelreko 206

161

Gea van der Puijl ZuivelAdvies

Gebr. Ezendam bv

Freja Food n.v.

Frugi Venta

Ganda Ham Corma NV

Luttekestraat 21 8012 LP ZWOLLE 038 421 51 96 info.gezondheidswinkel.nl www.gezondheidswinkel.nl

138

186

115

BIOVAK 2010 57

Goedsap

269

IJsseldijk 1 8194 LA Veesse 0578 63 11 11 [email protected] www.goedsap.nl

GoodTaste

264

Saxenburgerweg 5 2061 BE Bloemendaal 06 5757 5405 [email protected] www.goodtaste.nl

Lange Nering 9 8302 EH Emmeloord 0527 612 331 [email protected] www.heiligekoe.info 311

Pieter de Hooghweg 111 3024 BG Rotterdam 010 478 23 26 [email protected] www.greenchoice.nl

68

Postbus 3946 1001 AS Amsterdam 06 2900 11 40 [email protected] www.greenpeace.nl

Grow Group BV Geestweg 146 A 2671 MC Naaldwijk 0174 636 406 [email protected] www.growgroup.com

Heel Natuurlijk Hattem Waalstraat 81 8052 AD Hattem 038 444 6335 [email protected] www.heelnatuurlijkhattem.nl

Hempflax Marketing Postbus 142 9665 ZP Oude Pekela 0597 615 516 [email protected] www.hempflax.com

Greenpeace

Rijksweg 16 6271 AE Gulpen 043-4507575 [email protected] www.gulpener.nl

129 t Klooster 5 4153 RC Beesd 0345 680 434 [email protected] www.marienwaerdt. Ambachtelijke kaas, jam en chutneys! Eigen oogsten worden verwerkt in koekjes, sappen en broodbakmixen

Heilige Koe

GreenChoice

Gulpener Brouwerij

Heerlijkheid Mariënwaerdt

278

Hessel Marketing & Communicatie Achterstraat 5 4064 EH Varik 0344-652243 [email protected] www.hesselmarketing.nl

HOAF Infrared Technology

Sponsor

Münsterstraat 14 7575 ED Oldenzaal 054 1530 400 [email protected] www.hoaf.nl

Holland Solar Korte Elizabethstraat 6 3511 JG Utrecht [email protected] www.hollandsolar.nl 165

241

210

147

118

309

exposanten 58

Hoogpak BV De Bolder 55 9206 AP Drachten 0512 523 818 [email protected] www.hoogpak.nl

Horizon Natuurvoeding Postbus 77 3400 AB IJsselstein 030-6887730 [email protected] www.horizonnatuurvoeding.nl

Hortica Organics

172

290

252

Handelsweg 2 1619 BJ Andijk 0228 591 451 [email protected] www.horticaorganics.nl Transparant en betrouwbaar Een handelsbedrijf in biologische biologisch-dynamische aardappelen, groente en fruit

Hotcare Harderwijkerweg 358 8077 RK Hulshorst 0341-453374 [email protected] www.hotcare.nl/

Hubertushof Wijn Venrayseweg 151 5961 NS Horst [email protected] www.hubertushof-wijn.nl

ICEM BV

310

IJsboerderij Sonneclaer Fluitenbergseweg 94 7931 TC Fluitenberg 0528 251 451 [email protected] www.sonneclaer.nl

Jacklyn’s het Zwanevlot 227 7206 CM Zutphen 06 5097 1349 [email protected] www.jacklyn.nl

Jaillance La Cave de Die Jaillance Avenue de la Clairette BP 79 26150 DIE Frankrijk [email protected] www.jaillance.com

Jaski Automaten BV Nijverheidsweg 17 3771 ME Barneveld 0342 425 320 [email protected] www.jaski-automaten.nl

Jessenhofke

252

Jessenhofstraat 8 3511 Hasselt België +32 (0) 11 25 56 99 [email protected] www.jessenhofke.be

Joannesmolen 101

s-Gravenweg 44 2911 CG Nieuwerkerk a/d IJssel 0180 314 662 [email protected] www.icem.nl ICEM, specialist in de organisatie van vakbeurzen met oog voor detail

Hulsbos 3 5431 NZ Cuijk 0485 330600 [email protected] www.joannusmolen.nl

Jus Jan Luykenstraat 34 3141 BN Maassluis 06 2297 3488 [email protected]

253

236

218

225

209

289

195

BIOVAK 2010 59

Jus de Pommes Broekweg 40 3253 XB Ouddorp 0187 602 131 [email protected] www.jusdepommes.nl

127

K.A. Havelaar & Zn. BV

105 Nijverheidsstraat 10 2751 GR Moerkapelle 079 593 1307 [email protected] www.havelaar.biz HAK schoffel en aanaardmachines alles voor de mechanische onkruid­ bestrijding. Uw land onkruidvrij! HAK

Kaasboerderij Ravenswaard Kooistraat 3 6654 KH Afferden (Gld) 0487 51 23 64 [email protected] www.ravenswaard.nl

Kasteelhoeve Puth, spelt Steinweg 2 6367 GM Voerendaal 045 5751931 [email protected] www.kasteelhoeveputh.nl

Kees Rolsma bio-ecologisch schildersbedrijf Oude Boekeloseweg 11 7553 DS Hengelo 06 53 16 86 53 [email protected] www.natuurverf.nl

125

280 Postbus 10381 6000 GJ Weert 0495 586 977 mail@ koendersjuridischadviesbureau.nl www. koendersjuridischadviesbureau.nl

Koksgilde Nederland Postbus 386 6710 BJ Ede www.koksgilde.nl www.koksgilde.nl

Koole & Liebrechts BV Nieuwe Wetering 29 8144 RA Heino 0572-394778 [email protected] www.koole-liebregts.com

172

337

Koppert Biological Systems

142

306

188 Veilingweg 14 2651 BE Berkel en Rodenrijs 010 514 0444 [email protected] www.koppert.nl Ruim 40 jaar levert Koppert duur­ zame oplossingen voor telers: bio­ logische bestrijding van ziekten en plagen en bestuiving met hommels. Onze meerwaarde: schoon en veilig telen voor een gezonde toekomst

Kraak-Vers

Kocken, Speciale Groentechniek Stevensstraat 60 5843 AC Westerbeek 0485 381 990 [email protected] www.kockengroentechniek.nl

Koenders Juridisch Adviesbureau

343

187 Postbus 40 7600 AA Almelo 06 1003 5936 [email protected] www.zwanenberg.nl Kraak-Vers is dé leverancier voor dagelijks vers gesneden Biologische vleeswaren en kaas. Proef en overtuig uzelf!

exposanten 60

Kwekkeboom, Royaan BV Postbus 241 3960 BE Wijk bij Duurstede 0343 596 666 [email protected] www.kwekkeboom.nl

Land & Co Postbus 179 6700 AD Wageningen 0317 350700 [email protected] www.landco.nl

Landbouw Service Ens Bosrand 10 8307 AG Ens 0527 251 040

Landbouwe Nachtegaallaan 3 7475 DE Markelo 0547 364207 [email protected] www.landbouwe.nl

Lavera werkt natuurlijk 0594-645355 [email protected] http://www.lavera.nl/

Livestock Research Postbus 409 6700 AK Wageningen [email protected] www.asg.wur.nl/NL

Louis Bolk Instituut Hoofdstraat 24 3872 LA Driebergen 0343 523860 [email protected] www.louisbolk.nl

189

Loverendale Kruisstraat 34 7205 BJ Zutphen 0575 545 795 [email protected] www.loefzutphen.nl

LTO Nederland 130

Postbus 649 2003 RP Haarlem 070-338 27 00 [email protected] www.lto.nl

Lütkemeyer 106

Gartenstrasse 13 D-33397 Rietberg Duitsland 0049 5244 903 881 [email protected]

143

Maatschap Papillon Veenweg 1 8428 RM Fochteloo 0516-588425 [email protected] www.fijn-om-te-zijn.nl

180

274

Mansa 31 Rue Humbert II 38000 GRENOBLE      Frankrijk [email protected] www.mansa.fr

Mechanisatiebedrijf Nanne Kooiman

371

Handelsweg 10 1619 BJ Andijk 0228 592 912 [email protected] www.nannekooiman.nl

Megaman Spaarlampen Ambachtsmark 9 1305 EA Almere 085 27 33 033 [email protected] www.hape.nl

119

307

113

313

220

178

326

BIOVAK 2010 61

Melkschapen en zorgboerderij Dikhoeve Dorpsweg 115 1028 BM Ransdorp [email protected]

Ministerie van LNV Postbus 20401 2500 EK Den Haag [email protected] www.minlnv.nl

149

Postbus 79 2990 AB Barendrecht 0180 648 000 [email protected] naturelle.thegreenery.com

323

Naturinov

Mol Agrocom

203 204 Energiebaan 15 3255 SB Oude Tonge 06 1045 8239 [email protected] www.molagrocom.nl

NAJK Postbus 816 3500 AV Utrecht 030-2769869 www.najk.nl www.najk.nl

115

110 Postbus 376 3840 AJ Harderwijk 0341 464 211 [email protected] www.natudis.nl merkenleverancier en distributeur van natuurvoeding en reformproduc­ ten. www.natudis.nl

Coenecoop 665 2741 PV Waddinxveen 06 2221 7155 [email protected] www.natureko.nl

334

163

271 272

Rue pré Colin 3 6120 Jamioulx België 0032 7121 3730 [email protected] www.natur-inov.com

Natuurwinkel

108 zie pag 2 advertentie 0341 565150 [email protected] www.denatuurwinkel.com franchiseorganisatie (met 60 winkels de grootste en snelst groeiende natuurvoedingsketen in NL)

Naus Kisten & Pallets BV

Natudis BV

Natureko

Naturelle

Espelerweg 50 8311 PP Espel 0527 651 346 [email protected] www.nauskisten.com

111

Nederlandse Aardappel Organisatie Postbus 84102 2508 AC Den Haag 070 358 93 31 [email protected] www.nao.nl

Vergadering

Netwerk Biologische Infocentra (BIC) Bronsweg 22 8222 RB Lelystad 0320 281 222 [email protected] www.biologischnetwerk.nl

146

exposanten 62

Netwerk Vitale Landbouw & Voedsel De Verbinding 5 1741 DB Schagen 0224 56 11 66 [email protected] www.netwerkvlv.nl

Nickerson Zwaan P.O. Box 28 4920 AA MADE +31 (0) 162 690 900 [email protected] www.nickerson-zwaan.com

Pasta Stelle 266

Philibert Savours

346

NV Guldenboot Markt 59, Bus 5 B-1745 Opwijk België +32 52 55.56.04 [email protected] www.leirekenbier.be

Ode Postbus 750, 3500 AT Utrecht [email protected] www.duurzameenergie.org

162

182

Everingseweg 2 4436 AA Oudelande 0113 548 982 [email protected] www.pietrocalore.nl

Piramide

316

Turbinestraat 12 3903 LW VEENENDAAL 0318-543288 [email protected] www.piramidekruiden.nl

Plant Health Care

137 Electraweg 3 9883 TB Oldehove 0594 502 547 [email protected] www.oldehoofsterkaasboerderij.nl

Koggestraat 34 8251 EA Dronten

Eline Verestraat 21 1183 KX Amstelveen 020 645 82 32 [email protected] www.pieksman.nl

Pietro e Calore

Oldehoofster Kaasboerderij

P.R.P. Benelux bvba

Le Jouvancy 1290 PONT DE VEYLE Frankrijk [email protected] www.philibertsavours.com

Pieksman Wijnimport

Novap Handelsmaatschappij BV Rijksweg 84 6662 KH Elst 0481 378 200 [email protected] www.debreyendaal.nl

Ambacht Mark 67 1355 EE Almere 036 540 3928

298

Postbus 2030 5260 CA Vught 073 656 26 95 [email protected] www.planthealthcare.eu

Plantenkwekerij Jongerius Houten bv Utrechtseweg 19a 3992 LM Houten 06 5189 5192 [email protected] www.jongeriusplant.nl

245

221

255

320

285

153

352

BIOVAK 2010 63

Porcs Qualite Ardenne SCRL Avenue de Norvège, 14 B-4960 Malmedy België +32 (0) 2 421 82 11 [email protected] www.pqa.be

Proefboerderij Aver Heino Lemelerveldseweg 32 8141 PV Heino www.averheino.nl

ProViande Steenkamp 1 9461 VC Gieten 06 2774 5955 [email protected] www.proviande.nl

Provincie Overijssel Postbus 10078, 8000 GB Zwolle [email protected] provincie.overijssel.nl

244

336

281

333

Rabo Groen Bank BV Postbus 17100 3500 HG Utrecht 030 216 66 71 www.rabobank.nl

Raspberry Maxx Steenoven 28 5768 PK Meijel 077 466 92 09 [email protected] www.raspberry-maxx.nl

120

Remia CV

Reudink Biologische Voeders

161 Postbus 1 5830 MA Boxmeer 06 535 76 542 [email protected] www.nutreco.com

Postbus 40 2678 ZG De Lier 0174 532 117 [email protected] www.rijkzwaan.nl

Buren 4 8756 JP Piaam 0515 232 724 [email protected] www.rinagro.nl

Robuuste Rassen Hoofdstraat 24 3972 LA Driebergen 124

279

Dolderseweg 107 3734 ZG Den Dolder 030 229 77 22 [email protected] www.remia.nl

Rinagro BV

Sponsor

215

44, Avenue des Allobroges -  Z.I.BP 277 26106 ROMANS CEDEX Frankrijk [email protected] www.raviole.com

Rijk Zwaan Nederland

Pure Graze Agro Management Advies Roggestraat 69 7683 AG Den Ham 0546 624 005 [email protected] www.puregraze.com

Raviole

Sabor Puro Jekerweg 61 6212 GA Maastricht 043-3260102 [email protected] www.saborpuro.nl

367

300

351

263 264

exposanten 64

SBG Innovatie

183

Hoornseweg 22 1775 RB Middenmeer 0227 503 682 [email protected] www.sbg.nl

Scarey Man

304

Smokstraat 2 4891 ZK Rijsbergen 06 5135 3447 [email protected] www.vogelverschrikker.nl

Scheria

247 Stompwijkseweg 66 2266 GH Stompwijk 070 327 0000 [email protected] www.scheria.nl Uw kip, kalkoen en wildspecialist 3 sterren van de dierenbescherming Hollands biologisch Polderhoen

Schulp Vruchtensappen BV Zandpad 76 3621 NG Breukelen 0346 26 39 39 [email protected] www.schulp.nl

Skal Postbus 384 8000 AJ Zwolle 038 426 81 43 [email protected] www.skal.nl

Slow Food Zwolle

Smilefruit Boudewijnlaan 12 8251 RT Dronten 0322 312 990 [email protected] www.smilefruit.nl

127

205

Spaanse Wijn Govert Flinckstraat 188c 1073 CB Amsterdam 020 670 96 58 [email protected] www.spaansewijn.net

Spontin Rue des Rivieres 30 B-5530 Spontin (Yvoir) België 06 2391 2127 [email protected] www.spontin.eu

282

168

Steketee

301 Postbus 6 3243 ZG Stad aan ‘t Haringvliet 0187 616 100 [email protected] www.steketee.com/home

Stichting Agrikos

127 Hobbemalaan 49 3723 EP Bilthoven 030 225 75 05 [email protected] www.agrikos.nl Grondbewerkingskalender voor ziektepreventie, kwaliteit, opbrengst Te bestellen op www.agrikos.nl

Stichting Bio Meerwaarde Kip Hoofdstraat 139 6944 WJ Ederveen 06 5127 0452 [email protected] www.biomeerwaardekip.nl

190 191 192

238

Stichting Biologisch Goed Van Eigen Erf Op den Bergen 10 5975 NS Sevenum 077 4673577 [email protected] www.biologischnetwerk.nl

176

130

BIOVAK 2010 65

Stichting Biologische Boomkwekerijproducten

Stroese dame, biologische rauwmelkse geitenkaas

109 Diederichslaan 25e 3971 PA Driebergen-Rijsenburg 0343 531 945 [email protected] www.bioboomkwekerijen.nl

Wolweg 21 3776 LM Stroe 0342-440945 [email protected] www.degrootestroe.nl

Stichting Demeter

Struik Wieringermeer BV

117

Diederichslaan 25 d 7207 LA Driebergen 0343 510 297 [email protected] www.demeter-bd.nl

Stichting K-Eten Westerstraat 187 1015 MA Amsterdam 023 8444 332 www.k-eten.nl www.k-eten.nl

130

Stichting PBS & VBP

131

Celsiusstraat 68 3817 XH Amersfoort 06 2616 0049 www.vbpbiologisch.nl www.vbpbiologisch.nl

Schelphorst 67 1771 SM Wieringerwerf 0227 603 3144 [email protected] www.struikholland.nl

Subvention BV Postbus 225 7730 AE Ommen 0529 465 255 [email protected] www.subvention.nl

Churchillweg 106 6706 AE Wageningen 0317-420224 [email protected] www.erkendstreekproduct.nl

Postbus 147 7390 AC Twello 06 5424 0900 [email protected] www.team-ecosys.nl

Stichting Vriendelijke Keukens

Terrloire

Herengracht 62 1015 BP Amsterdam [email protected] www.vriendelijkekeukens.nl

49 rue de la Sauge BP4 45 430 CHECY Frankrijk [email protected] www.terrloire.com

Stichting Zaadgoed Postbus 12048 3501 AA Utrecht [email protected] www.zaadgoed.nl

359

324

146 Oude Meije 20 3474 KM Zegveld 0172-407702 [email protected] www.multifunctionelelandbouw.nl

Team Ecosys

132

118

Taskforce Multifunctionele Landbouw

Stichting Streekeigen Producten Nederland (SPN)

133

136

280

222

exposanten 66

The Golden Coffee Box Laanstraat 49 3743 BB Baarn 035 541 71 78 [email protected] www.goldencoffeebox.com

Tigchelaar tegelkachels Haedstzjitte 28 9008 SR Reduzum 0566 602 171 [email protected]

Ton’s Mosterd Deltastraat 6 4301 RC Zierikzee 0111 450 870 [email protected] www.tonsmosterd.com

Top Bakkers BV Postbus 20052 7302 HB Apeldoorn 06 5324 5435 [email protected] www.topbakkers.nl

Transmefo Esdoornlaan 66 3881 ET Putten 06 5316 2573 [email protected] www.transmefo.nl

Treasure Tea Company bv Jan van der Heijdenstraat 22c 2665 JA Bleiswijk 010 521 83 88 [email protected] www.treasuretea.nl

Triferto Postbus 462 7000 AL Doetinchem 0314 374 000 [email protected] www.triferto.eu

299

Triodos Bank N.V. Postbus 55 3700 AB Zeist 030 694 27 81 www.triodos.nl

329

Ubi France 314

238

250

243

205

Ubi France 77 Boulevard Saint-Jacques 75998 Paris cedex 14 Frankrijk [email protected] www.ubifrance.fr

Udea BV Doornhoek 4040 5465 TD Veghel 0413 256 700 [email protected] www.udea.nl

UV-Source Postbus 40012 6504 AA Nijmegen 06 10 777 948 [email protected] www.uvsource.eu

317

Vakgroep Vee Natuurlijk Gezond

370 Nemelaer 16 5071 KG Udenhout 06 535 77 111 [email protected] www.vee-natuurlijkgezond.nl

Van Eigen Erf Op den Bergen 10 5975 NS Sevenum 077 4673577 [email protected] www.vaneigenerf.nl

364

194

319

van Gent van der Meer Nuyens Jacoba van Beierenweg 128c 2215 KX Voorhout 06 5379 6242 [email protected] www.gmnbv.nl

292

BIOVAK 2010 67

Van Gorp Biologische Voeders Zomerdijkweg 2 5145 PK Waalwijk 0416 315 770 [email protected] www.van-gorp.com

Van Rijn KWS BV ABC Westland 574 2685 DG Poeldijk 0174 419 400 [email protected] www.vanrijn-kws.com

Vandijke Semo BV Postbus 2 9679 EG Scheemda 0597 591 233 [email protected] www.vandijkesemo.nl

Veenma Mechanisatie Siercksmawei 18 9138 SX Niawier 0519 241 202 [email protected] www.veenma.nl

Vegras cvba Wezestraat 61 B-8850 Ardooie België 06 13 13 31 93 [email protected] www.ardobv.nl

Verbeek Brummen BV Saturnusweg 1 6971 GX Brummen 0575 563 599 [email protected] www.bakkerijverbeek.nl

102

Vereinigte Hagel, Vestiging Nederland Postbus 7 9422 ES Smilde 0592 415 581 [email protected] www.vereinigte-hagel.nl

360

Vereniging De Natuurweide Postbus 7960 1008 AD Amsterdam 020 642 11 34 [email protected] www.denatuurweide.nl

350

Versteeg manden Maasdijk 31 4261 AC Wijk en Aalburg 0416 691 288 [email protected] www.versteegmanden.nl

363

VinBio Zutphensestraat 52 6771 ER Brummen 0575 56 40 89 [email protected] www.vinbio.nl

213

Vinoblesse Postbus 319 3740 AH Baarn 035 542 6260 [email protected] www.vinoblesse.nl

173

VinOlive NL Toon Hermanslaan 15 1948 AC Beverwijk 0251 272 705 [email protected] www.vinolive.nl

Vitaal Telen Rijksstraatweg 22 2636 AX Schipluiden 015 38 07 963 [email protected] www.vitaaltelen.nl

345

274

251

262

69

60

224

exposanten 68

Vitalis Biologische Zaden Hengelderweg 6 7383 RG Voorst 0575 502 648 [email protected] www.biovitalis.eu

Vitis Vino Suetersweg 2 A 7497 MZ Bentelo 0547 292 785 [email protected] www.vitisvino.nl

Vlamings BV

347

248

361

Nachtegaallaan 29 5425 RT De Mortel 06 5399 0821 [email protected] www.vlamings.nl Bemesting en bodemverbetering Voor glas- en vollegrondsteelten. Ne­der­ land kent onze no-nonsens aanpak.

Voorkiemsysteem Joppe Willem Alexanderstraat 26 3248 AZ Melissant 0187 601 212 [email protected] www.voorkiemen.nl

VSS Construct Noordland 23 4451 RP Heinekenszand 0113 567050  [email protected] www.vssconstruct.com

Waddengoud Voorstraat 1 9285 NM Buitenpost [email protected] www.waddengoud.nl

294

Warmonderhof Opleidingen

Wijngaard de Plack

Wijngaard Klein Amerika

159

Klein Amerika 3 6562 KC Groesbeek 024 397 58 39 [email protected] www.klein-amerika.nl

Wijngoed De Reestlandhoeve Hoofdweg 21 7707 RB Balkbrug 0523 648 612 [email protected] www.reestlandhoeve.nl

Munsterweg 4 7081 HJ Gendringen 0315-386280 [email protected] www.wijngoedmontferland.nl

Willem & Drees

141

158

Ketelstraat 36 6562 LH Groesbeek 024-3978358 [email protected] www.wijngaarddeplack.nl

Wijngoed Montferland

339

117

Postbus 369 8250 AJ Dronten 06 5129 8047 [email protected] www.groenhorst.nl

Bisschopsweg 5b 3752 LK Bunschoten 06 4114 7989 [email protected] www.willemendrees.nl

Windunie Trading Facility Point Lombok Niasstraat 1 3531 WR Utrecht 030 291 9835 www.windunietrading.nl

156

157

210

311

BIOVAK 2010 69

Wyger Smits Postbus 32 9104 ZJ Damwoude 0511 422 500 [email protected] www.wygersmits.nl

Yogi Tea

315

305

Buitenplaats 11 8251 PZ Dronten 06 4154 2924 [email protected] www.goldentemple.nl/yogitea_nl/ home_nl

ZintenZ Surinameweg 2 2035 VA Haarlem 023 57 62 854 [email protected] www.zintenz.nl

Zonnemaire Dwarsweg 12 5165 NM Waspik 0416 31 77 60 [email protected] www.zonnemaire.nl

19 & 20 januari 2011

246

291

Wees er tijdig bij en noteer nu reeds in uw agenda: BioVak 2011, Vakbeurs voor de totale biologische keten. Kijk voor actuele informatie op www.biovak.nl

70

index standnummers

index Standnummer & Bedrijf 60 VinOlive NL 68 Greenpeace 69 Vinoblesse 101 ICEM BV 102 Van Gorp Biologische Voeders 103 De Nieuwe Band 104 De Groene Weg 105 K.A. Havelaar & Zn. BV 106 Landbouw Service Ens 107 Ecover 108 Natuurwinkel 109 St Biologische Boomkwekerijproducten 110 Groothandel Natudis BV 111 Naus Kisten & Pallets BV 112 Bio Total BV 113 Lütkemeyer 114 Bastiaansen Kaas 115 Gezond en Wel bv 115 NAJK 116 Fakkert Biologische Voeders BV 117 Stichting Demeter 117 Warmonderhof Opleidingen 118 BD Vereniging 118 HOAF Infrared Technology 118 Struik Wieringermeer BV 119 Loverendale 120 Pure Graze Agro Management Advies 123 Ariza 124 Raspberry Maxx 125 Eillert BV 125 Kaasboerderij Ravenswaard 126 Demeter Felderzeugnisse GmbH 127 Jus de Pommes 127 Schulp Vruchtensappen BV 127 Stichting Agrikos 128 Forest Green Consult 129 Heerlijkheid Mariënwaerdt 130 Stichting K-Eten 130A Frato Holland 130 Land & Co 130 Van Eigen Erf 131 Centrum Biologische Landbouw Flevoland 131 Stichting PBS & VBP 132 Stichting Vriendelijke Keukens 133 Stichting Streekeigen Producten Nederland (SPN) 134 Brandrood Boerenkaas 135 Biologische schapenboerderij De ZeekraaL 136 Stroese dame 137 Oldehoofster Kaasboerderij 138 Geitenboerderij Ridammerhoeve 139 Geitenboerderij Hansketien 140 de Goede Vissers 141 Waddengoud

Standnummer & Bedrijf 142 Kasteelhoeve Puth, spelt 143 Landbouwe 144 Bio Crodico, IJsseldalmeel 145 Stichting Biologisch Goed Van Eigen Erf 146 Netwerk Biologische Infocentra (BIC) 146 Taskforce Multifunctionele Landbouw 147 Hessel Marketing & Communicatie 148 De Mèkkerstee 148 Gea van der Puijl ZuivelAdvies 149 Melkschapen en zorgboerderij Dikhoeve 152 FrieslandCampina Nederland BV 153 Plant Health Care 154 De Wageningse Berg 155 Betuws Wijndomein 156 Wijngoed De Reestlandhoeve 157 Wijngoed Montferland 158 Wijngaard de Plack 159 Wijngaard Klein Amerika 160 De Traay 161 Ganda Ham Corma NV 161 Reudink Biologische Voeders 162 Novap Handelsmaatschappij BV 163 Naturelle 164 BioZorg 165 Heel Natuurlijk Hattem 166 Biobackstube Ahaus GmbH 167 Agrodust 168 Spontin 169 Damhert BV 170 Biologisch geschenkpakket 171 Estafette - Odin 172 Hoogpak BV 172 Koksgilde Nederland 173 Verbeek Brummen BV 174 Ekoland 175 BD-Totaal 176 Stichting Bio Meerwaarde Kip 177 Eco Fields 178 BrimaPack 178 Mechanisatiebedrijf Nanne Kooiman 179 Esta 180 Lavera. Werkt Natuurlijk 181 Broederij Ter Heerdt 181A Ecostyle Animal Care BV 182 NV Guldenboot 183 SBG Innovatie 185 De Zaai-Ster 186 Gelreko 187 Kraak-Vers 188 Koppert Biological Systems 189 Kwekkeboom, Royaan BV 190-192 Slow Food Zwolle 194 Udea BV 195 Jus 202 Bouillon Magazine 203-204 Mol Agrocom

BIOVAK 2010 71

Standnummers Standnummer & Bedrijf 204 Agro Bio Connection 205 Skal 205 Treasure Tea Company bv 206 Fruitkwekerij Vermeulen 207 AVC ‘De Eendracht’ 208 C.V. de Vijfsprong 209 Jessenhofke 210 Hempflax Marketing 210 Willem & Drees 211 Bionade/Twofood 212 Eko Holland 213 Vegras cvba 214 Fileane 215 Raviole 216 Chevalait 217 Champagne Fleury 218 Jaillance 219 Colibri Easy Sante 220 Mansa 221 Philibert Savours 222 Terrloire 223 Essenciagua 224 De Groene Geit 224 Vitaal Telen 225 Jaski Automaten BV 226 bioKennis 228 Biostar 229 Coöperatie Nautilus 231 Agro Invent 236 Jacklyn’s 237 El Sauco 238 Spaanse Wijn 238 Ton’s Mosterd 239 Deli Petit 241 Armad 241 Heilige Koe 243 Transmefo 244 Porcs Qualite Ardenne SCRL 245 Pasta Stelle 246 ZintenZ 247 Scheria 248 Vitis Vino 249 AB Oost 250 Top Bakkers BV 251 Versteeg manden 252 Hortica Organics 252 Hubertushof Wijn 253 IJsboerderij Sonneclaer 254 Distilleerderij Rutte & Zn. 255 Pieksman Wijnimport 257 De Dageraad bv hodn Aurora 258 Bio-kultura 259 Doll en Zo 262 VinBio 263-264 Sabor Puro 264 GoodTaste

Standnummer & Bedrijf 265 Amigos International 266 Netwerk Vitale Landbouw & Voedsel 267 E.T.S. Food BV 268 B en S 268 Eljap Delicatessen 269 Goedsap 271-272 Naturinov 273 Gebr. Ezendam bv 274 Livestock Research 274 Vereniging De Natuurweide 275 Agrico 276 Agrifirm 277 De Ridder Weegschalen & Kasregisters bv 278 Grow Group BV 279 Remia CV 280 Koenders Juridisch Adviesbureau 280 Team Ecosys 281 ProViande 282 Smilefruit 283 Biofruit 285 Piramide 286 CornCandies 287 Bonvita 288 De Halm 289 Joannesmolen 290 Horizon Natuurvoeding 291 Zonnemaire 292 van Gent van der Meer Nuyens 293 De Eng BV 293 Floris Recycled Stationary BV 294 Voorkiemsysteem Joppe 298 P.R.P. Benelux bvba 299 The Golden Coffee Box 300 Ekopart, Kees Water Advies 300 Rinagro BV 301 Steketee 304 Scarey Man 305 Yogi Tea 306 Kees Rolsma 307 Biologica 307 LTO Nederland 308 Eco Mission 309 Holland Solar 310 Dubomat 310 Hotcare 311 GreenChoice 311 Windunie Trading 312 Cogas Installatiegroep 313 Maatschap Papillon 314 Tigchelaar tegelkachels 315 Wyger Smits 316 Ode 317 UV-Source 318 Agro-NRG BV 319 Bos Benelux BV 320 Pietro e Calore

72

index standnummers

Standnummer & Bedrijf 321 Ecostream 322 Eneco New Energy 323 Ministerie van LNV 324 Subvention BV 325 Bio Organic 326 Megaman Spaarlampen 327 AOC De Groene Welle 328 EM Agriton BV 329 Triodos Bank N.V. 330 FZ Organic Food 331 Digi Nederland 332 Buchholz International BV 333 Provincie Overijssel 334 Natureko 335 BioFlora 336 Proefboerderij Aver Heino 337 Koole & Liebrechts BV 338 Bron’s Bodemexploratie 339 VSS Construct 340 Do-It 341 EKO 1000 342 Control Union Certifications 343 Kocken, Speciale Groentechniek 344 Bejo zaden 345 Vereinigte Hagel, Vestiging Nederland 346 Nickerson Zwaan 347 Vitalis Biologische Zaden

Van dezelfde uitgever als Ekoland

Standnummer & Bedrijf 348 BioDivers Zaden 348 Euro Grass 349 For Farmers 350 Vandijke Semo BV 351 Robuuste Rassen 352 Plantenkwekerij Jongerius Houten bv 353 AC Loogman en Zn BV 354 Buizer Advies 355 DCM Nederland BV 356 Arnica Kwekerij 357 Bonna Terra / HZPC 358 De Bolster 358 De Waterplantenspecialist 359 Stichting Zaadgoed 360 Van Rijn KWS BV 361 Vlamings BV 362 Biosano 362 Freja Food n.v. 363 Veenma Mechanisatie 364 Triferto 366 Bio Core 367 Rijk Zwaan Nederland 368 DLV Plant 369 DLV Dier 370 Vakgroep ‘Vee Natuurlijk Gezond’ 371 Louis Bolk Instituut

Wel biologisch boeren maar geen kennis van duurzaam en biologisch bouwen? Dan is het nu toch echt tijd voor een abonnement op Gezond Bouwen & Wonen!

Neem nu een abonnement met €19,50 BioVakkorting

Surf naar www.gezondbouwenenwonen.nl/biovak2010

colofon BIOVAK 2010 73

Colofon BioVak, is dé vakbeurs voor de biologische sector, georganiseerd door ICEM in samenwerking met de vakgroep Biologische Landbouw van LTO/Biologica en bioKennis. Het workshopprogramma is tot stand gekomen onder coördinatie van bioKennis met medewerking van: Jelle Maas, Liesbeth van Dijk, Marry van den Top, Herman van Keulen (Wageningen UR), Maaike Raaijmakers, Mari Marinus­ sen, Sjors Willems, Maurits Steverink (Biologica), Maria van Boxtel (Land & Co) en vele biologische ondernemers. Financieel wordt het workshopprogramma gesteund door: bioKennis, ICEM, Provincie Overijssel, Ministerie van LNV, TaskForce Multifunctio­ nele Landbouw, Stuurgroep Landbouw Innovatie Brabant, ZLTO, LTO Noord Deze beursgids is een bijzondere uitgave van Ekoland, hét vakblad voor de biologische keten in Nederland en Vlaanderen. De gids is tot stand gekomen in samenwerking met ICEM en bioKennis, met bijdragen van Maria van Boxtel, Bertus Buizer, Michiel Bus, Dion Heerkens, Esther Hessel en Sjoerd de Hoop. Vormgeving, ontwerp en lithografie: Vilarrica bv, Baarn. © 2010 Uitgeverij van Westering bv, Baarn

O N A F H A N K E L I J K VA K B L A D VO O R D E B I O LO G I S C H E K E T E N

Ekoland informeert professionals in de biologische sector over ontwikkelingen in hun vakgebied. Van productie tot consument. • Biologische productie • Verwerking van biologische producten • Bedrijfsvoering • Onderzoek • Mechanisatie • Subsidies • Bodem en bemesting • Regelgeving • Gewasbescherming • Consumentgericht ondernemen • En nog veel meer Ekoland biedt vaktechnische en ondernemersgerichte informatie, van een hoog toepassingsgehalte, al bijna 30 jaar lang. Kritisch, onafhankelijk en professioneel. Met speciale themanummers, onderzoeksresultaten, interviews, teeltinformatie, bedrijfsprofielen, nieuws en achtergronden. Elke maand weer. Ekoland is onafhankelijk van andere branche-partijen en dankzij eigen nieuwsgaring inspirerend en vernieuwend. Bezoek onze stand (nr 174) op de BioVak 2010 en profiteer van onze abonneebeursaanbieding of bezoek onze website voor meer informatie.

www.ekoland.nl

Covelt introduceert onder het merk Covelt Sapje 5 nieuwe gezonde én lekkere biologische sapjes in kleinverpakking. Deze meeneemsapjes zijn extra troebel door een hoog gehalte natuurlijk fruitpuree.

Daarnaast hebben we 3 overheerlijke 100% fruit smoothies van het beste biologische fruit en met verrassende smaken. Onze smoothies bestaan uit fruitsap en fruitpuree en zijn er in 3 smaken: mango-guave-acerola, abrikossrozenbottel- peer en de aardbei-druif-framboos!

Al 30 jaar specialist in biologische zuivel

en veehouders Bezoek medewerkers iovak! op onze stand op de B

www.ecomel.nl - www.zuiverzuivel.nl - www.groenekoe.nl