Blessurebehandeling en preventie Overzicht: 1. (R)ICE 2. meest voorkomende kwetsuren a) hoofd en hals b) armen c) romp d) benen e) andere letsels
Beter voorkomen dan genezen – voorkomen van kwetsuren door middel van de juiste trainingsopbouw
Preventie fair- play goede belasting training/wedstrijd beschermende uitrusting goede voetbalschoenen goed terrein klimaat
EHBSO = Eerste Hulp Bij Sport Ongevallen De meeste voetbal letsels zijn kneuzingen, verstuikingen en spierblessures. Als die zich voordoen is het zinvol om de ICE-regels toe te passen. Bij mogelijk hersenletsel gelden de volgende regels: - bij bewusteloosheid: alarmeer de ambulance en leg de speler voorzichtig op zijn/haar zij - bij geheugenstoornissen, misselijkheid, duizeligheid, stoornissen in het zien én/of afwijkend gedrag: wissel de speler. Houdt dit langer dan 5 minuten aan stuur je de speler naar de arts - bij gezondheidsproblemen die korter dan 5 minuten duren: geef de speler een wekadvies (= de speler moet de komende 24u iedere 2 uren gewekt worden). Reageert hij/zij aanhoudend suf, in de war of is hij/zij niet wekbaar moet je de ambulance alarmeren Schaafwonden: was de wond uit met water en zeep. Ontsmet de wond met ontsmettingsmiddelen (deppen met isobetadine of sterilon). Laat de wond drogen aan de lucht. Al snel ontstaat er een korst op de schaafwond. Als de wond blijft bloeden, dek af met een steriel gaasje.
1. (R)ICE
R = rust I = ijs C = compressie E = elevatie
!!!! GULDEN REGEL !!!!
2. De meest voorkomende letsels De statistieken tonen aan dat er een grotere kans is op kwetsuren wanneer de speler niet goed opgewarmd is. Neem steeds een waterzak mee, dit zorgt voor afkoeling. Leg zo snel mogelijk ijs! a) hoofd en hals = contact tussen 2 spelers, speler-bal Hersenschudding = bewustzijnsverlies langer dan 5 minuten, ga naar het ziekenhuis. Leg de speler in zijligging (= veiligheidshouding) niet adequaat reageren op vraag: ziekenhuis donkere kamer, GEEN televisie bewustzijnsverlies, braken of gezichtsveldstoornissen: o speler wisselen o controle om de 5 min: vingers tellen o anamnese personalia langer dan 5 minuten gestoord: arts minder dan 5 minuten gestoord: wekadvies elke 2 uur Neusletsels = reuk en ventilatie/filterorgaan Bij bloeding of breuk heeft dit een verminderde werking. bloeden stelpen !! o bloedstelpende watjes o dichtknijpen bovenaan, hoofd in leeshouding scheefstand: ziekenhuis, indien mogelijk 3 dagen afwachten Gebitsletsels = bloeden hevig letsels mond – tanden – kaak o loskomen tand: binnen half uur terugplaatsen (bewaren in de mond, in melk of in fysiologisch water) o tand door lip b) armen ongeveer ¼ van de voetbalongevallen - doorval - breuken: sleutelbeen, onderarm, botje van de duim - verstuikingen, voornamelijk ter hoogte van de schouder Doelmannen lopen een groter risico
c) romp = rechtstreeks gevolg van een duel, bv. elleboog tegen borstkas of onvoorziene bal adem happen: o speler kalmeren o diep in- en uitademen d) benen Liesblessures = verzamelnaam: blessures rond heup/bekken ten gevolge van snelle richtingswissel of sprinten Voornamelijk acute of chronische overbelasting van de adductoren, heupbuigers en buikspieren. Stabilisatoren bekken/heup. 4 graden: - I: pijn na voetballen, stijf ’s morgens - II: pijn bij opwarming en tijdens sporten - III: constante pijn tijdens sporten - IV: constante pijn ook in rust Behandeling: rusten !!! eventueel kinesist Voorkomen: - optrainen buikspieren - goed materiaal - goede opwarming - stretchen betrokken spieren Knieblessures 3 botten: - bovenbeen o onderbeen o knieschijf - mensci - voorste en achterste kruisband gescheurde voorste kruisband o draaibeweging lichaam, voet blijft steken o enorme kracht op kruisband o pijn, zwelling (na paar dagen minder) o knie immobiliseren o IJS o ZIEKENWAGEN o Revalidatie: 6 – 9 maanden
meniscusletsel o eventueel samen met voorste kruisbandscheur o draaibeweging lichaam, steken voet o onmiddellijke behandeling: verschillend qua aard: kleine scheur: rust grotere scheur: chirurgie wegknippen vasthechten 4 – 6 weken o voorkomen: opbouw training goede opwarming juist materiaal goede basis conditie oefeningen ter versterking Q-ceps Enkelblessures enkelfractuur = acute pijn en zwelling o IJS o eventueel spalken indien mogelijk o ZIEKENHUIS letsel van enkelbanden en pezen o verzwikking: rotatie voorvoet naar binnen, grotere rek op ligamenten o voornamelijk buitenste ligament o 3 graden: lichte verrekking: voorste deel ligament middelste ligament achterste ligament o grote zwelling, blauw, pijn, bewegingsbeperking: RICE (eventueel RX voor verdere letsels) o !! geen breuk = geen gips Andere letsels blaren: o wrijving, nieuwe schoenen: eventueel doorprikken goed ontsmetten + verband o voorkomen: talkpoeder, schoenen natmaken overbelasting o door langdurig dezelfde beweging o ICE, soms ontstekingsremmer o nabehandeling kinesist o oorzaak opzoeken bloedende wonden: ontsmetten o meer dan 2mm wondrand: hechtingslijm of hechten binnen de 6u
