P O S T B US 4 0 8 6 7 2 0 0 B B Z UT P HE N T 0575 53 38 60 F 0575 54 54 58 E b e s t u u rs k a n t o o r@ vs n o n . n l W www. vs n o n . n l b e z o e k a d re s : T e n g n a g e l s h o e k 9A , Z ut p he n
Zutphen, 9 juli 2013.
Beste ouders, verzorgers en leerkrachten, Beste leden van de MR-en en GMR, Beste leden van de Raad van Toezicht en het Management Team, Doel van deze brief Over 10 dagen beëindigen we een bewogen schooljaar. Bewogen en intensief voor ouders en schoolmedewerkers. De gesprekken die we met elkaar voerden hebben veel te weeg gebracht. Verbinding, verbazing, verdriet. Niet alleen bij ouders maar bij ieder die in dit proces betrokken is. Ik hoop oprecht dat we vanaf het nieuwe schooljaar met optimisme en verbondenheid samen verder kunnen bouwen aan een sterke vrijeschool gemeenschap, waarin blije kinderen, gezonde medewerkers, kwaliteit van het onderwijs en zich steeds vernieuwende inspiratie de boventoon voeren. De basis hiervoor ligt in de inspiratie die we met elkaar delen, de verbondenheid die we samen voelen en een gezonde financiële bedrijfsvoering waar we hard aan werken. Ik spreek bewust over verbondenheid. In dit schooljaar is er grote betrokkenheid geweest. Ouders hebben zich weer op bijzondere manier ingezet bij alles wat in of om school gebeurt, van jaarfeesten en tuinwerk tot medezeggenschap en schoonmaak. Daarnaast heb ik ook verdeeldheid gezien én zelf ervaren. Dit gaat mij zeer aan het hart omdat ik ervan overtuigd ben dat gezamenlijkheid en gemeenschapsvorming belangrijke pijlers zijn om de vrije school organisatie op te bouwen, zoals het eigenlijk altijd ons aller bedoeling is geweest. In deze brief wil ik een terugblik op dit jaar met jullie delen. Vervolgens ga ik in de bijlage in op een aantal vragen die op dit moment door de hoofden van sommige ouders spelen. Daarmee hoop ik helderheid en rust te bevorderen; geen overbodige ingrediënten voor een fijne zomervakantie en een geïnspireerde start van het komende jaar! Persoonlijke terugblik Als bestuurder blik ik terug op een jaar waarin we een aantal belangrijke stappen vooruit hebben gemaakt. Eind 2012 is het besluit genomen om van drie naar twee PO vrijescholen te gaan en om het bouwbudget van € 2,6 miljoen, die de gemeente ons in het vooruitzicht had gesteld, veilig te stellen en te gaan bestemmen.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
1
Tevens hebben wij in het managementteam (directies PO en VO) gewerkt aan een missie/visie document, een meerjarenbeleidsplan en een meerjarenbegroting, een noodzaak voor een schoolorganisatie in deze tijd. Voorts is in 2012 een risicoanalyse gemaakt waarop een plan van aanpak is geschreven dat nu deels is gerealiseerd en waarvan verdere acties zijn ondergebracht in het meerjarenbeleidsplan. Dit heeft ten doel om de organisatie goed ‘in control’ te brengen. Sinds december 2012 is hierin ook een grote stap voorwaarts gezet. Tenslotte is het gelukt om het jaar 2012 financieel positief af te sluiten. Door deze resultaten wordt duidelijk dat de ingeslagen weg leidt tot een organisatie waarin de basis op orde is en er gebouwd kan worden aan behoud en versterking van de onderwijskwaliteit. Ik ben er van overtuigd dat we, samen met de gemeenschap die we als ouders en leerkrachten vormen, hiermee het fundament hebben gelegd voor de toekomst. Ik ben trots op deze resultaten waarvoor managementteam, medewerkers van VSNON, medezeggenschapsorganen en vrijwillige ouders zich hebben ingezet. Des te meer valt het te betreuren dat naast deze successen er bij ouders veel onrust is ontstaan. Deze onrust trek ik me erg aan en ik besef een bijdrage te hebben gehad aan het ontstaan van die onrust door de wijze waarop het traject is gelopen. Het is mij duidelijk geworden dat ik, samen met de PO directeuren, meer had moeten investeren in heldere communicatie. De aard van de veranderingen, het achterliggend beleid en de gevolgen voor ouders en kinderen vragen om meer uitleg en gesprek. Voorafgaand aan de genomen besluiten doorliepen we een zorgvuldig proces met ruimte voor advies en medezeggenschap, met werkgroepen en een heldere tijdsplanning, en ik hoopte dat dit proces voldoende vertrouwen zou geven in de uitkomst. Hoewel ik weet dat dit vertrouwen er bij een grote meerderheid van de ouders nog steeds is, werd door een aantal ouders getwijfeld aan de competenties en intenties van mensen die zich de afgelopen jaren hebben ingezet in dit proces. Zo werd er getwijfeld aan inzet en intentie van leden van MR, werkgroepen, directeuren, Raad van Toezicht en mijzelf. Dat doet zeer om redenen van respect en gemeenschap, want ik betwijfel of een gemeenschap groeit door in pamfletten en petities, websites en blogspots op te roepen tot blokkade. Ik voel hierin een neiging tot polariseren en escaleren en zie het als mijn verantwoordelijkheid om naar de rollen te kijken die wij tot elkaar aannemen. Daarin past ook een continue reflectie op mijn eigen rol en die van de PO directeuren. Daarom wil ik samen met de PO directeuren, in contact met ouders en leerkrachten, MR-en en GMR aandacht en erkenning vragen én geven voor dat wat er leeft. Ik denk dat we daar met elkaar in moeten investeren en dat de school voorop moet gaan in het bedenken van vormen waarin ouders met elkaar en de school op een respectvolle manier in gesprek kunnen zijn. Een tweede onderwerp van mijn reflectie is dat het onderscheid in rollen, bijvoorbeeld tussen bestuurder en PO directeuren, nog niet duidelijk is uitgekristalliseerd. Waar wij in het managementteam hadden afgesproken om de verschillende rollen zo zuiver mogelijk in te vullen vanuit de overtuiging dat een gezonde organisatie gebouwd is op rolbewustzijn, begrijp ik inmiddels dat wij meer tijd nodig hebben voor het ontwikkel-
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs de Berkel en de IJssel te Zutphen en Vrije School Groningen te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
2
proces hierin. Niet alleen is het belangrijk dat wij als vertegenwoordigers van de organisatie onze rol goed vervullen; ook voor ouders, leerkrachten en vertegenwoordigers in medezeggenschapsorganen is duidelijkheid over ieders rol nodig om met elkaar in een gezonde samenwerking te komen. De laatste weken laten zien dat hierover veel verwarring bestaat. Wij hebben hierin nog een gezamenlijke weg af te leggen. Ik wil daarom graag in het komende schooljaar samen met de leden van het managementteam in gesprek gaan met MR-en en GMR om hierover van gedachten te wisselen, opdat we vervolgens hierin echt stappen kunnen zetten. Het is voor mij belangrijk om deze reflectie met jullie te delen, omdat ik geloof in de kracht van de gemeenschap en dat die gemeenschap wortelt in een open dialoog, respect en zelfreflectie. Die gemeenschap heeft elke schoolorganisatie nodig, een vrijeschool des te meer omdat deze zich er op laat voorstaan dat de kring van ouders een onmisbaar onderdeel vormt van onze pedagogie. Daarom ook deze brief en de uitnodiging om naar aanleiding hiervan in gesprek te gaan. Graag wil ik in september met een groep ouders die zich door deze brief aangesproken voelt, samen met MR-en, GMR en managementteamleden in gesprek gaan. Ik zie die bijeenkomst als een start van het voornemen om in het komende jaar intensiever contact met elkaar te hebben. Naar aanleiding van de uitwisseling in die bijeenkomst kan een plan worden opgesteld met concrete ideeën voor een actieve en adequate communicatie tussen alle hierboven genoemde groepen en geledingen, gebaseerd op heldere rollen voor een ieder. Een uitnodiging voor een bijeenkomst volgt spoedig na de zomervakantie. In verband met de naderende zomervakantie heb ik samen met de PO directeuren besloten om geen extra activiteiten te ontplooien in deze drukke laatste dagen voordat de vakantie ingaat. Na de zeer enerverende tijd die wij achter de rug hebben, zullen de meesten van ons wat rust kunnen gebruiken en willen genieten van een paar mooie zomerweken. Tenslotte wens ik u allen een zonnige zomer toe!
Lizzy Plaschek, bestuurder VSNON.
Bijlage 1: vragen en antwoorden. Bijlage 2: een aantal kengetallen op gebied van financiën en leerlingenaantallen.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
3
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs de Berkel en de IJssel te Zutphen en Vrije School Groningen te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
4
Bijlage 1: Vragen en Antwoorden Vooraf Hieronder wordt een aantal vragen behandeld die in de diverse communicatie uitingen meerdere keren naar voren zijn gekomen. De beantwoording van de vragen is gedaan door de PO directeuren, stafmedewerkers, bestuurder en Raad van Toezicht. Helaas was er niet aan te ontkomen om in de antwoorden soms jargon te gebruiken, zoals weerstandsvermogen, prestatiebox gelden en solvabiliteit. Hierdoor kunnen de antwoorden soms ingewikkeld overkomen, maar hopelijk laat u zich daardoor niet weerhouden om van de inhoud kennis te nemen.
1.
Is het zeker dat met het genomen besluit (van 3 naar 2) de stichting niet alsnog failliet zou kunnen gaan? Garanties zijn er in geen enkel scenario, maar het meerjarenbeleidsplan (waarvan de overgang naar 2 PO locaties een onderdeel is, maar bijvoorbeeld ook de kwaliteit van het onderwijs bovenaan staat) schept wel de voorwaarden voor een gezonde toekomst. En strikt genomen is de kans op een faillissement bij 2 locaties kleiner dan bij 3 locaties omdat personeel en middelen dan efficiënter ingezet kunnen worden. Dat geeft de mogelijkheid tot een betere afstemming van de personele lasten binnen de kaders van de personele bekostiging ( die kosten bedragen 85% van de totale uitgaven, zie ook de bijlagen). Daarnaast is beheersing van ‘overhead’ (materiële kosten,15% ) in gang gezet.
2.
Wat lost het besluit om van 3 naar 2 te gaan eigenlijk op? Bij deze vraag zijn twee gezichtspunten van belang. Kwantitatief gezien brengen we de school met deze stap in financieel veilig vaarwater. Dat heeft effect op de korte ( 3 jaar, t/m 2016) en (middel)lange (15 jr.) termijn. Op korte termijn realiseren we dat door directe bezuinigingen door klassen maximaal te vullen. Op lange termijn zorgen we ervoor dat de klassenindeling is afgestemd op ‘demografische krimp’. Het zijn deze demografische gegevens waarop de gemeente het huisvestingbeleid van scholen normeert, en het Rijk de leerlingenbekostiging berekent. Het besluit is dus gebaseerd op de prognose van de afnemende leerlingenaantallen. Het andere gezichtspunt betreft het kwalitatieve effect dat we met dit besluit nastreven: Als PO gemeenschap verspreid over twee in plaats van drie locaties zullen we dichter bij elkaar komen te staan. Het geeft de mogelijkheid meer eenduidigheid te ontwikkelen in wat wij met ons onderwijs willen realiseren. Ook geeft het de mogelijkheid meer middelen te genereren die bij ons specifieke onderwijs horen, zoals vakmensen, handenarbeid, eurithmie, intensievere begeleiding t.a.v. individuele ondersteuningstrajecten bij kinderen. De leerkrachten zullen effectiever met elkaar kunnen samenwerken. Omdat wij meer kunnen investeren in onze specifieke onderwijskwaliteit, zullen we in Zutphen meer zichtbaar worden hetgeen onze marktpositie ten goede komt.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
5
3.
Waarom benadrukt de bestuurder iedere keer dat het besluit om van 3 naar 2 PO scholen te gaan onomkeerbaar is? Uit de voorgeschiedenis omtrent sluiting van de Zwaan, waarin ouders werden geconfronteerd met een kant-en-klaar plan, heeft de bestuurder de les getrokken om een nieuw, democratisch proces te organiseren, waarin vanuit alle geledingen invloed mogelijk was. Voor dit proces is een half jaar uitgetrokken. Stap voor stap zijn de mogelijkheden verkend en hebben er terugkoppelingen naar de ouders plaatsgevonden. Tot een maand voordat de definitieve keuze zich ging aftekenen, was men het eens met de analyses en de mogelijke opties. Bij de start van het traject was unaniem bevestiging uitgesproken dat de keuze om van 3 naar 2 PO-locaties te gaan niet langer moest worden uitgesteld. Dat het pijn, verdriet en weerstand zou opleveren, was ook duidelijk. Dit betekent echter niet dat het besluit ongefundeerd zou zijn of dat er geen degelijk traject aan vooraf was gegaan. Het besluit dat is genomen, werd gedragen door het managementteam en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad en is bekrachtigd door de Raad van Toezicht. Het besluit is onomkeerbaar omdat het inmiddels vastgesteld beleid is dat door GMR positief is geadviseerd en door RvT bekrachtigd. Op basis van dit besluit is de toekenning van het bouwbudget van € 2,6 miljoen door de Gemeente nu definitief gedaan.
4.
Waarom heeft de IJssel besloten om 'te bewegen'? In oktober 2012 was bekend dat het aantal eersteklassers te klein zou zijn voor 3 klassen. Dit is op verschillende ouderavonden gecommuniceerd. Eind april is met de herverdeling ook duidelijk geworden waar de twee eerste klassen gehuisvest zouden worden. De leerkrachten van de drie teams hebben alle voors- en tegens waar de eerste klas zou moeten komen, afgewogen. De eerste klas op De IJssel heeft als voordeel dat er maar één verhuisbeweging gemaakt hoeft te worden. De eerste klas op de Berkel heeft als voordeel dat de kinderen van De IJssel dan al opgenomen worden in de gemeenschap van De Berkel en zodoende in het 4e kwartaal van 2014 als gehele school mee verhuizen naar De IJssel. Het team van de IJssel was van mening dat de Berkel toch al veel heeft in te leveren met hun gebouw in een mooie ligging en dat zij ook wel een bijdrage wilde leveren aan de uitvoering van het besluit. Hiermee maakte zij de weg vrij om de samenvoeging van 3 naar 2 ook werkelijk mogelijk te maken. Dit is door de andere twee teams ontzettend gewaardeerd. Omdat de 3 lerarenteams zich achter deze keuze konden scharen, is dit voorstel door de PO directeuren overgenomen.
5.
Hoe kijkt de bestuurder zelf aan tegen haar eigen optreden in deze verandering? Ziet ze zelf ook in dat er dingen anders hadden kunnen of moeten gaan? Bij verantwoordelijkheid nemen hoort ook reflecteren en naar feedback luisteren. Hoewel de feedback niet altijd even constructief tot mij komt probeer ik wel steeds te luisteren naar wat nu eigenlijk de boodschap of de zorg is die ouders of collega’s met mij delen. Terugblikkend denk ik dat we veel hebben bereikt, maar zie ik ook dingen die anders hadden moeten gaan. Daar draag ik verantwoordelijkheid voor en ik heb in mijn brief die deze vragen en antwoorden begeleidt een tweetal voorbeelden gegeven van twee persoonlijke leerpunten.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs de Berkel en de IJssel te Zutphen en Vrije School Groningen te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
6
6.
Waarom is de bestuurder niet veel transparanter en maakt zij niet alle informatie openbaar? De MR-en en de GMR hebben vanuit hun rol een formeel vastgelegd recht op informatie. Dat recht is van groot belang, omdat zij de directie en bestuurder moeten kunnen adviseren en omdat in een aantal gevallen ook hun instemming nodig is. Als ouders buiten de MR en GMR om informatie opvragen bij bestuurder of directeuren dan verwijs ik hen in principe naar de MR. In het geval van de initiatiefgroep is het verzoek om met hen in gesprek te gaan door de MR IJssel gedaan en ondersteund door de PO directeuren. De initiatiefgroep wilde een informatieachterstand inhalen om het besluit van 3 naar 2 te kunnen begrijpen, zo werd gezegd. Ik heb toegezegd om informatie te verstrekken die gebruikt was voor de keuze van het scenario om van 3 naar 2 scholen te komen. De lijst van gevraagde stukken die daarna aan mij ter hand is gesteld betrof voor het merendeel andere bedrijfsinformatie, zoals jaarcijfers 2012, meerjarenbegroting, ziekteverzuimcijfers, risicoanalyse e.d. Deze documenten hadden geen relatie tot het inhalen van informatieachterstand. Bovendien betrof het een aantal stukken die zich nog in conceptfase bevond en ter advisering aan de GMR moest worden voorgelegd.
7.
Klopt het dat de bestuurder een vriendinnetje is van een lid van de Raad van Toezicht en op die manier aan deze baan is gekomen? Om de periode van afwezigheid van de vorige bestuurder op te vangen, heeft de Raad van Toezicht besloten om een interim bestuurder aan te trekken. Voor deze benoeming is een aantal criteria geformuleerd waaraan de kandidaten moesten voldoen. Uit overwegingen van kostenbesparing is in eerste instantie gekozen om de interim bestuurder te zoeken binnen de netwerken van de leden van de Raad van Toezicht. Uit een van deze netwerken heeft onder andere mevrouw Plaschek haar belangstelling kenbaar gemaakt. De procedure bestond uit twee gesprekken met de Raad van Toezicht, waarbij met name gelet is op de competenties, capaciteiten en eerder opgedane ervaringen om deze gecompliceerde opdracht te kunnen uitvoeren en uit een gesprek met het managementteam dat hierna advies heeft uitgebracht aan de Raad van Toezicht. Tijdens de besluitvorming over de tijdelijke benoeming van mevrouw Plaschek heeft het lid van de RvT die mevrouw Plaschek had benaderd, zich terug getrokken uit de vergadering, om hiermee de procedure zo objectief mogelijk te laten verlopen. Mevrouw Plaschek en het lid van de RvT kennen elkaar professioneel vanuit een tweetal werksituaties/opdrachten in de jaren '90 en 2000. In de afgelopen jaren heeft hun contact bestaan uit het onderhouden van het netwerkcontact om op de hoogte te blijven van elkaars professionele ontwikkeling, zoals gebruikelijk in zakelijke netwerken. Na de besluitvorming heeft mevrouw Plaschek, op de hoogte zijnde van de financiële situatie van de Stichting VSNON, aangeboden om haar interim contract te laten bestaan uit een tijdelijke benoeming. Hierdoor is een substantiële kostenbesparing gerealiseerd t.o.v. een contract met een interim bureau of zelfstandig ondernemer. (BTW en bemiddelingskosten).
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
7
8.
Is het verscherpte toezicht van de inspectie nog wel nodig, nu de stichting VSNON in 2012 een positief resultaat van ruim 5 ton heeft behaald? Dit resultaat draagt zeker bij aan een betere financiële positie van VSNON. De Inspectie kijkt echter naar hoe dit resultaat is verworven (het positief resultaat komt voor het merendeel voort uit een eenmalige subsidie en uit ‘prestatiebox gelden’ die tot 2015 worden toegekend) en wat dit zegt voor de komende jaren. M.a.w. verbetert de financiële positie zich verder in de komende jaren of vindt er opnieuw een terugval plaats? Tevens is van groot belang wat het zogenaamde ‘weerstandsvermogen’ is van de stichting (wij zitten nog onder de ondergrens van 10%) en hoe het staat met de solvabiliteit (daar zitten wij binnen acceptabele grenzen). De ondergrens van 10% weerstandsvermogen geldt voor risico-arme (‘veilige’) schoolorganisaties. Omdat de Zutphense scholen in een krimpregio zitten en wij in het recente verleden negatieve jaarresultaten hadden, worden wij beschouwd als een stichting met gemiddeld tot hoog risicoprofiel. In dat geval wordt de ondergrens van 10% opgehoogd naar 20% weerstandsvermogen. De teller staat 31/12/2012 op 9%. Daarnaast moeten een meerjarenbeleidsplan en meerjarenbegroting voor de Inspectie voldoende inzicht bieden in het beleid van de stichting en met name welke financiële gevolgen er uit de beleidskeuzes vloeien. Het feit dat er nu een meerjarenbeleidsplan en –begroting liggen, is dan ook een belangrijke stap vooruit. Het is niet te voorspellen hoe bovenstaande plussen en minnen worden gewogen door de Inspectie. Binnenkort zal ik weer in gesprek gaan en van hen vernemen wat er nog nodig is om weer terug te keren tot regulier toezicht.
9.
Kan er een derde eerste klas komen? Deze vraag wordt vanuit twee gezichtspunten beantwoord: Verbinding kind - leerkracht. Er kan geen derde 1e klas komen in het schooljaar 2013/14 omdat daardoor 2 kleine klassen van 13 en 15 leerlingen ontstaan. We hebben een gemiddelde klas nodig van 28 kinderen. Na 1 jaar zouden deze halve klassen dan toch gecombineerd moeten worden waardoor discussie ontstaat over bij welke leerkracht de ouders dan hun kind in de 1e klas willen. Het liefst bij diegene die blijft. Deze discussie willen wij niet voeren. Financiële risico’s. De extra leerkracht die nodig zou zijn bij 2 halve eersteklassen moet gefinancierd worden uit niet gesubsidieerde gelden. Het gaat daarbij al gauw om € 60.000 per jaar. Voor de extra leerkracht dragen we geen geld af aan het Participatiefonds omdat deze buiten de reguliere formatieruimte valt. Eventuele uitkeringskosten bij ontslag van de betreffende leerkracht worden niet vergoed. Dit houdt het risico in dat de stichting de uitkeringskosten van de leerkracht voor onbepaalde tijd zal moeten betalen totdat betrokkene een andere baan heeft.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs de Berkel en de IJssel te Zutphen en Vrije School Groningen te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
8
10.
Hoe zit het nu met dat onderzoek naar fijnstof concentraties? Het uitgangspunt bij alle scenario’s die zijn besproken is steeds geweest dat onze locaties moeten voldoen aan de landelijk geldende veiligheids- en gezondheidsnormen. Daarnaast hebben wij als vrijeschool ook eigen eisen die wij aan de leeromgeving voor onze kinderen stellen. Of de bouwplannen voor de Zwaan voldoen aan de fijnstof-normen vormt een vast onderdeel van het proces dat met de gemeente wordt doorlopen bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. Omdat de initiatiefgroep van IJssel ouders aangaf in het eigen netwerk mensen te kennen die fijnstof onderzoek kunnen verrichten tegen redelijk tarief en binnen redelijke tijd, heb ik ingestemd met een offerte aanvraag voor een onderzoek, vooruitlopend op het onderzoek dat in opdracht van de gemeente door de GGD wordt uitgevoerd. Van het initiatief dat de groep IJsselouders hiertoe zou nemen heb ik niets meer vernomen.
11.
Blijft er met het besluit om van 3 naar 2 PO scholen te gaan wel voldoende ruimte voor nieuwe leerlingen? Er blijft voldoende ruimte voor instroom van onderaf (4 jaar en jonger) wanneer er boven de 64 leerlingen die nodig zijn om twee eerste klassen te vormen, zich nog minimaal 21 extra leerlingen aanmelden. We werken dan met een wachtlijst met kinderen en als de teller van die lijst op 21 staat kan er een derde eerste klas worden gestart. Het is wel de vraag of die groei, gezien het teruglopende aantal leerlingen nog tot stand kan komen.
12.
Is het wel echt zo dat de leerlingenaantallen in de toekomst zullen krimpen? Het vrije school onderwijs zit landelijk toch juist in de lift? Landelijk bedraagt het aantal vrijeschool leerlingen 1% van de gehele populatie. De landelijke ambitie is om van 1 naar 2% te groeien: van iedere 100 leerlingen moeten er dan slechts 2 kiezen voor de vrijeschool om dit doel te verwezenlijken. Zutphen vormt hierop een uitzonderingspositie. Van oudsher is hier de aanloop naar de vrijescholen groot geweest: het percentage ligt op ca. 17% van het totale aanbod aan leerlingen. Nergens in Europa of in de wereld is er zo’n groot aandeel vrijeschool leerlingen. Zutphen is echter een krimpregio geworden. Demografische prognoses spreken van een daling van 25% in de komende 15 jaar. In de jaren die achter ons liggen, is zichtbaar dat de trend van deze prognoses ook onze stichting raakt.
(zie voor meer gegevens bijlage 2 bij deze brief) Het leerlingenaantal laat sinds 2007 ieder jaar een verdere daling van leerlingen zien; de krimp tussen 2007 (673 leerlingen) en 2012 (595) bedraagt al 11,5%. Het klopt dat er op stichtingsniveau nog niet veel is ingezet op PR en marketing. Het was eerst nodig om financieel orde op zaken te stellen; daarom is er voor gekozen om de PR op schoolniveau te laten plaatsvinden zoals men gewend was te doen.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
9
Vanuit de Vereniging voor Vrije Scholen (VVS) is energie gezet op de ambitie van 2%. Zutphen heeft zonder extra PR activiteiten kunnen ‘meeliften’ op de landelijke inzet, zoals meer positieve uitingen in de pers. Voor de komende jaren willen wij meer investeren in PR/marketing en communicatie, zoals in het meerjarenbeleidsplan duidelijk is gemaakt door het aan te merken als derde speerpunt. Het is echter te optimistisch om aan te nemen dat daarmee het leerlingenaantal ten opzichte van het huidige aantal weer zal stijgen, getuige het feit dat het in de laatste 6 jaar met 11,5% is gedaald. PR zal de daling kunnen afzwakken maar niet geheel tegenhouden. 13.
Is de bestuurder zich bewust van het effect dat er van deze onrust uitgaat op ouders en op mensen buiten de vrije school, die hier van horen? Ik ben me hier pijnlijk van bewust. Ook ik lees kranten, websites en spreek bestaande ouders en ouders die overwegen om hun kind naar de vrijeschool te laten gaan. In mijn brief heb ik aangegeven hoe ik mijn rol zie in de ontstane onrust. Daarnaast hoop ik oprecht dat ook ouders die zich vanuit hun verontrusting inzetten voor een andere koers van de school ook kritisch kijken naar het effect van hun handelen. De verantwoordelijkheid voor de ontstane onrust ligt namelijk bij ons allen.
14.
Hoe denken de directeuren en de bestuurder dat zij de huidige onrust op een bevredigende manier kunnen verzachten? We gaan een intensief jaar tegemoet. We willen daarin voor een optimale communicatie zorgen. We hebben overwogen om nog voor de vakantie ook op basis van deze brief met elkaar in gesprek te gaan, maar denken dat daar nu bij veel mensen de energie voor ontbreekt. Zoals aangekondigd in de brief beleggen we in september een bijeenkomst. Daarnaast willen wij werken aan een structurele verbetering van de ‘gesprekscultuur’. Ouders van kinderen voor wie het nog onzeker is op welke school hun kind in het schooljaar 2014-2015 terecht komt, worden in september uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek met de directeur van de school.
15.
Wat doen we nu al om de gemeenschapsvorming tussen de drie scholen te versterken? In de achterliggende tijd hebben we reeds verschillende activiteiten samen uitgevoerd om tot één basisschoolgemeenschap voor de Vrijeschool Zutphen te komen. Enkele voorbeelden: De kinderen hebben gezamenlijk de Koningsdag gevierd; Er wordt door de verschillende klassen naar elkaars toneelstuk gekeken; Er is een aantal gemeenschappelijke ouderavonden geweest; Er is een gemeenschappelijk feest geweest voor ouders en leerkrachten; De leerkrachten hebben 3 gemeenschappelijke bijeenkomsten gehad met als doel om de criteria voor te bereiden om te komen tot twee PO scholen. Het komend jaar zullen we trachten om 2 gemeenschappelijke ouderavonden te houden. Daarnaast hebben we 8 studiebijeenkomsten gepland met alle leerkrachten waarbij de menskunde centraal staat en worden er door ouders ronde tafel gesprekken gevoerd over de Vrijeschool pedagogiek. Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs de Berkel en de IJssel te Zutphen en Vrije School Groningen te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
10
16.
Welke rol spelen de MR-en en de GMR in dit proces? De MR-en en de GMR zijn van groot belang voor bestuurder en directeuren. Daar zijn twee redenen voor. In de eerste plaats nemen zowel ouders als leerkrachten zitting in MR/GMR en bieden daarmee een goede afspiegeling van wat er leeft in en rondom de school. Voorwaarde daarvoor is dat er voldoende ouders en leerkrachten zijn die zich vanuit de MR/GMR willen inzetten voor deze belangrijke taak. Ondanks veel aansporingen vanuit de directeuren bleek het tot nu toe niet altijd gemakkelijk om kandidaat MR-leden te vinden. Wij zouden het als een heel positief effect van het huidige proces beschouwen wanneer meer ouders beseffen dat zij vanuit een MR mee kunnen denken en adviseren over de besluitvorming in de scholen en op stichtingsniveau. Een andere belangrijk pilaar onder de MR/GMR is dat er een heldere verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden ten grondslag ligt aan de samenwerking tussen directeuren/bestuurder en MR/GMR. Op basis van die heldere rolverdeling en van een goede ouder/leerkrachtvertegenwoordiging hebben MR/GMR potentieel veel invloed op de beleidsvorming van scholen en stichting. Wij zijn blij met de kritische maar constructieve rol die MR en GMR tot nu toe hebben gespeeld en met de steun die zij geven aan het besluit om van drie naar twee PO scholen te gaan.
17.
Waarom geen twee eersteklassen op locatie de Zwaan in 2014 Omdat er in 2014 slechts in totaal twee eersteklassen kunnen worden gevormd (ca. 60 leerlingen) waarvan er ca. 30 vanaf de Berkel komen, ca. 17 vanaf de IJssel en ca. 13 vanaf de Zwaan. Daarom is de logische keuze 1 eerste klas op de Berkel te vormen en 1 eersteklas op de Zwaan.
Einde bijlage 1. Bijlage 2 wordt als separaat document meegestuurd.
Vrije scholen voor primair onderwijs de Berkel, de IJssel en de Zwaan te Zutphen Vrije scholen voor voortgezet onderwijs Zutphen Voortgezet Onderwijs te Zutphen en het Parcival College te Groningen KvK Apeldoorn 41038120
BTW-nummer NL.0030.32.516.B01
11