Beter werken in het openbaar bestuur Investeren in kwaliteit en flexibiliteit
Beter werken in het openbaar bestuur Investeren in kwaliteit en flexibiliteit
Inhoudsopgave
Beter werken in het openbaar bestuur
Investeren in kwaliteit en flexibiliteit pagina 05
BWOB als vernieuwer
BWOB als ondersteuner
1 Integraal Netwerkmodel West Brabant pagina 06 2 Vernieuwende arbeidsrelaties 3 Regionale netwerken 4 Alumninetwerken pagina 07 5 Pilot ‘Van onderwijs naar overheid’
6 Slimmernetwerk en Doetanks pagina 08 7 Regionaal stageprogramma Friesland 8 PITCH 9 Duurzame inzetbaarheid pagina 09
BWOB als onderzoeker
BWOB als verbinder
10 Inhuurstrategieën en personele inzet 11 Transparantie 12 Interbestuurlijke junior pool 13 Quickscan Van Werk Naar Werk (VWNW) activiteiten 14 Ruimte voor de professional
15 Samenwerking mobiliteits- en loopbaandagen
Beter werken in het openbaar bestuur
pagina 10
pagina 11
pagina 12
Beter werken in het openbaar bestuur Investeren in kwaliteit en flexibiliteit
De komende jaren zullen we als overheid op een andere manier met ons arbeidsmarkt- en personeelsbeleid omgaan. We moeten wel. Meerdere ontwikkelingen zetten druk op onze overheidsorganisatie. Enerzijds zijn er bezuinigingen, die leiden tot gedwongen vertrek en grote terughoudendheid bij het aannemen van nieuwe, jonge mensen. Anderzijds is er de vergrijzing, die over enkele jaren leidt tot het wegvloeien van waardevolle kennis en ervaring. De wereld verandert steeds sneller en de vraagstukken worden complexer. De overheid kan daar alleen goed op inspelen door meer samen te werken met de private sector, maatschappelijke organisaties en burgers. Ook dit heeft consequenties voor het werken bij de overheid. Door nu te investeren in kwaliteit en flexibiliteit werken we toe naar een beter bestuur. Het programma Beter werken in het openbaar bestuur (BWOB) helpt u daarbij. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft ons de taak gegeven om u te inspireren, te faciliteren en te ondersteunen. We doen dat op regionaal niveau, vanuit vier verschillende rollen. BWOB als vernieuwer: Samen met u zetten we initiatieven, experimenten, pilots en proeftuinen op om nieuwe werkwijzen en concepten te ontwikkelen. BWOB als ondersteuner: Hoe gaat uw organisatie eruit zien? We ondersteunen u bij het aanzwengelen van de discussie en visievorming. Samen met u ontwikkelen we tools. Eventueel kunnen we daarvoor subsidie beschikbaar stellen. BWOB als onderzoeker: Wat zijn best practices en wat zijn mogelijke knelpunten? We initiëren onderzoeken en maken analyses. We zorgen voor kennisdeling door goede voorbeelden te bundelen en te verspreiden. BWOB als verbinder: Binnen regio’s en overheidssectoren stimuleren we samenwerking. Zo bieden we een platform voor de ontwikkeling van een gezamenlijke aanpak. Ook kunnen we helpen om belemmeringen in regelgeving op te ruimen en de agenda’s van politici, bestuurders en cao-partijen beïnvloeden.
Website: www.beterwerkeninhetopenbaarbestuur.nl Twitter: @BWOB1
Beter werken in het openbaar bestuur
05
BWOB als vernieuwer 1 Integraal Netwerkmodel West Brabant Project: Als ambtenaar soepel van werk naar werk overgaan? BWOB gelooft in regionale samenwerking om mobiliteit te bevorderen, zowel tussen bestuurslagen als tussen sectoren. De regio West Brabant is koploper met een innovatieve aanpak die 3 elementen bevat: 1. ACE Stichting ACE biedt een interne arbeidsmarkt. Publieke en private werkgevers delen hier kennis, vacatures én werknemers. De werkgever bespaart hiermee op wervingskosten, de overheid op uitkeringskosten en de werknemer vindt een baan binnen de regio. 2. ACE+ Stichting ACE+ is er voor dienstverleners. Door kennis en kunde te bundelen ten behoeve van de ACE werkgevers (zie stap 1), ontwikkelen zij betere product-markt-combinaties en leerlijnen HRM. 3. Transfercentrum Omdat ACE werkgevers en werknemers nu eenmaal niet altijd matchen, kunnen werknemers tijdelijk in dienst treden bij het Transfercentrum. Zo ontstaat er een brug van werk naar werk. In deze transitieperiode worden werknemers geschoold, doen zij ervaring op en begeleiden ACE+ dienstverleners hen om snel werk te vinden in het ACE netwerk. Inzet BWOB: We ondersteunen de regio West Brabant en brengen dit mobiliteitsmodel actief onder de aandacht bij andere regio’s. Info of meedoen: Geïnteresseerd? Neem contact op met Janine Schreck voor aanvullende informatie:
[email protected]
2 Vernieuwende arbeidsrelaties Project: Volgens BWOB zijn arbeidsrelaties in 2020 veelvormig en hybride. Vast is minder vast en flexibel minder onzeker, waardoor overgangen makkelijker worden. 14 organisaties starten ieder een experiment met nieuwe arbeidsvormen binnen de ‘Proeftuin Vernieuwende Arbeidsrelaties’. Samen gaan ze als leernetwerk op zoek naar nieuwe arbeidsvormen tússen het vaste dienstverband (de kernambtenaar) en de flexibele arbeidsrelatie (in dit geval de zelfstandige zonder personeel). De organisaties onderzoeken arbeidsvoorwaardelijke, juridische, organisatorische en ethische uitwerkingen van nieuwe vormen. De pilots lopen tot de zomer van 2013. Inzet BWOB: De uitkomsten zetten we in om eventuele belemmeringen in wet- en regelgeving weg te nemen en om kennis te verspreiden in het openbaar bestuur. BWOB ondersteunt de deelnemende organisaties bij de uitvoering van hun pilots. Info of meedoen: Ontwikkelingen van de proeftuin volgen en kennispartner worden? Meld je aan voor de Linkedin groep ‘Vernieuwende arbeidsrelaties’.
3 Regionale netwerken Project: Veel werkgevers hebben behoefte aan kennisdeling over arbeidsmobiliteit. Er zijn dan ook heel wat regionale netwerken. Maar hoe kom je tot uitwisseling van kennis, mensen en vacatures tussen de regionale netwerken? BWOB stroomlijnt deze kennisdeling.
06
Beter werken in het openbaar bestuur
Inzet BWOB: BWOB biedt op www.kaartbwob.nl een kaart van Nederland met alle arbeidsmobiliteitsnetwerken per regio. Aan Puur Netwerken hebben we de opdracht gegeven om bestaande netwerken aan elkaar te verbinden, lacunes op te sporen, nieuwe netwerken te stimuleren en zo landelijke dekking te realiseren. Puur Netwerken haalt topervaringen op en geeft deze terug aan de regio’s. Info of meedoen: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Janine Schreck:
[email protected].
4 Alumninetwerken Project: Door bezuinigingen moeten ook zeer talentvolle mensen het openbaar bestuur verlaten. Jongeren zijn vaak de dupe van het last-in-first-out principe. Deze vertrekkers hebben we in de toekomst hard nodig. Belangrijk is dat we contact houden met deze vertrekkers, onze alumni. Zowel met jongeren als ouderen. Dit is niet alleen goed voor de relatie, maar helpt ook om kwaliteit, kennis en ervaring vast te houden en wervingskosten laag te houden. Inzet BWOB: BWOB voert een pilot uit en ontwikkelt tools voor de oprichting van alumninetwerken binnen het openbaar bestuur. Info of meedoen: Wilt u aan de slag met alumni binnen uw organisatie of wilt u meer weten, neem dan contact op met Rosita Kornaat,
[email protected]
5 Pilot ‘Van onderwijs naar overheid’ Project: De instroom van jongeren (<30 jaar) in het openbaar bestuur is in de afgelopen 5 jaar gehalveerd. We moeten jongeren actief benaderen en ze motiveren om straks bij het openbaar bestuur te komen werken. Voorlichting is één van de manieren. De pilot ‘Van onderwijs naar overheid’ richt zich op voorlichting op middelbare scholen. De voorlichting wordt gegeven door trainees en jonge ambtenaren bij de overheid. Zij staan relatief dicht bij de scholieren en kunnen hen als geen ander enthousiasmeren. Inzet BWOB: BWOB start de pilot ‘Van onderwijs naar overheid’ begin 2013. Info of meedoen: U kunt terecht bij Foske Smith:
[email protected]
Beter werken in het openbaar bestuur
07
BWOB als ondersteuner 6 Slimmernetwerk en Doetanks Project: Slimmernetwerk is een netwerk van vernieuwers binnen het Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en politie. Samen kennis verzamelen en delen over slimmer werken. Dit doen ze via de website www.slimmernetwerk.nl, de Linkedin groep Slimmer Werken in de publieke sector, fysieke cafés en Doetanks. Een Doetank is een groep professionals die met elkaar een gedeeld vraagstuk oppakken. Samen bedenken ze oplossingen en proberen die ook uit. Inzet BWOB: Slimmernetwerk en de Doetanks zijn initiatieven van BWOB. Info en meedoen: Wilt u een vraagstuk inbrengen of wilt u zelf deelnemen aan het Slimmernetwerk? Meld u dan bij Jan Hof:
[email protected] .
7 Regionaal stageprogramma Friesland
Project: Stichting WerkenInFriesland biedt een stageprogramma voor studenten. Door een regionale talentenpool te koppelen aan dit programma, willen we talenten enthousiasmeren, binden en behouden voor startersfuncties bij de overheid. Het stageprogramma is in september van start gegaan. Inzet BWOB: BWOB ondersteunt dit project in samenwerking met het A&O-Fonds Gemeenten. Info en meedoen: U kunt contact opnemen met Nevien Akbasoglu:
[email protected]
8 Pitch Project: PITCH is een wedstrijd. Het beste idee voor behoud van talent bij de overheid wint. In 2012 won WEEF. Het doel van WEEF is om de eigen creativiteit, ambitie en vooral het ‘bottom up’ initiatief van ambtenaren te stimuleren door in een ‘battle’ tot oplossingen te komen voor problemen in de organisatie. De jury noemde het idee cultuurdoorbrekend. De minister adviseerde de jonge ambtenaren om de samenwerking met nog meer organisaties op te starten, om het WEEF-idee zo verder te versterken. Inzet BWOB: BWOB organiseert PITCH samen met Adviesbureau Boer & Croon. Samen ondersteunen we de winnaar bij de realisatie van het plan. Ook in 2013 vindt PITCH weer plaats. Info en meedoen: Benader Foske Smith:
[email protected] of kijk op www.boercroon.nl/pitch
08
Beter werken in het openbaar bestuur
9 Duurzame inzetbaarheid Project: Duurzaam inzetbaarheid is het vermogen om goed en gemotiveerd je werk te kunnen doen, nu en in de toekomst. Zodat je meerwaarde blijft creëren voor jezelf en de organisatie. Investeren in duurzame inzetbaarheid van overheidsmedewerkers is nodig om institutionele (verhoging van de pensioenleeftijd), demografische (vergrijzing) en economische (toekomstige krapte op de arbeidsmarkt) redenen. Er is behoefte aan andere kennis, vaardigheden en competenties als gevolg van de veranderende rol van de overheid. Inzet BWOB: Samen met geïnteresseerde partners (departementen, provincies, gemeenten of samenwerkingsverbanden) ontwikkelen we kennis ter ondersteuning van transitietrajecten in het openbaar bestuur, zoals bijvoorbeeld decentralisatie of bezuinigingen. De specifieke invalshoek hierbij is hoe het aanleren van nieuwe kwalificaties, vaardigheden en competenties maximaal kan worden ondersteund. Samen met de departementen van VWS, SZW en OCW starten we een pilottraject bij enkele gemeenten. Info of meedoen: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Nevin Akbasoglu:
[email protected]
Beter werken in het openbaar bestuur
09
BWOB als onderzoeker 10 Inhuurstrategieën en personele inzet Project: ‘Minder overheid en meer samenleving’. Dat is de tendens. Overheidsorganisaties staan voor belangrijke strategische keuzes: Wat voor type organisatie wil ik zijn in de toekomst? Welke mensen heb ik nodig om klussen te klaren, waar haal ik die vandaan en hoe zet ik die in? Die vragen ontstijgen het traditionele personeelsbeleid. De overheid moet zich ook bewust zijn van beeldvorming over sourcing in de politiek en media. Zo bestaat het beeld dat er te veel ambtenaren in dienst zijn en dat hun rechtspositie te sterk is. Maar rond externe inhuur bestaan ook beelden: die lijkt per definitie te duur en daarmee fout. Bij flexibele organisaties (bijv. regiegemeenten, netwerkorganisaties) is de verhouding tussen vast personeel versus “extern” personeel vaak anders. Hier kunnen interessante strategische afwegingen aan ten grondslag liggen. Inzet BWOB: Via een gericht onderzoek wil BWOB inzicht krijgen in de afwegingen en daarmee handvatten bieden voor goede sourcing en personele inzet in het openbaar bestuur. Info en meedoen: Contactpersoon is Vanessa Roelse:
[email protected]
11 Transparantie Project: Transparantie op de arbeidsmarkt is een belangrijke randvoorwaarde voor mobiliteit. Transparantie begint bij meer openheid en koppelbaarheid. Nu is er nog te vaak sprake van afzonderlijke (gesloten) deelarbeidsmarkten en ‘schotten’ tussen werkgevers binnen (en buiten) het openbaar bestuur. Inzet BWOB: BWOB genereert inzicht in de voorwaarden voor arbeidsmarkt-transparantie en draagt bij aan koppelbaarheid van (sites en marktplaatsen met) vacatures, klussen en profielen. We zijn geïnteresseerd in de afwegingen die bepalen wanneer, en/of in welke mate organisaties kiezen voor transparantie en het vergroten van de interne arbeidsmarkt. Een voorbeeld is het samenwerkingsverband van Grenzeloos Zuid Holland, dat met aanpalende organisaties heeft afgesproken vacatures, klussen en andere vormen van arbeid te delen. We zijn daarnaast geïnteresseerd in oplossingen die ervoor zorgen dat vacatures, klussen en profielen over diverse platforms en sites worden gekoppeld en gedeeld. Een voorbeeld is Flexbee.nl. Info of meedoen: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Vanessa Roelse:
[email protected] of Friso Coumou:
[email protected].
12 Interbestuurlijke junior pool Project: Decentralisatie en regionalisering vragen ons om over grenzen heen te werken. Door interbestuurlijk te werken delen we makkelijk kennis en is het openbaar bestuur efficiënter omdat we met elkaar pieken en dalen opvangen. Steeds meer organisaties richten flexibele pools in waardoor ambtenaren hun expertise breder inzetten. Nu we een daling in instroom en een gestegen doorstroom ervaren, rijst de vraag of we pools ook kunnen inzetten om jong talent te stimuleren en te behouden. We doen een verkenning. Inzet BWOB: Begin 2013 is BWOB gestart met de ontwikkeling van een plan van aanpak voor een interbestuurlijke junior pool. Medio 2013 hebben wij de ambitie om, samen met partners in het openbaar bestuur, te starten met een junior pool. Info of meedoen: Neem contact op met Foske Smith:
[email protected]
10
Beter werken in het openbaar bestuur
13 Quickscan Van Werk Naar Werk (VWNW) activiteiten Project: Bij Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen zullen de bezuinigingen de komende jaren leiden tot een compacte overheid met minder ambtenaren. Vanwege deze krimp is de kans zeer groot dat er sprake zal zijn van gedwongen ontslagen. Werkgevers in het openbaar bestuur willen in dat geval zo veel mogelijk de boventallige medewerkers aan ander werk helpen, eventueel ook buiten de eigen sector. Dit betekent dat de huidige Van Werk Naar Werk (VWNW) activiteiten sterk moeten worden uitgebreid en opgeschaald. Inzet BWOB: Inzicht krijgen in de huidige VWNW-activiteiten van organisaties in het openbaar bestuur en in de lessen die uit de vormgeving daarvan zijn te trekken voor de toekomst. Info: Neem contact op met Janine Schreck:
[email protected]
14 Ruimte voor de professional Project: Professionals hebben de ruimte nodig om hun werk goed te doen. Zo wordt de overheid daadkrachtiger en een aantrekkelijke werkgever. Maar wat houdt die ruimte precies in voor professionals? Hoe organiseren werkgevers dit? Wat levert het op en hoe meten we dat? Inzet BWOB: BWOB heeft onderzoek gedaan naar de knoppen waar werkgevers aan kunnen draaien om ruimte voor de professional te creëren. Ook is er onderzoek gedaan onder professionals bij organisaties over hoe zij de ruimte beleven en met welke factoren dit samenhangt. Resultaten van beide onderzoeken zijn beschikbaar. Info: Interesse in de onderzoeksresultaten? Neem dan contact op met Rinze Bulstra:
[email protected]
Beter werken in het openbaar bestuur
11
BWOB als verbinder 15 Samenwerking mobiliteits- en loopbaandagen Project: Kijken in andermans keuken kan verfrissend en inspirerend zijn. Via ‘Samenwerking mobiliteits- en loopbaandagen’ bieden we u een kijkje in de keuken bij andere organisaties. Voor een dag of week wisselen medewerkers van werkplek. Inzet BWOB: Er zijn verschillende initiatieven op het vlak van arbeidsmobiliteit loopbaandagen. BWOB richt zich specifiek op het verbinden van de concepten en samenwerking rondom de dag van de mobiliteit, loopbaanvierdaagse en de dag van de arbeidsmobiliteit. Info of meedoen: Neem contact op met Janine Schreck:
[email protected]
12
Beter werken in het openbaar bestuur