Bennekom. Lunteren. Ede. Rhenen. Oosterbeek. Veenendaal. Renkum. Wageningen

Bennekom

Ede

Rhenen

Oosterbeek

Renkum

Lunteren

Veenendaal

Wageningen

Vrijzinnigen Zuid-West Veluwe Eenheid 654 december 2014

VOORWOORD Word jij gezien? Alles in het leven van een mens begint met kijken. Met je ogen open begin je de wereld om je heen te verkennen en te herkennen. Vanaf 3 à 3,5 maanden ziet een baby voorwerpen op alle mogelijke afstanden, maar details merkt hij niet op. Het zicht verscherpt geleidelijk tussen 3 en 6 maanden. Op 6 maanden ziet een kind net zo goed als een volwassene. Bijzonder, dat je bij het begin je blik nog moet scherp stellen op de wereld waarin je terecht bent gekomen.

2

Kijken is essentieel maar het kan ons te veel fixeren op de buitenkant. Kijkend vergelijk je je met anderen: ik ben niet zo slank, niet zo mooi, ik heb goedkopere kleding. Al kijkend wordt de ander een object. Soms is dat leuk: Op een terrasje zittend in de zon, iedereen die langs komt bekijken. Maar als jijzelf daar langs loopt voel je je soms bekeken. Mensen verlangen er in contact met de ander naar dat ze behalve bekeken, ook gezien worden. Dat mensen de moeite nemen om jou te zien, in wat jou beweegt. Als je gezien wordt in wat voor jou van belang is, kan er in het contact een moment zijn van echtheid en nabijheid. Dat hoeft niets groots en meeslepends te zijn. Alleen maar de woorden: Wat goed dat jij kan piano spelen, ik heb dat nooit geleerd. Of; wat zie jij er goed uit.

Als je ouder wordt krijg je te horen dat je goed op moet letten, uit moet kijken voor auto’s bij het oversteken. En als je nog weer ouder wordt volgt op je eerste blik op iemand een heel proces van oordelen, hokjesplaatsen, balans opmaken. Kan ik die ander vertrouwen, is hij leuk, wordt het hier gezellig met hen erbij.

Gezien worden, durven kijken met de ogen van een kind. Als je nog niet scherp kunt stellen, zie je de wereld anders. En dat is soms heel prettig. Ik ging vroeger als kind vaak ondersteboven staan kijken. Met m’n hoofd door mijn benen heen. En nog laat ik ieder jaar mijn studenten dat doen. Een aantal weigert, voelt zich bekeken, maar degenen die het durven doen, zien de wereld even door andere ogen. Mooier vind ik, en dat geeft weer een andere blik, een nieuwe kijk. Durf om iets nieuws te ondernemen omdat je daardoor nieuwe dingen zult zien.

Als je anders kijkt dan je altijd hebt gekeken, word je soms op het verkeerde been gezet. Of zoals ik wel eens gehoord heb: Dat zet mij op het verkeerde been waardoor ik op de goede weg kom. Nog even een blik vanuit een Japanse wijsheid: Als je op latere leeftijd verziend wordt en je geliefde in de ogen kijkt, kun je ‘m van dichtbij niet goed meer zien. Als je niet een beetje afstand neemt, krijg je ‘m niet scherp. Zijn aangezicht blijft vaag. Je moet dus hoe dan ook wat afstand houden. Gezien worden, herkend en erkend worden in wat je doet, wat je beweegt, waar je blij van wordt.

3

Huub Oosterhuis heeft het zo verwoord: De Heer heeft mij gezien en onverwacht Ben ik opnieuw geboren en getogen Hij heeft mijn licht ontstoken in de nacht Gaf mij een levend hart en nieuwe ogen. Zo komt Hij steeds met stille overmacht En zo neemt Hij voor lief mijn onvermogen. Loes van Laar, Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Ede

EENHEID december 2014

ESTAFETTESTOKJE Afdeling Veenendaal: Het Venster – Ruimte voor bezinning en bezieling

4

Dank je wel, Elisabeth van Ketwich (afdeling Renkum), voor het thema ‘loslaten en vasthouden’. We raakten er danig over aan het filosoferen. Wanneer we iets vasthouden, weten we dan wat we precies vasthouden? ‘Ken je mij, wie ken je dan?’ En als we (aan) iets vasthouden, hebben we dan voldoende oog voor het feit dat alles in beweging is? Panta Rhei: Kun je je vasthouden aan een stromende rivier? Heeft vast-houden niet altijd een stollingsgevaar in zich? Loslaten kan de associatie oproepen van bevrijd zijn. Opluchting. Een last valt van ons af. Aan de andere kant zijn we iets kwijt, is er iets weg. Hebben we per ongeluk het kind met het badwater weggegooid? Wat gebeurt er met de ruimte die het achterlaat? En wat was wél van waarde voor ons? Een ‘handeling’, eerder geesteshouding, waarin we noch vasthouden, noch loslaten, is misschien te omschrijven als ‘vrijgeven’. De focus verplaatst zich nu van het ik dat vasthoudt of loslaat naar het andere (Andere) dat een eigen dynamiek heeft. En naar onze relatie met dat andere, die zich verder kan ontwikkelen. In een Australische hippie-song werd dat ooit zo verwoord: ‘Let it all unravel, let it free and it can be a path on which to travel.’ Pastoraat In Veenendaal zijn we volop bezig met onze verhouding tot ‘tradities’. Bijvoorbeeld rond ‘pastoraat’, zo’n praktijk die we vanuit de kerk en de vrijzinnigheid hebben meegekregen. Wat uit

die traditie van ‘pastoraat’ inspireert ons, wat is ons ‘heilig’, wat willen we (anders) vasthouden, wat blijken we achter ons te hebben gelaten? In de afgelopen maanden hielden we de manier waarop we gemeenschap zijn en omzien naar elkaar tegen het licht. Veel omzien naar elkaar komt eigenlijk ‘als vanzelf’ tot stand, door de ontmoetingen die we hebben op zondagochtenden, doordeweeks, in kringen, open activiteiten, commissies en werkgroepen, op Facebook, etc. Er bleek een behoefte hierin niet te veel te regelen, maar vooral de randvoorwaarden te bieden waarin dit omzien naar elkaar kan ontstaan. Soms kun je dat ‘laten ontstaan’ een handje helpen, bijvoorbeeld door kleine dingen die leden voor elkaar willen en kunnen doen bekend te maken en mensen met elkaar te verbinden. Want naast bijvoorbeeld het bezoeken van mensen die ziek of kwetsbaar zijn blijken er nog zoveel andere dingen te zijn die mensen graag voor elkaar doen: massages aanbieden, zingen voor iemand die ziek is, ‘een extra plek aan tafel’ bij een gezin voor iemand die een keertje geen zin heeft om alleen te eten, samen wandelen of naar de film, etc. En dan heb je nog ‘pastoraat’ in de zin van ondersteuning bij levensvragen en rites de passages, waarvoor leden graag een beroep willen kunnen doen op een beroepskracht, zoals een voorganger, pastoraal werker, ritueel begeleider of spiritueel helper. Het past bij ons om hiervoor niet één beroepskracht aan te stellen, maar om enkele beroepskrachten meer te betrekken bij Het Venster, en leden de keuze te laten wie ze willen benaderen wanneer ze behoefte hebben aan dergelijke ondersteuning. We proberen de komende tijd vormen te

vinden die passen bij die werkelijkheid die zich ontwikkelt. In het volle bewustzijn dat het onzeker is waar we precies naar toe gaan, en dat er een kwetsbaarheid in zit. Een spannend proces. Bezinning op onze identiteit In Het Venster hangt al sinds lange tijd een kruis aan de muur. Of liever: ‘hing’. Ineens was het verdwenen. Toen hing het er weer een tijdje, en daarna was het weer weg. Ook rond de naam van onze gemeenschap rommelt het. Verwerken we ‘Vrijzinnigen’ in de naam die we als afdeling voeren? En wat zijn we dan voor gemeenschap? Een ‘geloofsgemeenschap’? Sommige mensen rillen van het woord ‘geloof’, voor anderen is het de essentie. Wat doen we? Loslaten? Vasthouden? Of zijn er andere wegen? Hoe vinden we vormen die passen bij wie we nu zijn, vormen waarin het leven kan stromen? We gaan hierover met elkaar in dialoog in kleine groepen. Op diverse manieren zoals dat in veelkleurig Veenendaal past.

afdelingen van Vrijzinnigen Nederland in de omgeving. Het was mooi te ervaren hoeveel inspiratie en creativiteit er is binnen afdelingen in de omgeving. Ook hier weer het gevoel dat er veel mogelijk is. Niet door vasthouden óf loslaten, maar door een focus op wat ons doet stralen, leven en ontvlammen. Wat een prachtige beweging om deel van uit te maken! Ronald Naar Jos Somsen (duo-voorzitters)

5

Ontmoeting als bron van creativiteit In de werkelijke ontmoeting van mensen ligt een enorme bron van creativiteit. Een prachtig voorbeeld hiervan zagen we recent in de gecombineerde creativiteit van vier van onze leden. Onder hun handen ontstond iets dat niemand van hen alleen had kunnen verzinnen: Een nieuw logo voor Het Venster, dat ons inspireert en verbindt. Op 6 oktober mocht één van ons Het Venster vertegenwoordigen op een regiobijeenkomst van Vrijzinnigen Nederland in Bennekom. Naast een ontmoeting met het landelijk bestuur was dit ook een (nadere) kennismaking met

EENHEID december 2014

Vieringen | December Zondag 7 december Bennekom 10.30 Ede 10.30 Lunteren 10.30 Oosterbeek 10.00 Renkum 10.00 Rhenen 10.30 Veenendaal 10.00 Wageningen 10.00

6

Zondag 14 december Bennekom 10.30 Ede 10.30 Lunteren 10.30 Oosterbeek 10.00 Renkum 10.00 Rhenen 10.30 Veenendaal 10.00 Wageningen 10.00

Peter Samwel; extra collecte: World Granny mevr. E. v.d. Brink, informele Soefidienst, kindernevendienst lezing Jacob Slavenburg dhr. P.W.A. Overdiep ds. H. Noordeman mevr. ds. M. de Klerck-Bets Paul Stegenga 2e advent, Monique van Zoest

Loes van Laar dhr. M. Chevalking stiltegang drs. J.W.H. Lutke-Schipholt dr. H. Siemerink mevr. K.M. van Holst-van der Waarde Irene Hörst 3e advent, kinderkringen, avondmaal Gerke van Hiele/Corien van Ark

VN R PKN R R

VN R RK VN VN DG/VN

Donderdag 18 december Wageningen 15.00 inloop vanaf 14.30 70+ gezellige kerstmiddag Zondag 21 december Bennekom 10.30 Ede 10.30 Lunteren 10.30 Oosterbeek 10.00 Renkum 10.00 Rhenen 10.30 Veenendaal 10.00 Wageningen 10.00

stilteviering mevr. I. Hörst, kindercafé lezing Rabbijn A. Soetendorp, extra collecte Cards dr. H.J. Siebrand mevr. drs. A. Saal mevr. W.J. de Groot Open Ruimte 4e advent, Roos van Doorn

Woensdag 24 december; kerstavond Bennekom 22.30 Peter Samwel; kerstnacht m.m.v. de cantorij; extra collecte: Vluchtelingenwerk Wageningen 18.30 kinderkerstviering m.m.v. kinderkoor. Corien van Ark DG/VN Wageningen 21.30 Kerstavondviering Gerke van Hiele DG Donderdag 25 december; 1e kerstdag Bennekom 10.30 door leden Ede 10.30 mevr. L.P.H. van Laar Lunteren 10.30 Ivo de Jong Oosterbeek 10.00 drs. J.W.H. Lutke-Schipholt Renkum 10.00 ds. A. van Lunteren Rhenen 10.30 mevr. ds. H.A. van de Poppe m.m.v. het koor Rhenus Cantat, extra collecte voor Artsen Zonder Grenzen Veenendaal 10.00 commissie Ontmoetingen Wageningen 10.00 geen dienst Zondag 28 december Bennekom 10.30 Ede 10.30 Lunteren 10.30 Oosterbeek 10.00 Renkum 10.00 Veenendaal 10.00 Wageningen 10.00

VN VN R VN VN

7 Foekje Dijk geen dienst geen activiteiten ds. J.A. Noordeman inloop koffieochtend Monique van Zoest geen dienst

VVP VN

VN R VN VN VN VN

EENHEID december 2014

Bennekom

ALGEMENE AGENDA | december

8

2 3 7 7 10 11

Rhenen Bennekom Ede Wageningen Bennekom Bennekom

11 12 13 14

Lunteren Veenendaal Lunteren Renkum

film van filmkring De Vlam, ‘Fill the void’ 19.30 uur Qigong voor beginners (opgave nog mogelijk) informele Soefidienst, mevr. E. van den Brink Arboretumconcert Wintertijd, zie verderop Qigong voor beginners (opgave nog mogelijk) Lezing: Het gaat om uw zoektocht, niet om ons levensanker filmhuis Samsara Klankhealing concert vijf ritmes o.l.v. Arjan Bouw lichtfeest

17 17 19 20

Bennekom Ede Veenendaal Bennekom

Qigong voor beginners (opgave nog mogelijk) Agapèmaaltijd lied van de Ziel o.l.v. Ronald Naar Kerstlabyrint

21 21

Ede Renkum

kindercafé, mevr. L. van Laar volkskerstzang

Vrijzinnig Bennekom

19.30 uur 10.30 uur 15.30 uur 20.00 uur 20.00 uur 20.00 uur 20.00 uur 16.00 – 17.30 uur 18.00 uur 20.00 uur 14.00 17.00 uur 10.30 uur 19.00 uur

Voorganger: Peter Samwel Panoramaweg 105 6721 MK Bennekom tel. 0318 784334 mob. 06-40359838 e-mail: [email protected] Postadres: Kamperfoelielaan 13, 6706 CV te Wageningen Secretaris: vacant e-mail: [email protected] Kerkgebouw: Emmalaan 1 (geen postadres) tel. 0318 430226 banknr. Vrijzinnig Bennekom: NL78INGB0000870161

DONDERDAGAVONDLEZING: Hans le Grand - Het gaat om uw zoektocht, niet om ons levensanker. De vrijzinnigheid verkeert in Nederland in een crisis. Gemeenschappen worden kleiner en vergrijzen steeds meer, en niemand schijnt een visie te hebben hoe we ons zodanig kunnen hervormen dat we weer tot nieuwe bloei kunnen komen. In deze lezing zal ik uitleggen waar de essentie van deze crisis ligt, en hoe een eigentijdse vrijzinnigheid eruit zou kunnen zien. De essentie is dat het moet gaan om de zoektocht van het individu, niet om een gemeenschappelijk levensanker van de gemeenschap, hoe verlicht dit ook is. Om deze zoektocht optimaal te faciliteren zou een nieuwe vrijzinnigheid opgebouwd moeten worden op vier peilers: kritisch denken, pluralisme, integratie en bovenpersoonlijk bewustzijn. In deze lezing zal ik gebruik maken van de ideeën van de eigentijdse Amerikaanse denker Ken Wilber. Rev. Dr. Hans le Grand (1966) studeerde natuurkunde en theologie en werkt als financieel

econoom voor een groot verzekeringsbedrijf. Hij woonde een jaar (1996-1997) in de Verenigde Staten en leerde daar ‘Unitarian Universalism’ kennen. Terug in Nederland zocht hij naar een mogelijkheid om zijn studie voor het predikantschap in deze traditie af te ronden. Uiteindelijk is hij als predikant erkend door de ‘General Assembly of Unitarian and Free Christian Churches‘ in het Verenigd Koninkrijk (2002). Hans bezocht de General Assembly van de UUA in 1997 en gaf een presentatie op het ICUU congres in Rolduc 2010. Hij is een vaste gastvoorganger in veel afdelingen van de NPB. Hij is docent aan de opleiding voor vrijzinnig pastoraat (OVP) en publiceert over de identiteit en toekomst van vrijzinnigheid. Datum: donderdag 11 december Aanvang: 20.00 uur Kosten:  leden/niet-leden € 6,-/€ 8,- incl. koffie en thee OPEN TAFEL: op 9 december bent u weer vanaf 17.45 uur van harte welkom voor een gezellige en smakelijke maaltijd. Kosten € 5,- per maaltijd. Uiterlijk 4 dagen tevoren melden bij mevr. Tineke Kwant, tel. 0318 417456. VAN HET BESTUUR: * donderdagavond 27 november vindt de Algemene Ledenvergadering van Vrijzinnig Bennekom plaats. U heeft de agenda reeds ontvangen als inlegvel in de vorige Eenheid. De vergadering begint om 20.00 uur. De bijlagen voor deze vergadering liggen in de Ontmoetingskerk. U kunt ze ook digitaal aanvragen: [email protected]. VAN DE PENNINGMEESTER: de opbrengst van de extra collectes bedragen: EENHEID december 2014

9

12 okt. Bloemenfonds € 164,90 26 okt. ‘t Schild € 247,21 Hiervoor hartelijk dank! VAN DE LEDEN: nieuwe begunstiger: mevr. C. van Drenth, Alexanderweg 38, 6721 HG Bennekom; nieuw lid: dhr. R.C. Wijbenga, Achterstraat 38, 6721 VM Bennekom; mevr. M.M. van der Veldt, Ericapark 49, 6721 GK Bennekom; emailadres van Rens en Alie de Vries: [email protected]. verhuisd: dhr. A.J. Hellings, Costerweg 75, 6702 AA Wageningen

10

PENDELDIENST: 07 Betty Busser 14 Teikje van der Veen 21 Erik Basset 24 Grietha Rijlaarsdam 25 Tiny Kronenberg 28 Bert de Vries

Ede

0318 571592 0317 416506 0318 415314 0317 420010 0317 413168 0318 430290

Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Ede Voorganger: mevr. L.P.H. van Laar tel. 06 15110184, e-mail: [email protected] Secretaris: vacature. U kunt eventueel het volgende nummer bellen: 06-46010291 Kerkgebouw: Ericalaan 1, 6711 MZ tel. 06 24852978 Rekeningnummer: NL61 INGB 0000950104 Rekeningnummer Agapè: rek.nr. zie afdeling. Website: www.vrijzinnigen-ede.nl

ADVENTSTIJD: Wie helpt mee? Voor de maand december willen we graag ons kerkgebouw in bijzondere kerstsfeer omtoveren. Op donderdag 4 december om 19.00 uur zijn Hilde Hijwegen, Jeannette van Leeuwen en Nelke Schaap aanwezig om samen met u aan de slag te gaan.

Er zullen o.a. 4 grote vazen met wintergroen gevuld moeten worden. Wintergroen is aanwezig, maar als u zelf ook materialen hebt (ook versiering), deze graag meenemen want misschien is het bruikbaar. Geeft u even door aan één van ons als u aanwezig wilt zijn? Voor koffie met… wordt gezorgd. SOEFIDIENST: door mevr. E. van den Brink. Een Informele Soefidienst is een viering van religieuze eenheid. Er worden korte stukjes gelezen uit de heilige boeken van de wereldreligies: Hindoeïsme, Boeddhisme, religie van Zarathustra, Jodendom, Christendom, Islam en enkele teksten uit een mystiek geschrift, gevolgd door een overdenking. Er worden de soefigebeden uitgesproken. Het geheel wordt omlijst met muziek. Het universele soefisme is een levenshouding met als kernwoorden liefde, harmonie en schoonheid. Dit zijn de woorden van de boodschap van het universele soefisme, zoals dat een eeuw geleden door de Indiase mysticus Hazrat Inayat Khan aan de wereld is gebracht. Het is geen nieuwe religie, maar een weg, die de mens door het leven kan leiden. Een weg, die onze innerlijke én onze uiterlijke leefwereld met elkaar verbindt. Hierbij gaat het om het verwezenlijken en verspreiden van de kennis van eenheid, de religie van liefde en wijsheid. Het soefisme wil door uitwisseling van gedachten en idealen meewerken aan een wereld van vrede, waarbij de medemens kan worden ontmoet, voorbij de grenzen van naties en geloofsovertuigingen en waarbij niemand zijn of haar godsdienst of levensovertuiging behoeft te verlaten. Door het ontwikkelen van inzicht en het verruimen van bewustzijn kan men tot een beter begrip komen voor het leven in al zijn aspecten, zowel individueel als ook in het licht van de gehele

schepping. Na afloop is er gelegenheid om samen na te praten. Datum: Aanvang: Kosten:

zondag 7 december 10.30 uur € 8,- (leden gratis)

MAALTIJD IN DE ADVENTSTIJD: Natuurlijk hebben we daarbij hulp nodig om te zorgen dat er een heerlijke maaltijd wordt bereid èn feestelijk wordt geserveerd. Als je denkt dat is wel iets voor mij om aan mee te doen dan graag een telefoontje naar Henny Wamelink 0318 636620, graag voor 7 december. Als u wilt komen eten dan kunt u zich opgeven tot en met 10 december. Ik hoop velen van u te ontmoeten. Ook hiervoor een telefoontje naar Henny Wamelink of geef u op via de inschrijflijst in de kerk. Datum: Aanvang:

17 december 18.00 uur

KINDERCAFÉ: onder leiding van Loes van Laar. We gaan het gewoon proberen! Tijdens vier zondagen in ons jaar is voor kinderen van 8-14 jaar het kindercafé geopend. Samen met Loes van Laar gaan de kinderen filosoferen. Filosoferen is niet moeilijk, en het wordt al eeuwen door heel veel volwassenen gedaan, maar eigenlijk kunnen kinderen het nog veel beter. Wat betekent filosoferen? Kun je praten zonder woorden? Kunnen computers denken? Kan de tijd stilstaan? Kun je je thuis voelen op vakantie? Dit zijn vragen van kinderen, uit de praktijk van het filosoferen… Filosoferen is het samen hardop nadenken over

interessante vragen en elkaar helpen om een (voorlopig) antwoord te vinden. Filosoferen is een sociale en scherpzinnige activiteit; je leert vragen te stellen, goed naar elkaar te luisteren, en je gedachten te verwoorden en te onderbouwen. Hierdoor krijg je een andere kijk op de wereld om je heen; je leert hoe je zelf denkt en hoe anderen denken, en gaat elkaar beter begrijpen. Denk jij graag na en vind je het leuk om daar met anderen over te praten? Kom dan in het kindercafé! Datum: Aanvang:

zondag 21 december 10.30 uur

VAN DE LEDEN: nieuwe begunstiger: mevr. I. Neuteboom-Snijders, Durendaal 38, 6715 JR Ede. WIJZIGING: zoals in ons programma is te lezen kunt u bij ons zingend het nieuwe jaar in. Helaas heeft Paula Vos zich af moeten melden als dirigente van deze zangavonden. Gelukkig hebben wij op de valreep een prima vervanger kunnen vinden. Piet Poot is bereid om ons mee te nemen op een zangavontuur door bijzondere, bekende songs die verrassend vrijzinnig blijken te zijn. Van harte welkom: maandag 5, 12, 19, 26 januari om 19.30 uur; uitvoering op zondag 1 februari om 10.30 uur. (kosten €15,- voor alle avonden en uitvoering, incl. muziek) AUTODIENST 07 dhr. Wamelink 636620 14 mevr. Hijwegen 415461 21 dhr. Westerink 843895 25 dhr. Cattel 614460

EENHEID december 2014

11

Diensten in DE RIETKAMPEN Kerkelijk Centrum Emmaüs Laan der Verenigde Naties 94

Emmaüs Rietkampen: Aanvang diensten 10.30 uur 07 onbekend 14 pastor Lucassen 24 ds. Reedijk kerstnachtdienst

Lunteren

Vrijzinnig Lunteren Voorganger: ds. I.M. de Jong Enklaan 21 7437 PM Bathmen tel. 0570 542859, mobiel 06-53455966 e-mail: [email protected]

12

Secretaris: Bertus Schimmel,

Koterweg 44 3772 BD Barneveld tel. 0342 401499 e-mail [email protected]

Kerkgebouw: Dr. Kimmijserlaan 28 Rekeningnummer: NL94RABO0337544298 Website: http://lunteren.opengeloofsgemeenschap.org

LEZING: Jacob Slavenburg zal een lezing geven met als thema: ‘Vanwaar het kwaad?’ Veel is nagedacht en gefilosofeerd over het kwaad in de wereld. Als God de Goede is, waarom dan toch zoveel kwaad? Heeft kwaad een functie of is het eenvoudigweg het ontbreken van het goede? We maken een reis door de tijd. Van het Oude Testament tot Carl Gustav Jung,die in zijn‘Antwoord op Job’ de theologische wereld ontstelde. Wellicht ligt de meest plausibele verklaring voor zin en betekenis van het kwaad in een van de diepzinnige werken die toegeschreven werden aan de legendarische alwijze Hermes.

Jacob Slavenburg is cultuurhistoricus, die bekendheid heeft verworven door zijn boeken over vroegchristelijke stromingen, geschreven vanuit een hedendaagse esoterische levensbeschouwing. Datum: zondag 7 december Aanvang: 10.30 uur Kosten: Er geldt een richtbedrag van € 8,(niet-leden), € 2,- (leden) FILMHUIS: wie zich eens werkelijk wil verdiepen in een cultuur die ver afstaat van de onze, bezoekt op donderdag 11 december de film ‘Samsara’ in ons kerkje in Lunteren. Samsara is een film van de hand van de Indiase regisseur Pan Nalin die als kind tussen de treinrails leefde, waar hij een zakcentje verdiende met het verkopen van thee aan de reizigers. De regisseur zegt zelf over zijn film: ‘Een film over geloof en liefde. Niet over geïnstitutionaliseerd geloof, want de meeste ellende op aarde wordt veroorzaakt door religies. Ik wilde laten zien dat religie en spiritualiteit steeds verder uit elkaar zijn komen te liggen. En dat we alsmaar onze verlangens achterna lopen, ons niet kunnen ontworstelen aan de complexiteiten van samsara’. (in het boeddhisme is samsara de aardse cyclus van wedergeboorten, in de praktijk vaak gebruikt als het hier en nu, de wereld om ons heen.) Hoofdpersoon in Samsara is de monnik Tashi. Als de film begint wordt hij, meer dood dan levend, aangetroffen in een afgelegen hutje hoog in de bergen van het Indiase Ladakh. Hij heeft net drie jaar in totale afzondering gemediteerd. Al vanaf zijn vijfde zit Tashi in het boeddhistische klooster. Zijn hele leven is erop gericht geweest de aardse verzoekingen af te zweren. De drie jaar eenzame meditatie zouden de bekroning moeten zijn, maar als Tashi eenmaal op krachten is, blijkt dat

er nog verlokkingen te overwinnen zijn. India, Italië, Frankrijk, Duitsland – 2001. Regisseur: Pan Nalin, muziek: Cyril Morin (zeer aan te bevelen), trailer: http://youtu.be/Co1ZTnzcjMM Datum: donderdag 11 december Inloop: 19.30 uur met koffie of thee Aanvang: 20.00 uur Kosten:  vrijwillige bijdrage met richtbedrag van € 5,-

een

Na afloop napraten met een glaasje wijn of sap. VIJF RITMES: de volgende avond zal zijn op 13 december. Zaal open: 19.30 uur. Aanvang om 20.00 uur in ons kerkje. Kosten: € 15,-. Info: www. dansendhart.nl STILTEGANG: in dit uur word je meegenomen in de richting van de stilte in jezelf. We maken gebruik van zit- en loopmeditaties, tekst en muziek. De sfeer én het samenzijn met elkaar ondersteunen de verstilling. Een financiële bijdrage is vrijwillig. Na afloop is er thee en koffie. Datum: Aanvang: Info:

14 december. 10.30 uur. Tanja Dulmers 0318 613414.

LEZING: op zondag 21 december zal Rabbijn Soetendorp een lezing geven. Bij het ter perse gaan van dit boekje was het thema voor deze lezing nog niet bekend. Wij laten ons echter graag verrassen. Rabbijn Awraham Soetendorp (1943 te Amsterdam) overleeft de Tweede Wereldoorlog als ‘hidden child’ bij pleegouders. Omdat hij zich altijd bewust is geweest van deze wonderbaarlijke redding, zet rabbijn Soetendorp zich al zijn leven

lang in voor vrede, gelijkwaardigheid en kansen voor iedereen. Op zijn vijfentwintigste werd Soetendorp rabbijn, in navolging van zijn vader. Hij was toen de jongste rabbijn van Europa. Hij kreeg bekendheid omdat hij zijn idealen niet onder stoelen of banken stak. Soetendorp heeft het motto van zijn leven in een van zijn voornamen: Sjalom. Vrede werd dan ook het leidmotief van al zijn publieke handelen; dat geweld nooit met geweld mag worden vereffend. En dat er voor iedereen een plaats is op deze wereld. Datum: zondag 21 december Aanvang: 10.30 uur Kosten: Er geldt een richtbedrag van € 8,(niet-leden), € 2,- (leden) EXTRA COLLECTE: op 1e kerstdag zal er een extra collecte gehouden worden voor ‘Cards’.

13

Oosterbeek Voorganger: Drs. J.W.H. Lutke Schipholt, Gr. v. Rechterenweg 5 6861 BN Oosterbeek tel: 026-3337583, e-mail: [email protected] Secretaris: Mw. G.M.M. Versteegen Benedendorpsweg 55 6862 WC Oosterbeek e-mail: [email protected] tel: 026- 3336114 Kerkgebouw: Wilhelminastraat 10 tel. kerk: 026 3340693 Rekeningnummer: 938060 Website: www.remonstranten.org/oosterbeek

Voor informatie over activiteiten kijkt u op de website: www.remonstranten.org/oosterbeek

EENHEID december 2014

Renkum

Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB - Renkum Voorganger: ds. A. van Lunteren, Dirkje van Barneveldweg 6 3711 CC Austerlitz, Tel. 0343 756401 E-mail: [email protected] Secretarissen: mevr. A. van Dam en mevr. L. Goedkoop tel mevr. A. van Dam 0317 313616 tel. mevr. L. Goedkoop 026 3334456 e-mail: [email protected] Kerkgebouw secretariaat: Utrechtseweg 119 6871 DR Renkum Tel. kerk: 06 23883386 Rekeningnummer: NL16 INGB 0000 9045 48 Website: www.vrijzinnigrenkum.nl

14

MEDITATIEVE DANS: december is de maand waarin we duidelijk merken dat de dagen korter zijn geworden. Daarom het thema: Geven en ontvangen van Licht. We dansen op vrijdagmorgen 5 en 12 december van 10.00 – 11.15 uur. We vieren het Lichtfeest dit jaar op zondagmiddag 14 december van 16.00 – 17.15 uur en zullen de overgang van licht naar donker al dansend met lichtjes ervaren. Na afloop genieten we van een glaasje warme drank. Dit is voorlopig de laatste keer dat we op zondagmiddag dansen. De vrijdagmorgen-dans start weer op 9 januari. ADVENT MIDDAG: op woensdag 10 december om 15.00 uur. De programmacommissie zal met enige hulp deze middag organiseren. Zoals we gewend zijn wordt het een gezellig samenzijn met thee, glühwein en warme kruidendrank. Met lekkers erbij! Natuurlijk zullen we ons bezinnen op de advent periode, de weg naar Kerstmis. VOLKSKERSTZANG: op zondag 21 december om 19.00 uur in de St. Joseph kerk aan de Kamperdijklaan te Heelsum. De jaarlijkse

Volkskerstzang wordt ook dit jaar weer georganiseerd door IKW (Interkerkelijke Werkgroep (Renkum/Heelsum) Er zullen traditionele kerstliederen gezongen worden en er wordt een kerstverhaal verteld. Het `Wagenings Volkooren Koor` o.l.v. Gerard Schooren zal internationale kerstliederen zingen. De muziekvereniging `Heelsums Harmonie` o.l.v. Bert Noordam zorgt voor begeleiding van de zang en zal verschillende muziekstukken spelen. Het belooft weer een sfeervolle Volkskerstzang te worden. Na de bijeenkomst is er gelegenheid om onder het genot van een beker warme chocolade melk na te praten en te genieten van de toegiften van het koor en de muziekvereniging. Jong en oud is van harte welkom. De Interkerkelijke Werkgroep Renkum/Heelsum INLOOP-KOFFIE-OCHTEND: tussen kerstmis en oud- en nieuwjaar is het een stille tijd, net na de winter wende en tussen twee feesten in. Daarom zal er zondag 28 december geen dienst zijn, maar een inloop-koffie-ochtend, tussen 10.00 11.30 uur om elkaar in alle rust en tijd te spreken en (weer) te genieten van de feestelijke aankleding van de kerk en van de koffie...... Van harte welkom ! FOTO’S: binnen onze geloofsgemeenschap zijn af en toe fotografen aan het werk om foto’s te maken van memorabele momenten en gebeurtenissen, zoals jubilea – feesten – jaarlijkse maaltijden – lente-en andere tochtjes, etc. Deze fotoboeken, vanaf 1986 tot heden, worden in de bestuurskamer bewaard en zijn dáár en op bv. gemeente avonden te bekijken.‘Oh wat waren we toen nog jong!’ Eventuele foto’s voor het volgende fotoboek, met dank, graag inleveren bij Suzàn de Jong.

VAN DE LEDEN: mevr. Jeltje Koppen heeft een nieuw telefoon nummer: 0317 412214 ACTIVITEITEN: 10 advent middag 15.00 14 meditatieve dans – lichtfeest 16.00 – 17.15 17 tuingroep 09.30 21 volkskerstzang – St. Josephkerk in Heelsum 19.00 25 kerstviering 10.00 28 inloop koffie ochtend 10.00 AUTODIENST: 07 dhr. Bollen 14 dhr. Cornelissen 21 dhr. Harssema 25 mevr. Van Dam 28 mevr. Spijker

0317 313233 0317 425347 0317 314328 0317 313616 0317 313905

Rhenen De Vlam

Voorganger: mevr. ds. H.A. van de Poppe Smeepoortenbrink 42 3841 EM Harderwijk Tel. 0341 421253 E-mail: [email protected] Secretaris: Mevr. Ph.H. van der ZeeSchlebaum Rijnbandijk 61, 4043 JJ, Opheusden tel: 0488 441160, e-mail [email protected] Kerkgebouw: De Vlam Beukenlaan 2 Rekeningnummer: NL17ABNA0478600097 Website: www.devlamrhenen.nl

FILM: ‘Fill the void’ Regie: Rama Burshtein (2012) met: Hadas Yaron, Chaim Sharir, Ido Samuel, Irit Sheleg, Yiftach Klein, Hila Feldman.

Fill the Void speelt zich af in het ultra-orthodoxe, chassidische milieu van Tel Aviv. De 18-jarige Shira staat op het punt te trouwen als haar zus Esther in het kraambed sterft en Esther’s man Yochay alleen achterblijft met hun pasgeboren zoontje. Shira’s huwelijk wordt uitgesteld en Esther’s weduwnaar Yochay denkt er over om te vertrekken naar het buitenland. Omdat Shira’s moeder niet haar schoonzoon en kleinkind wil verliezen doet ze een schokkend voorstel: om de baby in de familie te houden, wil Shira’s moeder dat Shira met Yochay trouwt. Shira zet haar oorspronkelijke aspirantverloofde uit haar hoofd en besluit zich volledig op Yochay en het welzijn van haar familie te richten. De regisseuse Rama Burshtein, die ook het scenario schreef, is zelf een chassidische Jodin. Opvallend is dat, hoewel de film zich in een streng orthodox milieu afspeelt, de meeste acteurs zelf niet-religieus zijn. De hoofdrolspeelster Hadas Yaron (Shira) won de titel ‘beste actrice’ op het filmfestival van Venetië. Datum: Aanvang: Kosten:

dinsdag 2 december 19.30 uur € 6,- incl. consumptie

HEUGELIJK BERICHT: ons jongste lid Kitty van den Hoek heeft op 29 augustus jl.het leven geschonken aan Paul Daniël. We wensen Kitty, vader Mattijs en zusje Veralien Koerhuis heel veel geluk met de geboorte van hun zoontje en broertje. Hij wordt Rolof genoemd. Wij hopen van harte dat wij hem nog eens mogen verwelkomen in De Vlam. AUTODIENST: 07 dhr. Korver 14 dhr. Mulder 21 mevr. van der Zee 25 dhr. van Holst

0317 619 194 0317 613 639 0488-441 160 0317 613 597

EENHEID december 2014

15

De persoon, die zich op een bepaalde zondag beschikbaar stelt voor uw vervoer naar en van de kerk, doet dit zo nodig ook tijdens de daaropvolgende week. Bij geen gehoor kunt u ook iemand anders van de lijst bellen. KOPIJ: voor de volgende Eenheid (1-1 tot 311-2015) moet uiterlijk 1 december 2014 zijn doorgegeven aan Wim Korver. E-mail: [email protected]

Veenendaal Het Venster

CONTACTOCHTENDEN: de data zijn 2 en 16 december. Aanvang 10.00 uur. Contactpersoon is Wil Gouda, tel. 820357.

AUTODIENST 07 Ingrid van Rhee 502042 14 Anke van der Werf 555093 21 Eveline de Kock 514416 25 Marjo van Rijnsoever 527495 28 Wil Gouda 820357

Het Venster: Vijftien Morgen 2 Rekeningnummer: NL39INGB 0000 611776 Website: http://veenendaal.opengeloofsgemeenschap.org

KLANKHEALING CONCERT: een liefdevolle aanraking op zielsniveau. Info en aanmelding bij Jeannine van der Heijden, [email protected] of tel. 06 11375923, Website: www.touchingsounds.nl en www.antevasin.eu. Omdat het een ligconcert is, meenemen: een matje/matras, kussen en dekentje. Datum: 12 december Toegang:  € 23,-, contant aanvang Aanvang: 20.00 uur.

Datum: 19 december Inloop: vanaf 19.30 uur staat koffie/thee klaar Aanvang: 20.00 uur

COLLECTES: op 7 december voor Mensenkinderen, de overige zondagen voor Het Venster.

Coördinator pastoraat en secretaris: Jaap van ’t Riet Dijkhorstheem 33 3907 NB Veenendaal tel. 0318 517888 e-mail: j,[email protected]

16

Bespeel je een instrument, neem dan uiterlijk twee weken voor de sessie contact op met Ronald Naar, tel. 0343 456646. Zo nodig kan er dan nog een repetitie plaatsvinden.

betalen

voor

LIED VAN DE ZIEL o.l.v. Ronald Naar. Voor deze avond wordt extra muzikale begeleiding ingezet. Muzikanten zijn dan ook bijzonder welkom.

Wageningen Arboretumkerk

Voorganger: ds. G.J.J. van Hiele en mevr. C. van Ark Arboretumlaan 1A 6703 BD Wageningen, Tel. 0317 422972 E-mail: [email protected] en [email protected] Secretaris: mevr. José Kok Zwanebloemstraat 26 6871 WN Renkum Tel. 0317 319811, E-mail: [email protected] Kerkgebouw: Hoek Arboretumlaan/Aug. Faliseweg Rekeningnummer NPB: NL89 INGB 0000 895280 Website: www.arboretumkerk.nl

IN MEMORIAM: op 20 september overleed Freerk Smit. Sinds 1994 woonde hij in Oldemarkt en hij heeft in diverse functies tijdens zijn werkzame leven veel voor onze gemeente betekend. Hij was ook onze historicus en schreef voor het 100 jarig bestaan van de doopsgezinde gemeente het gedenkboek ‘Oase van God’. Deze titel klinkt nogal hooggestemd, maar het tekent wel het verlangen van deze trouwe en rechtlijnige broeder die bepaald niet gemakkelijk was in de omgang. De banden zijn echter gebleven en onze voorganger heeft samen met emeritus collega Hanneke Zuidema het afscheid verzorgd in de doopsgezinde vermaning van Blokzijl. Correspondentie adres: Platteweg 36, 8375 GN Oldemarkt. Zaterdag 4 oktober werden wij opgeschrikt door het plotselinge overlijden van Hans de Wit, echtgenoot van Mina de Wit, beiden zeer betrokken bij onze gemeente. Hans was altijd ‘in’ voor een praktische klus. Het regelen en bezorgen van de grote kerstboom is al vele jaren het werk van Hans, waaraan Mina ook vrolijk meedeed. In

het voorjaar heeft Mina de boekhouding van onze gemeente op zich genomen, een niet geringe klus, waar Hans ook achter stond. Hans is 73 jaar geworden. Tijdens het hardlopen, zijn favoriete sport, is hij onwel geworden. Ondanks alle inspanningen van hulpverleners en ziekenhuispersoneel kon men helaas niets meer voor hem doen. In een volle kerk werd op vrijdag 10 oktober zijn leven en eigenheid herdacht. Aansluitend werd hij in Otterlo begraven. We wensen Mina en overige familie de kracht toe om een weg te vinden door dit grote en onverwachte verlies. Correspondentie adres: Buurtweg 2, 6731 BW Otterlo. We ontvingen ook bericht van het overlijden van Lies de Haan-Spaan op 9 oktober jl. Zij werd 97 jaar. De laatste jaren in Wageningen woonde zij in Belmonte met haar man Henk de Haan die door de jaren heen diverse functies bekleedde voor de NPB. Zij werd de laatste jaren verzorgd in de Nassau-Odijckhof in Driebergen. Op de kaart stond: ‘Je vrolijkheid, optimisme en je geweldige gevoel voor humor zal ons altijd bij blijven’. Moge zij rusten in vrede. Correspondentie adres: Henk de Haan, Vlaamseweg 20 6029 PL Sterksel. DGL VIERING: advent: vier weken uitzien naar Kerstmis. Een tijd van hoop... verwachting... vertrouwen dat er iets zichtbaar mag worden van licht en vrede in onze wereld. Op 30 november, de eerste zondag van Advent, is er in onze kerk een DGL viering (een dienst door gemeenteleden). In deze viering zingen, bidden, spreken, luisteren we met en naar elkaar. Ook u kunt uw stem laten horen. U bent van harte welkom. Dineke van Zwieten, Annet Veldman, Iep van den Berg EENHEID december 2014

17

70+ KERSTMIDDAG DONDERDAG 18 DECEMBER: ook dit jaar organiseren wij weer een 70+ kerstmiddag en wel op donderdag 18 december a.s. vanaf 15.00 uur in onze Arboretumkerk. De inloop is vanaf 14.30 uur. Het belooft opnieuw een mooie en bijzondere middag te worden, dit jaar met medewerking van het Wagenings Kleinkoor. Het Wagenings Kleinkoor bestaat uit 20 enthousiaste zangers onder leiding van dirigent Jan Maas. Zij zullen kerstliederen en christmas carols ten gehore brengen en natuurlijk ook samen met ons zingen. Als u komt, graag opgeven bij Gerda van Loo: 06 24221807 tussen 18 en 20 uur of [email protected]

18

KINDERKERSTVIERING: kerstmis, feest van licht en samen. Ook dit jaar is er weer een Kinderkerstviering in de Arboretumkerk in Wageningen. Evenals andere jaren krijgen alle kinderen bij binnenkomst iets bijzonders. Dit jaar is dat een engeltje in twee kleuren. Dit laatste is van grote betekenis! Hoe dat precies zit? Daarvoor moet je gewoon komen. Dan beleef je met de (klein)kinderen een prachtige afwisselende en sfeervolle kerstviering met zang, een kinderorkest en nog veel meer! De viering is op woensdag 24 december. Iedereen is welkom, kinderen, volwassenen, gelovigen en twijfelaars. Voor de allerkleinsten is er oppas. Vanaf 18.15 uur zijn de deuren open. De viering o.l.v. Corien van Ark en Ilse Leeuwerik begint om 18:30 uur. Het duurt een uur. Daarna is er natuurlijk iets te drinken en zijn er kerstkoekjes. Zie ook: www.arboretumkerk.nl. UITNODIGING MEEDOEN MET KINDERKOOR: ook voor kinderen die niet bij onze kerk zitten! Al duurt het dan nog even, toch willen we alvast bekend maken dat we al weer met de Kinderkerstviering (kerstavond woensdag 24 december 18.30 uur) bezig zijn. Als jouw (klein)zoon of (klein)dochter

kan lezen en zingen leuk vindt zet dan alvast de onderstaande oefendata op de huiskalender en laat even weten dat hij / zij mee wil doen. Zingende vriendjes of vriendinnetjes zijn ook van harte welkom! Naast vertrouwde liedjes zingen we ook nieuwe kerstliedjes. Verder gaan we onszelf weer begeleiden met (ritme) instrumenten. We oefenen op woensdag 10 en woensdag 17 december van 13.15 uur tot 14.15 uur in de tuinkamer, ingang aan het Delhorstpad, achter de kerk. Op maandag 23 december om 14.00 uur is de generale in de kerk. Het is belangrijk dat je er dan bent. Wel opgeven van tevoren, zo snel mogelijk, bij Ilse Leeuwerik E: Ilseleeuwerik@ chello.nl Tel.: 0317 424144. ARBORETUMCONCERT WINTERTIJD: de Arboretumconcerten presenteren een (hart) verwarmend concert ter mentale voorbereiding op de donkere wintermaanden. Samen met de Wageningse diva Iris de Koomen zullen Murni Suwetja en Mark Toxopeus enkele winterse duetten uitvoeren van Mendelssohn, Purcell en Britten. Een rode draad in het programma vormt De Winter uit de Vier Jaargetijden van Vivaldi, in een transcriptie voor pianosolo door Mark Toxopeus zelf. Tevens zullen er enkele liederen uit die Winterreise van Schubert gezongen worden, in combinatie met de daarop geïnspireerde December Song van Moury Yeston. Genoeg moois om de kou en duisternis te verzachten! Wanneer: Aanvang: Kosten:

UITGAVE: Vrijzinnigen Zuid-West Veluwe. Secretariaat: mevrouw G. Gorter-Scheffer, Boterbloem 15, 6721 RC Bennekom, tel. 0318 419593, e-mail: [email protected]. Rekeningnummer: 93.55.27.559 ten name van Stichting Z.-W. Veluwe, Wageningen. Website: http://opengeloofsgemeenschap.org/nl/stichting-zw-veluwe. ADRESSEN VOORGANGERS EN PASTORAAL WERKENDEN mevr. C. van Ark Arboretumlaan 1a 6703 DD Wageningen Drs. J.W.H. Lutke Schipholt Gr. v. Rechterenweg 5 6861 BN Oosterbeek ds. G.J.J. van Hiele Arboretumlaan 1a 6703 DD Wageningen ds. I.M. de Jong Enklaan 21 7437 PM Bathmen mevr. L.P.H. van Laar ds. A. van Lunteren Dirkje van Barneveldweg 6 3711 CC Austerlitz mevr. ds. H.A. van de Poppe Smeepoortenbrink 42 3841 EM Harderwijk J. van ‘t Riet Dijkhorstheem 33 3907 NB Veenendaal Peter Samwel Panoramaweg 105 6721 MK Bennekom REDACTIE Liesbeth Wieringa

Kamperfoelielaan 13, 6706 CV Wageningen e-mail: [email protected].

0317 422972 026-3337583 0317 422972 0570 542859 06 53455966 06 15110184 0343 756401 0341 421253 0318 517888 0318 784334 06 40359838

19 0317 420010

Kopij s.v.p. inleveren vóór de 5e van de maand bij de twee redactieleden. Losse abonnementen Eenheid: € 15,- per jaar (10 nummers), opgave (tijdelijk) bij Liesbeth Wieringa. Ook voor overige vragen kunt u zich tot haar wenden.

zondag 7 december 15.30 uur € 15,-

EENHEID december 2014

20

Vrijzinnigen Zuid-West Veluwe