Beroepsprofielen voor het Surinaams Onderwijs: een update Op diverse plekken wordt gewerkt aan onderwijsvernieuwingen. De pedagogische instituten nemen het huidige curriculum onder de loep. De MINOV-afdelingen werken aan verbetering van de dienstverlening aan scholen. Basisscholen gaan aan de slag met kindvriendelijke en krachtige onderwijsmethoden. Om continue ontwikkeling van onderwijspersoneel te realiseren werkt het MINOV aan een centrum voor nascholing. Een goede basis voor het vormgeven van al deze vernieuwingen zijn beroepsprofielen. Beroepsprofielen beschrijven de vaardigheden en kennis waarover iemand moet beschikken om een bepaald beroep uit te kunnen oefenen. Het is ook een tool voor werving, selectie, opleiding, vorming, evaluatie en beoordeling. Vorig jaar is er een aantal grote workshops geweest met stakeholders uit het onderwijsveld. Daarin is men begonnen nadenken over deze beroepsprofielen.
Een kerngroep heeft zich opgegeven hieraan verder te werken. Gedurende een jaar heeft deze groep nagedacht hoe feedback over de profielen voor de leerkracht, schoolleider, verniewingscoördinator en zorgcoördinator kan worden ingebracht. Er werd gediscussieerd en gecorrigeerd. Na dit intensieve werk ligt er nu een nieuwe draft versie van de beroepsprofielen. Deze draftversie wordt in juli, door het MINOV, ter inzage verzonden aan onderwijsstakeholders. Zij hebben nu de mogelijkheid hun comments door te geven. Ook worden twee-en-veertig stakeholders geïnterviewd, waarna er een finale versie zal worden opgemaakt. Het worden beroepsprofielen waar het Surinaams onderwijsveld samen aan heeft gewerkt en waar we dan ook trots op mogen zijn.
PROGRESS gelooft in jou!
1
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
Afdeling Begeleiding goed op weg met pilotproject zorgcoördinatoren De afdeling Begeleiding van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling is in maart gestart met het pilotproject Zorgcoördinatoren. De afdeling heeft te maken met een groot aantal aanmeldingen van ‘zorgleerlingen’ vanuit scholen. Vanwege haar huidige capaciteit kan de afdeling onvoldoende zorg en begeleiding bieden aan deze zorgleerlingen. Daarom het idee van het pilotproject, waarbij zorgcoördinatoren van 50 scholen getraind worden goede zorg te geven aan alle leerlingen die dit nodig hebben. Werken aan draagvlak is het begin Een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen (inspecteurs, begeleiders, onderwijsbureau’s, schoolbesturen bijzondere scholen, NGO’s, het IOL en internationale partners) zal zeker bijdragen aan het succes van dit mooie initiatief. In maart kwamen deze betrokkenen bij elkaar, waarbij samen werd nagedacht over een gedragen visie op zorg en zorgverbreding binnen het Surinaams Onderwijs. Zorgverbreding is het geheel van maatregelen dat de school neemt om elk kind zodanig te begeleiden, dat het zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen. De school geeft dan enerzijds extra zorg aan kinderen die uitvallen op het gebied van leren of gedrag. Anderzijds krijgen leerlingen die zich sneller ontwikkelen ook extra aandacht. De pilot Zorgverbreding wordt via diverse workshops ondersteund. De workshops worden verzorgd door Loek Schoenmakers van de Onderwijsadviesdienst BCO Venlo en Yolanda Stella van de afdeling Begeleiding. De eerste workshops Tijdens de workshopdagen konden de zorgcoördinatoren kennis en ervaringen uitwisselen, alsook inzicht krijgen in de verschillende zienswijzen die er zijn over zorg. Zo introduceerden Loek en Yolanda het begrip ‘relationele oriëntatie’. Als we op deze manier naar zorg kijken, dan merken we dat er vaak een probleem is dat zich uit bij het kind én bij de leerkracht. Het probleem moet daarom ook worden aangepakt in relatie tot het kind en diens omgeving. Niet het kind is het probleem, maar in de situatie waarin het kind zich bevindt, ontstaat er een probleem. Dit kan te maken hebben met hoe wij met het kind en diens kunnen of niet-kunnen omgaan. Werken vanuit de relationele oriëntatie betekent denken in termen van mogelijkheden en kansen, waarbij de input van iedereen belangrijk is. Zowel de juf, het kind als diens ouders zijn de expert en kunnen mogelijkheden aandragen waardoor het probleem opgelost of opgevangen kan worden. De zorgcoördinatoren vetrokken met een goed begrip van de visie op zorg en hun rol in deze. Intervisie.. Huh.. Wat? De zorgcoördinatoren krijgen de mogelijkheid van elkaar te leren. Dit doen ze door samen te reflecteren over concrete werkproblemen. Dit gebeurt in de intervisie. In groepjes van 6 komen de zorgcoördinatoren bij elkaar om doelgericht en gestructureerd te praten over hun dagelijkse werkzaamheden en uitdagingen. Er worden casussen (specifieke probleemsituaties) besproken en ook hoe zij daarop hebben ingespeeld. Ook fictieve casussen komen aan bod, waarbij wordt nagedacht over de beste manier hierop te reageren. Zo leren de zorgcoördinatoren met en van elkaar. Tafel met materialen rond zorg, ingericht door de MINOV-mediatheek PROGRESS gelooft in jou!
2
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
En daarna? In juni kwamen alle zorgcoördinatoren weer bij elkaar, samen met hun schoolleider, omdat deze goed mee moet zijn met het project, wil het initiatief slagen. Er was veel enthousiasme te bespeuren bij de schoolleiders. Ze konden hun vragen kwijt en kregen antwoorden waar ze verder mee kunnen. De zorgcoördinatoren straalden van trots. Ze spraken vol zelfvertrouwen over ‘hun’ pilottraject en hetgeen ze al hebben geleerd. Vervolgens namen de zorgcoördinatoren deel aan een tweedaagse workshop, waarin verder werd ingegaan op diverse gedragsaanpakken. Ook verschafte Loek inzichten in het gebruik van observatieen meetinstrumenten die hierbij gehanteerd kunnen worden. Yolanda gaf daarnaast antwoord op vragen over de pilot. Weerstand is voor mij… De laatste dag lag het accent op de communicatie met het schoolteam en het omgaan met weerstanden. Hieronder staat een van de uitspraken rond weerstanden, bekeken vanuit de relationele oriëntatie (weerstand als iets waar je wat aan kunt doen, een deel van de werkelijkheid die je mee schept). En verder? In juli is er een intervisieronde en in oktober gaat de derde trainingsronde voor Zoco’s door. Aanrader! Taare Zameen Par - Elk kind is speciaal. In de film wordt een jongetje gevolgd dat een leerkracht heeft, die slechts de problemen rond hem ziet. De jongen zakt steeds dieper weg ...Daarna krijgt hij een nieuwe leerkracht, een leerkracht met hart en ziel, die liefdevol zoekt naar kansen en mogelijkheden. Het jongetje bloeit helemaal op en komt tot ontroerende prestaties. Een echte aanrader voor een ieder die met kinderen werkt. Hou je zakdoek klaar! Heeft u ook vragen over het pilotproject Zorgcoördinatoren? Mw. Yolanda Stella van de afdeling Begeleiding beantwoordt ze graag. Tel.: 498638 Geen pilotschool, wel meer weten over zorg? De MINOV-mediatheek heeft een groot assortiment boeken en een aantal spelen die u op weg kunnen helpen met de zorg op uw school. Meer weten over deze mediatheek? Kijk dan snel op pagina 6!
PROGRESS gelooft in jou!
3
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
Kweekscholen in actie De afgelopen maanden zijn druk geweest voor de kweekscholen. Drukker dan normaal, omdat docenten naast hun didactische taken ook hebben gewerkt aan de visie van hun school en vernieuwingen binnen het onderwijs. Draagvlak creëren voor de visie Een visie is een omschrijving van wat je als school (of organisatie) wilt en waar je naartoe wilt werken. Een visie geeft op een heldere manier weer: waarvoor een organisatie staat (kernwaarden), waarom een organisatie bestaat (hoger doel), waar een organisatie heen gaat (gewaagd doel) en waarin een organisatie uitblinkt (kernkwaliteiten). Een visie bindt mensen en geeft richting. Het is een bron van energie en draagt bij aan een verhoogde effectiviteit. Het is het kloppend hart van een organisatie. Met veel inzet, energie en vooral plezier is er samen hard gewerkt door afgevaardigden van het ACI, SPI, CPI en SGN om een visie voor de kweekscholen te ontwikkelen. Allereerst werd duidelijk gemaakt wat een visie inhoudt, wat het nut is van een visie en wat de waarde daarvan is in veranderingsprocessen. Ook het zelf ontwikkelen van een visie en hoe deze tot leven te brengen binnen de organisatie kwamen daarbij aan bod. In een tweedaagse vervolgworkshop werd verder gewerkt aan de concrete ontwikkeling van een visie voor elke kweekschool. Ook de afdelingen Begeleiding en Inspectie (MINOV) hebben een soortgelijk visie-traject doorlopen.
In een kleine groep is dus reeds over een visie nagedacht. Om samen te werken aan de idealen en kwaliteiten genoemd in een visie, moet iedereen binnen het instituut zich erin kunnen terugvinden. Het moet ‘iets van ons’ zijn. Daarom zijn de kweekscholen in mei gestart met de voorbereidingen van een visie-workshop binnen de eigen school. Daarin worden elementen van de visie gemaakt door de kleinere groep, meegenomen en voorgelegd aan het hele docentencorps. We hadden reeds de eer bij het SPI en het CPI mee te kijken. Vol enthousiasme werd gewerkt aan een visie voor de kweekschool, waar onderwijsvernieuwingen een vaste plek hebben. Ook het SGN en ACI zullen intern een visieworkshop houden. Waar scholen reeds een visie hebben, wordt die ook meegenomen in de brainstorm.
Werken aan verbetering van het onderwijs op de kweekscholen: studievaardigheden Om beter onderwijs te geven aan onze kinderen moeten ook aankomende leerkrachten goed onderwijs genieten. Daarom wordt in overleg met en op aanvraag van de kweekscholen ook hieraan impulsen gegeven. Een van deze impulsen is het toetsen van leercompetenties van studenten op de kweekscholen. PROGRESS gelooft in jou!
4
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
Leercompetenties beschrijven de vaardigheden die men nodig heeft om te kunnen leren. Als docent op een kweekschool is het goed inzicht te hebben in hoe studenten leren. Dit kan door het afnemen van een diagnostische toets. Zo’n toets brengt de sterke en zwakke punten van de student in kaart. De leerkracht geeft niet enkel aan dat een leerling nog zwak is in bijvoorbeeld het plannen, maar geeft ook constructieve feedback. Een student weet dus precies waar hij aan moet werken. Voor een aantal belangrijke studievaardigheden komt wellicht een mogelijkheid om die aan te leren of ze te verbeteren. In juni hebben afgevaardigden van alle kweekscholen en het IOL workshops gevolgd, waarin ze leerden een diagnostische toest op te stellen. Aan het eind van de workshops hadden ze de diagnostische test in draft af. Evelien Goethals en Hilde van Puyenbroeck hebbben deze sessies geleid. Evelien en Hilde zijn verbonden aan de Arteveldehogeschool in Gent.
Studenten voorbereiden op leerkracht zijn Dit is de hoofdtaak van de kweekscholen en allen streven ernaar bekwame leerkrachten af te leveren aan de basisscholen. Studenten doen ervaring op met de praktijk tijdens hun stages. Overtuigd van de stelling ‘kwaliteit maak je samen’ werden in juni een aantal belangrijke meetings gehouden rond leren op de werkplek. De kweekscholen en het IOL, MINOV-afdelingen, de onderwijsbonden (BVL, FOLS) en vertegenwoordigers van de bijzondere onderwijsbesturen (FIBOS, EBGS en RKBO) participeerden allen hierin. Chris Indesteege (Katholieke Hogeschool Limburg) en Judith Kerkhof (Arteveldehogeschool, Gent) gaven vanuit hun expertise inzichten rond werkplekleren. De deelnemers kwamen tot de conclussie dat leren op de werkplek van zulks groot belang is dat ze stage van aankomende leerkrachten willen uitbreiden. Met deze uitbreiding beogen ze meer vaardigheden aan bod te laten komen, terwijl de studenten beter de kans krijgen zichzelf te sturen. Ook verdieping van de stage en meer diversiteit zijn gewenst. Een goed stagebeleid is de basis. Hierin moeten de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van alle partijen duidelijk en controleerbaar naar voren komen. De input van de participanten wordt meegenomen, om tot een gedragen visie op stage te komen, waarna de praktische uitwerking van de uitgebreide stage van start kan gaan.
PROGRESS gelooft in jou!
5
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
Collectie MINOV-mediatheek uitgebreid ‘Hee, dit is nieuw!’
In april heeft de MINOV-mediatheek een groot aantal boeken en een aantal spelen aangekocht. Daarmee werd de reeds ruime collectie van deze mediatheek nog eens uitgebreid. De bestellijst werd opgemaakt naar aanleiding van vragen van MINOV-afdelingen. ‘Wanneer iemand langskomt en informatie zoekt over een bepaald thema, waar we nog weinig van hebben, maken we daar een notitie van. Als we merken dat meerdere mensen naar hetzelfde thema op zoek zijn, kunnen we die wens meenemen bij het plaatsen van bestellingen. Zo zijn er deze keer een aantal werken rond zorgverbreding, rekenen en wereldoriëntatie bijgekomen.’ Thematafels Elke maand stelt de mediatheek een thema centraal. Diverse materialen rond dit thema worden uitgestald op de thema-tafel. Voor de maand juni is gekozen voor het thema kleuterontwikkeling. Hier vind je niet alleen informatie over verschillende ontwikkelingsfasen van kleuters, maar ook boeken en spelen waarmee ouders en leerkrachten kleuters in hun ontwikkeling kunnen stimuleren. Creatieve activiteiten zijn daar een deel van. Gepeuter is een handboek met goed uitgewerkte creatieve activiteiten voor kinderen van anderhalf tot vier jaar. Van Ganser Harte! is ook een leuk doe-boek vol activiteiten die kleuters aanzetten tot spelen, bewegen en muziek maken. Tegelijkertijd zijn ze bezig met taal en het verkennen van gevoelens. Het 5-stappen verhaal is een spel dat bestaat uit een kleurrijke set plaatjes. Daaruit zijn 5 verhalen te vormen met elk 5 afbeeldingen. Elke afbeelding stelt een situatie voor, die herkenbaar is voor het kind. Onder begeleiding van een volwassene is dit spel zeer geschikt voor het stimuleren van taal bij jonge kinderen. Tevens kan het dienst doen als introductie op lezen.
De thematafel van de maand juni
Enkele kaartjes van het 5-stappen verhaal
Surinaams associatiespel De mediatheek heeft op eigen initiatief een associatiespel ontwikkeld met op de kaartjes Surinaamse foto’s. De kaarten maken allerlei thema’s bespreekbaar en zijn bruikbaar bij trainingen en evaluaties. Ze zijn uitermate geschikt om in gesprek te raken over gevoelens en ervaringen, die in de weg kunnen staan voor bijvoorbeeld samenwerking en goed gedrag. Daarnaast kan het ook gebruikt worden voor het doen van creatieve oefeningen (bijvoorbeeld een verhaal verzinnen rond een foto). Wil je nadenken over de toekomst van je school, afdeling of organisatie? Dat kan met behulp van dit spel ook. Weten hoe dat werkt? Bezoek de MINOV-mediatheek voor bovengenoemde materialen en heel veel meer! MINOV-mediatheek Commewijnestraat 31, 1ste etage Tel.: 490210/ 492290/ 492292
[email protected]
De mediatheek is open van maandag t/m donderdag van 8 tot 2 en op vrijdag van 8 tot half 4! PROGRESS gelooft in jou!
6
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
GESPOT!
Door de lens van de PROGRESS-camera
Wie: 8 onderwijsinspecteurs van het MINOV, diverse onderwijsniveaus. Waar: N.V. Computech, Lim-A-Postraat Wanneer: maandag 27 juni 2011, 9 uur ‘s morgens En… wat deden ze daar? Ze volgden er de Cursus Microsoft Powerpoint. Sfeer: Geconcentreerd, af en toe op een lip bijtend, grappend over hun leerproces, maar bovenal geïnteresseerd. Achtergrond: Goede computervaardigheden zijn een must voor iedereen die met het onderwijs te maken heeft. De inspecteurs beogen ook op dit vlak hun werking te verbeteren. Ze worden daarin ondersteund door het MINOV, onder andere vanuit PROGRESS. Na eerder een training tekstverwerking en spreadsheets te hebben gevolgd, werd nu door hen gekozen voor de training Powerpoint. Het opmaken en houden van presentaties vormt namelijk een belangrijk deel van het werk van de inspecteur. Ze kunnen Powerpoint gebruiken voor het geven van inzichten in de stand van zaken binnen het onderwijs, gezien door de ogen van de Inspectie. Ook kennisoverdracht aan nieuwe inspecteurs krijgt zo een andere dimensie. De trainer benadrukt tijdens de praktische cursus steeds dat men bij het maken van een presentatie rekening dient te houden met de doelgroep. De training duurt 5 dagen, verspreid over 5 weken. Een twintigtal inspecteurs nemen in kleinere groepen hieraan deel. Men sluit de training af met het geven van een zelfgemaakte presentatie. Opgelet! kijk goed om je heen… De PROGRESS-camera is overal!! Wie weet verschijnt uw school, afdeling of organisatie in de volgende GESPOT!
PROGRESS gelooft in jou!
7
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011
PROGRESS is een MINOV-VVOB programma
Een complimentje en de zon begint te schijnen We zijn het er over eens. Mensen die een compliment ontvangen reageren daar vooral positief op. Leerling Shamiro, die heel verlegen en afwachtend is, toont na een tijd meer initiatief. Er verschijnt een glimlach op het gezicht van je norse collega Glenn. Je dochter, Charleen, geeft zelf ook complimenten aan andere kinderen. Shamiro, Glenn en Charleen hebben ervaren hoe fijn een compliment kan zijn. Het gevoel dat een ander je ziet, je waardeert, je leuk vindt… Dat gunnen we iedereen. Vind je het soms moeilijk een compliment te geven? Misschien helpen deze tips. 1. Een compliment moet gemeend (echt) zijn. Overdrijf niet. 2. Wees specifiek in je compliment, bijvoorbeeld: ‘Ik vind het leuk dat je in het weekend tijd vrij maakt voor je broertje’. 3. Geef complimenten over iets dat belangrijk is voor de ander. Dat betekent meer voor die persoon. ‘Sang, je ben echt een stervoetballer’ is voor je buurjongen misschien een leuker compliment dan ‘Wauw, je kent al veel Engelse woorden’. 4. Complimenteer niet alleen op wat mensen kunnen of doen (prestaties), maar ook gewoon om wie ze zijn. ‘Elke morgen als ik je zo vrolijk zie aankomen, ben ik blij om je juf te zijn’. 5. Complimenteer ook eens vragend: ‘Wat heb je gedaan om die presentatie zo boeiend te maken?’ Je vind het leuk Shamiro, Glenn, Charleen en al die anderen blij te maken. Dat maakt jou tot een bijzonder persoon!
Het Programma Effectievere Scholen Suriname (PROGRESS) is een samenwerkingsprogramma van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (MINOV) en de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand (VVOB). PROGRESS heeft als doel kwaliteitsvoller, effectiever en kindvriendelijker onderwijs te bewerkstelligen. Dit willen wij bereiken door de capaciteiten van een aantal belangrijke dienstverleners aan scholen te versterken. Deze dienstverleners kunnen op hun beurt scholen ondersteunen, zodat er kwaliteitsvoller onderwijs gerealiseerd kan worden op elke school in Suriname. Meer weten? Kom eens langs aan de Commewijnestraat 31. U kunt ook bellen op 497744/ 491720 of mailen naar
[email protected]. Facebook ID: VVOB Suriname
PROGRESS gelooft in jou!
PROGRESS gelooft in jou!
8
We’re in PROGRESS - Jaargang 2 nr. 2 - juli 2011